ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΗH ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ

Δ ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΗH ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ ΣΜΖΜΑ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Θέκα: ΟΗ ΗΓΗΧΣΗΚΔ ΔΠΔΝΓΤΔΗ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ΒΑΔΗ ΣΟΤ Ν. 3299/2004 ΜΔΛΔΣΖ ΠΔΡΗΠΣΧΖ: ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ Δπηβιέπνπζα: Μαξαβά Νεθηαξία πνπδαζηήο: Σαρηαιίδεο Γεκνζζέλεο ΑΘΖΝΑ - 2007

ΠΔΡΗΛΖΦΖ ηελ παξνχζα εξγαζία επηρεηξείηαη, κέζσ ηεο αλαιπηηθήο εμέηαζεο ηνπ πιένλ πξφζθαηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ, ηνπ Ν. 3299/2004 θαη ησλ κεηαγελέζηεξσλ ηξνπνπνηήζεψλ ηνπ, λα εμεηαζζεί ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν, νη δεκφζηεο πνιηηηθέο πνπ παίξλνπλ ηελ κνξθή ζεζκνζεηεκέλσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ, δηαρεηξίδνληαη ηα δεηήκαηα ηεο αλάπηπμεο ζε εζληθή θαη πεξηθεξεηαθή θιίκαθα θαζψο θαη ηεο πεξηθεξεηαθήο ζχγθιηζεο. Ζ άζθεζε πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο, σο γλσζηφλ, απνηειεί εξγαιείν ηνπ θξάηνπο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα επηηχρεη ζε ζηξαηεγηθφ επίπεδν δχν δηαθνξεηηθνχο θαη ζπρλά αλ θαη φρη θαη αλάγθε αιιεινζπγθξνπφκελνπο ζηφρνπο : πξψηνλ, ηελ επίηεπμε νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο θαη ηελ ζπλαθφινπζε κεγηζηνπνίεζε ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο, κε άιια ιφγηα ηελ δηακφξθσζε αλαπηπμηαθήο θαηεχζπλζεο ηεο ρψξαο, ηα απνηειέζκαηα ηεο νπνίαο ζα είλαη εκθαλή ηφζν ζε επίπεδν επηθξάηεηαο, φζν θαη ζε επίπεδν πεξηθέξεηαο θαη δεχηεξνλ ηελ άκβιπλζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αιιά θαη ησλ ελδνπεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ. ε θάζε πεξίπησζε, ε επηηπρία ζηελ άζθεζε πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο εμαξηάηαη άκεζα απφ ην θαηά πφζνλ ε επηρεηξνχκελε πνιηηηθή θαηαθέξλεη λα κεγηζηνπνηήζεη ην φθεινο, σζψληαο πξνο ζεηηθή θαηεχζπλζε θαη ηηο δχν πξναλαθεξζείζεο παξακέηξνπο. ηελ πξνζπάζεηα πινπνίεζεο ησλ πνιηηηθψλ δηαηίζεηαη πιεζψξα κέζσλ, ηα απνηειέζκαηα ησλ νπνίσλ, κνινλφηη είλαη ήδε αξθεηά γλσζηά θαη πξνβιέςηκα κέζσ ηεο πξνγελέζηεξεο εκπεηξίαο ζε εγρψξην θαη δηεζλέο επίπεδν, εληνχηνηο εμαξηψληαη ηζρπξά απφ ζεηξά παξακέηξσλ νη νπνίεο δελ είλαη πάληα εχθνιν λα πξνβιεθζνχλ, πνιχ δε πεξηζζφηεξν λα αληηκεησπηζζνχλ, εηδηθά φηαλ πξνέξρνληαη απφ εμσγελείο παξάγνληεο. Γηα παξάδεηγκα, ε επίδξαζε ηεο δηεζλνχο νηθνλνκηθήο ζπγθπξίαο (πεξίνδνη νηθνλνκηθήο άλζεζεο ή νηθνλνκηθήο χθεζεο) κπνξεί λα επηδξάζνπλ θαηαιπηηθά θαη λα επηηαρχλνπλ ή λα αλαζηείινπλ ηελ αλαπηπμηαθή πνξεία. Άιινη παξάγνληεο, φπσο ε δηακφξθσζε ηεο εζληθήο θαη ηνπηθήο νηθνλνκίαο, ην κνξθσηηθφ επίπεδν ηνπ πιεζπζκνχ ή ε θηλεηνπνίεζε ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα είλαη εμίζνπ ζεκαληηθνί γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ. ε ηειηθή αλάιπζε, ν θνηλφο παξνλνκαζηήο ηνπ πιαηζίνπ ζρεδηαζκνχ αθνξά πάληνηε ην κέγεζνο ησλ δηαηηζέκελσλ πφξσλ, νη νπνίνη ζπλήζσο βξίζθνληαη ζε ζηελφηεηα. i

Οη αλαπηπμηαθνί λφκνη, σο εξγαιείν άζθεζεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο, βξίζθνληαη ζε αξθεηά ζεκαληηθή ζέζε ζηελ αηδέληα ησλ ζρεηηθψλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ ζηελ ρψξα καο, αλ θξίλνπκε απφ ηελ πιεζψξα ησλ ζρεηηθψλ λνκνζεηηθψλ δηαηάμεσλ, νη νπνίεο ρξνλνινγνχληαη ήδε απφ ηελ πξψηε κεηαπνιεκηθή πεξίνδν. Υαξαθηεξηζηηθφ ησλ πξψησλ λνκνζεηεκάησλ ήηαλ θπξίσο ε πξνζέιθπζε επελδπηηθψλ θεθαιαίσλ (θπξίσο εμσηεξηθνχ) γηα λα αλαλήςεη ε θαηεζηξακκέλε κεηαπνιεκηθά Διιάδα κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν, ελψ πνιχ ιηγφηεξν ελδηέθεξαλ δεηήκαηα πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο. Ζ θαηάζηαζε απηή δείρλεη λα αλαηξέπεηαη κεηά ην 1980. Οη 4 αλαπηπμηαθνί λφκνη ηεο ηειεπηαίαο 25εηίαο (Ν. 1262/82, Ν. 1892/90, Ν. 2601/98 θαη Ν.3299/04), θαζψο θαη νξηζκέλεο άιιεο ζρεηηθέο δηαηάμεηο, εληάζζνπλ ην πεξηθεξεηαθφ ζηνηρείν ζηνλ ζρεδηαζκφ ηνπο, κέζσ ηεο ζεζκνζέηεζεο θηλήηξσλ γηα αχμεζε ησλ επελδχζεσλ κε έκθαζε ζηηο κεηνλεθηνχζεο πεξηνρέο. Ζ δηαθνξνπνίεζε ηεο θιίκαθαο ή / θαη ηεο πνηφηεηαο ησλ θηλήηξσλ απφ Πεξηθέξεηα ζε Πεξηθέξεηα θξίλεηαη σο απνιχησο απαξαίηεηε, δεδνκέλνπ φηη αλ ίζρπε ε κεδεληθή ππφζεζε, δειαδή θακηά δηαθνξνπνίεζε, ην ζχλνιν ή ηνπιάρηζηνλ ε ζπληξηπηηθή πιεηνλφηεηα ηεο επηρεηξεκαηηθήο ελέξγεηαο ζα θαηεπζπλφηαλ πξνο απνηειέζκαηα πνπ ζα επέθεξαλ επηδείλσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ. Ο αλαπηπμηαθφο λφκνο 3299/04 αθνινπζψληαο ηελ πεπαηεκέλε ησλ πξφζθαησλ πξνθαηφρσλ ηνπ, πξνζβιέπεη ζηελ αλαπηπμηαθή πνξεία ηεο ρψξαο κε ραξαθηεξηζηηθά πεξηθεξεηαθήο ζχγθιηζεο, αλαπξνζαξκφδεη σζηφζν (φπσο ζηαδηαθά παξαηεξήζεθε θαη κε ηνπο πξνεγνχκελνπο λφκνπο) ηελ ζηξαηεγηθή ηνπ ιακβάλνληαο ππφςε ηελ ξαγδαία ηξηηνγελνπνίεζε ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο, ηελ εμέιημε ηεο δνκήο, ηεο κνξθήο θαη ησλ αλαγθψλ ησλ ζχγρξνλσλ επηρεηξήζεσλ, θαζψο θαη ηηο αλαθαηαηάμεηο ζην δηεζλέο πεξηβάιινλ. Τπνζηεξίδνληαη δξάζεηο εθζπγρξνληζκνχ ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη αλαθαηεχζπλζήο ηεο πξνο λένπο ηνκείο πςειήο ηερλνινγίαο πνπ ζα επηηξέςνπλ ζηηο επηρεηξήζεηο λα εθκεηαιιεπζνχλ ηα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηά ηνπο θαη λα ζηαζνχλ κε αμηψζεηο ζηνλ ζχγρξνλν πιήξσο αληαγσληζηηθφ ζηίβν. Οη ζπλζήθεο σζηφζν ηεο παγθνζκηνπνηεκέλεο νηθνλνκίαο θαη ηεο έληνλεο θηλεηηθφηεηαο ηνπ θεθαιαίνπ απαηηνχλ επίζεο θαη ηελ απμεκέλε ζπκκεηνρή ησλ δεκφζησλ πφξσλ γηα λα πξνζειθπζηνχλ ή έζησ λα κελ απνιεζζνχλ ηδησηηθά θεθάιαηα θαη απηφ παξαηεξείηαη θαη ζηελ παξνχζα πεξίπησζε φπνπ ε δεκφζηα ζπκκεηνρή κπνξεί λα θαηαιακβάλεη ζεκαληηθφηαην κεξίδην ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, θάηη πνπ επηβαξχλεη νπσζδήπνηε ηελ εζληθή νηθνλνκία. ii

Σα απνηειέζκαηα ρξήζεσο ηνπ λφκνπ, κε δεδνκέλν ην βξαρχ ζρεηηθά δηάζηεκα εθαξκνγήο ηνπ, κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζηνχλ σο ηθαλνπνηεηηθά, αλ ζπγθξηζνχλ κε παιαηφηεξεο επηδφζεηο. Σν δήηεκα, σζηφζν, ηεο αληηκεηψπηζεο ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ παξακέλεη θαζψο θεθάιαηα πξνζειθχνληαη κελ αιιά θπξίσο πξνο ηηο ηζρπξφηεξεο νηθνλνκηθά Πεξηθέξεηεο. Δμεηάδνληαο ην πξφβιεκα απηφ θαη δηαπηζηψλνληαο ηελ αδπλακία επίιπζήο ηνπ απφ ηελ Πνιηηεία δηαρξνληθά, εγείξνληαη εξσηήκαηα ζρεηηθά κε ην θαηά πφζνλ είλαη αλαγθαία ε άζθεζε κηαο δηαθνξεηηθήο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο, ε νπνία είηε απηνχζηα είηε ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο κπνξεί λα απνδψζεη ηα επηζπκεηά απνηειέζκαηα. Ζ ζπγγξαθή ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ζηεξίρζεθε ζε κειέηε ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, ζε κειέηε επίζεκσλ εγγξάθσλ θαη εθζέζεσλ ζε εζληθφ θαη πεξηθεξεηαθφ επίπεδν ησλ Τπνπξγείσλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Αλάπηπμεο, ζε ζηνηρεία θαη δεκνζηεχκαηα απφ επίζεκνπο δηθηπαθνχο ηφπνπο ζηελ Διιάδα θαη ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, ζηελ επεμεξγαζία πξσηνγελψλ θαη δεπηεξνγελψλ ζηνηρείσλ ησλ πξναλαθεξζέλησλ θνξέσλ, ηεο Eurostat θαη ηεο ΔΤΔ, θαζψο θαη ζε άξζξα ηνπ ειιεληθνχ ηχπνπ. iii

ΛΔΞΔΗ ΚΛΔΗΓΗΑ Αθαζάξηζηεο Δπελδχζεηο Παγίνπ Κεθαιαίνπ Αθαζάξηζηε Πξνζηηζέκελε Αμία Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ Αλαπηπμηαθφο Νφκνο Γλσκνδνηηθέο Δπηηξνπέο Γείθηεο Οηθνλνκηθνχ Κιίκαηνο Γηαδηθαζία Τπεξβνιηθνχ Διιείκκαηνο Γηαξζξσηηθνί Γείθηεο Δπηδφηεζε Κφζηνπο Γεκηνπξγνχκελσλ Θέζεσλ Δξγαζίαο Δπηδφηεζε Υξεκαηνδνηηθήο Μίζζσζεο Δπηρεηξεκαηηθά ρέδηα Δπηρεηξεκαηηθέο Δπελδχζεηο Δπηρνξήγεζε Εψλεο Κηλήηξσλ Ηζνδχλακα Αγνξαζηηθήο Γχλακεο Παξαγσγηθφηεηα ηεο Δξγαζίαο Πνιχ Μηθξή, Μηθξή, Μεζαία θαη Μεγάιε Δπηρείξεζε Τπεξεζίεο Έληαζεο Γλψζεο Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο Υάξηεο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ Φνξνινγηθή Απαιιαγή Υάξηεο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ iv

SUMMARY In the present work it is attempted, through the thorough examination of the most recent development Law, Act 3299/2004 and its later modifications, to inspect the way in which the public policies that take the form of legislated development Laws manage the issue of regional growth and regional convergence both at the national and local level. The regional policy constitutes a tool of state that is used in order to achieve at strategic level two different and frequently, even if not necessarily, clashing with one another objectives. Firstly, the achievement of economic enlargement and the consecutive maximization of social prosperity. In other words the formation of a developmental direction of the country, the results of which will be obvious so much at national level, as well as at regional. Secondly, bluntness of regional but also intraregional inequalities. In every case, the success of the exercise of regional policy depends directly on how much the attempted policy accomplishes to maximize the profit, prompting to positive direction the two above mentioned parameters. In the effort of implementing the policies, there is an abundance of means, the results of which, although they are already fairly known and foreseeable through the previous experience at domestic and international level, they depend greatly on several parameters that are not always easy to be forecast, let alone to be confronted, especially when they emanate from exogenic factors. For example, the effect of international economic situation (periods of economic blossoming or economic recession) can affect significantly and accelerate or suspend the developmental course. Other factors, such as the configuration of the national and local economy, the educational level of population or the mobilization of private sector are equally important for the decision-making. In final analysis, the common denominator of the planning frame concerns always the size of allocated resources, which are usually scarce. As a tool of exercising the regional policy, the development Laws are found in a quite important place in the agenda of relative public policies in our country, judging from the abundance of relative legislative provisions, which date already from the first postwar period. Characteristic of the first statutes was mainly the attraction of v

investment capital (mainly exterior) in order to recover war-destroyed Greece at all costs, while there was no or little interest in questions of regional growth. This situation seems to be reversed from the 1980s onwards. The 4 development Laws of the last 25 years (Act 1262/82, Act 1892/90, Act 2601/98, Act 3299/04), as well as some other relative provisions, include the regional element in their planning, through the enactment of incentives for increasing investments with emphasis on disadvantageous Regions. The differentiation of the scale and/or the quality of incentives from Region to Region is judged as absolutely essential, granted that if the null affair was in effect, that is to say no differentiation, the total or at least the overwhelming majority of enterprising energy would be directed to results that would involve deterioration of regional inequalities. The development Law 3299/04, following the steps of its predecessors, aspires to the developmental course of the country with characteristics of regional convergence, rehabilitates, however, (as it was also progressively observed with the previous Laws) its strategy taking into consideration the rapid growth of the tertiary sector of the Greek economy, the development of structure, form and needs of modern enterprises, as well as the realignments in the international environment. There is support in actions of modernization of the Greek economy and the redirection towards new sectors of high technology that will allow the enterprises to exploit their comparative advantages and to stand with claims in the modern totally competitive track. Nevertheless, the conditions of globalized economy and intense mobility of the capital funds also require the increased participation of public funds in order to attract or at least not to lose private funds. This is also observed in the present case where the public participation can occupy a very important share of investment plans, something that overloads in any case the national economy. The results of the use of the Act 3299/2004, taking into account its relatively short interval of application, can be characterized as satisfactory, if they are compared with older records. The issue, however, of confronting regional inequalities remains since capital is being attracted but mainly by the more powerful economically Regions. Looking into this problem, an everlasting shortcoming of its resolution by the State is detected, and subsequently questions with regard to what extent the exercise of a different development policy, which if it works self-same or in combination with the development Laws can attribute the desirable results is necessary are raised. vi

The writing of the present work was supported by the study of relative bibliography, official documents and reports of Ministries of Economy and Finance and Growth at national and regional level, elements and publications from official network places in Greece and in the European Union, by the treatment of primary and secondary elements of the aforementioned agencies, of Eurostat and Greek National Statistics Organization, as well as by articles of the Greek press. vii

KEY WORDS Business Plans Consultative Committees Cost of Jobs Created Subsidy Economic Climate Indicator Enterprising Investments Excessive Deficit Process Gross Added Value Gross Domestic Product Gross Fixed Capital Formation Incentive Zones Investment Law Knowledge, Science and Technology Intensity Services Labor Productivity Leasing Subsidy Purchasing Power Standards Regional Aid Chart Structural Indicators Subsidy Tax Exemption Very Small, Small, Intermediate and Big Enterprise viii

ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΕΙΑΓΩΓΗ... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΣΟ ΔΙΕΘΝΕ, ΣΟ ΕΤΡΩΠΑΙΚΟ ΚΑΙ ΣΟ ΕΘΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΝΟΨΗ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ... 4 1.1 ΔΙΕΘΝΕΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙ... 4 1.2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΕΞΕΛΙΞΕΙ ΣΗ ΖΩΝΗ ΣΟΤ ΕΤΡΩ... 8 1.3 ΣΟ ΕΘΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 11 1.3.1 Οι μακροοικονομικζσ εξελίξεισ ςτθν Ελλάδα το 2006... 11 1.3.1.1 Οικονομικι δραςτθριότθτα... 11 1.3.1.2 Το οικονομικό κλίμα ςτθν Ελλάδα... 15 1.3.1.3 Απαςχόλθςθ Ανεργία... 17 1.3.1.4 Επενδυτικι ηιτθςθ... 19 1.3.2 Δθμοςιονομικζσ εξελίξεισ και προοπτικζσ... 21 1.3.2.1 Η μείωςθ του ελλείμματοσ... 21 1.3.2.2 Η εξζλιξθ του Δθμόςιου Χρζουσ... 24 1.3.2.3 Ρροχπολογιςμόσ 2007... 26 1.4 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ... 32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ... 34 2.1 Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΣΗΣΑ ΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ... 34 2.1.1 Γενικά... 34 2.1.2 Αξιοποίθςθ των παραγωγικϊν δυνατοτιτων τθσ οικονομίασ... 35 2.1.3 Επίτευξθ υψθλϊν ρυκμϊν οικονομικισ μεγζκυνςθσ... 35 2.1.4 Ρεριοριςμόσ του κόςτουσ επζκταςθσ του κοινωνικοφ κεφαλαίου... 36 2.1.5 Αποφυγι κοινωνικϊν αναταραχϊν και εντάςεων... 36 2.1.6 Κοινωνικι δικαιοςφνθ και ο μθχανιςμόσ τθσ αγοράσ... 36 2.1.7 Αντιςτάκμιςθ των επιπτϊςεων άλλων πολιτικϊν... 37 2.1.8 Αντιμετϊπιςθ των επιπτϊςεων τθσ οικονομικισ ολοκλιρωςθσ... 37 2.1.9 Συμπεράςματα... 38 2.2 ΣΑ ΜΕΑ ΑΚΗΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ... 39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΟΙ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΙ ΝΟΜΟΙ... 42 3.1 ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΩΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΩΝ ΝΟΜΩΝ... 42 3.1.1 Γενικά... 42 3.1.2 Ν.Δ. 2687/1953... 44 3.1.3 Ν.Δ. 4171/1961... 44 3.1.4 Ν. 289/1976... 44 3.1.5 Ν. 849/1978... 45 3.1.6 Ν. 1116/1981... 45 3.1.7 Ν. 1262/1982... 45 3.1.8 Ν. 1892/1990... 47 3.1.9 Ν. 2234/1994... 48 3.1.10 Ν. 2324/1995... 50 3.1.11 Ν. 2601/1998... 51 ix

3.2 Ο ΝΕΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004... 54 3.2.1 Είδθ ενιςχφςεων... 56 3.2.2 Κακοριςμόσ των ηωνϊν ενιςχφςεων... 57 3.2.3 Επιχειρθματικζσ Δραςτθριότθτεσ που υπάγονται ςτον Αναπτυξιακό Νόμο... 58 3.2.4 Ενιςχυόμενεσ Δαπάνεσ... 59 3.2.5 Ρροχπολογιςμόσ Επενδυτικϊν Σχεδίων... 62 3.2.6 Ιδία ςυμμετοχι του επενδυτι... 63 3.2.7 Μεγάλα επενδυτικά ςχζδια... 64 3.2.8 Αναμόρφωςθ του ενιςχυόμενου κόςτουσ επζνδυςθσ... 64 3.2.9 Ρροκεςμίεσ ολοκλιρωςθσ τθσ επζνδυςθσ... 64 3.2.10 Ζναρξθ υλοποίθςθσ των επενδυτικϊν ςχεδίων... 65 3.2.11 Κριτιρια υπαγωγισ ςτο κακεςτϊσ των ενιςχφςεων... 65 3.2.12 Αρμοδιότθτεσ υποβολισ αιτιςεων υπαγωγισ ςτισ διατάξεισ του νόμου... 67 3.2.13 Διαδικαςία ζγκριςθσ... 68 3.2.14 Αξιολόγθςθ των επενδφςεων... 68 3.2.15 Γνωμοδοτικζσ Επιτροπζσ... 69 3.2.16 Πργανα Ελζγχου... 71 3.2.17 Καταβολι των ενιςχφςεων... 71 3.2.18 Ειδικά κακεςτϊτα ενίςχυςθσ... 72 3.2.19 Επιχειρθματικά ςχζδια διάςωςθσ και αναδιάρκρωςθσ... 72 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 (Αϋ ΦΑΗ)... 73 4.1 ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗΗ... 73 4.2 ΧΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΜΑΣΑ ΣΗ ΕΠΕΝΔΤΣΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΜΕΩ ΣΟΤ Ν. 3299/2004... 75 4.2.1 Μζγεκοσ των επενδυτικϊν ςχεδίων... 75 4.2.2 Ρεδία εφαρμογισ των επενδυτικϊν ςχεδίων... 76 4.2.3 Ρεριφερειακι κατανομι των επενδφςεων... 79 4.2.3.1 Επενδφςεισ, επιχορθγιςεισ και μζςο κόςτοσ επζνδυςθσ... 79 4.2.3.2 Η ςυμβολι των επενδυτικϊν ςχεδίων ςτθν αντιμετϊπιςθ τθσ ανεργίασ... 82 4.2.3.3 Χρονικι εξζλιξθ του ρυκμοφ υποβολισ και ζγκριςθσ επενδυτικϊν προτάςεων... 83 4.2.3.4 Η πορεία των μεγάλων επενδφςεων... 92 4.2.4 Σφγκριςθ των επιδόςεων του αναπτυξιακοφ νόμου με το ςφνολο των επενδυτικϊν δραςτθριοτιτων... 97 4.3 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ... 99 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΜΕΛΕΣΗ ΠΕΡΙΠΣΩΗ: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ ΣΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ... 100 5.1 Η ΣΑΤΣΟΣΗΣΑ ΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ... 100 5.1.1 Γεωγραφικά και μορφολογικά χαρακτθριςτικά... 100 5.1.2 Ρλθκυςμιακά χαρακτθριςτικά... 100 5.2 ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΗ ΘΕΗ ΚΑΙ ΣΩΝ ΠΡΟΟΠΣΙΚΩΝ ΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 103 5.2.1 Σε ευρωπαϊκό και διεκνζσ επίπεδο... 103 5.2.2 Σε εκνικό επίπεδο... 103 5.2.3 Διαρκρωτικοί Δείκτεσ Ρεριφζρειασ Κεντρικισ Μακεδονίασ... 104 5.3 ΣΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΠΡΟΙΟΝ... 106 5.3.1 Γενικά ςτοιχεία... 106 5.3.2 Ρρωτογενισ Τομζασ... 110 5.3.3 Δευτερογενισ Τομζασ... 110 x

5.3.4 Τριτογενισ Τομζασ... 114 5.4 Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΙΑ... 117 5.5 ΟΙ ΕΠΕΝΔΤΕΙ ΣΗΝ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ... 121 5.6 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΣΩΝ ΧΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΩΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ... 123 5.7 ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ... 124 5.7.1 Γενικά... 124 5.7.2 Γεωγραφικι κατανομι των επενδφςεων... 124 5.7.3 Κατανομι κατά οικονομικι δραςτθριότθτα... 125 5.7.3 Κδρυςθ νζων επιχειριςεων... 129 5.7.4 Η επίδραςθ ςτθν Ρεριφερειακι Αγορά Εργαςίασ... 130 5.7.5 Η πορεία των μεγάλων επενδφςεων... 132 5.8 ΤΓΚΡΙΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΩΝ ΣΟΤ ΝΕΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ ΜΕ ΑΛΛΕ ΔΡΑΕΙ ΕΝΙΧΤΗ ΣΩΝ ΙΔΙΩΣΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΕΩΝ... 133 5.8.1 Επιχειρθςιακό Ρρόγραμμα Ανταγωνιςτικότθτα (ΕΡΑΝ)... 133 5.8.2 Σφγκριςθ με τισ δράςεισ του Αναπτυξιακοφ Νόμου 2601/1998... 136 5.9 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ... 138 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΤΝΟΨΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ... 140 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕ... 144 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Α... 148 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Β... 153 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Γ... 158 xi

ΠΗΝΑΚΔ Πίλαθαο 1.1: Παγθφζκην ΑΔΠ (2002 2007) Πίλαθαο 1.2: Παγθφζκηνο Πιεζσξηζκφο: Γείθηεο Σηκψλ Καηαλαισηή (2001 2007) Πίλαθαο 1.3: Πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο ΑΔΠ, πιεζσξηζκφο θαη αλεξγία (2004 2007) Πίλαθαο 1.4: Πνζνζηηαία κεηαβνιή ησλ εζληθψλ ΑΔΠ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο ΔΔ κεηαμχ 2000 θαη 2005 Πίλαθαο 1.5: Δλνπνηεκέλν ρξένο γεληθήο θπβέξλεζεο (1990 2006) Πίλαθαο 1.6: Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο (2005 2007) Πίλαθαο 2.1: Μέζα εθαξκνγήο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο Πίλαθαο 3.1: Οη αλαπηπμηαθνί λφκνη ζηελ Διιάδα απφ ην 1950 κέρξη ζήκεξα Πίλαθαο 3.2: Σα θίλεηξα ηνπ Ν. 1262/82 Πίλαθαο 3.3: Σα θίλεηξα ηνπ Ν. 1892/90 Πίλαθαο 3.4: Ν.2601/98 Παξερφκελα θίλεηξα ζηε κεηαπνίεζε αλά πεξηνρή θηλήηξσλ θαη επελδπηηθψλ θνξέσλ Πίλαθαο 3.5: ηφρνη ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 3299/2004 Πίλαθαο 3.6: Παξερφκελα είδε εληζρχζεσλ Πίλαθαο 3.7: Τπαγφκελνη ηνκείο επηρεηξεκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ Πίλαθαο 3.8: Πνζνζηά εληζρχζεσλ αλά δψλε θηλήηξσλ (Α Φάζε) Πίλαθαο 3.9: Πνζνζηά εληζρχζεσλ αλά νκάδα θηλήηξσλ θαη δψλε ησλ 4 θπξηφηεξσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ Πίλαθαο 3.10: Διάρηζηνο πξνυπνινγηζκφο επελδπηηθψλ ζρεδίσλ Πίλαθαο 3.11: Πνζνζηά ειάρηζηεο ηδίαο ζπκκεηνρήο θαηά θαηεγνξία θηλήηξσλ Πίλαθαο 3.12: Πξνζαξκνγή ηνπ πνζνζηνχ εληζρχζεσλ γηα κεγάια επελδπηηθά ζρέδηα Πίλαθαο 3.13: Δίδε θξηηεξίσλ ππαγσγήο ζην θαζεζηψο ησλ εληζρχζεσλ Πίλαθαο 3.14: Οξηνζέηεζε πεξηνρψλ αξκνδηφηεηαο ησλ θνξέσλ γηα ππνβνιή αηηήζεσλ ππαγσγήο επελδπηηθψλ ζρεδίσλ xii

Πίλαθαο 3.15: Γλσκνδνηηθέο επηηξνπέο εμέηαζεο αηηήζεσλ ππαγσγψλ Πίλαθαο 3.16: Σξφπνο θαηαβνιήο ησλ εληζρχζεσλ Πίλαθαο 4.1: πγθεληξσηηθά ζηνηρεία ησλ επελδπηηθψλ πξνηάζεσλ (Απξίιηνο 2005 Ηνχιηνο 2007) Πίλαθαο 4.2: Δγθξηζείζεο επελδχζεηο απφ Γλσκνδνηηθή Δπηηξνπή ηνπ Ν. 3299/2004 (έσο 20/7/2007) Πίλαθαο 4.3: Καηαλνκή ησλ επελδχζεσλ θαηά ηάμε κεγέζνπο Πίλαθαο 4.4: Καηαλνκή ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ θαηά ηνκέα νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο Πίλαθαο 4.5: Πεξηθεξεηαθή θαηαλνκή ησλ επελδχζεσλ ηνπ Ν.3299/2004 θαη απνηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ πξνεγνχκελσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ Πίλαθαο 4.6: ηνηρεία δεκηνπξγίαο λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο Πίλαθαο 4.7: Δμέιημε ηνπ αξηζκνχ εγθξίζεσλ ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ Πίλαθαο 4.8: Δμέιημε ηνπ ζπλνιηθνχ χςνπο επελδχζεσλ ησλ εγθξηζέλησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ Πίλαθαο 4.9: πλνιηθή απνηίκεζε ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ (2005 2006) Πίλαθαο 4.10: ηνηρεία θαηαλνκήο ησλ επελδχζεσλ αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ θαηά δψλε θηλήηξσλ (2005 2006) Πίλαθαο 4.11: ηνηρεία πεξηθεξεηαθήο θαηαλνκήο ησλ επελδχζεσλ αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ (2005-2006) Πίλαθαο 4.12: Πξνέιεπζε θεθαιαίσλ εμσηεξηθνχ ζηα επελδπηηθά ζρέδηα αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ (2005 2006) Πίλαθαο 4.13: Μνξθέο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ (2005 2006) Πίλαθαο 4.14: Αλάιπζε Αθαζάξηζησλ επελδχζεσλ παγίνπ θεθαιαίνπ (2000 2005) Πίλαθαο 5.1: Πιεζπζκηαθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (1981 2001) Πίλαθαο 5.2: Γηαξζξσηηθνί Γείθηεο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο xiii

Πίλαθαο 5.3: Πεξηθεξεηαθή θαηαλνκή ΑΔΠ θαη θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζε Διιάδα θαη ΔΔ (2004) Πίλαθαο 5.4: Καηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζηνπο λνκνχο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (2004) Πίλαθαο 5.5: Αθαζάξηζηε Πξνζηηζέκελε Αμία θαηά ηνκέα παξαγσγήο ζηελ Διιάδα (2004) Πίλαθαο 5.6: Αθαζάξηζηε Πξνζηηζεκέλε Αμία αλά θιάδν δεπηεξνγελή ηνκέα ζε ζηαζεξέο ηηκέο ζε Διιάδα θαη Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (1999 2002) Πίλαθαο 5.7: Αξηζκφο επηρεηξήζεσλ δεπηεξνγελή ηνκέα αλά λνκφ (2002) Πίλαθαο 5.8: Αξηζκφο επηρεηξήζεσλ ηξηηνγελνχο ηνκέα αλά θιάδν (2002) Πίλαθαο 5.9: Πεξηθεξεηαθνί δείθηεο απαζρφιεζεο θαη αλεξγίαο (2003-2004) Πίλαθαο 5.10: Αλεξγία θαη απαζρφιεζε ζηελ Δπηθξάηεηα θαη ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία (2002-2007) Πίλαθαο 5.11: Απαζρφιεζε ζε ππεξεζίεο έληαζεο γλψζεο, επηζηήκεο θαη ηερλνινγίαο ζηελ Διιάδα (2001) Πίλαθαο 5.12: Απνηειέζκαηα ρξήζεο πξνεγνχκελσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία Πίλαθαο 5.13: ηνηρεία κεγάισλ θαη άκεζσλ μέλσλ επελδχζεσλ ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (1996 2004) Πίλαθαο 5.14: SWOT Analysis ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο Πίλαθαο 5.15: Τπαγσγέο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία θαηά λνκφ (Α Φάζε) Πίλαθαο 5.16: Τπαγσγέο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία αλά ηνκέα παξαγσγήο (Α Φάζε) Πίλαθαο 5.17: Τπαγσγέο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία αλά ηνκέα παξαγσγήο θαη λνκφ (Α Φάζε) Πίλαθαο 5.18: Σνκείο δξαζηεξηνηήησλ ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία αλά ηνκέα παξαγσγήο (Α Φάζε) Πίλαθαο 5.19: Γηάζεζε πφξσλ ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ ηνπ Ν. 3299/ 2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία γηα πθηζηάκελεο θαη λέεο παξαγσγηθέο κνλάδεο (Α Φάζε) xiv

Πίλαθαο 5.20: Ρνέο απαζρφιεζεο ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία (2002 2006) Πίλαθαο 5.21: Υξεκαηνδφηεζε ηνπ ΔΠΑΝ, Δπηθξάηεηα Πίλαθαο 5.22: Υξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ηνπ Άμνλα 2 ηνπ ΔΠΑΝ (Δπηθξάηεηα) Πίλαθαο 5.23: Απνηειέζκαηα εθαξκνγήο ηνπ ΔΠΑΝ ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο έσο 30/6/2005 (Άμνλαο 2) Πίλαθαο 5.24: χγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ ησλ 2 ηειεπηαίσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (Δπελδχζεηο κε χςνο έσο 2.054.292 ) xv

ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΑ Γηάγξακκα 1.1: Καηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζε Ηζνδχλακα Αγνξαζηηθήο Γχλακεο ζηελ ΔΔ θαη ζηελ Διιάδα (1995 2004) Γηάγξακκα 1.2: Ρπζκνί νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζηελ Διιάδα θαη ηε δψλε ηνπ επξψ (2001 2006) Γηάγξακκα 1.3: Γείθηεο Οηθνλνκηθνχ Κιίκαηνο ζηελ ΔΔ θαη ζηελ Διιάδα (2000 2007) Γηάγξακκα 1.4: Πνζνζηά ζπλνιηθήο αλεξγίαο ζηελ Διιάδα (1998 2006) Γηάγξακκα 1.5: Πνζνζηά απαζρφιεζεο ζηελ Διιάδα (1990 2006) Γηάγξακκα 1.6: πκκεηνρή ησλ αθαζάξηζησλ επελδχζεσλ πάγηνπ θεθαιαίνπ ζην ΑΔΠ (2001 2006) Γηάγξακκα 1.7: Καηεχζπλζε δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο: εηήζηεο κεηαβνιέο ηνπ θπθιηθά πξνζαξκνζκέλνπ πξσηνγελνχο απνηειέζκαηνο (1999 2006) Γηάγξακκα 1.8: Πξσηνγελέο απνηέιεζκα θαη θπθιηθά πξνζαξκνζκέλν πξσηνγελέο απνηέιεζκα γεληθήο θπβέξλεζεο (1996 2006) Γηάγξακκα 1.9: Έζνδα, δαπάλεο θαη έιιεηκκα γεληθήο θπβέξλεζεο (1995 2006) Γηάγξακκα 1.10: Δλνπνηεκέλν ρξένο γεληθήο θπβέξλεζεο, (1975-2006) Γηάγξακκα 4.1: πκκεηνρή ησλ παξαγσγηθψλ ηνκέσλ ζηνλ ζρεκαηηζκφ ηεο Αθαζάξηζηεο Πξνζηηζέκελεο Αμίαο ζηελ Δπηθξάηεηα (2005) Γηάγξακκα 4.2: Μέζνο φξνο αλά κήλα εγθξίζεσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, ζχλνιν θνξέσλ Γηάγξακκα 4.3: Μέζνο φξνο αλά κήλα εγθξίζεσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, κφλν Πεξηθέξεηεο Γηάγξακκα 4.4: Μέζνο φξνο αλά κήλα χςνπο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, ζχλνιν θνξέσλ Γηάγξακκα 4.5 Μέζνο φξνο αλά κήλα χςνπο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, κφλν Πεξηθέξεηεο xvi

ΠΛΑΗΗΑ Πιαίζην 1: Σν Δπηθαηξνπνηεκέλν Πξφγξακκα ηαζεξφηεηαο θαη Αλάπηπμεο 2006 2009 Πιαίζην 2: Ζ πνξεία πιεχζεο ησλ επηρεηξήζεσλ ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο ΥΑΡΣΔ Υάξηεο 1: Εψλεο επελδπηηθψλ θηλήηξσλ ηνπ Ν. 3299/04 (Α Φάζε) Υάξηεο 2: Οη λέεο επελδπηηθέο δψλεο ηνπ Ν. 3299/04, φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ Ν. 3522/06 xvii

ΑΚΡΧΝΤΜΗΑ - ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ ΑΔΠ: Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ ΑΠΑ: Αθαζάξηζηε Πξνζηηζέκελε Αμία ΓΝΣ: Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν ΓΟΚ: Γείθηεο Οηθνλνκηθνχ Κιίκαηνο ΓΣΚ: Γείθηεο Σηκψλ Καηαλαισηή ΔΔΓ: Έξεπλεο Δξγαηηθνχ Γπλακηθνχ ΔΚΣ: Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα ΔΛΚΔ: Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ ΔΠΑΝ: Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Αληαγσληζηηθφηεηα ΔΠΑ: Δπηθαηξνπνηεκέλν Πξφγξακκα ηαζεξνπνίεζεο θαη Αλάπηπμεο ΔΣΒΑ: Διιεληθή Σξάπεδα Βηνκεραληθήο Αλάπηπμεο ΗΑΓ: Ηζνδχλακα Αγνξαζηηθήο Γχλακεο ΗΟΒΔ: Ηλζηηηνχην Οηθνλνκηθψλ θαη Βηνκεραληθψλ Δξεπλψλ ΚΓΠΔ: Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ ΚΠ: Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο ΜΜΔ: Μηθξνκεζαίεο Δπηρεηξήζεηο ΟΟΑ: Οξγαληζκφο Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο θαη Αλάπηπμεο ΠΑΘΔ: Πάηξα Αζήλα Θεζζαινλίθε Δχδσλνη ΠΚΜ: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο ΔΒ: χλδεζκνο Διιεληθψλ Βηνκεραληψλ ΤΠΑΝ: Τπνπξγείν Αλάπηπμεο ΤΠΟΗΟ: Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ΦΔΚ: Φχιιν Δθεκεξίδαο ηεο Κπβέξλεζεο xviii

ΕΙΑΓΨΓΗ Ζ επίηεπμε ηεο κεγηζηνπνίεζεο ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο κέζσ ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο θαη ηεο πεξηθεξεηαθήο ζχγθιηζεο, απνηεινχζε θαη απνηειεί θπξίαξρν δεηνχκελν ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ, ηφζν ζε εζληθφ επίπεδν φζν θαη ζε επίπεδν ππεξεζληθψλ νξγαληζκψλ. Ο ζρεδηαζκφο θαη ε πινπνίεζε ηνπ ζηφρνπ απηνχ πξαγκαηψλεηαη κέζα απφ έλα πιέγκα πνιηηηθψλ πνπ απηνχζηα ή ζε ζπλδπαζκφ θαη πάληνηε ππφ ην θάζκα πεξηνξηζηηθψλ πιαηζίσλ, επηρεηξνχλ λα άξνπλ ή έζησ λα κεηψζνπλ ηα ηνπηθά ή ππεξηνπηθά εκπφδηα πνπ πθίζηαληαη θαη λα κεηαηνπίζνπλ ηηο παξακέηξνπο επεκεξίαο, φπσο απηέο θάζε θνξά νξίδνληαη θαη αλαπξνζαξκφδνληαη, πξνο ηνλ ζεηηθφ άμνλα θαη ζε φθεινο ηνπ θνηλσληθνχ ζπλφινπ. Οη δηαθεξπγκέλεο απηέο ζέζεηο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ, σζηφζν, δελ ζεκαίλεη θαη αλάγθε φηη είλαη πξαγκαηνπνηήζηκεο ή ηνπιάρηζηνλ απφιπηα πξαγκαηνπνηήζηκεο ζην βαζκφ πνπ είλαη εμαξηψκελεο απφ πιεζψξα ειέγμηκσλ ή (ζπλήζσο) αλεμέιεγθησλ παξακέηξσλ. Σν δηεζλέο πεξηβάιινλ θαη ε νηθνλνκηθή ζπγθπξία πνπ θάζε θνξά πθίζηαηαη ειέγρνπλ ζεκαληηθά ηελ απνδνηηθφηεηα ησλ ζρεηηθψλ πξνγξακκάησλ, εηδηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα κε ηελ δηεχξπλζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο παγθνζκηνπνίεζεο θαη ηελ ζηελή εμάξηεζε εηδηθά ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ νηθνλνκηψλ απφ ηηο δηεζλείο εμειίμεηο. Οη αλαπηπμηαθνί λφκνη, σο κέζνλ εθαξκνγήο θαη πινπνίεζεο δεκφζησλ πνιηηηθψλ, έρνπλ πηνζεηεζεί απφ ην επίζεκν ειιεληθφ θξάηνο γηα πάλσ απφ 50 ρξφληα, νπζηαζηηθά φκσο κεηά ηελ κεηαπνιίηεπζε αξρίδνπλ λα κεηνπζηψλνληαη ζε νινθιεξσκέλα ζρέδηα πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο. Χο θπξίαξρν ζηνηρείν ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπο ήηαλ θαη παξακέλεη ε νηθνλνκηθή κεγέζπλζε κέζσ θαη ηεο θηλεηνπνίεζεο ησλ ηδησηηθψλ θεθαιαίσλ αιιά δελ παξαιείπεηαη θαη ε θξνληίδα γηα ηελ δηακφξθσζε ελφο ζπλεθηηθνχ πιαηζίνπ πνπ πξνζαλαηνιίδεηαη ζηελ άκβιπλζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ. Ο αλαπηπμηαθφο λφκνο 3299/2004, έξρεηαη σο κηα λέα ζεζκηθή πξνζπάζεηα ηεο Πνιηηείαο πνπ απνζθνπεί ζηελ επίηεπμε ησλ παξαπάλσ ζηξαηεγηθψλ ζηφρσλ. Λακβάλνληαο ππφςε ην δηεζλέο πεξηβάιινλ ζην νπνίν είλαη εληαγκέλε ε ρψξα, ηελ δνκή ηεο εζληθήο νηθνλνκίαο αιιά θαη ηελ ηάζε ηξηηνγελνπνίεζήο ηεο, ηα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα πνπ δηαζέηεη ζε νξηζκέλνπο ηνκείο αιιά θαη ηελ αλάγθε εθζπγρξνληζκνχ, δηαθνξνπνίεζεο θαη αλαπξνζαξκνγήο ησλ ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ 1

ζηηο δηεζλείο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ θαη άξζεο ησλ πξνζηαηεπηηθψλ φξσλ, επηρεηξεί λα πξνσζήζεη πεξαηηέξσ αιιαγέο ζην επηρεηξεκαηηθφ γίγλεζζαη. Έηζη, ππνζηεξίδεηαη έληνλα ε παξαγσγή θαηλνηφκσλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ, φπσο επίζεο θαη ε εηζαγσγή πςειήο ηερλνινγίαο ζηηο επηρεηξήζεηο πνπ κπνξνχλ λα ζπκβάιινπλ ζηελ αλαθαηεχζπλζε ησλ επηρεηξήζεσλ πξνο ηελ παξαγσγή αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πςειήο πνηφηεηαο θαη πξνζηηζέκελεο αμίαο, πνπ ζα ζηαζνχλ κε αμηψζεηο ζηηο δηεζλείο αγνξέο, θπξίσο ησλ αλεπηπγκέλσλ νηθνλνκηθά θξαηψλ. Έλα ζεκαληηθφ ζηνηρείν ηνπ λένπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ είλαη θαη ε ζεκαληηθά απμεκέλε νηθνλνκηθή ελίζρπζε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δξάζεσλ πνπ εληάζζνληαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ. Απηφ, φπσο έρεη δηαρξνληθά απνδεηρζεί, κπνξεί ππφ πξνυπνζέζεηο λα θηλεηνπνηήζεη ηδησηηθά θεθάιαηα. Ζ πξνζπάζεηα απηή ππνζηεξίδεηαη πεξαηηέξσ θαη απφ ην δηεζλέο νηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ, πνπ φπσο αλαιχεηαη θαη ζηελ εξγαζία, δηαπηζηψλνληαη ζπλζήθεο νηθνλνκηθήο άλζεζεο ηα ηειεπηαία ρξφληα. ηελ πινπνίεζε ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ρξεζηκνπνηήζεθε ηφζν πξσηνγελέο πιηθφ φζν θαη δεπηεξνγελέο πιηθφ πξνεξρφκελν απφ ζρεηηθνχο θνξείο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο (Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ, Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο), κέζσ άκεζεο αιιά θαη ειεθηξνληθήο επηθνηλσλίαο κε ην αξκφδην πξνζσπηθφ. Γηα ηελ ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ ρξεζηκνπνηήζεθε Microsoft Office Excel 2007. Λφγσ πεξηνξηζκέλνπ ρξφλνπ θαη αδπλακίαο εχξεζεο ζρεηηθνχ πιηθνχ ζην δηαδίθηπν, δελ θαηέζηε δπλαηφ λα εμαληιεζνχλ φιεο νη δπλαηέο πεγέο (δελ εξεπλήζεθαλ νη επελδχζεηο αξκνδηφηεηαο Τπνπξγείνπ Αλάπηπμεο, νη νπνίεο σζηφζν θαιχπηνπλ έλα εμεηδηθεπκέλν θαη κηθξφ ζρεηηθά ηκήκα ησλ ππαγφκελσλ ζηνλ αλαπηπμηαθφ λφκν 3299/2004 επελδχζεσλ). Γηα ηε κειέηε πεξίπησζεο πξνηηκήζεθε ε δηεξεχλεζε ηεο πεξίπησζεο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο γηα ιφγνπο πξνζβαζηκφηεηαο ζηηο πεγέο αιιά θαη επεηδή αληηπξνζσπεχεη ηελ δεχηεξε κεγαιχηεξε πιεζπζκηαθά Πεξηθέξεηα ηεο ρψξαο, ελψ επηπιένλ ππάξρεη θαη ε ηδηαηηεξφηεηα ηεο Θεζζαινλίθεο, ηνπ ζεκαληηθφηεξνπ επηρεηξεκαηηθνχ πφινπ ηεο Βφξεηαο Διιάδαο. Ζ εξγαζία δηαξζξψλεηαη σο εμήο. ην Κεθάιαην 1 γίλεηαη κηα ζχληνκε επηζθφπεζε ηνπ δηεζλνχο αιιά θαη ηνπ επξσπατθνχ νηθνλνκηθνχ πεξηβάιινληνο γηα λα ηεζεί ην πιαίζην ζπλζεθψλ εληφο ηνπ νπνίνπ θηλείηαη ην αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο. Δπίζεο, ζπδεηνχληαη νη πξφζθαηεο καθξννηθνλνκηθέο εμειίμεηο ζηελ Διιάδα θαη 2

αληρλεχνληαη νη ηάζεηο θαη νη πξννπηηθέο γηα ηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο. Ηδηαίηεξε αλαθνξά γίλεηαη ζην ππάξρνλ νηθνλνκηθφ θιίκα θαη παξαηίζεληαη δεδνκέλα γηα ηηο επελδχζεηο. ην Κεθάιαην 2 αλαζθνπνχληαη δεηήκαηα πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο ζρεηηθά κε ηελ ρξεζηκφηεηα θαη ηελ αλαγθαηφηεηά ηεο, ελψ γίλεηαη θαη αμηνιφγεζε ησλ θπξηφηεξσλ κέζσλ πινπνίεζεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ θαη ρξεζηκνπνηνχληαη δηεζλψο θαη ζηελ Διιάδα. ην Κεθάιαην 3 γίλεηαη κηα ζχληνκε αλαθνξά ζηελ ηζηνξηθή εμέιημε ησλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ ζηελ Διιάδα, κε έκθαζε ζηα ζρεηηθά λνκνζεηήκαηα πνπ ςεθίζηεθαλ θαη ίζρπζαλ απφ ην 1980 πεξίπνπ κέρξη ζήκεξα. Μεγάιν κέξνο ηνπ Κεθαιαίνπ αθηεξψλεηαη ζηελ αλαιπηηθή εμέηαζε ηνπ ηζρχνληνο λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ βάζεη ηνπ Ν. 3299/04. Σν Κεθάιαην 4 απαξηζκεί θαη αμηνινγεί ηα κέρξη ζηηγκήο απνηειέζκαηα ηνπ Ν. 3299/04, φπσο απηά θαηαγξάθεθαλ ζε εζληθφ θαη πεξηθεξεηαθφ επίπεδν κε αλαθνξέο θαη ζε επηκέξνπο εηδηθά δεηήκαηα, φπσο νη κεγάιεο επελδχζεηο. Σν Κεθάιαην 5 απνηειεί κειέηε πεξίπησζεο ηεο εθαξκνγήο ηνπ Ν. 3299/04 ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο. Δμεηάδεηαη ην αλαπηπμηαθφ πξνθίι ηεο Πεξηθέξεηαο, ε ζέζε θαη νη πξννπηηθέο ηεο ελψ επίζεο αληηπαξαβάιινληαη ηα απνηειέζκαηα ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ κε αληίζηνηρεο δξάζεηο πνπ έιαβαλ ρψξα είηε ζην άκεζν παξειζφλ (Ν. 2601/98) είηε κε πξνγξάκκαηα πνπ είλαη αθφκε ζε εμέιημε θαη νινθιεξψλνληαη ζχληνκα (ΔΠΑΝ). Σέινο, ζην Κεθάιαην 6 ζπλνςίδνληαη ηα γεληθά ζπκπεξάζκαηα ηεο εξγαζίαο. 3

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1: ΣΟ ΔΙΕΘΝΕ, ΣΟ ΕΤΡΨΠΑΙΚΟ ΚΑΙ ΣΟ ΕΘΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΝΟΧΗ ΕΞΕΛΙΞΕΨΝ 1.1 ΔΙΕΘΝΕΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙ Σν 2006 ε παγθφζκηα νηθνλνκία 1 εμαθνινχζεζε λα αλαπηχζζεηαη κε πςεινχο ξπζκνχο, ηαρχηεξνπο κάιηζηα απφ φηη ην 2005. Θεηηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ νηθνλνκηθψλ εμειίμεσλ ππήξμαλ ε πςειφηεξε ηεο αλακελφκελεο αχμεζε ηνπ Αθαζάξηζηνπ Δγρψξηνπ Πξντφληνο (ΑΔΠ) ζηε δψλε ηνπ επξψ θαη ε ζπγθξάηεζε ηνπ πιεζσξηζκνχ ζηηο πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο ζε επίπεδα ρακειφηεξα ησλ πξνβιέςεσλ. Οη πξννπηηθέο γηα ην 2007 είλαη επλντθέο, θαζψο ν ξπζκφο αλφδνπ ηνπ παγθφζκηνπ ΑΔΠ πξνβιέπεηαη φηη ζα ζπλερίζεη λα είλαη πςειφο, αλ θαη ειαθξά ρακειφηεξνο απφ φηη ην 2006, ελψ ν πιεζσξηζκφο ζα παξακείλεη γεληθά ζε ρακειά επίπεδα. Ο ξπζκφο αλφδνπ ηνπ παγθφζκην ΑΔΠ επηηαρχλζεθε ζε 5,4% ην 2006 απφ 4,9% ην 2005 γηα ηξίην θαηά ζεηξά έηνο πςειφηεξνο ηνπ κέζνπ φξνπ ηεο πεξηφδνπ 1970 2006 (4,4%). εκεηψλεηαη φηη ν ξπζκφο νηθνλνκηθήο αλφδνπ ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο ην 2006 απνηειεί ηελ θαιχηεξε επίδνζε ηεο ηειεπηαίαο 30εηίαο. Οη ζπλερηδφκελεο επλντθέο ρξεκαηνπηζησηηθέο ζπλζήθεο, ε άλνδνο ηεο θεξδνθνξίαο θαη ε πεξαηηέξσ βειηίσζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ησλ επηρεηξήζεσλ ήηαλ κεηαμχ ησλ ζπνπδαηφηεξσλ παξαγφλησλ πνπ ζπλέβαιαλ ψζηε ην δηεζλέο νηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ λα δηαηεξεζεί επλντθφ. Ζ παγθφζκηα νηθνλνκηθή κεγέζπλζε είρε πην ηζφξξνπε γεσγξαθηθή θαηαλνκή ην 2006, αθνχ, εθηφο ησλ ΖΠΑ ηεο Κίλαο θαη ησλ ινηπψλ αλαδπφκελσλ νηθνλνκηψλ ηεο Αζίαο, ζεκαληηθή ζπκβνιή ζε απηήλ είρε θαη ε δψλε ηνπ επξψ, ζηελ νπνία ν ξπζκφο αλφδνπ ηνπ ΑΔΠ ήηαλ ν πςειφηεξνο ηεο ηειεπηαίαο εμαεηίαο. ηηο πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο ε άλνδνο ηνπ ΑΔΠ επηηαρχλζεθε ζην 3,1% ην 2006 απφ 2,5% ην 2005, θπξίσο ιφγσ ησλ εμειίμεσλ ζηε δψλε ηνπ επξψ. ηηο αλαδπφκελεο θαη αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκίεο, νη νπνίεο παξάγνπλ πεξίπνπ ην 48% ηνπ παγθφζκηνπ πξντφληνο, ν ξπζκφο αλφδνπ ηνπ ΑΔΠ επίζεο επηηαρχλζεθε (ζην 7,9% ην 2006 απφ 1 Πεγή: Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, Έκθεζη ηος Γιοικηηή 2006, Αζήλα 2007. 4

7,5% ην 2005). Ο Πίλαθαο 1.1 παξνπζηάδεη ζπλνπηηθά ηελ δηακφξθσζε ηνπ ΑΔΠ θαηά ηελ ηειεπηαία εμαεηία. Πίλαθαο 1.1 Παγθόζκην ΑΔΠ (2002 2007) * Πνζνζηφ % ζπκκεηνρήο ζην παγθφζκην ΑΔΠ, κε βάζε ηηο ηζνηηκίεο ησλ αγνξαζηηθψλ δπλάκεσλ ** 2006: εθηηκήζεηο, 2007: πξνβιέςεηο εκείσζε: χκθσλα κε ηελ θαηάηαμε ηνπ Γηεζλνχο Ννκηζκαηηθνχ Σακείνπ (ΓΝΣ): Πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο: ηα 15 θξάηε-κέιε ηεο ΔΔ θαη ε ινβελία, νη 4 λέεο βηνκεραληθέο νηθνλνκίεο ηεο Αζίαο (Κνξέα, ηγθαπνχξε, Σαηβάλ θαη Υνλγθ Κνλγθ) θαη ΖΠΑ, Ηαπσλία, Καλαδάο, Απζηξαιία, Διβεηία, Ηζιαλδία, Ηζξαήι, Κχπξνο, Ννξβεγία, Ν. Εειαλδία. Υψξεο ΚΑΔ: Οπγγαξία, Πνισλία, Σζερία, Αιβαλία, Βνπιγαξία, Κξναηία, ΠΓΓΜ, Ρνπκαλία, ινβαθία, Δζζνλία, Λεηνλία, Ληζνπαλία, Μάιηα θαη Σνπξθία. Υψξεο ΚΑΚ: 12 ρψξεο ηεο πξψελ ΔΓ θαη Μνγγνιία. Πεγέο: ΓΝΣ, World Economic Outlook, Απξίιηνο 2007, Δπξσπατθή Δπηηξνπή: Autumn Economic Forecasts, Ννέκβξηνο 2006 Παξά ηελ πεξαηηέξσ κεγάιε αχμεζε ησλ ηηκψλ ηνπ πεηξειαίνπ θαη ησλ άιισλ βαζηθψλ εκπνξεπκάησλ ζηελ παγθφζκηα αγνξά, ν πιεζσξηζκφο (βι. θαη Πίλαθα 1.2) παξέκεηλε νπζηαζηηθά ακεηάβιεηνο. Οη θπξηφηεξνη ιφγνη γηα ηε ζρεηηθά πεξηνξηζκέλε 5

κεηαθχιηζε ηεο αχμεζεο ησλ ηηκψλ ηνπ πεηξειαίνπ θαη ησλ άιισλ βαζηθψλ εκπνξεπκάησλ ζηνλ εγρψξην πιεζσξηζκφ είλαη νη εμήο: α) ε αληηζηάζκηζε ησλ πςειφηεξσλ ηηκψλ ησλ πξψησλ πιψλ απφ ηηο ρακειφηεξεο ηηκέο ησλ ελδηάκεζσλ θαη ηειηθψλ πξντφλησλ ηα νπνία εηζάγνληαη απφ ρψξεο κε ρακειφ θφζηνο παξαγσγήο, β) ε ζπγθξάηεζε, ηα ηειεπηαία έηε ησλ κηζζνινγηθψλ απμήζεσλ θαη γ) ε δηαηήξεζε ησλ πιεζσξηζηηθψλ πξνζδνθηψλ ζε ρακειά επίπεδα, ε νπνία νθείιεηαη θπξίσο ζηε ζπλεπή θαη αμηφπηζηε άζθεζε λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο πξνζαλαηνιηζκέλεο ζηελ θαηαπνιέκεζε ηνπ πιεζσξηζκνχ, παγθνζκίσο. Πίλαθαο 1.2 Παγθόζκηνο Πιεζσξηζκόο: Γείθηεο Σηκώλ Καηαλαισηή (ΓΣΚ) (2001 2007) * 2006: εθηηκήζεηο, 2007: πξνβιέςεηο ** Δλαξκνληζκέλνο ΓΣΚ εκείσζε: Γηα ηηο νκαδνπνηήζεηο κε βάζε ηελ ηαμηλφκεζε ηνπ ΓΝΣ, βι. ζεκείσζε Πίλ. 1.1 Πεγέο: ΓΝΣ, World Economic Outlook, Απξίιηνο 2007, Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Interim Forecast, Φεβξνπάξηνο 2007, θαη Eurostat 6

Ο φγθνο ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ ζε παγθφζκην επίπεδν εθηηκάηαη φηη απμήζεθε θαηά 9,2% ην 2006 απφ 7,4% ην 2005. Ζ άλνδνο απηή νθείιεηαη ζηελ ηζρπξή παγθφζκηα δήηεζε θαη ζηελ νινέλα επξχηεξε απειεπζέξσζε ηνπ εκπνξίνπ θαη γεληθφηεξα ηε δηεζλνπνίεζε ησλ παξαγσγηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Οη πξννπηηθέο γηα ην 2007 παξακέλνπλ επλντθέο, θαζψο ν ξπζκφο αλφδνπ ηνπ παγθφζκηνπ ΑΔΠ πξνβιέπεηαη φηη ζα παξακείλεη πςειφο (γχξσ ζην 5%) θαη κφλν ειαθξά ρακειφηεξνο απφ φηη ην 2006.Σν κείγκα ηεο νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο ζηηο πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο αλακέλεηαη λα είλαη πξνο ειαθξψο πεξηνξηζηηθή θαηεχζπλζε, ρσξίο φκσο ζεκαληηθέο επηπηψζεηο ζηελ νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα ή ηηο ρξεκαηνπηζησηηθέο ζπλζήθεο νη νπνίεο εθηηκάηαη φηη ζα εμαθνινπζήζνπλ λα είλαη γεληθά επλντθέο. Τπάξρνπλ φκσο θαη ζηνηρεία αβεβαηφηεηαο φζνλ αθνξά ηηο πξννπηηθέο ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο, ηα νπνία ζπλδένληαη θπξίσο κε ην ελδερφκελν απφηνκεο δηφξζσζεο ησλ δηεζλψλ καθξννηθνλνκηθψλ αληζνξξνπηψλ, κε ηελ πηζαλφηεηα πεξαηηέξσ αλφδνπ ηεο δηεζλνχο ηηκήο ηνπ πεηξειαίνπ, θαζψο θαη κε ην ελδερφκελν πηνζέηεζεο πξνζηαηεπηηθψλ εκπνξηθψλ κέηξσλ θαη επηβξάδπλζεο ηνπ ξπζκνχ αλφδνπ ηνπ παγθφζκηνπ εκπνξίνπ. 7

1.2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΕΞΕΛΙΞΕΙ ΣΗ ΖΩΝΗ ΣΟΤ ΕΤΡΩ Ζ νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα ζηε δψλε ηνπ επξψ ζεκείσζε ηζρπξή αλάθακςε ην 2006, θαζψο ν ξπζκφο αλφδνπ ηνπ ΑΔΠ αλήιζε ζε 2,7% (έλαληη 1,4% ην 2005) θαη ήηαλ ν πςειφηεξνο πνπ έρεη ζεκεησζεί απφ ην 2000, ελψ αμηφινγε ήηαλ επίζεο ε αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο (θαηά 1,4%) θαη ε κείσζε ηνπ πνζνζηνχ αλεξγίαο (ζην 7,7%). Έλα ζεηηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ησλ νηθνλνκηθψλ εμειίμεσλ ήηαλ ε αλάθακςε ηεο εγρψξηαο δήηεζεο, ηδίσο ησλ επελδχζεσλ, αιιά θαη ηεο ηδησηηθήο θαηαλάισζεο, ελψ παξάιιεια απμήζεθε ηαρχηεξα θαη ν φγθνο ησλ εμαγσγψλ. Ζ αλάθακςε ησλ επελδχζεσλ (νη νπνίεο απμήζεθαλ ζρεδφλ θαηά 5% ην 2006, έλαληη 2,5% ην 2005), ηδίσο ε αχμεζε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ επελδχζεσλ, ζηελ νπνία ζπλέβαιαλ ε βειηίσζε ηεο θεξδνθνξίαο, ε δηαηήξεζε ησλ επλντθψλ λνκηζκαηηθψλ ζπλζεθψλ θαη ε ελίζρπζε ηεο εκπηζηνζχλεο, ζπληζηά ηδηαίηεξα ελζαξξπληηθφ ζηνηρείν ηεο παξνχζαο νηθνλνκηθήο ζπγθπξίαο ζηε δψλε ηνπ επξψ. Ο πιεζσξηζκφο ζεκείσζε έληνλε κεηαβιεηφηεηα ην 2006 αληαλαθιψληαο θπξίσο ηελ εμέιημε ησλ ηηκψλ ηνπ πεηξειαίνπ θαη δηακνξθψζεθε ζε κέζν εηήζην επίπεδν 2,2%, δειαδή φζν θαη ην 2005. Ζ ζηαδηαθή βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο ηεο δψλεο ηνπ επξψ ηα ηειεπηαία έηε ζπλερίζηεθε κε εληνλφηεξν ξπζκφ ην 2006. Ζ απαζρφιεζε απμήζεθε θαηά 1,4% θαη ην κέζν εηήζην πνζνζηφ αλεξγίαο κεηψζεθε ζην 7,7% (απφ 8,6% ην 2005). Ζ ζεηηθή εμέιημε ζηελ αγνξά εξγαζίαο νθείιεηαη θπξίσο ζηελ άλνδν ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ζηελ βειηίσζε ησλ πξννπηηθψλ ησλ νηθνλνκηψλ ηεο δψλεο ηνπ επξψ, αληαλαθιά φκσο θαη ηα απνηειέζκαηα ησλ κεηαξξπζκίζεσλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο ζε αξθεηέο ρψξεο-κέιε ηα ηειεπηαία έηε. ηνλ Πίλαθα 1.3 παξνπζηάδνληαη θχξηεο παξάκεηξνη ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ζπγθξίλνληαη κε ηηο αληίζηνηρεο επηδφζεηο άιισλ πξνεγκέλσλ ρσξψλ. Παξάιιεια κε ηελ αλάθακςε ηνπ ΑΔΠ, ην 2006 ζεκεηψζεθε επηηάρπλζε ηνπ ξπζκνχ αλφδνπ ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηεο εξγαζίαο ζε 1,2% απφ 0,6% ην 2005. Ζ δεκνζηνλνκηθή ζέζε ηεο δψλεο ηνπ επξψ σο ζπλφινπ βειηηψζεθε ην 2006, θαζψο ην έιιεηκκα ηνπ ηνκέα ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο εθηηκάηαη φηη κεηψζεθε θάησ ηνπ 2% ηνπ ΑΔΠ απφ 2,4% ην 2005. Σν ρξένο ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο κεηψζεθε επίζεο ζε 8

69,3% ηνπ ΑΔΠ απφ 70,5% ην 2005. Θεηηθέο ππήξμαλ γεληθά νη δεκνζηνλνκηθέο εμειίμεηο ην 2006 ζηηο ρψξεο πνπ έρνπλ ππαρζεί ζηε Γηαδηθαζία Τπεξβνιηθνχ Διιείκκαηνο, κε εμαίξεζε ηελ Ηηαιία. χκθσλα κε ηηο πξνβιέςεηο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, ην 2007 ην δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα ζα παξακείλεη θάησ απφ ην φξην ηνπ 3% ζηε Γαιιία, ηε Γεξκαλία θαη ηελ Διιάδα, ελψ ζα κεησζεί ειαθξά θάησ απφ ην φξην απηφ θαη ζηελ Ηηαιία. Οη πξννπηηθέο γηα ηε δηαηήξεζε ζρεηηθά πςειψλ ξπζκψλ νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζηε δψλε ηνπ επξψ ην 2007 είλαη ζεηηθέο, αληαλαθιψληαο ην γεγνλφο φηη ήδε απφ ην 2006 δηεπξχλζεθε ε βάζε ηεο αλάπηπμεο, ε νπνία πιένλ ζηεξίδεηαη θπξίσο ζηελ εγρψξηα δήηεζε. χκθσλα κε ηηο πξνβνιέο ησλ εκπεηξνγλσκφλσλ ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο (ΔΚΣ) (Μάξηηνο 2007), ν ξπζκφο αχμεζεο ηνπ ΑΔΠ ζηε δψλε ηνπ επξψ αλακέλεηαη λα θπκαλζεί κεηαμχ 2,1% θαη 2,9% ην 2007. Δπίζεο, ζχκθσλα κε αλάινγεο εθηηκήζεηο εκπεηξνγλσκφλσλ ηεο ΔΚΣ, ν πιεζσξηζκφο ζηε δψλε ηνπ επξψ αλακέλεηαη λα δηακνξθσζεί κεηαμχ 1,5% θαη 2,1% γηα ην 2007. 9

Πίλαθαο 1.3 Πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο ΑΔΠ, πιεζσξηζκόο θαη αλεξγία (2004 2007) * Γηα ηηο ρψξεο ηεο ΔΔ: Δλαξκνληζκέλνο ΓΣΚ ** 2006: εθηηκήζεηο, 2007: πξνβιέςεηο ΓΝΣ (θαη γηα ηελ Διιάδα) Πεγέο: ΓΝΣ, World Economic Outlook, Απξίιηνο 2007, Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Interim Forecast, Φεβξνπάξηνο 2007, θαη Eurostat * Γηα ηηο ρψξεο ηεο ΔΔ-27: Δλαξκνληζκέλνο ΓΣΚ ** 2006: εθηηκήζεηο, 2007: πξνβιέςεηο ΓΝΣ (θαη γηα ηελ Διιάδα) Πεγέο: ΓΝΣ, World Economic Outlook, Απξίιηνο 2007, Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Interim Forecast, Φεβξνπάξηνο 2007, θαη Eurostat 10

1.3 ΣΟ ΕΘΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1.3.1 Οι μακροοικονομικϋσ εξελύξεισ ςτην Ελλϊδα το 2006 1.3.1.1 Οικονομικό δραςτηριότητα Ο ξπζκφο αλάπηπμεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο επηηαρχλζεθε ην 2006. πγθεθξηκέλα, ην ΑΔΠ απμήζεθε θαηά 4,3%, έλαληη 3,7% ην 2005, ππεξβαίλνληαο ηηο αξρηθέο εθηηκήζεηο θαη πξνβιέςεηο ησλ δηεζλψλ νξγαληζκψλ, ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ (ΤΠΟΗΟ) θαη ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο. Ζ εγρψξηα δήηεζε ήηαλ ν θχξηνο πξνσζεηηθφο παξάγνληαο απηήο ηεο αλφδνπ, ελψ ε κεηαβνιή ηνπ πξαγκαηηθνχ εμσηεξηθνχ ηζνδπγίνπ είρε αξλεηηθή ζπκβνιή ζην ξπζκφ αλφδνπ ηνπ ΑΔΠ, έλαληη ζεηηθήο ζπκβνιήο ην 2005. Θεηηθά επίζεο ζπλέβαιε θαη ην επλντθφ δηεζλέο πεξηβάιινλ, ηδίσο ε αχμεζε ηνπ φγθνπ ηνπ παγθφζκηνπ εκπνξίνπ, ε νπνία ζηήξημε ηελ άλνδν ησλ εμαγσγηθψλ αγαζψλ. Δπηπιένλ, νη δηαξζξσηηθέο παξεκβάζεηο πνπ έρνπλ ήδε πινπνηεζεί αλ θαη ν ξπζκφο εθαξκνγήο ηνπο δελ έρεη θζάζεη αθφκα ζην επίπεδν πνπ απαηηείηαη γηα ηελ ηαρεία δηφξζσζε ησλ δηαξζξσηηθψλ αδπλακηψλ ηεο νηθνλνκίαο ζπλέηεηλαλ ζηελ ελίζρπζε ηνπ παξαγσγηθνχ δπλακηθνχ θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε ιεηηνπξγία ησλ αγνξψλ, ζπκβάιινληαο έηζη ζηε δηακφξθσζε ηνπ πςεινχ ξπζκνχ αλφδνπ ηνπ ΑΔΠ. Ζ ειιεληθή νηθνλνκία ήηαλ ην 2006 καδί κε εθείλεο ηεο Ηξιαλδίαο, ηεο Φηλιαλδίαο θαη ηνπ Λνπμεκβνχξγνπ κηα απφ ηηο ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκίεο κεηαμχ ησλ 15 πην αλεπηπγκέλσλ ρσξψλ κειψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ 15), ππεξβαίλνληαο επίζεο ζεκαληηθά ην ξπζκφ αλφδνπ ηνπ ΑΔΠ ζηε δψλε ηνπ επξψ σο ζχλνιν (βι. Γηαγξάκκαηα 1.1 θαη 1.2). Χζηφζν, παξά ηελ πξφνδν πνπ έρεη ζεκεησζεί φζνλ αθνξά ηελ πξαγκαηηθή ζχγθιηζε (Πίλαθαο 1.4), ην θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ ηεο Διιάδαο (ζε κνλάδεο Ηζνδχλακεο Αγνξαζηηθήο Γχλακεο) εμαθνινπζεί λα πζηεξεί θαη ην 2006 ήηαλ θαηά 21,5% ρακειφηεξν απφ ην κέζν φξν ηεο ΔΔ -15. 11

Γηάγξακκα 1.1 Καηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζε Ηζνδύλακα Αγνξαζηηθήο Γύλακεο ζηελ ΔΔ θαη ζηελ Διιάδα* (1995 2004) * Ηζνδχλακα Αγνξαζηηθήο Γχλακεο (ΗΑΓ) ή Purchasing Power Standards (PPS): Σα ΗΑΓ είλαη έλα θνηλφ λφκηζκα πνπ εμνπδεηεξψλεη ηε δηαθνξά ζηα επίπεδα ησλ ηηκψλ κεηαμχ ρσξψλ, επηηξέπνληαο ρξήζηκεο ζπγθξίζεηο κεηαμχ ρσξψλ Πεγή: Eurostat, Οξγαληζκφο Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο θαη Αλάπηπμεο (ΟΟΑ) ζην http://www.icap.gr Ζ Δλλάδα ζε απιθμούρ 2006 12

Γηάγξακκα 1.2 Ρπζκνί νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζηελ Διιάδα θαη ηε δώλε ηνπ επξώ* (2001 2006) * Ρπζκφο κεηαβνιήο ηνπ ΑΔγρΠ ζε ζηαζεξέο ηηκέο αγνξάο. Πεγέο: Γηα ηελ Διιάδα: Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ (ΤΠΟΗΟ), γηα ηε δψλε ηνπ επξψ: Eurostat 13

Λνηπά θξάηε κέιε 13 θξάηε κέιε ζπλνρήο + Ρνπκαλία + Βνπιγαξία 10 λέα θξάηε κέιε Πίλαθαο 1.4 Πνζνζηηαία κεηαβνιή ησλ εζληθώλ ΑΔΠ ησλ θξαηώλ κειώλ ηεο ΔΔ κεηαμύ 2000 θαη 2005 Οκάδεο θξαηώλ ύλνιν ύλνιν ύλνιν % επί ηνπ γεληθνύ ζπλόινπ % επί ηνπ γεληθνύ ζπλόινπ % επί ηνπ γεληθνύ ζπλόινπ Γεληθό ύλνιν ΑΔγρΠ Κξάηνπο ΔΔ 25: 100 Κξάηε 2000 2005 Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Πνισλία 46,8 49,6 2,8 Σζερία 63,7 73,5 9,8 Οπγγαξία 52,7 62,0 9,2 ινβαθία 47,3 54,3 7,0 Ληζνπαλία 38,3 50,9 12,5 Λεηηνλία 35,3 46,6 11,3 ινβελία 72,6 80,8 8,1 Δζζνλία 40,8 54,7 13,9 Μάιηα 77,6 69,2-8,4 Κύπξνο 81,1 83,8 2,7 55,6 62,5 6,9 Ηζπαλία 92,5 97,9 5,3 Πνξηνγαιία 80,6 70,9-9,7 Διιάδα 72,6 83,8 11,1 Ρνπκαλία 24,9 33,3 8,5 Βνπιγαξία 26,4 31,6 5,3 56,9 62,8 6,0 Ηηαιία 113,4 103,4-10,0 Γεξκαλία 111,9 108,1-3,8 Γαιιία 113,4 109,0-4,5 Μ. Βξεηαλία 112,4 115,8 3,4 Βέιγην 116,9 117,9 1,0 Οιιαλδία 119,9 123,5 3,6 νπεδία 118,9 118,4-0,5 Φηλιαλδία 112,9 112,4-0,5 Απζηξία 125,9 122,2-3,6 Ηξιαλδία 126,4 138 11,7 Γαλία 126,4 123,5-2,9 Λνπμεκβνύξγν 215,4 230,3 14,9 126,2 126,9 0,7 100,0 100,0 Πεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Eurostat, Key Figures on Europe, Statistical Pocketbook 2006, ηδία επεμεξγαζία 14

χκθσλα κε ηηο πην πξφζθαηεο εθηηκήζεηο ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ 2 ε ηδησηηθή θαηαλάισζε δηαηήξεζε πςειφ ξπζκφ αλφδνπ, ν νπνίνο κάιηζηα επηηαρχλζεθε (ζην 3,9% απφ 3,4% ην 2005), θαη εμαθνινχζεζε λα απνηειεί ηνλ θχξην πξνσζεηηθφ παξάγνληα ηεο εγρψξηαο δήηεζεο. ηελ εμέιημε απηή ζπλέβαιαλ ε ηαρχηεξε αχμεζε ηεο κηζζσηήο απαζρφιεζεο θαη ηνπ κέζνπ πξαγκαηηθνχ δηαζέζηκνπ εηζνδήκαηνο ησλ κηζζσηψλ, θαζψο θαη ν πςειφο ξπζκφο αλφδνπ ησλ εηζνδεκαηηθψλ κεηαβηβάζεσλ θνηλσληθνχ ραξαθηήξα πξνο νηθνλνκηθά αζζελέζηεξεο νκάδεο ηνπ πιεζπζκνχ πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ πςειή ξνπή πξνο θαηαλάισζε. Ζ δεκφζηα θαηαλάισζε απμήζεθε ην 2006 θαηά 0,6% έλαληη 1,0% ην 2005. Ζ άλνδνο απηή ζα πξέπεη λα απνδνζεί θπξίσο ζηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο ηνπ Γεκνζίνπ. Ο πςειφο ξπζκφο αλφδνπ ηεο ηδησηηθήο θαηαλάισζεο θαη ε έληνλε επελδπηηθή δξαζηεξηφηεηα ζηνλ επηρεηξεκαηηθφ ηνκέα (βι. ζρεηηθά θαη παξαθάησ) είραλ απνηέιεζκα λα αλαθάκςνπλ δξαζηηθά νη εηζαγσγέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, κεηά ηε κηθξή πηψζε πνπ θαηέγξαςαλ ην 2005, θαη λα ζεκεηψζνπλ ξπζκφ αλφδνπ (9,8%). Ο ξπζκφο αχμεζεο ησλ εμαγσγψλ αγαζψλ ζε ζηαζεξέο ηηκέο επηηαρχλζεθε ζην 11% απφ 8,2% ην 2005, θαη ππεξέβε ην ξπζκφ αλφδνπ ηεο δηεζλνχο δήηεζεο, κε ζπλέπεηα λα απμεζεί ην κεξίδην αγνξάο ησλ ειιεληθψλ εμαγσγψλ. Οη ππεξεζίεο, ε ζπκκεηνρή ησλ νπνίσλ ζηελ εγρψξηα παξαγσγή απμάλεηαη πξννδεπηηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα, ζηήξημαλ ηελ άλνδν ηνπ ΑΔΠ ην 2006. Κιάδνη φπσο ν ρξεκαηνπηζησηηθφο, νη ηειεπηθνηλσλίεο θαη ην εκπφξην είραλ ηδηαίηεξα ηθαλνπνηεηηθέο επηδφζεηο. Αληίζεηα, ε αθαζάξηζηε πξνζηηζέκελε αμία ηεο γεσξγίαο (ζε ζηαζεξέο ηηκέο) κεηψζεθε θαηά 8,4%. 1.3.1.2 Σο οικονομικό κλύμα ςτην Ελλϊδα Σν 2006 ν (ΟΟΑ) ζηελ Διιάδα εκθαλίδεη ζπλερή θαη ζηαζεξή βειηίσζε, ζε ζπλέρεηα ηεο απμεηηθήο πνξείαο πνπ έρεη μεθηλήζεη απφ ην θαινθαίξη ηνπ 2005. Έηζη πεξίπνπ ζηα κέζα ηνπ έηνπο δηακνξθψλεηαη ζε επίπεδα αλψηεξα ηνπ καθξνρξφληνπ 2 Απξίιηνο 2007. 15

κέζνπ φξνπ (πεξίνδνο 2000-2006) θαη ηείλεη ζηα πςειά επίπεδα πνπ είρε θηλεζεί ην 2004. Μέρξη θαη ηνλ επηέκβξην ηνπ 2006 - φηαλ θαη αγγίδεη ηελ αλψηεξε ηηκή ηνπ γηα ην έηνο - ε άλνδνο ηνπ δείθηε είλαη ηαρχηεξε ηεο αληίζηνηρεο ηνπ δείθηε ηεο ΔΔ- 25 (πνπ επίζεο απμάλεηαη ζεκαληηθά) κε απνηέιεζκα λα ζπγθιίλεη ζηαδηαθά ζε απηφλ (βι. Γηάγξακκα 1.3). Ζ βειηίσζε ηνπ νηθνλνκηθνχ θιίκαηνο ζηε ρψξα νθείιεηαη ζηελ ηφλσζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ζηηο ζεηηθφηεξεο εθηηκήζεηο θαη πξνβιέςεηο ησλ επηρεηξήζεσλ απφ φινπο ηνπο εμεηαδφκελνπο ηνκείο. Αληίζεηα ν δείθηεο θαηαλαισηηθήο εκπηζηνζχλεο, πάξα ηηο έληνλεο δηαθπκάλζεηο, δηαηεξείηαη ζε ρακειά επίπεδα. Οη ζηαζεξά απαηζηφδνμεο απφςεηο ησλ θαηαλαισηψλ δηαηεξνχλ έηζη ηελ Διιάδα ζηηο ρακειφηεξεο ζέζεηο ηεο Δ.Δ., καδί κε Κχπξν, Οπγγαξία θαη Πνξηνγαιία. Γηάγξακκα 1.3 Γείθηεο Οηθνλνκηθνύ Κιίκαηνο ζηελ ΔΔ θαη ζηελ Διιάδα* (2000 2007) * (1990-2006 = 100) (επνρηθά εμνκαιπκέλα ζηνηρεία) Πεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Γεληθή Γηεχζπλζε Οηθνλνκηθψλ θαη Υξεκαηνδνηηθψλ Τπνζέζεσλ ζην χλδεζκνο Διιεληθψλ Βηνκεραληψλ (ΔΒ) Διιεληθή Σερλνδνκηθή Δλεξγεηαθή, Ζ Δλληνική Βιομησανία ηο 2006, Αζήλα 2007 16

1.3.1.3 Απαςχόληςη Ανεργύα Ζ άλνδνο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο ην 2006 ζπλνδεχζεθε απφ ζεκαληηθή αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο θαηά 1,9%, θαη απφ κείσζε ηνπ πνζνζηνχ αλεξγίαο ζε 8,9% απφ 9,9% ην 2005 (Γηάγξακκα 1.4). Γηάγξακκα 1.4 Πνζνζηά ζπλνιηθήο αλεξγίαο ζηελ Διιάδα (1990 2006) Πεγή: Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδαο (ΔΤΔ), ζηνηρεία β ηξηκήλνπ θάζε έηνπο Ζ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο ην 2006 ήηαλ ζεκαληηθή θαη αξθεηά πςειφηεξε απφ εθείλε πνπ θαηαγξάθεθε ηελ πεξίνδν 2000 2005, φηαλ ν κέζνο εηήζηνο ξπζκφο αχμεζεο ηνπ ΑΔΠ (4,4%) ζπλνδεχζεθε απφ κέζε εηήζηα αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο θαηά 1,3% πεξίπνπ. Ζ αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ απαζρνινχκελσλ νδήγεζε ζε άλνδν ηνπ πνζνζηνχ απαζρφιεζεο γηα ηηο ειηθίεο 15-64 εηψλ ζε 61% απφ 58,1% θαηά κέζν φξν ηελ πεξίνδν 2000-2005 (Γηάγξακκα 1.5). 17

Γηάγξακκα 1.5 Πνζνζηά απαζρόιεζεο ζηελ Διιάδα* (1998 2006) *Λφγνο (ησλ απαζρνινπκέλσλ ειηθίαο 15 64 εηψλ πξνο ηνλ πιεζπζκφ ειηθίαο 15 64 εηψλ Πεγή: ΔΤΔ, Έπεςνερ Δπγαηικού Γςναμικού (ΔΔΓ), β ηξίκελν θάζε έηνπο. Αλαζεσξεκέλα ζηνηρεία, χζηεξα απφ πξνζαξκνγή ησλ απνηειεζκάησλ ηεο δεηγκαηνιεπηηθήο έξεπλαο κε βάζε ηα δεδνκέλα ηεο Απνγξαθήο Πιεζπζκνχ ηνπ 2001. Ζ άλνδνο ηεο απαζρφιεζεο πξνήιζε θπξίσο απφ ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα (ππεξεζίεο) θαη επηζεκαίλεηαη φηη ζε απηήλ ζπλέβαιε ζεκαληηθά ε αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο ζηε δεκφζηα δηνίθεζε. Αληίζεηα, ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα θαηαγξάθεθε ππνρψξεζε ηεο απαζρφιεζεο, ζε ζπλέρεηα ηεο πησηηθήο ηάζεο πνπ παξαηεξείηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα, ελψ ζην δεπηεξνγελή ηνκέα (κεηαπνίεζε, ειεθηξηζκφο θπζηθφ αέξην λεξφ θαη θαηαζθεπέο) θαηαγξάθεθε νξηαθή αχμεζε. Ζ εηθφλα ηεο αγνξάο εξγαζίαο ην 2006 ηελ νπνία παξνπζηάδνπλ ηα ζηνηρεία ηεο ΔΔΓ είλαη ζαθψο βειηησκέλε έλαληη ηνπ 2005. κσο ην πνζνζηφ απαζρφιεζεο (61% ην 2006, έλαληη 65,9% ζηελ ΔΔ-15 3 ) εμαθνινπζεί λα είλαη ζρεηηθά ρακειφ θαη ην πνζνζηφ αλεξγίαο (8,9% ην 2006, έλαληη 7,8% ζηελ ΔΔ -15) πςειφ. Ηδηαίηεξα δπζκελήο είλαη ε ζέζε ησλ γπλαηθψλ θαη ησλ λέσλ (15 24 εηψλ) ην πνζνζηφ 3 Σα ζηνηρεία γηα ηελ ΔΔ-15 αθνξνχλ ην ελλεάκελν Ηαλνπαξίνπ επηεκβξίνπ 2006. 18

απαζρφιεζεο ησλ νπνίσλ ήηαλ 47,4% θαη 24,2% αληίζηνηρα, έλαληη 58,3% θαη 40,1% ζηελ ΔΔ -15. Οη καθξνρξφληεο πξννπηηθέο ηεο απαζρφιεζεο εμαξηψληαη απφ ηελ ηφλσζε ηεο παξαγσγηθήο δπλαηφηεηαο ηεο νηθνλνκίαο θαη εηδηθφηεξα, κεηαμχ άιισλ, απφ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ κέηξσλ πνπ ιακβάλνληαη γηα ηε βειηίσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ πεξηβάιινληνο θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο εξγαζίαο, ηε δηάρπζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ θαη ηελ πξνζέιθπζε μέλσλ επελδχζεσλ. 1.3.1.4 Επενδυτικό ζότηςη Ζ κεγάιε αχμεζε ησλ επελδχζεσλ (12,7%), κεηά απφ ηελ ειαθξά θάκςε ηνπ 2005 (-1,4%) ζπλέβαιε ζηελ άλνδν ηνπ ΑΔΠ θαηά 3,3% γηα ην 2006, έλαληη 1,8% θαηά κέζν φξν ηελ πεξίνδν 2001-2006. Ζ εμέιημε απηή απνδίδεηαη θαηά θχξην ιφγν ζηε κεγάιε άλνδν ησλ επελδχζεσλ ζηηο θαηαζθεπέο, ηδίσο ζηηο θαηνηθίεο (θαηά 32,3%). Σαπηφρξνλα, ζεκαληηθά εληζρχζεθαλ θαη νη επελδχζεηο ζε εμνπιηζκφ. Σν 2006 νη αθαζάξηζηεο επελδχζεηο παγίνπ θεθαιαίνπ αλήιζαλ ζε 25,7% ηνπ ΑΔΠ, απφ 23,7% ηνπ ΑΔΠ ην 2005 (βι. θαη Γηάγξακκα 1.6). Οη επελδχζεηο ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο απμήζεθαλ, ζε ζηαζεξέο ηηκέο θαηά 7,6 %, κεηά ηελ πεξηθνπή ηνπο θαηά 13,3% ην 2005, αιιά ε ζπκβνιή ηνπο ζηελ αχμεζε ηνπ ΑΔΠ ήηαλ πνιχ κηθξή (0,3%), θαζψο απνηεινχλ ζρεηηθά κηθξφ πνζνζηφ ησλ ζπλνιηθψλ επελδχζεσλ. Πνιχ ηαρχηεξα θηλήζεθαλ νη επηρεηξεκαηηθέο επελδχζεηο (αχμεζε θαηά 8,6%) ην 2006, έλαληη 1,5% ην 2005 θαη 7,3% ην 2004), παξά ηε κείσζε ησλ επελδχζεσλ ησλ δεκφζησλ επηρεηξήζεσλ θαηά 4% ζε ηξέρνπζεο ηηκέο 4. Ζ εμέιημε απηή ζπλδέεηαη θπξίσο κε ηελ αμηνπνίεζε ησλ επθαηξηψλ ηνπ ππάξρνληνο επελδπηηθνχ πιαηζίνπ 5 αιιά θαη κε ηε γεληθφηεξε βειηίσζε ηνπ επελδπηηθνχ θιίκαηνο 6. Δηδηθά ζηε 4 χκθσλα κε ηελ Δηζεγεηηθή Έθζεζε ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ 2007. 5 Μέζσ ηνπ Ν.3299/04 θαη ηεο ζρεηηθήο ηξνπνπνίεζήο ηνπ απφ ηνλ Ν.3522/06, άξζ.37, φπσο αλαιχεηαη θαη ζε επφκελν θεθάιαην ηεο εξγαζίαο. 6 Αμηνζεκείσηε άλνδν παξνπζηάδνπλ ηφζν ν δείθηεο νηθνλνκηθνχ θιίκαηνο ηεο ΔΔ γηα ηελ Διιάδα (103,1 ην 2006, έλαληη 89,3 ην 2005 θαη 102,9 ην 2004) φζν θαη ν δείθηεο επηρεηξεκαηηθψλ πξνζδνθηψλ ηνπ ΗΟΒΔ ζηε κεηαπνίεζε (+ 9,7% ην 2006). 19

κεηαπνίεζε, ζχκθσλα κε έξεπλα επελδχζεσλ ηνπ ΗΟΒΔ (Οθηψβξηνο Ννέκβξηνο 2006), νη επηρεηξήζεηο αχμεζαλ θαηά 8,3% ηηο δαπάλεο γηα επελδχζεηο (11,0% νη ηδησηηθέο κεηαπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο. Γηάγξακκα 1.6 πκκεηνρή ησλ αθαζάξηζησλ επελδύζεσλ πάγηνπ θεθαιαίνπ ζην ΑΔΠ (2001 2006) Πεγή: ΤΠΟΗΟ, ηξέρνπζεο ηηκέο Παξά ην πςειφ θφζηνο επελδπηηθψλ δαπαλψλ αληηθαηάζηαζεο ηνπ πθηζηάκελνπ εμνπιηζκνχ θαη αχμεζεο ηεο παξαγσγηθήο δπλακηθφηεηαο (πάλσ απφ ην 50% ηνπ ζπλφινπ ησλ επελδπηηθψλ δαπαλψλ), νη επηρεηξήζεηο πξνηίζεληαη γηα ην 2007 λα απμήζνπλ ηηο επελδχζεηο πνπ αθνξνχλ ζπλνιηθά ηα λέα πξντφληα, αμηνπνηψληαο ελδερνκέλσο θαη ηηο πςειφηεξεο επηρνξεγήζεηο πνπ πξνβιέπεη ην ηζρχνλ ζεζκηθφ πιαίζην. Σελ δηαηήξεζε, ηέινο, ησλ επηρεηξεκαηηθψλ επελδχζεσλ ζε πςειά επίπεδα ελζαξξχλνπλ θαη ζηεξίδνπλ ε ηθαλνπνηεηηθή θεξδνθνξία ζε αξθεηνχο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο, νη επλντθέο ζπλζήθεο ρξεκαηνδφηεζεο αιιά θαη νη πξννπηηθέο ηεο εγρψξηαο θαη ηεο δηεζλνχο δήηεζεο, φπσο θαηαγξάθνληαη ζηηο λέεο παξαγγειίεο ζηελ βηνκεραλία. 20

1.3.2 Δημοςιονομικϋσ εξελύξεισ και προοπτικϋσ 1.3.2.1 Η μεύωςη του ελλεύμματοσ Σν 2006 ε θαηεχζπλζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο παξέκεηλε επί δεχηεξν θαηά ζεηξάλ έηνο ηδηαίηεξα πεξηνξηζηηθή. πγθεθξηκέλα, ην θπθιηθά πξνζαξκνζκέλν πξσηνγελέο απνηέιεζκα, ε κεηαβνιή ηνπ νπνίνπ ππνδειψλεη ηελ θαηεχζπλζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο, απφ έιιεηκκα ίζν κε 0,7% ηνπ ΑΔΠ ην 2005 θαη κεηαζηξάθεθε ζε θπθιηθά πξνζαξκνζκέλν πξσηνγελέο πιεφλαζκα ίζν κε 1,8% ηνπ ΑΔΠ ην 2006 (Γηάγξακκα 1.7). Σν (κε θπθιηθά πξνζαξκνζκέλν) πξσηνγελέο πιεφλαζκα ην 2006 δηακνξθψζεθε ζε 2,0% ηνπ ΑΔΠ, έλαληη πξσηνγελνχο ειιείκκαηνο 0,6% ην 2005 (Γηάγξακκα 1.8). Ζ κείσζε ηνπ ειιείκκαηνο ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο πξνήιζε θπξίσο απφ ηνλ θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ, ην έιιεηκκα ηνπ νπνίνπ κεηψζεθε θαηά 1,9 % ηνπ ΑΔΠ. Ζ εμέιημε απηή νθείιεηαη πξσηίζησο ζηελ θαιή πνξεία ησλ εζφδσλ, ηφζν ηνπ ηαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ φζν θαη ηνπ πξνυπνινγηζκνχ δεκνζίσλ επελδχζεσλ. Οθείιεηαη επίζεο ζηε ζπγθξάηεζε ησλ δαπαλψλ ηνπ ηαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ πεξίπνπ ζηα φξηα ησλ πξνβιέςεσλ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, θαζψο θαη ζηελ πεξηθνπή ησλ δεκφζησλ επελδχζεσλ (Γηάγξακκα 1.9). 21

Γηάγξακκα 1.7 Καηεύζπλζε δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο: εηήζηεο κεηαβνιέο ηνπ θπθιηθά πξνζαξκνζκέλνπ πξσηνγελνύο απνηειέζκαηνο* (1999 2006) * Οη ζεηηθέο κεηαβνιέο ππνδειψλνπλ πεξηνξηζηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή, νη αξλεηηθέο επεθηαηηθή θαη νη κεδεληθέο νπδέηεξε δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή. Πεγή: Δθηηκήζεηο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο ζχκθσλα κε ην ππφδεηγκα ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο (ΔΚΣ) 22

Γηάγξακκα 1.8 Πξσηνγελέο απνηέιεζκα θαη θπθιηθά πξνζαξκνζκέλν πξσηνγελέο απνηέιεζκα γεληθήο θπβέξλεζεο (1996 2006) * Γηα ην 2006 πξνζσξηλά ζηνηρεία Πεγέο: Πξσηνγελέο απνηέιεζκα: ΤΠΟΗΟ, θπθιηθά δηνξζσκέλν πξσηνγελέο απνηέιεζκα: εθηηκήζεηο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο ζχκθσλα κε ην ππφδεηγκα ηεο ΔΚΣ 23

Γηάγξακκα 1.9 Έζνδα, δαπάλεο θαη έιιεηκκα γεληθήο θπβέξλεζεο (1995 2006) Πεγή: ΤΠΟΗΟ, Γηεχζπλζε Μαθξννηθνλνκηθήο Αλάιπζεο θαη Πξνβιέςεσλ 1.3.2.2 Η εξϋλιξη του Δημόςιου Φρϋουσ Ζ ζεκαληηθή δεκνζηνλνκηθή πξνζαξκνγή ζπλέβαιε θαη ζηελ αηζζεηή κείσζε ηνπ δεκφζηνπ ρξένπο. πγθεθξηκέλα, ζχκθσλα κε ηα πην πξφζθαηα ζηνηρεία 7 ην ελνπνηεκέλν ρξένο ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο κεηψζεθε ζε 104,6% ηνπ ΑΔΠ ην 2006, απφ 107,5% ην 2005 (Γηάγξακκα 1.10 θαη Πίλαθαο 1.5). κσο παξά ηε ζεκαληηθή κείσζε ηνπ ρξένπο ην 2006, απηφ παξακέλεη ην δεχηεξν πςειφηεξν αλάκεζα ζηηο 25 ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη είλαη ζρεδφλ δηπιάζην απφ ηελ ηηκή αλαθνξάο (60% ηνπ ΑΔΠ) ηεο πλζήθεο ηνπ Μάαζηξηρη. Σελ ηειεπηαία δεθαεηία ε κείσζε ηνπ ιφγνπ ηνπ ρξένπο πξνο ην ΑΔΠ ήηαλ βξαδεία, ιηγφηεξν απφ κία εθαηνζηηαία κνλάδα θαηά κέζν φξν εηεζίσο. Με ην ξπζκφ απηφ ζα απαηηεζνχλ πεξηζζφηεξν απφ ηέζζεξηο δεθαεηίεο γηα λα κεησζεί ην ρξένο ζην 60% ηνπ ΑΔΠ. Αιιά θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ιεθζεί ππφςε κφλν ε κείσζε ηνπ ρξένπο ην 7 Πεγή: ΤΠΟΗΟ. 24

2006 θαη νη πξνβιεπφκελεο απφ ην Δπηθαηξνπνηεκέλν Πξφγξακκα ηαζεξνπνίεζεο θαη Αλάπηπμεο (ΔΠΑ) 2006-2009 κεηψζεηο γηα ηελ ηξηεηία 2007-2009 8, θαη πάιη ην ρξένο ζην ηέινο ηνπ 2015 ζα βξίζθεηαη πεξίπνπ ζην 68% ηνπ ΑΔΠ 9 Γηάγξακκα 1.10 Δλνπνηεκέλν ρξένο γεληθήο θπβέξλεζεο, (1975-2006) Πεγή: ΤΠΟΗΟ 8 Ζ κείσζε ηνπ 2006 θαη νη πξνβιέςεηο γηα ηελ ηξηεηία 2007-2009 νδεγνχλ ζε κέζε εηήζηα κείσζε ηνπ ρξένπο ίζε κε 4,05% ηνπ ΑΔΠ θαηά ηελ ηεηξαεηία 2006-2009. Γίλεηαη ε ππφζεζε φηη ν ξπζκφο απηφο ζα δηαηεξεζεί έσο ην 2015. 9 Γηα ην ιφγν απηφ ε Διιάδα θαη ε Πνξηνγαιία, απφ φιεο ηηο ρψξεο ηεο δψλεο ηνπ επξψ, ραξαθηεξίδνληαη απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ρψξεο πςεινχ θηλδχλνπ φζνλ αθνξά ηε δηαηεξεζηκφηεηα ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ. Βι. European Commission, Quarterly Report on the Euro Area, Γεθέκβξηνο 2006, ζει. 46. Βι. επίζεο European Commission-Directorate General Economic and Financial Affairs, Economic Assessment of the Stability Programme of Greece (Update of December 2006), 27 Φεβξνπαξίνπ 2007. 25

Πίλαθαο 1.5 Δλνπνηεκέλν ρξένο γεληθήο θπβέξλεζεο (1990 2006) Πεγή: ΤΠΟΗΟ 1.3.2.3 Προώπολογιςμόσ 2007 Σν 2007, αλ θαη ν Πξνυπνινγηζκφο 10 δελ αιιάδεη ηα δεδνκέλα ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο, θαίλεηαη λα αθνινπζεί πην δηζηαθηηθά βήκαηα, θάηη πνπ ίζσο νδεγήζεη ζε πην πεξηνξηζκέλε ζπκβνιή ζηελ πξνψζεζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο εμπγίαλζεο. Ζ εθηίκεζε απηή βαζίδεηαη ζε ηξία δεδνκέλα: πξψηνλ, ζηε ζρεηηθά βξαδχηεξε κείσζε ηνπ ειιείκκαηνο σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ, δεχηεξνλ, ζηελ επίζεο ζρεηηθψο βξαδεία κείσζε ηνπ ρξένπο θαη, ηξίηνλ θαη ζεκαληηθφηεξν, ζηελ ηαρχηεξε άλνδν ησλ πξσηνγελψλ δαπαλψλ. Ο επεθηαηηθφο δειαδή ραξαθηήξαο ηνπ θαη νη κηθξφηεξεο βειηηψζεηο πνπ αλακέλνληαη απνηεινχλ ελδείμεηο κάιινλ απνδπλάκσζεο ηεο πξνζπάζεηαο. Αλαιπηηθφηεξα (βι. θαη Πίλαθα 1.6): Ζ πξνζπάζεηα γηα δεκνζηνλνκηθή εμπγίαλζε ζπλερίδεηαη, κε κεζνπξφζεζκν ζηφρν ηζνζθειηζκέλνπο ή ειαθξά πιενλαζκαηηθνχο πξνυπνινγηζκνχο κέρξη ην 2012, φπσο 10 Πεγή: χλδεζκνο Διιεληθψλ Βηνκεραληψλ (ΔΒ) Διιεληθή Σερλνδνκηθή Δλεξγεηαθή, Ζ Δλληνική Βιομησανία ηο 2006, Αζήλα 2007. 26

άιισζηε απαηηείηαη ζην πιαίζην ηνπ πκθψλνπ ηαζεξφηεηαο θαη Αλάπηπμεο ηεο Δ.Δ.. Γηα ην 2007 πξνβιέπεηαη φηη ην έιιεηκκα ηεο Γεληθήο Κπβέξλεζεο ζα πεξηνξηζζεί ζην 2,4% ηνπ ΑΔΠ θαη ην δεκφζην ρξένο ζην 100,1%. Οη παξαπάλσ κεηαβνιέο βαζίδνληαη ζε πξφβιεςε γηα αχμεζε ηνπ ΑΔΠ ην 2007 θαηά 7,1% ζε ηξέρνπζεο ηηκέο. Με βάζε ηελ πξφβιεςε απηή ηα ζπλνιηθά θαζαξά έζνδα ηεο Κεληξηθήο Κπβέξλεζεο πξνυπνινγίδεηαη λα απμεζνχλ θαηά 6,2% (2,9 δηζεθ. επξψ) ζε ζρέζε κε ην 2006. Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα έζνδα απφ ηε θνξνιφγεζε ησλ θπζηθψλ πξνζψπσλ αλακέλεηαη λα απμεζνχλ κε ξπζκφ ρακειφηεξν απφ απηφλ ηνπ 2006 (6,8% έλαληη 9,7%), ιφγσ ηεο κείσζεο ησλ θνξνινγηθψλ ζπληειεζηψλ θαη ηεο αχμεζεο ηνπ αθνξνιφγεηνπ νξίνπ. εκαληηθή σζηφζν είλαη ε αχμεζε πνπ αλακέλεηαη ζηα έζνδα απφ ηελ έκκεζε θνξνινγία (θαηά 8,8%). Οη δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ πξνβιέπεηαη λα απμεζνχλ θαηά 6,3%, δειαδή κε δηπιάζην ξπζκφ απ φηη απμήζεθαλ ην 2006 (3,1%). Σαρχηεξα ζε ζρέζε κε ην 2006 ζα απμεζνχλ θαη νη πξσηνγελείο δαπάλεο (7,4% έλαληη 5,3%), κε θχξηα θαηεχζπλζε, ηελ ελίζρπζε ηνπ θνηλσληθνχ θξάηνπο θαη ηελ αχμεζε ησλ επηρνξεγήζεσλ ησλ αζθαιηζηηθψλ ηακείσλ. Τπελζπκίδεηαη φηη ην 42,3% ηεο αχμεζεο ησλ δαπαλψλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ πιελ ησλ ρξενιπζίσλ νθείιεηαη ζηηο δαπάλεο γηα κηζζνχο θαη ζπληάμεηο θαη ην 38,3% ζηελ αχμεζε ησλ επηρνξεγήζεσλ ησλ αζθαιηζηηθψλ ηακείσλ. Δίλαη θαλεξή επνκέλσο ε πξνζπάζεηα θπξίσο αχμεζεο ησλ εζφδσλ, ελψ νη πξσηνγελείο δαπάλεο θαίλνληαη ηειείσο αλειαζηηθέο θαη απμάλνληαη ηαρχηεξα απφ ην 2006. 27

Πίλαθαο 1.6 Κξαηηθόο Πξνϋπνινγηζκόο (2005 2007) * Πξνζσξηλά ζηνηρεία Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο (1) Αθνξά ηαθηνπνίεζε παιαηφηεξεο νθεηιήο ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ πξνο ηελ ΑΣΔ (2) ηα αλσηέξσ πνζά πεξηιακβάλνληαη θαη θνλδχιηα χςνπο 141 εθαη. επξψ ηνπ 2004 θαη 17 εθαη. επξψ ηνπ 2005 ηα νπνία ελψ έρνπλ εθηακηεπζεί δελ είραλ εθδνζεί ηα ζρεηηθά ζπκςεθηζηηθά εληάικαηα Πεγή: ΤΠΟΗΟ, Κπαηικόρ Πποϋπολογιζμόρ 2007, Ννέκβξηνο 2006 θαη Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ Κξάηνπο, Ποπεία Δκηέλεζηρ Κπαηικού Πποϋπολογιζμού 2006, Αξ. Γειηίνπ 12, Γεθέκβξηνο 2006 (Δηήζηεο Πξαγκαηνπνηήζεηο 2006). Δπεμεξγαζία Ηλζηηηνχην Οηθνλνκηθψλ θαη Βηνκεραληθψλ Δξεπλψλ (ΗΟΒΔ) 28

ζνλ αθνξά ζην δεκφζην ρξένο, εθηηκάηαη κείσζή ηνπ ζε 100,1% ηνπ ΑΔΠ ην 2007 απφ 104,1% ηνπ ΑΔΠ ην 2006. ε νλνκαζηηθνχο φκσο φξνπο, ην ρξένο ηεο Γεληθήο Κπβέξλεζεο αλακέλεηαη φηη ζα απμεζεί θαηά 6,5 δηζεθ. επξψ ζε ζρέζε κε ην 2006. Έηζη, παξά ηηο επλντθέο ζπλζήθεο πνπ δηακνξθψλνληαη απφ ηελ ηζρπξή αλάπηπμε ηεο ρψξαο θαη ηα ρακειά επηηφθηα, ε κείσζε ηνπ ρξένπο, δελ είλαη αλάινγα ηαρεία. Μηα ελδερφκελε επηβξάδπλζε ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο, αχμεζε ησλ επηηνθίσλ ή θάκςε ηνπ πιεζσξηζκνχ πνπ επηβξαδχλεη ηελ αχμεζε ηνπ νλνκαζηηθνχ ΑΔΠ, ζα επαλαθέξνπλ ζηελ επηθάλεηα ην πξφβιεκα ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο θαη ε πξνζέγγηζή ηνπ ηφηε ζα είλαη αθφκε πην δχζθνιε. Πξέπεη σζηφζν λα ζεκεησζεί φηη ζηαζεξή θαη βηψζηκε βειηίσζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο θαηάζηαζεο επηηπγράλεηαη κφλν κε απζηεξφ έιεγρν θαη ζηαδηαθή κείσζε ησλ πξσηνγελψλ δαπαλψλ. Ο πεξηνξηζκφο ησλ πξσηνγελψλ δαπαλψλ είλαη ζαθψο δχζθνιν εγρείξεκα, αθνχ απαηηεί πξηλ απφ φια αμηνιφγεζε θαη αλαδηάξζξσζε φισλ ησλ θαηεγνξηψλ ηνπο. Δπηπιένλ, είλαη δεδνκέλνο ν θαζνξηζηηθφο ξφινο ησλ δαπαλψλ θνηλσληθήο πξφλνηαο ζηε δεκνζηνλνκηθή δηαρείξηζε, νη νπνίεο ζα δηεπξχλνληαη κε ηαρείο ξπζκνχο ηα επφκελα ρξφληα, γηα ηνπο γλσζηνχο δεκνγξαθηθνχο ιφγνπο, πεξηνξίδνληαο αθφκε πεξηζζφηεξν ηα πεξηζψξηα ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο. ηελ ηειεπηαία έθζεζε ηνπ Γηεζλνχο Ννκηζκαηηθνχ Σακείνπ (ΓΝΣ) γηα ηελ Διιάδα, αλαθέξεηαη φηη ηα θφζηε θνηλσληθήο πξφλνηαο ζα απμεζνχλ πεξίπνπ ζην 10,5% ηνπ ΑΔΠ κέρξη ην 2050. Ζ πξνηεξαηφηεηα ζηνλ ηνκέα απηφλ είλαη ζπλεπψο δεδνκέλε θαη ε αλάγθε αλάιεςεο δξάζεο επηηαθηηθή θαη γηα δεκνζηνλνκηθνχο ιφγνπο. πκπεξαζκαηηθά ν Πξνυπνινγηζκφο ηνπ 2007 είλαη πεξηζζφηεξν δηαρεηξηζηηθφο θαη ιηγφηεξν ηνικεξφο ζε ζρέζε κε ηνλ πξνεγνχκελν, εηδηθά ζηνλ έιεγρν ησλ δαπαλψλ. Αλ θαη αληαπνθξίλεηαη ζηνλ ζηφρν ηνπ πεξηνξηζκνχ ηνπ ειιείκκαηνο θάησ ηνπ 3%, δελ θαίλεηαη λα εκπεξηέρεη εθείλα ηα κέηξα πνπ ζα δηαζθάιηδαλ ηε κφληκε δεκνζηνλνκηθή εμπγίαλζε θαη δελ αληαλαθιά νπζηαζηηθέο δηαξζξσηηθέο αιιαγέο. Γελ εκπεξηέρεη βαζηθέο κεηαξξπζκίζεηο πνπ είραλ εμαγγειζεί (Δηζεγεηηθή Έθζεζε 2006) γηα ηελ αλακφξθσζε ηνπ ζπζηήκαηνο θαηάξηηζεο ηνπ ίδηνπ ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ, ελψ ζηξαηεγηθέο επηινγέο, φπσο ε βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ δαπαλψλ ζηνπο ηνκείο ηεο παηδείαο θαη ησλ επελδχζεσλ ππνδνκήο, δελ θαίλεηαη λα ππνζηεξίδνληαη έληνλα. Με δεδνκέλν φηη ν πςειφο 29

ξπζκφο αλάπηπμεο ηεο νηθνλνκίαο εμαθνινπζεί λα πξνέξρεηαη απφ ηελ ηζρπξή ηδησηηθή θαηαλάισζε θαη έθηαθηνπο παξάγνληεο, ηίζεηαη ελ ακθηβφισ ε δηαηεξεζηκφηεηά ηνπ γηα ηα επφκελα ρξφληα. Έηζη ε πξνζπάζεηα κείσζεο ηνπ ειιείκκαηνο ζηξέθεηαη ζηε ζπγθξάηεζε ησλ επελδπηηθψλ δαπαλψλ. Ο πεξηνξηζκφο ηνπο φκσο δε ζπλάδεη κε πςεινχο ξπζκνχο αλάπηπμεο. Σαπηφρξνλα, ην έιιεηκκα ηεο θεληξηθήο θπβέξλεζεο ζε απφιπηα κεγέζε ζα απμεζεί, αληηζηξέθνληαο ηελ ηάζε ησλ δχν ηειεπηαίσλ εηψλ, φπνπ παξνπζίαδε ζεκαληηθή κείσζε, ελψ ε αλάγθε δεκηνπξγίαο πξσηνγελψλ πιενλαζκάησλ, πνπ ζα θαηεπζχλνληαη ζηε κείσζε ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο, ελ φςεη κάιηζηα πηζαλψλ θηλδχλσλ απφ ην αζθαιηζηηθφ πξφβιεκα ηεο ρψξαο θαη ηελ άλνδν ησλ επηηνθίσλ, παξαβιέπεηαη πιήξσο. 30

ΠΛΑΗΗΟ 1 Σν Δπηθαηξνπνηεκέλν Πξόγξακκα ηαζεξόηεηαο θαη Αλάπηπμεο 2006-2009 Σν Γεθέκβξην ηνπ 2006 ππνβιήζεθε ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ην Δπηθαηξνπνηεκέλν Πξφγξακκα ηαζεξφηεηαο θαη Αλάπηπμεο (ΔΠΑ) ηεο Διιάδαο πνπ αθνξά ηελ πεξίνδν 2006-2009. Σν ζελάξην βάζεο πξνβιέπεη πεξαηηέξσ κείσζε ηνπ ειιείκκαηνο ζε φιε ηελ ηξηεηία 2007-2009 (ζε 1,2% ηνπ ΑΔΠ ην 2009). Ο κεζνπξφζεζκνο ζηφρνο ηνπ Πξνγξάκκαηνο είλαη ηζνζθειηζκέλνο ή πιενλαζκαηηθφο πξνυπνινγηζκφο, αιιά έρεη ηεζεί γηα ην 2012. Ζ πξνβιεπφκελε δεκνζηνλνκηθή πξνζαξκνγή ηελ ηξηεηία 2007-2009 βαζίδεηαη ηφζν ζηνλ πεξηνξηζκφ ησλ ηξερνπζψλ δαπαλψλ θαηά 0,7% ηνπ ΑΔΠ φζν θαη ζηελ αχμεζε ησλ εζφδσλ ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο θαηά 0,5% ηνπ ΑΔΠ. ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ δαπαλψλ ζα ζπκβάιινπλ ε ζεκαληηθή κείσζε ησλ δαπαλψλ γηα ηφθνπο (θαηά 0,5% ηνπ ΑΔΠ), ησλ δαπαλψλ πξνζσπηθνχ θαη ησλ ινηπψλ ηξερνπζψλ δαπαλψλ (σο πνζνζηψλ ηνπ ΑΔΠ). Αληίζεηα, πξνβιέπεηαη κεγάιε αχμεζε ησλ κεηαβηβαζηηθψλ πιεξσκψλ θνηλσληθνχ ραξαθηήξα θαηά 1,1% ηνπ ΑΔΠ, ελψ νη επελδπηηθέο δαπάλεο ζα παξακείλνπλ νπζηαζηηθά ακεηάβιεηεο ζην 3,5% πεξίπνπ ηνπ ΑΔΠ. Σέινο, ην πξσηνγελέο πιεφλαζκα αλακέλεηαη λα απμεζεί ζηαδηαθά απφ 2% ην 2006 ζε 2,9% ην 2009. ζνλ αθνξά ηα έζνδα, ε αχμεζε εληνπίδεηαη ζηηο εηζπξάμεηο απφ έκκεζνπο θφξνπο (αχμεζε 0,7%), ελψ ηα έζνδα απφ ηελ άκεζε θνξνινγία ζα παξακείλνπλ νπζηαζηηθψο ζηαζεξά, ζην 9% ηνπ ΑΔΠ. Πεγή: Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, Έθζεζε ηνπ Γηνηθεηή 2006, Αζήλα 2007 31

1.4 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ Σν 2007 ε ειιεληθή νηθνλνκία δηαλχεη ην έβδνκν έηνο απφ ηφηε πνπ ε ρψξα πηνζέηεζε ην επξψ θαη ην 14 ν έηνο ζπλερνχο θαη ζεκαληηθήο αχμεζεο ηνπ ΑΔΠ θαη ησλ πξαγκαηηθψλ εηζνδεκάησλ, ιφγσ ηεο νπνίαο είλαη ζεκαληηθή ε πξφνδνο φζνλ αθνξά ηε ζχγθιηζε ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ πξνο ην κέζν φξν ηεο ΔΔ-15. Ο εηήζηνο ξπζκφο αλάπηπμεο δηακνξθψζεθε ζην 4,3% ην 2006, ν πιεζσξηζκφο ππνρψξεζε ειαθξηά θαη έρεη δηακνξθσζεί ζην 3-3,5% ηα ηειεπηαία ρξφληα, ην δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα πεξηνξίζηεθε ζην 2,6% ηνπ ΑΔΠ (απφ 5,5% ην 2005), ην πνζνζηφ αλεξγίαο εμαθνινχζεζε λα κεηψλεηαη θαη ε αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο επηηαρχλζεθε. Οη επηδφζεηο απηέο είλαη ηδηαίηεξα ηθαλνπνηεηηθέο, δελ πξέπεη φκσο λα πξνθαινχλ εθεζπραζκφ, δεδνκέλνπ φηη, παξά ηελ πξφνδν πνπ έρεη ζπληειεζηεί, νη καθξννηθνλνκηθέο αληζνξξνπίεο θαη νη δηαξζξσηηθέο αδπλακίεο ηεο νηθνλνκίαο δελ έρνπλ εμαιεηθζεί. Ο πιεζσξηζκφο παξά ηε κείσζή ηνπ, εμαθνινπζεί λα είλαη πςειφηεξνο απφ φηη ζηε δψλε ηνπ επξψ σο ζχλνιν θαη ζε πνιινχο άιινπο εκπνξηθνχο εηαίξνπο ηεο ρψξαο, κε απνηέιεζκα φρη κφλν λα δηαβξψλνληαη ηα εηζνδήκαηα αιιά θαη λα είλαη ζρεδφλ ζπλερήο ε ππνρψξεζε ηεο δηεζλνχο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκίαο σο πξνο ηηο ηηκέο. Σν πνζνζηφ αλεξγίαο, αλ θαη κεηψζεθε θαηά 3 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο ζε δηάζηεκα επηά εηψλ, παξακέλεη πςειφ, παξά ηελ ηαρχξξπζκε αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο, ππνδειψλνληαο φηη ηα αίηηα είλαη δηαξζξσηηθά. Σν πνζνζηφ ηεο θηψρεηαο δελ έρεη κεηαβιεζεί νπζηαζηηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη ην ίδην ηζρχεη γηα ηελ αληζνθαηαλνκή ηνπ εηζνδήκαηνο. Σν δεκφζην ρξένο σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ έρεη κεησζεί κε ζρεηηθά βξαδχ κέζν εηήζην ξπζκφ κεηά ην 2000 θαη ήηαλ ην δεχηεξν πςειφηεξν ζηελ ΔΔ ην 2006. Αθφκα, ζα πξέπεη πεξαηηέξσ λα ιεθζνχλ ππφςε θαη νη κεγάιεο πξνθιήζεηο πνπ αληηκεησπίδεη ε ειιεληθή νηθνλνκία ιφγσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο παγθνζκηνπνίεζεο θαη ηεο πξννπηηθήο ηεο γήξαλζεο ηνπ πιεζπζκνχ. Οη επηζεκάλζεηο απηέο δελ ππνδειψλνπλ απαηζηνδνμία. Ζ εκπεηξία ησλ ηειεπηαίσλ 10-15 ρξφλσλ επηβεβαηψλεη φηη είλαη δπλαηφλ λα επηηεπρζνχλ ζεκαληηθνί ζηφρνη, φπσο ήηαλ ε έληαμε ζηελ δψλε ηνπ επξψ, ε επηηπρήο δηεμαγσγή ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ ή ε δηαηήξεζε ηνπ δπλακηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη κεηά ηε ιήμε ησλ Αγψλσλ. 32

Δάλ ινηπφλ αμηνπνηεζεί ε εκπεηξία απφ ηηο έσο ηψξα επηηπρίεο αιιά θαη απφ ηηο απνηπρίεο ή ηηο θαζπζηεξήζεηο, ζα είλαη δπλαηφλ λα δηακνξθσζνχλ, λα γίλνπλ απνδεθηέο θαη λα εθαξκνζηνχλ έγθαηξα θαη απνηειεζκαηηθά νη θαηάιιειεο πνιηηηθέο. Πξφθεηηαη γηα πνιηηηθέο πνπ ζα επηηξέςνπλ λα εμαιεηθζνχλ ή λα ειαρηζηνπνηεζνχλ νη καθξννηθνλνκηθέο αληζνξξνπίεο θαη νη δηαξζξσηηθέο αδπλακίεο, ψζηε λα δηαηεξεζνχλ πςεινί νη ξπζκνί αλάπηπμεο καθξνρξφληα, λα βειηησζεί ε αληαγσληζηηθή ζέζε ηεο Διιάδαο ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία, λα απμεζεί ηαρχηεξα ε απαζρφιεζε, λα κεησζεί δξαζηηθά ε αλεξγία, λα εληζρπζεί ε θνηλσληθή ζπλνρή θαη λα πξνρσξήζεη πην γξήγνξα ε ζχγθιηζε ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ ησλ πνιηηψλ ηεο ρψξαο πξνο εθείλν ησλ πην αλεπηπγκέλσλ ρσξψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. 33

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2: Η ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ 2.1 Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΣΗΣΑ ΣΗ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ 2.1.1 Γενικϊ Οη πεξηθεξεηαθέο αληζφηεηεο 11 πνπ εθδειψλνληαη ζπλήζσο κε ηε κνξθή άληζσλ θνηλσληθψλ θαη νηθνλνκηθψλ επθαηξηψλ θαη έληνλσλ δηαθνξψλ ζηα επίπεδα επεκεξίαο κεηαμχ πεξηνρψλ κηαο ρψξαο ή κηαο επξχηεξεο πεξηνρήο, απνηεινχλ ην βαζηθφ ιφγν γηα ηελ άζθεζε πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο. Οη ιφγνη, σζηφζν πνπ ππαγνξεχνπλ ηελ παξέκβαζε ηεο νξγαλσκέλεο πνιηηείαο δελ ζρεηίδνληαη ηφζν κε ηηο αλζξσπηζηηθέο επαηζζεζίεο ησλ αζθνχλησλ ηελ πνιηηηθή (θξηηήξην ηζόηεηαο), αιιά κε ηελ αλάγθε λα εμαζθαιηζηνχλ ζπλζήθεο ζηαζεξφηεηαο ζην θνηλσληθφ θαη αλάπηπμεο ζην νηθνλνκηθφ επίπεδν (θξηηήξην απνηειεζκαηηθόηεηαο ). Σν θξηηήξην ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο επηδηψθεη ηε κεγηζηνπνίεζε ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο κε δεδνκέλνπο παξαγσγηθνχο πφξνπο θαη ηερλνινγία, ελψ ην θξηηήξην ηεο ηζφηεηαο επηδηψθεη ηε κείσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ δηαθνξψλ ζηνπο δείθηεο επεκεξίαο γηα δεδνκέλν ζπλνιηθφ επίπεδν εηζνδήκαηνο. Σα δχν απηά θξηηήξηα φρη κφλν δελ βξίζθνληαη θαη αλάγθε ζε αληαγσληζηηθή ζρέζε 12, αιιά επηπιένλ θαζνξίδνπλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ηελ επηρεηξεκαηνινγία ππέξ ηεο αλαγθαηφηεηαο άζθεζεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο, κε ηελ έλλνηα φηη ζα πξέπεη λα ηθαλνπνηνχληαη ηαπηφρξνλα, έηζη ψζηε κηα πνιηηηθή λα ζεσξείηαη αλαγθαία. Σα θπξηφηεξα επηρεηξήκαηα πνπ παξαηίζεληαη κε βάζε ηα δχν απηά θξηηήξηα ππέξ ηεο άζθεζεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο αλαπηχζζνληαη παξαθάησ. 11 Πεγέο: 1) Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεπιθεπειακή ανάπηςξη ζηην Δλλάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή. 2) Κφλζνιαο Ν., ύγσπονη Πεπιθεπειακή Πολιηική, Αζήλα 1997, Δθδφζεηο Παπαδήζεο. 12 Γηα παξάδεηγκα, ε κείσζε ησλ έληνλσλ δηαθνξψλ ζηα επίπεδα αλεξγίαο κπνξεί λα ζπκβάιεη ζηελ απνξξφθεζε ρσξηθά πξνζδηνξηζκέλσλ αιιά αδξαλψλ παξαγσγηθψλ πφξσλ θαη ζηελ αχμεζε ηνπ πξντφληνο. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, νη ζηφρνη ηεο βειηίσζεο ηεο ζπλνιηθήο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο κεγαιχηεξεο ηζφηεηαο κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηψλ είλαη ζπκβαηνί θαη ζπκπιεξσκαηηθνί. 34

2.1.2 Αξιοπούηςη των παραγωγικών δυνατοτότων τησ οικονομύασ ηαλ ππάξρνπλ κεγάιεο δηαθνξέο ζηελ θαηαλνκή ησλ παξαγσγηθψλ δξαζηεξηνηήησλ κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηψλ, δελ επηηπγράλεηαη απνηειεζκαηηθή ρξήζε ησλ πφξσλ ηεο νηθνλνκίαο. ηηο πεξηθέξεηεο πςειήο ζπγθέληξσζεο δξαζηεξηνηήησλ δεκηνπξγείηαη ζπλήζσο ππεξβάιινπζα δήηεζε ζε γε θαη εξγαζία πνπ απμάλεη ην θφζηνο εξγαζίαο θαη θαηνηθίαο θαη ηξνθνδνηεί ηνλ πιεζσξηζκφ. Αληίζεηα, ζηηο πεξηνρέο κεησκέλεο ζπγθέληξσζεο δξαζηεξηνηήησλ νη παξαγσγηθνί πφξνη παξακέλνπλ αλαμηνπνίεηνη. Έηζη, κηα λέα δξαζηεξηφηεηα πνπ ζα θαηεπζπλζεί ππνβνεζνχκελε απφ ηελ άζθεζε πνιηηηθήο πξνο κηα κεηνλεθηνχζα πεξηθέξεηα, ζπκβάιιεη ζηε ρξεζηκνπνίεζε αδξαλψλ παξαγσγηθψλ πφξσλ θαη ζπλεπψο απμάλεη ηελ θνηλσληθή επεκεξία (θξηηήξην απνηειεζκαηηθφηεηαο) θαη ηαπηφρξνλα ζπκβάιιεη ζηελ εμηζνξξφπεζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ (θξηηήξην ηζφηεηαο). 2.1.3 Επύτευξη υψηλών ρυθμών οικονομικόσ μεγϋθυνςησ Μεγάιεο δηαθνξνπνηήζεηο ζηα πνζνζηά αλεξγίαο κεηαμχ πεξηνρψλ δελ επηηξέπνπλ ηελ επίηεπμε πςειψλ ξπζκψλ αχμεζεο ηνπ πξντφληνο θαη ηεο απαζρφιεζεο θαηά ηηο πεξηφδνπο αλάθακςεο ηεο νηθνλνκίαο. Απηφ ζπκβαίλεη δηφηη ζηηο πεξηνρέο κε ρακειά πνζνζηά αλεξγίαο ε αλάθακςε, θαη ζπλεπψο ε επέθηαζε ηεο δήηεζεο γηα εξγαζία ζα νδεγήζεη ζε έιιεηςε πξνζσπηθνχ θαη ζπλεπψο ζε άλνδν ησλ κηζζψλ. Οη απμήζεηο, φκσο, απηέο ζηνπο κηζζνχο δηαρένληαη ζηελ επηθξάηεηα κέζσ ζπιινγηθψλ δηαπξαγκαηεχζεσλ, νδεγψληαο ζε αχμεζε ησλ ηηκψλ, πιεζσξηζηηθέο πηέζεηο θαη ηειηθά επηβξάδπλζε ηεο αλαπηπμηαθήο δηαδηθαζίαο. Αληίζεηα, ζε νηθνλνκίεο κε πεξηθεξεηαθή νκνηνγέλεηα ηνπ βαζκνχ απαζρφιεζεο ησλ παξαγσγηθψλ πφξσλ, νη πεξίνδνη αλάθακςεο δηαξθνχλ πεξηζζφηεξν θαη επηηξέπνπλ πςεινχο ξπζκνχο κεγέζπλζεο ηνπ πξντφληνο, αθνχ ππάξρνπλ ζε φιεο ηηο πεξηθέξεηεο πεξηζψξηα επέθηαζεο ηεο δήηεζεο ρσξίο λα απμεζεί ην θφζηνο παξαγσγήο. πλεπψο, πνιηηηθέο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ πεξηθεξεηαθή εμηζνξξφπεζε ησλ πνζνζηψλ αλεξγίαο, ηθαλνπνηνχλ ηαπηφρξνλα θαη ηα δχν πξναλαθεξζέληα θξηηήξηα. 35

2.1.4 Περιοριςμόσ του κόςτουσ επϋκταςησ του κοινωνικού κεφαλαύου Έληνλεο δηαθνξέο ζηνπο ξπζκνχο αλάπηπμεο κεηαμχ πεξηνρψλ δεκηνπξγνχλ ζεκαληηθφ θφζηνο γηα ηελ νηθνλνκία, εμαηηίαο ηεο πςειήο δήηεζεο πνπ δεκηνπξγείηαη γηα επέθηαζε ηνπ θνηλσληθνχ θεθαιαίνπ θαη ησλ ππνδνκψλ (π.ρ. δξφκνη, ζρνιεία, λνζνθνκεία) ζηηο πεξηνρέο πςειήο αλάπηπμεο θαη ηεο ηαπηφρξνλεο εγθαηάιεηςεο ππαξρφλησλ ππνδνκψλ ζηηο ζηάζηκεο ή θζίλνπζεο πεξηνρέο, φπνπ νη ξπζκνί αλάπηπμεο είλαη ρακεινί ή θαη αξλεηηθνί θαη ν πιεζπζκφο κεηψλεηαη. Οη έληνλεο αληζνξξνπίεο ζηηο πιεζπζκηαθέο κεηαβνιέο ησλ πεξηθεξεηψλ εμαηηίαο θαη ηεο αληζνθαηαλνκήο ηεο αλάπηπμεο, δεκηνπξγνχλ ζην θξάηνο πςειά θφζηε θνηλσληθψλ αλαγθψλ, ηα νπνία ζα κπνξνχζαλ λα απνθεπρζνχλ κε ηελ άζθεζε θάπνηαο κνξθήο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο πνπ θαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε ζα ηθαλνπνηνχζε ηαπηφρξνλα θαη ηα δχν θξηηήξηα αμηνιφγεζεο. 2.1.5 Αποφυγό κοινωνικών αναταραχών και εντϊςεων Με δεδνκέλν ηελ εμάπισζε ησλ θαηαλαισηηθψλ πξνηχπσλ ησλ αλεπηπγκέλσλ πεξηνρψλ κέζσ ηεο ειεθηξνληθήο θαη έληππεο πιεξνθφξεζεο, κεγάιεο δηαθνξέο ζηα επίπεδα δηαβίσζεο κεηαμχ δηαθνξεηηθψλ πεξηνρψλ ηεο ίδηαο ρψξαο δεκηνπξγνχλ έληνλεο θνηλσληθέο εληάζεηο θαη αλαηαξαρέο, θαη ππξνδνηνχλ ζπρλά ηνπηθηζηηθνχ ή εζληθηζηηθνχ ηχπνπ αληηπαξαζέζεηο πνπ ζπλεπάγνληαη πνιηηηθφ θαη θνηλσληθφ (θαη ζπρλά νηθνλνκηθφ) θφζηνο γηα ην ζχλνιν ηεο νηθνλνκίαο. Πνιηηηθέο εμηζνξξφπεζεο ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ ζπκβάιινπλ ζηε δηαηήξεζε ηεο εξεκίαο θαη ζπλνρήο πνπ είλαη απαξαίηεηα ζπζηαηηθά γηα ηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηεο νηθνλνκίαο. 2.1.6 Κοινωνικό δικαιοςύνη και ο μηχανιςμόσ τησ αγορϊσ Δίλαη γλσζηφ φηη ν κεραληζκφο ηεο αγνξάο δελ είλαη ζε ζέζε λα δηνξζψζεη ηελ χπαξμε πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ ζηελ αλάπηπμε. Ο κεραληζκφο απηφο, ν νπνίνο ζηεξίδεηαη ζηηο ππνζέζεηο φηη α) νη κηζζνί ζα πηεζηνχλ πξνο ηα θάησ ζε πεξηνρέο πςειήο αλεξγίαο, 36

β) ην εξγαηηθφ δπλακηθφ ζα κεηαλαζηεχζεη απφ πεξηνρέο κε ρακειέο ακνηβέο ζε πεξηνρέο πςειψλ ακνηβψλ θαη γ) νη επηρεηξήζεηο ζα κεηεγθαηαζηαζνχλ απφ πεξηνρέο πςεινχ θφζηνπο εξγαζίαο ζε πεξηνρέο ρακεινχ θφζηνπο, ππνζηεξίδεηαη φηη κπνξεί λα εμαιείςεη ηηο δηαθνξέο ζηα επίπεδα ακνηβψλ θαη αλεξγίαο κεηαμχ πεξηθεξεηψλ επηηπγράλνληαο έηζη ηζφξξνπε αλάπηπμε. Απηφ φκσο είλαη κάιινλ αλέθηθην λα ζπκβεί ζηελ πξάμε, θαζψο ζεηξά παξαγφλησλ (θνηλσληθφ θαη ςπρνινγηθφ θφζηνο, θφζηνο κεηεγθαηάζηαζεο θαη κεηαθνξάο, αδηαηξεηφηεηα ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ) θαζηζηνχλ ηελ κείσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ αδχλαηε ηνπιάρηζηνλ ζε βξαρπρξφληα θιίκαθα. Δπηπιένλ, ε ιεηηνπξγία απηνχ ηνπ κεραληζκνχ ζπρλά δεκηνπξγεί ζεηξά άιισλ ζνβαξψλ θνηλσληθψλ ή πνιηηηθψλ πξνβιεκάησλ (π.ρ. κεηαλάζηεπζε απφ θησρέο πεξηνρέο θαη πεξαηηέξσ επηδείλσζε ηνπ αλαπηπμηαθνχ πξνθίι ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πεξηνρψλ). 2.1.7 Αντιςτϊθμιςη των επιπτώςεων ϊλλων πολιτικών Ζ άζθεζε πεξηθεξεηαθψλ πνιηηηθψλ είλαη επίζεο απαξαίηεηε γηαηί ιεηηνπξγεί αληηζηαζκηζηηθά θαη επηηξέπεη ηελ άζθεζε άιισλ πνιηηηθψλ νη νπνίεο βειηηψλνπλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο νηθνλνκίαο αιιά εθ ησλ πξαγκάησλ ζπκβάιινπλ ζηελ φμπλζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ αθνχ θαηά θαλφλα νη δξάζεηο ηνπο επηθεληξψλνληαη θαη εληζρχνπλ ήδε αλεπηπγκέλεο πεξηνρέο (π.ρ. πνιηηηθέο ελίζρπζεο ηεο βηνκεραληθήο έξεπλαο θαη ηεο ηερλνινγηθήο αλάπηπμεο). Ο ξφινο ηεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο ζε απηήλ ηελ πεξίπησζε ζπλίζηαηαη ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ δπζκελψλ ρσξηθψλ επηπηψζεσλ απηψλ ησλ πνιηηηθψλ θαη ζηε δηεπθφιπλζε ηεο ζσζηήο, έγθαηξεο θαη απνηειεζκαηηθήο εθαξκνγήο ηνπο. 2.1.8 Αντιμετώπιςη των επιπτώςεων τησ οικονομικόσ ολοκλόρωςησ πσο είλαη γλσζηφ, νη ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο πεξηνρέο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ραξαθηεξίδνληαη απφ κηα παξαγσγηθή βάζε κε έληνλα ζηνηρεία δηαξζξσηηθήο 37

θαζπζηέξεζεο, πνπ θαζηζηνχλ πξνβιεκαηηθή ηελ αληαγσληζηηθφηεηά ηνπο ζε κηα εληαία επξσπατθή αγνξά. Οη πεξηνρέο απηέο θαηά ην παξειζφλ πξνζηάηεπαλ ηε εγρψξηα βηνκεραλία κε δαζκνινγηθά θαη κε δαζκνινγηθά κέηξα πνπ επέηξεπαλ ηε δηαηήξεζε ησλ πθηζηάκελσλ δνκψλ. Με ηε ιεηηνπξγία, φκσο, ηεο εληαίαο αγνξάο θαη ηελ θαηάξγεζε ησλ πεξηνξηζκψλ ζηελ θίλεζε πξντφλησλ θαη θεθαιαίσλ, νη επηρεηξήζεηο ησλ πεξηνρψλ απηψλ αληηκεησπίδνπλ ζνβαξά πξνβιήκαηα επηβίσζεο θαζψο ππνρξενχληαη λα αληαγσληζηνχλ επί ίζνηο φξνηο ηηο ηζρπξφηεξεο επηρεηξήζεηο ησλ αλεπηπγκέλσλ πεξηνρψλ. Ζ άζθεζε πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο κέζσ θαη ηεο θνηλνηηθήο ζπλδξνκήο είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ δηάζσζε θαη αλαδηνξγάλσζε ηνπ παξαγσγηθνχ ηζηνχ ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ πεξηνρψλ έηζη ψζηε λα είλαη ζε ζέζε νη ηειεπηαίεο λα κπνξνχλ λα ζηαζνχλ κε αμηψζεηο ζηηο απαηηήζεηο ηνπ δηακνξθνχκελνπ λένπ νηθνλνκηθνθνηλσληθνχ πιαηζίνπ. 2.1.9 υμπερϊςματα Απφ ηελ αλάιπζε πνπ πξνεγήζεθε δηαθαίλεηαη φηη ε άζθεζε πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο είλαη αλαγθαία πξνθεηκέλνπ λα ηθαλνπνηεζνχλ νη απαηηήζεηο ησλ θξηηεξίσλ απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηζφηεηαο θαη λα επηηεπρζνχλ απμεκέλνη ξπζκνί νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο κε παξάιιειε ρσξηθή νκνηνγέλεηα ζηελ θνηλσληθή επεκεξία. Ο κεραληζκφο ηεο αγνξάο δελ είλαη απφ κφλνο ηνπ ηθαλφο λα θέξεη απηφ ην απνηέιεζκα ελψ θαη ε εθαξκνγή άιισλ επηκέξνπο πνιηηηθψλ κπνξεί λα απμάλεη ηηο πεξηθεξεηαθέο αληζφηεηεο ή λα κελ αμηνπνηεί επαξθψο ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο ηεο νηθνλνκίαο. Ζ πξαγκάησζε ησλ ζηφρσλ ηεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο, σζηφζν εμαξηάηαη απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ αζθνχκελσλ κέζσλ πνιηηηθήο, φπσο θαίλεηαη θαη ζηε ζπλέρεηα. 38

2.2 ΣΑ ΜΕΑ ΑΚΗΗ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ Γηα ηελ άζθεζε ηεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο ππάξρνπλ δηαζέζηκα, κε βάζε ηφζν ηελ δηεζλή φζν θαη ηελ εγρψξηα εκπεηξία, κηα ζεηξά απφ κέηξα ηα νπνία εθαξκφδνληαη θαηά πεξίπησζε αλάινγα κε ηηο αλάγθεο, ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ησλ ππφ εμέηαζε πεξηνρψλ, ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο αιιά θαη ζε ζπληνληζκφ κε ηελ εθάζηνηε γεληθή θπβεξλεηηθή πνιηηηθή θαζψο θαη παξάγνληεο πνπ πθίζηαληαη ζε ππεξεζληθφ επίπεδν. ηνλ Πίλαθα 2.1 παξαηίζεληαη νξηζκέλα απφ ηα πην ζπλήζε πξνγξάκκαηα θαη θαηαγξάθνληαη ηα πιενλεθηήκαηα αιιά θαη αδπλακίεο πνπ ηα ραξαθηεξίδνπλ 13. 13 Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή. 39

Πίλαθαο 2.1 Μέζα εθαξκνγήο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο ΜΔΟ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΤΝΟΠΣΗΚΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΓΖΜΟΗΔ ΓΑΠΑΝΔ Δπηιεθηηθή δηνρέηεπζε δεκνζίσλ δαπαλψλ 1) Γεκηνπξγία εηζνδεκάησλ (ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο δεκνζίσλ ππεξεζηψλ θαη 2) Γεκηνπξγία ζέζεσλ εξγαζίαο θξαηηθψλ επηρεηξήζεσλ, δαπάλεο αγνξάο θαη 3) Αχμεζε ηεο ηνπηθήο δήηεζεο θαη πξνκήζεηαο εμνπιηζκνχ θαη δαπάλεο εθηέιεζεο ηνπηθήο πξνζθνξάο δεκφζησλ έξγσλ) 1) Γηάρπζε ηεο ζεηηθήο επίδξαζεο θαηά ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ πξνο αλεπηπγκέλεο πεξηθέξεηεο 2) Γπζθνιία επξείαο εθαξκνγήο ιφγσ ζηελφηεηαο πφξσλ 3) Απαίηεζε γηα βειηίσζε ηεο δηάξζξσζεο θαη ηνπ πνιπδηάζηαηνπ ραξθηήξα ηεο νηθνλνκίαο ηεο πεξηθέξεηαο γηα λα είλαη απνηειεζκαηηθή ΤΠΟΓΟΜΔ Αλάπηπμε ησλ παξαγσγηθψλ, θνηλσληθψλ θαη αζηηθψλ ππνδνκψλ ησλ κεηνλεθηνπζψλ πεξηθεξεηψλ 1) Πξνζέιθπζε λέσλ θεθαιαίσλ θαη λέσλ επελδπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ 2) Πξνζέιθπζε πςειήο πνηφηεηαο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ 3) Μεηαβνιή ζε καθξνπξφζεζκν νξίδνληα ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ηεο βηνκεραλίαο 1) Τςειφ θφζηνο 2) Πξφβιεκα επηινγήο θαη ηεξάξρεζεο ηνπ είδνπο ησλ ππνδνκψλ πνπ ζα πινπνηεζνχλ 3) Γηάρπζε ηεο ζεηηθήο επίδξαζεο θαηά ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ πξνο αλεπηπγκέλεο πεξηθέξεηεο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΑ ΚΗΝΖΣΡΑ Υνξήγεζε νηθνλνκηθψλ εληζρχζεσλ δηαθφξσλ κνξθψλ (επηρνξήγεζε, επηδφηεζε επηηνθίνπ δαλεηζκνχ, θνξνινγηθή απαιιαγή θ.ιπ.), πξνο επηρεηξήζεηο κε ζηφρν ηελ θαηεχζπλζε επελδπηηθψλ θεθαιαίσλ πξνο κεηνλεθηνχζεο πεξηθέξεηεο 1) Πξνζέιθπζε θεθαιαίσλ 2) Μείσζε ηνπ αξρηθνχ θφζηνπο ηεο επέλδπζεο 3) Βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο πεξηθέξεηαο 4) Αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο 1) Γξαθεηνθξαηηθέο δπζιεηηνπξγίεο ζηελ έγθξηζε θαη παξαθνινχζεζε ησλ έξγσλ 2) Κίλδπλνο εκθάληζεο θαηλνκέλνπ κε βηψζηκσλ επηρεηξήζεσλ ιφγσ έιιεηςεο αληαγσληζηηθφηεηαο 3) Ζ επηδφηεζε θεθαιαίνπ δελ νδεγεί αλαγθαζηηθά ζε λέεο ζέζεηο εξγαζίαο ΔΛΔΓΥΟΗ ΚΑΗ ΠΔΡΗΟΡΗΜΟΗ Τηνζέηεζε απζηεξψλ πεξηβαιινληηθψλ 1) Καηεχζπλζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ θξηηεξίσλ γηα ηελ έθδνζε αδεηψλ ιεηηνπξγίαο πξνο ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο θαη εγθαηάζηαζεο βηνκεραληθψλ κνλάδσλ ή πεξηθέξεηεο αθφκα θαη απαγφξεπζε εγθαηάζηαζεο 2) Απνζπκθφξεζε "θνξεζκέλσλ" επηρεηξήζεσλ ζε ζπγθεθξηκέλεο (αλαπηπγκέλεο) πεξηνρψλ πεξηνρέο 1) Δκπφδηα ζηελ απξφζθνπηε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο 2) πληήξεζε γξαθεηνθξαηηθψλ δηαδηθαζηψλ 3) Πηζαλή απνζάξξπλζε λέσλ επελδπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ΔΝΗΥΤΖ ΣΖ ΚΗΝΖΣΗΚΟΣΖΣΑ ΔΡΓΑΗΑ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΟΤ ΚΑΗ ΔΝΗΥΤΖ ΣΖ ΔΤΔΛΗΞΗΑ Α κνξθή: Πιεξνθφξεζε γηα επθαηξίεο απαζρφιεζεο ζε πεξηνρέο κε επάξθεηα θεθαιαίνπ θαη πιεξνθφξεζε γηα επθαηξίεο επελδχζεσλ ζε πεξηνρέο κε επάξθεηα εξγαζίαο Β κνξθή: Δθαξκνγή ξπζκίζεσλ απαζρφιεζεο ζηηο ηνπηθέο αγνξέο εξγαζίαο κε ζέζπηζε ρακειφηεξσλ θαηψηεξσλ ακνηβψλ απφ απηέο ηεο Δζληθήο πιινγηθήο χκβαζεο θαη άξζε πεξηνξηζκψλ ζε ζέκαηα κεξηθήο θαη επνρηαθήο απαζρφιεζεο, ζε πεξηνρέο κε πςειή αλεξγία 1) Αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο 2) Σφλσζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο 1) πξξίθλσζε ησλ ακνηβψλ 2) Κνηλσληθέο αληηδξάζεηο ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΔΝΗΥΤΖ ΜΗΚΡΟΜΔΑΗΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ Μέηξα γηα ηελ ελίζρπζε ηνπ εθζπγρξνληζκνχ ησλ ΜΜΔ, ηεο πξνζβαζηκφηεηάο ηνπο ζε άληιεζε θεθαιαίσλ θαη ηεο βειηίσζεο ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ πεξηβάιινληνο 1) Δλίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ησλ ΜΜΔ 2) Αλάπηπμε ησλ πεξηνρψλ ζε πζηέξεζε 1) Κίλδπλνο αλάπηπμεο ζπλζεθψλ αηεινχο αληαγσληζκνχ κεηαμχ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ, αλ ε πνιηηηθή εθαξκνζηεί επηιεθηηθά Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή, κε επεμεξγαζία 40

Πίλαθαο 2.1 Μέζα εθαξκνγήο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο (ζπλέρεηα) ΜΔΟ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΤΝΟΠΣΗΚΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΜΔΗΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΑΠΟΚΔΝΣΡΩΖ ΣΟΤ ΓΖΜΟΗΟΤ ΣΟΜΔΑ Μεηαθνξά αξκνδηνηήησλ απφ ην θεληξηθφ επίπεδν δηνίθεζεο πξνο ηελ πεξηθεξεηαθή δηνίθεζε ή ηελ ηνπηθή απηνδηνίθεζε 1) Γπλαηφηεηα αιιαγήο ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ πξνο φθεινο ησλ ιηγφηεξν επλνεκέλσλ πεξηθεξεηψλ 1) Σα κεηνλεθηήκαηα πνπ πξναλαθέξζεθαλ γηα ηηο δεκφζηεο δαπάλεο ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΑΝΘΡΩΠΗΝΟΤ ΓΤΝΑΜΗΚΟΤ Βειηίσζε θαη δηεχξπλζε ηεο πνηνηηθήο ζηάζκεο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ δηακέζνπ α) Καηάξηηζεο λενεηζεξρνκέλσλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο β) Δπαλαθαηάξηηζεο αλέξγσλ γηα απφθηεζε λέσλ δεμηνηήησλ γ) Πνιηηηθψλ δηα βίνπ θαηάξηηζεο 1) Δλίζρπζε ηεο πνηφηεηαο ησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ ησλ αδχλακσλ πεξηθεξεηψλ 2) Βειηίσζε ηεο ειθπζηηθφηεηαο ησλ πεξηθεξεηψλ 1) Κίλδπλνο εθθπιηζκνχ ηνπ κέηξνπ ζε δηαδηθαζία επηδφηεζεο αλέξγσλ 2) Γελ είλαη θαηάιιειν γηα φιεο ηηο ειηθηαθέο νκάδεο, νχηε γηα φινπο ηνπο παξαγσγηθνχο ηνκείο ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΑΤΛΩΝ ΤΠΟΓΟΜΩΝ Πνιηηηθέο παξνρήο άπισλ ππνδνκψλ πξνο ΜΜΔ θαη άιιεο επηρεηξήζεηο (π.ρ. Κέληξα Πιεξνθνξηψλ γηα επηρεηξήζεηο, Σερλνινγηθά Πάξθα, Κέληξα Καηλνηνκηψλ θαη Μεηαθνξάο Σερλνινγίαο, Γίθηπα επηρεηξεκαηηθήο ζπλεξγαζίαο θ.ιπ.) 1) Βειηίσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ πεξηβάιινληνο ησλ επηρεηξήζεσλ 2) Δλίζρπζε ηεο θαηλνηνκίαο 3) Γεκηνπξγία ζπλζεθψλ "ζπιινγηθήο απνηειεζκαηηθφηεηαο" ζε επηκέξνπο θιάδνπο παξαγσγήο ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΩΝ ΗΓΡΤΜΑΣΩΝ Ίδξπζε θαη εγθαηάζηαζε επηζηεκνληθψλ ηδξπκάησλ (Παλεπηζηήκηα, ΣΔΗ, Δξεπλεηηθά Κέληξα θ.ιπ.) ζε ιηγφηεξν επλνεκέλεο πεξηθέξεηεο 1) πκβνιή ζηελ θαηάξηηζε ηνπ επηζηεκνληθνχ δπλακηθνχ ηεο πεξηνρήο 2) Γηεπθφιπλζε ηνπ εθζπγρξνληζκνχ ηνπ παξαγσγηθνχ δπλακηθνχ ηεο πεξηνρήο 3) Βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ 4) Αχμεζε ηεο ηνπηθήο δήηεζεο 1) Τςειφ θφζηνο 2) Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο είλαη ζπλάξηεζε θαη άιισλ παξαγφλησλ (φπσο π.ρ. ηθαλφηεηα πξνζέιθπζεο πςειήο ζηάζκεο πξνζσπηθνχ) 3) Πηζαλή δηάρπζε ησλ ζεηηθψλ ζπλεπεηψλ πέξαλ ηνπ ηνπηθνχ επηπέδνπ ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΓΗΑΤΝΟΡΗΑΚΖ ΤΝΔΡΓΑΗΑ Πνιηηηθέο δεκηνπξγίαο δηαζπλνξηαθψλ 1) Βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ππνδνκψλ (δξφκνη, ηεισλεία θ.ιπ.) θαη ζεζκψλ ησλ ηνπηθψλ "εμσζηξεθψλ" θιάδσλ πνπ λα επηηξέπνπλ ηελ επαθή, πιεξνθφξεζε, ηηο παξαγσγήο αληαιιαγέο θαη ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ 2) Δπέθηαζε ηεο πξνζβαζηκφηεηαο επηρεηξήζεσλ θαη θνξέσλ κεζνξηαθψλ πεξηνρψλ ησλ επηρεηξήζεσλ ζε λέεο αγνξέο πνπ βξίζθνληαη εθαηέξσζελ ησλ ζπλφξσλ ΔΠΗΛΔΚΣΗΚΔ ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΑΝΣΗΜΔΣΩΠΗΖ ΣΖ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΖ ΠΑΡΑΚΜΖ α) Θεζκνζέηεζε ηζρπξψλ επελδπηηθψλ θηλήηξσλ κε ζηφρν ηελ αλαδηάξζξσζε ηνπ θεθαιαίνπ θαη 1) Αλαζέξκαλζε παξαγσγηθψλ ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο ησλ επηρεηξήζεσλ ζπζηεκάησλ ζε χθεζε β) Παξέκβαζε ηνπ θξάηνπο γηα δηάζσζε 2) Γηάζσζε ζέζεσλ εξγαζίαο ππεξρξεσκέλσλ ζηξαηεγηθήο ζεκαζίαο επηρεηξήζεσλ 1) Τςειφ θφζηνο 2) Κίλδπλνο δεκηνπξγίαο "θξαηηθνδίαηησλ" επηρεηξήζεσλ 3) Γηαηάξαμε ησλ ζπλζεθψλ αληαγσληζκνχ ζηελ αγνξά Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή, κε επεμεξγαζία 41

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 3: ΟΙ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΙ ΝΟΜΟΙ 3.1 ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΥΟΡΑ ΣΩΝ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΩΝ ΝΟΜΩΝ 3.1.1 Γενικϊ Σα ζεζκνζεηεκέλα θίλεηξα πεξηθεξεηαθήο θαη βηνκεραληθήο αλάπηπμεο πνπ ίζρπζαλ ζηελ Διιάδα απφ ην 1950 κέρξη ζήκεξα πεξηέρνληαη ζηα λνκνζεηήκαηα πνπ επηγξακκαηηθά αλαθέξνληαη παξαθάησ. Οη 16 λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο πνπ παξαηίζεληαη (Πίλαθαο 3.1), κνινλφηη πξνζαλαηνιίδνληαη πξνο ηνλ ίδην ζηφρν πνπ είλαη ε αλαπηπμηαθή πξννπηηθή ηεο ρψξαο δηακέζνπ ησλ θηλήηξσλ γηα ηδησηηθέο επελδχζεηο, εληνχηνηο δηέπνληαη απφ ηειείσο δηαθνξεηηθή θηινζνθία αθνχ εηδηθφηεξα νη παιαηφηεξεο απφ απηέο πινπνηήζεθαλ θάησ απφ έλα πνιηηηθφ θαη θνηλσληθννηθνλνκηθφ πιαίζην πνπ ζε θακία πεξίπησζε δελ έρεη εθαξκνγή ζηηο κέξεο καο. Οη αλαπηπμηαθνί λφκνη ζηελ πεξίνδν ηεο κεηαπνιίηεπζεο παξνπζίαζαλ ζεκαληηθή δηαθνξνπνίεζε ζην επίπεδν ηεο απνηειεζκαηηθφηεηάο ηνπο εμαηηίαο ηεο αλεπαξθνχο δηεπζέηεζεο νξηζκέλσλ θξίζηκσλ δεηεκάησλ θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπο, αιιά θαη ηεο γεληθφηεξεο κεηαβνιήο ησλ νηθνλνκηθψλ θαη θνηλσληθψλ ζπλζεθψλ ηεο ρψξαο, πνπ ζπληεινχλ ζηε δηακφξθσζε ηνπ εθάζηνηε επελδπηηθνχ ελδηαθέξνληνο. 42

Πίλαθαο 3.1 Οη αλαπηπμηαθνί λόκνη ζηελ Διιάδα από ην 1950 κέρξη ζήκεξα Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή θαη http://www.et.gr 43

Παξαθάησ γίλεηαη ζπλνπηηθή αλαθνξά ζηηο πξναλαθεξζείζεο λνκνζεηηθέο δηαηάμεηο θαη επηζεκαίλνληαη νη ζεκαληηθέο αιιαγέο ή θαη δηαθνξνπνηήζεηο πνπ επέθεξαλ νη αλαθεξφκελνη λφκνη ζην ηζρχνλ θαζεζηψο επελδπηηθψλ δξάζεσλ ηεο ηδησηηθήο πξσηνβνπιίαο ηεο ρψξαο. 3.1.2 Ν.Δ. 2687/1953 Με ηνλ λφκν απηφ, πνπ δελ παξείρε επηρνξεγήζεηο, θαζνξίδνληαλ ηα πξνλφκηα θαη ν βαζκφο πξνζηαζίαο πνπ απνιάκβαλαλ ηα μέλα θεθάιαηα, πνπ εηζάγνληαλ ζηελ Διιάδα γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε επελδχζεσλ. ε γεληθέο γξακκέο, δηαζθάιηδε ζηνλ επελδπηή φηη δελ ζα ππάξμεη αιιαγή φξσλ ηεο επέλδπζήο ηνπ ρσξίο ηελ πξνεγνχκελε ζπγθαηάζεζή ηνπ, θαζψο επίζεο θαη ην αλαπαιινηξίσην ηεο επέλδπζεο, ηελ εμαγσγή ζπλαιιάγκαηνο γηα ηνλ επαλαπαηξηζκφ ησλ θεθαιαίσλ ηνπ, ηελ εμαγσγή ινγηθνχ χςνπο θεξδψλ θ.ιπ. 3.1.3 Ν.Δ. 4171/1961 Ο λφκνο απηφο ζέζπηδε δηαθφξσλ εηδψλ ζεκαληηθά πξνλφκηα θαη δηεπθνιχλζεηο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε απνθιεηζηηθά κεγάισλ επελδχζεσλ. Ο λφκνο απηφο ζπλέβαιε ζηε δεκηνπξγία ηεο βαζηθήο βηνκεραληθήο ππνδνκήο ηεο ρψξαο, αθνχ φιεο νη βηνκεραληθέο κνλάδεο έρνπλ απνιαχζεη ηα θίλεηξά ηνπ 14. 3.1.4 Ν. 289/1976 ηελ κεηαπνιίηεπζε ζεζπίζηεθε ν λφκνο Ν. 289/76, ν νπνίνο παξείρε θίλεηξα γηα ηελ αλάπηπμε ησλ παξακεζφξησλ πεξηνρψλ ηεο Θξάθεο θαη ησλ λεζηψλ ηνπ Αλαηνιηθνχ Αηγαίνπ. Σα θίλεηξα πνπ πξνέβιεπε, ήηαλ αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο, επηδφηεζε επηηνθίνπ θαη επηρνξήγεζε ηνπ θφζηνπο θαηαζθεπήο ησλ θηηξηαθψλ εγθαηαζηάζεσλ. 14 Αθνινχζεζε ζηε ζπλέρεηα, φπσο αλαθέξεηαη ζηνλ ζρεηηθφ θαηάινγν, κηα ζεηξά απφ λνκνζεηήκαηα ηεο δηθηαηνξίαο, φπσο Α.Ν.147/67, Ν.Γ.148/67, Ν.Γ.1087/71, Ν.Γ. 1297/72, Ν.Γ. 1312/72, ηα νπνία θηλήζεθαλ κέζα ζηα ίδηα πιαίζηα. Σν Ν.Γ. 1312/72 εηζήγαγε δχν ζεκαληηθέο θαηλνηνκίεο: Σν ζεζκφ ησλ επηρνξεγήζεσλ ζηε ζηνηρεηψδε κνξθή ηνπο θαη ηελ θαζηέξσζε ηεο αξρήο ηεο ειάρηζηεο ίδηαο ζπκκεηνρήο ηνπ επελδπηή ζηηο επελδπηηθέο δαπάλεο. 44

3.1.5 Ν. 849/1978 Σν 1978 ζεζπίζηεθε ν Ν. 849/78 πνπ ήηαλ ε πξψηε νινθιεξσκέλε πξνζπάζεηα γηα δεκηνπξγία ελφο ζπζηήκαηνο επελδπηηθψλ θηλήηξσλ κε πεξηθεξεηαθή δηάξζξσζε. Δηδηθφηεξα, θαηέλεηκε ηελ Δπηθξάηεηα ζε πέληε πεξηνρέο (Α,Β,Γ,Γ,Δ), αθνξνχζε θπξίσο ηε βηνκεραλία θαη ηε βηνηερλία, ελψ νξηζκέλα θίλεηξά ηνπ απεπζχλνληαλ ζηηο κεηαιιεπηηθέο επηρεηξήζεηο, παξέρνληαο άηνθε ελίζρπζε, επηδφηεζε επηηνθίνπ θαη αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο. Δπίζεο, κε ην λφκν απηφ έγηλε πξνζπάζεηα λα εληζρπζνχλ έληνλα εηδηθέο επελδχζεηο γηα ην πεξηβάιινλ, ηελ έξεπλα θαη ηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο. 3.1.6 Ν. 1116/1981 Σν 1981 δηαπηζηψζεθε πσο ζηνπο πξνεγνχκελνπο λφκνπο ίζρπαλ πνιιέο δηαηάμεηο αζχλδεηεο θαη άζρεηεο κεηαμχ ηνπο, κε απνηέιεζκα ηε ζέζπηζε ηνπ Ν. 1116/81, ν νπνίνο θαηήξγεζε φινπο ηνπο πξνεγνχκελνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο Σν λνκνζέηεκα απηφ απνηέιεζε ην πξψην νινθιεξσκέλν ζχζηεκα επελδπηηθψλ θηλήηξσλ πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο. Παξείρε επίζεο θίλεηξα γηα κεηεγθαηάζηαζε απφ ηα δχν κεγάια αζηηθά θέληξα θαη απαγφξεπε ηελ παξνρή θηλήηξσλ ζε ππεξθνξεζκέλεο πεξηνρέο, φπσο ε Αηηηθή. Καζηέξσζε ηηο επηρνξεγήζεηο σο ην ζεκαληηθφηεξν επελδπηηθφ θίλεηξν. Ο λφκνο απηφο, σζηφζν, δελ δνθηκάζηεθε νπζηαζηηθά ζηελ πξάμε, θαζψο ιίγνπο κήλεο κεηά ηελ ηζρχ ηνπ θαηαξγήζεθε θαη αληηθαηαζηάζεθε απφ ην Ν. 1262/82. 3.1.7 Ν. 1262/1982 ηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80, εθαξκφζηεθε ν αλαπηπμηαθφο λφκνο Ν. 1262/82, ν νπνίνο είρε κηα επηηπρή νθηαεηή ζηαδηνδξνκία. Ο λφκνο απηφο δηαίξεζε ηε ρψξα ζε ηέζζεξηο δψλεο θηλήηξσλ (Πίλαθαο 3.2) θαη θαζηέξσζε σο απαξαίηεηε πξνυπφζεζε ηελ ηδία ζπκκεηνρή γηα ηελ ππαγσγή ησλ επελδχζεσλ ζηηο επεξγεηηθέο ηνπ δηαηάμεηο. Παξάιιεια, πξνψζεζε ηελ νξγάλσζε εμεηδηθεπκέλσλ ππεξεζηψλ αμηνιφγεζεο ζην θέληξν θαη ζηηο πεξηθέξεηεο. Γηα ηελ επνρή ηνπ, ν λφκνο ζεσξήζεθε σο αξθεηά 45

θαηλνηφκνο, θαη ν ξφινο ηνπ σο θαζνξηζηηθφο ζηε δηεπθφιπλζε ησλ επελδπηψλ λα αληηκεησπίζνπλ ην άκεζν πξφβιεκα εμεχξεζεο επελδπηηθψλ θεθαιαίσλ. Πίλαθαο 3.2 Σα θίλεηξα ηνπ Ν. 1262/82 Αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο Απμεκέλεο απνζβέζεηο Εψλεο θηλήηξσλ Δπηρνξήγεζε Δπηδφηεζε επηηνθίνπ δαλεηζκνχ Πνζνζηφ αθνξνιφγεηεο έθπησζεο Πνζνζηφ εηήζησλ θεξδψλ πνπ κπνξεί λα θηάζεη ε αθνξνιφγεηε έθπησζε Α βάξδηα Β βάξδηα Γ βάξδηα Α νκάδα θηλήηξσλ Β νκάδα θηλήηξσλ Δληαίν θίλεηξν γηα ηελ Α θαη Β νκάδα Α 0 0 0 0 0 20% 40% Β 10-25% 10-25% 40% 60% 20% 40% 80% Γ 15-40% 15-40% 55% 75% 35% 70% 120% Γ 20-50% 20-50% 70% 90% 50% 100% 150% Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή πσο πξνθχπηεη απφ ην κέζν χςνο επέλδπζεο πνπ θηλήζεθε ζε ζρεηηθά ρακειά επίπεδα, ηεο ηάμεο ησλ 60 εθαη. δξρ., θαίλεηαη φηη έλα κεγάιν κέξνο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ αθνξνχζε επελδχζεηο έληαζεο εξγαζίαο, παξά έληαζεο ηερλνινγίαο. Απηφ κπνξεί λα εμεγεζεί αλ ζπλεθηηκεζεί ην ηζρχνλ επηρεηξεκαηηθφ θιίκα θαηά ηε δεθαεηία ηνπ 80, ηνπ νπνίνπ ε ξεπζηφηεηα, ε αληηθαηηθφηεηα θαη ε αζάθεηα σο πξνο ηηο πξνζέζεηο θαη ηηο επηδηψμεηο ζπλεηέιεζαλ ζηελ αδξάλεηα ηνπ κεγάινπ επελδπηηθνχ θεθαιαίνπ, κε απνηέιεζκα ε ρψξα λα ζηεξεζεί κεγάισλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ. Οξηζκέλεο απφ ηηο κεγαιχηεξεο αδπλακίεο πνπ ραξαθηήξηζαλ ην Ν. 1262/82, θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ, ήηαλ ε αδπλακία άκεζεο παξαθνινχζεζεο ησλ πινπνηνχκελσλ ζρεδίσλ, 46

ν ρακειφο ξπζκφο εθηακίεπζεο ησλ πφξσλ θαη ε έιιεηςε πξναπαίηεζεο εθζέζεσλ βησζηκφηεηαο ησλ εγθξηλφκελσλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ. 3.1.8 Ν. 1892/1990 Σν 1990, ν αλαπηπμηαθφο λφκνο 1262/82 θαηαξγήζεθε θαη ηε ζέζε ηνπ πήξε έλα λέν λνκνζέηεκα, ν λφκνο 1892/90. Ο λφκνο απηφο εηζήγαγε ζεκαληηθέο αιιαγέο, πξνο ην θαιχηεξν ζε ζρέζε κε ηνλ πξνεγνχκελν φπσο: Θέζπηζε ηελ ππνβνιή ησλ επελδπηηθψλ πξνγξακκάησλ ζε δχν πεξηφδνπο κέζα ζην έηνο θαη ηελ νκαδηθή έγθξηζε ησλ επελδχζεσλ ζε δχν πεξηφδνπο, βάζεη πξνγξακκαηηζκνχ ησλ θνλδπιίσλ επηρνξεγήζεσλ. Καηάξγεζε ην ειάρηζην θαη ην κέγηζην πνζνζηφ επηρνξήγεζεο θαηά πεξηνρή θαη ην αληηθαηέζηεζε κε ζπγθεθξηκέλν πνζνζηφ επηρνξήγεζεο. Αχμεζε ηα ειάρηζηα φξηα ηεο ίδηαο ζπκκεηνρήο, κε ζηφρν ηελ εμαζθάιηζε ηεο βησζηκφηεηαο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, ελψ παξάιιεια ηίζεηαη θαη ε Θξάθε ππφ ηδηαίηεξν πξνλνκηαθφ θαζεζηψο. Θέζπηζε ην ειάρηζην φξην επέλδπζεο γηα λα είλαη δπλαηή ε ππαγσγή ζηα θίλεηξα επηρνξήγεζεο επέλδπζεο. Δηζήγαγε πςειφηεξα πνζνζηά επηρνξήγεζεο γηα εηδηθέο επελδχζεηο θαη γηα νινθιεξσκέλα επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα. Δπέβαιε ηελ πινπνίεζε ησλ λέσλ επελδχζεσλ ζηηο Βηνκεραληθέο πεξηνρέο ηεο Διιεληθήο Σξάπεδαο Βηνκεραληθήο Αλάπηπμεο (ΔΣΒΑ). Θεζκνζέηεζε, γηα πξψηε θνξά ηνλ έιεγρν ηεο έλαξμεο ηεο παξαγσγηθήο ιεηηνπξγίαο ηεο επέλδπζεο, κε αλψηεξν φξην ην έηνο απφ ηελ νινθιήξσζε ηεο πινπνίεζήο ηεο. Γεληθά, ην θαζεζηψο απηφ κε δεδνκέλν θαη ην πεξηνξηζκέλν κέγεζνο ησλ δηαηηζέκελσλ πφξσλ, ππήξμε αξθεηά θεηδσιφ ζε ζρέζε κε ηνλ πξνεγνχκελν λφκν (Πίλαθαο 3.3), αιιά ζεσξείηαη φηη βειηίσζε ηηο επελδπηηθέο ηζνξξνπίεο, ηφζν σο πξνο ηελ πνηφηεηα θαη ηε βησζηκφηεηα ησλ ζρεδίσλ, φζν θαη σο πξνο ηα κεγέζε ηνπο. Δπίζεο, ζχκθσλα κε ηα απνινγηζηηθά ζηνηρεία ησλ ζρεηηθψλ εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ, παξνπζηάδεηαη ε εηθφλα 47

φηη ηα ζρέδηα, είηε δεκηνπξγίαο λέσλ κνλάδσλ είηε εθζπγρξνληζκνχ, αθνξνχζαλ πεξηζζφηεξν επελδχζεηο εληάζεσο ηερλνινγίαο θαη θεθαιαίνπ παξά ζε επελδχζεηο εληάζεσο εξγαζίαο. Πίλαθαο 3.3 Σα θίλεηξα ηνπ Ν. 1892/90 Εψλεο θηλήηξσλ Δπηρνξήγεζε Δπηδφηεζε επηηνθίνπ δαλεηζκνχ Αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο Πνζνζηφ αθνξνιφγεηεο έθπησζεο Πνζνζηφ εηήζησλ θεξδψλ πνπ κπνξεί λα θηάζεη ε αθνξνιφγεηε έθπησζε Απμεκέλεο απνζβέζεηο Α βάξδηα Β βάξδηα Γ βάξδηα Α νκάδα θηλήηξσλ Β νκάδα θηλήηξσλ Δληαίν θίλεηξν γηα ηελ Α θαη Β νκάδα Α 0 0 0 0 0 20% 40% Β 15% 15% 60% 60% 20% 40% 80% Γ 25% 25% 75% 75% 35% 70% 120% Γ 35% 35% 90% 90% 50% 100% 150% Θξάθε 45% 45% 100% 100% 50% 100% 150% Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή 3.1.9 Ν. 2234/1994 Με ηηο βειηηψζεηο θαη ηηο ζπκπιεξψζεηο πνπ επέθεξε ν λφκνο 2234/94 ζην λφκν 1892/90, εηζήγαγε θαη κηα πνιχ ζεκαληηθή νκάδα επελδπηηθψλ εξγαιείσλ, πνπ πεξηγξάθνληαη ζηα άξζξα 23α θαη 23β. Σν άξζξν 23α επηρνξεγεί κε πςειφηεξα απφ ηα ηζρχνληα πνζνζηά επελδχζεηο, νη νπνίεο έρνπλ νινθιεξσκέλε κνξθή θαη είλαη απνηππσκέλεο ζε Δπηρεηξεκαηηθά ρέδηα (Business Plan). Σα ρέδηα απηά, ε δηάξθεηα εθαξκνγήο ησλ νπνίσλ είλαη πνιπεηήο (2-5 ρξφληα), κπνξνχλ λα αθνξνχλ επελδχζεηο φρη κφλνλ θιαζηθέο (κεραλήκαηα, θηίξηα, 48

κεηαθνξηθά κέζα θ.ιπ.), αιιά θαη ζε επελδχζεηο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηελ εγθαηάζηαζε ζπζηεκάησλ δηαζθάιηζεο ηεο πνηφηεηαο, πξνψζεζεο ησλ πσιήζεσλ, δεκηνπξγίαο δηθηχσλ δηαλνκψλ, επηκφξθσζεο ηνπ πξνζσπηθνχ θ.ιπ., κε άιια ιφγηα ηηο άςλερ επελδχζεηο. Γίλεηαη πξνθαλέο φηη επηδηψρζεθε λα δνζεί ε δπλαηφηεηα, ζηηο κεζαίνπ θαη κεγάινπ κεγέζνπο ειιεληθέο κεηαπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο, λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε θαη λα εληζρχζνπλ κε ζπγθεθξηκέλεο επελδπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη ηα πεδία πνπ πξνεγνχληαη ή έπνληαη ησλ παξαγσγηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Δπηπιένλ εηζάγεηαη κηα ζεκαληηθή παξάκεηξνο ζρεηηθή κε ηελ νξζνινγηθή ιεηηνπξγία ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηελ δηακφξθσζε ελεξγεηψλ πνπ απνζθνπνχλ ζηελ επηβίσζε θαη ζηελ θαιχηεξε παξνπζία ηνπο ζηελ αγνξά. Σν πνζνζηφ ηεο επηρνξήγεζεο αλέξρεηαη ζε 35%, αλεμαξηήησο δψλεο θηλήηξσλ, ζηελ νπνία πξαγκαηνπνηείηαη ε επέλδπζε. Σν άξζξν 23β επηιακβάλεηαη ηεο επηρνξήγεζεο κε πςειφηεξα απφ ηα ηξέρνληα πνζνζηά Δηδηθψλ Δπελδχζεσλ, θαη δηθαίσκα ζπκκεηνρήο ζ απηφ είραλ επηρεηξήζεηο κεηαπνηεηηθέο θαζψο θαη παξνρήο ππεξεζηψλ πςειήο πνηφηεηαο. Οη εηδηθέο απηέο επελδχζεηο αλαθέξνληαη ζε απφθηεζε ζπζηεκάησλ δηαζθάιηζεο πνηφηεηαο, ζε παξαγσγή θαηλνηνκηθψλ πξντφλησλ, ζε εγθαηάζηαζε θαη ιεηηνπξγία εξγαζηεξίσλ πνηφηεηαο θ.ιπ.. Ζ δπλαηφηεηα πνπ παξέρεη ην ζπγθεθξηκέλν άξζξν ζηηο επηρεηξήζεηο (νπνηνπδήπνηε κεγέζνπο), αλεμαξηήησο δψλεο θηλήηξσλ πινπνίεζεο, έρεη ζρέζε κε ηε δηακφξθσζε ελφο ζεηηθνχ πεξηβάιινληνο γηα ηελ αχμεζε ηεο επειημίαο ηνπο, ζε φια ηα πεδία ηεο νηθνλνκηθήο ηνπο ιεηηνπξγίαο. Σν κέζν πνζνζηφ επηρνξήγεζεο αλά επέλδπζε αλέξρεηαη ζην 40%. Θα κπνξνχζε λα ζεσξεζεί φηη κε ην λφκν απηφ ην θιαζηθφ κνληέιν επηρνξεγνχκελσλ επελδχζεσλ αξρίδεη λα εθζπγρξνλίδεηαη, λα πξνζαξκφδεη ην ελδηαθέξνλ ηνπ θαη ζε άιιεο, πέξαλ ησλ βαζηθψλ, επελδχζεηο θαη λα «αλνίγεη» ην δξφκν εηζαγσγήο ηεο επειημίαο θαη ηεο εμεηδίθεπζεο ζην παξαγσγηθφ κνληέιν ηεο ειιεληθήο βηνκεραλίαο. 49

3.1.10 Ν. 2324/1995 Με ην Ν. 2324/95 (άξζξν 58) θαη ηελ Κνηλή Τπνπξγηθή Απφθαζε 29773/30.11.95 θαζνξίζηεθαλ νη πεξηνρέο πνπ ραξαθηεξίζηεθαλ σο Φζίλνπζεο Βηνκεραληθέο Πεξηνρέο θαζψο θαη ην χςνο ησλ παξερφκελσλ εληζρχζεσλ. ε δεθαηέζζεξηο πεξηνρέο, ην πνζνζηφ επηρνξήγεζεο ησλ επελδχζεσλ θαζψο θαη ηεο επηδφηεζεο ηνπ επηηνθίνπ ηνπ επελδπηηθνχ δαλείνπ θπκάλζεθε ζηα πςειά επίπεδα ησλ 30-45%. Χζηφζν, αλ θαη ν αξρηθφο ζηφρνο ήηαλ ε ελίζρπζε ησλ πεξηνρψλ κε ζνβαξή βηνκεραληθή ζπγθξφηεζε, πνπ βξέζεθαλ ζε θξίζε θαη θηλδχλεπαλ απφ θαηλφκελα έληνλεο απνβηνκεράληζεο, ζηελ επηινγή ησλ πεξηνρψλ ειήθζεζαλ ππφςε θαη άιια θξηηήξηα, θαζψο νη κηζέο πεξηνρέο πνπ είραλ επηιερζεί δηακνξθψλνπλ πνζνζηφ αθαζάξηζηνπ βηνκεραληθνχ πξντφληνο απφ ρακειφ έσο πνιχ ρακειφ. Παξαδφμσο, νξηζκέλεο πεξηνρέο ραξαθηεξίζηεθαλ σο Φζίλνπζεο Βηνκεραληθέο Πεξηνρέο, ρσξίο λα έρνπλ ππάξμεη πνηέ Βηνκεραληθέο, ψζηε εμαηηίαο ηεο θξίζεο λα κεηεμειηρζνχλ ζε Φζίλνπζεο. 50

3.1.11 Ν. 2601/1998 Δίλαη γεγνλφο φηη ε πνιηηηθή ηεο ρνξήγεζεο άκεζσλ νηθνλνκηθψλ θηλήηξσλ (θάηη πνπ απνηέιεζε θπξίαξρν ραξαθηεξηζηηθφ ησλ πξναλαθεξζέλησλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ) δελ απνηειεί αληηθείκελν ηεο απφιπηεο απνδνρήο ησλ επξσπατθψλ νξγάλσλ, δεδνκέλνπ φηη λνζεχεηαη ε αληαγσληζηηθφηεηα κεηαμχ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ θαη πεξαηηέξσ ε ειεχζεξε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο. Καη απηφλ ηνλ ηξφπν ε Πνιηηεία νδεγήζεθε ζηε ζεζκνζέηεζε ελφο λένπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ, ηνπ Ν. 2601/98 15, ν νπνίνο δηαθνξνπνηεί ξηδηθά ηε θηινζνθία ησλ θηλήηξσλ. Δδψ πιένλ δηαρσξίδνληαη νη επηιέμηκνη επελδπηηθνί θνξείο ζε δχν νκάδεο. ηνπο λένπο επελδπηηθνχο θνξείο, ζηνπο νπνίνπο αλήθνπλ φιεο νη επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ρξφλν ιεηηνπξγίαο φρη κεγαιχηεξν ησλ πέληε εηψλ θαη ζηνπο παιαηνχο θνξείο, ζηνπο νπνίνπο νη επηρεηξήζεηο έρνπλ ρξφλν ιεηηνπξγίαο πέληε εηψλ θαη άλσ. Οη παξερφκελεο εληζρχζεηο θαηαηάζζνληαη ζε ηέζζεξηο θαηεγνξίεο, νη νπνίεο είλαη: 1. Οη άκεζεο νηθνλνκηθέο επηρνξεγήζεηο. 2. Ζ επηδφηεζε ηνπ επηηνθίνπ ησλ ηφθσλ ηνπ επελδπηηθνχ δαλείνπ. 3. Ζ επηδφηεζε ηεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, θαη εηδηθφηεξα ηκήκαηνο ησλ θαηαβαιιφκελσλ δφζεσλ. 4. Ζ θνξνινγηθή απαιιαγή απφ ηελ θαηαβνιή θφξνπ εηζνδήκαηνο θαζνξηζκέλνπ πνζνζηνχ απφ ηα κε δηαλεκφκελα θέξδε ηεο πξψηεο δεθαεηίαο απφ ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο επέλδπζεο κε ην ζρεκαηηζκφ ηζφπνζνπ αθνξνιφγεηνπ απνζεκαηηθνχ. Απηέο νη θαηεγνξίεο εληζρχζεσλ παξέρνληαη ελαιιαθηηθά ζε δχν «παθέηα» θηλήηξσλ. Σν πξψην «παθέην» πεξηέρεη ηελ (1) θαη (2) θαηεγνξία θηλήηξσλ θαη ην δεχηεξν ηελ (3) θαη (4) θαηεγνξία. Οη λένη επελδπηηθνί θνξείο έρνπλ δηθαίσκα πξφζβαζεο θαη ζηα δχν «παθέηα», ελαιιαθηηθά. Οη παιαηνί θνξείο έρνπλ δηθαίσκα πξφζβαζεο κφλν ζην δεχηεξν «παθέην». 15 Ο λφκνο 2601/98 ππέζηε αξθεηέο ηξνπνπνηήζεηο, φπσο θαίλεηαη απφ ηελ ζεηξά ησλ παξαθάησ ζρεηηθψλ δηαηάμεσλ: Ν.2638/98 άξζ. 35, Ν.2819/00 άξζ. 15, Ν.2873/00 άξζ. 41, Ν.2941/01 άξζ. 13 έσο θαη 18, Ν.2947/01 άξζ. 8 θαη 10, Ν.2992/02 άξζ. 28, Ν.2996/02 άξζ. 6 θαη 7, Ν.3049/02 άξζ. 15 θαη 19, Ν.3091/02 άξζ. 21, Ν.3049/02 άξζ. 47 θαη 52, Ν.3130/03 άξζ. 34, Ν.3219/04 άξζ. 1 έσο θαη 10 θαη άξζ. 12, Ν.3259/04 άξζ. 21. 51

Ζ αιιαγή απηή αλαηξέπεη πιήξσο κηα πεπαηεκέλε πνιηηηθή επελδπηηθψλ θηλήηξσλ ζηελ νπνία εζίζηεθε ε νηθνλνκία, θαη ηεο νπνίαο ε αλαηξνπή, αξρηθά, δπζαξέζηεζε ηνπο παξαγσγηθνχο θνξείο, αιιά αθνινχζσο θαηέζηε θαηαλνεηφ φηη ε ελίζρπζε κέζσ θνξνινγηθψλ θηλήηξσλ πξνζηαηεχεη ηε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο θαη ηνλ αληαγσληζκφ. Έλα ζεκαληηθφ αξλεηηθφ ζηνηρείν ηνπ Ν. 2601/98 είλαη ε πεξηθνπή θάζε δπλαηφηεηαο ελίζρπζεο ηεο αλάπηπμεο κεκνλσκέλσλ κηθξνκεζαίσλ κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ, δεδνκέλνπ φηη, εάλ ιεηηνπξγνχλ πέξαλ ησλ πέληε εηψλ, ζηεξνχληαη θάζε άκεζνπ νηθνλνκηθνχ θηλήηξνπ. Χζηφζν, πξνβιέπνληαη θίλεηξα ζηελ πεξίπησζε πνπ νη ΜΜΔ εκθαλίδνληαη θαη ζπκκεηέρνπλ ζε ζπλεξγαηηθά ζρήκαηα, ζε ζρήκαηα δειαδή πνπ εληζρχνπλ ηελ νηθνλνκηθή ηνπο νληφηεηα ζηελ αγνξά, εθζπγρξνλίδνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπο κε ζρεηηθά ρακειφ χςνο επελδχζεσλ θαη δεκηνπξγνχλ ζπλζήθεο εθκεηάιιεπζεο εμσηεξηθψλ νηθνλνκηψλ. Παξάιιεια, ν λφκνο δελ θάλεη δηάθξηζε κεηαμχ λέσλ θαη παιαηψλ θνξέσλ, σο πξνο ηηο νηθνλνκηθέο επηρνξεγήζεηο, φηαλ νη επελδχζεηο αθνξνχλ ζηα πνιπεηή (2-5 έηε) επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα, πξνυπνινγηζκνχ άλσ ηνπ 1 δηζ. δξρ., ζε επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα δηάζσζεο θαη αλαδηάξζξσζεο, ζε επελδχζεηο ζρεηηθέο κε δηαδηθαζίεο πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ θαη δηαζθάιηζεο πνηφηεηαο, ηελ επειημία ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, ηελ πξνζαξκνγή θηιηθήο ηερλνινγίαο ζηελ παξαγσγή θαηλνηνκηθψλ πξντφλησλ θαη εηζαγσγήο θαηλνηνκηψλ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία θαη ηελ νηθνινγηθή απνζπλαξκνιφγεζε πξντφλησλ ζπζθεπαζίαο. Ζ ρψξα, κε βάζε ην Ν.2601/98, δηαηξείηαη ζε ηέζζεξηο δψλεο θηλήηξσλ, ησλ νπνίσλ ε πξηκνδφηεζε παξνπζηάδεηαη ζηνλ Πίλαθα 3.4. ε γεληθέο γξακκέο, ν αλαπηπμηαθφο λφκνο 2601/98 επηρείξεζε κηα ζεκαληηθή ηνκή ζηηο επηρνξεγήζεηο θαη κεηαθέξεη ην βάξνο ηεο αλάπηπμεο ζηηο ίδηεο ηηο επηρεηξήζεηο. Γεκηνχξγεζε ζνβαξέο πξννπηηθέο γηα ηελ αλάπηπμε δηθηπψζεσλ κεηαμχ ΜΜΔ, ελψ εηζάγεη, κε ειθπζηηθνχο φξνπο, ηελ ππφζεζε ηεο επειημίαο ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία. Με ηηο εηζαγφκελεο δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο θαη παξαθνινχζεζεο ηεο πινπνίεζεο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδίνπ, θαζψο θαη κε ηελ θαζηέξσζε εληαίαο ειάρηζηεο ηηκήο ηδίαο ζπκκεηνρήο ζην 40% ηεο επέλδπζεο επηηπγράλεη, ζε κεγάιν βαζκφ, λα δηαζθαιίζεη, αθελφο ηε δεκφζηα δαπάλε, παξάιιεια φκσο, θαη ηελ έγθαηξε πινπνίεζε ηνπ ζρεδίνπ 52

θαη απνξξφθεζε ηεο επηρνξήγεζεο. Σέινο, ν λφκνο παξνπζηάδεη κηα αμηφινγε ζπγθξφηεζε, ψζηε ν θάζε επελδπηήο, κε ζαθή ηξφπν λα αληηιακβάλεηαη ηηο ππνρξεψζεηο θαη ηα δηθαηψκαηα ηνπ. Πίλαθαο 3.4 Ν.2601/98 Παξερόκελα θίλεηξα ζηε κεηαπνίεζε αλά πεξηνρή θηλήηξσλ θαη επελδπηηθώλ θνξέσλ Πεξηνρή θηλήηξσλ Δίδνο θηλήηξνπ Νέεο επηρεηξήζεηο Παιαηέο επηρεηξήζεηο Δπηρνξήγεζε 25-40% 25-40% Δπηδφηεζε επηηνθίνπ 25-40% 25-40% Α * Δπηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο 25-40% 25-40% Αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο 60-100% 60-100% Δπηρνξήγεζε 15% Δπηδφηεζε επηηνθίνπ 15% Β Δπηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο 15% 15% Αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο 40% 40% Δπηρνξήγεζε 30% Δπηδφηεζε επηηνθίνπ 30% Γ Δπηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο 30% 30% Αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο 70% 70% Δπηρνξήγεζε 40% Δπηδφηεζε επηηνθίνπ 40% Γ Δπηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο 40% 40% Αθνξνιφγεηεο εθπηψζεηο 100% 100% Πεγή: Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή * Σα θίλεηξα, πνπ παξέρνληαη ζηελ Α πεξηνρή θηλήηξσλ, αθνξνχλ «εηδηθέο επελδχζεηο» πξνζηαζίαο πεξηβάιινληνο, εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, παξαγσγήο πξντφλησλ θαη παξνρήο ππεξεζηψλ εμαηξεηηθά πςειήο ηερλνινγίαο θαη παξαγσγήο λέσλ πξντφλησλ. 53

3.2 Ο ΝΕΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 Σνλ Ννέκβξην ηνπ 2004 θαηαηέζεθε ζηε Βνπιή εηζεγεηηθή έθζεζε ηνπ ζρεδίνπ λφκνπ 16 «ΚΗΝΖΣΡΑ ΗΓΗΧΣΗΚΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΚΑΗ ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΤΓΚΛΗΖ» κε ηηο ξπζκίζεηο ηνπ νπνίνπ επηδηψθεηαη ε δεκηνπξγία ελφο λένπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ παξνρήο εληζρχζεσλ πξνο ηδησηηθέο επελδχζεηο πνπ ζα πηνζεηεί απνηειεζκαηηθφηεξα θίλεηξα θαη ζα βειηηψλεη ηηο δηαδηθαζίεο εθαξκνγήο ηνπο έηζη ψζηε λα απνηειέζεη έλα νπζηαζηηθφ κέζν παξέκβαζεο, ην νπνίν παξάιιεια κε ηα άιια κέηξα νηθνλνκηθήο θαη δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο, ζα ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ησλ επελδχζεσλ θαη θαη επέθηαζε ζηελ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο. Μεηά ηελ ςήθηζε ηνπ ζρεδίνπ λφκνπ, ηέζεθε ζε ηζρχ απφ ηηο αξρέο ηνπ 2005 ν λένο αλαπηπμηαθφο λφκνο 3299/2004 «ΚΗΝΖΣΡΑ ΗΓΗΧΣΗΚΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΚΑΗ ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΤΓΚΛΗΖ» (ΦΔΚ 261 / ΣΔΤΥΟ Α / 23-12-2004). Βαζηθνί ζηφρνη ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ είλαη νη αθφινπζνη. Πίλαθαο 3.5 ηόρνη ηνπ Αλαπηπμηαθνύ Νόκνπ 3299/2004 1. Ζ ηζφξξνπε πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε 2. Ζ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο 3. Ζ ελδπλάκσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ 4. Ζ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο 5. Ζ εηζαγσγή λέσλ ηερλνινγηψλ 6. Ζ ελζάξξπλζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο 7. Ζ ελίζρπζε ηεο επελδπηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ 8. Ζ αλαδηάξζξσζε ηεο νηθνλνκίαο Πεγή: Δηζεγεηηθή Έθζεζε ζην http://www.parliament.gr/ergasies/nomosxedia/eisigisiepitropon/k-perisi-eis.pdf Ο λένο αλαπηπμηαθφο λφκνο παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο κεηαβνιέο ζπγθξηηηθά κε ηνπο παιαηφηεξνπο ζε φηη αθνξά ηελ κείσζε ηνπ θαηψηαηνπ νξίνπ επέλδπζεο ππαγσγήο ζηα θίλεηξα ζηα 100.000, ηελ ππαγσγή ζηα θίλεηξα ησλ εκπνξηθψλ επηρεηξήζεσλ, ηελ 16 Σα πεξηερφκελα απηνχ ηνπ ηκήκαηνο ηνπ θεθαιαίνπ αλαθέξνληαη ζηνλ αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/04 φπσο απηφο εθαξκφζηεθε απφ ηνλ Απξίιην ηνπ 2005 έσο ηνλ Ηνχιην ηνπ 2007 (Α θάζε). Σν λέν αλαπηπμηαθφ πιαίζην κε ηνλ Ν.3522/06, άξζ. 37 ηέζεθε ζε ηζρχ απφ ην ηέινο ηεο Α θάζεο κεηά θαη ηελ ππνγξαθή ησλ ζρεηηθψλ θαλνληζηηθψλ απνθάζεσλ. 54

κείσζε ηεο ίδηαο ζπκκεηνρήο ζην 25%, ηελ πξνζαχμεζε ησλ επηρνξεγήζεσλ ησλ ΜΜΔ κέρξη θαη 15% επηπιένλ θαη ηηο εηδηθέο απαιιαγέο γηα επελδχζεηο άλσ ησλ 100.000.000. Δηδηθφηεξα ν λένο αλαπηπμηαθφο λφκνο θαζηεξψλεη 5 νξηδφληηεο θαηεγνξίεο θηλήηξσλ, βάζεη ησλ νπνίσλ παξέρνληαη επηρνξεγήζεηο θαη επηδνηήζεηο, ελψ δηαηεξεί ηελ θηινζνθία ησλ Πεξηνρψλ, θαηαξγεί ηελ ζχλδεζε επηρνξεγήζεσλ θαη ζέζεσλ εξγαζίαο, φπσο θαη ηελ δηάθξηζε λέσλ θαη παιηψλ επηρεηξήζεσλ ζηα θίλεηξα, θαη νξίδεη κέγηζην χςνο ελίζρπζεο ην 55%. ηελ ζπλέρεηα γίλεηαη αλαιπηηθή παξνπζίαζε ησλ επηκέξνπο δηαηάμεσλ ηνπ λφκνπ. 55

3.2.1 Εύδη ενιςχύςεων ηα ππαγφκελα επελδπηηθά πξνγξάκκαηα θαη ζρέδηα παξέρνληαη ηα αθφινπζα είδε εληζρχζεσλ : Πίλαθαο 3.6 Παξερόκελα είδε εληζρύζεσλ 17 ΔΗΓΟ ΔΝΗΥΤΖ ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ Λήτη επισοπήγηζηρ Αθνξά ζηελ θάιπςε απφ ην Γεκφζην ηκήκαηνο ηεο επηιέμηκεο επέλδπζεο Λήτη επιδόηηζηρ σπημαηοδοηικήρ μίζθυζηρ (leasing) Φοπολογική απαλλαγή Δπιδόηηζη κόζηοςρ δημιοςπγοςμένυν θέζευν επγαζίαρ Αθνξά ζηελ θάιπςε απφ ην Γεκφζην ηκήκαηνο ησλ θαηαβαιινκέλσλ δφζεσλ leasing πνπ αθνξά ηελ απφθηεζε κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ, φπνπ ε κέγηζηε δηάξθεηα ηεο δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ηα 5 έηε Αθνξά ηελ απαιιαγή απφ ηελ θαηαβνιή θφξνπ εηζνδήκαηνο κε δηαλεκφκελσλ θεξδψλ απφ ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο επηρείξεζεο πνπ ελέρνπλ πινπνίεζε επελδπηηθνχ ζρεδίνπ ή απφθηεζε κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ κέζσ leasing γηα ηελ πξψηε 10εηία απφ ηελ πξαγκαηνπνίεζε Αθνξά ηελ θάιπςε γηα κία δηεηία ηκήκαηνο ησλ κηζζνινγηθψλ εμφδσλ γηα ηηο δεκηνπξγνχκελεο ζέζεηο εξγαζίαο πνπ εληάζζνληαη ζην επελδπηηθφ ζρέδην θαη αθνξνχλ ηελ πξψηε 2εηία απφ ηελ νινθιήξσζε ηεο επέλδπζεο Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 1, παξ. 1 17 Παξαηήξεζε: Ζ ππνβνιή επελδπηηθψλ ζρεδίσλ κπνξεί λα αθνξά ηα εμήο είδε εληζρχζεσλ: 1) Λήςε επηρνξήγεζεο ή/θαη ιήςε επηδφηεζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο, 2) Φνξνινγηθή απαιιαγή, 3) Δπηδφηεζε θφζηνπο δεκηνπξγνπκέλσλ ζέζεσλ εξγαζίαο, 4) πλδπαζκφο ησλ παξαπάλσ εηδψλ εληζρχζεσλ ππαγφκελα ζε εηδηθά θαζεζηψηα ελίζρπζεο. 56

3.2.2 Καθοριςμόσ των ζωνών ενιςχύςεων χκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ Ν.3299/04, ε Δπηθξάηεηα έρεη ρσξηζηεί ζε 4 δψλεο επελδπηηθψλ θηλήηξσλ φπνπ νη επηκέξνπο εληζρχζεηο δηαθνξνπνηνχληαη αλάινγα κε ηελ δψλε. Οη κεγαιχηεξεο εληζρχζεηο παξέρνληαη ζε πεξηνρέο ηεο δψλεο Γ φπνπ ζπγθαηαιέγνληαη πεξηνρέο κε αλαπηπμηαθή πζηέξεζε θαη δπζθνιίεο πξνζβαζηκφηεηαο (Πεξηθέξεηεο Αλαη. Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο, Βνξείνπ Αηγαίνπ, ηα πεξηζζφηεξα λεζηά ηεο Πεξηθέξεηαο Ννηίνπ Αηγαίνπ θαη νξηζκέλα άιια κηθξά θπξίσο λεζηά θαζψο θαη ε παξακεζφξηα βάζνπο 20 ρικ. Εψλε ησλ Πεξηθεξεηψλ Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γπηηθήο Μαθεδνλίαο θαη Ζπείξνπ. Ζ δψλε Γ έρεη ρσξηζηεί επίζεο ζε 3 ππνδψλεο (Γ1, Γ2 θαη Γ3), ζηηο νπνίεο θαηαηάζζνληαη νη παξαπάλσ πεξηνρέο. ηνλ Υάξηε 1 παξνπζηάδνληαη νη πεξηνρέο ησλ δσλψλ θαζψο θαη νη ππνδψλεο ηεο δψλεο Γ. Υάξηεο 1 Εώλεο επελδπηηθώλ θηλήηξσλ (Α Φάζε) Πεγή: Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ (ΔΛΚΔ), 2005 57

3.2.3 Επιχειρηματικϋσ Δραςτηριότητεσ που υπϊγονται ςτον Αναπτυξιακό Νόμο Γηα ηελ εθαξκνγή ησλ εληζρχζεσλ ηνπ λφκνπ, επηιέμηκνη θνξείο ζεσξνχληαη νη πθηζηάκελεο ή λεντδξπφκελεο επηρεηξήζεηο πνπ αζθνχλ ή πνπ πξφθεηηαη λα αζθήζνπλ επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα ε νπνία ππάγεηαη ζηνλ πξσηνγελή, δεπηεξνγελή θαη ηξηηνγελή ηνκέα, θαζψο θαη ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ. Τπάγνληαη νπζηαζηηθά επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε φινπο ζρεδφλ ηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο 18. Πίλαθαο 3.7 Τπαγόκελνη ηνκείο επηρεηξεκαηηθώλ δξαζηεξηνηήησλ ΣΟΜΔΗ ΔΠΗΥΔΗΡΖΜΑΣΗΚΧΝ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΧΝ ΤΠΑΓΟΜΔΝΧΝ ΣΗ ΔΝΗΥΤΔΗ ΣΟΤ Ν.3299/04 ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑΣΑ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΧΝ Ππυηογενήρ ηομέαρ Θεξκνθήπηα, θηελνηξνθηθέο κνλάδεο, επηρεηξήζεηο ηρζπνθαιιηέξγεηαο Γεςηεπογενήρ ηομέαρ Μεηαπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο, ελέξγεηα Τπιηογενήρ ηομέαρ Τοςπιζμόρ Διδικά επενδςηικά ζσέδια ηυν επισειπήζευν πος αζκούν δπαζηηπιόηηηερ πος ςπάγονηαι ζηοςρ παπαπάνυ ηομείρ, εκηόρ ηος ηοςπιζμού Λνηπέο ππεξεζίεο (εξγαζηήξηα εθαξκνζκέλεο βηνκεραληθήο έξεπλαο, εκπνξεπκαηηθά θέληξα, αλάπηπμε ινγηζκηθνχ, ππεξεζίεο εθνδηαζηηθήο αιπζίδαο, δηακεηαθνκηζηηθά θέληξα) Ξελνδνρεηαθέο κνλάδεο, ζπλεδξηαθά θέληξα, καξίλεο, ζεκαηηθά πάξθα, γήπεδα γθνιθ, αμηνπνίεζε ηακαηηθψλ πεγψλ, θέληξα ζαιαζζνζεξαπείαο, θέληξα πξνπνλεηηθνχ-αζιεηηθνχ ηνπξηζκνχ, θέληξα ηνπξηζκνχ πγείαο Δπελδπηηθά ζρέδηα πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, αμηνπνίεζεο αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο, εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, λέσλ πξντφλησλ ή θαη ππεξεζηψλ ή πξντφλησλ εμαηξεηηθά πξνεγκέλεο ηερλνινγίαο Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 3, παξ. 1 18 Δηδηθφηεξα, γηα ηηο αλάγθεο ηνπ Ν. 3299/04, ηα επελδπηηθά ζρέδηα ρσξίδνληαη ζε 5 θαηεγνξίεο επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, πνπ επηζπλάπηνληαη ζην Νφκν αλά επηιέμηκν ηνκέα επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο (Ν. 3299/04 άξζ. 3 παξ. 1). 58

3.2.4 Ενιςχυόμενεσ Δαπϊνεσ Ο θαζνξηζκφο ησλ δαπαλψλ πνπ εληζρχνληαη αλά θαηεγνξία επέλδπζεο γίλεηαη κε Τπνπξγηθή Απφθαζε. Ο λφκνο (άξζ. 3 παξ. 5 ) πεξηέρεη θαηάινγν απηψλ, θαζψο θαη ησλ δαπαλψλ πνπ δελ ππάγνληαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ. Οη εληζρπφκελεο δαπάλεο πξέπεη λα αθνξνχλ πάγηα ζηνηρεία. Δίλαη δπλαηή ε ελίζρπζε θαη άπισλ επελδχζεσλ ή ακνηβψλ κειεηψλ ζπκβνχισλ, σζηφζν κφλν κέρξη πνζνζηφ 8% ηνπ θφζηνπο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδίνπ ελψ δελ είλαη δπλαηή ε ελίζρπζε ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ. Γελ επηηξέπεηαη νη παξερφκελεο εληζρχζεηο επί ηνπ θφζηνπο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδίνπ, αλαγφκελεο ζε Καζαξφ Ηζνδχλακν Δπηρνξήγεζεο, λα ππεξβνχλ ηα πνζνζηά ηνπ εγθεθξηκέλνπ απφ ηελ Δ.Δ. Υάξηε Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ 19. ηηο κηθξέο θαη κεζαίεο επηρεηξήζεηο φπσο απηέο νξίδνληαη εθάζηνηε απφ ηελ Κνηλνηηθή λνκνζεζία παξέρεηαη επηπιένλ πνζνζηφ ελίζρπζεο έσο 15%, εθηφο ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ. ε θάζε πεξίπησζε ηα παξερφκελα πνζνζηά επηρνξήγεζεο θαη επηδφηεζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαζψο θαη ηεο επηδφηεζεο ηνπ θφζηνπο ηεο δεκηνπξγνχκελεο απφ ην επελδπηηθφ ζρέδην απαζρφιεζεο δελ δχλαηαη λα ππεξβνχλ ην 55%. ηνλ Πίλαθα 3.8 θαίλνληαη ηα πνζνζηά εληζρχζεσλ αλά ππαγφκελε θαηεγνξία θαη δψλε. Δπίζεο, γηα επνπηηθνχο ιφγνπο, θαζψο θαη γηα λα γίλεη κηα ζπγθξηηηθή απνηίκεζε ησλ θηλήηξσλ πνπ παξείραλ νη 4 θπξηφηεξνη αλαπηπμηαθνί λφκνη ηεο ρψξαο έρεη γίλεη ζπγθέληξσζε ησλ ζρεηηθψλ δηαηάμεσλ ζηνλ Πίλαθα 3.9. 19 ρεηηθά κε ηνλ Υάξηε Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ πνπ ίζρπζε ζηελ Διιάδα γηα ηελ πεξίνδν 2000 2006 θαζψο θαη γηα ηνλ λέν Υάξηε πνπ ππνβιήζεθε απφ ηελ Διιάδα θαη εγθξίζεθε απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή, βι. Παξάξηεκα Α. 59

Πίλαθαο 3.8 Πνζνζηά εληζρύζεσλ αλά δώλε θηλήηξσλ (Α Φάζε) Δπηρνξήγεζε ή θαη επηδόηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαηά ηα πνζνζηά ηνπ πίλαθα: Καηεγνξία επέλδπζεο Πεξηνρή Α Πεξηνρή Β Πεξηνρή Γ Πεξηνρή Γ1 Πεξηνρή Γ2 Πεξηνρή Γ3 Καηεγνξία 1 0% 18% 30% 35% 40% 40% Καηεγνξία 2 0% 13% 25% 35% 35% 35% Καηεγνξία 3 40% 40% 40% 40% 40% 40% Καηεγνξία 4 30% 30% 35% 35% 40% 40% Καηεγνξία 5 35% 35% 35% 35% 35% 35% ξηα εληζρύζεσλ αλά δώλε 0-40% 13-40% 25-40% 35-40% 35-40% 35-40% ή ελαιιαθηηθά Φνξνινγηθή απαιιαγή θαηά ηα πνζνζηά ηνπ πίλαθα: Καηεγνξία επέλδπζεο Πεξηνρή Α Πεξηνρή Β Πεξηνρή Γ Πεξηνρή Γ1 Πεξηνρή Γ2 Πεξηνρή Γ3 Καηεγνξία 1 0% 50% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξία 2 0% 50% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξία 3 100% 100% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξία 4 100% 100% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξία 5 100% 100% 100% 100% 100% 100% ξηα εληζρύζεσλ αλά δώλε 0-100% 50-100% 100% 100% 100% 100% ή ελαιιαθηηθά Δπηρνξήγεζε ηνπ θόζηνπο ηεο δεκηνπξγνύκελεο απαζρόιεζεο θαηά ηα πνζνζηά ηνπ πίλαθα: Καηεγνξία επέλδπζεο Πεξηνρή Α Πεξηνρή Β Πεξηνρή Γ Πεξηνρή Γ1 Πεξηνρή Γ2 Πεξηνρή Γ3 Καηεγνξία 1 0,0% 18,4% 35,1% 40,0% 45,5% 48,1% Καηεγνξία 2 0,0% 18,4% 33,2% 40,0% 45,5% 45,5% Καηεγνξία 3 40,0% 40,0% 40,0% 40,0% 40,0% 40,0% Καηεγνξία 4 35,0% 35,0% 40,0% 40,0% 45,5% 48,1% Καηεγνξία 5 35,0% 35,0% 35,0% 35,0% 35,0% 35,0% ξηα εληζρύζεσλ αλά δώλε 0,0-35,0% 18,4-40,0% 33,2-40,0% 35,0-40,0% 35,0-45,5% 35,0-48,1% Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 4, παξ. 1 60

Πίλαθαο 3.9 Πνζνζηά εληζρύζεσλ αλά νκάδα θηλήηξσλ θαη δώλε ησλ 4 θπξηόηεξσλ αλαπηπμηαθώλ λόκσλ Παξαηεξήζεηο: 1) Γηα ηνλ Ν.1892/90 ίζρπζε ηδηαίηεξν θαζεζηψο γηα ηελ Θξάθε, φπσο πεξηγξάθεθε ζηελ ζρεηηθή ζέζε 2) Σα θίλεηξα, πνπ παξέρνληαη ζηελ Α δψλε ηνπ Ν. 2601/98 αθνξνχλ «εηδηθέο επελδχζεηο» φπσο πεξηγξάθεθε ζηελ ζρεηηθή ζέζε Πεγή: 1) Γηα ηνπο πξνεγνχκελνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο, Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή 2) Γηα ηνλ Ν.3299/04, ην ζρεηηθφ ΦΔΚ (261 Α 23.12.2004) 61

3.2.5 Προώπολογιςμόσ Επενδυτικών χεδύων Ο ειάρηζηνο πξνυπνινγηζκφο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ρσξίδεηαη αλά θαηεγνξία επηρείξεζεο σο εμήο: Πίλαθαο 3.10 Διάρηζηνο πξνϋπνινγηζκόο επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ΚΑΣΖΓΟΡΗΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ Πεγή: 1) Γηα ηα ειάρηζηα πνζά πξνυπνινγηζκνχ, Ν.3299/04, άξζ. 5 2) Οξηζκφο Πνιχ Μηθξήο, Μηθξήο θαη Μεζαίαο Δπηρείξεζεο (Μ.Μ.Δ): χκθσλα κε ηνλ ΔΚ αξηζ. 70/2001 ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο (EL 2001 L 10/33 Official Journal L 10, 13.01.2001, ζει.33-42 ), φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ θαλνληζκφ 364/2004 ( Official Journal L 63, 28.02.2004, ζει.22-29) θαη ηζρχεη ΔΛΑΥΗΣΟ ΠΡΟΤΠΟΛΟΓΗΜΟ ΔΠΔΝΓΤΣΗΚΟΤ ΥΔΓΗΟΤ, ΠΛΖΘΟ ΠΡΟΧΠΗΚΟΤ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΜΔΓΔΘΟ ΔΣΖΗΟΤ ΚΤΚΛΟΤ ΔΡΓΑΗΧΝ, ΜΔΓΔΘΟ ΔΣΖΗΟΤ ΗΟΛΟΓΗΜΟΤ, ΜΔΓΑΛΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ 500.000 250 50000000 43.000.000 ΜΔΑΗΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ 250.000 50-249 10.000.000-50.000.000 10.000.000-43.000.000 ΜΗΚΡΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ 150.000 10-49 2.000.000-10.000.000 2.000.000-10.000.000 ΠΟΛΤ ΜΗΚΡΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ 100.000 0-9 < 2.000.000 < 2.000.000 Δηδηθφηεξα ζηελ ελίζρπζε ηεο θνξνινγηθήο απαιιαγήο ππάγνληαη επελδπηηθά ζρέδηα εθζπγρξνληζκνχ βηνηερληθψλ κνλάδσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη απφ πνιχ κηθξέο επηρεηξήζεηο, ηα νπνία ππεξβαίλνπλ ην ειάρηζην χςνο ησλ 30.000. Οη παξερφκελεο ζε θάζε θνξέα εληζρχζεηο δελ κπνξνχλ λα ππεξβνχλ ζσξεπηηθά γηα κηα πεληαεηία ην φξην ησλ 20.000.000 γηα επελδχζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ ίδηα παξαγσγηθή δηαδηθαζία. 62

3.2.6 Ιδύα ςυμμετοχό του επενδυτό Ζ ηδία ζπκκεηνρή (ίδηα θεθάιαηα & ηξαπεδηθφο δαλεηζκφο) ηνπ επελδπηή, αλά ππαγφκελν είδνο ελίζρπζεο αλαιχεηαη σο εμήο: Πίλαθαο 3.11 Πνζνζηά ειάρηζηεο ηδίαο ζπκκεηνρήο θαηά θαηεγνξία θηλήηξσλ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΚΗΝΖΣΡΧΝ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ 25 ΔΠΗΓΟΣΖΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΚΖ ΜΗΘΧΖ ΦΟΡΟΛΟΓΗΚΖ ΑΠΑΛΛΑΓΖ 25 ΔΠΗΓΟΣΖΖ ΚΟΣΟΤ ΓΖΜΗΟΤΡΓΟΤΜΔΝΧΝ ΘΔΔΧΝ ΔΡΓΑΗΑ ΔΛΑΥΗΣΟ ΠΟΟΣΟ ΗΓΗΑ ΤΜΜΔΣΟΥΖ, % 0 25 ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ Ζ ηδία ζπκκεηνρή ζπλίζηαηαη ζε ίδηα θεθάιαηα κε κνξθή πνπ πνηθίιεη αλάινγα κε ην είδνο ηεο επηρείξεζεο (βι. Ν. 3299/04, άξζ. 5, παξ. 3, εδ. Α(γ) Ζ ηδία ζπκκεηνρή ζπλίζηαηαη ζε ίδηα θεθάιαηα ή δάλεην ππφ ηελ πξνππφζεζε φηη ην ηκήκα απηφ δελ ζπλνδεχεηαη απφ θακία θξαηηθή ελίζρπζε Πεγή: Ν.3299/04, άξζ. 5 θαη http://www.mnec.gr (n.3299_faqs.doc) 63

3.2.7 Μεγϊλα επενδυτικϊ ςχϋδια Γηα επελδπηηθά ζρέδηα πνπ ππεξβαίλνπλ ηα 50.000.000 ην αλψηαην ρνξεγνχκελν πνζφ ελίζρπζεο πξνζδηνξίδεηαη σο εμήο: Πίλαθαο 3.12 Πξνζαξκνγή ηνπ πνζνζηνύ εληζρύζεσλ γηα κεγάια επελδπηηθά ζρέδηα ΣΜΖΜΑ ΣΟΤ ΠΡΟΤΠΟΛΟΓΗΜΟΤ ΣΖ ΔΠΔΝΓΤΖ, Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 4, παξ. 5 ΚΑΣΑΒΑΛΛΟΜΔΝΟ ΠΟΟΣΟ ΠΟΟΤ, %, ΔΠΗ ΣΟΤ ΚΑΣΑ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΑΝΧΣΑΣΟΤ ΟΡΗΟΤ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΔΝΗΥΤΖ Μέρξη 50.000.000 100% απφ 50.000.000 έσο 100.000.000 50% Άλσ ησλ 100.000.000 34% 3.2.8 Αναμόρφωςη του ενιςχυόμενου κόςτουσ επϋνδυςησ Με ηελ απφθαζε πηζηνπνίεζεο ηεο νινθιήξσζεο θαη έλαξμεο ηεο παξαγσγηθήο ιεηηνπξγίαο είλαη δπλαηφλ, κεηά απφ αίηεζε ηνπ επελδπηή λα αλακνξθσζεί ην εληζρπφκελν θφζηνο απηήο, ην νπνίν ζε πεξίπησζε αχμεζεο δελ δχλαηαη λα ππεξβεί ην 15% απηνχ πνπ έρεη εγθξηζεί. 3.2.9 Προθεςμύεσ ολοκλόρωςησ τησ επϋνδυςησ Ζ πξνβιεπφκελε ζηελ απφθαζε ππαγσγήο πξνζεζκία νινθιήξσζεο ηεο επέλδπζεο, κπνξεί λα παξαηείλεηαη γηα δχν (2) έηε θαη' αλψηαην φξην, ππφ ηηο πξνυπνζέζεηο φηη (α) ε ππνβνιή ηνπ αηηήκαηνο γίλεηαη ην αξγφηεξν εληφο απνθιεηζηηθήο πξνζεζκίαο έμη (6) κελψλ απφ ηε ιήμε ηεο πξνζεζκίαο νινθιήξσζεο πνπ θαζνξίζηεθε αξρηθά ζηελ απφθαζε ππαγσγήο θαη (β) έρεη πξαγκαηνπνηεζεί ην πελήληα ηνηο εθαηφ (50%) ηνπ εγθξηζέληνο έξγνπ. 64

3.2.10 Έναρξη υλοπούηςησ των επενδυτικών ςχεδύων Ζ έλαξμε ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ηνπ παξφληνο, επηηξέπεηαη λα γίλεηαη κεηά ηελ ππνβνιή ζηελ αξκφδηα ππεξεζία ηεο αίηεζεο ππαγσγήο ζηηο δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ θαη ησλ απαηηνχκελσλ δηθαηνινγεηηθψλ 20. 3.2.11 Κριτόρια υπαγωγόσ ςτο καθεςτώσ των ενιςχύςεων Ζ ππαγσγή ζην θαζεζηψο εληζρχζεσλ γίλεηαη κε ηα θξηηήξηα πνπ παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 3.13. Απηφ πνπ πξνθχπηεη σο ζπκπέξαζκα είλαη φηη ηδηαίηεξα ελδηαθέξεη ε «θέξνπζα» ηθαλφηεηα ηνπ επελδπηηθνχ θνξέα λα πξαγκαηνπνηήζεη θαηά ηξφπν αμηφπηζην ηελ επέλδπζε θαζψο θαη ε δηαζχλδεζε ηεο ηειεπηαίαο κε ηνπο δεισκέλνπο ζηφρνπο ηνπ πξνγξάκκαηνο (αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο, δεκηνπξγία βηψζηκσλ εμσζηξεθψλ επηρεηξήζεσλ πνπ λα παξάγνπλ θαη λα πξνσζνχλ κε ηξφπν αληαγσληζηηθφ, πνηνηηθά αγαζά θαη ππεξεζίεο ζε Διιάδα θαη εμσηεξηθφ). 20 Καη' εμαίξεζε, ζε πεξίπησζε ππνβνιήο αίηεζεο ππαγσγήο απφ θνξείο, κνλάδεο ησλ νπνίσλ έρνπλ πιεγεί απφ ππξθαγηέο, πιεκκχξεο ή άιια θπζηθά θαηλφκελα, γηα επελδχζεηο ηνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ απνθαηάζηαζε ησλ κνλάδσλ πνπ επιήγεζαλ, ηα επελδπηηθά έξγα, ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ινηπέο εξγαζίεο, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ θαηά ην δηάζηεκα απφ ην ρξφλν πνπ ζπλέβε ε ππξθαγηά ή ην θπζηθφ θαηλφκελν πνπ πξνθάιεζε ηε δεκηά κέρξη ηελ εκεξνκελία ππνβνιήο ηεο αίηεζεο ππαγσγήο, ιακβάλνληαη ππφςε γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ εληζρχζεσλ, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη πξαγκαηνπνηήζεθαλ κέζα ζε δηάζηεκα δψδεθα (12) κελψλ θαη' αλψηαην φξην πξηλ απφ ηελ ππνβνιή ηεο αίηεζεο απηήο θαη φηη ε αίηεζε ππεβιήζε εληφο έηνπο απφ ην δεκηνγφλν γεγνλφο. Πεγή: Ν.3299/04, άξζ. 5, παξ. 6. 65

Πίλαθαο 3.13 Δίδε θξηηεξίσλ ππαγσγήο ζην θαζεζηώο ησλ εληζρύζεσλ Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 6, παξ. 1 66

3.2.12 Αρμοδιότητεσ υποβολόσ αιτόςεων υπαγωγόσ ςτισ διατϊξεισ του νόμου Αηηήζεηο επελδχζεσλ πιελ απηψλ πνπ αθνξνχλ ηελ ελίζρπζε ηεο θνξνινγηθήο απαιιαγήο γηα ηηο νπνίεο δελ απαηηείηαη ππνβνιή αίηεζεο, ππνβάιινληαη θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο σο εμήο: Πίλαθαο 3.14 Οξηνζέηεζε πεξηνρώλ αξκνδηόηεηαο ησλ θνξέσλ γηα ππνβνιή αηηήζεσλ ππαγσγήο επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ΦΟΡΔΑ ΤΠΟΒΟΛΖ ΑΗΣΖΔΧΝ Γενική Γιεύθςνζη Ιδιυηικών Δπενδύζευν ηος Υποςπγείος Οικονομίαρ και Οικονομικών ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ Άλσ ησλ 4.000.000, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα φξηα ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, θαζψο θαη νη επελδχζεηο χςνπο άλσ ησλ 2.000.000 πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηελ ππφινηπε Δπηθξάηεηα, θαζψο θαη νξηζκέλεο αλεμαξηήησο πνζνχ βάζεη ξεηήο πξφβιεςεο Γιεςθύνζειρ Σσεδιαζμού και Ανάπηςξηρ ηυν Πεπιθεπειών Μέρξη 2.000.000, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κέζα ζηα φξηα θάζε Γηνηθεηηθήο Πεξηθέξεηαο ή πξνθεηκέλνπ γηα ηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο χςνπο κέρξη 4.000.000 Δλληνικό Κένηπο Δπενδύζευν Α.Δ. (ΔΛ.Κ.Δ.) Άλσ ησλ 15.000.000, θαζψο θαη νη επελδχζεηο ή επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα 3.000.000 θαη άλσ, εθφζνλ ην 50% ηνπιάρηζηνλ ηεο ίδηαο ζπκκεηνρήο πξνέξρεηαη απφ θεθάιαηα εμσηεξηθνχ Γενική Γπαμμαηεία Βιομησανίαρ ηος Υποςπγείος Ανάπηςξηρ πγθεθξηκέλεο αηηήζεηο ππαγσγήο επελδχζεσλ νξηζκέλσλ πξνβιεπφκελσλ ππνπεξηπηψζεσλ ππφ φξνπο Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 7 67

3.2.13 Διαδικαςύα ϋγκριςησ Ζ δηαδηθαζία εμέηαζεο θάζε αίηεζεο γηα ππαγσγή επέλδπζεο νινθιεξψλεηαη, απφ ηελ αξκφδηα ππεξεζία θαη ηελ αξκφδηα γλσκνδνηηθή επηηξνπή, ην αξγφηεξν εληφο δχν (2) κελψλ απφ ηελ εκεξνκελία ππνβνιήο ηεο αίηεζεο, ε δε απφθαζε ππαγσγήο εθδίδεηαη ην αξγφηεξν εληφο κελφο απφ ηε γλσκνδφηεζε ηεο επηηξνπήο, εληφο ηνπ νπνίνπ δεκνζηεχεηαη θαη ε πεξίιεςή ηεο ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο. Γηα ηελ εηζαγσγή ησλ αηηήζεσλ ππαγσγήο ζηελ αξκφδηα γλσκνδνηηθή επηηξνπή ηεξείηαη ε απφιπηε ζεηξά πξνηεξαηφηεηαο κε ηελ νπνία έρνπλ ππνβιεζεί νη αηηήζεηο απηέο. 3.2.14 Αξιολόγηςη των επενδύςεων Ζ αμηνιφγεζε ησλ επελδχζεσλ ζα γίλεηαη απφ ηηο θαηά πεξίπησζε αξκφδηεο ππεξεζίεο. Αμηνινγήζεηο επελδχζεσλ κπνξεί λα αλαηίζεληαη θαη ζε θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα θαη εηδηθφηεξα ζε ππαιιήινπο άιισλ ππεξεζηψλ ηνπ δεκνζίνπ, ή θαη εμσηεξηθνχο αμηνινγεηέο, ή θαη εκπεηξνγλψκνλεο ζε εηδηθά ζέκαηα 21. Οη αλσηέξσ εθηφο ηεο αξκφδηαο ππεξεζίαο αμηνινγεηέο, ππνβάιινπλ ηελ έθζεζε αμηνιφγεζήο ηνπο ζηελ αξκφδηα ππεξεζία ε νπνία κεηά απφ κειέηε θαη έιεγρν απηήο θαη ηνπ θαθέινπ, ζπληάζζεη εηζεγεηηθφ ζεκείσκα αμηνιφγεζεο πξνο ηελ αξκφδηα γλσκνδνηηθή επηηξνπή. Με επζχλε ηεο αξκφδηαο ππεξεζίαο ειέγρεηαη ε πιεξφηεηα ηεο έθζεζεο αμηνιφγεζεο, ησλ εθηφο ηεο αξκφδηαο ππεξεζίαο αμηνινγεηψλ θαη γίλεηαη ε παξαιαβή. Με απνθάζεηο ηνπ Τπνπξγνχ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη απνθάζεηο ηνπ Τπνπξγνχ Αλάπηπμεο θαζνξίδνληαη θαηά ηελ αξκνδηφηεηά ηνπο ε δηαδηθαζία ζχληαμεο πίλαθα αμηνινγεηψλ, νη δηαδηθαζίεο θαη νη φξνη αλάζεζεο, ν αξηζκφο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ πνπ αλαηίζεληαη θαη' έηνο αλά αμηνινγεηή, νη πξνζεζκίεο νινθιήξσζεο ηεο αμηνιφγεζεο, ε δηαδηθαζία θαη ν ηξφπνο αμηνιφγεζεο αλάινγα κε ηελ θαηεγνξία επέλδπζεο, θαζψο θαη θάζε άιιε αλαγθαία ιεπηνκέξεηα. 21 Γηαθξίλεηαη ζπλεπψο θαη εδψ ε ηάζε πνπ επηθξαηεί ζε πνιιέο δξάζεηο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα, απηέο λα πινπνηνχληαη θαηά έλα κέξνο ή ζην ζχλνιφ ηνπο απφ εμσηεξηθνχο θνξείο. θάηη πνπ κπνξεί λα γίλεηαη απφ αλάγθε κεγαιχηεξεο επειημίαο, ηαρχηεξεο πινπνίεζεο ή/θαη ιήςεο απνθάζεσλ θαη απνθπγήο γξαθεηνθξαηηθψλ αγθπιψζεσλ. Σν ηίκεκα θπζηθά είλαη ην επηπξφζζεην θφζηνο κε ην νπνίν επηβαξχλεηαη ην Γεκφζην. 68

3.2.15 Γνωμοδοτικϋσ Επιτροπϋσ Με ζρεηηθέο απνθάζεηο ή θνηλέο απνθάζεηο θαηά πεξίπησζε α) ηνπ Τπνπξγνχ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, β) ηνπ Τπνπξγνχ Αλάπηπμεο ή γ) ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηεο εθάζηνηε Πεξηθέξεηαο, ζπζηήλνληαη Γλσκνδνηηθέο Δπηηξνπέο ζε θεληξηθφ ή πεξηθεξεηαθφ επίπεδν νη νπνίεο θαη γλσκνδνηνχλ γηα αηηήζεηο ππαγσγήο επηρεηξεκαηηθψλ ζρεδίσλ θαη επελδχζεσλ θαηά ηνκέα αξκνδηφηεηαο. Αλαιπηηθά νη Δπηηξνπέο πνπ ζπζηήλνληαη παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 3.15. 69

Πίλαθαο 3.15 Γλσκνδνηηθέο επηηξνπέο εμέηαζεο αηηήζεσλ ππαγσγώλ ΔΠΗΣΡΟΠΖ ΑΠΟΦΑΖ ΤΣΑΖ ΑΠO ΣΟΜΔΑ ΑΡΜΟΓΗΟΣΖΣΑ Γνυμοδοηική Δπιηποπή Υποςπγείος Οικονομίαρ και Οικονομικών (Κενηπική Γνυμοδοηική Δπιηποπή) Απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ Αηηήζεηο ππαγσγήο πνπ ππνβάιινληαη ζην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ή ην ΔΛ.Κ.Δ. θαη εμεηάδνληαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ Διδική Γνυμοδοηική Δπιηποπή επισειπημαηικών ζσεδίυν ηηρ Γενικήρ Γπαμμαηείαρ Βιομησανίαρ ηος Υποςπγείος Ανάπηςξηρ Κνηλή Απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Αλάπηπμεο Αηηήζεηο ππαγσγήο πνπ ππνβάιινληαη ζηε Γεληθή Γξακκαηεία Βηνκεραλίαο ή ζην ΔΛ.Κ.Δ. θαη εμεηάδνληαη απφ ηε Γεληθή Γξακκαηεία Βηνκεραλίαο Γνυμοδοηική Δπιηποπή Δπενδύζευν ηηρ Γενικήρ Γπαμμαηείαρ Βιομησανίαρ ηος Υποςπγείος Ανάπηςξηρ Κνηλή Απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Αλάπηπμεο Αηηήζεηο ππαγσγήο πνπ ππνβάιινληαη ζηε Γεληθή Γξακκαηεία Βηνκεραλίαο ή ζην ΔΛ.Κ.Δ. θαη εμεηάδνληαη απφ ηε Γεληθή Γξακκαηεία Βηνκεραλίαο Πεπιθεπειακέρ Γνυμοδοηικέρ Δπιηποπέρ Απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα θάζε Πεξηθέξεηαο Αηηήζεηο ππαγσγήο επελδχζεσλ ή θαη πξνγξακκάησλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο εμνπιηζκνχ, πνπ ππνβάιινληαη ζε θάζε Πεξηθέξεηα ή ζην Ννκφ Γσδεθαλήζνπ θαη εμεηάδνληαη απφ ηηο αληίζηνηρεο αξκφδηεο ππεξεζίεο Διδική Γνυμοδοηική Δπιηποπή Δμπειπογνυμόνυν ηηρ Γενικήρ Γπαμμαηείαρ Ανάπηςξηρ ηος Υποςπγείος Ανάπηςξηρ Κνηλή Απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Αλάπηπμεο Γλσκνδνηεί γηα ην ραξαθηεξηζκφ: 1) ησλ ππεξεζηψλ σο εμαηξεηηθά πξνεγκέλεο ηερλνινγίαο ή σο λέσλ 2) ησλ πξντφλησλ σο εμαηξεηηθά πξνεγκέλεο ηερλνινγίαο ή σο λέσλ 3) επελδχζεσλ σο επελδχζεηο αλάπηπμεο ινγηζκηθνχ 4) επελδχζεσλ σο εξγαζηήξηα εθαξκνζκέλεο βηνκεραληθήο, ελεξγεηαθήο, κεηαιιεπηηθήο, γεσξγηθήο, θηελνηξνθηθήο θαη ηρζπνθαιιηεξγεηηθήο έξεπλαο ή ησλ εξγαζηεξίσλ απηψλ 5) επελδχζεσλ σο επελδχζεηο αλάπηπμεο ηερλνινγηψλ 6) επελδχζεσλ σο επελδχζεηο παξαγσγήο θαηλνηνκηθψλ πξντφλησλ ή θαη εηζαγσγήο θαηλνηνκηψλ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 7, παξ. 15 70

3.2.16 Όργανα Ελϋγχου Όπγανα ελέγσος ηος Τποςπγείος Οικονομίαρ και Οικονομικών - Όπγανα Δλέγσος ηος Τποςπγείος Ανάπηςξηρ - Πεπιθεπειακά Όπγανα Δλέγσος Με απνθάζεηο ηνπ Τπνπξγνχ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ή θνηλέο απνθάζεηο ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Αλάπηπμεο ζπληζηψληαη ηα φξγαλα θαη θαζνξίδνληαη νη δηαδηθαζίεο ειέγρνπ ηεο πξνφδνπ ησλ επελδπηηθψλ έξγσλ αλεμάξηεηα αλ βξίζθνληαη ζην ζηάδην πινπνίεζεο ή έρνπλ πεξαησζεί. Ο έιεγρνο γίλεηαη κε βάζε ηηο δηαηάμεηο ηνπ παξφληνο Νφκνπ θαη ηνπο φξνπο ηεο απφθαζεο ππαγσγήο. Οη ζπγθξνηήζεηο ησλ Οξγάλσλ Διέγρνπ γίλνληαη ζχκθσλα κε ηηο νξηδφκελεο ππνπξγηθέο απνθάζεηο ή πξνθεηκέλνπ γηα ηα Πεξηθεξεηαθά 'ξγαλα Διέγρνπ κε απφθαζε ηνπ θαηά πεξίπησζε αξκφδηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα Πεξηθέξεηαο. 3.2.17 Καταβολό των ενιςχύςεων Οη ηξφπνη πνπ θαηαβάιινληαη νη εληζρχζεηο πεξηγξάθνληαη αθνινχζσο. Πίλαθαο 3.16 Σξόπνο θαηαβνιήο ησλ εληζρύζεσλ ΔΗΓΟ ΔΝΗΥΤΖ Δπισοπήγηζη ΣΡΟΠΟ ΚΑΣΑΒΟΛΖ ΔΝΗΥΤΔΧΝ ε δχν ηζφπνζεο δφζεηο, κε ηελ πινπνίεζε ηνπ 50% θαη κε ηελ νινθιήξσζε ηεο επέλδπζεο αληίζηνηρα. Γχλαηαη λα ιεθζεί πξνθαηαβνιή κέγηζηνπ πνζνζηνχ 30% κε θαηαβνιή ηζφπνζεο εγγπεηηθήο επηζηνιήο πξνζαπμεκέλεο θαηά 10% απφ ηξάπεδα πνπ είλαη εγθαηεζηεκέλε θαη ιεηηνπξγεί λφκηκα ζηελ Διιάδα Δπιδόηηζη σπημαηοδοηικήρ μίζθυζηρ Με ηε ιήμε ηνπ ρξφλνπ νινθιήξσζεο θαηαβάιιεηαη ην 50%, ελψ ην ππνιεηπφκελν 50% θαηαβάιιεηαη κε ηελ πηζηνπνίεζε νινθιήξσζεο επέλδπζεο θαη έλαξμε παξαγσγηθήο ιεηηνπξγίαο Δπιδόηηζη κόζηοςρ δημιοςπγούμενυν θέζευν επγαζίαρ Καηαβάιιεηαη αλά εμάκελν, φπνπ ε πξψηε αίηεζε θαηαβνιήο ππνβάιιεηαη εληφο 1 έηνπο απφ ηε ιήμε ηεο πξνζεζκίαο νινθιήξσζεο ηεο επέλδπζεο Πεγή: Ν. 3299/2004, άξζ. 8, παξ. 1 71

3.2.18 Ειδικϊ καθεςτώτα ενύςχυςησ Με πξνεδξηθά δηαηάγκαηα, πνπ εθδίδνληαη κε πξφηαζε ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη Αλάπηπμεο, θαζψο θαη ηνπ θαηά πεξίπησζε ζπλαξκφδηνπ Τπνπξγνχ θαη ζηα πιαίζηα ηζφξξνπεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο, είλαη δπλαηφλ λα ζεζπίδνληαη εηδηθά θαζεζηψηα ελίζρπζεο πεξηθεξεηψλ ηεο επηθξάηεηαο ηδηαίηεξα ησλ λεζησηηθψλ θαη νξεηλψλ πεξηνρψλ ή ηκεκάησλ ηνπο ή νξηζκέλσλ θαηεγνξηψλ επηρεηξήζεσλ ή επελδχζεσλ ηνπ άξζξνπ 3, ηδηάδνπζαο ζεκαζίαο γηα ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμεο ηεο ρψξαο. Γηα ηελ έθδνζε θάζε πξνεδξηθνχ δηαηάγκαηνο πξέπεη λα έρεη πξνεγεζεί ε εθπφλεζε εηδηθήο κειέηεο ζθνπηκφηεηαο κέζσ ηεο νπνίαο λα ηεθκεξηψλνληαη ηα αλσηέξσ. 3.2.19 Επιχειρηματικϊ ςχϋδια διϊςωςησ και αναδιϊρθρωςησ Μεηαπνηεηηθέο ή κεηαιιεπηηθέο επηρεηξήζεηο κφλν πθηζηάκελσλ θνξέσλ πνπ απαζρνινχλ ηνπιάρηζηνλ 100 άηνκα θαη επξίζθνληαη ζε ηδηαίηεξα δπζκελή θαηάζηαζε κπνξνχλ λα ππνβάιινπλ έλα νινθιεξσκέλν πνιπεηέο (2-3 έηε) επηρεηξεκαηηθφ ζρέδην δηάζσζεο θαη αλαδηάξζξσζεο, πνπ ζα πεξηιακβάλεη ηνλ ηερλνινγηθφ, δηνηθεηηθφ, νξγαλσηηθφ θαη επηρεηξεζηαθφ εθζπγρξνληζκφ, ηελ εμπγίαλζε θαη αλάπηπμή ηνπο θαη ελδερνκέλσο ηηο απαξαίηεηεο ελέξγεηεο θαηάξηηζεο ησλ εξγαδνκέλσλ. Με θνηλή απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Αλάπηπμεο θαη Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο θαζνξίδνληαη νη πξνυπνζέζεηο θαη φξνη πνπ πξέπεη λα ζπληξέρνπλ ζηελ επηρείξεζε, ψζηε απηή, θαηά ηελ θξίζε ηεο αξκφδηαο ππεξεζίαο θαη γλσκνδνηηθήο επηηξνπήο, λα ζεσξείηαη φηη επξίζθεηαη ζε ηδηαίηεξα δπζκελή θαηάζηαζε, πξνθεηκέλνπ λα είλαη δπλαηή ε εμέηαζε θαη ππαγσγή ζηηο εληζρχζεηο ηεο παξνχζαο παξαγξάθνπ ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ζρεδίνπ δηάζσζεο. 72

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 4: ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 (Α ΥΑΗ) 4.1 ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗΗ Ζ πξψηε θάζε εθαξκνγήο ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ 3299/04 νινθιεξψζεθε ηνλ Ηνχιην ηνπ 2007 22. πλνιηθά, απφ ηηο 4399 αηηήζεηο πνπ ππνβιήζεθαλ γηα έληαμε, εγθξίζεθαλ νη 3661 κε πξνυπνινγηζκφ 8,259 δηο. θαη ζπλνιηθφ χςνο επηρνξήγεζεο 3,444 δηο. (πνζνζηφ 41,7%), ελψ νη δεκηνπξγνχκελεο λέεο ζέζεηο εξγαζίαο θζάλνπλ ηηο 21281. ηνλ Πίλαθα 4.1 παξνπζηάδνληαη ηα ζπγθεληξσηηθά απνηειέζκαηα ηεο πξψηεο θάζεο σο πξνο ηηο αηηήζεηο θαη ηηο ηειηθέο εγθξίζεηο. ηνλ Πίλαθα 4.2 αλαθέξνληαη ηα πιένλ πξφζθαηα δηαζέζηκα ζηνηρεία (έσο 20/7/2007) ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθψλ πξνηάζεσλ αλά θνξέα δηαρείξηζεο (ΤΠΟΗΟ θαη Πεξηθέξεηεο), θαζψο θαη αλά ηνκέα νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Πίλαθαο 4.1 πγθεληξσηηθά ζηνηρεία ησλ επελδπηηθώλ πξνηάζεσλ (Απξίιηνο 2005 Ηνύιηνο 2007), ζε εθαη. Πεγή: ΤΠΟΗΟ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Γεληθή Γηεχζπλζε Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Γηεχζπλζε Έγθξηζεο θαη Διέγρνπ Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Σκήκα Μειεηψλ θαη ηαηηζηηθήο Παξαθνινχζεζεο, Ηνχιηνο 2007 22 Πεγή:http://www.mnec.gr, Γειηίν Σχπνπ, 26 Ηνπιίνπ 2007, Γηλώζειρ Τποςπγού Οικονομίαρ και Οικονομικών για επενδςηικό νόμο και ΔΠΑ. 73

Πίλαθαο 4.2 Δγθξηζείζεο επελδύζεηο από Γλσκνδνηηθή Δπηηξνπή ηνπ Ν. 3299/2004 (έσο 20/7/2007) ΦΟΡΔΑ ΔΝΣΑΞΖ ΑΡΗΘΜΟ ΤΦΟ ΔΓΚΡΗΘΔΗΑ ΤΠΑΓΧΓΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ, ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ 983 5.933.310.645 2.437.592.010 13206,48 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ 30 30.480.534 10.940.185 848,41 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΝΑΣ. ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 235 231.315.470 122.856.946 785,79 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 349 440.964.590 185.809.064 1563,4 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 90 88.001.582 40.612.288 296 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΘΔΑΛΗΑ 320 256.299.286 95.367.721 1019 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 149 145.895.328 51.431.460 637,57 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ 225 173.864.810 86.341.393 704,83 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 191 137.689.762 59.189.937 434,05 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 238 153.157.843 70.781.357 507 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΡΖΣΖ 570 413.742.923 156.619.377 564 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 83 72.470.133 33.532.062 151,7 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 87 70.278.818 38.027.425 201 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 111 112.471.311 55.395.562 362 ΤΝΟΛΟ 3661 8.259.943.035 3.444.496.787 21281 ΣΟΜΔΑ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΑΡΗΘΜΟ ΤΦΟ ΔΓΚΡΗΘΔΗΑ ΤΠΑΓΧΓΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ, ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ 185 206.560.311 88.058.594 583,41 ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ 2026 2.944.386.320 1.226.218.925 7809,4 ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ (ΣΟΤΡΗΜΟ) 1040 3.879.340.579 1.680.350.548 8335,1 ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ (ΛΟΗΠΔ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ) 410 1.229.655.825 449.868.720 4553,28 ΤΝΟΛΟ 3.661 8.259.943.035 3.444.496.787 21.281 Πεγή: Ηνχιηνο 2007, ΤΠΟΗΟ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Γεληθή Γηεχζπλζε Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Γηεχζπλζε Έγθξηζεο θαη Διέγρνπ Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Σκήκα Μειεηψλ θαη ηαηηζηηθήο Παξαθνινχζεζεο, ηδία επεμεξγαζία 74

4.2 ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΜΑΣΑ ΣΗ ΕΠΕΝΔΤΣΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΜΕΩ ΣΟΤ Ν. 3299/2004 Με βάζε ηα παξαπάλσ δεδνκέλα θαζψο θαη αληιψληαο ζηνηρεία απφ άιιεο πεγέο έρεη γίλεη επεμεξγαζία θαη αμηνιφγεζε ηεο κέρξη ηψξα πνξείαο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ. Παξαθάησ παξνπζηάδνληαη νξηζκέλεο αλαιχζεηο ησλ δεδνκέλσλ. 4.2.1 Μϋγεθοσ των επενδυτικών ςχεδύων χκθσλα κε ηνλ Ν. 3299/04 θαη φπσο πξναλαθέξζεθε, ε αξκνδηφηεηα γηα ηελ έγθξηζε ή απφξξηςε ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ αλήθεη ζηνπο επηκέξνπο θνξείο αλάινγα κε ην κέγεζνο ηεο επελδπηηθήο πξφηαζεο. Αθνινπζψληαο ηνλ ζπγθεθξηκέλν επηκεξηζκφ, έρεη γίλεη ε θαηάηαμή ηνπο ζηνλ Πίλαθα 4.3. Πίλαθαο 4.3 Καηαλνκή ησλ επελδύζεσλ θαηά ηάμε κεγέζνπο ΦΟΡΔΑ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΜΔΓΔΘΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΑΡΗΘΜΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ ΠΟΟΣΟ, ΤΝΟΛΗΚΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ, ΠΟΟΣΟ, ΔΛΚΔ > 15.000.000 87 2,38 1.000.000.000 12,11 ΤΠΟΗΟ > 2.000.000 972 26,55 5.159.105.845 62,46 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΔ < 2.000.000 2602 71,07 2.100.837.190 25,43 ΤΝΟΛΟ 3661 100 8.259.943.035 100 Παξαηήξεζε: ηηο επελδχζεηο άλσ ησλ 15 εθαη., ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη νη επελδχζεηο ή επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα 3 εθαη. θαη άλσ, εθφζνλ ην 50% ηνπιάρηζηνλ ηεο ίδηαο ζπκκεηνρή πξνέξρεηαη απφ θεθάιαηα εμσηεξηθνχ. Πεγή: 1) Γηα ηα ζρέδηα πνπ ππάγνληαη ζην ΔΛΚΔ: www.mnec.gr, ΤΠΟΗΟ, Γξαθείν Σχπνπ, Γειηία Σχπνπ, Γηλώζειρ Τποςπγού για επενδςηικό νόμο και ΔΠΑ, 26 Ηνπιίνπ 2007, 2) Γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ επελδχζεσλ 2 εθαη. έσο 15 εθαη. (ΤΠΟΗΟ), απφ ηα αληίζηνηρα ζηνηρεία ηνπ Πίλαθα 4.2 αθαηξέζεθαλ νη επελδχζεηο πνπ ππάγνληαη ζην ΔΛΚΔ θαη πξνζηέζεθαλ νη επελδχζεηο απφ 2 εθαη. έσο 4 εθαη. ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο. 3) Γηα ηηο επελδχζεηο κε πξνυπνινγηζκφ κηθξφηεξν ησλ 2 εθαη., απφ ηηο επελδχζεηο ησλ Πεξηθεξεηψλ ηνπ Πίλαθα 4.2 αθαηξέζεθαλ νη επελδχζεηο απφ 2 εθαη. έσο 4 εθαη. ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ηδία επεμεξγαζία. 75

Απφ ηνλ Πίλαθα 4.3 θαίλεηαη φηη, παξφιν πνπ νη κηθξφηεξεο επελδχζεηο (θάησ ησλ 2 εθαη. ) απνηεινχλ ηελ κεγάιε πιεηνλφηεηα ησλ πεξηπηψζεσλ, εληνχηνηο δελ αληηζηνηρνχλ παξά κφλν ζην έλα ηέηαξην ηνπ ζπλνιηθνχ budget. Ηδηαίηεξν «βάξνο» θαίλεηαη λα δηαζέηνπλ νη κεγαιχηεξεο πξσηνβνπιίεο, νη νπνίεο φπσο θαίλεηαη θαη παξαθάησ απμάλνπλ ηδηαίηεξα ηελ αλαπηπμηαθή δπλακηθή ηεο νηθνλνκίαο 23. 4.2.2 Πεδύα εφαρμογόσ των επενδυτικών ςχεδύων Ζ Διιεληθή νηθνλνκία φπσο έρεη δηακνξθσζεί ηα ηειεπηαία ρξφληα ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλε θαη ζπλερηδφκελε δηφγθσζε ηνπ ηξηηνγελνχο 24 ηνκέα πνπ έρεη ππεξβεί πιένλ ηα επίπεδα ηνπ 75% ηεο ζπλνιηθήο Αθαζάξηζηεο Πξνζηηζέκελεο Αμίαο (ΑΠΑ), απφ ζπξξίθλσζε ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα πεξίπνπ ζην 5% θαη ηελ κείσζε ηνπ δεπηεξνγελνχο ηνκέα ιίγν θάησ απφ ην 20%. Σν Γηάγξακκα 4.1 παξνπζηάδεη ηελ δηακνξθσκέλε θαηάζηαζε ησλ ηνκέσλ παξαγσγήο, ζχκθσλα κε ηα ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία. Γηάγξακκα 4.1 πκκεηνρή ησλ παξαγσγηθώλ ηνκέσλ ζηνλ ζρεκαηηζκό ηεο Αθαζάξηζηεο Πξνζηηζέκελεο Αμίαο ζηελ Δπηθξάηεηα (2005) Πεγή: ΔΤΔ, Γειηίν Σχπνπ, Πεπιθεπειακοί Λογαπιαζμοί, 30 Μαξηίνπ 2007, (πξνζσξηλά ζηνηρεία) 23 Δδψ ζα πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη ην κεγαιχηεξν κεξίδην ησλ επελδχζεσλ αθνξά κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο (ΜΜΔ), αθνχ ην κεξίδηφ ηνπο ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ θηάλεη ζην 81,8% θαη ζε απαηηνχκελε επηρνξήγεζε ζην 85,9%. Πεγή: Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Δηήζια Έκθεζη για ηην Ανηαγωνιζηικόηηηα, 2006. 24 Ο πξσηνγελήο ηνκέαο ηεο νηθνλνκίαο πεξηιακβάλεη ηε γεσξγία, ηελ θηελνηξνθία, ηα δάζε θαη ηελ αιηεία. Ο δεπηεξνγελήο ηνκέαο πεξηιακβάλεη ηελ ελέξγεηα, ηελ εμφξπμε, ηηο θαηαζθεπέο θαη ηε κεηαπνίεζε (βηνκεραλία θαη βηνηερλία). Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο πεξηιακβάλεη ην εκπφξην, ηηο ππεξεζίεο, ηνλ δεκφζην ηνκέα, ηνλ ηνπξηζκφ, ην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα θαη ηηο λέεο ππεξεζίεο θαηαλαισηή (αλαςπρή) θαη παξαγσγνχ (ζχκβνπινη επηρεηξήζεσλ). 76

χκθσλα κε ηα παξαπάλσ δεδνκέλα, ζα ήηαλ αλακελφκελν λα ππάξρεη ηζρπξή εθπξνζψπεζε ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα ζε κεξίδην ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, θάηη πνπ επηβεβαηψλεηαη ζηελ πξάμε φζνλ αθνξά ην χςνο ησλ θαηαλεκεκέλσλ πφξσλ, αιιά φρη θαη ηνλ αξηζκφ ησλ ζρεδίσλ, εθεί φπνπ ν δεπηεξνγελήο ηνκέαο (θαηά θχξην ιφγν νη κεηαπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο), θαηαιακβάλεη ηελ πξψηε ζέζε. Ο Πίλαθαο 4.4 παξνπζηάδεη ηελ θαηαλνκή ησλ ζρεδίσλ αλά ηνκέα δξαζηεξηφηεηαο κε ηνλ ηνπξηζκφ λα παξνπζηάδεηαη δηαθξηηά γηα ιφγνπο ζχγθξηζεο, παξφιν πνπ ππάγεηαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα. Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο θαηέρεη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ησλ πφξσλ θαη πξνθαλψο έρεη ζπκπεξηιάβεη θαη ηα πεξηζζφηεξα κεγάια ζρέδηα, αλ ιεθζεί ππφςε ε δηαθνξά ηνπ πιήζνπο ησλ εγθξίζεσλ ζε ζρέζε κε ηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα ζε φια ηα επίπεδα είλαη ειάρηζηε, δείγκα ηεο έιιεηςεο επελδπηηθνχ ελδηαθέξνληνο πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή. ζνλ αθνξά ηηο επηρνξεγήζεηο, φινη νη ηνκείο θπκαίλνληαη ζηα ίδηα επίπεδα κε απηά ηνπ εζληθνχ κέζνπ φξνπ, κε εμαίξεζε ηηο κε ηνπξηζηηθέο δξάζεηο ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα 25. Ηδηαίηεξε αλαθνξά ζα πξέπεη λα γίλεη ζηελ πεξίπησζε ησλ ηνπξηζηηθψλ επηρεηξεκαηηθψλ ζρεδίσλ, φπνπ θαιχπηεη ηα ¾ πεξίπνπ ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα θαη ην 40% ηνπ ζπλφινπ ησλ πφξσλ θαη εμειίζζεηαη ζε εζληθήο ζεκαζίαο επελδπηηθφ πεδίν. Έκθαζε έρεη δνζεί ζε κεγάινπ κεγέζνπο επελδχζεηο (επηηξέπεηαη ή ίδξπζε ή επέθηαζε μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ 3 αζηέξσλ θαη άλσ (3*)), αιιά θαη ζηελ ελίζρπζε λεφηεξσλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ (γεπέδσλ γθνιθ, ζαιαζζνζεξαπεία, ηνπξηζκφο πγείαο, πξνπνλεηηθφο αζιεηηθφο ηνπξηζκφο ), πνπ δηαθνξνπνηνχλ ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ θαη παξέρνπλ ηνπξηζηηθέο ππεξεζίεο πςειήο πνηφηεηαο θαη κπνξνχλ λα πξνζειθχζνπλ δηαθνξεηηθέο θαηεγνξίεο επηζθεπηψλ. Παξάιιεια, ν ηνπξηζηηθφο ηνκέαο ζπκβάιιεη απνηειεζκαηηθά ζηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο, δηαζέηνληαο ην ζεκαληηθφηεξν κεξίδην λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο (πεξίπνπ 40% ηνπ ζπλφινπ). 25 Απηφ εμεγείηαη απφ ηελ ππαγσγή αξρηθά πνιιψλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ ηξηηνγελνχο (κε ηνπξηζηηθνχ) ηνκέα (αλάπηπμε ινγηζκηθνχ, παξνρή ππεξεζηψλ εμαηξεηηθά πξνεγκέλεο ηερλνινγίαο, παξνρή ππεξεζηψλ εθνδηαζηηθήο αιπζίδαο, επξπδσληθά δίθηπα θ.ιπ.) ζηελ θαηεγνξία 4 φπνπ ηχγραλαλ κηθξφηεξσλ ζπγθξηηηθά εληζρχζεσλ. Με ηνλ Ν. 3522/06, νη παξαπάλσ δξάζεηο ππάρζεθαλ ζηελ λέα θαηεγνξία 1 πνπ απνιακβάλεη πςειφηεξεο εληζρχζεηο. 77

Πίλαθαο 4.4 Καηαλνκή ησλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ θαηά ηνκέα νηθνλνκηθήο δξαζηεξηόηεηαο Πεγή: www.mnec.gr, Ηνχιηνο 2007, ΤΠΟΗΟ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Γεληθή Γηεχζπλζε Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Γηεχζπλζε Έγθξηζεο θαη Διέγρνπ Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Σκήκα Μειεηψλ θαη ηαηηζηηθήο Παξαθνινχζεζεο, ηδία επεμεξγαζία 78

4.2.3 Περιφερειακό κατανομό των επενδύςεων 4.2.3.1 Επενδύςεισ, επιχορηγόςεισ και μϋςο κόςτοσ επϋνδυςησ Ο Πίλαθαο 4.5 παξνπζηάδεη ηελ δηακφξθσζε ηνπ κέζνπ πνζνζηνχ επηρνξήγεζεο αλά επέλδπζε θαη αλά Πεξηθέξεηα κέρξη ηηο 20/7/2007. Τπνινγίζηεθε επίζεο θαη ην κέζν χςνο επέλδπζεο, ελψ κε βάζε ηνλ πιεζπζκφ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο 26 έρεη εμαρζεί έλαο «κέζνο φξνο επελδπκέλνπ πνζνχ αλά θάηνηθν». Παξαηεξνχκε φηη δελ ππάξρεη ζνβαξή δηαθνξνπνίεζε κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ην κέζν χςνο ησλ επελδχζεσλ ζε ζρέζε κε ηηο εληζρχζεηο 27, κε άιια ιφγηα ε δηαθνξνπνίεζε ησλ πνζνζηψλ ησλ εληζρχζεσλ δελ επεξέαζε αμηφινγα ηηο ρσξηθέο πξνηηκήζεηο ησλ ελδηαθεξνκέλσλ. Μνινλφηη ίζρπζαλ απμεκέλα πνζνζηά επηρνξεγήζεσλ θαη απηφ θαίλεηαη ζε νξηζκέλεο Πεξηθέξεηεο ή ηκήκαηα Πεξηθεξεηψλ ηεο δψλεο Γ (Θξάθε, Βφξεην θαη Νφηην Αηγαίν) εληνχηνηο δελ παξαηεξείηαη ζεκαληηθή κεηαηφπηζε ηνπ φγθνπ ησλ εγθξηζέλησλ ζρεδίσλ πξνο ηηο πεξηνρέο απηέο. ζνλ αθνξά ηελ επίδξαζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πφξσλ ζηελ άκβιπλζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ, θαίλεηαη ηειηθά φηη θάπνηεο «κεηνλεθηνχζεο» πεξηνρέο, φπσο ε Ήπεηξνο σθεινχληαη ζεκαληηθά (509 / θάηνηθν), δελ ζπκβαίλεη ην ίδην φκσο παληνχ, π.ρ. ε Γπηηθή Μαθεδνλία ή ε Αλαη. Μαθεδνλία θαη Θξάθε ιακβάλνπλ κηθξφ κεξίδην. Αμίδεη επίζεο λα αλαθεξζεί ε ραξαθηεξηζηηθή πεξίπησζε ηεο Κξήηεο, φπνπ κε κηθξφ ζρεηηθά πνζνζηφ ελίζρπζεο απνιακβάλεη ηε κεγαιχηεξε «εηζξνή» αλά θάηνηθν κε κηθξά αιιά πνιπάξηζκα επελδπηηθά ζρέδηα αξθεηά απφ ηα νπνία ππάγνληαη ζηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα. Γελ είλαη ηπραίν φηη ε ζπγθεθξηκέλε Πεξηθέξεηα θαηαιακβάλεη ηελ πξψηε ζέζε ζε απφιπην αξηζκφ θαη ηε δεχηεξε ζε χςνο εγθξηζέλησλ ζρεδίσλ. Δμεηάδνληαο ηα παξαπάλσ δεδνκέλα ζε ζρέζε κε απηά ησλ πξνεγνχκελσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ, βιέπνπκε φηη ην απμεκέλν πνζνζηφ επηρνξήγεζεο (41,7% 26 Γηα ηνλ πιεζπζκφ ησλ Πεξηθεξεηψλ έρνπλ αληιεζεί ζηνηρεία απφ ηελ Eurostat (ελεκέξσζε ηνπ 2005). 27 Ζ αλάιπζε αθνξά ηηο κηθξφηεξεο επελδχζεηο (θάησ ησλ 4 εθαη. γηα ηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο θαη θάησ ησλ 2 εθαη. γηα ηηο ππφινηπεο Πεξηθέξεηεο), αθνχ γηα ηηο επελδχζεηο πνπ ππάγνληαη ζην ΤΠΟΗΟ δελ ππάξρεη δηαζεζηκφηεηα ησλ ζηνηρείσλ θαηαλνκήο ηνπο πεξηθεξεηαθά. 79

κέζνο φξνο) παξφιν πνπ επηβαξχλεη επηπξφζζεηα ηνλ θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ 28, εληνχηνηο θαηέζηεζε ζαθψο ειθπζηηθφηεξεο ηηο πξννπηηθέο επέλδπζεο κε απνηέιεζκα κεγάιν αξηζκφ εγθξίζεσλ (ζε ζρέζε κε πξνεγνχκελνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο), ιακβαλνκέλνπ ππφςε θαη ηνπ κηθξνχ ζπγθξηηηθά δηαζηήκαηνο εθαξκνγήο. Δδψ ζα πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη κνινλφηη ην πνζνζηφ επηρνξήγεζεο είλαη φλησο κεγάιν, νη ζπλνιηθνί πφξνη ησλ θξαηηθψλ εληζρχζεσλ πνπ θαηεπζχλνληαη ζε ηέηνηεο δξάζεηο βαίλνπλ δηαρξνληθά κεηνχκελεο θαη βξίζθνληαη ζηηο ρακειφηεξεο ζέζεηο ζηελ θιίκαθα ηεο ΔΔ-27 29. Δπίζεο, ην κέζν χςνο επέλδπζεο βξίζθεηαη ζε ζεκαληηθά πςειφηεξν επίπεδν ζε ζρέζε κε ηηο αληίζηνηρεο επηδφζεηο ησλ παιαηφηεξσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ, αλ ζπλεθηηκεζεί θαη ην ζηνηρείν ηνπ πιεζσξηζκνχ. 28 Ζ πξνβιεπφκελε γηα θάζε νηθνλνκηθφ έηνο δαπάλε ζε βάξνο ηνπ Γεκνζίνπ γηα ηελ θαηαβνιή ησλ επηρνξεγήζεσλ επελδχζεσλ θαη ησλ επηδνηήζεσλ εγγξάθεηαη ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ησλ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (Ν.3299/04, άξζ. 8). 29 ηνλ Πίλαθα Α3 ηνπ Παξαξηήκαηνο Α παξαηίζεληαη αλαιπηηθά νη ζπλνιηθέο θξαηηθέο εληζρχζεηο ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο ΔΔ 27 γηα δηάθνξεο δξάζεηο, γηα ηα έηε 1994-2005. 80

Πίλαθαο 4.5 Πεξηθεξεηαθή θαηαλνκή ησλ επελδύζεσλ ηνπ Ν.3299/2004 θαη απνηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ πξνεγνύκελσλ αλαπηπμηαθώλ λόκσλ ΦΟΡΔΑ ΔΝΣΑΞΖ ΑΡΗΘΜΟ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ ΠΟΟΣΟ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ,% ΜΔΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΔΠΔΝΓΤΔΗ ΑΝΑ ΚΑΣΟΗΚΟ, ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ 983 41,08 6.035.921 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 87 54,11 807.803 347 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΝΑΣ. ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 235 53,11 984.321 381 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ 225 49,66 772.732 509 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 111 49,25 1.013.255 371 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 83 46,27 873.134 329 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 238 46,21 643.520 209 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 90 46,15 977.795 299 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 191 42,99 720.889 230 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 349 42,14 1.263.509 231 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΡΖΣΖ 570 37,85 725.865 688 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΘΔΑΛΗΑ 320 37,21 800.935 347 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ 30 35,89 1.016.018 8 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 149 35,25 979.163 261 ΤΝΟΛΟ (28 ΜΖΝΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ) 3.661 41,70 2.256.199 Ν.2601/98 (1998-2001) 1.655 34,03 1.329.421 Ν. 1892/90 & Ν.2234/94 (1.1.1991-31.12.1998) 3.087 36,96 1.638.592 Ν.1262/82 (16.6.1982-23.11.1991) 9.967 34,12 180.103 Πεγή: Γηα ηηο επελδχζεηο ηνπ Ν. 3299/04, www.mnec.gr, Ηνχιηνο 2007, ΤΠΟΗΟ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Γεληθή Γηεχζπλζε Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Γηεχζπλζε Έγθξηζεο θαη Διέγρνπ Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Σκήκα Μειεηψλ θαη ηαηηζηηθήο Παξαθνινχζεζεο. Γηα ηνπο πξνεγνχκελνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο 30, Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή, ζει 331, 334 θαη 341. Γηα ηνλ πιεζπζκφ ησλ Πεξηθεξεηψλ έρνπλ ιεθζεί ζηνηρεία απφ ηελ Eurostat (http://epp.eurostat.ec.europa.eu), ζηνηρεία γηα ην 2005, ηδία επεμεξγαζία 30 χκθσλα κε λεφηεξα ζηνηρεία γηα ηνλ Ν. 2601/98 θαη γηα ην δηάζηεκα 1998-2003, ππεβιήζεζαλ 3.817 αηηήζεηο πξνυπνινγηζκνχ 9,9 δηο. απφ ηηο νπνίεο εγθξίζεθαλ 2.721 κε ζπλνιηθφ πξνυπνινγηζκφ 2,9 δηο. (Πεγή: ΤΠΟΗΟ, Δζληθφ Πξφγξακκα Μεηαξξπζκίζεσλ 2005-2008, Έκθεζη Δθαπμογήρ 2006). 81

4.2.3.2 Η ςυμβολό των επενδυτικών ςχεδύων ςτην αντιμετώπιςη τησ ανεργύασ ηνλ Πίλαθα 4.6 δηαθξίλνληαη ηα ζηνηρεία δεκηνπξγίαο λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Ο ηειεπηαίνο αλαπηπμηαθφο λφκνο θαίλεηαη φηη έρεη απνθέξεη κέρξη ηψξα αξθεηά ζεηηθά απνηειέζκαηα ζε ζχγθξηζε κε ηνπο 2 πξνεγνχκελνπο. Δίλαη ζεκαληηθφ λα επηζεκαλζεί φηη νη πεξηζζφηεξεο ζπγθξηηηθά ζέζεηο εξγαζίαο 31 πξνέξρνληαη απφ ηηο κεγαιχηεξεο επελδπηηθέο ελέξγεηεο (ΤΠΟΗΟ) αλ θαη είλαη σζηφζν «αθξηβέο» (450.000 αλά λέα ζέζε, έλαληη 388.000 ηνπ εζληθνχ κέζνπ φξνπ). Δμαίξεζε απνηειεί ε Πεξηθέξεηα Αηηηθήο, φπνπ ππάξρεη πνιχ κεγαιχηεξε δήηεζε ζε πξνζσπηθφ 32. Γηαθαίλεηαη, φκσο, ε ηάζε ηεο κείσζεο δηαρξνληθά ηνπ κέζνπ φξνπ ζέζεσλ αλά επέλδπζε, δεισηηθφ ηεο ηζρπξήο κεηαζηξνθήο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο πξνο επηρεηξεκαηηθέο δξάζεηο έληαζεο θεθαιαίνπ ή ηερλνινγίαο παξά πξνο έληαζε εξγαζίαο. Απηφ είλαη αλακελφκελν, δεδνκέλεο ηεο έληνλεο θηλεηηθφηεηαο ηνπ θεθαιαίνπ πνπ ζε κηα παγθνζκηνπνηεκέλε αγνξά κε ζπλζήθεο έληνλνπ αληαγσληζκνχ αλαδεηά ηξφπνπο ζπκπίεζεο ηνπ εξγαηηθνχ θφζηνπο θαη ζηξέθεηαη πξνο παξαγσγή αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ απαηηνχλ κηθξφηεξε ζπλεηζθνξά ζε αλζξψπηλνπο πφξνπο. 31 Σα δεθαδηθά ςεθία ζηελ ζηήιε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο ππνλννχλ φηη θάπνηεο ζέζεηο είλαη κεξηθήο ή επνρηαθήο απαζρφιεζεο. 32 Λφγσ πηζαλφλ ηεο χπαξμεο Βηνκεραληθψλ Πεξηνρψλ κε έληνλε ζπκκεηνρή ησλ κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ (φπνπ δεηείηαη πξνζσπηθφ), ζε ζπλδπαζκφ θαη κε ηελ χπαξμε πςειφηεξεο (ζε αξηζκφ αιιά θαη ζε εμεηδίθεπζε) ζηάζκεο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. 82

Πίλαθαο 4.6 ηνηρεία δεκηνπξγίαο λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο ΦΟΡΔΑ ΔΝΣΑΞΖ ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΜΔΟ ΟΡΟ ΝΔΧΝ ΘΔΔΧΝ ΔΡΓΑΗΑ ΑΝΑ ΔΠΔΝΓΤΖ ΜΔH ΔΠΔΝΓΤΣΗΚΖ ΓΑΠΑΝΖ ΑΝΑ ΘΔΖ ΔΡΓΑΗΑ, ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ 13.206,48 13,4 449.273 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ 848,41 28,3 35.927 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 1.563,4 4,5 294.373 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 637,57 4,3 282.055 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΝΑΣ. ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 785,79 3,3 297.303 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 296 3,3 251.520 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 362 3,3 228.830 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΘΔΑΛΗΑ 1.019 3,2 246.676 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ 704,83 3,1 317.221 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 201 2,3 302.086 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 434,05 2,3 733.587 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 507 2,1 477.720 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 151,70 1,8 349.646 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΡΖΣΖ 564 1,0 310.694 ΤΝΟΛΟ (28 ΜΖΝΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ) 21.281 5,8 388.133 Ν.2601/98 (1998-2001) 14.775 8,9 148.891 Ν. 1892/90 & Ν.2234/94 (1.1.1991-31.12.1998) 49.752 16,1 101.671 Ν.1262/82 (16.6.1982-23.11.1991) 101.807 10,2 17.632 Πεγή: Βι. ζρεηηθή ππνζεκείσζε ζηνλ πίλαθα 4.5 4.2.3.3 Φρονικό εξϋλιξη του ρυθμού υποβολόσ και ϋγκριςησ επενδυτικών προτϊςεων Οη Πίλαθεο 4.7 θαη 4.8 παξνπζηάδνπλ ηελ θαηαλνκή ησλ επελδχζεσλ σο πξνο ηνλ αξηζκφ ηνπο θαη ην ζπλνιηθφ χςνο. Σα δεδνκέλα ησλ πηλάθσλ απηψλ εθθξάδνληαη θαη σο κέζνη φξνη γηα ην ζχλνιν ηεο πεξηφδνπ (1/4/2005 20/7/2007) ζηα Γηαγξάκκαηα 4.2 θαη 4.3 γηα ην ζχλνιν ησλ θνξέσλ δηαρείξηζεο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ θαη ζηα Γηαγξάκκαηα 4.4. θαη 4.5 κφλν γηα ηηο Πεξηθέξεηεο, αληίζηνηρα. Οη Πεξηθέξεηεο έρνπλ νκαδνπνηεζεί θαηά ηηο πεξηνρέο ησλ δσλψλ πνπ ζεζπίζηεθαλ κεηά ηελ ςήθηζε ηνπ Ν. 3522/06 θαη ηζρχνπλ απφ ην ηέινο ηνπ Ηνπιίνπ 2007 θαη κεηά 33. Ο ιφγνο 33 Λεπηνκέξεηεο γηα ην λέν επελδπηηθφ πιαίζην πνπ ζα ηζρχζεη θαηά ηελ δεχηεξε θάζε εθαξκνγήο ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ δίλνληαη ζην Παξάξηεκα Β. 83

απηήο ηεο νκαδνπνίεζεο είλαη λα δηαπηζησζεί θαηά πφζνλ ε θαηλνχξηα ξχζκηζε πήξε ππφςε ηελ έσο ην ηέινο ηνπ 2006 αλά Πεξηθέξεηα δηακνξθνχκελε θαηάζηαζε. Παξαηεξνχκε φηη κεηά απφ κηα αξρηθή πεξίνδν δηζηαθηηθφηεηαο ησλ επηρεηξεκαηηψλ, νη επηδφζεηο ζηαδηαθά άξρηζαλ λα βειηηψλνληαη. Ηδηαίηεξα απηφ ζπλέβε πξνο ην ηέινο ηνπ 2006. Ο κέζνο αξηζκφο εγθξίζεσλ αλά κήλα ζηελ ηειεπηαία απηή πεξίνδν (4/11/2006 20/7/2007) ζε επίπεδν επηθξάηεηαο απμήζεθε θαηά 143,2 % ελψ ην κέζν χςνο εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ θαηά 352,4%. Σα αίηηα ηεο ζεκαληηθήο αχμεζεο ζα πξέπεη πηζαλφλ λα αλαδεηεζνχλ ζηελ ιήμε ησλ πξνζεζκηψλ ππνβνιήο αηηήζεσλ ππαγσγήο έσο ην ηέινο ηνπ 2006 34 θαη ζηελ πηζαλή ζπνπδή ησλ ππνςήθησλ επελδπηψλ λα επσθειεζνχλ απφ ηηο εληζρχζεηο, κε γλσξίδνληαο αλ ζηελ επφκελε θάζε εθαξκνγήο ηνπ λφκνπ ην θιίκα ζα ήηαλ πεξηζζφηεξν επλντθφ ή φρη. 35 Ζ αχμεζε απηή δελ είρε σζηφζν ηα ίδηα ραξαθηεξηζηηθά παληνχ θαζψο σθειήζεθαλ πεξηζζφηεξν απφ απηή ηα κεγαιχηεξα επελδπηηθά ζρέδηα (ΤΠΟΗΟ, αχμεζε θαηά 442,3% θαη 568,7% ησλ ζρεηηθψλ δεηθηψλ) ελψ ηα κηθξφηεξα (Πεξηθέξεηεο) είραλ πνιχ πην ζπγθξαηεκέλεο επηδφζεηο αλ θαη αξθεηά ηθαλνπνηεηηθέο (83,9% θαη 91,5%). Αμίδεη λα αλαθεξζεί, σζηφζν, φηη απφ ηελ αχμεζε ησλ ζρεδίσλ ζηηο Πεξηθέξεηεο δελ σθειήζεθαλ φιεο θαηά ηελ ίδηα ηάμε κεγέζνπο. Έηζη, ελψ ε Α θαη ε Β δψλε σο ζχλνιν βειηηψζεθαλ ζεκαληηθά (απμήζεηο 129,9% θαη 134,2%), αληίζεηα ε Γ δψλε κεηαβιήζεθε ζαλ ζχλνιν ειάρηζηα ζεηηθά (22,2% θαη 24,7% αληίζηνηρα). Σν γεγνλφο απηφ δηθαηνινγεί έηζη ηελ πξηκνδφηεζε ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο Γ δψλεο θαηά ηελ δεχηεξε πεξίνδν εθαξκνγήο ηνπ αλαπηπμηαθνχ πιαηζίνπ. Δπίζεο ε Γ δψλε κείσζε ην κεξίδηφ ηεο ζε ζπλνιηθφ χςνο επελδχζεσλ απφ πεξίπνπ 39% ζην ηέινο ηνπ 2006 ζε 33% ζην ηέινο Ηνπιίνπ 2007. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη επελδχζεηο ηεο «ηειεπηαίαο ζηηγκήο» ηνπ πξψηνπ θχθινπ εθαξκνγήο θαηεπζχλζεθαλ θαηά πξνηίκεζε πξνο ηηο πην αλεπηπγκέλεο Πεξηθέξεηεο. 34 χκθσλα κε ηνλ Ν. 3508/06, άξζ. 9 (ΦΔΚ 249 Α, 16.11.2006), «1.Αηηήζεηο επελδπηηθψλ ζρεδίσλ γηα ηελ ππαγσγή ηνπο ζηηο εληζρχζεηο ηεο επηρνξήγεζεο ή θαη ηεο επηδφηεζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ή ηεο επηδφηεζεο ηνπ θφζηνπο ηεο δεκηνπξγνχκελεο απαζρφιεζεο, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ λ. 3299/2004, ππνβάιινληαη έσο θαη ηελ εκεξνκελία δεκνζίεπζεο ηνπ παξφληνο λφκνπ. 2.Ζ έλαξμε δαπαλψλ γηα ηελ ππαγσγή επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ζηελ ελίζρπζε ηεο θνξνινγηθήο απαιιαγήο, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ λ. 3299/2004, είλαη δπλαηή έσο θαη ηελ 29 ε Γεθεκβξίνπ 2006». 35 αθψο ζηε ζεηηθή απηή δηακφξθσζε ζα πξέπεη λα ζπλεθηηκεζεί επίζεο θαη ε ζπκβνιή ηεο βειηίσζεο ηνπ νηθνλνκηθνχ θιίκαηνο θαηά ην δεχηεξν εμάκελν ηνπ 2006, φπσο θαίλεηαη θαη ζην Γηάγξακκα 1.3. 84

Θα πξέπεη λα επηζεκαλζεί επίζεο θαη ε πεξίπησζε ηεο Πεξηθέξεηαο Αλαη. Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο, κηαο Πεξηθέξεηαο ε νπνία είηε κφλν κε ην ηκήκα ηεο Θξάθεο, είηε εμνινθιήξνπ εληζρχζεθε ηδηαίηεξα θαη θαηά ηνπο πξνεγνχκελνπο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο. ηελ πξψηε θάζε εληάρζεθαλ αξρηθά ζηελ Γ δψλε κφλν νη λνκνί ηεο Θξάθεο. ηελ ζπλέρεηα κε ζρεηηθή ηξνπνπνίεζε 36 έγηλε ε ππαγσγή ζηε Γ δψλε θαη ησλ ππφινηπσλ λνκψλ ηεο Πεξηθέξεηαο, Γξάκαο θαη Καβάιαο. Παξαηεξήζεθε αηζζεηή αχμεζε ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ζηελ εμέιημε, σζηφζν ζε ζρέζε κε ηνλ πιεζπζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο ην απνηέιεζκα ζα κπνξνχζε λα ήηαλ θαη θαιχηεξν (βι. θαη Πίλ. 4.7 θαη 4.8) θαη απηφ γηαηί ε Πεξηθέξεηα δελ εκθαλίδεη ηα πξνβιήκαηα πξνζβαζηκφηεηαο πνπ έρνπλ νη λεζησηηθέο Πεξηθέξεηεο ηεο Γ δψλεο, ελψ θαη νη δπηηθνί λνκνί ηεο ηδηαίηεξα βξίζθνληαη πνιχ θνληά ζηε Θεζζαινλίθε, θάηη πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πςειφηαηε ρνξεγνχκελε ελίζρπζε κπνξεί λα ηνλψζεη ην επηρεηξεκαηηθφ ελδηαθέξνλ. 36 Ν. 3427/2005, άξζ. 46 (ΦΔΚ 312 Α, 27.12.2005). 85

Πίλαθαο 4.7 Δμέιημε ηνπ αξηζκνύ εγθξίζεσλ ησλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ΑΡΗΘΜΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ ΜΔΟ ΟΡΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ ΑΝΑ ΜΖΝΑ ΦΟΡΔΑ ΔΝΣΑΞΖ 1/4/05-14/7/2005 14/7/05-25/11/05 26/11/05-31/3/06 1/4/06-28/7/06 29/7/06-3/11/06 ΜΔΟ ΟΡΟ ΣΔΛΔΤΣΑΗΧΝ 2 4/11/06-20/7/07 ΤΝΟΛΟ ΣΔΣΡΑΜΖΝΧΝ (4/11/06-20/7/07) 1/4/2005-3/11/2006 4/11/2006-20/7/2007 ΠΟΟΣΟ ΜΔΣΑΒΟΛΖ,% ΜΔΣΑΞΤ ΣΧΝ 2 ΠΔΡΗΟΓΧΝ ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ 19 32 56 106 86 342 684 983 14,6 79,2 442,3 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ 0 2 2 3 3 10 20 30 0,5 2,3 374,1 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 0 12 12 14 7 23 45 90 2,2 5,2 137,1 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΘΔΑΛΗΑ 4 27 35 53 31 85 170 320 7,3 19,7 168,7 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 0 3 12 18 18 16 32 83 2,5 3,7 48,7 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 7 52 31 61 46 76 152 349 9,6 17,6 82,9 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΡΖΣΖ 30 64 82 88 16 145 290 570 13,7 33,6 145,5 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 0 5 24 24 4 27 54 111 2,8 6,3 124,6 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 0 22 0 52 0 38 75 149 3,6 8,7 140,3 ΤΝΟΛΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ Α' ΚΑΗ Β' ΕΧΝΖ 41 187 198 313 125 419 838 1702 42,2 97,1 129,9 ΠΟΟΣΟ % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ (< 2 εκατ. ) 64,06 69,26 53,80 64,14 39,31 71,62 71,62 63,55 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΝΑΣ. ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 8 14 36 50 62 33 65 235 8,3 7,5-9,4 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 2 9 12 20 14 15 30 87 2,8 3,5 24,8 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 10 27 51 42 45 32 63 238 8,6 7,3-14,7 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ 2 18 47 39 42 39 77 225 7,2 8,9 23,3 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 1 15 24 24 30 49 97 191 4,6 11,2 144,6 ΤΝΟΛΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ Γ' ΕΧΝΖ 23 83 170 175 193 166 332 976 31,5 38,5 22,2 ΠΟΟΣΟ % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ (< 2 εκατ. ) 35,94 30,74 46,20 35,86 60,69 28,38 28,38 36,45 ΤΝΟΛΟ (ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΔ) 64 270 368 488 318 585 1170 2678 73,7 135,5 83,9 ΤΝΟΛΟ (ΤΠΟΗΟ και ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΔ) 83 302 424 594 404 927 1854 3661 88,3 214,7 143,2 Πεγή: http://3299.ependyseis.gr/site/354/default.aspx, ηδία επεμεξγαζία Παξαηήξεζε: Οη παξαπάλσ εγθξίζεηο έγηλαλ ππφ ην πιαίζην ηνπ αξρηθνχ Ν. 3299/04 θαη ν δηαρσξηζκφο ησλ Πεξηθεξεηψλ ζε δψλεο έγηλε γηα ιφγνπο επνπηηθνχο φπσο εμεγήζεθαλ παξαπάλσ 86

Πίλαθαο 4.8 Δμέιημε ηνπ ζπλνιηθνύ ύςνπο επελδύζεσλ ησλ εγθξηζέλησλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ΦΟΡΔΑ ΔΝΣΑΞΖ Πεγή: http://3299.ependyseis.gr/site/354/default.aspx, ηδία επεμεξγαζία 1/4/2005-3/11/2006 ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ, ΜΔΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ ΑΝΑ ΜΖΝΑ, 4/11/2006-20/7/2007 ΤΝΟΛΟ 1/4/2005-3/11/2006 4/11/2006-20/7/2007 ΠΟΟΣΗΑΗΑ ΜΔΣΑΒΟΛΖ,% ΜΔΣΑΞΤ ΣΧΝ 2 ΠΔΡΗΟΓΧΝ ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ 1.552.998.710 4.380.311.935 5.933.310.645 75.879.416 507.372.039 568,7 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΣΣΗΚΖ 10.721.000 19.759.534 30.480.534 523.827 2.288.749 336,9 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 39.912.715 48.088.867 88.001.582 1.950.133 5.570.139 185,6 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΘΔΑΛΗΑ 114.249.039 142.050.247 256.299.286 5.582.201 16.453.697 194,8 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 42.085.008 30.385.125 72.470.133 2.056.271 3.519.513 71,2 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 246.732.236 194.232.354 440.964.590 12.055.321 22.497.956 86,6 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΡΖΣΖ 206.367.132 207.375.791 413.742.923 10.083.085 24.020.362 138,2 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 55.294.674 57.176.637 112.471.311 2.701.694 6.622.776 145,1 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 69.495.410 76.399.918 145.895.328 3.395.541 8.849.411 160,6 ΤΝΟΛΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ Α' ΚΑΗ Β' ΕΧΝΖ 784.857.214 775.468.473 1.560.325.687 38.348.072 89.822.603 134,2 ΠΟΟΣΟ % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ (< 2 εκατ. ) 60,98 74,59 67,06 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΝΑΣ. ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 168.274.390 63.041.080 231.315.470 8.221.876 7.302.056-11,2 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 47.027.973 23.250.845 70.278.818 2.297.784 2.693.148 17,2 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 112.346.326 40.811.517 153.157.843 5.489.234 4.727.203-13,9 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΖΠΔΗΡΟΤ 110.334.274 63.530.536 173.864.810 5.390.925 7.358.749 36,5 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 64.184.191 73.505.571 137.689.762 3.136.035 8.514.159 171,5 ΤΝΟΛΟ ΔΓΚΡΗΔΧΝ Α' ΚΑΗ Β' ΕΧΝΖ 502.167.154 264.139.549 766.306.703 24.535.854 30.595.315 24,7 ΠΟΟΣΟ % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ (< 2 εκατ. ) 39,02 25,41 32,94 ΤΝΟΛΟ (ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΔ) 1.287.024.368 1.039.608.022 2.326.632.390 62.883.927 120.417.918 91,5 ΤΝΟΛΟ (ΤΠΟΗΟ και ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΔ) 2.840.023.078 5.419.919.957 8.259.943.035 138.763.343 627.789.956 352,4 87

ΥΡΟΙΟ ΚΗΤΗ ΚΕΝΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΑΚΗ ΗΡΕΙΟΣ ΡΕΛΟΡΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΒΟΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΑΤΤΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ (ΡΕΙΦΕΕΙΕΣ) ΣΥΝΟΛΟ (ΥΡΟΙΟ και ΡΕΙΦΕΕΙΕΣ) Μζςοσ όροσ εγκρίςεων ανά μήνα Γηάγξακκα 4.2 Μέζνο όξνο αλά κήλα εγθξίζεσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, ζύλνιν θνξέσλ 140,0 120,0 100,0 ΜΕΣΟΣ ΟΟΣ ΑΙΘΜΟΥ ΕΓΚΙΣΕΩΝ ΑΝΑ ΜΗΝΑ 1/4/2005-20/7/2007 125,8 80,0 92,0 60,0 40,0 20,0 33,8 0,0 19,6 12,0 11,0 8,2 8,1 7,7 6,6 5,1 3,8 3,1 3,0 2,9 1,0 Φορζασ Ζ νταξησ Πεγή: Ηδία επεμεξγαζία ησλ ζπγθεληξσηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 4.7 88

ΚΗΤΗ ΚΕΝΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΑΚΗ ΗΡΕΙΟΣ ΡΕΛΟΡΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΒΟΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΑΤΤΙΚΗ Μζςοσ όροσ εγκρίςεων ανά μήνα Γηάγξακκα 4.3 Μέζνο όξνο αλά κήλα εγθξίζεσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, κόλν Πεξηθέξεηεο 25,0 20,0 19,6 ΜΕΣΟΣ ΟΟΣ ΑΙΘΜΟΥ ΕΓΚΙΣΕΩΝ ΑΝΑ ΜΗΝΑ 1/4/2005-20/7/2007 15,0 10,0 12,0 11,0 5,0 0,0 8,2 8,1 7,7 6,6 5,1 3,8 3,1 3,0 2,9 1,0 Φορζασ Ζνταξησ Πεγή: Ηδία επεμεξγαζία ησλ ζπγθεληξσηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 4.7 89

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΕΝΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΗΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΑΚΗ ΗΡΕΙΟΣ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΕΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΡΕΛΟΡΟΝΝΗΣΟΣ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΒΟΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΑΤΤΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ (ΡΕΙΦΕΕΙΕΣ) ΣΥΝΟΛΟ (ΥΡΟΙΟ και ΡΕΙΦΕΕΙΕΣ) Μζςο φψοσ επενδφςεων Γηάγξακκα 4.4 Μέζνο όξνο αλά κήλα ύςνπο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, ζύλνιν θνξέσλ 300.000 250.000 283.847 200.000 203.894 ΜΕΣΟ ΥΨΟΣ ΕΓΚΕΚΙΜΕΝΩΝ ΕΡΕΝΔΥΣΕΩΝ ΑΝΑ ΜΗΝΑ Αϋ ΦΑΣΗ (1/4/2005-20/7/2007), ΣΕ ΧΙΛ. 150.000 100.000 50.000 79.953 0 15.153 14.218 8.808 7.949 5.975 5.263 5.014 4.732 3.865 3.024 2.490 2.415 1.047 Φορζασ Ζνταξησ Πεγή: Ηδία επεμεξγαζία ησλ ζπγθεληξσηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 4.8 90

ΚΕΝΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΗΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΑΚΗ ΗΡΕΙΟΣ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΕΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΡΕΛΟΡΟΝΝΗΣΟΣ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΒΟΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΑΤΤΙΚΗ Μζςο φψοσ επενδφςεων ανά μήνα Γηάγξακκα 4.5 Μέζνο όξνο αλά κήλα ύςνπο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ, Α θάζε 1/4/2005 20/7/2007, κόλν Πεξηθέξεηεο 16.000 14.000 12.000 15.153 14.218 ΜΕΣΟ ΥΨΟΣ ΕΓΚΕΚΙΜΕΝΩΝ ΕΡΕΝΔΥΣΕΩΝ ΑΝΑ ΜΗΝΑ Αϋ ΦΑΣΗ (1/4/2005-20/7/2007), ΣΕ ΧΙΛ. 10.000 8.000 6.000 4.000 8.808 7.949 5.975 5.263 5.014 4.732 2.000 3.865 3.024 2.490 2.415 0 1.047 Φορζασ Ζνταξησ Πεγή: Ηδία επεμεξγαζία ησλ ζπγθεληξσηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 4.8 91

4.2.3.4 Η πορεύα των μεγϊλων επενδύςεων πσο πξναλαθέξζεθε, ε αξκνδηφηεηα γηα ηελ ππνβνιή κεγάισλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ 37 αλήθεη ζην ΔΛΚΔ πνπ ππάγεηαη ζην ΤΠΟΗΟ. ηνλ Πίλαθα 4.9 παξνπζηάδεηαη ζχκθσλα κε ηα πιένλ δηαζέζηκα ζηνηρεία ε θηλεηηθφηεηα ησλ κεγάισλ επελδχζεσλ κε βάζε αλαθνξάο ηελ νινθιήξσζε ησλ 2 πξψησλ εηψλ εθαξκνγήο ηνπ Ν. 3299/04 (έσο 31/12/2006). Σα αλαιπηηθά ζηνηρεία γηα ηα επελδπηηθά ζρέδηα θαίλεηαη ζην Παξάξηεκα Γ (Πίλαθαο Γ1). Πίλαθαο 4.9 πλνιηθή απνηίκεζε ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ (2005 2006) ΔΣΟ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΑΡΗΘΜΟ ΔΓΚΔΚΡΗΜΔΝΧΝ ΥΔΓΗΧΝ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΑΠΟ ΣΟΝ ΔΠΔΝΓΤΣΖ, εθ. (97 ΥΔΓΗΑ) ΔΓΚΔΚΡΗΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, εθ. (7 + 28 = 35 ΥΔΓΗΑ) ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, εθ. (9 + 11 = 20 ΥΔΓΗΑ) ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, εθ. (20 + 74 = 94 ΥΔΓΗΑ) ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ (97 ΥΔΓΗΑ) 2005 20 522,32 108,22 43,92 185,51 829 2006 77 2265,28 851,31 61,74 955,93 3878 ΤΝΟΛΟ 97 2787,60 959,53 105,66 1141,44 4707 Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ, 2007 θαη ηδία επεμεξγαζία Φαίλεηαη ινηπφλ φηη ηα κεγάια επελδπηηθά ζρέδηα θαιχπηνπλ έλα ζεκαληηθφ ηκήκα ηνπ ζπλνιηθνχ πξνγξάκκαηνο 38 (ηεο ηάμεο ηνπ 33% ηνπ ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ), αιιά φρη θαη ην αληίζηνηρν ζηηο δεκηνπξγνχκελεο ζέζεηο εξγαζίαο (22% πεξίπνπ). ζνλ αθνξά ηα επηκέξνπο ραξαθηεξηζηηθά πνπ δηέπνπλ ηηο επελδχζεηο (πεξηθεξεηαθή δηάξζξσζε, θαηαλνκή θαηά δψλεο θηλήηξσλ, ζπκκεηνρή μέλσλ θεθαιαίσλ), νη ζρεηηθνί Πίλαθεο (4.10 4.13) παξαηίζεληαη ακέζσο κεηά. 37 Αθνξά επελδχζεηο είηε άλσ ησλ 15 εθαη. επξψ, είηε άλσ ησλ 3 εθαη. επξψ φπνπ ηνπιάρηζηνλ ην 50% ηεο ηδίαο ζπκκεηνρήο πξνέξρεηαη απφ θεθάιαηα εμσηεξηθνχ. 38 Ζ ζχγθξηζε γίλεηαη ζε ζρέζε κε ηα απνηειέζκαηα απφ ηελ ιήμε ηεο α θάζεο (8.251 εθ. ζπλνιηθφ χςνο επελδχζεσλ, 21.281 ζέζεηο εξγαζίαο). 92

Πίλαθαο 4.10 ηνηρεία θαηαλνκήο ησλ επελδύζεσλ αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ θαηά δώλε θηλήηξσλ (2005 2006) (ζύλνιν ζρεδίσλ: 94) ΕΧΝΖ ΚΗΝΖΣΡΧΝ ΑΡΗΘΜΟ ΥΔΓΗΧΝ Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ ΑΠΟ ΣΟΝ ΔΠΔΝΓΤΣΖ, ΔΚ. ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΔΚ. ΜΔΟ ΠΟΟΣΟ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, % ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, ΔΚ. ΠΟΟΣΟ ΤΜΜΔΣΟΥΖ ΚΔΦΑΛΑΗΧΝ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ ΔΠΗ ΣΟΤ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟΤ ΤΝΟΛΗΚΟΤ ΠΟΟΤ ΔΠΔΝΓΤΖ,% ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ Α 16 442,33 149,36 33,77 8,20 1,85 378 Β 2 74,31 26,00 34,99 9,00 12,11 194 Γ 43 1304,04 531,35 40,75 62,70 4,81 2468 Γ1 29 765,01 375,91 49,14 25,77 3,37 1363 Γ2 1 38,63 21,24 54,98 53 Γ3 3 83,00 37,58 45,28 134 ΤΝΟΛΟ Γ' 33 886,64 434,73 49,03 25,77 2,91 1550 ΓΔΝΗΚΟ ΤΝΟΛΟ 94 2707,32 1141,44 42,16 105,66 3,90 4590 93

ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ Πίλαθαο 4.11 ηνηρεία πεξηθεξεηαθήο θαηαλνκήο ησλ επελδύζεσλ αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ (2005 2006) ΑΡΗΘΜΟ ΥΔΓΗΧΝ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ ΑΠΟ ΣΟΝ ΔΠΔΝΓΤΣΖ, ΔΚ. ΤΝΟΛΟ ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΑΡΗΘΜΟ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, ΔΡΓΑΗΑ ΥΔΓΗΧΝ ΔΚ. ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ ΑΠΟ ΣΟΝ ΔΠΔΝΓΤΣΖ, ΔΚ. ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, ΔΚ. ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΑΡΗΘΜΟ ΥΔΓΗΧΝ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ ΑΠΟ ΣΟΝ ΔΠΔΝΓΤΣΖ, ΔΚ. ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, ΔΚ. ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΑΡΗΘΜΟ ΥΔΓΗΧΝ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ ΑΠΟ ΣΟΝ ΔΠΔΝΓΤΣΖ, ΔΚ. ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, ΔΚ. ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ Νόηην Αηγαίν 24 640 3,73 1237 24 640,00 3,73 1237,23 Πεινπόλλεζνο 14 580,99 35,00 1039 4 72,24 3,69 80,5 10 508,75 31,31 958 Αηηηθή 16 445,28 8,20 378 8 244,54 8,20 168 8 200,74 210,2 Κξήηε 10 272,12 2,08 478 10 272,12 2,08 478,22 Κεληξηθή Μαθεδνλία 9 269,03 16,88 501 5 149,11 7,88 239 2 74,31 9,00 194 2 45,61 67,9 ηεξεά Διιάδα 7 173,8 17,48 379 5 126,54 17,48 248 1 25,55 41 1 21,71 90 Γπηηθή Διιάδα 5 110,05 240 5 110,05 240 Ηόληα Νεζηά 4 87,57 6,46 185 1 33,92 3,43 2,5 3 53,65 3,03 182,5 Αλαηνιηθή Μαθεδνλία & Θξάθε 3 83 134 3 83,00 134 Γπηηθή Μαθεδνλία 2 47,09 12,94 23 1 41,74 12,94 5 1 5,35 17,9 Ήπεηξνο 2 40,04 2,90 60 1 5,88 2,90 10 1 34,16 50 Βόξεην Αηγαίν 1 38,63 53 1 38,63 53 Θεζζαιία 0 ύλνιν 97 2787,6 105,66 4706,95 33 867,02 56,52 1127,0 11 300,6 9,00 445,2 53 1619,98 40,15 3134,75 Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 94

Πίλαθαο 4.12 Πξνέιεπζε θεθαιαίσλ εμσηεξηθνύ ζηα επελδπηηθά ζρέδηα αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ (2005 2006) (ζύλνιν ζρεδίσλ:18) ΥΧΡΑ Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία ΚΔΦΑΛΑΗΑ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ, ΔΚ. ΠΟΟΣΟ, % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ Μ. Βξεηηαλία 31,31 29,63 Γαιιία 21,44 20,29 Γεξκαλία 21,02 19,89 Λνπμεκβνχξγν 12,94 12,25 Ηηαιία 7,22 6,83 Κχπξνο 5,81 5,50 ΥΧΡΔ Δ.Δ. (ΤΝΟΛΟ) 99,74 94,39 Ζ.Π.Α. 3,03 2,87 Διβεηία 2,90 2,74 ΥΧΡΔ ΔΚΣΟ Δ.Δ. (ΤΝΟΛΟ) 5,93 5,61 ΓΔΝΗΚΟ ΤΝΟΛΟ 105,67 100,00 Πίλαθαο 4.13 Μνξθέο ησλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ (2005 2006) (ζύλνιν ζρεδίσλ: 94) ΜΟΡΦΔ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ Δπέθηαζε - Δθζπγρξνληζκόο - Μεηεγθαηάζηαζε ΑΡΗΘΜΟ ΔΠΔΝΓΤΣΗΚΧΝ ΥΔΓΗΧΝ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΝΟΛΟ ΠΟΟΣΟ, % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ 13 2 12 27 28,72 Ίδξπζε 18 8 41 67 71,28 ΤΝΟΛΟ 31 10 53 94 100,00 ΜΟΡΦΔ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ Δπέθηαζε - Δθζπγρξνληζκόο - Μεηεγθαηάζηαζε ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΔΚ. ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΝΟΛΟ ΠΟΟΣΟ, % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ 309,63 64,11 285,77 659,51 24,09 Ίδξπζε 532,13 211,74 1334,21 2078,08 75,91 ΤΝΟΛΟ 841,76 275,85 1619,98 2737,59 100,00 ΜΟΡΦΔ ΣΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ Δπέθηαζε - Δθζπγρξνληζκόο - Μεηεγθαηάζηαζε ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΝΟΛΟ ΠΟΟΣΟ, % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ 388,5 30 457,3 875,8 18,74 Ίδξπζε 726,5 394,2 2677,45 3798,15 81,26 ΤΝΟΛΟ 1115 424,2 3134,75 4673,95 100,00 Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 95

Απφ ηε κειέηε ησλ ζηνηρείσλ ησλ παξαπάλσ πηλάθσλ πξνθχπηνπλ ηα αθφινπζα ζπκπεξάζκαηα: Ζ ζπληξηπηηθή πιεηνλφηεηα ησλ επελδχζεσλ θαη ζπλαθφινπζα νη πεξηζζφηεξεο λέεο ζέζεηο εξγαζίαο αιιά θαη ην ζεκαληηθφηεξν πνζνζηφ μέλσλ θεθαιαίσλ εληνπίδνληαη ζηηο δψλεο θηλήηξσλ Γ θαη Γ, εθεί φπνπ παξαηεξνχληαη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά επηρνξεγήζεσλ. Ζ δψλε Γ δελ παξνπζηάδεη νκνηνγελή ζπκπεξηθνξά, θαζψο ηδηαίηεξα επσθειείηαη κφλν ε ππνδψλε Γ1 (παξακεζφξηνο Β. Διιάδαο θαη πεξηζζφηεξν ηα Γσδεθάλεζα κε ηα ηνπξηζηηθά ζρέδηα), ελψ πνιχ ρακειφηεξε είλαη ε ζπκκεηνρή ησλ άιισλ 2 ππνδσλψλ. Παξαηεξείηαη θπξηαξρία ησλ ηνπξηζηηθψλ επελδχζεσλ πνπ θαιχπηνπλ ζρεδφλ ην 60% ηνπ ζπλνιηθνχ budget, κε ηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα λα βξίζθεηαη ζηε δεχηεξε ζέζε, ελψ απνπζηάδεη πιήξσο ν πξσηνγελήο ηνκέαο. ζνλ αθνξά ηελ πεξηθεξεηαθή θαηαλνκή, θαίλεηαη θαζαξά ε πξνηίκεζε ησλ επελδπηψλ, παξά ηελ δηαθνξνπνίεζε ησλ εληζρχζεσλ πξνο ηηο πην αλαπηπγκέλεο πεξηθέξεηεο είηε ιφγσ ζπγθξηηηθνχ πιενλεθηήκαηνο (Αηηηθή, Κεληξηθή Μαθεδνλία), είηε άκεζεο γεηηλίαζεο πξνο ηελ πξσηεχνπζα (Πεινπφλλεζνο), είηε, ηέινο, ιφγσ ηνπ είδνπο ηεο επέλδπζεο (Ν. Αηγαίν, Κξήηε ζηηο ηνπξηζηηθέο επελδχζεηο) Σα θεθάιαηα εμσηεξηθνχ, πνπ θαηά θχξην ιφγν πξνέξρνληαη απφ ηελ Δ.Δ., θαιχπηνπλ ειάρηζην ηκήκα ηνπ ζπλνιηθνχ χςνπο ησλ επελδχζεσλ (3,5 % πεξίπνπ) θαη θαηεπζχλνληαη επίζεο πξνο ηηο πην αλαπηπγκέλεο πεξηθέξεηο. Σα ¾ ηνπ ζπλνιηθνχ επελδπηηθνχ παθέηνπ αθνξνχλ ίδξπζε λέσλ επηρεηξήζεσλ, θαη απηφο ν ιφγνο είλαη αθφκα κεγαιχηεξνο ζηηο ηνπξηζηηθέο επελδχζεηο, κε ζεηηθέο ζπλέπεηεο ζηελ δεκηνπξγία λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο. 96

4.2.4 ύγκριςη των επιδόςεων του αναπτυξιακού νόμου με το ςύνολο των επενδυτικών δραςτηριοτότων ηνλ Πίλαθα 4.14 παξνπζηάδνληαη ηα ζηνηρεία ησλ αθαζάξηζησλ επελδχζεσλ παγίνπ θεθαιαίνπ πνπ πινπνηήζεθαλ ζηελ ρψξα γηα ην δηάζηεκα 2000-2005. Παξαηεξνχκε φηη νη επελδχζεηο ζε εμνπιηζκφ, πνπ απνηεινχλ θχξην ηνκέα εληζρπφκελσλ δαπαλψλ ηνπ Ν. 3299/04, έρνπλ έλα κεξίδην ηεο ηάμεο ηνπ 36-40% ηνπ ζπλφινπ. Ο κέρξη ηψξα κέζνο φξνο ηνπ χςνπο ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ ηνπ Ν. 3299/04 (ζε εηήζηα βάζε), αλέξρεηαη πεξίπνπ ζε 3,453 δηζ., πνζφ πνπ αλ ζπγθξηζεί κε ηηο επελδχζεηο ζε εμνπιηζκφ ηνπ πίλαθα 4.14 γηα ην έηνο 2005 (18,036 δηο. ), αληηπξνζσπεχεη έλα πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 19,1%. Αλ ζπγθξίλνπκε ηνπο επελδπηηθνχο πφξνπο πνπ θηλεηνπνηήζεθαλ κέζσ ηνπ λφκνπ θαζαξά απφ ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα (δει. 4,815 δηζ. κέρξη ηψξα ή 2,013 δηζ. σο κέζνο φξνο έηνπο), κε ην ζχλνιν ησλ επελδχζεσλ εθηφο γεληθήο θπβέξλεζεο (38,042 δηζ. γηα ην 2005) πξνθχπηεη έλα πνζνζηφ πεξίπνπ 5,29%. Οη ζρεηηθέο επηδφζεηο ηνπ Ν. 2601/98 (Σν χςνο ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ ηνπ νπνίνπ ήηαλ 3,425 δηο. ζε έμη ρξφληα θαη έμη κήλεο 39 ) δίλνπλ έλα ζχλνιν πφξσλ επελδπκέλσλ απφ ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα ίζν πεξίπνπ κε 2,259 δηο. 40 ή 0,348 δηο. αλά έηνο. ε ζχγθξηζε κε ην ζχλνιν ησλ επελδχζεσλ εθηφο γεληθήο θπβέξλεζεο γηα ην έηνο 2000 22,584 δηο. είλαη ηεο ηάμεο ηνπ 1,54%. Βιέπνπκε δειαδή φηη παξφιν πνπ ππάξρεη ζεκαληηθή βειηίσζε ζε ζρέζε κε ηνλ παιαηφηεξν αλαπηπμηαθφ λφκν, ηα θεθάιαηα ηεο ηδησηηθήο πξσηνβνπιίαο πνπ πξνζειθχνληαη απνηεινχλ έλα πνιχ κηθξφ πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ησλ ηδησηηθψλ επελδπκέλσλ θεθαιαίσλ. Σα ηειεπηαία δείρλνπλ λα θαηεπζχλνληαη θαηά θχξην ιφγν ζε ζίγνπξνπο θαη επηθεξδείο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο (θαηνηθίεο θαη ινηπέο θαηαζθεπέο) πνπ ππεξβαίλνπλ ην κηζφ ηεο ηδησηηθήο επελδπηηθήο δξαζηεξηφηεηαο (54-59% γηα ην δηάζηεκα 2000 2005). 39 Πεγή: http://www.mnec.gr, Γειηία Σχπνπ, 26 Ηνπιίνπ 2007, Γειψζεηο Τπνπξγνχ γηα επελδπηηθφ λφκν θαη ΔΠΑ. 40 Γίλεηαη ε ππφζεζε (ειιείςεη επίζεκσλ ζηνηρείσλ), φηη ην πνζνζηφ επηρνξήγεζεο θαηά ηελ πεξίνδν 1998 2003 είλαη ίζν κε απηφ πνπ ήηαλ ηελ πεξίνδν 1998-2001 (34,03%, βι. θαη Πίλ. 4.5). 97

ΔΚΑΣ. ΔΤΡΧ Καηά θνξέα Πίλαθαο 4.14 Αλάιπζε Αθαζάξηζησλ επελδύζεσλ παγίνπ θεθαιαίνπ (2000 2005) (Δπηθξάηεηα, ηξέρνπζεο ηηκέο) 2000 %Γ 2001 %Γ 2002 %Γ 2003 %Γ 2004 %Γ 2005 1. ΓΔΝΗΚΖ ΚΤΒΔΡΝΖΖ 4942 4,2% 5150 2,7% 5335 20,4% 6422 13,0% 7257 8,2% 7852 2. ΛΟΗΠΟΗ ΦΟΡΔΗ 22584 9,3% 24678 9,0% 28444 17,2% 33340 5,6% 35196 8,1% 38042 Καηά είδνο 3. ΚΑΣΟΗΚΗΔ 5916 7,3% 6345 11,6% 7109 11,2% 7907-3,1% 7663 8,4% 8308 4. ΛΟΗΠΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 9918 12,3% 11137 3,9% 11769 16,6% 13721 12,4% 15416 9,4% 16865 5. ΔΞΟΠΛΗΜΟ 10063 7,4% 10806 7,6% 12827 22,9% 15760 6,9% 16843 7,1% 18036 6. ΛΟΗΠΔ 1629-5,5% 1539 23,7% 2074 14,5% 2374 6,6% 2531 6,1% 2685 7. ΑΚΑΘ.ΔΠΔΝΓΤΔΗ ΠΑΓΗΟΤ ΚΔΦΑΛΑΗΟΤ 27526 8,4% 29828 8,0% 33779 17,7% 39762 6,8% 42453 8,1% 45894 8. ΔΠΗΥΔΗΡΖΜΑΣΗΚΔ ΔΠΔΝΓΤΔΗ 16668 10,0% 18332 8,2% 21335 19,2% 25433 8,3% 27533 8,0% 29734 Πεγέο: 1) http://www.mnec.gr/el/economics/oikonomikes_prooptikes/exam_june_2003/tables.xls 2) http://www.mnec.gr/el/economics/oikonomikes_prooptikes/exam_may_2004/macro_tables.xls, ηδία επεμεξγαζία 98

4.3 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ Απφ ηα κέρξη ζηηγκήο ζηνηρεία θαη φπσο θάλεθε απφ ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ πξνεγήζεθε πξνθχπηεη φηη ε εθαξκνγή ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ 3299/2004 ραξαθηεξίζηεθε απφ ζεκαληηθή απνδνηηθφηεηα, ηδίσο θαηά ηα ηειεπηαία ζηάδηα ηεο πξψηεο θάζεο. ε απηφ ζπλεηέιεζε ην πνιχ πςειφ πνζνζηφ επηρνξεγήζεσλ πνπ ιεηηνχξγεζε σο κνριφο πξνζέιθπζεο επελδπηηθψλ πξνηάζεσλ θαη θηλεηνπνίεζε ηδησηηθά θεθάιαηα πνπ ζε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε πηζαλφηαηα ζα παξέκελαλ αλεθκεηάιιεπηα. Γελ κπνξεί λα εηπσζεί ην ίδην, σζηφζν θαη γηα ηελ πεξηθεξεηαθή δηαζπνξά ησλ ζρεδίσλ φπνπ, παξά ηελ δηαθνξνπνίεζε θαη ηελ επηιεθηηθή ελίζρπζε ησλ αζζελέζηεξσλ πεξηθεξεηψλ θαη πεξηνρψλ, δελ παξαηεξήζεθε ηδηαίηεξε θηλεηηθφηεηα θεθαιαίσλ πξνο ηηο ηειεπηαίεο 41 αιιά αληίζεηα πξνηηκήζεθαλ νη ηζρπξέο πεξηθέξεηεο πνπ ιφγσ ησλ πιενλεθηεκάησλ ηνπο θαζίζηαληαη ηδηαίηεξα ειθπζηηθέο. Πηζαλφλ λα ππάξμεη κεηαγελέζηεξε βειηίσζε ζε απηφλ ηνλ ηνκέα θαηά ηελ δεχηεξε θάζε εθαξκνγήο φπνπ κε ηελ πινπνίεζε βειηησκέλσλ πνιηηηθψλ ελίζρπζεο ησλ επηρεηξήζεσλ, ηφζν ζε νηθνλνκηθφ επίπεδν (ην πνζνζηφ επηρνξήγεζεο αλέξρεηαη έσο ην 60%, αληί 55% πνπ ίζρπζε ζηελ πξψηε θάζε), φζν θαη ζε ρσξηθφ επίπεδν κε επαλαζρεδηαζκφ ησλ δσλψλ θηλήηξσλ θαη πεξαηηέξσ ελίζρπζε ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ πεξηθεξεηψλ, αλ θαη ζεακαηηθέο κεηαβνιέο είλαη κάιινλ απίζαλν λα παξνπζηαζηνχλ, αλ ιεθζεί ππφςε θαη ε γεσγξαθία ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζηελ Διιάδα. 41 Με ηελ εμαίξεζε, σζηφζν ηεο πεξίπησζε ηεο ππνδψλεο Γ1 φπνπ ζηνλ Ννκφ Γσδεθαλήζνπ εκθαλίζηεθε ζεκαληηθφο αξηζκφο κεγάισλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, (αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ) ζηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα. 99

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 5: ΜΕΛΕΣΗ ΠΕΡΙΠΣΨΗ: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΗ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ ΣΗΝ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 5.1 Η ΣΑΤΣΟΣΗΣΑ ΣΗ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 5.1.1 Γεωγραφικϊ και μορφολογικϊ χαρακτηριςτικϊ Ζ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (ΠΚΜ), ε κεγαιχηεξε απφ ηηο 13 δηνηθεηηθέο πεξηθέξεηεο ηεο Διιάδαο, θαηαιακβάλεη ην θεληξηθφ ηκήκα ηεο Β. Διιάδαο, απνηειείηαη απφ ηνπο λνκνχο Θεζζαινλίθεο, Υαιθηδηθήο, εξξψλ, Κηιθίο, Πέιιαο, Ζκαζίαο, θαη Πηεξίαο θαη έρεη έδξα ηε Θεζζαινλίθε, πξσηεχνπζα ηνπ νκψλπκνπ λνκνχ. Ζ γεσγξαθηθή ηεο ζέζε είλαη ζεκαληηθή, αθνχ ζπλνξεχεη βφξεηα κε ηε Βνπιγαξία θαη ηελ Πξψελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο θαη απνηειεί έηζη ρεξζαία πχιε ηεο Διιάδαο πξνο ηελ ΔΔ. Έρεη ζπλνιηθή έθηαζε 19.147 km 2 θαη θαιχπηεη ην 14,5% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηεο ρψξαο. 5.1.2 Πληθυςμιακϊ χαρακτηριςτικϊ Απφ ηελ κέηξεζε ησλ δεκνγξαθηθψλ ηάζεσλ πνπ επηθξάηεζαλ ηελ πεξίνδν 1981-2001, ζχκθσλα κε ηα επίζεκα ζηνηρεία ηεο ηαηηζηηθήο Τπεξεζίαο, πξνθχπηεη φηη ν πιεζπζκφο ηεο ρψξαο απμήζεθε θαηά 12,6% θαη κε κέζν εηήζην ξπζκφ αχμεζεο 0,63%, ελψ ν πιεζπζκφο ηεο Κ. Μαθεδνλίαο απμήζεθε θαηά 17% κε κέζν εηήζην ξπζκφ αχμεζεο 0,83%. Ο πιεζπζκφο απμήζεθε ζε φινπο ηνπο λνκνχο ηεο Κ. Μαθεδνλίαο κε δηαθνξεηηθνχο φκσο ξπζκνχο αχμεζεο (βι. Πίλαθα 5.1). ε ηέζζεξηο λνκνχο (Ζκαζίαο, Κηιθίο, Πέιιαο θαη εξξψλ) ν εηήζηνο ξπζκφο αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ ηνπο ήηαλ κηθξφηεξνο απφ ηνπο αληίζηνηρνπο ηεο Κ. Μαθεδνλίαο θαη ηεο ρψξαο. Πξφθεηηαη γηα λνκνχο ηεο πεξηθέξεηαο κε ηελ πην έληνλε γεσξγηθή δξαζηεξηφηεηα. Αληίζεηα, νη εηήζηνη ξπζκνί αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ ήηαλ κεγαιχηεξνη ζην Ν. Θεζζαινλίθεο, Ν. Πηεξίαο θαη Ν. Υαιθηδηθήο, πνπ έρνπλ κηθξφηεξε εμάξηεζε απφ ηε γεσξγία. ε θάζε πεξίπησζε ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ 100

ήηαλ ζπλνιηθά πνιχ κεγαιχηεξε θαηά ηελ δεθαεηία 1991 2001, θάηη πνπ ζπλδέεηαη άκεζα κε ηελ εηζξνή ζηελ ρψξα αιινδαπψλ αιιά θαη νκνγελψλ θαηνίθσλ απφ ηηο ρψξεο ηεο ηέσο νβηεηηθήο Έλσζεο, ρψξεο ησλ Βαιθαλίσλ θαζψο θαη άιινπο παξάγνληεο. 101

Πίλαθαο 5.1 Πιεζπζκηαθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (1981 2001) Ρεριοχζσ/ Νομοί 1981 1991 2001 Πεγή: ΔΤΔ, Αποηελέζμαηα απογπαθήρ πληθςζμού 1981, 1991, 2001 Αφξθςθ πλθκυςμοφ 1981-1991 % Αφξθςθ πλθκυςμοφ 1991-2001 % Αςτικότθτα 2001 Αςτικόσ Αγροτικόσ Αγροτικόσ, % Σφνολο χϊρασ 9.739.589 10.259.900 10.964.020 5,34 6,86 7.980.414 2.983.606 27,21 Κεντρικι Μακεδονία 1.601.420 1.687.626 1.871.952 5,38 10,92 1.413.279 458.673 24,50 Νομόσ Ημακίασ 133.750 139.934 143.618 4,62 2,63 90.562 53.056 36,94 Νομόσ Θεςςαλονίκθσ 871.580 944.864 1.057.825 8,41 11,96 980.419 77.406 7,32 Νομόσ Κιλκίσ 81.562 81.720 89.056 0,19 8,98 35.411 53.645 60,24 Νομόσ Ρζλλασ 132.386 138.761 145.797 4,82 5,07 73.282 72.515 49,74 Νομόσ Ριερίασ 106.859 116.763 129.846 9,27 11,20 87.956 41.890 32,26 Νομόσ Σερρϊν 196.247 192.828 200.916-1,74 4,19 94.313 106.599 53,06 Νομόσ Χαλκιδικισ 79.036 72.576 104.894-8,17 44,53 51.332 53.562 51,06 102

5.2 ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΗ ΘΕΗ ΚΑΙ ΣΩΝ ΠΡΟΟΠΣΙΚΩΝ ΣΗ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 42 5.2.1 ε ευρωπαώκό και διεθνϋσ επύπεδο Ζ ρσξηθή νινθιήξσζε ηεο Δπξψπεο αλακέλεηαη ζε κεζν-καθξνπξφζεζκε βάζε λα έρεη επλντθέο επηπηψζεηο ζηελ αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ ζπληζηά ε δπζκελήο γεσγξαθηθή ζέζε θαη πεξηθεξεηαθή ζέζε ηεο ΠΚΜ εηδηθφηεξα, αιιά θαη ηεο ρψξαο γεληθφηεξα, ζε ζρέζε κε ηελ Δπξψπε. Ζ δπλακηθή ηεο Πεξηθέξεηαο, σο «πχιε» ηεο ρψξαο πξνο ηα Βαιθάληα, εμαξηάηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηηο αλαδηαξζξψζεηο ησλ νηθνλνκηψλ θαη ησλ ππνδνκψλ ησλ πξνο βνξξά γεηηνληθψλ ρσξψλ, θαζψο θαη απφ ηελ πξννπηηθή ηνπο ζρέζε κε ηελ Δ.Δ. Οη πξννπηηθέο δηεχξπλζεο ηεο Δ.Δ. θαη βειηίσζεο ησλ ειιελνηνπξθηθψλ ζρέζεσλ απμάλεη ηηο πξννπηηθέο νηθνλνκηθήο ζπλεξγαζίαο θαη ρσξηθήο νινθιήξσζεο ζηελ πεξηνρή. Ζ αλαβάζκηζε ηνπ ξφινπ ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο πξνυπνζέηεη ηελ απνθαηάζηαζε ηεο ζπλέρεηαο θαη ζπλνρήο ηνπ επξχηεξνπ ρσξηθνχ ζπζηήκαηνο κε ηελ αλάπηπμε κεηαθνξηθψλ ελεξγεηαθψλ ηερληθψλ δηθηχσλ θαη ππνδνκψλ, θαζψο θαη ηε δηεπθφιπλζε ηεο δηαθίλεζεο αγαζψλ, ππεξεζηψλ θαη αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. 5.2.2 ε εθνικό επύπεδο Υαξαθηεξηζηηθφ ηεο ΠΚΜ είλαη ε χπαξμε ηνπ δεχηεξνπ κεηξνπνιηηηθνχ θέληξνπ ηεο ρψξαο θαη ε γεσγξαθηθή ηεο ζέζε πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ θεληξνβαξηθφηεηα ηεο έλαληη ησλ πθηζηάκελσλ θαη ππφ δεκηνπξγία αλαπηπμηαθψλ ππνδνκψλ. Ζ νινθιήξσζε ησλ ππνδνκψλ (ΠΑΘΔ 43, Δγλαηία Οδφο, εθζπγρξνληζκφο δηθηχνπ Ο..Δ., δίθηπν θπζηθνχ αεξίνπ) ζα ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε ζηελφηεξσλ ιεηηνπξγηθψλ δεζκψλ ηεο ΠΚΜ κε ηελ ππφινηπε ρψξα θαη ην εμσηεξηθφ κε 42 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Οκάδα ρεδηαζκνχ Πξνγξάκκαηνο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ηπαηηγική Διδικοί ζηόσοι ανάπηςξηρ Πεπιθέπειαρ Κενηπικήρ Μακεδονίαρ 2007 2013. 43 ΠΑΘΔ: Πάηξα, Αζήλα, Θεζζαινλίθε, Δχδσλνη (Παξακεζφξηα θνηλφηεηα ηνπ Ν. Κηιθίο θαη ηεισλεηαθή πχιε ζηα ζχλνξα κε ηελ Πξψελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο, ΠΓΓΜ). 103

απνηέιεζκα ε ΠΚΜ λα απνθηήζεη έλαλ πεξηζζφηεξν θεληξηθφ ξφιν, λα κεηαζρεκαηηζηεί ζε κηα δπλακηθή Πεξηθέξεηα εληαζζφκελε ζε έλα επξχηεξν αλαπηπμηαθφ πιαίζην. Παξάιιεια, ζα άξεη ηνλ θξαγκφ πνπ απνηεινχλ νη νξεηλέο πεξηνρέο ζηα δπηηθά θαη αλαηνιηθά θαη ζα ζπκβάιιεη ζηελ θαιχηεξε ιεηηνπξγία θαη νξγάλσζε ηνπ πεξηθεξεηαθνχ ρψξνπ ελψ, ηέινο, κέζσ θαη ησλ δηαζπλνξηαθψλ δξάζεσλ θαη θφκβσλ αλάπηπμεο παξαγσγηθψλ εκπνξηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζα επλνεζνχλ θαη νη παξακεζφξηεο πεξηνρέο. Με επίθεληξν ηε Θεζζαινλίθε ε ΠΚΜ αιιά θαη νιφθιεξε ε Β. Διιάδα κπνξεί λα επηδηψμεη νινθιεξσκέλε θαη δπλακηθή αλάπηπμε α) ιφγσ πξνσζεηηθψλ δπλάκεσλ πνπ απηή είλαη ζε ζέζε λα θηλεηνπνηήζεη απφ ηε δηεχξπλζε ηνπ κεηξνπνιηηηθνχ ηεο ραξαθηήξα, β) σο πφινο ρξεκαηνπηζησηηθψλ ππεξεζηψλ, πνιηηηζκνχ, αλαςπρήο θαη λέσλ ηερλνινγηψλ. 5.2.3 Διαρθρωτικού Δεύκτεσ Περιφϋρειασ Κεντρικόσ Μακεδονύασ Οη Γηαξζξσηηθνί Γείθηεο απνηεινχλ ηελ νκάδα δεηθηψλ παξαθνινχζεζεο θαη αμηνιφγεζεο ηεο δηαδηθαζίαο πνπ έζεζε ζε εθαξκνγή γηα ηηο ρψξεο-κέιε ην Δπξσπατθφ πκβνχιην ηεο Ληζζαβφλαο (Μάξηηνο 2000). θνπφο είλαη λα ζπγθξίλνπλ ηελ επίδνζε ησλ Πεξηθεξεηψλ ηφζν δηαρξνληθά φζν θαη ζε ζρέζε κε ηελ επίδνζε άιισλ ππεξεζληθψλ, εζληθψλ θαη πεξηθεξεηαθψλ ζπλφισλ. Αθνινχζσο παξαηίζεληαη ηα ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ηελ ζπγθξηηηθή επίδνζε ηεο ΠΚΜ, ηεο Διιάδαο θαη ηεο Δ.Δ. (Δ.Δ.-25=100) αλά Γηαξζξσηηθφ Γείθηε (βάζε δεδνκέλσλ New Cronos, Eurostat), θαζψο θαη ε θαηάηαμε θαηά θζίλνπζα ζεηξά ηεο ΠΚΜ ζε ζρέζε κε ην ζχλνιν ησλ 13 ειιεληθψλ Πεξηθεξεηψλ (Πίλαθαο 5.2). Παξαηεξνχκε φηη ε ΠΚΜ δηαζέηεη ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηηο επηηξέπνπλ λα έρεη πςεινχο ξπζκνχο αλάπηπμεο (παξαγσγηθφηεηα, ειθπζηηθφηεηα ζε επελδχζεηο, πςειφ επίπεδν εθπαίδεπζεο ηνπ πιεζπζκνχ), σζηφζν βξίζθεηαη ζπγθξηηηθά ζε δπζκελέζηεξε ζέζε φζνλ αθνξά ηνπο δείθηεο απαζρφιεζεο, γεγνλφο πνπ ζρεηίδεηαη θαη κε ηα θαηλφκελα απνβηνκεράληζεο πνπ παξαηεξήζεθαλ ζε πξφζθαηεο πεξηφδνπο. 104

* κεηαμχ 9 Πεξηθεξεηψλ Πεγή: New Cronos (Eurostat) Πίλαθαο 5.2 Γηαξζξσηηθνί Γείθηεο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο ΓΗΑΡΘΡΧΣΗΚΟΗ ΓΔΗΚΣΔ (έηνο) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ Δπηδόζεηο εηξά θαηάηαμεο επί 13 Πεξηθεξεηώλ 1. ΑΔΠ θαηά θεθαιήλ ζε Μνλάδεο Αγνξαζηηθήο Γχλακεο (2003) 78,7 6 77,6 100 2. Παξαγσγηθφηεηα ηεο εξγαζίαο αλά απαζρνινχκελν (2002) 89 5 84,5 100 3. πλνιηθφ πνζνζηφ απαζρφιεζεο (2004) 56,9 10 59,4 63,1 4. Πνζνζηφ απαζρφιεζεο εξγαδνκέλσλ κεγαιχηεξεο ειηθίαο (2004) 37,5 9 39,4 40,9 5. Πνζνζηφ καθξνρξφληαο αλεξγίαο (2003) 57,62 7 55,04 45,1 6. Δπίπεδν εθπαίδεπζεο λέσλ (2003) 63,88 2 61,97-7. πκκεηνρή ζηε δηα βίνπ κάζεζε (2003) 2,59 3* 2,85-8. Γαπάλεο γηα Έξεπλα θαη Αλάπηπμε σο % ηνπ ΑΔΠ (2001) 0,44 5 0,64 1,93 9. Αθαζάξηζηεο πάγηεο επελδχζεηο ζηε κεηαπνίεζε σο % ηνπ ΑΔΠ (1999) 1,58 5 1,45-10. Δλεξγεηαθή έληαζε ηεο νηθνλνκίαο (1996) 36,9 3 36,2-11. Αμία απεζηαιζέλησλ εκπνξεπκάησλ σο % ΑΔΠ (2001) 6,48 1 3,98-12. Πνζνζηφ πιεζπζκνχ πνπ δηαηξέρεη θίλδπλν θηψρεηαο πξηλ ηηο θνηλσληθέο παξνρέο (2003) 22,7 10 21,1 - Διιάδα ΔΠΗΓΟΔΗ ΔΔ-25 105

5.3 ΣΟ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑΚΟ ΠΡΟΙΟΝ 5.3.1 Γενικϊ ςτοιχεύα Ζ ζπζηεκαηηθή θαηαγξαθή θαη ζπγθξηηηθή αλάιπζε ηεο αλαπηπμηαθήο επίδνζεο ηεο ΠΚΜ επίπεδν κε βάζε ηα δηαζέζηκα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία απνηεινχλ ην αληηθείκελν ηεο παξνχζαο ελφηεηαο. ηνλ Πίλαθα 5.3 παξνπζηάδεηαη ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν ην ζπλνιηθφ ΑΔΠ θαη ην θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ. Ζ ΠΚΜ θαηαιακβάλεη ην δεχηεξν κεγαιχηεξν κεξίδην ηνπ ΑΔΠ ηεο ρψξαο, πεξίπνπ αληίζηνηρν κε ην πνζνζηφ ηνπ πιεζπζκνχ ηεο, ελψ ην θαηά θεθαιή ΑΔΠ ηεο Πεξηθέξεηαο ππνιείπεηαη ζεκαληηθά απφ ηνλ εζληθφ κέζν φξν. Δδψ ζα πξέπεη επίζεο λα επηζεκαλζεί φηη ην θαηά θεθαιή ΑΔΠ δηαθνξνπνηείηαη έληνλα απφ λνκφ ζε λνκφ κε ηνλ λνκφ Θεζζαινλίθεο λα έρεη ηελ καθξάλ ηελ πςειφηεξε επίδνζε, θαη θαηά ζπλέπεηα κπνξνχκε λα πνχκε φηη πθίζηαληαη θαη εδψ ζεκαληηθέο ελδνπεξηθεξεηαθέο αληζνκέξεηεο (βι. θαη Πίλαθα 5.4). ζνλ αθνξά ηελ θαηαλνκή θαηά νηθνλνκηθφ ηνκέα, ε ΠΚΜ εκθαλίδεη πεξίπνπ αληίζηνηρεο κε ηελ Δπηθξάηεηα επηδφζεηο, έρνληαο ειάρηζηα ρακειφηεξν ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα, ιφγσ θαη ηεο δξαζηεξηνπνίεζεο ζην έδαθφο ηεο κεγάινπ αξηζκνχ κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ (δεπηεξνγελήο ηνκέαο). Ο Πίλαθαο 5.5 παξνπζηάδεη ηελ ΑΠΑ αλά ηνκέα. Δπηκέξνπο αλαιπηηθά ζηνηρεία αλά ηνκέα γηα ηελ Πεξηθέξεηα παξνπζηάδνληαη ζηε ζπλέρεηα. 106

Πίλαθαο 5.3 Πεξηθεξεηαθή θαηαλνκή ΑΔΠ θαη θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζε Διιάδα θαη ΔΔ, ζε επξώ (2004) Γεωγραφική ενότητα ΑΕΠ ςε εκατ. ωσ % ςυμμετοχήσ ςτο ΑΕΠ Κατά κεφαλή ΑΕΠ ςε ευρϊ ωσ % του Μ.Ο. τησ ΕΕ-27 ΕΕ-27 10.529.351 1,60 21.503 100,0 ΕΕ-15 9.959.658 1,69 25.796 120,0 Ελλάδα 168.417 100,00 15.222 70,8 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 6.174 3,67 10.173 47,3 Κεντρική Μακεδονία 23.372 13,88 12.231 56,9 Δυτική Μακεδονία 3.313 1,97 11.248 52,3 Θεςςαλία 8.778 5,21 11.901 55,3 Ήπειροσ 4.137 2,46 12.115 56,3 τερεά Ελλάδα 8.634 5,13 15.444 71,8 Ιόνια Νηςιά 3.021 1,79 13.759 64,0 Δυτική Ελλάδα 7.149 4,24 9.774 45,5 Πελοπόννηςοσ 7.418 4,40 12.387 57,6 Αττική 80.006 47,50 20.216 94,0 Βόρειο Αιγαίο 2.203 1,31 10.863 50,5 Νότιο Αιγαίο 5.535 3,29 18.274 85,0 Κρήτη 8.677 5,15 14.444 67,2 Πεγή: New Cronos, Eurostat, επηέκβξηνο 2007 107

Πίλαθαο 5.4 Καηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζηνπο λνκνύο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (2004) Γεωγραφική ενότητα Κατά κεφαλή ΑΕΠ ςε ευρϊ ωσ % του Μ.Ο. τησ ΕΕ-27 ΕΕ-27 21.503 100,0 Ελλάδα 15.222 70,8 Κεντρική Μακεδονία 12.231 56,9 Ημαθία 10.867 50,5 Θεςςαλονίκη 13.760 64,0 Κιλκίσ 12.206 56,8 Πζλλα 9.249 43,0 Πιερία 10.329 48,0 ζρρεσ 7.990 37,2 Χαλκιδική 12.087 56,2 Πεγή: New Cronos, Eurostat, επηέκβξηνο 2007 108

Περιφζρεια Πεγή: ΔΤΔ,2005 Πίλαθαο 5.5 Αθαζάξηζηε Πξνζηηζέκελε Αμία θαηά ηνκέα παξαγσγήο ζηελ Διιάδα (2004) Α.Π.Α. Πρωτογενή Σομζα % υμμετοχή ςτο ςφνολο Α.Π.Α. Δευτερογενή Σομζα % υμμετοχή ςτο ςφνολο Α.Π.Α. Σριτογενή Σομζα % υμμετοχή ςτο ςφνολο φνολο Α.Π.Α. Αν. Μακεδ. & Θράκθ 818 13,30 1.599 26,00 3.732 60,69 6.149 Κεντρικι Μακεδονία 1.579 6,25 5.409 21,42 18.266 72,33 25.254 Δυτικι Μακεδονία 443 10,59 1.279 30,57 2.462 58,84 4.184 Θεςςαλία 1.135 12,32 2.508 27,22 5.571 60,46 9.214 Ήπειροσ 276 7,20 653 17,04 2.903 75,76 3.832 Ιόνια Νθςιά 175 6,43 327 12,01 2.220 81,56 2.722 Δυτικι Ελλάδα 794 10,27 1.307 16,91 5.630 72,82 7.731 Στερεά Ελλάδα 816 7,77 4.485 42,72 5.198 49,51 10.499 Ρελοπόννθςοσ 917 12,26 2.128 28,45 4.434 59,29 7.479 Αττικι 277 0,48 10.358 18,00 46.905 81,52 57.540 Βόρειο Αιγαίο 250 8,83 795 28,09 1.785 63,07 2.830 Νότιο Αιγαίο 321 7,46 282 6,55 3.700 85,99 4.303 Κριτθ 693 8,62 713 8,87 6.629 82,50 8.035 φνολο χϊρασ 8.494 5,67 31.843 21,26 109.435 73,07 149.772 109

5.3.2 Πρωτογενόσ Σομϋασ Ζ Κεληξηθή Μαθεδνλία δηαζέηεη ην 21% ησλ θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ ηεο ρψξαο, πεξηιακβάλεη πέληε απφ ηνπο πιένλ αλαπηπγκέλνπο γεσξγηθά λνκνχο ηεο ρψξαο θαη απνηειεί θέληξν παξαγσγήο βαζηθψλ πξντφλησλ ηεο ειιεληθήο γεσξγίαο, πξνζθέξνληαο ην 86% ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο ξνδάθηλσλ, ην 87% ηεο παξαγσγήο ξπδηνχ, ην 38% ηεο παξαγσγήο θαπλνχ, ην 28% ηεο παξαγσγήο ζηηαξηνχ, ην 25% ηεο παξαγσγήο βακβαθηνχ θαη ην 25% ηεο παξαγσγήο γάιαθηνο, πνζνζηά πνπ ηεο δίλνπλ ηελ πξψηε ζέζε κεηαμχ φισλ ησλ πεξηθεξεηψλ ζηα παξαπάλσ πξντφληα (κε εμαίξεζε ην βακβάθη). ηελ ΠΚΜ απαληψληαη φινη νη θιάδνη ηεο θπηηθήο θαη δσηθήο παξαγσγήο. Οη δαζηθνί πφξνη ηεο Πεξηθέξεηαο είλαη ζεκαληηθνί απφ άπνςε θνηλσληθννηθνλνκηθή (μπινπαξαγσγηθή, νηθνηνπξηζηηθή, εηζνδεκαηηθή ιεηηνπξγία), απφ άπνςε πεξηβαιινληηθή (πδαηνπαξαγσγηθή, αληηδηαβξσηηθή, αληηπιεκκπξηθή, κεησηηθή ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα θαη ηνπ θαηλνκέλνπ ηνπ ζεξκνθεπίνπ ιεηηνπξγία) θαη νηθνινγηθή (βηνπνηθηιφηεηα εηδψλ, νηθνηφπσλ, νηθνζπζηεκάησλ, βηνηφπσλ, ηνπίνπ). Αλ θαη νη δαζηθέο εθηάζεηο θαηαιακβάλνπλ ην 26% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηεο Πεξηθέξεηαο, ε αμηνπνίεζή ηνπο δελ είλαη ηδηαίηεξε, κε απνηέιεζκα ην 67% ηεο παξαγσγήο μχινπ λα απνηειείηαη απφ θαπζφμπια θαη κφιηο 33% λα αθνξά ηερληθή θαη βηνκεραληθή μπιεία. Οη λνκνί Θεζζαινλίθεο θαη εξξψλ έρνπλ ηελ κεγαιχηεξε ζπκκεηνρή ζηνλ γεσξγηθφ θιάδν ελψ νη λνκνί Θεζζαινλίθεο θαη Υαιθηδηθήο απνηεινχλ ηα θχξηα θέληξα αλάπηπμεο ηεο αιηείαο, κε ζεκαληηθή δξαζηεξηφηεηα απηή ηεο νζηξαθνθαιιηέξγεηαο. 5.3.3 Δευτερογενόσ Σομϋασ Ο δεπηεξνγελήο ηνκέαο πεξηιακβάλεη ηνπο θιάδνπο ησλ κεηαιιείσλ νξπρείσλ, κεηαπνίεζεο, ελέξγεηαο θαη θαηαζθεπψλ. Με βάζε ηα ζηνηρεία ηεο ΔΤΔ (Γεκνζίεπκα Πεξηθεξεηαθψλ Λνγαξηαζκψλ 2003) ζρεηηθά κε ηελ ΑΠΑ νη θιάδνη ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα πνπ ζπκβάιινπλ πεξηζζφηεξν ζην ΑΔΠ ηεο ρψξαο είλαη νη θιάδνη ηεο κεηαπνίεζεο θαη ησλ θαηαζθεπψλ. ηνλ Πίλαθα 5.6 θαίλεηαη ε πνξεία ησλ ΑΠΑ ησλ θιάδσλ ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα γηα ην ζχλνιν ηεο ρψξαο θαη ηελ ΠΚΜ γηα ηα έηε 1999-2002.Ζ γεληθή εηθφλα θαη ησλ ηεζζάξσλ θιάδσλ δείρλεη αλνδηθή ηάζε ζηε ζπκβνιή ηνπο ηφζν ζην ζπλνιηθφ ΑΔΠ ηεο ρψξαο, φζν θαη ζηελ ΠΚΜ. 110

χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ησλ Πεξηθεξεηαθψλ Λνγαξηαζκψλ (2003) ηεο ηαηηζηηθήο Τπεξεζία, ν λνκφο Θεζζαινλίθεο θαηέρεη ηελ πξψηε ζέζε ζηνπο ηξεηο θιάδνπο ελψ κφλν ζηνλ θιάδν ησλ κεηαιιείσλ νξπρείσλ ν λνκφο Υαιθηδηθήο παξνπζηάδεη ηε κεγαιχηεξε ΑΠΑ ζπκβάιινληαο κε κεγάιν πνζνζηφ ζηελ ΑΠΑ ηνπ θιάδνπ ηεο Πεξηθέξεηαο. πσο θαίλεηαη θαη απφ ηνλ πξνεγνχκελν πίλαθα, ν θιάδνο ησλ κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ θπξηαξρεί ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα, κε πνζνζηφ πνπ πξνζεγγίδεη ην 75% ηεο ζπλνιηθήο ΑΠΑ. Παξαθάησ, ν Πίλαθαο 5.7 δείρλεη ηνλ αξηζκφ ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο ΔΤΔ (Μεηξψν επηρεηξήζεσλ) γηα ην 2002. Σα δεδνκέλα απνδεηθλχνπλ ην αλακελφκελν, ηελ πξψηε ζέζε δειαδή πνπ θαηέρεη ν Ννκφο Θεζζαινλίθεο ζην ζχλνιν ηεο ΠΚΜ. Σα ζηνηρεία γηα ηνπο θχξηνπο θιάδνπο ησλ λνκψλ ηεο ΠΚΜ δείρλνπλ φηη ζηνπο πεξηζζφηεξνπο λνκνχο ν θπξηφηεξνο θιάδνο κε κεγαιχηεξε αμία πσιήζεσλ είλαη ε βηνκεραλία ηξνθίκσλ θαη πνηψλ, γεγνλφο πνπ ζα αλέκελε θαλείο ιφγσ ηνπ φηη ηα ηξφθηκα απνηεινχλ είδνο πξψηεο αλάγθεο θη επνκέλσο ην πξψην ζε πσιήζεηο. 111

Πίλαθαο 5.6 Αθαζάξηζηε Πξνζηηζεκέλε Αμία αλά θιάδν Γεπηεξνγελή ηνκέα ζε ζηαζεξέο ηηκέο ζε Διιάδα θαη Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (1999 2002) ΚΛΑΔΟ 1999 2000 2001 2002 ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΕΣΑΛΛΕΙΑ ΟΡΤΧΕΙΑ 553,2 54,3 719,6 75,2 873,3 75,4 748,2 84,9 ΜΕΣΑΠΟΙΗΗ 22.945,3 4.075,6 24.448,2 4.268,1 26.999,2 4.623,5 28.331,5 4.886,4 ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2.145,1 240,6 2.013,1 220,1 2.144,4 228.7 2.296,0 239.4 ΚΑΣΑΚΕΤΕ 7.740,2 1.435,5 8.359,9 1.396,5 9.964,1 1.522,0 10.448,3 1.579,9 Πεγή: Eurostat 112

Πίλαθαο 5.7 Αξηζκόο επηρεηξήζεσλ δεπηεξνγελή ηνκέα αλά λνκό (2002) Νομόσ Αριθμόσ επιχειρήςεων Ποςοςτό,% Ημαθίασ 2.162 6,93 Θεςςαλονίκησ 18.339 58,79 Κιλκίσ 1.401 4,49 Πζλλασ 2.247 7,20 Πιερίασ 2.074 6,65 ερρϊν 2.914 9,34 Χαλκιδικήσ 2.057 6,59 Κεντρική Μακεδονία 31.194 100,00 Πεγή: ΔΤΔ, Μεηξψν Δπηρεηξήζεσλ 2002 113

5.3.4 Σριτογενόσ Σομϋασ Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο ζηελ Πεξηθέξεηα εθηείλεηαη ζε έλα επξχ θάζκα δξαζηεξηνηήησλ πνπ, είηε έρνπλ αλάγθε αλαπξνζαλαηνιηζκνχ, φπσο ν ηνπξηζκφο ζηνλ νπνία ε Πεξηθέξεηα έρεη ζεκαληηθή δξαζηεξηνπνίεζε, ή βξίζθνληαη ζε θάζε αμηνπνίεζεο λέσλ επθαηξηψλ δπλακηθήο αλάπηπμεο, φπσο νη κεηαθνξέο θαη ηα ζπζηήκαηα παξνρήο ππεξεζηψλ (ππεξεζίεο πξνο επηρεηξήζεηο, ρξεκαηνπηζησηηθέο ππεξεζίεο, ππεξεζίεο πγείαο πξφλνηαο θ.ά.). Σν χςνο ηεο ΑΠΑ αλά θιάδν ηνπ Σξηηνγελή Σνκέα φπσο θαηαγξάθεηαη απφ ηνπο Πεξηθεξεηαθνχο Λνγαξηαζκνχο ηεο ΔΤΔ γηα ην 2003, εκθαλίδεη ηε ζαθή ππεξνρή ηνπ λνκνχ Θεζζαινλίθεο ζηελ Πεξηθέξεηα ζε φινπο ηνπο θιάδνπο. Ο θιάδνο ηνπ ηνπξηζκνχ ζπγθεληξψλεηαη ζηνπο λνκνχο Υαιθηδηθήο, Θεζζαινλίθεο θαη Πηεξίαο. Μεγάιε πξνζηηζέκελε αμία έρεη ν θιάδνο ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζηνπο ππφινηπνπο λνκνχο ηνπο Πεξηθέξεηαο. Υακειή πξνζζεηηθή αμία έρεη ν θιάδνο ηεο πγείαο θαη ηεο θνηλσληθήο κέξηκλαο. Ο Πίλαθαο 5.8 απαξηζκεί ην πιήζνο ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα ζηελ ΠΚΜ, κε ηηο δξαζηεξηφηεηεο ιηαληθνχ θαη ρνλδξηθνχ θαη ιηαληθνχ εκπνξίνπ λα ζπγθεληξψλνπλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ επηρεηξήζεσλ. Πίλαθαο 5.8 Αξηζκόο επηρεηξήζεσλ ηξηηνγελνύο ηνκέα αλά θιάδν (2002) ΚΛΑΔΟ ΑΡΙΘΜΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΕΩΝ ΠΟΟΣΟ % ΕΠΙ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΧΟΝΔΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ 55.864 56,25 ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΑΚΙΝΗΣΗ ΠΕΡΙΟΤΙΑ, ΕΚΜΙΘΩΕΙ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΕ 17.620 17,74 ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΚΑΙ ΕΣΙΑΣΟΡΙΑ 15.913 16,02 ΜΕΣΑΦΟΡΕ, ΑΠΟΘΗΚΕΤΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕ 7.831 7,89 ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ 791 0,80 ΕΝΔΙΑΜΕΟΙ ΧΡΗΜΑΣΟΠΙΣΩΣΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΜΟΙ 596 0,60 ΤΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ 582 0,59 ΔΗΜΟΙΑ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΑΜΤΝΑ 117 0,12 ΤΝΟΛΟ 99.314 100,00 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Οκάδα ρεδηαζκνχ Πξνγξάκκαηνο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ηπαηηγική Διδικοί ζηόσοι ανάπηςξηρ Πεπιθέπειαρ Κενηπικήρ Μακεδονίαρ 2007 2013 114

Ζ ΠΚΜ αλ θαη δηαζέηεη ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα γηα ηελ αλάπηπμε πνιχκνξθεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο δελ έρεη κέρξηο ζηηγκήο θαηαθέξεη λα επηηχρεη θάπνηα ηνπξηζηηθή δηαθνξνπνίεζε. Αληηζέησο, θπξηαξρεί ν παξάθηηνο καδηθφο ηνπξηζκφο, κε θχξηεο ζπλέπεηεο ηελ επνρηθφηεηα θαη ηελ ππεξεθκεηάιιεπζε θαη ππνβάζκηζε ησλ πθηζηάκελσλ πφξσλ. Παξά ην γεγνλφο φηη πνιιέο πεξηνρέο ηεο Πεξηθέξεηαο δηαζέηνπλ δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ φπσο ρεηκεξηλφ, νξεηλφ (5 ρηνλνδξνκηθά θέληξα), αγξνηνπξηζκφ, πνιηηηζηηθφ, αξραηνινγηθφ (Υαιθηδηθή, Πέιια, Θεζζαινλίθε) θ.ιπ., δελ έρνπλ θαηαθέξεη λα αλαπηχμνπλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ απηέο ηηο δξαζηεξηφηεηεο. Σα ζεκαληηθφηεξα πξνβιήκαηα ηνπ ηνπξηζηηθνχ ηνκέα είλαη ε αδπλακία επειημίαο ηνπ ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ δηαθπκάλζεσλ ηεο δηεζλνχο δήηεζεο, ε κνλνζήκαληε αλάπηπμε κηαο θαηεγνξίαο δήηεζεο (ζεξηλνχ δηαθνπψλ) θαη νη ππνβαζκηζκέλεο ηνπξηζηηθέο ππεξεζίεο. 115

ΠΛΑΗΗΟ 2 Ζ πνξεία πιεύζεο ησλ επηρεηξήζεσλ ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο Αιιαγή πιεχζεο ησλ επηρεηξήζεσλ ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο πξνο ηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ (ηξηηνγελή) παξαηεξείηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα λα νξγαλψλεηαη ζε λέεο βάζεηο ε επηρεηξεκαηηθφηεηα ζηελ πεξηνρή. πσο πξνθχπηεη απφ κειέηε ηνπ Κέληξνπ Δπηρεηξεκαηηθήο θαη Σερλνινγηθήο Αλάπηπμεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (ΚΔΣΑ ΚΔΜΑΚ), ζεκαληηθή «δεμακελή» ελίζρπζεο ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα απνηειεί ν δεπηεξνγελήο (κεηαπνίεζε), ν νπνίνο εμαθνινπζεί λα βξίζθεηαη ζε θζίλνπζα πνξεία. Κη απηφ γηαηί πνιιέο επηρεηξήζεηο ηνπ ηνκέα απηνχ, πξνθεηκέλνπ λα επηβηψζνπλ ζην έληνλα αληαγσληζηηθφ πεξηβάιινλ πνπ δηακνξθψλεηαη δηεζλψο, ζηξέθνληαη θαη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ, δεκηνπξγψληαο δηθά ηνπο ηκήκαηα δηνίθεζεο, ζρεδηαζκνχ, marketing, πσιήζεσλ θαη απνζήθεπζεο, εληφο θαη εθηφο ησλ ειιεληθψλ ζπλφξσλ. Βάζε ζηνηρείσλ απφ ηα 9 επηκειεηήξηα ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ην 2006 ην ηζνδχγην (εγγξαθέο πξνο δηαγξαθέο επηρεηξήζεσλ), παξνπζηάδεη βειηίσζε ζε ζρέζε κε ην 2005, ην νπνίν, επίζεο θαηαγξάθεθε σο ζεηηθή ρξνληά. Σηο πεξηζζφηεξεο απψιεηεο ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία θαηέγξαςε ν θιάδνο ηεο έλδπζεο θισζηνυθαληνπξγίαο, φπνπ σο γλσζηφλ δεθάδεο επηρεηξήζεηο έβαιαλ «ινπθέην», ελψ άιιεο κεηέθεξαλ κέξνο ηεο παξαγσγηθήο ηνπο δξαζηεξηφηεηαο ζε ρψξεο ηεο ΝΑ Δπξψπεο, θπξίσο ζηε Βνπιγαξία. Αλαθαηαηάμεηο ζεκεηψλνληαη θαη ζην θνκκάηη ηεο αγξνηηθήο κεηαπνίεζεο, φπνπ ηζρπξφ πιήγκα δέρηεθε ηελ ηειεπηαία 20εηία ν ηνκέαο ηνπ ξνδάθηλνπ. ηνπο Ννκνχο Ζκαζίαο θαη Πέιιαο, πνπ θαηεμνρήλ απνηεινχλ ηνπο ξνδαθηλνπαξαγσγνχο λνκνχο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, φπσο θαη ζηελ Πηεξία, απφ ηηο 30 πεξίπνπ κεηαπνηεηηθέο κνλάδεο πνπ ιεηηνπξγνχζαλ πξηλ 15-20 ρξφληα ζήκεξα ιεηηνπξγνχλ κφιηο 14. Αο ζεκεησζεί φηη ην 97% πεξίπνπ ηνπ παξαγφκελνπ πξντφληνο εμάγεηαη. Σέινο απφ ηελ ίδηα έξεπλα πξνθχπηεη φηη ν ηνκέαο ησλ ππεξεζηψλ ζηελ ΠΚΜ ζπγθεληξψλεη ην 16% ησλ ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ, αιιά κφλν ην 10% ηνπ ζπλνιηθνχ θχθινπ εξγαζηψλ, ελψ γηα ην ρνλδξεκπφξην ηα πνζνζηά είλαη 20,5% θαη 15,2% αληίζηνηρα. Πεγή: Κπξηαθάηηθε Διεπζεξνηππία 9/9/2007, 72 ε ΓΔΘ Αθηέξσκα ζηε Βφξεην Διιάδα 116

5.4 Η ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΙΑ Αλάινγεο ζεκαζίαο κε ηελ παξαγσγηθή δηάξζξσζε γηα ην επίπεδν ηνπ παξαγφκελνπ πξντφληνο θαη ηελ αλαπηπμηαθή επίδνζε, είλαη ν βαζκφο αμηνπνίεζεο ησλ αλζξσπίλσλ πφξσλ. Σν «πνζνζηφ απαζρφιεζεο», νξηδφκελν σο ην πνζνζηφ ησλ απαζρνινπκέλσλ ειηθίαο 15 64 εηψλ επί ηνπ πιεζπζκνχ 15 64 εηψλ, αλέξρνληαλ ην 2004 ζην 59,4% ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, ελψ ην πνζνζηφ γηα ηελ ΠΚΜ ήηαλ 56,9%. Ζ δεχηεξε ζε κέγεζνο πιεζπζκνχ Πεξηθέξεηα ηεο ρψξαο θαηαηάζζεηαη δεχηεξε θαη ζχκθσλα κε ηνλ αξηζκφ ησλ αλέξγσλ ηεο (φπσο ίζρπε θαη κε ηα ζηνηρεία ηνπ 2003). Έρεη ην έβδνκν πςειφηεξν πνζνζηφ αλεξγίαο γηα ηνπο άλδξεο (7,1%) θαη ην έθην πςειφηεξν πνζνζηφ αλεξγίαο γηα ηηο γπλαίθεο (18,9%). Καηαηάζζεηαη φγδνε ζχκθσλα κε ην πνζνζηφ καθξνρξφληαο αλεξγίαο ζην ζχλνιν ησλ αλέξγσλ ηεο πεξηθέξεηαο (57,6%). Ζ θαηάζηαζε πνπ επηθξαηεί ζηελ ΠΚΜ φζνλ αθνξά ην κέγεζνο ηεο αλεξγίαο είλαη αξθεηά δπζκελέζηεξε ζπγθξηηηθά κε ην κέζν φξν ηεο ρψξαο, αλ θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα δείρλεη ζεκεία βειηίσζεο, αθνινπζψληαο ηελ πνξεία ηνπ εζληθνχ κέζνπ φξνπ. ηνπο Πίλαθεο 5.9 θαη 5.10 παξνπζηάδνληαη ηα αλαιπηηθά ζηνηρεία. ζνλ αθνξά ην εθπαηδεπηηθφ επίπεδν ησλ απαζρνινχκελσλ (ειηθία 15 θαη άλσ) ε ΠΚΜ σο πξνο ην πνζνζηφ ησλ απαζρνινπκέλσλ κε πςειή κφξθσζε (θάηνρνη δηδαθηνξηθνχ ή κεηαπηπρηαθνχ ηίηινπ θαη θάηνρνη πηπρίνπ αλσηάησλ ζρνιψλ) έρεη ην δεχηεξν κεγαιχηεξν πνζνζηφ (15,1%) κεηά απφ ηελ Αηηηθή (20,3%). Ζ πςειή ζηάζκε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο Πεξηθέξεηαο θαίλεηαη επίζεο θαη ζηε δεχηεξε ζέζε πνπ θαηέρεη ζε εζληθφ επίπεδν, ζηελ απαζρφιεζε ζε Τπεξεζίεο Γλψζεο Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο (βι. θαη Πίλαθα 5.11). 117

Πίλαθαο 5.9 Πεξηθεξεηαθνί δείθηεο απαζρόιεζεο θαη αλεξγίαο (2003-2004) Γεωγραφική Ενότητα Εν δυνάμει οικονομικά ενεργόσ πληθυςμόσ ηλικίασ 15-64 ετϊν % ςυμμετοχήσ ςτη χϊρα % απαςχόληςησ (15-64 ετϊν) 2004 % απαςχόληςησ γυναικϊν (15-64 ετϊν) % απαςχόληςησ ηλικιωμζνων (55-64 ετϊν) % ανεργίασ % μακροχρόνιασ ανεργίασ 2003 (επί των ανζργων) ΕΕ-25 63,1 55,5 40,9 9,2 45,10 ΕΕ-15 64,5 56,6 42,4 8,2 41,77 Ελλάδα 100,00 59,4 45,2 39,4 10,5 55,04 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 5,35 59,4 46,3 44,8 13,2 49,67 Κεντρική Μακεδονία 17,30 56,9 41,9 37,5 12,2 57,62 Δυτική Μακεδονία 2,60 53,3 38,3 34,5 16,6 60,77 Θεςςαλία 6,49 60,9 46,2 46,0 9,8 59,38 Ήπειροσ 3,00 57,7 43,3 43,4 11,2 61,73 τερεά Ελλάδα 4,90 57,2 39,9 36,5 12,8 63,68 Ιόνια Νηςιά 1,90 61,1 47,0 43,0 11,4 31,53 Δυτική Ελλάδα 6,47 55,6 39,2 37,8 12,5 68,35 Πελοπόννηςοσ 5,10 62,1 46,6 45,6 9,2 53,62 Αττική 37,10 60,8 48,1 35,8 9,1 56,90 Βόρειο Αιγαίο 1,70 56,4 37,2 35,6 9,3 58,87 Νότιο Αιγαίο 2,80 60,4 42,1 42,9 8,7 16,86 Κρήτη 5,34 64,0 52,2 52,9 7,7 32,60 Πεγή: New Cronos, Eurostat 2005 118

Πίλαθαο 5.10 Αλεξγία θαη απαζρόιεζε ζηελ Δπηθξάηεηα θαη ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία (2002-2007) ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΡΓΑΣΙΚΟ ΔΤΝΑΜΙΚΟ, ΧΙΛ. ΑΣΟΜΑ ΑΠΑΧΟΛΟΤΜΕΝΟΙ, ΧΙΛ. ΑΣΟΜΑ ΑΝΕΡΓΟΙ, ΧΙΛ. ΑΣΟΜΑ ΠΟΟΣΟ, % ΑΝΕΡΓΩΝ ΕΠΙ ΣΟΤ ΕΡΓΑΣΙΚΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ 2002 4.600,5 4.076,5 524,0 11,4 2003 4.712,2 4.224,5 487,7 10,3 2004 4.792,9 4.249,1 543,8 11,3 2005 4.827,4 4.325,0 502,4 10,4 2006 4.873,1 4.400,0 473,1 9,7 2007 4.906,9 4.461,2 445,7 9,1 ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΡΓΑΣΙΚΟ ΔΤΝΑΜΙΚΟ, ΧΙΛ. ΑΣΟΜΑ ΑΠΑΧΟΛΟΤΜΕΝΟΙ, ΧΙΛ. ΑΣΟΜΑ ΑΝΕΡΓΟΙ, ΧΙΛ. ΑΣΟΜΑ ΠΟΟΣΟ, % ΑΝΕΡΓΩΝ ΕΠΙ ΣΟΤ ΕΡΓΑΣΙΚΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ 2002 780,5 687,9 92,6 11,9 2003 809,7 723,5 86,2 10,6 2004 814,1 714,5 99,6 12,2 2005 822,6 725,2 97,4 11,8 2006 833,3 747,3 86,0 10,3 2007 842,5 767,0 75,5 9,0 Πεγή: ΔΤΔ, Έπεςνερ Δπγαηικού Γςναμικού, α ηξίκελν θάζε έηνπο 119

Πίλαθαο 5.11 Απαζρόιεζε ζε ππεξεζίεο έληαζεο γλώζεο, επηζηήκεο θαη ηερλνινγίαο ζηελ Διιάδα (2001) Πεγή: New Cronos (Eurostat 2002) Παξαηήξεζε: Απαζρφιεζε ζε Τπεξεζίεο Έληαζεο Γλψζεο Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο (Δ&Σ) νξίδεηαη σο ην πειίθν ησλ απαζρνινχκελσλ ζε ππεξεζίεο έληαζεο γλψζεο Δ&Σ πξνο ην ζχλνιν ησλ απαζρνινχκελσλ κηαο πεξηνρήο. Δθθξάδεηαη σο πνζνζηφ επί ηεο εθαηφ ησλ απαζρνινχκελσλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή. Πεγή: http://www.infopeloponnisos.gr/innovation/index2_3.html 120

5.5 ΟΙ ΕΠΕΝΔΤΕΙ ΣΗΝ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Γηαρξνληθά θαη ζε ζρέζε κε ηνπο θαηά ρξνληθή πεξίνδν ηζρχνληεο Αλαπηπμηαθνχο Νφκνπο ζηελ Διιάδα, ε ΠΚΜ θαηαηάζζεηαη ζηελ πεξηνρή θηλήηξσλ «κεζαίαο» έληαζεο ιφγσ θπξίσο ηεο ηζηνξηθά πςειήο ζπγθέληξσζεο κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ ζην Ν. Θεζζαινλίθεο. Σα απνηειέζκαηα ηεο πνιηηηθήο θηλήηξσλ φζνλ αθνξά ηελ θαηαλνκή ησλ επελδχζεσλ θαη ηελ δεκηνπξγία λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο απφ ηελ ππαγσγή επελδπηηθψλ ζρεδίσλ πνπ πινπνηνχληαη ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία ζηα πιαίζηα ησλ Αλαπηπμηαθψλ Νφκσλ είλαη ζεκαληηθά ιακβάλνληαο ππφςε ηε ζπγθέληξσζε ησλ δηαηεζεηκέλσλ επελδπηηθψλ πφξσλ. Δηδηθφηεξα, ζηα πιαίζηα ησλ Ν. 1262/82 θαη 1892/90 (αζξνηζηηθά) θαζψο θαη ηνπ Ν. 2601/98 θαηεπζχλζεθαλ νη αθφινπζνη πφξνη ζηελ ΠΚΜ. Πίλαθαο 5.12 Απνηειέζκαηα ρξήζεο πξνεγνύκελσλ αλαπηπμηαθώλ λόκσλ ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία 44 Ν. 1262/82 θαη Ν.1892/90 Ν.2601/98 Όςνο εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ ίδξπζεο, κεηεγθαηάζηαζεο θαη εθζπγρξνληζκνχ, εθαη. 424,88 243,40 Δπηρνξεγήζεηο, εθαη. 100,44 80,00 Νέεο ζέζεηο εξγαζίαο 1043 2467 Πεγή: 1) Γηα ηνπο Ν. 1262/82 θαη 1892/90 Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Οκάδα ρεδηαζκνχ Πξνγξάκκαηνο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ηπαηηγική Διδικοί ζηόσοι ανάπηςξηρ Πεπιθέπειαρ Κενηπικήρ Μακεδονίαρ 2007 2013 2) Γηα ηνλ Ν. 2601/98 Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο 44 Γηα ηνπο Ν. 1262/82 θαη 1892/90 (αζξνηζηηθά) νη παξαπάλσ αξηζκνί αληηζηνηρνχλ ζηα εμήο πνζνζηά ηνπ εζληθνχ ζπλφινπ: Όςνο εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ 16% πεξίπνπ, επηρνξεγήζεηο 13,38%, θαη λέεο ζέζεηο εξγαζίαο 10,17%. Γηα ηνλ Ν.2601/98 δελ βξέζεθαλ αληίζηνηρα δηαζέζηκα ζηνηρεία. 121

πσο πξνθχπηεη απφ ηελ ρσξηθή θαηαλνκή ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ζηα πιαίζηα ησλ Α.Ν. 1892/90 θαη 2601/98 πνπ είλαη γλσκνδνηηθήο δηθαηνδνζίαο ηνπ ΔΛΚΔ (Πίλαθαο 5.13), ζε πνζνζηφ πεξίπνπ ηεο ηάμεο ηνπ 16% ηνπ ζπλφινπ ησλ «κεγάισλ» επελδχζεσλ γηα ηελ ρψξα ηελ πεξίνδν κεηαμχ 1996-2004 είραλ πεξηνρή εθαξκνγήο ηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία 45. Πίλαθαο 5.13 ηνηρεία κεγάισλ θαη άκεζσλ μέλσλ επελδύζεσλ ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (1996 2004), ζε εθαη. ΕΣΟ Ελλάδα Κεντρική Μακεδονία % ςτο ςφνολο τησ χϊρασ 1996 48,89 4,51 9,22 1997 431,91 45,67 10,57 1998 286,89 14,78 5,15 1999 361,77 36,39 10,06 2000 267,92 116,64 43,54 2001 260,6 60,31 23,14 2002 205,41 30,33 14,77 2003 138,9 17,5 12,60 2004 22,76 0 0,00 ΜΕΟ ΟΡΟ 225,01 36,24 16,10 Πεγή: Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ 45 Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ε Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο βξαβεχηεθε ζην δηεζλή δηαγσληζκφ Cities and Regions of the Future κε ην βξαβείν Southern European Region of the Future 2006 2007. Ο δηαγσληζκφο δηνξγαλψλεηαη απφ ην πεξηνδηθφ Foreign Direct Investment (FDI) ηνπ νκίινπ Financial Times θαη έρεη σο ζθνπφ ηελ πξνβνιή Δπξσπατθψλ πφιεσλ θαη πεξηνρψλ πνπ παξνπζηάδνπλ πςειέο επελδπηηθέο πξννπηηθέο. Πεγή: Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ: Γειηίν Σχπνπ: Κενηπική Μακεδονία : H Νοηιοεςπωπαϊκή Πεπιθέπεια ηος Μέλλονηορ, Αζήλα, 16 Μαξηίνπ 2006. 122

5.6 ΑΠΟΣΙΜΗΗ ΣΩΝ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΩΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ πλνςίδνληαο, ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο Πεξηθέξεηαο πνπ ζπληζηνχλ θχξηα πξνβιήκαηα ή πνπ ππνδεηθλχνπλ αλαπηπμηαθέο δπλαηφηεηεο θαη αληαγσληζηηθά πιενλεθηήκαηα, είλαη ηα αθφινπζα. Πίλαθαο 5.14 SWOT Analysis ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Οκάδα ρεδηαζκνχ Πξνγξάκκαηνο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ηπαηηγική Διδικοί ζηόσοι ανάπηςξηρ Πεπιθέπειαρ Κενηπικήρ Μακεδονίαρ 2007 2013 123

5.7 ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΗΝ ΠΕΡΙΥΕΡΕΙΑ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 5.7.1 Γενικϊ χκθσλα κε ηα ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία θαη γηα δηάζηεκα 28 κελψλ εθαξκνγήο ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ 3299/04 ζηελ ΠΚΜ εγθξίζεθαλ ζπλνιηθά 349 επελδπηηθά ζρέδηα 46 ζπλνιηθνχ χςνπο 438.273.616 ελψ ε εγθξηζείζα επηρνξήγεζε έθηαζε ηα 186.892.00, πνζνζηφ 42,64 % επί ηνπ ζπλφινπ. Οη δεκηνπξγνχκελεο άκεζεο λέεο ζέζεηο εξγαζίαο είλαη 1583. Με βάζε ηελ αλαιπηηθή θαηάζηαζε ησλ εγθξηζέλησλ έξγσλ έρεη γίλεη ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ πνπ παξνπζηάδεηαη ζηε ζπλέρεηα. Χο βάζε ρξεζηκνπνηήζεθε πξσηνγελέο πιηθφ πνπ ζπιιέρζεθε ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο αξκφδηνπο θνξείο 47. 5.7.2 Γεωγραφικό κατανομό των επενδύςεων Ο Πίλαθαο 5.15 παξνπζηάδεη ηελ θαηαλνκή ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδχζεσλ θαηά λνκφ. Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη ηα πεξηζζφηεξα ζρέδηα αθνξνχλ ηνλ λνκφ Κηιθίο, κηα πεξηνρή κε αγξνηηθφ πιεζπζκφ θαη σο επί ην πιείζηνλ κε θπξίαξρν ζηνηρείν ηελ αγξνηηθή νηθνλνκία. Σα ζηνηρεία ηεο άκεζεο γεηηλίαζεο θαη εχθνιεο ζρεηηθά πξφζβαζεο ζην δηνηθεηηθφ θέληξν ηεο Θεζζαινλίθεο φπσο επίζεο θαη ηεο δηέιεπζεο απφ ην έδαθνο ηνπ λνκνχ, ηνπ ηειεπηαίνπ ηκήκαηνο ηεο Δζληθήο Οδνχ ΠΑΘΔ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ επλντθή δέζκε θηλήηξσλ πνπ ηζρχνπλ ζε ηκήκα ηνπ λνκνχ (δψλε Γ1) ιεηηνχξγεζαλ σο κέζν πξνζέιθπζεο επελδπηψλ, θάηη πνπ ην είρε άκεζε αλάγθε ν λνκφο δεδνκέλνπ φηη βξίζθεηαη ρακειά ζηελ εζληθή θιίκαθα απφ πιεπξάο ΑΔΠ θαη νπσζδήπνηε ζπγθαηαιέγεηαη ζηηο επηηπρίεο ηνπ επελδπηηθνχ λφκνπ. 46 Αθνξνχλ αηηήζεηο επελδχζεσλ ζπλνιηθνχ χςνπο έσο 4 εθαη.. 47 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο. Αλαιπηηθή παξνπζίαζε ησλ 349 έξγσλ γίλεηαη ζηνλ Πίλαθα Γ2 ηνπ Παξαξηήκαηνο Γ. 124

Πίλαθαο 5.15 Τπαγσγέο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ΝΟΜΟ ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία θαηά λνκό (Α Φάζε) Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΗΜΑΘΙΑ 40 47.145.540 20.653.865 233,93 ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 57 62.906.015 20.241.070 179,00 ΚΙΛΚΙ 70 106.776.995 47.507.074 423,24 ΠΕΛΛΑ 47 55.345.100 26.066.555 188,82 ΠΙΕΡΙΑ 29 29.601.221 13.313.541 122,45 ΕΡΡΩΝ 53 64.561.506 31.617.673 221,00 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 53 71.937.239 27.492.222 214,62 Γενικό Ϊθροισμα 349 438.273.616 186.892.000 1.583,06 5.7.3 Κατανομό κατϊ οικονομικό δραςτηριότητα ηνλ Πίλαθα 5.16 θαηαλέκνληαη νη επελδχζεηο θαηά ηνκέα παξαγσγήο κε δηάθξηζε ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα ζε δξαζηεξηφηεηεο ηνπξηζηηθήο θαηεχζπλζεο θαη ινηπέο. Πίλαθαο 5.16 Τπαγσγέο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία αλά ηνκέα παξαγσγήο (Α Φάζε) ΣΟΜΔΑ Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΠΡΩΣΟΓΕΝΗ 16 9.673.800 4.004.520 63,00 ΔΕΤΣΕΡΟΓΕΝΗ 246 311.915.716 132.307.638 1.179,49 ΣΡΙΣΟΓΕΝΗ 13 19.374.600 7.991.710 89,50 ΣΟΤΡΙΜΟ 74 97.309.500 42.588.132 251,07 Γενικό Ϊθροισμα 349 438.273.616 186.892.000 1.583,06 Παξαηεξνχκε φηη, αληίζεηα κε ηελ γεληθή εηθφλα πνπ παξνπζηάδεηαη ζε εζληθή θιίκαθα φπνπ ζην χςνο επελδχζεσλ θπξηαξρεί ν ηξηηνγελήο ηνκέαο (καδί κε ηνλ ηνπξηζκφ), ζηελ ΠΚΜ θπξηαξρνχλ νη επελδχζεηο ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα πνπ θαιχπηνπλ ην 71,2% ηνπ ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ θαη ην 74,5% ησλ ζέζεσλ 125

εξγαζίαο. Αλ θαη ην ζρεηηθφ πνζνζηφ ζπλεηζθνξάο ηνπ δεπηεξνγελνχο ηνκέα δελ είλαη ηδηαίηεξα πςειφ, εληνχηνηο ππάξρεη κεγάινο αξηζκφο επηρεηξήζεσλ ηνπ δεπηεξνγελνχο ηνκέα πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ Πεξηθέξεηα. Αμηνζεκείσην είλαη επίζεο ην γεγνλφο φηη ηδξχεηαη ζπλερψο ζεκαληηθφο αξηζκφο λέσλ κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ, φπνπ γηα ην 2004 αληηπξνζψπεπαλ ην 20% πεξίπνπ ηνπ ζρεηηθνχ αξηζκνχ ζε εζληθφ επίπεδν 48. ζνλ αθνξά ηελ νηθνλνκηθή γεσγξαθία ησλ επελδχζεσλ, παξαηεξείηαη δηαθνξνπνίεζε αλάινγα κε ηνλ ηνκέα, απφ λνκφ ζε λνκφ (βι. θαη Πίλαθα 5.17). ηνλ πξσηνγελή ηνκέα ηηο πξψηεο ζέζεηο θαηαιακβάλνπλ νη λνκνί Κηιθίο θαη Ζκαζίαο, ελψ ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα ζηελ θνξπθή είλαη νη παξακεζφξηνη λνκνί Κηιθίο θαη εξξψλ πνπ επλννχληαη απφ ηηο απμεκέλεο επηρνξεγήζεηο ηεο Γ δψλεο. Δθεί πνπ δηαθνξνπνηείηαη πην αηζζεηά ε θαηάζηαζε είλαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα. Γηα κελ ηηο ππεξεζίεο θπξηαξρεί ν λνκφο Θεζζαινλίθεο ιφγσ θαη ησλ ζρεηηθψλ ππνδνκψλ πνπ δηαζέηεη (δψλεο θαηλνηνκίαο, εκπνξηθά θέληξα θ.ιπ.), αιιά θαη ηεο πνιχ κεγαιχηεξεο εμάξηεζεο ηεο νηθνλνκίαο απφ ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα. Ο ηνπξηζηηθφο θιάδνο ζηξέθεηαη ζε επελδχζεηο ζε θαηεμνρήλ ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο (λνκφο Υαιθηδηθήο αιιά θαη λνκφο Θεζζαινλίθεο ιφγσ ηεο εηζξνήο πνιιψλ επηζθεπηψλ ζηελ έδξα ηεο Πεξηθέξεηαο θαζ φιε ηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο. Ο λνκφο Πέιιαο πξνζειθχεη επίζεο επελδπηηθφ ελδηαθέξνλ αθελφο ιφγσ ησλ εληζρπκέλσλ επελδπηηθψλ θηλήηξσλ φπσο πξναλαθέξζεθε, αθεηέξνπ θαη ιφγσ ησλ ζρεηηθψλ πεξηνρψλ πνπ πξνζειθχνπλ ηνπξίζηεο (ινπηξά Λνπηξαθίνπ Αξηδαίαο, ρηνλνδξνκηθφ θέληξν Καηκαθηζαιάλ, θαηαξξάθηεο Έδεζζαο). Απφ ην ζχλνιν ησλ νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ μερσξίδνπλ ηδηαίηεξα αλά ηνκέα νη εμήο θιάδνη: δσηθήο παξαγσγήο ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα, θιάδνο ηξνθίκσλ θαη πνηψλ ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα θαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα φπνπ θπξηαξρεί ν μελνδνρεηαθφο θιάδνο. Αμίδεη λα επηζεκαλζεί ε πνιχ ρακειή ζέζε ζηελ νπνία βξίζθεηαη ε θισζηνυθαληνπξγία, έλαο θιάδνο πνπ δέρεηαη ηζρπξέο πηέζεηο απφ ηνλ αληαγσληζκφ (Κίλα, Ηλδία θ.ιπ.) θαη απνδπλακψλεηαη ζηαδηαθά κε κεηαθνξά δξαζηεξηνηήησλ ζε γεηηνληθέο ρψξεο κε κεησκέλν ιεηηνπξγηθφ θφζηνο. Ο Πίλαθαο 5.18 παξνπζηάδεη αλαιπηηθά ηηο δξαζηεξηφηεηεο. 48 Πεγή: ICAP, Νέερ επισειπήζειρ 2000-2004. 126

Πίλαθαο 5.17 Τπαγσγέο εγθεθξηκέλσλ επελδπηηθώλ ζρεδίσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία αλά ηνκέα παξαγσγήο θαη λνκό (Α Φάζε) ΝΟΜΟ Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΗΜΑΘΙΑ 5 2.238.000 1.002.850 24 ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 1 760.000 177.840 4 ΚΙΛΚΙ 5 1.212.000 594.800 0 ΠΕΛΛΑ 1 495.800 173.530 3 ΠΙΕΡΙΑ 1 500.000 225.000 1 ΕΡΡΩΝ 2 3.178.000 1.379.000 26 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 1 1.290.000 451.500 5 Γενικό Ϊθροισμα 16 9.673.800 4.004.520 63 ΝΟΜΟ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΗΜΑΘΙΑ 31 41.365.540 18.095.015 182,13 ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 29 26.019.415 6.137.770 76 ΚΙΛΚΙ 63 102.884.995 45.572.274 413,24 ΠΕΛΛΑ 30 33.814.300 15.514.775 113,02 ΠΙΕΡΙΑ 20 21.441.221 9.353.509 94,7 ΕΡΡΩΝ 42 49.700.506 23.983.173 157 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 31 36.689.739 13.651.122 143,4 Γενικό Ϊθροισμα 246 311.915.716 132.307.638 1.179,49 ΝΟΜΟ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 11 17.211.600 6.910.210 78 ΕΡΡΩΝ 1 263.000 131.500 9,5 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 1 1.900.000 950.000 2 Γενικό Ϊθροισμα 13 19.374.600 7.991.710 89,50 ΝΟΜΟ ΤΠΑΓΧΓΔ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΤΠΑΓΧΓΔ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΤΠΑΓΧΓΔ ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΤΠΑΓΧΓΔ ΣΟΜΔΑ ΣΟΤΡΗΜΟΤ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΗΜΑΘΙΑ 4 3.542.000 1.556.000 27,8 ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 16 18.915.000 7.015.250 21 ΚΙΛΚΙ 2 2.680.000 1.340.000 10 ΠΕΛΛΑ 16 21.035.000 10.378.250 72,8 ΠΙΕΡΙΑ 8 7.660.000 3.735.032 26,75 ΕΡΡΩΝ 8 11.420.000 6.124.000 28,5 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 20 32.057.500 12.439.600 64,22 Γενικό Ϊθροισμα 74 97.309.500 42.588.132 251,07 127

Πίλαθαο 5.18 Σνκείο δξαζηεξηνηήησλ ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδύζεσλ ηνπ Ν. 3299/2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία αλά ηνκέα παξαγσγήο (Α Φάζε) ΤΠΑΓΧΓΔ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ / ΑΝΑ ΚΛΑΓΟ ΚΛΑΓΟ ΕΧΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΛΑΣΟΜΔΗΑ ΛΟΗΠΟΗ ΚΛΑΓΟΗ Γενικό Ϊθροισμα ΠΛΖΘΟ Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ 9 4.527.800 1.928.630 13 3 2.277.000 860.490 4 2 2.460.000 1.020.000 25 2 409.000 195.400 21 16 9.673.800 4.004.520 63 ΤΠΑΓΧΓΔ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ / ΑΝΑ ΚΛΑΓΟ ΚΛΑΓΟ ΣΡΟΦΗΜΑ ΠΟΣΑ ΜΔΣΑΛΛΗΚΑ ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΜΖΥΑΝΖΜΑΣΑ & ΔΗΓΖ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ ΚΑΣΑΚΔΤΖ ΔΠΗΠΛΧΝ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΑ ΞΤΛΟΤ ΚΛΧΣΟΩΦΑΝΣΟΤΡΓΗΑ-ΔΝΓΤΖ ΛΟΗΠΟΗ ΚΛΑΓΟΗ Γενικό Ϊθροισμα ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ 113 152.041.287 67.199.472 442,13 43 41.974.406 18.491.478 250,08 19 25.591.095 10.368.552 171,60 23 18.513.850 7.538.442 127,20 13 15.502.000 7.663.236 70,32 11 16.591.100 6.183.673 25,86 24 41.701.979 14.862.785 92,30 246 311.915.716 132.307.638 1.179,49 ΤΠΑΓΧΓΔ ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ / ΑΝΑ ΚΛΑΓΟ ΚΛΑΓΟ ΞΔΝΟΓΟΥΔΗΑΚΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΣΑΘΜΟΗ ΑΤΣΟΚΗΝΖΣΧΝ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΛΟΓΗΜΗΚΟΤ ΛΟΗΠΟΗ ΚΛΑΓΟΗ Γενικό Ϊθροισμα ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ 74 97.309.500 42.588.132 251,07 6 9.160.000 4.187.000 15,00 4 9.085.600 3.327.210 49,00 3 1.129.000 477.500 25,50 87 116.684.100 50.579.842 340,57 128

5.7.3 Ίδρυςη νϋων επιχειρόςεων Απφ ην ζχλνιν ησλ επελδπηηθψλ πφξσλ, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ (71% πεξίπνπ) δηαηίζεηαη γηα βειηίσζε ήδε ππαξρφλησλ επηρεηξήζεσλ (επέθηαζε, κεηεγθαηάζηαζε, εθζπγρξνληζκφο, αγνξά λένπ εμνπιηζκνχ) θαη πνιχ ιηγφηεξν γηα ίδξπζε λέσλ κνλάδσλ. Σν θαηλφκελν απηφ απαληάηαη κε κεγαιχηεξε έληαζε ζηνλ πξσηνγελή θαη δεπηεξνγελή ηνκέα φπνπ ηα πεξηζψξηα αλάπηπμεο θαη επηβίσζεο λέσλ επηρεηξήζεσλ είλαη ζρεηηθά πεξηνξηζκέλα ιφγσ ηεο χπαξμεο κεγάινπ αξηζκνχ νκνεηδψλ επηρεηξήζεσλ ζηελ πεξηνρή αιιά θαη ιφγσ ηνπ αληαγσληζκνχ απφ ην εμσηεξηθφ. Αληίζεηα, κεγαιχηεξε θηλεηηθφηεηα παξαηεξείηαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα θαη πεξηζζφηεξν ζηηο ππεξεζίεο φπνπ ζρεηηθά πην πξφζθαηεο δξάζεηο (αλάπηπμε ινγηζκηθνχ, ζηαζκνί απηνθηλήησλ θ.ιπ.), έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα δηεθδηθήζνπλ κε κεγαιχηεξε επρέξεηα κεξίδην ηεο αγνξάο. Ο Πίλαθαο 5.19 παξνπζηάδεη ηα ζρεηηθά απνηειέζκαηα. Πίλαθαο 5.19 Γηάζεζε πόξσλ ησλ εγθεθξηκέλσλ επελδύζεσλ ηνπ Ν. 3299/ 2004 ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία γηα πθηζηάκελεο θαη λέεο παξαγσγηθέο κνλάδεο (Α Φάζε) ΣΟΜΕΑ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΩΝ ΕΠΕΝΔΤΕΙ ΓΙΑ ΤΦΙΣΑΜΕΝΕ ΜΟΝΑΔΕ ΑΡΙΘΜΟ ΤΨΟ ΕΠΕΝΔΤΗ, Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία ΠΟΟΣΟ ΠΟΡΩΝ % ΕΠΙ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΑΡΙΘΜΟ ΕΠΕΝΔΤΕΙ ΓΙΑ ΝΕΕ ΜΟΝΑΔΕ ΤΨΟ ΕΠΕΝΔΤΗ, ΠΟΟΣΟ ΠΟΡΩΝ % ΕΠΙ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΤΝΟΛΟ ΤΨΟΤ ΕΠΕΝΔΤΕΩΝ, Πρωτογενήσ 14 9.264.800 95,77 2 409.000 4,23 9.673.800 Δευτερογενήσ 171 228.666.416 73,31 75 83.249.300 26,69 311.915.716 Σριτογενήσ (Σουριςμόσ) 47 60.994.500 62,68 27 36.315.000 37,32 97.309.500 Σριτογενήσ (Λοιπά) 5 11.165.600 57,63 8 8.209.000 42,37 19.374.600 ΤΝΟΛΟ 237 310.091.316 70,75 112 128.182.300 29,25 438.273.616 129

5.7.4 Η επύδραςη ςτην Περιφερειακό Αγορϊ Εργαςύασ πσο πξναλαθέξζεθε, νη κέρξη ηψξα δξάζεηο ζηα πιαίζηα ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ, επέθεξαλ ζπλνιηθά 1583 λέεο, άκεζεο ζέζεηο εξγαζίαο 49 πνπ αλαιχζεθαλ θαηά λνκφ νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα θαη επηρεηξεκαηηθφ θιάδν ζε πξνεγνχκελνπο πίλαθεο. Σα ζπλνπηηθά ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ είλαη ηα εμήο: Οη πεξηζζφηεξεο ζέζεηο εξγαζίαο εκθαλίδνληαη ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα θαη ηδηαίηεξα ζηνπο θιάδνπο ηξνθίκσλ θαη πνηψλ, θαζψο θαη κεηαιιηθψλ πξντφλησλ ηνκείο ζηνπο νπνίνπο δηαθξίλεηαη ε Πεξηθέξεηα γηα ηελ χπαξμε ζεκαληηθνχ αξηζκνχ επηρεηξήζεσλ θαη πνπ κάιηζηα είλαη έληαζεο εξγαζίαο (γηα παξάδεηγκα απαληάηαη ζεκαληηθφο αξηζκφο επηρεηξήζεσλ θνλζεξβνπνηίαο θξνχησλ, ηδηαίηεξα ζηνπο λνκνχο Πέιιαο θαη Ζκαζίαο, θαη εμνρήλ λνκνχο παξαγσγήο θαη επεμεξγαζίαο θξνχησλ κε έθεζε ζε εμαγσγέο). Ζ ελίζρπζε ησλ θιάδσλ απηψλ κε δξάζεηο εθζπγρξνληζκνχ θαη επέθηαζεο είλαη ζε ζέζε λα δεκηνπξγήζεη βηψζηκεο ζέζεηο εξγαζίαο. εκαληηθή δήηεζε επίζεο γηα πξνζσπηθφ παξνπζηάδνπλ θαη νη ηνπξηζηηθέο επηρεηξήζεηο. Δδψ ζα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη γηα λα εμαζθαιηζηεί ε βησζηκφηεηα ησλ αληίζηνηρσλ δεκηνπξγνχκελσλ ζέζεσλ, νη επελδχζεηο ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ ζα πξέπεη λα έρνπλ αλαπηπμηαθφ πξνζαλαηνιηζκφ ππφ ηελ έλλνηα ηεο δηαθνξνπνίεζεο ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο κε παξάιιειε επέθηαζε πξνο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ θαη ζρεηηθή θαηάξηηζε ηνπ πξνζσπηθνχ. Γηα λα αμηνινγεζεί ε ζεκαζία ησλ λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο ζηελ ηφλσζε ηεο πεξηθεξεηαθήο απαζρφιεζεο θαη ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο αλεξγίαο έρεη γίλεη αληηπαξαβνιή ησλ απνηειεζκάησλ κε ηα δηαζέζηκα ζηνηρεία ηεο ηνπηθήο αγνξάο εξγαζίαο. Ο Πίλαθαο 5.20 παξνπζηάδεη ηελ θηλεηηθφηεηα ησλ ξνψλ εξγαζίαο γηα ηα έηε 2002 2006. 49 Με βάζε ζηνηρεία θαη απφ ηελ νηθνλνκηθή ζεσξία, είλαη αλακελφκελν φηη κέζσ ησλ επελδχζεσλ δεκηνπξγνχληαη πιένλ ησλ άκεζσλ λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαη έκκεζεο ζέζεηο, φπσο π.ρ. ζε πξνκεζεπηέο ησλ επηρεηξήζεσλ, ζε δεκηνπξγία λέσλ πειαηψλ ιφγσ αχμεζεο θχθινπ εξγαζηψλ θ.ιπ. Ο ππνινγηζκφο, σζηφζν απηήο ηεο παξακέηξνπ είλαη εθηφο ησλ πιαηζίσλ ηεο παξνχζαο εξγαζίαο θαη δελ ζα καο απαζρνιήζεη πεξαηηέξσ. 130

Πίλαθαο 5.20 Ρνέο απαζρόιεζεο ζηνλ ηδησηηθό ηνκέα ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία (2002 2006) ΠΕΡΙΟΔΟ ΑΝΑΓΓΕΛΙΕ ΠΡΟΛΗΨΗ, ΑΡΙΘΜΟ ΑΣΟΜΩΝ ΚΑΣΑΓΓΕΛΙΕ ΤΜΒΑΗ, ΑΡΙΘΜΟ ΑΣΟΜΩΝ Πεγή: ΟΑΔΓ ζην Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, Τπνθαηάζηεκα Θεζζαινλίθεο, Γεληίο Πεπιθεπειακήρ Οικονομικήρ ςγκςπίαρ Μακεδονίαρ Θπάκηρ, Σεύσορ 48, Μάξηηνο 2007, ηδία επεμεξγαζία ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΕΙ ΑΠΟΧΩΡΗΕΙ, ΑΡΙΘΜΟ ΑΣΟΜΩΝ ΚΑΘΑΡΗ ΔΙΑΦΟΡΑ, (ΝΕΕ ΘΕΕΙ) 2002 192.595 127.930 58.132 6.533,0 2003 192.339 128.592 59.239 4.508,0 2004 195.320 135.274 61.396-1.350,0 2005 192.260 134.775 59.695-2.210,0 2006 193.332 135.230 68.072-9.970,0 Αλ αλάγνπκε ηα απνηειέζκαηα ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ φζνλ αθνξά ηηο λέεο ζέζεηο εξγαζίαο, ζε εηήζηα βάζε (1863 ζέζεηο ζε 28 κήλεο) πξνθχπηεη έλαο κέζνο φξνο 798 ζέζεσλ αλά έηνο, αξηζκφο ν νπνίνο αλ ζπγθξηζεί κε ηνλ ζπλνιηθφ αξηζκφ αλέξγσλ, πνπ δηαρξνληθά παξακέλεη ζρεηηθά ζηαζεξφο (ηεο ηάμεο ησλ 85 100 ρηι. αηφκσλ), πξνθχπηεη έλα πνζνζηφ πεξίπνπ 1% πνπ είλαη πνιχ κηθξφ γηα λα έρεη αμηφινγε επίδξαζε. Ζ ίδηα εηθφλα παξνπζηάδεηαη θαη ζε ζρέζε κε ηηο εηήζηεο αλαγγειίεο πξνζιήςεσλ, φπνπ ην αληίζηνηρν πνζνζηφ είλαη αθφκα κηθξφηεξν (0,5% πεξίπνπ). 131

5.7.5 Η πορεύα των μεγϊλων επενδύςεων Ζ πνξεία ησλ κεγάισλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ ζε επίπεδν Δπηθξάηεηαο θαη Πεξηθεξεηψλ έρεη αλαπηπρζεί ζην Κεθάιαην 4. Δδψ ζα ζεκεησζνχλ νξηζκέλεο αμηνινγηθέο παξαηεξήζεηο γηα ηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία. ηελ ΠΚΜ θαηεπζχλζεθε ζεκαληηθφ θνκκάηη ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, θαηά θχξην ιφγν ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα (18% ηνπ ζπλφινπ), ελψ είλαη θαη κηα απφ ηηο ιίγεο Πεξηθέξεηεο πνπ πξνζέιθπζε επελδχζεηο ζηνλ ηξηηνγελή (πιελ ηνπξηζκνχ) ηνκέα. Ζ Πεξηθέξεηα θαηέρεη ηελ 5 ε ζέζε ζην πιήζνο θαη ζην ζπλνιηθφ χςνο επελδχζεσλ, θαη ηελ 3 ε ζέζε ζηελ πξνζέιθπζε μέλσλ θεθαιαίσλ θαη ζηηο δεκηνπξγνχκελεο λέεο ζέζεηο εξγαζίαο. Ζ ρακειή επίδνζε ζηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα, παξά ηελ χπαξμε έληνλεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο ζε νξηζκέλεο πεξηνρέο ηεο Πεξηθέξεηαο (Υαιθηδηθή, Πηεξία, Θεζζαινλίθε), απνδίδεηαη αθελφο κελ ζηηο ρακειφηεξεο επηρνξεγήζεηο πνπ ίζρπζαλ έλαληη ησλ «αληαγσληζηηθψλ» πεξηνρψλ ηεο Γ1 δψλεο (Γσδεθάλεζα), αθεηέξνπ δε ζηηο εηδηθέο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο πνπ ίζρπζαλ κεηαμχ άιισλ θαη γηα ηνπο Ννκνχο Θεζζαινλίθεο θαη Υαιθηδηθήο γηα ηηο μελνδνρεηαθέο εγθαηαζηάζεηο 50, πνπ αλ θαη δηέπνληαλ απφ ινγηθή απνζπκθφξεζεο ηεο έληνλεο ζπγθέληξσζεο κνλάδσλ ζηηο ελ ιφγσ πεξηνρέο εληνχηνηο απνζηέξεζε κεξίδα ππνςήθησλ επελδπηψλ ή ηνπο θαηεχζπλε ζε άιιεο πεξηνρέο ηεο επηθξάηεηαο (Κξήηε θαη Ν. Αηγαίν θαηά θχξην ιφγν). 50 χκθσλα κε ηελ Κνηλή Τπνπξγηθή Απφθαζε (Κ.Τ.Α.) 17829/26-04-2006 Κ.Τ.Α (ΦΔΚ 574/Β /08-05-2006) Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ Πεξηβάιινληνο Υσξνηαμίαο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ- Σνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο, «Οη εληζρχζεηο ηεο επηρνξήγεζεο, ηεο επηδφηεζεο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη ηεο επηδφηεζεο κηζζνινγηθνχ θφζηνπο ηνπ Ν. 3299/2004 δελ έρνπλ εθαξκνγή γηα ηα επελδπηηθά ζρέδηα ίδξπζεο ή επέθηαζεο μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ ηνπ άξζξνπ 3 παξ.1 πεξ. γi ηνπ ηδίνπ λφκνπ, ζην λνκφ Θεζζαινλίθεο θαη λνκφ Υαιθηδηθήο, εθηφο απφ ηα επελδπηηθά ζρέδηα ίδξπζεο ή επέθηαζεο μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ πέληε (5*) αζηέξσλ θαη εθηφο απφ ηα επελδπηηθά ζρέδηα ίδξπζεο ή επέθηαζεο μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη επί αθηλήησλ πςνκέηξνπ άλσ ησλ 800 κέηξσλ ζηα δεκνηηθά δηακεξίζκαηα ησλ δήκσλ ηνπ λνκνχ Πηεξίαο πνπ έρνπλ κέησπν ζηνλ αηγηαιφ, φπσο απηά θαζνξίδνληαη απφ ηα δηνηθεηηθά φξηα ησλ Πξσηνβαζκίσλ Ο.Σ.Α., εθηφο αλ αθνξά επελδπηηθά ζρέδηα ίδξπζεο ή επέθηαζεο μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ ηεζζάξσλ (4*) αζηέξσλ θαζψο θαη επέθηαζεο μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ ηξηψλ (3*) αζηέξσλ εθφζνλ ζπλδπάδεηαη κε επελδπηηθά ζρέδηα εθζπγρξνληζκνχ νινθιεξσκέλεο κνξθήο ησλ κνλάδσλ απηψλ θαη εθηφο απφ ηα επελδπηηθά ζρέδηα ίδξπζεο ή επέθηαζεο μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη επί αθηλήησλ πςνκέηξνπ άλσ ησλ 800 κέηξσλ». Με λεφηεξε Κ.Τ.Α. 33016/25-07-2007 (Φ.Δ.Κ. 524 /Β/08-05-2006) Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ Πεξηβάιινληνο Υσξνηαμίαο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ- Σνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο, νη εμαηξέζεηο ησλ μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ πέληε (5*) αζηέξσλ θαη ησλ αθηλήησλ πςνκέηξνπ άλσ ησλ 800 κέηξσλ πνπ πξναλαθέξζεθαλ δελ έρνπλ εθαξκνγή (κεηαμχ άιισλ) γηα ηνπο λνκφ Θεζζαινλίθεο πιελ ηεο επαξρίαο Λαγθαδά θαη ηνπ ηκήκαηνο δπηηθά ηνπ πνηακνχ Αμηνχ ηνπ λνκνχ Θεζζαινλίθεο. 132

5.8 ΤΓΚΡΙΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΩΝ ΣΟΤ ΝΕΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ ΜΕ ΑΛΛΕ ΔΡΑΕΙ ΕΝΙΦΤΗ ΣΩΝ ΙΔΙΩΣΙΚΩΝ ΕΠΙΦΕΙΡΗΕΩΝ Παξάιιεια κε ηελ εθαξκνγή ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ Ν. 3299/04, ιακβάλνπλ ρψξα θαη άιιεο δξάζεηο κε πξνγξάκκαηα ελίζρπζεο ησλ επηρεηξήζεσλ κε ζπκκεηνρή θαη θνηλνηηθψλ θνλδπιίσλ. Σέηνηα δξάζε απνηειεί θαη ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Αληαγσληζηηθφηεηα (ΔΠΑΝ). Δπίζεο, σο γλσζηφλ κέρξη ην ηέινο ηνπ 2004 εθαξκφζηεθε ν παιαηφηεξνο αλαπηπμηαθφο λφκνο 2601/98. ηνηρεία γηα ηα παξαπάλσ πξνγξάκκαηα παξνπζηάδνληαη επηγξακκαηηθά ζηελ ζπλέρεηα. 5.8.1 Επιχειρηςιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιςτικότητα (ΕΠΑΝ) Σν Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Αληαγσληζηηθφηεηαο (ΔΠΑΝ) ηνπ Τπνπξγείνπ Αλάπηπμεο εληάζζεηαη ζην Γ Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο (Γ ΚΠ) 2000 2006 θαη πεξηιακβάλεη δέζκε δξάζεσλ θαη εληζρχζεσλ κε ζηξαηεγηθφ ζηφρν ηε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο. ην επίθεληξν ησλ δξάζεσλ ηνπ ΔΠΑΝ βξίζθεηαη ε ελίζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη ε ρξεκαηνδφηεζε δξάζεσλ εθζπγρξνληζκνχ ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηδηαίηεξα ησλ κηθξνκεζαίσλ. Οη πφξνη ηνπ Πξνγξάκκαηνο αλέξρνληαη ζε 6,5 δηο. πεξίπνπ κε ηελ επηκέξνπο εμήο ζπκκεηνρή. Πίλαθαο 5.21 Υξεκαηνδόηεζε ηνπ ΔΠΑΝ, Δπηθξάηεηα ΦΟΡΕΑ ΧΡΗΜΑΣΟΔΟΣΗΗ ΠΟΑ Ε ΔΙ. ΠΟΟΣΟ % ΕΘΝΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 1,24 19,02 ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (ΕΤΡΑ) 1,83 ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (ΕΚΤ) 0,15 Πεγή: Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Δηδηθή Γξακκαηεία γηα ηελ Αληαγσληζηηθφηεηα, Δηδηθή Τπεξεζία Γηαρείξηζεο ΔΠΑΝ, Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο 2000 2006, ΔΠΑΝ, πλνπηηθφο Απνινγηζκφο 8/9/2006 30,37 ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΡΑΝΗ 3,22 49,39 ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 3,30 50,61 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 6,52 100,00 133

Ο βαζηθφο άμνλαο 51 ηνπ ΔΠΑΝ πνπ ρξεκαηνδνηεί ηηο ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο είλαη απηφο κε αχμνληα αξηζκφ 2 (Άμνλαο Πξνηεξαηφηεηαο 2: ηήξημε θαη ελζάξξπλζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο) κε ζπγρξεκαηνδφηεζε απφ εζληθνχο θαη θνηλνηηθνχο πφξνπο θαζψο θαη ηδησηηθή ζπκκεηνρή. Σα βαζηθά ηνπ κεγέζε είλαη ηα αθφινπζα. Πίλαθαο 5.22 Υξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ηνπ Άμνλα 2 ηνπ ΔΠΑΝ (Δπηθξάηεηα) ΦΟΡΕΑ ΧΡΗΜΑΣΟΔΟΣΗΗ ΠΟΑ Ε ΕΚΑΣ. ΠΟΟΣΟ % ΕΘΝΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 667,57 16,01 ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (ΕΤΡΑ) 1.050,38 25,19 ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΡΑΝΗ 1.717,95 41,21 ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 2.451,20 58,79 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 4.169,15 100,00 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Μελέηη επισειπημαηικόηηηαρ 2005 θαη ηδία επεμεξγαζία Βαζηθφο ζηφρνο ηνπ Άμνλα 2 είλαη ε ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο νηθνλνκίαο κε παξεκβάζεηο πνπ εδξάδνληαη ζην ηξίπηπρν Σερλνινγία Δπηρεηξεκαηηθφηεηα Απαζρφιεζε. Παξαδείγκαηα επηκέξνπο ζηνρεχζεσλ είλαη ηα αθφινπζα: Ζ απνξξφθεζε λέσλ ηερλνινγηψλ απφ ηηο επηρεηξήζεηο Ο εθζπγρξνληζκφο ησλ επηρεηξήζεσλ ζε φιν ην θάζκα ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπο Ζ αλάπηπμε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο Ζ θηλεηνπνίεζε ηδησηηθψλ θεθαιαίσλ γηα ηελ επίηεπμε αλαπηπμηαθψλ δξάζεσλ ηνλ Πίλαθα 5.23 παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα εθαξκνγήο ηνπ ΔΠΑΝ ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλία έσο 30/6/2005. ε ζχγθξηζε κε ηηο δξάζεηο ηνπ λένπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ ( 349 έξγα, 438,3 εθαη. ζε 28 κήλεο), ηα θεθάιαηα πνπ δηαθηλήζεθαλ κέζσ ηνπ ΔΠΑΝ είλαη ζαθψο κηθξφηεξα αλ θαη ζε θαηεπζχλζεθαλ ζε πεξηζζφηεξεο επηρεηξήζεηο ( 1621 έξγα, 250,5 εθαη. ζε πεξίπνπ 5 ρξφληα). 51 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Μελέηη επισειπημαηικόηηηαρ 2005. 134

Πίλαθαο 5.23 Απνηειέζκαηα εθαξκνγήο ηνπ ΔΠΑΝ ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο έσο 30/6/2005 (Άμνλαο 2) ΝΟΜΟ ΑΙΘΜΟΣ ΕΓΩΝ ΡΟΥΡΟΛΟΓΙΣΜΟΣ, ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 976 165.875.010 ΗΜΑΘΙΑ 35 9.981.190 ΠΙΕΡΙΑ 203 10.770.093 ΠΕΛΛΑ 67 20.893.294 ΚΙΛΚΙ 48 16.180.754 ΕΡΡΩΝ 48 9.656.145 ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ 221 15.701.261 ΑΓΙΟ ΟΡΟ 23 1.488.569 ΤΝΟΛΟ 1.621 250.546.317 Πεγή: Δηδηθφο Φνξέαο Γηαρείξηζεο Κέληξν Δπηρεηξεκαηηθήο θαη Πνιηηηζηηθήο Αλάπηπμεο Αλαπηπμηαθή Έλσζε Μαθεδνλίαο (ΔΦΓ ΚΔΠΑ ΑΝΔΜ), απνηειέζκαηα κέρξη 30/6/2005 135

5.8.2 ύγκριςη με τισ δρϊςεισ του Αναπτυξιακού Νόμου 2601/1998 Ο Αλαπηπμηαθφο Νφκνο 2601/98 εθαξκφζηεθε ζηελ ΠΚΜ, φπσο θαη ζε νιφθιεξε ηελ Δπηθξάηεηα γηα πεξίπνπ 6,5 ρξφληα. Σα ζπγθεληξσηηθά απνηειέζκαηα πνπ επέθεξε, φπσο θαη ηα αληίζηνηρα ηνπ Ν.3299/04, παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 5.24. Οη ππνινγηζκνί έρνπλ γίλεη επί ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ πνπ έρνπλ εγθξηζεί απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο ηεο Πεξηθέξεηαο 52. Με βάζε ηνπο κέρξη ηψξα κέζνπο εηήζηνπο ξπζκνχο επελδχζεσλ, θαίλεηαη φηη ν λένο αλαπηπμηαθφο λφκνο έδσζε πεξαηηέξσ ψζεζε ζε επελδπηηθέο πξσηνβνπιίεο αθνχ ππεξδηπιαζηάζηεθε ην ζπλνιηθφ χςνο επελδχζεσλ ελψ θαη νη λέεο άκεζεο ζέζεηο εξγαζίαο απμήζεθαλ ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε πεξίνδν. αλ θχξηα αίηηα απηήο ηεο κεηαβνιήο εθηηκψληαη φηη είλαη α) ε πςειφηεξε επηρνξήγεζε πνπ δφζεθε (42,2% έλαληη 32,9% θαηά κέζν φξν γηα ηελ ΠΚΜ) θαη β) ν δηαρσξηζκφο ζε παιαηέο θαη λέεο επηρεηξήζεηο πνπ ίζρπε κε ην παιαηφηεξν θαζεζηψο θαη ιεηηνχξγεζε αλαζηαιηηθά ζε κεξίδα ησλ παιαηφηεξσλ επηρεηξήζεσλ γηα αλάιεςε επελδπηηθψλ πξσηνβνπιηψλ. 52 Λφγσ ηνπ φηη ζχκθσλα κε ηνλ Ν. 2601/98 (ΦΔΚ 81 Α 15.4.1998), άξζ. 8, νη αξκφδηεο Γηεπζχλζεηο ησλ Πεξηθεξεηψλ εμεηάδνπλ επελδπηηθά ζρέδηα χςνπο έσο 700 εθ. δξρ. (2.054.292 ), γηα λα είλαη ζπγθξίζηκα ηα απνηειέζκαηα ησλ 2 πεξηφδσλ, απφ ηηο επελδχζεηο ηνπ Ν. 3299/04 επηιέρζεθαλ κφλν απηέο πνπ ειέγρζεθαλ απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο ηεο Πεξηθέξεηαο, εγθξίζεθαλ θαη ην ζπλνιηθφ χςνο επέλδπζεο δελ μεπεξλά ην παξαπάλσ πνζφ. 136

Πίλαθαο 5.24 ύγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ ησλ 2 ηειεπηαίσλ αλαπηπμηαθώλ λόκσλ ζηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (Δπελδύζεηο κε ύςνο έσο 2.054.292 ) ΤΠΑΓΧΓΔ Ν.2601/1998 (ΤΝΟΛΟ) ΝΟΜΟ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΗΜΑΘΙΑ 23 15.611.124 5.094.656 174 ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 44 40.000.842 15.874.622 294 ΚΙΛΚΙ 66 66.006.277 23.188.057 843 ΠΕΛΛΑ 23 14.800.811 4.958.312 173 ΠΙΕΡΙΑ 39 20.397.116 5.859.917 181 ΕΡΡΩΝ 51 31.769.065 10.365.642 276 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 81 54.818.804 14.658.692 526 ΤΝΟΛΟ 327 243.404.039 79.999.898 2.467 ΤΠΑΓΧΓΔ Ν.3299/2004 (ΤΝΟΛΟ) ΝΟΜΟ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΗΜΑΘΙΑ 32 26.034.540 11.663.293 143 ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 52 47.915.415 15.101.160 140 ΚΙΛΚΙ 47 36.773.395 17.130.554 229 ΠΕΛΛΑ 38 28.631.100 13.570.305 129 ΠΙΕΡΙΑ 27 24.011.221 10.910.041 111 ΕΡΡΩΝ 40 22.836.506 11.445.943 125 ΥΑΛΚΙΔΙΚΗ 41 34.458.239 13.388.072 175 ΤΝΟΛΟ 277 220.660.416 93.209.368 1.051 ΤΠΑΓΧΓΔ ANA ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ Ν. 2601/1998 ΣΟΜΔΑ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΠΡΩΣΟΓΕΝΗ 18 6.824.402 2.287.935 86 ΔΕΤΣΕΡΟΓΕΝΗ 197 148.909.575 48.877.165 1.827 ΣΡΙΣΟΓΕΝΗ 29 24.925.946 10.944.970 99 ΣΟΤΡΙΜΟ 83 62.744.116 17.889.828 455 ΤΝΟΛΟ 327 243.404.039 79.999.898 2.467 ΤΠΑΓΧΓΔ ANA ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ Ν. 3299/2004 ΣΟΜΔΑ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΠΡΩΣΟΓΕΝΗ 15 7.573.800 3.164.520 38 ΔΕΤΣΕΡΟΓΕΝΗ 190 141.913.116 59.088.966 744 ΣΡΙΣΟΓΕΝΗ 11 13.234.000 5.842.500 87 ΣΟΤΡΙΜΟ 61 57.939.500 25.113.382 183 ΤΝΟΛΟ 277 220.660.416 93.209.368 1.051 ΑΝ. ΝΟΜΟ ΜΔΟΗ ΔΣΖΗΟΗ ΡΤΘΜΟΗ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ ΠΛΖΘΟ ΤΦΟ ΔΠΔΝΓΤΖ, ΠΟΟ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΖ, ΝΔΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ 2601/1998 50,3 37.446.775 12.307.677 379,5 3299/2004 118,7 94.582.262 39.952.580 450,7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 137

5.9 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ Ζ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο απνηειεί έλα ζεκαληηθφ θνκκάηη ηνπ εζληθνχ θεθαιαίνπ. Ζ ζηξαηεγηθή γεσγξαθηθή ηεο ζέζε σο πχιε ηεο Διιάδαο ζηα Βαιθάληα, ηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ην ζχλνιν ηεο Δπξψπεο, νη πνιχκνξθεο πινπηνπαξαγσγηθέο πεγέο, ε χπαξμε ηθαλνπνηεηηθψλ ζε ζρέζε κε ην ζχλνιν ηεο ρψξαο ππνδνκψλ, ην αληίζηνηρα πςειήο πνηνηηθήο ζηάζκεο αλζξψπηλν δπλακηθφ, ε ηζηνξηθά δηακνξθσκέλε πςειή ζπγθέληξσζε κεηαπνηεηηθψλ επηρεηξήζεσλ, θαζψο θαη ε πξννπηηθή κεηεμέιημεο ηεο Θεζζαινλίθεο ζε κεηξνπνιηηηθφ πφιν ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο, ζπλζέηνπλ έλα αξθεηά δπλακηθφ ιεηηνπξγηθφ πιαίζην. Ζ αμηνπνίεζε ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ, ε ηφλσζε ηεο εμσζηξέθεηαο θαη ηεο θαηλνηνκίαο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δξάζεσλ θαη ε εθκεηάιιεπζε ησλ επθαηξηψλ πνπ πξνζθέξνληαη ζε εζληθφ θαη θνηλνηηθφ επίπεδν κπνξνχλ λα βειηηψζνπλ πεξαηηέξσ ην επίπεδν αλάπηπμεο θαη επεκεξίαο ηεο Πεξηθέξεηαο. Ζ αξσγή ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ 3299/2004 ζηελ ηφλσζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζηελ Κεληξηθή Μαθεδνλίαο κπνξεί λα ραξαθηεξηζηεί σο πεξίπνπ αληίζηνηρε ησλ επηδφζεσλ ζε εζληθφ επίπεδν. Ζ πνιχ ζεκαληηθή αχμεζε επελδπηηθψλ ζρεδίσλ θαη πφξσλ πνπ παξαηεξείηαη, ηφζν έλαληη ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ Ν. 2601/1998 φζν θαη έλαληη αληίζηνηρσλ δξάζεσλ (ΔΠΑΝ), ππνδειψλεη απμεκέλν επηρεηξεκαηηθφ ελδηαθέξνλ πνπ πξνέξρεηαη θαηά θχξην ιφγν απφ ηελ ζεκαληηθή αχμεζε ησλ επηρνξεγήζεσλ. Ζ πιεηνλφηεηα ηεο επελδπηηθήο δήηεζεο εληνπίδεηαη θαηά θχξην ιφγν ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα (κε πξνεμάξρνληα ηνλ θιάδν ηξνθίκσλ θαη πνηψλ) θαη δεπηεξεπφλησο ζηνλ ηξηηνγελή (θπξίσο ηνπξηζηηθφ) ηνκέα. ζνλ αθνξά ηελ ρσξηθφ πξνθίι ησλ επελδχζεσλ, αμίδεη λα επηζεκαλζεί ε ζρεηηθή ηζνθαηαλνκή ζην ζχλνιν ησλ λνκψλ κε ηηο επηκέξνπο ηδηαηηεξφηεηεο (απμεκέλε θηλεηηθφηεηα ζηελ Γ1 δψλε, ηνπξηζηηθέο επελδχζεηο). Χο αδπλακίεο ζα κπνξνχζαλ λα αλαθεξζνχλ, ε κηθξή απνηειεζκαηηθφηεηα ζρεηηθά κε ηελ δεκηνπξγία λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαζψο θαη ε κηθξή ζπκκεηνρή ησλ ζρεδίσλ ζηελ ίδξπζε λέσλ επηρεηξήζεσλ (ζρέδηα αξκνδηφηεηαο Πεξηθέξεηαο). Ζ χπαξμε ησλ αδπλακηψλ απηψλ δελ κπνξεί σζηφζν λα απνδνζεί ζε αζηνρίεο ηνπ λφκνπ θαζψο ηα θαηλφκελα απηά εθπνξεχνληαη θαηά θχξην ιφγν απφ αίηηα ππεξεζληθήο εκβέιεηαο (αληαγσληζκφο, αλάγθε γηα ζπκπίεζε θφζηνπο) πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ην κηθξφ κέγεζνο ησλ ζπγθεθξηκέλσλ επηρεηξήζεσλ κεηψλνπλ ηα πεξηζψξηα επειημίαο ελψ 138

απαηηνχλ ηελ αλάπηπμε θαη άιισλ κνξθψλ πνιηηηθψλ εληζρχζεσλ πέξαλ ησλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ (άπιεο ππνδνκέο, θαηάξηηζε πξνζσπηθνχ θ.ιπ.) γηα λα αληηκεησπηζηνχλ. 139

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 6: ΤΝΟΧΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ Ζ επίηεπμε ηεο νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο θαη ε κείσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ απνηεινχλ ζπζηαηηθφ ζηνηρείν ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ ηεο νξγαλσκέλεο Πνιηηείαο θαη ε πξαγκάησζε ησλ δηαθεξπγκέλσλ ζέζεσλ επηηπγράλεηαη ή ηνπιάρηζηνλ απνπεηξάηαη λα κεηνπζησζεί ζε βειηίσζε ησλ φξσλ θνηλσληθήο επεκεξίαο ηνπ θνηλσληθνχ ζπλφινπ. Ζ «κεηάθξαζε» ησλ νξηνζεηεκέλσλ ζηφρσλ ζε κεηξήζηκα απνηειέζκαηα, αληηθαηνπηξίδεηαη, ηνπιάρηζηνλ ζην επίπεδν εθαξκνγήο ησλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ, ζε κηα ζεηξά «θξίζηκσλ» κεηαβιεηψλ, νξηζκέλεο απφ ηηο νπνίεο είλαη ε αλάπηπμε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, πνπ απνηππψλεηαη ζε πξνζέιθπζε ηδησηηθψλ θεθαιαίσλ, εγρψξησλ ή αιινδαπψλ κε ζθνπφ ηελ πξαγκαηνπνίεζε επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, ε βησζηκφηεηα ησλ ηειεπηαίσλ ππφ ηελ έλλνηα ηεο δεκηνπξγίαο λέσλ ή επέθηαζεο ησλ πθηζηάκελσλ επηρεηξεκαηηθψλ νξγαληζκψλ ππφ ζπλζήθεο έληνλνπ εγρψξηνπ θαη δηεζλνχο αληαγσληζκνχ, ε πηνζέηεζε ζχγρξνλσλ κεζφδσλ παξαγσγήο θαη ε δηαθνξνπνίεζε ηνπ πξντφληνο κε ρξήζε θαηλνηνκηψλ θαη ηελ ππνζηήξημε θαη ηεο πςειήο ηερλνινγίαο, ε βειηίσζε ησλ ηνπηθψλ ζπλζεθψλ απαζρφιεζεο κέζσ ηεο δεκηνπξγίαο άκεζσλ αιιά θαη έκκεζσλ λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Δπηπιένλ, ε πεξηθεξεηαθή ζχγθιηζε κπνξεί λα ππνβνεζεζεί κε ηελ δηαθνξνπνίεζε ησλ θξηηεξίσλ ελίζρπζεο ησλ εληαγκέλσλ ζηηο δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ επηρεηξήζεσλ πξνο φθεινο ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ πεξηθεξεηψλ ή θαη εηδηθψλ πεξηνρψλ. Υαξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα ηνπ Ν. 3299/04 αιιά θαη ησλ παιηφηεξσλ αλαπηπμηαθψλ λφκσλ, απνηειεί ην γεγνλφο φηη ε απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ε απνδνηηθφηεηά ηνπ εθθξάζηεθε πνιχ πεξηζζφηεξν κε φξνπο νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο ησλ επηρεηξήζεσλ παξά κε αληίζηνηρνπο πεξηθεξεηαθήο ζχγθιηζεο. Δίλαη γεγνλφο φηη πέξα απφ ηελ δηαθνξνπνίεζε ησλ εληζρχζεσλ ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν πνπ ιακβάλεηαη ππφςε απφ ηηο επηρεηξήζεηο σο έλα ζεκείν, άιια θξηηήξηα θαη ηδίσο ν δπλακηζκφο ησλ ππνςεθίσλ Πεξηθεξεηψλ, ε πξνζβαζηκφηεηα ησλ ζεκαληηθψλ εγρψξησλ θαη μέλσλ αγνξψλ, νη ππνδνκέο θαη ην κνξθσηηθφ επίπεδν ηνπ πιεζπζκνχ, ζε ζπλδπαζκφ θαη κε ηελ ρσξηθή θαηαλνκή ησλ κέρξη ηψξα δξαζηεξηνηήησλ γηα ηελ πεξίπησζε πθηζηάκελεο επηρείξεζεο, βαξχλνπλ θαηαιπηηθά γηα ηελ ηειηθή επηινγή. αλ απνηέιεζκα, νη πεξηζζφηεξεο επηρεηξεκαηηθέο δξάζεηο θαηεπζχλνληαη πξνο ηηο πιένλ 140

αλεπηπγκέλεο Πεξηθέξεηεο. Πηζαλή εμαίξεζε ππάξρεη ζηελ πεξίπησζε πνπ ιφγσ ηεο θχζεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο (π.ρ. ηνπξηζηηθέο επελδχζεηο), πεξηνξίδνληαη δξαζηηθά νη δπλαηφηεηεο θαη νη επηινγέο ησλ επελδπηψλ αθνχ ε αλάιεςε πξσηνβνπιηψλ ζε πεξηνρέο πνπ δελ δηαζέηνπλ ζεκαληηθή αληίζηνηρε ζεηηθή πξντζηνξία κπνξεί λα απμάλεη ζεκαληηθά ηνλ επηρεηξεκαηηθφ θίλδπλν. Άιιν ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ πνπ πξνέθπςε απφ ηελ κειέηε ησλ απνηειεζκάησλ είλαη φηη ε αχμεζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ελδηαθέξνληνο είλαη επζέσο αλάινγε κε ην χςνο ησλ εληζρχζεσλ νη νπνίεο θαηαβάιινληαη κέζσ ησλ δηαηάμεσλ ηνπ Νφκνπ. Πξάγκαηη, απφ ηελ κειέηε θαη αληηπαξαβνιή ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ Ν. 2601/98 θαη ηνπ Ν.3299/04, ηνπιάρηζηνλ γηα ηελ Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, πξνθχπηεη ζεκαληηθή δηαθνξά ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπο ε νπνία κπνξεί λα απνδνζεί σο έλα ζεκείν ζηελ κεγάιε δηαθνξά ησλ επηρνξεγήζεσλ (ηεο ηάμεο ηνπ 10%). Αθφκε ζα πξέπεη λα ζπλεθηηκεζνχλ θαη άιινη παξάγνληεο φπσο ε δηεζλήο θαη εγρψξηα νηθνλνκηθή ζπγθπξία, ε θηλεηηθφηεηα ηεο αγνξάο θαζψο επίζεο θαη επηκέξνπο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο πνπ κπνξεί λα ιεηηνπξγνχλ ζηελ πξάμε πξνσζεηηθά ή αλαζηαιηηθά ζηελ αλάιεςε επηρεηξεκαηηθψλ πξσηνβνπιηψλ. Απφ ηελ άιιε κεξηά ε αχμεζε ησλ εληζρχζεσλ ζηηο επηρεηξήζεηο, πέξαλ ηεο επηβάξπλζεο ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ πνπ επηθέξεη είλαη δπλαηφλ λα ππνλνκεχεη ηνπιάρηζηνλ ζε καθξνπξφζεζκν νξίδνληα ηελ βησζηκφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ θαζηζηψληαο ηηο εμαξηεκέλεο απφ ηελ θξαηηθή ζηήξημε θαη επλνψληαο ηελ αλάπηπμε θξαηηθνδίαηηεο λννηξνπίαο, ζε κηα πεξίνδν φπνπ νη αλάγθεο γηα ειαρηζηνπνίεζε ηνπ ειιείκκαηνο ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ πξνβάινπλ επηηαθηηθέο 53. ε θάζε πεξίπησζε εθηηκάηαη φηη νη πνιηηηθέο ζα πξέπεη λα απνζθνπνχλ θαη ζε βειηίσζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο λννηξνπίαο πνπ ζα νδεγήζεη ζε απηνδχλακε θαη φρη εμαξηψκελε αλάπηπμε ησλ επηρεηξήζεσλ, πνπ ζα ηηο θαηαζηήζεη ηθαλέο λα αληαπνθξηζνχλ κε επηηπρία ζηνλ εληεηλφκελν αληαγσληζκφ. Μηα άιιε παξαηήξεζε πνπ πξνέθπςε απφ ηελ αμηνιφγεζε ησλ δεδνκέλσλ ησλ απνηειεζκάησλ αθνξά ηελ δηαθνξνπνίεζε ζηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ησλ «κηθξψλ» επελδπηηθψλ ζρεδίσλ (αξκνδηφηεηαο Πεξηθεξεηψλ) ζε ζρέζε κε ηηο «κεγάιεο» επελδχζεηο (αξκνδηφηεηαο ΔΛΚΔ). Ζ δηαθνξά έγθεηηαη ζην φηη ηα πεξηζζφηεξα κηθξά 53 χκθσλα κε ην Δπηθαηξνπνηεκέλν Πξφγξακκα ηαζεξφηεηαο θαη Αλάπηπμεο 2006-2009 πνπ ππέβαιε ε Διιάδα ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή πξνβιέπεηαη κείσζε ηνπ ειιείκκαηνο ζε 1,2% ηνπ ΑΔΠ ην 2009 θαη ηζνζθειηζκέλνο ή πιενλαζκαηηθφο πξνυπνινγηζκφο απφ ην 2012. 141

επελδπηηθά ζρέδηα αθνξνχλ επέθηαζε, εθζπγρξνληζκφ ή κεηεγθαηάζηαζε πθηζηάκελσλ επηρεηξήζεσλ παξά ίδξπζε λέσλ. Ζ ηάζε απηή αληηζηξέθεηαη ζηηο κεγάιεο επελδχζεηο. Απηφ κπνξεί λα εξκελεπηεί σο αδπλακία πεξαηηέξσ αλάπηπμεο ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ πνπ φληαο πεξηνξηζκέλνπ βειελεθνχο, πηέδνληαη έληνλα απφ ηνλ αληαγσληζκφ, δελ απνιακβάλνπλ ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθαο πνπ ππάξρεη ζηηο κεγάιεο επηρεηξήζεηο θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ θξαηηθή ελίζρπζε φρη γηα λε κεγεζπλζνχλ αιιά νπζηαζηηθά γηα λα κπνξνχλ λα ζηαζνχλ αληαγσληζηηθά. Πέξαλ ηεο απμεκέλεο επηρνξήγεζεο πνπ ζσζηά δφζεθε ζηηο ΜΜΔ ζε ζρέζε κε ηηο κεγάιεο επηρεηξήζεηο, έκθαζε ζα πξέπεη λα δνζεί θαη ζηελ εθαξκνγή πνιηηηθψλ άπισλ ππνδνκψλ, πνπ κπνξνχλ λα βειηηψζνπλ ην επηρεηξεκαηηθφ πεξηβάιινλ γηα ηηο ΜΜΔ θαη λα δεκηνπξγήζνπλ ζπλζήθεο «ζπιινγηθήο απνηειεζκαηηθφηεηαο», φπσο έρεη αλαθεξζεί θαη ζε πξνεγνχκελε ζέζε. ζνλ αθνξά ηελ επίδξαζε ζηελ αγνξά εξγαζίαο ηα πξάγκαηα κάιινλ δελ εμειίζζνληαη ην ίδην επνίσλα αθνχ παξά ηελ ζεκαληηθή αχμεζε ησλ λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο κε ηνλ ηειεπηαίν αλαπηπμηαθφ λφκν, ε ηάζε πνπ δηακνξθψλεηαη είλαη ην δηαξθψο απμαλφκελν «θφζηνο» δεκηνπξγνχκελεο απαζρφιεζεο, κε άιια ιφγηα νη επελδχζεηο αθνξνχλ θαηά θαλφλα δξαζηεξηφηεηεο έληαζεο θεθαιαίνπ ή ηερλνινγίαο παξά εξγαζίαο. Σα αίηηα ηνπ θαηλνκέλνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ζηξνθή ηεο νηθνλνκίαο πξνο ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα, ηελ ππνρψξεζε παξαδνζηαθψλ θιάδσλ έληαζεο εξγαζίαο φπνπ βξίζθνληαη εδψ θαη θαηξφ ζε θξίζε (θπξίσο ζηελ κεηαπνίεζε) θαη ηελ κεξηθή έζησ ππνθαηάζηαζε ηεο αλάγθεο ζε αλζξψπηλν δπλακηθφ κέζσ ηεο πηνζέηεζεο απηνκαηνπνηεκέλσλ κεζφδσλ παξαγσγήο. Ζ ζπλερήο θαηάξηηζε ηνπ πξνζσπηθνχ ζηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη ε αλαπξνζαξκνγή ησλ δεμηνηήησλ ηνπ ζηηο ζχγρξνλεο αλάγθεο ηεο νηθνλνκίαο κπνξνχλ λα ακβιχλνπλ αλ θαη φρη λα εμαιείςνπλ ηηο δπζκελείο ζπλέπεηεο γηα ηνπο εξγαδνκέλνπο. Ζ λέα δηακφξθσζε ηνπ επελδπηηθνχ πιαηζίνπ πνπ ηζρχεη κεηά ηελ ιήμε ηεο Α Φάζεο απφ ηνλ Ηνχιην ηνπ 2007 θαη πέξα, θαίλεηαη λα βειηηψλεη πεξαηηέξσ ην ππάξρνλ επηρεηξεκαηηθφ θιίκα, αθνχ πέξαλ ηεο αχμεζεο ησλ εληζρχζεσλ θαη ηεο αλαπξνζαξκνγήο ηνπ Υάξηε επελδπηηθψλ θηλήηξσλ, κηα ζεηξά άιισλ παξεκβάζεσλ (βι. Παξάξηεκα Β) κε έκθαζε ζε κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο αιιά θαη ζε πνιπεηή επηρεηξεκαηηθά ζρέδηα, θηινδνμνχλ λα θαηαζηήζνπλ αθφκα πην ειθπζηηθή ηελ επηθξάηεηα ζε ππνςήθηνπο επελδπηέο. 142

αλ ηειηθφ ζπκπέξαζκα πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ πνπ σζηφζν έρεη εθαξκνγή θαη γηα ηνπο παιαηφηεξνπο κε βάζε ηελ εκπεηξία θαη ηα απνηειέζκαηα, θαίλεηαη λα είλαη ην γεγνλφο φηη ε πνιηηηθή επελδπηηθψλ θηλήηξσλ, παξφια ηα ζεηηθά ζηνηρεία πνπ πεξηθιείεη θαη αθνξνχλ πξψηηζηα ηελ αλαζέξκαλζε ηεο ηνπηθήο αιιά θαη εζληθήο νηθνλνκίαο, εληνχηνηο δελ πεηπραίλεη λα αληηκεησπίζεη ηα πξνβιήκαηα πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ, απαζρφιεζεο θαζψο θαη ηεο ηζρπξνπνίεζεο ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ, ηνπιάρηζηνλ φρη ζε πνιχ ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ. Σν δεδνκέλν φηη ηα παξαπάλσ δεηήκαηα είλαη δηαξζξσηηθήο θχζεσο θαη ζρεηίδνληαη κε εγγελείο αδπλακίεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο, ππαγνξεχεη ηελ πηνζέηεζε ελφο επξχηεξνπ πιαηζίνπ πνιηηηθψλ πνπ ζα εληζρχεη ηελ βησζηκφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ, ζα δηεπξχλεη ηελ εμσζηξέθεηα θαη ηελ ζπλεξγαζία κεηαμχ ηνπο δεκηνπξγψληαο ηηο πξνυπνζέζεηο γηα κηα ζχγρξνλε θαη δπλακηθά αλαπηπζζφκελε ειιεληθή νηθνλνκία. 143

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ - ΠΗΓΕ Α. Ξελόγισζζε Βηβιηνγξαθία Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν, World Economic Outlook, Απξίιηνο 2007 Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο EL, C 286/5 23.11.2006 Δπξσπατθή Δπηηξνπή: Autumn Economic Forecasts, Ννέκβξηνο 2006 Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Interim Forecast, Φεβξνπάξηνο 2007 Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Eurostat, Key Figures on Europe, Statistical Pocketbook 2006 Δπξσπατθή Δπηηξνπή, (EL 2001 L 10/33 Official Journal L 10, 13.01.2001), Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Κανονιζμόρ 364/2004 ( Official Journal L 63, 28.02.2004) Β. Διιεληθή Βηβιηνγξαθία ICAP, Ζ Δλλάδα ζε απιθμούρ 2006 ICAP, Νέερ επισειπήζειρ 2000-2004 Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ Κξάηνπο, Ποπεία Δκηέλεζηρ Κπαηικού Πποϋπολογιζμού 2006, Αξ. Γειηίνπ 12, Γεθέκβξηνο 2006 (Δηήζηεο Πξαγκαηνπνηήζεηο 2006) Γ. Πεηξάθνο, Η. Φπράξεο, Πεπιθεπειακή ανάπηςξη ζηην Δλλάδα, 2004, Δθδφζεηο Κξηηηθή Δηδηθφο Φνξέαο Γηαρείξηζεο Κέληξν Δπηρεηξεκαηηθήο θαη Πνιηηηζηηθήο Αλάπηπμεο Αλαπηπμηαθή Έλσζε Μαθεδνλίαο, Αποηελέζμαηα εθαπμογήρ ηος ΔΠΑΝ ζηην Πεπιθέπεια Κενηπικήρ Μακεδονίαρ έωρ 30/6/2005 Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ: Γειηίν Σχπνπ: Κενηπική Μακεδονία : H Νοηιοεςπωπαϊκή Πεπιθέπεια ηος Μέλλονηορ, Αζήλα, 16 Μαξηίνπ 2006 Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ, ηοισεία για ηιρ επενδύζειρ βάζει ηος Ν. 3299/04 απμοδιόηηηαρ ΔΛΚΔ (2005 2006), 2007 Διιεληθφ Κέληξν Δπελδχζεσλ, Υάπηηρ Εωνών επενδςηικών κινήηπων ηος Ν. 3299/04 (Α Φάζε), 2005 144

Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο, Αποηελέζμαηα απογπαθήρ πληθςζμού 1981, 1991, 2001 Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο, Μεηξψν Δπηρεηξήζεσλ 2002, Απιθμόρ επισειπήζεων δεςηεπογενή ηομέα ανά νομό (2002) Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο, Έπεςνερ Δπγαηικού Γςναμικού Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο, Γειηίν Σχπνπ, Πεπιθεπειακοί Λογαπιαζμοί 2003 Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο, Γειηίν Σχπνπ, Πεπιθεπειακοί Λογαπιαζμοί, 30 Μαξηίνπ 2007 Κφλζνιαο Ν., ύγσπονη Πεπιθεπειακή Πολιηική, Αζήλα 1997, Δθδφζεηο Παπαδήζεο Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Μελέηη επισειπημαηικόηηηαρ 2005 Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Οκάδα ρεδηαζκνχ Πξνγξάκκαηνο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ηπαηηγική Διδικοί ζηόσοι ανάπηςξηρ Πεπιθέπειαρ Κενηπικήρ Μακεδονίαρ 2007 2013 χλδεζκνο Διιεληθψλ Βηνκεραληψλ Διιεληθή Σερλνδνκηθή Δλεξγεηαθή, Ζ Δλληνική Βιομησανία ηο 2006, Αζήλα 2007 Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, Τπνθαηάζηεκα Θεζζαινλίθεο, Γεληίο Πεπιθεπειακήρ Οικονομικήρ ςγκςπίαρ Μακεδονίαρ Θπάκηρ, Σεύσορ 48, Μάξηηνο 2007 Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, Έκθεζη ηος Γιοικηηή 2006, Αζήλα 2007 Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Δηδηθή Γξακκαηεία γηα ηελ Αληαγσληζηηθφηεηα, Δηδηθή Τπεξεζία Γηαρείξηζεο ΔΠΑΝ, Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο 2000 2006, ΔΠΑΝ, ςνοπηικόρ Απολογιζμόρ 8/9/2006 Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Δηήζια Έκθεζη για ηην Ανηαγωνιζηικόηηηα, 2006 Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Οκάδα Κξνχζεο γηα ζέκαηα θξαηηθψλ εληζρχζεσλ, Δνημεπωηικόρ οδηγόρ για ηιρ καηεςθςνηήπιερ γπαμμέρ Πεπιθεπειακών ενιζσύζεων ηηρ πεπιόδος 2007 2013 Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Δθνικό Ππόγπαμμα Μεηαππςθμίζεων 2005-2008, Έκθεζη Δθαπμογήρ 2006 145

Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κπαηικόρ Πποϋπολογιζμόρ 2007, Ννέκβξηνο 2006 Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Γεληθή Γηεχζπλζε Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Γηεχζπλζε Έγθξηζεο θαη Διέγρνπ Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ, Σκήκα Μειεηψλ θαη ηαηηζηηθήο Παξαθνινχζεζεο, Ηνχιηνο 2007, ςγκενηπωηικά ζηοισεία ηων επενδςηικών πποηάζεων (Απξίιηνο 2005 Ηνχιηνο 2007) Γ. Άιιεο πεγέο Γειηίν Σχπνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, 26 Ηνπιίνπ 2007, Γηλώζειρ Τποςπγού Οικονομίαρ και Οικονομικών για επενδςηικό νόμο και ΔΠΑ Διζηγηηική έκθεζη ηος ζσεδίος νόμος «Κίνηηπα ιδιωηικών επενδύζεων για ηην οικονομική ανάπηςξη και ηην πεπιθεπειακή ζύγκλιζη», Αζήλα 26 Ννεκβξίνπ 2004 Ν. 2601/1998 «Δνιζσύζειρ ιδιωηικών επενδύζεων για ηην οικονομική και πεπιθεπειακή ανάπηςξη ηηρ σώπαρ και άλλερ διαηάξειρ» (ΦΔΚ 81/Α / 15-4-1998) Ν. 3299/2004 «Κίνηηπα ιδιωηικών επενδύζεων για ηην οικονομική ανάπηςξη και ηην πεπιθεπειακή ζύγκλιζη» (ΦΔΚ 261 /Α / 23-12-2004) Ν. 3427/2005, «Φόπορ πποζηιθέμενηρ αξίαρ ζηιρ νέερ οικοδομέρ, μεηαβολέρ ζηη θοπολογία κεθαλαίος και άλλερ διαηάξειρ», άπθ. 46 «Μεηάηαξη ηων νομών Γπάμαρ και Καβάλαρ από ηην Γ ζηη Γ πεπιοσή» (ΦΔΚ 312/ Α / 27-12-2005) Ν. 3522/2006, «Μεηαβολέρ ζηη θοπολογία ειζοδήμαηορ, απλοςζηεύζειρ ζηον Κώδικα Βιβλίων και ηοισείων και άλλερ διαηάξειρ», άπθ. 37 «Σποποποίηζη διαηάξεων ηος Ν.3299/2004» (ΦΔΚ 276/ Α / 22-12-2006) Γ. Άξζξα ζε εθεκεξίδεο Κπξηαθάηηθε Διεπζεξνηππία 9/9/2007, 72 η ΓΔΘ Αθιέπωμα ζηη Βόπειο Δλλάδα 146

Δ. Γηαδηθηπαθνί Σόπνη http://www.icap.gr http://www.elke.gr http://www.et.gr http://europa.eu.int/comm/competition/state_aid/regional/ http://ec.europa.eu/comm/competition/state_aid/regional_aid/2000/table.html http://www.parliament.gr/ergasies/nomosxedia/eisigisiepitropon/k-perisi-eis.pdf http://www.mnec.gr http://epp.eurostat.ec.europa.eu http://epp.eurostat.cec.eu.int/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=er051 http://3299.ependyseis.gr/site/354/default.aspx http://www.mnec.gr/el/economics/oikonomikes_prooptikes/exam_june_2003/tables.x ls http://www.mnec.gr/el/economics/oikonomikes_prooptikes/exam_may_2004/macr O_TABLES.xls http://www.infopeloponnisos.gr/innovation/index2_3.html http://epp.eurostat.cec.eu.int/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=er051 147

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Α Οη Υάξηεο Πεξηθεξεηαθώλ Δληζρύζεσλ ηεο Διιάδαο 2000 2006 θαη 2007-2013 ΔΗΑΓΧΓΗΚΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΔ 54 Οη Πεξηθεξεηαθέο Δληζρύζεηο θαη ε Κνηλνηηθή Ννκνζεζία πνπ ηηο δηέπεη Με ηνλ φξν θξαηηθέο εληζρχζεηο ελλννχληαη φια ηα νηθνλνκηθά πιενλεθηήκαηα πνπ παξέρνληαη άκεζα (π.ρ. επηρνξεγήζεηο) ή έκκεζα (π.ρ. θνξνινγηθέο απαιιαγέο) κε δεκφζηνπο πφξνπο θαη δχλαηαη λα λνζεχζνπλ ηνλ αληαγσληζκφ θαη λα επεξεάζνπλ ην ελδνθνηλνηηθφ εκπφξην κέζσ επλντθήο κεηαρείξηζεο νξηζκέλσλ επηρεηξήζεσλ ή θιάδσλ παξαγσγήο. Οη θξαηηθέο εληζρχζεηο δελ ζπκβηβάδνληαη κε ηελ Κνηλή Αγνξά. Καη εμαίξεζε θαη ππφ ζπγθεθξηκέλεο πξνυπνζέζεηο (άξζξν 87 παξ. 2 θαη 3), κπνξνχλ λα θξηζνχλ φηη είλαη ζπκβαηέο, φπσο ζπκβαίλεη κε ηηο εληζρχζεηο πεξηθεξεηαθνχ ραξαθηήξα. Πεξηθεξεηαθέο Δληζρύζεηο νλνκάδνληαη νη θξαηηθέο εληζρχζεηο πνπ ρνξεγνχληαη γηα λα πξνσζήζνπλ ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε ζπγθεθξηκέλσλ κεηνλεθηηθψλ πεξηνρψλ εληφο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (Δ.Δ.) θαη έρνπλ ζαλ ζηφρν λα κεηψζνπλ ηηο πεξηθεξεηαθέο αληζφηεηεο κέζα ζηελ Δ.Δ. θαη λα πξνσζήζνπλ ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή ζπλνρή ηεο. Οη Πεξηθεξεηαθέο Δληζρχζεηο δηέπνληαη απφ ηηο Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ (ΚΓΠΔ) ηεο Δ.Δ., νη νπνίεο απνηεινχλ ηε βάζε δηακφξθσζεο ηνπ εζληθνχ Υάξηε Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ γηα θάζε Κξάηνο Μέινο (Κ-Μ) ηεο Δ.Δ. Οη παιαηέο ΚΓΠΔ (98/C74/06) ίζρπζαλ έσο 31/12/2006 55. Ζ Δπηηξνπή πξφζθαηα δεκνζίεπζε ηηο λέεο ΚΓΠΔ (C54/13, 4.3.2006) πνπ ζα ηζρχζνπλ γηα ηελ πεξίνδν 2007-2013. 54 Πεγή: Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Γεληθή Γξακκαηεία Δπελδχζεσλ θαη Αλάπηπμεο, Οκάδα Κξνχζεο γηα ζέκαηα θξαηηθψλ εληζρχζεσλ, Δνημεπωηικόρ οδηγόρ για ηιρ καηεςθςνηήπιερ γπαμμέρ Πεπιθεπειακών ενιζσύζεων ηηρ πεπιόδος 2007 2013. 55 Πεγή: http://europa.eu.int/comm/competition/state_aid/regional/ 148

Ση είλαη ν Υάξηεο Πεξηθεξεηαθώλ Δληζρύζεσλ ηεο ρώξαο ην πιαίζην ΚΓΠΔ ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή νξίδεη κεηαμχ άιισλ ηα αλψηαηα φξηα Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ (αλψηαηε έληαζε) πνπ κπνξνχλ λα ρνξεγνχληαη ζε θάζε δηνηθεηηθή Πεξηθέξεηα (NUTS II). Χο θχξην θξηηήξην γηα ηελ θαηάηαμε ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ην ζθνπφ απηφ είλαη ην θαηά θεθαιή ΑΔΠ ζε ζχγθξηζε κε ην κέζν φξην ηνπ θαηά θεθαιή ΑΔΠ ηεο Δ.Δ. πγθεθξηκέλα ζηηο λέεο ΚΓΠΔ νη Πεξηθέξεηεο ησλ ρσξψλ ηεο Δ.Δ. θαηαηάζζνληαη σο εμήο: 1 2 3 4* 5 Πεξηθέξεηεο κε θαηά θεθαιή ΑΔΠ κηθξφηεξν ηνπ 45% ηνπ κέζνπ θαηά θεθαιή ηεο ΔΔ-25 Πεξηθέξεηεο κε θαηά θεθαιή ΑΔΠ κεγαιχηεξν ή ίζν ηνπ 45% θαη κηθξφηεξν 60% ηνπ κέζνπ θαηά θεθαιή ηεο ΔΔ-25 Πεξηθέξεηεο κε θαηά θεθαιή ΑΔΠ κεγαιχηεξν ή ίζν ηνπ 60% θαη κηθξφηεξν ηνπ 75% ηνπ κέζνπ θαηά θεθαιή ηεο ΔΔ-25 Πεξηθέξεηεο κε θαηά θεθαιή ΑΔΠ κεγαιχηεξν ηνπ 75% ηνπ κέζνπ θαηά θεθαιή ηεο ΔΔ-25 θαη κηθξφηεξν ηνπ 75% ηνπ κέζνπ θαηά θεθαιή ηεο ΔΔ-15 Πεξηθέξεηεο κε θαηά θεθαιή ΑΔΠ κεγαιχηεξν ηνπ 75% ηνπ κέζνπ θαηά θεθαιή ηεο ΔΔ-25 Πεξηνρέο πνπ εκπίπηνπλ ζην Άξζξν 87(3)(α) ηεο πλζήθεο ΔΚ Πεξηνρέο πνπ εκπίπηνπλ ζην Άξζξν 87(3)(γ) ηεο πλζήθεο ηεο πλζήθεο ΔΚ * Μέρξη 1-1-2011 νπφηε θαη ζα επαλαθξηζνχλ θαη κπνξεί λα κεηαπέζνπλ ζηελ θαηεγνξία 5 Οη ΚΓΠΔ, γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ αλσηάησλ νξίσλ ελίζρπζεο, ιακβάλνπλ επίζεο ππφςε ζε πεξηνξηζκέλν βαζκφ, νξηζκέλνπο άιινπο παξάγνληεο εθηφο απφ ην θαηά θεθαιή ΑΔΠ (επίπεδα εληζρχζεσλ θαηά ηελ πξνεγνχκελε πεξίνδν, γεσγξαθηθή ζέζε θαη γεηηλίαζε, ππθλφηεηα πιεζπζκνχ θαη αλεξγία) πνπ κπνξνχλ λα επηθέξνπλ αχμεζε ζην αλψηαην πνζνζηφ ελίζρπζεο κηαο Πεξηθέξεηαο ή κηαο πεξηνρήο εληφο απηήο. Δληφο ησλ αλψηαησλ νξίσλ θαη νδεγηψλ πνπ ηίζεληαη απφ ηηο ΚΓΠΔ, ηα θξάηε κέιε, ιακβάλνληαο ππφςε ηελ θνηλσληθννηθνλνκηθή ηνπο θαηάζηαζε, ππνρξενχληαη λα θαηαξηίζνπλ ην Υάξηε Πεξηθεξεηαθώλ Δληζρύζεσλ ηεο ρώξαο, ζηνλ νπνία νξίδνληαη νη πεξηνρέο ηεο ρψξαο νη νπνίεο δηθαηνχληαη Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ θαη ην αλψηαην φξην Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ γηα θάζε πεξηνρή. 149

Ο Υάξηεο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ ηεο ρψξαο αθνχ ππνβιεζεί θαη εγθξηζεί απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή είλαη απφιπηα δεζκεπηηθφο γηα ηε ρψξα θαη θαλέλα θαζεζηψο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ηα αλψηαηα φξηα ελίζρπζεο πνπ ηίζεληαη ζε απηφλ. ηνπο πίλαθεο Α1 θαη Α2 παξαηίζεληαη ν παιαηφο (2000 2006) θαη ν λένο Υάξηεο Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ ηεο Διιάδαο (2007 2013). Πίλαθαο Α1 Γηακόξθσζε αλώηαηνπ πνζνζηνύ θξαηηθώλ εληζρύζεσλ γηα ηελ Διιάδα γηα ηελ πεξίνδν 2000 2006 ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ AID_2000 AID_2001 AID_2002 AID_2003 AID_2004_2006 ΑΝΑΣΟΛΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ 50 50 50 50 50 ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ 40 40 40 40 40 ΓΤΣΙΚΗ ΜΑΔΓΟΝΙΑ 40 40 40 40 40 ΘΔΑΛΙΑ 40 40 40 40 40 ΗΠΔΙΡΟ 50 50 50 50 50 ΙΟΝΙΑ ΝΗΙΑ 40 40 40 40 40 ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ 50 50 50 50 50 ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 40 40 40 40 40 ΠΔΛΟΠΟΝΝΗΟ 50 50 50 50 50 ΑΣΣΙΚΗ 40 40 40 40 40 ΒΟΡΔΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 50 50 50 50 50 ΝΟΣΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 40 40 40 40 40 ΚΡΗΣΗ 40 40 40 40 40 Πεγή: http://ec.europa.eu/comm/competition/state_aid/regional_aid/2000/table.html, ηδία επεμεξγαζία 150

Πίλαθαο Α2 Καηεπζπληήξηεο γξακκέο ζρεηηθά κε ηηο θξαηηθέο εληζρύζεηο πεξηθεξεηαθνύ ραξαθηήξα 2007-2013 ( 1 ) (2006/C 286/04), N 408/2006 ΔΛΛΑΓΑ Υάξηεο πεξηθεξεηαθώλ εληζρύζεσλ γηα ηελ πεξίνδν 1.1.2007-31.12.2013 (Δγθξίζεθε απφ ηελ Δπηηξνπή ζηηο 31.8.2006) Πεγή: Δπίζεκε Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο EL, C 286/5 23.11.2006 151

Πίλαθαο Α3 πλνιηθέο θξαηηθέο εληζρύζεηο σο πνζνζηό % ηνπ ΑΔΠ (1994 2005) ΠΔΡΗΟΓΟ 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 EE 25 0.64 0.64 0.71 0.64 0.61 0.59 ΔΔ 15 1.08 0.98 0.94 1.13 0.73 0.61 0.62 0.63 0.68 0.57 0.58 0.57 ΑΤΣΡΙΑ 1.05 0.96 0.88 0.79 0.71 0.68 0.67 0.63 0.65 0.58 0.56 ΒΔΛΓΙΟ 0.64 0.59 0.63 0.45 0.48 0.49 0.48 0.51 0.52 0.39 0.35 0.40 ΒΟΤΛΓΑΡΙΑ 0.85 0.50 0.38 0.53 0.21 ΓΑΛΛΙΑ 0.91 0.80 1.01 2.72 0.81 0.65 0.61 0.60 0.62 0.55 0.56 0.56 ΓΔΡΜΑΝΙΑ 1.84 1.38 1.18 1.00 0.90 0.85 0.90 0.93 1.17 0.81 0.94 0.90 ΓΑΝΙΑ 0.62 0.62 0.76 0.77 0.85 0.82 1.03 1.06 0.90 0.67 0.69 0.63 ΔΛΛΑΓΑ 1.31 1.58 1.36 1.41 0.73 0.59 0.69 0.61 0.41 0.37 0.28 0.20 ΔΘΟΝΙΑ 0.10 0.12 0.13 0.09 0.39 0.46 ΙΡΛΑΝΓΙΑ 0.85 0.63 0.59 0.60 1.11 1.26 1.08 1.10 0.84 0.67 0.60 0.63 ΙΠΑΝΙΑ 0.85 1.05 0.87 0.82 0.80 0.67 0.91 0.87 0.64 0.54 0.45 0.42 ΙΣΑΛΙΑ 1.18 1.23 1.20 0.99 0.83 0.52 0.48 0.47 0.58 0.52 0.43 0.45 ΚΤΠΡΟ 2.63 3.05 3.25 2.32 1.67 1.43 ΛΔΣΣΟΝΙΑ 0.58 0.61 0.38 0.47 0.58 0.84 ΛΙΘΟΤΑΝΙΑ 0.33 0.16 0.40 0.27 0.62 0.58 ΛΟΤΞΔΜΒΟΤΡΓΟ 0.59 0.50 0.49 0.49 0.48 0.37 0.35 0.32 0.39 0.37 0.16 0.15 ΜΑΛΣΑ 3.17 4.00 4.26 2.20 3.15 3.16 ΜΔΓΑΛΗ ΒΡΔΣΑΝΙΑ 0.31 0.39 0.40 0.33 0.32 0.19 0.20 0.22 0.29 0.27 0.30 0.26 ΟΛΛΑΝΓΙΑ 0.37 0.37 0.44 0.65 0.46 0.55 0.50 0.40 0.47 0.42 0.37 0.40 ΟΤΓΓΑΡΙΑ 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.11 1.02 1.07 1.19 1.33 1.83 ΠΟΛΩΝΙΑ 0.88 0.63 0.44 2.93 1.39 0.77 ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ 1.44 0.91 1.34 1.96 1.17 1.15 0.85 1.11 1.08 1.16 0.83 0.67 ΡΟΤΜΑΝΙΑ 2.93 5.03 1.94 1.81 1.84 ΛΟΒΑΚΙΑ 0.56 0.51 0.43 0.55 0.65 0.66 ΛΟΒΔΝΙΑ 0.81 0.80 0.47 0.69 0.95 0.64 ΟΤΗΓΙΑ 0.45 0.42 0.39 0.41 0.40 0.40 0.37 0.38 0.62 0.98 1.08 ΣΔΥΙΑ 2.45 1.95 3.97 2.82 0.53 0.54 ΦΙΝΛΑΝΓΙΑ 2.81 1.94 1.86 1.68 1.48 1.37 1.49 1.43 1.52 1.51 1.72 Πεγή: http://epp.eurostat.cec.eu.int/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en&pcode=er051, Σειεπηαία ελεκέξσζε 2/3/2007 Δπεμήγεζε ηνπ Πίλαθα: Οη θξαηηθέο εληζρχζεηο λννχληαη σο θξαηηθή ελίζρπζε πξνο ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο δξαζηεξηνηήησλ, (γεσξγία, αιηεία, κεηαπνίεζε, ελέξγεηα, κεηαθνξέο πιελ ζηδεξνδξφκσλ θαη άιιεο ππεξεζίεο), θξαηηθή ελίζρπζε ζε ad-hoc βάζε ζε επηρεηξήζεηο π.ρ. γηα δηάζσζε θαη αλαδφκεζε θαη θξαηηθή ελίζρπζε γηα νξηδφληηεο δξάζεηο φπσο έξεπλα θαη αλάπηπμε, δξάζεηο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο, ππνζηήξημεο ΜΜΔ, δεκηνπξγία λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο, πξνψζεζε ηεο θαηάξηηζεο θαη θξαηηθή ελίζρπζε γηα πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε 152

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Β πλνπηηθή παξνπζίαζε ηνπ Ν. 3522/2006, άξζ. 37 πνπ ηξνπνπνηεί ηνλ αλαπηπμηαθό λόκν 3299/04 ηα ηέιε ηνπ 2006, ε θπβέξλεζε ςήθηζε ηνλ Ν. 3522/06 (ΦΔΚ 276 Α, 22.12.2006). Ζ ελεξγνπνίεζε ηνπ λένπ πιαηζίνπ μεθίλεζε κεηά ηελ ππνγξαθή ησλ ζρεηηθψλ θαλνληζηηθψλ απνθάζεσλ ηνλ Ηνχιην ηνπ 2007. χκθσλα κε ην άξζξν 37 ηνπ Νφκνπ απηνχ, πξνβιέπνληαη ζεκαληηθέο ηξνπνπνηήζεηο ζηηο δηαηάμεηο ηνπ Ν. 3299/04, κε ζηφρν ηελ δεκηνπξγία επλντθφηεξνπ επελδπηηθνχ θιίκαηνο θαη ηελ πξνζέιθπζε πεξηζζφηεξσλ επηρεηξεκαηηθψλ πξνηάζεσλ. Παξαθάησ αλαθέξνληαη νη θπξηφηεξεο πξνζζήθεο αιιαγέο πνπ επέξρνληαη 56 : Οη θαηεγνξίεο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ γίλνληαη 2. Οη γεσγξαθηθέο δψλεο απφ 6 γίλνληαη 3. Εώλε Α: Πεξηιακβάλεη ηνπο λνκνχο Αηηηθήο θαη Θεζζαινλίθεο πιελ ησλ Βηνκεραληθψλ Δπηρεηξεκαηηθψλ Πεξηνρψλ (Β.Δ.ΠΔ.) θαη ησλ λεζηψλ ηνλ λνκψλ απηψλ πνπ εληάζζνληαη ζηε Εψλε Β'. Εώλε Β: Πεξηιακβάλεη ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Θεζζαιίαο (Καξδίηζαο, Λάξηζαο, Μαγλεζίαο, Σξηθάισλ), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Ννηίνπ Αηγαίνπ (Κπθιάδσλ, Γσδεθαλήζνπ), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Ηνλίσλ Νήζσλ (Κέξθπξαο, Λεπθάδαο, Κεθαιιελίαο, Εαθχλζνπ), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Κξήηεο (Ζξαθιείνπ, Λαζηζίνπ, Ρεζχκλνπ, Υαλίσλ), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (Υαιθηδηθήο, εξξψλ, Κηιθίο, Πέιιαο, Ζκαζίαο, Πηεξίαο), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Μαθεδνλίαο (Γξεβελψλ, Κνδάλεο, Φιψξηλαο, Καζηνξηάο), θαζψο θαη ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο ηεξεάο Διιάδαο (Φζηψηηδαο, Φσθίδαο, Δχβνηαο, Βνησηίαο, Δπξπηαλίαο). 56 Πεγή: http://www.elke.gr θαη ηδία επεμεξγαζία 153

Εώλε Γ: Πεξηιακβάλεη ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο (Καβάιαο, Γξάκαο, Ξάλζεο, Ρνδφπεο, Έβξνπ), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Ζπείξνπ (Άξηαο, Πξέβεδαο, Ησαλλίλσλ, Θεζπξσηίαο), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Βνξείνπ Αηγαίνπ (Λέζβνπ, Υίνπ, άκνπ), ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ (Λαθσλίαο, Μεζζελίαο, Κνξηλζίαο, Αξγνιίδαο, Αξθαδίαο), θαζψο θαη ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο (Αραΐαο, Αηησιναθαξλαλίαο, Ζιείαο). ηνλ ράξηε πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδνληαη νη λνκνί ηεο ρψξαο εληαγκέλνη ζηηο αληίζηνηρεο επελδπηηθέο δψλεο. Υάξηεο 2 Οη λέεο επελδπηηθέο δώλεο ηνπ Νόκνπ 3299/04, όπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ Ν. 3522/06 Πεγή: http://www.elke.gr 154

Γηα ηα επελδπηηθά ζρέδηα παξέρνληαη θαηά δψλε θαη αλά θαηεγνξία νη αθφινπζεο εληζρχζεηο: (α) Δπηρνξήγεζε ή/θαη επηδόηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ή επηδόηεζε ηνπ θόζηνπο ηεο δεκηνπξγνύκελεο απαζρόιεζεο θαηά ηα πνζνζηά ηνπ πίλαθα: Καηεγνξία Δπέλδπζεο 57 Zώλε A Zώλε B Zώλε Γ Καηεγνξία 1 20% 30% 40% Καηεγνξία 2 15% 25% 35% (β) Φνξνινγηθή απαιιαγή θαηά ηα πνζνζηά ηνπ πίλαθα: Καηεγνξία Δπέλδπζεο Zώλε A Zώλε B Zώλε Γ Καηεγνξία 1 60% 100% 100% Καηεγνξία 2 50% 100% 100% Οη σο άλσ εληζρχζεηο παξέρνληαη ππφ φξνπο θαη πξνυπνζέζεηο πνπ νξίδνληαη ζην Νφκν. ηα παξαπάλσ πνζνζηά δίλεηαη επηπιένλ ελίζρπζε 10% γηα κεζαίεο θαη 20% γηα κηθξέο θαη πνιχ κηθξέο επηρεηξήζεηο. χκθσλα κε ηνπο παξαπάλσ πίλαθεο ηα επελδπηηθά ζρέδηα ηνπ πξσηνγελνχο θαη δεπηεξνγελνχο ηνκέα (κεηαπνίεζε) πνπ απνθιείνληαλ απφ ηνπο λνκνχο Αηηηθήο θαη Θεζζαινλίθεο, ηψξα επηρνξεγνχληαη κε πνζνζηφ έσο 35%. Γίλεηαη ε δπλαηφηεηα πξνθαηαβνιήο ηεο επηρνξήγεζεο έσο 50% (απφ 30%). Ζ έλαξμε ησλ επελδπηηθψλ δαπαλψλ ζα γίλεηαη κε επζχλε ηνπ επελδπηή κεηά απφ ηελ ρνξήγεζε βεβαίσζεο επηιεμηκφηεηαο ε νπνία εθδίδεηαη εληφο 5 εκεξψλ θαη δελ δεζκεχεη ηνλ θνξέα αμηνιφγεζεο (αληί ηεο έλαξμεο δαπαλψλ απφ ηελ θαηάζεζε ηνπ θαθέινπ). 57 Ζ παξνχζα θαηάηαμε ησλ 2 θαηεγνξηψλ επελδχζεσλ πξνέθπςε θαηά ηελ ηξνπνπνίεζε απφ ηνλ Ν. 3522/06, άξζ. 37 πνπ ζπγρσλεχεη ηηο αξρηθέο θαηεγνξίεο 3,4 θαη 5 πνπ πξνέβιεπε ν Ν.3299/04 ζηελ θαηεγνξία 1 θαη ηηο αξρηθέο θαηεγνξίεο 1 θαη 2 ζηελ θαηεγνξία 2. 155

Καηφπηλ θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο ζα δίλεηαη ε δπλαηφηεηα επηρνξήγεζεο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο κηθξψλ λέσλ επηρεηξήζεσλ, έσο θαη 5 έηε θαη έσο θαη 2.000.000 επξψ. Αλεβαίλεη απφ 8%, ζε 10% ην κέγηζην πνζνζηφ επί ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ακνηβψλ κειεηψλ ζπκβνχισλ. Βειηηψλνληαη νη φξνη επηιεμηκφηεηαο ησλ νινθιεξσκέλσλ πνιπεηψλ επηρεηξεκαηηθψλ ζρεδίσλ γηα ηηο κηθξέο θαη πνιχ κηθξέο επηρεηξήζεηο, ψζηε ν ρξφλνο πνπ έρεη παξέιζεη απφ ηελ ζχζηαζή ηνπο γίλεηαη 3 έηε (απφ 5 έηε) θαη ην ειάρηζην ζπλνιηθφ θφζηνο πνπ απαηηείηαη είλαη 1.500.000 επξψ (απφ 3.000.000 επξψ). Μεηψλεηαη ην πνζνζηφ κέγηζηεο αηηηνινγεκέλεο ππέξβαζεο ηνπ εγθεθξηκέλνπ πξνυπνινγηζκνχ απφ 15% ζε 5%. Γίλεηαη ε δπλαηφηεηα επηρνξήγεζεο ηεο αγνξάο ηνπ γεπέδνπ γηα κηθξέο επηρεηξήζεηο θαη έσο πνζνζηνχ 10% επί ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδίνπ. Καηαξγείηαη ε ππνρξέσζε κε κεηαβνιήο ηεο εηαηξηθήο ζχλζεζεο κε ηελ ππνρξέσζε ελεκέξσζεο ηεο αξκφδηαο ππεξεζίαο ψζηε εάλ ιφγσ ηεο αιιαγήο ηεο εηαηξηθήο ζχλζεζεο ε εηαηξεία παχεη λα είλαη κηθξή ή κεζαία, ζα ππνρξενχηαη λα επηζηξέςεη ην ζρεηηθφ πνζφ ηεο ελίζρπζεο. ηα επελδπηηθά ζρέδηα παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ αλαλεψζηκεο πεγέο πξνυπφζεζε επηιεμηκφηεηαο είλαη ε θαηνρή άδεηαο παξαγσγήο (απφ άδεηα εγθαηάζηαζεο). Βειηηψλνληαη νη φξνη ηεο δπλαηφηεηαο αγνξάο πάγησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ ππάξρνπζαο παξαγσγηθήο κνλάδαο αξθεί ε κνλάδα λα έρεη ζηακαηήζεη θαη λα αγνξάδεηαη απφ αλεμάξηεην επελδπηή. Γηεπθξηλίδνληαη νη πξνυπνζέζεηο πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηνχλ ηα επελδπηηθά ζρέδηα ψζηε λα αθνξνχλ ηελ δεκηνπξγία λέαο κνλάδαο ή ηελ επέθηαζε ηεο ππάξρνπζαο κνλάδαο ή ηε δηαθνξνπνίεζε ηεο παξαγσγήο κηαο κνλάδαο πξνο λέα, πξφζζεηα πξντφληα ή ηέινο ηε ζεκειηψδε αιιαγή ζηε ζπλνιηθή παξαγσγηθή δηαδηθαζία ππάξρνπζαο κνλάδαο. Ζ αίηεζε ηεο πξφηαζεο ζα πξέπεη λα ππνβάιιεηαη θαη ειεθηξνληθά. 156

Πίλαθαο Β1 Καηά θεθαιήλ ΑΔΠ Πεξηθεξεηώλ θαη εληζρύζεηο ζύκθσλα κε ηνλ Ν. 3522/2006 ΑΕΠ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Ε, ΣΡΕΧΟΤΕ ΣΙΜΕ ΕΝΙΧΤΕΙ ΤΜΦΩΝΑ ΜΕ ΣΟΝ Ν.3522/06 ΡΕΙΦΕΕΙΑ 2003 2005 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΜΕΤΑΞΥ 2003 ΚΑΙ 2005,% ΡΟΣΟΣΤΟ,% ΕΡΙ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ΟΟΥ, 2003 ΡΟΣΟΣΤΟ,% ΕΡΙ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ΟΟΥ, 2005 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΡΟΣΟΣΤΟΥ ΕΡΙ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΡΟΣΟΣΤΟΥ 2003-2005 Δπηρνξήγεζε ή/θαη επηδόηεζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο ή επηδόηεζε ηνπ θόζηνπο ηεο δεκηνπξγνύκελεο απαζρόιεζεο Φνξνινγηθή απαιιαγή Αττικι 23.606 27.389 16,03 132,36 133,30 0,94 15-20% 50-60% Νότιο Αιγαίο 21.407 24.581 14,83 120,03 119,63-0,39 25-30% 100% Στερεά Ελλάδα 18.590 21.052 13,24 104,23 102,46-1,78 25-30% 100% Κριτθ 16.723 19.219 14,93 93,77 93,54-0,23 25-30% 100% Ιόνια Νθςιά 16.140 18.350 13,69 90,50 89,31-1,19 25-30% 100% Ρελοπόννθςοσ 14.687 16.597 13,00 82,35 80,78-1,57 35-40% 100% Κεντρικι Μακεδονία 14.247 16.488 15,73 79,88 80,25 0,36 25-30% 100% Θεςςαλία 14.136 16.109 13,96 79,26 78,40-0,86 25-30% 100% Δυτικι Μακεδονία 13.779 14.606 6,00 77,26 71,09-6,17 25-30% 100% Ήπειροσ 13.565 16.169 19,20 76,06 78,69 2,63 35-40% 100% Βόρειο Αιγαίο 12.960 14.535 12,15 72,67 70,74-1,93 35-40% 100% Αν. Μακεδονία & Θράκθ 11.961 13.706 14,59 67,06 66,71-0,36 35-40% 100% Δυτικι Ελλάδα 11.685 13.090 12,02 65,52 63,71-1,81 35-40% 100% φνολο Χϊρασ 17.835 20.547 15,21 100,00 100,00 0,00 Παξαηήξεζε: Σα πνζνζηά επηρνξήγεζεο ηεο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο δελ ηζρχνπλ γηα ην Ννκφ Θεζζαινλίθεο, ν νπνίνο φπσο θαη ν Ννκφο Αηηηθήο αλήθνπλ ζηελ Α δψλε κε επηρνξήγεζε 15-20%. Σα παξαπάλσ πνζνζηά κπνξνχλ θαηά πεξίπησζε αλάινγα κε ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδίνπ λα έρνπλ πξνζαπμήζεηο. Με θφθθηλα γξάκκαηα ζεκεηψλνληαη νη Πεξηθέξεηεο πνπ εληάρζεθαλ ζηελ Γ δψλε θηλήηξσλ ησλ λέσλ δηαηάμεσλ ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ Πεγέο: 1) Γηα ην ΑΔΠ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ΔΤΔ, Γειηίν Σχπνπ, Πεπιθεπειακοί Λογαπιαζμοί, 30 Μαξηίνπ 2007, (πξνζσξηλά ζηνηρεία), ηδία επεμεξγαζία 2) Γηα ηηο εληζρχζεηο Ν. 3522/06, άξζ. 37 157

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Γ Πίλαθαο Γ1 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 γηα ηα έηε 2005 θαη 2006 (ζει 1/5) Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 158

Πίλαθαο Γ1 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 γηα ηα έηε 2005 θαη 2006 (ζει 2/5) Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 159

Πίλαθαο Γ1 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 γηα ηα έηε 2005 θαη 2006 (ζει 3/5) Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 160

Πίλαθαο Γ1 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 γηα ηα έηε 2005 θαη 2006 (ζει 4/5) Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 161

Πίλαθαο Γ1 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο αξκνδηόηεηαο ΔΛΚΔ βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 γηα ηα έηε 2005 θαη 2006 (ζει 5/5) Πεγή: ηνηρεία ΔΛΚΔ 2007, ηδία επεμεξγαζία 162

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 1/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 163

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 2/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 164

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 3/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 165

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 4/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 166

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 5/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 167

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 6/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 168

Πίλαθαο Γ2 Δγθεθξηκέλεο επελδύζεηο Πεξηθέξεηαο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, βάζεη ηνπ Ν. 3299/2004 (Α Φάζε) ζει 7/7 Πεγή: Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, Σκήκα Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη ηδία επεμεξγαζία 169