δηαρείξηζε ηξνραίσλ αηπρεκάησλ ε πεξίπησζε ηνπ λνκνύ Κηιθίο

ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ ΣΜΗΜΑ ΓΔΩΓΡΑΦΙΑ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΘΔΜΑ: Αλάπηπμε βάζεο γεσγξαθηθώλ δεδνκέλσλ γηα ηε δηαρείξηζε ηξνραίσλ αηπρεκάησλ ε πεξίπησζε ηνπ λνκνύ Κηιθίο Δπηκέιεηα εξγαζίαο Μπάξκπα Διέλε Δπηβιέπσλ θαζεγεηήο Βατηεο Μηράιεο Δπηηξνπή: νπιαθέιιεο Νηθνιάνο Κίδνο Αζαλάζηνο

2

Δπραξηζηίεο, Με ηελ παξνχζα εξγαζία πεξαηψλνληαη νη ζπνπδέο κνπ ζην ηκήκα Γεσγξαθίαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ. Οθείισ λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηνπο αλζξψπνπο πνπ ζπλέβαιαλ ζηελ νινθιήξσζή ηεο. Αξρηθά, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ επηβιέπνληα θαζεγεηή κνπ θχξην Μηράιε Βατηε γηα ηελ εκπηζηνζχλε πνπ κνπ έδεημε θαηά ηελ αλάζεζε ηεο εξγαζίαο, θαζψο θαη γηα ηελ ελζάξξπλζε θαη ηελ θαζνδήγεζή ηνπ θαζ'φιε ηε δηάξθεηα εθπφλεζεο ηεο πηπρηαθήο εξγαζίαο κνπ. Δπίζεο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνπο αλζξψπνπο ζην εξγαζηήξην Υαξηνγξαθίαο θαη Γεσπιεξνθνξηθήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ θαη θπξίσο ηνλ θπξην Σάηαξε Μηράιε γηα ηνλ ράξηε ηνπ λνκνχ Κηιθίο θαη ηα δεδνκέλα πνπ ζπγθέληξσζαλ. Σελ θπξία Νηθνιέηηα Κνπθνπξνπβιή γηα ηελ ηεξάζηηα βνήζεηά ηεο ζην πξφγξακκα ArcMap. Σνλ θχξην Γνπδνπιαθάθε ηέθαλν Αζηπλφκν Ά θαη Τπνδηνηθεηή ηεο Σξνραίαο Κηιθίο, φπσο επίζεο θαη ηνλ αζηπλφκν Κσλζηαληίδε γηα ηα δεδνκέλα πνπ ζπγθέληξσζαλ θαη απν ηα 15 ηκήκαηα ηξνραίαο ηνπ λνκνχ Κηιθίο θαη πήξακε εκείο ζηα ρέξηα καο φια ηα ηξνραία αηπρήκαηα πνπ έγηλαλ ζηνλ λνκφ απν ην 2000-2010. Φπζηθά, ην κεγαιχηεξν επραξηζηψ ην νθείισ ζηελ νηθνγέλεηα κνπ πνπ ζηεξίδνπλ ηηο επηινγέο κνπ θαη νηθνλνκηθά αιιά θαη ςπρνινγηθά φια απηα ηα ρξφληα θαη ηηο πξνζπάζεηεο κνπ θαζ'φιε ηελ δηάξθεηα ησλ καζεηηθψλ αιιά θαη ησλ αθαδεκατθψλ κνπ ζπνπδψλ. 3

ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΚΔΦΑΛΑΙΟ -1- Δηζαγσγή.. 7 1.1 ην ηξνραίν αηχρεκα 1.1.1 νξηζκνί.. 8 1.1.2 παξάγνληεο αίηηα ζπλέπεηεο 9 1.1.3 πψο λα απνθχγεηε έλα ηξνραίν αηχρεκα.. 14 1.1.4 κέηξα πξφιεςεο ησλ νδηθψλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ 15 1.1.5 ε δψλε αζθαιείαο θαη ην θξάλνο. 16 1.1.6 νηλφπλεπκα θαη νδήγεζε..17 1.2 ζπλνπηηθή πεξηγξαθή ηεο εξγαζίαο.18 ΚΔΦΑΛΑΙΟ -2- Μεζνδνινγία...19 2.1 αλάιπζε απαηηήζεσλ i. ηη είλαη αλάιπζε απαηηήζεσλ.20 ii. δειηίν νδηθνχ ηξνραίνπ αηπρήκαηνο..20 2.2 ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο i. ηη είλαη ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο 22 ii. δηάγξακκα E-R.23 iii. εμήγεζε δηαγξάκκαηνο.24 2.3 ινγηθφο ζρεδηαζκφο i. ηη είλαη ινγηθφο ζρεδηαζκφο..24 ii. πίλαθεο ζε θείκελν 24 2.4 θπζηθφο ζρεδηαζκφο..26 2.5 ζπιινγή δεδνκέλσλ..30 2.6 αλάιπζε ππξήλσλ.31 ΚΔΦΑΛΑΙΟ -3- Απνηειέζκαηα..32 3.1 αλάιπζε ππξήλσλ.33 3.2 δηαγξάκκαηα..35 ΚΔΦΑΛΑΙΟ -4- πκπεξάζκαηα..46 4

Παξάξηεκα ραξηψλ.47 Βηβιηνγξαθία 52 5

ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΠΙΝΑΚΩΝ, ΓΙΑΓΡΑΜΜΑΣΩΝ, ΥΑΡΣΩΝ ρήκα 2.1 ηάδηα ζρεδίαζεο ελφο ΓΒ 19 ρήκα 2.2 Γηάγξακκα E-R 23 Δηθφλα 2.3 feature class ATYXHMA... 26 Δηθφλα 2.4 feature class DROMOS... 27 Δηθφλα 2.5 feature class OIKISMOS... 28 Δηθφλα 2.6 πίλαθαο SOVAROTHTA... 29 Δηθφλα 2.7 ε βάζε δεδνκέλσλ κε ηα δεδνκέλα ηεο.30 Δηθφλα 3.1 αλάιπζε ππξήλσλ... 33 Δηθφλα 3.2 δηάγξακκα πιήζνο αηπρήκαηνο 35 Δηθφλα 3.3 δηάγξακκα πιήζνο ηξαπκαηηψλ 36 Δηθφλα 3.4 δηάγξακκα πιήζνο λεθξψλ... 37 Δηθφλα 3.5 δηάγξακκα πιήζνο ζνβαξά ηξαπκαηηζκέλσλ...38 Δηθφλα 3.6 δηάγξακκα ειαθξά ηξαπκαηηζκέλσλ 39 Δηθφλα 3.7 δηάγξακκα αηπρεκάησλ ζην νδηθφ δίθηπν 40 Δηθφλα 3.8 δηάγξακκα αηπρεκάησλ ζηνπο νηθηζκνχο...41 Δηθφλα 3.9 δηάγξακκα αηπρεκάησλ ζηελ εζληθή νδφ Αζελψλ- Δπδψλσλ..42 Δηθφλα 3.10 δηάγξακκα αηπρεκάησλ ζηελ εζληθή νδφ Κηιθίο-Θεζζαινλίθεο 43 Δηθφλα 3.11 δηάγξακκα πιήζνο αηπρεκάησλ εληφο νηθηζκψλ θαη ζνβαξφηεηα..44 Δηθφλα 3.12 δηάγξακκα πιήζνο αηπρεκάησλ ζην νδηθφ δίθηπν θαη ζνβαξφηεηα αλά έηνο 45 Υάξηεο 1 απεηθφληζε ηνπ λνκνχ Κηιθίο... 47 Υάξηεο 2 απεηθφληζε ηξνραίσλ αηπρεκάησλ... 48 Υάξηεο 3 ηξνραία αηπρήκαηα ζην λνκφ Κηιθίο αλά έηνο. 49 Υάξηεο 4 ηξνραία αηπρήκαηα ζην λνκφ Κηιθίο αλά έηνο (ζνβαξφηεηα). 50 Υάξηεο 5 ράξηεο ζνβαξφηεηαο λνκνχ Κηιθίο.. 51 6

ΚΔΦΑΛΑΙΟ -1- Δηζαγσγή Σν 1896 θαηαγξάθεθε ζηελ Διιάδα ν πξψηνο ζάλαηνο ιφγσ νδηθνχ δπζηπρήκαηνο. Καηά ηε δηεξεχλεζε ηνπ δπζηπρήκαηνο, ν ηαηξνδηθαζηήο είρε ηφηε γξάςεη: απηφ δελ πξέπεη πνηέ μαλά λα ζπκβεί. Γπζηπρψο, απηφ δελ έγηλε θαη ζηελ Διιάδα, πνπ είλαη κηα κηθξή ρψξα, ην πξφβιεκα ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ είλαη πνιχ κεγάιν. Κάζε ρξφλν ζπκβαίλνπλ ζηελ ρψξα πεξίπνπ 22.000 ηξνραία αηπρήκαηα, πνπ έρνπλ σο απνηέιεζκα ην ζάλαην 2.000 αλζξψπσλ θαη ηνλ ηξαπκαηηζκφ άιισλ 32.000 αλζξψπσλ. Σα νδηθά ηξνραία αηπρήκαηα απνηεινχλ κία απφ ηηο θπξηφηεξεο αηηίεο ζαλάηνπ θαη πξφθιεζεο κφληκεο αλαπεξίαο. Σν κέγεζνο ηνπ πξνβιήκαηνο γίλεηαη αθφκε κεγαιχηεξν θαζψο ηα νδηθά ηξνραία αηπρήκαηα αθνξνχλ θπξίσο ζε άηνκα λεαξήο ειηθίαο κεηαμχ 15-34 εηψλ, δειαδή πιήηηεηαη ε πην παξαγσγηθή ειηθία ηεο ρψξαο πνπ απνηειεί ην κέιινλ ηεο. Λακβάλνληαο ππφςε δε, πσο ηα ηξνραία αηπρήκαηα απνηεινχλ δηεζλψο ηελ ηξίηε αηηία ζαλάηνπ κεηά ηηο θαξδηνπάζεηεο θαη ηνλ θαξθίλν θαη πσο ηα ζχκαηα είλαη θαηά θαλφλα πγηή άηνκα, αληηιακβάλεηαη θαλείο ηελ επηηαθηηθή αλάγθε λα κειεηεζνχλ δηεμνδηθά νη αηηίεο ησλ αηπρεκάησλ θαη λα ιεθζνχλ ηα θαηάιιεια πξνιεπηηθά κέηξα. Η λεαξή ειηθία, ην άξξελ θχιν, ε ρξήζε νηλνπλεχκαηνο ή εμαξηεζηνγφλσλ νπζηψλ, θαζψο θαη ε ρξήζε θηλεηνχ ηειεθψλνπ, απνηεινχλ ηνπο θπξηφηεξνπο παξάγνληεο θηλδχλνπ πξφθιεζεο ηξνραίνπ αηπρήκαηνο. Δπηπιένλ, ραξαθηεξηζηηθά πνπ αθνξνχλ ζην φρεκα, ζηνλ νδεγφ, ζην νδφζηξσκα θαη ζηνπο ππάξρνληεο θαλφλεο νδηθήο ζπκπεξηθνξάο ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο παξαπάλσ παξάγνληεο ελδερνκέλσο λα ζπκβάιινπλ ζηελ πξφθιεζε ηξνραίσλ αηπρεκάησλ θαη θαηά ζπλέπεηα απνηεινχλ ζηφρνπο πξνιεπηηθψλ παξεκβάζεσλ. Κάζε κέξα 6 άλζξσπνη ράλνπλ ηε δσή ηνπο ζηνπο ειιεληθνχο δξφκνπο. 1 ζηα 2 ζχκαηα έρεη ειηθία θάησ ησλ 36 εηψλ. Μάιηζηα ζηηο ειηθίεο κεηαμχ 15-29 εηψλ ηα ηξνραία δπζηπρήκαηα απνηεινχλ ηελ πξψηε αηηία ζαλάηνπ. χκθσλα κε ηα δεδνκέλα ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Τγείαο, ε Διιάδα θαηέρεη ηελ ηξίηε πςειφηεξε ζέζε ζηνπο δείθηεο ζλεζηκφηεηαο απφ ηξνραία αηπρήκαηα κεηαμχ παηδηψλ, εθήβσλ θαη λέσλ έσο 25 εηψλ ζηελ Δ.Δ κε 14 ζαλάηνπο αλά 100.000 άηνκα. ρεδφλ, έλα νιφθιεξν ρσξηφ εμαθαλίδεηαη θάζε ρξφλν απφ ηνλ ράξηε ηεο Διιάδαο ιφγσ ησλ δπζηπρεκάησλ ζηνλ δξφκν. Η θπξηφηεξε αηηία (51%) ησλ ζαλαηεθφξσλ ηξνραίσλ ήηαλ ε κέζε, ελψ ε θίλεζε ζην αληίζεην ξεχκα επζχλεηαη γηα ην 15% ησλ δπζηπρεκάησλ θαη ε ππεξβνιηθή ηαρχηεηα γηα ην 11%. Γεληθά, γηα ηελ πξφθιεζε αηπρεκάησλ ζηνλ δξφκν επζχλεηαη θπξίσο ε απφζπαζε πξνζνρήο. ηελ Διιάδα ε αθεξεκέλε νδήγεζε επζχλεηαη γηα ην 35% ησλ ηξνραίσλ. Οη βαζηθφηεξνη ιφγνη γηα ηελ απφζπαζε ηεο πξνζνρήο είλαη ε ρξήζε ηνπ θηλεηνχ ηειεθψλνπ, ε θαηαλάισζε θαγεηνχ θαη πνηνχ, ην θάπληζκα, νη δηαθεκηζηηθέο πηλαθίδεο, ε ελαζρφιεζε κε ζπζθεπέο κέζα ζην φρεκα, ε δπλαηή κνπζηθή, ε έληνλε ζπδήηεζε κε ζπλεπηβάηεο, ε αιιειεπίδξαζε κε ηα παηδηά. Αξθεηέο κειέηεο έδεημαλ φηη απιά πξνιεπηηθά κέηξα, φπσο είλαη ε θαζηέξσζε ηεο δψλεο αζθαιείαο θαη ηνπ θξάλνπο, νη αεξφζαθνη θαη ε κείσζε ησλ νξίσλ ηαρχηεηαο, ελδέρεηαη λα κεηψζνπλ ηνπο ζαλάηνπο θαη ηνπο ηξαπκαηηζκνχο ιφγσ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. ηφρνο απηήο ηεο εξγαζίαο είλαη λα κειεηήζνπκε ηα ηξνραία αηπρήκαηα πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζην λνκφ Κηιθίο απφ ην 2000 κέρξη ην 2010 κε απψηεξν ζθνπφ ηελ πξφιεςε θαη ηελ κείσζε ησλ δπζηπρεκάησλ, απηφ ζα ην πεηχρνπκε κε ηελ δεκηνπξγία βάζεο δεδνκέλσλ θαη κε ηελ βνήζεηα εξγαιείσλ γεσπιεξνθνξηθήο. 7

1.1 Σν ηξνραίν αηύρεκα 1.1.1 Οξηζκνί Ο φξνο αηύρεκα εηπκνινγηθά πξνέξρεηαη απφ ην ξήκα αηπρέσ-σ (απφ ην α ζηεξεηηθφ + ηχρε). Αηχρεκα ζεκαίλεη ην δπζάξεζην γεγνλφο πνπ νθείιεηαη ζε θαθή ηχρε. Αηχρεκα νξίδεηαη θάζε ηπραίν ζπκβάλ πνπ επηθέξεη βιάβε ή δεκηά. Δπίζεο νξίδεηαη ε νμεία έθζεζε ζε κεραληθή, ειεθηξηθή, ζεξκηθή ή ρεκηθή ελέξγεηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαηαζηάζεσλ ζηέξεζεο βαζηθψλ δσηηθψλ παξακέηξσλ, φπσο ε ζεξκφηεηα θαη ην νμπγφλν. Σα αηπρήκαηα δηαθξίλνληαη ζε δπν θαηεγνξίεο: ηα αθνχζηα θαη ηα εθνχζηα. ηα αθνχζηα αλήθνπλ θαη ηα νδηθά ηξνραία αηπρήκαηα, ηα νπνία απνηεινχλ ηελ αηηία ζαλάηνπ ζην 50% ησλ αηπρεκάησλ. Οδηθό ηξνραίν αηύρεκα ή ηξνραίν ζπκβάλ (traffic incident): ζεσξείηαη ην ζπκβάλ πνπ γίλεηαη ζηνπο δξφκνπο, κε ζπκκεηνρή ζε απηφ ελφο ή πεξηζζφηεξσλ νρεκάησλ, απφ ηα νπνία ην έλα ηνπιάρηζηνλ βξηζθφηαλ ζε θίλεζε θαηά ηε ζηηγκή ηνπ αηπρήκαηνο θαη είρε σο απνηέιεζκα ηνλ ζάλαην ή ηνλ ηξαπκαηηζκφ πξνζψπνπ ή πξνζψπσλ. Σξνραίν ζπκβάλ είλαη αηθλίδην θαη δεκηνγφλν γεγνλφο πνπ πξνθαιείηαη απφ ηελ ιεηηνπξγία θαη ηελ θίλεζε ελφο ή πεξηζζφηεξσλ νρεκάησλ θαη πξνμελεί βιάβε ζε πξφζσπα θαη πξάγκαηα, θαη ιακβάλεη ρψξν ζηνπο δξφκνπο ή ζηηο πιαηείεο πνπ είλαη ειεχζεξεο ζηε δεκφζηα ρξήζε. Γηα λα ζεσξεζεί έλα ζπκβάλ ηξνραίν αηχρεκα πξέπεη λα ππάξρνπλ νη παξαθάησ πξνυπνζέζεηο: ην φρεκα λα βξίζθεηαη ζε ιεηηνπξγία-θίλεζε λα πξνθιεζεί πιηθή δεκηά, ηξαπκαηηζκφο ή ζάλαηνο πξνζψπνπ λα κελ ππάξρεη πξφζεζε απφ ηνπο εκπιεθφκελνπο ζην αηχρεκα Σα ηξνραία αηπρήκαηα αλάινγα κε ην απνηέιεζκα πνπ επηθέξνπλ δηαηξνχληαη ζε: 1. Τιηθψλ δεκηψλ, ηα πιένλ αλψδπλα αθνχ δελ δηαθπβεχεηαη ε ζσκαηηθή αθεξαηφηεηα ησλ εκπιεθφκελσλ ζην αηχρεκα. ε απηά πνιιέο θνξέο δελ ελεκεξψλεηαη ε Σξνραία, άξα ε θαηαγξαθή θαη ε κειέηε ηνπο δελ είλαη εχθνιε. 2. Με ηξαπκαηηζκφ, ηξαπκαηίαο ζεσξείηαη ην παζφλ πξφζσπν, πνπ ππέζηε ζσκαηηθή θάθσζε ή βιάβε ηεο πγείαο ηνπ. Βαξηά ηξαπκαηηζκέλνο: ζεσξείηαη ην παζφλ πξφζσπν, πνπ ππέζηε ζνβαξή βιάβε, φπσο θξαληνεγθεθαιηθή θάθσζε, αθξσηεξηαζκφ, πνιιαπιφ ηξαπκαηηζκφ κε απνηέιεζκα ην άηνκν λα ράζεη ηελ δηαλνεηηθή ηνπ επαθή κε ην πεξηβάιινλ θαη λα θηλδπλεχεη ζνβαξά ε δσή ηνπ. Τπάξρεη βαξχο ηξαπκαηηζκφο θαη λνζειεία ζε λνζνθνκείν ηνπ παζφληνο. Διαθξά ηξαπκαηηζκόο: ζεσξείηαη ην παζφλ πξφζσπν, πνπ ππέζηε απιή ζσκαηηθή θάθσζε, κε ηθαλή λα ζέζεη ηελ δσή ηνπ ζε θίλδπλν. Ο ηξαπκαηηζκφο δελ επηθέξεη λνζειεία ηνπ αζζελνχο θαη δηαρσξίδεηαη απφ ηα ζνβαξά απφ ηνλ ηαηξφ πνπ επηιακβάλεηαη ηνπ πεξηζηαηηθνχ. 3. Θαλαηεθφξα: ζηα νπνία επέξρεηαη ν ζάλαηνο ελφο ή πεξηζζφηεξσλ εθ ησλ εκπιεθφκελσλ ζην ηξνραίν αηφκσλ. Νεθξόο: ζεσξείηαη ην πξφζσπν εθείλν ηνπ νπνίνπ ν ζάλαηνο, επέξρεηαη ηελ ίδηα ζηηγκή θαη κέζα ζε δηάζηεκα 30 εκεξψλ απφ απηφ (ηνλ νξηζκφ απηφ αθνινπζεί ε Διιάδα απφ 1-1-1996). Όρεκα: ζηα νρήκαηα, πεξηιακβάλνληαη ηα απηνθίλεηα νρήκαηα, ηα ειεθηξνθίλεηα ιεσθνξεία (ηξφιετ), νη κνηνζπθιέηεο, ηα πνδήιαηα θαη κνηνπνδήιαηα, ηα αγξνηηθά κεραλήκαηα, ηα κεραλήκαηα νδνπνηίαο. ηα νρήκαηα δελ πεξηιακβάλνληαη νη 8

ζηδεξφδξνκνη, εθηφο αλ ζην αηχρεκα ζπκκεηέρεη φρεκα κηαο απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο, νπφηε θαη νη ζηδεξφδξνκνη ζεσξνχληαη νρήκαηα. 1.1.2 Παξάγνληεο αίηηα - ζπλέπεηεο Παξάγνληεο Ο άλζξσπνο (νθείιεηαη ζε απηφλ ην 70% ηεο επζχλεο πξφθιεζεο ηξνραίνπ πεξηζηαηηθνχ, ιφγσ πξνζσπηθφηεηαο, ςπρνζσκαηηθψλ ηθαλνηήησλ, εκπεηξίαο, εμάζθεζεο, πλεπκαηηθήο θαιιηέξγεηαο, ηάζεηο ζπκπεξηθνξάο θαη γεληθά φηη ζπλζέηεη ην πνιχπινθν παδι ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ, σο πιηθή αιιά θαη σο πλεπκαηηθή ππφζηαζε). Σν φρεκα (ελεξγεηηθή θαη παζεηηθή αζθάιεηα νρήκαηνο, ηερληθή θαηάζηαζε, δηαζηάζεηο). Ο δξφκνο ( θαηεγνξία, ζήκαλζε, δηακφξθσζε, γεσκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά, ε θαηάζηαζε π.ρ θζνξά επηθάλεηαο, νη θαηξηθέο ζπλζήθεο). Οη θπθινθνξηαθέο ζπλζήθεο (νξγάλσζε ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, ν θπθινθνξηαθφο θφξηνο, θαηάζηαζε, ζχλζεζε θαη ηαρχηεηα ηεο θπθινθνξίαο, ν ηερληθφο έιεγρνο θαη ε αλζξψπηλε επίβιεςε ηεο θπθινθνξίαο πεδψλ θαη νρεκάησλ αζηπλφκεπζε). Αίηηα Η ιήςε ησλ θαηάιιεισλ κέηξσλ γηα ηελ πξφιεςε θαη κείσζε ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ, πξνυπνζέηεη ηελ νξζή θαη πιήξε δηεξεχλεζε ησλ αηπρεκάησλ γηα ηνλ αθξηβή εληνπηζκφ ησλ αηηηψλ ηνπο. πλήζσο έλα ηξνραίν αηχρεκα απνδίδεηαη ζε ζπλδπαζκφ γεγνλφησλ θαη θαηαζηάζεσλ πνπ νδεγνχλ ηειηθά ζην αηχρεκα θαη φρη κφλν ζε έλα παξάγνληα. Δπηπιένλ, ν αθξηβήο εληνπηζκφο ησλ αηηηψλ ησλ αηπρεκάησλ επηηξέπεη ηε ζπγθέληξσζε, θαηαγξαθή, αμηνιφγεζε θαη εθκεηάιιεπζε ρξήζηκσλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ γηα ηηο επηθίλδπλεο παξαβάζεηο πνπ νδεγνχλ ζην αηχρεκα, ηελ θαηεγνξία ησλ νδεγψλ πνπ εκπιέθνληαη ζε απηά, ηελ επηζήκαλζε ησλ επηθίλδπλσλ ζεκείσλ ησλ νδψλ θαη ηηο άιιεο αηηίεο ησλ ηξνραίσλ.οη παξάγνληεο πνπ επηδξνχλ ζηελ νδηθή αζθάιεηα θαη νη νπνίνη θαηαδεηθλχνπλ ηφζν ηελ αηνκηθή φζν θαη ηε ζπιινγηθή επζχλε φισλ καο ζην ζεκαληηθφ απηφ δήηεκα είλαη ηξεηο θαηά ζεηξά δε απμαλφκελεο ζπκκεηνρήο: φρεκα νδφο θαη πεξηβάιινλ ρξήζηεο ηεο νδνχ Με βάζε ην όρεκα, ζηφρνο καο είλαη βειηηψζεηο πνπ έρνπλ ζθνπφ λα απμήζνπλ ηελ αζθαιή νδηθή ζπκπεξηθνξά πξηλ απφ ην αηχρεκα, ηελ αχμεζε ηεο παζεηηθήο αζθάιεηαο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ αηπρήκαηνο θαη ηελ δπλαηφηεηα εχθνινπ απεγθισβηζκνχ κεηά ην αηχρεκα. Έλαο κηθξφο αξηζκφο αηπρεκάησλ έρεη σο θχξηα αηηία ηηο κεραληθέο ή άιιεο βιάβεο πνπ νθείινληαη ζηελ αλεπαξθή ζπληήξεζε θαη ηελ παιαηφηεηα ησλ νρεκάησλ θαζψο θαη ζηελ ππεξθφξησζε ή θαθή θφξησζε ησλ θνξηεγψλ απηνθηλήησλ. ε αηνκηθφ επίπεδν, ε ζσζηή ζπληήξεζε θαη ν έιεγρνο ησλ νρεκάησλ καο, αιιά θαη ε ζσζηή θφξησζε ησλ κεηαθεξφκελσλ θνξηίσλ κπνξεί λα απνβεί ζσηήξηα ζηελ πεξίπησζε ηξνραίνπ αηπρήκαηνο. Αο ζπκεζνχκε γηα απηφ ην πνιχλεθξν αηχρεκα κε ηνπο καζεηέο ζηα Σέκπε κε ηελ κεηαηφπηζε ησλ κειακηλψλ απφ ηελ θαξφηζα ηνπ θνξηεγνχ. Απφ ηελ άιιε, ζε ζπιινγηθφ επίπεδν, ε θαηαζθεπή αζθαιέζηεξσλ νρεκάησλ θαη ε ζσζηή ζπληήξεζε πνπ εμαζθαιίδεηαη κε ην ζπζηεκαηηθφ πεξηνδηθφ έιεγρν, κπνξνχλ επίζεο λα κεηψζνπλ ηηο πηζαλφηεηεο αηπρεκάησλ. 9

Σέινο, ε δεκηνπξγία ησλ ΚΣΔΟ (Κέληξσλ Σερληθνχ Διέγρνπ Ορεκάησλ), θαζψο θαη ε ιεηηνπξγία ησλ ηδησηηθψλ ΚΣΔΟ έρνπλ ζπκβάιιεη ζηε βειηίσζε ηεο πξνιεπηηθήο ζπληήξεζεο ησλ νρεκάησλ. Αληίζηνηρα ζρεηηθά κε ηελ νδό θαη ην πεξηβάιινλ, ζηφρνο καο είλαη ε βειηίσζε ησλ δξφκσλ θαη ηεο ζήκαλζεο ζηελ πξψηε θάζε, ε πξφθιεζε κηθξφηεξεο δπλαηφλ βιάβεο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ αηπρήκαηνο (πξνζηαηεπηηθέο κπάξεο) θαη ε εχθνιε πξφζβαζε ησλ νρεκάησλ βνήζεηαο αθνχ έρεη ζπκβεί ην αηχρεκα. Ο παξάγνληαο δξφκνο είλαη ππεχζπλνο γηα ην 1/3 ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Η δεκηνπξγία αξηζηεξψλ θαη δεμηψλ ισξίδσλ θπθινθνξίαο γηα ηε ζηξνθή ησλ νρεκάησλ πξνθάιεζε κείσζε θαηά 20-30% ζηηο κεησπηθέο ζπγθξνχζεηο. Η αλαθαηαζθεπή ησλ νιηζζεξψλ νδνζηξσκάησλ κείσζε θαηά 30-40% ηνλ αξηζκφ ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Ο ηθαλνπνηεηηθφο θσηηζκφο ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ επέθεξε κηα κείσζε ηεο ηάμεο ηνπ 20-30% ησλ ζπγθξνχζεσλ. Η απμεκέλε νξαηφηεηα ησλ ζεκάλζεσλ ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ ειάηησζε θαηά 30-40% ηνλ αξηζκφ ησλ κεησπηθψλ ζπγθξνχζεσλ. Η ηθαλνπνηεηηθή νξαηφηεηα ηνπ δξφκνπ θαη νη πεξηνξηζκνί ζηάζκεπζεο βξέζεθε φηη κεηψλνπλ θαηά 20-30% ηνλ αξηζκφ ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Σέινο ε θαηαζθεπή δηαβάζεσλ γηα ηνπο πεδνχο, θαζψο θαη ν θαηάιιεινο θσηηζκφο ηνπο, κείσζαλ θαηά 10-20% ηνλ αξηζκφ ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Υξήζηεο ηεο νδνχ είλαη νη νδεγνί, νη πεδνί θαη νη επηβάηεο. Όζνλ αθνξά ηνπο ρξήζηεο ηεο νδνύ ζηελ πξψηε θάζε δειαδή πξηλ απφ ην αηχρεκα, έρνπκε σο ζηφρν ηελ εθπαίδεπζε ηνπ ρξήζηε γηα ηελ απφθηεζε ζσζηήο νδηθήο ζπκπεξηθνξάο θαη θπθινθνξηαθήο παηδείαο. Να θηλείηαη ζσζηά αθνινπζψληαο ηνπο θαλφλεο νδηθήο θπθινθνξίαο θαη λα ζπλεηδεηνπνηήζεη ηε ζπκπεξηθνξά εθείλε πνπ ραξαθηεξίδεηαη σο ξηςνθίλδπλε θαη απμάλεη ηελ πηζαλφηεηα αηπρήκαηνο, είηε θηλείηαη σο νδεγφο είηε σο πεδφο. Σψξα θαηά ηελ νπνία ζπκβαίλεη ην αηχρεκα ζθνπφο καο είλαη λα ζπλεηδεηνπνηήζεη ν ρξήζηεο ηεο νδνχ ηα κέζα πξνζηαζίαο πνπ ζα ηνλ πξνθπιάμνπλ θαιχηεξα, κεηψλνληαο ζην ειάρηζην ηε ζσκαηηθή βιάβε. ηελ ηξίηε θάζε, κεηά ην αηχρεκα, ε εθπαίδεπζε εζηηάδεηαη ζηελ απφθηεζε ζηνηρεησδψλ γλψζεσλ παξνρήο πξψησλ βνεζεηψλ. Ο αλζξψπηλνο παξάγνληαο είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ πξφθιεζε ησλ πεξηζζνηέξσλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Τπάξρνπλ ηέζζεξηο δηαθνξεηηθέο θαηεγνξίεο αλζξψπηλσλ παξαγφλησλ πνπ ζεσξνχληαη ππεχζπλνη γηα ηνλ απμεκέλν θίλδπλν πξφθιεζεο ηξνραίνπ αηπρήκαηνο: α) ε επηδεμηφηεηα, β) ε εκπεηξία, γ) ην αηνκηθφ επίπεδν αλάπηπμεο θαη ε σξηκφηεηα θαη δ) ε θνηλσληθή θαηάζηαζε θαη ν ηξφπνο δσήο. Οδεγνί: Κπξηφηεξε αηηία πξφθιεζεο δπζηπρεκάησλ ζεσξείηαη ν αλζξψπηλνο παξάγνληαο. Η έιιεηςε νδηθήο ζπλείδεζεο εθ κέξνπο ησλ νδεγψλ είλαη αηηίαο πξφθιεζεο δπζηπρεκάησλ. Οη κε απζηεξνί λφκνη θαη νη ρακειέο πνηλέο δελ πξνβιεκαηίδνπλ ηνπο νδεγνχο. Η αιιαγή ζπκπεξηθνξάο, ζπλεζεηψλ θαη λννηξνπίαο ησλ Διιήλσλ νδεγψλ ζα βνεζήζεη ζηελ πξφιεςε ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Ο ζπζηεκαηηθφηεξνο έιεγρνο γηα αιθνφι ζηνπο δξφκνπο θαη ε απνθπγή νηλνπλεχκαηνο κπνξνχλ λα ζπλδξάκνπλ ζηελ πξφιεςε ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Δηδηθά επηπξφζζεηα κέηξα πξέπεη λα παίξλνληαη ζε ψξεο αηρκήο θαη θαηά ηηο ζεξηλέο δηαθνπέο. Όζνη νδεγνχλ κνηνζηθιέηα πξέπεη ππνρξεσηηθά λα θνξνχλ θξάλνο. Απνηειεζκαηηθά κέηξα πξφιεςεο ζεσξνχληαη ε ζπλερήο ελεκέξσζε γηα ηξφπνπο πξφιεςεο ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ, ε δηαθψηηζε, ε αγσγή πγείαο κε ζθνπφ ηελ αιιαγή ζπκπεξηθνξάο. Η ειηθία θαη ε ςπρνζσκαηηθή θαηάζηαζε ησλ νδεγψλ, είλαη ζεκαληηθνί παξάγνληεο γηα ηελ πξφθιεζε θάπνηνπ ηξνραίνπ αηπρήκαηνο (γηα παξάδεηγκα νη ειηθίεο κέρξη 27 εηψλ θαη απφ 65 εηψλ θαη άλσ είλαη απφ απηέο πνπ παξνπζηάδνπλ αχμεζε ηνπ δείθηε ησλ αηπρεκάησλ). 10

Δηδηθφηεξα, βαζηθέο αηηίεο πξφθιεζεο ηξνραίσλ αηπρεκάησλ απφ νδεγνχο λεαξήο ειηθίαο είλαη ε ππεξβνιηθή ηαρχηεηα, νη επηθίλδπλνη ειηγκνί, ε νδήγεζε ππφ ηελ επίδξαζε νηλνπλεχκαηνο, ε επηπνιαηφηεηα θαη ν κε ππνινγηζκφο ησλ θηλδχλσλ θαηά ηελ νδήγεζε. Πεδνί: Οη πεδνί είλαη ε εππαζέζηεξε θαηεγνξία ρξεζηψλ ηεο νδνχ, γηαηί φπσο είλαη επλφεην δελ είλαη πξνζηαηεπκέλε. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα ε εκπινθή ησλ πεδψλ ζε ηξνραίν αηχρεκα λα έρεη απμεκέλε πηζαλφηεηα ηξαπκαηηζκνχ ή ζαλάηνπ. Η παξαβαηηθφηεηα ησλ πεδψλ ζρεηίδεηαη κε ηελ παξαβίαζε ησλ ζρεηηθψλ δηαηάμεσλ ηνπ Κ.Ο.Κ σο πξνο ηελ θίλεζε ή δηάζρηζε ησλ νδνζηξσκάησλ. Δπηβάηεο: Οη επηβάηεο εκπιέθνληαη ζε νδηθά αηπρήκαηα ηφζν απφ ηελ έιιεηςε πξνλνεηηθφηεηαο γηα ηε ιήςε κέηξσλ παζεηηθήο αζθαιείαο, φζν θαη απφ ηελ εθδήισζε ακεινχο ζπκπεξηθνξάο θαηά ηηο κεηαθηλήζεηο ηνπο κε ηα δηάθνξα νρήκαηα. Αξθεηνί ηξαπκαηηζκνί ζπκβαίλνπλ επεηδή επηβάηεο νρεκάησλ αλνίγνπλ ρσξίο έιεγρν θαη πξνζνρή ηηο πφξηεο, ζηηο νπνίεο πξνζθξνχνπλ άιια δηεξρφκελα νρήκαηα. Οη ηξαπκαηηζκνί ησλ επηβαηψλ πνπ ζπκβαίλνπλ απφ ακέιεηα ησλ ηδίσλ γηα ιήςε κέηξσλ παζεηηθήο αζθάιεηαο ζρεηίδνληαη κε : ηε κε ρξήζε δψλεο αζθαιείαο ηε κε ρξεζηκνπνίεζε θξάλνπο ηε κεηαθνξά αλειίθσλ θάησ ησλ 12 εηψλ ρσξίο λα είλαη ηνπνζεηεκέλνη ζε εηδηθφ θάζηζκα πνπ δηαζέηεη εηδηθφ ζχζηεκα ζπγθξάηεζεο θαη δψλεο αζθαιείαο ηε κεηαθνξά αλειίθσλ θάησ ησλ 5εηψλ απφ κνηνζπθιέηα ηελ πηψζε, ηδίσο ησλ νξζίσλ εληφο ησλ νρεκάησλ ζπλεπεία αλεπαξθνχο ζπγθξάηεζήο ηνπο απφ ηηο ρεηξνιαβέο. χκθσλα κε ηηο αλαιχζεηο ησλ αηηηψλ ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ απφ ηα επίζεκα ζηνηρεία ηεο Γηεχζπλζεο Σξνραίαο ηνπ Αξρεγείνπ ηεο Διιεληθήο Αζηπλνκίαο, ηα αίηηα πξφθιεζε ηνπ ηξνραίνπ αηπρήκαηνο πξνέξρνληαη: 89% απφ παξαβάζεηο ηνπ Κ.Ο.Κ απφ ηνλ νδεγφ 4% απφ ην φρεκα 6% απφ ην νδηθφ δίθηπν 1% απφ ηηο θαηξηθέο ζπλζήθεο θαη ινηπνχο παξάγνληεο Δηδηθφηεξα: άγλνηα ζήκαλζεο ζεκαηνδφηεζεο θαη θαλφλσλ αζθαιείαο άγλνηα θαλφλσλ θπζηθήο ζηνπο νπνίνπο ζηεξίδεηαη ην φρεκα έιιεηςε νδηθήο θαη εηδηθήο εκπεηξίαο ζρεηηθά κε ηνπο επεξρφκελνπο θηλδχλνπο αδέζπνηα δψα απξνζεμία πεδψλ ςπρνζχλζεζε νδεγνχ ειιηπήο αζηπλφκεπζε, έιιεηςε εθαξκνγήο λνκνζεζίαο Αλάινγα κε ηνλ θάζε παξάγνληα πνπ εκπιέθεηαη ζην αηχρεκα νη αηηίεο δηακνξθψλνληαη: 1. Ωο πξνο ηνλ νδεγφ: ππεξβνιηθή ηαρχηεηα άγλνηα ζρεηηθήο λνκνζεζίαο απφ ηνπο νδεγνχο θαθή λννηξνπία αιθννιηζκφο αληηθαλνληθφ πξνζπέξαζκα 11

ρξήζε θηλεηνχ είζνδνο απφ αληίζεην ξεχκα κέζε ή επήξεηα νπζηψλ παξαβίαζε πξνηεξαηφηεηαο εξπζξνχ ζεκαηνδφηε έιιεηςε ελεκέξσζεο επηζεηηθή νδήγεζε έιιεηςε ζρνιηθήο θπθινθνξηαθήο αγσγήο θφπσζε έιιεηςε χπλνπ απφζπαζε πξνζνρήο ε κε ρξήζε δσλψλ αζθαιείαο 2. Ωο πξνο ην φρεκα: κεγάιε ειηθία νρήκαηνο αχμεζε νρεκάησλ θαθή ή αλεπαξθήο ζπληήξεζε δηαξξνή θνξηίνπ (ραιίθη, κπεηφ, πεηξέιαην θιπ) κεραληθέο θαη ινηπέο βιάβεο κεγάινο αξηζκφο θπθινθνξνχλησλ δηθχθισλ ππεξθφξησζε νρεκάησλ ( επαγγεικαηηθά θνξηεγά νρήκαηα) ν κε ηαθηηθφο έιεγρνο κεγάινο αξηζκφο θνξηεγψλ απηνθηλήησλ θαη αγξνηηθψλ κεραλεκάησλ 3. Ωο πξνο ην δίθηπν θαη ην πεξηβάιινλ: Αηπρήκαηα κπνξεί λα πξνθιεζνχλ ελδεηθηηθά απφ ηηο εμήο ζπλζήθεο ηνπ νδηθνχ πεξηβάιινληνο θαθή θαηάζηαζε δηθηχνπ έιιεηςε ή αλεπάξθεηα νδηθνχ θσηηζκνχ δπζκελείο πεξηβαιινληνινγηθέο ζπλζήθεο ρακειά πξφηππα θαηαζθεπήο θαθή κειέηε ιαη αλεπαξθή γεσκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ειιηπήο ζήκαλζε θαηά ηε δηάξθεηα θαηαζθεπψλ θαηά ηφπνπο έληνλεο δπζκελείο πεξηβαιινληηθέο ζπλζήθεο αλεπαξθήο ζήκαλζε θαη ζεκαηνδφηεζε αλεπαξθή γεσκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά, φπσο ισξίδεο θπθινθνξίαο θαη εξείζκαηα κε αλεπαξθέο πιάηνο, έιιεηςε δηαρσξηζηηθψλ λεζίδσλ ή ζηεζαίσλ αζθαιείαο θαθή πνηφηεηα θαηαζθεπήο ηνπ νδνζηξψκαηνο ή πξνβιήκαηα απφ ηε ζπζζψξεπζε πδάησλ ηνπνζέηεζε ζηειψλ, δηαθεκηζηηθψλ πηλαθίδσλ, δέληξσλ, αλαρσκάησλ θαθή νξγάλσζε ηεο θπθινθνξίαο φπσο: έιιεηςε ή αλεπαξθήο ζήκαλζε, αλεπαξθήο έιεγρνο πξνζβάζεσλ (είζνδνη, έμνδνη) θαη ζηάζκεπζεο ζηελ νδφ πιήξεο έιιεηςε ή αλεπάξθεηα νδηθνχ θσηηζκνχ πιεκκειήο ζήκαλζε θαηά ηε δηάξθεηα εξγαζηψλ ζην νδφζηξσκα δπζκελείο πεξηβαιινληηθέο ζπλζήθεο φπσο νκίριε, βξνρή, ρηφλη θαη πάγνο, ζθφλε, θαπλφο Δίλαη πξνθαλέο, φηη γηα ηηο πεξηζζφηεξεο απφ ηηο παξαπάλσ παξαιείςεηο πξέπεη λα θάλνπκε θάηη πεξηζζφηεξν ζηελ θαηαζθεπή, ζπληήξεζε θαη έιεγρν ηνπ νδηθνχ πεξηβάιινληνο πνπ λα δηαζθαιίδεη έλα πςειφ επίπεδν νδηθήο αζθαιείαο. 12

Άιια αίηηα 1.Η ιαλζαζκέλε πξνβνιή ησλ αηπρεκάησλ απφ ηα ΜΜΔ: ππνβαζκίδνπλ ηε ζεκαζία ηνπ αξλεηηθνχ θνηλσληθνχ θαηλνκέλνπ δελ αλαδεηθλχνπλ ηα αίηηα ηνπ αηπρήκαηνο δελ παξνπζηάδνπλ ηνπο ζρεηηθνχο θαλφλεο νδηθήο θπθινθνξίαο πνπ παξαβηάζηεθαλ θαηά ην αηχρεκα 2. Κνηλσληθά θαη ςπρνινγηθά αίηηα πνπ απμάλνπλ ηα αηπρήκαηα: ην άγρνο θαη νη γξήγνξνη ξπζκνί ηεο δσήο καο ν αηνκηθηζκφο θαη ε αδηαθνξία ν κεραλνπνηεκέλνο θαη ηππνπνηεκέλνο ηξφπνο δσήο καθξηά απφ ηε θχζε πνπ νδεγεί ηνλ άλζξσπν ζηελ αλάγθε γηα εθηφλσζε ζπρλά θαη κέζσ ηνπ επηπφιαηνπ ηξφπνπ νδήγεζεο. πλέπεηεο λεθξνί ηξαπκαηίεο νηθνγελεηαθά μεθιεξίζκαηα δπζηπρία θαηαζηξνθή πεξηνπζηψλ θνβίεο, ςπρνινγηθά πξνβιήκαηα Οη επηπηψζεηο πνπ ζπλζέηνπλ ην κεηά ηνπ ηξνραίνπ αηπρήκαηνο είλαη: Κνηλσληθέο επηπηώζεηο ςπρνινγηθέο ζε άηνκν νηθνγέλεηα κηθξνθνηλσλία έκκεζεο νηθνλνκηθέο απψιεηα εξγαηηθψλ ρεξηψλ δεκνγξαθηθή ζπξξίθλσζε απψιεηα παξαγσγηθνχ δεκηνπξγηθνχ έξγνπ νηθνλνκηθή επηβάξπλζε γηα πεξίζαιςε θαη ζχληαμε ηνπ ζχκαηνο Οηθνλνκηθέο επηπηώζεηο Απψιεηεο ζαλαηεθφξσλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ απψιεηα ηεο αμίαο ηεο κειινληηθήο παξαγσγήο απψιεηα επελδπκέλνπ θεθαιαίνπ γηα κφξθσζε εθπαίδεπζε ζπληάμεηο πνπ ζα θαηαβιεζνχλ ζηνπο νηθείνπο ηνπ παζφληνο αζηπλνκηθά θαη δηθαζηηθά έμνδα δαπάλεο λνζνθνκεηαθήο πεξίζαιςεο αζθαιηζηηθέο απνδεκηψζεηο Απψιεηεο ζνβαξψλ ηξαπκαηηζκψλ λνζνθνκεηαθή πεξίζαιςε εμσλνζνθνκεηαθή πεξίζαιςε απνδεκηψζεηο (αλαξξσηηθή άδεηα, αληθαλφηεηα, κεησκέλε ζχληαμε) επαλεθπαίδεπζε δηθαζηηθά θαη αζηπλνκηθά έμνδα Απψιεηεο ειαθξψλ ηξαπκαηηζκέλσλ θαη ζε θάζε είδνο αηπρήκαηνο πιηθέο δεκηέο θαη θφζηνο αληηθαηάζηαζεο κείσζε αμίαο κεηαπψιεζεο απψιεηα ρξφλνπ πξνζσπηθνχ θαη εξγαζηαθνχ γηα αλάξξσζε θαη γηα δηεπζέηεζε ππνζέζεσλ ςπρηθή νδχλε θαη ζνθ απφ ην πεξηζηαηηθφ δηνηθεηηθά έμνδα 13

Ιδηαίηεξεο ζπλέπεηεο. Πξνθχπηεη φηη ζπγγελείο ησλ ζαλνχλησλ θαη αλαπήξσλ νη νπνίνη δνπλ ζην ίδην πεξηβάιινλ έρνπλ έληνλα ςπρνζσκαηηθά πξνβιήκαηα θαη καθξνρξφληα επηβαξχλνληαη κε κφληκεο βιάβεο ζηελ πγεία ηνπο, φπσο: δηαηαξαρέο χπλνπ θεθαιαιγίεο αγσληψδεηο εθηάιηεο αδπλακία νδήγεζεο έιιεηςε απηνπεπνίζεζεο ηάζεηο απηνθηνλίαο θνβίεο θαηάζιηςε δηαηξνθηθέο δηαηαξαρέο ζπκφ, πηθξία, αξλεηηθή ζπκπεξηθνξά Όια ηα παξαπάλσ έρνπλ θαη παξελέξγεηεο φπσο: εθηεηακέλε ρξήζε εξεκηζηηθψλ ραπηψλ θαη αιθνφι έσο θαη λαξθσηηθψλ ε απηνχο πνπ έρνπλ ηξαπκαηηζηεί ζνβαξά ζε έλα ηξνραίν αηχρεκα παξαηεξήζεθαλ: πξνβιήκαηα ζηηο ζρέζεηο ηνπο κε ηνλ νηθνγελεηαθφ θηιηθφ πεξίγπξν πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο κε ην θνηλσληθφ ζχλνιν απνμέλσζε απφ θνηλσληθέο δξαζηεξηφηεηεο παξακέιεζε ηνπ εαπηνχ ηνπο θαηάζιηςε δηαπιεθηηζκνί θαη δηαδχγηα ζηα δεπγάξηα απνμέλσζε ησλ παηδηψλ απφ ην ζπίηη αιιά θαη απφ ην ζρνιείν φηαλ ην ζχκα είλαη γνλέαο ή αδεξθφο αιιαγή θαηνηθίαο, ηφπνπ δηακνλήο φπνπ δελ είλαη γλσζηά ηα αίηηα θαη ην ηζηνξηθφ ηνπ ηξαπκαηηζκνχ 1.1.3 Πσο λα απνθύγεηε έλα ηξνραίν αηύρεκα ηαηηζηηθέο έξεπλεο έρνπλ δείμεη φηη πνζνζηφ 93%ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ πξνθχπηνπλ απφ απξφζερηε νδήγεζε. Πνιχ ζπρλά νη νδεγνί δελ ηεξνχλ ηνπο θαλνληζκνχο ηεο ηξνραίαο. Γηα λα απνθχγεηε έλα ηξνραίν αηχρεκα αθνινπζήζηε ηα παξαθάησ βήκαηα: 1. Δμεηάζηε ηα κάηηα θαη ηελ φξαζε ζαο ζε έλα νθζαικίαηξν. Οδεγνί πνπ έρνπλ θαθή φξαζε (κπσπία) ρσξίο ηε ρξήζε γπαιηψλ ή θαθψλ επαθήο ζπρλά γίλνληαη αηηίεο ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Πξνθαλψο ε θαιή φξαζε ζα ζαο βνεζήζεη λα νδεγείηε ζσζηά ζην δξφκν. 2. Πξέπεη λα γλσξίδεη ν νδεγφο ηα ζήκαηα θπθινθνξίαο θαη ηηο νδηθέο ηακπέιεο. 3. Πξηλ θαζίζεηε ζηελ ζέζε ηνπ νδεγνχ, ζα πξέπεη λα έρεηε θάλεη έιεγρν ηνπ νρήκαηνο ζαο. Διέγμεηε ηαθηηθά ηελ πίεζε ηνπ αέξα ησλ ειαζηηθψλ ζαο, βεβαησζείηε φηη φια ηα πεξηθφριηα ησλ ηξνρψλ, είλαη θαιά ζθηγκέλα, ην επίπεδν ηνπ ιαδηνχ ηεο κεραλήο είλαη επαξθέο, βεβαησζείηε φηη ην ςπγείν ηνπ λεξνχ είλαη γεκάην θαη ηέινο ην πγξφ ζηα θξέλα είλαη ζε ηθαλνπνηεηηθφ επίπεδν. 4. Μεηά ηελ εθθίλεζε ηνπ θηλεηήξα ειέγμηε φιεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ θσηηζκνχ θαη ησλ θαζαξηζηήξσλ. Διέγμηε θαη ηα θξέλα ηνπ απηνθηλήηνπ ζαο, αλαπηχμηε κηα κηθξή ηαρχηεηα θαη παηήζηε ην θξέλν επαλεηιεκκέλα γηα λα βεβαησζείηε φηη ηα θξέλα ιεηηνπξγνχλ ζσζηά. 5. Όηαλ νδεγάηε ην απηνθίλεην, βεβαησζείηε φηη ην κπαιφ ζαο θαη ηα κάηηα ζαο είλαη ζην δξφκν θαη φρη ζην θηλεηφ ηειέθσλν ή λα θνηηάδεηε θάηη ή 14

θάπνηνλ άιινλ ζην δξφκν, κε βάδεηε ηε κνπζηθή πνιχ δπλαηά γηα λα αθνχηε ηνλ ήρν ηεο κεραλήο θαη ην ηη γίλεηε ζην εμσηεξηθφ ηνπ απηνθηλήηνπ ζαο. Αλ ε κνπζηθή ζαο απνζπά ηελ πξνζνρή, ηφηε θιείζηε ην ξαδηφθσλν ή ρακειψζηε ηελ κνπζηθή. 6. Σέινο, ην πην ζεκαληηθφ κελ ππεξβαίλεηε ην φξην ηαρχηεηαο. Σα φξηα ηαρχηεηαο έρνπλ νξηζηεί απφ εηδηθνχο ψζηε θαη ζηελ παξακηθξή πηζαλφηεηα αηπρήκαηνο ην απηνθίλεην λα ζηακαηάεη ακέζσο θαη αθφκε θαη αλ δελ θαηαθέξεηε λα ζηακαηήζεηε πιήξσο ην απηνθίλεην νη δεκηέο ζην απηνθίλεην θαη ζε εζάο λα είλαη κεδακηλέο. 1.1.4 Μέηξα πξόιεςεο ησλ νδηθώλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ 1. Αηνκηθά πξνιεπηηθά κέηξα. Η ρξήζε ηεο δψλεο αζθαιείαο απφ ηνπο νδεγνχο θαη ηα επηβαίλνληα άηνκα, θαζψο θαη ηνπ θξάλνπο απφ ηνπο κνηνπνδειάηεο, ειαηηψλεη ζεκαληηθά ηνλ θίλδπλν ησλ ζαλαηεθφξσλ θαη ησλ ζνβαξψλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Σν άηνκν πξέπεη: λα ζέβεηαη ηε δηθή ηνπ δσή θαη ηε δσή ησλ άιισλ δείρλνληαο αίζζεκα θνηλσληθήο επζχλεο θαη ζπλείδεζεο λα αθνινπζεί πηζηά ηνλ θψδηθα νδηθήο θπθινθνξίαο είηε σο νδεγφο είηε σο πεδφο (ζεκαηνδφηεο, ζηνπ, δψλεο αζθαιείαο, ηήξεζε πξνηεξαίνηεηαο θηι) λα νδεγεί φηαλ αηζζάλεηαη ηθαλφο θαη φρη φηαλ ε ζσκαηηθή θπξίσο θφπσζε κεηψλεη ηα αληαλαθιαζηηθά ηνπ λα απαηηεί πιήξε θαη νπζηαζηηθή εθπαίδεπζε γηα θπθινθνξηαθή αγσγή θαζψο θαη γηα ηελ απφθηεζε άδεηαο νδήγεζεο λα ειέγρεη ηαθηηθά ηελ θαηάζηαζε ηνπ νρήκαηφο ηνπ θαη λα κελ αλαβάιιεη ηπρφλ επηδηνξζψζεηο ηνπ νχηε γηα ειάρηζην ρξφλν λα θνξάεη δψλε αζθαιείαο θαη θξάλνο έζησ θαη γηα ηελ πην κηθξή δηαδξνκή Η πνιηηεία πξέπεη: λα εθαξκφδεη ζπγθνηλσληαθή πνιηηηθή ηέηνηα πνπ λα πξνιακβάλεη ηα ηξνραία αηπρήκαηα θαη λα αλαπηχζζεη ζηα κέιε ηεο θπθινθνξηαθήο ζπλείδεζεο λα ειέγρεη απζηεξά ηελ ηήξεζε ησλ πξνδηαγξαθψλ ζηελ θαηαζθεπή ησλ νδνζηξσκάησλ, ηε ζήκαλζε, ηελ θαηαζθεπή ζηεζαίσλ, δηαδσκάησλ θιπ λα εθπαηδεχεη ηα κέιε ηεο φζν γίλεηαη πην απνηειεζκαηηθά κέζσ καζεκάησλ θπθινθνξηαθήο αγσγήο, ζέζπηζεο θαλνληζκψλ θαη λφκσλ, πνηλψλ θαη πξνζηίκσλ γηα ηνπο παξαβάηεο λα δηαζέηεη πιήξεο θαη νξγαλσκέλν ζχζηεκα επείγνπζαο ηαηξηθήο παξέκβαζεο, αεξνκεηαθνξψλ κε ζηφρν ηε ζσηεξία ησλ ηξαπκαηηψλ κε ηα έζνδα απφ ηα δηφδηα θαη ηε θνξνινγία λα θξνληίδεη γηα ηε ζπληήξεζε νδνζηξψκαηνο λα επεκβαίλεη ζηα ζεκεία πνπ παξαηεξείηαη απμεκέλε ζπρλφηεηα αηπρεκάησλ λα ζεζπίζεη απζηεξή λνκνζεζία θαη λα πξνρσξά ζηελ επηβνιή απζηεξψλ πξνζηίκσλ ζηνπο παξαβάηεο ηνπ θψδηθα νδηθήο ζπκπεξηθνξάο, πξνο ην ζθνπφ ηνπ ζπλεηηζκνχ ησλ νδεγψλ 2.Γεληθά πξνιεπηηθά κέηξα. Μηα πνιηηηθή πξφιεςεο θαη νδηθήο αζθαιείαο κε φια ηα δηαηηζέκελα κέζα - πιεξνθφξεζε απφ ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο, ππνρξεσηηθά καζήκαηα θπθινθνξηαθήο αγσγήο ζηα ζρνιεία, θνηλσληθά πξνγξάκκαηα νδηθήο αζθάιεηαο, ζα ζπληειέζεη ζηε κείσζε ηεο επίπησζεο ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Δπίζεο, ε βειηίσζε ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, ε ζεκαηνδφηεζε ησλ νδψλ ζε θαίξηα ζεκεία, ε θαηαζθεπή ππφγεησλ δηαβάζεσλ, ν νπζηαζηηθφηεξνο έιεγρνο ησλ νδεγψλ 15

ρξεζηψλ νηλνπλεχκαηνο, ε ρξήζε ησλ δσλψλ αζθαιείαο θαη ηνπ θξάλνπο θαη ε απζηεξφηεξε αληηκεηψπηζε ησλ παξαβάζεσλ ζα βνεζήζνπλ ζηελ πξφιεςε θαη ζα ζπληειέζνπλ ζηε κείσζε ηεο εθαηφκβεο ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ. Καιόο νδεγόο είλαη απηόο πνπ θξνληίδεη πάληα: λα δηαζέηεη θαη λα έρεη καδί ηνπ φηαλ νδεγεί ηελ άδεηα νδήγεζεο θαη ηελ άδεηα θπθινθνξίαο ηνπ νρήκαηνο ηνπ λα απνθεχγεη ηελ ππεξβνιηθή ηαρχηεηα θαη ηα αληηθαλνληθά θαη επηθίλδπλα πξνζπεξάζκαηα λα κελ παξαβηάδεη ηηο πηλαθίδεο ζήκαλζεο ησλ δξφκσλ θαη λα ζέβεηαη ηελ πξνηεξαηφηεηα ησλ άιισλ νδεγψλ λα κελ παξαβηάδεη ην θφθθηλν ζήκα ηνπ θσηεηλνχ ζεκαηνδφηε θαη ηε δηπιή δηαρσξηζηηθή γξακκή θαη λα κελ θηλείηαη ζην αληίζεην ξεχκα θπθινθνξίαο λα θνξάεη ηε δψλε αζθαιείαο ή ην θξάλνο ηνπ θαη λα απνθεχγεη ηε ρξήζε ησλ αιθννινχρσλ πνηψλ πξηλ θαη θαηά ηελ νδήγεζε σζηόο ζπλεπηβάηεο είλαη απηόο πνπ: θξνληίδεη πάληα λα παίξλεη απφ κφλνο ηνπ κέηξα αζθαιείαο, φπσο λα ρξεζηκνπνηεί ηε δψλε αζθαιείαο ή ην θξάλνο δελ ελζαξξχλεη ηε ξηςνθίλδπλε ζπκπεξηθνξά ηνπ νδεγνχ απνηξέπεη ηνλ νδεγφ ηνπ νρήκαηνο απφ ηε ρξήζε νηλνπλεπκαησδψλ πνηψλ ή λαξθσηηθψλ νπζηψλ δελ θάλεη ν ίδηνο ρξήζε νηλνπλεπκαησδψλ πνηψλ ή λαξθσηηθψλ νπζηψλ, έηζη ψζηε λα κπνξέζεη ζε πεξίπησζε αηπρήκαηνο λα αληηδξάζεη 1.1.5 Η δώλε αζθαιείαο θαη ην θξάλνο Η δώλε αζθαιείαο πιένλ έρεη θαζηεξσζεί σο ππνρξεσηηθφο εμνπιηζκφο ηνπ απηνθηλήηνπ αθφκε θαη ζην πίζσ θάζηζκα. Καη απηφ δηφηη ε κεραληθή ηεο θίλεζεο είλαη ίδηα θαη γηα ηνπο κπξνζηά θαη γηα ηνπο πίζσ επηβάηεο θαη άξα ε πηζαλφηεηα θαη ε ζνβαξφηεηα ηνπ ηξαπκαηηζκνχ αληίζηνηρε. Δπνκέλσο δελ ηζρχεη ε ινγηθή ηεο κε πξφζδεζεο ηνπ παηδηνχ αθφκε θη αλ θάζεηαη πίζσ. Φνξψληαο δψλε αζθαιείαο ειαρηζηνπνηνχκε ηελ πηζαλφηεηα ηξαπκαηηζκνχ θαηά 20%, αιιά αθφκα θη αλ επέιζεη ηξαπκαηηζκφο ιφγσ ηεο ζθνδξφηεηαο ηνπ αηπρήκαηνο, ε πηζαλφηεηα ζνβαξνχ ηξαχκαηνο ειαηηψλεηαη θαηά 40%. ην παηδί απφ κηθξή ειηθία πξέπεη λα κάζεη φηη ηε δψλε αζθαιείαο δελ ηε θνξάκε κφλν ζηα κεγάια ηαμίδηα ησλ εζληθψλ νδψλ αιιά θαη ζηηο πην απιέο δηαδξνκέο κέζα ζηελ πφιε. Σα επηβαηηθά απηνθίλεηα είλαη ζρεδηαζκέλα γηα ηηο δηαζηάζεηο ησλ ελειίθσλ θαη ην ίδην ηζρχεη θαη γηα ηνλ εμνπιηζκφ αζθαιείαο ηνπο. Έηζη έλα παηδί κηθξήο ειηθίαο δελ πξέπεη λα θνξάεη ηε δψλε αζθαιείαο ηνπ ελειίθνπ θαζψο ην δηαγψλην κέξνο ηεο πηέδεη ηνλ ηξάρειν ηνπ ελψ ην νξηδφληην ζπγθξαηεί ην ζηνκάρη θαη φρη ηελ πχειν ηνπ. Παηδηά ειηθίαο <5 εηψλ πξέπεη λα πξνζδέλνληαη ζε εηδηθφ θάζηζκα (εάλ απηφ δελ είλαη δηαζέζηκν, ην παηδί δελ πξέπεη λα ηαμηδέςεη) παηδηά 5-7 εηψλ πξέπεη λα ηνπνζεηνχληαη ζε εηδηθφ θάζηζκα θαηά πξνηίκεζε ή λα πξνζδέλνληαη κε ηε δψλε ελειίθσλ εάλ δελ ππάξρεη θάζηζκα άλσ ησλ 7 εηψλ, ην παηδί είλαη ππνρξεσηηθφ λα θνξάεη δψλε αζθαιείαο ζην πίζσ θάζηζκα. Πξέπεη λα ηνλίζνπκε λα κε δέρνληαη απφ ηνπο κεγάινπο ηε ιχζε γνληφο θαη παηδί αγθαιηά ζηελ ίδηα δψλε, δηφηη νη δψλεο αζθαιείαο έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα ηε ζπγθξάηεζε ελφο αηφκνπ θαη κφλν, αλεμάξηεηα ηνπ βάξνπο. 16

Ο αεξφζαθνο είλαη ζρεδηαζκέλνο γηα λα ιεηηνπξγεί ζε ζπλδπαζκφ κε ηε δψλε αζθαιείαο. Γειαδή, αθελφο ελεξγνπνηείηαη κφλν ζε εμαηξεηηθά ζθνδξέο ζπγθξνχζεηο (ζε απηέο πνπ ε δψλε απφ κφλε ηεο δελ αξθεί γηα λα απνηξέςεη ηνλ ηξαπκαηηζκφ) θαη αθεηέξνπ ην καμηιαξάθη θνπζθψλεη κε ηφζν κεγάιε ηαρχηεηα πνπ ελδέρεηαη λα ηξαπκαηίζεη απφ κφλν ηνπ ηνλ επηβάηε εάλ απηφο δελ θνξάεη δψλε ε νπνία ζα πεξηνξίζεη ηεο πξνο ηα εκπξφο ηνπ θίλεζε. Έξεπλεο έδεημαλ φηη ην παηδί ιεηηνπξγεί ζαλ αεξφζαθνο ζψδνληαο ηνλ ελήιηθα ελψ απηφ ζπλζιίβεηαη αλάκεζα ζηνλ ελήιηθα θαη ην απηνθίλεην. Η έγθπνο γπλαίθα πξέπεη λα θνξάεη δψλε αζθαιείαο, γηαηί ζε κία ζχγθξνπζε ε δψλε πηέδεη θάπσο ην έκβξπν κέζα ζην ακληαθφ πγξφ, θαηάζηαζε πνπ είλαη πξνζσξηλή θαη αλαζηξέςηκε θαη εμαηξεηηθά ζπάληα ζαλαηεθφξα. Η κε ρξήζε ηεο δψλεο, ζα έρεη σο ζπλέπεηα ηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ εκβξχνπ σο αεξφζαθνπ αζθαιείαο κε ηξαγηθέο γηα ην έκβξπν ζπλέπεηεο. Σέινο ζε κηα ζχγθξνπζε κε ηαρχηεηα θάησ ησλ 70 ρικ/ψξα, φζα επηβαίλνληεο δελ θνξνχλ δψλε εάλ δελ ρηππήζνπλ ζνβαξά ηνλ νδεγφ ή ην ζπλνδεγφ, ζα εθζθελδνληζηνχλ απφ ην παξκπξίδ ηνπ νρήκαηνο. Σν θξάλνο είλαη ην θπξηφηεξν εμάξηεκα παζεηηθήο αζθαιείαο ηνπ αλαβάηε, αλ θαη ηα ππφινηπα κέιε παξακέλνπλ απξνζηάηεπηα, φκσο ην θεθάιη πνπ είλαη ην πην εππαζέο θαη επηθίλδπλν ηκήκα ηνπ ζψκαηνο πξνζηαηεχεηαη επαξθψο. Απηφο είλαη θαη ν ιφγνο πνπ κε ηε ρξήζε ηνπ θξάλνπο, παξφιν πνπ δελ παξαηεξείηαη κείσζε ζηνλ αξηζκφ ησλ ηξαπκαηηζκέλσλ δηθπθιηζηψλ, παξαηεξείηαη ζεκαληηθή ειάηησζε ζνβαξψλ ηξαπκαηηζκψλ, ηδηαίηεξα ζην θεθάιη. Σν θξάλνο ζα πξέπεη λα εθαξκφδεη ζσζηά ζην θεθάιη, γηαηί πξνζθέξεη αζθάιεηα κφλν φηαλ έρεη αθξηβψο ηηο δηαζηάζεηο ηεο θεθαιήο. Όηαλ πξφθεηηαη γηα πνδειάηε εθηφο απφ ν θξάλνο ππάξρνπλ θαη άιια εμαξηήκαηα πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ παζεηηθή αζθάιεηα ηνπ αλαβάηε: επηγνλαηίδεο θαη πξνζηαηεπηηθά αγθψλα αλαθιαζηηθφ ζήκα ζην νπίζζην ηκήκα ηνπ πνδειάηνπ, θαιχηεξα ρξψκαηνο θφθθηλνπ, επηθάλεηαο ηνπιάρηζηνλ 35 εθαηνζηψλ αλαθιαζηηθά ζήκαηα θίηξηλνπ ρξψκαηνο ζηελ πξφζζηα θαη νπίζζηα επηθάλεηα ησλ πεηαιηψλ αλαθιαζηηθέο ισξίδεο ζηα ξνχρα ηνπ αλαβάηε θαιά θξέλα ζηνλ πξφζζην θαη νπίζζην ηξνρφ Δηδηθφηεξα γηα ηελ νδήγεζε ηε λχρηα: θφθθηλν θσο ζην νπίζζην ηκήκα πνπ λα αλαβνζβήλεη, νξαηφ απφ 100 κέηξα ιεπθφ ζηαζεξφ θσο εκπξφο νξαηφ απφ 100 κέηξα 1.1.6 Οηλόπλεπκα θαη νδήγεζε χκθσλα κε ην λφκν, ππφ ηελ επίδξαζε νηλνπλεχκαηνο βξίζθεηαη ην άηνκν εθείλν, ζηνπ νπνίνπ ην αίκα αληρλεχεηαη νηλφπλεπκα ζε πνζνζηφ άλσ ησλ 0,5 gr/l. πκπηώκαηα δειεηεξίαζεο κε νηλόπλεπκα 50mg/dl: άηνκα ζπλήζσο λεθάιηα,ειαθξέο δηαηαξαρέο δχζθνια δηαγλψζηκεο 50-100 mg/dl: άξζε ησλ θπζηνινγηθψλ αλαζηνιψλ, επθνξία, θιπαξία, ππεξεκπηζηνζχλε 100-200 mg/dl: κείσζε ηθαλνηήησλ, ζχγρπζε, αζπγρξνληζκφο θηλήζεσλ, δηαηαξαρέο ζηελ νκηιία 200-300 mg/dl: επίηαζε ησλ αλσηέξσ, ειάηησζε ησλ αληαλαθιαζηηθψλ, απψιεηα ησλ αηζζήζεσλ. 17

Σν νηλφπλεπκα απνξξνθάηαη απφ ην πεπηηθφ ζχζηεκα. Η ηαρχηεηα απνξξφθεζεο εμαξηάηαη απφ ην πεξηερφκελν θαη ηελ πιεξφηεηα ηνπ ζηνκάρνπ. Ο κεηαβνιηζκφο γίλεηαη ζην ήπαξ θαη απνκαθξχλεηαη απφ ηνπο λεθξνχο, ηνπο ηδξσηνπνηνχο αδέλεο θαη ηνπο πλεχκνλεο (αιθνηέζη). Η κέγηζηε ζπγθέληξσζε ζην πιάζκα αληρλεχεηαη πεξίπνπ κηα ψξα κεηά ηε ιήςε. Η δξάζε ηεο αιθνφιεο αθνξά ηελ θαηαζηνιή ηνπ θεληξηθνχ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο ζηα αλψηεξα θινηψδε θέληξα, νπφηε αίξνληαη νη αλαζηνιέο θαη ην άηνκν εκθαλίδεη ςεπδν-δηέγεξζε. Η δεηγκαηνιεςία ζε δσληαλφ γίλεηαη απφ ηελ θιέβα πνπ δελ έρεη απνιπκαλζεί κε νηλφπλεπκα. Σνπνζεηνχληαη ζε δχν θηαιίδηα κε αληηπεθηηθφ θαη παξαθηλέιαην. ε πηψκα ιακβάλεηαη αίκα απφ πεξηθεξηθή θιέβα θαη ηνπνζεηείηαη ζε θηαιίδην ρσξίο αληηπεθηηθφ. Γελ πξέπεη λα γίλεηαη ιήςε απφ ηε ζσξαθηθή θνηιφηεηα. Γεηγκαηνιεςία κπνξεί λα γίλεη θαη ζε άιια βηνινγηθά πιηθά φπσο νχξα, εγθεθαινλσηηαίν πγξφ, εγθεθαιηθή νπζία θαη παινεηδέο πγξφ (εηδηθά ζε ηαξηρεπκέλα πηψκαηα ή ζε ζήςε). 1.2 πλνπηηθή πεξηγξαθή ηεο εξγαζίαο Η παξνχζα εξγαζία απνηειείηαη απφ ηέζζεξα θεθάιαηα. ην πξψην θεθάιαην έρνπκε ηελ εηζαγσγή ζηελ νπνία αλαθεξφκαζηε γεληθά ζηα ηξνραία αηπρήκαηα, ζηα αίηηα θαη κέηξα πξφιεςεο θαη θαηαιήγνπκε ζην ζηφρν ηεο εξγαζίαο. Σν δεχηεξν θεθάιαην είλαη ην θεθάιαην ηεο κεζνδνινγίαο. Ξεθηλάκε κε ην ζρήκα πνπ παξνπζηάδεη ηνλ θχθιν δσήο κηαο βάζεο γεσγξαθηθψλ δεδνκέλσλ. ηελ ζπλέρεηα ζα αλαθεξζνχκε αλαιπηηθά ζε φια ηα πεδία ηνπ ζρήκαηνο πνπ είλαη ε αλάιπζε απαηηήζεσλ, ν ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο, ν ινγηθφο ζρεδηαζκφο, ν θπζηθφο ζρεδηαζκφο. Δπίζεο, ζα παξνπζηαζηνχλ θαη ζα εμεγεζνχλ ην δηάγξακκα E-R πνπ θηηάμακε γηα ηελ βάζε δεδνκέλσλ, πίλαθεο ζε θείκελν θαη πίλαθεο ζε εηθφλα. ην επφκελν θεθάιαην, έρνπκε ηα απνηειέζκαηα. Πξψηνλ ζα παξνπζηάζνπκε ην απνηέιεζκα κεηά απφ ηελ αλάιπζε ππξήλσλ πνπ ζα θάλνπκε ζην πξφγξακκα ArcMap θαη δεχηεξνλ ζα παξνπζηάζνπκε θάπνηα δηαγξάκκαηα κε βάζε ησλ νπνίσλ ζα κειεηήζνπκε αλ έρνπλ απμεζεί, αλ έρνπλ κεησζεί ή αλ έρνπλ κείλεη ζε ζηαζεξά επίπεδα ηα ηξνραία αηπρήκαηα πνπ ζπλέβεζαλ ζην εζληθφ θαη επαξρηαθφ νδηθφ δίθηπν ηνπ λνκνχ Κηιθίο. Σειεηψλνπκε ηελ εξγαζία κε ην ηέηαξην θεθάιαην ζην νπνίν έρνπκε ηα ζπκπεξάζκαηα. ε απηφ ην θεθάιαην ζα ζρνιηάζνπκε ηα απνηειέζκαηα ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ πνπ ιακβάλνπλ ρψξα ζην νδηθφ δίθηπν θαη ζηα ρσξηά ηνπ λνκνχ Κηιθίο απφ ην 2000 κέρξη ην 2010. 18

ΚΔΦΑΛΑΙΟ-2- ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΑ Θα μεθηλήζνπκε παξνπζηάδνληαο ζρεκαηηθά ηα ζηάδηα πνπ πξέπεη λα θάλνπκε γηα ηελ δεκηνπξγία κηα βάζεο δεδνκέλσλ, ηα νπνία ζα ηα εμεγήζνπκε αλαιπηηθά παξαθάησ. Όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα 2.1 γηα λα δεκηνπξγήζνπκε κία βάζε δεδνκέλσλ πξψηα απφ φια ρξεηάδεηαη λα ζπιιέμνπκε ηα δεδνκέλα, ζηελ ζπλέρεηα θάλνπκε ηνλ ελλνηνινγηθφ ζρεδηαζκφ, κε βάζε ηνλ ελλνηνινγηθφ ζρεδηαζκφ πξνρσξάκε ζηνλ ινγηθφ ζρεδηαζκφ ζηελ ζπλέρεηα πινπνηνχκε φια φζα θάλακε θαη ηέινο είλαη ε ζπληήξεζε ηεο βάζεο. Κύθινο δσήο βάζεσλ ΜΙΚΡΟΚΟΜΟ ΤΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΑΠΑΙΣΗΕΩΝ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΕΔΙΑΜΟ ΧΕΔΙΑΜΟ Αλεμάξηεηα απφ ΓΒΓ ΛΟΓΙΚΟ ΧΕΔΙΑΜΟ Δμάξηεζε απφ ΓΒΓ ΤΛΟΠΟΙΗΗ ΤΝΣΗΡΗΗ ρήκα 2.1 ηάδηα ζρεδίαζεο ελφο ΓΒ 19

2.1 Αλάιπζε απαηηήζεσλ i. Ση είλαη αλάιπζε απαηηήζεσλ: είλαη ην πξψην βήκα ηνπ ζρεδηαζκνχ κηαο βάζεο δεδνκέλσλ. Πξψηνλ, πξνζδηνξίδνπκε ηηο αλάγθεο ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ησλ ρξεζηψλ. Έπεηηα ζπληάζζνληαη νη παξάκεηξνη νη νπνίνη ζα ηθαλνπνηνχλ ηελ πιεξφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο έηζη φπσο ζρεδηάζηεθε απφ ηνλ ρξήζηε, ν νπνίνο ζα κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζην ζρεδηαζκφ, ηελ εηζαγσγή, ηελ ηξνπνπνίεζε, ηελ απνζήθεπζε θαη ηελ πξνζπέιαζε ησλ δεδνκέλσλ. Σν απνηέιεζκα ηεο αλάιπζεο απαηηήζεσλ είλαη έλα θείκελν. Οπζηαζηηθά αλαθέξνληαη νη πεγέο απφ ηηο νπνίεο αληιήζεθαλ πιεξνθνξίεο γηα ηε ζηειέρσζε ησλ πεδίσλ θαη ησλ πηλάθσλ απφ ηα νπνία απνηειείηαη ε βάζε. Σα βαζηθά δεδνκέλα πνπ ρξεηαζηήθακε γηα ηελ παξνχζα εξγαζία ήηαλ ν ράξηεο κε ην νδηθφ δίθηπν ηνπ λνκνχ Κηιθίο ην νπνίν καο ην έδσζαλ απφ ην εξγαζηήξην γεσπιεξνθνξηθήο θαη ν θχξηνο Σάηαξεο θαη ε ζπγθέληξσζε ησλ ζηνηρείσλ γηα ηα ηξνραία αηπρήκαηα πνπ ζπλέβεζαλ απφ ην 2000 έσο ην 2010 ζην νδηθφ (επαξρηαθφ θαη εζληθφ) δίθηπν ηα νπνία ζπιιέρζεθαλ απφ ηελ ηξνραία Κηιθίο. Κχξηεο έλλνηεο: θαηαγξαθή φισλ ησλ ιεπηνκεξεηψλ πνπ αθνξνχλ ηα δεδνκέλα θαη ηε δηαρείξηζή ηνπο επηηπγράλεηαη θπξίσο κε κειέηε θαλνληζκψλ θαη ζπλαθψλ θεηκέλσλ θαη κε εξσηεκαηνιφγηα/ζπλεληεχμεηο κε ηνπο ρξήζηεο ην απνηέιεζκα είλαη ζπλήζσο θείκελν ζε θπζηθή γιψζζα απνηειεί ηελ απαξαίηεηα βάζε γηα ην ζρεδηαζκφ ηεο βάζεο δεδνκέλσλ Καηαγξαθή ζε θπζηθή γιψζζα θαηεγνξηψλ δεδνκέλσλ ζπζρεηίζεσλ κεηαμχ ησλ δεδνκέλσλ πεξηπηψζεσλ ρξήζεηο ζπρλψλ εξσηήζεσλ Γειηίν νδηθνύ ηξνραίνπ αηπρήκαηνο ii. Σν δειηίν νδηθνχ ηξνραίνπ αηπρήκαηνο πεξηιακβάλεη πιεξνθνξίεο πνπ πεξηγξάθνπλ ραξαθηεξηζηηθά ησλ ζπκβάλησλ, ησλ νρεκάησλ θαη ησλ αηφκσλ (νδεγνί, ηξαπκαηηζκέλνη θαη κε ηξαπκαηηζκέλνη επηβάηεο, ηξαπκαηηζκέλνη πεδνί θαη κνηνζηθιεηηζηέο). Αθφκε πεξηιακβάλεη εξσηήκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα αηπρήκαηα, φπσο ζε πνηεο θαηεπζχλζεηο θηλνχληαλ ηα νρήκαηα θαη νη πεδνί, ηη ζπλέβε ηελ ζηηγκή ηνπ αηπρήκαηνο. Σέινο θαηαγξάθεηαη ν ηφπνο θαη ν ρξφλνο ηνπ αηπρήκαηνο, ν αξηζκφο ησλ νρεκάησλ, νη ηαπηφηεηεο ησλ ζπκάησλ θαη ηα αίηηα. Αλαθνξά ηξνραίνπ αηπρήκαηνο ζηνηρεία πνπ πεξηγξάθνπλ ην αηχρεκα ζηνηρεία ησλ εκπιεθφκελσλ νρεκάησλ ζηνηρεία ησλ εκπιεθφκελσλ αηφκσλ. Κξίζηκα δεδνκέλα νδηθώλ αηπρεκάησλ o θσδηθφο αξηζκφο αηπρήκαηνο o εκεξνκελία θαη ψξα o φρεκα 20

o o o o o o o o o o ηχπνο θαηαζθεπαζηήο εκεξνκελία θαηαζθεπήο αξηζκφο πιαηζίνπ θαηεχζπλζε θίλεζεο ρξήζε ζπζηεκάησλ αλαραίηηζεο ηαρχηεηα ζέζε ζπλέπεηεο ζαλαηεθφξν ειαθξχο ή βαξχο ηξαπκαηηζκφο ηφπνο ζχγθξνπζεο ειηγκνί νρήκαηνο θαη ζρεηηθφ ζθαξίθεκα ζηνηρεία νδεγψλ θαη επηβαηψλ ρξήζε αιθνφι-θαξκάθσλ δηάθνξνη παξάγνληεο θαηξφο θαηάζηαζε νδνζηξψκαηνο Καηάηαμε δεδνκέλσλ (4 βαζηθέο νκάδεο) αηχρεκα άηνκν φρεκα νδφο Κάζε κία πεξηιακβάλεη ηξεηο ππνθαηεγνξίεο: δεδνκέλα ζπιιεγκέλα ζην ηφπν ηνπ ζπκβάληνο δεδνκέλα παξαγφκελα απφ κεηαγελέζηεξε επεμεξγαζία δεδνκέλα πνπ αληινχληαη κέζσ ησλ ζπλδέζεσλ κε άιιεο πεγέο Γηα θάζε ζηνηρείν ππάξρεη έλα πιήξεο νξηζκφο, νη πεξηγξαθηθέο ηηκέο θαη ε αηηηνιφγεζε ηεο θαηαγξαθήο ηνπ π.ρ γηα ην ζηνηρείν 'θχιν' αλαθέξεηαη: νξηζκφο: ην θχιν ηνπ αηφκνπ πνπ εκπιέθεηαη ζην αηχρεκα ηηκή: άληξαο, γπλαίθα, άγλσζην αηηηνιφγεζε: απαξαίηεην ζηνηρείν γηα ηελ δηεξεχλεζε ηεο ζρέζεο ηνπ θχινπ κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ζρεδηαζκνχ ησλ νρεκάησλ ρφιην: Σα δεδνκέλα πνπ καο έδσζε ε ηξνραία γηα λα επεμεξγαζηνχκε ζηελ εξγαζία καο είλαη: ην έηνο, ε ππεξεζία πνπ είλαη ππεχζπλε, εκεξνκελία θαη ψξα, ζεκείν αηπρήκαηνο, ρηιηνκεηξηθή ζέζε, ζνβαξφηεηα αηπρήκαηνο (δειαδή λεθξφο, ζνβαξά ηξαπκαηηζκέλνο θαη ειαθξά ηξαπκαηηζκέλνο). Λακβάλνληαο ππφςε ην δειηίν αηπρήκαηνο ηα δεδνκέλα πνπ δελ ιάβακε απφ ηελ ηξνραία είλαη: θσδηθφο αξηζκφο αηπρήκαηνο, φρεκα(ηχπνο, αξηζκφο πιαηζίνπ, θαηαζθεπαζηήο, εκεξνκελία θαηαζθεπήο, θαηεχζπλζε θίλεζεο, ρξήζε ζπζηεκάησλ αλαραίηηζεο, ηαρχηεηα, ειηγκνί νρήκαηνο θαη ζρεηηθφ ζθαξίθεκα), ζηνηρεία νδεγψλ θαη επηβαηψλ, ρξήζε αιθνφι θαη θαξκάθσλ, δηάθνξνη παξάγνληεο (θαηξφο, θαηάζηαζε νδνζηξψκαηνο). 21

2.2 Δλλνηνινγηθόο ζρεδηαζκόο i. ην ζηάδην ηνπ ελλνηνινγηθνχ ζρεδηαζκνχ επηδηψθεηαη ε θαηαλφεζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ ζα ππάξρνπλ ζηε βάζε, πξνζδηνξίδνληαη νη νληφηεηεο θαζψο θαη ηα γλσξίζκαηά ηνπο, θαη νη ζρέζεηο πνπ αλαπηχζζνληαη κεηαμχ ησλ νληνηήησλ. Αθφκε νξίδνληαη ηα θιεηδηά ησλ νληνηήησλ. Ο ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο είλαη απφ ηα ζεκαληηθφηεξα ζηάδηα ηνπ ζρεδηαζκνχ γηαηί ηα ππφινηπα ζηάδηα πνπ αθνινπζνχλ δελ είλαη παξά κηα ηππνπνηεκέλε κεηαηξνπή ηνπ ζρήκαηνο πνπ πξνθχπηεη απφ ηνλ ελλνηνινγηθφ ζρεδηαζκφ. Αθνχ γίλεη ε ελλνηνινγηθή ζρεδίαζε επηιέγεηαη ην χζηεκα Γηαρείξηζεο Βάζεσλ Γεδνκέλσλ πνπ ζα ιάβεη ρψξα ε πινπνίεζε ηνπ ζπζηήκαηνο. Κχξηεο έλλνηεο: ν ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο απνζθνπεί ζηελ απνζαθήληζε ηεο αλάιπζεο απαηηήζεσλ φζν αθνξά ηα είδε ησλ δεδνκέλσλ θαη ησλ κεηαμχ ηνπο ζπζρεηίζεσλ ν ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο επηηπγράλεηαη κέζσ δηαγξακκαηηθψλ γισζζψλ ή κνληέισλ ην κνηίβν νληνηήησλ ζπζρεηίζεσλ, θαζψο θαη ε επαπμεκέλε έθδνζε ηνπ, θαιχπηνπλ ηελ κνληεινπνίεζε ησλ θαηεγνξηψλ δεδνκέλσλ θαη ησλ κεηαμχ ηνπο ζπζρεηίζεσλ, ζε κηα βάζε δεδνκέλσλ Σν ελλνηνινγηθφ ζρήκα είλαη κηα πεξηεθηηθή πεξηγξαθή ησλ απαηηήζεσλ ησλ ρξεζηψλ ζρεηηθά κε ηα δεδνκέλα θαη πεξηιακβάλεη ιεπηνκεξείο πεξηγξαθέο ησλ ηχπσλ δεδνκέλσλ, ησλ ζπζρεηίζεσλ θαη ησλ πεξηνξηζκψλ, φιεο απηέο εθθξάδνληαη ρξεζηκνπνηψληαο ηηο έλλνηεο πνπ πεξηέρνληαη απφ ην πςεινχ επηπέδνπ κνληέινδεδνκέλσλ. Ο ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο έρεη ζαλ ζηφρν λα θαηαγξάςεη κε ζαθήλεηα, κε δηαγξακκαηηθή γιψζζα ηα είδε ησλ δεδνκέλσλ πνπ δηαρεηξίδεηαη ε βάζε θαη ηε ζρέζε κεηαμχ ηνπο. Σν ελλνηνινγηθφ ζρήκα είλαη κηα πεξηεθηηθή πεξηγξαθή ησλ σο πξντφλ ηεο ζρεδίαζεο εμαιείθεη θάζε αζάθεηα πνπ αθνξά ζηηο απαηηήζεηο κηαο εθαξκνγήο θαη απνηειεί ηελ θνηλή γιψζζα επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ, ησλ ζρεδηαζηψλ, ησλ αλαιπηψλ θαη ησλ πξνγξακκαηηζηψλ ηνπ ζπζηήκαηνο βάζεσλ δεδνκέλσλ. Οληόηεηα, νξίδεηαη νπνηνδήπνηε αληηθείκελν έρεη θπζηθή ή ελλνηνινγηθή ππφζηαζε. Κάζε νληφηεηα απαξηίδεηαη απφ έλα ζχλνιν γλσξηζκάησλ πνπ ηελ ραξαθηεξίδνπλ. Σα γλσξίζκαηα απνηεινχλ ην ζχλνιν ηεο ζχλζεζεο ελφο αληηθεηκέλνπ ηνπ πξαγκαηηθνχ θφζκνπ. Σα γλσξίζκαηα είλαη: ηαπηφηεηα ρσξηθή δηάζηαζε ζεκαηηθή δηάζηαζε Η ηαπηφηεηα είλαη έλα γλψξηζκα πνπ ραξαθηεξίδεη κηα νληφηεηα. Η ρσξηθή δηάζηαζε πεξηέρεη ηε ρσξηθή πιεξνθνξία κηαο νληφηεηαο (π.ρ γεσκεηξηθή ζέζε). Σέινο, ε ζεκαηηθή δηάζηαζε αθνξά ηα κε ρσξηθά γλσξίζκαηα ησλ νληνηήησλ (π.ρ νλνκαηεπψλπκν). πζρέηηζε. Η ζπζρέηηζε πξνθχπηεη απφ ηελ αιιειεμάξηεζε κεηαμχ ησ νληνηήησλ. Ο ηχπνο ζπζρέηηζεο αλάκεζα ζε δχν νληφηεηεο κπνξεί λα είλαη: α) 1:1 (έλα πξνο έλα), β) 1:Μ (έλα πξνο πνιιά), θαη γ) Μ:Ν (πνιιά πξνο πνιιά). Ξέλν θιεηδί. Έλα ππνζχλνιν θαηεγνξεκάησλ ελφο ζρήκαηνο θαιείηαη μέλν θιεηδί αλ ηθαλνπνηνχληαη νη επφκελεο ζπλζήθεο: ηα θαηεγνξήκαηα ζην μέλν θιεηδί έρνπλ ηα ίδην πεδίν νξηζκνχ κε ηα θαηεγνξήκαηα ηνπ πξσηεχνληνο θιεηδηνχ ελφο άιινπ ζρήκαηνο ζρέζεο 22

θάζε ηηκή μέλνπ θιεηδηνχ είηε είλαη φκνηα κε κηα ππαξθηή ηηκή ηεο ζρέζεο είηε είλαη null. Όηαλ έρνπκε ζπζρέηηζε 1:1 ηφηε ηνπνζεηείηαη ην θιεηδί ελφο πίλαθα σο πεδίν ζηνλ άιιν πίλαθα. Όηαλ έρνπκε ζπζρέηηζε 1:Μ ηφηε ην μέλν θιεηδί ηνπνζεηείηαη ζηνλ πίλαθα πνπ αληηπξνζσπεχεη ην πνιιά ελψ φηαλ ε ζρέζε είλαη πνιιά πξνο πνιιά ηφηε δεκηνπξγείηαη λένο πίλαθαο, ν νπνίνο έρεη σο πεδία ηα θιεηδηά ησλ δχν πηλάθσλ θαη θιεηδί είλαη είηε θαη ηα δπν είηε έλα λέν πεδίν απηφκαηεο αξίζκεζεο. ii. Γηάγξακκα E-R ΔΓΙΝΔ Δ ΓΡΟΜΟ [0,N] ΓΡΑΜΜΗ ΟΝΟΜΑΙΑ ΘΔΗ ΑΣΤΥΗΜΑΣΟ ΣΟΠΟ ΑΣΤΥΗΜΑΣΟ [0,1] ΑΡΙΘΜΟ ΑΣΤΥΗΜΑΣΟ ΓΡΟΜΟ OID ΔΥΔΙ [1,1] ΑΣΤΥΗΜΑ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ [0,N] ΑΡΙΘ.ΔΛΑΦΡΙΑ ΣΡΑΤΜΑΣΙΜΔΝΩΝ ΑΡΙΘ.ΟΒΑΡΑ ΣΡΑΤΜΑΣΙΜΔΝΩΝ [0,1] ΑΡΙΘΜΟ ΝΔΚΡΩΝ ΩΡΑ ΟΒΑΡΟΣΗΣΑ ΔΓΙΝΔ Δ ΟΙΚΙΜΟ [0,N] ΟΙΚΙΜΟ OID ΚΩΓΙΚΟ ᅠ ΠΔΡΙΓΡΑΦΗ ΘΔΗ ΟΝΟΜΑΙΑ ρήκα 2.2 Γηάγξακκα E-R 23

iii. Δμήγεζε δηαγξάκκαηνο Όπσο αλαθέξακε θαη παξαπάλσ ν ελλνηνινγηθφο ζρεδηαζκφο ηεο βάζεο αλαπηχζζεηαη ζε δηάγξακκα E-R (ζρήκα 2.2) Η βαζηθή νληφηεηα ηνπ δηαγξάκκαηνο είλαη ε νληφηεηα αηχρεκα ε νπνία απνηειείηαη απφ ηα πεδία αξηζκφο αηπρήκαηνο, εκεξνκελία, ψξα, ν αξηζκφο ησλ λεθξψλ, ν αξηζκφο ησλ ζνβαξά ηξαπκαηηζκέλσλ, ν αξηζκφο ησλ ειαθξηά ηξαπκαηηζκέλσλ, ν ηφπνο ηνπ αηπρήκαηνο θαη ε ζέζε αηπρήκαηνο. Κιεηδί ζηελ νληφηεηα αηχρεκα είλαη ν αξηζκφο αηπρήκαηνο. Η νληφηεηα δξφκνο απνηειείηαη απφ ηα πεδία oid, νλνκαζία θαη γξακκή. Κιεηδί είλαη ην πεδίν oid. Η νληφηεηα νηθηζκφο απνηειείηαη απφ ηα πεδία oid ην νπνίν είλαη θαη ην θιεηδί ηεο νληφηεηαο, απφ ην πεδίν νλνκαζία θαη απφ ην πεδίν ζέζε. Σέινο, ε νληφηεηα ζνβαξφηεηα απνηειείηαη απφ ηα πεδία θσδηθφο θαη πεξηγξαθή. Κιεηδί ζε απηή ηελ νληφηεηα είλαη ην πεδίν θσδηθφο. Οη ζπζρεηίζεηο πνπ έρεη ε νληφηεηα αηχρεκα κε ηηο άιιεο ηξεηο νληφηεηεο είλαη ζρέζεηο έλα πξνο πνιιά δειαδή έλα αηχρεκα κπνξεί λα είλαη κφλν ζε έλα δξφκν ή έλαλ νηθηζκφ αληίζηνηρα, ελψ αληίζεηα ζε έλα δξφκν ή έλαλ νηθηζκφ κπνξεί λα έρνπκε πνιιά αηπρήκαηα. Σν ίδην ηζρχεη θαη κε ηελ ζρέζε κεηαμχ αηχρεκαζνβαξφηεηα δειαδή έλα αηχρεκα κπνξεί λα έρεη κφλν κία ζνβαξφηεηα (ή λεθξφο ή ζνβαξά ηξαπκαηηζκέλνο ή ειαθξηά ηξαπκαηηζκέλνο). 2.3 Λνγηθόο ζρεδηαζκόο i. Κύξηεο έλλνηεο ζρεδηαζκφο ηεο βάζεο δεδνκέλσλ ζχκθσλα κε ηα δνκηθά ζηνηρεία πνπ πξνζθέξεη ην ζχζηεκα δηαρείξηζεο βάζεσλ δεδνκέλσλ πνπ έρεη επηιεγεί εθαξκνγή κεζνδνινγίαο γηα ηε κεηάβαζε απφ ην δηάγξακκα ηνπ ελλνηνινγηθνχ ζρεδηαζκνχ ζηνλ ινγηθφ ζρεδηαζκφ ηα πεξηζζφηεξα θαη δεκνθηιέζηεξα ΓΒΓ ζήκεξα ππνζηεξίδνπλ ην ζρεζηαθφ κνληέιν δεδνκέλσλ ην ζρεζηαθφ κνληέιν δεδνκέλσλ βαζίδεηαη ζηε καζεηηθή έλλνηα ηεο ζρέζεο Απνηέιεζκα ηνπ ινγηθνχ ζρεδηαζκνχ είλαη έλα ζρήκα ηεο βάζεο δεδνκέλσλ εθθξαζκέλν ζην κνληέιν δεδνκέλσλ πινπνίεζεο ηνπ ΓΒΓ ii. Πίλαθεο ζε θείκελν ATYXHMA (αξηζκφο αηπρήκαηνο: Long integer: Not null, εκεξ_σξα: date: not null, αξηζκφο λεθξψλ: long integer, αξηζκφο ειαθξά ηξαπκαηηζκέλσλ: long integer, αξηζκφο ζνβαξά ηξαπκαηηζκέλσλ: long integer, ηφπνο αηπρήκαηνο: text(50), ζέζε αηπρήκαηνο: geometry: point) DROMOS (oid: long integer: not null, νλνκαζία: text(255): not null, γξακκή: geometry: line) OIKISMOS (oid: long integer: not null, νλνκαζία: text(50): not null, ζέζε: geometry:point) 24

SOVAROTHTA (θσδηθφο: long integer: not null, πεξηγξαθή: text(50): not null) Πίλαθαο Ξέλν θιεηδί Πίλαθαο πνπ αλαθέξεηαη ATYXHMA Oid_dromou DROMOS ATYXHMA Oid_oikismou OIKISMOS ATYXHMA Oid_sovarothtas SOVAROTHTA 25

2.4 Φπζηθόο ζρεδηαζκόο ην ζηάδην απηφ απεηθνλίδεηαη ην ελλνηνινγηθφ ζρήκα ην νπνίν κπνξεί λα πινπνηεζεί άκεζα ζην επηιεγκέλν ζχζηεκα δηαρείξηζεο βάζεσλ δεδνκέλσλ. Γηα ην ζρεδηαζκφ ηεο βάζεο δεκηνπξγήζεθαλ κηα ζεηξά απφ feature class θαη έλαλ πίλαθα ζε πξφγξακκα ArcCatalog. Δηθφλα 2.3 feature class ATYXHMA 26

Δηθφλα 2.4 feature class DROMOS 27

Δηθφλα 2.5 feature class OIKISMOS 28

Δηθφλα 2.6 πίλαθαο SOVAROTHTA 29

Δηθφλα 2.7 ε βάζε δεδνκέλσλ κε ηα δεδνκέλα ηεο ηελ εηθφλα 2.7 παξνπζηάδεηαη ε βάζε δεδνκέλσλ αηχρεκα πνπ δεκηνπξγήζακε καδί κε ηνπο πίλαθεο θαη ηηο ζπζρεηίζεηο ηνπο. 2.5 πιινγή δεδνκέλσλ Αθνχ ζπιιέμακε ηα δεδνκέλα γηα ηα ηξνραία αηπρήκαηα απφ ην αζηπλνκηθφ ηκήκα Κηιθίο θαη ζπγθεθξηκέλα απφ ην ηκήκα ηεο ηξνραίαο Κηιθίο θαη ην νδηθφ δίθηπν φπσο θαη ηνλ ράξηε κε ηνπο νηθηζκνχο ηνπ λνκνχ Κηιθίο απφ ην εξγαζηήξην ραξηνγξάθεζεο θαη γεσπιεξνθνξηθήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ αξρίζακε ηελ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ. Αξρηθά πξνζζέζακε ηα νλφκαηα ησλ νηθηζκψλ θαη ζηελ ζπλερεία κε βάζε ηα δεδνκέλα ηεο ηξνραίαο πξνζζέζακε ηνπο νηθηζκνχο ζηνπο νπνίνπο είρακε έλα ή πεξηζζφηεξα ηξνραία αηπρήκαηα θαη δελ ππήξραλ ζηνλ ράξηε. Σν ακέζσο επφκελν βήκα καο ήηαλ λα θαηεγνξηνπνηήζνπκε ηα αηπρήκαηα ψζηε λα θάλσ ην νδηθφ δίθηπν κηα επζεία γηα λα κπνξψ λα ηνπνζεηήζσ επάλσ ηα ηξνραία αηπρήκαηα θαη λα κελ είλαη ην νδηθφ δίθηπν ζε πνιιά κηθξά θνκκάηηα, απηφ ην πέηπρα θάλνληαο merge. ηε ζπλέρεηα δεκηνχξγεζα κηα βάζε δεδνκέλσλ ηελ νπνία νλφκαζα ATYXHMA ζηελ νπνία ππάξρνπλ ηα ηξνραία αηπρήκαηα ιακβάλνληαο ππφςε ηελ ρηιηνκεηξηθή ζέζε 30

πνπ ζπλέβε ηνλ ζπκβάλ θαη ηνπνζεηήζακε επάλσ ζην νδηθφ δίθηπν φια ηα αηπρήκαηα πνπ έγηλαλ ζηνλ λνκφ Κηιθίο απφ ην 2000 κέρξη ην 2010. Σελ βάζε δεδνκέλσλ ηελ δεκηνπξγήζακε ζην ArcCatalog. Μέζα ζηελ βάζε απηή δεκηνπξγήζακε ηνπο πίλαθεο DROMOS, OIKISMOS, SOVAROTHTA πνπ πεξηγξάςακε παξαπάλσ θαη θάλακε θαη ηηο ζπζρεηίζεηο κεηαμχ ηνπο φπσο θαίλεηαη ζηελ εηθφλα 2.7. Σειεηψλνληαο πξνζζέζακε ηα ηξνραία αηχρεκα ζηνπο αληίζηνηρνπο πίλαθεο (απφ ην αξρείν πνπ καο έδσζαλ απφ ηελ ηξνραία). 2.6 Αλάιπζε ππξήλσλ Η «αλάιπζε ππξήλσλ» (kernel estimation), αλαπηχρζεθε αξρηθά γηα ηε δεκηνπξγία ελφο νκαινχ ηζηνγξάκκαηνο απφ έλα παξαηεξεζέλ δείγκα θαη έθηνηε έρεη πηνζεηεζεί απφ ηνπο εξεπλεηέο γηα λα ππνινγίδεη ηελ έληαζε ελφο παξαηεξεζέληνο ζρεδίνπ, ρξεζηκνπνηψληαο κηα ιεηηνπξγία γλσζηή σο ππξήλαο «kernel», Bailey. Γηα λα θαηαλνήζνπκε ηελ ιεηηνπξγία ησλ ππξήλσλ, αξθεί λα θαληαζηνχκε κηα θηλνχκελε ιεηηνπξγία ζε ζρήκα θχθινπ, ε νπνία έρεη κηα αθηίλα R θαη εθαξκφδεηαη γχξσ απφ θάζε γεγνλφο (ζεκείν) πνπ καο ελδηαθέξεη. Οη απνζηάζεηο ηψξα πνπ παξαηεξνχληαη κεηαμχ ησλ γεγνλφησλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο καο, κεηξηνχληαη θαη καο βνεζνχλ ζηνλ ππνινγηζκφ ηεο έληαζεο πνπ επηθξαηεί ζηελ πεξηνρή. Σν πξφβιεκα κε ηελ εθηίκεζε, είλαη ε αθηίλα R πνπ ζα έρεη ν θχθινο, θαη απηφ γηαηί εάλ είλαη πνιχ κεγάιε, ππάξρεη πηζαλφηεηα λα απνθξχςεη νξηζκέλα ηνπηθά ραξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα ηεο πεξηνρήο, ελψ εάλ είλαη πνιχ κηθξή ζα παξνπζηαζηνχλ κφλν κεκνλσκέλα ηνπηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη ζα δεκηνπξγεζεί κηα αθηδσηή επηθάλεηα. 31

ΚΔΦΑΛΑΙΟ -3- ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ην θεθάιαην 3 ζα παξνπζηάζνπκε ηα απνηειέζκαηα κεηά ηελ αλάιπζε ππξήλσλ θαη ηα δηαγξάκκαηα πνπ θαηαζθεπάζακε κε βάζε ηα δεδνκέλα πνπ ζπιιέμακε απφ ηελ ηξνραία γηα ηα ηξνραία αηπρήκαηα. Αξρηθά ζα παξνπζηάζνπκε θαη ζα ζρνιηάζνπκε ηνλ ράξηε αλάιπζεο ππξήλσλ κε βάζε ηνπ νπνίνπ ζα εμεηάζνπκε ζε πνηα ζεκεία ηνπ λνκνχ έρνπκε ζπγθέληξσζε ηξνραίσλ αηπρεκάησλ γηα λα κειεηήζνπκε ζηελ ζπλέρεηα ηηο αηηίεο ψζηε λα κπνξνχκε λα πξάμνπκε θαηάιιεια γηα λα κεησζνχλ ηα ηξνραία αηπρήκαηα. ηελ ζπλέρεηα ζα παξνπζηάζνπκε ηα δηαγξάκκαηα κε βάζε ησλ νπνίσλ ζα κειεηήζνπκε αλ έρνπλ απμεζεί ή αλ έρνπλ κεησζεί ηα ηξνραία αηπρήκαηα ζην δηάζηεκα πνπ κειεηάκε θαη ζα κειεηήζνπκε ηη ζπκβαίλεη κε ηελ ζνβαξφηεηα ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ δειαδή αλ έρνπλ απμεζεί ή αλ έρνπλ κεησζεί νη λεθξνί, νη ζνβαξά ηξαπκαηηζκέλνη θαη νη ειαθξά ηξαπκαηηζκέλνη. 32

3.1 Αλάιπζε ππξήλσλ Δηθφλα 3.1 αλάιπζε ππξήλσλ 33

ηελ εηθφλα 3.1 βιέπνπκε ηελ ζπγθέληξσζε ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ ζε θάπνηα ζεκεία. Σελ αλάιπζε ππξήλσλ ηελ θάλακε ζην πξφγξακκα ArcMap θαη ζαλ αθηίλα βάιακε ηα 5 ρηιηφκεηξα. Με θφθθηλν ρξψκα απεηθνλίδεηαη ε ζπγθέληξσζε ησλ ηξνραίσλ αηπρεκάησλ ελψ φζν πην αλνηρηφ γίλεηαη ην ρξψκα ζεκαίλεη φηη έρνπκε ιηγφηεξα αηπρήκαηα θαη δελ έρνπκε ζπγθέληξσζε. ηελ εηθφλα παξαηεξνχκε φηη ην έληνλν θφθθηλν ρξψκα ππάξρεη ζε δχν ζεκεία κφλν. Σν πξψην ζεκείν είλαη θάησ δεμηά θαη είλαη κία ζπγθέληξσζε θνληά ζην ρσξηφ Νέα άληα. ε απηφ ην ζεκείν έρνπκε ηφζα πνιιά αηπρήκαηα γηαηί ην νδφζηξσκα δελ είλαη ζε πνιχ θαιή θαηάζηαζε, έρεη ρξφληα λα ην ζπληεξήζνπλ, ππάξρνπλ πνιιέο ιαθθνχβεο θαη δελ ππάξρεη θαη θαιή νξαηφηεηα γηαηί ππάξρνπλ ζηξνθέο θαη αλ δελ πξνζέρεηο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο νδήγεζεο κπνξεί λα πξνθαιέζεηο ηξνραίν αηχρεκα. Σν δεχηεξν ζεκείν ζπγθέληξσζεο είλαη επάλσ αξηζηεξά θνληά ζηα ρσξηά Αμηνχπνιε θαη Πνιχθαζηξν. ε απηφ ην θνκκάηη δξφκνπ ε κφλε αηηία πνπ κπνξεί λα πξνθαιέζεη αηχρεκα είλαη ε έιιεηςε ζπγθέληξσζεο θαη ε απξνζεμία ησλ νδεγψλ, γηαηί ην νδφζηξσκα είλαη ζε πνιχ θαιή θαηάζηαζε έρεη ζπληεξεζεί πξφζθαηα, δελ ππάξρνπλ ιαθθνχβεο θαη είλαη έλαο θαξδχο δξφκνο. Οπφηε, ε κφλε αηηία πνπ ζα κπνξνχζε λα πξνθαιέζεη θάπνην ηξνραίν αηχρεκα είλαη ε ιαλζαζκέλε νδεγηθή ζπκπεξηθνξά ησλ αηφκσλ. ε φιν ην ππφινηπν νδηθφ δίθηπν (επαξρηαθφ θαη εζληθφ) παξαηεξνχκε ζπγθεληξψζεηο ζε κηθξά επίπεδα κέρξη ηελ ηξίηε θιάζε ή θαζφινπ ζπγθέληξσζε. 34