«Παρουσίαση Εκπαιδευτικών Δράσεων Athens, 23 January 2013 «Final Meeting and National Workshop» «Η σεισμικότητα της Κρήτης και δράσεις ενημέρωσης του ΜΦΙΚ» Δρ Χαρ. Φασουλάς Τμημ. Γεωποικιλότητας Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Πανεπιστήμιο Κρήτης προγράμματος RACCE
Οι Φυσικές Καταστροφές σήμερα Αναφορές των ΟΗΕ και Π.Τ. αποδεικνύουν ότι: Καταστροφές που προκαλούνται από σεισμούς και ηφαιστειακές εκρήξεις προκαλούν μακροχρόνιες επιπτώσεις, διαταράσσουν οικονομίες και αλλάζουν το τοπίο στις περιοχές όπου συμβαίνουν, Εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής τέτοιες καταστροφές κοστίζουν σήμερα περισσότερο σε ανθρώπινες απώλειες και οικονομικούς πόρους. 1909 1982 Θάνατοι 46 500-1200 Τραυματίες 250 2100-2600 Ζημιές σε κατασκευές Μερικές χιλιάδες 2% καταστραμμένα καταστραμμένα 85% ζημίες 12% safe Άμεσο κόστος +/- 350 millions +/- 725 millions =5 years budget Της περιφέρειας Indirect cost? +/- 100 millions
Προετοιμασία Η εμπειρία από προηγούμενες καταστροφές έδειξε ότι η έλλειψη προετοιμασίας και κατάλληλων υποδομών για την αντιμετώπιση τους είναι η βασικότερη αιτία για τις πολύ σοβαρές επιπτώσεις τους. Ο ρόλος της προετοιμασίας ειδικά σε περιπτώσεις ξαφνικών και απρόβλεπτων καταστροφών είναι θεμελιώδης και η καρδιά κάθε προσπάθειας Πολιτικής Προστασίας. Πρόληψη Προετοιμασία Αποκατάσταση Ανταπόκριση
Φυσικές Καταστροφές και παιδιά Πολύ συχνά, κατά τη διάρκεια μιας καταστροφής: τα παιδιά δεν είναι μαζί με τους γονείς αυξάνοντας τους το στρές. οι ενήλικες μπορεί να εμφανίσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε σημαντικό ποσοστό, ψυχολογικά προβλήματα, τα παιδιά, οι γυναίκες και τα ΑΜΕΑ είναι οι ομάδες που επηρεάζονται περισσότερο από μια ΦΚ. υπάρχει συνεπώς αυξημένη αναγκαιότητα διεθνώς για αντιμετώπιση των ψυχολογικών επιπτώσεων στα παιδιά μετά από μια ΦΚ.
Η κατάσταση στη Μεσόγειο Πρόσφατες ΦΚ στην Ιταλία και στην Ελλάδα επιβεβαίωσαν την αναγκαιότητα σωστής προετοιμασίας και εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων ηφαιστειακών ή σεισμικών καταστροφών, Οι εκρήξεις της Αίτνα, οι σεισμοί στην L Aquila και στην Αθήνα, οι μεγάλες καταστροφές από τους σεισμούς και τα τσουνάμι στον Ειρηνικό και αλλού επιβεβαίωσαν το έλλειμμα γνώσης και τα έντονα ψυχολογικά προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν στα παιδιά. Ο ρόλος της Πολιτικής Προστασίας είναι λοιπόν πολύ σημαντικός στην προώθηση κατάλληλων δράσεων για την αντιμετώπισή τους.
Αναγκαιότητα Δράσης Έρευνα με ερωτηματολόγια σε 1450 παιδιά & ενήλικες έδειξε ότι Υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στη γνώση ανάμεσα σε παιδιά και ενήλικες Ανάμεσα στις διάφορες χώρες επίσης, όπως και στις δράσεις προετοιμασίας 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 45 Every year One time Never 4 1 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 8 36 42 Every year One time Never Συμμετοχή μαθητών σε ασκήσεις ετοιμότητας στην Ιταλία και Βουλγαρία
Το πρόγραμμα RACCE Raising earthquake Awareness and Copping Children s Emotions είναι ένα πρόγραμμα πολιτικής προστασίας που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. Το πρόγραμμα συντονίζεται από το ΜΦΙΚ και αφορά στην υποστήριξη των παιδιών σε περίπτωση σεισμικής ή ηφαιστειακής καταστροφής, άμεσα με την παροχή γνώσης και δεξιοτήτων και έμμεσα με την εκπαίδευση ειδικών ομάδων στην παροχή υποστήριξης (γονέων, εκπαιδευτικών, εθελοντών). Διάρκεια: 26 μήνες Προϋπολογισμός: 573.551,00 Εταίροι: Μουσείο Φυσικής ιστορίας Κρήτης, Π.Κ. Μουσείο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ΟΑΣΠ Reserve Geologique Haute Provence, Fr INGV, Vesuvious Dep., It Villa Montesca, It CEI, Bu European and Global Geoparks
Κύρια Παραδοτέα Ανάλυση αναγκών για κάθε χώρα Κατευθύνσεις και ορθές πρακτικές για την ψυχολογική υποστήριξη των παιδιών Μια κινητή έκθεση Μια Μουσειοσκευή Δράσεις αξιολόγησης και πληροφόρησης
Κινητή Έκθεση Αποτελείται από 20 πόστερς Μπορεί να δανειστεί σε σχολεία, φορείς, οργανισμούς κλπ. Κάθε εταίρος υλοποίησε και χρησιμοποιεί την έκθεση Συνοδεύει ποικίλες δραστηριότητες
Κινητή Έκθεση στο ΜΦΙΚ Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας έχει χρησιμοποιήσει την έκθεση σε ποικίλες εκδηλώσεις Έχει δημιουργήσει επιπλέον μια Περιοδική έκθεση με: Πόστερς σε ελληνικά και αγγλικά Εκπαιδευτικό σεισμογράφο Δεξαμενή προσομοίωσης Τσουνάμι Διαδραστική Παρουσίαση Παγκόσμιων σεισμών και Ηφαιστειακών εκρήξεων Μονάδα δημιουργίας Δονήσεων επισκεπτών
Κινητή Έκθεση Η έκθεση εμπλουτίστηκε και από άλλους εταίρους και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες περιπτώσεις. Στη Γαλλία εμπλουτίστηκε από το Livrophone και χρησιμοποιήθηκε στο French Science Festival κα. Στη Βουλγαρία υποστήριξε πολλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες Ενώ ο ΟΑΣΠ (EPPO) τη χρησιμοποιεί στα διάφορα ενημερωτικά σεμινάρια ανά την Ελλάδα
Εκπαιδευτικές Δράσεις Το πρόγραμμα είχε προβλέψει την παραγωγή: Κινητής Μουσειοσκευής: μια ανά εταίρο (9 συνολικά) Ειδικό Πληροφοριακό πρόγραμμα για σεισμικούς προσομοιωτές Πρόγραμμα για παιδιά ΜΕΑ Επιπλέον, CD με προτεινόμενες πειραματικές κατασκευές για τα σχολεία Επιπλέον, Μουσειοσκευή για προσχολική Ηλικία (ΜΦΙΚ)
Αξιολόγηση Στα πλαίσια του Σχεδίου Αξιολόγησης, όλα τα στάδια εργασιών και τα παραδοτέα αξιολογήθηκαν τόσο από τους εταίρους όσο και από εξωτερικούς συνεργάτες, αλλά και τους συμμετέχοντες στις διάφορες δράσεις και έγιναν οι απαραίτητες τροποποιήσεις και διορθώσεις.
Επιμόρφωση - Ενημέρωση Έχουν υλοποιηθεί και προγραμματίζονται ανά εταίρο ειδικές δράσεις επιμόρφωσης και ενημέρωσης: Ένα εργαστήριο ενημέρωσης εφαρμογής για εκπαιδευτικούς και ειδικές ομάδες Σεμινάρια επιμόρφωσης σε γονείς, εκπαιδευτικούς, εθελοντές πολιτικής προστασίας Χρήση της Μουσειοσκευής από σχολεία, ειδικές ομάδες Φιλοξενία δανεισμός Κινητής έκθεσης Συμμετοχή στις Διεθνείς Ημέρες Περιορισμού των Καταστροφών την 13 η Οκτωβρίου κάθε έτους (για 2011, 2012) Εθνική ημερίδα ενημέρωσης πληροφόρησης στη Αθήνα
Διάχυση πληροφορίας Βασικά εργαλεία αποτελούν: Φυλλάδια του προγράμματος Newsletter (τέσσερα μέχρι τώρα) Ιστοσελίδα Σελίδα στο Facebook http://www.facebook.com/racceforkids http://racce.nhmc.uoc.gr
Συνέχιση Η σύνθεση της ομάδας των εταίρων (2 Μουσεία, 2 κέντρα επιμόρφωσης, κέντρα ενημέρωσης) εξασφαλίζει την επί μακρόν διάχυση της πληροφορίας και χρήση των εκπαιδευτικών εργαλείων: Το ΜΦΙΚ προγραμματίζει 2 ημερίδες ενημέρωσης εκπαιδευτικών για το Μάρτιο, συνεχίζει τη συνεργασία με 4 δημοτικά σχολεία και 2 Γυμνάσια για την εφαρμογή του έργου στα πλαίσια του σχολικού προγράμματος Ο ΟΑΣΠ στα πλαίσια των συνεχόμενων επιμορφώσεων του προωθεί τα παραδοτέα του έργου, ενώ το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου εφαρμόζει εδώ και ένα χρόνο τα εκπαιδευτικά προγράμματα στο σεισμικό προσομοιωτή και τους χώρους του Έχουν προγραμματιστεί για αρχές Φεβρουαρίου η Εθνική συνάντηση στην Ιταλία, δυο συνεργασίες με ΚΠΕ της Κρήτης Το σύνολο των εταίρων θα εφαρμόζει τα εκπαιδευτικά προγράμματα στις εγκαταστάσεις του Τα Μουσεία και τα Κέντρα ενημέρωσης θα φιλοξενούν και θα δανείζουν την Κινητή έκθεση και τη Μουσειοσκευή Η Ιστοσελίδα θα προσφέρει σε όλους το σύνολο των παραδοτέων του έργου.
Συμπεράσματα Το πρόγραμμα RACCE εφαρμόστηκε και υλοποιήθηκε με πλήρη επιτυχία από όλους τους εταίρους, Κάλυψε το σύνολο των προβλεπόμενων παραδοτέων, ενώ παρήγαγε και αρκετά επιπλέον, Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα δοκιμάστηκε με επιτυχία και αξιολογήθηκε από εκπαιδευτικούς και παιδία και έγιναν οι απαραίτητες βελτιώσεις, Τα εκπαιδευτικά παραδοτέα αγκαλιάστηκαν από την εκπαιδευτική κοινότητα, ενώ οι μέχρι σήμερα παρουσιάσεις και ενημερώσεις στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία, είχαν μεγάλη συμμετοχή και οδήγησαν σε πολλά αιτήματα επανάληψης Ελπίζουμε ότι πρόγραμμα, στο μικρό βαθμό που του αναλογεί, θα ανταποκριθεί απόλυτα στις ανάγκες που κλήθηκε να θεραπεύσει.
Ευχαριστίες σε όλους τους εταίρους για την άψογη συνεργασία, σε όλους τους εξωτερικούς συνεργάτες που εμπλούτισαν το έργο και τα παραδοτέα του.