ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Δράση KA1 του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Jean Monnet Learning EU at Schools με τίτλο Europe at Schools through Art and Simulation (EuropeStARTS) Δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού κόμικ (comic) Αλέξανδρος Καπανιάρης Υπεύθυνος Κέντρου Πληροφορικής & Νέων Τεχνολογιών (ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.) Μαγνησίας Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αιγαίου
Σύντομο θεωρητικό πλαίσιο των κόμικς (comic) Τα κόμικς αναπτύσσονται σε μια γλώσσα παγκοσμίως κατανοητή προκαλώντας τις αισθήσεις, μετατρέποντας το αφηρημένο σε συγκεκριμένο, απογειώνοντας την φαντασία των νέων (Βασιλικοπούλου & Ρετάλης 2008). Βασίζονται στη θεωρία της διπλής κωδικοποίησης του Paivio σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι αποθηκεύουν και αποκωδικοποιούν πληροφορίες με διπλό τρόπο σε δύο συστήματα μνήμης, τη γλώσσα (λεκτικές πληροφορίες) και τις εικόνες (μη λεκτικές πληροφορίες), όταν συνοδεύεται από κείμενο και αντίστροφα (Paivio, 2006) Ο εποικοδομισμός ταιριάζει περισσότερο στις διδακτικές προσεγγίσεις που ενσωματώσουν ψηφιακά κόμικς. Και αυτό γιατί ο εποικοδομισμός είναι μια φιλοσοφική / επιστημολογική και παιδαγωγική προσέγγιση της μάθησης, όπου η μάθηση εμφανίζεται σαν μια ενεργή διαδικασία στην οποία οι εκπαιδευόμενοι συνθέτουν καινούριες ιδέες ή έννοιες που βασίζονται πάνω στην τωρινή ή/και στην παλαιά γνώση (Gros 2002
Συνοπτική παρουσίαση των κατηγοριών και των αντίστοιχων ψηφιακών εργαλείων Α Σύντομα κόμικς (Comic Strip) Ένα σύντομο κόμικ αφορά μια μικρή ιστορία η οποία ξετυλίγεται μέσα σε τρία ή τέσσερα καρέ Β Βιβλία κόμικς (Comic Book) Οι μεγαλύτερες ιστορίες ονομάζονται απλά κόμικ ή βιβλία κόμικ. Τα βιβλία κόμικ έχουν είτε αυτοτελείς ιστορίες, είτε ιστορίες σε συνέχειες. Γ Διαδικτυακά κόμικς (Web comics) Διακρίνονται σε σύντομα και βιβλία κόμικς Για τις παραπάνω κατηγορίες κόμικ υπάρχουν και τα αντίστοιχα λογισμικά συγγραφής ψηφιακών κόμικς (comic creators) τα οποία είναι: α) δωρεάν λογισμικά, β) εμπορικά, γ) δικτυακές εκδόσεις κατόπιν εγγραφής στην σχετική ιστοσελίδα.
Το ψηφιακό κόμικ ως εκπαιδευτικό υλικό Το ψηφιακό κόμικ ως εκπαιδευτικό υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί: α) ως έτοιμο ψηφιακό κόμικ μέσω του οποίου ο/η δάσκαλος/α θα διδάξει το σύνθετο γνωστικό αντικείμενο με έναν οπτικοποιημένο τρόπο συνοδευόμενο από κατάλληλες δραστηριότητες (φύλλα δραστηριοτήτων), β) ως εικόνα που έχει παραχθεί από ψηφιακό κόμικ μέσω του οποίου ο/η δάσκαλος/α θα διδάξει το σύνθετο γνωστικό αντικείμενο με έναν οπτικοποιημένο τρόπο συνοδευόμενο από κατάλληλες δραστηριότητες (φύλλα δραστηριοτήτων), γ) ως εκπαιδευτικό υλικό (κόμικ) που θα παράγουν οι μαθητές μέσα από ένα ημι-ψημένο περιβάλλον. Δηλαδή ο/η δάσκαλος/α δίνει στους μαθητές ένα κόμικ σε ψηφιακή μορφή μέσα από τα οποίο λείπουν σκηνικά, φιγούρες αντικείμενα και κείμενο (balloons) και ο/η μαθητής/τρια καλείται να το συμπληρώσει σύμφωνα με το σενάριο της υπό διαμόρφωση ιστορίας, δ) ως περιβάλλον (συγγραφής) όπου οι μαθητές/τριες καλούνται να δημιουργήσουν από την αρχή το δικό τους ψηφιακό κόμικ εφόσον όμως πρώτα έχει προηγηθεί από τον/την δάσκαλο/α η διδασκαλία του γνωστικού θέματος και ο σχεδιασμός αφήγησης και οργάνωσης της ιστορίας.
Δικτυακά Εργαλεία Δημιουργίας κόμικς (web comics) Σύντομο κόμικ (Strip Creators) http://www.toondoo.com/ http://www.bbc.co.uk/doctorwho/comicmaker/ http://www.makebeliefscomix.com/comix/ http://www.garfield.com/fungames/comiccreator.html http://www.bam.gov/sub_yourlife/yourlife_comiccreator. html# http://www.pixton.com/ http://www.comicmaster.org.uk/ http://www.mashon.com/spore/creator Συνοπτική παρουσίαση των κατηγοριών και των αντίστοιχων ψηφιακών εργαλείων Δικτυακά Εργαλεία Δημιουργίας κόμικς (web comics) Βιβλίο κόμικ Book Creators) http://www.mycomicbookcreator.com http://www.toondoo.com/ Εργαλεία δημιουργίας σύντομων κόμικς Σύντομο κόμικ (Comic Strip Creators) http://www.comicstripcreator.org/ http://www.kelloggs.gr/comicconstructor.aspx Εργαλεία δημιουργίας βιβλίων κόμικς Βιβλίο κόμικ (Comic Book Creators) http://www.webcomicbookcreator.com http://plasq.com/comiclife
Δράση KA1 του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Jean Monnet Learning EU at Schools με τίτλο Europe at Schools through Art and Simulation (EuropeStARTS) Δημιουργία ψηφιακού κόμικ (comic): Αναζητώντας το λαϊκό πολιτισμό στην Ευρώπη Επιμορφωτικό Πρόγραμμα «Bringing Europe to School Teachers (Β.Ε.S.T)»
Η ταυτότητα του κόμικ (comic) ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΠΑΝΙΑΡΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΥΠ. ΚΕΠΛΗΝΕΤ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΤΙΤΛΟΣ / ΘΕΜΑΤΙΚΗ : «ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΛΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ» / ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ & Ε.Ε. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: ΛΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΧΩΡΕΣ Ε.Ε., ΜΝΗΜΕΙΑ, ΔΙΑΤΡΟΦΗ, ΜΟΥΣΙΚΗ, ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΥΠΟΣ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ: COMIC BOOK / FLIP BOOK ΕΝΤΥΠΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ: ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1,2 ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΚΔΟΣΗ: HTML, SWF, JPG ΤΑΞΕΙΣ: ΜΑΘΗΤΕΣ Ε & ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ / ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ: COMIC LAB / TRIAL VERSION (http://www.webcomicbookcreator.com/)
Η ταυτότητα του κόμικ (comic) ΠΗΓΕΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ - ΕΛ/ΛΑΚ ΣΗΜΑΙΕΣ ΚΡΑΤΩΝ: WIKIPEDIA (http://el.wikipedia.org), OPEN CLIP ART (http://openclipart.org/) ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ / ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ : OPEN CLIP ART (http://openclipart.org/), COMIC STRIP CREATOR (http://www.comicstripcreator.org/) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: (WIKIPEDIA: http://el.wikipedia.org) ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ: (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/europarl_logo.svg/423px- Europarl_logo.svg.png) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΧΑΡΤΗΣ Ε.Ε. : ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ Ε.Ε. (http://europa.eu/abouteu/countries/images/countries_europe_big.zip) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: (http://news.coinupdate.com/wp-content/uploads/2012/06/brothers-grimmcoin.jpg, http://www.cityhyd.info/wp-content/uploads/2012/12/germany.png, http://www.lepinparasol.com/images2008/france_holiday_photos/alsa-cost.jpg) ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ: (http://bi.gazeta.pl/im/2/6572/z6572942x.jpg)
Παρουσίαση του κόμικ (comic) Πρώτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Παρουσίαση του κόμικ (comic) Δεύτερη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Επιμορφωτικό Πρόγραμμα «Bringing Europe to School Teachers (Β.Ε.S.T)» Παρουσίαση του κόμικ (comic) Τρίτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Παρουσίαση του κόμικ (comic) Τέταρτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Παρουσίαση του κόμικ (comic) Πέμπτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Παρουσίαση του κόμικ (comic) Έκτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Παρουσίαση του κόμικ (comic) Έβδομη σελίδα του ψηφιακού κόμικ
Παρουσίαση έντυπου υλικού Φύλλο δραστηριότητας 1
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 Με βάση τις εικόνες από το ψηφιακό κόμικ «Αναζητώντας το Λαϊκό Πολιτισμό στην Ευρώπη» απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις: Βήμα 1ο: Διαβάστε προσεκτικά την πρώτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Που πιστεύεις ότι βρίσκονται οι δυο πρωταγωνιστές μας (κυκλώστε την σωστή απάντηση) : α) έξω από το μουσείο του Ευρωκοινοβουλίου β) έξω από τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης γ) έξω από τα γραφεία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δ) έξω από το Ευρωκοινοβούλιο 2. Τι συμβολίζει το παρακάτω λογότυπο (κυκλώστε την σωστή απάντηση): α) το Ευρωκοινοβούλιο β) την Ευρωπαϊκή Ένωση γ) τα θέατρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δ) το Ευρωπαϊκό δικαστήριο Βήμα 2ο: Διαβάστε προσεκτικά την δεύτερη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Από πιστεύεις ότι ξεκινούν το ταξίδι τους οι πρωταγωνιστές μας για να γνωρίζουν τον πολιτισμό της Ευρώπης; (κυκλώστε την σωστή απάντηση) : α) από την χώρα της Γαλλίας β) από την έδρα του Ευρωκοινοβουλίου γ) από την χώρα της Σλοβενίας δ) από την χώρα της Γερμανίας
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 Βήμα 2ο: Διαβάστε προσεκτικά την δεύτερη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 2. Σε ποια χώρα ανήκει η παρακάτω σημαία ; (κυκλώστε την σωστή απάντηση): α) στη χώρα της Ολλανδίας β) στη χώρα της Γερμανίας γ) στη χώρα της Σλοβενίας δ) στη χώρα της Ισπανίας Βήμα 3ο: Διαβάστε προσεκτικά την τρίτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Οι πρωταγωνιστές μας στην πρώτη τους βόλτα σε Ευρωπαϊκή χώρα επισκέπτονται ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της. Γνωρίζεις σε ποια χώρα βρίσκονται και ποιό είναι το μνημείο που φαίνεται στο κόμικ; (κυκλώστε την σωστή απάντηση): α) στη χώρα της Ολλανδίας και είναι η Πύλη του Αμστερντάμ β) στη χώρα της Γερμανίας και είναι η Πύλη του Βραδεμβούργου στο Βερολίνο γ) στη χώρα της Σλοβενίας και είναι η Πύλη της Λιουμπλιάνας δ) στη χώρα της Ισπανίας και είναι η Πύλη της Μαδρίτης
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 Βήμα 4ο: Διαβάστε προσεκτικά την τέταρτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Οι αδελφοί Grimm υπήρξαν ; (κυκλώστε την σωστή απάντηση): α) συγγραφείς παραμυθιών β) συγγραφείς μυθιστορημάτων γ) συγγραφείς ποιημάτων δ) συγγραφείς ιστορικών βιβλίων 2. H χώρα της Γαλλίας φημίζεται μεταξύ άλλων; (κυκλώστε την σωστή απάντηση): α) για την εξαιρετική φέτα τυριού β) για την εξαιρετική πίτσα γ) για τα εξαιρετικά λουκάνικα δ) για τα εξαιρετικά κρουασάν Βήμα 5ο: Διαβάστε προσεκτικά την πέμπτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Αντιστοιχίστε τις σωστές σημαίες με τις σωστές χώρες από τους επόμενους σταθμούς των πρωταγωνιστών μας:
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 Βήμα 5ο: Διαβάστε προσεκτικά την πέμπτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Αντιστοιχίστε τις σωστές σημαίες με τις σωστές χώρες από τους επόμενους σταθμούς των πρωταγωνιστών μας: 2. Σε ποια από τις παρακάτω χώρες βρίσκεται το παρακάτω μνημείο (κυκλώστε την σωστή απάντηση): α) Ισπανία β) Ιταλία γ) Γερμανία δ) Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία)
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 Βήμα 6ο: Διαβάστε προσεκτικά την έκτη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Από τις σημαίες των παρακάτω χωρών επιλέξτε αυτές που θεωρείται ότι ανήκουν στις Σκανδιναβικές χώρες (τσεκάρετε τις σωστές απαντήσεις):
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 Βήμα 7ο: Διαβάστε προσεκτικά την έβδομη σελίδα του ψηφιακού κόμικ : 1. Κοινό στοιχείο των βαλκανικών χωρών είναι και η παραδοσιακή μουσική. Ποιο όργανο πιστεύετε ότι συναντούμε σε βαλκανικές χώρες; (τσεκάρετε την σωστή απάντηση):
Παρουσίαση έντυπου υλικού ΦΥΛΛΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 2
Παρουσίαση έντυπου υλικού Μαθαίνω μέσα από 32 παραμύθια της Ευρώπης Ο Δημήτρης και η Λένα ταξιδεύοντας σε πολλές χώρες της Ευρώπης δεν πρόλαβαν να διαβάσουν τα παραμύθια του λαϊκού πολιτισμού της κάθε χώρας. Τώρα που τελείωσαν όμως το ταξίδι τους θα ήθελαν να ξεφυλλίσουν ηλεκτρονικά κάποια παραμύθια και να γνωρίσουν καλύτερα τον πολιτισμό της κάθε χώρας. Βήμα 1ο: Επισκεφτείτε στο δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού έργου «European Picture Book Collection (EPBC)» στην διεύθυνση: http://www.epbcii.org/ Βήμα 2ο: Από την επιλογή του κεντρικού μενού αναζητήστε την επιλογή EPBC II Collection
Παρουσίαση έντυπου υλικού Βήμα 3ο: Εκεί μπορείτε να επιλέξετε παραμύθια από 32 χώρες της Ευρώπης τα οποία έχουν επιλέξει εκπαιδευτικοί από έξι χώρες. Μπορείτε να επιλέξετε παραμύθια ανά γλώσσα, χώρα, με λέξεις κλειδιά, θέμα. Επιλέξτε ανά χώρα ή γλώσσα και στη συνέχεια διαλέξτε μια χώρα / γλώσσα από την διαδρομή του Δημήτρη και της Λένας. Βήμα 4ο: Ξεφυλλίστε τα ψηφιακά βιβλία και ξεναγηθείτε στην διαφορετική εικονογράφηση των παραμυθιών της Ευρώπης. Διαβάστε το Ελληνικό και Κυπριακό παραμύθι και με την βοήθεια της καθηγήτριας Ξένων Γλωσσών διαβάστε και ένα παραμύθι σε άλλη γλώσσα. Βήμα 5ο: Ζωγραφίστε την δική σας ιστορία με αφορμή τα παραμύθια που διαβάστε ψηφιακά ή δημιουργήστε ένα ομαδικό παραμύθι. Βήμα 6ο: Δημιουργήστε μια ψηφιακή ή αναλογική αφίσα σε χαρτόνι με τα έργα των μαθητών της τάξης σας.
Παρουσίαση έντυπου υλικού e-book
Δράση KA1 του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Jean Monnet Learning EU at Schools με τίτλο Europe at Schools through Art and Simulation (EuropeStARTS) Σας ευχαριστώ! Αλέξανδρος Καπανιάρης Υπεύθυνος Κέντρου Πληροφορικής & Νέων Τεχνολογιών (ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.) Ν. Μαγνησίας Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αιγαίου