Ολοκληρωμένο Σχέδιο Αςτικήσ Ανάπτυξησ

Ολοκληρωμένο Σχέδιο Αςτικήσ Ανάπτυξησ Δήμοσ Ιωαννιτών Μάιος 2010 «θ αναςυγκρότθςθ και βιώςιμθ οικονομικι και κοινωνικι ανάπτυξθ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ»

Πίνακασ περιεχομένων Ειςαγωγι... 1 Ψα Λωάννινα... 5 Δθμογραφικά Χτοιχεία... 5 Απαςχόλθςθ και Ψοπικι Σικονομία... 6 Υεριβάλλον και Υοιότθτα Ηωισ... 7 Λςτορικά Χτοιχεία... 8 Σριοκζτθςθ περιοχισ παρζμβαςθσ και τεκμθρίωςθ τθσ επιλογισ... 11 Βαςικά Χαρακτθριςτικά... 11 Δθμογραφικά ςτοιχεία... 15 Χριςθ Ξτιρίων... 18 Σικονομία και Απαςχόλθςθ... 19 Υρωτογενισ τομζασ... 21 Δευτερογενισ τομζασ... 21 Ψριτογενισ τομζασ... 23 Απαςχόλθςθ... 26 Φυςικό Υεριβάλλον... 28 Υεριβαλλοντικά Υροβλιματα... 28 Ωποδομζσ... 29 Σδικό Δίκτυο... 29 Υλατείεσ, πεηόδρομοι, ποδθλατόδρομοι, χϊροι ςτάκμευςθσ... 30 Ϊδρευςθ Αποχζτευςθ Υεριοχισ ΣΧΑΑ... 32 Υολιτιςμόσ... 33 Πνθμεία Υεριοχισ ΣΧΑΑ... 33 Πουςεία, Φορείσ Υολιτιςμοφ ςτθν Υεριοχι ΣΧΑΑ... 34 Ξοινωνικζσ Ωποδομζσ... 35 Δομζσ Υρόνοιασ (Υαιδικοί Χτακμοί, ΞΑΥΘ, Υρωτοβάκμια και δευτεροβάκμια εκπαίδευςθ)... 35 i

Ακλθτιςμόσ... 36 Χυμπεράςματα... 37 Χτρατθγικι και ςτόχοι του ΣΧΑΑ... 39 SWOT Analysis... 39 Χτοχοκεςία... 42 Υεριεχόμενο και αναμενόμενα αποτελζςματα του ΣΧΑΑ... 45 Ψεχνικζσ Υεριγραφζσ Ζργων... 50 Ειδικά Χαρακτθριςτικά Ζργων... 75 Χρθματοδοτικό ςχζδιο του ΣΧΑΑ... 87 Υαράρτθμα Λ: Υίνακεσ... 89 Υαράρτθμα ΛΛ: Ψεχνικά Δελτία Υροτεινόμενων Υράξεων... 113 Ευρετήριο Πινάκων Υίνακασ 1: Τρια περιοχϊν... 13 Υίνακασ 2: Υλθκυςμόσ κατά φφλο... 15 Υίνακασ 3: Υλθκυςμόσ κατά ομάδεσ θλικιϊν: ποςοςτιαία ςφνκεςθ... 16 Υίνακασ 4: Πζςθ Θλικία & Δείκτθσ Γιρανςθσ... 17 Υίνακασ 5: Ξάτοικοι ανά κτίριο... 18 Υίνακασ 6: Επιχειριςεισ Υεριοχισ Υαρζμβαςθσ... 19 Υίνακασ 7: ενοδοχειακό Δυναμικό Υεριοχισ Υαρζμβαςθσ... 26 Υίνακασ 8: Χυςχζτιςθ ζργων με ειδικοφσ ςτόχουσ... 48 Υίνακασ 9: Χρονοπρογραμματιςμόσ ζργων... 85 Υίνακασ 10: Υλθκυςμόσ κατά ομάδεσ θλικιϊν... 91 Υίνακασ 11: Υλθκυςμόσ θλικίασ 6 ετϊν και άνω κατά επίπεδο εκπαίδευςθσ... 92 Υίνακασ 12: Υλθκυςμόσ θλικίασ 6 ετϊν και άνω κατά επίπεδο εκπαίδευςθσ (ποςοςτιαία ςφνκεςθ)... 93 ii

Υίνακασ 13: Ξτίρια κατά χριςεισ ι προοριςμόσ χριςεων (αποκλειςτικι και μικτι)... 94 Υίνακασ 14: Ξτίρια κατά χριςεισ ι προοριςμόσ χριςεων (αποκλειςτικι και μικτι) (ςυνζχεια)... 95 Υίνακασ 15: Ξτίρια κατά χριςεισ ι προοριςμόσ χριςεων (αποκλειςτικι και μικτι) - ποςοςτιαία ςφνκεςθ... 96 Υίνακασ 16: Ξτίρια κατά χριςεισ ι προοριςμόσ χριςεων (αποκλειςτικι και μικτι) - ποςοςτιαία ςφνκεςθ *ςυνζχεια+... 97 Υίνακασ 17: ενοδοχεία Υεριοχισ Υαρζμβαςθσ... 98 Υίνακασ 18: Σικονομικά Ενεργόσ Υλθκυςμόσ ανά κλάδο οικονομικισ δραςτθριότθτασ... 99 Υίνακασ 19: Σικονομικά Ενεργόσ Υλθκυςμόσ ανά κλάδο οικονομικισ δραςτθριότθτασ - % ςφνκεςθ... 101 Υίνακασ 20: Σικονομικά ενεργόσ πλθκυςμόσ κατά κζςθ ςτο επάγγελμα... 103 Υίνακασ 21: Σικονομικά ενεργόσ πλθκυςμόσ κατά κζςθ ςτο επάγγελμα - % ςφνκεςθ... 103 Υίνακασ 22: Λεράρχθςθ του οδικοφ δικτφου τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ... 104 Υίνακασ 23: Οειτουργικι κατάταξθ του οδικοφ δικτφου τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ... 105 Υίνακασ 24: Ξυκλοφοριακοί φόρτοι του οδικοφ δικτφου τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ... 107 Υίνακασ 25: Ψμιματα Υνευματικοφ Ξζντρου περιοχισ ΣΧΑΑ... 107 Υίνακασ 26: Δθμοτικοί Βρεφονθπιακοί και Υαιδικοί Χτακμοί περιοχισ ΣΧΑΑ... 108 Υίνακασ 27: Ρθπιαγωγεία περιοχισ ΣΧΑΑ... 108 Υίνακασ 28: Δθμοτικά Χχολεία περιοχισ ΣΧΑΑ... 109 Υίνακασ 29: Γυμνάςια περιοχισ ΣΧΑΑ... 109 Υίνακασ 30: Οφκεια περιοχισ ΣΧΑΑ... 110 Υίνακασ 31: ΞΑΥΘ Διμου Λωαννιτϊν περιοχισ ΣΧΑΑ... 110 Υίνακασ 32: Γραφεία Ακλθτικϊν φορζων περιοχισ ΣΧΑΑ... 110 iii

Ευρετήριο Εικόνων και Διαγραμμάτων Εικόνα 1: Θ Υεριοχι Υαρζμβαςθσ... 11 Εικόνα 2: Σι οκτϊ ενότθτεσ τθσ Υεριοχισ Υαρζμβαςθσ... 13 Εικόνα 3: Υλατείεσ και Υεηόδρομοι Υεριοχισ ΣΧΑΑ... 31 Εικόνα 4: Χχολεία Υεριοχισ ΣΧΑΑ... 36 Εικόνα 5: Χάρτθσ προτεινόμενων ζργων... 49 Εικόνα 6: Άποψθ τθσ οδοφ Υαπάηογλου... 51 Εικόνα 7: Υάρκο Οικαρίτςια... 53 Εικόνα 8: Άποψθ τθσ παιδικισ χαράσ... 55 Εικόνα 9: Αρχιτεκτονικι μελζτθ "Ταςθσ"... 56 Εικόνα 10: Χάρτθσ προτεινόμενων ζργων: (α) πεηοδρομιςεισ-αναπλάςεισ, (β) ανάπλαςθ πάρκου Οικαρίτςια, (γ) ανάπλαςθ κτιρίου "Ταςισ" και περιβάλλοντοσ χϊρου... 57 Εικόνα 11: Άποψθ παιδικισ χαράσ (Άλςοσ)... 59 Εικόνα 12: Άποψθ παιδικοφ ςτακμοφ... 61 Εικόνα 13: Χάρτθσ προτεινόμενων ζργων (α) ακλθτικϊν εγκαταςτάςεων μικρισ κλίμακασ, (β) χϊρων φροντίδασ παιδιϊν... 63 Εικόνα 14: Χάρτθσ προτεινόμενου ζργου... 64 Εικόνα 15: Άποψθ πλατείασ Χατηι... 65 Διάγραμμα 1: Επιχειριςεισ Υαροχισ Ωπθρεςιϊν... 20 Διάγραμμα 2: Εμπορικζσ επιχειριςεισ... 20 Διάγραμμα 3: Επιχειριςεισ Υεριοχισ Υαρζμβαςθσ... 20 Διάγραμμα 4: ΣΕΥ κατά κλάδο οικονομικισ δραςτθριότθτασ... 27 iv

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Ειςαγωγή Χτο ΕΧΥΑ, ο μακροπρόκεςμοσ ςτόχοσ που ζχει τεκεί για τθν ανάπτυξθ των ελλθνικϊν πόλεων είναι «θ ςυνοχι του χώρου και θ βιώςιμθ κοινωνικι και οικονομικι ανάπτυξθ, που δε ςτερεί από τισ μελλοντικζσ γενιζσ το δικαίωμα τθσ επιλογισ». Θ βιϊςιμθ αςτικι ανάπτυξθ αφορά ςτο ςφνολο των αςτικϊν κζντρων τθσ χϊρασ, όπωσ οι πρωτεφουςεσ των νομϊν και τα λοιπά αςτικά κζντρα. Θ βιωςιμότθτα των αςτικϊν κζντρων αναφζρεται τόςο ςτθ λειτουργικότθτα τουσ με τθν ζννοια τθσ αντιμετϊπιςθσ των ελλείψεων που πολλά από αυτά παρουςιάηουν ωσ προσ τισ υποδομζσ τουσ, όςο και ςτθν οικονομικι τουσ βιωςιμότθτα με τθν ζννοια ενόσ ανταγωνιςτικοφ παραγωγικοφ προτφπου ςε ςυνδυαςμό με τθν αποτελεςματικι διοίκθςθ τουσ. Χαρακτθριςτικά ςτοιχεία τθσ αςτικισ πολιτικισ ςτθ νζα περίοδο είναι θ πρόςβαςθ των πολιτϊν ςτθν εργαςία, ςτθν εκπαίδευςθ, ςτισ υπθρεςίεσ και ςτθν ψυχαγωγία, το αναβακμιςμζνο φυςικό και πολιτιςτικό περιβάλλον, θ δυναμικι και ανταγωνιςτικι οικονομικι ανάπτυξθ, οι καινοτόμεσ επιχειρθματικζσ δραςτθριότθτεσ και θ παροχι κοινωνικϊν υπθρεςιϊν μζςω μιασ εκςυγχρονιςμζνθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ. Θ ςτρατθγικι ανάπτυξθσ των αςτικϊν κζντρων ςτο ΕΧΥΑ αναπτφςςεται ωσ ςυνδυαςμόσ των παρακάτω ςτοιχείων: πολυκεντρικότθτα ενίςχυςθ των τάςεων δικτφωςθσ μεταξφ αςτικϊν κζντρων βελτίωςθ και ανάπτυξθ των υποδομϊν και περιοριςμόσ τθσ αςτικισ διάχυςθσ αειφορικι ανάπτυξθ των πόλεων (αφξθςθ πραςίνου και κοινοχριςτων χϊρων, ολοκλθρωμζνεσ υποδομζσ αςτικϊν εξυπθρετιςεων, αςτικζσ αναπλάςεισ, δίκτυα πεηοδρόμων και ποδθλατοδρόμων, μείωςθ των οικιακϊν αποβλιτων) αντιμετϊπιςθ των κοινωνικϊν προβλθμάτων ςτα αςτικά κζντρα βελτίωςθ τθσ πλθροφόρθςθσ ςχετικά με τισ εξελίξεισ ςτα αςτικά κζντρα. Για να εξαςφαλιςτεί θ επίτευξθ των ςτόχων του ΕΧΥΑ κακϊσ και ο ολοκλθρωμζνοσ χαρακτιρασ των παρεμβάςεων αςτικισ ανάπτυξθσ, προωκείται θ υλοποίθςθ τθσ ςτρατθγικισ του ΕΧΥΑ και των ΥΕΥ για τθ βιϊςιμθ αςτικι ανάπτυξθ μζςω του ςχεδιαςμοφ και τθσ εφαρμογισ Σλοκλθρωμζνων Χχεδίων Αςτικισ Ανάπτυξθσ (ΣΧΑΑ). Ξάκε ΣΧΑΑ κα πρζπει να προςδιορίηει με ςαφινεια τουσ γενικοφσ και ειδικοφσ του ςτόχουσ και προτεραιότθτεσ, τθ χωρικι εμβζλεια του, τισ δράςεισ του, το φορζα υλοποίθςθσ και τισ διαδικαςίεσ αξιολόγθςθσ εφαρμογισ χρθματοδότθςθσ διαχείριςθσ. Ξάκε ΣΧΑΑ κα πρζπει να περιλαμβάνει μια ομάδα αλλθλοςχετιηόμενων δράςεων που κα εφαρμοςκοφν ςε μια κακοριςμζνθ περιοχι παρζμβαςθσ με ςκοπό τθν προςταςία και τθν αειφόρο ανάπτυξθ του φυςικοφ και δομθμζνου περιβάλλοντοσ, τθν οικονομικι ευθμερία, τθν βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ ηωισ ςτθν πόλθ, τθν αναηωογόνθςθ των ιδιαίτερα υποβακμιςμζνων γειτονιϊν, τθν πρόνοια για τθν κοινωνικι ςυνοχι και τθν αποφυγι των φαινομζνων κοινωνικοφ αποκλειςμοφ, τθσ δεδομζνθσ αςτικισ περιοχισ ενϊ ιδιαίτερθ 1

ΕΛΧΑΓΩΓΘ ζμφαςθ κα πρζπει να δίνεται και ςτθν προβολι τθσ ιδιαίτερθσ ταυτότθτασ τθσ πόλθσ ςτθ βάςθ τθσ πολιτιςμικισ αναγνϊριςθσ και τθσ ςφνδεςθσ κοινοτιτων και πολιτιςμϊν. Θ μεκοδολογικι προςζγγιςθ για τθν υλοποίθςθ του ΣΧΑΑ είναι: Ξαταγραφι τθσ υφιςτάμενθσ κατάςταςθσ Φυςιογνωμία περιοχισ, πλθκυςμιακι χωροταξικι οικονομικι κατάςταςθ SWOT analysis Ανάλυςθ των ςυγκριτικϊν πλεονεκτθμάτων και μειονεκτθμάτων τθσ περιοχισ, των ευκαιριϊν και των απειλϊν Υροςδιοριςμόσ ςτόχων και ςτρατθγικϊν του ΣΧΑΑ Δ.Λωαννιτϊν κακϊσ και προτεινόμενων δράςεων/ζργων Ξατευκφνςεισ & προτεραιότθτεσ του ςχεδίου αςτικισ ανάπτυξθσ ςυμβατότθτα με το Επιχειρθςιακό Χχζδιο και το ΓΥΧ του διμου, το Φυκμιςτικό Χχζδιο αλλά και το ΕΧΥΑ παρουςίαςθ αναπτυξιακϊν παρεμβάςεων αξιολόγθςθ ΣΧΑΑ ςυνκετικι προςζγγιςθ προτεινόμενων αναπτυξιακϊν δράςεων, Χρονοδιάγραμμα υλοποίθςθσ των πράξεων, Ψα ολοκλθρωμζνα ςχζδια κα πρζπει να αποτελοφν «ενότθτεσ ζργων» ςτθν βάςθ ποςοτικϊν και ποιοτικϊν κριτθρίων ανάλογα με τα ειδικά χαρακτθριςτικά των περιοχϊν με ενεργι εμπλοκι Φορζων τοπικισ κλίμακασ. 2

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Διαβοφλευςθ με φορείσ και κατοίκουσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ Σριςτικοποίθςθ του Σλοκλθρωμζνου Χχεδίου Αςτικισ Ανάπτυξθσ του Διμου Λωαννιτϊν. Χκοπόσ του Σλοκλθρωμζνου Χχεδίου Αςτικισ Ανάπτυξθσ του Διμου Λωαννιτϊν είναι θ αναςυγκρότθςθ και βιϊςιμθ οικονομικι και κοινωνικι ανάπτυξθ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ μζςω τθσ: αιςκθτικισ και λειτουργικισ αναβάκμιςθσ του οικιςτικοφ περιβάλλοντοσ, κοινωνίασ τθσ πλθροφορίασ, ενίςχυςθσ τθσ τοπικισ οικονομίασ, διαφφλαξθσ του Υολιτιςμοφ προϊκθςθσ του Ακλθτιςμοφ ενίςχυςθ τθσ Ξοινωνικισ Υρόνοιασ. Πε ςυνολικό προχπολογιςμό 15.213.500,00, ςτο Χχζδιο προτείνονται ζργα για τθν ολοκλθρωμζνθ αςτικι ανάπτυξθ τθσ περιοχισ του ΔΔ Λωαννίνων που περικλείεται από τισ οδοφσ: Ξαλπακίου - 8θσ Περαρχίασ Οεωφόροσ Γ. Υαπανδρζου Υατριάρχου Ευαγγελίδου Υλατεία Παβίλθ Ξαραμανλι Εκνικισ Αντιςτάςεωσ Γαριβάλδθ Πετςόβου Αγ. Παρίνασ Λατρίδου Ππιηανίου ΞΑ Φεβρουαρίου Ξενάν Πεςςαρζ Οεωφόροσ Δομπόλθ Χουλίου Χπφρου Οάμπρου Πεγάλου Αλεξάνδρου Οεωφόροσ Πακρυγιάννθ (μζχρι ςυναντιςεωσ με οδό Ξαλπακίου). Ψο ΣΧΑΑ δομείται ςε τρία μζρθ: Χτο πρϊτο μζροσ οριοκετείται θ περιοχι παρζμβαςθσ, αναλφονται τα βαςικά χαρακτθριςτικά τθσ και τεκμθριϊνεται θ επιλογι τθσ, αφοφ ζχει γίνει μια ςφντομθ αναφορά ςτθν πόλθ των Λωαννίνων. 3

ΕΛΧΑΓΩΓΘ Χτο δεφτερο μζροσ, όπου γίνεται θ SWOT ανάλυςθ και τίκενται τα βαςικά αναπτυξιακά ηθτιματα τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ, κακορίηονται θ ςτρατθγικι και οι ςτόχοι του ΣΧΑΑ. Ψζλοσ, ςτο τρίτο μζροσ παρουςιάηονται αναλυτικά οι δράςεισ του ΣΧΑΑ, το χρονοδιάγραμμα και το χρθματοδοτικό ςχιμα. 4

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Τα Ιωάννινα Ψα Λωάννινα είναι θ πρωτεφουςα και θ μεγαλφτερθ πόλθ του νομοφ Λωαννίνων και τθσ Θπείρου και βρίςκονται ςτο βορειοδυτικό τμιμα τθσ θπειρωτικισ Ελλάδασ, ςτο κζντρο του ομϊνυμου λεκανοπεδίου και ςε υψόμετρο 480μ. Θ απόςταςθ από τθν Ακινα, διαμζςου Φίου, είναι 435 χλμ. και διαμζςου Ψρικάλων- Πετςόβου 533χλμ. Από τθν Υάτρα απζχουν 261 χλμ. ενϊ με τθν ολοκλιρωςθ τθσ Εγνατίασ Σδοφ το λιμάνι τθσ Θγουμενίτςασ απζχει μόλισ 45 λεπτά και θ Κεςςαλονίκθ πλζον μόνο 2 ϊρεσ και 15 1 (περίπου 260 χλμ). Ψζλοσ, θ απόςταςθ από τα ελλθνοαλβανικά ςφνορα είναι 65 χλμ.. Θ ανάπτυξθ τθσ πόλθσ των Λωαννίνων διαχζεται ςε μια ευρφτερθ περιοχι που ςυνιςτά το οικιςτικό ςυγκρότθμα Λωαννίνων, ςτο οποίο από διοικθτικι άποψθ εντάςςονται οι Διμοι Λωαννιτϊν, Ππιηανίου, Ανατολισ, Υαμβϊτιδασ, Υεράματοσ, Υαςςαρϊνοσ, Εκάλθσ και θ Ξοινότθτα Ριςου Λωαννίνων (Απόφαςθ Ωπουργοφ ΥΕ.ΧΩ.ΔΕ. με αρικμ. 45362/2-11-2005, ΦΕΞ 1247Δ /18-11-2005). Τλθ αυτι θ περιοχι αποτελεί το ευρφτερο αςτικό ςφςτθμα με κζντρο τθν πόλθ των Λωαννίνων που αποτελεί τον πυρινα του πολεοδομικοφ ςυγκροτιματοσ. Ψο 2001 ο πραγματικόσ πλθκυςμόσ του οικιςτικοφ ςυγκροτιματοσ ανερχόταν ςε 108.086 κατοίκουσ και ο μόνιμοσ πλθκυςμόσ ςε 113.163 κατοίκουσ. Χφμφωνα με το εγκεκριμζνο Υεριφερειακό Υλαίςιο Χωροταξικοφ Χχεδιαςμοφ, τα Λωάννινα ωσ πρωτεφουςα Υεριφζρειασ χαρακτθρίηονται οικιςμόσ 1ου επιπζδου. Πε δεδομζνθ τθ γεωγραφία και τθ χωροταξία τθσ Θπείρου και του Ρ. Λωαννίνων, τα Λωάννινα παίηουν ρόλο κζντρου τόςο περιφερειακοφ όςο και τοπικοφ επιπζδου καλφπτοντασ εξυπθρετιςεισ και των δφο επιπζδων. Ψα Λωάννινα είναι ζδρα Υεριφζρειασ, Ρομοφ, Ανϊτατου Εκπαιδευτικοφ Λδρφματοσ, τμθμάτων Ψεχνολογικοφ Εκπαιδευτικοφ Λδρφματοσ, Υανεπιςτθμιακοφ Ροςοκομείου, Γενικοφ Ρομαρχιακοφ Ροςοκομείου και βεβαίωσ όλων των υπθρεςιϊν που λειτουργοφν ςε επίπεδο ζδρασ Υεριφζρειασ και Ρομοφ. Τλεσ αυτζσ οι λειτουργίεσ είναι υπερτοπικισ ςθμαςίασ και επθρεάηουν χωρικά το ςφνολο του οικιςτικοφ ςυγκροτιματοσ. Βάςει τθσ διοικθτικισ αναδιάρκρωςθσ του Χχεδίου Λ. Ξαποδίςτριασ (Ρ. 2539/97), ο Διμοσ Λωαννιτϊν αποτελείται από 5 Δθμοτικά Διαμερίςματα (Δ.Δ.): Λωαννίνων, Εξοχισ, Παρμάρων, Ρεοχωρόπουλου και Χταυρακίου. Ζδρα του Διμου αποτελεί θ πόλθ των Λωαννίνων που ςυνιςτά το Δ.Δ. Λωαννίνων. Δημογραφικά Στοιχεία Θ ςυνολικι ζκταςθ του Διμου ανζρχεται ςε 49.800 ςτρζμματα και αντιπροςωπεφει το 1% τθσ ςυνολικισ ζκταςθσ του Ρομοφ Λωαννίνων. Υρόκειται για μια περιοχι πεδινι κατά το μεγαλφτερο μζροσ τθσ. Πε βάςθ τθν απογραφι του 2001, ο μόνιμοσ πλθκυςμόσ του Διμου ανζρχεται ςε 75.550 κατοίκουσ, που αντιπροςωπεφει το 65% του πλθκυςμοφ του 1 http://www.egnatia.eu/page/default.asp?id=46&la=1 5

ΨΑ ΛΩΑΡΡΛΡΑ Απαςχόλθςθ και Ψοπικι Σικονομία Οεκανοπεδίου, 41,2% του Ρομοφ και 19,8% τθσ Υεριφζρειασ. Σ Διμοσ κατζχει τθν πρϊτθ κζςθ όςον αφορά ςτο πλθκυςμιακό μζγεκοσ ανάμεςα ςτουσ 28 Διμουσ και τισ 13 κοινότθτεσ του Ρομοφ. Αν και το ΔΔ Λωαννίνων ςυγκεντρϊνει ςχεδόν το 85% του πλθκυςμοφ του Διμου, από τα μζςα τθσ δεκαετίασ του 1990 και μετά αρχίηει να παγιϊνεται θ τάςθ προαςτικοποίθςθσ τθσ πόλθσ των Λωαννίνων, θ οποία ςυνεχίηεται ςιμερα με εντονότερουσ ρυκμοφσ. Πε βάςθ τα αποτελζςματα τθσ απογραφισ του 2001, ο πλθκυςμόσ του Διμου Λωαννιτϊν παρουςιάηεται ανιςοβαρισ ωσ προσ το φφλο, με το ποςοςτό ςυμμετοχισ των γυναικϊν ςτο ςυνολικό πλθκυςμό να είναι εμφανϊσ μεγαλφτερο από το ποςοςτό των αντρϊν (53,02% ζναντι 46,98%), γεγονόσ που απζχει πολφ από τθν εικόνα που παρουςιάηει θ κατανομι του πλθκυςμοφ κατά φφλο ςτο Ρομό, τθν Υεριφζρεια και ςυνολικά τθν Χϊρα. Ψα ποςοςτά για τισ ενότθτεσ αυτζσ είναι για τουσ άρρενεσ περίπου 49,50% και για τισ κιλεισ 50,50% αντίςτοιχα. Θ διαφοροποίθςθ αυτι, μπορεί να αποδοκεί ςτο ςχετικά μεγάλο μζγεκοσ τθσ ομάδασ των φοιτθτϊν-ςπουδαςτϊν τθσ πόλθσ λόγω του Υανεπιςτθμίου. Για τον ίδιο λόγο παρατθρείται μεγάλθ ςυγκζντρωςθ τθσ θλικιακισ ομάδασ 15-24 ετϊν Απαςχόληςη και Τοπική Οικονομία Σ ενεργόσ πλθκυςμόσ του Διμου Λωαννιτϊν ανερχόταν το 2001 ςε 31.973 άτομα και του Ρομοφ ςε 62.357 άτομα και αντιπροςϊπευαν το 45,54% και το 36,63% του πλθκυςμοφ του Διμου και του Ρομοφ αντιςτοίχωσ. Ψο ίδιο ζτοσ τα ποςοςτά ανεργίασ ιταν υψθλότερα ςτο Διμο Λωαννιτϊν (13%), ςε ςχζςθ με το ςφνολο του Ρομοφ και τα αντίςτοιχα τθσ Υεριφζρειασ Θπείρου και του ςυνόλου τθσ χϊρασ (12,6%, 12,3% και 11,1% αντίςτοιχα). Θ δε διάρκρωςθ τθσ απαςχόλθςθσ εντόσ του Διμου διαφοροποιείται ςε ςχζςθ με αυτι που εμφανίηει θ Υεριφζρεια και το ςφνολο τθσ χϊρασ: ο πρωτογενισ τομζασ είναι αμελθτζοσ, ο δευτερογενισ ςυγκεντρϊνει το 18% τθσ απαςχόλθςθσ ενϊ ο τριτογενισ τομζασ ζχει ςυντριπτικι υπεροχι με 75%. Χφμφωνα με ςτοιχεία του Χχεδίου Χωροταξικισ Σργάνωςθσ του Ρομοφ Λωαννίνων (2002), εντόσ των ορίων του Διμου Ιωαννιτϊν δραςτθριοποιοφνται 5.662 επιχειριςεισ ςτο ςφνολο των κλάδων των οικονομικϊν δραςτθριοτιτων, από τισ οποίεσ το 31,33% απαςχολοφνται ςτο λιανικό εμπόριο, το 13% ςτον κλάδο των εςτιατορίων και των ξενοδοχείων και ζνα ιςόποςο ποςοςτό 6,64% ςτο χονδρικό εμπόριο και τισ καταςκευζσ. Τςον αφορά τθ βιομθχανία και τθ βιοτεχνία κυριαρχεί ο κλάδοσ τθσ καταςκευισ επίπλων με ποςοςτό 3,64% επί του ςυνόλου των επιχειριςεων, ακολουκεί αυτόσ των τροφίμων και ποτϊν (3,07%) και ο κλάδοσ τθσ καταςκευισ μεταλλικϊν προϊόντων με ποςοςτό 1,96%. Χτον τομζα του τουριςμοφ ο Διμοσ Λωαννιτϊν ςυγκεντρϊνει από άποψθ μεγεκϊν (εξυπθρετιςεισ, υποδομζσ και κλίνεσ) τον κφριο όγκο ςε επίπεδο Ρομοφ. Λδιαίτερα αναπτυγμζνοσ τα τελευταία χρόνια, και με δυνατότθτεσ περαιτζρω ανάπτυξθσ μελλοντικά παρουςιάηεται ο ςυνεδριακόσ (λόγω τθσ λειτουργίασ του Υανεπιςτθμίου) και πολιτιςτικόσ τουριςμόσ. Θ πλειονότθτα των ξενοδοχειακϊν μονάδων ανικει ςτθν κατθγορία των δφο αςτζρων. Επιπλζον, ςτον κλάδο των τουριςτικϊν και ταξιδιωτικϊν γραφείων, θ πόλθ των 6

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Λωαννίνων ςυγκεντρϊνει ςχεδόν το ςφνολο των επιχειριςεων που δραςτθριοποιοφνται ςτο νομό. Ωσ προσ τισ μεταφορζσ, θ προςβαςιμότθτα ζχει βελτιωκεί ςθμαντικά ιδίωσ με τθν καταςκευι τθσ Εγναντίασ Σδοφ, τθ ηεφξθ Φίου-Αντιρρίου, τθν καταςκευι του νζου λιμανιοφ ςτθν Θγουμενίτςα και τθ ηεφξθ του Ακτίου με τθν Υρζβεηα, ενιςχφεται ο δυτικόσ άξονασ τθσ χϊρασ και θ Ιπειροσ μπορεί να αναδειχκεί ςε κόμβο Διευρωπαικϊν Δικτφων ςτθν Ανατολικι και Δυτικι Πεςόγειο. Τςον αφορά τον τομζα των υπθρεςιϊν, θ πόλθ των Λωαννίνων δεδομζνου ότι είναι θ πρωτεφουςα τθσ Υεριφζρειασ, είναι θ ζδρα του ςυνόλου των δθμόςιων υπθρεςιϊν και ςυγκεκριμζνα ςτθν πόλθ εδρεφουν θ Υεριφερειακι Διοίκθςθ, θ Ρομαρχιακι Αυτοδιοίκθςθ, θ Δ.Σ.Ω., το Ψελωνείο, το Επιμελθτιριο Λωαννίνων, ο Σ.Α.Ε.Δ., θ Υυροςβεςτικι Ωπθρεςία, Ψράπεηεσ κ.ά. Επιπλζον, θ πόλθ είναι θ ζδρα του Ρανεπιςτθμίου Ιωαννίνων κακϊσ και οριςμζνων τμθμάτων του Ψ.Ε.Λ. Θπείρου τα οποία ακολουκοφν δυναμικι πορεία με γνϊμονα τθν υψθλισ ςτάκμθσ διδαςκαλία ςε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Ψόςο το Υανεπιςτιμιο Λωαννίνων όςο και τα τμιματα του Τ.Ε.Ι. Θπείρου προςφζρουν υπθρεςίεσ διαπεριφερειακισ εμβζλειασ. Χτον τομζα τθσ υγείασ υπάρχουν δυο νοςοκομεία τα οποία εξυπθρετοφν τισ ανάγκεσ του νομοφ αλλά και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ: το Υανεπιςτθμιακό Γενικό Ροςοκομείο Λωαννίνων, το οποίο ιδρφκθκε το 1990, με δυναμικότθτα ςιμερα 882 κλινϊν ανεπτυγμζνο ςε ζκταςθ 68.000 τ.μ. και το Υεριφερειακό Γενικό Ξρατικό Ροςοκομείο «Χατηθκϊςτα», το οποίο ιδρφκθκε το 1970 με δυναμικότθτα ςιμερα 465 κλινϊν. Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωήσ Αυτό που χαρακτθρίηει τθν πόλθ των Λωαννίνων και κατ επζκταςθ τθν ευρφτερθ περιοχι ΣΧΑΑ Δ.Λωαννιτϊν, είναι θ λίμνθ Υαμβϊτιδα. Ψα τμιματα τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ που γειτνιάηουν με τθ λίμνθ είναι θ Υλατεία Παβίλθ ςτθν περιοχι του «Πϊλου», το Υάρκο Ξάτςαρθ ςτθν περιοχι τθσ «Χκάλασ», όπωσ και κάποια τμιματα των οδϊν Ξ. Ξαραμανλι, Διονυςίου ςτθν ευρφτερθ περιοχι του «Πϊλου» και Γαριβάλδθ, Πετςόβου ςτθν περιοχι «Υαλαιά Ψαμπάκικα Χκάλα». Ωπάρχει Ειδικόσ Φορζασ Διαχείριςθσ τα τελευταία χρόνια για τθ λίμνθ ενϊ με τθν ΞΩΑ 22943/03 (ΦΕΞ 649/Δ/25-06-2003) 2 χαρακτθρίςτθκε ωσ περιοχι οικοανάπτυξθσ 3. Επιπλζον θ λίμνθ ζχει χαρακτθριςτεί με διάφορεσ Ωπουργικζσ αποφάςεισ ωσ «τόποσ ιδιαίτερου φυςικοφ κάλουσ» ενϊ ςυνδζεται άρρθκτα με ιςτορικζσ ςτιγμζσ και παραδόςεισ του νεότερου Ζλλθνα. Χθμαντικά περιβαλλοντικά προβλιματα που εντοπίηονται ςτθν περιοχι μελζτθσ ςχετίηονται με τον ςπουδαιότερο φυςικό πόρο τθσ, δθλαδι τθ Οίμνθ Υαμβϊτιδα. Θ ρφπανςθ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ και κυρίωσ των υδάτων τθσ Οίμνθσ Υαμβϊτιδασ προζρχεται ςε 2 Ψροποποιικθκε με τθν ΞΩΑ 46003/03 (ΦΕΞ1250/Δ/26-11-03) 3 http://www.ekby.gr/ekby/el/pp_main_el.html#oikoanaptixi 7

ΨΑ ΛΩΑΡΡΛΡΑ Λςτορικά Χτοιχεία ςθμαντικό ποςοςτό από ανκρωπογενείσ δραςτθριότθτεσ (αςτικά λφματα, οικιακά απορρίμματα, εκροζσ αγροτικϊν αποβλιτων). Ιςτορικά Στοιχεία Σι πρϊτεσ ενδείξεισ ανκρϊπινθσ δραςτθριότθτασ ςτθν περιοχι των Λωαννίνων εντοπίηονται από τθν Υαλαιολικικι Εποχι (πριν 38.000 χρόνια). Αυτό ζχει αποδειχκεί από τα λίκινα εργαλεία που βρζκθκαν ςτο ςπιλαιο τθσ Ξαςτρίτςασ. Πζχρι το 12 ο αιϊνα θ πόλθ των Λωαννίνων περιορίηεται κυρίωσ μζςα ςτθν περιοχι του Ξάςτρου. Εκεί ηοφςαν όλεσ οι τάξεισ τθσ πόλθσ, ακόμα και θ εμπορικι τάξθ. Από το 13 ο αιϊνα και μετά θ πόλθ εξελίςςεται ςε ςυνοικίεσ. Επομζνωσ, προςεγγιςτικά και με βάςθ κυρίωσ τισ υπάρχουςεσ λιγοςτζσ ιςτορικζσ μαρτυρίεσ μποροφμε να ποφμε ότι εκείνο τον αιϊνα (13 οσ ) πρωτοκατοικοφνται κάποια τμιματα τθσ πόλθσ. Ψον 14ο αιϊνα οι ςυνοικίεσ καταλαμβάνουν τθν περιοχι του ςθμερινοφ ιςτορικοφ κζντρου. Ψο 1611, θ αποτυχία τθσ επανάςταςθσ του Διονυςίου του Φιλοςόφου ζχει ωσ ςυνζπεια να εκδιωχκεί ο χριςτιανικόσ πλθκυςμόσ από το Ξάςτρο. Αυτό είχε ςαν αποτζλεςμα να επεκτακοφν οι εκτόσ του Ξάςτρου ςυνοικίεσ, οι οποίεσ οργανϊνονται κυρίωσ κατά μικοσ ενόσ άξονα Β-Ρ που τισ ενϊνει με το κζντρο. Ψότε κατοικικθκαν οι ςυνοικίεσ Υλάτανοσ και Αρχιμανδρειό και οι φτωχογειτονιζσ των βυρςοδεψείων κοντά ςτθ ςκάλα. Χτουσ μετζπειτα αιϊνεσ, θ πόλθ επεκτάκθκε ελάχιςτα πζραν τθσ περιοχισ του ΣΧΑΑ. Επιπλζον, μόνο το τμιμα τον Αμπελοκιπων (Βορειοδυτικά τθσ οδοφ Βορείου Θπείρου) και θ περιοχι τθσ Ξιάφασ κατοικικθκαν πολφ πιο μετά (τον 20 ο αιϊνα). Ψο 1670, ο Ψοφρκοσ περιθγθτισ Εβλιά Ψςελεμπι, βρίςκει τα Γιάννενα ςε μεγάλθ ακμι. Ψθν εποχι αυτι τα Γιάννενα ζχουν 4.000 ςπίτια και περίπου 20.000 κατοίκουσ. Χτο Ξάςτρο κατοικοφν μόνο μουςουλμάνοι, χωριςμζνοι ςε τζςςερισ ςυνοικίεσ, οι αρχζσ τθσ πόλθσ και του Χαντηακίου (Ρομοφ). Θ πόλθ ζχει 37 ςυνοικίεσ: 18 μουςουλμανικζσ, 14 χριςτιανικζσ, 4 ςυνοικίεσ Εβραίων και μια ςυνοικία Γφφτων. Ψα ςπίτια, μικρά μεγάλα είναι λικόκτιςτα και ςκεπαςμζνα με κεραμίδια. Από πολλοφσ ταξιδιϊτεσ περιθγθτζσ δίνονται πλθροφορίεσ για τθ μεγάλθ ζκταςθ τθσ πόλθσ, που είναι δυςανάλογθ με τον πλθκυςμό τθσ, κακϊσ και για τθ κζςθ και τθν πυκνότθτα των «μαχαλάδων». Πια πρϊτθ εξιγθςθ είναι θ μεγάλθ επιφάνεια των οκωμανικϊν οικοπζδων, ςε ςυνδυαςμό με τθν επίςθσ μεγάλθ ζκταςθ που κατείχαν τα διάςπαρτα ςτθν πόλθ οκωμανικά νεκροταφεία. Ωπάρχουν επίςθσ αρκετοί υπαίκριοι χϊροι: πλατείεσ, ςταυροδρόμια με δθμόςια πθγάδια, τηαμιά με ευρφ περίβολο. Σ 18οσ αιϊνασ είναι θ περίοδοσ τθσ μεγαλφτερθσ ακμισ των Λωαννίνων. Θ πόλθ γνωρίηει τεράςτια οικονομικι, κοινωνικι και πνευματικι άνκθςθ (αγορζσ, παλάτι ςτα Οικαρίτςια, ςχολεία), με αποκορφφωμα, βζβαια, τθν περίοδο τθσ διακυβζρνθςθσ του Αλι Υαςά, οπότε τα Γιάννενα αποκτοφν και διεκνι πολιτικι προβολι. Χτισ αρχζσ του 19ου αιϊνα, τα Γιάννινα ιταν μια πόλθ με 1700-2000 ςπίτια ελλθνικά, περίπου 1000 τουρκικά και 100-300 εβραϊκά. Ζτςι, θ πόλθ του 19ου αιϊνα ζφταςε ςε ζκταςθ που διατιρθςε ςχεδόν μζχρι το 1960 περίπου. Ψο εμπορικό κζντρο τθσ πόλθσ αναπτφχκθκε κατά μικοσ των αξόνων ειςόδου ςε αυτιν, και κυρίωσ του κεντρικοφ άξονα με κατεφκυνςθ βορρά-νότου. Θ αγορά τθν εποχι τθσ ακμισ 8

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν τθσ πόλθσ άρχιηε λίγο ζξω από το Ξάςτρο και ζφτανε ωσ τον Αγ. Ρικόλαο. Ψο παηάρι διζκετε ποικιλία εργαςτθρίων, μάλλον αυςτθρά οργανωμζνων ςτο χϊρο, ςφμφωνα με τισ οικονομικζσ - διοικθτικζσ δομζσ τθσ Σκωμανικισ αυτοκρατορίασ. Θ πυρκαγιά του 1820 ιταν καταςτρεπτικι για πολλά κρθςκευτικά μνθμεία τθσ περιοχισ. Σι χριςτιανικζσ εκκλθςίεσ (εκτόσ από το Αρχιμανδρείο και τθν Αγία Αικατερίνθ, που τισ ζςωςαν οι αμπελϊνεσ που τισ περιζβαλαν), πολλά οκωμανικά τεμζνθ και θ ςυναγωγι αποτεφρϊκθκαν. Χιμερα, από τα πολυάρικμα μουςουλμανικά τεμζνθ που υπιρχαν ςτθν περιοχι μελζτθσ ςϊηεται αυτό τθσ Ξαλοφτςιανθσ. Ψο 1869, μετά τθν εκτεταμζνθ καταςτροφι τθσ αγοράσ και τθσ γφρω περιοχισ από τον φιλοπρόοδο Φαςιμ Υαςά, θ αγορά επεκτάκθκε προσ το Βορρά και εμφανίηεται και δεφτεροσ ανεξάρτθτοσ εμπορικόσ πυρινασ ςτθν περιοχι τθσ Ξαλοφτςιανθσ. Θ επζμβαςθ αυτι, αν και από πολεοδομικι άποψθ δεν πρζπει να κεωρείται δραςτικι, ςυνζβαλε ςθμαντικά ςτθν ανανζωςθ τθσ κτιριακισ υποδομισ του εμπορικοφ κζντρου. Χτθ δεκαετία του 1870 δθμιουργείται θ αγορά των Λωαννίνων που, ςε μζγιςτο βακμό, διατθρείται μζχρι ςιμερα. Ψα νζα Χάνια, 24 τον αρικμό, οικοδομικθκαν με τθν ίδια περίπου λειτουργικι αρχι που χαρακτιριηε και τα προθγοφμενα. Οειτοφργθςαν μζχρι τα τζλθ τθσ δεκαετίασ του 1960, αλλά από τότε, φκίνουν και ςιμερα διατθροφνται οριςμζνα με άλλεσ χριςεισ. Ψα περιςςότερα τα ςυναντάμε ςε περιοχζσ που είχαν, και ζχουν, ζντονθ εμπορικι κίνθςθ (κυρίωσ ςτθν οδό Ανεξαρτθςίασ). Παηί με τα χάνια άρχιςαν να κτίηονται τθν ίδια εποχι και το άλλο είδοσ επαγγελματικϊν χϊρων, οι ςτοζσ. Εκείνθ τθν εποχι γεωμετρικό ςχζδιο ςτθ διαίρεςθ των ςυνοικιϊν τθσ πόλθσ δεν υπιρχε. Θ διαμόρφωςθ των οδικϊν χαράξεων ρυκμίηεται κυρίωσ από τθν κατάτμθςθ και τον τρόπο οικοπεδοποίθςθσ του αςτικοφ εδάφουσ. Ψο πρϊτο Διάταγμα για το Χχζδιο Υόλθσ εκδόκθκε το 1934. Από τότε μζχρι τθν δεκαετία του 1980 θ πόλθ επεκτάκθκε ελάχιςτα: το 1948 ςτθν περιοχι τθσ Ξιάφασ, το 1971 ςτθν περιοχι των Αμπελοκιπων και το 1979 ζνα μικρό τρίγωνο ςτθν περιοχι Βελιςςαρίου. 9

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Οριοθέτηςη περιοχήσ παρέμβαςησ και τεκμηρίωςη τησ επιλογήσ. Θ Υεριοχι Υαρζμβαςθσ του Σλοκλθρωμζνου Χχεδίου Αςτικισ Ανάπτυξθσ του Διμου Λωαννιτϊν, ςφμφωνα με τθν 473/2009 απόφαςθ του Δθμοτικοφ Χυμβουλίου, οριοκετείται από τισ οδοφσ: Ξαλπακίου - 8θσ Περαρχίασ Οεωφόροσ Γ. Υαπανδρζου Υατριάρχου Ευαγγελίδου Υλατεία Παβίλθ Ξαραμανλι Εκνικισ Αντιςτάςεωσ Γαριβάλδθ Πετςόβου Αγ. Παρίνασ Λατρίδου Ππιηανίου ΞΑ Φεβρουαρίου Ξενάν Πεςςαρζ Οεωφόροσ Δομπόλθ Χουλίου Χπφρου Οάμπρου Πεγάλου Αλεξάνδρου Οεωφόροσ Πακρυγιάννθ (μζχρι ςυναντιςεωσ με οδό Ξαλπακίου). Βαςικά Χαρακτηριςτικά Θ περιοχι παρζμβαςθσ αποτελεί μια ενιαία πολεοδομικι ενότθτα με μικτό χαρακτιρα: οικιςτικό αλλά και εμπορικό. Πζχρι τθν οικιςτικι ανάπτυξθ τθσ πόλθσ ςτθν αρχι τθσ δεκαετίασ του 1990, οπότε και άρχιςε θ ζντονθ επζκταςθ τθσ προσ τα νότια (Οαςπότοποσ Βοτανικόσ και Ρεοχωρόπουλο), αποτελοφςε τθν κυρίωσ περιοχι κατοικίασ των Λωαννίνων. Χφμφωνα με τθν τελευταία απογραφι, ο πλθκυςμόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ανζρχεται ςε 38.947 κατοίκουσ ςυγκεντρϊνοντασ το 51,6% του πλθκυςμοφ του Διμου. Θ «καρδιά» τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ είναι το ςτενά διοικθτικό κζντρο τθσ πόλθσ: εδϊ δεςπόηουν το Δθμαρχιακό, Ρομαρχιακό και Δικαςτικό Πζγαρο, το Αςτυνομικό Πζγαρο, θ Περαρχία, το κτίριο του κεντρικοφ Ψαχυδρομίου, το παλιό ξενοδοχείο Μλιον αλλά και το κεντρικό ρολόι τθσ πόλθσ, θ κεντρικι πλατεία και θ «Ταςθ». Αν και εδϊ βρίςκεται θ πλειοψθφία των διοικθτικϊν υπθρεςιϊν, οι πολφβουοι δρόμοι του διοικθτικοφ κζντρου δεν θςυχάηουν ποτζ: Εικόνα 1: Θ Ρεριοχι Ραρζμβαςθσ 11

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Βαςικά Χαρακτθριςτικά είναι το ςθμείο αναφοράσ τθσ πόλθσ, το ςθμείο ςυνάντθςθσ των κατοίκων, το ςταυροδρόμι των κεντρικϊν δρόμων ειςόδων τθσ πόλθσ. Γφρω από το ςτενά διοικθτικό κζντρο εμφανίηονται οι μεγαλφτερεσ ςυγκεντρϊςεισ εμπορικϊν καταςτθμάτων και κατά κφριο λόγο ςτθν περιοχι που περικλείεται από τισ οδοφσ: Οεωφ. Δωδϊνθσ, Χατηι Υελερζν, Βαμβζτςου, Αγ. Παρίνασ, Πθτροπόλεωσ, Ανεξαρτθςίασ, Ξαραϊςκάκθ, Βαλαωρίτου, 28 θσ Σκτωβρίου, Φϊτου Ψηαβζλλα, Πιχαιλ Αγγζλου, Χαρ. Ψρικοφπθ, Χρυςοςτόμου Χμφρνθσ, Ραπ. Ηζρβα και Ξαποδιςτρίου. Σι δρόμοι αυτοί οριοκετοφν το ςθμερινό εμπορικό κζντρο τθσ πόλθσ, όπου και ςυγκεντρϊνεται το 56,8% των επιχειριςεων τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ και το 39,6% των επιχειριςεων που εδρεφουν ςτον Διμο. Υριν από μερικά χρόνια, το ευρφτερο κζντρο των Λωαννίνων ςυγκζντρωνε και τθν πλειοψθφία των καταςτθμάτων ψυχαγωγίασ τθσ πόλθσ. Ωςτόςο, τθν τελευταία δεκαετία θ μεγαλφτερθ ςυγκζντρωςθ καταςτθμάτων ψυχαγωγίασ παρατθρείται πλζον ςτο ιςτορικό κζντρο (Ανεξαρτθςίασ, Χτοά Οιαμπζθ, Ξαλάρθ, πλατεία Παβίλθ, Γ. Ελιγιά, Γαριβάλδθ). Ψο μεγαλφτερο μζροσ του ιςτορικοφ κζντρου τθσ πόλθσ ανικει ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ του Σλοκλθρωμζνου Χχεδίου Αςτικισ Ανάπτυξθσ του Διμου Λωαννίτων. Ξφριο γνϊριςμα τθσ περιοχισ ιταν τα χάνια και οι ςτοζσ, τα οποία ςιμερα ζχουν αλλάξει επαγγελματικι χριςθ. Χτο ιςτορικό κζντρο, και κυρίωσ ςτθν οδό Ανεξαρτθςίασ, ζχουν ζδρα ςιμερα και θ πλειοψθφία μιασ ςειράσ επαγγελμάτων τα οποία φκίνουν και απειλοφνται με εξαφάνιςθ: είναι τα παραδοςιακά επαγγζλματα όπωσ τςαγγάρθδεσ, ςαμαράδεσ, αργυροχρυςοχόοι, καλατηιδεσ κλπ για τα οποία κάποτε θ περιοχι ιταν ξακουςτι. Θ πρόοδοσ ωςτόςο τθσ τεχνολογίασ και θ άνοδοσ του βιοτικοφ επιπζδου ζχουν οδθγιςει τα επαγγζλματα αυτά ςε φκίνουςα πορεία. Θ υπόλοιπθ περιοχι παρζμβαςθσ εκτείνεται βορειοδυτικά και νότια του εμπορικοφ και του ιςτορικοφ κζντρου. Ππορεί να χωριςκεί ςε ζξι ενότθτεσ: Βορειοδυτικά τθσ οδοφ Β. Θπείρου ωσ τα βόρεια όρια τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ (Αμπελόκθποι), Πεταξφ των οδϊν Παυρογιάννθ, Υαφλου Πελά και Γ. Υαπανδρζου ωσ τα όρια του Λςτορικοφ Ξζντρου, Ρότια τθσ οδοφ Βορείου Θπείρου ωσ το Οφκειο τθσ Ηωςιμαίασ Χχολισ, Από το Οφκειο τθσ Ηωςιμαίασ ωσ τα δυτικά όρια του εμπορικοφ κζντρου, Πεταξφ των οδϊν Χουλίου, Δομπόλθσ και Δωδϊνθσ ωσ τα νότια όρια του εμπορικοφ κζντρου, και Ανατολικά τθσ Οεωφ. Δωδϊνθσ, νότια του εμπορικοφ κζντρου και ωσ τα όρια τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ (Ξενάν Πεςςαρζ και ΞΑ Φεβρουαρίου) Σ διαχωριςμόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ςε οχτϊ ενότθτεσ *βλ. Εικόνα 2+ ζγινε για λόγουσ καλφτερθσ παρουςίαςθσ και ανάλυςθσ, τα δε όρια τοποκετικθκαν με γνϊμονα τον ςχθματιςμό διευρυμζνων «γειτονιϊν». Τπωσ κα φανεί και ςτθν μετζπειτα ανάλυςθ, οι οχτϊ ενότθτεσ παρουςιάηουν τα ίδια βαςικά γνωρίςματα και προβλιματα. εχωρίηει από επιχειρθματικισ άποψθσ το εμπορικό κζντρο, με υψθλότερθ αναλογία κτιρίων για επαγγελματικι χριςθ και μεγαλφτερο ποςοςτό εργοδοτϊν μεταξφ του οικονομικά ενεργοφ πλθκυςμοφ. 12

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν 1 3 Εικόνα 2: Οι οκτϊ ενότθτεσ τθσ Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ 2 8 4 7 5 6 Ρίνακασ 1: Πρια περιοχϊν Σνομαςία Υεριοχισ Τρια Υεριοχισ Υεριοχι 1 (κόκκινο) Υεριοχι 2 (μπλε) Υεριοχι 3 (πράςινο) Υεριοχι 4 (πορτοκαλί) Υεριοχι 5 (μαφρο) Υεριοχι 6 (καφζ) Υεριοχι 7 Εμπορικό Ξζντρο (κίτρινο) Υεριοχι 8 Λςτορικό Ξζντρο (ανοιχτό πράςινο) Ξαλπακίου Οεωφόροσ Πακρυγιάννθ Πεγ. Αλεξάνδρου Β. Θπείρου 8 θσ Περαρχίασ Οεωφόροσ Υαπανδρζου Υατριάρχου Ευαγγελίδου Αγ. Ρικολάου Φιλικισ Εταιρείασ Υαφλου Πελά Παυρογιάννθ Β. Θπείρου Πεγ. Αλεξάνδρου Ευεργετϊν Ηίννθ Υαφλου Πελά Παυρογιάννθ Ευεργετϊν Ηίννθ Υαφλου Πελά Ξαραϊςκάκθ Βαλαωρίτου Χταδίου Ψηαβζλα Πιχαιλ Αγγζλου Χαρ. Ψρικοφπθ Χρ. Υάτςθ Χπφρου Οάμπρου Πεγ. Αλεξάνδρου Χρ. Υάτςθ Χουλίου Δομπόλθ Οεωφ. Δωδϊνθσ Ξαποδιςτρίου Ραπ. Ηζρβα Χρυςοςτ. Χμφρνθσ Υάργθσ Οεωφ. Δωδϊνθσ Χατηι Υελερζν Βαμβζτςου ΞΑ Φεβρουαρίου Ξενάν Πεςςαρζ Οεωφ. Δωδϊνθσ Χατηι Υελερζν Βαμβζτςου Αγ. Παρίνασ Πθτροπόλεωσ Ανεξαρτθςίασ Ξαραϊςκάκθ Βαλαωρίτου Χταδίου Φϊτου Ψηαβζλλα Πιχαιλ Αγγζλου Χαρ. Ψρικοφπθ Χ. Χμφρνθσ Ραπ. Ηζρβα Ξαποδιςτρίου Λεράρχου Γερβαςίου Πθτροπόλεωσ Ανεξαρτθςίασ Φιλικισ Εταιρείασ Οουκι Ακρίτα Αγίου Ρικολάου Υατριάρχου Ευαγγελίδου Υλατεία Παβίλθ Ξαραμανλι Εκνικισ Αντιςτάςεωσ Γαριβάλδθ Πετςόβου 13

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Βαςικά Χαρακτθριςτικά Σι κφριοι οδικοί άξονεσ τθσ πόλθσ, οι οποίοι διαπερνοφν ολόκλθρθ τθν περιοχι παρζμβαςθσ είναι: Από ΒΔ προσ ΡΑ: o Πακρυγιάννθ Υατατοφκου Βθλαρά 28θσ Σκτωβρίου Ππιηανίου ΞΑ Φεβρουαρίου, o 8θσ Περαρχίασ Γ. Υαπανδρζου Ξουντουριϊτου Γ. Ελιγιά Γαριβάλδθ Αρχ. Πακαρίου Από Ρ προσ Β: o Ο. Δωδϊνθσ Αβζρωφ Από Ρ προσ ΒΔ: o Δομπόλθ Χουλίου Χπ. Οάμπρου Πεγ. Αλεξάνδρου Χτρ. Πακρυγιάννθ Σ τελευταίοσ άξονασ, που ςυνδζει τισ δφο ειςόδουσ τθσ πόλθσ, μετά τθν καταςκευι του περιφερειακοφ δρόμου των Λωαννίνων δεν δζχεται πλζον τόςο μεγάλθ κυκλοφορία. Επιπλζον, με τθν παράδοςθ τθσ Ξενάν Πεςςαρζ κα δθμιουργθκεί ζνασ επιπλζον άξονασ ςτθν πόλθ, που κα αποςυμφοριςει το κζντρο κακϊσ κα ςυνδζει το ανατολικό με το νότιο άκρο τθσ πόλθσ. Χφμφωνα με τισ τελευταίεσ μετριςεισ κυκλοφοριακοφ φόρτου 4, οι μεγαλφτεροι φόρτοι παρατθροφνται ςτισ οδοφσ Δωδϊνθσ (42.700 οχιματα/24ϊρο ςτθ διαςταφρωςθ με τθν Δομπόλθ), Β. Θπείρου (35.300 οχιματα/24ϊρο) και Γ. Υαπανδρζου (29.800 οχιματα/24ϊρο). Επιπλζον, ςτα όρια τθσ περιοχισ υπάρχει θ Οίμνθ Υαμβϊτιδα και το περιαςτικό αιςκθτικό δάςοσ. Αν και δεν αποτελοφν μζροσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ του ΣΧΑΑ του Δ. Λωαννίτων, είναι αναγκαία μια ςφντομθ αναφορά κακϊσ και οι δφο αυτοί ςθμαντικοί περιβαλλοντικοί πόροι ζχουν «διαμορφϊςει» τθν πόλθ των Λωαννίνων και αςκοφν μια ςθμαντικότατθ επιρροι ςτθν κακθμερινι ηωι των κατοίκων τθσ πόλθσ. Πε τθν ΞΩΑ 22943/03 (ΦΕΞ 649/Δ/25-06-2003) θ λίμνθ Ραμβϊτιδα χαρακτθρίςτθκε ωσ περιοχι οικοανάπτυξθσ. Επιπλζον, με τθν υπουργικι απόφαςθ Φ31/4425/212/75 (ΦΕΞ 266/Β/21-03-1977) ζχει χαρακτθριςτεί ωσ «τόποσ ιδιαίτερου φυςικοφ κάλουσ». Είναι άξιο αναφοράσ το γεγονόσ ότι το 1981 επεκτάκθκαν τα όρια τθσ κιρυξθσ τθσ λίμνθσ των Λωαννίνων ωσ Ψόπου Λδιαίτερου Φυςικοφ Ξάλλουσ. Θ επζκταςθ αυτι περιλαμβάνει «ιςτορικά» τμιματα τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ, τα οποία διατθροφν τον παραδοςιακό τουσ χαρακτιρα και κρίνονται ότι ζχουν ανάγκθ ειδικισ προςταςίασ. Χυγκεκριμζνα, τα τμιματα αυτά περιλαμβάνουν τισ περιοχζσ: Ροτιοδυτικά του φρουρίου, ηϊνθ οριηόμενθ από τθν ακτι, τθν οδό Πετςόβου, τθν οδό Ηαλοκϊςτα μζχρι ςυναντιςεωσ τθσ με τθν οδό Γιαςζφ Ελιγιά Βορειοδυτικά του φρουρίου, ηϊνθ οριηόμενθ από τθν ακτι, τθν οδό Υατριάρχθ Ευαγγελίδθ, τθν οδό Ξουντουριϊτου, μζχρι ςυναντιςεωσ τθσ με τθν οδό Ηάππα. 4 «Χχζδιο Δράςθσ Υεριβαλλοντικοφ Κορφβου Διμου Λωαννιτϊν», Λανουάριοσ 2005 14

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Ψο περιαςτικό δάςοσ τθσ πόλθσ ανακθρφχκθκε ωσ αιςκθτικό το 1976 (ΦΕΞ 306/ΨΑ/1976). Ζχει ζκταςθ 86 εκτάρια και κυριαρχεί θ τραχεία πεφκθ και το κυπαρίςςι. Αποτελεί τον ςθμαντικότερο πνεφμονα πραςίνου τθσ πόλθσ κακϊσ και τόποσ κακθμερινισ άκλθςθσ των Γιαννιωτϊν. Χτα δε όρια του, βρίςκεται το υπαίκριο κζατρο τθσ ΕΘΠ, το οποίο ζχει φιλοξενιςει ςθμαντικότατεσ κεατρικζσ παραςτάςεισ και ςυναυλίεσ. Χθμαντικά περιβαλλοντικά προβλιματα που εντοπίηονται ςτθν περιοχι μελζτθσ ςχετίηονται με τθ Οίμνθ Υαμβϊτιδα. Θ ρφπανςθ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ και κυρίωσ των υδάτων τθσ Οίμνθσ Υαμβϊτιδασ προζρχεται ςε ςθμαντικό ποςοςτό από ανκρωπογενείσ δραςτθριότθτεσ ενϊ ςθμαντικά προβλιματα τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ είναι θ ατμοςφαιρικι ρφπανςθ, ο κόρυβοσ και πικανϊσ θ φωτορρφπανςθ. Τςον αφορά τθν ατμοςφαιρικι ρφπανςθ ςτθν περιοχι μελζτθσ, αυτι οφείλεται τόςο ςτισ κεντρικζσ κερμάνςεισ όςο και ςτθν κίνθςθ των οχθμάτων, οι οποίεσ παράγουν ςθμαντικι ποςότθτα αερίων ρφπων κακϊσ θ περιοχι παρζμβαςθσ δεν χαρακτθρίηεται από βιομθχανίεσ-βιοτεχνίεσ, ςτισ οποίεσ οφείλεται θ ρφπανςθ του λεκανοπεδίου. Ψα οχιματα όμωσ κατά τισ ϊρεσ αιχμισ είναι θ αιτία για τισ αυξθμζνεσ ςυγκεντρϊςεισ ρφπων ςτουσ κεντρικοφσ κυρίωσ άξονεσ τθσ περιοχισ. Δημογραφικά ςτοιχεία Πε βάςθ τθν απογραφι του 2001, ο πραγματικόσ πλθκυςμόσ του Διμου Λωαννιτϊν ανζρχεται ςε 70.203 κατοίκουσ, ενϊ ο μόνιμοσ πλθκυςμόσ είναι 75.550. Ψο δε Δ.Δ. Λωαννίνων ςυγκεντρϊνει πραγματικό πλθκυςμό 61.629 κατοίκουσ (μόνιμοσ πλθκυςμόσ: 67.384 κάτ.), δθλαδι το 87,8% του πλθκυςμοφ του Διμου. Σ μόνιμοσ πλθκυςμόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ανζρχεται ςτουσ 38.947 κατοίκουσ (51,6% του Διμου). Τπωσ φαίνεται και ςτον Υίνακασ 2: Υλθκυςμόσ κατά φφλο, το ποςοςτό των γυναικϊν ςτο πλθκυςμό τθσ περιοχισ είναι μεγαλφτερο από αυτό των αντρϊν, ςυμβαδίηοντασ με τθν κατανομι του πλθκυςμοφ ανά φφλο του Διμου. Σι άντρεσ αντιςτοιχοφν ςτο 46,5% του πλθκυςμοφ τθσ περιοχισ (47,5% ςτο Διμο) ενϊ οι γυναίκεσ ςτο 53,5% (52,5% ςτο Διμο). Ρίνακασ 2: Ρλθκυςμόσ κατά φφλο Σφνολο ϋαρρενεσ Θιλεισ Υεριοχι 1 1.892 912 48,2% 980 51,8% Υεριοχι 2 1.855 869 46,8% 986 53,2% Υεριοχι 3 5.593 2.609 46,6% 2.984 53,4% Υεριοχι 4 7.308 3.393 46,4% 3.915 53,6% Υεριοχι 5 4.809 2.164 45,0% 2.645 55,0% Υεριοχι 6 6.558 3.079 47,0% 3.479 53,0% Εμπορικό Ξζντρο 8.968 4.128 46,0% 4.840 54,0% Λςτορικό Ξζντρο 1.964 946 48,2% 1.018 51,8% Σφνολο Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ 38.947 18.100 46,5% 20.847 53,5% Διμοσ Ιωαννιτϊν 75.550 35.879 47,5% 39.671 52,5% Πθγι: ΓΓ ΕΣΥΕ, απογραφι πλθκυςμοφ 2001 15

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Δθμογραφικά ςτοιχεία Ρυραμίδα Θλικιϊν Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ 80 ετϊν και άνω 65-79 55-64 40-54 25-39 15-24 0-14 -25,0% -15,0% -5,0% 5,0% 15,0% 25,0% Κιλεισ ϋαρρενεσ Χ.Υάτςθ). Εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ, το ποςοςτό των γυναικϊν ςτο πλθκυςμό είναι μεγαλφτερο από αυτό των αντρϊν με ποςοςτά που κυμαίνονται από 51,8% (Αμπελόκθποι και Λςτορικό Ξζντρο) ζωσ 55% (περιοχι μεταξφ Χουλίου Δομπόλθσ Δωδϊνθσ Ξαποδιςτρίου Χε ότι αφορά τθν θλικιακι διάρκρωςθ [Υίνακασ 3+, το 72% του πλθκυςμοφ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ανικει ςτισ παραγωγικζσ θλικίεσ, δθλαδι μεταξφ 15 και 64 ετϊν όςο και ςτο Διμο Λωαννιτϊν. Θ δε θλικιακι ομάδα 25-39 ετϊν, θ πλζον δυναμικι ομάδα και θ βαςικι ομάδα που δθμιουργεί νζεσ ανάγκεσ ςε κατοικία, ςυγκεντρϊνει το 22% του πλθκυςμοφ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ. Εντφπωςθ προκαλεί το χαμθλό ποςοςτό τθσ θλικιακισ ομάδασ 55-64 ετϊν (μόλισ 9,6%), το οποίο μπορεί να αποδοκεί ςτισ ςυνζπειεσ του Β Υαγκοςμίου Υολζμου, τθσ Ξατοχισ και του Εμφυλίου αλλά και ςτθν μετζπειτα εςωτερικι και εξωτερικι μετανάςτευςθ κακϊσ θ θλικιακι αυτι ομάδα, κατά τθν απογραφι του 2001, αποτελείται από τουσ γεννθκζντεσ μεταξφ 1935-1945. Επιπλζον, ςτθν θλικιακι αυτι ομάδα υπάρχει θ τάςθ να απογράφονται ςτον τόπο καταγωγισ τουσ και όχι μόνιμθσ κατοικίασ. Θ θλικιακι ομάδα 0-14 ετϊν ςυγκεντρϊνει το 14% του πλθκυςμοφ ενϊ θ θλικιακι ομάδα 65-79 ετϊν το 11,2%. Χτο Διμο, τα αντίςτοιχα ποςοςτά των δφο αυτϊν θλικιακϊν ομάδων είναι 15,2% και 10,3%. Ρίνακασ 3: Ρλθκυςμόσ κατά ομάδεσ θλικιϊν: ποςοςτιαία ςφνκεςθ 0-4 5-14 15-24 25-39 40-54 55-64 65-79 80 ετϊν και άνω Σφνολο Υεριοχι 1 5,7% 11,5% 17,2% 24,9% 22,9% 7,1% 8,5% 2,2% 100,0% Υεριοχι 2 6,7% 12,1% 16,3% 27,2% 19,7% 7,1% 8,8% 2,0% 100,0% Υεριοχι 3 4,6% 10,1% 18,7% 22,2% 21,4% 9,4% 11,0% 2,7% 100,0% Υεριοχι 4 4,4% 10,1% 18,8% 21,8% 21,5% 9,6% 11,4% 2,4% 100,0% Υεριοχι 5 3,8% 8,9% 19,8% 22,2% 20,4% 10,6% 11,4% 3,0% 100,0% Υεριοχι 6 4,8% 10,0% 19,9% 22,6% 20,9% 8,7% 10,7% 2,4% 100,0% Εμπορικό Ξζντρο 3,7% 8,2% 23,1% 19,7% 19,7% 10,8% 11,7% 3,0% 100,0% Λςτορικό Ξζντρο 3,3% 10,2% 18,5% 20,9% 20,1% 9,4% 14,8% 2,8% 100,0% Σφνολο Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ 4,4% 9,7% 19,9% 21,9% 20,7% 9,6% 11,2% 2,6% 100,0% Διμοσ Ιωαννιτϊν 4,9% 10,4% 19,2% 22,9% 20,8% 9,0% 10,3% 2,5% 100,0% Πθγι: ΓΓ ΕΣΥΕ, απογραφι πλθκυςμοφ 2001 16

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Σ μζςοσ όροσ θλικίασ ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ ανζρχεται ςτα 37,8 ζτθ (37,4 για τουσ άντρεσ και 38,1 για τισ γυναίκεσ) ελαφρϊσ υψθλότερο από τον μζςο όρο θλικίασ των κατοίκων του Διμου (37 ζτθ). Ωσ αποτζλεςμα, ο δείκτθσ γιρανςθσ του πλθκυςμοφ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ είναι μεγαλφτεροσ ςε ςχζςθ με τον αντίςτοιχο δείκτθ για τον Διμο (0,99 και 0,84 αντίςτοιχα) υποδεικνφοντασ ότι ο πλθκυςμόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ είναι γεραςμζνοσ. Ρίνακασ 4: Μζςθ Θλικία & Δείκτθσ Γιρανςθσ Ρεριοχι Μζςθ Δείκτθσ Θλικία Γιρανςθσ Υεριοχι 1 35,6 0,62 Υεριοχι 2 34,8 0,57 Υεριοχι 3 37,8 0,94 Υεριοχι 4 37,8 0,95 Υεριοχι 5 38,6 1,14 Υεριοχι 6 37,0 0,89 Εμπ.Ξζντρο 38,5 1,23 Λςτ.Ξζντρο 39,5 1,31 Ρερ. Ραρζμβαςθσ 37,8 0,99 Διμοσ Ιωαννιτϊν 37,0 0,84 Εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ, κα πρζπει να ςθμειϊςουμε τθν αυξθμζνθ ποςοςτιαία αναλογία των θλικιακϊν ομάδων 0-14 ετϊν (18,9%) και 25-39 ετϊν (27,2%) ςτον πλθκυςμό τθσ περιοχισ 2 (μεταξφ των οδϊν Παυρογιάννθ, Υαφλου Πελά και Γ. Υαπανδρζου), θ οποία ζχει και τον μικρότερο δείκτθ γιρανςθσ (0,57) και τθν μικρότερθ μζςθ θλικία (34,8 ετϊν), και ςτθν περιοχι 1. Σι θλικιακζσ ομάδεσ 15-24 ετϊν και 55-64 ετϊν φαίνεται να προτιμοφν τθν περιοχι του Εμπορικοφ Κζντρου, κακϊσ ςτθν περιοχι αυτι είναι αυξθμζνθ θ ςυμμετοχι τουσ ςε ςχζςθ με τισ άλλεσ περιοχζσ (23,1 και 10,8% αντίςτοιχα), αλλά για διαφορετικοφσ λόγουσ: ςτθν μεν ομάδα 15-24 ετϊν ςυμμετζχουν οι φοιτθτζσ οι οποίοι προτιμοφν τθν διαμονι ςτο κζντρο τθσ πόλθσ ζτςι ϊςτε να είναι εφκολθ θ πρόςβαςθ ςε όλα τα ςθμεία τθσ πόλθσ και τα καταςτιματα ψυχαγωγίασ, θ δε θλικιακι ομάδα 55-64 ετϊν κακϊσ θ περιοχι του κζντρου είναι από τισ παλαιότερεσ ςυνοικίεσ τθσ πόλθσ, ζχουν αγοράςει και εγκαταςτακεί ςε κατοικίεσ τισ οποίεσ δεν εγκαταλείπουν για να μετακομίςουν ςτα ςθμερινά προάςτια. Χτον αντίποδα, τον πλζον γθραςμζνο πλθκυςμό ςυγκεντρϊνει θ περιοχι του Ιςτορικοφ Κζντρου όπου θ ποςοςτιαία ςυμμετοχι τθσ θλικιακισ ομάδασ 65 ετϊν και άνω είναι 17,6% και ο μζςοσ όροσ θλικίασ των κατοίκων είναι 39,5 ετϊν. Χτουσ Υίνακεσ 11 και 12 *βλ. Υαράρτθμα+ αποτυπϊνεται το επίπεδο εκπαίδευςθσ του πλθκυςμοφ ςε απόλυτουσ αρικμοφσ και ποςοςτά αντίςτοιχα. Τπωσ φαίνεται, το μεγαλφτερο ποςοςτό του πλθκυςμοφ τόςο τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ όςο και του Διμου Λωαννιτϊν είναι οι απόφοιτοι μζςθσ εκπαίδευςθσ, με τα ποςοςτά ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ να είναι ελαφρϊσ υψθλότερα (30% και 27,7% αντίςτοιχα). Επιπλζον, και θ αναλογία των πτυχιοφχων ανϊτατων ςχολϊν ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ είναι υψθλότερθ ζναντι του Διμου (16,3 και 14% αντίςτοιχα), αντίκετα με τουσ αποφοίτουσ δθμοτικοφ, τα ποςοςτά των οποίων ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ κινοφνται ςε χαμθλότερα επίπεδα ςε ςχζςθ με τον Διμο (22,2% και 24,6% αντίςτοιχα). Εντόσ τθν περιοχισ παρζμβαςθσ, όπωσ αναμζνεται λόγω του υψθλοφ δείκτθ γιρανςθσ, θ μεγαλφτερθ αναλογία αποφοίτων δθμοτικοφ και τριτάξιου γυμναςίου (27,1% και 13% αντίςτοιχα) και θ χαμθλότερθ των πτυχιοφχων ανϊτατων ςχολϊν (10,4%) εντοπίηονται ςτθν περιοχι του Λςτορικοφ Ξζντρου. 17

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Χριςθ Ξτιρίων Χρήςη Κτιρίων Από τον Υίνακασ 13 ζωσ τον Υίνακασ 16 [βλ. Υαράρτθμα+ παρουςιάηεται θ απογραφι κτιρίων κατά χριςεισ ι προοριςμό χριςεων (αποκλειςτικι και μικτι). Χφμφωνα με τθν τελευταία απογραφι, το 64,2% των κτιρίων τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ χρθςιμοποιοφνται αποκλειςτικά ωσ κατοικία ζναντι 73,9% ςτο ςφνολο του Διμου Λωαννιτϊν ενϊ τα κτίρια με αποκλειςτικι ι κφρια μικτι χριςθ ωσ κατοικία αποτελοφν περίπου το 85%. Ψα χαμθλότερα ποςοςτά χριςθσ κτιρίων ωσ κατοικίεσ, εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ εντοπίηονται, όπωσ είναι αναμενόμενο, ςτισ περιοχζσ του Εμπορικοφ και του Λςτορικοφ Ξζντρου (63 και 68,8% αντίςτοιχα) ενϊ το υψθλότερο ςτθν περιοχι 3 (μεταξφ των οδϊν Βορείου Θπείρου, Πεγ. Αλεξάνδρου, Ευεγερτϊν, Ηίννθ, Υαφλου Πελά και Παυρογιάννθ) το οποίο αγγίηει το 100% (98,2%). Ρίνακασ 5: Κάτοικοι ανά κτίριο Ρλθκυςμόσ Κτίρια με αποκλειςτικι ι κφρια χριςθ κατοικία Κάτοικοι ανά κτίριο με αποκλειςτικι ι κφρια χριςθ κατοικία Υεριοχι 1 1.892 209 9,1 Υεριοχι 2 1.855 208 8,9 Υεριοχι 3 5.593 579 9,7 Υεριοχι 4 7.308 597 12,2 Υεριοχι 5 4.809 320 15,0 Υεριοχι 6 6.558 1.078 6,1 Εμπορικό Ξζντρο 8.968 558 16,1 Λςτορικό Ξζντρο 1.964 446 4,4 Ρεριοχι Ραρζμβαςθσ 38.947 3.995 9,7 Διμοσ Ιωαννιτϊν 75.550 11.708 6,5 Πθγι: Επεξεργαςία Ομάδασ Μελζτθσ Υαρά τθν ςχεδόν αποκλειςτικι χριςθ τθσ περιοχισ αυτισ ωσ κατοικία, δεν είναι και θ πιο πυκνοκατοικθμζνθ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ. Αν και το Εμπορικό Κζντρο ζχει τθν μικρότερθ αναλογία κτιρίων με αποκλειςτικι ι κφρια μικτι χριςθ κατοικία, εμφανίηει τον μεγαλφτερο μζςο όρο κατοίκων ανά κτίριο με αποκλειςτικι ι κφρια μικτι χριςθ κατοικία: 16,1 κάτοικοι *Υίνακασ 5]. Αντίκετα, θ περιοχι τθσ Ξιάφασ-Ξαλοφτςιανθσ (θ οποία ζχει το δεφτερο μεγαλφτερο ποςοςτό κτιρίων με αποκλειςτικι ι κφρια μικτι χριςθ κατοικία) ζχει μόνο 6,1 κατοίκουσ ανά κτίριο με αποκλειςτικι ι κφρια μικτι χριςθ κατοικία. Θ μεγάλθ αυτι διαφορά μπορεί να αποδοκεί τόςο ςτθν πυκνότερθ δόμθςθ του κζντρου όςο και ςτα μεγαλφτερα φψθ των κτιρίων. Ωςτόςο, θ περιοχι με τθν μικρότερθ αναλογία κατοίκων ανά κτίριο με αποκλειςτικι ι κφρια μικτι χριςθ κατοικία είναι το Λςτορικό Ξζντρο με 4,4 κατοίκουσ Αντίκετα, αποκλειςτικά ωσ καταςτιματα-γραφεία χρθςιμοποιείται το 7,9% των κτιρίων ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ και το 4,5% ςτον Διμο. Θ υψθλι εμπορικι-επαγγελματικι χριςθ κτιρίων ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ οφείλεται ςτισ περιοχζσ του εμπορικοφ και του ιςτορικοφ κζντρου όπου χρθςιμοποιοφνται αποκλειςτικά για καταςτιματα-γραφεία το 20,8% και 19,4% αντίςτοιχα των κτιρίων των περιοχϊν. Τπωσ είναι φυςικό, υψθλό ποςοςτό κτιρίων ζχουν μικτι χριςθ με δευτερεφουςα χριςθ καταςτιματα-γραφεία. Ψα κτίρια με δευτερεφουςα χριςθ καταςτιματα-γραφεία είναι ςαφϊσ περιςςότερα από τα κτίρια με αποκλειςτικι χριςθ καταςτιματα γραφεία: 18

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν αποτελοφν το 20,9% των κτιρίων ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ ζναντι 12,1% ςτον Διμο. Εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ, τα ποςοςτά αυτά παρουςιάηουν ζντονεσ διακυμάνςεισ: το υψθλότερο (39,8) εντοπίηεται ςτθν περιοχι του Εμπορικοφ Ξζντρου ενϊ το χαμθλότερο (6,6) ςτθν περιοχι 6 (μεταξφ των οδϊν ΞΑ Φεβρουαρίου, Ξενάν Πεςςαρζ, Δωδϊνθσ, Χατηι Υελερζν και Βαμβζτςου). Χτουσ Αμπελόκθπουσ και ςτθν περιοχι 2 (μεταξφ των οδϊν Παυρογιάννθ, Υαφλου Πελά και Γ. Υαπανδρζου), το ζνα τρίτο περίπου των κτιρίων ζχουν ωσ δευτερεφουςα χριςθ καταςτιματα-γραφεία (31,5 και 36,3% αντίςτοιχα) ενϊ ςτισ υπόλοιπεσ περιοχζσ το ποςοςτό των κτιρίων με αποκλειςτικι ι δευτερεφουςα χριςθ ωσ κατάςτθμα-γραφείο κυμαίνεται μεταξφ 17-19%. Οικονομία και Απαςχόληςη Χτθν περιοχι παρζμβαςθσ δραςτθριοποιοφνται ςυνολικά 2.463 επιχειριςεισ από τισ 3.534 επιχειριςεισ που εδρεφουν εντόσ των ορίων του Διμου Λωαννιτϊν οι οποίεσ ανικουν ςτον δευτερογενι και τριτογενι τομζα. Από τισ 2.463 οι 580 ανικουν ςτον δευτερογενι τομζα ενϊ οι 1883 ςτον τριτογενι από τισ οποίεσ οι 773 είναι εμπορικζσ επιχειριςεισ και οι 1110 επιχειριςεισ παροχισ υπθρεςιϊν ςφμφωνα με το μθτρϊο του Επιμελθτθρίου Λωαννίνων (θμερομθνία ενθμζρωςθσ: 1/10/2009). Χυγκεκριμζνα ςφμφωνα και με τθν ανάλυςθ των περιοχϊν ςτο πλαίςιο του παρόντοσ ςχεδίου οι επιχειριςεισ κατατάςςονται ςτισ περιοχζσ ςφμφωνα με τον παρακάτω πίνακα: Ρίνακασ 6: Επιχειριςεισ Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ Υεριοχι Υαρζμβαςθσ Επιχειριςεισ δευτερογενι τομζα Εμπορικζσ επιχειριςεισ Επιχειριςεισ παροχισ υπθρεςιϊν Χφνολο Πεξηνρή 1 35 35 54 124 Πεξηνρή 2 46 47 51 144 Πεξηνρή 3 30 32 59 121 Πεξηνρή 4 34 42 106 182 Πεξηνρή 5 46 29 69 144 Πεξηνρή 6 54 31 96 181 Δκπνξηθό Κέληξν 304 523 572 1.399 Ηζηνξηθό Κέληξν 31 34 103 168 Σύλνιν Πεξηνρήο Παξέκβαζεο 580 773 1.110 2.463 Πθγι: Επιμελθτιριο Ιωαννίνων / Επεξεργαςία Ομάδασ Μελζτθσ Τπωσ παρατθρείται και από τον παραπάνω πίνακα θ μεγαλφτερθ πλειοψθφία των επιχειριςεων βρίςκεται ςτθν περιοχι του εμπορικοφ κζντρου. Χυγκεκριμζνα όςον αφορά τον δευτερογενι τομζα από τισ 580 επιχειριςεισ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ποςοςτό 53% 19

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Σικονομία και Απαςχόλθςθ Διάγραμμα 2: Εμπορικζσ επιχειριςεισ βρίςκεται ςτο εμπορικό κζντρο ενϊ οι υπόλοιπεσ επιχειριςεισ είναι μοιραςμζνεσ ςτισ περιοχζσ περίπου με το ίδιο ποςοςτό. Διάγραμμα 1: Επιχειριςεισ Ραροχισ Υπθρεςιϊν 51,5% 9,3% 4,9% 4,6% Υεριοχι 1 5,3% Υεριοχι 2 9,5% 8,6% 6,2% Υεριοχι 3 Υεριοχι 4 Υεριοχι 5 Υεριοχι 6 Ψο ίδιο ςυμβαίνει και με τισ επιχειριςεισ του τριτογενι τομζα τόςο τισ εμπορικζσ όςο και τισ επιχειριςεισ παροχισ υπθρεςιϊν. Χυγκεκριμζνα ςτισ εμπορικζσ επιχειριςεισ ποςοςτό 68% βρίςκεται ςτο λεγόμενο Εμπορικό κζντρο τθσ πόλθσ ενϊ οι υπόλοιπεσ εμπορικζσ επιχειριςεισ βρίςκονται ςχεδόν ιςοκατανεμθμζνεσ ςε όλο τθν υπόλοιπθ περιοχι παρζμβαςθσ. [Διάγραμμα 2] Από τισ επιχειριςεισ παροχισ υπθρεςιϊν ποςοςτό 51,5% βρίςκεται ςτο εμπορικό κζντρο τθσ πόλθσ το υπόλοιπο 48,5% βρίςκεται κατανεμθμζνο ςτισ υπόλοιπεσ περιοχζσ. Διάγραμμα 3: Επιχειριςεισ Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ Υεριοχι 1 Υεριοχι 2 Υεριοχι 3 Υεριοχι 4 Υεριοχι 5 6,8% 5,0% 5,8% 4,9% 7,4% 5,8% Υεριοχι 6 Εμπορικό Ξζντρο Λςτορικό Ξζντρο 56,8% 7,3% Επομζνωσ επί ςυνόλου 2.463 επιχειριςεων εντόσ περιοχισ παρζμβαςθσ, οι 1399, δθλαδι ποςοςτό 56,8%, βρίςκονται ςτο εμπορικό κζντρο τθσ πόλθσ, ακολουκεί θ περιοχι του Άλςουσ και θ περιοχι τθσ Ξιάφασ- Ξαλοφτςιανθσ με 182 και 181 επιχειριςεισ αντίςτοιχα και ποςοςτό 7,4%. 20

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Πρωτογενήσ τομέασ Δεδομζνθσ τθσ γεωγραφικισ κζςθσ και των φυςικϊν χαρακτθριςτικϊν τθσ επιλεγμζνθσ περιοχισ του Διμου Λωαννιτϊν, δεν υπάρχει κακόλου πρωτογενισ τομζασ ςτθν εν λόγω περιοχι. Χυγκεκριμζνα θ περιοχι μελζτθσ αφορά μόνο αςτικό οικιςτικό περιβάλλον. Υαρόλ αυτά ςτθν ςυγκεκριμζνθ περιοχι μελζτθσ ζχουν τθν ζδρα τουσ εταιρείεσ που αςχολοφνται με τον πρωτογενι τομζα οι οποίεσ όμωσ διακζτουν τισ εγκαταςτάςεισ τουσ εκτόσ τθσ περιοχισ μελζτθσ. Δευτερογενήσ τομέασ Χτθν περιοχι παρζμβαςθσ υπάρχει ζντονθ βιοτεχνικι δραςτθριότθτα κυρίωσ μικρισ κλίμακασ ικανι να καλφψει τισ ανάγκεσ των κατοίκων για παραγωγι αγακϊν. Βζβαια τα τελευταία χρόνια πολλζσ από τισ μονάδεσ που είχαν τθν ζδρα και τισ εγκαταςτάςεισ τουσ ςτθν περιοχι εφαρμογισ λόγω του ςυνεχοφσ αυξανόμενου μεγζκουσ τουσ μεταφζρουν τισ εγκαταςτάςεισ τθσ παραγωγικισ δραςτθριότθτα εκτόσ πόλθσ και περιοχισ παρζμβαςθσ ενϊ διατθροφν τθν ζδρα τουσ ςτο κζντρο τθσ πόλθσ. Ψο γεγονόσ αυτό επιβεβαιϊνεται και από τουσ πίνακεσ του Εμποροβιοτεχνικοφ Επιμελθτθρίου Λωαννίνων 5 όπου αν και υπάρχουν 17 βιομθχανίεσ που ζχουν τθν ζδρα τουσ ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ, εντοφτοισ θ παραγωγικι διαδικαςία βρίςκεται εκτόσ περιοχισ παρζμβαςθσ. Χτθν περιοχι παρζμβαςθσ είναι εγκατεςτθμζνεσ περίπου 580 μικρζσ βιοτεχνικζσ μονάδεσ με διαφορετικό αντικείμενο δραςτθριότθτασ, οι οποίεσ κυρίωσ αφοροφν: Γεπηεξνγελήο ηνκέαο Αξηνπ νηεία- Εαραξνπ ιαζηηθή Δπ εμεξγαζία μύινπ θαη θαηαζθεπήο επίπισλ Παξαγσγή θαη ηππ νπ νίεζε ηξνθίκσλ Τερληθέο εηαηξεία αλάιεςεο ηδησηηθώλ θαη Γεκνζίσλ έξγσλ Δξγαζηήξηα αζεκνπξγίαο Σηεγλνθαζαξηζηήξηα Φσηνγξαθηθέο δξαζηεξηόηεηεο Δπ ηδηόξζσζε ξνύρσλ Δθηππ σηηθέο επ ηρεηξήζεηο Σπλεξγεία απηνθηλήησλ Γηάθνξεο άιιεο κνλάδεο 27 20 15 30 17 14 21 57 85 84 210 0 50 100 150 200 250 Αρτοποιεία- Ηαχαροπλαςτικι (57) Επεξεργαςία ξφλου και καταςκευισ επίπλων (27) 5 http://www.cci-ioannina.gr/el/tmima_mm.htm 21

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Σικονομία και Απαςχόλθςθ παραγωγι και τυποποίθςθ τροφίμων (85) Ψεχνικζσ εταιρεία ανάλθψθσ ιδιωτικϊν και Δθμοςίων ζργων (84) Εργαςτιρια αςθμουργίασ (20) Χτεγνοκακαριςτιρια (15) Φωτογραφικζσ και εκτυπωτικζσ δραςτθριότθτεσ (30) Επιδιόρκωςθ ροφχων (17) Εκτυπωτικζσ επιχειριςεισ (14) Χυνεργεία αυτοκινιτων (21) διάφορεσ άλλεσ μονάδεσ (210) Χτο ςθμείο αυτό κα πρζπει να αναφερκεί ότι ο ςυνολικόσ αρικμόσ των βιοτεχνιϊν ςτο Διμο Λωαννιτϊν είναι 994 ςφμφωνα με τα ςτοιχεία του Επιμελθτθρίου Λωαννίνων. Σι επιχειριςεισ αυτζσ αφοροφν κυρίωσ μικρζσ επιχειριςεισ οικογενειακοφ χαρακτιρα ενϊ είναι διαςκορπιςμζνεσ ςε όλθ τθν περιοχι παρζμβαςθσ και κυρίωσ πάνω ςτουσ κεντρικοφσ οδικοφσ άξονεσ όπωσ είναι οι οδοί Αβζρωφ, Δωδϊνθσ, Χαριλάου Ψρικοφπθ, Ππιηανίου, Ρ. Ηζρβα, Ανεξαρτθςίασ, Χπφρου Οάμπρου, Πεγάλου Αλεξάνδρου, Γεωργίου Υαπανδρζου, ΞΑ Φεβρουαρίου, Βθλαρά & 28 θσ Σκτωβρίου. Χυγκεκριμζνα ο αρικμόσ των επιχειριςεων ανά κεντρικό οδικό άξονα τθσ πόλθσ είναι ο εξισ: Σδικόσ Άξονασ Αρικμόσ Βιοτεχνικϊν επιχειριςεων Αβζρωφ 17 Δωδϊνθσ 18 Χαριλάου Ψρικοφπθ 7 Ππιηανίου 13 Ραπολζων Ηζρβα 19 Ανεξαρτθςίασ 24 Χπφρου Οάμπρου 15 Πεγάλου Αλεξάνδρου 6 Γεωργίου Υαπανδρζου 5 ΞΑ Φεβρουαρίου 17 Βθλαρά 14 28 θσ Σκτωβρίου 12 Ηυγομάλθ 8 Πιχαιλ Αγγζλου 7 Ψςιριγϊτθ 8 Σφνολο 190 Πθγι: Επιμελθτιριο Ιωαννίνων / Επεξεργαςία Ομάδασ Μελζτθσ 22

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Τριτογενήσ τομέασ Χτθν περιοχι παρζμβαςθσ ο τριτογενισ τομζασ ςυγκεντρϊνει τθν πλειονότθτα των επιχειριςεων ςφμφωνα με το μθτρϊο του Επιμελθτθρίου Λωαννίνων. Ειδικότερα, όςον αφορά τον κλάδο του εμπορίου ςφμφωνα με τα τελευταία καταγεγραμμζνα ςτοιχεία του Επιμελθτθρίου Λωαννίνων 6, ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ ςυγκεντρϊνεται το μεγαλφτερο ποςοςτό τθσ εμπορικισ δραςτθριότθτασ του Διμου αφοφ από τισ 1011 εμπορικζσ επιχειριςεισ ςτον Διμο, οι 773 βρίςκονται ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ. Υιο αναλυτικά το αντικείμενο δραςτθριότθτασ των εμπορικϊν επιχειριςεων είναι: Βιβλιοπωλεία 26 Εμπόριο Ενδυμάτων- υποδθμάτων 277 Εμπόριο Ξοςμθμάτων ρολογιϊν 53 Εμπόριο Ακλθτικϊν ειδϊν 18 Εμπόριο οπτικϊν ειδϊν 18 Εμπόριο Θλεκτρονικϊν Ωπολογιςτϊν 21 Ανκοπωλεία 12 Ωπόλοιπεσ εμπορικζσ επιχειριςεισ 348 Ψο γράφθμα που ακολουκεί περιγράφει πιο αναλυτικά τθν παραπάνω κατθγοριοποίθςθ: Δκπνξηθέο Δπηρεηξήζεηο Υπόινηπεο εκπνξηθέο επηρεηξήζεηο 348 Αλζνπσιεία Δκπόξην Ζιεθηξνληθώλ Υπνινγηζηώλ Δκπόξην νπηηθώλ εηδώλ Δκπόξην Αζιεηηθώλ εηδώλ 12 21 18 18 Δκπόξην Κνζκεκάησλ ξνινγηώλ 53 Δκπόξην Δλδπκάησλ- ππνδεκάησλ 277 Βηβιηνπσιεία 26 0 50 100 150 200 250 300 350 400 6 http://www.cci-ioannina.gr/mitroo/emp1411.xls 23

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Σικονομία και Απαςχόλθςθ Σ αρικμόσ των επιχειριςεων ανά κεντρικό οδικό άξονα τθσ πόλθσ είναι ο εξισ: Σδικόσ Άξονασ Αρικμόσ Εμπορικϊν επιχειριςεων Αβζρωφ 30 Δωδϊνθσ 27 Χαριλάου Ψρικοφπθ 35 Ππιηανίου 8 Ραπολζων Ηζρβα 29 Ανεξαρτθςίασ 47 Χπφρου Οάμπρου 6 Πεγάλου Αλεξάνδρου 10 Γεωργίου Υαπανδρζου 22 ΞΑ Φεβρουαρίου 12 Βθλαρά 12 28 θσ Σκτωβρίου 35 Πιχαιλ Αγγζλου 18 Αγίασ Παρίνασ 14 Βαλαωρίτου 10 Οόρδου Βφρωνα 12 Σφνολο 327 Πθγι: Επιμελθτιριο Ιωαννίνων / Επεξεργαςία Ομάδασ Μελζτθσ Τςον αφορά τον κλάδο των υπθρεςιϊν 7 ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ ςυγκεντρϊνονται 1110 επιχειριςεισ επί ςυνόλου 1529 ςτον Διμο Λωαννιτϊν. Υιο αναλυτικά το αντικείμενο δραςτθριότθτασ των επιχειριςεων αυτϊν είναι: Αναψυκτιρια- Ξαφετζριεσ- καφενεία- 219 Εςτιατόρια 51 Ξομμωτιρια 101 Φροντιςτιρια ζνων γλωςςϊν και μζςθσ εκπαίδευςθσ 69 Υερίπτερα 40 Ψουριςτικά & ταξιδιωτικά πρακτορεία 30 Αςφαλιςτικοί πράκτορεσ 92 Οογιςτικά γραφεία 47 Ξρεοπωλεία 32 Υιτςαρίεσ 23 Διάφορα 406 7 http://www.cci-ioannina.gr/mitroo/epg1411.xls 24

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Χτο παρακάτω γράφθμα τα παραπάνω αποτυπϊνονται πιο παραςτατικά: Δπηρεηξήζεηο Παξνρήο Υπεξεζηώλ Γηάθνξα Πηηζαξίεο Κξενπσιεία Λνγηζηηθά γξαθεία Αζθαιηζηηθνί πξάθηνξεο Τνπξηζηηθά & ηαμηδησηηθά πξαθηνξεία Πεξίπηεξα Φξνληηζηήξηα Ξέλσλ γισζζώλ θαη κέζεο εθπαίδεπζεο Κνκκσηήξηα Δζηηαηόξηα Αλαςπθηήξηα- Καθεηέξηεο- θαθελεία 23 32 47 92 30 40 69 101 51 219 406 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 Σ αρικμόσ των επιχειριςεων ανά κεντρικό οδικό άξονα τθσ πόλθσ είναι ο εξισ: Σδικόσ Άξονασ Αρικμόσ επιχειριςεων παροχισ υπθρεςιϊν Αβζρωφ 15 Δωδϊνθσ 53 Χαριλάου Ψρικοφπθ 25 Ππιηανίου 6 Ραπολζων Ηζρβα 39 Ανεξαρτθςίασ 24 Χπφρου Οάμπρου 17 Πεγάλου Αλεξάνδρου 13 Γεωργίου Υαπανδρζου 17 ΞΑ Φεβρουαρίου 32 Βθλαρά 26 28 θσ Σκτωβρίου 15 Πιχαιλ Αγγζλου 16 Αγίασ Παρίνασ 12 Σφνολο 310 Πθγι: Επιμελθτιριο Ιωαννίνων / Επεξεργαςία Ομάδασ Μελζτθσ Χτον τομζα του τουριςμοφ ο Διμοσ Λωαννιτϊν ςυγκεντρϊνει από άποψθ μεγεκϊν (εξυπθρετιςεισ, υποδομζσ και κλίνεσ) τον κφριο όγκο ςε επίπεδο Ρομοφ. Χυγκεκριμζνα ιδιαίτερα αναπτυγμζνοσ τα τελευταία χρόνια, και με δυνατότθτεσ περαιτζρω ανάπτυξθσ μελλοντικά παρουςιάηεται ο ςυνεδριακόσ (λόγω τθσ λειτουργίασ του Υανεπιςτθμίου) και 25

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Σικονομία και Απαςχόλθςθ πολιτιςτικόσ τουριςμόσ. Χφμφωνα με τα ςτοιχεία του ενοδοχειακοφ Επιμελθτθρίου, το ξενοδοχειακό δυναμικό τθσ περιοχισ ζχει ωσ εξισ (ςτο παράρτθμα - Υίνακασ 17 αναφζρονται αναλυτικά): Ρίνακασ 7: Ξενοδοχειακό Δυναμικό Ρεριοχισ Ραρζμβαςθσ Κατθγορία Μονάδεσ Δωμάτια Κλίνεσ 5***** 1 176 378 4**** 1 52 101 3*** 2 163 306 2** 8 323 589 1* 5 78 143 Δ ΤΑΞΘΣ 1 33 54 Ραραδοςιακό κατάλυμα A'TAΞHΣ 3 27 54 Ραραδοςιακό κατάλυμα B'TAΞHΣ 5 31 67 Σφνολο 26 883 1692 Πθγι: Νομαρχιακι Αυτοδιοίκθςθ Ιωαννίνων / Επεξεργαςία Ομάδασ Μελζτθσ Θ περιοχι παρζμβαςθσ ςυγκεντρϊνει τον κφριο όγκο των καταλυμάτων ςε ςχζςθ με τον Διμο Λωαννιτϊν, αφοφ επί ςυνόλου 35 καταλυμάτων τα 26 βρίςκονται εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ. Από τα καταλφματα που βρίςκονται εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ μόνο τρία διακζτουν ςυνεδριακό χϊρο, ενϊ το ζνα είναι υψθλϊν προδιαγραφϊν. Από αυτά που βρίςκονται εκτόσ περιοχισ παρζμβαςθσ αλλά εντόσ των ορίων του Διμου μόνο ζνα είναι υψθλϊν προδιαγραφϊν ενϊ δφο διακζτουν ςυνεδριακοφσ χϊρουσ. Γεγονόσ πάντωσ είναι ότι θ πλθρότθτα ςτθν πόλθ αγγίηει το 68% ςε ετιςια βάςθ ενϊ το πρϊτο ρόλο ςτθν εξυπθρζτθςθ των επιςκεπτϊν ζχουν τα υψθλϊν προδιαγραφϊν καταλφματα και κατά δεφτερο λόγο τα καταλφματα μικρότερθσ τάξθσ. Χτον κλάδο των τουριςτικϊν και ταξιδιωτικϊν γραφείων, θ πόλθ των Λωαννίνων ςυγκεντρϊνει ςχεδόν το ςφνολο των επιχειριςεων που δραςτθριοποιοφνται ςτο Διμο. Τπωσ παρατθροφμε και από τουσ παραπάνω πίνακεσ τα εργαςτιρια, οι βιοτεχνίεσ οι εμπορικζσ επιχειριςεισ και οι επιχειριςεισ παροχισ υπθρεςιϊν, είναι διαςκορπιςμζνα ςε όλθ τθν περιοχι εφαρμογισ και ιδιαίτερα πάνω ςτισ μεγάλεσ οδικζσ αρτθρίεσ τθσ πόλθσ. Γίνεται επομζνωσ ςαφζσ ότι ολόκλθρθ θ περιοχι εφαρμογισ αποτελεί μία περιοχι με ίδια χαρακτθριςτικά όςον αφορά τθν εγκατάςταςθ και λειτουργία επιχειριςεων του δευτερογενι τομζα όπωσ τα εργαςτιρια και οι μικρζσ βιοτεχνίεσ. Απαςχόληςη Σ οικονομικά ενεργόσ πλθκυςμόσ (ΣΕΥ) τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ανζρχεται ςτα 15.288 άτομα *Υαράρτθμα, Υίνακασ 18+ ι ςτο 39,3% του πλθκυςμοφ, ποςοςτό ελαφρϊσ μικρότερο από το αντίςτοιχο του Διμου (42,3%). Τα μεγαλφτερα ποςοςτά ΟΕΡ παρατθροφνται ςτισ τζςςερεισ περιοχζσ δυτικά του εμπορικοφ και του ιςτορικοφ κζντρου και κυρίωσ ςτθν περιοχι 2, υποδεικνφοντασ ότι οι περιοχζσ αυτζσ προτιμοφνται από τουσ οικονομικά ενεργά 26

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν κατοίκουσ. Αντίκετα, το εμπορικό κζντρο ζχει το μικρότερο ενεργοφ οικονομικά πλθκυςμοφ (37,3%) και ακολουκείται από τθν περιοχι Ξιάφασ-Ξαλοφτςιανθσ (περιοχι 6), υποδθλϊνοντασ τθν παρουςία μεγάλου όγκου μθ-ενεργοφ οικονομικά πλθκυςμοφ, όπωσ είναι οι φοιτθτζσ και ςυνταξιοφχοι. Τςον αφορά τον κλάδο οικονομικισ δραςτθριότθτασ *Υαράρτθμα, Υίνακασ 19], από 15% του ΟΕΡ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ απαςχολείται ςτουσ κλάδουσ τθσ εκπαίδευςθσ και του εμπορίου ενϊ 11% απαςχολείται ςτον κλάδο τθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ, άμυνασ και υποχρεωτικισ κοινωνικισ αςφάλιςθσ, ποςοςτά αυξθμζνα ςε ςχζςθ με τον Διμο (12,7%, 14,6% και 10,1% αντίςτοιχα). Διαφαίνεται, λοιπόν, ότι οι απαςχολοφμενοι ςτουσ παραπάνω κλάδουσ προτιμοφν για τόπο κατοικίασ τθν περιοχι παρζμβαςθσ. Θ ίδια περίπου ςφνκεςθ υπάρχει και ςτισ επιμζρουσ περιοχζσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ με εξαίρεςθ το Λςτορικό Ξζντρο: εδϊ από 15,5% απαςχολείται ςτουσ κλάδουσ του εμπορίου και των καταςκευϊν και ακολουκεί με 11,5% ο κλάδοσ τθσ μεταποιθτικισ δραςτθριότθτασ. Αξίηει να αναφερκεί ότι ςτον κλάδο τθσ μεταποίθςθσ, οι βαςικοί υποκλάδοι όπου δραςτθριοποιείται ο οικονομικά ενεργόσ πλθκυςμόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ είναι θ βιομθχανία τροφίμων και ποτϊν και θ καταςκευι επίπλων και λοιπϊν βιομθχανιϊν μ.α.κ. Τςον αφορά τθν κζςθ ςτο επάγγελμα *Υαράρτθμα, Υίνακασ 20 και Υίνακασ 21+, το 68,1% του ΣΕΥ είναι μιςκωτοί, 13% εργοδότεσ και 9,7% αυτοαπαςχολοφμενοι ποςοςτά αντίςτοιχα για τον Διμο Λωαννιτϊν. Τπωσ και ςτθν περίπτωςθ του ποςοςτοφ του ΣΕΥ, οι Διάγραμμα 4: ΟΕΡ κατά κλάδο οικονομικισ δραςτθριότθτασ Γεωργία, κτθνοτροφία, κιρα, δαςοκομία. Διμοσ Λωαννιτϊν Υερ. Υαρζμβαςθσ Λςτ. Ξζντρο Εμπ.Ξζντρο Υεριοχι 6 Υεριοχι 5 Αλιεία. Σρυχεία και λατομεία. Πεταποιθτικζσ βιομθχανίεσ. Υαροχι θλεκτρικοφ ρεφματοσ, φυςικοφ αερίου και νεροφ. Ξαταςκευζσ. Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επιςκευι αυτοκινιτων οχθμάτων, μοτοςυκλετϊν και ειδϊν ατομικισ και οικιακισ χριςθσ. ενοδοχεία και εςτιατόρια. Υεριοχι 4 Υεριοχι 3 Υεριοχι 2 Υεριοχι 1 Πεταφορζσ, αποκικευςθ και επικοινωνίεσ. Ενδιάμεςοι χρθματοπιςτωτικοί οργανιςμοί. Διαχείριςθ ακίνθτθσ περιουςίασ, εκμιςκϊςεισ και επιχειρθματικζσ δραςτθριότθτεσ. Δθμόςια διοίκθςθ και άμυνα, υποχρεωτικι κοινωνικι αςφάλιςθ. Εκπαίδευςθ. 0% 20% 40% 60% 80% 100% Ωγεία και κοινωνικι μζριμνα. 27

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Φυςικό Υεριβάλλον περιοχζσ δυτικά και βόρεια του ιςτορικοφ και εμπορικοφ κζντρου ζχουν τα υψθλότερα μιςκωτϊν. Αντίκετα, το μεγαλφτερο ποςοςτό εργοδοτϊν εμφανίηεται ςτθν περιοχι του εμπορικοφ κζντρου και τθσ περιοχισ νότιασ αυτισ (15 και 14,7% αντίςτοιχα). Φυςικό Περιβάλλον Αυτό που χαρακτθρίηει τθν πόλθ των Λωαννίνων και κατ επζκταςθ τθν ευρφτερθ περιοχι ΣΧΑΑΔΛ, είναι θ λίμνθ Υαμβϊτιδα. Ψα τμιματα τθσ περιοχισ ΣΧΑΑΔΛ που γειτνιάηουν με τθ λίμνθ είναι θ Υλατεία Παβίλθ ςτθν περιοχι του «Πϊλου», το Υάρκο Ξαίςαρθ ςτθν περιοχι τθσ «Χκάλασ», όπωσ και κάποια τμιματα των οδϊν Ξ. Ξαραμανλι, Διονυςίου ςτθν ευρφτερθ περιοχι του «Πϊλου» και Γαριβάλδθ, Πετςόβου ςτθν περιοχι «Υαλαιά Ψαμπάκικα Χκάλα». Θ λίμνθ και το περιβάλλον φιλοξενοφν πλοφςια χλωρίδα και πανίδα. Λδιαίτερα για τισ οδοφσ τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ που «ςυνορεφουν» με τθ λίμνθ, ςυναντάμε βλάςτθςθ ςχετικά μεγάλθσ ποικιλότθτασ. Θ παραλίμνια βλάςτθςθ αποτελεί εξαιρετικά ςθμαντικό βιότοπο για τθ διατιρθςθ των πλθκυςμϊν αρκετϊν ειδϊν τθσ πανίδασ τθσ παραλίμνιασ περιοχισ. Λδιαίτερα για τθν πανίδα τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ, ςυναντάμε ςπονδυλόηωα, ερπετά και κυρίωσ αμφίβια. Περιβαλλοντικά Προβλήματα Χθμαντικά περιβαλλοντικά προβλιματα που εντοπίηονται ςτθν περιοχι μελζτθσ ςχετίηονται με τον ςπουδαιότερο φυςικό πόρο τθσ, δθλαδι τθ Οίμνθ Υαμβϊτιδα. Θ ρφπανςθ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ και κυρίωσ των υδάτων τθσ Οίμνθσ Υαμβϊτιδασ προζρχεται ςε ςθμαντικό ποςοςτό από ανκρωπογενείσ δραςτθριότθτεσ. Τα ςθμαντικότερα όμωσ προβλιματα τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ κεωροφνται θ ατμοςφαιρικι ρφπανςθ και ο κόρυβοσ. Τςον αφορά τθν ατμοςφαιρικι ρφπανςθ ςτθν περιοχι μελζτθσ, αυτι οφείλεται κυρίωσ ςτισ κεντρικζσ κερμάνςεισ και ςτθν κίνθςθ των οχθμάτων, οι οποίεσ παράγουν ςθμαντικι ποςότθτα αερίων ρφπων. Θ περιοχι ΣΧΑΑ δεν χαρακτθρίηεται από βιομθχανίεσ-βιοτεχνίεσ, ςτισ οποίεσ να οφείλεται θ ρφπανςθ του λεκανοπεδίου. Ψα οχιματα όμωσ κατά τισ ϊρεσ αιχμισ είναι θ αιτία για τισ αυξθμζνεσ ςυγκεντρϊςεισ ρφπων ςτουσ κεντρικοφσ κυρίωσ άξονεσ τθσ περιοχισ. Εκτόσ αυτοφ, είναι και θ βαςικι πθγι κορφβου. Σ κόρυβοσ που επικρατεί ςτο μεγαλφτερο τμιμα τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ βρίςκεται ςε υψθλά επίπεδα. Χφμφωνα με ςτοιχεία του 2004 («Χχζδιο Δράςθσ Αντιμετϊπιςθσ Υεριβαλλοντικοφ Κορφβου Διμου Λωαννιτϊν»), το 76% του πλθκυςμοφ εκτίκεται ςε ςτάκμεσ κορφβου που προκαλοφν ςθμαντικι όχλθςθ. Σι μεγαλφτερεσ ςτάκμεσ κορφβου μετρικθκαν ςτισ οδοφσ Χπ.Οάμπρου και Χουλίου. Χτισ δε οδοφσ Δωδϊνθσ, Αβζρωφ, Γαριβάλδθ και ςτισ πλατείεσ Παβίλθ και Υάργθσ το φαινόμενο του κορφβου ιδιαίτερα τθν καλοκαιρινι περίοδο, είναι ζντονο λόγω λειτουργίασ υπαίκρων καταςτθμάτων αναψυχισ. 28

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Υποδομέσ Οδικό Δίκτυο Ψο οδικό δίκτυο τθσ πόλθσ των Λωαννίνων παρουςιάηει μερικά από τα προβλιματα των ιςτορικϊν πόλεων, όπωσ για παράδειγμα θ ζλλειψθ αξόνων με μεγάλθ κυκλοφοριακι ικανότθτα, ο μεγάλοσ αρικμόσ οδϊν μικροφ πλάτουσ και φτωχϊν γεωμετρικϊν χαρακτθριςτικϊν, τα ακατάλλθλα πεηοδρόμια μικροφ πλάτουσ και οι πολλζσ οδοί με υψθλζσ κατά μικοσ κλίςεισ. Ειδικότερα για τθν περιοχι ΣΧΑΑΔΛ, θ ζλλειψθ κατάλλθλων αξόνων και παρακαμπτθρίων, κακϊσ και θ ςτενι, γραμμικι μορφι τθσ πόλθσ ζχουν δθμιουργιςει ςοβαρά προβλιματα ςυμφόρθςθσ. Εντόσ τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ ΣΧΑΑ διζρχονται και απολιγουν ςθμαντικοί οδικοί άξονεσ προσ όλεσ τισ κατευκφνςεισ με ιδιαίτερα υψθλι κυκλοφορία. Σι οδοί ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ ΣΧΑΑ μποροφμε να ποφμε ότι παραλαμβάνουν: μετακινιςεισ μζςα ςτθν περιοχι ΣΧΑΑ με αφετθρία και προοριςμό διάφορα ςθμεία εντόσ αυτισ τθσ περιοχισ. τμιματα μετακινιςεων που απολιγουν ςε άλλεσ περιοχζσ του Διμου Λωαννιτϊν, ι ςε άλλουσ όμορουσ Διμουσ (όπωσ ο Διμοσ Ανατολισ ι ο Διμοσ Υαμβϊτιδοσ) και απλά διζρχονται από τθν περιοχι ΣΧΑΑ. Σι μετακινιςεισ αυτζσ πρακτικά είναι ενδοαςτικζσ. Ψμιματα μετακινιςεων μεγαλφτερου μικουσ μεταξφ τθσ πόλθσ των Λωαννίνων και περιοχϊν του υπόλοιπου Ρομοφ, τθσ χϊρασ και του εξωτερικοφ. Ψμιματα μετακινιςεων μεταξφ άλλων περιοχϊν τθσ χϊρασ (διαμπερείσ μετακινιςεισ) Χφμφωνα με τισ Ξυκλοφοριακζσ Πελζτεσ του 1996 και του 1999, θ διαμπερισ κυκλοφορία ςτο οδικό δίκτυο τθσ πόλθσ και ςε ςθμαντικοφσ οδικοφσ άξονεσ τθσ περιοχισ ΣΧΑΑΔΛ είναι ςθμαντικι και κυμαίνεται μεταξφ 20% και 30% τθσ κυκλοφορίασ των κεντρικϊν οδικϊν αξόνων τθσ πόλθσ. Ειδικότερα ο άξονασ Δόμπολθ Χουλίου Οάμπρου Π. Αλεξάνδρου (διαμπερισ κυκλοφορία) χρθςιμοποιείται ςε μεγάλο ποςοςτό και εμφανίηει μεγάλο φόρτο και προβλθματικι ροι. Είναι φανερό όμωσ πωσ ο κυκλοφοριακόσ φόρτοσ των οδϊν που προζρχεται από τισ δφο τελευταίεσ περιπτϊςεισ μετακινιςεων ζχει ελαττωκεί ςθμαντικά τα τελευταία χρόνια, λόγω τθσ διεφρυνςθσ και του εκςυγχρονιςμοφ του περιφερειακοφ οδικοφ δικτφου τθσ πόλθσ των Λωαννίνων. Χφμφωνα με το Γενικό Υολεοδομικό Χχζδιο (ΓΥΧ) του Διμου Λωαννιτϊν, θ ευρφτερθ περιοχι παρζμβαςθσ ζχει, ωσ επί το πλείςτον, αςτικό χαρακτιρα. Υαρόλα αυτά ακόμα και κεντρικζσ αςτικζσ οδοί τθσ πόλθσ των Λωαννίνων μεταφζρουν ςθμαντικό υπεραςτικό κυκλοφοριακό φόρτο, όπωσ προζκυψε από τισ μελζτεσ του 1996 και του 1999. Ζνα χαρακτθριςτικό τθσ κυκλοφορίασ ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ είναι ότι ελάχιςτεσ οδοί ζχουν χαρακτιρα τοπικισ οδοφ, ιδιαίτερα τθσ κεντρικισ περιοχισ τθσ πόλθσ. Σι περιςςότερεσ ζχουν χαρακτιρα ςυλλεκτθρίου ι ακόμα και αρτθρίασ κακϊσ χρθςιμοποιοφνται από οχιματα που δεν ζχουν προοριςμό μόνο τθν ςυγκεκριμζνθ οδό (οπότε κα ιταν τοπικζσ). Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςμα ο αρικμόσ των ιεραρχθμζνων οδϊν να είναι ιδιαίτερα μεγάλοσ και το αντίςτοιχο οδικό δίκτυο ιδιαίτερα πυκνό, όπωσ προκφπτει άλλωςτε και από το Χτρατθγικό Χχζδιο του Διμου Λωαννιτϊν. Θ ιεράρχθςθ του οδικοφ 29

ΣΦΛΣΚΕΨΘΧΘ ΥΕΦΛΣΧΘΧ ΥΑΦΕΠΒΑΧΘΧ ΞΑΛ ΨΕΞΠΘΦΛΩΧΘ ΨΘΧ ΕΥΛΟΣΓΘΧ. Ωποδομζσ δικτφου τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ, ςφμφωνα με το ιςχφον Γ.Υ.Χ., φαίνεται ςτον Υίνακασ 22, ενϊ ςτον Υίνακασ 23 φαίνεται θ λειτουργικι κατάταξθ των οδϊν τθσ περιοχισ ΣΧΑΑΔΛ ςε κφριεσ, δευτερεφουςεσ και ςυλλεκτιριεσ οδοφσ. Τςων αφορά τουσ κυκλοφοριακοφσ φόρτουσ, οι πιο πρόςφατεσ μετριςεισ που υπάρχουν, είναι από το Χχζδιο Δράςθσ Αντιμετϊπιςθσ Υεριβαλλοντικοφ Κορφβου Διμου Λωαννιτϊν του 2005. Χτον Υίνακασ 24 βλζπουμε τα αποτελζςματα των μετριςεων τθσ Ξυκλοφοριακισ Πελζτθσ (με βάςθ τον φόρτο αιχμισ) για ςθμαντικζσ οδοφσ τθσ περιοχισ ΣΧΑΑΔΛ. Από τον Υίνακα γίνεται φανερό ότι οι μεγαλφτεροι φόρτοι ςτθν περιοχι μελζτθσ παρατθροφνται ςτθ Δωδϊνθσ (ςτθ νότια είςοδο / ζξοδο τθσ πόλθσ, 42.700 οχιματα/θμζρα). Πλατείεσ, πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, χώροι ςτάθμευςησ Αρκετοί οδοί τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ ζχουν πεηοδρομθκεί. Σι πιο γνωςτζσ είναι οι οδοί Οόρδου Βφρωνοσ, Ξαλάρθ, Πουλαιμίδου, Ππότςαρθ, Ξαπλάνθ και Πελανίδθ. Αντικζτωσ ςτθν περιοχι παρζμβαςθσ δε ςυναντάμε κανζναν ποδθλατόδρομο από τουσ 3 που υπάρχουν ςτο Διμο Λωαννιτϊν. Για ζνα μεγάλο αρικμό οδϊν τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ (ιδιαίτερα ςτο κζντρο τθσ πόλθσ) προβλζπεται πεηοδρόμθςθ (από το ΓΥΧ), ι είναι υπό μελζτθ για να πεηοδρομθκοφν. Ζτςι κα δθμιουργθκεί ζνα δίκτυο κίνθςθσ πεηϊν και γενικότερα κα βελτιωκεί το αςτικό περιβάλλον. Άλλο ζνα κρίςιμο ηιτθμα είναι και θ ςυντιρθςθ του δικτφου των πεηοδρομίων. Ψα πεηοδρόμια, ςτθν πλειοψθφία τουσ, πλθν λίγων εξαιρζςεων, είναι κακοφτιαγμζνα ι ανφπαρκτα, με κατεςτραμμζνα καταςτρϊματα, με πινακίδεσ και κολϊνεσ ςτθ μζςθ του πλάτουσ, με καταλιψεισ από παντόσ είδουσ τροχοφόρα. Επιπλζον, θ πρόςβαςθ των πεηοδρομίων για ΑμεΑ, για μθτζρεσ με καρότςια ι μικρά παιδιά κλπ είναι δφςκολθ ζωσ αδφνατθ λόγω τθσ ζλλειψθσ κεκλιμζνων προςβάςεων ενϊ εφκολα αντιλθπτι είναι θ ζλλειψθ ςιμανςθσ των διαβάςεων και των πεηοδρομίων για τθν κίνθςθ των τυφλϊν. Αρκετά ςθμαντικι καταγραφι των παραπάνω ζχει γίνει με τθν «Έρευνα βατότθτασ & προςπζλαςθσ πεηοδρομίων, πεηόδρομων και διαβάςεων πεηών & ΑμεΑ» από τον Φοταριανό Τμιλο Λωαννίνων το 2009, ςτθν οποία παρουςιάηεται με πλοφςιο φωτογραφικό υλικό θ κατάςταςθ των πεηοδρομίων τθσ πόλθσ μασ. Ζνα από τα ςθμαντικότερα προβλιματα τθσ περιοχισ παρζμβαςθσ, αλλά και κατ επζκταςθ όλθσ τθσ πόλθσ των Λωαννίνων είναι θ ζλλειψθσ κζςεων ςτάκμευςθσ, αλλά και θ παράνομθ ςτάκμευςθ. Θ άναρχθ και παράνομθ ςτάκμευςθ, κακϊσ και θ ςτάκμευςθ επί των πεηοδρομίων, δθμιουργεί ςθμαντικά προβλιματα ικανοποιθτικισ διεξαγωγισ τθσ κίνθςθσ οχθμάτων κακϊσ μειϊνεται θ κυκλοφοριακι ικανότθτα των οδϊν αλλά και δυςχεραίνεται θ κίνθςθ πεηϊν. Από τισ οδοφσ τθσ περιοχισ ΣΧΑΑ, ιδιαίτερα επιβαρθμζνεσ είναι αυτζσ που απολιγουν ςτον άξονα Δωδϊνθσ Αβζρωφ. Χε αυτζσ από τθν κυκλοφοριακι μελζτθ του 1999 ζχουμε αναλογία παρανόμωσ και νομίμωσ ςτακμευμζνων οχθμάτων, περίπου 1:3. Από τθ μελζτθ κορφβου του 2005 ζχουμε 4.109 κζςεισ ςτάκμευςθσ (ςε ιδιωτικοφσ και δθμόςιουσ χϊρουσ), ενϊ τα τελευταία χρόνια λειτουργεί το υπόγειο parking τθσ κεντρικισ πλατείασ που αρικμεί επιπλζον 520 κζςεισ. Χφμφωνα με το Χτρατθγικό Χχζδιο του Διμου 30

ΑΡΑΥΨΩΛΑΞΘ ΘΥΕΛΦΣΧ ΑΕ Αναπτυξιακι ΑΕ ΣΨΑ Σλοκλθρωμζνο Χχζδιο Αςτικισ Ανάπτυξθσ Διμου Λωαννιτϊν Δηθόλα 3: Πιαηείεο θαη Πεδόδξνκνη Πεξηνρήο ΟΣΑΑ α/α ΡΕΗΟΔΟΜΟΙ ΟΣΑΑΔΙ 1 Οόρδου Βφρωνοσ 2 Ξαλάρθ 3 Πουλαιμίδου 4 Ππότςαρθ 5 Ξαπλάνθ 6 Πελανίδθ 31