Global Technical Analysis Institute 26/06/13 Greek Finance Forum Καθημερινή Ανάλυση και Σχόλιο για τις αγορές Greek Finance Forum* Τα όσα αναγράφονται σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν ως προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση προϊόντων των αγορών κεφαλαίου και χρήματος. Η ανάγνωση του παρόντος σημαίνει και αποδοχή της αποποίησης ευθύνης που παρουσιάζεται στην τελευταία σελίδα. London -Athens 26/06/2013
2 Νέα μέτρα = Game Over Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στη σκιά της χθεσινής ορκωμοσίας της νέας κυβέρνησης θα συνεχίσουν να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, με τον έλληνα πρωθυπουργό να δηλώνει ότι ο στόχος θα είναι η εξάντληση της 4ετίας και η αποφυγή νέων μέτρων. Με αφορμή την τελευταία αυτή δήλωση, θα αναφέρουμε σε όλους τους τόνους ότι το κλειδί για τη νέα κυβέρνηση, το χρόνο ζωής της, αλλά και το μέλλον του ελληνικού προγράμματος, θα είναι η αποφυγή, με κάθε τρόπο, νέων μέτρων, κάτι το οποίο φυσικά εξαρτάται, τόσο από τις προθέσεις των δανειστών, όσο και την αποτελεσματικότητα της νέας κυβέρνησης (δεδομένου των μεγάλου αριθμού ανοιχτών θεμάτων τα οποία υπάρχουν). Μάλιστα, όσον αφορά την επερχόμενη αυτή διαπραγμάτευση με την Τρόικα και την προαναφερθείσα ανάγκη η ελληνική κυβέρνηση να είναι αποδοτική, πιστεύουμε ότι εφόσον κλείσει, έστω και σε ένα βαθμό ικανοποιητικά, ένα μεγάλο μέρος των εκκρεμοτήτων, τότε το πιο πιθανό είναι ότι και οι επικεφαλής των δανειστών να κάνουν τα «στραβά μάτια» σε πιθανές ελεγχόμενες αποκλίσεις, ειδικά στη σκιά και των τελευταίων πολιτικών εξελίξεων, αλλά και εν όψει των γερμανικών εκλογών, το Σεπτέμβριο. Σε κάθε περίπτωση, πιστεύουμε ότι νέα μέτρα θα σημάνουν αυτόματα «Game Over» για τη νέα κυβέρνηση, με άγνωστο που θα μπορούσαν να οδηγήσουν πρόωρες εκλογές (αν και μια παρόμοια πολιτική κατάσταση, με κυβέρνηση συνεργασίας και τη ΝΔ να ηγείται θεωρείται και πάλι το πιθανότερο σενάριο). Πέραν των θεωρητικών συζητήσεων για το τι θα μπορούσε να συμβεί στην περίπτωση των πρόωρων εκλογών (ένα εξαιρετικά αρνητικό σενάριο για την οικονομία και το χρηματιστήριο το πρόγραμμα θα πήγαινε, για ακόμη μια φορά, πάρα πολλούς μήνες πίσω), πρέπει να γίνει επιτέλους αντιληπτό, αρχικά από την ελληνική κυβέρνηση ότι πέραν των περικοπών και της επιβολής δυσβάστακτων φόρων, υπάρχουν και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν και οι οποίες εδώ και πάνω από δύο χρόνια, παραμένουν σε φιλολογικό επίπεδο και συνεχίζουν να κολλάνε σε μικροπολιτικά συμφέροντα (με κίνδυνο κατάρρευσης της ίδιας της χώρας). Αφετέρου, θα πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό και από τους ίδιους τους δανειστές ότι αν θα πρέπει, πλέον, να ασκήσουν μια σοβαρή πίεση στην ελληνική κυβέρνηση, αυτή θα πρέπει να έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με την επίσπευση των μεταρρυθμίσεων και σε καμία περίπτωση με την επιβολή νέων μέτρων, επαναλαμβάνοντας ότι κάτι τέτοιο θα σημάνει «Game Over» για το ελληνικό πρόγραμμα, κάτι το οποίο θα μπορούσε με τη σειρά του να οδηγήσει σε έντονες κοινωνικές αντιδράσεις. Μάλιστα, σε αυτήν την περίπτωση, θα αυξάνονταν κατακόρυφα ο κίνδυνος ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας από το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο δυστυχώς, εμφανίζεται, προς το παρόν τουλάχιστον, πολύ κατώτερο των περιστάσεων και βασίζεται περισσότερο σε
3 αντιγραφή παλαιών στρατηγικών του ΠΑΣΟΚ (επί εποχής Α. Παπανδρέου) και λιγότερο σε ένα σύγχρονο κόμμα του 2013, το οποίο το πρώτο πράγμα που έχει να κάνει είναι μεταρρυθμίσεις, κόβοντας τον «ομφάλιο λώρο» της οικονομίας από το δημόσιο. Σε συνάρτηση και με όλα τα παραπάνω, θα πρέπει, επίσης, να γίνει αντιληπτό από τους δανειστές τι θα μπορούσε να σημάνει συνολικά για την ευρωζώνη μια πιθανή αποτυχία του ελληνικού προγράμματος και μια πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα. Κλείνοντας και θέλοντας να δώσουμε και μια νότα αισιοδοξίας, θα λέγαμε ότι όλα τα παραπάνω αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία, αφού θα ήταν πραγματικά μια μεγάλη αδικία να χαθούν οι ομολογουμένως μεγάλες προσπάθειες (κυρίως λόγω της θυσίας των πολιτών) έχουν γίνει τα τελευταία δύο χρόνια, αφού η δημοσιονομική βελτίωση των μεγεθών της Ελλάδας, χωρίς καμία υπερβολή, μπορεί να θεωρηθεί και ως ένα μικρό θαύμα. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι παρά το όσα γράφονται, η Ελλάδα κατάφερε πέρσι να επιτύχει το δημοσιονομικό στόχο τον οποίο είχε θέσει, ενώ και φέτος και παρά τα όσα έχουν συμβεί, η εκτέλεση του προϋπολογισμού βρίσκεται ακόμη εντός στόχων. Θεωρούμε λοιπόν ότι μια μικρή ανοχή από την πλευρά των δανειστών και επιτέλους μια τολμηρή κυβέρνηση, η οποία θα τρέξει τις μεταρρυθμίσεις, θα δώσει στο περιβόητο Greek Success σάρκα και οστά. --------------------- Σύντομη ανασκόπηση της χθεσινής συνεδρίασης Σε θετικό πρόσημο βρέθηκε χθες το Χ.Α., από το ξεκίνημα της ημέρας, όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος, αν και το κλείσιμο ήταν αισθητά μακριά από το υψηλό της ημέρας (κάτι το οποίο προβλημάτισε). Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές μετοχές πιέστηκαν κατά τα τελευταία λεπτά και τις δημοπρασίες και μάλιστα αρκετές από αυτές έκλεισαν στο χαμηλό της ημέρας. Πιο συγκεκριμένα, με απώλειες 0,93% οι τράπεζες, με την ΕΤΕ στα επίπεδα των 3,06 ευρώ (-5,85%), την Alpha Bank στα επίπεδα των 0,385 ευρώ (-1,28%), της Τράπεζας Πειραιώς στα 1,32 ευρώ (+5,60%) και της Eurobank στα επίπεδα των 2,87 ευρώ (+10,38%). Στο υπόλοιπο ταμπλό, με μεγάλα
4 κέρδη, από το ξεκίνημα, η μετοχή της ΔΕΗ (6,80 ευρώ, +8,80%), της Βιοχάλκο (4,31 ευρώ, +11,08%), της Coca Cola (17,79 ευρώ, +1,54%), της ΕΥΔΑΠ (5,70 ευρώ, +5,17%) και του ΟΤΕ (5,55 ευρώ, +1,28%). Με πτώση η μετοχή του ΟΠΑΠ (6,30 ευρώ, -0,79%), των ΕΛΠΕ (6,35 ευρώ, -0,78%), της Motor Oil (7,52 ευρώ, -2,08%) και της FF Group (14,95 ευρώ, -0,20%). Αναφορικά με το ΓΔ, αυτός ολοκλήρωσε την ημέρα στα επίπεδα των 840,71 μονάδων, +1,29%, με το τζίρο στα επίπεδα των 69εκ ευρώ (μετά από τις ανοδικές τάσεις μέχρι περίπου το μεσημέρι, η αγορά κατέβασε ρυθμούς όσον αφορά τη συναλλακτική δραστηριότητα). ----------------------- Χ.Α.: Μια από τα ίδια. Ψάχνοντας τη μεγάλη αντίδραση.. Όλο και πιο κρίσιμη γίνεται η διαγραμματική εικόνα της αγοράς, ενώ όπως σημειώνεται και στον τίτλο, η φράση «Μια από τα Ίδια» αποδίδει την κατάσταση στην αγορά, όπου το μεγάλο ζητούμενο είναι μια μεγάλη αντίδραση και επιστροφή, πρωτίστως του ΓΔ, αλλά και του FTSE 25, υψηλότερα πολύ κρίσιμων επιπέδων, έτσι ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα και μια δοκιμασία, για αρχή, των επόμενων υπερβολικά σημαντικών στηρίξεων. Πιο συγκεκριμένα, αναφορικά με τη διαγραμματική εικόνα των τριών βασικών δεικτών (ΓΔ, FTSE 25, Τραπεζικός Δείκτης) έχουμε τα ακόλουθα: ΓΔ Με κέρδη 1,29%, χωρίς όμως να πείθει και μακριά από το υψηλό της ημέρας, έκλεισε χθες ο ΓΔ στις 840,71 μονάδες, με το τζίρο να είναι αυξημένος στα επίπεδα των 69εκ ευρώ. Δεν υπάρχει κάτι το καινούργιο να αναφέρουμε, με το μεγάλο ζητούμενο να είναι μια αντίδραση και επιστροφή του δείκτη υψηλότερα των 900 920 μονάδων. Από την άλλη πλευρά, στην παρούσα φάση, το ενδιαφέρον στρέφεται στις επόμενες στηρίξεις, στα επίπεδα των 820 μονάδων και κυρίως στις πολύ σημαντικές μακροπρόθεσμες στηρίξεις, των 780 800 μονάδων, τα οποία επίπεδα σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να χαθούν, αφού κάτι τέτοιο θα επιδείνωνε πάρα πολύ τη διαγραμματική εικόνα, με απώλεια των θετικών τεχνικών ενδείξεων που είχαν χτιστεί τους τελευταίους μήνες. Αναφορικά με τις αντιστάσεις, πέραν της ανάγκης επιστροφής υψηλότερα των 900 920 μονάδων, ζητείται επιστροφή υψηλότερα των 940 960 μονάδων και των 970 980 μονάδων. Θα επαναλάβουμε και σήμερα ότι ο μεγάλος στόχος, για τις επόμενες εβδομάδες, είναι η σταδιακή προσέγγιση
5 των αντιστάσεων στα επίπεδα των 1.040 1.060 μονάδων (πριν από αυτά τα επίπεδα υπάρχουν αντιστάσεις στα επίπεδα των 1.000 1.010 μονάδων). Τραπεζικός Δείκτης Με νέες απώλειες 0,93% έκλεισαν χθες οι τράπεζες, με το δείκτη αυτών στις 149,02 μονάδες. Τίποτα το καινούργιο και σε αυτήν την περίπτωση, με την εικόνα να επιδεινώνεται όλο και πιο πολύ (μετά την πρόσφατη απώλεια των 170 μονάδων - σημαντικά μακροπρόθεσμα επίπεδα) και με τις επόμενες σημαντικές στηρίξεις να είναι στα επίπεδα των 140 145 μονάδων και των 125 130 μονάδων. Αναφορικά με τις αντιστάσεις, το πρώτο μεγάλο ζητούμενο είναι μια αντίδραση και επιστροφή υψηλότερα των 170 μονάδων, με το μεγάλο στοίχημα των επόμενων εβδομάδων να είναι η σταδιακή προσέγγιση των 190 200 μονάδων και υψηλότερα των 250 255 μονάδων (επιστροφή υψηλότερα αυτών, συμβάλει τα μέγιστα στη βελτίωση της διαγραμματικής εικόνας). FTSE Large CAP 25 Τέλος, με κέρδη 1,04% έκλεισε χθες ο FTSE 25, στις 282,38 μονάδες. Κάτι παραπάνω από κρίσιμες θα χαρακτηρίζαμε τις επόμενες συνεδριάσεις, με το καυτό ζήτημα να είναι η παραμονή υψηλότερα των 270 280 μονάδων (πολύ σημαντικές μακροπρόθεσμες στηρίξεις κλειδί σε αυτά τα όρια κινείται τις τελευταίες ημέρες). Από την άλλη πλευρά, η σταδιακή βελτίωση της διαγραμματικής εικόνας έχει να κάνει με την επιστροφή υψηλότερα των 290 300 μονάδων και εν συνεχεία η επιστροφή υψηλότερα των 315 320 μονάδων (πολύ ισχυρές στηρίξεις), των 340 350 μονάδων και εν συνεχεία υψηλότερα των 370 μονάδων. Απλά αναφέρουμε ότι μια από την επιστροφή υψηλότερα των τελευταίων επιπέδων περνάει η βελτίωση της μακροπρόθεσμης τάσης, ανοίγοντας το δρόμο για μια κίνηση πολύ υψηλότερα (ακόμη και 40 με 50%).
6 Διάγραμμα Γενικός Δείκτης Διάγραμμα Γενικός Δείκτης (με εβδομαδιαία δεδομένα)
7 Διάγραμμα Τραπεζικός Δείκτης Διάγραμμα FTSE 25
8 Αποποίηση Ευθύνης Τα προϊόντα Τεχνικής Ανάλυσης έχουν ως σκοπό την επιπρόσθετη ενημέρωση των επενδυτών με τα συμπεράσματα μιας χρήσιμης οπτικής γωνίας. Η μέθοδος της Τεχνικής Ανάλυσης δεν αποτελεί εξαντλητικό κριτήριο στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων αλλά συμβάλλει μαζί με άλλους παράγοντες όπως τη Θεμελιώδη Ανάλυση και την ολοκληρωμένη γνώση της αγοράς στη διαμόρφωση μιας πληρέστερης προσέγγισης της προς εξέταση μετοχής. Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στα εν λόγω προϊόντα βασίζονται στη μεθοδολογία της Τεχνικής Ανάλυσης και στη χρήση τεχνικών και δεικτών π.χ. των RSI, MACD, Stochastic Oscillator όπως αυτοί περιγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία και εφαρμόζονται στην καθιερωμένη πρακτική της αγοράς. Οι απόψεις που εξάγονται μέσω της Τεχνικής Ανάλυσης, είναι πιθανό να μη βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με άλλες μορφές ή μεθόδους ανάλυσης, όπως π.χ. με τη Θεμελιώδη Ανάλυση. Επίσης, λόγω του βραχυχρόνιου χαρακτήρα της εξαγόμενης άποψης, σε περιόδους υψηλού βαθμού μεταβλητότητας (volatility), καθίσταται ιδιαιτέρως δύσκολη, ή ακόμη και εύθραυστη, η απόπειρα πρόβλεψης των μελλοντικών τάσεων και των αντίστοιχων επιπέδων τιμών τα οποία συνήθως αναφέρονται ως υποθετικοί στόχοι στήριξης ή αντίστασης (αγοράς ή πώλησης). Ανάληψη ευθύνης από την πλευρά αναγνώστη 1. Απαγορεύεται η με κάθε τρόπο αναπαραγωγή της παρούσας ανάλυσης και δημοσίευση σε μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο, μέρους ή συνόλου αυτής, χωρίς την έγγραφη άδεια του του οποίου και αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία. 2. Όλα τα παραπάνω γραφόμενα αποτελούν ανακοίνωση ερευνητικών καθαρά προσεγγίσεων, που διεξάγονται αυστηρά και μόνο με βάση τη μέθοδο της τεχνικής ανάλυσης και όχι με βάση τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων. 3. Οι παρατηρήσεις και οι εκτιμήσεις που αναγράφονται είναι καθαρά υποκειμενικές, και η εξαγωγή όλων ανεξαιρέτως των συμπερασμάτων στηρίζεται σε απολύτως υποκειμενικά κριτήρια, που προκύπτουν με βάση αρχές και κανόνες της τεχνικής ανάλυσης και κατ' ουδένα τρόπο δε στηρίζονται σε πηγές εσωτερικής ή άλλου είδους πληροφόρησης. 4. Κατ' ουδένα τρόπο, τα παραπάνω γραφόμενα δεν αποτελούν προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση μετοχικών τίτλων ή/και συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ή/και άλλων, πάσης φύσεως, επενδυτικών προϊόντων. Οι επενδύσεις στα χρηματιστήρια χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο και πρέπει να είναι αποτέλεσμα προσεκτικότατης μελέτης των οικονομικών στοιχείων των εισηγμένων εταιρειών.