ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ. Θέκα πηπρηαθήο εξγαζίαο:

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ Θέκα πηπρηαθήο εξγαζίαο: πγθξηηηθή αλάιπζε θαη αμηνιόγεζε ηζηνζειίδωλ ηξηηνβάζκηωλ ηδξπκάηωλ ηνπ εζωηεξηθνύ Τπνβιεζείζα ζηνλ επηζηεκνληθό ζπλεξγάηε Καδαλίδε Ιωάλλε από ηνπο ζπνπδαζηέο ΚΟΤΣΛΟ ΘΕΟΔΩΡΟ (ΑΕΜ 8490) ΣΕΦΑΝΙΔΗ ΩΚΡΑΣΗ (ΑΕΜ: 8285) Έλαξμε: 14.1.2010 Παξάδνζε: 14.1.2011 Καβάλα 2011

ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΑ ΛΗΣΑ ΥΖΜΑΣΩΝ...4 ΛΗΣΑ ΓΡΑΦΖΜΑΣΩΝ...5 ΛΗΣΑ ΠΗΝΑΚΩΝ...7 ΔΗΑΓΩΓΖ...9 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1... 11 1. Iζηνξία Γηαδηθηχνπ... 11 1.1 ηφρνο ηεο εξγαζίαο... 11 1.2 Ζ Ηζηνξία ηνπ Γηαδηθηχνπ... 11 1.3 Ο Παγθφζκηνο Ηζηφο www... 13 1.4 Σν πξσηφθνιιν HTTP... 14 1.5 Σν πξσηφθνιιν TCP/IP... 14 1.6 Λεηηνπξγία ηνπ Γηαδηθηχνπ... 15 1.7 Ζ αξρηηεθηνληθή client/server... 16 1.8 Ση πξνζθέξεη ην Γηαδίθηπν... 17 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2... 22 2. Mνληέια θαη κέζνδνη αμηνιφγεζεο... 23 2.1 Ση είλαη ε αμηνιφγεζε ηζηνζειίδσλ;... 23 2.2 Μνληέια αμηνιφγεζεο... 24 2.2.1 Μνληέιν Delone & Mclean... 24 2.2.2 Ζ ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο (Theory of Reasoned Action) TRA 26 2.2.3 Μνληέιν ηερλνινγηθήο απνδνρήο (Σechnology Αcceptance Μodel) TAM. 28 2.2.4 Μνληέιν GOMS. (Goal, Operators, Methods, Selection).... 28 2.2.5 Ζ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο (theory of planned behaviour)-tpb... 29 2.3 Μέζνδνη αμηνιφγεζεο... 33 2.3.1 Αλαιπηηθέο κέζνδνη... 35 2.3.2 Γηεξεπλεηηθέο κέζνδνη... 38 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3... 44 3. Κξηηήξηα Αμηνιφγεζεο θαηά Νielsen... 44 3.1 Δπξεηηθή αμηνιφγεζε... 44 3.2 Κξηηήξηα αμηνιφγεζεο Nielsen... 46 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4... 47 4. Οη ηζηνζειίδεο θαη ε επρξεζηία ηνπο... 47 4.1 Οξηζκφο Ηζηνζειίδσλ... 47 4.2 Καηαζθεπή Ηζηνζειίδσλ... 48 4.3 Δπρξεζηία Ηζηνζειίδσλ... 49 4.4 Σα Υαξαθηεξηζηηθά ηεο Δπρξεζηίαο... 50 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5... 55 5. Αμηνιφγεζε ηζηνζειίδσλ... 55 5.1 ηνηρεία πνπ εμάγνληαη απφ ηελ έξεπλα... 56 5.2 Μεζνδνινγία Έξεπλαο... 57 5.3 Μεζνδνινγία έξεπλαο... 65 5.4 Αλάιπζε Δξσηεκαηνινγίνπ... 67 2

5.5 Καηεγνξίεο εξσηεκαηνινγίνπ... 68 5.6 Κξηηήξηα Nielsen... 71 5.7 Μνληέιν TAM... 72 5.8 Μνληέιν GΟΜ... 78 5.9 Δξσηεκαηνιφγην... 73 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6... 80 6. ΑΝΑΛΤΖ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΩΝ... 80 6.1 Γηαδηθαζία αμηνιφγεζεο... 80 6.2 Γείγκα ηεο έξεπλαο... 80 6.3 Αλάιπζε ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ... 82 6.4 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΔΡΔΤΝΑ... 108 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΠΣΤΥΗΑΚΖ... 112 ΔΠΗΛΟΓΟ... 114 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ... 115 3

ΛΙΣΑ ΦΗΜΑΣΩΝ 2.1 Μνληέιν Delone & Mclean...ζει.24 2.2 Ζ ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο.....ζει.26 2.3 Μνληέιν ηερλνινγηθήο απνδνρήο...ζει.28 2.4 Ζ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο.. ζει.30 5.1 ρέζε αλάκεζα ζηελ απνζηνιή, ηνλ ζηφρν θαη ηνλ αληηθεηκεληθφ ζθνπφ........ζει.60 4

ΛΙΣΑ ΓΡΑΥΗΜΑΣΩΝ 6.1 Αξηζκφο ζειίδσλ ηζηνρψξνπ..ζει.82 6.2 Μεηξεηέο επηζθεπηψλ......ζει.83 6.3 Υξφλνο θφξησζεο..ζει.84 6.4 Υξφλνο θφξησζεο..ζει.85 6.5 Φφξησζε γξαθηθψλ.... ζει.86 6.6 ρεδηαζκφο Ηζηνζειίδσλ... ζει.87 6.7 Καηλνηνκία ρεδηαζκνχ ηζηνρψξνπ.. ζει.88 6.8 Διθπζηηθφηεηα ηζηνρψξνπ.......ζει.89 6.9 Οκνηνκνξθία ηζηνζειίδσλ.... ζει.90 6.10 Τπνζηήξημε ζρεδίαζεο.....ζει.91 6.11 Δπθνιία αλαδήηεζεο....ζει.92 6.12 Βνήζεηα ρξήζηε...ζει.93 6.13 Πιεξνθνξίεο αλαδήηεζεο....ζει.94 6.14 Πινήγεζε ηζηνζειίδσλ...ζει.95 6.15 Δπεμεξγαζία ηζηνζειίδαο....ζει.96 6.16 χλδεζε ηζηνρψξνπ. ζει.97 6.17 Υξεζηκφηεηα δεδνκέλσλ.ζει.98 6.18 Αμηνπηζηία πιεξνθνξηψλ.ζει.99 6.19 Δγθπξφηεηα πιεξνθνξηψλ...ζει.100 6.20 Υξφλνο Αλαλέσζεο ησλ ηζηνζειίδσλ..ζει.101 6.21 Καηαλφεζε ζεκάησλ...ζει.102 6.22 Πνηφηεηα πιεξνθνξία..ζει.103 6.23 Πνηφηεηα πιεξνθνξίαο...ζει.104 5

6.24 Υξεζηκφηεηα Ηζηνρψξνπ.. ζει.105 6.25 Αληηθεηκεληθφηεηα ηζηνρψξνπ.. ζει.106 6.26 Δπθνιία ρξήζεο ζει.107 6

ΛΙΣΑ ΠΙΝΑΚΩΝ 6.0 Πίλαθαο...ζει.81 6.1 Αξηζκφο ζειίδσλ ηζηνρψξνπ....ζει.82 6.2 Μεηξεηέο επηζθεπηψλ.ζει.83 6.3 Υξφλνο θφξησζεο... ζει.84 6.4 Υξφλνο θφξησζεο...ζει.85 6.5 Φφξησζε γξαθηθψλ....ζει.86 6.6 ρεδηαζκφο Ηζηνζειίδσλ....ζει.87 6.7 Καηλνηνκία ρεδηαζκνχ ηζηνρψξνπ...ζει.88 6.8 Διθπζηηθφηεηα ηζηνρψξνπ. ζει.89 6.9 Οκνηνκνξθία ηζηνζειίδσλ.ζει.90 6.10 Τπνζηήξημε ζρεδίαζεο...ζει.91 6.11 Δπθνιία αλαδήηεζεο...ζει.92 6.12 Βνήζεηα ρξήζηε.....ζει.93 6.13 Πιεξνθνξίεο αλαδήηεζεο....ζει.94 6.14 Πινήγεζε ηζηνζειίδσλ...ζει.95 6.15 Δπεμεξγαζία ηζηνζειίδαο ζει.96 6.16 χλδεζε ηζηνρψξνπ.....ζει.97 6.17 Υξεζηκφηεηα δεδνκέλσλ.ζει.98 6.18 Αμηνπηζηία πιεξνθνξηψλ.ζει.99 6.19 Δγθπξφηεηα πιεξνθνξηψλ...ζει.100 6.20 Υξφλνο Αλαλέσζεο ησλ ηζηνζειίδσλ..ζει.101 6.21 Καηαλφεζε ζεκάησλ....ζει.102 7

6.22 Πνηφηεηα πιεξνθνξία..ζει.103 6.23 Πνηφηεηα πιεξνθνξίαο.ζει.104 6.24 Υξεζηκφηεηα Ηζηνρψξνπ.. ζει.105 6.25 Αληηθεηκεληθφηεηα ηζηνρψξνπ..ζει.106 6.26 Δπθνιία ρξήζεο...ζει.107 8

ΕΙΑΓΩΓΗ Δίλαη κηα πξαγκαηηθφηεηα φηη ην internet έρεη κπεη θαη έρεη επεξεάζεη θάζε ηνκέα ηεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηαο, ζε ηέηνην βαζκφ πνπ ζα κπνξνχζε λα πεη θάπνηνο, πσο πξνθαιεί ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο θαη εμάξηεζε. ε απηή ηελ εξγαζία αθελφο γίλεηαη κηα αλαιπηηθή πεξηγξαθή ηεο ηζηνξίαο ηνπ internet θαη αθεηέξνπ ζα κειεηήζνπκε θάζε αλψηαην εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα ηεο ρψξαο καο γηα λα παξαθνινπζήζνπκε ηνλ βαζκφ ελζσκάησζεο ηνπο κε ην ρψξν ηνπ Γηαδηθηχνπ θαη πφζν νξγαλσκέλα είλαη θηηζκέλεο νη ηζηνζειίδεο ηνπο. Απηφ γηα λα ην πεηχρνπκε πξέπεη λα κπνχκε ζε κηα δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο ηζηνζειίδσλ κε βάζε θάπνηα θξηηήξηα θαη κεζφδνπο αμηνιφγεζεο, ηα νπνία έρνπλ ζεζπηζηεί απφ επηζηήκνλεο θαη εξεπλεηέο έπεηηα απφ ρξφληα εξγαζίαο θαη εκπεηξίαο. H εξγαζία απνηειείηαη απφ 6 θεθάιαηα απφ ηα νπνία ην ηειεπηαίν είλαη κία έξεπλα ε νπνία κειεηά ην πφζν ζσζηή είλαη ε αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Σν πξψην θεθάιαην αζρνιείηαη κε ηνλ ζηφρν ηεο εξγαζίαο καο, γεληθφηεξα γηα ηελ ηζηνξία ηνπ Γηαδηθηχνπ, γηα ην πψο ιεηηνπξγεί, γηα ηελ αξρηηεθηνληθή ηνπ θαη γεληθφηεξα γηα ην ηη καο πξνζθέξεη ην δηαδίθηπν. Πην ζπγθεθξηκέλα ηη πξνζθέξεη κέζσ ησλ ηζηνζειίδσλ ζηα ζρνιεία, ηα παλεπηζηήκηα θαη ηα ΣΔΗ. ηε ζπλέρεηα ζην δεχηεξν θεθάιαην αλαθέξνληαη ηα κνληέια θαη νη κέζνδνη αμηνιφγεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. Παξνπζηάδνληαη ηα κνληέια Delone & Mclean, ην κνληέιν ηερλνινγηθήο απνδνρήο, ην κνληέιν GOMS, ε ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο θαη ε ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο. Δπίζεο γίλεηαη αλαθνξά ζηηο αλαιπηηθέο κέζνδνη θαη ζηηο δηεξεπλεηηθέο κέζνδνη. Σν ηξίην θεθάιαην αζρνιείηαη κε ηα θξηηήξηα ηνπ Νielsen ελψ ζην ηέηαξην θεθάιαην επηιέμακε λα επηζεκάλνπκε ηελ επρξεζηία ησλ ηζηνζειίδσλ, ζηελ αξρή γεληθά γηα ηηο ηζηνζειίδεο θαη ζηε ζπλέρεηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο επρξεζηίαο ησλ ηζηνζειίδσλ. Σν επφκελν θεθάιαην αλαθέξεηαη ζηελ έξεπλα αμηνιφγεζεο, ην ζθνπφ απηήο ηεο έξεπλαο, θαη γηα ηε κέζνδν ηεο έξεπλαο ε νπνία είλαη ην εξσηεκαηνιφγην. Δπίζεο 9

επηζεκαίλνληαη κε ην εξσηεκαηνιφγην πνπ ρξεζηκνπνηνχκε θαη νη απαληήζεηο ζε θάζε κηα απφ ηηο ηζηνζειίδεο ηηο νπνίεο επηζθεθηήθακε. ην ηειεπηαίν θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε αλάιπζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ πνπ ζα καο δψζεη ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο. Αλαιχνληαη φιεο νη θαηεγνξίεο μερσξηζηά δίλνληαο ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. ην θεθάιαην απηφ πεξηιακβάλνληαη επίζεο αλαιπηηθνί πίλαθεο κε ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο. Σέινο κέζσ ηεο έξεπλαο γίλεηαη πξνζπάζεηα γηα ην αλ ηειηθά έρεη επηηεπρζεί ν αξρηθφο ζηφρνο. 10

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1 1. Iςτορία Διαδικτύου 1.1 τόχοσ τησ εργαςίασ Απηή ε εξγαζία έρεη δηπιφ ζηφρν, απφ ηε κηα επηρεηξεί λα θάλεη αληηιεπηή ηελ έλλνηα ηεο επρξεζηίαο ησλ ηζηνζειίδσλ ε νπνία πξνθχπηεη ζηεξηδφκελε ζε αμηφινγεο κειέηεο, ηθαλψλ εξεπλεηψλ ηνπ ρψξνπ, θαη απφ ηελ άιιε λα γίλεη πξνζέγγηζε θάζε ηξηηνβάζκηνπ εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο ρσξηζηά, έπεηηα κηα ζπγθξηηηθή αλάιπζε γηα λα βγάινπκε θάπνηα ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα. Γηα λα θηάζνπκε ζ έλα απνηέιεζκα επηζηεκνληθά ηεθκεξησκέλν, αλαθέξνληαη θάπνηα κνληέια θαη κέζνδνη φπσο θαη θξηηήξηα ηα νπνία ζα απνηεινχλ ηνλ νδεγφ καο ζε απηή ηελ έξεπλα. ην ηειεπηαίν ζθέινο ηεο εξγαζίαο καο κέζσ ελφο εξσηεκαηνινγίνπ ζα γίλεη πξνζπάζεηα γηα πξνζέγγηζε θαη απεηθφληζε ηεο πξαγκαηηθήο θαηάζηαζεο θάζε εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο ζε ζρέζε κε ην πφζν θαιά ζρεδηαζκέλν θαη νξγαλσκέλν ηζηνρψξν δηαζέηεη. 1.2 Η Ιςτορία του Διαδικτύου Σν Γηαδίθηπν, επξέσο γλσζηφ ζαλ Internet, είλαη έλα δίθηπν απφ ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο πνπ απνηειείηαη απφ ηελ έλσζε θαη επηθνηλσλία άιισλ κηθξφηεξσλ δηθηχσλ ζε φιν ηνλ θφζκν. Δμειίρηεθε ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1960 απφ ην Τπνπξγείν Άκπλαο ησλ ΖΠΑ θαη ην Ηλζηηηνχην ηεο Μαζαρνπζέηεο, θαηά θχξην ιφγν γηα ζηξαηησηηθνχο ζθνπνχο πνπ είρε ζαλ ζηφρν λα ζπλδέζεη φινπο ηνπο ππνινγηζηέο ησλ ζηξαηησηηθψλ ππεξεζηψλ. Σν φλνκα απηνχ ηνπ δηθηχνπ ήηαλ Arpanet θαη είρε κηα ηδηαηηεξφηεηα ζηνλ ηξφπν ζχλδεζήο ηνπ, δειαδή έδηλε ηελ δπλαηφηεηα ζε πεξίπησζε πνπ θάπνην ηκήκα ηνπ θαηαζηξεθφηαλ, νη ππφινηπνη ππνινγηζηέο λα κελ ράλνπλ ηελ κεηαμχ ηνπο επηθνηλσλία. Γηα λα πινπνηεζεί ην δίθηπν απηφ, ηέζεθαλ θάπνηνη ζηφρνη νη νπνίνη ήηαλ νη εμήο : 11

Σν δίθηπν ζα έπξεπε λα έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα κπνξεί λα πξνζθέξεη επηθνηλσλία αθφκα θαη αλ πνιινί απφ ηνπο ππνινγηζηέο εηίζεην εθηφο ιεηηνπξγίαο. Έλαο πνιχ ζεκαληηθφο ζηφρνο ηνπ Τπνπξγείνπ Άκπλαο ήηαλ λα μεπεξάζεη ην πξφβιεκα ηεο αλνκνηφηεηαο ησλ ππνινγηζηψλ, έηζη ψζηε λ αληαιιάδνπλ πιεξνθνξίεο ρσξίο δπζθνιίεο. Δπνκέλσο ν ηξφπνο δηθηχσζεο ζα έπξεπε λα πξνζθέξεη επρξεζηία ζηνπο ππνινγηζηέο κε δηαθνξεηηθέο δηακνξθψζεηο hardware. Σν δίθηπν ζα έπξεπε λα είλαη ηθαλφ λ αλαθαηεπζχλεη απηφκαηα ηηο πιεξνθνξίεο, μεπεξλψληαο ηα πξνβιεκαηηθά ζεκεία ηνπ δηθηχνπ πνπ ήηαλ εθηφο ιεηηνπξγίαο. Σν Arpanet επξφθεηην λα γίλεη ην δίθηπν ησλ δηθηχσλ. Έλαο κφλν ππνινγηζηήο ζα ήηαλ ζπλδεκέλνο ζην Arpanet θαη φινη νη άιινη ζα εκθαλίδνληαλ ζπλδεκέλνη ζ απηφλ. Με ηελ βειηίσζε πνπ έγηλε απφ ην Δζληθφ Ίδξπκα Δπηζηεκψλ ησλ ΖΠΑ ζηε πξφζβαζε ησλ δεδνκέλσλ, είρε ζαλ απνηέιεζκα ηελ δηάδνζε ηνπ δηθηχνπ πνπ έδσζε ζηα εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα ηελ επθαηξία λα ζπλδεζνχλ θαη λα αληαιιάμνπλ πιεξνθνξίεο θαη ζρφιηα. Με ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ θαη θαζψο απμάλνληαλ ηα δίθηπα πνπ ζπλδένληαλ, νη ρξήζηεο άξρηζαλ λα νλνκάδνπλ απηά ηα δηαζπλδεδεκέλα δίθηπα δίθηπν Inter-Net. Ζ πην δηαδεδνκέλε νλνκαζία πνπ έρεη επηθξαηήζεη ζήκεξα είλαη απιψο Internet ή Γηαδίθηπν. Σν ππνπξγείν Άκπλαο ησλ ΖΠΑ αθνχ ζπλεηδεηνπνίεζε φηη κεγάιν ηκήκα ηνπ Arpanet ρξεζηκνπνηνχληαλ γηα κε ζηξαηησηηθνχο ζθνπνχο, πήξε ηελ απφθαζε λα δεκηνπξγήζεη έλα δίθηπν ην νπνίν ζα ήηαλ απνθιεηζηηθά γηα κε ζηξαηησηηθή ρξήζε θαη ην φλνκά ηνπ ήηαλ milnet. Έπεηηα απφ κεξηθά ρξφληα ην National Science Foundation(NSF) σο πξφηππν ην Arpanet, δεκηνχξγεζε ην Nsfnet, ην νπνίν έθεξε ζε επηθνηλσλία ηνπο εξεπλεηέο ηνπ NSF. Οη πεξηζζφηεξνη ζπλάδειθνη θαη εηαηξίεο πνπ ήηαλ ζπλδεδεκέλνη ζην Nsfnet, ήηαλ ζπλδεδεκέλνη θαη ζην Arpanet θαη ηα δχν δίθηπα ρξεζηκνπνηνχζαλ ηηο ζπλδέζεηο επηθνηλσλίαο. ηαδηαθά ηα δχν ζπζηήκαηα άξρηζαλ λ αιιεινζπκπιεξψλνληαη θαη λα ζπλεξγάδνληαη. Σν NSF άξρηζε ηελ ρξεκαηνδφηεζε ζπλδέζεσλ κε κεγαιχηεξε ηαρχηεηα ζην Nsfnet θαη έδσζε βαξχηεηα ζην ίδην δίθηπν πνπ είρε σζήζεη ην Arpanet ζηα πξψηα ηνπ ρξφληα. Σν Arpanet δελ δηαηεξήζεθε απφ ην 12

Τπνπξγείν Άκπλαο ησλ ΖΠΑ ζην ίδην επίπεδν πνπ ην NSF δηαηήξεζε ην Nsfnet, έρνληαο ζαλ απνηέιεζκα ζην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80 ην Nsfnet λα απνξξνθήζεη ην Arpanet. 1.3 Ο Παγκόςμιοσ Ιςτόσ www Καηά ηελ δεθαεηία ηνπ 1980, ε πιεηνςεθία απ απηνχο πνπ είραλ δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζην Γηαδίθηπν, ήηαλ εξεπλεηέο θαη επηζηήκνλεο. Μφιηο ζηηο αξρέο ηνπ 1990, νη εηαηξίεο άξρηζαλ λα παξέρνπλ πξφζβαζε ζε απινχο ρξήζηεο. Δπνκέλσο φπνηνο δηέζεηε έλαλ ππνινγηζηή θαη έλα κφληεκ κπνξνχζε λ απνθηήζεη πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν.(γνχξβαο Η.,2006) Ο παγθφζκηνο ηζηφο δεκηνπξγήζεθε ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 απφ ην CERN (Δπξσπατθφ Δξγαζηήξην Φπζηθήο σκαηηδίσλ). θνπφο ηνπ παγθφζκηνπ ηζηνχ ήηαλ λα δηεπθνιχλεη ηνπο εξεπλεηέο, λα ζπλεξγαζηνχλ ζε δηάθνξα έξγα θαη λα ηνπο θάλεη εχθνιε ηελ πξφζβαζε ζηηο πιεξνθνξίεο απηψλ ησλ έξγσλ. Γηα πξψηε θνξά δεκηνπξγήζεθε ηνπνζεζία ηνπ ηζηνχ κε δεκφζηα πξφζβαζε ην 1991. ηα κέζα πεξίπνπ ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 ζην Γηαδίθηπν είραλ πξφζβαζε ιίγν πεξηζζφηεξν απφ 30 εθαηνκκχξηα άλζξσπνη. Οη ηζηνζειίδεο είλαη έγγξαθα πνπ κπνξνχλ λα πεξηέρνπλ εηθφλα, θείκελα, ήρν, video, ζπλδέζκνπο. Με άιια ιφγηα κπνξνχκε λα πνχκε φηη ε ηζηνζειίδα είλαη έλα αξρείν πνπ απνηειείηε απφ πεξηζζφηεξα ηνπ ελφο αξρεία. Κάπνηνο πνπ ρξεζηκνπνηεί ζπρλά ην Γηαδίθηπν, κπνξεί κέζσ κηαο ηζηνζειίδαο πνπ πηζαλφλ λα είλαη απνζεθεπκέλε ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ, λα ρξεζηκνπνηήζεη ζπλδέζκνπο θαη λα κεηαθεξζεί ζ άιιεο ηζηνζειίδεο, νη νπνίεο είλαη απνζεθεπκέλεο ζε άιινπο ππνινγηζηέο πνπ κπνξεί λα βξίζθνληαη ζε νπνηνδήπνηε ζεκείν ηνπ πιαλήηε. Δπνκέλσο ν παγθφζκηνο ηζηφο (World Wide Web) απνηειείηε απφ ην ζχλνιν ησλ ηζηνζειίδσλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλεο ζε φινπο ηνπο ππνινγηζηέο νη νπνίνη είλαη ζπλδεδεκέλνη ζην Γηαδίθηπν.(Γνχξβαο Η., 2006) 13

1.4 Σο πρωτόκολλο HTTP Μηα απφ ηηο πνιιέο ππεξεζίεο ηνπ Γηαδηθηχνπ είλαη ν παγθφζκηνο ηζηφο, ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν(e-mail),ηα δσκάηηα ζπδεηήζεσλ(chat rooms),νη ππεξεζίεο ηειεδηάζθεςεο(teleconference) θ.α. Οη ηζηνζειίδεο ηνπ Γηαδηθηχνπ είλαη θπξίσο κε ηελ κνξθή ππεξθεηκέλνπ θαη ππεξκέζσλ. Σα αξρεία θεηκέλνπ ηα νπνία έρνπλ νξγαλσζεί κε ζεηξηαθά νλνκάδνληαη ππεξθείκελα. Έλα παξάδεηγκα είλαη ηα αξρεία βνεζείαο ησλ windows. Οη πιεξνθνξίεο είλαη απνζεθεπκέλεο ζ έλα δίθηπν απφ θφκβνπο (nodes) θαη νη θφκβνη επηθνηλσλνχλ κε ζπλδέζεηο (links). Όηαλ επηιέμεη θάπνηνο έλα Link, απηφκαηα κεηαθέξεηαη ζε κηα άιιε ηζηνζειίδα ε νπνία ελδερνκέλσο λα βξίζθεηαη ζε άιιν θφκβν. Δπνκέλσο ν ρξήζηεο έρεη κπξνζηά ηνπ έλα ειεθηξνληθφ έγγξαθν πνπ ζε θάπνηα ζεκεία ππάξρνπλ ιέμεηο ή εηθφλεο-θιεηδηά πνπ έρνπλ δηαζπλδέζεηο κε ειεθηξνληθά έγγξαθα. Καζψο ινηπφλ γίλεη απφ ηνλ ρξήζηε ε επηινγή κηαο εθ ησλ πξνηεηλφκελσλ ιέμεσλ ή θξάζεσλ ή εηθφλσλ, ακέζσο έρνπκε ελεξγνπνίεζε ηεο δηαζχλδεζεο θαη απηφκαηα θαιείηε ην δηαζπλδεδεκέλν ειεθηξνληθφ έγγξαθν. Τπεξκέζα νλνκάδνληαη νη ηζηνζειίδεο πνπ πεξηέρνπλ εθηφο απφ θείκελν, ήρν θαη βίληεν. Σν πξσηφθνιιν HTTP εγθξίλεη ηελ κεηαθνξά ζειίδσλ ππεξθεηκέλνπ θαη ππεξκέζσλ, αλάκεζα ζηνπο ππνινγηζηέο ηνπ Γηαδηθηχνπ. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη είλαη ε γιψζζα ηελ νπνία αληηιακβάλνληαη νη θπιινκεηξεηέο θαη πεξηγξάθεη ηελ δνκή ησλ ζειίδσλ ηνπ δηθηχνπ. (Γνχξβαο Η., 2006) 1.5 Σο πρωτόκολλο TCP/IP Οη ππνινγηζηέο ηνπ Γηαδηθηχνπ γηα λα θαηαθέξνπλ λα επηθνηλσλήζνπλ κεηαμχ ηνπο, είλαη απαξαίηεην λα ππάξρεη εληαίνο ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζ αληαιιάζζνληαη νη πιεξνθνξίεο. Γειαδή, κηιάκε γηα θάπνηνπο θαλφλεο νη νπνίνη βαζίδνληαη θαη ιεηηνπξγνχλ κε βάζε θάπνηα πξσηφθνιια επηθνηλσλίαο θαη αληίζηνηρα πξνγξάκκαηα. Σα πξσηφθνιια TCP θαη IP ηα νπνία ζπλήζσο αλαθέξνληαη σο TCP/IP, είλαη απηά ζηα 14

νπνία βαζίδεηαη φιν ην Internet. Υάξε ινηπφλ ζε απηά ηα πξσηφθνιια ηα δεδνκέλα κπνξνχλ λ αληαιιάζζνληαη κεηαμχ ησλ ππνινγηζηψλ ζε κηθξά θνκκάηηα. Με ηνλ φξν δεδνκέλα ελλννχκε ηηο εηθφλεο, ηηο ιέμεηο, ηα θείκελα θ.α. Σα δεδνκέλα ινηπφλ, θαιχπηνπλ κεγάιε απφζηαζε θαζψο κεηαθέξνληαη κέζσ ησλ ηειεθσληθψλ γξακκψλ θαη ησλ δηάθνξσλ ππνινγηζηψλ, κέρξη λα θαηαιήμνπλ ζηνλ ηειηθφ ηνπο πξννξηζκφ. Ζ θχξηα απνζηνιή γηα ην πξσηφθνιιν επηθνηλσλίαο TCP/IP είλαη λα ρσξίζεη ζε κηθξά θνκκάηηα ηα δεδνκέλα ηα νπνία ζηέιλνληαη θαη ιακβάλνληαη. Αθνχ γίλνπλ ηα δεδνκέλα κηθξά θνκκάηηα, ηα νπνία νλνκάδνληαη παθέηα, αξηζκνχληαη θαη ζηέιλνληαη ζηε δηεχζπλζε ηνπ ππνινγηζηή πνπ απνηειεί ηνλ πξννξηζκφ. Όηαλ ν ππνινγηζηήο ιάβεη απηά ηα παθέηα ζα πξέπεη λα ηα ελψζεη θαη λα ηα θέξεη ζηελ θαηάζηαζε πνπ ήηαλ πξηλ ηεκαρηζηνχλ. Γελ απνηειεί πξφβιεκα κε πνηα ζεηξά ή πφζα ηκήκαηα ζηέιλνληαη ζηνλ πξννξηζκφ. Γελ ππάξρεη θάπνηνο πεξηνξηζκφο φζνλ αθνξά ην δξνκνιφγην ην νπνίν πξέπεη λα αθνινπζήζνπλ ηα παθέηα γηα λα θηάζνπλ ζηνλ πξννξηζκφ ηνπο, αιιά αληηζέησο αθνινπζνχλ ηηο δηαζέζηκεο ζπλδέζεηο. Όιε ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία ηελ ρεηξίδεηαη ην πξσηφθνιιν TCP/IP. Πην ζπγθεθξηκέλα ην TCP ειέγρεη θαη θαζνξίδεη ηελ ξνή ησλ παθέησλ, έηζη ψζηε ηα θνκκάηηα λα θηάλνπλ ρσξίο λα γίλεη θάπνην ιάζνο, ελψ ην IP είλαη ππεχζπλν γηα ηελ κεηαθνξά ηνπο απφ ην έλα κέξνο ηεο δηαδξνκήο ζην άιιν. Δίλαη εμαηξεηηθά αμηφπηζην θαη απνηειεζκαηηθφ απηφ ην ζχζηεκα επηθνηλσλίαο. Δθφζνλ ηα δεδνκέλα ηα νπνία ζα ζηαινχλ, είλαη ρσξηζκέλα ζε κηθξά θνκκάηηα θαη επηπιένλ αξηζκεκέλα, ν ππνινγηζηήο ν νπνίνο απνηειεί ηνλ ηειηθφ πξννξηζκφ ζ αλαιάβεη λα θάλεη έιεγρν ζε φια ηα ηκήκαηα έλα πξνο έλα γηα λα βεβαησζεί φηη δελ έρεη γίλεη θάπνην ιάζνο. Δθφζνλ εληνπηζηεί θάπνην ιάζνο ηφηε ν ππνινγηζηήο δίλεη κέζσ κηαο αλαθνξάο ζθάικαηνο ηελ εληνιή λα μαλά ζηαιεί ην ζπγθεθξηκέλν ηκήκα. Όινη νη ππνινγηζηέο πνπ ζπλδένληαη ζην Γηαδίθηπν ιακβάλνπλ θαη έλα TCP/IP θσδηθφ. Ζ κνξθή απηνχ ηνπ θσδηθνχ είλαη ΥΥΥ.ΥΥΥ.ΥΥΥ.ΥΥΥ ( π.ρ 164.196.212.13).(Γνπξβάο Η., 2006) 1.6 Λειτουργία του Διαδικτύου Γηα λα γίλεη θαηαλνεηφο ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν δνπιεχεη ην Γηαδίθηπν, ζα ήηαλ ζθφπηκν λα κειεηήζνπκε πψο είλαη νξγαλσκέλε ε δνκή ηνπ. Αο παξνκνηάζνπκε ηνλ 15

βαζηθφ άμνλα ηνπ Γηαδηθηχνπ κ έλα δάζνο, ζην νπνίν θάζε δέληξν απνηειεί θαη έλαλ θφκβν, θαη νη δηαθιαδψζεηο ηνπ θάζε δέληξνπ απνηεινχληαη απφ έλαλ ππνινγηζηή αλεμάξηεην ν νπνίνο ζπλδέεηαη απεπζείαο ζηνλ θφκβν ηνπ βαζηθνχ άμνλα. Έπεηηα αο θαληαζηνχκε φηη απ απηέο ηηο δηαθιαδψζεηο βγαίλνπλ άιια ππνθιαδηά ηα νπνία εθπξνζσπνχλ ηνπο ππνινγηζηέο νη νπνίνη είλαη ζπλδεδεκέλνη ζηνλ θφκβν ηνπ βαζηθνχ άμνλα. Δίλαη δπλαηφλ λα ππάξμνπλ επίπεδα απφ ηέηνηεο δηαθιαδψζεηο θαη δελ παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ε απφζηαζε ηεο δηαθιάδσζεο απφ ην αξρηθφ δέληξν αθνχ φια απνηεινχλ κέξνο ηνπ ίδηνπ δάζνπο (ζπζηήκαηνο). Μεξηθνί ππνινγηζηέο ηνπ Γηαδηθηχνπ είλαη άκεζα δηαζπλδεδεκέλνη κεηαμχ ηνπο κέζσ ηνπ νλνκαδφκελνπ <θχξηνπ άμνλα> ηνπ NSFnet. Όηαλ ιέκε θχξηνο άμνλαο ελλννχκε έλαλ αξηζκφ θαισδίσλ θαη εμνπιηζκνχ ζχλδεζεο δηάκεζν ησλ νπνίσλ γίλεηαη κεηαθνξά δεδνκέλσλ κε κεγάιεο ηαρχηεηεο. Δπίζεο ππάξρνπλ θαη άιινη ππνινγηζηέο νη νπνίνη θαηεπζείαλ ζπλδένληαη ζηνπο θφκβνπο ηνπ θχξηνπ άμνλα θαη κεηαθέξνπλ παξνκνίσο δεδνκέλα ζε πςειέο ηαρχηεηεο. Έπεηηα ζε απηνχο ζπλδένληαη άιινη ππνινγηζηέο θιπ. αλ ζπκπέξαζκα ζα κπνξνχζακε λα επηζεκάλνπκε φηη θαζεηί ην νπνίν ζπλδέεηαη κε ηνλ θχξην άμνλα άκεζα ή έκκεζα απνηειεί κέξνο ηνπ Γηαδηθηχνπ. Καζψο ινηπφλ έλαο κεκνλσκέλνο ππνινγηζηήο απφ κηα ρψξα, είλαη ζπλδεκέλνο κε θάπνην άιιν ππνινγηζηή πνπ είλαη ζπλδεδεκέλνο ζην θχξην άμνλα, έρεη σο απνηέιεζκα ε ρψξα απηή λα έρεη πξφζβαζε. Απφ εθεί θαη πέξα φια είλαη ππφζεζε ρξφλνπ σζφηνπ θαη άιινη ππνινγηζηέο ηεο ρψξαο ζπλδεζνχλ κέζσ ηνπ πξψηνπ ή κέζσ επηπιένλ ζπλδέζεσλ.(γνπξβάο Η.,2006) 1.7 Η αρχιτεκτονική client/server Οη ππνινγηζηέο θφκβνη εμππεξεηνχλ φζνπο είλαη ζπλδεδεκέλνη πάλσ ηνπο κέζσ θάπνησλ πξνγξακκάησλ πνπ νλνκάδνληαη δηαθνκηζηέο ή servers. Κάζε κεκνλσκέλνο ππνινγηζηήο πνπ επηζπκεί πιεξνθνξίεο απφ ηνλ server έρεη ζηε δηάζεζε ηνπ θάπνηα 16

πξνγξάκκαηα ηα νπνία νλνκάδνληαη πειάηεο ή client.δπνκέλσο ην δηαδίθηπν είλαη έλα αραλέο δίθηπν αξρηηεθηνληθήο Client/Server,δειαδή πειάηε/δηαθνκηζηή. χκθσλα κε απηή ηελ ινγηθή έλαο ππνινγηζηήο δεηάεη πιεξνθνξίεο θαη ν άιινο ηηο πξνζθέξεη. Πνιιέο θνξέο αξθεηνί είλαη απηνί πνπ κπεξδεχνπλ ηα πξνγξάκκαηα client & server κε ηνπο ππνινγηζηέο πνπ ηα θηινμελνχλ. (Γνπξβάο Η., 2006) 1.8 Σι προςφέρει το Διαδίκτυο Οπνηνζδήπνηε έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα ζπλδεζεί ζην Γηαδίθηπν, κπνξεί λα αζρνιεζεί κε πνιιέο δξαζηεξηφηεηεο αθνχ απηέο πξνζθέξνληαη ζε κεγάιν αξηζκφ. Γελ ππάξρνπλ πεξηνξηζηηθνί θαλφλεο ζε απηφ πνπ ζέιεη θάπνηνο λα θάλεη. Μεξηθέο απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ πξνζθέξνληαη είλαη ε άληιεζε πιεξνθνξηψλ, ε ζπλνκηιία κε άιινπο ρξήζηεο ηνπ Γηαδηθηχνπ, ε αληαιιαγή αιιεινγξαθίαο αθφκα θαη ε πξαγκαηνπνίεζε αγνξψλ. Παξαθάησ ζα θάλνπκε κηα πην ιεπηνκεξή αλάιπζε ησλ πξνζθεξφκελσλ δπλαηνηήησλ ηνπ Γηαδηθηχνπ. Πιεξνθνξίεο : Μέζα ζην Γηαδίθηπν κπνξεί θαλείο λα βξεη πιεξνθνξίεο γηα φια ηα ζέκαηα θαη ζε κεγάιν φγθν. Γη απηφ απνηειεί αλεθηίκεηεο αμίαο εξγαιείν έξεπλαο. Όινη νη ρξήζηεο έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα δηαβάζνπλ πεξηνδηθά, εθεκεξίδεο, ιεμηθά, αθαδεκατθέο εξγαζίεο, εγθπθινπαίδεηεο, ηαμηδησηηθνχο νδεγνχο,ζπληαγέο,αγγειίεο,δξνκνιφγηα, εθεκεξεχνληα λνζνθνκεία,θηλεκαηνγξάθνπο θ.α. Δπίζεο ππάξρεη ε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε ειεθηξνληθέο βηβιηνζήθεο ψζηε λα κπνξεί θαλείο λ αληιήζεη βηβιηνγξαθία γηα νπνηνδήπνηε ζέκα επηζπκεί.οπνηαδήπνηε πιεξνθνξία κπνξεί λα απνζεθεπηεί ζηνλ πξνζσπηθφ καο ππνινγηζηή θαη λα ρξεζηκνπνηεζεί φπνηε ζειήζνπκε ή λα εθηππσζεί. Ηιεθηξνληθό Σαρπδξνκείν (e-mail) : Ζ πην δηαδεδνκέλε θαη δεκνθηιήο δξαζηεξηφηεηα ηνπ Γηαδηθηχνπ απνηειεί ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν. Γίλεηαη ε δπλαηφηεηα αληαιιαγήο κελπκάησλ κε θίινπο, ζπγγελείο, ζπλαδέιθνπο, πειάηεο θαη γεληθά κε άηνκα απ φιν ηνλ θφζκν. Μεξηθά απφ ηα πιενλεθηήκαηα ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ είλαη φηη έρεη κηθξφ θφζηνο θαη είλαη αμηφπηζην, γξήγνξν θαη πνιχ εχθνιν 17

ζηε ρξήζε. Γελ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηήζεη θάπνηνο κφλν αληαιιαγή κελπκάησλ κε θίινπο αιιά έρεη ηελ δπλαηφηεηα επηθνηλσλίαο κε εηαηξίεο, παλεπηζηήκηα, απινχο ηδηψηεο θαη ζπλαδέιθνπο νη νπνίνη δηαζέηνπλ ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν. Πξφζθαηα ην ειιεληθφ δεκφζην αλαγλψξηζε επηζήκσο, ηελ ρξεζηκφηεηα ηνπ e-mail,δίλνληαο ηελ επθαηξία ζηνπο πνιίηεο λα ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ειεθηξνληθή αιιεινγξαθία γηα λα ζπλαιιάζζνληαη κε δηάθνξεο ππεξεζίεο ηνπ. πλνκηιίεο : Με ηελ ζπλνκηιία, δίλεηαη ε επθαηξία ζηνλ ρξήζηε ηνπ δηθηχνπ λ αληαιιάμεη δαθηπινγξαθεκέλα κελχκαηα κε θάπνηνλ άιιν ρξήζηε. Σα ζηαικέλα απηά κελχκαηα εκθαλίδνληαη ζε θιάζκαηα δεπηεξνιέπηνπ ζηελ νζφλε ηνπ άιινπ ρξήζηε. Έρνπκε ηελ δπλαηφηεηα θάζε θνξά, λα ζπλνκηινχκε είηε κ έλα άηνκν είηε κε κηα νκάδα αηφκσλ. Ηιεθηξνληθέο Αγνξέο : Ζ αλάπηπμε ηνπ Γηαδηθηχνπ θαηά θχξην ιφγν έγθεηηαη ζην εκπνξηθφ ηνπ πξνθίι. Απηφ ζεκαίλεη φηη ππφ νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο, κπνξεί θάπνηνο λα θάλεη παξαγγειίεο δηάθνξσλ πξντφλησλ ρσξίο λα είλαη απαξαίηεηε ε έμνδφο ηνπ απφ ην ζπίηη. Γειαδή, ππάξρεη έλα πιήζνο ππεξεζηψλ πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη έλαο ρξήζηεο ηνπ δηθηχνπ. Μεξηθέο απ απηέο ηηο ππεξεζίεο είλαη ε αγνξά ηξνθίκσλ, δψξσλ, ε ζπκκεηνρή ζε δεκνπξαζίεο, κεηνρέο θ.α. Πξνγξάκκαηα : ην Γηαδίθηπν ππάξρεη αθζνλία απφ δηάθνξα πξνγξάκκαηα, φπσο επεμεξγαζηέο θεηκέλνπ, πξνγξάκκαηα ζρεδίαζεο, παηρλίδηα θαη πνιιά άιια ηα νπνία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη (downloading) θάπνηνο ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ. Αθφκα ππάξρνπλε ηα πξνγξάκκαηα δνθηκαζηηθήο ρξήζεο (shareware), ζηα νπνία δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο ηνπο γηα πεξηνξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, φπνηνο επηζπκεί κφληκε ρξήζε απηψλ ησλ πξνγξακκάησλ πξέπεη λα θαηαβάιιεη έλα ρξεκαηηθφ πνζφ ζηνλ δεκηνπξγφ. ηε ρψξα καο αλακέλεηαη φηη ζηα επφκελα ρξφληα ζα απμεζεί ν αξηζκφο ησλ ρξεζηψλ ηνπ Internet. ηηο κέξεο καο φια ηα ειιεληθά παλεπηζηήκηα θαη ΣΔΗ, φπσο επίζεο θαη ηα ζεκαληηθφηεξα εξεπλεηηθά θέληξα είλαη ζπλδεδεκέλα ζην Γηαδίθηπν. 18

Μπνξνχκε λα παξαηεξήζνπκε φηη φιν θαη πεξηζζφηεξνη δεκφζηνη θαη ηδησηηθνί νξγαληζκνί θξνληίδνπλ λα κπνχλε ζην ζχζηεκα ηνπ Γηαδηθηχνπ, θαη παξάιιεια επηδηψθνπλ κέζσ ηεο δεκηνπξγίαο ηζηνζειίδσλ λα ελεκεξψζνπλ φζνπο ελδηαθέξνληαη γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο θαη ηνπο ζθνπνχο ηνπο. Μεξηθνί πνπ έρνπλ πεξηζζφηεξν νξγαλσκέλεο ηζηνζειίδεο απφ θάπνηνπο άιινπο, πξνζθέξνπλ πην πνηνηηθέο ππεξεζίεο, φπσο, νξγαλσκέλνπο ηξφπνπο αλαδήηεζεο πιεξνθνξηψλ, ελεκέξσζε, θαηαιφγνπο κε θάζε είδνπο πιεξνθνξίεο. Σν Γηαδίθηπν δελ είλαη ηφζν δηαδεδνκέλν ζηα ειιεληθά ζρνιεία, κε απνηέιεζκα ηα πεξηζζφηεξα λα είλαη εθηφο ζχλδεζεο. Ζ θαηάζηαζε απηή φκσο έρεη αξρίζεη λα αιιάδεη θαη αλακέλεηαη ζην άκεζν κέιινλ λα έρνπκε κεγάιε βειηίσζε, θαη φια απηά ζχκθσλα κε ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηνπ ΤΠ.Δ.Π.Θ. Γελ πξέπεη λα μεράζνπκε λ αλαθέξνπκε, φηη ζεκαληηθή ήηαλ θαη ε πξσηνβνπιία ησλ γνλέσλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ είραλ θαζνξηζηηθφ ξφιν, γηα λα κπεη ζε εθαξκνγή ην ζρέδην πνπ ζα θέξεη ηα ειιεληθά ζρνιεία πην θνληά ζηελ ηερλνινγία θαη ζα βνεζάεη ζην ζρνιηθφ έξγν. ηελ επνρή καο πάλσ απφ 250 εθαηνκκχξηα ζε φιν ηνλ θφζκν θαη ζε πεξηζζφηεξεο απφ 150 ρψξεο είλαη ρξήζηεο ηνπ Internet. Απηφο ν αξηζκφο απμάλεηαη θάζε ρξφλν κε ξαγδαίν ξπζκφ. Θα κπνξνχζακε λα παξνκνηάζνπκε ην Γηαδίθηπν κε κηα γηγαληηαία βηβιηνζήθε ε νπνία έρεη ζην δπλακηθφ ηεο ζρεδφλ 1,5 δηζεθαηνκκχξην ζειίδεο. Αμηφινγν είλαη λ αλαθέξνπκε πσο ζ έλα δεπηεξφιεπην έρνπκε ηελ δεκηνπξγία πεξίπνπ 38 θαηλνχξησλ ηζηνζειίδσλ. (Γνχξβαο, 2006) ήκεξα είλαη θαζνιηθά απνδεθηφ πσο ηφζν ην Web φζν θαη ην e-mail απνηεινχλ ηηο βαζηθφηεξεο ζπληζηψζεο ηεο παηδαγσγηθήο αμηνπνίεζεο ηνπ Internet θαζψο πξνζθέξνπλ θπξηνιεθηηθά αλεμάληιεηεο πνζφηεηεο πιεξνθνξηψλ γηα νπνηνδήπνηε ζέκα νη νπνίεο είλαη αλεμάξηεηεο απφ ην ρξφλν θαη ηηο δπλαηφηεηεο απφζηαζεο γηα επηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία (Νηξελνγηάλλε, 2001). Σν Internet κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο πεγή κεγάινπ φγθνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ θαη δεδνκέλσλ. Δθπαηδεπηηθνί θαη εθπαηδεπφκελνη έρνπλ πξφζβαζε ζε πάζεο θχζεσο κνξθέο δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ, φπσο εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα, έηνηκα δηδαθηηθά πιηθά, ηξάπεδεο δεδνκέλσλ, βηβιηνζήθεο, εθζέζεηο, κνπζεία, θπβεξλεηηθά έγγξαθα ή δεκνζηεχκαηα απφ ηνλ ηχπν. Γηα ηελ αμηνπνίεζε θαη ηελ επηινγή ηνπ πιηθνχ, 19

εθπαηδεπηέο θαη εθπαηδεπφκελνη αλαπηχζζνπλ δεμηφηεηεο αλαδήηεζεο ζην Internet, αμηνπνίεζεο θαη δηαρείξηζεο ηνπ ππάξρνληνο πιηθνχ. Δθηφο απφ ηελ αλαδήηεζε πιηθνχ, ην Internet παξέρεη ηε δπλαηφηεηα θαηαζθεπήο θαη δεκνζίεπζεο ηζηνζειίδσλ κε ζθνπφ ηελ ελεκέξσζε, δηαθήκηζε θαη πξνβνιή πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ ζε παγθφζκηα θιίκαθα. ε εθπαηδεπηηθφ επίπεδν απηφ ζεκαίλεη φηη δάζθαινη θαη παηδηά έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα δεκηνπξγήζνπλ ηηο δηθέο ηνπο ζρνιηθέο ηζηνζειίδεο. Γειαδή λα εκπιαθνχλ ζε δξαζηεξηφηεηεο πνπ ελζαξξχλνπλ ηελ θαιιηέξγεηα δεμηνηήησλ επηθνηλσλίαο θαη παξνπζίαζεο ηδεψλ ή πιεξνθνξηψλ, κε βάζε ηνπο πηζαλνχο απνδέθηεο απηψλ ησλ πιεξνθνξηψλ θαη κε ζηφρν ηελ ηθαλνπνίεζε πνηθίισλ αλαγθψλ, φπσο ε ελεκέξσζε θαη ε παξνρή πιεξνθνξηψλ γηα ην ζρνιείν θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ, ε δεκνζίεπζε αμηφινγνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ (εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, δηαγσλίζκαηα, ηδέεο γηα ζρέδηα καζεκάησλ θιπ), ε πξνβνιή εθδειψζεσλ, δξαζηεξηνηήησλ, εξγαζηψλ ησλ καζεηψλ θαη ε επηθνηλσλία κε θάζε ελδηαθεξφκελν ζε νπνηαδήπνηε πεξηνρή ηνπ πιαλήηε. ε φ, ηη αθνξά ζηελ εθπαίδεπζε, ε επηθνηλσλία απνηειεί έλα θεληξηθφ ζεκείν θαη ζηφρν ηεο (Νηξελνγηάλλε, 2001). Γη απηφ άιισζηε πνιινί ζεσξνχλ πσο ε βαζηθφηεξε πξνζθνξά ηνπ Internet ζηελ εθπαίδεπζε είλαη ε παξνρή δπλαηνηήησλ ζπλεξγαζίαο θαη αληαιιαγήο απφςεσλ θαη ηδεψλ κεηαμχ καζεηψλ, δαζθάισλ, εηδηθψλ θαη γεληθά δηαθνξεηηθψλ αλζξψπσλ πνπ βξίζθνληαη ζε γεσγξαθηθά απνκαθξπζκέλεο θαη πηζαλφλ πνιηηηζκηθά θαη θνηλσληθά δηαθνξνπνηεκέλεο πεξηνρέο. Ζ εθπαηδεπηηθή αμία ηνπ Internet θαη ε ζπλεηζθνξά ηνπ ζηελ εθπαίδεπζε, αλαγλσξίδεηαη απφ ζεηξά εξεπλεηψλ φηη πξνζθέξεη ηε δπλαηφηεηα πνιιαπιψλ κνξθψλ επηθνηλσλίαο θαη ζπλεξγαζίαο, ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε επηθνηλσληαθψλ θαη εξεπλεηηθψλ δεμηνηήησλ απφ ηνπο καζεηέο θαη παξέρεη πξφζβαζε ζε δεδνκέλα θαη πιεξνθνξηαθφ πιηθφ. Δπηπιένλ, δίλεη ηε δπλαηφηεηα δεκνζηνπνίεζεο ηεο πξνζσπηθήο εξγαζίαο ησλ καζεηψλ εηζάγνληάο ηνπο έηζη ζηε κάζεζε κέζσ αλαδήηεζεο. Σν Internet παξέρεη πνιιέο ελαιιαθηηθέο κνξθέο επηθνηλσλίαο δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο λα επηθνηλσλνχλ κε ζπλαδέιθνπο ηνπο θαη κε άιινπο εηδηθνχο ζην ρψξν ηνπο απφ φιν ηνλ θφζκν (Κειεζίδεο, 2001). 20

Γηεπθνιχλεη ηελ πξφζβαζε ζε κνπζεία, βηβιηνζήθεο, βάζεηο δεδνκέλσλ, θαη άιιεο άηππεο πεγέο γλψζεηο. Πξνζθέξεη λέεο δπλαηφηεηεο αλεχξεζεο επηπιένλ πιεξνθνξηψλ, εθαηνληάδσλ ζρεδίσλ καζεκάησλ θαη ελαιιαθηηθέο δηδαθηηθέο ηερληθέο (Κειεζίδεο, 2001). Πξνζθέξεη επίζεο ηε δπλαηφηεηα λα κνηξαζηνχλ κε ζπλαδέιθνπο ηηο δηθέο ηνπο εξγαζίεο. πλνςίδνληαο, ην Ηnternet κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη σο έλα επηπιένλ βνεζεηηθφ εξγαιείν γηα ηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία κε πνιπδηάζηαην ηξφπν, θαζψο έρεη νκνινγνπκέλσο ηεξάζηηεο δπλαηφηεηεο. Tν κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ ζειίδσλ ησλ παλεπηζηεκίσλ, ησλ ζρνιείσλ θαη ησλ ΣΔΗ είλαη νξγαλσκέλεο κε θαηλνχξγηα δεδνκέλα. ηα ζρνιεία κε ηηο λέεο ηερλνινγίεο απειεπζεξψλνπλ ηα ζχλνξα πνπ πεξηβάιινπλ ηε γλψζε κέζα ζην ζρνιείν, παίδνπλ ην ξφιν ηνπ δηακεζνιαβεηή κεηαμχ εθπαηδεπηηθνχ θαη καζεηή. Πξνζθέξνπλ έλα θαηλνχξγην κέζν επηθνηλσλίαο κε ζθνπφ ηε βνήζεηα ησλ καζεηψλ σζηε λα ηνπο δψζνπλ ελαιιαθηηθέο πεγέο γλψζεηο. Σα Web Quests απνηεινχλ έλα ηχπν δξαζηεξηφηεηαο πνπ γλσξίδεη αλάπηπμε ζε ζρνιεία θαη επηζηεκνληθά ηδξχκαηα ησλ αγγιφθσλσλ ρσξψλ κε ζθνπφ ηελ αμηνπνίεζε ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ παξέρεη ην Γηαδίθηπν θαη ηελ αλακφξθσζε ησλ δηδαθηηθψλ πξνγξακκάησλ ζχκθσλα κε ηηο αξρέο ηνπ επνηθνδνκεηηζκνχ θαη ηεο αμηνπνίεζεο ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. Αθφκε νη ζειίδεο ησλ ΑΔΗ θαη ησλ ΣΔΗ είλαη νξγαλσκέλεο θαη πξνζαξκνζκέλεο ζηα λέα δεδνκέλα ηνπ ηζηνρψξνπ. Παξέρνπλ φιεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ρξεηάδεηαη θάπνηνο γηα λα ελεκεξσζεί γηα νηηδήπνηε ρξεηάδεηαη γηα ην ζπγθεθξηκέλν ΑΔΗ ή ΣΔΗ. Δπηπιένλ ν θαζέλαο ελεκεξψλεηαη ηφζν γηα ηα καζήκαηα φζν θαη γηα ηηο αλαθνηλψζεηο παιαηφηεξεο ή λεφηεξεο πνπ ππάξρνπλ ζηελ ζειίδα. Οη ζειίδεο ελεκεξψλνπλ γηα ην πξνζσπηθφ, είηε απηνί είλαη θαζεγεηέο θάπνηαο ζρνιήο, είηε ην πξνζσπηθφ ηεο γξακκαηεηαθήο ππνζηήξημεο. Δπίζεο ππάξρνπλ ππνζειίδεο γηα ηηο βηβιηνζήθεο ηεο θάζε ζρνιήο θαη θπζηθά δίλεηε ε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε πνιιέο βηβιηνζήθεο ησλ πεξηζζφηεξσλ ζρνιψλ ψζηε λα γίλεηαη εχθνιε ε αλαδήηεζε βηβιίσλ. 21

Κάζε ζρνιή έρεη ηε δηθή ηεο ηζηνζειίδα θαη ζε πεξίπησζε πνπ ππάξρνπλ πεξηζζφηεξα ηνπ ελφο ηκήκαηνο ηφηε ππάξρνπλ θαη ηζηνζειίδεο γηα θάζε ηκήκα μερσξηζηά. Κάζε θαζεγεηήο έρεη δηθφ ηνπ e-mail γηα ηελ εχθνιε επηθνηλσλία κε ηνπο θνηηεηέο, αιιά θαη δηθή ηνπ ηζηνζειίδα ψζηε λα κπνξνχλ εχθνια νη θνηηεηέο θαη φρη κφλν, λα ελεκεξψλνληαη ηφζν γηα ηα καζήκαηα φζν θαη γηα άιιεο δξαζηεξηφηεηεο. Όιεο νη πιεξνθνξίεο είλαη θαηαηνπηζηηθέο θαη ν θαζέλαο εχθνια κπνξεί λα αλαδεηήζεη φηη ρξεηάδεηαη. 22

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2 2. Mοντέλα και μέθοδοι αξιολόγηςησ 2.1 Σι είναι η αξιολόγηςη ιςτοςελίδων; Ζ αμηνιφγεζε είλαη ε δηαδηθαζία εθαξκνγήο ζπγθεθξηκέλσλ θξηηεξίσλ θαη κεζφδσλ πνπ έρνπλ σο ζθνπφ ηελ βειηίσζε ησλ ηζηνζειίδσλ ησλ ειιεληθψλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ. Κχξηνο ζθνπφο είλαη ε βέιηηζηε αλάπηπμε ησλ ηζηνζειίδσλ θαζψο θαη ε αχμεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπο, κέζσ ηεο αλαηξνθνδφηεζεο αλαγθαίσλ πιεξνθνξηψλ. Ζ αμηνιφγεζε απνηειεί βαζηθφ εξγαιείν θαζψο ππάξρεη ε πιεηνλφηεηα ηεο θνηλήο γλψκεο. Μηα ζσζηή αμηνιφγεζε βνεζάεη ζηηο θαηάιιειεο δηνξζψζεηο έηζη ψζηε νη ηζηνζειίδεο λα γίλνληαη νινέλα θαηαλνεηέο θαη επθνιφρξεζηεο πξνο ηνπο ρξήζηεο. ηηο κέξεο καο κεγάιν πνζνζηφ θνηηεηψλ ρξεζηκνπνηνχλ ην internet. Έρνπλ πξφζβαζε ζηηο ηζηνζειίδεο ησλ ηδξπκάησλ είηε αλήθνπλ είηε φρη ζ απηά, γηα λα ζπιιέμνπλ πιεξνθνξίεο ε λα ελεκεξσζνχλ γηα νπνηνδήπνηε ζέκα ηνπο ελδηαθέξεη. Έηζη ε παξνπζίαζε κηαο ηζηνζειίδαο ζα πξέπεη λα πξνσζεί ηελ θαιή ηεο εηθφλα θαη επίζεο λα παξέρεη ηηο ζσζηέο πιεξνθνξίεο ζηνλ ρξήζηε πνπ ζα ηελ επηζθεθηεί. Τπάξρεη φκσο θαη ε πεξίπησζε πνπ ν ρξήζηεο δελ ζα κείλεη ηθαλνπνηεκέλνο απφ ηελ παξνπζίαζε ηεο ηζηνζειίδαο. Ζ αμηνιφγεζε είλαη απηή πνπ ζα νδεγήζεη ζηνλ θαιφ ζρεδηαζκφ ηεο ηζηνζειίδαο ψζηε λα είλαη θαηαλνεηή θαη απιή ζε ρξήζε. Ζ αμηνιφγεζε έρεη αλαπηπρζεί ζεκαληηθά ζηελ ζεκεξηλή επνρή θαη κπνξνχκε λα αμηνινγήζνπκε πξνγξάκκαηα, πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα, πεηξάκαηα θ.α. Αλάινγα κε ηελ κνξθή θαη ην ζηάδην ζην νπνίν γίλεηαη ε αμηνιφγεζε πάλσ ζε έλα αληηθείκελν δηαθξίλνπκε: α) ηελ δηακνξθσηηθή αμηνιφγεζε(formative evaluation) ε νπνία γίλεηαη ζηα αξρηθά ζηάδηα αμηνιφγεζεο. Κχξηνο ζηφρνο ηεο είλαη λα κειεηήζεη θαη λα 23

αμηνινγήζεη ηηο απαηηήζεηο ησλ ρξεζηψλ, εθαξκφδνληαο γξήγνξεο ζρεδηαζηηθέο ιεηηνπξγίεο νη νπνίεο λα κπνξνχλ λα ηξνπνπνηνχληαη θαη λα αλαηξνθνδνηνχληαη. Καη β) ζπκπεξαζκαηηθή αμηνιφγεζε(summative evaluation) ε νπνία εθαξκφδεηαη ζηα ηειηθά ζηάδηα ελφο νινθιεξσκέλνπ πξντφληνο.πξαγκαηνπνηείηαη γηα λα κεηξεζεί ε αμηνπηζηία θαη ε θαηαιιειφηεηα ηνπ πξντφληνο ζε ζρέζε κε ηηο αξρηθέο πξνδηαγξαθέο θαη γηα λα γίλεη ζχγθξηζε κε ηα αληαγσληζηηθά πξντφληα.(καςή Μ. 2009) 2.2 Μοντέλα αξιολόγηςησ ηνλ ρψξν ηεο αμηνιφγεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ ππάξρνπλ πνιιά κνληέια αμηνιφγεζεο ηα νπνία έρνπλ ηαμηλνκεζεί αλάινγα κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. Σα κνληέια απηά επηηξέπνπλ ηελ αμηνιφγεζε θαη ηελ βειηίσζε ησλ ηζηνζειίδσλ ζε ζπγθεθξηκέλα επίπεδα. Σα θπξηφηεξα εμ απηψλ είλαη ην κνληέιν ησλ Delone & Mclean, ην κνληέιν ηερλνινγηθήο απνδνρήο (Technology Acceptance Model TAM), ην κνληέιν GOMS (Goal, Operators, Methods, Selection), ε ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο (Theory of Reasoned Action-TRA) θαη ε ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο (Theory of Planned Behavior-TPB). 2.2.1 Μοντέλο Delone & Mclean Δίλαη ην πην ηθαλνπνηεηηθφ, απνηειεζκαηηθφ θαη ζπρλά εθαξκνδφκελν κνληέιν αμηνιφγεζεο. Σν κνληέιν απηφ εμεηάδεη παξάγνληεο νη νπνίνη αιιειεμαξηψληαη θαη αιιεινεπεξεάδνληαη. χκθσλα κε ην ζρήκα πνπ παξαηίζεηαη παξαθάησ, ε πνηφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ε πνηφηεηα ηεο πιεξνθνξίαο επεξεάδνπλ ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ ρξεζηψλ θαη ηελ ρξήζε ηνπο ζπζηήκαηνο ηα νπνία κε ηελ ζεηξά ηνπο επηδξνχλ ηφζν ζην άηνκν φζν θαη ζηνλ νξγαληζκφ. 24

2.1 Μνληέιν Delone & Mclean (Μακκά,,2009) Σν κνληέιν απηφ απνηειείηαη απφ έμη(6) ζπλδεφκελεο κεηαβιεηέο: Η πνηόηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο αλαθέξεη πφζν ηθαλνπνηεηηθφ θαη πξνζβάζηκν είλαη ην ζχζηεκα πιεξνθνξίαο ζηνλ ιεηηνπξγηθφ ηνπ ηνκέα. Ζ πνηφηεηα πξέπεη λα είλαη αμηφπηζηε θαη λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο αλάγθεο ηνπ ρξήζηε. Η πνηόηεηα πιεξνθνξίαο νξίδεη πφζν ζρεηηθφ θαη ρξήζηκν είλαη ην απνηέιεζκα πνπ παξάγεη ην πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα. Ζ πνηφηεηα ηεο πιεξνθνξίαο πξέπεη λα είλαη επαξθήο, αθξηβήο θαη εχθνια θαηαλνεηή. Σν πεξηερφκελν θαη ε πνηφηεηα ηεο πιεξνθνξίαο έρνπλ σο ζπλέπεηα ηελ επίδξαζε ηνπ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο. Η ρξήζε ηνπ ζπζηήκαηνο αλαθέξεηαη ζηνλ ηξφπν ρξεζηκνπνίεζεο ηνπ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο. Γειαδή ηα απνηειέζκαηα ηα νπνία παξάγεη θαζψο θαη ε αμηνπνίεζε ηνπο. Ο ηνκέαο απηφο πεξηιακβάλεη π.ρ. ηελ επίζθεςε ζε κηα ηζηνζειίδα, ηελ αλάθηεζε ησλ πιεξνθνξηψλ, ηηο ζπλζήθεο θαη ηνπο φξνπο ρξήζεο. Η ηθαλνπνίεζε ηνπ ρξήζηε πξνζδηνξίδεη ην πφζν θαιά κπνξεί ν ρξεζηήο λα θαηαλνήζεη θαη λα ρξεζηκνπνηήζεη ηηο δηάθνξεο ιεηηνπξγίεο ελφο ζπζηήκαηνο. Ζ ηθαλνπνίεζε απνηειεί έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα κέηξα αμηνιφγεζεο θαηά πφζν ηθαλνπνηεκέλνο ε κε είλαη ν ρξήζηεο. Παξάιιεια κε ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ ρξήζηε κεηξηέηαη θαη ε απφδνζε επηηπρίαο ελφο πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο. 25

Η επίδξαζε ζην άηνκν αθνξά θαηά πφζν ε εθηέιεζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ελφο πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο ζα επεξεάζεη ην ίδην άηνκν. χκθσλα κε ηνπο Delone & Mclean ε επίδξαζε κπνξεί λα βειηηψζεη αιιά θαη λα επηθέξεη θαηαλφεζε ζηηο απνθάζεηο ηνπ αηφκνπ θαζψο θαη ηελ ζπλνιηθή αιιαγή ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ. Η επίδξαζε ζηνλ νξγαληζκό εμεηάδεη θαηά πφζν ε επίδξαζε ηνπ αηφκνπ κπνξεί λα επεξεάζεη ηελ ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνχ. Απηφ ζεκαίλεη φηη ην άηνκν είλαη έλαο παξάγνληαο πνπ κπνξεί λα επεξεάζεη ηελ ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ νξγαληζκνχ ηφζν ζεηηθά φζν θαη αξλεηηθά. Έηζη επεξεάδεηαη απφ ηελ κηα ε ηθαλνπνίεζε ησλ ρξεζηψλ αιιά θαη ε πεξαηηέξσ ρξήζε ηνπ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο. (Μακκά, 2009). 2.2.2 Η θεωρία τησ δικαιολογημένησ δράςησ (Theory of Reasoned Action) TRA Ζ ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο (TRA) φπσο αλαθεξζήθακε θαη πξηλ, αλαπηχρζεθε απφ ηνπο Αijen θαη Fishbein ην 1980 (Κάληνο, 2009). Δμεηάδεη ηελ ζηάζε ηνπ αηφκνπ ζρεηηθά κε ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ θαη ηνπο παξάγνληεο πνπ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηελ απφθαζε ηνπ. χκθσλα κε απηήλ ηελ ζεσξία δπν είλαη νη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ηξφπν ζθέςεο θαη έρνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ απφθηεζε κηαο ζπκπεξηθνξάο απφ έλα άηνκν. Ο πξψηνο παξάγνληαο αθνξά ηηο ζπλέπεηεο πνπ ζα επηθέξεη ε εθηέιεζε κηαο ζπκπεξηθνξάο θαζψο θαη ε αμηνιφγεζε απηψλ ησλ ζπλεπεηψλ. Αλάινγα κε ηελ αληίιεςε ηνπ αηφκνπ, ν ίδηνο θξίλεη αλ πξέπεη λα εθηειεζηεί κηα ελέξγεηα ε φρη. Ωζηφζν ιακβάλεη ππφςε ηνπ πξψηα ηα πηζαλά απνηειέζκαηα πνπ ζα επηθέξεη ε εθηέιεζε κηαο ελέξγεηαο θαη αλάινγα κε ηελ ζθνπηκφηεηα ηνπ απνθαζίδεη γηα ηελ εθηέιεζε ηεο. Ο παξάγνληαο απηφο επνκέλσο δειψλεη φηη νη πεπνηζήζεηο ελφο αηφκνπ είλαη απηέο πνπ επεξεάδνπλ ηελ ζηάζε ηνπ απέλαληη ζε κηα ελέξγεηα. Ο δεχηεξνο παξάγνληαο αλαθέξεη ζαλ έλα ζεκαληηθφ θίλεηξν πνπ επεξεάδεη ηηο απνθάζεηο θαη ηηο 26

ελέξγεηεο ησλ αηφκσλ, ηελ εθπιήξσζε επηζπκηψλ ησλ αλζξψπσλ πνπ ζπλαλαζηξέθνληαη κε ην ίδην ην άηνκν. Αθνξά θπξίσο ηελ θνηλσληθή πίεζε πνπ δέρεηαη έλα άηνκν πξνθεηκέλνπ λα εθηειέζεη κηα ελέξγεηα ε νπνία ζα εμππεξεηήζεη ηηο πξνζδνθίεο άιισλ αηφκσλ. Όηαλ θάπνηνο δέρεηαη επίδξαζε απφ ηα άηνκα πνπ απνηεινχλ ην δηθφ ηνπ πεξηβάιινλ, παξαθηλείηαη ψζηε λα εθπιεξψζεη ηηο πξνζδνθίεο ηνπο. Δπίζεο ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ ππάξρεη ε αληίιεςε ηνπ ζρεηηθά κε ην ηη πηζηεχνπλ ε γχξσ ηνπ. Γειαδή άηνκα ή νκάδα αηφκσλ πνπ είλαη ζεκαληηθά πξφζσπα γηα ηνλ ίδην, κε ζπλέπεηα ηελ εθηίκεζε ηνπο, ζα ελεξγήζεη αλάινγα κε ηελ ζέιεζε ηνπο. Αληηζέησο αλ ε γλψκε ησλ άιισλ δελ είλαη ζεκαληηθή γηα ην ίδην ην άηνκν, δελ ζα ιάβεη ππφςε ηνπ ηηο επηζπκίεο ηνπο θαη ζα ζπκπεξηθεξζεί αλάινγα κε ηελ δηθή ηνπ αληίιεςε. Οη ζηάζεηο πνπ δηακνξθψλνπλ ηα άηνκα απέλαληη ζε κηα ζπκπεξηθνξά ε ζε έλα αληηθείκελν δεκηνπξγνχλ ζεκαληηθφ ξφιν γηα ηελ κεηέπεηηα ζπκπεξηθνξά ηνπο. Γεληθά ε ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο ππνζηεξίδεη φηη ε πξφζεζε ζπκπεξηθνξάο εμαξηάηαη απφ ηελ ζηάζε απέλαληη ζηελ ζπκπεξηθνξά θαη απφ ηα ππνθεηκεληθά πξφηππα.(αιεμφπνπινο θ.α., 2008) ρ.2.2 Ζ ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο (Κάληνο, 2009) 27

2.2.3 Μοντέλο τεχνολογικήσ αποδοχήσ (Σechnology Αcceptance Μodel) TAM. Σν κνληέιν απνδνρήο ηεο ηερλνινγίαο αλαπηχρζεθε απφ ηνπο Fred Davis θαη Richard Bagozzi (Σζαθίξε, 2007) πξνθεηκέλνπ λα εμεγήζνπλ ηνλ ιφγσ απνδνρήο ηεο ηερλνινγίαο ζηνλ ηνκέα ηεο πιεξνθνξηθήο θαζψο θαη ηνλ ηξφπν ρξεζηκνπνίεζεο ζηνπο δηάθνξνπο ηνκείο ηεο. Σν κνληέιν απηφ πηνζεηεί θαη είλαη βαζηζκέλν ζηελ ζεσξία ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο (theory of reasoned action-tra),ε νπνία ππνζηεξίδεη φηη ε ζπκπεξηθνξά πνπ εθδειψλεη έλα άηνκν επεξεάδεηαη απφ ηελ ζηάζε ηνπ απέλαληη ζ απηήλ ηελ ζπκπεξηθνξά. χκθσλα κε ην κνληέιν ΣΑΜ δπν είλαη νη θαζνξηζηηθνί παξάγνληεο πηνζέηεζεο θαη παξαγσγήο κηαο ηερλνινγίαο: α) ε αληηιακβαλφκελε επθνιία ρξήζεο (perceived easy of use) θαη β) ε αληηιακβαλφκελε ρξεζηκφηεηα (perceived usefulness). (Πεξηθέγγεο, 2008). Α) Η αληηιακβαλόκελε επθνιία ρξήζεο νξίδεηαη ζηνλ βαζκφ ηνλ νπνίν έλα πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα είλαη απιά θαηαλνεηφ θαη κπνξεί λα αληηκεησπηζηεί ρσξίο δπζθνιίεο. Να είλαη εχθνια αληηιεπηφ απφ ην άηνκν, λα ην ρξεζηκνπνηεί κε βάζε ηηο ηθαλφηεηεο ηνπ θαη ρσξίο λα απαηηείηαη ηδηαίηεξε πξνζπάζεηα. Μεξηθά πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπκε ζρεηηθά κε ηελ επθνιία ρξήζεο ζην Γηαδίθηπν είλαη νη αξγέο ζπλδέζεηο, ε αδπλακία εχξεζεο ηζηνζειίδσλ ελψ ππάξρεη θαη ε αδπλακία ζπγθέληξσζεο πιεξνθνξηψλ. Β) Η αληηιακβαλόκελε ρξεζηκόηεηα ζρεηίδεηαη θαη δειψλεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν έλα ζχζηεκα επεξεάδεη ηνλ ηνκέα εξγαζίαο ελφο αηφκνπ θαη θαηά πφζν ε ρξήζε απηνχ ηνπ ζπζηήκαηνο ζα απμήζεη ηελ απφδνζε θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ζηελ εξγαζία ηνπ. Σα ππφινηπα δπν κέξε απηνχ ηνπ κνληέινπ είλαη ε ζηάζε πξνο ηε ρξήζε (attitude towards use) θαη ε ζπκπεξηθνξηθή πξφζεζε γηα ρξήζε (behavioral intention to use). Ζ ζηάζε πξνο ηελ ρξήζε αθνξά ηελ ηθαλνπνίεζε θαη ηελ αμηνιφγεζε ηνπ ρξήζηε απφ ηελ 28

εθαξκνγή ελφο πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο. Αληηζέησο ε ζπκπεξηθνξηθή πξφζεζε γηα ρξήζε απνηειεί έλα κέηξν πνπ εθθξάδεη ηελ πηζαλφηεηα φηη έλα άηνκν ζα ρξεζηκνπνηήζεη κηα ζπγθεθξηκέλε εθαξκνγή. Ζ ηειεπηαία εμαξηεκέλε κεηαβιεηή ηνπ ΣΑΜ είλαη ε πξαγκαηηθή ρξήζε(actual use).απηή ε κεηαβιεηή αλαθέξεηαη ζηελ πξαγκαηηθή αμία κηαο εθαξκνγήο, δειαδή ηνλ ρξφλν ηνλ νπνίν δηαξθεί θαη θαηά πφζν ζπρλά επαλαιακβάλεηαη.(σζαθίξε, 2007).Μεηά απφ ζπλερείο έξεπλεο πνπ πξαγκαηνπνίεζε ν Davis θαηέιεμε ζην πφξηζκα φηη πνιιέο έλλνηεο ζπζρεηίδνληαη, π.ρ. ε έλλνηα ηεο ρξεζηκφηεηαο κε ηελ έλλνηα ηεο απφδνζεο γηα εξγαζία. πκπεξαίλνληαο έηζη φηη ε ρξεζηκφηεηα απνηειεί ζεκαληηθφηεξν θξηηήξην γηα ηελ ρξήζε κηαο ηερλνινγίαο απφ ηελ επθνιία ρξήζεο. Οη ρξήζηεο πηνζεηνχλ έλα ζχζηεκα ην νπνίν ζα είλαη εχθνιν ζε ιεηηνπξγία, ζα έρεη πεξηζζφηεξα πιενλεθηήκαηα θαη ζα ηνπο απνδίδεη θάπνην φθεινο απφ ηελ ρξήζε ηνπ. Έηζη ν Davis νξίδεη ην κνληέιν ζε ηξεηο θάζεηο (ρ.2.1): γλσζηηθή (cognitive), ζπλαηζζεκαηηθή (affective) θαη ζπκπεξηθνξηθή (behavioral), θαηαξγψληαο ηελ ζπκπεξηθνξηθή πξφζεζε γηα ρξήζε θαζψο ηελ ζεσξεί δχζθνιε έλλνηα, ε νπνία πεξηιακβάλεηαη ηφζν ζηελ ζηάζε πξνο ρξήζε φζν θαη ζηελ πξαγκαηηθή ρξήζε. χκθσλα κε ηα παξαπάλσ ην κνληέιν απνδνρήο ηεο ηερλνινγίαο απεηθνλίδεηαη σο εμήο: Perceived Usefulness External Variables Perceived Ease of Use Attitude towards Using Actual System Use External Stimulus Cognitive Response Affective Response Behavioral Response ρ. 2.3 Μνληέιν ηερλνινγηθήο απνδνρήο (Davis, 1993) 29

Σν κνληέιν ΣΑΜ κεηά απφ ηελ εθαξκνγή ηνπ ζε πνιιέο έξεπλεο έρεη απνδεηρζεί ην πην αμηφπηζην θαη δηαδεδνκέλν κνληέιν ην νπνίν είλαη θνηλφο απνδεθηφ. 2.2.4 Μοντέλο GOMS. (Goal, Operators, Methods, Selection). Σν κνληέιν GOMS αλαπηχρζεθε απφ ηνπο Stuart Gard,Thomas Moran θαη Allen Newell ην 1983. Πήξε ηελ νλνκαζία απφ ηα αξρηθά ηεο θξάζεο «goal, operators, methods, selection»(ζηφρνη, ελέξγεηεο, κέζνδνη θαη επηινγή). Σν κνληέιν απηφ εθθξάδεη ηηο αιιειεπηδξάζεηο ηνπ ρξήζηε κε ηνλ ππνινγηζηή. Δίλαη βαζηζκέλν ζ έλα ζχλνιν επεμεξγαζίαο δεδνκέλσλ ην νπνίν πηνζεηεί δηαθνξεηηθέο θάζεηο ε ηχπνπο κλεκψλ ηα νπνία πξέπεη λα κειεηεζνχλ κε ζπγθεθξηκέλε αθξίβεηα Ζ δνκή ηνπ κνληέινπ απαξηίδεηαη απφ ηέζζεξα ζηνηρεία: (1) ζηφρνη, (2) ελέξγεηεο, (3) κέζνδνη, (4) επηινγή. Οη ζηόρνη αλαθέξνληαη ζηνπο ζηφρνπο πνπ επηζπκεί λα πεηχρεη ν ρξήζηεο. Μηα ηδηαίηεξε εθαξκνγή ηνπ κνληέινπ GOMS είλαη απηή πνπ κπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ αιιά θαη λα πξνβιέςεη ηνλ ρξφλν πνπ απαηηείηαη γηα λα νινθιεξσζεί. Δπηπιένλ νη ζηφρνη ζην κνληέιν απηφ βνεζνχλ ηνλ ρξήζηε λα πξνζδηνξίζεη θαη λα πξνβιέςεη ηηο ζσζηέο κεζφδνπο έηζη ψζηε λα απνθεπρζνχλ ηα ιάζε πνπ ζα νδεγήζνπλ ζηελ κε επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ. Οη ελέξγεηεο θπζηθέο (πιεθηξνιφγεζε εληνιψλ) ή γλσζηηθέο (επηινγή εληνιψλ) είλαη απηέο πνπ πξέπεη λα εθηειεζηνχλ απφ ηνλ ρξήζηε πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηήζεη έλα ζχζηεκα. Δμαξηψληαη απφ ηηο ηθαλφηεηεο ηνπ ρξήζηε θαη αθνξνχλ ηνλ ρξφλν πνπ απαηηείηαη γηα λα ιάβεη θάπνηα απφθαζε θαη λα πξνεηνηκαζηεί. ε θάζε πεξίπησζε ν ρξήζηεο είλαη απηφο πνπ ζα απνθαζίζεη γηα ηελ εθηέιεζε κηαο ελέξγεηαο. Μέζνδνο είλαη ε δηεξγαζία ελεξγεηψλ πνπ πξέπεη λα εθηειέζεη ν ρξήζηεο ψζηε λα πεηχρεη ηνλ ζηφρν ηνπ. πλήζσο γηα ηελ επίηεπμε ελφο ζπγθεθξηκέλνπ ζηφρνπ κπνξεί λα γίλεη δηαρσξηζκφο ζε επηκέξνπο ζηφρνπο. Π.ρ, έλα παξάζπξν ελφο αξρείνπ κπνξεί ν ρξήζηεο λα ην θιείζεη είηε επηιέγνληαο ηελ εληνιή close απφ ην αξρείν είηε πιεθηξνινγψληαο ctrl+w. Οη δπν απηνί ελαιιαθηηθνί ηξφπνη επίιπζεο αλαθέξνληαη ζαλ κέζνδνη ζχκθσλα κε ην κνληέιν GOMS. Σέινο νη θαλόλεο επηινγήο αλαθέξνληαη ζηελ επηινγή ηεο θαηάιιειεο κεζφδνπ αλάινγα κε ηελ θαηάζηαζε ηνπ ζπζηήκαηνο θαζψο θαη ηηο αλάγθεο ηνπ ρξήζηε γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ. 30

Ζ ρξήζε ηνπ κνληέινπ GOMS κπνξεί λα δψζεη απνηειέζκαηα κε αθξίβεηα. Απνηειεί ηδηαίηεξα ρξήζηκε κέζνδν γηα αλάιπζε εξγαζηψλ, αμηνιφγεζε ηζηνζειίδσλ θαη βαζίδεηαη ζηηο αλάγθεο θαη ηηο ηθαλφηεηεο ηνπ ρξήζηε. ( Kαξαγεσξγίνπ,2008) 2.2.5 Η θεωρία τησ προςχεδιαςμένησ ςυμπεριφοράσ (theory of planned behaviour)-tpb Ζ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο είλαη ε ζπλέρεηα ηεο ζεσξίαο ηεο δηθαηνινγεκέλεο δξάζεο (TRA) θαη αλαπηχρζεθε απφ ηνπο Icek Ajhen θαη Martin Fishbein. Μειεηάεη θαη πξνβιέπεη αλ θάπνην άηνκν ζα εθδειψζεη κηα ζπγθεθξηκέλε ζπκπεξηθνξά σο πξνο ηελ αληίζηνηρε ζηάζε ηελ νπνία θαηέρεη. Απηή ε ζεσξία έρεη πξνζζέζεη έλαλ αθφκε παξάγνληα, ηνλ αληηιεπηφ έιεγρν. Ωο αληηιεπηφο έιεγρνο λνείηαη νη επθαηξίεο θαη νη δπζθνιίεο πνπ έρεη λα αληηκεησπίζεη έλα άηνκν ζηελ εθηέιεζε κηαο ελέξγεηαο θαη κπνξεί λα δηαθέξεη απφ ηνλ πξαγκαηηθφ έιεγρν. Ο αληηιακβαλφκελνο έιεγρνο αλαπηχρζεθε ζηα πιαίζηα απηήο ηεο ζεσξίαο αθνχ δηαπηζηψζεθε φηη ε ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ δελ κπνξεί λα είλαη πιήξσο ειεγρφκελε. χκθσλα κε ηελ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο ε πξφζεζε είλαη ν θχξηνο παξάγνληαο πνπ επεξεάδεη έλα άηνκν ζηελ απφθαζε ηνπ λα εθηειέζεη κηα ζπγθεθξηκέλε ζπκπεξηθνξά. Ζ πξφζεζε είλαη απηφ πνπ πηζηεχεη έλα άηνκν λα θάλεη ηελ δεδνκέλε ζηηγκή ηελ νπνία είλαη έηνηκνο λα πάξεη κηα απφθαζε θαη θαζνξίδεηαη απφ ηξεηο(3) παξάγνληεο: ηε ζηάζε απέλαληη ζηελ ζπκπεξηθνξά, ηα ππνθεηκεληθά πξφηππα θαη ηνλ αληηιακβαλφκελν έιεγρν ηεο ζπγθεθξηκέλεο ζπκπεξηθνξάο. 31

ρ.2.4 Ζ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο-tpb (Αιεμφπνπινο θ.α., 2008) Ζ ζηάζε απέλαληη ζηελ ζπκπεξηθνξά αλαθέξεηε ζηηο ζπλέπεηεο πνπ ζα επηθέξεη ε εθηέιεζε κηαο ζπκπεξηθνξάο απφ έλα άηνκν. Μπνξεί λα ππάξρνπλ αξλεηηθέο ε ζεηηθέο ζπλέπεηεο νη νπνίεο παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ αμηνιφγεζε ηεο ζπκπεξηθνξάο γηα ην ίδην ην άηνκν. Πεξηγξάθεη δειαδή ηελ αληίιεςε ελφο αηφκνπ απέλαληη ζηελ αμηνιφγεζε κηαο ηζηνζειίδαο. Οη «ζπκπεξηθνξηθέο πεπνηζήζεηο» είλαη απηέο πνπ δηακνξθψλνπλ ηελ ζηάζε απέλαληη ζε κηα ζπκπεξηθνξά. πλδένπλ ηελ ελδηαθέξνπζα ζπκπεξηθνξά ηελ αλακελφκελε ζηηγκή. Δπίζεο κηα «ζπκπεξηθνξηθή πεπνίζεζε» είλαη ε ππνθεηκεληθή πηζαλφηεηα ηεο ζπκπεξηθνξάο φηη ζα παξάγεη ζαλ απνηέιεζκα έλα δεδνκέλν. Σα ππνθεηκεληθά πξφηππα είλαη νη πεξηνξηζκνί πνπ έρεη έλα άηνκν ζην λα εθδειψζεη ε φρη κηα ζπκπεξηθνξά. Οη ξπζκηζηηθέο ή θαλνληζηηθέο πεπνηζήζεηο είλαη απηέο πνπ δηακνξθψλνπλ ηνπο ππνθεηκεληθνχο θαλφλεο. Αλαθέξνληαη ζηηο αληηιεπηέο πξνζδνθίεο ζεκαληηθψλ αηφκσλ φπσο είλαη ε νηθνγέλεηα, νη θίινη νη νπνίεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηα θίλεηξα ηνπ αηφκνπ θαζνξίδνπλ ηελ ζπκπεξηθνξά πνπ πξφθεηηαη λα 32

εθδειψζεη ην άηνκν. Δπηπιένλ ζχκθσλα κε ηελ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο ε κεηαβιεηή ηνπ «αληηιακβαλφκελνπ ειέγρνπ» αλαθέξεηε ζηηο αληηιήςεηο ησλ αλζξψπσλ γηα ηελ δπλαηφηεηα ηνπο ζην λα εθηειέζνπλ κηα ζπκπεξηθνξά. Καζνξίδεηαη απφ ην ζχλνιν πεπνηζήζεσλ ειέγρνπ δειαδή απφ παξάγνληεο πνπ κπνξεί λα δηεπθνιχλνπλ ε λα εκπνδίζνπλ ηελ απφδνζε κηαο ζπκπεξηθνξάο. Ο αληηιακβαλφκελνο έιεγρνο ηεο ζπκπεξηθνξάο πεξηγξάθεη ηηο πεπνηζήζεηο ζρεηηθά κε ηελ θαηνρή ησλ απαξαίηεησλ πφξσλ θαη επθαηξηψλ πξνθείκελνπ λα αμηνινγεζεί κηα ηζηνζειίδα ζσζηά. Γεληθεχνληαο ε πξφζεζε θαη ν αληηιακβαλφκελνο έιεγρνο είλαη δπν κεηαβιεηέο πνπ επεξεάδνπλ ηελ αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά ζχκθσλα κε ηελ ζεσξία ηεο πξνζρεδηαζκέλεο ζπκπεξηθνξάο. αλ γεληθφο θαλφλαο ηζρχεη φηη φζν πην θαηάιιεινη είλαη νη ππνθεηκεληθνί θαλφλεο θαη πην ηζρπξφο ν αληηιακβαλφκελνο έιεγρνο ηφζν πην εχθνιε πξέπεη λα είλαη ε πξφζεζε ηνπ αηφκνπ λα εθηειέζεη κηα απφθαζε. Ζ ζεσξία απηή έρεη εθαξκνζηεί ζε πνιιέο έξεπλεο παξάγσληαο αμηφπηζηα απνηειέζκαηα. (Σζαθίξε, 2007) 2.3 Μέθοδοι αξιολόγηςησ ε απηήλ ηελ ελφηεηα ζα εμεηάζνπκε δηάθνξεο ηερληθέο νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο επρξεζηίαο ησλ ηζηνζειίδσλ. θνπφο ηνπο είλαη λα εληνπίζνπλ πφζν απνηειεζκαηηθέο, απνδνηηθέο θαη ηθαλνπνηεηηθέο είλαη νη ηζηνζειίδεο σο πξνο ηνλ ηξφπν ρξεζηκνπνίεζεο απφ ηνπο ρξήζηεο. Ζ αμηνιφγεζε ηεο επρξεζηίαο ησλ ηζηνζειίδσλ δίλεη ηελ επθαηξία ζηνπο ρξήζηεο λα εθθξάζνπλ ειεχζεξα ηελ γλψκε ηνπο θαη ηηο απαηηήζεηο ηνπο. Έηζη νη δεκηνπξγνί ησλ ηζηνζειίδσλ κπνξνχλ λα βειηηψλνπλ θαη λα ηξνπνπνηνχλ ηηο ηζηνζειίδεο κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν αιιά θαη λα πεηζηνχλ φηη αληαπνθξίλνληαη ζηηο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ. Αλαγλσξίδνπλ ηα ηπρφλ ιάζε πνπ ππάξρνπλ, γίλνληαη αλαδηνξζψζεηο έηζη ψζηε νη ρξήζηεο λα έρνπλ εχθνιε πξφζβαζε αιιά θαη λα εμππεξεηνχληαη γηα ηνλ ζθνπφ ηνλ νπνίν έρνπλ εηζέιζεη. Οη ηερληθέο νη νπνίεο ζα αλαθέξνπκε ρσξίδνληαη ζε αλαιπηηθέο θαη εκπεηξηθέο ηερληθέο. Οη αλαιπηηθέο ηερληθέο ρξεζηκνπνηνχληαη ρσξίο λα είλαη αλαγθαία ε ζπκκεηνρή ησλ ρξεζηψλ. Πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηα αξρηθά ζηάδηα ζρεδηαζκνχ κηαο 33

ηζηνζειίδαο θαη βαζίδεηαη ζε ζεσξεηηθά πξφηππα θαη θαλφλεο. Οη κέζνδνη απηνί έρνπλ ζπγθξηηηθά ρακειφ θφζηνο θαζψο πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα πξψηα ζηάδηα αμηνιφγεζεο θαη κπνξνχλ λα έρνπλ δηακνξθσηηθφ ραξαθηήξα. Οη εκπεηξηθέο ηερληθέο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αμηνιφγεζε κεηά ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζρεδηαζκνχ. Οη αμηνινγεηέο πιεξνθνξνχληαη γηα ηηο αλάγθεο θαη ηηο πξνηηκήζεηο ησλ ρξεζηψλ θαζψο θαη νη ίδηνη νη ρξήζηεο κπνξνχλ λα εθθξάζνπλ ηελ άπνςε ηνπο εθφζνλ έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα ζπκκεηνρήο. Πξαγκαηνπνηείηαη είηε ζηνλ ρψξν ιεηηνπξγίαο είηε ζην εξγαζηήξην. Ζ εθαξκνγή νπνηαζδήπνηε κεζφδνπ βνεζάεη ζηνλ εληνπηζκφ ησλ ζθαικάησλ ψζηε λα βειηησζεί ε πνηφηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ θαη λα γίλεη πην απνηειεζκαηηθφο θαη απνδνηηθφο ζηνπο ρξήζηεο ηνπ.(καξαγεσξγίνπ, 2008). Οη ηερληθέο πνπ πεξηγξάθνληαη είλαη νη αθφινπζεο: 1.Αλαιπηηθέο κέζνδνη: Αλάιπζε πιεθηξνινγήζεσλ Γλσζηηθφ πεξηδηάβαζκα Έιεγρνο ζπκβαηφηεηαο κε θαλφλεο ζρεδηαζκνχ θαη πξφηππα 34

2.Γηεξεπλεηηθέο κέζνδνη: πλεληεχμεηο ρξεζηψλ πκπιήξσζε εξσηεκαηνινγίνπ Οκαδηθή αμηνιφγεζε 2.3.1 Αναλυτικέσ μέθοδοι 2.3.1.1 Αλάιπζε πιεθηξνινγήζεσλ Ζ κέζνδνο απηή έρεη αλαπηπρζεί θαηά ηελ δηάξθεηα δεκηνπξγίαο ηνπ κνληέινπ GOMS ηελ ρξνλνινγία 1983 απφ ηνπο Card, Moran θαη Newell. ηεξίδεηαη ζε έλα παξάξηεκα ηνπ κνληέινπ GOMS, ην κνληέιν πιεθηξνιφγεζεο. Ζ αλάιπζε πιεθηξνινγήζεσλ γίλεηαη ρσξίο ηελ ζπκκεηνρή ησλ ρξεζηψλ θαη εθαξκφδεηαη ζηα αξρηθά ζηάδηα ζρεδηαζκνχ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο κηαο ηζηνζειίδαο. Απνηειεί κηα ρξήζηκε κέζνδνο αμηνιφγεζεο γηα ηελ κειέηε πνιιαπιψλ ελαιιαθηηθψλ ζρεδηαζκψλ ε εξγαζηψλ πνπ γίλνληαη ζε ζπγθεθξηκέλα ζηάδηα θαη έρνπλ σο ζθνπφ ηελ βειηίσζε ηνπο. Ζ κέζνδνο απηή πξνυπνζέηεη ηελ χπαξμε ελφο έκπεηξνπ θαη αιάλζαζηνπ ρξήζηε. Ζ ζσζηή εθαξκνγή ηεο βαζίδεηαη ζ έλα ζπγθεθξηκέλν κνληέιν αλάιπζεο εξγαζηψλ ην νπνίν ιεηηνπξγεί ζαλ εξγαιείν θαζνδήγεζεο ησλ ελεξγεηψλ ηνπ ρξήζηε κε ηελ ηαπηφρξνλε ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο, γηα ηελ εθπιήξσζε ελφο ζηφρνπ. Αλ ν ρξφλνο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ εθηέιεζε ησλ ελεξγεηψλ ηνπ ρξήζηε είλαη γλσζηφο ηφηε κπνξεί πνιχ εχθνια λα κειεηεζεί ν ρξφλνο πνπ ρξεηάδεηαη γηα ηελ αμηνιφγεζε κε ηελ ρξήζε απηήο ηεο κεζφδνπ. Ζ ρξήζε ηεο είλαη επίκνλε αιιά κπνξεί λα δψζεη απνηειέζκαηα κε αθξίβεηα. (Καξαγεσξγίνπ, 2008) 35

2.3.1.2 Γλσζηηθό πεξηδηάβαζκα Ο ζηφρνο απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη λα θαηαλνεζνχλ νη αλακελφκελεο γλψζεηο πνπ θαηέρεη ν ρξήζηεο απφ ηελ ιεηηνπξγία θαη ηελ ρξήζε κηαο ηζηνζειίδαο. Ο αμηνινγεηήο δηεξεπλά κε θάζε ιεπηνκέξεηα ηελ ηζηνζειίδα έηζη ψζηε λα ειεγρζεί αλ ε ρξήζε ηεο αληαπνθξίλεηαη απνηειεζκαηηθά ζηνλ ρξήζηε. Δίλαη κηα κέζνδνο πνπ θαζνξίδεη αλ νη ζηφρνη ηνπ ρξήζηε κε ηηο κεηαβνιέο πνπ ππάξρνπλ ζηνλ ηνκέα ηεο ηζηνζειίδαο, κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζηελ επφκελε ζσζηή θίλεζε. Δμεηάδεη ηελ επρξεζηία κηαο ηζηνζειίδαο θαη βνεζάεη ηνπο πξσηφπεηξνπο ρξήζηεο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο έξεπλαο ηνπο ζρεηηθά κε ηελ ρξήζε ηεο ηζηνζειίδαο. Ζ κέζνδνο απηή είλαη αξθεηά απνηειεζκαηηθή θαη εχθνιε ζηελ ρξήζε ηεο θαη ρξεζηκνπνηείηαη είηε θαηά ηα αξρηθά ζηάδηα αλάπηπμεο ψζηε λα γίλνπλ νη ηπρφλ αλαδηνξζψζεηο είηε θαηά ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζρεδηαζκνχ. Κχξηα ιεηηνπξγία ηνπ ρξήζηε θαηά ην ζηάδην ηεο εθκάζεζεο κηαο ηζηνζειίδαο είλαη λα νξίζεη ηνπο ζηφρνπο θαη λα αλαθαιχςεη ηξφπνπο θαη ρεηξηζκνχο πνπ ηνλ δηεπθνιχλνπλ. Δπηιέγεη θαηά ηελ γλψκε ηνπ ηηο πην θαηάιιειεο κεζφδνπο, ηηο εθηειεί θαη κε βάζε ηελ απφδνζε ηνπ ζπζηήκαηνο θξίλεη αλ είλαη επλντθέο θαη επηηπρείο. Σν γλσζηηθφ πεξηδηάβαζκα ηαπηνπνηεί ηελ δηαδηθαζία απηή κε δπν βήκαηα: Α) Γηα θάζε εξγαζία ηνπ ρξήζηε νξίδνληαη ζπγθεθξηκέλεο ελέξγεηεο ηηο νπνίεο πξέπεη λα εθηειέζεη. Β) Οη ελέξγεηεο απηέο πξέπεη λα εθηειεζζνχλ κε επηηπρία απφ ηνπο πξσηφπεηξνπο ρξήζηεο θαη αμηνινγνχληαη κε ηα εμήο θξηηήξηα: Ζ επφκελε ελέξγεηα πνπ πξέπεη λα εθηειέζεη ν ρξήζηεο πξέπεη λα είλαη ζαθήο θαη αληηιεπηή απφ ην ίδην ην ζχζηεκα. 36

Ο ρξήζηεο κπνξεί λα ζπλδέζεη ηελ επηηπρή εθηέιεζε ηεο ελέξγεηαο κε ηνλ επφκελν ζηφρν ηνπ? Ο ίδηνο ν ρξήζηεο πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε κεηά ηελ ελέξγεηα ηνπ λα θαηαλνήζεη ζχκθσλα κε ηελ θξίζε ηνπ αλ ε επηινγή ηνπ ήηαλ ζσζηή θαη αλ επεξέαζε ζεηηθά ή αξλεηηθά ην ζχζηεκα. Ζ αξλεηηθή απφθιηζε ζε έλα απφ ηα παξαπάλσ θξηηήξηα πξνζδηνξίδεη ηελ αηέιεηα πνπ ππάξρεη ζηελ ηζηνζειίδα ηελ νπνία αμηνινγνχκε. Με ζπλέπεηα λα πξνηαζνχλ βέιηηζηεο ιχζεηο ψζηε λα αληηκεησπηζηνχλ νη αηέιεηεο γηα ηελ ζσζηή αμηνιφγεζε ηεο ηζηνζειίδαο.(καξαγεσξγίνπ Η. 2008). 2.3.1.3 Έιεγρνο ζπκβαηόηεηαο κε θαλόλεο ζρεδηαζκνύ θαη πξόηππα Ζ κέζνδνο ειέγρνπ ζπκβαηφηεηαο κε θαλφλεο ζρεδηαζκνχ θαη πξφηππα έρεη παξφκνηα ιεηηνπξγία κε ηελ επξεηηθή αμηνιφγεζε. Γηελεξγείηαη απφ εηδηθνχο αμηνινγεηέο αιιά βαζίδεηαη ζε ιεπηνκεξείο θαλφλεο αμηνιφγεζεο ζρεδηαζκνχ κηαο ηζηνζειίδαο θαη φρη απφ επξεηηθνχο θαλφλεο φπσο ζηελ πξνεγνχκελε πεξίπησζε. Οη θαλφλεο είλαη γλσζηνί ζηνπο αμηνινγεηέο θαη έρνπλ ηελ κνξθή ελφο θαηαιφγνπ ειέγρνπ. Ο θάζε αμηνινγεηήο εμεηάδεη αλ ηθαλνπνηνχληαη νη θαλφλεο απφ ηελ ηζηνζειίδα θαη έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα επηζπλάπηεη ζην θαηάινγν νηηδήπνηε ζρφιηα θαη πξνηάζεηο πνπ ζα έρνπλ σο απνηέιεζκα ζηελ βειηίσζε ηεο αλάπηπμεο ηεο θαη ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ αληίζηνηρνπ θαλφλα. Οη θαλφλεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη είλαη είηε εηδηθνί πάλσ ζην αληηθείκελν αμηνιφγεζεο είηε γεληθήο θχζεσο. Σν θφζηνο απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη αξθεηά πςειφ θαη απαηηείηαη έλαο ζπγθεθξηκέλνο αξηζκφο αμηνινγεηψλ.(καξαγεσξγίνπ Η.2008) 37

Οη αλαιπηηθέο κέζνδνη είλαη αξθεηά πεξίπινθνη ζηελ ρξήζε ηνπο. Ο κεγάινο αξηζκφο θαλφλσλ πνπ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζεί απφ ηνπο αμηνινγεηέο δπζρεξαίλεη ηνλ ηξφπν ιεηηνπξγίαο ηνπο. Μπνξεί λα κελ ππάξμεη ε πιήξε θαηαλφεζε ησλ θαλφλσλ θαη ε εθαξκνγή ηνπο λα έρεη ιάζνο απνηέιεζκα ζε κηα εξεχλα. Ζ ζηήξημε ηνπο ζε ζεσξεηηθά κνληέια απνζθνπεί ηελ ρξήζε ηνπο απφ έκπεηξνπο αμηνινγεηέο. 2.3.2 Διερευνητικέσ μέθοδοι Οη κέζνδνη απηέο δηαθέξνπλ απφ ηηο αλαιπηηθέο κεζφδνπο θαζψο ππάξρεη άκεζε επηθνηλσλία κε ηνλ ρξήζηε ηνπ αληηθεηκέλνπ ζην νπνίν γίλεηαη αμηνιφγεζε. Υξεζηκνπνηείηαη ζαλ ηερληθή γηα ηελ εμαγσγή ησλ ζπκπεξαζκάησλ αμηνιφγεζεο κηαο ηζηνζειίδαο. Ζ δηεξεπλεηηθή κέζνδνο βαζίδεηαη ζηηο ζθέςεηο ησλ ρξεζηψλ εθθξάδνληαο ειεχζεξα ηηο απφςεηο ηνπο νη νπνίεο έρνπλ ζπλήζσο ππνθεηκεληθφ ραξαθηήξα. Γίλεηαη ε επθαηξία ζηνπο ρξήζηεο λα εθθξάζνπλ ηηο πξνηηκήζεηο θαη ηηο αλάγθεο ηνπο. Ζ αμηνιφγεζε βάζε απηήο ηεο κεζφδνπ γίλεηαη ζην θπζηθφ ρψξν ηνπ ρξήζηε, ζε πξαγκαηηθέο ζπλζήθεο ρξήζεο θαη απαηηείηαη ζπλήζσο ε ζπκκεηνρή κεγάινπ πνζνζηνχ ρξεζηψλ. Πξαγκαηνπνηείηαη φηαλ ε ηζηνζειίδα βξίζθεηαη ήδε ζε ιεηηνπξγία ή ππφ θαηαζθεπή θαη ρξεζηκνπνηείηαη είηε γηα ζπκπεξαζκαηηθή είηε γηα δηακνξθσηηθή αμηνιφγεζε αληηζηνίρσο. Παξαθάησ αλαθέξνπκε θάπνηεο δηεξεπλεηηθέο κεζφδνπο απφ ηηο νπνίεο ε ρξήζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ ζα εθαξκνζηεί ζηελ έξεπλα καο. 2.3.2.1 πλεληεύμεηο ρξεζηώλ Ζ πξνζσπηθή ζπλέληεπμε είλαη ίζσο ε κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη πεξηζζφηεξν ιφγσ ηεο επειημίαο πνπ πξνζθέξεη θαηά ηεο δηεμαγσγή ηεο, ηελ άκεζε επηθνηλσλία κε ηνλ ρξήζηε θαη ην ρακειφ ηεο θφζηνο. 38

θνπφο ηεο ζπλέληεπμεο είλαη λα εξεπλήζεη έλα ζέκα ιακβάλνληαο ππφςε ηελ νπηηθή ηνπ εξσηψκελνπ. Πξφθεηηαη δειαδή γηα κηα θαηαγξαθή ησλ απφςεσλ θαη ησλ αληηιήςεσλ ηνπ εξσηνχκελνπ. Κχξην πιενλέθηεκα ηεο είλαη ε δπλακηθή ηεο ζπδήηεζεο πνπ νδεγεί ζηνλ εληνπηζκφ ησλ αηηηψλ θαη ησλ ιφγσλ θάπνησλ ζπγθεθξηκέλσλ ζηάζεσλ. Τπάξρεη άκεζε πξνθνξηθή επηθνηλσλία αλάκεζα ζηνλ εξεπλεηή θαη ηνλ εξσηψκελν έρνληαο σο ζθνπφ ηελ ζπιινγή πιεξνθνξηψλ ηνπ πξψηνπ απφ ηνλ δεχηεξν πάλσ ζε έλα ζέκα. Ζ κέζνδνο απηή κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζε δηάθνξα ζηάδηα αλάπηπμεο. Ο αμηνινγεηήο έρεη εηνηκάζεη κηα ιίζηα εξσηήζεσλ ρσξίο φκσο λα επηδηψθεηαη απιή θαηαγξαθή ησλ απαληήζεσλ απφ ηνλ εξσηνχκελν. Πξέπεη λα ππάξμεη ζπδήηεζε αλάκεζα ζε εξεπλεηή θαη εξσηνχκελν έηζη ψζηε λα θαηαγξαθνχλ νη πξνηηκήζεηο θαη νη απφςεηο ησλ ρξεζηψλ. Δπηπιένλ κπνξεί λα δνζεί έκθαζε ζε ζεκαληηθφηεξα πξνβιήκαηα θαη λα πξνθχςνπλ επηπιένλ ρξήζηκεο παξαηεξήζεηο. Δίλαη ρξήζηκν λα ππάξρεη κηα ηεξαξρηθή δνκή ζηηο εξσηήζεηο ψζηε λα κπνξεί ν αμηνινγεηήο λα επηθεληξψλεηαη απφ ηα γεληθά ζε πην εηδηθά ζέκαηα. Ζ έξεπλα πνπ γίλεηαη κε απηήλ ηελ κέζνδν νδεγεί ηνλ αμηνινγεηή ζηελ απφθηεζε ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ ζε ειάρηζην ρξνληθφ δηάζηεκα, κεηαηξέπνληαο ηνλ ζθνπφ ηεο έξεπλαο ζε εξσηήζεηο. Πξηλ μεθηλήζεη ε δηαδηθαζία ηεο ζπλέληεπμεο δίλνληαη νδεγίεο ζηνπο αμηνινγεηέο ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν πξνζέγγηζεο ησλ εξσηψκελσλ, ηελ ζπκπεξηθνξά ηελ νπνία πξέπεη λα έρνπλ απέλαληη ηνπο θαζψο θαη ηνλ ηξφπν θαηαγξαθήο ησλ απαληήζεσλ. Ο αμηνινγεηήο πξέπεη λα είλαη ζαθήο θαη θαηαλνεηφο ζηηο εξσηήζεηο ηνπ θαη δελ ζα πξέπεη λα ζρνιηάδεη ηηο απαληήζεηο ησλ εξσηψκελσλ γηαηί κπνξεί λα επεξεάζεη ηηο απφςεηο ηνπο. Δπίζεο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηαδηθαζίαο κηαο ζπλέληεπμεο δελ ζα πξέπεη λα παξεπξίζθνληαη άιια άηνκα γηαηί είλαη θαη απηφο έλαο παξάγνληαο αιινίσζεο ησλ απαληήζεσλ. Ο ρξήζηεο πξέπεη λα γλσξίδεη ηελ δηάξθεηα ηελ νπνία ζα έρεη ε ζπλέληεπμε ψζηε λα ππάξρεη άλεζε ρξφλνπ. Καηά ηελ νινθιήξσζε ηεο ζπλέληεπμεο κπνξεί λα δηαηεζεί θάπνηνο ρξφλνο γηα ηπρφλ απνξίεο ή εξσηήκαηα ηα νπνία δελ κπνξνχλ λα αλαιπζνχλ θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο ζπλέληεπμεο απφ ηελ πιεπξά ηνπ ρξήζηε. 39

θνπφο ηεο ζπλέληεπμεο δελ είλαη λα κεηξεζεί ε πνηφηεηα ησλ ηζηνζειίδσλ αιιά λα αμηνινγεζεί ε ζπκπεξηθνξά θαη ε αληίιεςε ησλ ρξεζηψλ θαη λα δνζνχλ λέεο ηδέεο πνπ ζα είλαη ρξήζηκεο γηα ηελ βειηίσζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Κχξην πιενλέθηεκα απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη ε ιεπηνκεξήο θαηαγξαθή ησλ απφςεσλ ησλ ρξεζηψλ αιιά θαη ε έκθαζε ζε ζεκαληηθά ζέκαηα πνπ πξνθχπηνπλ.( Εαθεηξφπνπινο Κ. 2005) 2.3.2.2 Δξσηεκαηνιόγην Ζ ρξήζε ζπκπιήξσζεο εξσηεκαηνινγίνπ απνηειεί κηα απφ ηηο πην δηαδεδνκέλεο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο ε νπνία εθαξκφδεηαη γηα ηελ έξεπλα αμηνιφγεζεο κηαο ηζηνζειίδαο. Σν εξσηεκαηνιφγην δελ πεξηέρεη θάπνηα δπζθνιία ζηελ πινπνίεζε ηνπ. Ωζηφζν πξέπεη λα ιεθζνχλ νξηζκέλνη θαλφλεο ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν δεκηνπξγίαο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ. Γηα λα γίλεη ε ζπιινγή ησλ απαξαίηεησλ πιεξνθνξηψλ απφ ηηο εξσηήζεηο νη νπνίεο ζα νδεγεζνχλ ζηελ επεμεξγαζία γηα ζηαηηθή αλάιπζε, απαηηείηαη έλα ηππνπνηεκέλν εξσηεκαηνιφγην. Γηα λα νδεγεζεί ν εξεπλεηήο ζε έγθπξα απνηειέζκαηα πξέπεη λα πεξηέρνληαη ζην εξσηεκαηνιφγην θαηάιιειεο εξσηήζεηο. ε αληίζεζε κε ηελ ζπλέληεπμε νη εξσηήζεηο ζην εξσηεκαηνιφγην είλαη δηαηππσκέλεο θαη δελ κπνξνχλ λα αιιάμνπλ. Πξέπεη λα είλαη απιέο, θαηαλνεηέο θαη λα ζρεηίδνληαη κε ην ζέκα ηεο έξεπλαο. Δπίζεο νη φξνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη λα είλαη θαηαλνεηνί πξνο φινπο αλεμαξηήησο κνξθσηηθνχ επηπέδνπ. Δίλαη ρξήζηκν λα απνθεχγνληαη νη εξσηήζεηο πνπ απαηηνχληαη εηδηθέο γλψζεηο γηα λα απαληεζνχλ θαζψο θαη απηέο πνπ πεξηιακβάλνπλ άξλεζε. Πξέπεη πάληνηε λα ππάξρεη ε πηζαλή απάληεζε δελ γλσξίδσ ή δελ απαληψ θαζψο δελ κπνξνχλ φινη νη άλζξσπνη λα έρνπλ γλψζεηο γηα φια ηα ζέκαηα. Όια απηά βνεζνχλ ηνπο ρξήζηεο ζην λα κελ απαληνχλ παξαλντθά ή έκκεζα θαη λα ππάξρεη ζαθήλεηα ζηηο απαληήζεηο. Έλα θαιφ εξσηεκαηνιφγην πξέπεη λα απνηειείηαη απφ 20-40 εξσηήζεηο. Ζ απάληεζε απφ θάζε εξψηεζε πξέπεη λα καο δίλεη ζσζηέο θαη αξθεηέο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ ηνκέα ηνλ νπνίν ζέινπκε λα αμηνινγήζνπκε. Κάζε δηαθνξεηηθή απάληεζε πξέπεη λα καο δίλεη δηαθνξεηηθέο πιεξνθνξίεο ψζηε λα καο βνεζάεη ζηνλ ζηφρν ηεο αμηνιφγεζεο. Οη εηζαγσγηθέο εξσηήζεηο πνπ είλαη ζρεηηθέο κε ην ζέκα ηεο έξεπλαο κειεηνχλ γεληθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εξσηνχκελνπ θαη φρη απηφ θαζαπηφ ην αληηθείκελν ηεο έξεπλαο. Σν 40

θχξην ππξήλα ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ απνηειεί κηα ζεηξά εξσηήζεσλ θαη έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ην ζέκα πνπ εξεπλάκε. Γεληθά θάζε ηκήκα ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ είλαη θαιφ λα νξγαλψλεηαη ζε νκάδεο νκνεηδψλ εξσηήζεσλ. Καιφ είλαη λα ππάξρεη κηα αξίζκεζε ζηηο εξσηήζεηο ε νπνία φκσο δελ πξέπεη λα είλαη εληαία γηα νιφθιεξν ην εξσηεκαηνιφγην.(ησαλλίδε Δ., 2010) 2.3.2.3 Σύπνη εξσηεκαηνινγίσλ Αλνηρηέο εξσηήζεηο: είλαη νη εξσηήζεηο ζηηο νπνίεο δελ πξνηείλνληαη ζηνλ εξσηψκελν ζπγθεθξηκέλεο απαληήζεηο ψζηε λα επηιέμεη. Αληίζεηα δέρνληαη πεξηζζφηεξν γεληθέο απαληήζεηο πνπ δηαθέξνπλ απφ εξσηψκελν ζε εξσηψκελν. ηηο εξσηήζεηο απηέο ν θάζε εξσηψκελνο κπνξεί λα αλαπηχμεη κε ειεχζεξν ιφγν ηηο απφςεηο ηνπ ππφ κνξθή θεηκέλνπ θαη δελ είλαη απαξαίηεην λα ζπκπίπηνπλ κε απφςεηο άιισλ εξσηψκελσλ. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη αλνηρηέο εξσηήζεηο επηηξέπνπλ ζηνλ εξσηψκελν λα κελ επηιέγεη κηα ζπγθεθξηκέλε ζεηξά ηηκψλ αιιά λα εθθξάδεηαη πεξηζζφηεξν ειεχζεξα Κιεηζηέο εξσηήζεηο: ζηηο θιεηζηέο εξσηήζεηο, αληίζεηα, ππνδεηθλχνπκε κηα ζεηξά πηζαλψλ απαληήζεσλ απφ ηηο νπνίεο ν εξσηψκελνο κπνξεί λα επηιέμεη. Υξεζηκνπνηνχληαη θπξίσο γηαηί επηηξέπνπλ ηελ ζχγθξηζε ησλ απαληήζεσλ κεηαμχ νκάδσλ εξσηψκελσλ. Παξνπζηάδνπλ σζηφζν ην πξφβιεκα φηη νη πξνηεηλφκελεο απαληήζεηο κπνξεί λα κελ εθθξάδνπλ πιήξσο ηηο πηζαλέο απαληήζεηο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα δψζνπλ νη εξσηψκελνη. Μπνξεί έηζη λα ηνπο πεξηνξίδνπλ ηελ έθθξαζε θαη ηελ επηινγή απαληήζεσλ. Κιίκαθεο πνιιαπιήο επηινγήο: πξφθεηηαη γηα εξσηήζεηο πνπ επηδέρνληαη κηα ε πεξηζζφηεξεο απαληήζεηο απφ κηα ζεηξά πξνηεηλφκελσλ απαληήζεσλ. Γεληθά ν εξσηψκελνο κπνξεί λα επηιέμεη απφ θακία έσο φιεο ηηο πξνηεηλφκελεο απαληήζεηο. Κιίκαθεο αμηνιόγεζεο: ζηηο εξσηήζεηο απηέο ν εξσηψκελνο θαιείηαη λα βαζκνινγήζεη κηα ζεηξά απφ πξνηάζεηο κε ζεηξά ζπνπδαηφηεηαο, βάδνληαο 1 ζηελ ζπνπδαηφηεξε θ.ν.θ. Ζ ρξήζε θιηκάθσλ αμηνιφγεζεο πξνζθέξεη ην ζεκαληηθφ 41

πιενλέθηεκα φηη δίλεη σο απνηέιεζκα ηαμηλνκεκέλεο ηηο ηηκέο πνπ ζπλζέηνπλ ηελ απάληεζε ηεο εξψηεζεο, θάηη πνπ ζε πνιιέο εθαξκνγέο είλαη ηδηαίηεξα ρξήζηκν. Δλαιιαθηηθά αληί ηεο αμηνιφγεζεο πνπ μεθηλά απφ ην 1 γηα λα ραξαθηεξίζεη ηελ ζεκαληηθή ηηκή, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ε απφδνζε πνζνζηψλ απφ ηνλ εξσηψκελν ζε θάζε ηηκή. Κιίκαθεο Likert: είλαη νη θιίκαθεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξν. Ζ δπλαηφηεηα πνπ πξνζθέξνπλ είλαη φηη δελ θαηαγξάθνπλ ηε γεληθή ζπκθσλία ή αζπκθσλία κε κηα πξφηαζε αιιά θαη ηνλ βαζκφ ζπκθσλίαο. πρλά είλαη επηαβάζκηεο, πεληαβάζκηεο, ηεηξαβάζκηεο, ηξηηνβάζκηεο. Οη πην δεκνθηιήο θιίκαθεο είλαη απηέο κε ηηο πέληε βαζκίδεο. Οη θιίκαθεο Likert απνδίδνπλ ηελ ηηκή πάξα πνιχ ζην έλα άθξν ηνπο πνπ έρεη ηελ ηηκή έλα θαη ηελ ηηκή θαζφινπ ζην άιιν άθξν ηνπο πνπ έρεη ηελ ηηκή πέληε. Δπηηξέπεηαη ζηνλ εξσηψκελν λα επηιέμεη νπνηαδήπνηε απφ ηηο δπν αθξαίεο ηηκέο ή ηηο ελδηάκεζεο ηνπο, αλάινγα κε ηνλ βαζκφ ζπκθσλίαο ηνπ θαη ηελ άπνςε ηνπ. Π.ρ.: Πηζηεχεηε φηη ε ρξήζε ηνπ ήρνπ είλαη αξθεηή. 1. 2. 3. 4. 5 1) Καζφινπ 2) Λίγν 3) Αξθεηά 4) Πνιχ 5) Πάξα πνιχ (Εαθεηξφπνπινο, 2005) 42

2.3.2.4 Οκαδηθή αμηνιόγεζε Οη νκάδεο αμηνιφγεζεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα κειεηήζνπλ ζε βάζνο θαη κέζσ ηεο ζπδήηεζεο ηα ζέκαηα πνπ ελδηαθέξνπλ ηνλ εξεπλεηή ζρεηηθά κε ηελ ηζηνζειίδα. Σν θαηάιιειν κέγεζνο ησλ ρξεζηψλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε κηα νκάδα είλαη 5 έσο 10. πρλά ζε κηα κειέηε κε ηελ ρξήζε νκάδσλ ζρεκαηίδνληαη θαη κειεηνχληαη πνιιέο νκάδεο θαη εμάγνληαη ζπκπεξάζκαηα ζπγθξηηηθά απφ φιεο. Οη νκάδεο ζρεκαηίδνληαη απφ άηνκα κε νκνεηδή ραξαθηεξηζηηθά πνπ αθνξνχλ ην ζθνπφ ηεο έξεπλαο. Απηφ εμππεξεηεί ζην λα ππάξρεη έλα επαξθέο επίπεδν επηθνηλσλίαο αλάκεζα ζηα άηνκα. Έλαο έκπεηξνο θαη θαηάιιεια εθπαηδεπκέλνο ζπληνληζηήο είλαη απηφο πνπ ζα πξνεηνηκάζεη ηα ζέκαηα πνπ πξέπεη λα αλαπηπρζνχλ θαζψο θαη ηελ εμαγσγή ησλ ζπκπεξαζκάησλ ζην ηέινο ηεο ζπδήηεζεο. Γηαζέηεη επίζεο θαλφλεο πνπ ζα βνεζήζνπλ ζην ζπληνληζκφ ηεο ζπδήηεζεο πξνθείκελνπ λα είλαη ειεγρφκελε θαη επηηξέπεη ηελ αλάπηπμε ηδεψλ απφ ηνπο ρξήζηεο. Αξρηθά πξέπεη λα ππάξρεη επαξθήο αξηζκφο ρξεζηψλ νη νπνίνη ζα είλαη πξφζπκνη λα ζπκκεηάζρνπλ ζηελ δηαδηθαζία. Δπηιέγνληαη ηα ζέκαηα ηα νπνία πξφθεηηαη λα ζπδεηεζνχλ θαζψο θαη ν ζπληνληζηήο. Ο ζπληνληζηήο ζα πξέπεη λα κεξηκλά ζην λα αηζζάλνληαη νη ρξήζηεο ειεχζεξνη. Να κπνξνχλ λα ζπδεηήζνπλ θαη λα εθθξάδνπλ ηηο απφςεηο ηνπο ζρεηηθά κε ηα ζέκαηα πνπ αλαπηχζζνληαη. Οη αληηιήςεηο θαη νη γλψκεο ησλ κειψλ δηακνξθψλνληαη κέζσ ηεο αιιειεπίδξαζεο ηνπο. Αλαιχνληαη νη απφςεηο φισλ ησλ κειψλ, ηα απνηειέζκαηα ησλ νπνίσλ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ βαζχηεξε θαηαλφεζε ηνπ ζέκαηνο αιιά θαη ηελ εμαγσγή ησλ ζπκπεξαζκάησλ. Οη νκάδεο αμηνιφγεζεο απνηεινχλ απνδνηηθέο δηαδηθαζίεο έξεπλαο γηαηί θάλνπλ ρξήζε θαη αληινχλ ζηνηρεία απφ ηελ ζπδήηεζε κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ. Δθκεηαιιεχεηαη, δειαδή, ηε θπζηθή ηάζε πνπ παξάγεηαη κέζα ζηηο νκάδεο ησλ αηφκσλ, αξθεί λα κπνξεί λα δηακνξθψζεη θαηάιιεια θαη άλεηα πεξηβάιινληα γηα λα εθθξαζηνχλ νη ζπκκεηέρνληεο. Απηφ επηηπγράλεηε κε ην λα πεηζηνχλ νη ρξήζηεο φηη ε γλψκε ηνπο κεηξάεη θαη φηη δελ δηαηξέρνπλ ηνλ θίλδπλν λα ηνπο αζθεζεί θξηηηθή απφ ηνπο ππφινηπνπο.( Καξαγεσξγίνπ Η. 2008). 43

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 3 3.Κριτήρια Αξιολόγηςησ κατά Νielsen 3.1 Ευρετική αξιολόγηςη Ζ επξεηηθή αμηνιφγεζε απνηειεί κηα απφ ηηο πην γλσζηέο θαη δηαδεδνκέλεο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο ε νπνία έρεη εθαξκνζηεί ζε πνιιέο έξεπλεο. Παξνπζηάζηεθε ην 1990 απφ ηνπο Jacob Nielsen θαη Rolf Molich ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα κεηψζνπλ ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο θαη λα απμήζνπλ ηελ αμηνπηζηία θαη ηελ εκπεηξία ησλ αμηνινγεηψλ. Απνηειεί κηα ππνθεηκεληθή κέζνδνο αλάιπζεο ηνπ ζπζηήκαηνο ζην νπνίν γίλεηαη αμηνιφγεζε. Πξαγκαηνπνηείηαη απφ εηδηθνχο αμηνινγεηέο πνπ ζηεξίδνληαη ζηελ εθαξκνγή ελφο ζπλφινπ επξεηηθψλ θαλφλσλ. Κχξην πιενλέθηεκα ηεο είλαη ε δπλαηφηεηα εθαξκνγήο ηεο ζε θάζε ζηάδην ηνπ θχθινπ ζρεδηαζκνχ θαη ην ρακειφ θφζηνο δηεμαγσγήο ηεο. Ζ επξεηηθή αμηνιφγεζε πξνηείλεηαη λα γίλεηαη θπξίσο απφ εμσηεξηθνχο αμηνινγεηέο νη νπνίνη δελ έρνπλ εκπιαθεί ζηελ αλάπηπμε ηνπ ζπζηήκαηνο πνπ ζα αμηνινγήζνπλ θαη ζηελ πεξίπησζε καο ζηνλ ζρεδηαζκφ ηεο ηζηνζειίδαο. Έρεη δηαπηζησζεί φηη ν θαιχηεξνο αξηζκφο ησλ εμσηεξηθψλ αμηνινγεηψλ είλαη 4-5, ησλ νπνίσλ νη γλψκεο ζπγθαηαιέγνληαη φιεο καδί ζην ηέινο. Ο αξηζκφο απηφο είλαη θαηάιιεινο ψζηε λα κπνξνχλ λα αληηκεησπηζηνχλ ηα πξνβιήκαηα επρξεζηίαο πνπ ππάξρνπλ ζε κηα ηζηνζειίδα. Ζ κέζνδνο απηή εζηηάδεηαη ζε 2 θχξηα ζεκεία: α) ηελ γεληθή ζρεδίαζε ελφο ζπζηήκαηνο θαη β) ηηο ελέξγεηεο, ηα κελχκαηα θαη ηηο δηάθνξεο δηαδηθαζίεο πνπ απαηηνχληαη γηα λα γίλεη κηα ζπγθεθξηκέλε δηεξγαζία. 44

Οη θαλφλεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ επξεηηθή αμηνιφγεζε δελ είλαη απζηεξά δηαηππσκέλνη. Οξηζκέλνη αμηνινγεηέο δίλνπλ πεξηζζφηεξν βαξχηεηα ζε κεξηθνχο θαλφλεο απφ φηη ζε άιινπο. Μεξηθέο θνξέο αλάινγα κε ην αληηθείκελν αμηνιφγεζεο είλαη απαξαίηεην λα δνζεί πεξηζζφηεξε βαξχηεηα ζε θάπνηνπο θαλφλεο. Ο Nielsen έρεη πξνηείλεη δέθα γεληθνχο θαλφλεο (θξηηήξηα) γλσζηνί σο επξεηηθνί ηνπο νπνίνπο ζα αλαπηχμνπκε αλαιπηηθά ζε επφκελν θεθάιαην. θνπφο ηεο κεζφδνπ δελ είλαη λα απνδψζεη ζηνπο ρξήζηεο ήδε δηαπηζησκέλεο κνξθέο αμηνιφγεζεο. Ζ κέζνδνο ηεο επξεηηθήο αμηνιφγεζεο πξνζθέξεη πνιιά πιενλεθηήκαηα φπσο ν εχθνινο εληνπηζκφο πξνβιεκάησλ επρξεζηίαο, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί κε ειάρηζηε πξνζπάζεηα θαη ζε κειινληηθφ ζηάδην, δελ απαηηνχληαη ηειηθνί ρξήζηεο θαη απνηειεί γξήγνξν θαη θζελφ ηξφπν επηζεψξεζεο ηνπ αληηθεηκέλνπ αμηνιφγεζεο. Ωζηφζν ππάξρνπλ θαη ηα κεηνλεθηήκαηα φπσο: νη επξεηηθνί θαλφλεο ηνπ Nielsen δελ κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο, απαηηείηαη εκπεηξία ησλ αμηνινγεηψλ ζηελ εθαξκνγή ησλ θαλφλσλ ηνπ Nielsen θαη είλαη δχζθνιν λα βξεζνχλ εηδηθνί αμηνινγεηέο. Οη αμηνινγεηέο πξέπεη λα ελεκεξψλνληαη γηα ηνπο ζηφρνπο επρξεζηίαο πνπ έρνπλ ηεζεί αιιά θαη λα γλσξίδνπλ πνηνη είλαη νη ρξήζηεο θαη πνηεο νη βαζηθέο ηνπο πξνζδνθίεο. Κάζε αμηνινγεηήο κπνξεί λα επηιέμεη ηα θξηηήξηα κε ηα νπνία ζα αμηνινγήζεη κηα ηζηνζειίδα. Αλαδεηνχλ πξψηα ηα πξνβιήκαηα πνπ πηζαλφλ λα έρνπλ νη αξράξηνη ρξήζηεο. Διέγρνληαη νη ζηφρνη ησλ ρξεζηψλ, νη επξεηηθνί θαλφλεο θαη φινη νη παξάκεηξνη πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνλ ρψξν αμηνιφγεζεο ηεο ηζηνζειίδαο. Δπηπιένλ αλ ππάξρεη ρξφλνο πξνζπαζνχλ λα επηιχζνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ δελ ιχζεθαλ ζε πξνεγνχκελεο έξεπλεο. Οη αμηνινγεηέο βαζκνινγνχλ ηελ ζνβαξφηεηα ησλ πξνβιεκάησλ κε κηα θιίκαθα ζπνπδαηφηεηαο 0-4 (0 δελ είλαη πξφβιεκα επρξεζηηαο, 1 πξφβιεκα αηζζεηηθεο, 2 δεπηεξεχνλ πξνβιεκα, 3 ζνβαξφ πξνβιεκα, 4 θαηαζηξνθηθφ πξφβιεκα). Κάζε αμηνινγεηήο έρεη κηα ιίζηα πξνβιεκάησλ πνπ ηελ βαζκνινγεί ζχκθσλα κε ηελ παξαπάλσ θιίκαθα ζπνπδαηφηεηαο. ην ηέινο φινη νη αμηνινγεηέο ζπγθεληξψλνληαη καδί, δεκηνπξγνχλ κηα θνηλή ιίζηα κε ηα πξνβιήκαηα ηα νπνία έρνπλ εληνπίζεη θαη αληαιιάζζνπλ απφςεηο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπο.( Σζέιηνο, θ.α, 2004) 45

3.2 Κριτήρια αξιολόγηςησ Nielsen Ζ έλλνηα ηεο επρξεζηίαο ηελ νπνία ζα αλαιχζνπκε πεξηζζφηεξν ζην επφκελν θεθάιαην απνηειεί ζεκαληηθφ παξάγνληα γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Δπρξεζηία είλαη ε ηθαλνπνίεζε, θαηαλφεζε θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ δηάθνξσλ ιεηηνπξγηψλ πνπ έρνπλ ρξεζηκνπνηήζεη νη ρξήζηεο απφ ηελ πινήγεζε ηνπο ζε κηα ηζηνζειίδα. ήκεξα ε πξφζβαζε καο ζηνλ ρψξν ηνπ δηαδηθηχνπ καο δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ρξήζεο πνιιψλ πιεξνθνξηψλ. Ωζηφζν νξηζκέλεο πιεξνθνξίεο κπνξεί λα είλαη άζθνπεο, θαθφβνπιεο θαη λα νδεγνχλ ζε ιάζνο ζπκπέξαζκα. Έηζη είλαη αλαγθαίν λα βξεζνχλ θάπνηα θξηηήξηα κε ηα νπνία ζα κπνξέζνπκε λα αμηνινγήζνπκε ηηο ηζηνζειίδεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ. χκθσλα κε ηνλ Jacob Nielsen ( Καςή Μ, 2009) νη ρξήζηεο ησλ ηζηνζειίδσλ δελ κπνξνχλ λα αληεπεμέιζνπλ ζε δχζθνινπο ρεηξηζκνχο θαη ζε αξγέο ζειίδεο. Πξνηηκνχλ ηζηνζειίδεο πνπ κπνξνχλ λα βξνπλ εχθνια ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο, λα είλαη δνκεκέλεο, νξγαλσηηθέο θαη εχθνιεο ζηελ πξφζβαζε ηνπο. Οη άλζξσπνη πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην internet ζηηο κέξεο καο ζέινπλ λα εθηεινχλ ηηο ελέξγεηεο ηνπο γξήγνξα θαη εχθνια. Γελ επηζπκνχλ ηηο κεγάιεο ζειίδεο θαη ηα δηαθεκηζηηθά κελχκαηα πνπ εκθαλίδνληαη θαη απνζπνχλ ηελ πξνζνρή ηνπ ρξήζηε. Αληηζέησο επηζπκνχλ ηζηνζειίδεο πνπ λα έρνπλ επαξθή ππνζηήξημε γηα ηνλ ρξήζηε θαη απνδνηηθή ππνδνκή ζηελ πινήγεζε ηνπο. Απφ ηελ ρξήζε κηαο ηζηνζειίδαο κπνξεί θάπνηνο λα παξαηεξήζεη ππεξβνιηθέο εηθφλεο θαη ειάρηζηεο πιεξνθνξίεο έρνληαο σο απνηέιεζκα ηελ κε ηθαλνπνίεζε ησλ ρξεζηψλ. Έηζη ε επρξεζηία κπνξεί λα καο δψζεη ηελ δπλαηφηεηα αμηνιφγεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ κε βάζε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ηνπο. Παξαθάησ ζα αλαθέξνπκε ηα δέθα (10) θξηηήξηα ηνπ Nielsen ηα νπνία βνεζνχλ ζηνλ εληνπηζκφ ησλ πξνβιεκάησλ πνπ ππάξρνπλ ζε κηα ηζηνζειίδα γηα ηελ ζσζηή αμηνιφγεζε ηεο. 46

Κξηηήξηα Nielsen: 1) Οξαηόηεηα ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο. Σν ζχζηεκα πξέπεη πάληα λα ελεκεξψλεη ηνπο ρξήζηεο ζρεηηθά κε ην ηη ζπκβαίλεη, κέζσ ηεο θαηάιιειεο αλαπιεξνθφξεζεο ζε ζπγθεθξηκέλα ρξνληθά δηαζηήκαηα. Σν πην ζεκαληηθφ πξάγκα πνπ ρξεηάδεηαη λα γλσξίδεη ν ρξήζηεο είλαη ζε πνην site είλαη θαη πνην είλαη ην επφκελν ζσζηφ βήκα γηα λα κπνξεί λα ζπλερίζεη. Ο ρξήζηεο είλαη ζεκαληηθφ λα παξαθνινπζεί ηελ θαηάζηαζε ηνπ ζπζηήκαηνο θαη λα ελεκεξψλεηαη γηα ηηο αιιαγέο ψζηε λα κπνξεί λα αιιειεπηδξά ζσζηά κε ην ζχζηεκα 2) πζρέηηζε ζπζηήκαηνο θαη πξαγκαηηθνύ θόζκνπ. Ζ νξνινγία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζε κηα ηζηνζειίδα πξέπεη λα είλαη ζαθήο θαη θαηαλνεηή πξνο ηνλ ρξήζηε. Ο πξνγξακκαηηζηήο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεί θξάζεηο θαη έλλνηεο επθνινλφεηεο θαη νηθείεο πξνο ηνπο ρξήζηεο απνθεχγνληαο ηνπο φξνπο πνπ λα κελ κπνξνχλ λα θαηαλνεζνχλ. Δπίζεο νη πιεξνθνξίεο πξέπεη λα παξνπζηάδνληαη κε ινγηθή ζεηξά. 3) Έιεγρνο ηνπ ζπζηήκαηνο από ηνλ ρξήζηε. Οξηζκέλνη ρξήζηεο εθηεινχλ ελέξγεηεο θαηά ιάζνο ρσξίο λα κπνξνχλ λα επαλνξζψζνπλ, βάζε ησλ δπλαηνηήησλ πνπ ηνπο παξέρνληαη. Κάζε ηζηνζειίδα ινηπφλ πξέπεη λα παξέρεη ζαθήο θαη εχθνιεο εμφδνπο δηαθπγήο απφ αλεπηζχκεηε θαηαζηάζεηο πνπ κπνξεί λα βξεζνχλ νη ρξήζηεο. Ζ ιεηηνπξγία ηεο επαλάιεςεο θαη ηεο αθχξσζεο κπνξεί λα ππνζηεξηρηεί. 47

4) πλέπεηα θαη ηήξεζε πξνηύπσλ. Οη ρξήζηεο δελ ζα πξέπεη λα αλαξσηηνχληαη γηα ην λφεκα ζπγθεθξηκέλσλ ιέμεσλ, θαηαζηάζεσλ ή ελεξγεηψλ. Πξέπεη λα εθηεινχληαη κε ηνλ ίδην ηξφπν ζε θάζε κέξνο ηνπ ζπζηήκαηνο. Παξαδείγκαηνο ράξε έλαο φξνο πνπ εκθαλίδεηαη πνιιέο θνξέο ζ έλα πξφγξακκα, δελ κπνξεί λα δηαθνξνπνηεζεί απφ ηνλ ρξήζηε γηαηί έρεη ην ίδην λφεκα. 5) Τπνβνήζεζε ρξεζηώλ ζηελ αλαγλώξηζε, δηάγλσζε θαη αλάλεςε από ζθάικαηα. Σα κελχκαηα ιάζνπο πξέπεη λα εθθξάδνληαη ζε απιή γιψζζα, λα είλαη θαηαλνεηά έηζη ψζηε λα ππάξρεη δπλαηφηεηα επίιπζεο απφ ηελ πιεπξά ηνπ ρξήζηε. Δπίζεο ζα πξέπεη λα δίλνληαη θαη νη ηξφπνη επίιπζεο ηνπο. Ωζηφζν έλαο θαιφο ζρεδηαζκφο κπνξεί λα εκπνδίζεη ηελ εκθάληζε ησλ πξνβιεκάησλ θαη απνηειεί πην αμηφπηζηε ηερληθή απφ ηα κελχκαηα ιάζνπο 6) ρεδηαζκόο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε. ηελ πινήγεζε κηαο ηζηνζειίδαο είλαη πνιχ εχθνιν ν ρξήζηεο λα ελεξγήζεη ιάζνο θαη λα βξεζεί ζε κηα αλεπηζχκεηε θαηάζηαζε. Έηζη πξέπεη λα ππάξρεη επηβεβαίσζε πξηλ απφ κηα επηθίλδπλε ελέξγεηα θαη λα απνθεχγεηε ε ρξήζε ηεο ίδηαο εληνιήο, ζε δηαθνξεηηθή θαηάζηαζε κε δηαθνξεηηθή ζεκαζία. Γεληθά φπσο αλαθέξακε θαη πην πάλσ έλαο θαιφο ζρεδηαζκφο είλαη απηφο πνπ κπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ ζσζηή αλάπηπμε ησλ εξγαζηψλ ηνπ ρξήζηε. 7) Διαρηζηνπνίεζε ηνπ κλεκνληθνύ θνξηίνπ. 48

Οη πιεξνθνξίεο θαη νη δηάθνξεο επηινγέο κηαο ηζηνζειίδαο πξέπεη λα είλαη νξαηέο. Να ππνζηεξίδνπλ ηνλ ρξήζηε λα αλαγλσξίδεη θαη φρη λα ζπκάηαη. Σα αληηθείκελα θαη ηα κέζα επηινγήο πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηνλ ρξήζηε ζε κηα ηζηνζειίδα πξέπεη λα είλαη δηαξθψο πξνζβάζηκα θαη νξαηά. Δπίζεο νη νδεγίεο γηα ηελ δηεπθφιπλζε ηεο ρξήζεο κηα ηζηνζειίδαο ζα πξέπεη λα είλαη αλαθηήζηκεο εθφζνλ θξίλεηαη ζθφπηκν. 8) Δπειημία θαη απνδνηηθόηεηα ρξήζεο. Μηα ηζηνζειίδα πξέπεη λα είλαη νξγαλσκέλε κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα κπνξεί λα εμππεξεηήζεη ηφζν ηνπο έκπεηξνπο ρξήζηεο φζν θαη ηνπο άπεηξνπο. Γηα ηελ γξήγνξε εθηέιεζε ησλ εξγαζηψλ πξέπεη λα παξέρνληαη ζπληνκεχζεηο ζηνπο πεπεηξακέλνπο ρξήζηεο. Ωζηφζν δελ πξέπεη λα είλαη εκθαλήο ζηνπο άπεηξνπο γηα λα κελ δπζθνιεχεη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπο. 9) Απνθπγή πεξηηηώλ ζηνηρείσλ. χκθσλα κε απηφ ην θξηηήξην πξέπεη λα απνθεχγνληαη νη πεξηηηέο πιεξνθνξίεο πνπ απνζπνχλ ηελ πξνζνρή ηνπ ρξήζηε. Ζ ππεξβνιηθή ρξήζε ησλ γξαθηθψλ θαη ησλ εηθφλσλ απνηεινχλ ζηνηρεία κε απαξαίηεηα θαη απνπξνζαλαηνιίδνπλ ηνλ ρξήζηε απφ ηελ εξγαζία ηνπ. Ζ ηζηνζειίδα πξέπεη λα είλαη ζρεδηαζκέλε κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα πεξηέρεη κφλν ηηο απαξαίηεηεο γηα ηνλ ρξήζηε πιεξνθνξίεο. 10) Δπαξθήο ππνζηήξημε-βνήζεηα θαη εγρεηξίδηα. 49

Αθφκε θη αλ ν ρξήζηεο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ην ζχζηεκα ρσξίο λα ππάξμεη θάπνηα βνήζεηα, πνιιέο θνξέο είλαη ρξήζηκν λα ππάξρνπλ ειεθηξνληθά εγρεηξίδηα γηα ηελ επαξθή ππνζηήξημε ηνπ. Κάζε ηέηνηνπ είδνπο πιεξνθνξία είλαη απαξαίηεην λα κπνξεί λα αθνινπζεζεί θαη αλαδεηεζεί εχθνια, λα πιεζηάδεη ηελ εξγαζία ηνπ ρξήζηε θαη λα πξνβιέπεη ζπγθεθξηκέλα βήκαηα πνπ πξέπεη λα γίλνπλ. Όπσο αλαθέξακε θαη παξαπάλσ, απηφ πνπ καο νδεγεί ζην λα επηζθεθηνχκε κηα ηζηνζειίδα είλαη είηε γηα λα ζπιιέμνπκε θάπνηεο πιεξνθνξίεο είηε γηα λα ελεκεξσζνχκε γηα θάπνην ζέκα πνπ καο ελδηαθέξεη. Ωζηφζν ε επίζθεςε καο ζ έλα site εθηφο απφ ηελ ελεκέξσζε πξέπεη λα καο αθήζεη θαιέο εληππψζεηο φζν αθνξά ηνλ ηξφπν παξνπζίαζεο ηεο ηζηνζειίδαο.( Καξνχιεο Α., 2010) ΚΕΥΑΛΑΙΟ 4 4. Οι ιςτοςελίδεσ και η ευχρηςτία τουσ 4.1 Οριςμόσ Ιςτοςελίδων Οη ηζηνζειίδεο επί ηεο νπζίαο είλαη θάπνηα έγγξαθα ηα νπνία πεξηθιείνπλ δηαθνξεηηθνχο ηχπνπο απφ δεδνκέλα θαη ζπλδέζκνπο πξνο άιια ζεκεία. Ζ δνκή ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ ζηεξίδεηαη ζ έλα παξφκνην ζχλνιν απφ ζειίδεο νη νπνίεο είλαη ζθνξπηζκέλεο ζηνπο ππνινγηζηέο ηνπ δηαδηθηχνπ. Πξέπεη λα γλσξίδνπκε φηη ζε θάζε 50

ηζηνζειίδα αληηζηνηρεί κηα κφλν δηεχζπλζε (URL). Με ηνλ φξν URL ελλννχκε ηελ πιήξε δηεχζπλζε ηεο ζέζεο ηνπ ηζηνχ. Οη θπιινκεηξεηέο, είλαη θάπνηα εμεηδηθεπκέλα πξνγξάκκαηα ηα νπνία έρνπλ ζαλ ξφιν ηελ εκθάληζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Δθφζνλ επηζπκνχκε ηελ δεκηνπξγία κηαο θαιήο ηζηνζειίδαο (web-site), δελ είλαη απαξαίηεην λα είκαζηε άξηζηνη γλψζηεο θαη ρεηξηζηέο ηνπ θψδηθα HTML, αθνχ ππάξρεη ε δπλαηφηεηα κέζσ ζχγρξνλσλ εθαξκνγψλ νη νπνίεο είλαη πνιχ απιέο ζηε ρξήζε. Ζ πην ζεκαληηθή ελέξγεηα ζηελ νπνία πξέπεη λα πξνβνχκε είλαη κηα βαζηθή κειέηε ιακβάλνληαο ππφςελ παξακέηξνπο πνπ ζα καο βνεζήζνπλ ζηελ νξηζηηθή εηθφλα πνπ ζα έρεη ε ηζηνζειίδα καο, δειαδή : θνπόο ηεο δεκηνπξγίαο ηνπ web-site : Πνηνο είλαη ν ιφγνο γηα ηνλ νπνίν πήξακε ηελ απφθαζε λα θαηαζθεπάζνπκε ηελ ηζηνζειίδα; Γηα ιφγνπο δηαθήκηζεο ηεο επηρείξεζεο καο, γηα λα πξνβάινπκε θάπνην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ ή αθφκα θαη λα πξνβάινπκε ηνλ ίδην καο ηνλ εαπηφ; Δπηζπκεηό αθξναηήξην : Ζ ηζηνζειίδα πνπ ζα θαηαζθεπάζνπκε, επηζπκνχκε λα καγλεηίδεη ηελ πξνζνρή ηπραίσλ επηζθεπηψλ ή ζ απεπζχλεηαη ζε ζπγθεθξηκέλε νκάδα αλζξψπσλ; Ση είδνο αηφκσλ ζέινπκε λα είλαη νη επηζθέπηεο ηεο ηζηνζειίδαο καο; Πεξηερόκελν ησλ ηζηνζειίδσλ : Θέινπκε ε ζειίδα καο λα παξέρεη κηα κεγάιε πνηθηιία απφ πιεξνθνξίεο ή κφλν λα παξέρεη κηα γεχζε ησλ πιεξνθνξηψλ ή ηεο εηθφλαο πνπ θξχβεηαη ζηελ εηαηξία καο; (Υαηδειηάδεο Γ, 2010.). 51

4.2 Καταςκευή Ιςτοςελίδων Δθφζνλ θαηαθέξακε λα δψζνπκε απάληεζε ζηα παξαπάλσ εξσηήκαηα, θαη έρνπκε θαηαιήμεη ζην πσο ζέινπκε λα είλαη ε δνκή ηεο ηζηνζειίδαο καο, ην επφκελν βήκα είλαη λα κεηαθέξνπκε απηά ηα ζηνηρεία θαη ηηο πιεξνθνξίεο ζε κνξθή πνπ ζα ππνζηεξίδεηαη απφ ην Internet. Γειαδή, απηά πνπ ζέινπκε λα πξνβάινπκε, πξέπεη λα ηα θσδηθνπνηήζνπκε ζε γιψζζα HTML. Γηα λα εκβαζχλνπκε ιίγν πεξηζζφηεξν ην ζέκα, πξέπεη λα ηνλίζνπκε φηη γηα ηε θαηαζθεπή ηζηνζειίδσλ ζρεηηθά κ έλα ζέκα είλαη απαξαίηεην : Να γίλεη θαζνξηζκφο ηνπ πεξηερνκέλνπ φπσο επίζεο θαη ε ζπγθέληξσζε ηνπ πιηθνχ ηεο (θείκελν, ήρνο, θσηνγξαθία, θηλνχκελε εηθφλα θ.α.).όιν απηφ ην πιηθφ ζα ζπγθεληξσζεί απφ δηαθνξεηηθέο πεγέο, φπσο απφ πεγέο ήρνπ ή βίληεν, απφ επεμεξγαζηέο θεηκέλνπ ή εηθφλαο ή απφ βάζεηο δεδνκέλσλ. Να γίλεη ζρεδηαζκφο θαη θαηαζθεπή ησλ ηζηνζειίδσλ, κε ηέηνην ηξφπν ψζηε ην ηειηθφ απνηέιεζκα ην νπνίν ζα πξνβάιιεηαη ζηνλ θπιινκεηξεηή λα είλαη επηζπκεηφ ζε ζηνίρηζε, ζε έκθαζε ιέμεσλ θιεηδηψλ, ζε ζπλδέζκνπο θιπ. Να ηνπνζεηεζνχλ νη ηζηνζειίδεο ζ έλαλ εμππεξεηεηή ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ. Ζ δεκηνπξγία κίαο ηζηνζειίδαο είλαη δπλαηφ λα επηηεπρζεί κέζα απφ δηαθνξεηηθέο δηαδηθαζίεο. Οη δεκνθηιέζηεξεο δηαδηθαζίεο θαηαζθεπήο ηζηνζειίδσλ είλαη νη αθφινπζεο: Γξαθή ησλ εηηθεηώλ HTML, κε ηελ ρξεζηκνπνίεζε θάπνηνπ απινχ ζπληάθηε θεηκέλνπ. Απηή ε δηαδηθαζία κνηάδεη κε ηελ κέζνδν ζπγγξαθήο πξνγξάκκαηνο. ε απηή ηελ πεξίπησζε ν δεκηνπξγφο ηεο ηζηνζειίδαο πξνβάιιεη ηηο θαηάιιειεο εηηθέηεο κέζα ζην θείκελν ηεο ζειίδαο, δίρσο λα έρεη άκεζε εηθφλα ηνπ απνηειέζκαηνο. Απηφο ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη είλαη ν πην δχζθνινο ηξφπνο 52

θαηαζθεπήο ηζηνζειίδαο, κηαο θαη είλαη αλαγθαίν λα είζαη άξηζηνο γλψζηεο ησλ εηηθεηψλ θαη λα γλσξίδεηο ηνλ ηξφπν ζχληαμήο ηνπο. Υξήζε πξνγξακκάησλ ζύληαμεο ηζηνζειίδσλ, ησλ νπνίσλ ε ιεηηνπξγία είλαη πεξίπνπ ίδηα κε ηνπο γλσζηνχο θεηκελνγξάθνπο, ζε απηή ηελ πεξίπησζε ν ρξήζηεο κπνξεί άκεζα λα παξαθνινπζεί ην απνηέιεζκα WYSIWYG (what you see is what you get).απνηειεί ηνλ πην εχθνιν ηξφπν αιιά ιηγφηεξν επέιηθην απφ ηνλ πξνεγνχκελν. Απηόκαηα κέζσ πξνγξακκάησλ. ε απηή ηελ πεξίπησζε, πιεξνθνξίεο νη νπνίεο είλαη απνζεθεπκέλεο ζε θάπνηα βάζε δεδνκέλσλ κπνξεί λα γίλνπλ δηαζέζηκεο ζηνλ παγθφζκην ηζηφ κε ηελ κνξθή ηζηνζειίδσλ, θαη φιε απηή ηελ απηφκαηε κεηαηξνπή αλαιακβάλνπλ θάπνηα θαηάιιεια πξνγξάκκαηα. Σα πην πνιιά γλσζηά παθέηα θεηκέλνπ, παξνπζηάζεσλ, ινγηζηηθψλ θχιισλ θαη ρεηξηζκνχ βάζεσλ δεδνκέλσλ έρνπλ ελζσκαησκέλε ηελ δπλαηφηεηα απηφκαηεο κεηαηξνπήο ηνπ εγγξάθνπ ζε HTML. (Υαηρειηάδεο 2010.) 4.3 Ευχρηςτία Ιςτοςελίδων Πξηλ αλαθεξζνχκε ζηνλ φξν ηεο επρξεζηίαο, θαιφ ζα ήηαλ λ αλαθέξνπκε, πσο γηα λα πξνβνχκε ζε κηα ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε ηζηνζειίδσλ, πξέπεη πξψηα απ φια λα νξίζνπκε έλα κέηξν, επηζηεκνληθά ηεθκεξησκέλν πάλσ ζην νπνίν ζα ζηεξηρηεί ε ζχγθξηζε. Γηα ηελ ηζηνξία θαιφ είλαη λα ζπκίζνπκε φηη ν φξνο επρξεζηία (Usability) ρξεζηκνπνηήζεθε πξψηε θνξά απφ ηνλ J.Nielsen,ν νπνίνο ζεσξείηαη πξσηεξγάηεο ζ απηφ ην επηζηεκνληθφ ηκήκα. Όηαλ αθνχκε ηελ ιέμε επρξεζηία, ην πξψην πξάγκα πνπ ζθεθηφκαζηε είλαη φηη πξφθεηηαη γηα θάηη ην νπνίν είλαη εχθνιν ζηελ ρξήζε. ηελ 53

πεξίπησζε καο ζα κπνξνχζακε λα πνχκε πσο ε ιέμε θαηαιιειφηεηα αληηπξνζσπεχεη θαηά κεγάιν βαζκφ ηελ έλλνηα ηνπ φξνπ επρξεζηία. Γηα λα γίλεη αληηιεπηφ ην ζθεπηηθφ ζα δψζνπκε έλα παξάδεηγκα, έλα ζθπξί είλαη εχρξεζην γηα λα θαξθψζνπκε θάπνην θαξθί, άιια φρη γηα λα θφςνπκε έλα δέληξν. Ζ επρξεζηία εμππεξεηεί θάζε θνξά θάπνην ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ, θαη απφ απηφ θξίλεηαη ε ζρέζε πνπ ζα αλαπηπρζεί, δειαδή ε αιιειεπίδξαζε αλάκεζα ζηνλ ρξήζηε θαη έλαλ ηζηνρψξν. Πξέπεη λα μεθαζαξίζνπκε πσο ε θαηαιιειφηεηα δελ έρεη θακία ζρέζε κε ην θφζηνο ή άιια ηέηνηα επνπζηψδε ραξαθηεξηζηηθά, άιια πνηα γλψκε έρεη δηακνξθψζεη ν ρξήζηεο απέλαληη ζε κηα ηζηνζειίδα. Ζ επρξεζηία, αλ θαη απνηειεί ζρεηηθά λέν ηνπίν έξεπλαο, πξνζεγγίδεη αξθεηνχο επηζηεκνληθνχο ηνκείο. Πξνο ην παξφλ φκσο ε ρξεζηκφηεηα ηεο επρξεζηίαο πξαγκαηνπνηείηαη θαηά θχξην ιφγν ζην ρψξν φπνπ πξσηνμεθίλεζε, δειαδή ζηνπο ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο θαη ηδίσο ζην ινγηζκηθφ θαη ηα ζπζηήκαηα. Γίλνληαη πξνζπάζεηεο θαη ζην ρψξν ηνπ Internet, άιια απηέο είλαη επηθεληξσκέλεο ζην θέξδνο ηνπ ρξήζηε, ζην πφηε θαη πψο κηα ηζηνζειίδα είλαη βνιηθή. Ο Nielsen ηνπνζεηεί ηελ επρξεζηία ζην ρψξν ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ κε ηελ κέζνδν ηεο επαγσγήο. Αξρίδεη απφ ηελ έλλνηα ηεο απνδνρήο (acceptability) ηνπ ζπζηήκαηνο, ην νπνίν δείρλεη ην βαζκφ κε ηνλ νπνίν ην ζχζηεκα ηθαλνπνηεί φιεο ηηο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ. Ζ απνδνρή πεξηιακβάλεη ηελ επρξεζηία, άιια δελ εμνκνηψλεηαη κε απηήλ. Δπίζεο πεξηιακβάλεη δηάθνξεο πξαθηηθέο απαηηήζεηο φπσο πξνζηηφ θφζηνο, ζπκβαηφηεηα κε άιια ζπζηήκαηα πνπ βξίζθνληαη ζε ιεηηνπξγία, αμηνπηζηία απνηειεζκάησλ θαη ηελ έλλνηα ηεο ρξεζηκφηεηαο (Usefulness).Με ηελ ζεηξά ηεο ε ρξεζηκφηεηα δηαηξείηαη ζε ρξεζηηθφηεηα (Utility) θαη επρξεζηία (Usability).Ο φξνο ρξεζηηθφηεηα πεξηιακβάλεη ηελ ηθαλφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο λα εθηειέζεη θάπνην ζπγθεθξηκέλν έξγν. Ζ επρξεζηία είλαη πφζν εχθνια κπνξνχλ νη ρξήζηεο λα εθκεηαιιεπζνχλ ηελ ρξεζηηθφηεηα, ηηο δπλαηφηεηεο δειαδή πνπ παξέρεη ην ζχζηεκα. 54

4.4 Σα Φαρακτηριςτικά τησ Ευχρηςτίασ Παξαθάησ ζα αλαθέξνπκε θάπνηα θξηηήξηα επρξεζηίαο ηα νπνία έρεη δηαηππψζεη ν Nielsen (Γνχλαξε Α, 2009): Δπκάζεηα (learnability) : ην πφζν εχθνια κπνξεί θάπνηνο λα κάζεη λα ρεηξίδεηαη έλα ζχζηεκα κέρξη ην ζεκείν ζην νπνίν, ζα είλαη ηθαλφο κε ηελ ρξήζε απηνχ ηνπ ζπζηήκαηνο λα παξάγεη έξγν. Αο πάξνπκε ζαλ δεδνκέλν φηη φινη έρνπλ πιήξε ή ελ κέξεη έιιεηςε γλψζεο ζρεηηθά κε ηελ ρξήζε ηνπ ζπζηήκαηνο. Θα εμαηξέζνπκε ηηο αλαβαζκίζεηο παιαηφηεξσλ ζπζηεκάησλ θαη ηα ζπζηήκαηα κηαο ρξήζεο ( π.ρ. ζχζηεκα μελάγεζεο ελφο κνπζείνπ ). Σν ζχλνξν κεηαμχ ηεο γλψζεο θαη ηεο άγλνηαο, ζρεηηθά κ έλα ζχζηεκα είλαη έλα ζέκα ιίγν δπζλφεην. Θα κπνξνχζακε λ αλαθεξζνχκε απνθιεηζηηθά ζε θάπνηνλ πνπ έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα αληαπεμέιζεη κηα ζπγθεθξηκέλε ιεηηνπξγία κε ηελ ππνζηήξημε απηνχ ηνπ ζπζηήκαηνο. Καλέλαο δελ κπνξεί λα μεθηλήζεη κηα εξγαζία φηαλ δελ αηζζάλεηαη πξνεηνηκαζκέλνο θαη δελ έρεη απνθηήζεη πιήξε εκπεηξία κε έλα ζχζηεκα. Απνδνηηθόηεηα (Efficiency) : ε ηθαλφηεηα θάπνηνπ λα θηάζεη ζην κέγηζην επίπεδν παξαγσγήο κε ηελ ρξήζε ελφο ζπζηήκαηνο, εθφζνλ έρεη κάζεη λα δηεπζχλεη ην ζχζηεκα. Με ηνλ φξν απνδνηηθφηεηα κηιάκε γηα ηελ πην κεγάιε απφδνζε πνπ ζα κπνξνχζε λα πεηχρεη ν ρξήζηεο, εθφζνλ έρεη πεξάζεη απφ ην ζηάδην ηεο κάζεζεο θαη έρεη απνθηήζεη γλψζεηο πνπ αθνξνχλ ην ρεηξηζκφ ηνπ ζπζηήκαηνο. 55

Οη πην πνιινί ρξήζηεο παξαβιέπνπλ ην ζηάδην ηεο κάζεζεο πξηλ θηάζνπλ ζην ζεκείν πνπ ζα γλσξίδνπλ ηα πάληα, θαη αξθεηέο θνξέο δελ δίλνπλ ηελ απαηηνχκελε βαξχηεηα ζε γλσξίζκαηα (features) ηα νπνία είλαη εχθνια ζηε κάζεζε θαη ζα ζπκβάινπλε ζηε θαιχηεξε απφδνζε. Ζ εκπεηξία πνπ απνθηά θάπνηνο, θαζνξίδεη άκεζα θαη ηελ απφδνζε ηνπ ρξήζηε. Απηφ κπνξνχκε λα ην δνχκε θαη ζε ζπλάξηεζε κε ην ρξφλν, δειαδή φζν πην πεπεηξακέλνο είλαη έλαο ρξήζηεο ηφζν πην ιίγν ρξφλν ρξεηάδεηαη γηα λα εθηειέζεη θάπνηα ιεηηνπξγία. Αλαθιεζηκόηεηα (Memorability) : ν φξνο αλαθέξεηαη ζηελ πεξίπησζε πνπ θάπνηνο ρξήζηεο γηα αξθεηή ρξνληθή πεξίνδν δελ αζρνιείηαη κε ην ζχζηεκα, φηαλ φκσο ρξεηαζηεί λα μαλά δνπιέςεη πάλσ ζε απηφ λα ζπκάηαη πψο λα ην ρεηξηζηεί. Να έρεη δειαδή ζηε κλήκε ηνπ ηα πην πνιιά βήκαηα γηα ηελ εθηέιεζε ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ε αλαθιεζηκφηεηα αθνξά ηνπο ρξήζηεο πνπ αλά ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα ρξεζηκνπνηνχλ έλα ζχζηεκα. Αθνξά δειαδή πξνγξάκκαηα ηα νπνία παξέρνπλ ζπγθεθξηκέλεο ιεηηνπξγίεο ή πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη ππνρξεσηηθά ζε νξηζκέλεο ρξνληθέο πεξηφδνπο (π.ρ. ε κεληαία αλαλέσζε αληηβηνηηθψλ ινγηζκηθψλ). Απφ ηα γλσξίζκαηα ηεο επρξεζηίαο, ε αλαθιεζηκφηεηα είλαη ην ραξαθηεξηζηηθφ φπνπ ζπάληα απνηέιεζε αληηθείκελν έξεπλαο. Σηο πην πνιιέο θνξέο ν ίδηνο ν ρξήζηεο θάλεη κέηξεζε ησλ ρξφλσλ πνπ απαηηνχληαη γηα θάπνηα ζπγθεθξηκέλε ιεηηνπξγία, πξηλ θαη κεηά ηελ απνκάθξπλζε ηνπ γηα έλα νξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα απφ ην ζχζηεκα. Τπάξρεη θαη έλαο άιινο ηξφπνο κέηξεζεο ηεο αλαθιεζηκφηεηαο πνπ είλαη ηα ηεζη κλήκεο. Απηφο ν ηξφπνο φκσο δελ είλαη ηφζν αληηθεηκεληθφο, εθφζνλ ζηηο κέξεο καο ην πεξηβάιινλ ησλ ινγηζκηθψλ ζπζηεκάησλ ελφο ππνινγηζηή, είλαη ηφζν θηιηθφ πξνο ην ρξήζηε θαη ε δηαδηθαζία δίλεηαη κε ηνλ πην γξαθηθφ ηξφπν πνπ δελ είλαη απαξαίηεηε ε απνκλεκφλεπζε αιιά κφλν ε επηβεβαίσζε ησλ πξνζθεξφκελσλ ππελζπκίζεσλ. 56

Λάζε : ζ έλα ζχζηεκα ζα πξέπεη λα ππάξρνπλ θάπνηεο παξάκεηξνη πνπ ζα ζπκβάινπλ ζηελ απνθπγή ιαζψλ, θαη γηα ηα ειάρηζηα ιάζε πνπ ηπρφλ γίλνπλ ζα πξέπεη λα ππάξρεη ε δπλαηφηεηα επηδηφξζσζεο ηνπο. Σν πην ζεκαληηθφ είλαη λα απνθεχγνληαη ηα ιάζε πνπ δελ κπνξνχλ λα επηδηνξζσζνχλε θαη είλαη ηθαλά λα θαηαζηξέςνπλ ην ζχζηεκα. Σα ιάζε ηα νπνία κπνξνχλ λα δηνξζσζνχλε, είλαη απιά θάπνηεο ιαλζαζκέλεο θηλήζεηο νη νπνίεο νδεγνχλ ζε δηαθνξεηηθή έθβαζε απ απηή πνπ πεξηκέλακε. Ζ δεκηά έρεη σο απνηέιεζκα ηελ ζπαηάιε ρξφλνπ θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ηνπ ρξήζηε. Σα θαηαζηξνθηθά ιάζε ηα νπνία δελ πέθηνπλε ζηελ αληίιεςε ηνπ ρξήζηε ή δελ κπνξεί λα ηα εληνπίζεη, έρνπλε ζαλ απνηέιεζκα λα βγεη πξνβιεκαηηθή ε εξγαζία ή αθφκα ρεηξφηεξα λα ππάξμεη απψιεηα φισλ φζσλ έρνπλ παξαρζεί κέρξη εθείλε ηελ ζηηγκή. Ιθαλνπνίεζε : έλα ζχζηεκα θαηά ηελ ρξεζηκνπνίεζε ηνπ απφ ηνπο ρξήζηεο, ζα πξέπεη λα είλαη επράξηζην, θηιηθφ θαη αξεζηφ. Βέβαηα απνηειεί έλα ππνθεηκεληθφ ραξαθηεξηζηηθφ επεηδή ν θάζε ρξήζηεο παίξλεη ηθαλνπνίεζε απφ δηαθνξεηηθά πξάγκαηα. Ζ ηθαλνπνίεζε ε νπνία εθθξάδεηαη απφ θάπνηνλ ρξήζηε, είλαη ζαθψο επεξεαζκέλε απφ ηελ γεληθή άπνςε πνπ έρεη γηα ηνπο ππνινγηζηέο, ηδίσο γηα ην πφζν θαιά πηζηεχεη φηη κπνξεί λα ηνπο ρεηξηζηεί. Οη απαληήζεηο ζε ζρέζε κε ηηο εξσηήζεηο πνπ έρνπλε ζηφρν ηελ ηθαλνπνίεζε πνπ θεξδίδεη θάπνηνο κε ηελ ρξεζηκνπνίεζε ελφο ζπζηήκαηνο ζίγνπξα δελ κπνξεί λα είλαη αληηθεηκεληθέο. Ωζηφζν είλαη δπλαηφλ λα γίλεη έλαο πεξηνξηζκφο ηνπ πεδίνπ ηνπο (π.ρ κ έλα ζχλνιν πξνθαηαζθεπαζκέλσλ ζχλζεησλ επηινγψλ).απφ έλα ζχλνιν απαληήζεσλ είλαη δπλαηφλ λα πξνθχςεη έλαο κέζνο φξνο θαη έπεηηα λα γίλεη ε κειέηε ηνπ. Ζ γλψκε γηα έλα ζχζηεκα αξθεηέο θνξέο είλαη δηαθνξεηηθή αλάινγα κε ην αλ αθνινπζεί δνθηκαζηηθή ή πξαγκαηηθή ρξήζε (πξάγκα πνπ ην θάλεη πην έγθπξν).ζ πξψηε εληχπσζε παίδεη βαζηθφ ξφιν γηαηί κέλεη ζηελ κλήκε. Σν πφζν δχζθνιν θαίλεηαη λα είλαη θάπνην ζχζηεκα ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη εθθξάδεη θαη ηνπο πηζαλνχο ρξήζηεο πνπ ζα δηψμεη. 57

Ο βαζκφο δπζθνιίαο πνπ ζπλαληά θάπνηνο ρξήζηεο ζηε ιεηηνπξγία ελφο ζπζηήκαηνο, δηακνξθψλεη θαη ηελ άπνςε ηνπ γη απηφ. Δπνκέλσο, γηα εκπνξηθνχο ζθνπνχο είλαη πξνηηκφηεξν ην ζχζηεκα λα είλαη φζν γίλεηαη πην απινπνηεκέλν κε επράξηζην πεξηβάιινλ δηεπαθήο (interface), ζε αληίζεζε κ έλα εμαηξεηηθφ πεξηβάιινλ ην νπνίν φκσο ζα ήηαλ πνιχπινθν θαη απξφζηην. Ηδηαίηεξε έκθαζε δίλεη ν Nielsen ζην γεγνλφο φηη απηά ηα πέληε γλσξίζκαηα δελ ζπκπνξεχνληαη πάληα ηαπηφρξνλα. Όηαλ δίλεηαη πεξηζζφηεξε έκθαζε ζε θάπνην ζπγθεθξηκέλν ραξαθηεξηζηηθφ, ηφηε είλαη πνιχ πηζαλφ λα κελ θηάζεη ζην αλακελφκελν ζεκείν θάπνην άιιν. Έλαο ηξφπνο γηα λ απνθχγνπκε αλεπηζχκεηεο επηπηψζεηο κέζσ ιαζψλ, ζα ήηαλ λα γίλεη πην πνιχπινθε θαη απιεζίαζηε ε πξφζβαζε ζε δσηηθά κέξε ηνπ ζπζηήκαηνο. Μηα ηέηνηα πξσηνβνπιία ζα έζεηε ζε πεξηνξηζκφ ηελ ειεπζεξία θηλήζεσλ ησλ πεπεηξακέλσλ ρξεζηψλ. Οη Lansdale θαη Omerod (Γνχλαξε Α, 2009) γξάθνπλ πσο «ν φξνο επρξεζηία έρεη δεκηνπξγεζεί γηα λα πεξηγξάςεη ην ζχλνιν ησλ πξνηεξαηνηήησλ, νη νπνίεο ζα πξέπεη λ αμηνινγνχληαη ζε κηα αιιειεπίδξαζε ή γηα λα πεξηγξάςεη ηελ θαιή πνηφηεηα πνπ κηα αιιειεπίδξαζε πξέπεη λα έρεη». Δίλαη φκσο, ηφζν ζεκαληηθφ ην πεξηβάιινλ αιιειεπίδξαζεο γηα ην νπνίν γίλεηαη ζπλέρεηα αλαθνξά; ηελ πξαγκαηηθφηεηα ην πεξηβάιινλ αιιειεπίδξαζεο είλαη εθείλν ην δσηηθφ θνκκάηη ηνπ ζπζηήκαηνο, κε ην νπνίν έξρεηαη ζε άκεζε επαθή ν ρξήζηεο ζσκαηηθά, λνεηά ή κε ηελ αληίιεςε. Σν πεξηβάιινλ αιιειεπίδξαζεο ζηνρεχεη ζην λα ππάξρεη άξηζηε επηθνηλσλία θαη δξνκνιφγεζε πιεξνθνξηψλ κεηαμχ ηνπ ρξήζηε θαη ηνπ ζπζηήκαηνο. Αλ απηή ε αιιειεπίδξαζε είλαη ειιεηπηηθή ηφηε κπνξεί λα έρνπκε νινθιεξσηηθή αζηνρία ηνπ ζπζηήκαηνο. Γίλνληαο έκθαζε ν Nielsen ζηελ επρξεζηία ηνλίδεη φηη είλαη κηα αληηπξνζσπεπηηθή άπνςε ηεο γεληθήο απνδνρήο ηνπ ζπζηήκαηνο.(γνχλαξε, 2009) 58

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 5 5. Αξιολόγηςη ιςτοςελίδων Οη ηζηνζειίδεο δεκηνπξγνχληαη γηα λα εμππεξεηήζνπλ ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο θαη αλάινγα αλ πεηπραίλνληαη νη ζηφρνη ή φρη, ηφηε ραξαθηεξίδνληαη σο αμηφπηζηεο ή κε αμηφπηζηεο αληίζηνηρα. Ζ έξεπλα πνπ γίλεηαη γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ είλαη ζεκαληηθή, θαη πξέπεη λα γίλεηαη. Οη ιφγνη είλαη ηφζν ζεκαληηθνί φζν είλαη θαη ε έξεπλα. Ζ αμηνιφγεζε είλαη κία δηαδηθαζία ε νπνία ζπλαληάηαη θαη ζηνλ ηζηνρψξν. Ο δπλακηθφο ραξαθηήξαο ηνπ παγθνζκίνπ Ηζηνχ, ε δπλαηφηεηα λα ηνπνζεηεζεί θάζε εθαξκνγή ζηνλ Ηζηφ, πξηλ ηελ ηειηθή ηεο κνξθή, ην γεγνλφο φηη νη ρξήζηεο είλαη πνιιέο θνξέο άγλσζηνη καο νδεγνχλ ζηε δεκηνπξγία φιν θαη πεξηζζφηεξσλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο. Ζ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο βνεζάεη ζην λα ειέγρεηε θαηά πφζν νη ζηφρνη πνπ έρνπλ ηεζεί απφ ηελ αξρή, έρνπλ επηηεπρζεί, θαη θαηά πφζν ρξεηάδνληαη θάπνηα βειηίσζε. Αξρηθά, κέζσ ηεο έξεπλαο ηεο αμηνιφγεζεο είλαη ζεκαληηθφ λα κειεηεζεί ε επρξεζηία ησλ ηζηνζειίδσλ, πφζν εχθνιν είλαη ζην ρξήζηε λα θάλεη δηάθνξεο ελέξγεηεο θαηά ηελ πινήγεζή ηνπ ζηελ ηζηνζειίδα. Μία ηζηνζειίδα πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ επρξεζηία ζα πξέπεη λα παξνπζηάδεη ζηνλ ρξήζηε ηηο πιεξνθνξίεο κε πιήξε θαη ζαθή ηξφπν, λα δίλεη ηηο ζσζηέο επηινγέο θαη λα παξνπζηάδεη ηα ζσζηά ζηνηρεία ζηε ζσζηή ζέζε. Αθνινχζσο ειέγρεηαη ην πφζν εμππεξεηηθέο είλαη νη ζειίδεο ζηνπο ρξήζηεο ηνπο. Αλ δειαδή ηα ζηνηρεία πνπ παξνπζηάδνληαη κέζα απφ ηηο ζειίδεο είλαη πιήξε, βνεζνχλ ην ρξήζηε λα βξεη ηελ πιεξνθνξία πνπ ρξεηάδεηαη γηα ηελ δηθή ηνπ έξεπλα. Ζ έξεπλα επίζεο κπνξεί λα δψζεη λέα ζηνηρεία ζηνπο θαηφρνπο ψζηε λα κπνξέζνπλ νη ηδηνθηήηεο ησλ ηζηνζειίδσλ λα ηηο αλαλεψλνπλ ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα, 59

ζπκπεξηιακβάλνληαο ηα λέα ζηνηρεία θαη νη ηζηνζειίδεο λα ζπκβαδίδνπλ κε ηα λέα θαη ζχγρξνλα δεδνκέλα. Αθφκε κε ηελ ζπρλή αλαλέσζε ησλ ζειίδσλ κπνξνχλ λα δηνξζψλνληαη ηπρφλ ιάζε πνπ γίλνληαη θαηά ηνλ ζρεδηαζκφ ηνπο. Απηά ηα ζηνηρεία ηα νπνία πξέπεη λα ειέγρνληαη ζηηο ηζηνζειίδεο είλαη ε θαηαιιειφηεηα ηεο θάζε ηζηνζειίδαο, ην πεξηερφκελν ηεο, ν ζρεδηαζκφο ηεο θαη αλ είλαη θαηαλνεηή ζε φινπο. Δπηπιένλ κέζσ ηεο έξεπλαο αληηκεησπίδνληαη δηάθνξα πξνβιήκαηα πνπ εκθαλίδνληαη αλά δηαζηήκαηα ζηηο ηζηνζειίδεο, θαζνξίδεηαη ην πφζν πεηπρεκέλε είλαη ε ζειίδα θαη ηέινο ην πφζν απνηειεζκαηηθή ηειηθά είλαη ε ηζηνζειίδα απηή. 5.1 τοιχεία που εξάγονται από την έρευνα Με ηελ έξεπλα ηεο αμηνιφγεζεο γίλεηαη πξνζπάζεηα λα δνζνχλ δηάθνξα ζηνηρεία γηα ηηο πνηθίιεο ηζηνζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ. Μέζσ ηεο έξεπλαο επηζεκαίλνληαη ζηνηρεία γηα ην πφζν εχθνιε είλαη κηα ηζηνζειίδα ζηε ρξήζε ηεο. Ζ επθνιία κπνξεί λα αλαθέξεηαη αξρηθά ζηελ εχθνιε πξφζβαζε ηεο επηζπκεηήο ηζηνζειίδαο. Καη ζηε ζπλέρεηα ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ην ζέκα πνπ απαζρνιεί ηνλ ηειηθφ ρξήζηε. Ωο αλαθνξά ηηο ζειίδεο ησλ παλεπηζηεκίσλ θαη ησλ ΣΔΗ πξέπεη λα ππάξρεη εχθνιε θαη γξήγνξε πξφζβαζε ζε φινπο. Σα παλεπηζηήκηα θαη ηα ΣΔΗ, γηα ηνλ ιφγν φηη ζπλήζσο πεξηιακβάλνπλ πνιιά ηκήκαηα, πνιιέο θνξέο ρξεζηκνπνηνχλ κία ζειίδα γηα φια ηα ηκήκαηα θαη απφ εθεί θαηεπζχλνπλ ηνλ ρξήζηε γηα λα αλαδεηήζεη ην θαηάιιειν ηκήκα. Μέζα απφ ηελ έξεπλα ινηπφλ, γίλεηαη πξνζπάζεηα λα κειεηεζεί πφζν εχθνιν ηειηθά είλαη απηφ, ή πφζν δχζθνιν. Σν ίδην ζπκβαίλεη θαη κε ηηο δηάθνξεο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνπλ νη ηζηνζειίδεο. Αλ δειαδή είλαη πιήξεο νη δηάθνξεο πιεξνθνξίεο πνπ πξνβάινπλ ή αθφκε θαη αλ είλαη θαηάιιειεο θαη έγθπξεο. Ζ έξεπλα κπνξεί λα δψζεη ηα θαηάιιεια ζηνηρεία ψζηε λα δηαπηζηψζνπκε αλ ππάξρεη ζαθή θαζνδήγεζε, θαηάιιειε βνήζεηα, θαη αλ είλαη ηππνπνηεκέλεο νη πιεξνθνξίεο ζε απιή θαη θαηαλνεηή κνξθή. 60

Ο ζεκαληηθφηεξνο ιφγνο πνπ γίλεηαη ε έξεπλα είλαη γηα λα βξεζνχλ θαη λα επηζεκαλζνχλ ηα δηάθνξα ειαηηψκαηα ησλ ηζηνζειίδσλ ή νη δηάθνξεο απνθιίζεηο δεδνκέλσλ θαη λα επηηξέςεη ηελ δηελέξγεηα αιιαγψλ θαη βειηηψζεσλ θπξίσο ησλ ηζηνζειίδσλ, νη νπνίεο λα ζπκβαδίδνπλ ζε λέα δεδνκέλα. Δπηπιένλ ζεκαληηθφ ζηνηρείν είλαη ε εγθπξφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ παξέρνπλ νη ηζηνζειίδεο, ψζηε λα κελ νδεγεζνχλ νη ρξήζηεο ζε παξαπιεξνθφξεζε ή ζε θάπνηα άηνπα ζπκπεξάζκαηα. Με απνηέιεζκα λα δηεπθνιχλνπκε ηνπο ζηφρνπο ηεο έξεπλαο θαη λα θαηαηνπίζνπκε πην ζχληνκα ηελ έξεπλα ησλ ρξεζηψλ 5.2 Μεθοδολογία Έρευνασ Όπσο αλαθεξζήθακε παξαπάλσ ε ζπγθεθξηκέλε έξεπλα γίλεηαη κε ηελ ρξήζε εξσηεκαηνινγίνπ. Μέζσ ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ πξνζπαζνχκε λα δνχκε αλ νη ρξήζηεο είλαη ηθαλνπνηεκέλνη απφ ηελ ρξήζε ησλ ηζηνζειίδσλ ησλ ΑΔΗ ή ΣΔΗ θαη πφζν εμππεξεηηθέο κπνξεί λα είλαη απηέο νη ηζηνζειίδεο. ε αληίζεηε πεξίπησζε λα γίλεη πξνζπάζεηα αιιαγήο θαη θπξίσο βειηίσζεο απηψλ γηα ηελ θαιχηεξε πξφζβαζε ησλ ρξεζηψλ. Υξεζηκνπνηνχκε έλα ηππνπνηεκέλν δνκεκέλν εξσηεκαηνιφγην. Με ηε ρξήζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ ππάξρεη άκεζε επηθνηλσλία κε ηνλ εξσηψκελν, γηα λα γίλεη ε ζπιινγή πιεξνθνξηψλ ζε ειάρηζην ρξφλν. Οη εξσηήζεηο δηαηππψλνληαη κε επηκνλή ζε ζέκαηα πνπ καο ελδηαθέξνπλ ζρεηηθά κε ηηο ηζηνζειίδεο ησλ ΑΔΗ θαη ΣΔΗ, ψζηε λα πάξνπκε πιεξνθνξίεο ρξήζηκεο θαη θαηλνχξηεο πνπ ζα νδεγήζνπλ ζηε βειηίσζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Τπάξρεη ηεξαξρηθή δνκή ζηηο εξσηήζεηο καο γηα γεληθά θαη εηδηθά ζέκαηα. Αθφκε ην εξσηεκαηνιφγην είλαη δνκεκέλν κε βάζε ηα θξηηήξηα ηνπ Nielsen, ηα νπνία αλαθέξακε θαη ζην παξαπάλσ θεθάιαην. Παξαθάησ ζα αλαθεξζνχλ ηα βήκαηα γηα ηελ αμηνιφγεζε. Ση βήκαηα αθνινπζνχκε γηα λα ζρεδηάζνπκε ηελ αμηνιφγεζε. Σεθκεξίσζε ηνπ γεληθνύ πιαηζίνπ. Ζ αμηνιφγεζε ηνπ ζρεδηαζκνχ ζα κπνξνχζε λα αξρίζεη ηελ ίδηα ψξα πνπ ζθεπηφκαζηε ζρεηηθά κε ην ζρέδην ηνπ πξνγξάκκαηνο καο, δειαδή ηα βήκαηα πνπ ζα αθνινπζήζνπκε γηα λα πξαγκαηνπνηήζνπκε ηελ αμηνιφγεζε, ην πιάλν πνπ ζα 61

ρξεζηκνπνηήζνπκε. Αιιά πψο αξρίδνπκε? Ση ρξεηάδεηαη λα ζθεθηνχκε ζηα πξφσξα ζηάδηα ηνπ πξνγξακκαηηζκνχ θαη ηνπ ζρεδηαζκνχ ηεο αμηνιφγεζεο. Ξεθηλψληαο ηελ δηαδηθαζία απνζαθελίδνληαο ηηο αλάγθεο πνπ πξνζπαζνχκε λα απεπζπλζνχκε, πνην ζα είλαη ην θνηλφ ( αθξναηήξην), ην πεξηβάιινλ ή ην γεληθφ πιαίζην, κέζα ζην νπνίν ην πξφγξακκα καο ζα ιεηηνπξγήζεη. Πξφζθαην Πξφγξακκα θαη Αμηνιφγεζε ρεδηαζκνχ. 1) ε ηη αλάγθεο πξνζπαζνχκε λα απεπζπλζνχκε? 2) Πψο απηέο νη αλάγθεο αλαγλσξίδνληαη θαιχηεξα? 3) Πνην είλαη ην θνηλφ ζην νπνίν ζηνρεχνπκε? 4) Ση παξάγνληεο ζα επεξεάζνπλ ηα επίπεδα ζπκκεηνρήο θαη ηελ επηηπρία ηνπ πξνγξάκκαηνο? Φόλην ηνπ πεδίνπ δξάζεσο ηεο αμηνιόγεζεο.(bond, et al.. 1997) Αξρίδνληαο κε ηελ ηεθκεξίσζε ηνπ γεληθνχ πιαηζίνπ θαη ηηο αλάγθεο. Ζ ηεθκεξίσζε είλαη έλα ζπνπδαίν κέξνο ηεο αμηνιφγεζεο. Απηφ έρεη ζαλ ζπλέπεηα λα πεξηγξάθεη (κάιινλ λα αμηνινγήζεη) θαηαζηάζεηο, γεγνλφηα ή αλζξψπνπο πνπ ζπληεινχλ γηα λα θεξδίζνπλ θαιχηεξε θαηαλφεζε ηνπ γεληθνχ πιαηζίνπ εληφο ηνπ νπνίνπ έλα πξφγξακκα ιακβάλεη ρψξα. Γηα παξάδεηγκα, πνηα είλαη ηα θνηλσληθννηθνλνκηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο θνηλφηεηαο ηνπ ζηνρεπφκελνπ θνηλνχ? Πψο ζα κπνξνχζαλ απηνί νη παξάγνληεο θαη άιινη λα επεξεάζνπλ θαη πσο εκείο ζα εθπιεξψζνπκε ην πξφγξακκα καο? Σν λα γλσξίδνπκε ηηο πην θξίζηκεο ιεπηνκέξεηεο ηνπ γεληθνχ πιαηζίνπ είλαη επίζεο θξίζηκν γηα ην πξφγξακκα θαη ηελ αμηνιφγεζε ηνπ ζρεδίνπ. Γηα παξάδεηγκα ε ζηέξεζε ηεο κεηαθνξάο ίζσο απνηξέςεη ηνπο ζπνπδαζηέο λα κέλνπλ κεηά ην ζρνιείν γηα έλα πξφγξακκα δηδαζθαιίαο, πνπ κε ηε ζεηξά ζα επεξεάζεη ηελ επηηπρία ηνπ πξνγξάκκαηνο. Οη πιεξνθνξίεο πνπ ζπγθεληξψλνληαη πξνηνχ ζρεδηαζηεί έλα πξφγξακκα ή εθαξκνζηεί κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ην πξνζσπηθφ λα αλαγλσξίζεη ηηο αλάγθεο, λα αλαγλσξίζεη ζηνρεπφκελν πιεζπζκφ γηα ππεξεζίεο ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη λα ζπλεζίζεη 62

ην ζρεδηαζκφ ηνπ πξνγξάκκαηνο γηα λα ζπλαληήζεη ηηο εηδηθέο αλάγθεο. Μαδεχνληαο απηφ ην είδνο ησλ πιεξνθνξηψλ κπνξεί λα βνεζήζεη επίζεο ψζηε λα δηθαηνινγήζνπκε ην πξφγξακκα ζηελ επηθνηλσλία καο. Ξεθηλψληαο λα θάλνπκε ηελ έξεπλά καο ζα πξέπεη λα μέξνπκε ηηο εξσηήζεηο, λα ιάβνπκε ππφςε καο κεηά 1) Πνηεο ζηξαηεγηθέο ζα επηηξέςνπκε λα απεπζχλνπκε ζηηο αλάγθεο πνπ έρνπκε αλαγλσξίζεη? 2) Με πνηεο πεγέο πξέπεη λα δνπιέςνπκε, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θεθάιαηα, πξνζσπηθφ θαη ζπλεηζθνξέο ζε επθνιίεο θαη εμνπιηζκφ? 3) Να δψζνπκε ην επίπεδν ησλ δηαζέζηκσλ πφξσλ πνπ γηα ηηο πηζαλέο ζηξαηεγηθέο κπνξνχκε λα εθαξκφζνπκε θαιά? Γηα λα ζρεδηάζνπκε έλα θαιφ ζρέδην αμηνιφγεζεο πξέπεη λα αξρίζνπκε λα ζθεπηφκαζηε ζαλ εθηηκεηήο. Γηα λα ην θάλνπκε απηφ πξέπεη λα κεηαθξάζνπκε ηηο αλάγθεο πνπ έρνπκε αλαγλσξίζεη ζε ξεαιηζηηθνχο ζηφρνπο θαη αληηθεηκεληθνχο ζθνπνχο. Καζνξηζκέλνη ζηόρνη θαη αληηθεηκεληθνί ζθνπνί. Μία απφ ηηο πην ζπνπδαίεο εξσηήζεηο αμηνιφγεζεο πνπ κπνξνχκε λα ξσηήζνπκε είλαη: «Ση πξνζδνθνχκε λα θαηνξζψζνπκε κέζα απφ απηφ ην πξφγξακκα(απφ ηε δηαδηθαζία πνπ ζα αθνινπζήζνπκε γηα λα πεηχρνπκε ηελ αμηνιφγεζε)?» Έλαο άιινο ηξφπνο γηα λα δηαηππψζνπκε απηφ είλαη «Πνηνη είλαη νη ζηφρνη θαη νη αληηθεηκεληθνί ζθνπνί?». Ζ απάληεζε ζε απηήλ ηελ εξψηεζε ζα επεξεάζεη ζην πσο ζα ζρεδηάζνπκε ην πξφγξακκα καο θαη ηελ αμηνιφγεζε καο. Δάλ επξφθεηην λα θαιπηεξέςνπκε ηηο ιέμεηο «ζηφρνο» θαη «αληηθεηκεληθφο ζθνπφο» ζην ιεμηθφ, ζα κπνξνχζακε λα ηηο βξνχκε λα ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα θαζνξίζνπλ ε κία ηελ άιιε. Αιιά ζην πξφγξακκα ζρεδηαζκνχ θαη αμηνιφγεζεο νη φξνη ζηφρνο θαη αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα δηαθνξεηηθά πξάγκαηα. Έλαο ζηφρνο είλαη ην ηη ειπίδνπκε λα θαηνξζψζνπκε φηαλ ην πξφγξακκα καο ζπκπιεξσζεί θαη είλαη επξχηεξνο απφ έλα αληηθεηκεληθφ ζθνπφ. Έλα αληηθεηκεληθφο ζθνπφο απφ ηελ κία πιεπξά αλαθέξεηαη ζε 63

έλα πεξηζζφηεξν ζπγθεθξηκέλν γεγνλφο ή δξάζε πνπ πξέπεη λα ζπκβαίλεη πξηλ κπνξέζνπκε λα πεηχρνπκε ην ζηφρν καο. Γίλνληαο ηελ πεξηπινθή ησλ πξνβιεκάησλ πνπ ηα βαζηθά θνηλνηηθά πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ (CBO =community-based organization ) ηππηθά ζηέιλνπλ, είλαη ζπνπδαίν λα είκαζηε ξεαιηζηέο ζρεηηθά κε ην πνην κέξνο ελφο καθξνπξφζεζκνπ ζηφρνπ, ε πξνβιήκαηνο, εκείο κπνξνχκε κε επηηπρία λα αληηκεησπίζνπκε κέζα απφ έλα κνλαδηθφ πξφγξακκα. Ση είλαη ξεαιηζηηθφ? (Αλαιχνληαο ζηφρνπο. ) Οη ζηφρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο CBO είλαη κεξηθέο θνξέο ηφζν επξείο θαη θηιφδνμνη φζν ε απνζηνιή ηεο νξγάλσζεο ή ν ιφγνο γηα ηελ χπαξμε. Αιιά πψο απνθαζίδνπκε πάλσ ζε έλα ζρέδην γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα? Έλαο ηξφπνο γηα λα αλαγλσξίζνπκε πηζαλνχο αληηθεηκεληθνχο ζθνπνχο, είλαη λα ζθεπηφκαζηε ηνλ ζηφρν καο ζαλ έλα πξφβιεκα πξνο ιχζε. Καζψο αλαιχνπκε ην πξφβιεκα κπνξνχκε λα δνχκε φηη ππάξρνπλ πνιινί πηζαλνί αληηθεηκεληθνί ζηφρνη πνπ πξέπεη λα πεηχρνπκε ψζηε λα πξαγκαηνπνηήζνπκε ηνπο ζηφρνπο καο. Οη ζηφρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο πξνεηνηκαζίαο ηεο ζηαδηνδξνκίαο καο είλαη ηέηνηα ψζηε λα παξέρνπκε κία ή πεξηζζφηεξεο απφ απηέο ηηο εκπεηξίεο ή ππεξεζίεο ζην λέν πνπ εμππεξεηνχκε. Δίλαη ζπνπδαίν λα ζπκφκαζηε φκσο φηη απηνί νη ζηφρνη παξηζηάλνπλ ιίγεο απφ ηηο επηινγέο πνπ έλα CBO ζα ρξεζηκνπνηνχζε γηα λα απεπζχλεη απηφ ηνλ ηδηαίηεξν ζηφρν θαη φηη άιινη αληηθεηκεληθνί ζθνπνί ζα κπνξνχζε λα είλαη εμ ίζνπ έγθπξνη. Με άιια ιφγηα δελ ππάξρεη πεξηνξηζκέλνο αξηζκφο ησλ ζσζηψλ αληηθεηκεληθψλ ζθνπψλ γηα λα ζπλαληήζεηο έλαλ επηιεγκέλν ζηφρν. 64

ΟΡΓΑΝΩΣΗΚΖ ΑΠΟΣΟΛΖ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΗΚΟ ΣΟΥΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΗΚΟ ΑΝΣΗΚΔΗΜΔΝΗΚΟ ΚΟΠΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΗΚΟ ΑΝΣΗΚΔΗΜΔΝΗΚΟ ΚΟΠΟ 1 2 ρ.5.1. ρέζε αλάκεζα ζηελ απνζηνιή, ηνλ ζηφρν θαη ηνλ αληηθεηκεληθφ ζθνπφ Πεγή: Bond et al., 1997 Αλαπηύζζνληαο έλα ζρέδην Αμηνιόγεζεο 1) Απνζηνιή: Κάζε ζρέδην αμηνιφγεζεο πξέπεη λα έρεη κία ζπγθεθξηκέλε απνζηνιή πνπ θαζνξίδεη ηελ θαηεχζπλζε ηεο αμηνιφγεζεο. Κάζε ζρέδην πξέπεη λα αθνινπζεί ηα θαηάιιεια βήκαηα ψζηε λα έρνπκε ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα. 2) ηφρνο: Δίλαη ην ηη πξνζπαζνχκε λα πεηχρνπκε κέζα απφ ηελ έξεπλά καο. Πνπ πξέπεη λα θαηαιήμνπκε. Σα ζσζηά ή ιάζνο ζπκπεξάζκαηα πνπ πξέπεη λα βγάινπκε απφ ηελ έξεπλα πνπ θάλνπκε. 65

3) Αληηθεηκεληθνί ζθνπνί: Καζψο πξνζπαζνχκε λα αλαιχζνπκε έλα πξφβιεκα γεληθά, κπνξνχκε λα δνχκε φηη ππάξρνπλ πνιινί πηζαλνί αληηθεηκεληθνί ζθνπνί πνπ πξέπεη λα πεηχρνπκε λα πξαγκαηνπνηήζνπκε ηνπο ζηφρνπο. Γελ ππάξρεη πεξηνξηζκέλνο αξηζκφο ησλ ζσζηψλ αληηθεηκεληθψλ ζθνπψλ γηα λα ζπλαληήζνπκε έλα επηιεγκέλν ζθνπφ. Αλακθίβνια ζα έρνπκε πνιιέο εξσηήζεηο γηα ηελ αμηνιφγεζε θαζψο πξνζπαζνχκε λα αλαπηχμνπκε έλα φκνην ζρέδην γηα ηα δηθά καο πξνγξάκκαηα. Κάπνηεο εξσηήζεηο ζα είλαη πεξηζζφηεξν γεληθέο. Οπνηεζδήπνηε θη αλ είλαη νη εξσηήζεηο καο, ηηο νκαδνπνηνχκε ζε ζρέζε κε ηνπο ζηφρνπο καο θαη ηνπο αληηθεηκεληθνχο ζθνπνχο πνπ ζα καο βνεζήζνπλ λα νξγαλψζνπκε ηηο ζθέςεηο καο θαη λα αλαγλσξίζνπκε ηα θελά ζηα ζρέδηα καο φζνλ αθνξά ηελ αμηνιφγεζε. Μέηξεζε ηεο πξνόδνπ θαη ηεο επηξξνήο. Κάλνληαο ζθέςεηο κέζα απφ ηηο εξσηήζεηο ηεο αμηνιφγεζεο απφ ηελ άπνςε ησλ ζηφρσλ θαη ησλ αληηθεηκεληθψλ ζθνπψλ πνπ έρνπκε θαζνξίζεη, πξνζδηνξίδνπκε ηελ ζεκειίσζε ηνπ ζρεδίνπ ηεο αμηνιφγεζεο. Σν επφκελν βήκα είλαη εμ ίζνπ ζπνπδαίν απνθαζίδνληαο ηη είδνπο καξηπξία ζα καο πείζεη φηη ην πξφγξακκα καο είλαη επηηπρέο. Ση αλακέλνπκε λα δνχκε, λα αθνχζνπκε ή λα κεηξήζνπκε εάλ ην πξφγξακκα καο είλαη πεηπρεκέλν ζηελ επίηεπμε ησλ αληηθεηκεληθψλ ζθνπψλ θαη βαζηθά ζηνπο ζηφρνπο καο. ην δηαπιαζηηθφ επίπεδν αμηνιφγεζεο ελψ έλα πξφγξακκα είλαη ζε πξφνδν, ςάρλνπκε γηα ελδηάκεζνπο δείθηεο. Απηφ πνπ αλακέλνπκε λα δνχκε είλαη εάλ πξνρσξάκε πξνο ηνπο αληηθεηκεληθνχο καο ζθνπνχο. ην ζηάδην ηεο αμηνιφγεζεο, φηαλ ην πξφγξακκα ζπκπιεξψλεηαη, ςάρλνπκε ηελ καξηπξία ησλ εθβάζεσλ ηνπ ηειηθνχ πξνγξάκκαηνο. Απηέο είλαη νη αιιαγέο πνπ αλακέλνπκε λα δνχκε, θαηά πφζνλ ην πξφγξακκα καο πξαγκαηηθά έρεη πεηχρεη ηνπο ζηφρνπο ηνπ. Μέρξη εδψ έρνπλ θαζνξηζηεί νη ζηφρνη θαη νη αληηθεηκεληθνί ζθνπνί γηα ην πξφγξακκα καο θαη έρνπκε ζθεθηεί γηα ην είδνο ηεο καξηπξίαο πνπ ρξεηαδφκαζηε γηα λα κεηξήζνπκε ηελ πξφνδν θαη ην αληίθηππν. Θα ζέιακε λα καδέςνπκε κεξηθά βαζηθά δεδνκέλα γηα λα ζπγθξίλνπκε θαη ηα δεδνκέλα πνπ καδεχνπκε ζην ηέινο ηνπ 66

πξνγξάκκαηνο. Ξέξνπκε φηη ζέινπκε λα καδέςνπκε ηφζν ηα πνηνηηθά θαη πνζνηηθά δεδνκέλα ζαλ καξηπξία γηα ηνπο κεζαίνπο δείθηεο, φζν θαη ηηο εθβάζεηο ηνπ ηειηθνχ πξνγξάκκαηνο. Αιιά πσο παίξλνπκε πξαγκαηηθά ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ρξεηαδφκαζηε? Μεηξψληαο ηελ πξφνδν θαη ηνλ αληίθηππν βαζηθά ζεκαίλεη ζπιινγή θαη εξκελεία ησλ πιεξνθνξηψλ. Πξηλ απνθαζίζνπκε πψο λα ζπιιέμνπκε απηέο ηηο πιεξνθνξίεο είλαη ζπνπδαίν λα έρνπκε ζαθή ηδέα ηνπ ηη πξνζπαζνχκε λα κάζνπκε. Πξέπεη λα μεθαζαξίζνπκε ην ηη ζέινπκε λα δηαηππψζνπκε. Να επηκέλνπκε ζηηο πεξηνρέο πνπ καο ελδηαθέξνπλ θαη λα απνθεχγνπκε ηελ ζπιινγή κε απαξαίηεησλ δεδνκέλσλ πνπ δελ ζα θξαηήζνπκε ζηελ εζηίαζε ηεο αμηνιφγεζεο καο. ε απηφ ην ζηάδην ηνπ ζρεδηαζκνχ ηεο αμηνιφγεζεο καο ζθεπηφκαζηε ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ πξνγξάκκαηνο καο, ηηο πηζαλέο πεγέο ησλ πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ην πφζν θαιά απηέο νη δξαζηεξηφηεηεο δνπιεχνπλ θαη ηνπο δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο ζπιινγήο πιεξνθνξηψλ απφ θάζε κηα απφ απηέο ηηο πεγέο. Τπάξρνπλ 4 βαζηθνί ηξφπνη ζπιινγήο δεδνκέλσλ αμηνιφγεζεο α) απφ ηεθκεξησκέλε θξηηηθή β) απφ παξαηεξήζεηο γ) απφ ζπλεληεχμεηο θαη δ) απφ εθηηκήζεηο. Υξεζηκνπνηψληαο έλα ζπλδπαζκφ απηψλ ησλ κεζφδσλ ζα καο βνεζήζνπλ λα ειέγμνπκε ηα επξήκαηα καο. Ζ αμηνιφγεζε καο ζα είλαη πεξηζζφηεξν πεηζηηθή εάλ κπνξέζνπκε λα αλαθέξνπκε ζε πεξηζζφηεξν απφ κία πεγή πιεξνθνξηψλ θαη κέζνδν ζπιινγήο δεδνκέλσλ, γηα λα ζηεξίμνπκε ηνπο ηζρπξηζκνχο καο ή ηα ζπκπεξάζκαηά καο. Σα γξαπηά έγγξαθα θαη αξρεία κπνξνχλ λα απνθαιχςνπλ πξάγκαηα γηα ηελ ζπκπεξηθνξά ησλ αλζξψπσλ θαη γηα ην γεληθφ πιαίζην κέζα ζην νπνίν ιακβάλεη ρψξα ην πξφγξακκα καο. Σέηνηα αξρεία ήδε πξέπεη λα ππάξρνπλ θάπνπ ή πξέπεη λα δεκηνπξγήζνπκε πξνδηαγξαθέο αξρείσλ ψζηε λα ζπλαληήζνπκε ηηο αλάγθεο ηεο αμηνιφγεζεο καο. 67

ε θάζε πεξίπησζε ηα αξρεία θαη ηα έγγξαθα κπνξνχλ λα καο παξέρνπλ θάπνηεο αξθεηά αμηφπηζηεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζην πξφγξακκα θαη ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε ελφο ηδηαίηεξνπ ζέκαηνο ή πξνγξάκκαηνο δηαρξνληθά. Γεκηνπξγψληαο ηα δηθά καο αξρεία κπνξεί λα είλαη έλαο θηελφο θαη εχθνινο ηξφπνο ζπιινγήο πιεξνθνξηψλ θαη λα είκαζηε βέβαηνη φηη παίξλνπκε ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ζέινπκε ζρεηηθά κε ηνπο ζπκκεηέρνληεο θαη ηνλ αληίθηππν ηνπ πξνγξάκκαηνο καο Απιά έληππα πνπ ζπκπιεξψζεθαλ ηελ πξψηε κέξα ηνπ πξνγξάκκαηνο κπνξνχλ λα δψζνπλ δσηηθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ, ηνπ νλφκαηνο, ην γέλνο ή ηελ εζληθφηεηα θαη ηελ ειηθία. Απηέο νη δεκνγξαθηθέο πιεξνθνξίεο είλαη ζπνπδαίεο γηα λα απνθαζίζνπκε εάλ ην πξφγξακκα ζα εμππεξεηνχζε ηνλ πξνηηζέκελν ζηφρν ηνπ θνηλνχ. Μηα ζειίδα παξαθνινχζεζεο είλαη έλα εχθνιν δεκηνπξγνχκελν έληππν πνπ κπνξεί λα βνεζήζεη ζηε κέηξεζε ηεο επηηπρίαο ζην πξφγξακκα. Πιεξνθνξίεο απφ απηά ηα έληππα κπνξνχλ λα δείμνπλ ζηαζεξή ή απμαλφκελε ζπκκεηνρή, δειψλνληαο θαη ηελ δεκνηηθφηεηα ηνπ πξνγξάκκαηνο. Μηα αχμεζε ζηνλ αξηζκφ ησλ βηβιίσλ πηζαλφλ λα δείρλεη ην απμαλφκελν ελδηαθέξνλ θαη ηελ εθηίκεζε γηα ηηο Θεηηθέο επηζηήκεο θαη ηα καζεκαηηθά. Σα ππάξρνληα αξρεία κπνξνχλ επίζεο λα παξέρνπλ ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ αμηνιφγεζε. Γεληθά φκσο επεηδή ε επθνιία πξνζέγγηζεο πνηθίιιεη ηξνκαθηηθά είλαη θαιή ηδέα λα δεηάκε λα κάζνπκε ζρεηηθά κε ηελ δηαζεζηκφηεηα θάπνησλ αξρείσλ πξηλ απνθαζίζνπκε βηαζηηθά γηα ηελ αμηνιφγεζε ηνπο. Γηάθνξνη ηύπνη αξρείσλ 1) Τπαξρφλησλ αξρείσλ Πιενλεθηήκαηα: Μπνξνχλ λα παξέρνπλ θαιέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο ζπκπεξηθνξέο ησλ ζπνπδαζηψλ Μεηνλεθηήκαηα: Α) ίζσο είλαη δχζθνιν ζηελ πξφζβαζε Β) Απαηηείηαη άδεηα απφ ηνπο άιινπο Γ) Απαηηνχκελνο ρξφλνο γηα λα ηαηξηάμεη κε ηνπο ζπκκεηέρνληεο. 68

2) Γεκηνπξγνχκελα Αξρεία Πιενλεθηήκαηα: Α) Μπνξεί λα παξέρνπλ πξνδηαγξαθέο γηα λα ηαηξηάμνπλ ζην πξφγξακκα Β) Απιά έληππα πνπ απαηηνχλ κηθξή εκπεηξία γηα λα δεκηνπξγεζνχλ ή λα ρξεζηκνπνηεζνχλ. Μεηνλεθηήκαηα: Απαηηείηαη αθξηβήο θαη θαλνληθή αξρεηνθχιαμε απφ ην πξνζσπηθφ. Σα αξρεία θαη ηα έγγξαθα παξέρνπλ κφλν έλα κέξνο ηεο εηθφλαο ηεο αμηνιφγεζεο. Απηέο είλαη έκκεζεο κεηξήζεηο. Πξνηείλνπλ κφλν πηζαλά ζπκπεξάζκαηα επεηδή ηείλνπλ λα αλαθεξζνχλ ζε θάπνηα είδε ζηάζεσλ θαη ζπκπεξηθνξψλ. Δπίζεο κία άιιε κέζνδνο ζπιινγήο πιεξνθνξηψλ, ηαρπδξνκηθψο, ηειεθσληθψο ή πξνζσπηθά είλαη ε έξεπλα. Ζ αλαζθφπεζε πεξηιακβάλεη κία ζεηξά απφ βήκαηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ηελ επηινγή ελφο ππνδείγκαηνο θαη ηελ ζπιινγή πιεξνθνξηψλ. Έλα εξσηεκαηνιφγην είλαη ην εξγαιείν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ ζπιινγή πιεξνθνξηψλ ζαλ κέξνο ηεο έξεπλαο. Να κεξηθέο ζπκβνπιέο πνπ κπνξνχκε λα ρξεζηκνπνηήζνπκε γηα λα αλαπηχμνπκε έλα εξσηεκαηνιφγην ή λα δηαζθεπάζνπκε έλα πνπ θάπνηνο άιινο δεκηνχξγεζε γηα ην ίδην ζθνπφ. α) Να δηαηεξήζνπκε ην εξσηεκαηνιφγην καο κηθξφ, φρη πεξηζζφηεξν απφ κία ή δχν ζειίδεο, Να ζπκφκαζηε φηη θάπνηνο ζα πξέπεη λα δηαβάδνπκε θαη λα αλαιχνπκε φιεο εθείλεο ηηο απαληήζεηο. β) Να ην θξαηάκε απιφ κε κηθξέο εξσηήζεηο θαη ζαθέο απαληήζεηο. γ) Να ην θάλνπκε επθνιφρξεζην. δ) Να ην θάλνπκε αλψλπκν, ψζηε νη ζπκκεηέρνληεο πηζαλφλ λα είλαη πην έληηκνη. ε) Να ρξεζηκνπνηνχκε θαηάιιειε γιψζζα γηα ην θνηλφ. Όζν λεψηεξνο είλαη ν ζπνπδαζηήο ηφζν απινχζηεξεο ρξεηάδεηαη λα είλαη νη εξσηήζεηο. 69

αλ κέξνο ηεο ηεθκεξίσζεο θαη ηεο δηακνξθσηηθήο εθηίκεζεο ζα έρνπκε καδέςεη κεξηθέο ζπνπδαίεο πιεξνθνξίεο πνπ ζα καο βνεζήζνπλ λα βγάινπκε λφεκα απφ ηα πξάγκαηα. Κξηηηθάξνληαο ηα δεδνκέλα πεξηνδηθά θαζψο ηα καδεχνπκε έρνπκε αξθεηά πιενλεθηήκαηα. Μαο βνεζάεη ψζηε λα αξρίζνπκε λα αλαγλσξίδνπκε ηα ζέκαηα. Απηφ θάλεη ηελ πξφνδν ηεο αλάιπζεο ιηγφηεξν εθθνβηζηηθή απφ ην λα πεξηκέλνπκε κέρξη λα καδέςνπκε φια ηα δεδνκέλα. Σν πην ζπνπδαίν είλαη νηη καο θαζηζηά ηθαλφ λα ρξεζηκνπνηήζνπκε ηα απνηειέζκαηα γηα λα βειηηψζνπκε ην πξφγξακκα καο. ε απηφ ην ηκήκα ζα πξέπεη λα δηεξκελεχζνπκε ηα δεδνκέλα, λα ηα ηαμηλνκήζνπκε καδί θαη ηέινο λα αλαθεξζνχκε ζηα απνηειέζκαηα καο.(bond et al., 1997) 5.3 Μεθοδολογία έρευνασ ρεηηθά κε ην δηθφ καο εξσηεκαηνιφγην αξρηθά θαζνξίζακε ηνπο αληηθεηκεληθνχο ζηφρνπο θαη ην ζθνπφ ηεο κειέηεο ν νπνίνο είλαη ε αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ ησλ ΑΔΗ θαη ΣΔΗ. Ζ κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηνχκε γηα ηελ κειέηε καο είλαη ην εξσηεκαηνιφγην θαη κέζα απφ ηηο εξσηήζεηο πνπ ζέηνπκε πξνζπαζνχκε λα αληιήζνπκε ζηνηρεία γηα ηελ έξεπλά καο ψζηε λα θαηαιήμνπκε ηειηθά ζηα απνηειέζκαηά καο. Οη εξσηήζεηο πξνζπαζνχκε φζν κπνξνχκε λα είλαη ηέηνηεο ψζηε λα ζπκπεξηιάβνπκε αξθεηέο παξακέηξνπο γηα λα θαηαιήμνπκε ζηα επηζπκεηά απνηειέζκαηα. Έηζη πξνζπαζνχκε λα δεκηνπξγήζνπκε αξρεία κε ηα δεδνκέλα πνπ καο δίλνληαη απφ ηηο απαληήζεηο. Σν εξσηεκαηνιφγην είλαη κηθξφ κε απιέο, κηθξέο θαη ζαθήο εξσηήζεηο. Με ηηο εξσηήζεηο πνπ ζπκπεξηιάβακε ζην εξσηεκαηνιφγην πξνζπαζνχκε κέζα απφ ηηο δηάθνξεο παξακέηξνπο, φπσο είλαη ε ζρεδίαζε ησλ ηζηνζειίδσλ, ην πεξηερφκελν ηνπο, ε πινήγεζε θαη ε ηαρχηεηά ηνπο, λα ζπγθεληξψζνπκε φια ηα ζηνηρεία εθείλα ηα νπνία κέζα απφ ηηο απαληήζεηο ζα δείρλνπλ φηη πεηπραίλνπκε ην ζθνπφ ηεο κειέηεο καο. Ο ηειηθφο ζθνπφο ηεο κειέηεο καο είλαη λα δνχκε ηειηθά πψο αμηνινγνχληαη νη ηζηνζειίδεο ησλ ΑΔΗ θαη ησλ ΣΔΗ. Μέζα απφ ηηο εξσηήζεηο ζα αληιήζνπκε ζηνηρεία γηα 70

ηελ ζσζηή αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Οη απαληήζεηο ζα καο δψζνπλ απηά ηα ζηνηρεία γηα λα δνχκε ηη ρξεηάδεηαη ηειηθά γηα ηελ δηφξζσζή ηνπο θαη γεληθφηεξα γηα ηελ βειηίσζε ησλ ζειίδσλ, γηα θαιχηεξε ρξήζε απφ ηνπο ρξήζηεο ηνπο. Με ηηο αληίζηνηρεο απαληήζεηο ζα κπνξνχκε λα βξνχκε πνηα είλαη εθείλα ηα ζηνηρεία ηα νπνία ρξεηάδνληαη αιιαγή, πξφζζεζε, θαηάξγεζε ή θαη δηαγξαθή γηα ηελ θαιχηεξε ηειηθή αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Οη αιιαγέο απηέο αλαθέξνληαη ζε φιεο ηηο θαηεγνξίεο πνπ αλαθεξφκαζηε ζην εξσηεκαηνιφγην. Σφζν ζηε ζρεδίαζε ησλ ζειίδσλ, ζην πεξηερφκελν, αιιά θαη ζηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο. Οη ζηφρνη απφ θάζε θαηεγνξία είλαη δηαθνξεηηθνί γηαηί ε θάζε θαηεγνξία έρεη δηαθνξεηηθφ αληηθεηκεληθφ ζηφρν. Απηφ ζεκαίλεη φηη δηαθνξεηηθφ ζηφρν έρεη ε θαηεγνξία ηεο ζρεδίαζεο αθνχ αζρνιείηαη κε ην πφζν θαιά νξγαλσκέλε ή ζρεδηαζκέλε είλαη ε ηζηνζειίδα θαη δηαθνξεηηθφ ζηφρν έρεη ε θαηεγνξία ηνπ πεξηερνκέλνπ. Ζ θάζε κία έρεη ην δηθφ ηεο ζηφρν φπνπ γηα παξάδεηγκα, ζηελ θαηεγνξία ηεο ζρεδίαζεο, ζηφρνο είλαη ε ζσζηή ζρεδίαζε θαη νξγάλσζε ησλ ηζηνζειίδσλ, ελψ φζνλ αθνξά ηελ θαηεγνξία ηνπ πεξηερνκέλνπ ν ζηφρνο αλαθέξεηαη ζην πεξηερφκελν ησλ ζειίδσλ θαηά πφζν ρξήζηκα είλαη ηα δεδνκέλα, πφζν ζσζηά θαη πφζν θαηαλνεηέο είλαη νη πιεξνθνξίεο. Έηζη ζε θάζε θαηεγνξία έρνπκε θαη δηαθνξεηηθφ αληηθεηκεληθφ ζηφρν. Όπσο θαη ζηελ θαηεγνξία ηεο πινήγεζεο ζηφρνο καο είλαη λα δνχκε πφζν θαιή θαη εχθνιε κπνξεί λα είλαη ε πινήγεζε ζηηο ηζηνζειίδεο. Απφ ηελ θαηεγνξία ηεο ζπλνιηθήο εθηίκεζεο παίξλνπκε επηπιένλ ζηνηρεία γηα ηελ ζσζηή θξηηηθή ηεο αμηνιφγεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ, κέζα απφ πην ζπγθεθξηκέλεο εξσηήζεηο πάλσ ζε δηάθνξα ζηνηρεία. Βιέπνληαο ηηο απαληήζεηο ησλ εξσηήζεσλ αλά θαηεγνξία πξνζπαζνχκε λα βγάινπκε ηα ζπγθεληξσηηθά ζηνηρεία πνπ καο ελδηαθέξνπλ. ε ηειηθή αλάιπζε ζα ζπλδέζνπκε φιεο ηηο απαληήζεηο φισλ ησλ θαηεγνξηψλ ψζηε λα θηηάμνπκε έλα πιάλν γεληθφ θαη λα έρνπκε ζπγθεληξσηηθά απνηειέζκαηα γηα λα κπνξέζνπκε λα δνχκε ηελ αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ ησλ ΑΔΗ θαη ησλ ΣΔΗ. 71

5.4 Ανάλυςη Ερωτηματολογίου Όπσο αλαθεξζήθακε παξαπάλσ ην εξσηεκαηνιφγην είλαη δνκεκέλν ηεξαξρηθά. Απνηειείηαη απφ αλνηθηέο θαη θιεηζηέο εξσηήζεηο. Οη θιεηζηέο εξσηήζεηο είλαη απηέο θαηά ηηο νπνίεο νη ρξήζηεο κπνξνχλ λα δηαιέμνπλ ζπγθεθξηκέλεο απαληήζεηο ελψ ζηηο αλνηθηέο εξσηήζεηο ν ρξήζηεο κπνξεί λα δψζεη ειεχζεξεο απαληήζεηο. Σν εξσηεκαηνιφγηφ απνηειείηαη απφ ζπλνιηθά 26 εξσηήζεηο. Υσξίζακε ζε πέληε θαηεγνξίεο ηηο εξσηήζεηο σο αθνινχζσο Σν εξσηεκαηνιφγην μεθηλάεη κε ηηο γεληθέο εξσηήζεηο, ζηηο νπνίεο δίλνληαη θάπνηεο γεληθέο πιεξνθνξίεο πάλσ ζην ζέκα κε ην νπνίν αζρνινχκαζηε. Γεληθά νη εξσηήζεηο είλαη δηαηππσκέλεο κε απιέο έλλνηεο, νη νπνίεο είλαη θαηαλνεηέο απφ φινπο, είηε γλσξίδνπλ απφ ππνινγηζηέο είηε δελ γλσξίδνπλ, κε απνηέιεζκα λα κπνξνχλ θαη νη δχν θαηεγνξίεο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο ηζηνζειίδεο απηέο. Ζ πξψηε θαηεγνξία ησλ εξσηήζεσλ αθνξά ζηελ ιήςε γεληθψλ πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ην Internet. θνπφο απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη λα ζεκεησζνχλ ηα ζεκαληηθά ζηνηρεία φπσο ε δηεχζπλζε πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ζηελ έξεπλα, ην φλνκα ηνπ ΑΔΗ ε ΣΔΗ γηα λα θαλεί ε εγθπξφηεηα ησλ ζηνηρεηψλ. Ζ δεχηεξε θαηεγνξία αζρνιείηαη κε ηελ ηαρχηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ. Ζ ηαρχηεηα ελφο ηζηνρψξνπ επεξεάδεη ηελ πινήγεζε ηνπ ρξήζηε γεγνλφο ην νπνίν πξνζπαζεί λα κειεηεζεί ζηελ ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία. Δπίζεο δίλεη εξσηήζεηο γηα ηελ ηαρχηεηα ηνπ Ηnternet θαη πφζν γξήγνξα αλνίγνπλ ηα δηάθνξα γξαθηθά, εηθφλεο θαη πνιπκέζα γεληθά. Ζ επφκελε θαη ηξίηε θαηεγνξία ελδηαθέξεηαη γηα ηελ ζρεδίαζε ησλ ηζηνζειίδσλ. θνπφο απηήο ηεο θαηεγνξίαο εξσηήζεσλ είλαη λα ειέγμεη πφζν θαιά ζρεδηαζκέλεο θαη ειθπζηηθέο κπνξεί λα είλαη νη ηζηνζειίδεο ηνπ θάζε ηξηηνβάζκηνπ ηδξχκαηνο αιιά θαη θαηά πφζν βνεζάεη ε ζπγθεθξηκέλε ζρεδίαζε ηνπο ρξήζηεο. Ζ ηέηαξηε θαηεγνξία είλαη απηή πνπ αλαθέξεηαη ζηελ πινήγεζε ησλ ζειίδσλ. Μέζα απφ απηή ηε θαηεγνξία επηρεηξείηαη λα ειεγρζεί πφζν εχθνιε κπνξεί λα είλαη ε 72

πινήγεζε ζηηο ζειίδεο θαη αθφκε κειεηάεη ηνπο ζπλδέζκνπο. θνπφο ηεο θαηεγνξίαο είλαη λα δηεξεπλεζνχλ νη ζχλδεζκνη θαη νη ζρέζεηο κεηαμχ ηνπο θαηά ηελ πινήγεζε ζηηο ηζηνζειίδεο. Ζ πέκπηε θαηεγνξία αλαθέξεηαη ζην πεξηερφκελν εξσηήζεσλ απφ ηηο νπνίεο παίξλνπκε πιεξνθνξίεο γηα ηα ζέκαηα πνπ καο απαζρνινχλ. ηελ θαηεγνξία απηή αζρνινχκαζηε κε ηνλ πεξηερφκελν ησλ ζειίδσλ ησλ ΑΔΗ θαη ησλ ΣΔΗ, πφζν ζσζηφ είλαη ην πεξηερφκελν, γηα ην πφζν έγθπξεο είλαη νη πιεξνθνξίεο θαη αλ είλαη επαξθήο θαη φρη ιεηςέο. πνπδαίν ζηνηρείν είλαη ε αλαλέσζε ησλ ηζηνζειίδσλ θαη πφζν ζπρλά γίλεηαη. Αθφκε πφζν ρξήζηκα είλαη ηα δεδνκέλα πνπ πεξηέρεη κηα ζειίδα θαη αλ νη ηίηινη πνπ πεξηέρεη αληηζηνηρνχλ κε απηά πνπ πεξηιακβάλεη. Δπίζεο ην ζέκα θαηαλφεζεο ησλ ζηνηρείσλ είλαη ζεκαληηθφ φζν θαη νη γιψζζεο ζηηο νπνίεο κπνξεί λα θαλείο λα δεη ηηο πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ. Σέινο ε έθηε θαηεγνξία κειεηάεη ηε ζπλνιηθή εθηίκεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. ε απηή ηελ θαηεγνξία ππάξρνπλ επηπιένλ εξσηήζεηο γηα θαιχηεξε πιεξνθφξεζε ζρεηηθά κε ηηο ηζηνζειίδεο. Πεξηιακβάλεη γεληθέο εξσηήζεηο γηα λα βγάινπκε πεξηζζφηεξα ζπκπεξάζκαηα κε ηηο πξνεγνχκελεο εξσηήζεηο. Μέζα απφ ην εξσηεκαηνιφγην δηεπθξηλίδεηαη θαηά πφζν νη ηζηνζειίδεο εληάζζνληαη ζην ζπγθεθξηκέλν ζέκα ην νπνίν εμεηάδεηαη, ψζηε λα κελ ραζεί ν αξρηθφο ζηφρνο ηεο έξεπλαο. Δπηπιένλ κε ηελ δηαδηθαζία ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ ζα πξέπεη λα βξεζεί πφζν έγθπξνη είλαη νη ηξφπνη αλαδήηεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ ησλ ΣΔΗ ή ησλ ΑΔΗ. 5.5 Κατηγορίεσ ερωτηματολογίου Οη πξψηεο εξσηήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηηο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην Internet είλαη αλνηθηέο εξσηήζεηο θαη δίλνπλ ζηνλ ελδηαθεξφκελν πιεξνθνξίεο γεληθέο πνπ αλαθέξνληαη ζηηο δηεπζχλζεηο ησλ ηζηνρψξσλ πνπ επηζθεθηήθακε, ησλ ζπλνιηθφ αξηζκφ ησλ ζειίδσλ, αιιά θαη ηνλ αξηζκφ ησλ επηζθεπηψλ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ηζηνζειίδσλ. Αθφκε κία επηπιένλ εξψηεζε αλαθέξεηαη ζηε γιψζζα ζηελ νπνία κπνξεί λα εκθαλίδεηαη ν ηζηνρψξνο. Οη πέληε πξψηεο εξσηήζεηο αλήθνπλ ζηελ πξψηε θαηεγνξία απφ ηελ νπνία ζέινπκε λα πάξνπκε γεληθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην Web, 73

ζρεηηθά κε ηηο ηζηνζειίδεο, ηελ νλνκαζία ηνπο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά απηψλ. ηελ πξψηε θαηεγνξία εξσηήζεσλ δίλνληαη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην WEB. Με ηηο εξσηήζεηο απηέο δίλνληαη ζηελ έξεπλά καο ζεκαληηθά ζηνηρεία φζνλ αθνξά ηελ νλνκαζία ησλ ΑΔΗ ή ΣΔΗ γηα λα κπνξνχκε ζηα απνηειέζκαηα λα θάλνπκε θάπνηεο ζπγθξίζεηο ή θαηεγνξηνπνηήζεηο. Οη εξσηήζεηο ηηο δεχηεξεο θαηεγνξίαο αλαθέξνληαη ζηελ ηαρχηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ. Απνηειείηαη απφ 3 εξσηήζεηο.οη δχν πξψηεο εξσηήζεηο είλαη αλνηρηέο θαη αλαθέξνληαη ζηελ ηαρχηεηα πνπ ρξεηάδεηαη λα θνξηψζεη κία ηζηνζειίδα ή ηα γξαθηθά θαη νη εηθφλεο. Ζ ηξίηε εξψηεζε είλαη θιεηζηή εξψηεζε θαη απηή φκσο αθνξά ηελ ηαρχηεηα ηνπ internet. Οη εξσηήζεηο απηέο αλήθνπλ ζην θξηηήξην ηνπ Νielsen πνπ αλαθέξεηαη ζηελ νξαηφηεηα ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο, δηφηη δίλεη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ζηνηρεία γηα ην site ζην νπνίν βξηζθφκαζηε. Οη επφκελεο πέληε εξσηήζεηο αλήθνπλ ζηελ θαηεγνξία ζρεδίαζεο ηνπ ηζηνρψξνπ. Δίλαη θαη νη πέληε εξσηήζεηο ηχπνπ πεληαβάζκηαο θιίκαθαο likert θαη αζρνινχληαη κε ην πφζν θαιά ζρεδηαζκέλε, ειθπζηηθή θαη βνεζεηηθή είλαη ε ζρεδίαζε ησλ ζειίδσλ ησλ ΑΔΗ θαη ΣΔΗ. Οη εξσηήζεηο απηέο είλαη βαζηζκέλεο ζην θξηηήξην ηνπ Nielsen πνπ αλαθέξεηαη ζηελ επειημία θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ρξήζεο. ην ζπγθεθξηκέλν θξηηήξην γίλεηαη ζχλδεζε ηεο ζρεδίαζεο ηεο ηζηνζειίδαο κε ην πφζν νξγαλσκέλεο είλαη νη ζειίδεο ησλ ΣΔΗ ή ησλ ΑΔΗ ψζηε λα βνεζήζεη ηφζν ηνπο έκπεηξνπο φζν θαη ηνπο άπεηξνπο ρξήζηεο. Αθφκε κία απφ ηηο εξσηήζεηο αζρνιείηαη κε ηελ νκνηνκνξθία ζηε ζρεδίαζε θαη θαηά πφζν βνεζάεη ε ζπγθεθξηκέλε ζρεδίαζε ηνλ ρξήζηε. Ζ ηξίηε θαηεγνξία ειέγρεη αλ ε ζρεδίαζε πιεξεί ηα θξηηήξηα ηνπ Nielsen ηα νπνία αλαθέξνληαη ζηελ επειημία θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο ρξήζεο ηεο ηζηνζειίδαο, αθνχ δείρλνπλ πφζν νξγαλσκέλεο κπνξεί λα είλαη νη ηζηνζειίδεο ηφζν γηα έκπεηξνπο φζν θαη γηα άπεηξνπο ρξήζηεο. Ζ ζρεδίαζε κπνξεί λα είλαη έηζη ψζηε λα κπνξεί ν ρξήζηεο κε γξήγνξε εθηέιεζε λα πξαγκαηνπνηήζεη ηηο εξγαζίεο ηνπ. ηελ θαηεγνξία ηεο ζρεδίαζεο πεξηιακβάλνληαη θαη νη ζπληνκεχζεηο. Ο θαηάιιεινο ζρεδηαζκφο είλαη ζεκαληηθφο γηα ηελ απνθπγή ζθαικάησλ απφ ην ρξήζηε θαη πξνεηδνπνηεί γηα αλεπηζχκεηεο ελέξγεηεο. Ζ επφκελε θαηεγνξία εξσηήζεσλ αλαθέξνληαη ζηελ πινήγεζε. Οη εξσηήζεηο είλαη εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ. Σα θξηηήξηα ηα νπνία ζπλδένληαη κε ηηο εξσηήζεηο ηεο 74

θαηεγνξίαο απηήο είλαη ε επειημία θαη ε απνδνηηθφηεηα ρξήζεο ηεο θαηάιιειεο ηζηνζειίδαο, δηφηη κπνξεί θαη έλαο άπεηξνο ρξήζηεο λα δηαηππψζεη εληππψζεηο γηα ηηο ηζηνζειίδεο αιιά θαη έλαο έκπεηξνο ρξήζηε λα θάλεη ζεκαληηθφηεξεο επηζήκάλζεηο. Άιιν θξηηήξην ην νπνίν ειέγρεη ην εξσηεκαηνιφγην είλαη ζρεηηθά κε ηελ επαξθή ππνζηήξημε βνήζεηαο πνπ πξνζθέξεη ε θάζε ηζηνζειίδα. ηελ ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία καο ελδηαθέξεη λα αληιήζνπκε ζηνηρεία φζνλ αθνξά ηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ ζηνλ ηζηνρψξν, αλ ππάξρεη βνήζεηα πξνο ηνπο ρξήζηεο, πφζν εχθνιε είλαη ε αλαδήηεζε θαη ε επεμεξγαζία πιεξνθνξηψλ. Αλαθέξεηαη επίζεο ζηνπο ζπλδέζκνπο πνπ είλαη δηαζέζηκνη ζηηο ηζηνζειίδεο. Βαζηθά ζηνηρεία είλαη ε πνζφηεηα θαη ε πνηφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ, αιιά θαη πφζν ζπρλά αλαλεψλνληαη. Δπφκελε θαηεγνξία είλαη ε θαηεγνξία ηνπ πεξηερνκέλνπ. Σν πεξηερφκελν είλαη ζηνηρείν πνπ ζπκπεξηιακβάλεηαη ζηηο εξσηήζεηο θαη εδψ νη εξσηήζεηο είλαη θιεηζηνχ ηχπνπ. Σα θξηηήξηα είλαη αξρηθά ε νξαηφηεηα ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο, αθνχ είλαη εχθνιν λα δεη θάπνηνο ζε πνην site βξίζθεηαη νπνηαδήπνηε ζηηγκή, αθνχ αλαθέξεηαη ζηηο πιεξνθνξίεο θαη θαηά πφζν είλαη πξφζθαηεο.ζ αλαθνξά ζηνλ ρξφλν αλαλέσζεο ηεο ηζηνζειίδαο, ε ζπζρέηηζε ζπζηήκαηνο θαη πξαγκαηηθνχ θφζκνπ θαζψο νη θξάζεηο θαη νη έλλνηεο, πξέπεη λα είλαη επθνινλφεηεο,νηθείεο θαη λα έρνπλ κία ινγηθή ζεηξά. Οη εξσηήζεηο απηήο ηεο θαηεγνξίαο ζπλδένληαη κε ην θξηηήξην ηνπ Nielsen, ηεο επειημίαο θαη ηεο απνδνηηθφηεηαο ρξήζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. Μπνξεί εχθνια ηφζν έλαο έκπεηξνο φζν θαη έλα άπεηξνο ρξήζηεο λα ρξεζηκνπνηήζεη νπνηαδήπνηε ηζηνζειίδα κε θαηάιιειε βνήζεηα. ε απηφ βνεζνχλ νη δηάθνξεο ζπληνκεχζεηο, νη βνήζεηεο θαη νη γξήγνξε εθηέιεζε. Σειεπηαία θαηεγνξία είλαη ε ζπλνιηθή εθηίκεζε ζηελ νπνία ε εξψηεζε είλαη θιεηζηνχ ηχπνπ θαη πιεξεί ην θξηηήξην πνπ αλαθέξεηαη ζηε απνθπγή πεξηηηψλ ζηνηρείσλ θαη ζηε ζπζρέηηζε ζπζηήκαηνο κε ηνλ πξαγκαηηθφ θφζκν αθνχ ζέινπκε λα δνχκε πφζν θαηαλνεηά ήηαλ απφ ην ρξήζηε. Οη ηειηθέο εξσηήζεηο πιεξνχλ ην θξηηήξην ηεο ρξεζηκφηεηαο ηνπ ΣΑΜ αθνχ αλαθέξνληαη ζηελ ρξεζηκφηεηα γεληθά ηνπ ηζηνρψξνπ. Δμάιινπ ε ρξεζηκφηεηα παίδεη ζπνπδαίν ξφιν γηα ηελ απφδνζε θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηειηθά ηεο έξεπλαο καο. Γεληθφηεξα ηα θξηηήξηα πνπ πξέπεη λα ειέγρνπλ νη εξσηήζεηο είλαη ε νξαηφηεηα ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο, δειαδή λα γλσξίδεη ν ρξήζηεο ζε πνην site βξίζθεηαη θαη 75

πνηα είλαη ηα επφκελα βήκαηα πνπ πξέπεη λα θάλεη γηα λα εθαξκφζεη ηηο θαηάιιειεο ελέξγεηεο πνπ απαηηνχληαη. Ζ επειημία θαη ε απνδνηηθφηεηα ρξήζεο είλαη αθφκε έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα θξηηήξηα πνπ εκθαλίδεηαη ζην εξσηεκαηνιφγηφ καο. Ζ επαξθήο ππνζηήξημε θαη βνήζεηα, αιιά θαη ε ππνβνήζεζε ρξεζηψλ ζηελ αλάγλσζε. Δπηπιένλ ν ζρεδηαζκφο γηα ηελ απνηξνπή ζθαικάησλ ηνπ ρξήζηε είλαη βαζηθφ θξηηήξην αθνχ πξνεηδνπνηεί γηα ηπρφλ αλεπηζχκεηεο ελέξγεηεο θαη δίλεη ιχζε ζην πξφβιεκα. 5.6 Κριτήρια Nielsen ηελ πξψηε θαηεγνξία έρνπκε ζπκπεξηιάβεη εξσηήζεηο νη νπνίεο αλαθέξνληαη ζχκθσλα κε ην θξηηήξην ηνπ Nielsen ζηε ζπζρέηηζε ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ηνπ πξαγκαηηθνχ θφζκνπ, αθνχ δίλνληαη αιεζείο πιεξνθνξίεο. Ζ νξνινγία ζηηο εξσηήζεηο είλαη ζαθήο θαη θαηαλνεηή, κέζα απφ ηηο νπνίεο δίλνληαη γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα λα ππάξρνπλ ηα βαζηθά ζηνηρεία γηα ηελ έξεπλά καο. Όζνλ αθνξά ηελ θαηεγνξία ηεο ζρεδίαζεο ην θξηηήξην ην νπνίν ζπλδέεηαη κε απηήλ είλαη ε επειημία θαη ε απνδνηηθφηεηα ρξήζεο. Μέζα απφ ηηο εξσηήζεηο ηεο θαηεγνξίαο απηήο δίλνληαη πιεξνθνξίεο γηα ην πφζν νξγαλσκέλεο θαη θαιά ζρεδηαζκέλεο είλαη νη ηζηνζειίδεο γηα έκπεηξνπο ή άπεηξνπο ρξήζηεο. Με ηελ θαηεγνξία απηή κπνξεί λα εηπσζεί θαη ην θξηηήξην γηα ηελ απνθπγή πεξηηηψλ ζηνηρείσλ αθνχ αλαθεξφκαζηε ζηελ ζρεδίαζε ησλ ζειίδσλ. Καη ε θαηεγνξία ηεο πινήγεζεο φκσο ζπλδέεηαη κε ην θξηηήξην ηεο επειημίαο θαη ηεο απνδνηηθφηεηαο αθνχ θαη εδψ πξνζπαζεί ε έξεπλα λα αληιήζεη ζηνηρεία γηα ηελ επθνιία ηεο πινήγεζεο ε νπνία εμαξηάηαη απφ ην πφζν νξγαλσκέλεο θαη ζρεδηαζκέλεο είλαη νη ηζηνζειίδεο. Δπηπιένλ δίλνληαη πιεξνθνξίεο γηα ην αλ ππάξρεη επαξθήο ππνζηήξημε βνήζεηαο θαη θαηάιιεισλ εγρεηξηδίσλ. Ζ νξαηφηεηα ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο είλαη ζεκαληηθφ λα παξαηεξεζεί αθνχ δίλεηε ε δπλαηφηεηα κεηαθνξάο απφ ηε κία ζειίδα ζηελ άιιε. 76

Σέινο ε θαηεγνξία ηνπ πεξηερνκέλνπ ζπλδέεηαη κε ην θξηηήξην ηεο απνθπγήο πεξηηηψλ ζηνηρείσλ, ηε ζπλέπεηα θαη ηήξεζε ησλ πξνηχπσλ αιιά θαη ηεο ζπζρέηηζεο ζπζηήκαηνο κε ηνλ πξαγκαηηθφ θφζκν. 5.7 Μοντέλο TAM Σν εξσηεκαηνιφγην πεξηιακβάλεη επίζεο εξσηήζεηο πνπ ειέγρνπλ ηα θξηηήξηα ηνπ TΑΜ. Σν πξψην θξηηήξην αλαθέξεηαη ζηελ εθηηκψκελε επθνιία ρξήζεο κηαο ηζηνζειίδαο, δειαδή ζην πφζν εχθνιε είλαη ε ρξήζε ηεο ζειίδαο ησλ ΑΔΗ ή ησλ ΣΔΗ, πφζν αληηιεπηή είλαη απφ ην ρξήζηε ε επθνιία, ρσξίο λα θαηαβάιιεη κεγάιε πξνζπάζεηα. Οη εξσηήζεηο απηέο, αλήθνπλ ζηελ πξψηε θαηεγνξία πνπ αλαθέξεηαη ζηε ζρεδίαζε θαη αζρνιείηαη κε ην πφζν θαιά ζρεδηαζκέλεο είλαη θαη θαηά πφζν ε ζρεδίαζε βνεζάεη ζηελ εχθνιε πξφζβαζε ησλ ρξεζηψλ πνπ δελ είλαη γλψζηεο ηεο ηερλνινγίαο. Όκσο θαη ζηελ επφκελε θαηεγνξία ηεο πινήγεζεο επηζεκαίλεηαη ε επθνιία αλαδήηεζεο ησλ ηζηνζειίδσλ, ηφζν γηα έκπεηξνπο φζν θαη γηα άπεηξνπο ρξήζηεο, θαη αλ ππάξρνπλ θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο γηα ηε βνήζεηα ησλ ρξεζηψλ. Ωο αλαθνξά ζην δεχηεξν θξηηήξην ηνπ ΣΑΜ, ην νπνίν είλαη ε εθηηκψκελε ρξεζηκφηεηα ηεο ηζηνζειίδαο απφ ηνλ ρξήζηε, θαίλεηαη απφ ηηο εξσηήζεηο ηεο θαηεγνξίαο γηα ηελ ζπλνιηθή εθηίκεζε αθνχ αλαθέξνληαη ζηελ ρξεζηκφηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ γεληθά. Σν πφζν ρξήζηκνο είλαη ν ηζηνρψξνο ψζηε λα έρνπκε θαιή απφδνζε θαη ζεηηθά απνηειέζκαηα ζηελ έξεπλά καο. Ζ επφκελε θαηεγνξία ηαρχηεηα επηζεκαίλεη ην ρξφλν πνπ ρξεηάδεηαη λα θνξηψζεη κηα ηζηνζειίδα θαη γεληθά ηελ ηαρχηεηα πνπ απαηηείηαη γηα λα αλνίμνπλ ηα δηάθνξα πνιπκέζα θαη γξαθηθά πνπ πεξηιακβάλνπλ νη ζειίδεο. πγθεθξηκέλα ε εξψηεζε πνπ αζρνιείηαη κε ην πφζν ειθπζηηθέο είλαη νη ζειίδεο ζπλδέεηαη κε ην πφζν αληηζηνηρεί ζηελ πξαγκαηηθή αμία κηαο εθαξκνγήο. Γελ κπνξεί ηα δεδνκέλα λα είλαη εμσπξαγκαηηθά αιιά λα ζπκβαδίδνπλ κε ηηο πξαγκαηηθέο αμίεο. Δπίζεο ην πφζν ειθπζηηθή είλαη κία ζειίδα κπνξεί λα απνθέξεη θαη θαιχηεξα απνηειέζκαηα. 77

Ζ επφκελε θαηεγνξία εξσηήζεσλ αθνξά ηνπο ζπλδέζκνπο θαη ε εξψηεζε πνπ ππάξρεη καο βνεζάεη ζηελ επθνιφηεξε πξφζβαζε ζε άιιεο ηζηνζειίδεο ηαπηφρξνλα. Οη εξσηήζεηο γηα ην πεξηερφκελν ζπλδένληαη θαη κε ηα δχν θξηηήξηα ηνπ ΣΑΜ αθνχ πξέπεη λα είλαη ηφζν εχθνιν ζηε ρξήζε θαη θαηαλνεηφ, απφ ην ηη απνηειείηαη, θάζε πφηε αλαλεψλνληαη, αλ αληηζηνηρνχλ ζε πξαγκαηηθά ζηνηρεία ηα δεδνκέλα πνπ πεξηιακβάλεη ε ηζηνζειίδα θαη ηέινο αλ είλαη απνηειεζκαηηθά απηά πνπ δηαζέηνπλ νη ηζηνζειίδεο. 5.8 Μοντέλο GΟΜ Απφ ηελ άιιε πιεπξά ζχκθσλα κε ηα θξηηήξηα ηνπ GΟΜ νη κέζνδνη θαη νη ελέξγεηεο πνπ γίλνληαη γηα λα επηηεπρζνχλ νη αξρηθνί καο ζηφρνη ζπλδένληαη κε ηηο εξσηήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηε ζρεδίαζε ησλ ηζηνζειίδσλ, ην πεξηερφκελν, ηελ αλαλέσζε απηψλ θαζψο θαη ην πνζνζηφ θαηαλφεζεο ηνπο. Έηζη κπνξνχκε λα παξαηεξήζνπκε κέζα απφ απηέο ηηο κεζφδνπο θαη ηηο ελέξγεηεο ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ καο, απνθεχγνληαο ζθάικαηα θαη ιάζε. Αθφκε νη επηινγέο είλαη ζεκαληηθφ θξηηήξην αθνχ ηηο ζπλαληάκε ηφζν ζηελ θαηεγνξία ηεο ζρεδίαζεο φζν θαη ζηε βνήζεηα πνπ ππάξρεη ζηηο ηζηνζειίδεο γηα ηνπ ρξήζηεο. 5.9 Ερωτηματολόγιο Σν εξσηεκαηνιφγην πνπ πξνέθπςε ζπλδέεη φια ηα παξαπάλσ ζηνηρεία ελψ βαζίδεηαη ζηα θξηηήξηα ηνπ Nielsen, ζην κνληέιν TAM, θαη ην κνληέιν GOMS. Αθνινχζσο παξαζέηνπκε ην εξσηεκαηνιφγην: 78

ΔΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ Α.ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΔ ΥΔΣΗΚΑ ΜΔ ΣΟ WEB 1.ΟΝΟΜΑ ΑΔΙ ή ΣΔΙ. 2.Γηεύζπλζε ηνπ ηζηνρώξνπ 3.πλνιηθόο αξηζκόο ζειίδσλ ηνπ ηζηνρώξνπ. 4.Τπάξρεη κεηξεηήο πνπ λα δείρλεη ηνπο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνρώξνπ ΝΑΗ ΟΥΗ 5. ε πνηεο άιιεο γιώζζεο εκθαλίδεηαη ν ηζηνρώξνο; i) Αγγιηθά ii) iii) iv) Γαιιηθά Γεξκαληθά Άιιε Β. ΣΑΥΤΣΖΣΑ 6.Πόζν ρξόλν ρξεηάδεηαη γηα λα θνξηώζεη ε ηζηνζειίδα? sec 7.Πόζν γξήγνξα αλνίγνπλ νη δηάθνξεο εηθόλεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ ηζηνζειίδα? sec 8.Πόζν γξήγνξα κπνξνύκε λα θνξηώζνπκε ηα δηάθνξα γξαθηθά από ηηο ηζηνζειίδεο? Πνιχ αξγά Αξγά Καλνληθά Γξήγνξα Πνιχ γξήγνξα Γ. ΥΔΓΗΑΖ 9.Πόζν θαιά ζρεδηαζκέλεο είλαη νη ηζηνζειίδεο? Καζφινπ Λίγν Αξθεηά 79

Πνιχ Πάξα πνιχ 10.Πόζν θαηλνηνκηθή είλαη ε ζρεδίαζε ηνπ ηζηνρώξνπ; i) Πνιχ θαηλνηνκηθή ii) iii) iv) Αξθεηά Λίγν Καζφινπ 11.Πόζν ειθπζηηθέο είλαη νη ηζηνζειίδεο ώζηε λα ηξαβήμνπλ ην ελδηαθέξνλ ησλ ρξεζηώλ? Πάξα πνιχ Πνιχ Αξθεηά Λίγν Καζφινπ 12.Τπάξρεη νκνηνκνξθία ζηε ζρεδίαζε ηεο θάζε ηζηνζειίδαο ζηνλ ίδην ηζηνρώξν; i) Πάξα πνιχ ii) iii) iv) Πνιχ Αξθεηά Λίγν v) Καζφινπ 13. Η ζρεδίαζε ησλ ζειίδσλ βνεζάεη ζηελ πξόζβαζε αηόκσλ πνπ δελ γλσξίδνπλ ηελ ηερλνινγία θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπο ππνινγηζηέο? Πάξα πνιχ Πνιχ Αξθεηά 80

Λίγν Καζφινπ Γ.ΠΛΟΖΓΖΖ 14. Πόζν εύθνιε είλαη ε αλαδήηεζε κέζα ζηηο ηζηνζειίδεο γηα λα ελεκεξσζεί θάπνηνο γηα ηηο ζρνιέο? Δχθνιε Πνιχ εχθνιε Πεξίπινθε Γχζθνιε 15. Τπάξρνπλ θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο γηα βνήζεηα ζην ρξήζηε? ΝΑΗ ΟΥΗ 16. Κάπνηνο πνπ δελ γλσξίδεη από Internet θαη ππνινγηζηέο πόζν εύθνια κπνξεί λα βξεη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ρξεηάδεηαη κέζσ θάπνηαο βνήζεηαο πνπ πξνζθέξεηαη? Δχθνιε Πνιχ εχθνιε Πεξίπινθε Γχζθνιε 17.Πόζν εύθνιν είλαη λα γίλεη πινήγεζε από ηελ κία ζειίδα κηαο ζρνιήο ζηελ άιιε ζηνλ ηζηνρώξν? Δχθνιε Πνιχ εχθνιε Πεξίπινθε Γχζθνιε 18.Τπάξρνπλ επεμεγήζεηο γηα ηελ θάζε ηζηνζειίδα θάζε ζρνιήο? ΝΑΗ ΟΥΗ 81

19.Τπάξρνπλ ζύλδεζκνη πνπ λα ζπλδένπλ ηνλ ηζηνρώξν κηαο ζρνιήο ησλ ΑΔΙ ε ησλ ΣΔΙ κε ηνλ ηζηνρώξν θάπνηαο άιιε ζρνιήο ΑΔΙ ε ΣΔΙ αληίζηνηρα? ΝΑΗ ΟΥΗ E.ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΟ 20. Πόζν ρξήζηκα είλαη ηα δεδνκέλα πνπ δίλνληαη ζηνλ ηζηνρώξν; Πνιχ ρξήζηκα Υξήζηκα Μέζνο φξνο Λίγα Πνιχ 21.Πόζν θαιή είλαη ε πνζόηεηα ησλ πιεξνθνξηώλ γηα ηα ΑΔΙ ή ΣΔΙ? Πνιχ ιίγε Λίγε Καιή Δμαηξεηηθή 22.Πόζν πξόζθαηεο είλαη νη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ? Πνιχ παιηέο Παιηά Αξθεηά πξφζθαηε Πνιχ πξφζθαηε 23.Πόηε έγηλε ε ηειεπηαία αλαλέσζε ησλ ηζηνζειίδσλ? 0-3 κήλεο 3-6 κήλεο 6-12 κήλεο Πεξηζζφηεξν απφ έλα ρξφλν 24. Πόζν θαηαλνεηέο είλαη νη πεξηγξαθέο ησλ ζεκάησλ? i) Καζφινπ ii) Όρη αξθεηά iii) Πνιχ 82

iv) Πάξα πνιχ 25. Πώο εθηηκάηαη ε πνηόηεηα ηεο πιεξνθνξίαο ζε ζρέζε κε ηελ: Δμαηξεηηθή Καιή Καλνληθή Καθή Πνιχ θαθή A. αμηνπηζηία/ εγθπξφηεηα B. αληηθεηκεληθφηεηα C. αθξίβεηα D. πεξηερφκελν E. κνλαδηθφηεηα F. ρξεζηκφηεηα Σ.ΤΝΟΛΗΚΖ ΔΚΣΗΜΖΖ 26.Πόζν ελδηαθέξνπζα είλαη ε ρξήζε ηνπ ηζηνρώξνπ? i) Καζφινπ ii) Λίγν iii) Μέηξηα iv) Δλδηαθέξνπζα v) Πνιχ ελδηαθέξνπζα 27.Πόζν ρξήζηκνο πηζηεύεηε όηη είλαη ζπλνιηθά ν ηζηνρώξνο? i) Καζφινπ ii) Λίγν iii) Μέηξηα iv) Πνιχ v) Πάξα πνιχ 83

28.Πόζν εύθνινο ζηε ρξήζε πηζηεύεηε όηη είλαη ν ηζηνρώξνο? i) Καζφινπ ii) Λίγν iii) Μέηξηα iv) Πνιχ v) Πάξα πνιχ 84

85

ΚΕΥΑΛΑΙΟ 6 6. ΑΝΑΛΤΗ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΩΝ 6.1 Διαδικαςία αξιολόγηςησ Ζ δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο έγηλε απφ ηνπο θνηηεηέο Κνχηιν Θεφδσξν θαη ηεθαλίδε σθξάηε. Σν δείγκα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ήηαλ νη ηζηνζειίδεο ΑΔΗ θαη ΣΔΗ απφ ηελ Διιάδα. πλνιηθά αμηνινγήζεθαλ 29 ηζηνζειίδεο ΑΔΗ θαη ΣΔΗ. Ο ηξφπνο πνπ αμηνινγήζακε ηηο ζειίδεο ησλ ΑΔΗ θαη ΣΔΗ έγηλε κεηά απφ ηελ πινήγεζή καο ζε φιεο ηηο ηζηνζειίδεο. Αξρηθά κειεηήζακε ηελ θάζε ηζηνζειίδα ηνπ ΑΔΗ ή ΣΔΗ μερσξηζηά θαη έπεηηα αμηνινγήζακε ζηελ θάζε ζειίδα ηνλ ζρεδηαζκφ ηεο, ην πεξηερφκελν, θαη ηα δηαθνξεηηθά ζηνηρεία ηεο θάζε ζειίδαο. Γηα λα κπνξέζνπκε λα βγάινπκε ζπκπεξάζκαηα πήξακε έλα-έλα ηα ζηνηρεία ηεο θάζε ηζηνζειίδαο θαη ηα ζπγθξίλακε κεηαμχ ηνπο. Γηα παξάδεηγκα σο αλαθνξά ην ζρεδηαζκφ ηεο θάζε ζειίδαο ν νπνίνο ήηαλ δηαθνξεηηθφο. ε κία ηζηνζειίδα ππήξραλ πεξηζζφηεξα γξαθηθά θαη πνιπκέζα ζε ζχγθξηζε κε κία άιιε ζειίδα. ε αληίζεζε φκσο κε απηήλ ήηαλ θαιχηεξν ην πεξηερφκελν ηεο δεχηεξεο απφ ηελ πξψηε. Έηζη ζπγθξίλακε φια ηα ζηνηρεία πνπ καο ελδηαθέξνπλ κέζα απφ ηηο εξσηήζεηο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ. 6.2 Δείγμα τησ έρευνασ πλνιηθά αμηνινγήζεθαλ νη ηζηνζειίδεο απφ 16 ΑΔΗ θαη 13 ΣΔΗ. 86

ΠΙΝΑΚΑ 6 ΟΝΟΜΑ ΑΔΗ ΚΑΗ ΣΔΗ ΓΗΔΤΘΤΝΔΗ ΗΣΟΔΛΗΓΩΝ 1)Παλεπηζηήκην Πεινπνλλήζνπ www.upelop.gr 2)Παλεπηζηήκην Κξήηεο www.uoc.gr 3)Παλεπηζηήκην Ησαλλίλσλ www.uoi.gr 4)Παλεπηζηήκην Πεηξαηά www.unipi.gr 5)Παλεπηζηήκην Μαθεδνλίαο www.uom.gr 6)Παλεπηζηήκην Γπηηθήο www.uowm.gr Μαθεδνλίαο 7)Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο www.auth.gr 8)Δζληθφ θ Καπνδηζηξηαθφ www.uoa.gr Παλεπηζηήκην Αζελψλ 9)Δζληθφ Μεηζφβην Πνιπηερλείν www.ntuna.gr 10)Οηθνλνκηθφ Παλεπηζηήκην www.aueb.gr Αζελψλ 11)Πάληεην Παλεπηζηήκην www.panteion.gr 12)Υαξνθφπεην Παλεπηζηήκην www.hua.gr 13)Παλεπηζηήκην Παηξψλ www.upatras.gr 14)Πνιπηερλείν Κξήηεο www.tuc.gr 15)Παλεπηζηήκην Θεζζαιίαο www.uth.gr 16)Παλεπηζηήκην Αζελψλ Σκήκα Οηθνλνκηθψλ επηζηεκψλ www.econ.uoa.gr/ua/content/gr/rout.as px 17)TΔΗ Υαιθίδαο www.teihal.gr/acc/ ηκ. Λνγηζηηθήο 18)ΣΔΗ εξξψλ www.teiser.gr/logistics/index.htm ηκ. Λνγηζηηθήο 19)ΣΔΗ Καβάιαο ρ. Γηνίθεζεο θαη www.teikav.edu.gr/el/ Οηθνλνκίαο 20)TEI Αζήλαο ρ. Γηνίθεζεο θαη www.teiath.gr/sdo/sdo.htm Οηθνλνκίαο 21)ΑΣΔΗ Θεζζαινλίθεο ηκήκα. www.acc.teithe.gr Λνγηζηηθήο 22)ΣΔΗ Λακίαο ηκήκα. www.ele.teilam.gr Ζιεθηξνινγίαο 23)TEI Ζπείξνπ www.teiepg/index.php 24)ΣΔΗ Ζξαθιείνπ www.cs.teiher.gr/ 25)ΣΔΗ Καιακάηαο www.teikal.gr/cortal/dt?provider=central _el 26)ΣΔΗ Κνδάλεο www.teikoz.gr/ 27)ΣΔΗ Λάξηζαο teilar.gr/ 28)ΣΔΗ Μεζνινγγίνπ www.teimes.gr/wwwgr/ 29)ΣΔΗ Πεηξαηά Acc.teipir.gr/ 87

6.3Ανάλυςη ςτατιςτικών ςτοιχείων ΔΡΩΣΗΗ 3: πλνιηθόο αξηζκόο ζειίδσλ ηνπ ηζηνρώξνπ ΠΙΝΑΚΑ 6.1: Αξηζκφο ζειίδσλ ηζηνρψξνπ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ 0-20 0 0% 4 30,70% 4 13,80% 21-40 6 37,50% 2 15,40% 8 27,60% 41-60 2 12,50% 0 0% 2 6,90% 61-άνω 8 50% 7 53,90% 15 51,70% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.1: Αξηζκφο ζειίδσλ ηζηνρψξνπ. 88

EΡΩΣΗΗ 4: Τπάξρεη κεηξεηήο πνπ λα δείρλεη ηνπο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνρψξνπ? ΠΙΝΑΚΑ 6.2 :Μεηξεηέο επηζθεπηψλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΝΑΙ 1 6,25% 2 15,40% 10% ΠΧΙ 15 93,75% 11 84,60% 89,60% ΣΥΝΟΛΟ 16 100% 13 100% 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.2: Μεηξεηέο επηζθεπηψλ. ηα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα, ηφζν ηα ΑΔΗ φζν θαη ηα ΣΔΗ θαίλεηαη φηη ζηηο ηζηνζειίδεο ηνπο δελ δηαζέηνπλ κεηξεηέο πνπ λα δείρλνπλ ηνλ αξηζκφ ησλ επηζθεπηψλ ηνπ ηζηνρψξνπ. Σα ΣΔΗ ζε έλα κηθξφ πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 9% ππεξηεξνχλ ζηελ χπαξμε κεηξεηή επηζθεπηψλ. 89

EΡΩΣΗΗ 6: Πφζν ρξφλν ρξεηάδεηαη γηα λα θνξηψζεη ε ηζηνζειίδα? ΠΙΝΑΚΑ 6.3 :Υξφλνο Φφξησζεο. ΧΟΝΟΣ ΦΟΤΩΣΗΣ ΣΕ ΔΕΥΤΕΟΛΕΡΤΑ ΡΛΗΘΟΣ ΡΟΣΟΣΤΑ 4 1 3,45% 5 22 75,80% 6 2 6,90% 7 3 10,30% 8 0 0% 9 0 0% 10 1 3,45% ΣΥΝΟΛΟ 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.3 : Υξφλνο Φφξησζεο. Σα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα θπκαίλνληαη ζε κέηξην επίπεδν φζνλ αθνξά ηελ ηαρχηεηα θφξησζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. Τπάξρνπλ κηθξέο απνθιίζεηο ζε θάπνηεο ηζηνζειίδεο πνπ δηαθέξνπλ ζηα παξαπάλσ δεπηεξφιεπηα. 90

ΔΡΩΣΗΗ 7: Πφζν γξήγνξα αλνίγνπλ νη δηάθνξεο εηθφλεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ ηζηνζειίδα? ΠΙΝΑΚΑ 6.4.:Υξφλνο Φφξησζεο ησλ εηθψλσλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΔΕΥΤΕΟΛΕΡΤΑ ΡΛΗΘΟΣ 5 5 17,30% 6 4 13,80% 7 12 41,40% 8 2 6,90% 9 0 0% 10 5 17,30% 12 1 3,45% ΣΥΝΟΛΟ 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.4: Υξφλνο Φφξησζεο ησλ εηθψλσλ Σα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα ηφζν ΑΔΗ φζν θαη ΣΔΗ θηλνχληαη ζε κέηξηα φζνλ αθνξά ηελ ηαρχηεηα θφξηηζεο ησλ εηθφλσλ. Τπάξρεη κία κηθξή δηαθνξά αλάκεζα ζηα 5 θαη 6 δεπηεξφιεπηα. ε ιίγεο ηζηνζειίδεο έρεη παξαηεξεζεί φηη νη εηθφλεο αλνίγνπλ ζε πεξηζζφηεξν ρξφλν απφ φηη ζηηο ππφινηπεο. 91

ΔΡΩΣΗΗ 8: Πφζν γξήγνξα κπνξνχκε λα θνξηψζνπκε ηα δηάθνξα γξαθηθά απφ ηηο ηζηνζειίδεο? ΠΙΝΑΚΑ 6.5: Φφξησζε Γξαθηθψλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Ρολφ αργά 0 0% 0 0% 0 0% Αργά 1 6,25% 0 0% 1 3,45% Κανονικά 14 87,50% 13 100% 27 93,10% Γρήγορα 1 6,25% 0 0% 1 3,45% Ρολφ γρήγορα 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.5:. Φφξησζε Γξαθηθψλ. ηα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα ησλ ΑΔΗ θαη ΣΔΗ θαίλεηαη φηη ε θφξησζε ησλ γξαθηθψλ γίλεηαη ζε θαλνληθά επίπεδα. Έλα πνιχ κηθξφ δείγκα ησλ ΑΔΗ θνξηψλνπλ ηα γξαθηθά αξγά ελψ ζε αληίζεζε έλα κηθξφ πνζνζηφ ησλ ΣΔΗ δείρλεη φηη ηα γξαθηθά ηνπο θνξηψλνπλ πην γξήγνξα. 92

ΔΡΩΣΗΗ 9: Πφζν θαιά ζρεδηαζκέλεο είλαη νη ηζηνζειίδεο? ΠΙΝΑΚΑ 6.6: ρεδηαζκφο ηζηνζειίδσλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Καθόλου 0 0% 0 0% 0 0% Λίγο 0 0% 0 0% 0 0% Αρκετά 12 75% 8 61,50% 20 69% Ρολφ 3 18,75% 5 38,50% 8 3,50% Ράρα πολφ 1 6,25% 0 0% 1 27,50% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.6: ρεδηαζκφο ηζηνζειίδσλ Σα πνζνζηά ησλ ηδξπκάησλ βξίζθνληαη ζε αξθεηά θαιά επίπεδα αθνχ φζνλ αθνξά ηελ ζρεδίαζή ηνπο είλαη αξθεηά θαιή έρνληαο εκπινπηηζκέλεο ηζηνζειίδεο. Έλα πνιχ κηθξφ πνζνζηφ ησλ ΑΔΗ δηαθέξεη ζηελ θαιή ζρεδίαζε ηεο ηζηνζειίδαο. 93

EΡΩΣΗΗ 10: Πφζν θαηλνηνκηθή είλαη ε ζρεδίαζε ηνπ ηζηνρψξνπ ΠΙΝΑΚΑ 6.7 : Καηλνηνκία ρεδηαζκνχ ηζηνρψξνπ. ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ Ρολφ καινοτομική 2 12,50% 3 23,10% 5 17,24% Αρκετά 13 81,25% 9 69,20% 22 75,86% Λίγο 1 6,25 1 7,70% 2 6,90% Καθόλου 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.7 : Καηλνηνκία ρεδηαζκνχ ηζηνρψξνπ. Ζ θαηλνηνκία ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπ ηζηνρψξνπ θαίλεηαη φηη είλαη ιίγν θαηλνηνκηθή, θπξίσο ζε ΑΔΗ. Σα ΣΔΗ κνηξάδνληαη ηελ θαηλνηνκία ηνπ ζρεδηαζκνχ απφ πνιχ θαηλνηνκηθή ζε έλα κηθξφ πνζνζηφ,ζε αξθεηά θαηλνηνκηθή θαη ζε κηθξφ πνζνζηφ ιίγν θαηλνηνκηθή. 94

ΔΡΩΣΗΗ 11: Πφζν ειθπζηηθέο είλαη νη ηζηνζειίδεο ψζηε λα ηξαβήμνπλ ην ελδηαθέξνλ ησλ ρξεζηψλ? ΠΙΝΑΚΑ 6.8: Διθπζηηθφηεηα ηζηνρψξνπ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Ράρα πολφ 1 6,25% 1 7,70% 2 6,90% Ρολφ 6 37,50% 10 76,90% 16 55,10% Αρκετά 8 50% 1 7,70% 9 31,10% Λίγο 1 6,25% 1 7,70% 2 6,90% Καθόλου 0% 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.8: Διθπζηηθφηεηα ηζηνρψξνπ. Ζ ειθπζηηθφηεηα ησλ ηζηνζειίδσλ είλαη πνιχ θαιή γηα ηα ΣΔΗ θαη ζε πην κηθξφ πνζνζηφ γηα ηα ΑΔΗ. Σα ΑΔΗ θαίλεηαη λα έρνπλ αξθεηά θαιή ειθπζηηθφηεηα ζε ζρέζε κε ηα ΣΔΗ δηφηη έρνπλ πνιχ κεγαιχηεξν πνζνζηφ. Ωζηφζν ππάξρνπλ θαη κηθξφηεξα πνζνζηά πνπ κνηξάδνληαη ηφζν ηα ΑΔΗ φζν θαη ηα ΣΔΗ, φζν αθνξά ηελ ειθπζηηθφηεηα ησλ ηζηνζειίδσλ απφ πάξα πνιχ ζε ιηγφηεξν. 95

ΔΡΩΣΗΗ 12: Τπάξρεη νκνηνκνξθία ζηε ζρεδίαζε ηεο θάζε ηζηνζειίδαο ζηνλ ίδην ηζηνρψξν; ΠΙΝΑΚΑ 6.9 :Οκνηνκνξθία Ηζηνζειίδσλ. ΡΛΗΘΟΣ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΤΕΙ ΤΕΙ ΡΛΗΘΟΣ Ράρα πολφ 0 0% 1 7,70% 1 3,45% Ρολφ 8 50% 5 38,40% 13 44,80% Αρκετά 8 50% 6 45,90% 14 48,30% Λίγο 0 0% 1 7,70% 1 3,45% Καθόλου 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.9 : Οκνηνκνξθία Ηζηνζειίδσλ. Σα ηδξχκαηα ησλ ΑΔΗ θαίλεηαη φηη κνηξάδνληαη ηα πνζνζηά ηνπο ζρεηηθά κε ηελ νκνηνκνξθία πνπ ππάξρεη ζηηο ηζηνζειίδεο. Μνηξάδνληαη αλάκεζα ζην φηη ππάξρεη πνιχ θαη αξθεηή νκνηνκνξθία. Σα ΣΔΗ κνηξάδνληαη ηα πνζνζηά ζηηο δχν απηέο ζηήιεο, αιιά θαη θάπνηα κηθξφηεξα πνζνζηά δείρλνπλ ηελ χπαξμε πάξα πνιχ θαη ιίγν νκνηνκνξθίαο. 96

ΔΡΩΣΗΗ 13: Ζ ζρεδίαζε ησλ ζειίδσλ βνεζάεη ζηελ πξφζβαζε αηφκσλ πνπ δελ γλσξίδνπλ ηελ ηερλνινγία θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπο ππνινγηζηέο? ΠΙΝΑΚΑ 6.10 : Τπνζηήξημε ζρεδίαζεο. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Ράρα πολφ 1 6,25% 0 0% 1 3,45% Ρολφ 10 62,50% 11 84,60% 21 72,41% Αρκετά 5 31,25% 2 15,40% 7 24,14% Λίγο 0 0% 0 0% 0 0% Καθόλου 0 0% 0 0% 0 0% Συνόλου 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.10 : Τπνζηήξημε ζρεδίαζεο. Ζ ζρεδίαζε ησλ ηζηνζειίδσλ φπσο παξαηεξείηαη είλαη πνιχ θαιή γηα ηα ΣΔΗ θαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ βξίζθεηαη ζε απηφ ην επίπεδν ελψ έλα κηθξφηεξν πνζνζηφ ησλ ηζηνρψξσλ ησλ ΣΔΗ ραξαθηεξίδεηαη απφ αξθεηά θαιή ζρεδίαζε. Σα ΑΔΗ πάιη κνηξάδνπλ ηα πνζνζηά ηνπο κε ην κεγαιχηεξν ζηελ πνιχ θαιή ζρεδίαζε, ην επφκελν ζηελ αξθεηά θαιή ζρεδίαζε θαη ζην κηθξφηεξν ζηελ πάξα πνιχ θαιή ζρεδίαζε ησλ ηζηνζειίδσλ. 97

ΔΡΩΣΗΗ 14: Πφζν εχθνιε είλαη ε αλαδήηεζε κέζα ζηηο ηζηνζειίδεο γηα λα ελεκεξσζεί θάπνηνο γηα ηηο ζρνιέο? ΠΙΝΑΚΑ 6.11: Δπθνιία αλαδήηεζεο. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Εφκολη 12 75% 12 92,30% 24 82,75% Ρολφ εφκολη 2 12,50% 0 0% 2 6,89% Ρερίπλοκη 2 12,50% 1 7,70% 3 10,36% Δφςκολη 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.11 : Δπθνιία αλαδήηεζεο. Ζ αλαδήηεζε ησλ ηζηνζειίδσλ γηα ηελ ελεκέξσζε ησλ ζρνιψλ είλαη εχθνιε ηφζν γηα ηα ΑΔΗ νζν θαη γηα ηα ΣΔΗ. Μηθξφηεξα πνζνζηά εκθαλίδνληαη ζηα ΑΔΗ πνπ ππάξρνπλ ζειίδεο κε πνιχ εχθνιε αλαδήηεζε. Μηθξά είλαη επίζεο θαη ηα πνζνζηά πνπ καο δείρλνπλ φηη ε επθνιία αλαδήηεζεο είλαη πεξίπινθε. 98

ΔΡΩΣΗΗ 15: Τπάξρνπλ θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο γηα βνήζεηα ζην ρξήζηε? ΠΙΝΑΚΑ 6.12:Βνήζεηα ρξήζηε. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΝΑΙ 1 6,25% 0 0% 3,45% ΠΧΙ 15 93,75% 13 100% 56,55% ΣΥΝΟΛΟ 16 100% 13 100% 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.12: Βνήζεηα ρξήζηε. Σα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα ζε εμαίξεζε κε έλα πνιχ κηθξφ πνζνζηφ ησλ ΑΔΗ, δείρλνπλ φηη δελ ππάξρεη θάπνηα βνήζεηα πνπ λα δίλνπλ ζην ρξήζηε ψζηε λα εμππεξεηήζνπλ ζηα πξνβιήκαηα πνπ κπνξεί λα αληηκεησπίδεη θαηά ηελ πινήγεζε ηνπ ηηο ηζηνζειίδεο ησλ ηδξπκάησλ. 99

ΔΡΩΣΗΗ 16: Κάπνηνο πνπ δελ γλσξίδεη απφ Internet θαη ππνινγηζηέο πφζν εχθνια κπνξεί λα βξεη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ρξεηάδεηαη κέζσ θάπνηαο βνήζεηαο πνπ πξνζθέξεηαη? ΠΙΝΑΚΑ 6.13: Πιεξνθνξίεο αλαδήηεζεο. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Εφκολη 9 56,25% 9 69,20% 18 62% Ρολφ εφκολη 0 0% 0 0% 0 0% Ρερίπλοκη 7 43,75% 4 30,80% 11 38% Δφςκολη 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.13: Πιεξνθνξίεο αλαδήηεζεο. ηα πεξηζζφηεξα ηξδχκαηα ππάξρεη εχθνιε αλαδήηεζε γηα ηηο δηάθνξεο πιεξνθνξίεο. Σα ΣΔΗ ππεξηεξνχλ έλαληη ησλ ΑΔΗ ζηελ εχθνιε αλαδήηεζε. Έλα κηθξφηεξν πνζνζηφ κνηξάδεηαη ζηελ πεξίπινθε αλαδήηεζε ησλ πιεξνθνξηψλ κε ηα ΑΔΗ λα ππεξηεξνχλ έλαληη ησλ ΣΔΗ. 100

ΔΡΩΣΗΗ 17: Πφζν εχθνιν είλαη λα γίλεη πινήγεζε απφ ηελ κία ζειίδα κηαο ζρνιήο ζηελ άιιε ζηνλ ηζηνρψξν? ΠΙΝΑΚΑ 6.14: Πινήγεζε Ηζηνζειίδσλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Εφκολη 9 56,25% 12 92,30% 21 72,40% Ρολφ εφκολη 0 0% 0 0% 0 0% Ρερίπλοκη 7 43,75% 1 7,70% 8 27,60% Δφςκολη 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.14 : Πινήγεζε Ηζηνζειίδσλ. Ζ πινήγεζε ησλ ζειίδσλ είλαη ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ πην εχθνιε θπξίσο γηα ηα ΣΔΗ θαη κεηά ζηα ΑΔΗ. Σν ππφινηπν πνζνζηφ κνηξάδεηαη ζηελ πεξίπινθε αλαδήηεζε ησλ πιεξνθνξηψλ κε κεγαιχηεξε απφθιηζε ησλ ΣΔΗ έλαληη ησλ ΑΔΗ φπνπ ην πνζνζηφ ηνπο είλαη κεγαιχηεξν. 101

ΔΡΩΣΗΗ 18 : Τπάξρνπλ επεμεγήζεηο γηα ηελ θάζε ηζηνζειίδα θάζε ζρνιήο? ΠΙΝΑΚΑ 6.15:Δπεμεξγαζία Ηζηνζειίδσλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΝΑΙ 16 100% 13 100% 100% ΠΧΙ 0 0% 0 0% 0% ΣΥΝΟΛΟ 16 100% 13 100% 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.15 : Δπεμεξγαζία Ηζηνζειίδσλ. Όια ηα ηδξχκαηα πνπ εξεπλήζακε παξαηεξνχκε φηη δηαζέηνπλ θαηάιιειεο επεμεγήζεηο γηα ηελ θάζε ηζηνζειίδα θάζε ζρνιήο. 102

ΔΡΩΣΗΗ 19: Τπάξρνπλ ζχλδεζκνη πνπ λα ζπλδένπλ ηνλ ηζηνρψξν κηαο ζρνιήο ησλ ΑΔΗ ε ησλ ΣΔΗ κε ηνλ ηζηνρψξν θάπνηαο άιιε ζρνιήο ΑΔΗ ε ΣΔΗ αληίζηνηρα? ΠΙΝΑΚΑ 6.16:χλδεζκνη ηζηνρψξνπ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΝΑΙ 12 75% 13 100% 86,20% ΠΧΙ 4 25% 0 0% 13,80% ΣΥΝΟΛΟ 16 100% 13 100% 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.16: χλδεζκνη ηζηνρψξνπ. ηα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα θαίλεηαη φηη ππάξρνπλ ζχλδεζκνη πνπ ζπλδένπλ ηηο δηάθνξεο ηζηνζειίδεο. Έλα κηθξφ πνζνζηφ ησλ ΑΔΗ θαίλεηαη φηη δελ ζπλαληά ζπλδέζκνπο γηα ην ιφγν απηφ. 103

ΔΡΩΣΗΗ 20: Πφζν ρξήζηκα είλαη ηα δεδνκέλα πνπ δίλνληαη ζηνλ ηζηνρψξν; ΠΙΝΑΚΑ 6.17: Υξεζηκφηεηα δεδνκέλσλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Ρολφ χρήςιμα 8 50% 10 77% 18 62% Χρήςιμα 8 50% 3 23% 11 38% Μζςοσ όρος 0 0% 0 0% 0 0% Λίγα 0 0% 0 0% 0 0% Ρολφ 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.17 : Υξεζηκφηεηα δεδνκέλσλ. Σα δεδνκέλα πνπ ππάξρνπλ ζηηο ζειίδεο είλαη πνιχ ρξήζηκα. Σα πνζνζηά κνηξάδνληαη. ηηο ηζηνζειίδεο ησλ ΣΔΗ θαίλεηαη φηη νη πεξηζζφηεξεο ηζηνζειίδεο ηνπο έρνπλ πνιχ ρξήζηκα δεδνκέλα θαη έλα κηθξφ πνζνζηφ δείρλεη φηη είλαη απιά ρξήζηκα. Σα ΑΔΗ απφ ηελ άιιε πιεπξά θαίλεηαη λα κνηξάδνληαη πεξίπνπ ζην κηζφ ην γεγνλφο φηη νη κηζέο 104

ηζηνζειίδεο έρνπλ πνιχ ρξήζηκα δεδνκέλα θαη νη ππφινηπεο κηζέο έρνπλ ρξήζηκα δεδνκέλα. ΔΡΩΣΗΗ 21: Πφζν θαιή είλαη ε πνζφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ γηα ηα ΑΔΗ ή ΣΔΗ? ΠΙΝΑΚΑ 6.18 : Αμηνπηζηία πιεξνθνξηψλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Ρολφ λίγη 0 0% 0 0% 0 0% Λίγη 0 0% 0 0% 0 0% Καλή 6 37,50% 13 100% 19 65,50% Εξαιρετική 10 62,50% 0 0% 10 34,50% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.18: Αμηνπηζηία πιεξνθνξηψλ. Σα πνζνζηά ζρεηηθά κε ηελ πνζφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ ππάξρνπλ ζηηο ηζηνζειίδεο είλαη θαιή κέρξη θαη εμαηξεηηθή. Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ θπξίσο ζηα ΣΔΗ είλαη θαιή ε πνζφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ. Σα ΑΔΗ κνηξάδνληαη ζε δχν πνζνζηά ζην φηη είλαη θαιή ε πνζφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ έσο κε κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζε εμαηξεηηθή. 105

ΔΡΩΣΗΗ 22: Πφζν πξφζθαηεο είλαη νη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ? ΠΙΝΑΚΑ 6.19: Δγθπξφηεηα πιεξνθνξηψλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Ρολφ παλιζσ 0 0% 0 0% 0 0% Ραλιά 0 0% 0 0% 0 0% Αρκετά πρόςφατεσ 14 87,50% 13 100% 27 93,10% Ρολφ πρόςφατεσ 2 12,50% 0 0% 2 6,90% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.19 : Δγθπξφηεηα πιεξνθνξηψλ. Οη πιεξνθνξίεο αλαλεψλνληαη πνιχ ζπρλά θαη είλαη αξθεηά πξφζθαηεο ζηα πεξηζζφηεξα ηδξχκαηα. Έλα κηθξφ πνζνζηφ ησλ ΑΔΗ μερσξίδεη θαη δείρλεη φηη νη πιεξνθνξίεο είλαη πνιχ πξφζθαηεο. 106

ΔΡΩΣΗΗ 23: Πφηε έγηλε ε ηειεπηαία αλαλέσζε ησλ ηζηνζειίδσλ? ΠΙΝΑΚΑ 6.20:Υξφλνο Αλαλέσζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ 0-3 ΜΗΝΕΣ 16 100% 13 100% 29 100% 3-6 ΜΗΝΕΣ 0 0% 0 0% 0 0% 6-12ΜΗΝΕΣ 0 0% 0 0% 0 0% ΡΕΙΣΣΟΤΕΟ ΑΡΠ ΖΝΑ ΧΟΝΟ 0 0% 0 0% 0 0% ΣΥΝΟΛΟ 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.20: Υξφλνο Αλαλέσζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. Σα πνζνζηά δείρλνπλ φηη φιεο νη ηζηνζειίδεο ηφζν ησλ ΣΔΗ φζν θαη ησλ ΑΔΗ αλαλεψλνληαη 0-3 κήλεο. 107

ΔΡΩΣΗΗ 24: Πφζν θαηαλνεηέο είλαη νη πεξηγξαθέο ησλ ζεκάησλ? ΠΙΝΑΚΑ 6.21: Καηαλφεζε ζεκάησλ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΡΛΗΘΟΣ ΑΕΙ ΑΕΙ ΡΛΗΘΟΣ ΤΕΙ ΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΡΛΗΘΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ Καθόλου 0 0% 0 0% 0 0% Πχι αρκετά 0 0% 0 0% 0 0% Ρολφ 16 16% 13 100% 29 100% Ράρα πολφ 0 0% 0 0% 0 0% Σφνολο 16 100% 13 100% 29 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.21 :Καηαλφεζε ζεκάησλ. Σα πνζνζηά δείρλνπλ φηη είλαη πνιχ θαηαλνεηέο νη πεξηγξαθέο πνπ δίλνληαη ζηηο ηζηνζειίδεο. 108

ΔΡΩΣΗΗ 25 : Πώο εθηηκάηαη ε πνηόηεηα ηεο πιεξνθνξίαο ΠΙΝΑΚΑ 6.22: Πνηφηεηα πιεξνθνξίαο ζηα ΑΔΗ ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΞΙΟΡΙΣΤΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΑΚΙΒΕΙΑ ΡΕΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΧΗΣΙΜΟΤΗΤΑ Εξαιρετική 12,50% 6,25% 12,50% 50,00% 18,75% 31,50% Καλή 87,50% 93,75% 50,00% 37,50% 50,00% 62,50% Κανονική 0,00% 0,00% 37,50% 12,50% 31,25% 6,25% Κακή 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Ρολφ κακή 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Σφνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.22: Πνηφηεηα πιεξνθνξίαο. 109

ΠΙΝΑΚΑ 6.23: Πνηφηεηα πιεξνθνξίαο ζηα ΣΔΗ. ΑΡΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΞΙΟΡΙΣΤΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΑΚΙΒΕΙΑ ΡΕΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΧΗΣΙΜΟΤΗΤΑ Εξαιρετική 0,00% 0,00% 15,40% 54,00% 0,00% 7,70% Καλή 100,00% 84,60% 46,10% 23,00% 46,10% 69,20% Κανονική 0,00% 15,40% 38,50% 23,00% 53,90% 23,10% Κακή 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Ρολφ κακή 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Σφνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100% ΓΡΑΦΗΜΑ 6.23: Πνηφηεηα πιεξνθνξίαο. 110