ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ PLANNING TRANSPORT AND ENVIRONMENTAL CONSULTANTS PP-008-01-12 19 Νοεμβρίου 2013 Έργο/ Μελέτη: Γενικό Σχεδίου Αξιοποίησης (MASTER PLAN) για το Μεταλλείο Αμίαντου Θέμα: ημόσιες Παρουσιάσεις της Προμελέτης και της ΣΠΕ Ημερομηνία: 15 και 16 Νοεμβρίου 2013 Τόπος: Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων Τμήματος Γεωργίας και Αίθουσα Προβολής Βοτανικού Κήπου στον Αμίαντο Παρευρισκόμενοι: Παρευρέθηκαν 27 άτομα στη ημόσια Παρουσίαση στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Τμήματος Γεωργίας και 18 άτομα στην Αίθουσα Προβολής του Βοτανικού Κήπου στον Αμίαντο. Στο Παράρτημα Ι παρουσιάζεται αναλυτικός κατάλογος των παρευρισκομένων. Γενικά: Στις δύο (2) παρουσιάσεις προλόγισε ο κ. Τσιντίδης και ενημέρωσε σχετικά με το στόχο και το στάδιο του Έργου. Έγινε παρουσίαση της Προμελέτης και της ΣΠΕ από τους Μιχάλη Μιχαήλ και Χριστιάνα Βιολάρη. Ακολούθησε δημόσια συζήτηση και εισηγήσεις από τους παρευρισκόμενους. Α. Σχόλια/ Απόψεις ημόσιας Παρουσίασης στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Τμήματος Γεωργίας: Ελένη Μορισσώ (Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης): Η υλοποίηση των υπό εξέλιξη και προγραμματιζόμενων έργων εκτιμάται ότι θα απαιτήσει αυξημένο χρόνο και κόστος. Τυχόν υλοποίηση των προτεινόμενων έργων του Master Plan δεν θα πρέπει να επιβαρύνουν/ επηρεάσουν αρνητικά τις περιοχές αποκατάστασης. Η Ομάδα Μελέτης ακολούθησε τις κατευθυντήριες γραμμές που καθόρισε η Τεχνική Επιτροπή για την υλοποίηση του Master Plan. Λεωφ. Κέννεντυ 70, Γρ. 203, 1076 ΛΕΥΚΩΣΙΑ 70 Kennedy Av., Office 203, 1076 NICOSIA, TEL: +357 22 518556/7, FAX: +357 22 511739 e-mail: info@alaplanning.com www.alaplanning.com
Χρονολογικά η ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης στο Μεταλλείο Αμιάντου θα καθοριστεί από τις δράσεις του Γενικού Σχεδίου που θα υιοθετηθούν. Πιθανόν οι αναδασώσεις να μην απαιτηθούν σε ορισμένες περιοχές εάν σε αυτές προγραμματιστεί η προώθηση άλλης κατάλληλης χρήσης. Στη διάρκεια λειτουργίας του Μεταλλείου Αμιάντου (1904 1988), λόγω της παντελούς έλλειψης ή της μη ικανοποιητικής λήψης μέτρων προστασίας της υγείας των εργαζομένων στο χώρο του Μεταλλείου, δημιουργήθηκαν λόγω εισπνοής ινών αμιάντου προβλήματα υγείας (πνευμονοπάθειες, πνευμονοκοκίαση, καρκίνος των πνευμόνων, μεσοθηλείομα). Περιστατικά επίσης αναφέρονται και από κοινότητες που γειτνιάζουν με το Μεταλλείο. Οι ετήσιοι έλεγχοι και οι μετρήσεις της περιεκτικότητας του αέρα σε ίνες αμιάντου στο χώρου του Μεταλλείου που καταγράφουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να τύχουν θετικού χειρισμού στο στάδιο της επιλογής του πιο αξιόλογου ή ελκυστικού σεναρίου αξιολόγησης του χώρου. Το κτίριο του Νοσοκομείου είναι πολύ αξιόλογο. Θα πρέπει να επιλυθεί το θέμα που προκύπτει με τις νυχτερίδες, ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση και επανάχρηση του κτιρίου. Μια οικονομικά συμφέρουσα αξιοποίηση του κτιρίου μπορεί να είναι η χρήση του ως μονάδα αποκατάστασης ασθενών που συνάδει με την προηγούμενη χρήση του. Κυριακή Καλαβά (Κλάδος ιατήρησης Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως -ΤΠΟ): Η Ομάδα Μελέτης υλοποίησε σημαντική εργασία σε ότι αφορά τις προτεινόμενες χρήσεις μετά από αποκατάσταση και διατήρηση των κτιρίων οι οποίες δείχνουν να έχουν συμβατότητα με το χαρακτήρα και τις ανάγκες του χώρου. Πολύ σημαντικό δεδομένο για προώθηση της διατήρησης των κτιρίων, είναι ότι σε πολλά από τα κτίρια προτείνεται η επανάχρηση. Το ΤΠΟ συμφωνεί και επικροτεί την προτεινόμενη διατήρηση των αξιόλογων κτιρίων και την απόδοση χρήσης σε αυτά. Αραβέλλα Ζαχαρίου (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Υπουργείο Παιδείας): Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δραστηριοποιείται στην περιοχή Τροόδους (Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πεδουλά) με διάφορες εκπαιδευτικές δραστηριότητες (εκδρομές, περιβαλλοντική εκπαίδευση κλπ) Ο Βοτανικός Κήπος του Μεταλλείου Αμιάντου λειτουργεί ως αυτοτελές εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας. Στην περιοχή Τροόδους υπάρχουν πολλά σχολεία που λόγω μειωμένου αριθμού μαθητών κλείνουν, ενώ για τις εγκαταστάσεις αυτές γίνεται προσπάθεια επανάχρησης. 2
Το Master Plan θα πρέπει να λάβει υπόψη το δεδομένο αυτό, καθώς και την εκπαιδευτική υποδομή που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή Τροόδους, ώστε να μην δημιουργηθούν ανταγωνιστικές χρήσεις οι οποίες τελικά δεν θα είναι βιώσιμες. Η περιοχή είναι ένα ζωντανό μουσείο και θα πρέπει να προωθηθεί ο οικοτουρισμός. Η καθυστέρηση που έχει παρατηρηθεί στην υλοποίηση έργων στο χώρο του Μεταλλείου επέφερε σημαντική φθορά τόσο στον ίδιο το χώρο, όσο και στα κτίρια. Πέραν από την εκπόνηση Μελετών απαιτείται κυρίως πολιτική βούληση, ώστε να είναι εφικτή η αξιοποίηση της περιοχής. Η αποκατάσταση των κτιρίων είναι αναγκαία. Πέραν όμως της αποκατάστασης που μπορεί να γίνει με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα απαιτείται και η επανάχρηση των κτιρίων με κατάλληλες και βιώσιμες χρήσεις. Αξιόλογα κτίρια όπως είναι οι μύλοι θα πρέπει να αποκατασταθούν, πιθανόν μέσω χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά κονδύλια (Interreg). Χρήσεις όπως καφετέρια και τουριστικά καταλύματα δεν μπορούν από μόνες τους να καταστούν βιώσιμες. Το κόστος αποκατάστασης των κτιρίων είναι πέραν των 1.000/ τ.μ. Οι υφιστάμενες και προτεινόμενες χρήσεις απαιτούν μεγάλα ποσά για τη διαχείριση της λειτουργίας τους και το δεδομένο αυτά θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο Master Plan. Το τελεφερίκ αποτελεί ένα πολύ επιθυμητό έργο προς υλοποίηση στην περιοχή και χρήσεις, όπως καφετέρια εστιατόριο και τουριστικά καταλύματα, θα μπορούν να δράσουν υποστηρικτικά και σε συνέργεια με το τελεφερίκ. Ένα εναλλακτικό σενάριο αξιοποίησης του χώρο του Μεταλλείου είναι να αποκατασταθεί και να αφεθεί στην φύση, ώστε να εξελιχθεί σε δάσος. Πέτρος Αναγιωτός (Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας): Στην παρουσίαση δεν αναφέρθηκαν όλες οι πτυχές του εργαλείου της SWOT, όπως είναι οι αδυναμίες και οι απειλές. Το Master Plan προτείνει έντονες χρήσεις/ παρεμβάσεις μέσω των οποίων εντείνεται και η ανθρώπινη παρουσία στο χώρο. Θα πρέπει να προσεχθεί τυχόν αλλοίωση στο χώρο. Ερωτόκριτος Αναστασιάδης (Υπηρεσία Μεταλλείων): Το Κράτος θα ξοδέψει πολλά για την αποκατάσταση και επομένως τα έργα θα πρέπει να είναι βιώσιμα. 3
Η αξιοποίηση και ανάπτυξη του Μεταλλείου θα πρέπει να συνδεθεί με το χαρακτήρα και την τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής Τροόδους. Το τελεφερίκ δεν μπορεί να αποδώσει εάν δεν υποστηριχθεί με συμπληρωματικά έργα. Ίσως εάν συνδεθεί με το Χιονοδρομικό Κέντρο να αυξηθούν οι προοπτικές βιωσιμότητας του. Να εξετασθεί η ιδέα για τη δραστηριότητα της κολύμβησης στο χώρο του Μεταλλείου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Σημείο αφετηρίας του τελεφερίκ (με βαγόνια χωρητικότητας 10 15 ατόμων) θα μπορούσε να αποτελέσει ο οικισμός Αμιάντου και σημείο κατάληξης η πλατεία Τροόδους με ενδιάμεσο σταθμό στο Μεταλλείο. Στα σημεία αφετηρίας και κατάληξης και στο σταθμό θα μπορούσαν να αναπτυχθούν υποστηρικτικές υποδομές, όπως χώρος στάθμευσης, παιδότοπος, καφετέρια, κα. Επίσης, στους επενδυτές θα μπορούσαν να παραχωρηθούν και κίνητρα, όπως η παραχώρηση κρατικών κατοικιών στην ευρύτερη περιοχή Τροόδους για αξιοποίηση. Στέλιος Μιχαήλ (Υπηρεσία Μεταλλείων): Θα πρέπει να επαναξιολογηθεί η διαδρομή του τελεφερίκ προς Κακοπετριά. Αραβέλλα Ζαχαρίου (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Υπουργείο Παιδείας): Ο ΚΟΤ μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη του οικοτουρισμού στην περιοχή. Ήδη υπάρχουν πακέτα οικοτουρισμού από τον ΚΟΤ. Ορισμένα κτίρια του Μεταλλείου θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως χώροι φιλοξενίας και αναβίωσης παραδοσιακών επαγγελμάτων της περιοχής Τροόδους. Ο ρόλος του Μεταλλείου είναι πολύ σημαντικός, αφού αποτελεί ένα μεγάλο θεματικό πάρκο. Σάββας Καζαφανιώτης (Τμήμα ασών): Για το Μεταλλείο θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα ανάπτυξης δραστηριοτήτων που δεν υπάρχουν αλλού, πχ. extreme sports, για τα οποία βέβαια απαιτείται και η εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας. Γενικά θα πρέπει να προταθούν ελκυστικά προσφερόμενες και βιώσιμες χρήσεις. Το τελεφερίκ δεν αποτελεί έργο προτεραιότητας. 4
Γιαννάκης Παναγίδης (Γεωλόγος): Το Γεωπάρκο κατέχει σημαντική θέση στην περιοχή του Μεταλλείου και μπορεί να αποτελέσει μέρος του ικτύου Γεωπάρκων της Unesco και του Ευρωπαϊκού ικτύου Γεωπάρκων. Απαιτείται η ανάπτυξη συμπληρωματικών δραστηριοτήτων με το Γεωπάρκο τις οποίες θα διαχειρίζεται ο διαχειριστικός φορέας του Γεωπάρκου. Ενδεικτικές συμπληρωματικές δραστηριότητες θα μπορούσαν να αποτελέσουν: εκδηλώσεις περιβάλλοντος και μελέτης των ιδιαιτεροτήτων της περιοχής (γεωλογία, πανίδα, χλωρίδα κα.), ξενάγηση και διαμονή στην ευρύτερη περιοχή, επίσκεψη σε τοπικά πανηγύρια της περιοχής, κα. Ελένη Μορισσώ (Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης): Απαιτείται η υλοποίηση των έργων στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου Σχεδίου προτάσεων και όχι η αποσπασματική τους υλοποίηση. Χρειάζεται πολύ καλός συντονισμός των χρήσεων που θα λειτουργήσουν στο χώρο και σωστή διαχείριση. Το εγχείρημα είναι δύσκολο διότι πολλές χρήσεις μπορεί να μην είναι βιώσιμες. Τα έργα θα πρέπει να είναι αυτοσυντήρητα και να επιτευχθεί η μέγιστη βιωσιμότητα. Η ανάπτυξη του Γεωπάρκου είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της περιοχής Θα γίνει αίτηση από το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης για ένταξη του Γεωπάρκου Τροόδους στο «Ευρωπαϊκό ίκτυο Γεωπάρκων». Μία επιθυμητή λύση θα ήταν ακόμα και εάν το Μεταλλείο διαφυλαχθεί και παραμείνει ανεκμετάλλευτο ως μέρος της φύσης και του περιβάλλοντος του Τροόδους, εφόσον διασφαλισθεί η δημόσια υγεία και ασφάλεια στο χώρο. Το Μεταλλείο Αμιάντου αποτελεί ένα ελκυστικό χώρο στην ευρύτερη περιοχή Τροόδους που μπορεί να παραχωρηθεί για την ανάπτυξη νέων χρήσεων. Η περιοχή του Μεταλλείου αντιμετωπίζει προβλήματα και μειωμένη ελκυστικότητα. Η επίσκεψη στο Μεταλλείου θα πρέπει να συνδυάζεται με άλλες χρήσεις και δραστηριότητες της ευρύτερης περιοχής. Όλγα Νικολαΐδου (Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας): Θα πρέπει να ρωτηθεί και το κοινό σχετικά με την αξιοποίηση του Μεταλλείου και τις επιθυμητές χρήσεις/ δραστηριότητες στο χώρο. Θα μπορούσε να γίνει έρευνα αγοράς για τον εντοπισμό ελκυστικών χρήσεων για το χώρο του Μεταλλείου. 5
Β. Σχόλια/ Απόψεις ημόσιας Παρουσίασης στην Αίθουσα Προβολής του Βοτανικού Κήπου στον Αμίαντο: Παναγιώτης Παπαδόπουλος (Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Π. Πλατρών): Το Μεταλλείο Αμιάντου κατέχει πολύ σημαντική θέση στο Εθνικό άσος Τροόδους και η αξιοποίηση του είναι απαραίτητη τόσο γιατί είναι το ίδιο σημαντικό, όσο και για τη δημιουργία δυναμικής στην περιοχή. Η πρόταση για σύσταση Γραφείου Ανάπτυξης του Μεταλλείου κρίνεται ως μη αναγκαία. Υπάρχουν ήδη τρεις (3) Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή ( Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης Τροόδους και ίκτυο Τροόδους ) οι οποίες μπορούν να συμβάλουν θετικά στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής και να αναλάβουν τα καθήκοντα του προτεινόμενου Γραφείου Ανάπτυξης. Το Κράτος από μόνο του δεν μπορεί να προχωρήσει στην υλοποίηση έργων, ούτε και να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα τους. Είναι αναγκαία η σύμπραξη συνεργασίας μεταξύ Τοπικών Αρχών ή Κράτους με τον ιδιωτικό τομέα για την εύρεση οικονομικών πόρων. Είναι αναγκαία και η εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών. Το Τμήμα ασών θα μπορούσε να συνεργαστεί με την Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους για την προσέλκυση επενδύσεων. Υπάρχει ενδιαφέρον από Αιγυπτιακή εταιρεία για την κατασκευή τελεφερίκ στην περιοχή. Έγιναν επίσης συζητήσεις με Αιγύπτιους επενδυτές για την τουριστική αναδιοργάνωση των Π. Πλάτρων με την αγορά και διαχείριση τουριστικών καταλυμάτων. Επίσης υπάρχει ενδιαφέρον από Ρώσους για κατασκευή αθλητικών υποδομών στην περιοχή Τροόδους. Χρειάζεται η συνεργασία όλων για την προσέλκυση των επενδύσεων. Ο Πρόεδρος της ημοκρατίας θα υποστηρίξει τις προσπάθειες εφόσον υπάρχουν σοβαρές προτάσεις. Το ίκτυο Τροόδους προωθεί με τις άλλες δύο (2) Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή τη δημιουργία Θεματικών Κέντρων. Συνολικά πρόκειται να δημιουργηθούν δώδεκα (12) Θεματικά Κέντρα, ενώ και στις 10 Μαρτίου 2013 δημιουργήθηκε το πρώτο (1 ο ) Θεματικό Κέντρο στο Βουνί (Κέντρο Κρασιού). Άννα Καραμοντάνη (Ομάδα Μελέτης, ALA Planning): Το Γραφείο Ανάπτυξης Μεταλλείου μπορεί να υποστηριχθεί από την ΑΝΕΤ. Στόχος του Γραφείου Ανάπτυξης δεν είναι η αποσπασματική του λειτουργία και διαχείριση, αλλά η συνεργασία με τους άλλους Φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. 6
Χρίστης Λοϊζίδης (Ομάδα Μελέτης): Το Γραφείο Ανάπτυξης Μεταλλείου θα ήταν βέλτιστο όπως λειτουργήσει αυτόνομα, ώστε να αναλάβει ειδικές αρμοδιότητες και να δρα ειδικευμένα για την ανάπτυξη του χώρου του Μεταλλείου. Εξετάζεται η δυνατότητα διαχείρισης του Κέντρου του Γεωπάρκου και ίσως του Βοτανικού Κήπου από την ΑΝΕΤ. Έχει δρομολογηθεί η δημιουργία δεκαπέντε (15) Περιβαλλοντικών Κέντρων παγκύπρια. Το Κράτος επωμίζεται γύρω στις 50.000 60.000 για τη λειτουργία ενός τέτοιου Περιβαλλοντικού Κέντρου, ενώ τα έσοδα είναι της τάξης των 20.000. Προκύπτει θέμα βιωσιμότητας τους. Το προγραμματιζόμενο έργο της λίμνης σε συνδυασμό με την υλοποίηση καλά σχεδιασμένων ποδηλατικών διαδρομών και μονοπατιών, θα μπορούσαν να προσελκύσουν νέους χρήστες. Γιούλα Παπακυριακού (Σύμβουλος ΚΟΤ για θεματικό τουρισμό): Η πρόταση για σύσταση Γραφείου Ανάπτυξης του Μεταλλείου κρίνεται ως μη αναγκαία. Οι τρεις (3) υφιστάμενες Εταιρείες συνεργάζονται πολύ καλά. Το Γραφείο Ανάπτυξης μπορεί να δράσει ανταγωνιστικά και να αυξήσει τα κόστη. Επομένως χρειάζεται η συνεργασία των τριών υφιστάμενων εταιριών και των εμπλεκομένων κυβερνητικών τμημάτων που δραστηριοποιούνται στο χώρο του Μεταλλείου. Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου (Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης Τροόδους): Η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης Τροόδους εξασφαλίζει ποσοστό της χρηματοδότησης της από τον ΚΟΤ και στόχος της είναι η προώθηση και προβολή της περιοχής Τροόδους (συμμετοχή σε εκθέσεις, ετοιμασία χαρτών, κα.). Στα πλαίσια δράσης της εταιρείας για προβολή της περιοχής, θα μπορούσε να αναληφθεί και η προβολή του Μεταλλείου. Η εισαγωγή περισσότερων χρήσεων στο χώρο όπως καφετέρια και εστιατόριο θα μειώσει τα λειτουργικά έξοδα της διαχείρισης του χώρου. 7
Κρίτωνας Κυριακίδης (Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Αμιάντου): Ο οικισμός του Αμιάντου κινδυνεύει από πιθανές κατολισθήσεις μπάζων. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην κοινότητα Αμιάντου ώστε να επωφεληθεί από την αξιοποίηση του Μεταλλείου. Χρίστος Ηλιάδης (Πρόεδρος Περιφερειακού Συνδέσμου Αποδήμων Πιτσιλιάς): Το Γραφείο Ανάπτυξης Μεταλλείου θα πρέπει να συσταθεί, καθώς θα αναλάβει συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Θα ήταν δυνατή η ένταξη του στις υφιστάμενες Εταιρείες. Κατά την εκτίμηση του, η κοινότητα Αμιάντου θα είναι η πρώτη από τις κοινότητες της περιοχής που θα επωφεληθεί από την αξιοποίηση του Μεταλλείου και θα πρέπει να αποτελεί και μόνιμο μέλος του Γραφείου Ανάπτυξης του Μεταλλείου Αμιάντου. Τα Τμήματα Γεωλογικής Επισκόπησης και Αναπτύξεως Υδάτων επιβεβαιώνουν ότι τα δεν υπάρχει κίνδυνος κατολίσθησης των μπάζων που να θέτουν σε κίνδυνο τον οικισμό Αμιάντου. Γιώργος Παναγιώτου (Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Κυπερούντας): Η ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής Τροόδους θα πρέπει να προωθηθεί ενιαία, πχ. σχεδιασμός ποδηλατόδρομων, υποδομές υγείας και εκπαίδευσης. Οι κοινότητες θα πρέπει να σκέφτονται συλλογικά και να θεωρούν την περιοχή σαν Επαρχία Τροόδους. Οι υποδομές άθλησης απαιτούν μεγάλο κόστος συντήρησης και είναι ανέφικτο για τις κοινότητες να το καλύψουν ( 50.000 ετησίως για συντήρηση γηπέδου ποδοσφαίρου). Τυχόν δημιουργία καζίνο στην περιοχή θα συμβάλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και θα αποφέρει εισοδήματα στην περιοχή. Κλέλια Βασιλείου ( ιευθύντρια ΑΝΕΤ): Η ΑΝΕΤ θα μπορούσε να αναλάβει τη διαχείριση του Γεωπάρκου, καθώς και τις προτεινόμενες αρμοδιότητες και δραστηριότητες του Γραφείου Ανάπτυξης. εν υπάρχουν περιθώρια για σύσταση τέταρτου φορέα στην περιοχή, όπως προτείνεται με το Γραφείο Ανάπτυξης. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε σύγκρουση στόχων και δράσεων. Θα πρέπει να συνδεθούν τα υπό εξέλιξη έργα του Μεταλλείου με τα πλεονεκτήματα της περιοχής όπως είναι η γαστρονομία κα., ώστε να προκύψουν πολλαπλασιαστικά οφέλη για την περιοχή. 8
Ανδρέας Μιχαηλίδης (Περιφερειακός Συνδέσμος Αποδήμων Πιτσιλιάς): Υπάρχει ανάγκη στήριξης και προώθησης της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής ώστε να δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας. Το Master Plan Αμιάντου θα πρέπει να ενταχθεί στο Σχέδιο Τουρισμού της ευρύτερης περιοχής Τροόδους. Ο Βοτανικός Κήπος θα μπορούσε να ενταχθεί στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας. Ποια τα επίπεδα ινών αμιάντου στην ατμόσφαιρα; Ο Βοτανικός Κήπος ήδη περιλαμβάνεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας. Στο φορέα που θα αναλάβει τη διαχείριση και ανάπτυξη του Μεταλλείου Αμιάντου θα πρέπει να συμμετέχει και η Τεχνική Επιτροπή Αμιάντου. Χριστόφορος Καλλίνος (Τμήμα ασών): Για τη μείωση των λειτουργικών εξόδων των χρήσεων του Μεταλλείου θα μπορούσε να δημιουργηθεί αιολικό ή φωτοβολταϊκό πάρκο. Κλέλια Βασιλείου ( ιευθύντρια ΑΝΕΤ): εν επιτρέπεται η ένταξη αιολικού ή φωτοβολταϊκού πάρκου σε περιοχή όπου βρίσκονται Γεωπάρκα, καθώς δημιουργούν αλλοιώσεις στο περιβάλλον και το τοπίο της περιοχής. Τα Γεωπάρκα δεν συνδυάζονται με τα Πάρκα Ενέργειας. Κυριάκος Γεωργίου (Σύνδεσμος Αποδήμων Αμιάντου/ Πανεπιστήμιο Λευκωσίας): Έχει εκπονηθεί μία ενδιαφέρουσα Μελέτη. Είναι σημαντική η περιβαλλοντική αποκατάσταση και προστασία της περιοχής, καθώς και η διασφάλιση της δημόσιας υγείας και ασφάλειας (μεγάλες κλίσεις, μπάζα, κα.) περιορίζοντας τη ρύπανση από τις ίνες αμιάντου. Για να καταστεί δυνατή η προέλκυση επισκεπτών στην περιοχή θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ο λεπτοκώνωπας. Το Γραφείο Ανάπτυξης θα μπορούσε να ενταχθεί στις υφιστάμενες εταιρείες. Οι τρεις (3) εν λειτουργία Εταιρείες που υπάρχουν σήμερα στο Τρόοδος θα μπορούσαν να γίνουν μία (1). ύσκολη η επιλογή του Τροόδους για τη χωροθέτηση του καζίνο. 9
Γιώργος Γιαννή (Επαρχιακή ιοίκηση Λεμεσού): Η χρηματοδότηση μελετών και έργων από την ΕΕ είναι εύκολη. υσκολίες παρουσιάζονται στη βιωσιμότητα τους. Μία αδυναμία του Σχεδίου είναι ότι δεν παρουσιάζονται μέτρα που να διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία στην περιοχή του Μεταλλείου και ότι παραμένει ο κίνδυνος των ινών αμιάντου. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ετοιμασία των απαιτούμενων μελετών που θα διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία στην περιοχή του Μεταλλείου. Γίνεται ετήσια παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα στο χώρο και έχει διαπιστωθεί ότι τα όρια των ινών αμιάντου στην ατμόσφαιρα είναι κατώτερα των ορίων που θεωρούνται ως επικίνδυνα. Για το θέμα του λεπτοκώνωπα πρόκειται να γίνει συνεργασία με Νορβηγούς ειδικούς για αντιμετώπιση του προβλήματος. 10
Άλλα Θέματα που προέκυψαν στις δύο (2) ημόσιες Παρουσιάσεις: 1. Το γήπεδο ποδοσφαίρου το οποίο αποφασίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2009 να υλοποιηθεί στην κοινότητα Αμιάντου (βόρεια του Μεταλλείου), δεν θα γίνει. Θα πρέπει η Ομάδα Μελέτης να ενημερωθεί σχετικά με τις προθέσεις ή τον προγραμματισμό (αν υπάρχει) για τη χωροθέτηση άλλης χρήσης στη συγκεκριμένη περιοχή. Επίσης, η Ομάδα Μελέτης θα μπορούσε να εξετάσει και να προτείνει άλλη εναλλακτική χρήση. 2. Αρκετοί παρευρισκόμενοι ζήτησαν όπως τους κοινοποιηθεί ολοκληρωμένη η Προμελέτη για πιο λεπτομερή πληροφόρηση. Ο κ. Τσιντίδης ανέφερε ότι θα την αναρτήσει στην ιστοσελίδα του Τμήματος ασών. 11