Πρόγραμμα Ευ Ζην Σχολική Χρονιά: 2012-14 Ενημέρωση Καθηγητικού Συλλόγου Γυμνασίου Ύψωνα από την ομάδα μαθητών Ευ Ζην 1
Αρχικά Αρχικά έγινε επιλογή 9 παιδιών της Β τάξης και 2 της Γ τάξης επειδή το πρόγραμμα θα τρέξει για 2 έτη. Όλοι δεσμευτήκαμε να εργαστούμε στο πρόγραμμα με την προϋπόθεση οι εργασίες μας να μην παρεμβάλλουν στη λειτουργία του σχολείου και να προσπαθήσουμε να μην χάσουμε μαθήματα. Ακολούθως έγιναν κάποιες αρχικές συναντήσεις για καθορισμό του θέματος. Αποφασίστηκε από την ομάδα να ασχοληθούμε με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού γιατί κρίναμε ότι υπάρχει στο σχολείο μας καθώς και σε κάθε σχολείο Η ομάδα πραγματοποίησε συναντήσεις για να. προγραμματίσουμε σχέδιο δράσης 2
Στόχοι: Η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, και της εκπαιδευτικής κοινότητας για το σχολικό εκφοβισμό. Η δημιουργία κώδικα αναγνώρισης, πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου. - Πρόληψη κατά της δημιουργίας περιστατικών οποιασδήποτε μορφής σχολικού εκφοβισμού. - Ενίσχυση δράσεων κατά του διαδικτυακού bullying. Η μείωση των υφιστάμενων περιστατικών σχολικού εκφοβισμού μεταξύ μαθητών. Βελτίωση των σχέσεων των μαθητών. - Αναβάθμιση του ψυχοκοινωνικού κλίματος του σχολείου και της ποιότητας των σχέσεων και της επικοινωνίας μέσα στο σχολείο - Ενασχόληση με εναλλακτικές δημιουργικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια των αναπληρώσεων. Ενδυνάμωση των ίδιων των μαθητών για να αντιμετωπίζουν οι ίδιοι τα περιστατικά bullying. - Ενίσχυση της κριτικής σκέψης όσον αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγιεινή επιλογή. - Καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων σε ατομικό επίπεδο. - Προαγωγή της ενεργού εμπλοκής των μαθητών στην διεκπεραίωση των δράσεων του προγράμματος και της σχολικής τους ζωής. - Ανάπτυξη δεξιοτήτων αναβάθμισης του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος των μαθητών/τριών. Η ενεργός εμπλοκή και συνεργασία μεταξύ καθηγητών, μαθητών, γονιών και κοινότητας. - Αναβάθμιση του κοινωνικού περιβάλλοντος του σχολείου. 3
1 η Φάση Σχολική Χρονιά 2012-13 Προπαρασκευαστικό στάδιο 1. Επιλογή μαθητών για στελέχωση της ομάδας του προγράμματος ΕυΖήν - Κριτήρια επιλογής: παιδία που αποδέχονται να εργαστούν σε προσωπικό τους χρόνο, που δεν εμπλέκονται σε άλλες δραστηριότητες του σχολείου και τουλάχιστο ένα παιδί από το Κεντρικό Μαθητικό Συμβούλιο. 2. Περίοδος καθορισμού θέματος του Ευζήν. - Συζήτηση με καθηγητές του σχολείου και με την μαθητική κοινότητα καθώς και διεξαγωγή έρευνας με παρατηρήσεις. 3. Απόφαση για υιοθέτηση πολιτικής για πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. 4. Επικοινωνία με διάφορους φορείς (Παρατηρητήριο της βίας, Σύνδεσμος πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας στην Οικογένεια, οργανισμός Hope for Children) για προτεινόμενες δράσεις και καθορισμό σχεδίου δράσης, 5. Απόφαση για υιοθέτηση του προγράμματος Beat Bullying σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Hope for Children UNCRC Policy Center. 6. Καθορισμός προτεινόμενων στόχων και δράσεων από την ομάδα μαθητών. 7. Αρχική συνάντηση με την Δρ. Μόνικα Σιακού και την ομάδα ΕύΖην, τον εκπαιδευτικό ψυχολόγο καθώς και καθηγητές. 8. Ετοιμασία ερωτηματολογίου για αξιολόγηση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού στο σχολείο. 9. Ετοιμασία παρουσίασης του προγράμματος στον καθηγητικό σύλλογο. 10. Ετοιμασία ενημερωτικών φυλλαδίων για τις πινακίδες των τμημάτων. 11. Δημιουργία σχετικής σελίδας στο facebook για την υιοθέτηση της προσπάθειας του σχολειού για το bullying που θα χειρίζονται πάλι οι μαθητές υπό την επίβλεψη των καθηγητών τους και όπου θα ανεβάζουν υλικό για το θέμα με έμφαση στη θετική εξέλιξη όταν δεν υπάρχει το φαινόμενο αυτό. 4
2 η Φάση Σχολική Χρονιά 2013-14 Τροχοδρόμηση διαδικασίας εφαρμογής σχεδίου 1. Αίτηση επιχορήγησης δράσεων από ΣΕΑΥΠ. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είχε εξασφαλίσει επιχορήγηση κατά την διάρκεια της 1ης φάσης του προγράμματος, από ιδιωτικό οργανισμό, αλλά μετά τις πρόσφατες εξελίξεις αποσύρθηκε, για αυτό και αιτούμαστε στη ΣΕΑΥΠ. 2. Διεξαγωγή έρευνας με ερωτηματολόγια για αρχική αξιολόγηση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού στο σχολείο. Θα δοθούν 120 ερωτηματολόγια σε μαθητές της Α, Β και Γ τάξης. Για τα ερωτηματολόγια θα ακολουθηθεί η κατάλληλη διαδικασία συλλογής τους ούτως ώστε να διασφαλιστεί η ανωνυμία και να ενισχυθούν οι πιθανότητες εξαγωγής αξιόπιστων αποτελεσμάτων. 3. Συνάντηση ομάδας ΕυΖήν με τη διευθυντική ομάδα για καθορισμό κανονισμών για τον σχολικό εκφοβισμό. 5
Ερωτηματολόγιο 6
2 η Φάση Σχολική Χρονιά 2013-14 Τροχοδρόμηση διαδικασίας εφαρμογής σχεδίου 4. H ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και της εκπαιδευτικής κοινότητας για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού θα γίνεται κυρίως (αλλά όχι μόνον) μέσα από την παρατήρηση προτύπων. -Εκπαίδευση προτύπων, μέσα από την ύλη των μαθημάτων Οικιακής Οικονομίας/ Αγωγής Υγείας αλλά και μέσα από συναντήσεις όλων των υπευθύνων καθηγητών με τα τμήματα τους. -Ενημέρωση γονέων & εκπαιδευτικών/ενημέρωση κοινότητας ( ΤV & Radio ή διαδίκτυο) -Ενημέρωση καθηγητικού συλλόγου και μαθητικών συμβουλίων από την ομάδα ΕυΖήν για την δράση του προγράμματος κατά την διάρκεια ξεχωριστών συναντήσεων όπως θα δείτε στον προγραμματισμό δράσεων. -Ενημέρωση μαθητικής κοινότητας από καθηγητές και την ομάδα ΕυΖήν σε ώρα υπευθύνου, για το πρόγραμμα-τοποθέτηση ενημερωτικού υλικού στις πινακίδες των τμημάτων. Προαγωγή εκστρατείας μέσω σχετικής ιστοσελίδας στο facebook η οποία θα ενημερώνετε από την ομάδα ΕυΖήν με υλικό που ενισχύσει τα θετικά πρότυπα και ενημερώνει για την εκστρατεία beat bullying. -Ανάρτηση του συμβόλου του beat bullying σε graffiti στην αυλή του σχολείου. -Διεξαγωγή απογευματινής διάλεξης για γονείς, κοινότητα, μαθητές και καθηγητές, όπου θα γίνει ενημέρωση για το πρόγραμμα και το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού 7
2 η Φάση Σχολική Χρονιά 2013-14 Τροχοδρόμηση διαδικασίας εφαρμογής σχεδίου 5. Υπογραφή συμφωνητικού συμβολαίου από σχολείο και μαθητές ενάντια στον σχολικό εκφοβισμό. 6. Εκπαίδευση ομάδας ΕυΖήν για την διαμεσολάβηση. Peer Support Groups- Το πρωτοποριακό της εκστρατείας αυτής εναπόκειται στο γεγονός ότι η ψυχοεκπαίδευση/ενημέρωση των παιδιών εντός του σχολικού χώρου θα γίνεται από συνομήλικους (peers). Θα πραγματοποιηθούν 8 εκπαιδευτικά σεμινάρια που θα διεξάγονται σε συγκεκριμένες μέρες 13:40-15:00, και θα ολοκληρωθούν πριν τις διακοπές των Χριστουγέννων. Στον προγραμματισμό του έτους η διεξαγωγή των σεμιναρίων είναι ενδεικτική και πιθανόν να τροποποιηθεί. 7. Εκπαίδευση καθηγητών στις μέρες εκπαιδευτικού όπου οι εκπαιδευτικοί θα ενημερωθούν σε τύπο σεμιναρίου για το bullying και το πώς να αξιοποιούν δημιουργικά τον χρόνο που περνούν με τα τμήματα που αναπληρώνουν, καθώς και προτεινόμενες δραστηριότητες για το θέμα του σχολικού εκφοβισμού. Για ενίσχυση των καθηγητών θα χρησιμοποιηθεί το Class Meetings and Individual Interventions DVD Set του OWLEUS BPP 8. Τελική αξιολόγηση του προγράμματος με έρευνα ερωτηματολογίων, ανάλυσης των περιστατικών σχολικού εκφοβισμού που χειρίστηκε το σχολείο, καθώς και παιδαγωγικών συνεδριάσεων. Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν στο τέλος της χρονιάς. 8
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2013-2014 9
Συνεργασία 10
Αρχική ενημέρωση ομάδας ΕυΖήν 11
Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός; Ο σχολικός εκφοβισμός χαρακτηρίζεται από την επαναλαμβανόμενη, απρόκλητη παρενόχληση, κάποιου παιδιού το οποίο δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του. 12 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Τα είδη Σχολικού Εκφοβισμού Ψυχολογική Βία Σεξουαλική Παρενόχληση Σωματική βία Οικονομική Εκμετάλλευση Ηλεκτρονικός ή Διαδικτυακός Εκφοβισμός (cyber bullying). 13 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Ψυχολογική Βία Χαρακτηρίζεται από: Διάφορα πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία, διάδοση φημών, εξύβριση, ταπείνωση, εξευτελισμός Ρατσιστικά σχόλια Απειλές ή και τρομοκρατία Εσκεμμένος αποκλεισμός μαθητών από διάφορες κοινωνικές και σχολικές δραστηριότητες. 14 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Σεξουαλική Παρενόχληση Χαρακτηρίζεται από: Σεξουαλικά ταπεινωτικά σχόλια, ανεπιθύμητα αγγίγματα Εξαναγκασμός του θύματος να παρακολουθεί ή να συμμετέχει ενεργά σε σεξουαλικές πράξεις Βιασμός 15 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Η Σωματική βία Χτυπήματα Σπρωξίματα Κλωτσιές Τσιμπιές Στριμώγματα 16 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Οικονομική Εκμετάλλευση Κλοπή ή φθορά στα προσωπικά αντικείμενά τους 17 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Ηλεκτρονικός ή Διαδικτυακός Εκφοβισμός (cyber bullying) Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού Διάφορες μορφές ψυχολογικής κακοποίησης μέσω του διαδικτύου ή κινητού τηλεφώνου. Έχει σκοπό τη σκόπιμη ζημιά ενός ατόμου ή μιας ομάδας. Μπορεί να περιλαμβάνει τις ακόλουθες πράξεις: Διακωμώδηση εξευτελισμό ενός προσώπου μέσω Internet. Συνεχής αποστολή μηνυμάτων άσεμνου περιεχομένου μέσω Internet. Άσεμνο περιεχόμενο κατά τη διάρκεια συνομιλιών Εξευτελισμό παιδιού ή εφήβου, με τη δημιουργία ενός προφίλ ή μπλοκ το οποίο περιλαμβάνει σκόπιμα λανθασμένο και εξευτελιστικό περιεχόμενο. Αποστολή απειλών Δημοσιοποίηση προσωπικών βίντεο ή φωτογραφιών χωρίς τη συγκατάθεση του ατόμου 18
Σχολικός Εκφοβισμός Αυτό που διαχωρίζει τον σχολικό εκφοβισμό από το απλό πείραγμα, είναι η ένταση, η διάρκεια και η επανάληψη μιας κατάστασης και κυρίως η ανισορροπία δύναμης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών 19 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Σχολικός Εκφοβισμός Στον σχολικό εκφοβισμό αναμιγνύονται τρείς ομάδες παιδιών Θύτες Θύματα Παρατηρητές 20 Παρουσίαση: Δρ. Μόνικα Σιακού
Το πρώτο βίντεο στην Κύπρο για τις επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού 21
"Hope for Children" UNCRC Policy Centre & BeatBullying Campaign Η Εκστρατεία Beat Bullying Το «Hope for Children» UNCRC Policy Center» έχει αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της εκστρατείας «Beat Bullying» κατά του σχολικού εκφοβισμού στην Κύπρο. Συντονίστρια της εκστρατείας είναι η Εκπαιδευτική Ψυχολόγος Δρ. Μόνικα Σιακού. Στόχοι Στόχοι της εκστρατείας είναι η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και της εκπαιδευτικής κοινότητας, καθώς και η δημιουργία κώδικα αναγνώρισης, πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου.
Υιοθέτηση της εκστρατείας Beat Bullying και η συμβολή μας Το πρόγραμμα Beat Bullying Peer Support Groups- Το πρωτοποριακό της εκστρατείας αυτής εναπόκειται στο γεγονός ότι η ψυχο-εκπαίδευση/ενημέρωση των παιδιών εντός του σχολικού χώρου θα γίνεται από συνομήλικους (peers) Η ομάδα μας θα εκπαιδευτεί μέσα από βιωματικά εργαστήρια που θα διεξάγονται σε Δευτέρες και Παρασκευές κατά τις 13:40-15:00. Θα είμαστε το πρώτο δημόσιο σχολείο το οποίο θα υιοθετήσει την εκστρατεία Beat Bullying. Στόχος μας ο πολλαπλασιασμός των γνώσεων και των δεξιοτήτων που θα αποκτήσουμε σε όλους τους μαθητές, ώστε να καλλιεργήσουμε θετικά πρότυπα και υγιείς στάσεις ενάντια στο bullying αλλά και για όλους τους τομείς της ζωής μας. 23
Επόμενο βήμα Η ενημέρωση της μαθητικής κοινότητας σε ώρα υπευθύνου όπου θα πληροφορηθούν οι μαθητές για τον σχολικό εκφοβισμό από τον Υ.Κ. και μέλη του συμβουλίου του τμήματος. 24
Το πρόγραμμα υιοθετείτε από όλους μας σαν σχολειό, αναμένουμε την στήριξη των καθηγητών για διεκπεραίωση των διεργασιών του προγράμματος. Εμείς συνειδητά και υπεύθυνα αναλαμβάνουμε την υλοποίηση του Beat Bullying. Β3 Ζαντής Νικόλας Γ 1 Μαρίζα Κυρίτση Στέφανη Ζήνωνος Γ2 Ζαχαρίου Έλενα Ησαϊα Κατερίνα Παπακώστας Αυγουστίνος Γ3 Βαζάνιας Ανδρέας Παύλου δέσποινα Γ5 Νεοφύτου Δέσποινα Γ6 Γεωργίου Κυριάκος Σάββα Στέλιος Σχολική χρονιά 2012-13 Γ5 Ανδρούτσος Ανδρέας Μιχαήλ Χριστιάνα Σας ευχαριστούμε!! ΚΑΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ 25