> > ΠΕ ΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Aγρ κτημα Η Π Ε Ρ Ι Ο Ε ΕΚ ΟΤΗΣ - ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ποπιοόιτόηττηατακακα ι τιοτνονπ π ρορσοασα νανταοτο λισλιµσµ ό σό σ τητνην αγαογο ράρά αγορά δεν δίνει καλές τιµές. Κι όταν λέµε αγορά, εννοούµε τους χυµοποιούς και τους συσκευαστές-εξαγωγείς των πορτοκαλιών. Πώς έχουµε οδηγηθεί σε αυτές τις χαµηλές τιµές, την ώρα που η Ευρώπη πληρώνει καλά για το πιστοποιηµένο πορτοκάλι; Το πρόβληµα είναι η µαζική παραγωγή µέρλιν (Washington Navel) σε περιορισµένο χρονικό διάστηµα και φυσικά η έλλειψη οργάνωσης της καλλιέργειας, µε εξαίρεση τους λίγους οργανωµένους «θύλακες» στην εύφορη πεδιάδα της Αργολίδας. Τα «όπλα» του καλλιεργητή για καλύτερες τιµές και καλύτερη διαπραγµατευτική θέση απέναντι στον µεταποιητή και τον εξαγωγέα είναι η ποιότητα και η ιδανική ποικιλία. Για να τα πετύχει αυτά, το «Αγρόκτηµα» του δίνει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται, ξεκινώντας από το πολλαπλασιαστικό υλικό που πρέπει να επιλέξει, µέχρι τις βελτιώσεις τις οποίες πρέπει να κάνει προκειµένου να προστατέψει την εκµετάλλευσή του από τις µη ελεγχόµενες καιρικές συνθήκες, όπως τους αντιπαγετικούς ανεµιστήρες. «Είναι στο χέρι σου», έλεγε µια παλιότερη διαφήµιση και ο Έλληνας αγρότης, σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, ξέρει ότι τα χέρια του είναι τα πιο βασικά του όπλα. Απλά η νέα εποχή δίνει την προστιθέµενη αξία σε τοµείς που έχουν ξεφύγει από τη «γη» και έχουν να κάνουν µε έννοιες Ε Green Box Εκδοτική Α.E. Νίκης 24, Σύνταγµα, 105 57, Tηλ: 2103232905 Fax: 2103232967 E-Mail: agroktima@ agronews.gr www.agronews.gr Σ I ΙΟΚΤΗΣΙΑ ιηιηµµένέηνη ππισιστοτποποο ε ετητην ν ταται µι µ ρρχεχε ααέ έ αξαίξί η η ν ν εε έµέµ Του Πέτρου τιτθιθ Αλεξανδρή οσοσ πρπρ ΗΗ Ι Π Μηνιαία έκδοση για την αγροτική επιχειρηµατικότητα και τα τρόφιµα ττηηννππααρρ ττίδίδαα οουυµµεε εερρδδίίσσ κ κ α α νν ώςς Η Οδηγός εσπεριδοκαλλιεργητή όπως το µάρκετινγκ, η επωνυµία, η πιστοποίηση, η πρόληψη και η ενηµέρωση. Κι αυτά «είναι στο χέρι σου». Οι Ιταλοί έχουν µάθει την τέχνη εδώ και πολλά χρόνια. εν θα δεις τα λεµόνια τους στον πάγκο της λαϊκής αγοράς, ούτε να τα δίνουν για χυµό µε τιµή-ψίχουλα. Θα τα ονοµάσουν, για παράδειγµα, Λεµόνι Προστατευόµενης Ονοµασίας Προέλευσης «Ακτή Αµάλφι» και θα το µοιράσουν σε τουρίστες µε καλαίσθητο κουτί σε πολυτελή ξενοδοχεία, πουλώντας το 2 ευρώ το κιλό ή µεταποιώντας το, αντί για χυµό, για το πασίγνωστο λικέρ λιµοντσέλο. Όλες οι παραπάνω ιδέες περνάνε από το χωροταξικό σχεδιασµό και την προστασία των οπωρώνων, τόσο λόγω του αυξηµένου τουρισµού και της δόµησης για εξοχικές κατοικίες σε όλες τις περιοχές στις οποίες ευδοκιµούν τα ελληνικά εσπεριδοειδή. Μόλις ολοκληρωθεί ένα τέτοιου είδους θεσµικό πλαίσιο, µπορούν να οριοθετηθούν ζώνες καλλιέργειας επώνυµων ποικιλιών εσπεριδοειδών, ώστε να προχωρήσουµε και στην αναγνώριση, για παράδειγµα, Πορτοκάλι Π.Ο.Π. «Αργολίδα», µε όσα οφέλη αυτό σηµαίνει σε σχέση µε τον ιδιαίτερα αναπτυγµένο τουρισµό σε ολόκληρο το νοµό Αργολίδας. Μέχρι να φτάσουµε σε αυτό το επίπεδο, όµως, πρέπει να ξεκινήσουµε από τα βασικά σελ. 22-23 22 23 Γιάννης Πανάγος > > Π Ο Λ Λ Α Π Λ Α Σ Ι Α Σ Τ Ι Κ Ο ΥΛ Ι Κ Ο Η ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Ελένη ούσκα Ειρήνη Σκρέκη Δ Πώς να επιλέξετε το σωστό υποκείµενο Ο Δ Ε Ρ Ι σελ. 28-29 Π Πέτρος Αλεξανδρής Πέλλα Λασηθιωτάκη Νίκος Κατσένιος Ηλίας Εµµανουηλίδης Γιάννης Τσατσάκης Έλενα Ταγκαλάκη Λεωνίδας Κουρµαδάς Ε Ι Toυ Γεράσιμου Μαγριπή ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ Α Σ ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ/ ΣΕΛΙ ΟΠΟΙΗΣΗ Ε Αθηνά Βέη ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ/ ΙΑΦΗΜΙΣΗ Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ανεκτικό στην εξώκορτη ευαίσθητο στη τριστέτσα ευαίσθητο στην σήψη ριζών από φυτόφθορες ενδροκομικά χαρακτηριστικά υβρίδιο της Νερατζιάς με παρόμοια χαρακτηριστικά κατώτερη ποιότητα καρπών κατάλληλο υποκείμενο για πρώιμες ποικιλίες πορτοκαλιάς και μανταρινοειδών όπως πορτοκαλιά Νιου χώλλ, Φίσερ. Πόνσιρους τριφολιάτα (Poncirus trifoliata) Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ευαίσθητη στην εξώκορτη ανεκτική στην τριστέτσα ανθεκτική στις φυτόφθορες ανθεκτική στους νηματώδεις ενδροκομικά χαρακτηριστικά μέτριας ζωηρότητας δέντρο δένδρo παραγωγικό πολύ ανθεκτικό στο κρύο ευαίσθητο στα ασβεστούχα εδάφη μικρή αντοχή στην ξηρασία καλή ποιότητα καρπών κατάλληλο για όλες τις ποικιλίες των εσπεριδοειδών εκτός από λεμονιές. Σιτρουµέλο (Citrumelo swingle και 1452) Citrus paradisi x Poncirus trifoliata Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες μέτρια ανεκτικά στην εξώκορτη μέτρια ανθεκτικά στην ξηρά σήψη ριζών ανθεκτικά στις φυτόφθορες και σε νηματώδεις ανεκτικά στην τριστέτσα ενδροκομικά χαρακτηριστικά ρωμαλέα δέντρα πολύ παραγωγικά ευαίσθητο στα ασβεστούχα εδάφη ανθεκτικά στο κρύο κατάλληλα για όλα τα εσπεριδοειδή και ιδιαίτερα το 1452 για τις κλημεντίνες SRA-63. Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ευαίσθητα στην εξώκορτη ανεκτικά στην τριστέτσα μέτριας αντοχής στην σήψη ριζών μέτριας αντοχή στους νηματώδεις ενδροκομικά χαρακτηριστικά μέτριας ζωηρότητας δέντρα παραγωγικά, εξαιρετικής ποιότητας καρποί ανθεκτικά στο κρύο (λιγότερο από τριφολιάτα) ευαίσθητα στο ασβέστιο του εδάφους κατάλληλα για όλα τα εσπεριδοειδή εκτός από μερικές ποικιλίες λεμονιάς (Εύρηκα, Λίσμπον, Αδαμοπούλου). Η Τα δυνατά όπλα των μεγάλων παικτών της φυτοπροστασίας Ελαχιστοποιήστε Δ Δ Ι Ε Ρ Εκτυπώσεις ΙΡΙΣ Α.Ε.Β.Ε. τις απώλειες Απαραίτητο ένα προληπτικό Οδηγός ην καλλιέργεια των εσπεριδοειδών απειλεί τεράστιος αριθμός εχθρών και παθογόνων όπως έντομα, ακάρεα, νηματώδεις, μύκητες, βακτήρια, ιώσεις και παρόμοιες με τις ιώσεις ασθένειες. Ακόμα, η καλλιέργεια μπορεί να υποφέρει από έλλειψη επαρκούς τροφοδοσίας με θρεπτικά στοιχεία, (τροφοπενίες), τοξικότητες από υπερβολικές συγκεντρώσεις ορισμένων στοιχείων κλπ. Τέλος σημαντικές ζημιές μπορούν να προξενήσουν διάφορες περιβαλλοντικές αντιξοότητες όπως οι παγετοί, το χαλάζι, οι πλημμύρες και οι άνεμοι. Τα πλέον επικίνδυνα παθογόνα για τα εσπεριδοειδή είναι οι ιοί και οι παρόμοιοι με τους ιούς οργανισμοί που μεταδίδονται με μολυσμένα εμβόλια, αλλά και με τις αφίδες, όπως η καταστρεπτικότατη ίωση τριστέτσα. Από τα έντομα ξεχωρίζει η μύγα της Μεσογείου, από τους μύκητες, η κορυφοξήρα και από τους νηματώδεις ο Tylenhulus semipetrans. Ο σύγχρονος καλλιεργητής εσπεριδοειδών θα πρέπει να βασίσει την υγεία του οπωρώνα του στα καλλιεργητικά μέτρα αντιμετώπισης των εχθρών και ασθενειών και δευτερευώντως στη χημική καταπολέμηση. Η αρχή γίνεται με τη σωστή επιλογή του χωραφιού, τη διαθεσιμότητα κατάλληλου νερού FARMA- CHEM Π Σ Ε CULIN 50WP (Οξυχλωριούχος χαλκός 50% w/w) FANCY 80WP-WG (Υδροξείδιο του χαλκού 80% w/w) ΒΟΡΔΙΓΑΛΕΙΟΣ ΠΟΛΤΟΣ FARMA-CHEM 20WP (Μεταλλικός χαλκός 20% σε μορφή βορδιγάλειου πολτού ΑΝΘΟΤΡΗΤΗΣ ΛΕΜΟΝΙΑΣ ECHO 48EC (Chlorpyrifos 48% w/w) BACILLUS THURINGIENSIS VAR. KURSTAKI FARMA-CHEM 32000WP (Βάκιλλος» θουρινγκίας 32.000 μον.) ΦΥΛΛΟΚΝΙΣΤΗΣ CAZA 20SL (Imdacloprod 20% w/v) ΑΛΕΥΡΩΔΗΣ BUROZIN 25WP (Buprofezin 25% w/w)» CAZA 20SL (Imdacloprod 20% w/v) ΘΡΙΠΕΣ ECHO 48EC (Chlorpyrifos 48% w/w) ΑΦΙΔΕΣ PARAPIN 5SC (Φυσικό πύρεθρο 5% w/v)» ΘΕΡΙΝΟΣ ΠΟΛΤΟΣ FARMA-CHEM 98,5EC (Θερινός πολτός με 98,5% παραφινικό λάδι) ΤΕΤΡΑΝΥΧΟΣ FENPYROXIMATE FARMA-CHEM 5SC (Fenpyroximate 5% w/v)» OMERTA 50WP (Fenbutatin oxide 50% w/w) ΚΟΚΚΙΝΗ ΨΩΡΑ BUROZIN 25WP (Buprofezin 25% w/w)» ECHO 48EC (Chlorpyrifos 48% w/w)» ποτίσματος, τη σωστή προετοιμασία του αγρού φύτευσης, την επιλογή σωστού και υγιούς υποκειμένου, είδους και ποικιλίας, ανάλογα με τη σύσταση του χωραφιού, κλπ. Κατόπιν, πρέπει να γίνεται αποτελεσματική καταπολέμηση των ζιζανίων, BAYER Προϊόν ENVIDOR 240SC RUNNER 240SC CONFIDOR O TEQ CONFIDOR FORTE 200SL ASPIDA 480EC MOCAP 10GR ALIETTE 80WG BASTA 15SL ROUNDUP 12SL Δ Ι Ε Ο Δ Ι Ρ Πληρώνει η συνδε Ε Π Σ Καλλιέργεια λεμονιά, πορτοκαλιά πορτοκαλιά, μανταρινιά πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, γκρέιπ-φρουτ πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, γκρέιπ-φρουτ πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, γκρέιπ-φρουτ πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, γκρέιπ-φρουτ, νερατζιά πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, γκρέιπ-φρουτ πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά, γκρέιπ-φρουτ, κιτριά εσπεριδοειδή Εχθρός/Ασθένεια τετράνυχος φυλλοκνίστης φυλλοκνίστης, εριώδης, αλευρώδης φυλλοκνίστης, εριώδης, αλευρώδης ψώρες, αφίδες, ανθοτρήτης, θρίπας νηματώδεις φυτόφθορα ετήσια & πολυετή ζιζάνια (αγρωστώδη & πλατύφυλλα) ετήσια ζιζάνια (αγρωστώδη & πλατύφυλλα) Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεμένη ενίσχυση καθεστώς στη συνδε με ός ωθεί τις Ο έντονος ανταγωνισμ υψηλών κον- ιδιωτικής ετικέτας αγορά προϊόντων σούπερ από τις μεγάλες αλυσίδες τον σε όλη την προώθησης και διαθέτουν οργανωμένου ελληνική αγορά, μέσω δικτύου διανομής. να χυμούς και τα εμφιαλωμέ στην η διάθεση νερά. Παράλληλα, κάλια Συνολικά 17,76 εκατ. ευρώ καταβάλλ ριδοειδών για ονται στους παραγωγ χυμοποίηση, το ούς εσπεμεγαλύτερο μέρος τους καλλιεργη των τές πορτοκαλιών. Με απόφαση της οποίων αφορά Ανάπτυξης καθορίστ υπουργού Αγροτική που παραδόθηκε ηκαν οι οριστικές τιμές για κάθε ς για μεταποίηση είδος εσπεριδο ειδούς κατά 31.12.2009, στο πλαίσιο του καθεστώττην περίοδο από 01.03.2009 έως Σύμφωνα με τα ος της συνδεδεμ οριστικά ένης ενίσχυσης. παραδοθείσες ποσότητε στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, που αφορούν τις ς εσπεριδοειδών εκτάσεις από τις στους μεταποιη οποίες ποσά των ενισχύσεω προήλθαν οι εν λόγω παραδοθ τές καθώς και τις από τα «επώνυμ είσες ν διαμορφώ ποσότητε α» και προτιμών νονται ως εξής: ς, τα 1. Για τα πορτοκάλ ται από μέρος των ια, δικαιούχοι φυσικών χυμών καταναλω κρίθηκαν ους θα καταβληθ μακράς διαρκείας Επιπλέον του ανταγωνι τών. ούν συνολικά 17.680.0 7.273 παραγωγοί στους ακολουθούν με και οποία) για την κατηγορία σμού και των μικρότερα μερίδια 00 ευρώ ως ακολούθω τάσεων για υγιεινή οι ς: στική τιμή καθορίστ παραδόσεων από 1.000-3.000 διατροφή, η πορεία υπόλοιπες κατηγορίες. του εξεταζόμενου κιλά/στρέμμα η ηκε κλάδου εξαρτάται οριβ) για την κατηγορία σε 142,8 ευρώ/στρέμμα. άμεσα και από παραδόσεων από Η νέα ΚΟΑ των τις κλιματολογικές οριστική τιμή καθορίστ 3.001 εσπεριδοειδών συνθήκες που επικρατο ηκε σε 428,4 ευρώ/στρκιλά και άνω /στρέμμα η Όπως σε όλα τα 2. Για τα μανταρίν ύν αγροτικά προϊόντα έμμα. των μηνών Απριλίου κυρίως μεταξύ ια/κλημεντίνες, ή σχεδόν όλα έτσι δικαιούχοι κρίθηκαν που παρέδωσαν και Οκτωβρίου. και Κατά τη διάρκεια για 83 παραγωγοί των επιδοτούμενων οι παραγωγοί των οποίους θα καταβληθμεταποίηση τουλάχιστον 200 εσπεριδοειδών κιλά/στρέ πραγματοποιούντα μηνών αυτών μεταποίηση θα ι οι υψηλότερες 3. Για τα γκρέιπ-φ ούν συνολικά 60.000 ευρώ (210,30 μμα και στους λαμβάνουν αποσυνδεγια πωλήσεις χυμών ρουτ, δικαιούχ ευρώ/στρέμμα). δεμένη από την οι και αναψυκτικών, για είναι μεταποίηση τουλάχιστ παραγωγή ενίσχυση 41 παραγωγοί γεγονός το οποίο που παρέδωσ αφετηρία το 2010. ον 200 κιλά/στρέ με αποδίδεται και βληθούν συνολικά Το μμα και στους οποίους αν στην αύξηση της τουριστικ 20.000 ευρώ, ήτοι δεδεμένης ενίσχυση πείραμα της συνθα καταπαραγωγοί που Το συνολικό μέγεθος ής κίνησης. παρέδωσαν πορτοκάλ 136,52 ευρώ/στρέμμα. παράδοση προϊόντο ς κατά 20% με την μα, ή μανταρίν της εγχώριας ια λιγότερο από ς ια/κλημεντίνες, αγοράς χυμών φαίνεται ότι απέτυχε στα χυμοποιεία εμφάνισε ανοδική γκρέιπφρουτ, λιγότερο 1.000 κιλά/στρέμμα δεν κρίθηκαν κατά την εφαρμοπορεία την περίοδο ως δικαιούχοι γή του το 2009 της συνδεδεμένης από 200 κιλά/στρέμ1998-2007, με και απέμειναν ενίσχυσης. μόνη εξαίρεση μονάχα οι μεταποιη το 2006, με μέσο Η κλίμακα ετήσιο της ενίσχυσητές να ζητούν τη σύνδεση ρυθμό αύξησης της τάξης του 2%. Στους 7.273 δικαιούχ ς με την Το μεγαλύτερο ους θα καταβληθ Οι λόγοι είναι πολλοίπαραγωγή. μερίδιο (38,4%) Α) Για ούν παραδόσ 17.680.0 και στην ο κυριότερο κατανάλωση χυμών εις 1-1.000 κιλά/στρέ 00 ευρώ ως εξής: έχει να κάνει με Β) Για παραδόσ τη γραφειοκρατία ς κατέλαβε η κατηγορίαγια το 2007 εις από 1.000-3.0 μμα δεν θα δοθεί ενίσχυση. που συνεπάγεται η 00 κιλά/στρέμμα ευρώ/στρέμμα. των 100% διασταύρωση των θα δοθούν 142,8 στοιχείων παραδόσ β) Για παραδόσ εων στα χυμοποιε εις από 3.001 κιλά ία με και άνω δίνονται 428,4 ευρώ/στρ έμμα. παραγωγού Συνέντευξη στον Βασίλη Γούναρη, διευθύνοντα σύμβουλο της BASF Ελλάς* δεμένη στα πορτο περαιτέρω ελευταία, σύμφωνα εταιρείες στη διάθεση ιδών μάρκετ, εντείνει τον κή προβολή, τα εν λόγω Οι καρποί των εσπεριδοε κλαδική μελέτη για δυλίων για διαφημιστι ενεργειών ανταγωνισμό, καθώς κατάλτιμή και είναι από τους πλέον χυμών, κλάδο των χυμών στην υλοποίηση επιπλέον προϊόντα έχουν χαμηλότερη εκπόνησε η Διεύοι ποσοτικές προληλους για παραγωγή α και αναψυκτικών που προώθησης, όπως που απευθύνοών Μελετών της ιδιαίτερα τα πορτοκάλι θυνση Οικονομικ σφορές και εκπτώσεις ή, καθώς αι υψηλός τα γκρέιπ φρουτ. Υπάρχουν καρπούς ICAP Group παρατηρείτκαι ταυτόχρο- νται στον τελικό καταναλωτ προς σης ποικιλίες που παράγουν ι βαθμός συγκέντρω και στην παροχή κινήτρωνκαλύτερη την χυμούς και τα για τους υς που είναι πλέον κατάλληλο προς να στροφή τους λιανεμπόρο άλλες ως αποτέλεσμα των προϊόντων ως επιτραπέζια φρούτα, εμφιαλωμένα νερά, δυνατή τοποθέτηση χυμώδεις πώλησης. υγιεινής διατροφής λιανικής ποικιλίες με πολύ υς για τάσεων σημεία νέων στα των τους ς. αφορά την αγορά καρπούς, κατάλληλο ποικιλίη σύνδεση της που κυριαρχούν παγκοσμίωαγορά Ειδικότερα, όσον την ο υφιστάμενος χυμοποίηση και άλλεςης. Κατά Σύμφωνα με τη μελέτη, των αναψυκτικών, περαιτέρω επιδότησης ρίχνει μεγάλου ες διπλής κατεύθυνσφυτειών ελέγχουν ελάχιστες, ανταγωνισμός οξύνεται Οι εν λόγω που δέχεται η το σχεδιασμό νέων τις τιμές και η απομεγέθους εταιρείες. λόγω των πιέσεων επιλογή της επώνυμα κατανάλωση, εσπεριδοειδών η των προμηθευτές διαθέτουν συνολική εγχώρια σύνδεση ρίχνει την υγιεινόαναγνωρίσιμα από ή των ποικιλιών, ανάλογα προϊόντα (ευρέως από τις τάσεις προς ν, είναι τα οποία εμπορικών προοπτικώ παραγωγή. το καταναλωτικό κοινό), μεθόδους τερους τρόπους διατροφής, τους καθοριστικής σημασίας. υποστηρίζουν με ποικίλες στοιχείο που ευνοεί Ε 4 δραστική ουσία spirodiclofen 24% methoxyfenozide 24% imidacloprid 20% imidacloprid 20% chlorpyriphos 48% ethoprophos 10% fosetyl-al 80% glufosinate-ammonium 15% glyphosate 12% Η Φράντς Φίσλερ, πρώην Επίτροπος Επενδύσεις και συνεργασίες τα αντίδοτα στην κρίση Με την αποσύνδεση της ενίσχυσης µπήκαν περισσότερα χρήµατα στην τσέπη του Toυ Πέτρου Αλεξανδρή καλλιεργητής θα πρέπει να εξασφαλίζει τον επαρκή αερισμό της κόμης των δέντρων με αραίωση του φυλλώματος, ώστε να περιορίζεται η υγρασία του αέρα του οπωρώνα. Κατά τη διάρκεια των ποτισμάτων, η περιοχή γύρω από τον κορμό θα πρέπει να μένει στεγνή με κατάλληλη σελ. 42-44 Η αγορά τροφίµων ακολουθεί τη ζήτηση και η ζήτηση τις ενισχύσεις a 50 σωστό κλάδεμα, ορθή λίπανση και άρδευση. Δέντρα καλά αναπτυγμένα και σε καλή φυσική κατάσταση μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά πολλούς επίδοξους εισβολείς, εχθρούς και παθογόνα. διαμόρφωση του εδάφους. Ακόμα, η περιοχή κοντά στον κορμό θα πρέπει να είναι γυμνή χωρίς καθόλου αυτοφυή βλάστηση είτε με μηχανικά μέσα είτε με κατάλληλη χημική ζιζανιοκτονία. Πριν από τις βροχές λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα ώστε να υπάρξει γρήγορη απομάκρυνση των νερών και καλή αποστράγγιση του εδάφους. Ειδικότερα καλύπτουμε όπου έχουν σχηματισθεί λακκούβες ώστε το έδαφος να μη νεροκρατεί κατά τόπους. Στα περιβόλια κατά τη διάρκεια του χειμώνα, είναι απαραίτητες ορισμένες φροντίδες, ώστε όταν έρθει η άνοιξη, τα δέντρα να ξεκινήσουν τη νέα βλαστική και παραγωγική περίοδο με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες. Με καλό και ξηρό καιρό, ενδεχομένως ξερά δέντρα να ξεριζώνονται και από τα άλλα να αφαιρούνται όλοι οι ξεροί και προσβεβλημένοι >> ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ εσπεριδοκαλλιεργητή Λίγο πριν τη νέα ΚΟΑ, η μεταποίηση λι «στύβει» το πορτοκά Κούµπαν Σαντόκ (Cuban shaddock) Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ανεκτική στην τριστέτσα ανθεκτική στην σήψη των ριζών ενδροκομικά χαρακτηριστικά ταχείας ανάπτυξης δέντρα πολύ παραγωγικά κατάλληλο υποκείμενο για τις ομφαλοφόρες πορτοκαλιές και βαλέντσια, ταντζέλλο μινεόλλα, μανταρινοειδή, ιδιαιτέρως δε για τις λεμονιές εύρηκα και λίσμπον. 43 Οδηγός ΗΣΗ Μακρόφυλλα (Citrus macrophylla) Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ανεκτική στην εξώκορτη ευαίσθητη στην τριστέτσα ευαίσθητη στην κορυφοξήρα ανθεκτική στις φυτόφθορες ενδροκομικά χαρακτηριστικά μέτριας ανάπτυξης δέντρα παραγωγικό ευαίσθητη στο κρύο ανθεκτική στο χλώριο και ασβέστιο κατάλληλο υποκείμενο για λεμονιές.` ιεργητή Ο σελ. 50-58 Τ Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ανεκτική στην εξώκορτη ανεκτική στην τριστέτσα ευαίσθητη στη σήψη των ριζών ενδροκομικά χαρακτηριστικά ρωμαλέο δέντρο παραγωγικό ανθεκτικό στα χλωριούχα εδάφη ακατάλληλο για την κλημεντίνη κατάλληλο υποκείμενο για λεμονιές, ταντζέλο Μινεόλλα μανταρίνι Encore, πορτοκαλιά νάβελ λέιτ, βαλέντσια, διάφορα μανταρινοειδή. πρόγραμμα ψεκασμών 42 Τι φέρνει το νέο Βολκαµεριάνα (Citrus volkameriana) Χρησιμοποιούμενα υποκείμενα α) Ομάδα Νερατζιών: Κοινή νερατζιά, Ταϊβάνικα, Gou-tou β) Ομάδα μανταρινιών: Κλεοπάτρα, Tangelo Orlando γ) Ομάδα λεμονιών: Βολκαμεριάνα, Μακρόφυλλα, Κούμπα Σαντόκ δ) Ομάδα τριπτέρων: Τρίφυλλη πορτοκαλιά, Τρόγερ, Καρρίζο, Σιτρουμέλλο 4475, 1452 και Σάκατον Δενδροκομικά χαρακτηριστικά και ευαισθησία στις ασθένειες εσπεριδοκαλλ Τ ΚΟΡΥΦΟΞΗΡΑ» ΟΙ > > Μ Ε ΤΑ Π Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ανεκτική στην εξώκορτη ανεκτική στην τριστέτσα ευαίσθητη στους νηματώδεις ενδροκομικά χαρακτηριστικά μέτριας ζωηρότητας δένδρα δένδρα παραγωγικά χαμηλής ποιότητας καρποί αντέχει ιδιαίτερα σε χλωριούχα πηλώδη αμμοπηλώδη εδάφη αντέχει σε ασβεστούχα εδάφη κατάλληλο υποκείμενο για γκρέιπ φρουτ, ορισμένες πορτοκαλιές (όχι Navels), ορισμένες μανταρινιές. έφεραν με τη σειρά τους στην επιφάνεια την ύπαρξη άλλων ιώσεων και ιοειδών (μετάδοση με εργαλεία και εμβόλια) και κυρίως την εξωκορτίδα -που λόγω της χρήσης της νερατζιάς ως υποκειμένου- δεν εμφανίζονταν μέχρι τότε στις φυτείες. Να σημειωθεί ότι η μετάδοση των ασθενειών αυτών γίνεται είτε μηχανικά με εργαλεία είτε με τη χρήση μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού. Για τους παραπάνω λόγους υπήρξε επιτακτική η ανάγκη 29 Toυ Γεράσιμου Μαγριπή * ΕΚΤΥΠΩΣΗΒΙΒΛΙΟ ΕΣΙΑ Κλεοπάτρα (Cleopatra mandarin) εσπεριδoκαλλιέργειας, αφού οι συνδυασμοί πορτοκαλιάς, μανταρινιάς, γκρέιπ-φρουτ με νεράντζι αποδείχθηκαν ευπαθείς στην ασθένεια, ενώ ο συνδυασμός νερατζιάς/λεμονιάς είναι ανεκτικός. Αυτό είχε ως συνέπεια τη στροφή στη χρήση νέων υποκειμένων Τρόγερ, Καρρίζο, Σιτρουμέλλο κ.α. ανεκτικών στην ίωση. Τα υποκείμενα όμως αυτά της παραγωγής και της χρήσης υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού, κάτι το οποίο δυστυχώς δεν γίνεται στη χώρα μας. Το υποκείμενο που χρησιμοποιείται κυρίως στην Ελλάδα είναι η νερατζιά. Στη χώρα μας τα νέα υποκείμενα άρχισαν να διαδίδονται από τον Δενδροκομικό Σταθμό Πόρου στα τέλη της δεκαετίας του 70. Ε Ευρώπη Πρακτορείο ιανοµής Τύπου Α.Ε. Ταϊβάνικα (Citrus taiwanica) Σιτράνζ ΤρόγερΚαρρίζο (Troyer citrange & carrizo citrange) υβρίδια Citrus sinensis x Poncirus trifoliata Ο ΙΑΝΟΜΗ Ανθεκτικότητα ή ευαισθησία στις ασθένειες ανεκτική στην εξώκορτη και στα άλλα ιοειδή ανθεκτική στις φυτόφθορες δίδει ευαίσθητους συνδυασμούς στην ίωση τριστέτσα (οι συνδυασμοί με την λεμονιά είναι ανεκτικοί) ενδροκομικά χαρακτηριστικά δίνει μέτριας ζωηρότητας δένδρα με καλή παραγωγή και ποιότητα καρπών ανθεκτικότητα στο κρύο ανθεκτικότητα στα ασβεστούχα εδάφη ελάχιστη αντοχή σε υγρά εδάφη κατάλληλο υποκείμενο για όλα τα είδη και ποικιλίες εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων (λεμονιά Εύρηκα, πορτοκαλιά Σκάκ Μπονάτσα). Βασικές απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν τα υποκείμενα Να παρουσιάζουν συμφωνία με το εμβόλιο Να προσαρμόζονται στις εδαφικές και κλιματικές συνθήκες Να έχουν πλούσιο ριζικό σύστημα κάθετα και οριζόντια Να παρέχουν συνεχή και επαρκή ετήσια αύξηση στο εμβόλιο Να αυξάνουν την παραγωγή και να βελτιώνουν την ποιότητα των καρπών >> ΦΡΟΝΤΙΔΑ-ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ι Κατερίνα Μαντζαφού Ετήσια συνδροµή: 52,25 ευρώ Νερατζιά (Citrus aurantium) 1. Citrus sinensis-πορτοκαλιά 2. Citrus aurantium-νερατζιά 3. Citrus reticulate-µανταρινιά 4. Citrus limon-λεµονιά 5. Citrus paradisi-γκρέιπ φρουτ 6. Citrus medica-κιτριά 7. Citrus grandis-φράππα 8. Citrus-aurantifolia λιµετία (λάιµ) Η ιστορία των υποκειμένων Αρχικά, δε γινόταν χρήση υποκειμένων, αλλά ο πολλαπλασιασμός των δέντρων γινόταν με μοσχεύματα και σπορόφυτα. Το 1842 κάνουν την εμφάνισή τους ασθένειες των ριζών και της «κομμίωσης», που οφείλεται στον μύκητα Phytophthora spp. Στα τέλη του 18ου αιώνα για την αντιμετώπιση της κομμίωσης άρχισε να γίνεται χρήση της νερατζιάς. Η εμφάνιση της τριστέτσας, αρχικά στη Ν. Αφρική, το 1930 στην Αργεντινή και τη Βραζιλία, με πολύ γρήγορη (μετάδοση με αφίδες) επέκταση στις ΗΠΑ (1940) και αργότερα στην Ευρώπη (1957 στην Ισπανία) επέφερε την καταστροφή της ιεργητή εσπεριδοκαλλ πάνω μέρος, το οποίο βρίσκεται πάνω από το έδαφος, το εμβόλιο και το κάτω μέρος το οποίο βρίσκεται μέσα στο έδαφος, το υποκείμενο. 28 Παναγ. Αραβαντινός Ελισάβετ Μπουζαλάκου ΣΥΝ ΡΟΜΕΣ Τ α εσπεριδοειδή ανήκουν στην οικογένεια Rutaceae και χωρίζονται σε έξη γένη (Citrus, Microcitrus, Eremocitrus, Fortunella, Poncirus και Clymenia). Από αυτά, τα Citrus, Fortunella και Poncirus έχουν καλλιεργητικό ενδιαφέρον. Το γένος Fortunella είναι το κουμ κουάτ και το γένος Poncirus είναι ένα κατ εξαίρεση φυλλοβόλο εσπεριδοειδές με σύνθετα φύλλα που χρησιμοποιείται κυρίως για υποκείμενο. Στο γένος Citrus ανήκουν τα είδη που ενδιαφέρουν την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών. Οδηγός για τον οπωρώνα σας Τα καλλιεργούμενα εσπεριδοειδή συνήθως αποτελούνται από δυο ενωμένα μέρη, τα οποία θεωρούνται σαν δυο ξεχωριστά δέντρα. Το H αποσύνδεση των ενισχύσεων από την παραγωγή στο πλαίσιο της Επισκέφθεστε ξανά την Ελλάδα, μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό µεγάλης αναθεώρηση της Κοινής και μάλιστα σε μια περίοδο σύστημα και δραστικές περικοπές Αγροτικής Πολιτικής το 2003, είχε κρίσης όπου η χώρα βρίσκεται σε όλους τους οικονομικούς τομείς. περισσότερα θετικά αποτελέσµατα στο επίκεντρο των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων. Πιστεύεαπ ότι αρνητικά, υποστηρίζει µε Στη διαμορφούμενη οικονομιτε ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει συνέντευξη που δηµοσιεύεται κή κρίση η γεωργία, για μια ή θα αντιμετωπίσει ακόμη αποκλειστικά στο Αγρόκτηµα χώρα σαν την Ελλάδα, παρουδυσκολότερες ημέρες; ο πρώην Επίτροπος Γεωργίας σιάζει ευκαιρίες για ανάπτυξη; Στην Ευρωπαϊκή Ένωση Φραντς Φίσλερ. Με τον τρόπο κάποιοι θεωρούν ότι η οικοαυτό ο γκουρού της αγροτικής Είναι γεγονός ότι η κρίση δεν έχει νομική κρίση θα βοηθήσει οικονοµίας υπεραµύνεται των πλήξει μόνο την Ελλάδα αλλά την προώθηση των αγροτιεπιλογών του πριν από 7 χρόνια, και ολόκληρη την Ευρώπη και κών προϊόντων. Συμφωνείτε αναγνωρίζει ωστόσο την ανάγκη τον κόσμο. Είναι μια παγκόσμια με αυτή την άποψη και εάν κρίση. Το αν η Ελλάδα καταφέρει νέων µεγάλων µεταρυθµίσεων ναι, πώς θα γίνει αυτό; να αντιμετωπίσει την κρίση που θ ανοίξουν νέους ορίζοντες ή όχι εξαρτάται από το πόσο σοβαρές στην ευρωπαϊκή γεωργία. Η γεωργία είναι ένας από τους είναι οι προσπάθειες των Ελλήνων Συνεργασία, ποιότητα στις βασικούς τομείς της ελληνικής να αποκαταστήσουν την χαμένη επενδύσεις, παραγωγή τροφίοικονομίας. Συνεπώς πρέπει να εμπιστοσύνη για την οικονομία µων µε ταυτότητα και σύγχρονο είναι μέρος της λύσης. Αυτό όμως της χώρας τους. Θα χρειαστεί να µάρκετινγκ, είναι µερικές από τις ληφθούν σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωσκληρά δημοσιονομιπιστούν οι προκλήσεις και να προτάσεις του κ. Φίσλερ. μην κά μέτρα, να γίνουν σημαντικές υπάρχει το αίσθημα ότι η κρίση Οι Έλληνες πρέπει να επικεντρω θούν στον δεύτερο πυλώνα, ο οποίος να εκσυγχρονίσει τον αγροτικό θα βοηθήσει την Ελλάδα αλήθεια ότι υπάρχει κίνδυνος της τομέα. Βέβαια, είναι στην Ελλάδα ανά εκμετάλλ μείωσης των ενισχύσεων ευση τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκ διότι είναι από ή Ένωση. 51 14 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗΣ 15 σελ. 14-17
>> EDITORIAL Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial ΤΕΛΙΚΑ Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial η αγροτική παραγωγή έχει και κάποιες οµοιότητες µε το καζίνο. Και οι όποιες προσπάθειες να εξοµαλυνθεί το ρίσκο της επένδυσης στην καλλιέργεια εσπεριδοειδών ή άλλων δενδροκαλλιεργειών αποδεικνύεται ότι δεν είναι αρκετές. Ποιος θα φανταζόταν πριν από µερικούς µήνες, όταν έδινε τα πορτοκάλια του στη χυµοποιία ή στο συνεταιρισµό, ότι η τιµή του χυµού πορτοκαλιού θα έσπαγε το ένα ρεκόρ µετά το άλλο, µέσα στο κατακαλόκαιρο; Τα τελευταία νέα από την εξωτική Φλόριντα, είναι ότι ένας τυφώνας θα προκαλέσει µία από τις µικρότερες σοδειές των τελευταίων χρόνων. Κάτι που έρχεται να προστεθεί στη χρόνο µε το χρόνο συρρίκνωση της καλλιέργειας εσπεριδοειδών, λόγω της µεγάλης εξάπλωσης µιας σειράς ασθενειών. Είναι πολλά τα παραδείγµατα και στην Ελλάδα, που γνωστοί και λιγότερο γνωστοί άφησαν στην τύχη τους πορτοκαλεώνες ή τους ξερίζωσαν, για να στραφούν σε άλλη δραστηριότητα, όπως π.χ. την κτηνοτροφία. εν παρατάει κάποιος τόσο εύκολα το περιβόλι που περιποιήθηκε τόσα χρόνια. Κι όµως, οι τιµές που έδιναν οι χυµοποιοί µετά την εφαρµογή της νέας ΚΟΑ οπωροκη- µάζευε τα πορτοκάλια. Το «φιλί της ζωής» από τη Νέα Γρίπη, η Editorial Editorial Editorial πευτικών, δεν Editorial έβγαζαν ούτε Editorial το µεροκάµατο του Editorial εργάτη που θα Editorial Editorial Editorial Editorial οποία Editorial αποδείχθηκε Γρίπη Editorial Γιαλαντζί, δεν Editorial ήταν αρκετό για Editorial να ανα- Editorial στρέψει το κλίµα. σκα και τις τιµές στο χυµό πορτοκαλιού. Ήδη έχουν παρατηρη- πώλησης του χυµού, µε αποτέλεσµα όσες χυµοποιίες διατη- Editorial Editorial Editorial Ένας τυφώνας, Editorial όµως, ο «Άλεξ», Editorial απειλεί να µετατρέψει Editorial σε φού-editorial Editorial Editorial Editorial θεί κερδοσκοπικά Editorial παιχνίδια Editorial πάνω στα µελλοντικά Editorial συµβόλαια Editorial Editorial Editorial Editorial ρούν Editorial στοκ σε παγοκολώνες Editorial να τρίβουν Editorial τα χέρια τους. Το Editorial θέµα Editorial είναι αν θα έρθουν πάλι την επόµενη σεζόν, λίγο πριν τα Χρι- χωρίς να επιστρέψουν ούτε ένα σεντ από όσα θα έχουν κερδί- Editorial Editorial Editorial στούγεννα να Editorial ζητούν από τον Editorial παραγωγό νέες Editorial µειώσεις τιµών, Editorial Editorial Editorial Editorial σει µε Editorial τη βοήθεια του Editorial Άλεξ. Πριν το κάνουν Editorial αυτό, ας αναρωτη- Editorial Editorial θούν για µια στιγµή: Πόσες πορτοκαλιές θα χουνε µείνει, για να Editorial Editorial Editorial µπορέσουν να Editorial παίξουν το παιχνίδι Editorial τους και του Editorial χρόνου; Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial rial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial rial Editorial Editorial 5
>> ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Όλα τα προγράμματα όλα τα λεφτά για ν αλλάξει το κλίμα «Τρέχουν με χίλια» τα Σχέδια Βελτίωσης >> Ο προϋπολογισμός καθενός από τα επενδυτικά σχέδια δεν μπορεί να ξεπεράσει συνολικά τα 500.000 ευρώ, με ποσοστά χρηματοδότησης που ξεκινούν από 40% της επιλέξιμης επένδυσης και μπορούν να φτάσουν μέχρι το 75% για τους γεωργούς των μικρών νησιών του Αιγαίου Πελάγους. Mε το «βαρύ πυροβολικό» των προγραμμάτων επιχειρούν τις τελευταίες εβδομάδες να βελτιώσουν το κλίμα στον αγροτικό χώρο η υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κατερίνα Μπατζελή και ο αρμόδιος γραμματέας Βαγγέλης Διβάρης. Σχέδια Βελτίωσης, Ολοκληρωμένα Προγράμματα Ανάπτυξης του Αγροτικού Χώρου (ΟΠΑΑΧ) και πρωτοβουλίες Leader διαφοροποιούν καταλυτικά το στενάχωρο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί την τελευταία διετία στον τομέα της αγροτικής οικονομίας, κάνοντας πολλούς από τους επαγγελματίες του χώρου να ξαναβρούν τα επενδυτικά τους αντανακλαστικά. Ειδικά τα Σχέδια Βελτίωσης που βρίσκονται στην τελική ευθεία της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων έχουν ήδη δημιουργήσει ένα διαφορετικό κλίμα μεταξύ των συντελεστών του κλάδου, αφού παράλληλα με τη μεγάλη πλειοψηφία των Νέων Αγροτών που περιμένουν πως και πως τα καινούργια χρηματοδοτικά μέσα για την ανάπτυξη των επενδυτικών τους πρωτοβουλιών, οι συγκεκριμένες δράσεις έρχονται να λειτουργήσουν σαν κινητήριος μοχλός για όλο το φάσμα των επιχειρήσεων που συναλλάσσονται με τον πρωτογενή τομέα και οι οποίες καταβάλουν καθημερινά το δικό τους τίμημα στην κρίση. Με 580 εκατ. ευρώ στον εθνικό και κοινοτικό «κορβανά» προκηρύσσονται τις επόμενες μέρες (η προκήρυξη δεν είχε βγει στον αέρα όσο γράφονταν αυτές οι γραμμές) τα μικρά και τα «μεγάλα» Σχέδια Βελτίωσης, του Μέτρου 121 «Εκσυγχρονισμός Toυ Γιάννη Πανάγου των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων», ενώ αναμένεται σχεδόν ταυτόχρονα η προκήρυξη του αντίστοιχου μέτρου για τους καπνοπαραγωγούς με 150 εκατ. ευρώ δημόσια δαπάνη και άλλα 150 εκατ. ευρώ ιδιωτική συμμετοχή. Από όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα γνωστά, o προϋπολογισμός καθενός από τα επενδυτικά σχέδια δεν μπορεί να ξεπεράσει συνολικά τα 500.000 ευρώ, με ποσοστά χρηματοδότησης που ξεκινούν από 40% της επιλέξιμης επένδυσης και μπορούν να φτάσουν μέχρι το 75% για τους γεωργούς των μικρών νησιών του Αιγαίου Πελάγους, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα δράσεων όπως, μεταξύ άλλων, την αποδοτική διαχείριση των υδάτων, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), τη μετεγκατάσταση κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, την εισαγωγή καινοτομιών και τεχνολογιών πληροφορικής και την ίδρυση μικρών καθετοποιημένων μονάδων. Μίνι Σχέδια Έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια καθυστερήσεων φαίνεται ότι τελικά θα αξιολογηθούν οι φάκελοι που κατέθεσαν οι ενδιαφερόμενοι κτηνοτρόφοι, για να αποκτήσουν αλμεκτικά μηχανήματα ή παγολεκάνες, μέσω των περιβόητων Μικρών Σχεδίων Βελτίωσης. Τόση φασαρία, λοιπόν, για επενδυτικές προτάσεις που δεν ξεπερνούν τα 50.000 ευρώ και το θέμα θα μπορούσε να είχε λήξει από το 2008. Πολλοί κτηνοτρόφοι που ήθελαν να ενταχθούν, έχουν ήδη αποκτήσει τα απαραίτητα μηχανήματα με δάνειο και περιμένουν με ανυπομονησία την επαναπροκήρυξη του Μέτρου. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η δεύτερη προκήρυξη, εκτός από τους πρώτους υποψηφίους, θα δεχτεί και δεύτερη «φουρνιά», έτσι ώστε να καλυφθεί συνολική δημόσια δαπάνη ύψους 50 εκατ. ευρώ. Όλοι οι φάκελοι θα εξεταστούν μετά τη λήξη της νέας προθεσμίας, η οποία θα γίνει γνωστή με τη δημοσιοποίηση της προκήρυξης, όπως και τα οποιαδήποτε επιπλέον δικαιολογητικά θα ζητηθούν, καθώς και η ιστοσελίδα μέσω της οποίας θα κατατίθενται ηλεκτρονικά οι αιτήσεις. 6
Ο νέος Επίτροπος Ντ. Τσιόλος vbnvhb Την ίδια στιγμή, οι εξαγγελίες για διευκόλυνση των αλλαγών στον αγροτικό συνδικαλισμό δεν φαίνεται να εξασφα αγροτών Χαμένη ανghf
>> ΑΓΟΡΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ >> ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ Θετικό πρόσημο Σημαντική ανάκαμψη της ζήτησης σημειώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο στην αγορά των αζωτούχων λιπασμάτων τον τελευταίο μήνα και οι τιμές μετά από τέσσερις μήνες διαγεγραμμένης πτωτικής πορείας κινούνται ανοδικά. Έτσι, για δεύτερη φορά μετά από τον χειμώνα του 2009, η ζήτηση εκφράζεται συγκεντρωμένη σε μια περίοδο ταυτόχρονα από όλους τους αγοραστές. Η τακτική αυτή, εφόσον συνεχιστεί, προσδίδει πολύ μεγάλη αστάθεια στην αγορά των λιπασμάτων και έχει ως αποτέλεσμα τις μεγάλες διαφορές στα επίπεδα των τιμών. Αυτό είναι κάτι που σίγουρα δεν επιθυμεί καμία από τις πλευρές της αγοράς, διότι και τα εργοστάσια παραγωγής έφτασαν σε οριακό σημείο κλεισίματος των εργοστασίων πριν από μερικές εβδομάδες, αλλά και οι παραγωγοί λιπασμάτων βλέπουν τις τιμές να εκτοξεύονται κάθε φορά που εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους στην αγορά. Η αιγυπτιακή κοκκώδης ουρία συνεχίζει να γνωρίζει αυξημένη ζήτηση κυρίως από ευρωπαϊκές χώρες και η τιμή της σημειώνει άνοδο και διαμορφώνεται πλέον στα 255 δολάρια ο τόνος. Αυτά τα επίπεδα τιμών είναι πολύ ικανοποιητικά, ωστόσο αναμένεται σύντομα η τιμή να αυξηθεί περαιτέρω. Αντίστοιχα και η τιμή της prilled ουρίας σημείωσε αύξηση και πλέον διαμορφώνεται στα 245 δολάρια ο τόνος. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΛΕΝΗ ΔΟΥΣΚΑ 8 Διεθνείς τιµές Προϊόν 30/6/09 30/12/09 30/3/10 30/5/10 30/6/10 Κοκκώδης ουρία 255 315 310 245 255 Ουρία prilled 240 290 325 235 245 UAN 132 185 210 190 155 Αμμωνία 180 300 415 370 355 Δολάρια ανά τόνο Πηγή: www.fertilizerworks.com (International Raw Materials Ltd) >> ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Διατηρούν τα κεκτημένα τους Αμετάβλητη παραμένει η κατάσταση στην αγορά των δημητριακών, διατηρώντας τα κεκτημένα της ανόδου των τιμών που σημειώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες του Ιουνίου. Σημαντική επιπλεόν στήριξη αναμένεται να προσφέρουν οι μειωμένες παραγωγές δημητριακών, όπως καταγράφονται στις χώρες της ΕΕ σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εμπορίου Δημητριακών, Coceral. Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από τις προβλέψεις της Coceral για το ελληνικό καλαμπόκι, καθώς όπως φαίνεται πλέον ξεκάθαρα οι Έλληνες παραγωγοί επέλεξαν τελικά να καλλιεργήσουν βαμβάκι αντί για καλαμπόκι. Φέτος, στη χώρα μας, η παραγωγή καλαμποκιού αναμένεται να είναι μόλις 1 εκατ. τόνοι, σημειώνοντας πτώση σχεδόν 50% σε σχέση με τους 1,92 εκατ. τόνους που παρήχθησαν πέρυσι. Η εξέλιξη αυτή εκτιμάται ότι θα έχει θετική επίδραση στις τιμές του ελληνικού προϊόντος, οι οποίες εδώ και αρκετούς μήνες διαγράφουν μια σταθερά ανοδική πορεία. Ομοίως και στα σιτάρια, οι παραγωγές υπολογίζονται μειωμένες σε όλη την Ευρώπη, και >> ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ Πιέζει η υπερπροσφορά Σταθερά στα επίπεδα των 2 ευρώ το κιλό κινείται η τιμή του ελαιολάδου στην ισπανική και την ιταλική αγορά διαμορφώνοντας έτσι το κλίμα σε διεθνές επίπεδο. Το ενδιαφέρον στην αγορά παραμένει υποτονικό και καθώς υπάρχει υπερπροσφορά προϊόντος οι τιμές παραμένουν υπό πίεση. Οι εκκλήσεις από πλευράς ευρωπαϊκών συνεταιριστικών οργανισμών για κρατική αποθεματοποίηση μέχρι στιγμής έχουν πέσει στο κενό αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συζητά κάτι τέτοιο κι έτσι το ελαιόλαδο παραμένει στις αποθήκες των παραγωγών περιμένοντας τις καλύτερες τιμές. Πέρυσι τέτοιο καιρό οι τιμές ξεκίνησαν μια ανοδική πορεία καθώς τα αποθέματα είναι πιο λίγα, ενώ φέτος κάτι τέτοιο είναι σχεδόν αδύνατο να συμβεί. παρά τα προβλήματα ποιότητας που έχουν καταγραφεί, το καλό προϊόν αναμένεται να πωληθεί σε βελτιωμένη τιμή σε σχέση με την περσινή. Αναλυτικοτερα, στο σκληρό σιτάρι στη χώρα μας υπολογίζεται πως θα συγκομιστούν περίπου 896.000 τόνοι, σημαντικά μικρότερη ποσότητα σε σχέση με 1.120 τόνους πέρυσι. Προϊόν 9/7/09 9/1/10 9/4/10 9/6/10 9/7/10 Σιτάρι μαλακό 155 144-147 139-142 155-158 155-158 Σιτάρι σκληρό 205 177-179 151-153 163-165 163-165 Αραβόσιτος 154 145-146 150-151 159-160 155-156 Ευρώ ανά τόνο Πηγή: Οργανισμός Δημητριακών της Μπολόνια (A.G.E.R.) Όσον αφορά την τιμή του ελαιολάδου, αυτή παραμένει καθηλωμένη στα 2 ευρώ το κιλό για το εξαιρετικά παρθένο, τιμή που έχει σταθεροποιηθεί τον τελευταίο μήνα, ενώ και ο όγκος των συναλλαγών παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η τιμή του παρθένου ελαιολάδου διαμορφώνεται στα 1,84 ευρώ το κιλό, παραμένοντας στα ίδια επίπεδα τιμών εδώ και αρκετές εβδομάδες. Ο δείκτης εθνικών τιμών αναφοράς της Ισπανίας διαμορφώνεται στα 1,77 ευρώ το κιλό, επηρεαζόμενος κατά κύριο λόγο από τον σημαντικά αυξημένο όγκο πωλήσεων του ελαιολάδου χαμηλότερης ποιότητας, ο οποίος είναι υπερδιπλάσιος και από τις δυο κατηγορίες παρθένου. Προϊόν 9/1/10 9/4/10 9/6/10 9/7/10 Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 2,13 2,12 2,01 2,02 Παρθένο Ελαιόλαδο 2,05 1,91 1,82 1,84 Ευρώ ανά κιλό Πηγή: MFAO, Ισπανία
>> ΒΑΜΒΑΚΙ Επιμένει στα ψηλά Σε επίπεδα σταθερά άνω των 80 σεντς διατηρεί τις τιμές από τον Μάρτιο και μετά το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά του βάμβακος, την ώρα που οι προβλέψεις των διεθνών οργανισμών συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Και μπορεί μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τιμές που ξεπερνούσαν τα 84 σεντς ανά λίμπρα να επέστρεψαν στα 82 σεντς στις διεθνείς αγορές, ωστόσο το κλίμα παραμένει θετικό, καθώς τα αποθέματα είναι περιορισμένα και όπου υπάρχουν πωλούνται με πολύ καλές συμφωνίες. Στα προθεσμιακά συμβόλαια, ο κύριος όγκος των συναλλαγών έχει πλέον μετατοπιστεί στον Δεκέμβριο του 2010 για προϊόν νέας εσοδείας σε επίπεδα ελαφρώς χαμηλότερα περί τα 79 σεντς, ενώ η ζήτηση των συμβολαίων παράδοσης τον Ιούλιο του 2010 έχει σχεδόν μηδενιστεί. Τα συμβόλαια για παράδοση το Ιούλιο του 2010 βρίσκονται στα 82,58 σεντς ανά λίμπρα, ενώ τα συμβόλαια για παράδοση τον Οκτώβριο του 2010 βρίσκονται στα 80,21 σεντς ανά λίμπρα. Όσον αφορά τη χώρα μας, οι προσφορές των εκκοκκιστών έχουν φτάσει σε σημείο που δύσκολα προσελκύονται οι παραδοσιακοί μας αγοραστές. Τα τουρκικά κλωστήρια μετρίασαν τη ζήτηση της νέας σοδειάς, ενώ ελάχιστοι εμπορικοί οίκοι >> ΖΑΧΑΡΗ Η έλλειψη φέρνει καλές τιμές Αστάθεια είναι το κύριο χαρακτηριστικό που κυριαρχεί στην αγορά της ζάχαρης τον τελευταίο ένα και πλέον χρόνο. Οι τιμές σημειώνουν ραγδαίες αυξομειώσεις και επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από προβλέψεις και εκτιμήσεις που δεν ακολουθούν τις προσφερόμενες τιμές. Ως αποτέλεσμα μόνο μικρές ποσότητες πωλήθηκαν σε αγορές της Άπω Ανατολής στα επίπεδα των 84 σεντς/λίμπρα. Τέλος, υπήρξε πώληση από πλευράς ΕΑΣ, η οποία συμφώνησε να πληρώσει τα νέα σύσπορα στα 45 λεπτά το κιλό. Προϊόν 9/7/09 9/1/10 9/4/10 9/6/10 9/7/10 Βαμβάκι 56,40 72,44 78,07 80,66 82,01Σεντς ανά λίμπρα Πηγή: National Cotton Council of America εξέλιξη αυτή θυμίζει την περίοδο με την απότομη αύξηση της τιμής της ζάχαρης λόγω ελλειμματικής αγοράς που σημειώθηκε το χειμώνα και θέτει σε σκέψεις κατά πόσο ο φετινός χειμώνας θα έχει χαμηλότερες τιμές. βασίζονται πάντα σε αξιόπιστα στοιχεία. Η κατάσταση αυτή προήλθε κυρίως από Προϊόν 9/7/09 9/1/10 9/4/10 9/6/10 9/7/10 τη σημαντική μείωση των παγκόσμιων Ζάχαρη 449 713 481 478 567 αποθεμάτων τα τελευταία δυο χρόνια. Το τελευταίο διάστημα, ανοδικά κινείται η τιμή της ζάχαρης εξαιτίας των κερδοσκοπικών τοποθετήσεων στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Οι αναλυτές κάνουν λόγο για πιθανή αύξηση της αξίας των συμβολαίων το επόμενο διάστημα, καθώς η φετινή παραγωγή αναμένεται πως δεν θα μπορέσει να αναπληρώσει τα περιορισμένα παγκόσμια αποθέματα που προήλθαν από δυο συνεχείς χρονιές με μειωμένη παραγωγή εξαιτίας των κλιματικών συνθηκών. Η έλλειψη σε ζάχαρη που σημειώθηκε στις αρχές του Ιουλίου, σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν η αφορμή η τιμή της να κινηθεί εκ νέου ανοδικά και να κλείσει σε επίπεδα άνω των 500 δολαρίων. Η Βοοειδή Στα επίπεδα των 90 σεντς κινείται σταθερά από τα μέσα Μαΐου η τιμή των βοοειδών στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων του Σικάγο. Η τιμή αυτή έχει διαμορφωθεί μετά από μια πτώση 10 σεντς που σημειώθηκε τον Απρίλιο, ωστόσο σε διάστημα ενός χρόνου η συνολική αύξηση είναι της τάξης του 10%. Οι χαμηλές τιμές των δημητριακών και κυρίως του καλαμποκιού τον τελευταίο ένα χρόνο που αποτελούν την κύρια πηγή των ζωοτροφών, λογικά θα έπρεπε να έχουν ωθήσει τις εκμεταλλεύσεις, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται προς το παρόν. Στα προθεσμιακά συμβόλαια, η τιμή των βοοειδών για παράδοση τον Ιούνιο βρίσκεται στα 90,67 σεντς ανά λίμπρα σημειώνοντας μικρή άνοδο. Χοίροι Επιστροφή σε χαμηλότερα επίπεδα σημειώνεται στις τιμές του χοιρινού κρέατος εν μέσω γενικότερων ανησυχιών για την παγκόσμια οικονομία. Η ζήτηση επηρεάστηκε από το αρνητικό κλίμα της οικονομίας, κι έτσι παρά τις προβλέψεις που κάνουν λόγο για μείωση των αποθεμάτων στο χοιρινό οι τιμές αναμένεται να διαμορφωθούν σε επίπεδα κάτω των 80 σεντς. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας, ο αριθμός των κοπαδιών μειώθηκε κατά 3% τους τελευταίους 12 μήνες και το γεγονός αυτό είναι ενδεικτικό της αβεβαιότητας που επικρατεί στον κλάδο. Τα συμβόλαια των προθεσμιακών συναλλαγών για τον Αύγουστο διαμορφώνονται στα 80,95 σεντς ανά λίμπρα σημειώνοντας πτώση κατά 4 σεντς. Κοτόπουλα Σχεδόν αμετάβλητη, με στοιχεία ανοδικής τάσης παρουσιάστηκε η αγορά στο κοτόπουλο στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων όλο τον Ιουνίο. Οι τιμές έχουν σταθεροποιηθεί σε ευνοϊκότερα επίπεδα τον τελευταίο καιρό, σημειώνοντας αύξηση κατά 2%, καθώς παρατηρείται μια τόνωση στη ζήτηση κι ενώ η προσφορά προϊόντος παραμένει αμετάβλητη. Η τιμή παράδοσης στα συμβόλαια του Ιουλίου διαμορφώνεται στα 56,22 σεντς ανά λίμπρα σημειώνοντας μικρή άνοδο, ενώ για τα συμβόλαια του Αυγούστου βρίσκεται στα 55,81 σεντς ανά λίμπρα παραμένοντας σταθερή. 9
>> ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΚΤΑΜΙΕΥΣΗ 60 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΤΟ 2010 Ξεμπλοκάρουν κονδύλια για Σχέδια Βελτίωσης Συνολικά άλλα 905 εκατ. ευρώ ρίχνει στον μύλο της αγροτικής ανάπτυξης το αρμόδιο υπουργείο, επιπλέον των ήδη ενεργοποιημένων αξόνων 3 και 4 του Προγράμματος Αλ. Μπαλτατζής. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πληρωμή της πρώτης δόσης του πριμ για τους Νέους Αγρότες, που ανέρχεται στα 60 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνεται μέσα στις δεσμεύσεις της υπουργού Κατερίνας Μπατζελή, στα πλαίσια του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης που έχει καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση στην ΕΕ το 2010. Τα υπόλοιπα 95 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των Νέων Αγροτών θα καταβληθούν τα επόμενα χρόνια. Όσον αφορά τα Σχέδια Βελτίωσης, αυτό που είχε ζητήσει η κυρία Μπατζελή από τις υπηρεσίες του υπουργείου είναι να προκηρυχθούν την Παρασκευή 2 Ιουλίου, πράγμα που θεωρείται δύσκολο, δεδομένου του ότι η ΚΥΑ υπογράφτηκε στις 22 Ιουνίου. Πάντως, δεν υπάρχει δέσμευση από το υπουργείο για πληρωμή των νέων Σχεδίων Βελτίωσης μέσα στο 2010, τουλάχιστον στο πλαίσιο του Προγράμματος Σταθερότητας, που σημαίνει ότι η έγκριση των δικαιούχων του σχετικού Μέτρου (121 Εκσυγχρονισμός Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων) μπορεί να φτάσει μέχρι και το τέλος του χρόνου. Το περίεργο είναι ότι δεν υπάρχει δέσμευση ούτε και για το υπομέτρο που αφορά τα Μικρά Σχέδια Βελτίωσης για τους κτηνοτρόφους, τα οποία έχουν προκηρυχθεί από το 2008. Να σημειωθεί ότι τα ποσοστά ενίσχυσης ξεκινούν από 40% της επιλέξιμης επένδυσης και μπορούν να φτάσουν μέχρι το 75% για τους γεωργούς των μικρών νησιών του Αιγαίου Πελάγους και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δράσεων όπως, μεταξύ άλλων, την προστασία της δημόσιας υγείας, την προστασία των εδαφικών πόρων και την αποδοτική διαχείριση των υδάτων, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), τη μετεγκατάσταση κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, την εισαγωγή καινοτομιών και τεχνολογιών πληροφορικής. Τέλος, ο προϋπολογισμός τους μπορεί να φτάσει μέχρι τα 500.000 ευρώ. Νέοι Αγρότες Για άλλη μια φορά η υπουργός ανακοινώνει το Μέτρο για την ενίσχυση των Νέων Αγροτών θεωρώντας ότι ίσως να κερδίσει τις εντυπώσεις, παρά το γεγονός ότι επί θητείας της μειώθηκε στο μισό το πριμ εγκατάστασης των δικαιούχων. Στη σχετική ανακοίνωση, αναφέρεται ξανά στα 155 εκατ. ευρώ: Στη Συλλογική Απόφαση Έργου (ΣΑΕ) περιλαμβάνονται πρόσθετοι πόροι ύψους 55 εκατ. ευρώ έτσι ώστε, να ενταχθεί το σύνολο των 8.500 υποψηφίων που πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης, πέραν των αρχικά εγκεκριμένων πιστώσεων ύψους 100 εκατ. ευρώ. Οι Περιφέρειες της χώρας μπορούν πλέον άμεσα να προχωρήσουν στην έκδοση των απαραίτητων εγκριτικών αποφάσεων ώστε να καταβληθεί η πρώτη δόση του πριμ ενίσχυσης στους δικαιούχους. Τρέχει η προθεσμία για φ/β των αγροτών Εν αναμονή της προσωρινής υπουργικής απόφασης Μπατζελή για τον καθορισμό των επαγγελματιών αγροτών που θα μπορούν να επενδύσουν στις ΑΠΕ αλλά και της ερμηνευτικής εγκυκλίου του ΥΠΕΚΑ για τις διαδικασίες αδειοδότησης βρίσκεται ο αγροτικός κόσμος προκειμένου να μπει δυναμικά στο «παιχνίδι» των φωτοβολταϊκών. Αμφότερες οι αποφάσεις έχουν καθυστερήσει αρκετά με αποτέλεσμα να έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος από το τρίμηνο (λήγει στις 4 Σεπτεμβρίου) που δόθηκε κατά προτεραιότητα στους αγρότες από τον νέο νόμο. Η έκδοσή τους, ωστόσο έστω και με καθυστέρηση, αναμένεται να ξεκαθαρίσει σε σημαντικό βαθμό το τοπίο. Σύμφωνα με την ΚΥΑ Μπατζελή, ως επαγγελματίες αγρότες θα λογίζονται όσοι έχουν κριθεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών και του ΟΓΑ, ότι ασκούν ως κύρια δραστηριότητα την αγροτική. Ως κριτήρια παραμένουν το 50% του ετήσιου χρόνου εργασίας να αφορά αγροτική δραστηριότητα και το 50% του εισοδήματος να προέρχεται από την αγροτική δραστηριότητα. Επιπλέον, η ίδια απόφαση θα ορίζει ότι το εισόδημα από πώληση ηλεκτρικού ρεύματος από ΑΠΕ δεν προσμετράται στο αγροτικό. Παράλληλα, με την ερμηνευτική εγκύκλιο της υπουργού Περιβάλλοντος, Τίνας Μπιρμπίλη απλοποιούνται και επιταχύνονται οι διαδικασίες αδειοδότησης. Με την έκδοση της ΚΥΑ Μπατζελή, λύνονται τα χέρια και της ΔΕΗ που θα μπορεί πλέον να δέχεται αιτήσεις αγροτών. Όσον αφορά τα διαδικαστικά, η ΔΕΗ ήδη έχει απλοποιήσει την κατάσταση, καθώς ακόμα και σε περίπτωση που λείπουν κάποια από τα δικαιολογητικά (έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας από Πολεοδομία, βεβαίωση απαλλαγής από ΕΠΟ, κυριότητας/νόμιμης κατοχής γηπέδου εγκατάστασης, πιστοποιητικά μεταγραφής τους στο υποθηκοφυλακείο) δίνεται η δυνατότητα αντικατάστασής τους με υπεύθυνη δήλωση. 10
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ παρακρατηματα ΤΏΝ ΕΝΙΣχΥΣΕΏΝ Δημοσιεύτηκαν οι υπουργικές αποφάσεις για τα πέντε από τα έξι μέτρα, που αλλάζουν όσα ξέραμε για τα παρακρατήματα από τις κοινοτικές ενισχύσεις. Τα γνωστά σε όλους μας ποιοτικά πριμ του άρθρου 69, μετατρέπονται πλέον σε ειδικές ενισχύσεις του άρθρου 68 και δίνονται στους παραγωγούς ελαιολάδου και σκληρού σιταριού και στους κτηνοτρόφους για τις μοσχίδες αναπαραγωγής, τις θηλάζουσες αγελάδες και την παραγωγή αιγοπρόβειου κρέατος. Οι πέντε αποφάσεις, που δημοσιεύτηκαν ορίζουν τα δικαιολογητικά, τους δικαιούχους και τη διαδικασία κατανομής της ειδικής ενίσχυσης, ενώ η αρχική απόφαση (ΦΕΚ Β 323/2010) περιγράφει το σύνολο των έξι μέτρων συνοπτικά. Εν συντομία, τα ποιοτικά πριμ παραμένουν - περίπου - ως έχουν μόνο στην περίπτωση του ελαιολάδου (βιολογικά, ΠΟΠ/ΠΓΕ και ολοκληρωμένη διαχείριση) και του σκληρού σιταριού (πιστοποιημένος σπόρος, αλλά και πιστοποιημένη καλλιέργεια κατά Agro) και καταργούνται τα υπόλοιπα. Στο βόειο και το μοσχαρίσιο κρέας η παρακράτηση επιστρέφεται μόνο στους βοοτρόφους των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, ανάλογα με τον αριθμό των μοσχίδων αναπαραγωγής και των θηλαζουσών αγελάδων. Όσον αφορά τους αιγοπροβατοτρόφους, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αποφάσισε να καταργήσει το πριμ ποιότητας στο αιγοπρόβειο γάλα και να πριμοδοτήσει όσους κτηνοτρόφους διαθέτουν τουλάχιστον 50 προβατίνες ή αίγες άνω των 12 μηνών και διατηρούν τουλάχιστον το 50% της χρησιμοποιούμενης για τη γεωργία έκτασής τους σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές. Το έκτο και τελευταίο μέτρο θεσπίζει με μόνιμα και ειδικά κριτήρια τη χορήγηση νέων δικαιωμάτων ενίσχυσης σε όλους τους γεωργούς και κτηνοτρόφους των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, που δεν έχουν όσα δικαιώματα αντιστοιχούν στη γη που καλλιεργούν ή τα βοσκοτόπια που κατέχουν. Πρόκειται για ένα είδος εθνικού αποθέματος δικαιωμάτων ύψους 30 εκατ. ευρώ τον χρόνο που ανακατανέμεται με σκοπό να παραμείνουν οι δικαιούχοι στην ύπαιθρο και να μην εγκαταλείψουν τη γη τους. Γι αυτό δεν υπάρχει ακόμα υπουργική απόφαση με τις λεπτομέρειες. Βρείτε αναλυτικά όλες τις σχετικές αποφάσεις στο www.agronews.gr. Το κινεζικό νόμισμα ευνοεί τις τιμές αγροτικών προϊόντων H ανατίμηση του κινεζικού γουάν θα μπορούσε να δώσει ώθηση στις τιμές των εμπορευμάτων, να ενθαρρύνει τις εξαγωγές των ΗΠΑ, να περιορίσει τον πληθωρισμό της Κίνας και να δώσει ώθηση στον αμερικανικό πληθωρισμό, εκτιμούν οι διεθνείς αναλυτές, μια εξέλιξη που δεν αφήνει αδιάφορη την Ευρώπη και φυσικά επηρεάζει με άμεσο τρόπο και τη χώρα μας, ειδικότερα δε και τις τιμές των αγροτικών προϊόντων. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι από τη μια η διολίσθηση του ευρώ κι από την άλλη η ανατίμηση του γουάν, μπορεί να είναι τα «κλειδιά» που θα ξεκλειδώσουν τις ευρωπαϊκές εξαγωγές και θα ξαναβάλουν στο παιχνίδι των αγορών τα αγροτικά προϊόντα της χώρας μας. Αναφέρεται μάλιστα ως χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση της ίνας (βαμβάκι) όπου για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια οι ελληνικές κλωστές ξαναβρίσκουν και μάλιστα με το «σπαθί» τους, θέση στη διεθνή αγορά, απ όπου, ως γνωστόν τα τελευταία χρόνια είχαν «εκπαραθυρωθεί» από τους Κινέζους. Οι μεγάλοι επενδυτές ωστόσο, λένε πως τίποτα από τα παραπάνω δεν πρόκειται να γίνει από τη μια στιγμή στην άλλη, όλα θέλουν το χρόνο τους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η απόφαση της 19ης Ιουνίου της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας να αποσυνδέσει την ισοτιμία του γουάν από το δολάριο, ενισχύει την ευελιξία του κινεζικού νομίσματος και σε πρώτη φάση τουλάχιστον διευκολύνει την ανατίμησή του. Είναι σαφές ότι από το 2008 και μέχρι σήμερα η ισοτιμία του γουάν είχε τεθεί τεχνητά σε χαμηλά επίπεδα για τη διευκόλυνση των κινεζικών εξαγωγών. Είναι μια κίνηση που οι εμπορικοί εταίροι της Κίνας, ιδιαίτερα οι ΗΠΑ, έχουν ζητήσει από καιρό, καθώς η σύνδεση της ισοτιμίας του νομίσματος έχει δημιουργήσει ανισορροπίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κινεζική κυβέρνηση έδωσε λίγες λεπτομέρειες σχετικά με τη νέα πολιτική της ή το πόσο γρήγορα θα τεθεί σε εφαρμογή. Λίγοι παρατηρητές αναμένουν γρήγορες κινήσεις. Είναι σαφές ότι οι Κινέζοι αξιωματούχοι προτιμούν να κινούνται με ένα πολύ σκόπιμο τρόπο για να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων- σοκ για την οικονομία. Η ανακοίνωση επιστρέφει την Κίνα σε μια πολιτική που είχε προηγουμένως αυξήσει την αξία του νομίσματός της κατά 21% έναντι του δολαρίου σε διάστημα τριών ετών, από το 2005 έως το 2008. Το γουάν συνδέθηκε με το δολάριο το 2008 για την προστασία των Κινέζων εξαγωγέων, όταν ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση. Ακόμη και αν οι οικονομικές επιπτώσεις ενός ισχυρότερου κινεζικού νομίσματος αργήσουν να εμφανιστούν, και μόνο η ανακοίνωση αυτή μπορεί να αμβλύνει τις εντάσεις στην αγορά. Οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί και ασιατικοί χρηματιστηριακοί δείκτες έκλεισαν υψηλότερα στις 21 Ιουνίου, ενώ στις ΗΠΑ, οι σημαντικοί δείκτες ήταν λίγο χαμηλότερα. Αν και οι αγορές εμπορευμάτων είχαν μεικτά πρόσημα στις 21 Ιουνίου, ορισμένοι παρατηρητές αναμένουν πως η ανατίμηση του γουάν τελικά θα ανεβάσει τις τιμές του πετρελαίου, των μετάλλων, καθώς και των άλλων εμπορευμάτων. Με ένα ισχυρότερο νόμισμα, οι Κινέζοι μπορούν να αγοράσουν περισσότερα εμπορεύματα και έτσι ενδέχεται να επωφεληθούν οι αμερικανικές εταιρείες ενέργειας. Κινεζικές εταιρείες μπορούν επίσης να αγοράσουν και άλλα πράγματα, συμπεριλαμβανομένων ξένων εταιρειών, ακινήτων, μετοχών και άλλων επενδύσεων. 11
>> ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΜΕ ΝΕΑ φιλτρα ΤΟ ΜΗΤΡΏΟ ΤΏΝ ΑΓΡΟΤΏΝ Με καθυστέρηση δύο μηνών από την έγκρισή του από το ΥΠΑΑΤ και νέα αυστηρότερα κριτήρια κατατέθηκε στη Βουλή το πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο με το οποίο δημιουργείται Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων και ψηφίστηκε επί της αρχής μόνο από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Με το νομοσχέδιο αυτό δημιουργείται ένα είδος «ταυτότητας» για όσους δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στην αγροτική παραγωγή. Η εγγραφή θα γίνεται δωρεάν κατέστησε σαφές η υπουργός Κ. Μπατζελή, η οποία προανήγγειλε ότι θα συμπεριληφθεί και η εκπαίδευση στα κριτήρια που τίθενται για να αξιολογηθεί κάποιος ως κατ επάγγελμα αγρότης. Σύμφωνα με το ν/σ, δικαίωμα εγγραφής έχουν τα φυσικά πρόσωπα που απασχολούνται στη διαχείριση των ΑΠΕ ως 100 KW ή στη λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων έως 10 δωματίων, ακόμη κι αν δεν είναι ασφαλισμένα στον ΟΓΑ. ΚΑΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΜΕΤΑ ΤΙΣ 15 ΙΟΥΛΙΟΥ Έτοιμο το πρόγραμμα επιχορήγησης μέσων ενεργητικής προστασίας μετατροπή των πετρελαιοκίνητων αντιπαγετικών ανεμιστήρων ισχύος 150 HP, που ο ΕΛΓΑ είχε στο παρελθόν στην κατοχή του και έχει πλέον μεταβιβάσει σε οργανωμένους φορείς, σε ηλεκτροκίνητους ισχύος 125 HP. Το συνολικό ύψος της επιχορήγησης για το έτος 2010, δεν θα υπερβεί το ποσό των 5,5 εκατ. ευρώ. Το ποσό αφορά: Α) τις εγκεκριμένες επιχορηγήσεις του έτους 2009, οι οποίες θα καταβληθούν στους δικαιούχους εντός του έτους 2010 και Β) τις εγκεκριμένες επιχορηγήσεις του έτους 2010, που θα καταβληθούν στους δικαιούχους εντός του έτους 2010, για την επιχορήγηση των αντιπαγετικών ανεμιστήρων, αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων, αναγνωρισμένων ενδοσυνεταιριστικών ομάδων παραγωγών, νόμιμα συγκροτημένων ομάδων παραγωγών και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και φυσικών προσώπων, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 4 του Ν. 1790/88 όπως ισχύει σήμερα, των αντιχαλαζικών διχτυών, φυσικών ή νομικών προσώπων, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 4 του Ν. 1790/88 όπως ισχύει σήμερα και τις μετατροπές των πετρελαιοκίνητων αντιπαγετικών ανεμιστήρων ισχύος 150 HP, που ο ΕΛΓΑ είχε στο παρελθόν στην κατοχή του και έχει πλέον μεταβιβάσει σε οργανωμένους φορείς, σε ηλεκτροκίνητους ισχύος 125 HP, αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων, αναγνωρισμένων ενδοσυνεταιριστικών ομάδων παραγωγών και νόμιμα συγκροτημένων ομάδων παραγωγών. Διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούνται Η αίτηση θα πρέπει να υποβληθεί το αργότερο μέχρι τις 15 Ιουλίου 2010. Μετά την ημερομηνία αυτή καμία αίτηση θα γίνεται αποδεκτή από τον ΕΛ.Γ.Α. για το έτος 2010. Οι αιτήσεις εξετάζονται από τα αρμόδια υποκαταστήματα ως προς την κάλυψη των προϋποθέσεων που ορίζει η απόφαση, διαβιβάζονται στη Διεύθυνση Μελετών και Εφαρμογών του ΕΛ.Γ.Α., το αργότερο μέχρι 16 Αυγούστου 2010. Η Διεύθυνση Μελετών και Εφαρμογών αξιολογεί τις αιτήσεις και το Δ.Σ. του ΕΛ.Γ.Α. μέχρι τον Οκτώβρη του 2010 εγκρίνει το πρόγραμμα αγοράς και εγκατάστασης των συστημάτων που θα επιχορηγήσει. Η παραλαβή αντιπαγετικών ανεμιστήρων και αντιχαλαζικών διχτυών πραγματοποιείται μέχρι τις 30-6-2011. Έχοντας συλλέξει δεδομένα πολλών ετών από τις περιοχές που κυρίως πλήττονται από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της παραγωγής, και αξιολογώντας τις διαθέσιμες μεθόδους προστασίας από φυσικούς κινδύνους, ο ΕΛΓΑ έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια σε μια φιλόδοξη προσπάθεια όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικής Ενεργητικής Προστασίας των καλλιεργειών, αποφασίζοντας να επιχορηγήσει τα μέσα Ενεργητικής Προστασίας. Τα συστήματα Ενεργητικής Προστασίας των γεωργικών καλλιεργειών από φυσικούς κινδύνους, που επιχορηγεί ο ΕΛ.Γ.Α. είναι καθορισμένων τεχνικών προδιαγραφών και αυτά είναι ο αντιπαγετικός ανεμιστήρας, για την προστασία των γεωργικών καλλιεργειών από τον παγετό, το αντιχαλαζικό δίχτυ, για την προστασία των γεωργικών καλλιεργειών από το χαλάζι και η Προστατευόµενες καλλιέργειες Σύμφωνα με την απόφαση, ως βασική προστατευόμενη καλλιέργεια από τον παγετό ορίζονται τα εσπεριδοειδή και συμπληρωματικά οι καλλιέργειες βερικοκιάς και ακτινιδιάς και μέχρι ποσοστού 60% (εσπεριδοειδή) και 40% (βερικοκιά ή ακτινιδιά) αντίστοιχα. Μηλοειδή, πυρηνόκαρπα, ροδιά, ακτινιδιά και αμπελοειδή είναι βασικές προστατευόμενες καλλιέργειες από χαλάζι. Περιοχές που λαµβάνουν επιχορήγηση Για τους αντιπαγετικούς ανεμιστήρες, καθώς και για τη μετατροπή των πετρελαιοκίνητων αντιπαγετικών ανεμιστήρων σε ηλεκτροκίνητους, οι Νομοί Αιτωλοακαρνανίας, Αργολίδας, Άρτας, Αττικής (Περιοχή Δήμου Τροιζηνίας), Αχαΐας, Ηλείας, Κορινθίας, Λακωνίας, Πρεβέζης και Θεσπρωτίας, όπου ευδοκίμως καλλιεργούνται τα εσπεριδοειδή, τα βερίκοκα και τα ακτινίδια και όπου υπάρχουν θύλακες παγετού και από τα στοιχεία του ΕΛ.Γ.Α. παρατηρείται μεγάλη συχνότητα ζημιών από τον παγετό. Για τα αντιχαλαζικά δίχτυα οι Νομοί Αιτωλοακαρνανίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Άρτας, Αχαΐας, Βοιωτίας, Γρεβενών, Δράμας, Έβρου, Εύβοιας, Ηλείας, Ημαθίας, Ηρακλείου, Θεσ/νίκης, Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Καβάλας, Καρδίτσας, Καστοριάς, Κεφαλληνίας, Κιλκίς, Κοζάνης, Κορινθίας, Λαρίσης, Λασιθίου, Μαγνησίας, Μεσσηνίας, Ξάνθης, Πέλλας, Πιερίας, Ρεθύμνης, Ροδόπης, Σερρών, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Φλωρίνης, Χαλκιδικής και Χανίων, όπου ευδοκίμως καλλιεργούνται τα μηλοειδή, τα πυρηνόκαρπα, η ακτινιδιά και τα αμπελοειδή και όπου από τα στοιχεία του ΕΛ.ΓΑ. παρατηρείται μεγάλη συχνότητα ζημιών από το χαλάζι. 12
>> ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Φράντς Φίσλερ, πρώην Επίτροπος Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η αγορά τροφίµων ακολουθεί τη ζήτηση και η ζήτηση τις ενισχύσεις Επενδύσεις και συνεργασίες τα αντίδοτα στην κρίση Με την αποσύνδεση της ενίσχυσης µπήκαν περισσότερα χρήµατα στην τσέπη του παραγωγού Συνέντευξη στον Βασίλη Γούναρη, διευθύνοντα σύμβουλο της BASF Ελλάς* H αποσύνδεση των ενισχύσεων από την παραγωγή στο πλαίσιο της µεγάλης αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής το 2003, είχε περισσότερα θετικά αποτελέσµατα απ ότι αρνητικά, υποστηρίζει µε συνέντευξη που δηµοσιεύεται αποκλειστικά στο Αγρόκτηµα ο πρώην Επίτροπος Γεωργίας Φραντς Φίσλερ. Με τον τρόπο αυτό ο γκουρού της αγροτικής οικονοµίας υπεραµύνεται των επιλογών του πριν από 7 χρόνια, αναγνωρίζει ωστόσο την ανάγκη νέων µεγάλων µεταρυθµίσεων που θ ανοίξουν νέους ορίζοντες στην ευρωπαϊκή γεωργία. Συνεργασία, ποιότητα στις επενδύσεις, παραγωγή τροφί- µων µε ταυτότητα και σύγχρονο µάρκετινγκ, είναι µερικές από τις προτάσεις του κ. Φίσλερ. Επισκέφθεστε ξανά την Ελλάδα, και μάλιστα σε μια περίοδο κρίσης όπου η χώρα βρίσκεται στο επίκεντρο των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων. Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει ή θα αντιμετωπίσει ακόμη δυσκολότερες ημέρες; Είναι γεγονός ότι η κρίση δεν έχει πλήξει μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο. Είναι μια παγκόσμια κρίση. Το αν η Ελλάδα καταφέρει να αντιμετωπίσει την κρίση ή όχι εξαρτάται από το πόσο σοβαρές είναι οι προσπάθειες των Ελλήνων να αποκαταστήσουν την χαμένη εμπιστοσύνη για την οικονομία της χώρας τους. Θα χρειαστεί να ληφθούν σκληρά δημοσιονομικά μέτρα, να γίνουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό σύστημα και δραστικές περικοπές σε όλους τους οικονομικούς τομείς. Στη διαμορφούμενη οικονομική κρίση η γεωργία, για μια χώρα σαν την Ελλάδα, παρουσιάζει ευκαιρίες για ανάπτυξη; Στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάποιοι θεωρούν ότι η οικονομική κρίση θα βοηθήσει την προώθηση των αγροτικών προϊόντων. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη και εάν ναι, πώς θα γίνει αυτό; Η γεωργία είναι ένας από τους βασικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς πρέπει να είναι μέρος της λύσης. Αυτό όμως σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις και να μην υπάρχει το αίσθημα ότι η κρίση Οι Έλληνες πρέπει να επικεντρωθούν στον δεύτερο πυλώνα, ο οποίος θα βοηθήσει την Ελλάδα να εκσυγχρονίσει τον αγροτικό της τομέα. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι υπάρχει κίνδυνος μείωσης των ενισχύσεων στην Ελλάδα ανά εκμετάλλευση διότι είναι από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 14
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗΣ 15
>> ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Μόνο μια πιο στενή συνεργασία μεταξύ των αγροτών, ένας καλύτερος συντονισμός από το κράτος, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των συμβουλευτικών υπηρεσιών καθώς και η καθετοποιημένη δραστηριότητα στην αλυσίδα τροφίμων θα συμβάλουν στην αύξηση του εισοδήματος των αγροτών. από μόνη της θα λύσει χρόνια προβλήματα όπως ο εκσυγχρονισμός της ελληνικής γεωργίας, η εξυγίανση της δημόσιας διοίκησης, οι επενδύσεις στην καινοτομία και η βελτίωση της εκπαίδευσης. Εξετάζοντας την πολιτική αποσύνδεσης των επιδοτήσεων από την παραγωγή, που ακολούθησε η Ελλάδα (π.χ. σε καλλιέργειες όπως καπνός, τεύτλα, σιτάρι, καλαμπόκι κ.λπ.) ήταν η ενδεδειγμένη (δεδομένου ότι τα χρήματα που πήραν οι παραγωγοί δεν επενδύθηκαν στη γεωργία); Η αποσύνδεση των επιδοτήσεων από την παραγωγή συμπεριλαμβάνονταν στην Αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής το 2003. Αποδείχτηκε ότι τα θετικά αποτελέσματα αυτής της αποσύνδεσης ήταν σαφώς περισσότερα από τα αρνητικά. Κατ αρχάς, οι αποσυνδεδεμένες επιδοτήσεις αποτελούν βασικό μέρος του εισοδήματος όλων των αγροτών. Επιπλέον, οι γεωργοί έχουν το πλεονέκτημα ότι τους δίνεται η ελευθερία να καλλιεργήσουν ό,τι θελήσουν. Λίγες μέρες πριν αποχωρήσετε από τη θέση του Επιτρόπου μιλώντας για τους Έλληνες αγρότες τους συστήσατε να οργανωθούν, για να μπορέσουν να μειώσουν τα πρόστιμα που τους επιβάλλονται από την Ε.Ε γεγονός που θα βοηθούσε στην αύξηση του εισοδήματός τους. Σήμερα η άποψη που κυριαρχεί είναι ότι οι Έλληνες αγρότες δεν έχουν κάνει και πολλά βήματα. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη και εάν ναι, τι πιστεύετε ότι δεν «πήγε καλά»; Είμαι πεπεισμένος ότι μια πιο στενή συνεργασία μεταξύ των αγροτών, ένας καλύτερος συντονισμός από την πλευρά του κράτους, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των συμβουλευτικών υπηρεσιών καθώς και η καθετοποιημένη δραστηριότητα στην αλυσίδα τροφίμων θα συμβάλουν στην αύξηση 16
του εισοδήματος των αγροτών. Είναι προς το συμφέρον τους να αναλάβουν τις αναγκαίες πρωτοβουλίες. Όταν στο παρελθόν επισκεφτήκατε την Ελλάδα τονίσατε οτι είναι «καιρός να περάσουμε σε πράξεις», και ότι «χρειαζόμαστε τη μεταρρύθμιση της KAΠ για να ενισχύσουμε τη διαπραγματευτική μας θέση στον Παγκόσμιο Oργανισμό Eμπορίου. Παρόλα αυτά όμως στα χρόνια που ακολούθησαν πολλά ευρωπαϊκά προϊόντα, ανάμεσά τους και πολλά ελληνικά, έχασαν την δυναμική τους και κυρίως την αξία τους στο «γεωργικό χρηματιστήριο». Αποτέλεσμα πολιτικής ή έλλειψη συντονισμού και οργάνωσης; Ο ΠΟΕ ήταν μόνο ένα από τα επιχειρήματα. Επίσης, η αποσύνδεση των επιδοτήσεων από την παραγωγή συμβάλει σημαντικά στο να καταλήγει ένα μεγαλύτερο κομμάτι των επιδοτήσεων στην τσέπη του αγρότη. Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας δεν εξαρτάται μόνο από το σύστημα των ενισχύσεων αλλά και από τη δημιουργικότητα που θα επιδείξουν οι βασικοί παίκτες στην Ελλάδα στο να παράγουν προϊόντα σε λογικό κόστος και να βελτιώσουν το μάρκετινγκ. Οι αγρότες κυρίως στην Ελλάδα είναι προβληματισμένοι για το τι θα συμβεί μετά το 2013. Εσείς πού πιστεύετε ότι πρέπει να επενδύσουν για να αναστραφεί το αρνητικό κλίμα; Είναι αλήθεια ότι υπάρχει κίνδυνος μείωσης των ενισχύσεων στην Ελλάδα ανά εκμετάλλευση, διότι είναι από τις υψηλότερες στην Ε.Ε. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε, κατά τις διαβουλεύσεις για την αναθεώρηση της ΚΑΠ, την κοινωνική διάστασή της. Επιπλέον, οι Έλληνες πρέπει να επικεντρωθούν στον δεύτερο πυλώνα, ο οποίος θα βοηθήσει την Ελλάδα να εκσυγχρονίσει τον αγροτικό της τομέα. Τέλος, φαίνεται ότι είναι αναπόφευκτες αλλαγές σε κάποιες δραστηριότητες, ειδικά στο βαμβάκι και τον καπνό. Πιθανόν, η παραγωγή ανανεώσιμων υλών θα βοηθήσει τους αγρότες να αντεπεξέλθουν στην κρίση. Συνδέετε τη δραστηριοποίηση των αγροτών στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με την επιβίωσή τους ή θεωρείτε ότι μπορεί να αποπροσανατολίσει τον ρόλο της γεωργίας που είναι η καλλιέργεια προϊόντων; Εάν η παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας γίνει σωστά, τότε σίγουρα μπορεί να συμβάλει στη βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα. Τελευταία υπήρξε έρευνα της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής ότι η Ευρώπη χρειάζεται ρεαλιστικές τιμές στα τρόφιμα, όχι μόνο για να διασφαλίσει τον εφοδιασμό της αλλά και να διατηρήσει τον ίδιο της τον κοινωνικό ιστό. Ποια είναι η γνώμη σας γι αυτό; Είναι αδύνατο να επιστρέψουμε σε μια εποχή που οι τιμές θα καθορίζονταν είτε από τα κράτη είτε από την Ε.Ε. Η αγορά τροφίμων θα εξακολουθεί να εξαρτάται από τη ζήτηση και συνεπώς πρέπει να βρούμε τρόπους ώστε να επηρεάζουμε αυτή τη ζήτηση. Σε αυτό το πλαίσιο, η προστιθέμενη αξία ενός αγροτικού προϊόντος, π.χ. η επωνυμία, το μάρκετινγκ και η κατάτμηση της προσφοράς αγροτικών προϊόντων παίζουν έναν ολοένα μεγαλύτερο ρόλο στη διαμόρφωση της τιμής του. Ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να λαμβάνει μέτρα ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμές και να παρακολουθεί πιο συστηματικά τις αλλαγές καθώς επίσης να ενισχύει τη διαπραγματευτική ισχύ του αγρότη όταν κλείνει συμφωνίες με τους εκπροσώπους της μεταποίησης και της εμπορίας. Στην Ελλάδα πρέπει να γίνει μεγάλη προσπάθεια για να περιοριστούν οι στρεβλώσεις της αλυσίδας του εφοδιασμού τροφίμων αλλά και να ενισχυθεί η διαπραγματευτική θέση των παραγωγών απέναντι στους εμπόρους. Νομίζετε ότι είναι θέμα παραγωγών ή και πολιτείας; Όπως είπα και πριν, το κράτος πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο με το να παρέχει καλύτερη νομοθεσία. Όσον αφορά τον αγρότη, είναι απίθανο να επιτύχει μόνος του. Αντίθετα, αν ενωθεί με άλλους αγρότες και δημιουργήσουν από κοινού συνεταιριστικές οργανώσεις ή αναπτύξουν επιπλέον καθετοποιημένες δραστηριότητες, τότε μόνο θα μπορούν να τα καταφέρουν. Αν σήμερα μπορούσαμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω 6 χρόνια, θα ακολουθούσατε την ίδια πολιτική για την Ευρωπαϊκή Γεωργία; Τι νομίζετε ότι πήγε καλά και τι θα έπρεπε να γίνει διαφορετικά; Πάνω από όλα, πιστεύω ότι έκανα το σωστό. Κάποιος θα μπορούσε να είχε κάνει περισσότερα αλλά η Επιτροπή προχωράει τόσο γρήγορα όσο της επιτρέπουν τα κράτη-μέλη. Τελικά, τα ίδια τα κράτη-μέλη Ο αγρότης δεν μπορεί να πετύχει μόνος του. Πρέπει να ενωθεί με άλλους αγρότες και να αναπτύξουν καθετοποιημένες δραστηριότητες. παίρνουν τις αποφάσεις. Αλλά, με τη νέα μεταρρύθμιση, θα υπάρξει η βασική αλλαγή ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορεί να συναποφασίζει. * Η συνέντευξη δόθηκε με αφορμή την ημερίδα «Διαμορφώνοντας το μέλλον μιας αειφόρου και καινοτόμου γεωργίας» που διοργάνωσε η BASF Ελλάς στις 4 Ιουνίου στο ξενοδοχείο Hilton της Αθήνας. 17
>> ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ Τα τριάντα χρόνια επιτυχηµένης συνεργασίας γιόρτασαν σε ειδική εκδήλωση η Kubota και η Agripan. Τριάντα χρόνια που έχουν φέρει τα αγροτικά µηχανήµατα της Kubota στην πρώτη θέση της ελληνικής αγοράς. Αυξανόµενο ενδιαφέρον για το γάλα γαϊδάρας, τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και σε επιστη- µονικό επίπεδο σηµειώνεται τα τελευταία χρόνια. Κάτι που ξεκινά από την αρχαιότητα, διότι η σύνθεσή του είναι παρόµοια µε αυτή του µητρικού γάλακτος. Το µοντέλο της «ελληνικής µεσογειακής διατροφής» πρέπει να αποτελέσει την αιχµή του δόρατος για την κατάκτηση περίοπτης θέσης στις διεθνείς αγορές για τα ελληνικά προϊόντα, ιδιαίτερα µάλιστα στον καιρό κρίσης που διανύουµε. Η ελληνική «ιατροφική ιπλωµατία» πρέπει να περάσει στην αντεπίθεση µε εµµονή στην καινοτοµία και την ποιότητα, όπως τονίστηκε στην ηµερίδα «Προϊόντα Ελληνικής Γης, Προϊόντα Μεσογειακής ιατροφής», που πραγµατοποιήθηκε στο Ζάππειο. ιέξοδο στα προβλήµατα της γεωργίας και απάντηση στις µεγάλες προκλήσεις του καιρού µας µπορούν να προσφέρουν η καινοτοµία και η αειφορία. Αυτό ήταν το απαύγασµα στην άκρως επιτυχηµένη ηµερίδα «ιαµορφώνοντας το µέλλον µιας αειφόρου και καινοτόµου γεωργίας» που διοργάνωσε η BASF Ελλάς στις 4 Ιουνίου, όπου παρευρέθηκε η αφρόκρεµα της αγροτικής οικονοµίας της χώρας. Στο βιβλίο ρεκόρ Γκίνες καταχωρήθηκε η µεγαλύτερη σαλάτα του κόσµου που δηµιουργήθηκε στην Ιεράπετρα. Τρεις τόνοι αγγούρια, 6,5 τόνοι ντοµάτες, 2 τόνοι πιπεριές, 1 τόνος κρεµµύδια, 800 κιλά φέτα και 500 κιλά ελαιόλαδο ήταν τα υλικά για την πιο µεγάλη σαλάτα στον κόσµο, που είναι µάλιστα «χωριάτικη» ελληνική! 18
Ως εργαλείο συµπληρωµατικού εισοδήµατος στις κτηνοτροφικές ζώνες προσφέρεται η καθετοποιηµένη δράση της διδακτικής φάρµας. Στο σχεδιασµό της δράσης αυτής από τοπικούς φορείς της Κρήτης περιλαµβάνεται η επαναφορά της τυροκόµισης µε παραδοσιακές µεθόδους ενώ το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη σύσταση φορέα προκειµένου να ενταχθεί σε προγράµµατα Leader και ΟΠΑΑΧ. Με ένα µοσχαράκι, βράβευσε η υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κ. Μπατζελή τον 18χρονο τελειόφοιτο µαθητή της Αµερικανικής Γεωργικής Σχολής, Αντώνη Θεοδωρίδη, δίνοντάς του έτσι το πρώτο ουσιαστικό εφόδιο που απαιτείται να έχει κάποιος, προκειµένου να ξεκινήσει τη δική του παραγωγική µονάδα. Ο 18χρονος µαθητής κατάγεται από το Κιλκίς και οι γονείς του λειτουργούν µια καθετοποιηµένη κτηνοτροφική µονάδα. Μετά την προµήθεια 40 γαλλικών Mirage το 1986, υπό την µορφή αντισταθµιστικών ωφεληµάτων, η πρόταση Πόυτιν έρχεται να συνδέσει ένα αµυντικό πρόγραµµα µε ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής. Ο Ρώσος πρωθυπουργός προτείνει την αποπληρωµή µέρους του προγράµµατος -ύψους 1,3 δις ευρώ- της διακρατικής συµφωνίας προµήθειας των 420 τεθωρακισµένων οχηµάτων µάχης BMP-3HEL µε ελληνικά αγροτικά προϊόντα. Το πρώτο οικολογικό πανεπιστήµιο στην Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει το ΑΠΘ, δίνοντας έµφαση στην ενεργειακή αυτονοµία, τα βιολογικά προϊόντα και τον οικοτουρισµό. Στόχος, η ελαχιστοποίηση του αρνητικού περιβαλλοντικού αποτυπώµατος. Το κύκνειο άσµα του Ότο Ρεχάγκελ έµελλε να είναι ο τρίτος και τελευταίος αγώνας για την προκριµατική φάση των οµίλων του Μουντιάλ της Αφρικής. Η Εθνική των Ανδρών µετά από 9 χρόνια γυρίζει σελίδα και υποδέχεται στο τιµόνι της τεχνικής ηγεσίας τον Φερνάντο Σάντος. 19
>> ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αλέξανδρος Μπαλτατζής Ο πρωτοπόρος του συνεταιριστικού κινήματος Στον πατέρα του Σύγχρονου Συνεταιριστικού Κινήματος, Αλέξανδρο Μπαλτατζή, τον πολιτικό άνδρα που μετέφερε τον παλμό του αγροτικού κόσμου στις έδρες του Ελληνικού Κοινοβουλίου, εκπροσωπώντας επάξια όλους εκείνους που στήριξαν στις πλάτες του, τις ελπίδες και το μέλλον τους, αναφέρεται το νέο βιβλίο του δημοσιογράφου Βίκτωρα Νέτα με τίτλο «Αλέξανδρος Μπαλτατζής Ο πρωτοπόρος του συνεταιριστικού κινήματος». Ο Αλέξανδρος Μπαλτατζής είχε παράλληλη δραστηριότητα ως συνεταιριστής και πολιτικός. Το πάθος του ήταν η ανάπτυξη του συνεταιριστικού κινήματος. Για να κάνει πράξη το όραμα, εργάστηκε με όλες τις δυνάμεις του, κινήθηκε με τόλμη και φαντασία, αλλά και με πλήρη συναίσθηση της ευθύνης του απέναντι στον αγροτικό κόσμο. Στόχος του ήταν να δουν καλύτερες μέρες οι άνθρωποι της υπαίθρου και να τους εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο ζωής, όμοιο ή και καλύτερο εκείνου των αστικών κέντρων. Αυτόν τον στόχο υπηρέτησε και ως πολιτικός. Χρησιμοποίησε την πολιτική δύναμη για να προωθήσει το συνεταιριστικό κίνημα. Απέφυγε συστηματικά να χρησιμοποιήσει το συνεταιριστικό κίνημα για κομματικές επιδιώξεις. Δεν τον ενδιέφερε η κομματική ταυτότητα των συνεταιριστικών στελεχών, αλλά η ικανότητα και η προσήλωση στο συνεταιριστικό πνεύμα. Συγγραφέας: Νέτας Βίκτωρ Εκδόσεις: Λιβάνη Τα Γεωπονικά Από την αρχαιότητα μέχρι το Βυζάντιο Τα Γεωπονικά του Κασσιανού Βάσσου είναι ένα έργο που συντάχθηκε υπό την επίνευση του βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ Πορφυρογέννητου (10ος αι.) και συμπυκνώνει την πείρα αρχαίων συγγραφέων πάνω σε ποικίλα αγροτικά θέματα, και αποτελεί ένα πολύτιμο κείμενο κληρονομιά για τους κατεξοχήν αγροτικούς λαούς, όπως ήταν οι Έλληνες τουλάχιστον ως τα μέσα του 20ού αιώνα και πριν από την πλημμυρίδα της αστικοποίησης και της άκρατης εκβιομηχάνισης. Αποτελείται από είκοσι βιβλία τα οποία παρέχουν πληροφορίες για τη γεωργία, τα δημητριακά και τα όσπρια, τις γεωργικές εργασίες που εκτελούνται ανά μήνα, την αμπελουργία και την οινοποιία, την καλλιέργεια της ελιάς και των οπωροφόρων δέντρων, τα καλλωπιστικά φυτά και τα λαχανικά κ.ά. Επίσης παρέχει λύσεις για την καταπολέμηση επιβλαβών εντόμων για τη γεωργία, ζωυφίων και ερπετών καθώς και πληροφορίες για τα διάφορα είδη πτηνών, εντόμων και ζώων. Συγγραφέας: Κασσιανός Βάσσος Εκδόσεις: Κουλτούρα Οδηγός εφαρμογής Διαφυλλικές Λιπάνσεις Τα αιτήματα για μείωση των εισροών, διασφάλιση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και οι καιρικές ακρότητες, επαναφέρουν στο προσκήνιο την αναγκαιότητα των διαφυλλικών λιπάνσεων. Με λίγα λόγια, στο βιβλίο αυτό δίνονται απαντήσεις σε πολλά ενδιαφέροντα ερωτήματα, ενώ παράλληλα αναλύονται διεξοδικά και οι «μηχανισμοί» των υψηλών και ποιοτικών αποδόσεων. Πρόκειται για ένα βιβλίο εργαλείο, έναν οδηγό εφαρμογής των διαφυλλικών λιπάνσεων που απευθύνεται τόσο σε γεωπόνους όσο και σε γεωργούς, που ασχολούνται ή θέλουν να ασχοληθούν με το αντικείμενο. Συγγραφέας: Δρ Πιστόλης Τ. Λουκάς Εκδόσεις: Σταμούλη Η εποχή της δόξας στα περιβολια τησ χιου Σήματα Εσπεριδοειδών Ο γνωστός Χιώτης ζωγράφος συγκέντρωσε σε ένα βιβλίο τα σήματα των εσπεριδοειδών της Χίου, ολόκληρη την ιστορία μιας εποχής που τα χιώτικα εσπεριδοειδή ήταν περιζήτητα στις ξένες αγορές, την ιστορία των περιβολάρηδων του Κάμπου μέσα από εικονογραφημένα ψιλόχαρτα. Ένας ογκοδέστατος τόμος με πληροφορίες για την εποχή της δόξας των περιβολιών και επεξηγήσεις για κάθε ένα σήμα ξεχωριστά. «Αποφάσισα να δημοσιεύσω περιφρονημένα ενθυμήματα αλλοτινών καιρών, τότε που οι Χιώτες έμποροι εσπεριδοειδών με τα κέρδη του εμπορίου έγιναν τραπεζίτες, όπως οι Κοκκινάκηδες της Οδησσού.» Συγγραφέας: Γιώργος Μουτσάτσος Εκδόσεις: Πελινναίο Μανιτάρια Φωτογραφικός οδηγός Σε σημείο αναφοράς για τους Έλληνες φίλους των μανιταριών εξελίσσονται τα Γρεβενά. Στο βιβλίο αυτό ο δάσκαλος Γιώργος Κωνσταντινίδης παρουσιάζει μια πλήρη περιγραφή και φωτογραφίες 450 ειδών, ενώ συγκρίνει και περιγράφει παραπλήσια είδη. Βρείτε ακόμα, στις 560 σελίδες του βιβλίου, συνώνυμα, λαϊκές ονομασίες, οικολογία, εποχές καρποφορίας, εμφάνιση ειδών ανά γεωγραφικό διαμέρισμα, μορφολογία, μυρωδιά, γεύση, μικροσκοπικά χαρακτηριστικά, εδωδιμότητα και θεραπευτικές ιδιότητες. Συγγραφέας: Γιώργος Κωνσταντινίδης Εκδόσεις: Παπασωτηρίου 20