Κλινικι Άςκθςθ ςτθ Λογοπακολογία - 4

1 Ελληνικό Δημοκρατύα Σεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπεύρου Κλινικι Άςκθςθ ςτθ Λογοπακολογία - 4 Ενότθτα 12: Διαγνωςτικζσ προςεγγίςεισ ςτισ Διαταραχζσ τθσ Ροισ - Σραυλιςμόσ Σαφιάδθσ Διονφςιοσ

2 Ανοιχτά Ακαδθμαϊκά Μακιματα ςτο ΣΕΙ Ηπείρου Σμιμα Λογοκεραπείασ Κλινικι Άςκθςθ ςτθ Λογοπακολογία 4 Ενότθτα 12: Διαγνωςτικζσ προςεγγίςεισ ςτισ Διαταραχζσ τθσ Ροισ Σραυλιςμόσ. Σαφιάδθσ Διονφςιοσ Εργαςτθριακόσ υνεργάτθσ Λωάννινα, 2015

Άδειεσ Χριςθσ Σο παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται ςε άδειεσ χριςθσ Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπωσ εικόνεσ, που υπόκειται ςε άλλου τφπου άδειασ χριςθσ, θ άδεια χριςθσ αναφζρεται ρθτϊσ. 3 3

4 Χρθματοδότθςθ Σο ζργο υλοποιείται ςτο πλαίςιο του Επιχειρθςιακοφ Προγράμματοσ «Εκπαίδευςθ και Δια Βίου Μάκθςθ» και ςυγχρθματοδοτείται από τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Σαμείο) και από εκνικοφσ πόρουσ. Σο ζργο «Ανοικτά Ακαδθμαϊκά Μακιματα ςτο TEI Ηπείρου» ζχει χρθματοδοτιςει μόνο τθ αναδιαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ υλικοφ. Σο παρόν εκπαιδευτικό υλικό ζχει αναπτυχκεί ςτα πλαίςια του εκπαιδευτικοφ ζργου του διδάςκοντα.

κοποί ενότθτασ Αναφορά ςτθν κλινικι εικόνα των διαταραχϊν τθσ ροισ. τοιχειοκετθμζνθ επιςτθμονικά διάγνωςθ και αξιολόγθςθ με διάφορουσ μεκόδουσ των διαταραχϊν αυτϊν και διαφορικι διάγνωςθ μεταξφ των τφπων των διαταραχϊν τθσ ροισ, και θ ταξινόμθςι τουσ. 5 5

Περιεχόμενα ενότθτασ Διαγνωςτικά κριτιρια - Kλινικι εικόνα των διαταραχϊν τθσ Ροισ τθσ Ομιλίασ. Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ των διαταραχϊν αυτϊν και διαφορικι διάγνωςθ μεταξφ των τφπων των διαταραχϊν τθσ ροισ, και θ ταξινόμθςι τουσ. 6 6

7 Διαγνωςτικά Κριτιρια ςτισ Διαταραχζσ τθσ Ροισ - Σραυλιςμόσ

Η διάγνωςθ ςτον τραυλιςμό (1 από 2) Θ διάγνωςθ ζχει ωσ ςκοπό: να κακορίςει το βακμό τθσ κακυςτζρθςθσ να επιχειριςει να κακορίςει αν τα αίτια που προκαλοφν τθν ανεπάρκεια είναι πρωτογενι ι δευτερογενι να ανακαλφψει τουσ τομείσ τθσ ψυχολογικισ ανάπτυξθσ που υπερζχουν ι που παρουςιάηουν προβλιματα 8 8

Η διάγνωςθ ςτον τραυλιςμό (2 από 2) τθ διάγνωςθ (και ςτθ ςυνζχεια ςτθ κεραπευτικι αγωγι-διορκωτικι αγωγι) μποροφμε να ακολουκιςουμε τισ παρακάτω κεωρθτικζσ κατευκφνςεισ: τθν αιτιολογικι τθν ςυμπτωματολογικι ςυνδυαςμόσ των παραπάνω 9 9

Οι μεταβλθτζσ ρζουςα # μθ ρζουςα ομιλία κατά τουσ Dalton και Hardcastle (1977) Παρουςία επιπλζον ιχων κατά τθν άρκρωςθ. Κζςθ και ςυχνότθτα των παφςεων ομιλίασ ςε πρόταςθ. Ρυκμικό πρότυπο ςτθν ομιλία. Επιτονιςμόσ και προςωδία. υνολικι ταχφτθτα τθσ ομιλίασ. 10 1

Διαγνωςτικά Κριτιρια κατά DSM-V (1 από 3) Οι Διαταραχζσ τθσ Ροισ τθσ ομιλίασ Σραυλιςμόσ ταξινομοφνται ωσ διαταραχι τθσ επικοινωνίασ και ςυγκαταλζγονται ςτθν ευρφτερθ κατθγορία των διαταραχϊν που ςυνικωσ, διαγιγνϊςκονται για πρϊτθ φορά κατά τθ βρεφικι, παιδικι ι εφθβικι θλικία. Παρακάτω παρακζτονται τα οκτϊ κριτιρια για τθ διάγνωςθ του τραυλιςμοφ. DSM-V, (2013) 11 1

Διαγνωςτικά Κριτιρια κατά DSM-V (2 από 3) (1) Επαναλιψεισ ιχων ι ςυλλαβϊν (2) Επιμθκφνςεισ ιχων (3) Παρεμβολζσ (4) Κατακερματιςμζνεσ λζξεισ (π.χ. παφςεισ μζςα ςε μία λζξθ) (5) Θχθρό ι ςιωπθλό μπλοκάριςμα (παφςεισ ςτθ ροι τθσ ομιλίασ) 12 1

Διαγνωςτικά Κριτιρια κατά DSM-V (3 από 3) (6) Περιφράςεισ (υποκαταςτάςεισ λζξεων για τθν αποφυγι προβλθματικϊν λζξεων). (7) Λζξεισ παραγόμενεσ με υπερβολικι ςωματικι ζνταςθ. (8) Επαναλιψεισ μονοςφλλαβων ολόκλθρων λζξεων (π.χ. Σον-Σον-Σον βλζπω) 13 1

Αξιολόγθςθ των Διαταραχϊν τθσ Ροισ 1

Αξιολόγθςθ των Διαταραχϊν τθσ Ροισ (1 από 4) Οι ςτόχοι τθσ λογοκεραπευτικισ αξιολόγθςθσ παιδιϊν των οποίων θ ομιλία χαρακτθρίηεται από δυςρυκμίεσ είναι οι ακόλουκοι: (Κάκουροσ & Μανιαδάκθ, 2006) Διαφοροδιάγνωςθ παιδιϊν που εμφανίηουν «φυςιολογικζσ» δυςρυκμίεσ από αυτϊν που τραυλίηουν. Αξιολόγθςθ τθσ ςοβαρότθτασ του τραυλιςμοφ. 15 1

Αξιολόγθςθ των Διαταραχϊν τθσ Ροισ (2 από 4) Εκτίμθςθ τθσ πρόγνωςθσ, δθλαδι πόςο πικανό είναι το παιδί να ςταματιςει να τραυλίηει χωρίσ κεραπευτικι παρζμβαςθ. υλλογι δεδομζνων για το ςχεδιαςμό κατάλλθλων κεραπευτικϊν ςτόχων. Αξιολόγθςθ τθσ αποτελεςματικότθτασ τθσ κεραπείασ. 16 1

Αξιολόγθςθ των Διαταραχϊν τθσ Ροισ (3 από 4) Λογοκεραπευτικι Αξιολόγθςθ α) Παρατιρθςθ υμπεριφορϊν β) Λιψθ Λςτορικοφ γ) Κυρίωσ Αξιολόγθςθ (τοματοπροςωπικόσ Ζλεγχοσ Ειδικά τεςτ) δ) Λογοκεραπευτικι Ζκκεςθ (Dell,1993; Van Riper, 1973). 17 1

Αξιολόγθςθ των Διαταραχϊν τθσ Ροισ (4 από 4) Ερωτθματολόγια Λιψθ Λςτορικοφ Erickson Scale of Communication Attitudes (Andrews & Cutler, 1974). Ονerall Assessment of the speaker s Experience of Stuttering (OASES), (Yaruss & Quesal, 2004). 18 1

Λογοκεραπευτικι Αξιολόγθςθ Κυρίωσ Αξιολόγθςθ 1

Λογοκεραπευτικι Αξιολόγθςθ Κυρίωσ Αξιολόγθςθ (1 από 4) Ανάλυςθ δείγματοσ ομιλίασ ςφμφωνα με: υχνότθτα δυςρυκμιϊν (ποςοςτό τραυλιςμοφ) Ποςοςτό δυςρυκμιϊν ςτο δείγμα= #δυςρυκμιϊν #ςυλλαβϊν ι λζξεων x 100 Είδοσ δυςρυκμιϊν # επαναλιψεων ςυλλαβϊν / ςυνολικοφ αρικμοφ δυςρυκμιϊν x 100 Ομάδεσ - ςυμπλζγματα δυςρυκμιϊν π.χ κ κακακάλαςςα (επιμικυνςθ + επανάλθψθ ςυλλαβισ) 20 2

Λογοκεραπευτικι Αξιολόγθςθ Κυρίωσ Αξιολόγθςθ (2 από 4) Ανάλυςθ δείγματοσ ομιλίασ ςφμφωνα με: Μζςοσ όροσ αρικμοφ επαναλιψεων ανά επανάλθψθ κακακακάλαςςα (3 επαναλιψεισ), κοκότα (1 επανάλθψθ), δαδαδάχτυλο (2 επαναλιψεισ) > μζςοσ όροσ αρικμοφ επαναλιψεων ανά επανάλθψθ = (3+1+2) / 3 = 2 Αλλαγζσ ςτθ χροιά και τθν ζνταςθ τθσ φωνισ κατά τθ διάρκεια των δυςρυκμιϊν. 21 2

Λογοκεραπευτικι Αξιολόγθςθ Κυρίωσ Αξιολόγθςθ (3 από 4) Ανάλυςθ δείγματοσ ομιλίασ ςφμφωνα με: Ρυκμόσ και διάρκεια των επαναλιψεων Για παράδειγμα το κε κε Θζλω είναι πιο γριγορο από το ϋϋκε κε κζλω ενϊ το πε πε πε περίμενε ζχει λιγότερο ρυκμό από το πε πε πε περίμενε. Μζςθ διάρκεια δυςρυκμιϊν ςε ms. ι sec. Για το τεςτ αξιολόγθςθσ του τραυλιςμοφ (Stuttering Severity Instrument) 3 (Riley, 1994) υπολογίηεται ο μζςοσ όροσ των 3 μακρφτερων δυςρυκμιϊν. Γενικά μπορείτε να υπολογίςετε το μζςο όρο των 10 μακρφτερων δυςρυκμιϊν. 22 2

Λογοκεραπευτικι Αξιολόγθςθ Κυρίωσ Αξιολόγθςθ (4 από 4) Ανάλυςθ δείγματοσ ομιλίασ ςφμφωνα με: Σαχφτθτα ομιλίασ εκφραςμζνθ ςε # λζξεων ι # ςυλλαβϊν ανά λεπτό. Εκτίμθςθ δευτερευόντων μθ λεκτικϊν ςυμπεριφορϊν τραυλιςμοφ (π.χ αποφυγι βλεμματικισ επαφισ, ρυκμικά χτυπιματα του ποδιοφ ι του χεριοφ, μυϊκι ζνταςθ ςτο λαιμό, τθν κάτω γνάκο, τικ ςτθν περιοχι του προςϊπου) 23 2

Ανάλυςθ Δείγματοσ Ομιλίασ ωσ προσ τισ Δυςρυκμίεσ 2

Ανάλυςθ Δείγματοσ Ομιλίασ ωσ προσ τισ Δυςρυκμίεσ (1 από 5) Καταμετροφνται δυςρυκμίεσ ςτα ανάλογα επίπεδα: Μονόλογοσ (αυκόρμθτοσ λόγοσ ι περιγραφι εικόνων) 2-3 λεπτϊν, τουλάχιςτον 350 ςυλλαβϊν 2-3 λεπτά ςυηιτθςθσ με τον κλινικό, τουλάχιςτον 350 ςυλλαβϊν Ομιλία ςτο τθλζφωνο 3 λεπτά ςυνομιλίασ με κάποιο οικείο φιλικό ι ςυγγενικό πρόςωπο, τουλάχιςτον 350 ςυλλαβϊν 25 2

Ανάλυςθ Δείγματοσ Ομιλίασ ωσ προσ τισ Δυςρυκμίεσ (2 από 5) Θ ανάλυςθ ενόσ τζτοιου δείγματοσ αποςκοπεί ςτθ διερεφνθςθ ςυμπεριφορϊν αποφυγισ και βαςικϊν φαινομζνων του τραυλιςμοφ όπωσ είναι θ ςτακερότθτα και θ προςαρμογι. (Conture, 1997). 26 2

Ανάλυςθ Δείγματοσ Ομιλίασ ωσ προσ τισ Δυςρυκμίεσ (3 από 5) Για τισ ανάγκεσ τθσ ανάλυςθσ του δείγματοσ ομιλίασ ο κλινικόσ πρζπει να ζχει ζνα ςτακερό τρόπο κωδικοποίθςθσ των δυςρυκμιϊν. Παρακάτω παρατίκενται ενδεικτικά αρχικά λεκτικϊν ςυμπεριφορϊν τραυλιςμοφ. 27 2

Ανάλυςθ Δείγματοσ Ομιλίασ ωσ προσ τισ Δυςρυκμίεσ (4 από 5) Επ = Επιμικυνςθ ΕΦρ = Επανάλθψθ φράςθσ Ελ = Επανάλθψθ λζξθσ Μ = Μπλοκάριςμα Επα = Επαναδιατφπωςθ ΑνΛ = Ανολοκλιρωτθ λζξθ 28 2

Ανάλυςθ Δείγματοσ Ομιλίασ ωσ προσ τισ Δυςρυκμίεσ (5 από 5) Ε = Επανϊληψη ςυλλαβόσ Π = Παρεμβολό ΕΥ = Επανϊληψη φωνόματοσ 29 2

Πρωτεφουςεσ & Δευτερεφουςεσ Μορφζσ υμπεριφοράσ 3

Πρωτεφουςεσ & Δευτερεφουςεσ Μορφζσ υμπεριφοράσ (1 από 2) 1. Επαναλιψεισ φκόγγων ςυλλαβϊν λζξεων 2. Δυςρυκμίεσ 3. Παφςεισ / Μπλοκαρίςματα 4. Ατελείσ φράςεισ 5. Εμβολζσ φκόγγων, ςυλλαβϊν, λζξεων ι φράςεων 6. Ανακεωριςεισ, αφφςικοσ ρυκμόσ ομιλίασ, αφφςικθ αυξομείωςθ ζνταςθσ και τόνου τθσ φωνισ 31 3

Πρωτεφουςεσ & Δευτερεφουςεσ Μορφζσ υμπεριφοράσ (2 από 2) 1. Λεκτικζσ μορφζσ ςυμπεριφοράσ 2. Μθ λεκτικζσ μορφζσ ςυμπεριφοράσ (Κάκουροσ & Μανιαδάκη, 2006) 32 3

3 Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ

Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ (1 από 6) Δφο από τισ πιο διαδεδομζνεσ κλίμακεσ για τθν αξιολόγθςθ τθσ φπαρξθσ και του βακμοφ ςοβαρότθτασ του τραυλιςμοφ είναι οι εξισ: α) Iowa Scale for Rating the Severity of stuttering (Johnson et al., 1978) β) Stuttering Severity Instrument for Children and Adults (SSI Riley, 1994). 34 3

Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ (2 από 6) Με κριτιριο τθν πρόγνωςθ δυο κλίμακεσ αξιολογοφν τθν πικανότθτα αυτόματθσ υποχϊρθςθσ των ςυμπεριφορϊν του τραυλιςμοφ: α) Stuttering Prediction Instrument for Young Children (Riley, 1984) β) The Cooper Chronicity Prediction Checklist (Gordon & Luper, 1992). 35 3

Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ (3 από 6) Επιπλζον υπάρχουν κλίμακεσ οι οποίεσ αξιολογοφν τθν φπαρξθ δευτερευουςϊν ςυμπεριφορϊν κατά τθν εκδιλωςθ ςτιγμϊν τραυλιςμοφ: Checklist of Stuttering Behavior (Darley & Spriestersbach, 1978). Williams (1978 Problem Profile for Elementary-School-Age Children Who Stutter about Talking) 36 3

Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ (4 από 6) Ζνα άλλο είδοσ κλιμάκων που χρθςιμοποιείται ςυχνά κατά τθ διαδικαςία διερεφνθςθσ του τραυλιςμοφ, είναι αυτζσ οι οποίεσ αξιολογοφν τισ αντιλιψεισ των ατόμων που τραυλίηουν ωσ προσ τισ δυςκολίεσ τουσ. Για τον παιδικό πλθκυςμό χρθςιμοποιείται ιδιαίτερα θ κλίμακα Children s Attitudes About Talking Revised CAT (De Nil & Brutten, 1991). 37 3

Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ (5 από 6) τθν ελλθνικι γλϊςςα, θ μόνθ διακζςιμθ ψυχομετρικι κλίμακα ςχετικά με τον τραυλιςμό είναι θ μεταφραςμζνθ εκδοχι τθσ κλίμακασ του Silverman (1980), Σhe stuttering problem profile (Πλατρίτθσ & Νζςτοροσ, 1996). 38 3

Κλίμακεσ Αξιολόγθςθσ Διαταραχϊν Ροισ (6 από 6) Επιπρόςκετοσ Ανιχνευτικόσ Ζλεγχοσ (πρόλθψθσ) Αξιολόγθςθ ακοισ Αξιολόγθςθ άρκρωςθσ Αξιολόγθςθ φωνισ Αξιολόγθςθ λόγου Αξιολόγθςθ Φωνολογικισ Ενθμερότθτασ Αξιολόγθςθ νοθτικοφ γνωςτικοφ δυναμικοφ (Zebrowski, 2000) 39 3

4 Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (1 από 9) Φυςιολογικζσ δυςρυκμίεσ εμφανίηονται από 18 μθνϊν ωσ 6 ετϊν. Οριακόσ τραυλιςμόσ εμφανίηεται 18 μθνϊν ωσ 6 ετϊν. Ιπιοσ τραυλιςμόσ από 2 ωσ 8 ετϊν. Σραυλιςμόσ μεςαίου επιπζδου από 6 ωσ 13 ετϊν. Σραυλιςμόσ προχωρθμζνου επιπζδου από 14 ετϊν και άνω. (Guitar, 2006). 41 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (2 από 9) Εκτίμθςθ βακμοφ ςοβαρότθτασ τραυλιςμοφ (1 από 2) Andrews & Harris (1964) Βακμόσ 0 καμία δυςρυκμία Βακμόσ 1 Ελαφρφσ βακμόσ τραυλιςμοφ, δυςρυκμίεσ ςτο 0-5% των λζξεων του δείγματοσ ομιλίασ, θ επικοινωνία δεν επθρεάηεται. 42 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (3 από 9) Βακμόσ 2 Μζτριοσ βακμόσ τραυλιςμοφ, δυςρυκμίεσ ςτο 6-20% των λζξεων του δείγματοσ ομιλίασ, θ επικοινωνία επθρεάηεται ελάχιςτα. Βακμόσ 3 οβαρόσ βακμόσ τραυλιςμοφ, δυςρυκμίεσ ςε περιςςότερεσ των 20% των λζξεων του δείγματοσ ομιλίασ, θ επικοινωνία ςίγουρα επθρεάηεται. 43 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (4 από 9) Φυςιολογικζσ δυςρυκμίεσ Επαναλιψεισ μονοςφλλαβων λζξεων Επαναλιψεισ πολυςφλλαβων λζξεων Επαναλιψεισ φράςεων Παρεμβολζσ Ανακεωριςεισ ι αςυμπλιρωτεσ λζξεισ Επιμθκφνςεισ και οι ζντονεσ παφςεισ 44 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (5 από 9) Οριακόσ Σραυλιςμόσ Οι πρωτεφουςεσ ςυμπεριφορζσ είναι ίδιεσ με αυτζσ των φυςιολογικϊν δυςρυκμιϊν αλλά διαφοροποιοφνται ςτθ ςυχνότθτα και τθν ποςότθτα. υχνότερεσ είναι οι επαναλιψεισ και οι επιμθκφνςεισ. Τπάρχουν δφο κατευκφνςεισ για τον οριακό τραυλιςμό. Είτε κα επιςτρζψει ςτθν κατθγορία των φυςιολογικϊν δυςρυκμιϊν είτε κα αποτελζςει τθν ζναρξθ του κανονικοφ τραυλιςμοφ. 45 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (6 από 9) Διαφοροδιάγνωςθ Φυςιολογικζσ Δυςρυκμίεσ από τον Οριακό Σραυλιςμό (α) θ ςυχνότθτα και θ ποςότθτα των δυςρυκμιϊν (ο αρικμόσ των δυςρυκμιϊν κάτω από 10 είναι φυςιολογικόσ, δθλαδι 6 δυςρυκμίεσ ςτισ 100 ςυλλαβζσ, 10 δυςρυκμίεσ ςτισ 100 λζξεισ) (β) ο αρικμόσ μονάδων επανάλθψθσ δθλαδι πόςεσ φορζσ επαναλαμβάνει το παιδί (μία ι δφο). 46 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (7 από 9) Ιπιοσ τραυλιςμόσ ι τραυλιςμόσ αρχικοφ επιπζδου Οι Πρωτεφουςεσ ςυμπεριφορζσ που εμφανίηονται είναι: Οι γριγορεσ και ακανόνιςτεσ επαναλιψεισ, Θ απότομθ διακοπι ι ουδετεροποίθςθ του φωνιεντοσ ςτο τελικό τμιμα τθσ επαναλαμβανόμενθσ ςυλλαβισ, Θ αυξανόμενθ ζνταςθ του μθχανιςμοφ τθσ ομιλίασ, Θ αφξθςθ του φψουσ τθσ φωνισ. Οι επιμθκφνςεισ των ιχων που παλιότερα ιταν μονάδεσ επανάλθψθσ. 47 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (8 από 9) Σραυλιςμόσ μεςαίου ι μζτριου επιπζδου Ωσ κυρίαρχεσ ςυμπεριφορζσ εμφανίηονται τα μπλοκαρίςματα με υπερβολικι ζνταςθ των λαρυγγικϊν μυϊν, οι επαναλιψεισ και οι επιμθκφνςεισ οι οποίεσ μπορεί να ςυμβαίνουν και εν μζςω μπλοκαριςμάτων. τισ δευτερεφουςεσ ςυμπεριφορζσ κυριαρχοφν οι ςυμπεριφορζσ αποφυγισ που προκφπτουν από ζντονθ απογοιτευςθ, ιδιαίτερα ςε ςυνδυαςμό με τισ αντιδράςεισ των ςυνομιλθτϊν ι (ακροατϊν). 48 4

Αναπτυξιακά Επίπεδα του Σραυλιςμοφ και υμπτωματολογία (9 από 9) Σραυλιςμόσ προχωρθμζνου επιπζδου υνικωσ εμφανίηεται ςε εφιβουσ και ενιλικεσ. Οι πρωτεφουςεσ ςυμπεριφορζσ ζχουν εδραιωκεί, είναι αναπόςπαςτο κομμάτι τθσ ομιλίασ τουσ και επθρεάηουν όλεσ τισ πτυχζσ τθσ ηωισ τουσ. Κυριαρχοφν τα μπλοκαρίςματα μεγαλφτερθσ διάρκειασ και ζνταςθσ, ο τρόμοσ ςτουσ αρκρωτζσ, οι επαναλιψεισ και οι επιμθκφνςεισ. 49 4

Αρχζσ Διαφοροδιάγνωςθσ 5

Αρχζσ Διαφοροδιάγνωςθσ (1 από 2) Βάςθ για τθ διάκριςθ των «φυςιολογικϊν» από τα πακολογικά «φαινόμενα διςταγμοφ» είναι: α) θ χρονολογικι θλικία του ατόμου β) το νοθτικό επίπεδο του ατόμου γ) θ φπαρξθ τραυλιςμοφ ςε άλλο μζλοσ τθσ οικογζνειασ δ)θ ςυχνότθτα και θ διάρκεια εκδιλωςθσ 51 5

Αρχζσ Διαφοροδιάγνωςθσ (2 από 2) Βάςθ για τθ διάκριςθ των «φυςιολογικϊν» από τα πακολογικά «φαινόμενα διςταγμοφ» είναι: ε) θ φπαρξθ ζνταςθσ κατά τθ διάρκεια των «φαινομζνων διςταγμοφ» (εκδθλϊςεισ ζνταςθσ) ςτ) θ εκδιλωςθ δευτερογενϊν ςυμπτωμάτων κατά τθ διάρκεια των «φαινομζνων διςταγμοφ». 52 5

5 Διαφοροδιάγνωςθ του Σραυλιςμοφ από τθν Σαχυλαλία (cluttering)

Διαφοροδιάγνωςθ του Σραυλιςμοφ από τθν Σαχυλαλία (cluttering) (1 από 3) Μία διαταραχι ροισ που ςυχνά ςυνοδεφεται και από τραυλιςμό είναι το λεγόμενο cluttering (Guitar,2006 Silverman, 1996). Θ διαταραχι αυτι, ςτθν ελλθνικι βιβλιογραφία, πολλζσ φορζσ μεταφράηεται ωσ «ταχυλαλία», παρόλο που θ ταχυλαλία (= γριγορθ ομιλία) είναι μόνο ζνα από τα πολλά χαρακτθριςτικά του cluttering. 54 5

Διαφοροδιάγνωςθ του Σραυλιςμοφ από τθν Σαχυλαλία (cluttering) (2 από 3) φμπτωμα / Χαρακτθριςτικό Cluttering Σραυλιςμόσ Ρυκμόσ ομιλίασ Ακανόνιςτοσ/γριγοροσ Αργόσ ι φυςιολογικόσ υνειδθτοποίθςθ χεδόν μθδαμινι Τπαρκτι Ομιλία ςε ςτρεςςογόνεσ Βελτιωμζνθ (ςυνικωσ) καταςτάςεισ Πιο δυςρυκμικι Ομιλία ςε χαλαρζσ Πιο δυςρυκμικι καταςτάςεισ Βελτιωμζνθ 55 5

Διαφοροδιάγνωςθ του Σραυλιςμοφ από τθν Σαχυλαλία (cluttering) (3 από 3) φμπτωμα / Χαρακτθριςτικό Cluttering Σραυλιςμόσ Γλωςςικζσ προεκτάςεισ Τπαρκτζσ πάνια (ςε ςοβαρό βακμό) Μακθςιακζσ επιδόςεισ Μειωμζνεσ υνικωσ φυςιολογικζσ Ικανότθτεσ προςοχισ / Μειωμζνεσ ςυγκζντρωςθσ υνικωσ φυςιολογικζσ Ψυχοςφνκεςθ Ξζγνοιαςτθ Αγχϊδθσ, ςυνεςταλμζνθ 56 5

5 υγκριτικόσ Πίνακασ Χαρακτθριςτικϊν

υγκριτικόσ Πίνακασ Χαρακτθριςτικϊν (1 από 3) Φυςιολογικζσ για τθν θλικία Γλωςςικζσ Δυςχζρειεσ Αρχόμενοσ Σραυλιςμόσ Ελαφριάσ Μορφισ Βαριά Μορφι Χρόνιου Σραυλιςμοφ Επαναλιψεισ Επαναλιψεισ Επαναλιψεισ ςε επίπεδο μερϊν τθσ πρόταςθσ ςε επίπεδο ςυλλαβϊν (ενδεχομζνωσ με τον χαρακτθριςτικό φκόγγο που μοιάηει με *e+ ςε επίπεδο ςυλλαβϊν (ενδεχομζνωσ με τον χαρακτθριςτικό φκόγγο που μοιάηει με *e+ ολόκλθρων λζξεων φκόγγων κ-κανζνασ φκόγγων κκκ-κανζνασ επανζναρξθ / μετατροπι μιασ ζκφραςθσ ςπάνια επαναλιψεισ ςυλλαβϊν (ςυχνότθτα τθσ επανάλθψθσ 2. επιτάχυνςθ του ρυκμοφ κατά τθν επανάλθψθ.) 58 5

υγκριτικόσ Πίνακασ Χαρακτθριςτικϊν (2 από 3) Φυςιολογικζσ για τθν θλικία Γλωςςικζσ Δυςχζρειεσ Αρχόμενοσ Σραυλιςμόσ Ελαφριάσ Μορφισ Βαριά Μορφι Χρόνιου Σραυλιςμοφ Επιμθκφνςεισ Επιμθκφνςεισ Επιμθκφνςεισ μικρζσ, ςυντομότερεσ του δευτερολζπτου με διάρκεια μεγαλφτερθ του δευτερολζπτου ενδεχομζνωσ, εντάςεισ ςτθ ςτοματικι περιοχι, ςτο πρόςωπο, ςτο λαιμό με διάρκεια μεγαλφτερθ του δευτερολζπτου εντάςεισ ςτθ ςτοματικι περιοχι, ςτο πρόςωπο, ςτο λαιμό με άνοδο του φψουσ τθσ φωνισ με αφξθςθ τθσ ζνταςθσ τθσ φωνισ 59 5

υγκριτικόσ Πίνακασ Χαρακτθριςτικϊν (3 από 3) Φυςιολογικζσ για τθν θλικία Γλωςςικζσ Δυςχζρειεσ Αρχόμενοσ Σραυλιςμόσ Ελαφριάσ Μορφισ Βαριά Μορφι Χρόνιου Σραυλιςμοφ Διαςτιματα Διακοπϊν Διαςτιματα Διακοπϊν Διαςτιματα Διακοπϊν ςτθν πρόταςθ, πριν από τθν πρόταςθ μζςα ςε λζξθ (ςυμπτϊματα μυϊκϊν ςπαςμϊν μποροφν να γίνουν ορατά) πριν και μζςα ςτθ λζξθ με και χωρίσ τόνο / φωνι πάντα ςυνδεδεμζνα με καταβολι δφναμθσ και προςπάκειασ των μυϊν που παίρνουν μζροσ ςτθν ομιλία (π.χ. τρεμοφλιαςμα, τράβθγμα ςτα χείλθ) και ςυνολικά γενικευμζνθ δυςκολία ςτθ γλϊςςα του ςϊματοσ. 60 6

Βιβλιογραφία (1 από 2) American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Washington, DC: American Psychiatric Association. Fourth Edition. American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Washington, DC: American Psychiatric Association Fifth Edition (DSM-5), text revision (DSM-V-TR) ISBN 978-0-89042-554-1 Barber, V. (1939). Studies in the psychology of stuttering: XV. Chorus reading as a distraction in stuttering. Journal of speech Disorders, 4, 371 383. Bloodstein, O. (1995). A handbook of stutering (5rh ed). San Diego: Singular Publishing Group. Bloodstein, O., & Bernstein-Ratner, N. (2008). A handbook on stuttering (6 th ed.). Clifton Park, NY: Delmar Learning. Conture, E.G. (2001). Stuttering: Its nature, diagnosis, and treatment. Needham, MA: Allyn & Bacon. Conture, E.G., & Curlee, R. (2007). Stuttering and other fluency disorders (3 rd ed.). Philadelphia, PA: Thieme Medical Pub. Castiglia, P.T. (1993). Stuttering: Growth & Development. Journal of Pediatric Health Care, 7(6), 275-277. Daly, D.A. (1993). Cluttering: The orphan of speech-language pathology. American Journal of Speech-Language Pathology, 2(2), 6-8. Δράκοσ, Δ. Γ. (1991). Σφγχρονα προβλήματα τησ θεραπευτικήσ παιδαγωγικήσ, η παιδαγωγική αγωγή του λόγου και τησ ομιλίασ, Τραυλιςμόσ. Ακινα: Αφοί Σολίδθ. Guitar, B.E. (2006). Stuttering: An integrated approach to its nature and treatment. (3 rd ed.). Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins. 6

Βιβλιογραφία (2 από 2) ICD-10. Διεκνισ τατιςτικι Σαξινόμθςθ Νόςων και υναφϊν Προβλθμάτων Τγείασ (2008). Παγκόςμιοσ Οργανιςμόσ Τγείασ, Γενεφθ. Κάκουροσ, Απόδοςθ ςτα Ελλθνικά και Επιμζλεια: Κ. τεφανισ, Κ. ολδάτοσ, Β. Μαυρζασ, Εκνικι χολι Δθμόςιασ Τγείασ, Σόμοσ Α, Ακινα, ςελ 278-280 Ε., & Μανιαδάκθ, Κ. (2006). Τραυλιςμόσ: Η φφςη και η αντιμετώπιςή του ςτα παιδιά και ςτουσ εφήβουσ. Ακινα: τυπωκιτω Γιϊργοσ Δάρδανοσ. Καλαντηισ, Κ. (1985). Τραυλιςμόσ-Διαταραχζσ του λόγου ςτην παιδική ηλικία, Ακινα, εκδ. Καραβιάσ Ρουςόπουλοσ, Γ ζκδοςθ Καμπανάρου, Μ. (2007). Διαγνωςτικά θζματα λογοθεραπείασ. Ακινα: Ζλλθν. Κοφροσ, Λ. (1993). Ψυχολογικά Θζματα Παιδιών και Εφήβων, Ακινα, εκδ. Ελλθνικά Γράμματα, Εταιρεία Ψυχολογικισ-Ψυχιατρικισ Ενθλίκου και Παιδιοφ. Manning, W.H. (2001). Clinical decision making in fluency disorders (2 nd ed.). Albany, NY: Singular/Thompson-Learning. Μαλανδράκθ, Γ.Α. (2012). Εξελικτικόσ & Επίμονοσ τραυλιςμόσ. Ακινα: Γεωργία Α. Μαλανδράκθ. Σςιάντθσ, Γ. Ξυπολυτά, Η. (2001). Ψυχοςωματικά Προβλήματα των Παιδιών. Ακινα: Καςτανιϊτθ. Χαςάπθσ, Σ. (1987). Ψυχοπαθολογία και νηπιακήσ ηλικίασ, Ακινα, εκδ. τεφ. Δ.Βαςιλόπουλοσ) Zebrowski, P.M. (1991). Duration of the speech disfluencies of beginning stutterers. Journal of Speech and Hearing Research, 34, 483-491. 62 6

6 θμείωμα Αναφοράσ Σαφιάδθσ Δ. Κλινικι άςκθςθ ςτθ Λογοπακολογία 4. ΣΕΛ Θπείρου. Διακζςιμο από: http://eclass.teiep.gr/courses/logo138/ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΦΩΝΗΣ, Ενότητα 0, ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, ΣΕΙ ΗΠΕΙΡΟΤ - Ανοιχτά Ακαδημαΰκά Μαθήματα ςτο ΤΕΙ Ηπείρου

θμείωμα Αδειοδότθςθσ Σο παρόν υλικό διατύθεται με τουσ όρουσ τησ ϊδειασ χρόςησ Creative Commons. Αναφορϊ Δημιουργού-Μη Εμπορικό Φρόςη-Όχι Παρϊγωγα Έργα 4.0 Διεθνϋσ [1] ό μεταγενϋςτερη. Εξαιρούνται τα αυτοτελό ϋργα τρύτων π.χ. φωτογραφύεσ, Διαγρϊμματα κ.λ.π., τα οπούα εμπεριϋχονται ςε αυτό και τα οπούα αναφϋρονται μαζύ με τουσ όρουσ χρόςησ τουσ ςτο «ημεύωμα Φρόςησ Έργων Σρύτων». Ο δικαιούχοσ μπορεύ να παρϋχει ςτον αδειοδόχο ξεχωριςτό ϊδεια να χρηςιμοποιεύ το ϋργο για εμπορικό χρόςη, εφόςον αυτό του ζητηθεύ. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el 6

6 Σζλοσ Ενότθτασ

666 Σημειώματα

6 Διατιρθςθ θμειωμάτων Οποιαδιποτε αναπαραγωγι ι διαςκευι του υλικοφ κα πρζπει να ςυμπεριλαμβάνει: το θμείωμα Αναφοράσ το θμείωμα Αδειοδότθςθσ τθ Διλωςθ Διατιρθςθσ θμειωμάτων το θμείωμα Χριςθσ Ζργων Σρίτων (εφόςον υπάρχει) μαηί με τουσ ςυνοδευόμενουσ υπερςυνδζςμουσ.

Σζλοσ Ενότθτασ 6