Εργασιακό περιβάλλον Διατροφική Συμπεριφορά Άννα Παπαγεωργίου PhD, Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος,Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Αθηνών Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Πρόεδρος της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης «Εν Δράσει» Anna_diet@yahoo.gr http://endraseigreece.gr
Η Προαγωγή της Υγείας Ορισμός «Η διαδικασία που παρέχει τη διευκόλυνση σε άτομα και κοινότητες να αυξήσουν τον έλεγχο πάνω στους παράγοντες που επιδρούν στην υγεία τους, βελτιώνοντας το επίπεδο ζωής τους». Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η προαγωγή υγείας αποτελεί βασική προτεραιότητα, όχι μόνο ατομική αλλά και κοινωνική και αφορά μετάδοση. γνώσεων, εκπαίδευση σε δεξιότητες Οι δράσεις για την προαγωγή της υγείας σύμφωνα με το καταστατικό της Ottawa (1986) συμπεριλαμβάνει: Την θέσπιση «υγιών» νομοθεσιών. Τη δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Την ενίσχυση της κοινοτικής δράσης. 2
Μη μεταδιδόμενα νοσήματα Καρδιαγγειακές παθήσεις (48%), Καρκίνος (21%) Χρόνιες αναπνευστικές ασθένειες (12%) Σακχαρώδης Διαβήτης (3,5%) Κάπνισμα (12.2%) Αρτηριακή Υπέρταση (10.9%) Αλκοόλ (9.2%) Χοληστερόλη 7.6%) Παχυσαρκία (7.4%)
Μη μεταδιδόμενα Νοσήματα Τα μη μεταδιδόμενα νοσήματα αποτελούν παγκόσμια τους μεγαλύτερους «Μαζικούς Φονιάδες» Με τα επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) να δείχνουν ότι: Σκοτώνουν 36.000.000 ανθρώπους το χρόνο!!! Αποτελούν την αιτία για το 60% των θανάτων παγκοσμίως.
Πρόωρη θνησιμότητα- εισόδημα ηλικίες < 70 ετών Το 48% θανάτων Χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος 26% θανάτων Εύπορες χώρες
Μ.Μ.Ν και Συμπεριφορές Υγείας Μη Μεταδιδόμενα νοσήματα Κάπνισμα Παράγοντες κινδύνου που τα προκαλούν Ανθυγιεινή διατροφή Έλληψη φυσικής δραστηριότητας Κατάχρηση αλκοόλ Καρδιαγγειακά - εγκεφαλικό Διαβήτης Καρκίνος Χρόνια αναπνευστικά Source: WHO, NCD facts
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΥΓΕΙΑΣ Ανάπτυξη Παρεμβατικών Προγραμμάτων 1.ΝΕΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ: Εκπαίδευση καταναλωτών 2.ΑΥΞΗΣΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Χώροι κλειδιά όπου μπορούν τέτοιες στρατηγικές να εφαρμοστούν, σύμφωνα με οδηγίες του Π.Ο.Υ είναι: Σχολεία Τοπική κοινωνία Χώροι εργασίας Συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς (εθνικές κυβερνήσεις, βιομηχανία τροφίμων, επιχειρήσεις. ) -European action plan for Food and Nutrition Policy 2007-2012 -Global strategy on Diet,Physical Activity and Health 2004
Άνθρωπος Κοινωνική Περιβάλλον αλληλεπίδραση ΒΙΟ Οργανισμός Βιολογία Σκέψεις - Συναισθήματα ΨΥΧΟ
Τοξικό εργασιακό περιβάλλον; Επηρεάζει διατροφικές συνήθειες ενός ατόμου; Πέψη- απορρόφηση και αποβολή άχρηστων ουσιών; Διαμορφώνει λανθάνουσα διατροφική συμπεριφορά;
ΜΕΛΕΤΕΣ Μελέτη σε πάνω από 1500 εργαζόμενους έδειξε ότι: Τα υψηλά επίπεδα αντιλαμβανόμενου στρες και το ανθυγιεινό εργασιακό περιβάλλον σχετίζονται με: -Προσκόλληση σε λανθασμένες διατροφικές επιλογές. -Πρόσληψη υπερβολικών θερμίδων από ζάχαρη και ζωικό λίπος. -Χαμηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. -Λιγότερο περπάτημα.
Εργασιακό περιβάλλον Μη υγιείς εργαζόμενοι vs. Υγιείς εργαζόμενοι Αποδοτικότητα : 6 / 10 Αποδοτικότητα 8.5 / 10 Διατροφή υψηλή σε λίπος, Υπερβαρότητα και παχυσαρκία Ορθές διατροφικές συνήθειες - φυσιολογικό σωματικό βάρος Χαμηλά επίπεδα ενέργειας και φτωχή συγκέντρωση Υψηλή ενέργεια Προβλήματα ύπνου Πιο προσεκτικοί στην εργασία, χωρίς προβλήματα ύπνου
ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Παράλειψη γευμάτων (γρήγορος ρυθμός ζωής) Κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ και ψυχοφαρμά κων Άγχος στρες -κατάθλιψη Μολυσμένο περιβάλλον Κληρονομικές ή χρόνιες ασθένειες 12
Περιβάλλον της Διατροφής Σήμερα Ποικιλία και αφθονία των τροφίμων Δεν τρώμε για να ικανοποιήσουμε την φυσική πείνα, α λλά και για να επικαλύψουμε το άγχος, την κατάθλι ψη, και την πλήξη, το καθημερινό ΣΤΡΕΣ!!! Συναισθηματική σίτιση Προσπαθεί να καλύψει το εσωτερικό κενό και να υποστ ηρίξει το σύστημα ανταμοιβής.
Τοξική εργασία Τοξική Διατροφή!
Συγκεκριμένα: Ζάχαρη Καφεΐνη Αλάτι(Νάτριο) Λευκό αλεύρι Τρόφιμα φτωχά σε βιταμίνες και ανόργανα συστατικά Αποδυναμώνουν την αντίσταση του σώματος να ανταποκριθεί στο καθημερινό στρες.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Οι άνθρωποι ξοδεύουν 8 ώρες στην εργασία το οποίο ισοδυναμεί με το 50-70 % της ημερήσιας ενέργειας. 1 γεύμα 2 snacks Έχουν πρόσβαση και διαθεσιμότητα τροφών από : Καφέ,καντίνα,εστιατόρια Τροφή στα meetings - events Ποια επιλογή υποστηρίζει μια υγιεινή διατροφή; 2014 Regents of the University of Minnesota. All rights reserved.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Όχι μόνο ΤΙ ΤΡΩΜΕ αλλά ΠΩΣ ΤΡΩΜΕ έχει επίδραση στην υγεία. Γρήγορη διατροφή:έλλειψη προσοχής και συναισθηματικής πληρότητας Το μέγεθος της μερίδας επηρεάζει το πόσο θα φάμε επειδή είναι εκεί : παρορμητικές αποφάσεις για διατροφή. Αποσπασματικό φαγητό όταν τρέχω, ενώ εργάζομαι δεν διαμορφώνει σωστές συμπεριφορές και διατροφική ρουτίνα 2014 Regents of the University of Minnesota. All rights reserved.
ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΤΙ ΤΡΩΩ ; Οι καταναλωτές επιλέγουν τροφές με βάση: Γνώση Προσωπική άποψη Κοινωνική επιρροή Φυσικό περιβάλλον Διαθεσιμότητα τροφίμων Wansink B, (2007) Environment and Behavior 2014 Regents of the University of Minnesota. All rights reserved.
Γεύματα Εργασίας
Λανθασμένες διατροφικές επιλογές Διατροφή υψηλή σε κορεσμένο λίπος καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα Η περίσσεια σακχάρων καταστρέφει τα αποθέματα βιταμινών κυρίως του συμπλέγματος Β Η υπερβολική καφεΐνη ενεργοποιεί: συμπαθητικό - νευρικό σύστημα (υπερένταση ) Χρόνιο στρες καταστρέφει τις βιταμίνες B & C (χρήσιμες για την ελαστικότητα των αγγείων)
Anti-stress Διατροφή στην εργασία
Καλύτερες επιλογές Αύξηση της ελαστικότητας των αγγείων Διατήρηση Φυσιολογικού Βάρους Προστασία από τη φλεγμονή: κορτιζόλης Ρύθμιση ορμονών (ινσουλίνη) Σωστή λειτουργία των νεφρών Επιδιόρθωση εκφυλίσεων Ορθή φυσιολογία του σώματος
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Με ποιον τρόπο µπορούν οι εργοδότες να προσφέρουν υγιεινές επιλογές ; Στην καντίνα του χώρου εργασίας, καθώς και στη βελτίωση της θρεπτικής,αξίας των γευµάτων της καντίνας; Ποια µέτρα µπορούν να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν τη σωµατική άσκηση κατά τη διάρκεια των διαλειµµάτων; «ΕΥ ΚΙΝΗΣΙΣ»
Αλλάζω τον τρόπο που σκέφτομαι Άσκηση & Διατροφή Καθιστικό τρόπο ζωής Κερδίζω Υ Γ Ε Ι Α!
ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΤΗ ΜΑΖΙΚΗ ΣΙΤΙΣΗ Πληροφόρηση των καταναλωτών, συμπεριλαμβανόμενης της αναγραφής πληροφοριών στην ετικέτα του προϊόντος. Εκπαίδευση παρόχων εστίασης(σύνθεση των τροφίμων, δυνατότητα επιλογής υγιεινών τροφών, μέγεθος των μερίδων) προώθηση και διαφήμιση ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΖΩΗΣ WHO,European platform for diet and exercise in workplace
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Επισήμανση τροφίμων Ανασύσταση τροφίμων Ποικιλία διαθέσιμων προϊόντων με επαρκή διατροφική αξία και ποιότητα Μέγεθος των μερίδων
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Προώθηση των τοπικών προϊόντων με ταυτόχρονη προβολή των διατροφικών πλεονεκτημάτων αυτών Ποικιλία υγιεινών τροφών, με μεγαλύτερη προσφορά σε τρόφιμα με υψηλή διατροφική αξία (φρέσκα φρούτα λαχανικά), στα σημεία πώλησης.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ Διατροφική εκπαίδευση των καταναλωτών Εφαρμογή προγραμμάτων διατροφικής αγωγής και αλλαγή του τρόπου ζωής μέσα από ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ αποκλειστικά στους χώρους εργασίας.
Συμπεράσματα Αναγνωρίζεται πλέον η σημασία μιας ολιστικής προσέγγισης στην ανάπτυξη και τον σχεδιασμό πολιτικών για τη Διατροφή, την Άσκηση και την Υγεία. Η ποιότητα ζωής των πολιτών και τα ζητήματα συμπεριφορών υγείας αποτελούν κατ εξοχήν πεδίο εφαρμογής πολιτικών πρόληψης που μπορούν σταδιακά να μειώσουν σημαντικά και αποτελεσματικά την εξάπλωσή των χρόνιων ασθενειών και τις αρνητικές οικονομικές συνέπειές τους, για τη Δημόσια Υγεία. Με το κόστος της πρόληψης να είναι πολύ χαμηλότερο από τις τρέχουσες δαπάνες θεραπείας = ΚΕΡΔΙΖΟΥΜΕ ΟΛΟΙ!
Σας ευχαριστώ Dr.Άννα Παπαγεωργίου