Προγράμματα Εκπαίδευσης Ενηλίκων Σχολής Τυφλών Ακαδημαϊκό Έτος 2012-2013 Τα μαθήματα προσφέρονται από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Ιούνιο του τρέχοντος Ακαδημαϊκού έτους στους χώρους της Σχολής Τυφλών στη Λευκωσία. Ο χρόνος και η διάρκεια των μαθημάτων θα καθορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες του εκπαιδευομένου ανάλογα με το αντικείμενο. Ο κάθε εκπαιδευόμενος μπορεί να συμπληρώσει αίτηση για όσα προγράμματα επιθυμεί. Τα προγράμματα περιλαμβάνουν τα πιο κάτω θέματα: 1. Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές - Διδασκαλία βασικών δεξιοτήτων χρήσης Ηλεκτρονικού Υπολογιστή και λογισμικού πρόσβασης για αρχάριους. - Εκπαίδευση σε εφαρμογές όπως: Λογισμικά πρόσβασης Supernova, Jaws, ZoomText, ZoomText reader κ.α - Χρήση οθόνης Μπρέιλ με τον υπολογιστή και τα λογισμικά πρόσβασης. - Προγράμματα του πακέτου Microsoft Office XP, 2003 και 2007: Word, Excel, Power Point, Outlook και Access. - Προετοιμασία και εξέταση ECDL (European Computers Driving License). - Διαδίκτυο: Θεωρία και Πράξη. 1
- Ηλεκτρονική Αλληλογραφία (e-mailing). - Άλλες εφαρμογές και προγράμματα που μπορεί να επιθυμεί να μάθει ένας εκπαιδευόμενος. - Χρήση φορητών υπολογιστών παλάμης (ipad). 2. Ηλεκτρονικά και άλλα Τεχνικά Μέσα και Βοηθήματα για Τυφλούς Τα μαθήματα αυτά, έχουν διάρκεια τόση όση απαιτείται για να μάθει ένα άτομο με οπτική αναπηρία τη χρήση της συσκευής που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει. Γίνεται εκπαίδευση στη χρήση: - Τηλεοράσεων Κλειστού Κυκλώματος, διαφόρων μοντέλων και χρήσεων. - Των προγραμμάτων κινητών τηλεφώνων Talks, Zooms και Mobile Speak. - Της αναγνωστικής μηχανής SARA και άλλων αντίστοιχων συσκευών. - Των συσκευών αναπαραγωγής ομιλούντων βιβλίων DAISY. - Των φορητών υπολογιστών και σημειωματάριων για άτομα με οπτική αναπηρία. - Της συσκευής Mimio. 3. Γραφή και ανάγνωση στο σύστημα Μπρέιλ Τα μαθήματα Braille στόχο έχουν την εκμάθηση ή την βελτίωση της γνώσης του συστήματος Braille (γραφή και ανάγνωση). Απευθύνονται σε άτομα που δεν γνωρίζουν και επιθυμούν να μάθουν το σύστημα γραφής και ανάγνωσης Braille αλλά και σε άτομα που ήδη γνωρίζουν το Braille και θέλουν να το βελτιώσουν. 2
Τα μαθήματα περιλαμβάνουν: - Ελληνικό σύστημα Braille. - Αγγλικό σύστημα Braille: Grade 1 και Grade 2 (contracted). - Μαθηματικά στο σύστημα Braille. 4. Προσανατολισμός και Διακίνηση Τα άτομα με οπτική αναπηρία τόσο εκείνα με μειωμένη όραση όσο και τα εντελώς τυφλά- έχουν την ικανότητα να διακινούνται ανεξάρτητα σε εσωτερικούς και σε εξωτερικούς χώρους αφού περάσουν από ειδική εκπαίδευση στη Διακίνηση. Στη Σχολή Τυφλών η Διακίνηση γίνεται από ειδικές εκπαιδεύτριες και περιλαμβάνει τα ακόλουθα: Δεξιότητες συνοδού (τεχνική που χρησιμοποιείται από βλέποντες συνοδούς τυφλών για εύκολη διακίνηση). - Διακίνηση σε εσωτερικούς χώρους με προστασία σώματος. - Τεχνική χρήσης ειδικού μπαστουνιού για ασφαλή διακίνηση. - Διδασκαλία χρήσιμων διαδρομών στην περιοχή κατοικίας του εκπαιδευομένου, στο χώρο εργασίας του και γενικά όπου ο ίδιος επιθυμεί να διακινείται. - Διάφορα μεταφορικά μέσα, κυλιόμενες σκάλες περιστρεφόμενες πόρτες κ.α. 5. Δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης/ Μαγειρική Τα μαθήματα αυτά έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν γνώσεις και να αναπτύξουν δεξιότητες σε θέματα που αφορούν την καθημερινή ζωή με απώτερο σκοπό την ανεξαρτησία τους από το οικογενειακό περιβάλλον. 3
Τα θέματα που περιλαμβάνει το μάθημα είναι: - Προσωπική υγιεινή (ό,τι αφορά την υγιεινή του σώματος) - Φροντίδα του σπιτιού - Συμπεριφορά στο τραπέζι (χρήση μαχαιριού / πιρουνιού, σερβίρισμα, στρώσιμο τραπεζιού κ.α.) - Μαγείρεμα (απλές δεξιότητες στην κουζίνα, ασφάλεια και υγιεινή, ετοιμασία γευμάτων, χρήση συσκευών κ. α.) - Ενισχυμένη μαγειρική και ζαχαροπλαστική για τους προχωρημένους (διεθνείς κουζίνες) 6. Χειροτεχνία (Καλαθοπλεκτική) Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους εκπαιδευομένους να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες που έχουν σχέση με την καλαθοπλεκτική. Επιπρόσθετα, να εξοικειωθούν με τα διάφορα υλικά και εργαλεία που χρησιμοποιούνται στη κατασκευή καλαθιών. Μέσα από τις βασικές γνώσεις και δεξιότητες που το μάθημα θα προσφέρει, οι εκπαιδευόμενοι θα κληθούν να αναπτύξουν το ενδιαφέρον και το μεράκι τους στην τέχνη της καλαθοπλεκτικής με αποτέλεσμα στο μέλλον να ασχοληθούν, αν το επιθυμούν, ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά με το θέμα. 7. Τέχνη (Κεραμική-Γλυπτική-Ζωγραφική) Στόχοι των μαθημάτων είναι η δημιουργική έκφραση, η πειραματική και ευαίσθητη χρήση των μέσων της εικαστικής δημιουργίας ( τεχνικές, εργαλεία, υλικά), η μάθηση μεθόδων για την κατασκευή πήλινων αγγείων, έργων κεραμικής, γλυπτικής και ζωγραφικής και γενικά η καλλιέργεια δεξιοτήτων. 4
Δημιουργία χειροποίητων κοσμημάτων με πήλινες και πέτρινες χάντρες. 8. Χορός Ο χορός ενεργοποιεί όλες τις σωματικές λειτουργίες καλλιεργώντας την κοινωνικότητα του κάθε ατόμου. Τα μαθήματα έχουν ως στόχο: Τη γνωριμία με διάφορα είδη μουσικής, χορών και ρυθμών, αλλά και τη γνωριμία με την παράδοση, τις ρίζες, τα ήθη και τα έθιμα του νησιού μας. Παράλληλα στοχεύουν και στους πιο κάτω παράπλευρους στόχους: την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, της αυτοεικόνας και του αυτοσεβασμού, την απόκτηση αυτοελέγχου και την ανάπτυξη της ικανότητας απομνημόνευσης, τον προσανατολισμό στο χώρο και τη γενική βελτίωση της κινητικής συμπεριφοράς. Τέλος στην ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των ατόμων και γενικά την ηρεμία και τη χαλάρωση μέσω της κίνησης. Οι χοροί που διδάσκονται είναι: - Ελληνικοί και Παραδοσιακοί χοροί (Τσάμικος, Καραγκούνα κλπ) - Λαϊκοί χοροί - Κυπριακοί χοροί - Μοντέρνοι χοροί (Βαλς, Ταγκό, Σάμπα, Μάμπο, Ρούμπα κ.τ.λ.) - Λατινοαμερικάνικοι χοροί (Salsa, cha- cha- cha κ.τ.λ) 5
9. Μουσική Στόχος του μαθήματος είναι η εκμάθηση κάποιου μουσικού οργάνου και η εκπαίδευση στη γραφή και ανάγνωση του μουσικού Μπρέιλ. Το μάθημα προσφέρεται τόσο σε αρχάριους όσο και σε προχωρημένους εκτελεστές οργάνων καθώς επίσης και σε φοιτητές ωδείων που χρειάζονται στήριξη στις σπουδές τους. 10. Θεατρικό Εργαστήρι Το Θέατρο ως μέσο δημιουργικής έκφρασης, αυτογνωσίας, χαλάρωσης και επικοινωνίας. Στα πλαίσια των εργαστηρίων περιλαμβάνονται: - Ορθοφωνία - Κινησιολογία - Απαγγελία - Ανάλυση χαρακτήρων - Ανάλυση θεατρικών μονολόγων/ έργων - Σκηνική παρουσίαση μονολόγων/ έργων Στόχοι των εργαστηρίων είναι η βελτίωση της ποιότητας του προφορικού λόγου, η γνώση της γλώσσας του σώματος για χρήση στην καθημερινή επικοινωνία, η καλλιέργεια δεξιοτήτων και η έκφραση συναισθημάτων μέσα από την γλώσσα του σώματος και τα εκφραστικά χαρακτηριστικά του προσώπου. Επιπλέον, μέσω των θεατρικών εργαστηρίων μπορεί να καταπολεμηθεί το καθημερινό άγχος, να ενισχυθεί η αυτοσυγκέντρωση και να βελτιωθεί η επικοινωνία. 6
11. Γενικές Γνώσεις Στόχος του μαθήματος αυτού είναι ο εμπλουτισμός των γενικών γνώσεων των εκπαιδευομένων σε θέματα που αφορούν το σύγχρονο άνθρωπο, με έμφαση σε θέματα που αφορούν τα άτομα με οπτική αναπηρία. Ακόμα, το μάθημα αυτό θα προετοιμάζει για τις κυβερνητικές εξετάσεις στο θέμα των Γενικών Γνώσεων. Η φιλοσοφία του μαθήματος βασίζεται στη ρήση του Σωκράτη «Γηράσκω αεί διδασκόμενος». 12. Οικογενειακή Αγωγή-Αγωγή Υγείας Στόχος είναι να βοηθήσει τους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες πάνω σε θέματα που αφορούν την οικογένεια. Τα θέματα που περιλαμβάνει το μάθημα είναι: - Γάμος και οικογένεια (στοιχεία που χαρακτηρίζουν το γάμο, προϋποθέσεις επιτυχίας, ελεύθερη συμβίωση, σχέσεις με το άλλο φύλο, κριτήρια επιλογής συντρόφου) - Υγεία γονέων (υγιεινές συνήθειες, αναπαραγωγικό σύστημα, οικογενειακός προγραμματισμός, εγκυμοσύνη, τοκετός, έκτρωση, πρόβλημα γονιμότητας) - Οικονομικά οικογένειας (διαφήμιση, καταναλωτής, παράγοντες που επηρεάζουν την καταναλωτική συμπεριφορά της οικογένειας, διαδικασία λήψης καταναλωτικών αποφάσεων, διαμόρφωση καταναλωτικής συμπεριφοράς, οικογενειακός προϋπολογισμός, τρόποι πληρωμής προϊόντων και υπηρεσιών κλπ). - Κατοικία (υγιεινή κατοικίας, ατυχήματα στο σπίτι). 13. Προσωπική Ανάπτυξη Η προσωπική ανάπτυξη στη σημερινή εποχή, είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει όλο και περισσότερους ανθρώπους. Το πρόγραμμα 7
απευθύνεται σε ενήλικες με οπτική αναπηρία που έχουν αποφασίσει να απελευθερώσουν το κρυμμένο δυναμικό τους και να τονώσουν τις ψυχικές τους δυνάμεις. Μέσα από διάφορες τεχνικές το πρόγραμμα προσωπικής ανάπτυξης θα βοηθήσει στην βελτίωση της επικοινωνίας με τους άλλους, την ανάπτυξη των ηγετικών ικανοτήτων, την ενίσχυση της αυτοπεποίθησής και την ανάπτυξη της δημιουργικότητας. Παράλληλα με το πρόγραμμα προσωπικής ανάπτυξης θα πραγματοποιηθεί πρόγραμμα ενδυνάμωσης γυναικών με οπτική αναπηρία που θα περιλαμβάνει επιπρόσθετα θέματα όπως το προσωπικό στυλ, η διδασκαλία δεξιοτήτων εφαρμογής μακιγιάζ, περιποίηση και φροντίδα μαλλιών, θέματα προσωπικής φροντίδας και γυναικολογίας. 14. Ανάπτυξη της Δημιουργικότητας Το μάθημα αυτό έχει την μορφή εργαστηρίου και θα κινείται σε δύο άξονες. Ο πρώτος είναι το θεωρητικό μέρος όπου θα αναλύσουμε τις διάφορες πτυχές της δημιουργικότητας (νοητικά, ψυχολογικά κ.α.) Ο δεύτερος άξονας είναι το πρακτικό μέρος όπου θα εξερευνήσουμε την δημιουργικότητα στην πράξη και θα προσπαθήσουμε να την αναπτύξουμε, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα, τις κλίσεις και τα ταλέντα των ατόμων που θα συμμετέχουν. 8