ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ

Σχετικά έγγραφα
Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία. Κίττυ Παυλάκη

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ

Φλεγμονή. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Είδη κυτταρικών βλαβών ή εκφυλίσεων

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα

ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ. Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας...

Έλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

Γράφει: Αλεξία Θωμοπούλου MSc, Διατροφολόγος- Κλινική Διαιτολόγος, Ειδική στον καρκίνο

Kυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ.

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου)

Αύξηση & Ανάπτυξη. Υπερπλασία: αύξηση του αριθµού των κυττάρων & Υπερτροφία : αύξηση του µεγέθους των κυττάρων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

Λιπώδης ιστός και Φλεγμονή. Αγαθοκλής Τσατσούλης Ενδοκρινολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Συντάχθηκε απο τον/την birisioan Πέμπτη, 23 Φεβρουάριος :36 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 23 Φεβρουάριος :12

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Ο μαγικός κόσμος της έρευνας στη Βιολογία και Βιοϊατρική

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής

Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών. Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης

ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ.

Αυτοφαγία & Ανοσολογικό Σύστημα. Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος

IΣTOΛOΓIA. Tα δείγµατα του βιολογικού υλικού λαµβάνονται µε > βελόνες ενδοσκοπικούς σωλήνες εύκαµπτους καθετήρες

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

Θάνατοι στην Ελλάδα κατά το έτος 2000, κατά ηλικία θανόντος και αιτία θανάτου (Συνεπτυγµένος ιεθνής Κατάλογος του 1975)

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ. Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου

Συνιστώνται για... Οι δονήσεις είναι αποτελεσματικές...

Παθοφυσιολογία της επούλωσης των ελκών στο διαβήτη και αιτίες αποτυχίας

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα).

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΠΛΑΧΝΩΝ! Οι συνέπειες του περιορισμού στη κινητικότητα. και στην έμφυτη κινητικότητα των σπλάχνων!

Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και καρδιαγγειακά νοσήματα. Κ. Γαργάνη, Δ. Παπαδοπούλου, Κ. Καραγιαννάκη: Αιμοδυναμικό Εργαστήριο «ΓΝ Γ.

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

Υποψήφιος διδάκτορας: Καββαδάς Παναγιώτης. Έτος ολοκλήρωσης διδακτορικής διατριβής: 2010

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ

ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΜΟΜΕΤΡΗΣΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΙΑ ΠΥΡΕΤΟΣ ΥΠΟΘΕΡΜΙΑ. Λ.Β. Αθανασίου Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής, Π.Θ.

Πεπτικό σύστημα Περιγραφή

ΟΞΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

που φιλοξενεί τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Ένα υγειές σύστημα με ισχυρά οστά είναι απαραίτητο για την γενική υγεία και ποιότητα ζωής.

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Κεφάλαιο Διδακτέα ύλη Παρατηρήσεις Διδακτικές Οδηγίες Ώρες Εισαγωγή στις βασικές έννοιες ιστολογίας. 4 αντίστοιχων δομών.

Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος "φακής" που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ

Μέλη Ομάδας. Κυριακοπούλου Νεκταρία Μαγκαβίλα Δήμητρα Παίδαρου Δήμητρα Ράπτη Ιωάννα

Άγγελος Πάλλης Γ4 Γυμνασίου

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση.

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑΤΩΝ

Υπερ- και Υπολειτουργικές διαταραχές του λάρυγγα

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Εικ Α. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από κύτταρα, καθένα από τα οποία επιτελεί κατά βάση τις ίδιες βασικές λειτουργίες (επικοινωνία με το

Ανώτερο Πεπτικό. Ιστολογική διάγνωση ατροφικής γαστρίτιδας και εντερικής μεταπλασίας.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ

Αιμολυτικές Αναιμίες- Κληρονομικές και Επίκτητες. Ελενα Σολωμού Επικ. Καθηγήτρια Παθολογίας-Αιματολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπ.

Η γαστροστομία για τον ασθενή με καρκίνο πνεύμονα

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες

Είναι μία χημική ουσία (στερόλη), που αυξάνει στον οργανισμό με την κατανάλωση λιπαρών ουσιών.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ


ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ...

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Ανατομία του Ανθρώπου PHA108

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Γενικό Λύκειο Παραλίας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΣΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Διατροφή και αθλητισμός.

ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος. Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός»

Λήδα Μαδεμλή. Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα. Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος

ΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ

Ο Βασικός μεταβολισμός εξαρτάται από ένα πλήθος παραγόντων όπως:

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1-7-8

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ» Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

ΗPV και ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις κατωτέρου γεννητικού συστήματος. Ε.Κωστοπούλου Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958


Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη

Transcript:

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΙΠΕΡΗ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Εργαστήριο Στοματολογίας ΕΚΠΑ

ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ: ικανότητα ισορροπίας φυσιολογικών λειτουργιών του κυττάρου Δυνητικά βλαπτικοί παράγοντες περιβάλλοντος (π.χ. παθολογικά ερεθίσματα, καταστάσεις stress) το άτομο ή το είδος είτε προσαρμόζεται είτε υποκύπτει o αναστρέψιμα o μη αναστρέψιμα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ (Ομοιόσταση) Stress, αύξηση κυτταρικών αναγκών Τραυματικά ερεθίσματα ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ Αδυναμία προσαρμογής ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ Στάδια κυτταρικής αντίδρασης σε καταστάσεις stress και τραυματικά ερεθίσματα

ΑΙΤΙΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ Έλλειψη οξυγόνου Χημικοί παράγοντες Λοιμώδεις παράγοντες Ανοσολογικές αντιδράσεις Γενετικές διαταραχές Διαιτητικές διαταραχές Φυσικοί παράγοντες-τραύμα Γήρανση κυττάρων

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΛΑΒΗ Φύση και βαθμός του τραυματικού ερεθίσματος Μεταβαλλόμενα φυσιολογικά ερεθίσματα Αυξημένες ανάγκες ή τροφικά ερεθίσματα Μειωμένες ανάγκες, διαταραχές θρέψης Χρόνιος ερεθισμός Μειωμένη παροχή οξυγόνου, χημική βλάβη, μικροβιακή μόλυνση Οξεία και αυτοπεριοριζόμενη Προοδευτική και καθολική Ήπια χρόνια βλάβη Μεταβολικές αλλαγές, γενετικές ή επίκτητες Παράταση ζωής με αθροιστική βλάβη ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Κυτταρική προσαρμογή Υπερπλασία, υπερτροφία Ατροφία Μεταπλασία Κυτταρική βλάβη Οξεία αναστρέψιμη βλάβη Μη αναστρέψιμη βλάβη κυτταρικός θάνατος (Νέκρωση Απόπτωση) Υποκυτταρικές αλλαγές σε διάφορα οργανίδια Ενδοκυττάριες συσσωρεύσεις, ασβεστοποίηση Κυτταρική γήρανση

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ Ενεργός συμμετοχή κυττάρων στις μεταβολές του περιβάλλοντος Προσαρμογή δομής και λειτουργίας τους Αντιμετώπιση μεταβαλλόμενων απαιτήσεων και εξωκυττάριων ερεθισμάτων Επίτευξη νέας σταθερής κατάστασης, με σκοπό τη διατήρηση της κυτταρικής ζωτικότητας

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ Η προσαρμογή του κυττάρου εξαρτάται από: τη φύση και τη βαρύτητα του βλαπτικού παράγοντα μεταβλητές του ίδιου του κυττάρου όπως: o o o o o ευαισθησία διαφοροποίηση αιμάτωση κατάσταση θρέψης ηλικία

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ Ανταπόκριση στα εξωτερικά ερεθίσματα ΑΤΡΟΦΙΑ (Μείωση θρεπτικού υποστρώματος, αυξητικών παραγόντων) ΜΕΤΑΠΛΑΣΙΑ

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ Αύξηση του μεγέθους ενός ιστού ή οργάνου λόγω αύξησης του αριθμού των κυττάρων π.χ. ορμονοεξαρτώμενη αύξηση της μήτρας Προϋποθέτει την ικανότητα σύνθεσης DNA και μιτωτικής διαίρεσης Δεν αφορά σε κύτταρα με αδυναμία μιτωτικής διαίρεσης (π.χ. νευρικά) Συχνά συνυπάρχει με υπερτροφία ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΉ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ Αύξηση τοπικών αυξητικών παραγόντων Αύξηση υποδοχέων Ενεργοποίηση ειδικών ενδοκυττάριων σηματοδοτικών οδών Παραγωγή μεταγραφικών παραγόντων (αυξητικοί παράγοντες, υποδοχείς, ρυθμιστές κυτταρικού κύκλου)

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ 1. Ορμονική ( λειτουργικής ικανότητας, π.χ. μαστός σε ήβη και κύηση) 2. Αντισταθμιστική ( μάζας, π.χ. νεφρεκτομή, RBC s μυελού σε αναιμία, επούλωση τραυμάτων) ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Υπέρμετρη ορμονική διέγερση Χρόνιος ερεθισμός-τραύμα Χρόνια φλεγμονή Αυτόνομη (π.χ. ψωρίαση, ν. Paget, ιδιοπαθής λευκοπλακία)

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ Χρόνιος ερεθισμός - επαναλαμβανόμενο τραύμα Υπερπλασία επιθηλίου (π.χ. τραυματική υπερκεράτωση σε νωδές περιοχές) Υπερπλασία ινώδους συνδετικού ιστού (π.χ. τραυματικό ίνωμα, θηλώδης υπερπλασία από 0/0) Χρόνια φλεγμονή (π.χ. λοίμωξη από HPV-θήλωμα)

Τραυματική υπερκεράτωση

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ Μηχανικές συνέπειες (π.χ. υπερπλασία προστάτη) Ισχαιμικές βλάβες (π.χ. υπερτροφία καρδιάς) Ενδοκρινικές διαταραχές (υπερπλασία θυρεοειδούς) Προνεοπλασματικές βλάβες (π.χ. υπερπλασία ενδομητρίου) Η παθολογική υπερπλασία αποτελεί δυνητικά πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου (π.χ. λευκοπλακία- προκαρκινική κατάσταση)

ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ Αύξηση του μεγέθους ενός ιστού ή οργάνου λόγω αύξησης του μεγέθους των κυττάρων (αύξηση σύνθεσης οργανυλλίων) Χαρακτηριστικό κυττάρων που δεν υπόκεινται σε συχνή διαίρεση (π.χ. κύτταρα μυοκαρδίου) Σύνηθες αίτιο η λειτουργική υπερφόρτωση ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ (άθληση, κύηση) ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ (αρτηριακή υπέρταση)

ΣΙΑΛΑΔΕΝΩΣΗ Παρωτίδες Aύξηση αριθμού εκκριτικών κοκκίων o Νευρογενής ανορεξία o Βουλιμία o Αλκοολισμός o Σακχαρώδης διαβήτης

ΑΤΡΟΦΙΑ Συρρίκνωση του μεγέθους του κυττάρου μέσω απώλειας κυτταρικής ουσίας Σμίκρυνση ενός οργάνου ή ενός ιστού Αυξημένη πρωτεϊνική αποδόμηση, αυτοφαγία ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ (πρώτα στάδια ανάπτυξης, π.χ. θυρεογλωσσικός πόρος) ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ (εντοπισμένη ή γενικευμένη)

ΑΙΤΙΑ ΑΤΡΟΦΙΑΣ Μείωση της λειτουργικότητας (π.χ. ακινητοποίηση) Απώλεια της νεύρωσης (μυϊκή ατροφία) Απώλεια ενδοκρινικού ερεθίσματος (π.χ. εμμηνόπαυση) Ανεπαρκής σίτιση (καχεξία - TNF) Μειωμένη παροχή αίματος (π.χ. εγκέφαλος) Μηχανική πίεση Γήρας (εγκέφαλος, καρδιά)

ΜΕΤΑΠΛΑΣΙΑ Η αλλαγή του πρότυπου διαφοροποίησης ενός ιστού, δηλαδή η μετάπτωση ενός διαφοροποιημένου ιστού σε άλλον επίσης διαφοροποιημένο Η αντιστρέψιμη εκείνη κατάσταση κατά την οποία ένας τύπος ώριμου κυττάρου (επιθηλιακού ή μεσεγχυματικού) αντικαθίσταται από άλλο ώριμο κυτταρικό τύπο. Οι επιδράσεις που προδιαθέτουν σε μεταπλασία μπορεί εάν παραμείνουν να επάγουν κακοήθη εξαλλαγή (π.χ. SQCCA πνεύμονα σε καπνιστές)

ΣΥΝΘΗΘΕΙΣ ΤΥΠΟΙ ΜΕΤΑΠΛΑΣΙΑΣ ΕΠΙΘΗΛΙΟ Αδενικό σε πλακώδες o βρόγχοι στους καπνιστές o πλακώδης μεταπλασία επιθηλίου πόρων σε σιαλολιθίαση Πλακώδες σε αδενικό (οισοφάγος Barret) ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Πλάση o Οστού o Χόνδρου o Λιπώδους ιστού σε ιστούς που φυσιολογικά δεν υπάρχουν (π.χ. οστεοποιός μυοσίτιδα)

ΜΕΤΑΠΛΑΣΙΑ Επαναπρογραμματισμός βλαστικών κυττάρων ή Αποδιαφοροποίηση μεσεγχυματικών κυττάρων

Μετάπλαση του κυλινδρικού βλεννοπαραγωγού επιθηλίου του τραχήλου της μήτρας σε πολύστοιβο πλακώδες σε χρόνιες τραχηλίτιδες

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΟΣΤΕΟΠΟΪΟ ΙΝΩΜΑ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ινώδους συνδετικού ιστού ΜΕΤΑΠΛΑΣΙΑ πλάση οστού ΑΤΡΟΦΙΑ- απορρόφηση φατνιακής ακρολοφίας