Συμβολή του επιστημονικού προσωπικού Δρ Βασιλική Γκούμα, Δασολόγος - Μετεωρολόγος Συμμετείχα ως τεχνικός σύμβουλος στη μελέτη Αποκατάστασης του Αρχαιολογικού και ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας και ειδικότερα σε θέματα κλίματος και μετεωρολογικών συνθηκών σε σχέση με την αποκατάσταση της βλάστησης και με τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών. Η περιοχή μελέτης, εκτός από τμήμα του ευρύτερου φυσικού χώρου, έχει την ιδιαιτερότητα να είναι ένας ιερός τόπος, από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Στην περίπτωση της πυρκαγιάς της Ολυμπίας, όπως και στις υπόλοιπες πυρκαγιές του θέρους του 2007, οι ακραίες κλιματικές και μετεωρολογικές συνθήκες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο μέγεθος της καταστροφής που συντελέστηκε. Για τους λόγους αυτούς, η εμπλοκή μου στη μελέτη αποτέλεσε σημαντική εμπειρία. Δρ Ασημίνα Σκουτέρη, Δασολόγος Οικονομολόγος Περιβάλλοντος Απασχολήθηκα στη σύνταξη της μελέτης Τεχνικού Συμβούλου για την Αποκατάσταση του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου έτους και ειδικότερα στην κατάρτιση του οικονομικού προϋπολογισμού των φυτοκομικών αναδασωτικών εργασιών. Θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός ότι μου δόθηκε η μοναδική ευκαιρία να προσφέρω κι εγώ στην αποκατάσταση αυτού του παγκόσμιας σημασίας χώρου. Η αποκτηθείσα εμπειρία μου ήταν μεγάλη. Κώστας Ιωαννίδης, Δασολόγος Κατά την εμπλοκή μου στη μελέτη του Τεχνικού Συμβούλου ανέλαβα τη συγγραφή της παραγράφου Περιποίηση αναβλαστημάτων, του κεφαλαίου Μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις και ήμουν μέλος ομάδων συγγραφής στις ενότητες βελτιωτικές παρεμβάσεις στη διασωθείσα βλάστηση (καθαρισμοί, κλάδεμα, άρδευση, βιολίπανση), βελτιωτικές παρεμβάσεις στις δενδρώδεις καλλιέργειες γεωργικού ενδιαφέροντος και προμήθεια πολλαπλασιαστικού υλικού και φύτευση δένδρων και θάμνων. Συμμετείχα στην επίβλεψη και στο συντονισμό των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων σύμφωνα με τη μελέτη κατασκευής τους. Έλαβα μέρος στην επίβλεψη και στο συντονισμό των έργων φύτευσης (επιλογή σημείων φύτευσης, διασπορά των διαφόρων φυτικών ειδών στο χώρο, επίβλεψη ανοίγματος λάκκων, επίβλεψη της χαμηλής φύτευσης κ.ά.) που αφορούσαν το υποέργο Γενικές Φυτεύσεις και ήμουν μέλος της προσωρινής και οριστικής επιτροπής παραλαβής του συγκεκριμένου υποέργου. Η συμμετοχή μου τόσο στη συγγραφή της μελέτης Αποκατάσταση του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Αρχαιολογικού Τοπίου της Ολυμπίας όσο και στην υλοποίηση τμήματός της (εκτέλεση μέρους αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων και φυτοκομικών εργασιών), ήταν μια μοναδική ευκαιρία συνεργασίας με τους περισσότερους επιστήμονες του Ινστιτούτου αλλά και εξωτερικούς συνεργάτες από τους οποίους διδάχτηκα πολλά. Με την εμπλοκή μου σε ένα πρωτόγνωρο έργο εμπλούτισα τις επιστημονικές μου γνώσεις τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Γιώργος Μάντακας, DSPU, Δασολόγος Επιστημονικά Υπεύθυνος των υποέργων Υδροσπορά και Τοποθέτηση Γεωϋφάσματος. Συμμετείχα στη σύνταξή της Μελέτης του Τεχνικού Συμβούλου για την προμήθεια πολλαπλασιαστικού υλικού και τις υδροσπορές, και ως υπεύθυνος της ομάδας σύνταξης για την αισθητική των έργων αποκατάστασης. Συμμετείχα στην επίβλεψη και επιστασία των αντιδιαβρωτικών αντιπλημμυρικών έργων και στην εκτέλεση των άμεσων και κατεπειγουσών φυτοκομικών εργασιών. Ως επιστημονικά υπεύθυνος των υποέργων Τοποθέτηση Γεωϋφάσματος και Υδροσπορά είχα την ευθύνη και το συντονισμό της επίβλεψης και επιστασίας των εν λόγω υποέργων. Επίσης, για τα δύο συγκεκριμένα υποέργα συμμετείχα στον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών τους, στην κατάρτιση του προϋπολογισμού τους, στη διαδικασία προκήρυξης πρόσκλησης ενδιαφέροντος, στην αξιολόγηση των προσφορών, στη σύνταξη συμβάσεών τους και στην παραλαβή τους.
Συμβολή του επιστημονικού προσωπικού Η συμμετοχή μου στο έργο αυτό αποτελεί σημαντική εμπειρία τόσο για την εξαιρετική σημασία του όσο και για την έκβασή του, συνυπολογίζοντας και την αγαστή συνεργασία μου με άλλους επιστήμονες ειδικούς σε διάφορα επιμέρους αντικείμενα της δασολογικής επιστήμης αλλά και με ανθρώπους της πράξης. Παρά τις μεγάλες πιέσεις, αφενός λόγω της ιδιαίτερης προβολής που είχε το έργο αυτό και αφετέρου λόγω του πολύ περιορισμένου χρόνου, το σημαντικό αυτό έργο ολοκληρώθηκε με επιτυχία ως αποτέλεσμα της έντασης των προσπαθειών όλων των συμμετεχόντων στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των εργασιών, οι οποίοι με διάθεση για προσφορά και χωρίς να υπολογίζουν ωράρια, ανταποκρίθηκαν με αίσθηση ευθύνης στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους. Τέλος, η αποκτειθείσα εμπειρία για μένα συνίσταται στην κατασκευή αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων αλλά και στη δυνατότητα συνεργασίας με κατάλληλη οργάνωση και συντονισμό των διαφορετικών εργασιών μέσα σε πολύ πιεστικό χρονοδιάγραμμα, χωρίς μείωση των απαιτήσεων ως προς την ποιότητα. Αθανάσιος Μπουρλέτσικας, MSc, Δασολόγος Η προσπάθεια για την Αποκατάσταση του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας που ανέλαβε το Ινστιτούτο μας μετά από την πυρκαγιά της 26 ης Αυγούστου ήταν πολυεπίπεδη και πολυποίκιλη. Κάπως παρόμοια υπήρξε και η δική μου συμμετοχή συμβολή στην προσπάθεια αυτή με καθήκοντα που μου ανατέθηκαν είτε σε εφαρμογή των επιστημονικών μου γνώσεων είτε σε επίπεδο διοικητικό. Έτσι για: Τη μελέτη του Τεχνικού Συμβούλου Συμμετείχα στην ομάδα εργασίας του κεφαλαίου Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα, αναλαμβάνοντας τη συγγραφή του υποκεφαλαίου Διάταξη και πυκνότητα των κορμοδεμάτων και του κεφαλαίου Κοπή και απομάκρυνση καμένων δέντρων και θάμνων. Ως επικεφαλής της ομάδας εργασίας ανέλαβα τη συγγραφή των κεφαλαίων Βελτιώσεις και επεκτάσεις των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων και Εκτίμηση των υδρολογικών και μετεωρολογικών συνθηκών στο χώρο μελέτης παρελθόντων ετών για το σχεδιασμό θωράκισης της Αρχαίας Ολυμπίας από πλημμύρες. Την κατασκευή των αντιδιαβρωτικών αντιπλημμυρικών έργων Συμμετείχα στη συντακτική ομάδα της Μελέτης κατασκευής αντιδιαβρωτικών αντιπλημμυρικών έργων στην περιοχή της Αρχαιολογικού χώρου της Ολυμπίας και των χώρων της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας. Σε εφαρμογή της παραπάνω μελέτης, επέβλεψα στο σύνολό της την κατασκευή των έργων αυτών καθώς και τις πρώτες διορθωτικές παρεμβάσεις που κρίθηκαν αναγκαίες μετά τις βροχές του φθινοπώρου. Ως ειδικός επιστήμονας ο οποίος λειτουργούσε ως σύνδεσμος μεταξύ Κεντρικής Υπηρεσίας του ΕΘΙΑΓΕ και του Ινστιτούτου συνεργάστηκα με το νομικό και το οικονομικό τμήμα της Κ.Υ. για την ετοιμασία των συμβάσεων με τους ιδιώτες και τους Δασικούς Συνεταιρισμούς που κατασκεύασαν τα έργα, με συμβολή μου στον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών του αντικειμένου του κάθε υποέργου και στην όσο το δυνατό γρηγορότερη αποπληρωμή τους. Την κατασκευή των φυτοκομικών έργων Από τη θέση μου στην Κ.Υ. του ΕΘΙΑΓΕ συμμετείχα στη διαδικασία πρόσκλησης ενδιαφέροντος των έξι υποέργων του έργου Εκτέλεση των άμεσων και κατεπειγουσών φυτοκομικών εργασιών και στη σύνταξη των συμβάσεων των αντίστοιχων υποέργων με τους υπεργολάβους. Επέβλεψα τις φυτοκομικές εργασίες του υποέργου Γενικές Φυτεύσεις και ήμουν μέλος της επιτροπής παραλαβής του συγκεκριμένου υποέργου για το ΕΘΙΑΓΕ. Αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω τη μεγάλη μου χαρά για τη συμμετοχή μου σε μια τέτοιας μορφής και ιδιαιτερότητας τιτάνια προσπάθεια, η οποία έγινε μέσα σε έναν εξαιρετικής σημασίας και παγκόσμιας εμβέλειας ιστορικό και αρχαιολογικό χώρο, και εκπληρώθηκε κατά ένα μεγάλο βαθμό σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα κατά τον ιδανικότερο τρόπο (σύμφωνα με τις καταθέσεις έγκριτων επιστημονικών ομάδων του εξωτερικού αλλά και της Ελλάδας). Η συνεργασία μου με ένα πλήθος ανθρώπων τόσο διαφορετικών μεταξύ τους (πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, ερευνητές, δασολόγοι, γεωπόνοι, αρχαιολόγοι, νομικοί, εργολάβοι, διοικητικοί υπάλληλοι, δασεργάτες, υλοτόμοι κ.ά.) υπήρξε ιδανική, ακόμα και μέσα από τις διαφωνίες μας, γιατί επιδιώκαμε το ακατόρθωτο. Ειδικότερα όμως, θα ήθελα να εκφράσω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους συναδέλφους μου, οι οποίοι μη υπολογίζοντας οικογένειες, ωράρια, αργίες, σωματική και ψυχολογική κούραση βοήθησαν στην επίτευξη αυτού του μικρού θαύματος. Μακάρι η Πολιτεία να συνεχίσει να έχει την ίδια διάθεση για την πραγματοποίηση αντίστοιχων έργων και σε άλλες περιοχές ήσσονος σημασίας.
του ΙΜΔΟ & ΤΔΠ ΕΘΙΑΓΕ 22 / 23 Μανταλένα Μπαρδουνιώτη, Γεωπόνος Η εμπλοκή μου σε αυτό το τεράστιο έργο, μου χάρισε τη σημαντική και πρωτόγνωρη εμπειρία να συμμετέχω σε όλα τα στάδια πραγματοποίησής του : Στη σύλληψη, το σχεδιασμό, τη σύνταξη και την επιστημονική επιμέλεια της Μελέτης Τεχνικού Συμβούλου για την Αποκατάσταση του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας. Σε όλες τις φάσεις υλοποίησης των έξι υποέργων (Προμήθεια φυτευτικού υλικού, Γενικές Φυτεύσεις, Ειδικές Φυτεύσεις, Συντήρηση-Λίπανση, Υδροσπορά, Προμήθεια και Τοποθέτηση Γεωϋφάσματος) του έργου Εκτέλεση των άμεσων και κατεπειγουσών φυτοκομικών εργασιών. Και τέλος, στην επίβλεψη και την επιστασία εκτέλεσης των εργασιών πεδίου (για το υποέργο Ειδικές Φυτεύσεις). Ο συνδυασμός της συλλογικής ενασχόλησης σε ένα έργο τέτοιας σπουδαιότητας, σε έναν τέτοιο τόπο και με τέτοια αποτελέσματα, μου δημιούργησε αισθήματα αισιοδοξίας για τη μελλοντική μου δραστηριότητα στο Ινστιτούτο. Κωνσταντίνος Καούκης, Δασοπόνος Ο Νομός Ηλείας (που τυγχάνει να είναι και η ιδιαίτερη πατρίδα μου) τον Αύγουστο του 2007 επλήγη από μία από τις χειρότερες πυρκαγιές που έχουν συμβεί στη χώρα μας από τη σύσταση του εληνικού κράτους, αφήνοντας πίσω της πολλούς νεκρούς (64 άτομα) αλλά και τεράστιες καταστροφές στο δασικό, φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, αγγίζοντας μάλιστα και την πολιτιστική κληρονομιά που άφησαν οι πρόγονοί μας. Σε μια τέτοια καταστροφή ήταν αδύνατο να μείνω αμέτοχος από λόγους αρχής, αλλά και ηθικής τάξης. Έτσι όταν προτάθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού στο Ινστιτούτο μας η ανάληψη της Τεχνικής Μελέτης Αποκατάστασης του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας, δήλωσα ότι θα συμμετάσχω όπως μπορούσα, έχοντας τις γνώσεις από το γνωστικό αντικείμενό μου, αλλά και τις αποκτηθείσες εμπειρίες από τη συμμετοχή μου στα ερευνητικά προγράμματα της Δασικής Υδρολογίας κατά τα 12 χρόνια της εργασίας μου στο Ινστιτούτο. Όλο το εμπλεκόμενο προσωπικό του Ινστιτούτου μας (ερευνητές, επιστημονικό, τεχνολογικό προσωπικό αλλά και προσωπικό διοικητικής υποστήριξης), έδωσε ό,τι καλύτερο διέθετε σε επιστημονική γνώση και εμπειρία, καθώς και όλη την ψυχή του, χωρίς να σκεφθεί τη σωματική κούραση ή τις αντίξοες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης. Έτσι συμμετείχα στη συγγραφή κεφαλαίων της τεχνικής μελέτης (Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα - Εκτίμηση της διάβρωσης του εδάφους και των μεταβολών της γεωμορφολογίας του Κρόνιου λόφου - Βελτιώσεις και επεκτάσεις των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων - Εκτίμηση των υδρολογικών και μετεωρολογικών συνθηκών στο χώρο μελέτης παρελθόντων ετών για το σχεδιασμό θωράκισης της Αρχαίας Ολυμπίας από πλημμύρες- Κοπή και απομάκρυνση καμένων δέντρων και θάμνων), στην κατασκευή των αντιδιαβρωτικών- αντιπλημμυρικών, στη σύνταξη της οικονομικής μελέτης αυτών και τέλος στην παρακολούθηση των εργασιών για τη σταθεροποίηση των εδαφώνπρανών με την τοποθέτηση γεωϋφάσματος. Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι το έργο αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να εφαρμόσω τα αποτελέσματα των ερευνητικών προγραμμάτων που πραγματοποιήθηκαν αυτά τα χρόνια στο Ινστιτούτο μας και ειδικότερα στον τομέα Δασικής Υδρολογίας, αλλά να συνδυάσω και την εμπειρία που είχα αποκτήσει κατά την περίοδο που εργάσθηκα στη Δασική Υπηρεσία, σε συνδυασμό πάντα με τις γνώσεις μου από τη δασοπονία και τις γνώσεις που απέκτησα κατά τη φοίτησή μου στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών που παρακολούθησα και αφορούσε στη Διαχείριση Φυσικών και Ανθρωπογενών Καταστροφών στο Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου. Τέλος, μου δόθηκε η ευκαιρία να συνεργαστώ και να ανταλλάξω απόψεις με πολλούς συναδέλφους, επιστήμονες όχι μόνο του δικού μου κλάδου αλλά και άλλων.
Συμβολή του επιστημονικού προσωπικού Μαρία Βουλαλά, Δασολόγος Στο έργο Αποκατάστασης του Τοπίου της Ολυμπίας όλο το εμπλεκόμενο προσωπικό του Ινστιτούτου μας (ερευνητές, επιστημονικό και τεχνολογικό δυναμικό καθώς και προσωπικό διοικητικής υποστήριξης ), έδωσαν όλον τους τον εαυτό ο καθένας στον τομέα του, μην υπολογίζοντας ώρες εργασίας, κόπο, αντίξοες καιρικές συνθήκες, για να φέρουν σε πέρας αυτό το τεράστιο έργο. Η δική μου συμμετοχή συνέβαλε στην πιστή τήρηση της μελέτης στις φυτοκομικές εργασίες. Στις περιοχές ευθύνης που μου ανατέθηκαν στο πεδίο των εργασιών, επέβλεπα τις εργασίες, έδινα τις απαραίτητες οδηγίες για το είδος του φυτευτικού υλικού και την αρχιτεκτονική δομή του χώρου (συνδυασμός ειδών φυτευτικός σύνδεσμος, τήρηση αρχών και κανόνων φύτευσης, ανάμιξη εδάφους-λιπάσματος-φυτοχώματος κ.λπ.). Αυτό το έργο μου έδωσε την ευκαιρία να συνδυάσω την πολύχρονη εμπειρία μου στη Δασική Υπηρεσία και τις γνώσεις μου από τη δασολογική επιστήμη. Ακόμη μου έδωσε την ευκαιρία να συνεργαστώ και να ανταλλάξω απόψεις με πολλούς ερευνητές, συναδέλφους επιστήμονες του δικού μου επιστημονικού κλάδου και όχι μόνο, με καθηγητές Πανεπιστημίων αλλά και με ανθρώπους της πράξης στο ύπαιθρο. Θεόδωρος Κρητικός, Δασολόγος Στη κορυφή της Σαμακιάς, Μάρτιος, 2008. Εικόνες Ένας τόπος ιερός Η Δύναμη της Δημιουργίας Απλώνει πινελιές, χρώματα, ήχους, ευωδιές Προσπαθήσαμε με σεβασμό και αγάπη, να βοηθήσουμε, τις πληγές να επουλώσει. Όχι πως μας έχει ανάγκη, αλλά Να βάλουμε και τη δική μας πινελιά, σε ένα πίνακα, Με την ελπίδα και την ευχή να συνεχίσει Κι εμείς απλά να λέμε Ήμουν κι εγώ, εκεί. Νικόλαος Προύτσος, MSc, Γεωπόνος Διαχείριση Περιβάλλοντος Συμμετείχα στις Φυτοκομικές εργασίες και ειδικότερα επίβλεψη φυτεύσεων, τη διαχείριση φυτευτικού υλικού, την παρακολούθηση και επίβλεψη εργασιών συντήρησης και λιπάνσεων. Η υψηλή ποιότητα επιστημονικού δυναμικού πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων, η συνεχής και ενεργός συμμετοχή σε όλες τις φάσεις υλοποίησης των έργων, η άμεση και επιτόπου επίλυση-διόρθωση προβλημάτων που προέκυπταν και η καλή διάθεση για συνεργασία ήταν τα βασικά συστατικά για την επιτυχή ολοκλήρωση των έργων στην Αρχαία Ολυμπία. Η υπέρβαση ωραρίων, αργιών ακόμα και των φυσικών αντοχών του προσωπικού του Ινστιτούτου, ενάντια στο χρόνο, τις αντίξοες καιρικές συνθήκες και σε όσους θεωρούσαν αδύνατη την υλοποίηση του έργου, δείχνει ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θεώρησαν την ολοκλήρωση των έργων προσωπικό τους στοίχημα που έπρεπε να κερδηθεί χωρίς καθυστερήσεις ή ποιοτικές εκπτώσεις και με πλήρη σεβασμό στις ιστορικές, αρχαιολογικές και περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες της περιοχής. Αποτέλεσμα της όλης προσπάθειας ήταν η άρτια εικόνα της χώρας μας κατά την τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας και κυρίως η παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές Ελλήνων που θα μπορούν να απολαμβάνουν ένα αναπλασμένο φυσικό οικοσύστημα όμοιο στη σύστασή του με αυτό των προγόνων μας πριν 2000 χρόνια. Γι αυτούς τους λόγους θεωρώ εαυτόν τυχερό που συμμετείχα σε μια τέτοια προσπάθεια και περήφανο για το τελικό αποτέλεσμα, ενώ εύχομαι η πολύτιμη εμπειρία που αποκτήθηκε να αξιοποιηθεί για καινούργιες δράσεις του Ινστιτούτου και του ΕΘΙΑΓΕ σε άλλες ελληνικές περιοχές που έχουν ανάγκη αντίστοιχων παρεμβάσεων. Στέφανος Δόσης, ΜΑ, Δασολόγος Landscape Management Εργάζομαι στο ΙΜΔΟ&ΤΔΠ, σε πρόγραμμα που αφορά την τυποποίηση και τη μεθοδολογία διαχείρισης των Δασικών Καυσίμων στην Αττική. Το Ινστιτούτο μου έχει δώσει τη δυνατότητα να εργαστώ σε θέματα που
του ΙΜΔΟ & ΤΔΠ ΕΘΙΑΓΕ 24 / 25 αφορούν την έρευνα, σε τομείς όπως η ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος και η διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, αλλά και να συμμετέχω σε έργα της πράξης όπως αυτό της αποκατάστασης τοπίου. Συγκεκριμένα στο πλαίσιο του έργου Αποκατάσταση του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας συμμετείχα στις φυτοκομικές εργασίες και ιδιαίτερα στην επίβλεψη των φυτεύσεων και στην εφαρμογή των γεωϋφασμάτων. Η ένταξή μου σε μία ομάδα ερευνητών διαφορετικών αντικειμένων, που εργάστηκαν με ένα κοινό στόχο, κάτω από ένα κλίμα άψογης συνεργασίας και ανταλλαγής απόψεων, μου προσέφερε μία μοναδική επαγγελματική εμπειρία τόσο από πλευράς γνώσεων όσο και από πλευράς διαχείρισης έργων τέτοιου μεγέθους. Τα στενά χρονικά όρια που είχαν αρχικά τεθεί, δε στάθηκαν εμπόδιο για την επιτυχή έκβαση του έργου, το οποίο μας εκπροσώπησε επάξια στην τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας, αλλά και θα συνεχίσει να αποτελεί ένα στολίδι για τη σημαντική αυτή περιοχή που επλήγη τόσο βάναυσα από τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές. Το ΙΜΔΟ & ΤΔΠ απέδειξε ότι έχει το δυναμικό και την τεχνογνωσία για να αντεπεξέλθει εξίσου καλά σε έργα της πράξης, όπως και σε ερευνητικά έργα, εφαρμόζοντας συγχρόνως καινοτομικές και πρωτοποριακές μεθόδους κάτω από μία ομπρέλα συνεργασίας, ορθής διοίκησης και πολυεπιστημονικότητας. Αθηνά Καρπή, MSc, Δασοπόνος Είχα την τύχη να εργασθώ στην Ολυμπία για λίγες ημέρες, στην έναρξη υλοποίησης των φυτοκομικών εργασιών του έργου. Παρότι το χρονικό διάστημα ενασχόλησής μου ήταν μικρό, η εμπειρία που αποκόμισα ήταν σημαντική. Το ουσιαστικότερο στοιχείο εμπειρίας και γνώσης ήταν η συνεργασία μου τόσο με το επιστημονικό προσωπικό του ΕΘΙΑΓΕ (ερευνητές, εξωτερικοί συνεργάτες, ειδικοί επιστήμονες) στο πεδίο, όσο και με το εργατικό προσωπικό για την πραγματοποίηση των εργασιών. Λειτουργώντας ως ενδιάμεσος κρίκος, κατάλαβα τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται θεωρία και πράξη στην πραγματοποίηση μιας μελέτης. Θεωρώ ότι η μελέτη αποκατάστασης του τοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας είναι ένα πρωτοπόρο έργο και χαίρομαι που είχα τη δυνατότητα να συμμετέχω στην υλοποίησή του. Μιχάλης Ξανθάκης, MSc, Δασολόγος Συμμετείχα στα φυτοκομικά έργα και ειδικότερα στη εμβαδομέτρηση των περιοχών εφαρμογής υδροσποράς με τη βοήθεια Συστήματος Προσδιοριμού Θέσης (GPS) και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS). Επίσης, βοήθησα στην κατασκευή των χαρτών της τελικής μελέτης. Από την εμπλοκή μου στα έργα αποκατάστασης απέκτησα εμπειρία στον υπολογισμό και στην εμβαδομέτρηση περιοχών, με μεγάλη ακρίβεια τόσο σε προβολικό επίπεδο όσο και στο χώρο, με τη βοήθεια ορθοφωτογραφιών και ειδικού λογισμικού. Επίσης, απέκτησα εμπειρία στην κατασκευή χαρτών σε γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών. Δρ Γιώργος Μπρόφας, τ. Τακτικός Ερευνητής του ΕΘΙΑΓΕ Σύμβουλος των υποέργων Υδροσπορά και Τοποθέτηση Γεωϋφάσματος Συμμετείχα στη σύνταξη Μελέτης του Τεχνικού Συμβούλου για την προμήθεια πολλαπλασιαστικού υλικού και τις υδροσπορές και την οπτική προσαρμογή των έργων αποκατάστασης στο τοπίο. Επίσης συμμετείχα συνεπικουρικά, με την ιδιότητα του συμβούλου, στην Επίβλεψη και Επιστασία των υποέργων της υδροσποράς και της τοποθέτησης γεωϋφάσματος λόγω της πολύχρονης εμπειρίας μου σε ανάλογα έργα. Όπως κάθε έργο έτσι και η συμμετοχή μου σ αυτό αποτελεί σημαντική εμπειρία για μένα, ιδιαίτερα μάλιστα λόγω της επέκτασης της εφαρμογής των τεχνικών της υδροσποράς και του γεωϋφάσματος στην αποκατάσταση καμένων εκτάσεων και μάλιστα πολιτιστικού ενδιαφέροντος, πέρα από την αποκατάσταση εξορυκτικών εκμεταλλεύσεων στα οποία έχω ασχοληθεί για αρκετά χρόνια.
Κώστας Κασσιός, Καθηγητής ΕΜΠ, Αρχιτέκτων Τοπίου Δασολόγος Όταν σε καλούν να συνεργαστείς για την αποκατάσταση του κατεστραμμένου από τις πυρκαγιές τοπίου είναι πάντα μια ειδική και μοναδική αποστολή αφού τα αποτελέσματα των παρεμβάσεών σου θα είναι ορατά και υπαρκτά για πάρα πολλά χρόνια. Όταν όμως το Τοπίο αυτό δεν είναι ένα οποιοδήποτε Τοπίο στον ελλαδικό χώρο αλλά είναι το μοναδικό τοπίο της Αρχαίας Ολυμπίας τότε οι συνθήκες αλλάζουν. Η ευθύνη της αποκατάστασης και του σχεδιασμού δεν μπορεί να είναι ούτε ατομική αλλά ούτε και συντεχνιακή. Αποτελεί ίσως μια από τις μοναδικές περιπτώσεις μελετών και έργων όπου η διεπιστημονική συνεργασία και ο αμοιβαίος τρόπος ανταλλαγής και αποδοχής απόψεων έπρεπε να έχει την πλήρη συμφωνία του τρόπου υλοποίησης του έργου. Η ομάδα μελέτης και υλοποίησης του έργου της αποκατάστασης του κατεστραμμένου τοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας μέσα στα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια που της δόθηκαν και κατά τρόπο ασυνήθη για τα ελληνικά δεδομένα κατόρθωσε να μελετήσει, σχεδιάσει και υλοποιήσει το έργο αυτό με ικανοποιητικό τρόπο και αποτελέσματα. Το Τοπίο της Αρχαίας Ολυμπίας δεν ήταν δυνατόν μετά την ολοκληρωτική καταστροφή που οι πυρκαγιές του 2007 προξένησαν να επανέλθει ως δια μαγείας στην προτεραία του κατάσταση, ειδικότερα για την περίοδο της τελετής της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας με τον Κρόνιο Λόφο να είναι καλυμμένος ξανά με τα αιωνόβια πεύκα του και τις ρεματιές να'χουν τις ιτιές τους καταπράσινες και τις κουτσουπιές να είναι ολάνθιστες. Ήταν όμως δυνατόν ο Κρόνιος Λόφος με τα νέα δεδομένα να πάρει μια νέα φυσιογραφική μορφή και από ένας άλλος πευκόφυτος Λόφος που ήταν να γίνει τώρα μετά την απομάκρυνση των καμένων δένδρων ένα γεωμορφολογικό γλυπτό με την κορφή του να δεσπόζει και να κυριαρχεί πάνω από τον Αρχαιολογικό Χώρο. Η επιλογή κατ' αρχήν της Υδροσποράς ως τεχνικής εγκατάστασης βλάστησης για τα πλέον δυσπροσπέλαστα και ευδιάβρωτα τμήματά του αποτέλεσε κοινό τόπο συμφωνίας των ειδικών Δασολόγων, Βοτανικών, Αρχιτεκτόνων Τοπίου αλλά προπάντων των εχόντων το άγρυπνο μάτι του ελέγχου της ιστορίας, των αρχαιοτήτων, του τοπίου, της αισθητικής αλλά και το αίσθημα και συναίσθημα της διαφύλαξης της συνέχειας στην Αρχαία Ολυμπία, των Αρχαιολόγων. Η επιλογή των ειδών των θάμνων και δένδρων προς εγκατάσταση τόσο στον Κρόνιο Λόφο όσο και στις υπόλοιπες θέσεις του Αρχαιολογικού Χώρου της Ολυμπίας, έγινε με αυστηρά οικολογικά, ιστορικά αλλά και αισθητικά κριτήρια. Η πυκνότητα των φυτεύσεων, ο συνδυασμός των ειδών, η διαδοχή τους και η κατά χώρο εγκατάστασή τους έγινε με βάση τις αρχές σχεδιασμού του τοπίου, του μικροανάγλυφου, της αναμενόμενης τελικής εικόνας μετά την ανάπτυξη και ωριμότητα των φυτών, τους μελλοντικούς κινδύνους πυρκαγιών, της ανάγκης μικρού κόστους συντήρησης αλλά και της ασφάλειας των πολυάριθμων επισκεπτών που κινούνται στο χώρο καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Στο χώρο του Μνημείου του Pierre de Goubertin, η επιλογή και εγκατάσταση των ορθόκλαδων μεγάλου ύψους κυπαρισσιών έγινε με κριτήριο τη διατήρηση της Μνήμης του παλαιού τοπίου με κυρίαρχη πρόσληψη στο τέλος του διαδρόμου του μνημείου του Goubertin, ενώ στους περιβάλλοντες λοφίσκους φυτά της τοπικής χλωρίδας πλαισιώνουν το μνημειακό αυτό χώρο. Ο αύλειος χώρος του Μουσείου της Αρχαίας Ολυμπίας, που και αυτός είχε ολοσχερώς καταστραφεί, δέχθηκε έναν επιτυχή σχεδιασμό και κατασκευή με την εγκατάσταση χλοοτάπητα, ώστε το άγριο απ τις φωτιές τοπίο να ημερέψει αλλά και τα εκατομμύρια των επισκεπτών όταν διέρχονται να έχουν μια μοναδική ευκαιρία να βλέπουν και να μυρίζονται τα ελληνικά αρωματικά ντόπια φυτά που με επιτυχία κάλυψαν τους χώρους εκεί που τα παλαιά πρέμνα των δένδρων που κόπηκαν δημιουργούσαν επιφανειακές ανωμαλίες. Φυτεύτηκαν στον ελεύθερο χώρο μεγάλου μεγέθους δένδρα όπως, ελιές, κυπαρίσσια, κουτσουπιές, κουκουναριές αλλά και φλαμουριές, πλατάνια, δάφνες του Απόλλωνα και πικροδάφνες, που έτσι ξαναδημιούργησαν την ελπίδα της αναζωογόνησης του Αρχαιολογικού Τοπίου στο χώρο του Μουσείου, φυτά που με τη σκιά και το χρώμα τους θα προσφέρουν στον παγκόσμιο πληθυσμό των επισκεπτών ξανά τη μοναδική εμπειρία ιστορικής συνέχειας αυτής του Ολυμπιακού τοπίου. Με το έργο που επιτελέσθηκε στην Αρχαία Ολυμπία μέσα σε χρόνους ασυνήθιστους για τα ελληνικά δεδομένα, με την επιτυχία της τελετής της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας, το έργο αυτό θεμελίωσε μια σοβαρή οικολογική ελπίδα αναβάθμισης του Τοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας. Ακόμα σε πλαίσια πολλαπλής και πολυεπίπεδης συνεργασίας με κύριο Συντονιστή το Υπουργείο Πολιτισμού, οι Διεπιστημονικοί Φορείς (Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης κ.λπ.) και αυτοί της οικονομικής υποστήριξης Κρατικοί Φορείς αλλά και Δωρητές έφεραν σε επιτυχές πέρας ένα έργο που το άμεσο μέλλον θα δείξει τη σημασία και σοβαρότητά του και που αξίζει της προσοχής και αναγνώρισης όλων για μελλοντικές ανάλογες δράσεις στον τόπο μας.