Ξεπεράστε τις προκλήσεις στην οικογενειακή επιχείρηση. Λουκής Ταπάκης loukist@tapakisconsulting.com Τηλ. 22314000 κιν.99420117
Συνέχεια και διαδοχή στην οικογενειακή επιχείρηση
Να δώσουμε το στίγμα μιας εναλλακτικής πρότασης για συνέχεια.
Όταν τα πράγματα φτάνουν σε αδιέξοδο. Συνήθεις Πρακτικές
Πώληση σε τρίτους ή σε μέλη της οικογένειας. Κατάτμηση της εταιρείας και κληροδότηση σε διαφορετικά μέλη της οικογένειας. Επιχείρηση VS άλλη περιουσία Επαγγελματίες αναλαμβάνουν τη διοίκηση και τα μέλη της οικογένειας διατηρούν τις μετοχές και παραμένουν στο ΔΣ.
Σε τι διαφέρουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις:
Το «επίσημο» πλαίσιο λειτουργίας μιας επιχείρησης : ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΔΟΣΗ
Τι συναντούμε συχνά σε μια οικογενειακή επιχείρηση; ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑ ΑΠΟΔΟΧΗ
Τα γνωστά αδιέξοδα:
Συγκεντρωτικά συστήματα που δεν λειτουργούν. Αποπροσανατολισμό από τους στόχους και όραμα. Αρνητική διάθεση, φοβίες και καχυποψία. Στεγανά αντί τμημάτων. Απώλεια ενθουσιασμού και δέσμευσης.
Καινοτομία στη δημιουργία τμημάτων και θέσεων εργασίας. Αποθάρρυνση διοίκησης. Αποθάρρυνση προσωπικού. Λήψη αποφάσεων σε ανταγωνιστική βάση. Χαμένη ηγεσία (leadership).
Στατιστικά οικογενειακών επιχειρήσεων:
Οι οικογενειακές επιχειρήσεις διεθνώς: Αποτελούν το 80% του συνόλου των επιχειρήσεων. Συνεισφέρουν στο 60% του ΑΕΠ των χωρών τους. Απασχολούν το 60% του εργατικού δυναμικού.
Η επιβίωση στις οικογενειακές επιχειρήσεις διεθνώς: Tο 30% περνούν στη δεύτερη γενιά Μόλις το 12% στην τρίτη Μόνο το 3% στην τέταρτη γενιά.
Τα αίτια:
«Ισορροπίες» Ανεπισημότητα Οι οικογένειες μεγαλώνουν πιο γρήγορα από τις εταιρείες
Αξιοκρατία/ Αντικειμενικότητα «Επισημότητα» Καθορισμένο πλαίσιο απασχόλησης μελών
Στόχοι, στρατηγική, δομή, διαδικασίες, κανονισμοί. «Επισημότητα»
Αξιοκρατία/ Αντικειμενικότητα Σύστημα αξιολόγησης των μελών της οικογένειας που απασχολούνται στην επιχείρηση ώστε να εξασφαλίζονται τα συμφέροντα όλων των μελών ακόμα και αυτών που δεν απασχολούνται στην επιχείρησης.
Προϋποθέσεις οικονομικής δυνατότητας απασχόλησης μελών της οικογένειας στην εταιρεία, διαδικασιών εξασφάλισης ικανότητας (εμπειρία και γνώση). Οι θέσεις δεν είναι δεδομένες. Καθορισμένο πλαίσιο απασχόλησης μελών
«Ελεγχόμενης» VS «Άτακτης» διαδοχής
Ελεγχόμενη διαδοχή
Λειτουργεί καλύτερα προληπτικά αλλά και θεραπευτικά.
Αυτό που προτείνουμε λειτουργεί μόνο όταν όλοι έχουν κοινό στόχο, σκέφτονται εναλλακτικά και έχουν καλή θέληση.
Θα ασχοληθούμε με την περίπτωση της «θεραπείας» που είναι η πιο δύσκολη.
Προετοιμασία.
Έξι προϋποθέσεις που πρέπει να γίνουν από κοινού αποδεκτές.
1. Η συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων είναι απαραίτητη εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος και προγράμματος συναντήσεων.
2. Τα προβλήματα λειτουργούν αργά και διαβρωτικά
3. Η «αλλαγή» δεν αφορά τη λειτουργικότητα μόνο αφορά και σε συναισθηματισμούς.
4. Η αντίσταση είναι μέρος της διαδικασίας. Η αλλαγή χρειάζεται προγραμματισμό και υπομονή.
5. Η επιχείρηση μπορεί να αποτελεί το λόγο για μια πιο δεμένη, οικονομικά εύρωστη, με κοινωνικό στάτους οικογένεια.
6. Επιτυχία θα είναι: να σχεδιαστεί ένα σύστημα που να διασφαλίζει την εύρυθμη εταιρική διακυβέρνηση, που να σέβεται τα συμφέροντα όλων (εντός και εκτός), να διασφαλίζει ότι όλοι μοιράζονται κοινούς στόχους και οράματα, τη σταθερότητα και βιώσιμη μακροχρόνια πορεία, όπου έκαστος είναι υπόλογος στο σύνολο και στο σύστημα.
Διαδικασία διαδοχής τριών σταδίων:
Η διαδικασία αφορά στην κατάληξη του πλαισίου λειτουργίας της εταιρείας και τη διαδοχή.
Στάδιο 1: Καθορισμός «Συντονιστή, Διαμεσολαβητή, Καταλύτη, Θεματοφύλακα» κοινής αποδοχής. Ο κληροδότης ή κάποιος εξωτερικός.
Στάδιο 1: Να τυγχάνει σεβασμού, εμπιστοσύνης και κοινής αποδοχής. Να έχει κάποιου είδους σχετική εμπειρία και να μπορεί να διατηρεί το ρόλο του αμερόληπτα και χωρίς να γίνεται «δικαστής». Να μπορεί να συντονίζει και να προεδρεύει στην ομάδα εργασίας.
Με ρόλο (κατά τις συναντήσεις) να : Επαναφέρει τη τάξη Συντονίζει τη διαδικασία Τηρεί τις αποστάσεις Να τηρεί πρακτικά Τηρεί το χρονοδιάγραμμα Προτείνει/επιβάλλει λύσεις Ενθαρρύνει τη διαδικασία Καθοδηγεί
Στάδιο 2: Καθιέρωση της αντικειμενικότητας (επισημότητας)
Αντικειμενικότητα και επισημότητα με: Στρατηγικό σχεδιασμό Ρόλων μελών & προσωπικού Καθιέρωση κανόνων Σύστημα ελέγχου Δείκτες απόδοσης Καθιέρωση διαδικασιών
Στάδιο 3 Αξιοκρατία με καθιέρωση «θεσμών» ελέγχου και διοίκησης.
Στάδιο 3: Δραστηριοποίηση του ΔΣ Οικογενειακό Συμβούλιο
ΔΣ: Ενισχυμένος ρόλος προς ενίσχυση της «επισημότητας» / αντικειμενικότητας, ενεργεί καθοδηγητικά και ασκεί έλεγχο στη διοίκηση.
ΔΣ: Στο ΔΣ εκπροσωπούνται οι μέτοχοι και λαμβάνει αποφάσεις σε σχέση με θέματα (πόρους) που περιλαμβάνονται στο στρατηγικό σχεδιασμό.
ΔΣ: Επίσης προς ενίσχυση της αντικειμενικότητας προτείνεται περίληψη εξωτερικών συμβούλων στο ΔΣ ακόμα και πρόσληψη ΓΔ.
Στάδιο 3 (συνέχεια): Δημιουργία «Οικογενειακού Συμβουλίου»
«Οικογενειακό Συμβούλιο» Είναι το σώμα που διαχειρίζεται τις σχέσεις μεταξύ οικογένειας και επιχείρησης
«Οικογενειακό Συμβούλιο» Το «ΟΣ» είναι το ανώτερο σώμα ελέγχου και τήρησης της αντικειμενικότητας και δίνει «βήμα» σε όλα τα μέλη της οικογένειας και είναι το σώμα διαφύλαξης των συμφερόντων τους.
«Οικογενειακό Συμβούλιο»: Στο ΟΣ εκπροσωπούνται οι μέτοχοι (εντός και εκτός της εταιρείας) και αποτελεί το θεματοφύλακα του «Οικογενειακού Συντάγματος».
«Οικογενειακό σύνταγμα»: Αφορά στο σύνολο των διαδικασιών ελέγχου και διαχείρισης θεμάτων που αφορούν στη σχέση μεταξύ της οικογένειας και της επιχείρησης.
«Οικογενειακό Σύνταγμα» διαδικασίες: Ένταξης νέων μελών Εκτίμησης και διαδικασίες πώλησης μεριδίων Κατανομής κερδών Καθορίζει σύστημα αξιολόγησης μελών Αντικατάστασης μελών Ελέγχου του ΔΣ
I don t like the word dynasty, but that s what it is. It s not just a business. There s a lot going on in the background. Jake Dyson, British technology company known for its vacuum cleaners
Η κάθε οικογενειακή επιχείρηση αποτελεί αξία για την οικογένεια που δεν πρέπει να χάνεται! Ο δρόμος για την διαδοχή είναι δύσκολος και ιδιαίτερα συναισθηματικός. Η αλλαγή είναι δεδομένη και η προσπάθεια για ομαλή διαδοχή υποχρέωση της προηγούμενης γενεάς προς τη νέα.
Ευχαριστώ