ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 17 Μαρτίου 2014 (OR. en) 7805/14 DEVGEN 64 REX 241 OCDE 2 ACP 53 FIN 217 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Θέμα: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την κοινή θέση της ΕΕ ενόψει της πρώτης Συνόδου Υψηλού Επιπέδου της Παγκόσμιας Σύμπραξης για μια αποτελεσματική αναπτυξιακή συνεργασία, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Πόλη του Μεξικού στις 15-16 Απριλίου 2014 Κατά τη σύνοδο της 17ης Μαρτίου 2014, το Συμβούλιο εξέδωσε τα συμπεράσματα του Συμβουλίου που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα του παρόντος σημειώματος. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την κοινή θέση της ΕΕ ενόψει της πρώτης Συνόδου Υψηλού Επιπέδου της Παγκόσμιας Σύμπραξης για μια αποτελεσματική αναπτυξιακή συνεργασία (Πόλη του Μεξικού, 15-16 Απριλίου 2014) 1. Η σύσταση της Παγκόσμιας Σύμπραξης αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα στη μετάβαση από την αποτελεσματικότητα της βοήθειας στην αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης. Το Συμβούλιο υπενθυμίζει τις κύριες θέσεις και δεσμεύσεις της ΕΕ επί του θέματος που εκτίθενται σε προηγούμενα συμπεράσματα 1, και οι οποίες εξακολουθούν να είναι ισχύουν. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της υπογραμμίζουν τη σπουδαιότητα της Παγκόσμιας Σύμπραξης για μια αποτελεσματική αναπτυξιακή συνεργασία, γενικά, και, ειδικότερα, της πρώτης συνόδου σε υψηλό επίπεδο, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Πόλη του Μεξικού στις 15 και 16 Απριλίου 2014. 2. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι η πολυδεκτικότητα είναι από τα δυνατά σημεία της Παγκόσμιας Σύμπραξης και ενθαρρύνει την ενεργό εμπλοκή των αναδυόμενων οικονομιών και των εκπροσώπων του ιδιωτικού τομέα, καθώς και τη συνεχή συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών αρχών και κοινοβουλίων σε όλες τις εκδηλώσεις της συνόδου σε υψηλό επίπεδο και της Παγκόσμιας Σύμπραξης. Το Συμβούλιο σημειώνει επίσης ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η ισότητα των φύλων βρίσκονται στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Σύμπραξης. 3. Η Παγκόσμια Σύμπραξη θα πρέπει να συνεχίσει να στρέφει την προσοχή της στην τόνωση των επιπτώσεων της αναπτυξιακής συνεργασίας στις χώρες χαμηλού εισοδήματος (LICs), τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (LDCs) και τα ασταθή κράτη. Αναγνωρίζοντας ότι σήμερα η πλειονότητα των φτωχών παγκοσμίως κατοικούν στις χώρες μέσου εισοδήματος (MICs), μια βιώσιμη προσέγγιση για τα προβλήματα των φτωχότερων και πλέον ευάλωτων πρέπει να εξακολουθήσει να συμπεριλαμβάνει τις MICs στο κέντρο των συζητήσεων. 1 Συμπεράσματα του Συμβουλίου «Κοινή θέση της ΕΕ ενόψει του Τέταρτου Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου για την Αποτελεσματικότητα της Βοήθειας» (HLF-4, Μπουσάν, 29 Νοεμβρίου 1η Δεκεμβρίου 2011), έγγρ. 16773/11. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 2
Σύνδεση με το θεματολόγιο για την περίοδο μετά το 2015 4. Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Παγκόσμια Σύμπραξη θα μπορούσε να παράσχει σημαντική συνεισφορά στο θεματολόγιο για την περίοδο μετά το 2015, προσφέροντας αποτελεσματικότερα μέσα εφαρμογής. Προκειμένου να επιτευχθούν ουσιαστικά αποτελέσματα στον τομέα της ανάπτυξης, η υλοποίηση του θεματολογίου για την περίοδο μετά το 2015 θα πρέπει να περιλάβει τις αρχές του Μπουσάν για την ανάληψη της ιδίας ευθύνης από την εκάστοτε χώρα, τις πολυδεκτικές αναπτυξιακές συμπράξεις, τη διαφάνεια και την αμοιβαία λογοδοσία, και επίσης να έχει στόχο την επίτευξη αποτελεσμάτων. 5. Ενώ συνεχίζεται η εκπόνηση του θεματολογίου για την περίοδο μετά το 2015, η εμπειρία από την Παγκόσμια Σύμπραξη θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμη συνεισφορά κατά τον καθορισμό μετρήσιμων στόχων και ελεγκτικών μηχανισμών σε επίπεδο χωρών αλλά και παγκοσμίως. Εφαρμογή των δεσμεύσεων της ΕΕ για το Μπουσάν 2 6. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεσμεύονται ρητά ως προς την πολιτική συνοχής για την ανάπτυξη, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι πολιτικές τους σε όλους τους τομείς είναι σύμφωνες προς τους αναπτυξιακούς στόχους. 7. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της σημείωσαν σημαντική πρόοδο όσον αφορά την υλοποίηση των δεσμεύσεων από το Μπουσάν και μετά, μεταξύ άλλων με εργασίες σε θεματικά «δομικά στοιχεία»: α) Η Εγγύηση Διαφάνειας της ΕΕ οδήγησε σε ουσιαστικές βελτιώσεις της διαφάνειας των δεδομένων που αφορούν τη βοήθεια της ΕΕ και των κρατών μελών της, σύμφωνα με το κοινό πρότυπο του Μπουσάν για τη διαφάνεια, περιλαμβανομένης της εφαρμογής, εκ μέρους πολλών κρατών μελών, του προτύπου της Πρωτοβουλίας για τη διαφάνεια της διεθνούς βοήθειας (ΠΔΔΒ), καθώς και του διευρυμένου Συστήματος Αναφοράς Πιστωτή (Creditor Reporting System - CRS++) και της Έρευνας για τη Μέθοδο Προγραμματισμού Δαπανών (Forward Spending Survey - FSS). 2 Έγγρ. 16773/11. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 3
β) Η διαδικασία κοινού προγραμματισμού η οποία, όπου είναι δυνατόν, γίνεται από χώρες εταίρους έχει σκοπό να παράσχει μια κοινή απάντηση της ΕΕ και των κρατών μελών της στις αναπτυξιακές στρατηγικές των χωρών εταίρων και, συνεπώς, να ενισχύσει την ευθυγράμμιση, το συντονισμό και τη διαμόρφωση ιδίας ευθύνης. Είναι δε υπό εξέλιξη σε 20 χώρες εταίρους και μπορεί να καλύψει μέχρι 40 χώρες εταίρους τα επόμενα χρόνια. Κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, ο κοινός προγραμματισμός θα καλύψει μεγάλο μέρος των διμερών μηχανισμών αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ. γ) Για την προώθηση κοινής προσέγγισης που βασίζεται σε αποτελέσματα, η ΕΕ ορίζει το δικό της πλαίσιο ανάπτυξης και συνεργασίας, το οποίο θα βασίζεται στη στρατηγική των χωρών εταίρων για τη μείωση της φτώχειας και σε άλλες σχετικές στρατηγικές. Θα αξιοποιήσει δε τα αποτελέσματα σε επίπεδο χώρας και την πείρα των δωρητών, και έχει στόχο να ενισχύσει τη λογοδοσία, περιλαμβανομένης της αμοιβαίας λογοδοσίας, και τη διαφάνεια. δ) Με τη «Νέα Συμφωνία δέσμευσης για τα ασταθή κράτη», βελτιώθηκε η εμπλοκή των αναπτυξιακών εταίρων σε αρκετές χώρες που εντάσσονται σε αυτήν, όπως το Αφγανιστάν, η Λαοκρατική Δημοκρατία του Κονγκό, η Λιβερία, η Σιέρα Λεόνε, η Σομαλία, το Νότιο Σουδάν και το Ανατολικό Τιμόρ. Η ΕΕ, που προσυπέγραψε αυτή τη Νέα Συμφωνία, επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της να χρησιμοποιήσει ως βάση το πλαίσιο της Νέας Συμφωνίας το οποίο προσαρμόζεται σε κάθε τοπικό πλαίσιο, και καλεί και τους άλλους να πράξουν ανάλογα. ε) Η αναπτυξιακή σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού τομέα της ΕΕ έχει προχωρήσει περαιτέρω, και μέσω της χρήσης καινοτόμων χρηματοοικονομικών μέσων, όπως οι μηχανισμοί συνδυαστικής δανειοδότησης, που διαθέτουν σημαντικό δυναμικό ώστε να κινητοποιούν περαιτέρω αναπτυξιακή χρηματοδότηση από τις κεφαλαιαγορές και τον ιδιωτικό τομέα. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 4
Η σύνοδος Υψηλού Επιπέδου της Παγκόσμιας Σύμπραξης 8. Το Συμβούλιο χαιρετίζει τις πέντε θεματικές συνεδριάσεις της ολομέλειας και ένα ευρύ φάσμα σχετικών συνεδριάσεων εμβάθυνσης ενδιαφέροντος κατά τη σύνοδο υψηλού επιπέδου. Η Παγκόσμια Σύμπραξη θα πρέπει να συνεχίσει να προωθεί την αλλαγή πλεύσης από την αποτελεσματικότητα της βοήθειας στην αποτελεσματικότητα της αναπτυξιακής συνεργασίας, προσθέτοντας αξία σε άλλες διεθνείς διαδικασίες, ιδίως στους ακόλουθους τομείς: 9. Η πρόοδος κατά την υλοποίηση του Μπουσάν και η πολυδεκτική ανάπτυξη: Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η σύνοδος υψηλού επιπέδου αποτελεί ευκαιρία για να αποτιμηθεί η μέχρι τούδε πρόοδος της διαδικασίας για την υλοποίηση παγκοσμίως των δεσμεύσεων του Μπουσάν. Εκτός από την πρόοδο στους τομείς που μετρώνται με τους δέκα συμφωνηθέντες δείκτες, θα πρέπει να δοθεί προσοχή και σε άλλους τομείς της ατζέντας αποτελεσματικότητας, όπως ο κατακερματισμός της βοήθειας. Κατά τη θεματική συνεδρίαση, θα καταγραφεί η πρόοδος και θα εντοπιστούν τα σημεία συμφόρησης σε πέντε βασικούς άξονες: εστίαση στα αποτελέσματα διαφάνεια και λογοδοσία ανάληψη ευθύνης ανά χώρα πολυδεκτική ανάπτυξη διενέξεις και αστάθεια. Η Παγκόσμια Σύμπραξη θα πρέπει να επαναβεβαιώσει τη δέσμευσή της να συνεχίσει την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων για την επιτελούμενη πρόοδο. 10. Κινητοποίηση εγχώριων πόρων για την ανάπτυξη: Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνελθόντων στα πλαίσια του Συμβουλίου, με θέμα «Χρηματοδότηση για την εξάλειψη της φτώχειας και τη βιώσιμη ανάπτυξη πέραν του 2015», 3 η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παραμένουν προσηλωμένοι στη στήριξη της βελτιωμένης και αυξημένης κινητοποίησης των εγχώριων πόρων στα πλαίσια μιας συνολικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης της χρηματοδότησης της παγκόσμιας ανάπτυξης. Το Συμβούλιο, υπογραμμίζοντας τη σπουδαιότητα της δημοκρατίας, της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου, σημειώνει ότι η Παγκόσμια Σύμπραξη θα πρέπει να δεσμευτεί να στηρίξει την ανάπτυξη ισχυρής θεσμικής ικανότητας για τη φορολογική διοίκηση και τη σχετική χάραξη πολιτικής. Θα πρέπει επίσης να στηρίξει την προσπάθεια για την καταπολέμηση της διαφθοράς, των φορολογικών παραδείσων και των παράνομων χρηματικών ροών, μεταξύ άλλων μέσω διεθνούς συνεργασίας σε θέματα φορολογίας και αποδοτικής χρήσης των εσόδων από τους φυσικούς πόρους. Όπου δε κρίνεται αναγκαίο, η διεθνής στήριξη θα πρέπει να συμπληρώνει τις εθνικές προσπάθειες και μεταρρυθμίσεις, και μέσω της παροχής εμπειρογνωσίας και τεχνικής βοήθειας. Η ισχυρή πολιτική καθοδήγηση στις χώρες εταίρους είναι απαραίτητο στοιχείο επιτυχίας. 3 Έγγρ. 17553/13. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 5
11. Συνεργασία νότου-νότου, τριγωνική συνεργασία και ανταλλαγή γνώσεων: Το Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι οι πάροχοι αναπτυξιακής συνεργασίας από τον νότο έχουν μοναδική εμπειρία και γνώσεις προς ανταλλαγή όσον αφορά τις δικές τους διαδικασίες μετάβασης και ανάπτυξης, καθώς και όλο και σημαντικότερες χρηματοδοτικές συνεισφορές. Η συνεργασία με αυτούς τους φορείς εντός της Παγκόσμιας Σύμπραξης και επί τόπου είναι αναγκαία προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η επίπτωση της ανάπτυξης σε επίπεδο χώρας. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα ήθελαν να περιληφθεί προκαταρκτική συζήτηση για τους τομείς όπου η συνεργασία νότου-νότου θα μπορούσε να προσφέρει προστιθέμενη αξία στις μετά το 2015 συζητήσεις. Η τριγωνική συνεργασία έχει το δυναμικό να επιτύχει αμοιβαία οφέλη μέσω καινοτόμων συμπράξεων εάν χρησιμοποιηθεί σε κατάλληλες περιστάσεις, κάνοντας χρήση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων όλων των εταίρων. 12. Χώρες μέσου εισοδήματος (MICs): Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της αναγνωρίζουν ότι οι χώρες μέσου εισοδήματος είναι ετερογενής ομάδα, με ευρύ φάσμα προκλήσεων που περιλαμβάνει την ανισότητα και την δυσεξάλειπτη φτώχεια. Οι MICs επίσης διαδραματίζουν αυξανόμενο ρόλο στη βιώσιμη διαχείριση των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών και την αντιμετώπιση των παγκόσμιων, περιφερειακών και διασυνοριακών προκλήσεων. Παράλληλα, οι χώρες αυτές διαθέτουν όλο και περισσότερους πόρους για την ανάπτυξη μιας εκάστης. Η διεθνής συνεργασία με αυτές τις χώρες έχει στόχο, όλο και περισσότερο, να ρυθμίσει τα συγκεκριμένα προβλήματά τους, μεταξύ άλλων με παροχή δανείων και τεχνικής βοήθειας καθώς και δωρεών, όπου αρμόζει. Ως παράγοντες της συνεργασίας νότου-νότου, οι χώρες αυτές έχουν σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή συνεργασία και, επομένως, στην αναπτυξιακή αποτελεσματικότητα του θεματολογίου. Έχουν επίσης να δώσουν σημαντικά μαθήματα στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, τα οποία αντλούν από την πρόσφατη αναπτυξιακή εμπειρία τους και τη μείωση της φτώχειας. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 6
13. Ιδιωτικός τομέας η επιχείρηση ως αναπτυξιακός εταίρος: Το Συμβούλιο, υπενθυμίζοντας τα ανωτέρω συμπεράσματα σχετικά με τη «Χρηματοδότηση για την εξάλειψη της φτώχειας και τη βιώσιμη ανάπτυξη πέραν του 2015» 4, αναγνωρίζει ότι ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί βασική κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη, την απασχόληση, τις επενδύσεις και την καινοτομία, και διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη μείωση της φτώχειας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την πολυδεκτική ανάπτυξη. Ο ιδιωτικός τομέας και ιδίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη διεύρυνση της πρόσβασης των φτωχών στη χρηματοδότηση, τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Όλες οι κυβερνήσεις θα πρέπει να έχουν στόχο τη μεγιστοποίηση της συνεισφοράς του ιδιωτικού τομέα, μέσα από την αποτελεσματική και καταλυτικής σημασίας συνεργασία δημοσίουιδιωτικού τομέα και τις σχετικές συμπράξεις. Στόχος τους θα πρέπει να είναι επίσης η δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για ιδιωτικές επενδύσεις το οποίο στο επίκεντρό του θα έχει την εταιρική κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη και λογοδοσία και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διακυβέρνηση της Παγκόσμιας Σύμπραξης 14. Το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για την ευρεία συμμετοχή στη Διευθύνουσα Επιτροπή της Παγκόσμιας Σύμπραξης, με σκοπό την καλύτερη συμμετοχή νέων παρόχων αναπτυξιακής βοήθειας και των μη κυβερνητικών παραγόντων. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα εξακολουθήσουν να συμμετέχουν πλήρως και επιδιώκουν να εκπροσωπούνται στη Διευθύνουσα Επιτροπή. Οι περιφερειακοί οργανισμοί έχουν σημαντικό ρόλο στη στήριξη των μελών της Διευθύνουσας Επιτροπής, μέσω του συντονισμού, της διαβούλευσης και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ εδαφικών ενοτήτων. 15. Το Συμβούλιο σημειώνει ότι πρέπει να βελτιωθούν περαιτέρω οι εργασιακές πρακτικές της Παγκόσμιας Σύμπραξης, για πλήρη εκμετάλλευση του δυναμικού της. Η λειτουργία της Διευθύνουσας Επιτροπής μπορεί να βελτιωθεί με αυξημένη διαφάνεια, αποτελεσματική και τακτική επικοινωνία και διαβουλεύσεις με τα πλήρη μέλη και στοχευμένη εντολή. Πιο συγκεκριμένα, τα «δομικά στοιχεία» της Παγκόσμιας Σύμπραξης θα πρέπει να ενσωματωθούν καλύτερα στις δομές λήψης αποφάσεων, εφαρμογής και συμβουλευτικής, και να δοθεί μεγαλύτερη στήριξη στην υλοποίηση σε επίπεδο χωρών. Το προτεινόμενο ετήσιο σεμινάριο για την υλοποίηση σε επίπεδο χωρών, το οποίο φιλοξενεί η Δημοκρατία της Κορέας, αποτελεί σημαντική συνεισφορά για την επίτευξη αυτού του στόχου. 4 Έγγρ. 17553/13. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 7
Ο μελλοντικός ρόλος της Παγκόσμιας Σύμπραξης 16. Το Συμβούλιο επιβεβαιώνει την προσήλωσή του στην Παγκόσμια Σύμπραξη ως νέας και καινοτόμου δομής, και χαιρετίζει τη συνεχή συζήτηση για το μελλοντικό του ρόλο τόσο στο διεθνές αναπτυξιακό οικοδόμημα όσο και στην υλοποίηση σε επίπεδο χωρών. Μπορεί να στηρίξει αυξημένη αναπτυξιακή αποτελεσματικότητα μέσα σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται συνεχώς, παρέχοντας σημαντική συνεισφορά για τη στήριξη της υλοποίησης του θεματολογίου για μετά το 2015: οι νέοι στόχοι αναπτύσσονται για να διαμορφώσουν σε τι πρέπει να στοχεύσουμε, η δε Παγκόσμια Σύμπραξη μπορεί να συνεισφέρει προσδιορίζοντας τον τρόπο με τον οποίον μπορεί να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος. 7805/14 ΜΧΡ/ριτ/ΘΛ 8