Οδηγίες GOLG 2017: Τι αλλάζει;

Σχετικά έγγραφα
Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ

Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

5. Τελικές συστάσεις, βαθμός τεκμηρίωσης και σύστασης με υποστηρικτικό κείμενο

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία συχνή, προλήψιμη και θεραπεύσιμη νόσος που χαρακτηρίζεται από επίμονα αναπνευστικά συμπτώματα και

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ

5. Τελικές συστάσεις, βαθμός τεκμηρίωσης και σύστασης με υποστηρικτικό κείμενο

Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Φαινότυποι ΧΑΠ (ACO)

Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την ΧΑΠ Διαχείριση της νόσου

ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΑΠ

Νεότερες τεχνικές μη επεμβατικού μηχανικού αερισμού: πότε και για ποιους ασθενείς;

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά;

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ (Υπεύθυνος : M Λαζανάς. 1.Εμπειρική θεραπεία πνευμονίας από την κοινότητα

ΕΘΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΧΑΠ ΝΙΚΟΣ ΤΖΑΝΑΚΗΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι Κλινικό Πρόβλημα- Αναπνευστική Ανεπάρκεια

Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Ποιο είναι το επόμενο βήμα;

Θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας και να τον ρωτήσετε εάν θα πρέπει να εξεταστείτε για Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Ησημασίατηςέγκαιρηςδιάγνωσης

Διακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος

ΠΑΡΟΞΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΑΠ: ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Ανταλλαγή αερίων - Αναπνευστική Ανεπάρκεια

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ & ΥΠΟΞΑΙΜΙΚΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΧΑΠ. Συνδυασµένη αξιολόγηση στη ΧΑΠ. Θεραπευτικές επιλογές:

Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. Σ. Τσιόδρας

Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ανασκόπηση. Γεώργιος Καλτσάκας 1, Απόστολος Τραυλός 1, Νικολέττα Ροβίνα 2

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας.

Αποφρακτικά Νοσήματα Πνεύμονος

Αρμοδιότητες διεπιστημονικής ομάδας Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας

3. Χρόνια Αποφρακτική Πνευµονοπάθεια, (Χ.Α.Π.)

Η ροή υγρών μέσω σωλήνων διέπεται από το νόμο του Poiseuille Q = dp / R dp = Q x R PA LA = Q x R PA = Q x R + LA

Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΡΥΘΜΟ ΕΠΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΑΠ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΓΙΑ ΠΑΡΟΞΥΝΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ

Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία. Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο

AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ & ΚΥΗΣΗΣ

Συννοσηρότητα και θεραπεία Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας. Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και καρδιαγγειακή νόσος

Χ Α Π GOLD. Πνευμονολογικό Τμήμα

Βοηθά η θεραπεία στην ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση;

ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο

Προεγχειρητική εκτίμηση της λειτουργικής ικανότητας των πνευμόνων. Ιωάννης Στανόπουλος Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Ο ρόλος των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και της τριπλής θεραπείας στην ΧΑΠ

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA

Επιδημιολογική μελέτη ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια σε επίπεδο πρωτοβάθμιας περίθαλψης στην Ελλάδα Η μελέτη EPIPTOSI

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά.

Λοιμώξεις Αναπνευστικού

Ημερίδα για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια. Λοίμωξη από τον ιό και παρόξυνση ΧΑΠ

Καρδιακή Ανεπάρκεια. Πώς δουλεύει φυσιολογικά η καρδιά

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ PAH Νεότερες γνώσεις

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ). KOYΤΣΟΥΚΗ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΛΑΡΙΣΑ 2012

Εξάμηνο Γ (χειμερινό)

Σύλβια Ντουμίτρου, M. Χαρικιοπούλου, Ε. Θεοδωρακοπούλου, Κ. Βελέντζας, Μ. Ανδρίτσου, Ζ. Σαρδελής, Α. Χροναίου, Ε. Κοσμάς

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

Τι γνωρίζαμε ως τώρα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΩΝ ΤΗΣ ΧΑΠ. Πορπόδης Κωνσταντίνος Πνευμονολόγος Λέκτορας ΑΠΘ

ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ ΝΓ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΣΩΤΗΡΙΑ»

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ TXHΣ (ΥΝ) ΓΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

3 ο Εκπαιδευτικό Συμπόσιο Α Κλινικής Εντατικής Θεραπείας Ε.Κ.Π.Α. Ε. Μπαλής Πνευμονολογική κλινική Γ.Ν.Α «Ευαγγελισμός»

Σύνδρομο άπνοιας και διαβήτης

Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες. Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ.

Μακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη. Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

Αναγνώριση της βαρύτητας των παροξυσμών άσθματος

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ:

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. ΣΙΩΠΗ ΔΗΜΗΤΡΑ Πνευμονολόγος Β Πνευμονολογική κλινική Γ.Ν.Γ.Παπανικολάου

Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες

ΠΑΡΟΞΥΝΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡ ΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒ ΑΘΜΙΑ ΦΡ ΟΝΤΙ ΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΓΧΕΚΤΑΣΙΏΝ ΣΕ ΕΝΉΛΙΚΕΣ κατανοώντας τις επαγγελματικές κατευθυντήριες οδηγίες EUROPEAN LUNG FOUNDATION

Πανευρωπαϊκή Ημέρα Καρδιακής Ανεπάρκειας, 5-7 Μαϊου 2017

ΘΤΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΥΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑ ΓΙΩΡΓΟ ΜΙΙΦΡΟΝΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ

Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ

Κάτοχος άδειας κυκλοφορίας Ονομασία προϊόντος Δραστική ουσία + Περιεκτικότητα Φαρμακοτεχνική μορφή

Αντιμετώπιση ΧΑΠ και συ-νοσηροτήτων. Στέλιος Λουκίδης MD Phd FCCP FERS ERS educational council Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

Άσθμα και ΧΑΠ. Γιάννης Καλομενίδης. Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Ιστορικό. Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ

27. ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Πίνακας 1: Επιπλοκές σοβαρού ή μη ελεγχόμενου άσθματος στην κύηση.

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Καρδιαγγειακός κίνδυνος στη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Ανασκόπηση ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΒΑΣΙΛΙΚΗ Ι.

Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά

ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

Τώρα που ο γιατρός σας είπε ότι πάσχετε από ΧΑΠ ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ίσως έχετε ερωτήσεις όπως: Τι είναι η ΧΑΠ; Πώς με επηρεάζει;

Εργοσπιρομετρία. Ενότητα 3: Διαγνωστικές εξετάσεις. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Άσθμα και ΧΑΠ. Γιάννης Καλομενίδης. Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ: ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΠΕΜΦΘΟΥΝ ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ ΚΑΙ ΠΩΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΑΣΧΟΝΤΕΣ ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ ΛΑΜΠΡΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ

Οξεία βρογχιολίτιδα. Ελπίδα Χατζηαγόρου, Βασιλική Αβραμίδου Α. ΟΡΙΣΜΟΣ Β. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΝΟΙΩΝ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ

Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια-aa (ΧΑΠ)

Αποκατάσταση ρυθµού ή διατήρηση συχνότητας στην κολπική µαρµαρυγή; Β.Μ. Σκέµπερης. Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο, Θεσσαλονίκη

Transcript:

ΚΛΙΝΙΚΑ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ 26-28 Μαΐου 2017, Κατερίνη Οδηγίες GOLG 2017: Τι αλλάζει; Χρυσαυγή Τερροβίτου Β Πνευμονολογική Κλινική Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας

Νέος ορισμός. Σημασία ιδιοσυγκρασιακών και εξωγενών παραγόντων στην ανάπτυξη της ΧΑΠ. Στοιχεία από την παθογένεση. Βελτιστοποίηση του πίνακα αξιολόγησης ABCD. Διαχωρισμός της σπιρομέτρησης από τις κλινικές παραμέτρους Νέα θεραπευτικά δεδομένα και διαχείριση της σταθερής ΧΑΠ σύμφωνα με αυτά Νέος ορισμός και ταξινόμηση για τις παροξύνσεις Νέα δεδομένα για τις συννοσηρότητες στη ΧΑΠ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΠ Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια είναι μια συνήθης, προβλέψιμη και ιάσιμη νόσος που χαρακτηρίζεται από επίμονα αναπνευστικά συμπτώματα και περιορισμό της ροής που οφείλεται σε ανωμαλίες των αεραγωγών ή/& των κυψελίδων που συνήθως προκαλούνται από σημαντική έκθεση σε τοξικά σωματίδια ή αέρια Νέα στοιχεία για την παθοφυσιολογία της ΧΑΠ

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Η έκθεση στην εργασία σχετίζεται με περιορισμό της ροής, συμπτώματα και εμφύσημα Η μόλυνση της ατμόσφαιρας έχει σημαντική επίδραση στην ωρίμανση και την ανάπτυξη των πνευμόνων στα παιδιά (Gauderman et al NEJM 2015) 11% των παιδιών με επίμονο άσθμα παρουσιάζουν έκπτωση αναπνευστικής λειτουργίας συμβατή με ΧΑΠ στην ενήλικο ζωή (Mc Geachie NEJM 2016) Η μόλυνση από HIV επιταχύνει την εμφάνιση εμφυσήματος στους καπνιστές και η TBC έχει βρεθεί ότι εκτός από συνοσηρότητα είναι και παράγων κινδύνου για την ανάπτυξη ΧΑΠ Χαμηλό βάρος γέννησης & λοιμώξεις πρώιμης παιδικής ηλικίας επηρεάζουν το μέγιστο της αναπνευστικής λειτουργίας στην ενήλικο ζωή Η γήρανση των αεραγωγών και του παρεγχύματος ομοιάζει με τις δομικές αλλαγές στη ΧΑΠ (Barnes PJ-Thorax 2015) Βαρύτερη νόσος μικρών αεραγωγών σε γυναίκες απ ότι σε άνδρες με παρόμοιο ιστορικό καπνίσματος (AJCCM 2016)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ιδιοσυγκρασιακοί Η αναπνευστική λειτουργία κατά την νεαρή ενήλικο ζωή φαίνεται να είναι σημαντική σε σχέση με την εμφάνιση ΧΑΠ αργότερα (NEJM 2015) 2864 άτομα, για 22 χρόνια (NEJM 2015)

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΚΥΤΤΑΡΑ & ΦΛΕΓΜΟΝΗ P. Barnes J.A.C.Immunol 2016 Journal of Allergy and Clinical Immunology 2016 138, 16-27DOI: (10.1016/j.jaci.2016.05.011) Copyright 2016 American Academy of Allergy, Asthma & Immunology Terms and Conditions

ΙΝΩΣΗ ΣΤΗ ΧΑΠ

ΑΠΩΛΕΙΑ ΜΙΚΡΩΝ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗ ΧΑΠ Mc Donough et al NEJM 2011 Καταστροφή κυψελιδικών προσδέσεων

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΑΠ Οι βλάβες στην πνευμονική κυκλοφορία υπάρχουν ακόμη και στην ήπια ΧΑΠ και εξελίσσονται με την πρόοδο της νόσου. Wells NEJM 2012 Πνευμονική αρτηρία : Αορτή

ΔΙΑΓΝΩΣΗ & ΑΡΧΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΧΑΠ Διαχωρισμός της αξιολόγησης της σπιρομέτρησης από τα συμπτώματα Οι ομάδες ABCD προκύπτουν μόνο από τα συμπτώματα και το ιστορικό παροξύνσεων Σκοπός: Η εξατομίκευση της θεραπείας σύμφωνα με τις παραμέτρους που καθορίζουν τα συμπτώματα του κάθε ασθενούς σε δεδομένη χρονική στιγμή

Σπιρομέτρηση μετά Βρογχοδιαστολή FEV1 / FVC <0.70 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Δύσπνοια Βήχας Πτύελα ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ: Ιδιοσυγκρασιακοί, Κάπνισμα, Επαγγελματικοί, Μόλυνση 2017 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease 0.7 Ψευδώς θετικών διαγνώσεων >65 ετών Ψευδώς αρνητικών <45 ετών με ήπια νόσο

Αξιολόγηση συμπτωμάτων Modified Medical Research Council (mmrc) questionnaire - 2 COPD Assessment Test (CAT TM ) - 10 COPD Control Questionnaire (CCQ ) St George s Respiratory Questionnaire (SGRQ) - 25 Chronic Respiratory Questionnaire (CRQ) Αξιολόγηση παροξύνσεων Ιστορικό προηγούμενων παροξύνσεων 2 ή 1 με νοσηλεία

Αξιολόγηση ABCD Διάγνωση Πρόγνωση 2017 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease Θεραπεία

ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΧΑΠ ΠΡΟΛΗΨΗ Ισχυρή παρότρυνση για διακοπή καπνίσματος - Ηλεκτρονικό τσιγάρο Ρόλος των εμβολιασμών ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Επαναξιολόγηση των φαρμάκων και των συνδυασμών τους Τεχνικές εισπνεομένων φαρμάκων Κλιμάκωση και αποκλιμάκωση της θεραπείας μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση συμπτωμάτων και μελλοντικού κινδύνου παροξύνσεων Θεραπευτικοί στόχοι: Μείωση συμπτωμάτων και κινδύνου μελλοντικών παροξύνσεων Αναπνευστική αποκατάσταση ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Ρόλος μακροχρόνιας οξυγονοθεραπείας Ρόλος Μη Επεμβατικού Μηχανικού Αερισμού με Θετικές Πιέσεις Επεμβατικές θεραπείες

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Η εξάρτηση από το κάπνισμα είναι χρόνια κατάσταση και απαιτεί ανάλογη διαχείριση Σε κάθε επίσκεψη του καπνιστή ασθενή. ΕΠΙΜΟΝΗ Πρακτικές συμβουλές και κοινωνική στήριξη Τα συστήματα παροχής νικοτίνης, βαρενικλίνη, βουπροπιόνη είναι αποτελεσματικά και τουλάχιστον ένα πρέπει να συνταγογραφείται Τα οφέλη που προκύπτουν από τη θεραπεία της χρήσης και της εξάρτησης από τον καπνό την καθιστούν οικονομικά συμφέρουσα...οι κίνδυνοι για την υγεία ωστόσο αυτών των προϊόντων δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς είναι συνετό να περιοριστεί η χρήση τους τουλάχιστον μέχρι να οριστικοποιηθεί η ασφάλειά τους.

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ Ο εμβολιασμός για τη γρίπη μειώνει τη σοβαρή νόσηση και τους θανάτους στους ασθενείς με COPD (Β) To PPSV23 μειώνει την επίπτωση της CAP στους ασθενείς με ΧΑΠ <65 ετών με FEV1<40% και σε αυτούς με συνοσηρότητες (Β) Στο γενικό πληθυσμό 65 το PCV13 έχει αξιοσημείωτη αποτελεσματικότητα στη μείωση της βακτηριαιμίας και της σοβαρής διηθητικής πνευμονιοκοκκικής νόσου (Β) Εμβολιασμός για τη γρίπη συνιστάται για όλους τους ασθενείς (Α) Εμβολιασμός για πνευμονόκοκκο σε 2 βήματα (Β): <65 με ΧΑΠ και συνοσηρότητες πρέπει να κάνουν το PPSV23 >65: πρώτα το PCV13 και σε ένα έτος το PPSV23

Συσκευές εισπνεομένων φαρμάκων MDIs, soft-mist inhalers, BAIs, DPIs >⅔ ασθενών κάνουν 1 λάθος στην τεχνική Μεγάλη ηλικία, πολλαπλές συσκευές, έλλειψη εκπαίδευσης Η επιλογή της συσκευής πρέπει να εξατομικεύεται Ουσιώδης η παροχή πληροφοριών και η επίδειξη της τεχνικής στην αρχική χορήγηση. Επανέλεγχος σε κάθε επίσκεψη Αξιολόγηση της τεχνικής και της συμμόρφωσης πριν θεωρήσουμε τη θεραπεία ανεπαρκή

LABA/LAMA Ο συνδυασμός LABA/LAMA υπερτερεί της μονοθεραπείας στην αύξηση του FEV1 και στη μείωση των συμπτωμάτων (Α) Ο συνδυασμός LABA/LAMA υπερτερεί της μονοθεραπείας στην μείωση των παροξύνσεων (Β) Ο συνδυασμός LABA/LAMA υπερτερεί του συνδυασμού ICS /LABA στη μείωση παροξύνσεων (Β)

ΧΡΗΣΗ ΒΡΟΓΧΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΩΝ SAMA υπερτερούν των SABA στη διαχείριση της ΧΑΠ LAMA υπερτερούν έναντι των LABA στην πρόληψη των παροξύνσεων Οι μακράς δράσης είναι προτιμότεροι σε σχέση με τους βραχείας δράσης εκτός από ασθενείς με περιστασιακή δύσπνοια (Α) Έναρξη με μονοθεραπεία LABA ή LAMA ή συνδυασμό LABA/LAMA. Εάν υπάρχει επίμονη δύσπνοια με τη μονοθεραπεία κλιμάκωση σε διπλή βρογχοδιαστολή (Α) Τα εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά είναι προτιμότερα από τα per os (A) Η θεοφυλλίνη δε συνιστάται εκτός εάν άλλη μακράς δράσης θεραπεία δεν είναι δυνατή (Α)

ICS στη ΧΑΠ ICS/LABA είναι αποτελεσματικότερος από κάθε ένα ξεχωριστά στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας, στην ποιότητα ζωής και στη μείωση των παροξύνσεων σε ασθενείς με παροξύνσεις και μέτρια-σοβαρή ΧΑΠ (Α) ICS/LAMA/LABA βελτιώνει την αναπνευστική λειτουργία, συμπτώματα και ποιότητα ζωής σε σύγκριση με ICS/LABA ή μόνο LAMA (A) ICS/LAMA/LABA μειώνει τις παροξύνσεις σε σύγκριση με ICS/LABA ή μόνο LAMA (Β) Συστηματική θεραπεία με ICS αυξάνει τον κίνδυνο πνευμονίας (Α) Καπνιστές 55 ετών Ιστορικό παροξύνσεων ή πνευμονίας ΒΜΙ<25 Χαμηλή MRC ή/& σοβαρή απόφραξη

ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ Μακροχρόνια μονοθεραπεία με ICS αντενδείκνυται (Α) Μακροχρόνια ICS είναι επιλογή μόνο μαζί με LABAs για ασθενείς με ιστορικό παροξύνσεων παρά την κατάλληλη θεραπεία με μακράς δράσης βρογχοδιασταλτικά (Α) Μακροχρόνια per os κορτικοειδή αντενδείκνυνται (Α) Σε ασθενείς με παροξύνσεις παρά τη λήψη LABA/ICS ή LABA/LAMA/ICS, χρόνια βρογχίτιδα η προσθήκη ροφλουμιλάστης είναι μια επιλογή εάν FEV1< 50% (Β) Σε πρώην καπνιστές με παροξύνσεις παρά την ενδεικνυόμενη θεραπεία οι μακρολίδες είναι μια επιλογή (Β) Οι στατίνες δεν συνιστώνται για την πρόληψη παροξύνσεων (Α) Τα αντιοξειδωτικά βλεννολυτικά συνιστώνται μόνο σε επιλεγμένους ασθενείς που δεν παίρνουν ICS (A)

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΟΧΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ 0-1 CAT < 10 mmrc 0-1

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ???? ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ 0-1 CAT 10 mmrc 2

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΟΧΙ ΡΟΦΛΟΥΜΙΛΑΣΤΗ ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ 2 1 + νοσηλεία ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ CAT < 10 mmrc 0-1

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ 2 1 + νοσηλεία CAT 10 mmrc 2

Α 1 Αντιθρυψίνη Η ενδοφλέβια χορήγηση ΑΑΤ σε μη καπνιστές ή πρώην καπνιστές με οικογενή έλλειψη ΑΑΤ και με FEV1 35-60% μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου (Β)

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Βελτιώνει τη δύσπνοια, την κατάσταση υγείας και την αντοχή στην άσκηση σε σταθερούς ασθενείς (Α) Μειώνει τις επανεισαγωγές σε ασθενείς με πρόσφατη παρόξυνση ( 4 εβδομάδες από προηγούμενη νοσηλεία) (Β) Προγράμματα διάρκειας 6-8 εβδομάδων Επιτηρούμενη άσκηση 2 φορές την εβδομάδα Διακοπή καπνίσματος, Διατροφικές οδηγίες, Εκπαίδευση αυτοδιαχείρισης της νόσου Πότε;;; Με τη διάγνωση Μετά την ολοκλήρωση νοσηλείας για παρόξυνση. ΟΧΙ κατά τη διάρκεια Όταν τα συμπτώματα παρουσιάσουν προοδευτική υποχώρηση

ΟΞΥΓΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Αυξάνει την επιβίωση στους ασθενείς με σοβαρή χρόνια υποξυγοναιμία ηρεμίας (Α) PaO 2 55 mmhg ή SaO 2 88%, με ή χωρίς υπερκαπνία που επιβεβαιώθηκε 2 φορές μέσα σε 3 εβδομάδες ή PaO 2 55-60 mmhg, ή SaO 2 88%, εάν συνυπάρχει πνευμονική υπέρταση, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια ή πολυερυθραιμία (Ηt > 55%). Στους ασθενείς με σταθερή ΧΑΠ και μέτριο αποκορεσμό ηρεμίας ή κόπωσης δεν επηρεάζει την επιβίωση, τις νοσηλείες, την ποιότητα ζωής, την αναπνευστική λειτουργία ή την ικανότητα για άσκηση Συνιστάται εξατομίκευση (Α)

ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ - NPPV 397 ασθενείς JCSM 2015, Coughlin et al Μπορεί να παρατείνει το διάστημα μέχρι την επόμενη νοσηλεία ειδικά σε ασθενείς με σαφή και επίμονη ημερήσια υπερκαπνία (PaCO2 52 mm Hg) (B) Συνιστάται σε ασθενείς με σοβαρή χρόνια υπερκαπνία και ιστορικό νοσηλείας με οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια (Β)

ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ (LVRS) Συνιστάται σε επιλεγμένους ασθενείς με εμφύσημα άνω λοβών (Α) Υψηλή θνησιμότητα εάν FEV1 20% & είτε DLCO 20% είτε παρουσία ομογενούς εμφυσήματος στην HRCT BULLECTOMY Σε επιλεγμένους ασθενείς με bullae (C) ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ Σε αυστηρά επιλεγμένους ασθενείς με πολύ σοβαρή ΧΑΠ (C) BODE score 7-10, προοδευτικότητα νόσου, χωρίς ένδειξη για LVRS Σοβαρές παροξύνσεις με οξεία τ. ΙΙ ΑΑ ή Πνευμονική υπέρταση +/ή πνευμονική καρδία παρά την LTOT ή FEV1<20% και DLCO<20% ή ομογενές εμφύσημα ΒΡΟΓΧΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ (BLVR) Lung coils (LVRC), Endobronchial valves (EBV) Σε επιλεγμένους ασθενείς με προχωρημένο εμφύσημα (Β)

ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ ΟΡΙΣΜΟΣ: Οξεία επιδείνωση των αναπνευστικών συμπτωμάτων που οδηγεί σε επιπρόσθετη θεραπεία ΗΠΙΑ: Βραχείας δράσης βρογχοδιασταλτικά (SABDs) ΜΕΤΡΙΑ: SABDs + αντιβιοτικά &/ή po κορτικοειδή (OCS) ΣΟΒΑΡΗ: Απαιτείται νοσηλεία ή επίσκεψη στο ΤΕΠ. Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια Προηγούμενες παροξύνσεις Φθίνουσα αναπνευστική λειτουργία FEV1 (GOLD stages)

ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΟΧΙ ΑΑ ΑΑ ΜΗ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΑΑ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ RR>30/min - + + ΧΡΗΣΗ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΜΥΩΝ - + + ΑΛΛΑΓΗ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ - - + ΥΠΟΞΑΙΜΙΑ ΜΗ ΔΙΟΡΘΟΥΜΕΝΗ ΜΕ VENTURI 25-35% - - + ΥΠΕΡΚΑΠΝΙΑ >60 mm Hg - - +

ΠΑΡΟΞΥΝΣΕΙΣ - ΦΑΡΜΑΚΑ Βρογχοδιασταλτικά: Αρχική αντιμετώπιση με SABA +/- SAMA (C). Συνιστάται η χρήση MDIs 1 puff/ώρα για 2-3 δόσεις και μετά κάθε 2-4 ώρες ανάλογα με την ανταπόκριση. Συνιστάται η συνέχιση της αγωγής με LABDs πριν την έξοδο του ασθενούς. ΕΦ μεθυλξανθίνες δε συνιστώνται (Β) Συστηματικά κορτικοειδή βελτιώνουν FEV1, PO2, μειώνουν τη διάρκεια νοσηλείας (Α). Συνιστάται η po χορήγηση για 5-7 ημέρες. Αντιβιοτικά χορηγούνται όταν υπάρχουν πυώδη πτύελα + (δύσπνοια +/ή αυξημένη ποσότητα πτυέλων) και όταν απαιτείται μηχανικός αερισμός. 5-7 ημέρες (Β) Μειώνουν τη διάρκεια νοσηλείας και τον κίνδυνο υποτροπής. Αρχική θεραπεία: AMOX/CLAV ή μακρολίδη ή τετρακυκλίνη. Κ/ες όταν υπάρχει πιθανότητα για GRAM (-) Προτιμάται η po χορήγηση ανάλογα με τη φαρμακοκινητική

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΟΞΥΓΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Στόχος: SaO2 = 88-92% Παρακολούθηση με αέρια αίματος Αέρια φλεβικού αίματος: Ακρίβεια στην εκτίμηση ph & HCO3 Μάσκες Venturi: ακριβέστερη χορήγηση Ο2 ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ NIV Απόλυτη ένδειξη έναντι του επεμβατικού στην οξεία αναπνευστική αν/α Αναπνευστική οξέωση PCO2 45 & ph 7.35 Σοβαρή δύσπνοια Επίμονη υποξυγοναιμία ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ IMV Αποτυχία ή μη ανοχή NIV Αναπνευστική ή καρδιακή ανακοπή Επηρεασμένο επίπεδο συνείδησης Μαζική εισρόφηση ή επίμονοι έμετοι Αδυναμία αποβολής εκκρίσεων Επίμονη & σοβαρή αιμοδυναμική αστάθεια Σοβαρή κοιλιακή ή υπερκοιλιακή αρρυθμία Απειλητική για τη ζωή υποξαιμία σε ασθενείς που δεν ανέχονται τον NIV

ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ - ΚΡΙΤΗΡΙΑ Ανασκόπηση εργαστηριακών και κλινικών δεδομένων ABG σταθερά για 24-48 ώρες Θεραπεία συντήρησης κατανόηση LABSs +/- ICS. Αξιολόγηση τεχνικής λήψης εισπνεομένων φ Διακοπή των φαρμάκων οξείας αντιμετώπισης της παρόξυνσης κατανόηση Αντιβιοτικά, po κορτικοειδή: Διάρκεια 5-7 ημέρες Ανάγκη εξακολούθησης LTOT Πλάνο διαχείρισης συνοσηροτήτων Προγραμματισμός 2 επισκέψεων για παρακολούθηση:1 η <4 εβδ & 2 η <12 εβδ

Συννοσηρότητα στη ΧΑΠ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Συστολική ή διαστολική καρδιακή ανεπάρκεια: Ανεξάρτητος παράγων θνητότητας. Μιμείται ή συνοδεύει τις παροξύνσεις ΧΑΠ. Η χρήση β1- αναστολέων είναι ασφαλής ιδίως εάν είναι εκλεκτικοί. Η χρήση ΜΕΜΑ ενδείκνυται στους υπερκαπνικούς ασθενείς είτε με παρόξυνση ΧΑΠ είτε με πνευμονικό οίδημα Ισχαιμική καρδιακή νόσος: Αυξημένος κίνδυνος μυοκαρδιακής βλάβης κατά τη διάρκεια των παροξύνσεων και η κίνηση τροπονίνης προβλέπει υψηλή θνητότητα βραχυ- & μακροπρόθεσμα Αρρυθμίες: Η κολπική μαρμαρυγή έχει άμεση σχέση με τον FEV1 και μπορεί να είναι αποτέλεσμα ή να πυροδοτεί παρόξυνση ΧΑΠ. Οι LABA και τα αντιχολινεργικά είναι ασφαλή. Οι SABA και η θεοφυλλίνη θέλουν προσοχή Περιφερική αρτηριοπάθεια: Πιο συχνή σε ασθενείς με ΧΑΠ. Επηρεάζει την ποιότητα ζωής λόγω μείωσης της δραστηριότητας Υπέρταση: Η πιο συχνή συνοσηρότητα. Η αρρύθμιστη ΑΥ προκαλεί διαστολική δυσλειτουργία και μιμείται παρόξυνση ΧΑΠ.

Οστεοπόρωση: Συχνή ιδιαίτερα στους εμφυσηματικούς και χαμηλό ΒΜΙ. Χρήση κορτικοειδών με φειδώ Άγχος και κατάθλιψη: Φτωχή πρόγνωση. Ευεργετική επίδραση της αναπνευστικής αποκατάστασης. Στους ψυχιατρικούς η ΧΑΠ υποδιαγιγνώσκεται Καρκίνος του πνεύμονα: Πιο ισχυρή συσχέτιση με εμφύσημα παρά με χαμηλό FEV1, ηλικία, πακέτα/έτη Μεταβολικό σύνδρομο και ΣΔ ΓΟΠ: Ανεξάρτητος παράγων για εμφάνιση παροξύνσεων Βρογχεκτασίες: Πιο επιθετική και μακροχρόνια αγωγή με αντιβιοτικά. Όχι ICS Άπνοια ύπνου: Χειρότερη πρόγνωση. Βαρύτερη υποξυγοναιμία, υπερκαπνία και αρρυθμίες. Πνευμονική υπέρταση

Σημασία των ιδιοσυγκρασιακών παραγόντων στην εμφάνιση και εξέλιξη της ΧΑΠ Η αξιολόγηση ABCD και η θεραπεία καθορίζεται από τα συμπτώματα και τις παροξύνσεις του ασθενούς και όχι από το βαθμό της απόφραξης. Μόνο η χορήγηση της ροφλουμιλάστης εξαρτάται από τον βαθμό της απόφραξης Συνδυασμοί βρογχοδιασταλτικών στην πρώτη γραμμή. Κλιμάκωση και αποκλιμάκωση θεραπείας Ρόλος της σπιρομέτρησης: Διάγνωση, πρόγνωση, μη φαρμακευτικές θεραπείες