Παρεχόμενες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας σε ασθενείς με άνοια από το «Βοήθεια στο σπίτι» Δήμου Χίου ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΚΟΥΔΗ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Α.Π.Θ.- ΜΒΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΥΓΕΝΙΑ ΦΥΚΑΡΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, ΜΒΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ
Βοήθεια στο Σπίτι Δήμου Χίου Δωρεάν κρατική δομή κατ οίκον φροντίδα. 7 δομές 35 επαγγελματίες ψυχικής υγείας 522 άμεσα εξυπηρετούμενοι 11 είδη παρεχόμενων υπηρεσιών
ΑΡ.ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΩΝ Το προφίλ των εξυπηρετούμενων των προγραμμάτων 250 ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΩΝ ΑΝΑ ΦΥΛΟ 48% διαμένει σε απομακρυσμένες περιοχές του νησιού. 200 200 38% του πληθυσμού ζει μακριά από τη μονάδα δευτεροβάθμιας φροντίδας του νησιού και η ιατρική φροντίδα είναι περιορισμένη. 150 100 41 104 81 50 0 12 35 32 14 <65 65-70 ΕΤΩΝ 71-77 ΕΤΩΝ 78+ ΕΤΩΝ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Κατηγορίες ασθενειών εξυπηρετούμενων Το 1/5 των ασθενών πάσχει από καρδιαγγειακά νοσήματα, ακολουθούν τα κινητικά προβλήματα, οι ψυχιατρικές διαταραχές, ο σακχαρώδης διαβήτης και η άνοια, κυρίως γεροντική. Το ποσοστό 11% των ατόμων με άνοια εκτιμάται ότι είναι μικρότερο σε σχέση με το πραγματικό. (Selkoe, D.J., 1999; Sloane etal, 2001;Lemone, P. & Burke, K., 1990 ; Brookmeyer etal, 2007) ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ 3% ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ 16% ΑΝΟΙΑ 11% ΛΟΙΠΕΣ 7% Σ/Δ 14% ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ 20% ΚΑΡΚΙΝΟΙ 7% ΚΙΝΗΤΙΚΑ 17% ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ 5%
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΒΣΣ Οι παρεχόμενες υπηρεσίες του ΒΣΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΕΣ 425 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΑΣΤΡΟΦΗ 244 ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ 275 ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 45 ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ 122 ΦΑΓΗΤΟ ΣΙΤΗΣΗ 29 ΑΓΟΡΕΣ ΕΙΔΩΝ ΠΡΩΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ 280 275 ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 492 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ 282 ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ 487 0 100 200 300 400 500 600 ΑΤΟΜΑ ΑΝΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Έρευνα Υπόθεση Τα άτομα με άνοια παρουσιάζουν αυξημένη χρήση ορισμένων παρεχόμενων υπηρεσιών του προγράμματος σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες ασθενειών Μεθοδολογία Ατομικά - οικογενειακά κοινωνικά ιστορικά Ιστορικά υγείας των ωφελούμενων Εβδομαδιαίες και μηνιαίες καρτέλες με τις επισκέψεις των εργαζομένων Προφορικές συνεντεύξεις με τις υπεύθυνες των δομών Έλεγχος υπόθεσης Αριθμός ασθενών ανά πάθηση Συνολικός αριθμός ασθενών (1) Αριθμός ασθενών ανά πάθηση / χρηση εκάστοτε υπηρεσίας Συνολικός αριθμός ασθενών / χρήση της υπηρεσίαςαυτής (2) Σταθερά: o αριθμός τόσο των ασθενών με άνοια, όσο και των άλλων κατηγοριών.
Περιγραφικά στοιχεία ασθενών με άνοια στο ΒΣΣ ΦΥΛΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΓΓΑΜΟΣ/Η 25% ΓΥΝΑΙΚΕΣ ; 95% ΧΗΡΟΣ/Α 70% ΑΓΑΜΟΣ/Η 5% ΑΝΤΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΓΓΑΜΟΣ ΑΓΑΜΟΣ ΧΗΡΟΣ/Α ΗΛΙΚΙΑ ΜΙΣΘΩΤΟΣ 14% ΜΕΙΚΤΗ 8% ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ <65 98% ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ 78% >65 <65 ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΜΙΣΘΩΤΟΣ ΜΕΙΚΤΗ
Κατανομή υπηρεσιών ΒΣΣ σε άτομα με άνοια ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ 13% ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΕΣ 14% ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ 13% ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ 13% ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ 12% ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 15% ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 0% ΦΑΓΗΤΟ ΣΙΤΗΣΗ 1% ΑΓΟΡΕΣ ΕΙΔΩΝ 10% ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ 9% Συχνότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών Στην πόλη και στις κοντινές περιοχές (1 φορά εβδομαδιαίως) Στις απομακρυσμένες περιοχές (2 φορές εβδομαδιαίως)
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΕΣ 45,00% 40,00% 35,00% ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ; 21,67% ΚΙΝΗΤΙΚΑ ; 18,51% 30,00% 25,00% ΑΝΟΙΑ; 12,42% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Ατομική κοινωνική στήριξη & ψυχολογική υποστήριξη ενημέρωση για παροχές I. Σταθερές στη συχνότητα χρήσης: η ατομική κοινωνική στήριξη και η ψυχολογική υποστήριξη. II. Με σταθερή συχνότητα, αλλά στην τρίτη θέση οι ασθενείς με άνοια ως προς την ενημέρωση για παροχές, καταδεικνύοντας τη σπουδαιότητα της πληροφόρησης και εκπαίδευσης των περιθαλπόντων.
0,25 0,2 20,50% 0,15 13,98% 17,08% 15,53% 0,1 0,05 0 0 20,31% 17,24% 4,98% 6,32% 15,52% 3,26% 11,30% 0 8,39% 4,04% 3,73% Σ/Δ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΝΟΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Οικογενειακή στήριξη i. Δεύτερη -μετά τις ψυχιατρικές διαταραχές- μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση. ii. Η συχνότητα παροχής της εβδομαδιαία υπολογίζεται σε 1,5-2 φορές.
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 20,83% 17,68% 15,91% 14,15% 11,59% 5,11% 6,48% 3,34% 13,79% 20,31% 17,24% 4,98% 6,32% 15,52% 3,26% 11,30% ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Νοσηλευτική φροντίδα & φυσιοθεραπεία Σταθερή εμφανίζεται η εβδομαδιαία συχνότητα της νοσηλευτικής φροντίδας. Μειωμένη παρουσιάζεται η ζήτηση της φυσιοθεραπευτικής παρέμβασης (4,76%).
25,00% ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ 20,00% 19,59% 15,00% 12,71% 10,00% 7,56% 5,00% 0,00% ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Οικιακή καθαριότητα & αγορά ειδών πρώτης ανάγκης Η οικιακή καθαριότητα έρχεται δεύτερη στα άτομα με άνοια, αυξάνοντας την παροχή της υπηρεσίας 2 φορές την εβδομάδα. Ανάλογη πορεία ακολουθείται με την αγορά ειδών πρώτης ανάγκης στην τρίτη θέση με ποσοστό 12,81 %, σε σχέση με τους υπόλοιπους ασθενείς. Η παροχή της υπηρεσίας αυξάνεται σε 1,5-2 φορές εβδομαδιαία.
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ 25,00% 20,00% 21,05% 15,00% 15,79% ΑΝΟΙΑ; 15,79% 10,00% 10,53% 10,53% 5,00% 0,00% Σ/Δ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΝΟΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ 13,79% 20,31% 17,24% 4,98% 6,32% 15,52% 3,26% 11,30% ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ 21,05% 15,79% 10,53% 0,00% 10,53% 15,79% 10,53% 15,79% Φαγητό & Σίτιση Προετοιμασία του φαγητού και σίτιση δέχονται μόλις 3 στα 59 άτομα με άνοια. Σε συσχέτιση με τις άλλες ασθένειες η άνοια έρχεται 3η σε χρήση της υπηρεσίας, καθώς μόλις 19 άτομα στο σύνολο του πληθυσμού επωφελούνται εβδομαδιαία ανεβάζοντας την παροχή αυτή σε 3 φορές εβδομαδιαία!
25,00% 20,00% 15,00% 18,59% 17,95% 15,71% 10,00% 5,00% 0,00% Σ/Δ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΟΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΝΟΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Διαμεσολάβηση με φορείς Το 83% του δείγματος ζητά διαμεσολάβηση με φορείς, μεταβάλλοντας την παρεχόμενη υπηρεσία κατά 0,5-1 φορά εβδομαδιαίως. Είναι η τρίτη ασθένεια με υψηλά ποσοστά χρήσης αυτής της υπηρεσίας.
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ 45,00% 40,00% 41,80% 35,00% 30,00% 25,00% 23,77% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 8,20% 5,74% 6,56% 7,38% 4,10% 2,46% Σ/Δ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΟΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΑΝΟΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ 13,79% 20,31% 17,24% 4,98% 6,32% 15,52% 3,26% 11,30% ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ 4,10% 5,74% 41,80% 8,20% 6,56% 2,46% 7,38% 23,77% Υποβοήθηση μετακινήσεων Οι μισοί από τους ασθενείς με άνοια δέχονται υποβοήθηση στις μετακινήσεις. Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ασθένειες υπολογίζεται ότι 3 με 4 φορές εβδομαδιαίως εξυπηρετούνται τα ανωτέρω άτομα, εξαιτίας της σταδιακής επιδείνωσης της λειτουργικότητας λόγω των σταδίων της άνοιας.
Συμπεράσματα έρευνας Αυξημένες ανάγκες φροντίδας ατόμων με άνοια συγκριτικά με άλλες. Η κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών των ασθενών με άνοια στο οικογενειακό τους περιβάλλον αποτελεί πρόκληση της κρατικής μέριμνας με στόχο την εξασφάλιση της αυτονομίας, την αποφυγή του κοινωνικού αποκλεισμού και της ιδρυματοποίησης τους. Η φροντίδα των ηλικιωμένων ασθενών με άνοια από το οικογενειακό περιβάλλον οδηγούν στην επιτακτική ανάγκη εκπαίδευσης και ψυχολογικής υποστήριξης των περιθαλπόντων Σε 6 από τις 11 παρεχόμενες υπηρεσίες του προγράμματος ΒΣΣ αυξάνεται η εβδομαδιαία συχνότητα επισκέψεων από 1,5 έως και 3 φορές κάνοντας αντιληπτή την αναγκαιότητα του προγράμματος στα άτομα με άνοια.
Ευχαριστούμε για την προσοχή σας