ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ. Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών. Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας [ΜΕΡΟΣ IΙΙ]

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας [ΜΕΡΟΣ IΙΙ] Επικ. Καθηγήτρια Φλώρα Μαλαματένιου

Περιεχόμενα Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείων Ορισμός Αρχιτεκτονικές Συστημάτων Λειτουργίες Νοσοκομείου Απόφασηανάπτυξηςήαγοράς Παράγοντες επιτυχίας 2

Ορισμός (1/14) Ένα Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου ΠΣΝ (Hospital Information System-HIS) παρέχει τη δυνατότητα διαχείρισης των ιατρικών πληροφοριών επιτρέποντας στους επαγγελματίες της υγείας να διαχειρίζονται καλύτερα τους ασθενείς τους Η πληροφορία αποτελεί το βασικό πόρο για όλες τις μονάδες παροχής φροντίδας υγείας αλλά οι απαιτήσεις για πληροφορίες διαφέρουν με βάση το στόχο του νοσοκομείου 3

Ορισμός (2/14) Επιπρόσθετα στις διαφορές που υφίστανται σε πληροφοριακές απαιτήσεις μεταξύ των διαφορετικών τύπων μονάδων παροχής φροντίδας υγείας υπάρχουν διαφορετικές απαιτήσεις και μέσα στο ίδιο το νοσοκομείο Το ΠΣΝ πρέπει να είναι ευέλικτο ώστε να χειρίζεται όλες τις απαιτήσεις του νοσοκομείου 4

Ορισμός (3/14) Ένας ορισμός για το ΠΣΝ είναι ο ακόλουθος: Ένα ΠΣΝ αποτελεί ένα ενοποιημένο πληροφοριακό σύστημα που βελτιώνει τη φροντίδα υγείας που δέχεται ο ασθενής αυξάνοντας τη γνώση των χρηστών και μειώνοντας την αβεβαιότητα με το να επιτρέπει τη λήψη λογικών αποφάσεων με βάση τις πληροφορίες που παρέχει 5

Ορισμός (4/14) Άρα το ΠΣΝ πρέπει: να είναι ολοκληρωμένο να παρέχει τις πληροφορίες που απαιτούνται, σε χρηστική μορφή, στους επαγγελματίες υγείας ώστε να τους επιτρέπει άμεσα να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις 6

Ορισμός (5/14) Ένα αποτελεσματικό ΠΣΝ πρέπει να διαθέτει τις πληροφορίες μέσα σε όλο το νοσοκομείο Εάν για παράδειγμα οι πληροφορίες που απαιτούνται σε έναν θάλαμο ασθενούς είναι διαθέσιμες μόνο στο εργαστήριο τότε δεν ανταποκρίνεται στον ορισμό του ΠΣΝ και στην έννοια του εμπλουτισμού της γνώσης των χρηστών 7

Ορισμός (6/14) ΆραέναΠΣΝπρέπειναέχειταεξής χαρακτηριστικά: Η πληροφορία πρέπει να είναι άμεση (timely) Η πληροφορία πρέπει να είναι ακριβής και κατανοητή Η άμεση και ακριβής πληροφορία πρέπει να παρέχεται με αποδοτικό τρόπο (cost effective) 8

Ορισμός (7/14) Η πληροφορία είναι άμεση, γιατί το ολοκληρωμένο ΠΣΝ επιτρέπει στην πληροφορία να μεταφέρεται γρήγορα μεταξύ των χρηστών Η ακρίβεια της πληροφορίας συντηρείται από τις διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας. Για παράδειγμα παρόλο που υπάρχουν πολλά εργαστηριακά όργανα που συνδέονται άμεσα (interfaced) στο ολοκληρωμένο ΠΣΝ τα αποτελέσματα δεν αναφέρονται ως τελικά μέχρι ο τεχνικός να τα επαληθεύσει Αν η λειτουργία ενός ΠΣΝ έχει μεγάλο κόστος για το νοσοκομείο, γρήγορα θα εξαλειφθεί 9

Ορισμός (8/14) Σ ένα ολοκληρωμένο ΠΣΝ υπάρχει μια κεντρική βάση δεδομένων που περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται από τα διαφορετικά τμήματα του νοσοκομείου Επιπλέον, θα πρέπει να είναι διαθέσιμα επαρκή μέσα επικοινωνίας για τη γρήγορη μεταφορά της πληροφορίας, όταν αυτή ζητηθεί Η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου ΠΣΝ επιτρέπει την ομαλή ροή της πληροφορίας κατά μήκος του νοσοκομείου 10

Πηγή: Paul R. Vegoda, Introduction to hospital information systems 11

Ορισμός (10/14) Όταν ένας ασθενής κάνει εισαγωγή σε ένα νοσοκομείο του ανατίθεται ένας μοναδικός κωδικός ο οποίος χρησιμοποιείται γιαναελέγξειόλητηθεραπείαπουθαδεχτείοασθενής Σε κάθε επίσκεψη του ασθενούς στο νοσοκομείο (hospital visit) ανατίθεται ένας μοναδικός αύξοντας αριθμός (encounter number) Το σύστημα εισαγωγών, έκδοσης εξιτηρίων και μεταφοράς ασθενών (Admissions Discharge Transfer-ADT) πραγματοποιεί την εισαγωγή του ασθενούς σε ένα δωμάτιο και ειδοποιεί το σταθμό νοσηλείας (nursing station) να αναμένει τον ασθενή 12

Ορισμός (11/14) Ο γιατρός ή η νοσηλεύτρια εισάγει εντολές Το ολοκληρωμένο ΠΣΝ ειδοποιεί αμέσως όλα τα βοηθητικά τμήματα για τις εντολές που χρειάζεται ο ασθενής (π.χ. Ακτινολογικές, εργαστηριακές εξετάσεις, απαιτήσεις σε φάρμακα και διατροφικές απαγορεύσεις) Τα αποτελέσματα όλων των διαδικασιών εισάγονται απευθείας στο σύστημα από τα τμήματα και είναι άμεσα διαθέσιμα στο σταθμό νοσηλείας, όπου και τυπώνονται. Παρόλα αυτά τα αποτελέσματα είναι διαθέσιμα για ανάγνωση όταν απαιτηθεί 13

Ορισμός (12/14) Η ακόλουθη λίστα (η οποίαδενείναι ολοκληρωμένη) με τα είδη εφαρμογών που πρέπει να περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο ΠΣΝ παρέχει πληροφορίες σε επαγγελματίες της υγείας για τη διαχείριση του ασθενούς (patient management) αλλά και για διοίκηση του νοσοκομείου (hospital administration) και του προσωπικού 14

Πηγή: Paul R. Vegoda, Introduction to hospital information systems 15

Πηγή: Paul R. Vegoda, Introduction to hospital information systems 16

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (1/10) Τα νοσοκομεία μπορούν να χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους (configurations) για την υλοποίηση των πληροφοριακών τους συστημάτων με βάση τις επιχειρησιακές τους ανάγκες και τους περιορισμούς στον προϋπολογισμό τους 17

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (2/10) Οι βασικές επιλογές αναφορικά με την αρχιτεκτονική του συστήματος είναι οι εξής: Απομακρυσμένη επεξεργασία (off-site processing)- στηνπερίπτωσηαυτήτονοσοκομείοσυνάπτει σύμβασημεεξωτερικόπρομηθευτή. Το νοσοκομείο αποστέλλει δεδομένα στο site του προμηθευτή όπου πραγματοποιείται η επεξεργασία των δεδομένων. Όταν αυτή ολοκληρωθεί τότε ο προμηθευτής στέλνει πίσω τα δεδομένα στο νοσοκομείο συνήθως σε ηλεκτρονική μορφή 18

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (3/10) Έτοιμα συστήματα (pre-packaged systems)- ο προμηθευτής παρέχει στο νοσοκομείο έτοιμα συστήματα έτσι ώστε η ανάπτυξη του συστήματος να είναι η ελάχιστη. Είναι δυνατή περιορισμένη παραμετροποίηση του συστήματος από προγραμματιστές/αναλυτές συστημάτων 19

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (4/10) Συστήματα κεντρικής επεξεργασίας (mainframe systems)- έχουν εφαρμογή σε μεγάλα νοσοκομεία. Ένα μεγάλος και ισχυρός υπολογιστής εκτελεί όλη την επεξεργασία των πληροφοριών για το νοσοκομείο και συνδέεται σε πολλά τερματικά που επικοινωνούν με τον κεντρικό υπολογιστή για να εμφανίσουν τις πληροφορίες στα site των χρηστών. Τα τμήματα πληροφορικής του νοσοκομείου συνήθως χρησιμοποιούν δικούς τους προγραμματιστές για να τροποποιήσουν τα κύρια λειτουργικά συστήματα ή τις εφαρμογές (π.χ. Εφαρμογή χρέωσης, χρονοπρογραμματισμού) 20

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (5/10) Συστήματα πελάτη-εξυπηρετητή (client server systems)- στην αρχιτεκτονική αυτή ένας ή περισσότεροι εξυπηρετητές χρησιμοποιούνται οι οποίοι αποθηκεύουν μεγάλους όγκους δεδομένων και εκτελούν περιορισμένη επεξεργασία. Οι σταθμοί εργασίες των χρηστών (client workstations) επικοινωνούν με τους εξυπηρετητές και είναι αυτοί που εκτελούν την μεγαλύτερη επεξεργασία δεδομένων και συχνά διαθέτουν γραφικό περιβάλλον για ευκολία στη χρήση 21

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (6/10) Για τα νοσοκομεία που διαθέτουν οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για μια σημαντική επένδυση σε ψηφιακές τεχνολογίες, η χρήσητων αρχιτεκτονικών πελάτη-εξυπηρετητή είναι προτιμητέα λόγω της ευελιξίας και προσαρμοστικότητας στις αλλαγές των επιχειρησιακών αναγκών των νοσοκομείων 22

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (7/10) Οι παραπάνω αρχιτεκτονικές αποτελούν ευρείες κατηγορίες. Τροποποιήσεις και συνδυασμοί των παραπάνω επίσης υπάρχουν, δηλ. Τεχνολογία πελάτη-εξυπηρετητή με συστήματα κεντρικής επεξεργασίας και τεχνολογίας ασύρματων δικτύων και PDAs Η ιδανική αρχιτεκτονική για ένα νοσοκομείο πρέπει να λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως το μέγεθος του οργανισμού, την επιθυμητή εξειδίκευση της εφαρμογής, τον προϋπολογισμό για τεχνολογίες πληροφορικής και το αναμενόμενο επίπεδο εμπλοκής των χρηστών 23

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (8/10) Άλλο ένα σημαντικό θέμα των πληροφοριακών συστημάτων νοσοκομείων αποτελεί η ανάγκη για διαλειτουργικότητα Συχνά διαφορετικά τμήματα ενός νοσοκομείου έχουν συστήματα δικά τους (stand-alone systems) όπως είναι τα πληροφοριακά συστήματα φαρμακείου, πληροφοριακά συστήματα εργαστηρίων που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους Διπλά δεδομένα μπορεί να αποθηκεύονται σε ξεχωριστά συστήματα δημιουργώντας πρόσθετη εργασία για εισαγωγή των δεδομένων πολλαπλές φορές 24

Αρχιτεκτονικές Συστημάτων (9/10) Σε ένα ενοποιημένο σύστημα, κάθε σύστημα τμήματος επικοινωνεί με τα άλλα συστήματα μέσω ενός δικτύου (κεντρικής ή κατανεμημένης επεξεργασίας) Για παράδειγμα ένα σύστημα ηλεκτρονικής εισαγωγής ιατρικών εντολών (computerized physician order entry-cpoe) θα ήταν λιγότερο αποτελεσματικό εάν δεν επικοινωνούσε με το σύστημα φαρμακείου που επεξεργάζεται τις εντολές συνταγογράφησης 25

Πηγή: Brent A. Metfessel, Financial and Clinical Features of Hospital Information Systems 26

Λειτουργίες Νοσοκομείου (1/66) Τα διοικητικοοικονομικά πληροφοριακά συστήματα (administrative-financial information systems) περιλαμβάνουν τις ακόλουθες λειτουργίες: Εισαγωγές, έκδοση εξιτηρίων και μεταφορές ασθενών (Admission, Discharge, Transfer -ADT) Δημογραφικές πληροφορίες ασθενών όπως όνομα, μοναδικό κωδικός ασθενούς, ηλικία, φύλλο, αιτία εισαγωγής κλπ Οφειλόμενοι και εισπρακτέοι λογαριασμοί (accounts payable and receivable) 27

Λειτουργίες Νοσοκομείου (2/66) Χρέωση ασθενών (patient billing) Μισθοδοσία (Payroll) Χρονοπρογραμματισμός βαρδιών προσωπικού (staffing and staff scheduling) Εσωτερικά οικονομικά, προϋπολογισμοί και λογιστική (internal finance, budgeting and accounting) Διατήρηση εγκαταστάσεων (facility maintenance) 28

Λειτουργίες Νοσοκομείου (3/66) Οι λειτουργίες χρέωσης δίνουν στο νοσοκομείο άμεσο όφελος της επένδυσης (return-on-investement ROI) ακόμη και στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του συστήματος 29

Λειτουργίες Νοσοκομείου (4/66) Τα κλινικά πληροφοριακά συστήματα (clinical information systems) διαχειρίζονται τις διαδικασίες παροχής φροντίδας υγείας και τα αποτελέσματα αυτών Διαφοροποιούνται όσο αναφορά στη λειτουργικότητα τους από νοσοκομείο σε νοσοκομείο και έχουν μεγαλύτερο ποσοστό λειτουργίας στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία 30

Λειτουργίες Νοσοκομείου (5/66) Τα κλινικά πληροφοριακά συστήματα περιλαμβάνουν ένα μεγάλο εύρος χαρακτηριστικών και λειτουργιών όπως τα ακόλουθα: Συστήματα ηλεκτρονικών φακέλων υγείας (electronic health records-ehr) που επιτρέπουν την αυτοματοποίηση των ιατρικών εντολών, των ιατρικών σημειώσεων, των ακτινολογικών εικόνων και άλλων Συστήματα ηλεκτρονικής εισαγωγής ιατρικών εντολών (computerized physician order-entry CPOE), που επιτρέπουν στους γιατρούς να εισάγουν άμεσα εντολές για εξετάσεις και θεραπευτικές αγωγές 31

Λειτουργίες Νοσοκομείου (6/66) Άλλα συστήματα τμημάτων, όπως Συστήματα φαρμακείου (pharmacy systems), τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν bar coding και έλεγχο αλληλεπιδράσεων φαρμάκων Πληροφοριακά συστήματα εργαστηρίων (laboratory information systems-lis) Πληροφοριακά συστήματα ακτινολογικών τμημάτων (radiology information systems-ris) 32

Λειτουργίες Νοσοκομείου (7/66) Το αρχικό κόστος εγκατάστασης τέτοιων συστημάτων διαφοροποιείται από μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για ένα σύστημα τμήματος νοσοκομείου μέχρι δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για συστήματα ηλεκτρονικών φακέλων υγείας σε μεγάλα νοσοκομεία Ο υπολογισμός του ROI για τέτοια συστήματα είναι πιο υποκειμενικός, αφού εξαρτάται περισσότερο από την αποφυγή κόστους (π.χ. Από λιγότερα ιατρικά λάθη, πιο αποτελεσματικές διαδικασίες εργασίας) παρά από την παραγωγή εσόδων 33

Λειτουργίες Νοσοκομείου (8/66) Εντούτοις βελτιώσεις στην ποιότητα φροντίδας υγείας από ένα καλά υλοποιημένο σύστημα μπορεί να παρέχει σημαντικές οικονομικές αποδόσεις 34

Λειτουργίες Νοσοκομείου (9/66) Τα συστήματα φαρμακείου έχουν σχεδιαστεί για να υποστηρίζουν τις λειτουργίες ενός φαρμακείου. Μέσω της χρήσης τους το προσωπικό του φαρμακείου γνωρίζει το πως μια φαρμακευτική αγωγή χρησιμοποιείται μέσα στο νοσοκομείο 35

Λειτουργίες Νοσοκομείου (10/66) Κάποιες από τις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στα συστήματα φαρμακείου είναι οι ακόλουθες: Κλινικό φιλτράρισμα (clinical screening)- τα συστήματα φαρμακείου βοηθούν στην παροχή φροντίδας υγείας με την παρακολούθηση των αλληλεπιδράσεων φαρμάκων, αλλεργιών που προκαλούν τα φάρμακα και άλλες πιθανές επιπλοκές που σχετίζονται με την φαρμακευτική αγωγή 36

Λειτουργίες Νοσοκομείου (11/66) Όταν μια παραγγελία συνταγογράφησης εισέρχεται στο σύστημα τότε αυτό ελέγχει: Εάν υπάρχουν αλληλεπιδράσεις μεταξύ δύο ή περισσότερων φαρμάκων που λαμβάνονται από τον ασθενή παράλληλα ή μαζί με κάποια τροφή Όποιες γνωστές αλλεργίες προκαλεί η λήψη του φαρμάκου Εάν η κατάλληλη δοσολογία έχει δοθεί με βάση την ηλικία του ασθενούς, το βάρος, και άλλους ψυχολογικούς παράγοντες Σε κάθε μια από τις παραπάνω περιπτώσεις το σύστημα παράγει ειδοποιήσεις (alerts & flags) 37

Λειτουργίες Νοσοκομείου (12/66) Διαχείριση Συνταγών (Prescription Management)- τα συστήματα φαρμακείου χρησιμοποιούνται στη διαχείριση των εσωτερικών και εξωτερικών ασθενών (inpatients/outpatients). Όταν παραλαμβάνονται οι παραγγελίες συνταγογράφησης αυτές ελέγχονται ως προς τα διαθέσιμα φαρμακευτικά προϊόντα και στη συνέχεια διανέμονται καταλλήλως με βάση το γεγονός αν ο ασθενής χαρακτηρίζεται εσωτερικός ή εξωτερικός 38

Λειτουργίες Νοσοκομείου (13/66) Είναι δυνατή η καταγραφή όλων των συνταγών που έχουν περάσει μέσα στο σύστημα από το ποιος συνταγογράφησε το φάρμακο, πότε συνταγογραφήθηκε και πότε διανεμήθηκε στον ασθενή Είναι δυνατή η εκτύπωση ετικετών για τις συνταγές και οδηγιών για το πως η φαρμακευτική αγωγή πρέπει να χορηγηθεί με βάση τη συνταγή 39

Λειτουργίες Νοσοκομείου (14/66) Διαχείριση απογραφής (inventory management) - τα φαρμακεία απαιτούν διαρκή απογραφή των φαρμάκων ώστε να έχουν πάντα διαθέσιμο εμπόρευμα. Αυτό το καθιστά δυσκολότερο όταν υπάρχουν πολλά σημεία διανομής 40

Λειτουργίες Νοσοκομείου (15/66) Τα συστήματα φαρμακείου βοηθούν στη διαχείριση απογραφής με το να κρατούν ένα εσωτερικό κατάλογο με όλαταφαρμακευτικάπροϊόνταπαρέχονταςειδοποιήσεις όταν η ποσότητα ενός αντικειμένου είναι κάτω από το όριο που έχει τεθεί και παρέχοντας ένα σύστημα ηλεκτρονικής παραγγελίας που προτείνει την παραγγελία του συγκεκριμένου αντικειμένου στην κατάλληλη ποσότητα από τους εγκεκριμένους προμηθευτές 41

Λειτουργίες Νοσοκομείου (16/66) Προφίλ ασθενών (patient drug profiles)- τα προφίλ των ασθενών διαχειρίζονται από τα συστήματα φαρμακείου και περιλαμβάνουν λεπτομέρειες από τις τρέχουσες και παλιές φαρμακευτικές τους αγωγές, γνωστές αλλεργίες που έχουν, και φυσιολογικές παραμέτρους Τα προφίλ αυτά χρησιμοποιούνται από τη λειτουργία του φιλτραρίσματος κάθε φορά που συνταγογραφείται ένα φάρμακο για τον ασθενή 42

Λειτουργίες Νοσοκομείου (17/66) Παραγωγή αναφορών (report generation)- Τα περισσότερα συστήματα φαρμακείου μπορούν να παράγουν αναφορές που αφορούν τον καθορισμό του ρυθμού χρήσης φαρμάκων (medication usage patterns) στο νοσοκομείο και το κόστος αγοράς και/ή διανομήςτωνφαρμάκων 43

Λειτουργίες Νοσοκομείου (18/66) Αλληλεπίδραση με άλλα συστήματα (interactivity with other systems)- είναι σημαντικό τα συστήματα φαρμακείου να μπορούν να αλληλεπιδρούν με άλλα συστήματα όπως το κλινικό πληροφοριακό σύστημα για να λαμβάνει τις εντολές συνταγογράφησης και το διοικητικοοικονομικό σύστημα για χρεώσεις και λογαριασμούς 44

Λειτουργίες Νοσοκομείου (19/66) Τα πληροφοριακά συστήματα εργαστηρίων διαχειρίζονται τις εργαστηριακές πληροφορίες για όλα τα είδη εργαστηρίων όπως το βιοχημικό, αιματολογικό, μικροβιολογικό 45

Λειτουργίες Νοσοκομείου (20/66) Τα πληροφοριακά συστήματα εργαστηρίων παρέχουν δυνατότητα: αποστολής των εντολών για εργαστηριακές εξετάσεις στα μηχανήματα (instruments) μέσω των διεπαφών μηχανημάτων που διαθέτουν (πολλά συστήματα διαθέτουν έως 500 διεπαφές) εντοπισμού των εντολών ανάκτησης των αποτελεσμάτων μόλις γίνουν διαθέσιμα 46

Λειτουργίες Νοσοκομείου (21/66) Το αποτέλεσμα μπορεί να αναλυθεί και να παραχθεί η σχετική αναφορά Η αναφορά μπορεί να τυπωθεί, να σταλεί σε άλλα συστήματα, ή να προστεθεί στον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς ή να πάει προς χρέωση 47

Λειτουργίες Νοσοκομείου (22/66) Τα πληροφοριακά συστήματα εργαστηρίων επικοινωνούν με άλλα πληροφοριακά συστήματα χρησιμοποιώντας πρότυπα όπως το HL7 Τα πληροφοριακά συστήματα εργαστηρίων μπορεί να κάνουν χρήση του πρότυπου LONIC (Laboratory Observation Identities, Names and Codes) για την ανταλλαγή εργαστηριακών αποτελεσμάτων με άλλα συστήματα 48

Λειτουργίες Νοσοκομείου (23/66) Άλλα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν: Διαχείριση ασθενούς (patient management)- οι λεπτομέρειες ασθενών όπως η ημερομηνία εισαγωγής, ο γιατρός και ο κωδικός εισαγωγής,μπορούν να διατηρούνται σε ένα πληροφοριακό σύστημα εργαστηρίων Άλλες πληροφορίες σχετικές με το δείγμα του ασθενούς (patient s specimen) όπως ο εντέλλων γιατρός, το τμήμα που παραγγέλνει την εξέταση, ο τύπος του δείγματος, ημερομηνία/ώρα συλλογής και λήψης, το όνομα του τεχνικού που συλλέγει το δείγμα μπορούν επίσης να διαχειριστούν απο ένα πληροφοριακό σύστημα εργαστηρίων 49

Λειτουργίες Νοσοκομείου (24/66) Υποστήριξη λήψης αποφάσεων (decision support)- Μπορεί να γίνει παραπομπή (crossreference) των εργαστηριακών εντολών σε κωδικούς ταξινόμησης όπως το ICD-9 και LOINC και να εξακριβωθεί ότι εκτελείται η σωστή εξέταση 50

Λειτουργίες Νοσοκομείου (25/66) Εντοπισμός ασθενούς (patient tracking)- οι εξετάσεις του ασθενούς μπορεί να καταγραφούν σε λίστα και να ανακτηθούν όταν υπάρχει ανάγκη Διασφάλιση ποιότητας (quality assurance)- διασφαλίζει ότι οι εξετάσεις υλοποιούνται με βάση τα τρέχοντα διαθέσιμα πρότυπα 51

Λειτουργίες Νοσοκομείου (26/66) Τα πληροφοριακά συστήματα ακτινολογικών τμημάτων αποθηκεύουν, διαχειρίζονται και ανακτούν ακτινολογικές πληροφορίες Απότηδεκαετίατου 90 οι οργανισμοί παροχής υπηρεσιών υγείας ενοποίησαν στα πληροφοριακά συστήματα ακτινολογικών τμημάτων τα συστήματα αρχειοθέτησης και επικοινωνίας εικόνων (Picture Archiving and Communication Systems-PACS) για τη διαχείριση ακτινολογικών εικόνων 52

Λειτουργίες Νοσοκομείου (27/66) Τα πληροφοριακά συστήματα ακτινολογικών τμημάτων μπορούν να καλύψουν τις ακόλουθες λειτουργίες: Διαχείριση ασθενών- μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διαχειριστούν τη ροή εργασιών του ασθενούς μέσα στο ακτινολογικό τμήμα, οι εικόνες και αναφορές μπορεί να προστεθούν και να ανακτηθούν από τον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς και να ιδωθούν από τους εξουσιοδοτημένους ακτινολόγους 53

Λειτουργίες Νοσοκομείου (28/66) Χρονοπρογραμματισμός (scheduling)- Όταν λαμβάνεται η σχετική εντολή, τα ραντεβού των εσωτερικών ασθενών και των εξωτερικών ασθενών μπορούν να προγραμματιστούν Προγραμματισμός των διαθέσιμων ακτινολόγων με τους διαθέσιμους χρόνους (time slots) 54

Λειτουργίες Νοσοκομείου (29/66) Εντοπισμός ασθενούς- οασθενής παρακολουθείται από την εισαγωγή του μέχρι την έξοδο του από το νοσοκομείο με όλες τις ακτινολογικές πράξεις καταγεγραμμένες Αναφορά αποτελεσμάτων- οι αναφορές για μια συγκεκριμένη ακτινολογική πράξη μπορούν να παραχθούν απο ένα πληροφοριακό σύστημα ακτινολογικού Εντοπισμός των φιλμ 55

Λειτουργίες Νοσοκομείου (30/66) Τα συστήματα PACS μπορούν να περιγραφούν και ως σύνολο συστημάτων που διευκολύνουν την αποθήκευση, επεξεργασία, παρουσίαση των ψηφιακών ακτινολογικών εικόνων και των σχετικών πληροφοριών 56

Λειτουργίες Νοσοκομείου (31/66) Οι εικόνες αποκτώνται, αποθηκεύονται και ανακτώνται από τους γιατρούς Οι εικόνες αυτές μπορεί να μεταφραστούν και να παρουσιαστούν στους σταθμούς εργασίας στους οποίους μπορεί και να αποθηκεύονται 57

Λειτουργίες Νοσοκομείου (32/66) Οι εικόνες αυτές περιλαμβάνουν: Ακτινογραφίες Αξονική Τομογραφία Μαγνητική τομογραφία Υπερηχογράφημα 58

Λειτουργίες Νοσοκομείου (33/66) Οι ίδιες εικόνες μπορούν να ανακτηθούν παράλληλα από διαφορετικούς γιατρούς Τα συστήματα PACS παρέχουν άμεση και αποτελεσματική πρόσβαση σε εικόνες, μεταφράσεις και σχετικές πληροφορίες Επίσης, τα συστήματα αυτά είναι χρήσιμα και στους γιατρούς σε επείγουσες καταστάσεις εφόσον μπορούνναέχουνπρόσβασητηνίδιαστιγμήπου είναι έτοιμες στο δίκτυο 59

Λειτουργίες Νοσοκομείου (34/66) Άλλο ένα χαρακτηριστικό των PACS είναι η δυνατότητα για βελτίωση των εικόνων ψηφιακά παρέχοντας μεγαλύτερη λεπτομέρεια και πιο καθαρές εικόνες. Αυτό βελτιώνει τις δυνατότητες για διάγνωση κατά τις ακτινολογική εξέταση 60

Λειτουργίες Νοσοκομείου (35/66) Λόγω του μεγάλου κόστους των συστημάτων PACS οι προμηθευτές παρέχουν στα νοσοκομεία φθηνότερες λύσεις με τα mini- PACS τα οποία συνήθως προορίζονταν για τμήματα (ακτινολογικό, τμήμα επειγόντων περιστατικών, ορθοπεδικό) 61

Λειτουργίες Νοσοκομείου (36/66) Πλεονεκτήματα των PACS: Γρήγορη πρόσβαση σε κρίσιμες πληροφορίες και μείωσητουχρόνουμεταξύεξέτασηςκαι διάγνωσης. Πολύ χρήσιμο σε επείγοντα περιστατικά και στα χειρουργεία Κατάργηση των φιλμ, και του κόστους αποθήκευσης 62

Λειτουργίες Νοσοκομείου (37/66) Οι εικόνες μπορεί να μοιραστούν μεταξύ των ακτινολόγων, άλλων γιατρών και ιατρικών φακέλων Οι εικόνες μπορεί να αποθηκευτούν σε ασφαλή μέρη με χρήση εξυπηρετητών βάσεων δεδομένων Διαχειρίζονται τη μεταφορά, ανάκτηση και αποθήκευση των εικόνων και των σχετικών πληροφοριών Η αρχειοθέτηση παρέχει μόνιμη αποθήκευση εικόνων 63

Λειτουργίες Νοσοκομείου (38/66) Οι ακτινολόγοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ένα αντίγραφο εικόνας (soft-copy) αμέσως μετά την απόκτηση της ώστε να επισπεύσουν τη διάγνωση και αναφορά σε οποιοδήποτε σταθμό εργασίας Οι απομακρυσμένοι γιατροί μέσω διαδικτύου μπορούν να έχουν πρόσβαση στις εικόνες Τα φιλμ ή εκτυπώσεις σε χαρτί μπορεί να υπάρξουν όταν χρειαστεί για παραδοσιακή αρχειοθέτηση ή για παροχή των εικόνων σε άλλα τμήματα 64

Λειτουργίες Νοσοκομείου (39/66) Συστήματα γραμμικής κωδικοποίησης (bar coding systems) Δεδομένων των αναμενόμενων ωφελειών στην ασφάλεια των ασθενών (patient safety), το FDA στις Ηνωμένες Πολιτείες απαίτησε ότι μέχρι τον Απρίλιο του 2006 οι γραμμικοί κωδικοί (bar codes) θα έχουν εγκατασταθεί σε όλαταφάρμακα(medications) που χρησιμοποιούνται στα νοσοκομείο και χορηγούνται με βάση τη συνταγή του γιατρού 65

Λειτουργίες Νοσοκομείου (40/66) Ο γραμμικός κωδικός πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τον αριθμό National Drug Code- NDC που ταυτοποιεί το φάρμακο Παρόλο που δεν έχει ζητηθεί από τα νοσοκομεία μέχρι στιγμής να διαθέτουν στους θαλάμους των ασθενών συστήματα ανάγνωσης γραμμικών κωδικών, το 2006 έχει εκτιμηθεί ότι το 10% των νοσοκομείων χρησιμοποιούν τέτοια συστήματα 66

Λειτουργίες Νοσοκομείου (41/66) Η διαδικασία για τη γραμμική κωδικοποίηση είναι ηεξής: Το φάρμακο δίνεται στην νοσηλεύτρια για να το χορηγήσει στον ασθενή Στο θάλαμο του ασθενούς, η νοσηλεύτρια σκανάρει το γραμμικό κωδικό πάνω στο καρτελάκι του ασθενούς (Identification badge) που ταυτοποιεί θετικά τον ασθενή Στη συνέχεια, η συσκευασία του φαρμάκου (medication container) σκανάρεται και ταυτοποιείται το φάρμακο 67

Λειτουργίες Νοσοκομείου (42/66) Η εφαρμογή στον υπολογιστή αντιστοιχεί τον ασθενή στο φάρμακο. Εάν δεν υπάρχει αντιστοιχία αφού έχει ελεγχθεί και η δοσολογία χορήγησης και ο χρόνος χορήγησης, εμφανίζεται μια ειδοποίηση (alert) σε πραγματικό χρόνο επιτρέποντας οποιαδήποτε διόρθωση του λάθους πριν τη χορήγηση του φαρμάκου στον ασθενή 68

Λειτουργίες Νοσοκομείου (43/66) Το FDA (2007) εκτιμά ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες θα αποφευχθούν πάνω από 500.000 δυσμενών αλληλεπιδράσεων φαρμάκων (adverse events) μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, λόγω της αναμενόμενης, κατά 50%, μείωσης στη λανθασμένη χορήγηση φαρμάκων Ημείωσητουπόνου, του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο από λάθη χορήγησης φαρμάκων εκτιμάται σε $93 δισ. αποταμιεύσεων στα επόμενα 20 χρόνια 69

Λειτουργίες Νοσοκομείου (44/66) Συστήματα ηλεκτρονικής εισαγωγής ιατρικών εντολών (Computerized Physician Order Entry-CPOE systems) Από τα τέλη του 1990 υπήρχε αυξανόμενη πίεση στα νοσοκομεία για την ανάπτυξη διαδικασιών που θα διασφαλίζουν την ποιότητα της φροντίδας υγείας Το Institute of Medicine (IOM) εκτιμάει ότι ο αριθμός των ετήσιων θανάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες από ιατρικά λάθη ανέρχεται σε 44.000-98.000 Επίσης, η αναφοράαπότηνnational Committee of Vital and Health Statistics δηλώνει ότι 23.000 ασθενών πεθαίνουν ετησίως από λανθασμένες χορηγήσεις φαρμάκων 70

Λειτουργίες Νοσοκομείου (45/66) Επιπλέον, η Joint Commission πιέζει ώστε η ασφάλεια των ασθενών να καταστεί πρώτη προτεραιότητα και στα νοσοκομεία Τα συστήματα CPOE βελτιώνουν την ασφάλεια των ασθενών και η λειτουργία τους μειώνει τα ιατρικά λάθη 71

Λειτουργίες Νοσοκομείου (46/66) Κύρια χαρακτηριστικά των συστημάτων CPOE είναι τα ακόλουθα: Σύστημα ανάλυσης φαρμακευτικών αγωγών (Medication analysis system)- συνοδεύει το σύστημα εισαγωγής ιατρικών εντολών. Έτσι, μετά την εισαγωγή μιας ιατρικής εντολής το σύστημα ελέγχει για πιθανά προβλήματα όπως αλληλεπιδράσεις φαρμάκων, διπλές ιατρικές εντολές, αλλεργίες και υπερευαισθησίες απο φάρμακα και κακοί υπολογισμοί των δοσολογιών των φαρμάκων 72

Λειτουργίες Νοσοκομείου (47/66) Πιο εξειδικευμένα συστήματα μπορεί να ελέγχουν επίσης για αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με ψυχιατρικά φάρμακα που μπορεί να αυξήσουν την πίεση του αίματος σε έναν καταθλιπτικό ασθενή με υπέρταση, με εργαστηριακές εξετάσεις (π.χ. Εργαστηριακές εξετάσεις που δείχνουν νεφρική ανεπάρκεια που μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς τα επίπεδα φαρμάκου) Και να προτείνουν χρήση φαρμάκων με το ίδιο θεραπευτικό αποτέλεσμα αλλά με χαμηλότερο κόστος 73

Λειτουργίες Νοσοκομείου (48/66) Σαφήνεια στην ιατρική εντολή (order clarity)- η ανάγνωση των χειρόγραφων ιατρικών εντολών αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα. Αφού οι εντολές είναι προσβάσιμες απευθείας στην οθόνη του υπολογιστή ή στην εκτύπωση μειώνεται ο χρόνος για αποκρυπτογράφηση των δυσανάγνωστων εντολών όπως και την αποφυγή λαθών κατά τη μετάφραση τους. Το 16% των ιατρικών φακέλων (από μελέτη το 1986 στο νοσοκομείο Georgetown, USA) είναι δυσανάγνωστοι. Για να γίνει αποσαφήνιση των εντολών απαιτείται χρόνος και πόροι, έτσι υπάρχουν σημαντικές αποζημιώσεις μέσω της εξάλειψης των διαδικασιών αυτών 74

Λειτουργίες Νοσοκομείου (49/66) Αυξημένη αποτελεσματικότητα (increased work efficiency)- η άμεση ηλεκτρονική μεταβίβαση εντολών στο ακτινολογικό τμήμα, στο εργαστήριο, στο φαρμακείο ή σε άλλα τμήματα αντικαθιστά την αντίστοιχη χειροκίνητη εργασία. Η αύξησηστην αποτελεσματικότητα από ένα σύστημα CPOE έχει σημαντικά οφέλη για το νοσοκομείο 75

Λειτουργίες Νοσοκομείου (50/66) Για παράδειγμα σε ένα νοσοκομείο, ο χρόνος που απαιτείται για την υποβολή μιας εντολής συνταγογράφησης και την παραλαβή της από το φαρμακείο μειώθηκε από 96 λεπτά (χειρόγραφη) σε 3 λεπτά. Αυτή η αύξηση στην αποτελεσματικότητα μπορεί να μειώσει το κόστος και να οδηγήσει τους ασθενείς σε νωρίτερη έξοδο από το νοσοκομείο Επίσης, παρατηρήθηκε μείωση κατά 72% τουρυθμούλαθών στη χορήγηση φαρμάκων μετά από 3μηνη λειτουργία του συστήματος Επίσης, ειδοποιώντας τους γιατρούς για διπλή εντολή για εργαστηριακές εξετάσεις υπάρχει περαιτέρω μείωση κόστους 76

Πηγή: Brent A. Metfessel, Financial and Clinical Features of Hospital Information Systems 77

Λειτουργίες Νοσοκομείου (52/66) Παρόλο τα πλεονεκτήματα ενός συστήματος CPOE μόνο ένα 15% όλων των νοσοκομείων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υλοποιήσει τέτοιο σύστημα και περίπου 67% σχεδιάζουν να υλοποιήσουν τα επόμενα χρόνια Η υλοποίηση ενός συστήματος CPOE δεν είναι εύκολη και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αποτυχίας 78

Λειτουργίες Νοσοκομείου (53/66) Οι γιατροί πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία διαφορετικά ο χρόνος που απαιτείται για τη συγγραφή μιας ηλεκτρονικής εντολής είναι περισσότερος από το χρόνο που απαιτείται για τη συγγραφή της εντολή σε χαρτί 79

Λειτουργίες Νοσοκομείου (54/66) Επίσης, ένα σύστημα CPOE δεν θα πρέπει να διακόπτει συνεχώς τη διαδικασία παροχής φροντίδας υγείας των γιατρών με ειδοποιήσεις παρά μόνο για σοβαρά λάθη (life-threatening situations) γιατί οι γιατροί θα αντιστέκονται περισσότερο στη χρήση του 80

Λειτουργίες Νοσοκομείου (55/66) Συστήματα ιατρικής καθοδήγησης (medical guidance systems) Ανάγκη για πιο αποδοτικές διαγνωστικές και θεραπευτικές επιλογές για συγκεκριμένες ασθένειες και για ομάδες ασθενών Χρήση της αποδεικτικής ιατρικής (evidence-based medicine) και των ιατρικών πρωτοκόλλων (medical protocols) Οι κλινικές οδηγίες καθοδηγούν τη λήψη ιατρικών αποφάσεων με χρήση αλγορίθμων και κανόνων 81

Πηγή: Brent A. Metfessel, Financial and Clinical Features of Hospital Information Systems 82

Λειτουργίες Νοσοκομείου (57/66) Τα συστήματα αυτά μπορεί να συνεισφέρουν σε αυξημένη χρήση των οδηγιών μέσω των ακόλουθων χαρακτηριστικών τους: Χρήση στο σημείο παροχής φροντίδας υγείας (point of care utilization)- οι ιατρικές οδηγίες που είναι προσβάσιμες μέσω των συσκευών χειρός ή των τερματικών δίπλα στο κρεβάτι των ασθενών (bedside terminals) προσφέρουν πλεονεκτήματα υποστήριξης της λήψης των ιατρικών αποφάσεων κατά τη διάρκεια της εξέτασης του ασθενούς 83

Λειτουργίες Νοσοκομείου (58/66) Παρακολούθηση της απόδοσης (benchmarking and performance tracking)- ησύγκρισητωνεισερχόμενων δεδομένων με τις ιατρικές οδηγίες επιτρέπει τη πιθανότητα ανάλυσης της απόδοσης σε σύγκριση με νόρμες και σημεία αναφοράς 84

Λειτουργίες Νοσοκομείου (59/66) Ειδοποιήσεις (on-line alerts)- το σύστημα μπορεί να παρέχει ειδοποιήσεις στο γιατρό όπου μια ιατρική απόφαση μπορεί να έρθει σε σύγκρουση με τις ιατρικές οδηγίες Αναφορές (regulatory reporting)- ηαύξησηστηχρήση ιατρικών οδηγιών μπορεί να βελτιώσει τις αναφορές για παράδειγμα στην επιτροπή Joint Commission για την καταλληλότητα των θεραπευτικών αγωγών αναφορικά με προβλήματα καρδιάς και οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου 85

Λειτουργίες Νοσοκομείου (60/66) Ηλεκτρονικοί Φάκελοι Υγείας (electronic health records) Ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας (ΗΦΥ) αποτελεί το κλειδί για το συντονισμό των επαγγελματιών υγείας που συμμετέχουν στην παροχή φροντίδα υγείας Ενοποιεί διαφορετικές πληροφορίες για τον ασθενή αφού παρέχει μηχανισμό επικοινωνίας και εξυπηρετεί ως νομικό κείμενο από την παραμονή του ασθενή στο νοσοκομείο 86

Λειτουργίες Νοσοκομείου (61/66) Τα τωρινά ΠΣΝ αποθηκεύουν περιορισμένο αριθμό ιατρικών πληροφοριών και παρέχουν ελάχιστη υποστήριξη για πραγματική φροντίδα υγείας, με το χειρόγραφο ιατρικό φάκελο να συνεχίζει να εξυπηρετεί ως η κύρια πηγή ιατρικών δεδομένων 87

Λειτουργίες Νοσοκομείου (63/66) Οι ΗΦΥ περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Ιστορικό και τεκμηρίωση της φυσικής εξέτασης, σημειώσεις πορείας νόσου και δημογραφικά ασθενών Πληροφορίες για φάρμακα και αλλεργίες Αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων Εντολές συνταγογράφησης, διαγνωστικές εξετάσεις, θεραπευτικές αγωγές, συμπεριλαμβανομένων ειδοποιήσεων για αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και για τη λήψη ιατρικών αποφάσεων 88

Λειτουργίες Νοσοκομείου (64/66) Οδηγίες ιατρικής πρακτικής με βάση την αποδεικτική για τη βοήθεια στις αποφάσεις διάγνωσης και θεραπείας Ειδοποιήσεις που μπορεί να σταλούν σε ασθενείς ως υπενθυμίσεις των ραντεβού τους και για προληπτική ιατρική Χρονοπρογραμματισμός ραντεβού Επεξεργασία πληρωμών Ένα γραφικό περιβάλλον που μπορεί να περιλαμβάνει ασύρματες τεχνολογίες, τεχνολογίες ασφάλειας και web που επιτρέπουν σε εξουσιοδοτημένους χρήστες να έχουν πρόσβαση στα ιατρικά δεδομένα απο απομακρυσμένες τοποθεσίες (ιατρεία, σπίτι κλπ) 89

Λειτουργίες Νοσοκομείου (62/66) Τα πλεονεκτήματα ενός ΗΦΥ περιλαμβάνουν: Γρήγορη πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες Ταυτόχρονη πρόσβαση από πολλούς χρήστες Βελτιωμένη αναγνωσιμότητα Όταν τα δεδομένα αποθηκεύονται με δομημένο τρόπο βοήθεια στην αναζήτηση σχετικών πληροφοριών Παρακολούθηση ασθενών και έκδοση ειδοποιήσεων Παροχή διαγνωστικών συμβουλών Πρόταση για χορήγηση δόσεων φαρμάκων σε συγκεκριμένους ασθενείς 90

Λειτουργίες Νοσοκομείου (65/66) Έξυπνες υλοποιήσεις συστημάτων ΗΦΥ μπορεί να αποφέρουν οικονομικά οφέλη στο νοσοκομείο Τα οφέλη αυτά επιτυγχάνονται μέσω της μείωσης του κόστους της αναζήτησης φακέλων, της αντιγραφής (transcription), της μη τυποποιημένης συνταγογράφησης (non-formulary drug-ordering) και των βελτιώσεων στην ακρίβεια της χρέωσης (billing accuracy) Στο ακτινολογικό τμήμα, η αποθήκευσητωνψηφιακών εικόνων και η χρήση του συστήματος PACS μειώνουν σημαντικά το χρόνο ολοκλήρωσης μιας μετάφρασης ακτινολογικής εικόνας από 72 ώρες σε 1 ώρα 91

Λειτουργίες Νοσοκομείου (66/66) Παρόλα αυτά υπάρχουν σημαντικά έξοδα αρχικής εγκατάστασης τέτοιων συστημάτων Στο συνέδριο (American Health Information Management Association-AHIMA, 2006) επισημάνθηκε ότι η ανάπτυξη και η αγορά και η υλοποίηση ενός ΗΦΥ θα κόστιζε πάνω από $32.000/γιατρό με κόστος $1.200/γιατρό/μήνα για συντήρηση Επειδή δεν υπάρχει εθνικό πρότυπο που θα απαιτούσε τη συμβατότητα μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων ΗΦΥ για να επικοινωνούν μεταξύ τους, αυτό θα αυξήσει το κόστος των συστημάτων για να ενσωματώσουν χαρακτηριστικά διαφορετικών προμηθευτών 92

Απόφαση ανάπτυξης ή αγοράς (1/4) Η απόφαση για την αγορά ή την ανάπτυξη ενός ΠΣΝ εξαρτάται από τους ακόλουθους παράγοντες: Διαθεσιμότητα πόρων για πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού για τη δημιουργία ενός νέου συστήματος Διαθεσιμότητα των προμηθευτών που έχουν αποδεδειγμένη εμπειρία στις τεχνολογίες που σχετίζονται με το νέο έργο Ευελιξία των προμηθευτών για παραμετροποίηση των προϊόντων τους για τα νοσοκομεία με μοναδικές ανάγκες 93

Απόφαση ανάπτυξης ή αγοράς (2/4) Η εξειδίκευση στην πληροφορική υγείας που διαθέτει ένας σύμβουλος μπορεί να είναι κρίσιμη για την επιτυχία του έργου Μειονέκτημα μπορεί να αποτελέσει το υψηλό κόστος χρέωσης ($150-$200/hour) Μπορεί να χρησιμοποιούνται σε προσωρινή βάση κατά τη διάρκεια του έργου ώστε να μεταφέρουν τη γνώση τους στην υπόλοιπη ομάδα έργου και να τους συμβουλεύουν σε κρίσιμες αποφάσεις του έργου 94

Απόφαση ανάπτυξης ή αγοράς (3/4) Η αγορά συστημάτων μπορεί να είναι καλύτερη λύση για εξειδικευμένες εφαρμογές (π.χ. CPOE, EHRs) Μια σημαντική απαίτηση κατά την αξιολόγηση προμηθευτών αποτελεί η σημαντική βάση δεδομένων πελατών (reference client base) 95

Απόφαση ανάπτυξης ή αγοράς (4/4) Μπορεί να επιλεγούν διαφορετικοί προμηθευτές για ένα έργο, εντούτοις η αγορά από έναν προμηθευτή εγγυάται περισσότερο τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων Για διοικητικοοικονομικά συστήματα με βασικές λειτουργίες υπάρχουν έτοιμες εφαρμογές (off-the-shelf products) Όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ανάγκες που απαιτούν παραμετροποίηση θα πρέπει είτε το σύστημα να αναπτυχθεί εσωτερικά ή να απο εξωτερικούς προμηθευτές (outsourced) 96

Παράγοντες επιτυχίας (1/6) Η επιτυχία της ανάπτυξης και υλοποίησης ενός ΠΣΝ εξαρτάται κυρίως από οργανωτικούς και πολιτιστικούς παράγοντες παρά από τεχνολογικούς Οι χρήστες έχουν ανάγκη να νιώθουν ότι το σύστημα είναι ιδιοκτησία τους Οι χρήστες πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία ανάπτυξης και υλοποίησης του συστήματος 97

Παράγοντες επιτυχίας (2/6) Η επικοινωνία των αναμενόμενων ωφελειών του συστήματος για τους χρήστες, η διασφάλιση ότι το σύστημα είναι καλά σχεδιασμένο λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις των χρηστών, και η ανάπτυξη ενός σχεδίου για επαρκή εκπαίδευση χρηστών αποτελούν σημαντικές λειτουργίες της διοίκησης και θα διευκολύνουν την επιτυχή μετάβαση στο νέο σύστημα 98

Παράγοντες επιτυχίας (3/6) Εάν οι γιατροί αντιλαμβάνονται ότι το ΠΣΝ έχει μοναδικό στόχο να ικανοποιήσει τις ανάγκες της διοίκησης του νοσοκομείου και/ή ότι δεν λαμβάνονται υπόψηκατάτηδιαδικασίαανάπτυξηςτου συστήματος μπορεί να αντισταθούν στο να συμμετέχουν στις ομάδες χρηστών και να αντισταθούν εν γένη στη χρήση του συστήματος όταν θα τεθεί σε λειτουργία 99

Παράγοντες επιτυχίας (4/6) Ενώ, αν οι γιατροί πιστέψουν ότι το σύστημα θα βοηθήσει τις διαδικασίες φροντίδας υγείας και θα βελτιώσει την εργασία τους υπάρχει περίπτωση να δουν θετικά το νέο σύστημα Οι γιατροί επίσης θεωρούν πλεονέκτημα την απομακρυσμένη πρόσβαση στον ιατρικό φάκελο ασθενών μαζί με την εύκολη διεπαφή χρηστών Χωρίς τη συναίνεση των γιατρών ή την αποδοχή του συστήματος από αυτούς δεν είναι πιθανή η επιτυχής υλοποίηση του ΠΣΝ 100

Παράγοντες επιτυχίας (5/6) Για τη μεγιστοποίηση της πιθανής επιτυχίας, απαιτείται σύνδεση των χρηστών με τους επαγγελματίες πληροφορικής. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση των υπερ-χρηστών (super users), οι οποίοι έχουν κάποια εμπειρία σε χρήση υπολογιστών και μπορούν να πλοηγηθούν εύκολα στο σύστημα Οι υπερ-χρήστες μπορεί να είναι νοσηλεύτριες σε θαλάμους ασθενών, εργαστηριακό προσωπικό για το πληροφοριακό σύστημα εργαστηρίων, φαρμακοποιοί, γιατροί κλπ 101

Παράγοντες επιτυχίας (6/6) Οι χρήστες αυτοί μπορούν να βοηθήσουν στην εκπαίδευση των άλλων χρηστών κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του ΠΣΝ 102

Αναφορές 1. Paul R. Vegoda, Introduction to hospital information systems, International Journal of Clinical Monitoring and Computing 4: 105-109, 1987 2. Brent A. Metfessel, Financial and Clinical Features of Hospital Information Systems, Healthcare Organizations, Journal of Financial Management Strategies, Vol 2, No3, 2007 3. Hospital Information Systems, http://www.biohealthmatics.com/technologies/intsys.aspx 4. Prokosch HU and Dudeck J, Hospital Information Systems: Design and Development Characteristics; Impact and Future Architecture, Elsevier, 1995 5. Information Technology in Healthcare, Report to the Congress: New Approaches in Medicare, June 2004 6. Perreault L, Hospital information system (HIS), Encyclopedia of Computer Science, pp. 788-790, 2003 103