PROJECT 1 ΕΝ ΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
Οθύτηςδεν γεννιέται, γίνεται
ΘΥΜΑ
Επιπτώσεις της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισµού. Τα παιδιά που γίνονται θύµατα εκφοβισµού και βίας είναι δυνατόν να νιώσουν έντονο άγχος και αισθήµατα ανασφάλειας, να έχουν φοβίες, να παρουσιάζουνσχολικήάρνηση, νααπουσιάζουνσυχνάαπότοσχολείο, να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία, να εµφανίσουν µαθησιακές δυσκολίες, ψυχοσωµατικά προβλήµατα όπως πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου κ.ά. καθώς και κατάθλιψη. Προφίλ θύµατος Τα υποψήφια θύµατα είναι, κατά κύριο λόγο, ήσυχα παιδιά. Είναι συνήθως καλοί και επιµελής µαθητές και χαµηλών τόνων άτοµα. εν είναι πολύ δηµοφιλείς και συνήθως προτιµούν τις πνευµατικές δραστηριότητες (π.χ. να διαβάζουν βιβλία, να παίζουν µουσική ή να ζωγραφίζουν) από τις αθλητικές (π.χ. να παίζουν ποδόσφαιρο ή µπάσκετ). ε µιλούν πολύ και δίνουν την εικόνα ενός καλού παιδιού.
Οι θύτες επιλέγουν να επιτεθούν σε τέτοιου είδους άτοµα γιατί ξέρουν ότι, µετά το συµβάν, δε θα µιλήσουν. Οι µαθητές αυτοί αποτελούν εύκολα θύµατα χωρίς κίνδυνο, για το θύτη, να προκαλέσουν φασαρίες µετά.
Τιπρέπεινακάνουνοιγονείς Εάν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας είναι θύµα εκφοβισµού και βίας από συµµαθητές του στο σχολείο πρέπει να αποφύγετε παρορµητικές αντιδράσεις και να αντιµετωπίσετε όσο το δυνατόν πιο ψύχραιµα την κατάσταση. Χρειάζεται αµέσως: Να συζητήσετε µε το παιδί, Να το διαβεβαιώσετε ότι «δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι έχει συµβεί», Νατουυπενθυµίσετεότιτονοιάζεστεκαιότιείστεαυτοίπουτο προστατεύετε, Να του τονίσετε ότι µπορείτε να αντιµετωπίσετε την κατάσταση µαζί, Νατουπείτεότιταπράγµαταµπορούννααλλάξουνµόνοαν «σπάσει ησιωπή»,
Να του εξηγήσετε ότι το να µιλήσει στους ενήλικες για περιστατικά βίας και εκφοβισµού δεν αποτελεί «κάρφωµα», Να ενηµερώσετε τον εκπαιδευτικό και παράλληλα το διευθυντή του σχολείου, Να προτείνετε στο παιδί πρακτικούς τρόπους για την αντιµετώπιση δύσκολων καταστάσεων και Να ζητήσετε συµβουλή από ειδικό ψυχικής υγείας.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΕΣ Εκτός από το θύτη και το θύµα υπάρχει και ένας τρίτος παράγοντας στο θέµα της ενδοσχολικής βίας, οι µη άµεσα εµπλεκόµενοι στο θέµα της βίας αφού η επίδρασή τους είναι σηµαντική: οι µάρτυρες ή παρατηρητές περιστατικών βίας, οι καθηγητές και οι γονείς. Εξετάζουµε την αντίδραση των προσώπων αυτών στα περιστατικά βίας καθώς και τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις των περιστατικών βίας στους µαθητές παρατηρητές.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΕΣ Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του εκφοβισµού και της ενδοσχολικής βίας είναι πολλές και σοβαρές. Εκτός απότο θύτη καιτο θύµα, καιοι ίδιοι οι µάρτυρες επηρεάζονται σηµαντικά από περιπτώσεις εκφοβισµού. (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.)..). Όσον αφορά τα παιδιά, οι συνέπειες πέρα από σοβαρές είναι και καθοριστικές για την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη και εξέλιξη. Το συνηθέστερο συναίσθηµά τους είναι ο φόβος µήπως αποτελέσουν οι ίδιοι τον επόµενο στόχο, µήπως πληγωθούν ή έστω µια αντίδρασή τους οδηγήσει σε ακραίες καταστάσεις. Αυτό έχει σαφώς ως αντίκτυπο να παραµένουν απλοί, αδρανείς παρατηρητές, εφόσον αρνούνται να αναµειχθούν στο θέµα γιανα βοηθήσουν τα θύµατα. Όσοι µαθητές µένουν αµέτοχοι νιώθουν ενοχές, επειδή δεν κατάφεραν να βοηθήσουν τα θύµατα. Επιπλέον νιώθουν πολύ µεγάλη ανασφάλεια σε σχέση µετο σχολικό τους περιβάλλον. Αυτό, φυσικά, τους δηµιουργεί την άµεση ανάγκη να νιώσουν ότιτο το σχολείο νοιάζεται για την ασφάλειά τους και κάνει το καλύτερα δυνατό γιανα εξαλείψει περιστατικά βίας. Τέλος, σε περίπτωση πουτο σχολείο δεν παρέχει την πρέπουσα ασφάλεια, υπάρχουν και µεγάλες πιθανότητες οι µάρτυρες να αναπτύξουν βίαιες συµπεριφορές που έχουν ως συνέπεια τη δηµιουργία παθητικής στάσης απέναντι στα θύµατα και την εξοικείωση µε πράξεις που προκαλούν πόνο. Έτσι, µε αυτό τον τρόπο µετατρέπονται και αυτοί σταδιακά σε θύτες.
ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΩΝ ΣΕ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΝ ΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ Πολλοί παρατηρητές θεωρούν τη διεξαγωγή καβγά ως θέαµα για αυτό και ζητωκραυγάζουν ή ακόµα και βάζουν στοιχήµατα. Άλλοι εµπλέκονται στο καβγά για προσωπικά συµφέροντα. Κάποιοι προσπαθούν να σταµατήσουν τους άµεσα εµπλεκόµενους στο καβγά. Κάποιοι άλλοι αδιαφορούν για το θέµα γιατί δεν τους ενδιαφέρει να εµπλακούν. ιαφορετικά, κάποιοι επίτηδες βάζουν φιτήλια ώστε ανάψουν τα αίµατα και ο καβγάς να διαρκέσει περισσότερο ή ακόµα διασκεδάζουν βλέποντας κάποιον να αιµορραγεί ή να κινδυνεύει. Τέλος, κάποιοι παρατηρητές-µαθητές, βλέποντας πως υπάρχει κίνδυνος για κάποιον εµπλεκόµενο καλούν βοήθεια από καθηγητές ή ακόµα και ιατρική βοήθεια.
ΛΟΓΟΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΣΤΑΣΗΣ εν έχει κανένα συναισθηµατικό δεσµό (π.χ. φιλία ) µε τους άµεσα εµπλεκόµενους. Βρίσκει ψυχαγωγικό και ενδιαφέρον το θέαµα. Φοβάται τις επιπτώσεις. ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ 1) ιάλογος ανάµεσα στο θύτη και στο θύµα 2) Βοήθεια παρατηρητών σε περίπτωση που δε λυθούν µε διάλογο 3) Βοήθεια ψυχολόγου και επιµελητή ανηλίκων 4) Ψυχραιµία (Αυτοσυγκράτηση ) 5) Να βρούνε ενδιαφέροντα για εκτόνωση
Αποφεύγουµε βίαιες αντιδράσεις και συµπεριφορές, γιατίηβίαγεννάεισυνήθωςβία, που µακροπρόθεσµα είναι δυνατόν να αναπαραχθεί στο σχολικό χώρο.
Πρέπειναθέτουµεόριασταπαιδιάµαςγιατο τιµπορούνκαιτιδενεπιτρέπεταινα κάνουν. Τιείναιθεµιτόκαιτιόχι. Τι είναι σωστό και σεβαστό και τι επικριτικό.
Συνεργάστηκανοι οιµαθητές: ΑΒΤΖΟΓΛΟΥ ΑΝΕΣΤΗΣ ΑΚΟΝΙ ΗΣ ΜΑΚΗΣ ΒΑΓΕΝΑ ΗΜΗΤΡΑ ΒΕΖΥΡΙ ΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΓΚΟΤΣΗ ΑΡΓΥΡΩ ΓΡΗΓΟΡΙΑ ΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΒΕΤΖΗ ΕΛΕΝΗ ΚΑΜΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΡΟΣΙΑ ΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΤΣΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΤΣΑΡΗ ΕΛΣΑ ΜΠΟΛΛΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΙ ΗΣ ΜΑΡΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΙ ΗΣ ΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΣΠΑΛΑ ΜΑΡΙΑ ΠΙΤΤΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΛΗΚΑ ΙΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΣΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΣΑΚΙΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ