1 4 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ ÁÎfiÛÌÈ ËÌ Ú Î Ù ÙÔ È ÙË ñ È Â Ó È Ô È ÙË ñ ÁÎfiÛÌÈ ÂÍ ÏˆÛË ÙÔ È ÙË ñ Ó ÙÔÈ ÔÊÂÈÏfiÌÂÓÔÈ ÛÙÔÓ È ÙË ÁÎÔÛÌ ˆ ñ È ÙË ÛÙËÓ ÏÏ - ˆÏ ÛÂÈ Ê ÚÌ ÎˆÓ - Û ÁÎÚÈÙÈÎ ÛÙÔÈ Â ñ ŒÚÂ Ó - Ó ÚÔ fiÓÙ 2 5
TÈ Â Ó È Ô È ÙË Ο διαβήτης είναι µία χρόνια πάθηση που εµφανίζεται Ο διαβήτης τύπου 2 ευθύνεται για περισσότερα από 9% όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, ή όταν των περιστατικών διαβήτη παγκοσµίως. το σώµα δεν µπορεί να χρησιµοποιήσει µε αποτελεσµατικό τρόπο την ινσουλίνη που παράγεται. Η ανεπάρκεια Συµπτώµατα του διαβήτη παραγωγής ινσουλίνης, δράσης της ινσουλίνης ή και των Συνήθη συµπτώµατα του διαβήτη τύπου 1 αποτελούν: δύο οδηγεί σε αυξηµένα επίπεδα γλυκόζης στο αίµα o η υπερβολική δίψα (υπεργλυκαιµία). o η συνεχής πείνα Υπάρχουν δύο βασικές µορφές διαβήτη: o η συχνή διούρηση Τύπου 1: τα άτοµα µε διαβήτη τύπου 1 παράγουν πολύ o η απότοµη απώλεια βάρους λίγη ή καθόλου ινσουλίνη και χρειάζονται ενέσεις ινσουλί- o η υπερβολική κόπωση νης για να επιβιώσουν. Είναι ο συχνότερος τύπος σε παι- o η θολή όραση διά και νεαρούς ενήλικες. Τύπου 2: τα άτοµα µε διαβήτη τύπου 2 δεν µπορούν να Περίπου 5% των ατόµων µε διαβήτη τύπου 2 δεν γνωρί- χρησιµοποιήσουν την ινσουλίνη µε αποτελεσµατικό ζουν ότι πάσχουν από τη νόσο. τρόπο. Μπορούν να αντιµετωπίσουν την πάθησή τους Τα άτοµα µε διαβήτη τύπου 2 µπορεί να έχουν τα ίδια µόνο µε µέτρα που αφορούν στον τρόπο ζωής, αλλά συµπτώµατα, αλλά µπορεί να είναι λιγότερο εµφανή. Πολ- συχνά απαιτούνται από του στόµατος φάρµακα και σπα- λοί δεν έχουν καθόλου συµπτώµατα και η διάγνωση γίνε- νιότερα, ινσουλίνη. ται ενώ ήδη πάσχουν από τη νόσο για αρκετά χρόνια. Ένας τρίτος τύπος εµφανίζεται σε ορισµένες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της εγκυµοσύνης, αλλά συνήθως υποχωρεί µε το πέρας της. 2
ÁÎfiÛÌÈ ÂÍ ÏˆÛË ÙÔ È ÙË Σύµφωνα µε τη ιεθνή Οµοσπονδία για τον ιαβήτη (IDF), υπάρχουν 194 εκατ. άτοµα µε διαβήτη παγκοσµίως. Ο αριθµός αυτός προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σε 333 εκατ. το 225, κυρίως λόγω της γήρανσης του πληθυσµού, τις αλλαγές στον τρόπο διατροφής και της καθιστικής ζωής. Στην Ευρώπη αντίστοιχα, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Παγκόσµιας Οργάνωσης Υγείας, το υπήρχαν 33,3 εκατ. άτοµα µε διαβήτη, ενώ προβλέπεται ότι το 23 ο αριθµός αυτός θα φτάσει τα 48 εκατ. Οι πρώτες 1 χώρες σε αριθµό ασθενών µε διαβήτη: Ινδία Κίνα ΗΠΑ Ινδονησία Ιαπωνία Πακιστάν Ρωσσία Βραζιλία Ιταλία Μπαγκλαντές 3
Ó ÙÔÈ ÔÊÂÈÏfiÌÂÓÔÈ ÛÙÔÓ È ÙË, ÁÎÔÛÌ ˆ Ο διαβήτης είναι η τέταρτη αιτία θανάτου στις περισσότερο ανεπτυγµένες χώρες. Πρόσφατα στοιχεία από την Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας υποδηλώνουν ότι 3,2 εκατ. θάνατοι κάθε χρόνο οφείλονται στον διαβήτη, δηλαδή 6 θάνατοι το λεπτό. Στην Ευρώπη αντίστοιχα είχαµε 69. θανάτους που οφείλονταν στον διαβήτη. Συνυπολογίζονται οι θάνατοι όπου ο διαβήτης ήταν η βασική αιτία θανάτου ή έχει αναφερθεί ως επιβαρυντικός παράγοντας στην αιτία θανάτου 4
È ÙË ÛÙËÓ ÏÏ Στοιχεία πωλήσεων φαρµάκων κατά θεραπευτική κατηγορία - Στην Ελλάδα εκτιµάται ότι το 1% του πληθυσµού νοσεί από σακχαρώδη διαβήτη. Το τα φάρµακα για τον σακχαρώδη διαβήτη καταλαµβάνουν το 25% της κατηγορίας Α: Πεπτική οδός και µεταβολισµός και το 3,3% των συνολικών πωλήσεων φαρµάκων σε αξίες. Τα αντίστοιχα ποσά για το έτος ήταν: 16% της κατηγορίας Α και 2% των συνολικών πωλήσεων φαρµάκων. Τα φάρµακα για το διαβήτη τύπου 2 καταλαµβάνουν το 72,5% του συνόλου των φαρµάκων για τον σακχαρώδη διαβήτη σε αξίες, ενώ το καταλάµβαναν το 54%. ATC - ΘEPAΠEYTIKH KATHΓOPIA A B C D G H J L M N P R S V ΠOΣOTHTEΣ (συσκευασίες) ΦAPMAKEIA - ΦAPM/ΘHKEΣ ΠEΠTIKH O OΣ KAI METABOΛIΣMOΣ AIMA KAI AIMOΠOIHTIKA OPΓANA KAP IAΓΓEIAKO ΣYΣTHMA EPMATOΛOΓIKA OYPOΓENNHTIKO ΣYΣTHMA KAI ΓENNHTIKEΣ OPMONEΣ ΣYΣTHMATIKA OPMONIKA ΦAPMAKA EΞAIPOYMENΩN TΩN ΓENNHTIKΩN OPMONΩN ΦAPMAKA KATA TΩN ΛOIMΩΞEΩN ΓIA ΣYΣTHMATIKH XPHΣH ANTINEOΠΛAΣMATIKOI & ANOΣOPPYΘMIΣTIKOI ΠAPAΓONTEΣ MYOΣKEΛETIKO ΣYΣTHMA NEYPIKO ΣYΣTHMA ANTIΠAPAΣITIKA ΦAPMAKA, ENTOMOKTONA KAI ENTOMOAΠΩΘHTIKA ANAΠNEYΣTIKO ΣYΣTHMA AIΣΘHTHPIA OPΓANA IAΦOPA AΛΛA ΦAPMAKA ΣYNOΛIKEΣ ΠΩΛHΣEIΣ: R 9.3% S 1.9% V 1.1% A 13.1% % ΣYMMETOXH ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΑ 545 39 295 228 846 125 959 519 521 115 198 41 192 646 514 14 695 626 368 969 61 238 35 942 225 786 1 665 372 32 5 94 327 385 913 636 8 286 856 47 57 584 4 164 9 757 13.9% 5.5% 23.4% 2.77% 4.63% 2.51% 8.86% 5.72% 5.42% 15.98%.14% 9.27% 1.93% 1.14% 1.% 59 964 211 27 875 472 81 719 18 24 671 349 11 612 513 7 27 445 28 875 699 1 798 765 29 626 377 77 495 981 1 558 481 34 63 846 13 177 962 2 247 68 42 434 727 τύπου 1 A1A 7% B 5.5% P.1% AΞIEΣ* (Λ.T -.) ΦAPMAKEIA ΦAPM/ΘHKEΣ A1B τύπου 2 18% N 16.% τύπουa1a 1 27.5% τύπου A1B2 72.5% C 23.% M 5.4% L 5.7% J 8.9% D 2.8% H 2.5% G 4.6% YΠOΛOIΠA 75% * ΑΞΙΕΣ σε ευρώ - ΛΙΑΝΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ 5
È ÙË ÛÙËÓ ÏÏ : ˆÏ ÛÂÈ Ê ÚÌ ÎˆÓ ÁÈ ÙÔÓ Û Î ÚÒ Ë È ÙË Εξέλιξη των πωλήσεων στα φαρµακεία - Αξίες (Λ.Τ. - ) Την τελευταία πενταετία, τα φάρµακα για τον διαβήτη τύπου 1 διπλασιάζονται σε αξίες (19%), ενώ για τον διαβήτη τύπου 2 τετραπλασιάζονται (39%). Τα αντίστοιχα ποσοστά αύξησης σε ποσότητες (Καθορισµένες Ηµερήσιες όσεις) είναι 57% και 79%. Η αύξηση φαίνεται να οφείλεται, κατά ένα µικρό µέρος, στην αύξηση της κατανάλωσης και κυρίως στην αύξηση της χρήσης ακριβότερων προϊόντων. A1A - τύπουτύπου 1 1 A1B - τύπουτύπου 2 2 16 ETOΣ τύπου 1 Συµµετοχή στο σύνολο της κατηγορίας Α1 τύπου 2 Συµµετοχή στο σύνολο της κατηγορίας Α1 14 12 1 8 18 27 462 42.6% 24 289 757 57.4% 2 431 36.6% 34 669 772 63.4% 22 946 16 31.6% 49 644 86 68.4% 24 344 616 25.5% 71 58 295 74.5% 37 669 165 27.5% 99 453 924 72.5% 6 4 2 Εξέλιξη των πωλήσεων στα φαρµακεία - Καθορισµένες Ηµερήσιες όσεις ETOΣ τύπου 1 A1A - τύπουτύπου 1 1 A1B - τύπουτύπου 2 2 3 τύπου 2 25 3 924 681 123 35 748 33 855 3 149 636 559 37 471 263 166 71 27 39 42 687 19 42 933 48 518 381 22 667 16 Α1: Φάρµακα χρησιµοποιούµενα στο σακχαρώδη διαβήτη 15 1 5 6
È ÙË ÛÙËÓ ÏÏ : ˆÏ ÛÂÈ Ê ÚÌ ÎˆÓ ÁÈ ÙÔ È ÙË Ù Ô 2 Εξέλιξη των πωλήσεων στα φαρµακεία - Αξίες (Λ.Τ. - ) Τα Σουλφοναµίδια καταλαµβάνουν ένα µεγάλο µέρος της κατηγορίας των φαρµάκων του διαβήτη τύπου 2, το οποίο σε ποσότητες παραµένει σχεδόν σταθερό την πενταετία, ενώ σε αξίες εξελικτικά µειώνεται από 69% το, σε 33% το. Αντίθετα, οι Θειαζολιδινοδιόνες αυξάνονται µε έντονους ρυθµούς. Παρά το γεγονός ότι το πρώτο έτος κυκλοφορίας τους ήταν το, το φτάνουν να καλύπτουν το 45% της κατηγορίας σε αξίες, ενώ σε ποσότητες καταλαµβάνουν µόλις το 1%. ETOΣ A1BA A1BB A1BD+A1BF A1BG A1BX 12 3 226 119 16 822 435 4 241 22 1 4 411 76 22 18 585 4 476 221 2 823 735 939 47 8 5 135 236 25 286 532 4 221 325 A1BX A1BG A1BD+A1BF A1BB A1BA 12 329 23 2 672 565 6 6 422 58 29 672 526 4 76 111 25 746 434 5 14 716 7 845 816 33 191 234 6 391 563 45 121 349 6 93 963 4 2 Εξέλιξη των πωλήσεων στα φαρµακεία - Καθορισµένες Ηµερήσιες όσεις ETOΣ A1BA 2 5 316 A1BB A1BD+A1BF 92 198 665 11 56 768 A1BG A1BX 27 35 399 19 53 485 1 851 937 1 38 93 1 71 89 3 44 95 117 493 1 9 843 682 5 527 513 2 766 98 35 69 578 128 249 564 8 913 418 12 14 591 5 462 782 43 552 472 137 311 19 9 543 546 22 678 474 7 581 56 A1BA A1BB A1BD A1BF A1BG A1BX ιγουανίδια Σουλφοναµίδια, παράγωγα της ουρίας ιγουανίδια και σουλφοναµίδια σε συνδυασµό Aναστολείς Άλφα γλυκοσιδάσης Θειαζολιδινοδιόνη Άλλα φάρµακα A1BX 25 A1BG A1BD+A1BF 2 A1BB A1BA 15 1 5 7
È ÙË ÛÙËÓ ÏÏ : ˆÏ ÛÂÈ Ó ˆÓ Ê ÚÌ ÎˆÓ Εξέλιξη πωλήσεων νέων φαρµάκων για τον σακχαρώδη διαβήτη (αθροιστικά στοιχεία -) Τα νέα φάρµακα για τον σακχαρώδη διαβήτη της τετραετίας - καταλαµβάνουν το 61,7% των συνολικών πωλήσεων φαρµάκων του σακχαρώδη διαβήτη σε αξίες το έτος (τύπος 1: 16,6% και τύπος 2: 45,1%). Το αντίστοιχο ποσοστό σε Καθορισµένες Ηµερήσιες όσεις είναι 37% (τύπος 1: 9% και τύπος 2: 28%). Α Ξ Ι Ε Σ (Λ.Τ. - ) ETOΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΝΕΩΝ / ΕΤΟΣ ΑΞΙΕΣ ΝΕΩΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΟΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ Α1 % ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΣΕΙΣ ΝΕΩΝ ΣΥΝΟΛΟ Α1 % ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 14 3 987 59 54 67 22 7.3% 2 697 689 183 491 86 1.5% - 1 19 573 498 72 591 2 27.% 14 747 198 23 542 47 7.2% - 2 42 199 772 95 42 91 44.2% 57 829 939 229 841 621 25.2% - 18 84 579 894 137 123 89 61.7% 99 287 488 269 185 487 36.9% Εξέλιξη πωλήσεων νέων φαρµάκων για τον διαβήτη τύπου 2 1-3 763 25 54 67 22 6.88% 2 38 739 183 491 86 1.3% 15 1 767 72 591 2 2.67% 8 293 611 23 542 47 4.7% - 2 36 81 897 95 42 91 38.58% 5 239 527 229 841 621 21.86% - 2 61819 897 137 123 89 45.8% 75 269 338 269 185 487 27.96% 16 YΠOΛOIΠA Α1: Φάρµακα χρησιµοποιούµενα στο σακχαρώδη διαβήτη 14 NEA ΦAPMAKA 12 1 8 6 4 2 8
È ÙË : Û ÁÎÚÈÙÈÎ ÛÙÔÈ Â Σε Καθορισµένες Ηµερήσιες όσεις (DDD)/1 κατοίκους/ηµέρα A1A: Ινσουλίνες και ανάλογα ( τύπου 1) BEΛΓIO ΦIΛAN IA EΛΛA A 9.2 15.1 7.8 9.9 16.5 8.5 1.3 17.7 9.4 1.8 19.2 9.8 11.6 19.8 12. Το DDD (Defined Daily Dose) είναι µονάδα µέτρησης της κατανάλωσης των φαρµάκων. Έχει προταθεί από την Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας ως η Καθορισµένη Συµβατική όση ανά Ηµέρα για την κύρια πάθηση που χρησιµοποιείται το φάρµακο στους ενήλικες. Η χρήση του DDD δίνει τη δυνατότητα σύγκρισης µε άλλες χώρες ανεξάρτητα από τις όποιες διαφορές µπορεί να υπάρχουν (συσκευασίας, τιµής κλπ) και που µπορεί να καθιστούν τη σύγκριση αδύνατη. A1B: Από του στόµατος χορηγούµενα φάρµακα για τη µείωση του σακχάρου του αίµατος ( τύπου 2) BEΛΓIO ΦIΛAN IA EΛΛA A 22.3 26. 31. 24.1 29.9 37.5 25.4 32.9 41.5 27.3 36.7 47.4 28.5 4.3 54.8 BEΛΓIO 6. ΦIΛAN IA EΛΛA A 5. DDD/1κατοίκους/ηµέρα Στην Ελλάδα παρατηρείται αυξηµένη κατανάλωση φαρµάκων για τον διαβήτη τύπου 2, συγκριτικά µε το Βέλγιο και την Φιλανδία. Οι έρευνες δείχνουν ότι το 8% των ασθενών µε διαβήτη τύπου 2 είναι παχύσαρκοι. Στην Ελλάδα, σύµφωνα µε πρόσφατη επιδηµιολογική µελέτη της Ελληνικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, το 41% των ανδρών και το 3% των γυναικών είναι υπέρβαροι, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα µας στις πρώτες θέσεις στην ΕΕ. 4. 3. 2. 1.. τύπου 1 τύπου 2 9
ŒÚÂ Ó - ÚÔ fiÓÙ Ανάπτυξη νέων φαρµάκων για τον διαβήτη (1995 - ) Τα φάρµακα για το διαβήτη καταλαµβάνουν το µεγαλύτερο κοµµάτι στον τοµέα της ανάπτυξης νέων φαρµάκων. Την τελευταία δεκαετία τα φάρµακα υπό ανάπτυξη για τον διαβήτη έχουν εξαπλασιαστεί, ενώ η έρευνα προσανατολίζεται στην ανάπτυξη νέων µορφών όπως δισκία, εισπνεόµενα, αυτοκόλλητα, κλπ, δηλαδή προϊόντα πιο φιλικά για τον ασθενή. Στο άµεσο µέλλον θα είναι διαθέσιµη η πρώτη µη ενέσιµη µορφή ινσουλίνης, από τότε που ανακαλύφθηκε η ινσουλίνη, τη δεκαετία του 192. Φάρµακα υπό ανάπτυξη κατά οδό χορήγησης () 3 9% 25 5% 7% ΣTAΓONEΣ IΣKIA 2 2% 3% 5% 15 ENEΣIMA EIΣΠNEOMENA PINIKA TOΠIKHΣ XPHΣHΣ 1 AYTOKOΛΛHTA AΛΛA 5 1995 1996 1997 1998 1999 28% 14% Η εισπνεόµενη ινσουλίνη Οι ελπίδες των διαβητικών ασθενών για µια καλύτερη ποιότητα ζωής αναπτερώνονται χάρη στην εισπνεόµενη ινσουλίνη. Η Επιτροπή Φαρµάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) γνωµοδότησε θετικά, συστήνοντας την έγκριση της κυκλοφορίας εισπνεόµενης µορφής ινσουλίνης. Η νέα αυτή φαρµακοτεχνική µορφή θα µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών µε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, µη επαρκώς ελεγχόµενο µε από του στόµατος αντιδιαβητικά δισκία, και ενηλίκων ασθενών µε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, επιπλέον της υποδόριας ινσουλίνης παρατεταµένης ή ενδιάµεσης δράσης. Για τη δεύτερη οµάδα ασθενών, µελέτες αναφέρουν ότι τα ενδεχόµενα οφέλη από την προσθήκη εισπνεόµενης ινσουλίνης είναι σηµαντικότερα από τα ενδεχόµενα προβλήµατα ανοχής. Όλες οι µορφές είναι στο στάδιο των κλινικών δοκιµών και αναµένεται η έγκριση τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 1