» Έχεις τα πινέλα, έχεις και τα χρώματα. Ζωγράφισε τον παράδεισο. Και μπες μέσα» Ν. Καζαντζάκης

1

» Έχεις τα πινέλα, έχεις και τα χρώματα Ζωγράφισε τον παράδεισο Και μπες μέσα» Ν. Καζαντζάκης 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ.7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ..8 ΜΕΡΟΣ A 1.1 Η ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ 10 1.2 ΚΑΠΝΟΣ- ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΗΚΕΣ..11 1.3 ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ.12 1.4 ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΡΟΦΟKΗΠΩΝ 13 1.5 ΟΡΙΣΜΟΣ ΟΡΟΦΟΣΚΕΠΩΝ 16 ΜΕΡΟΣ Β 2.1 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΥΠΟΙ ΟΡΟΦΟΣΚΕΠΩΝ 18 ΕΚΤΑΤΙΚΟΣ ΗΜΙΕΝΤΑΤΙΚΟΣ 19 ΕΝΤΑΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΙΑΣΜΕΝΗ ΜΟΡΦΗ.20 2.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΡΟΦΟΣΚΕΠΩΝ 2.2.1 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ 21 2.2.2 ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΟΦΕΛΗ..25 2.2.3 ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ-ΟΦΕΛΗ..25 3

2.2.3 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΟΦΕΛΗ 25 2.2.4 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΟΦΕΛΗ 26 2.3 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ.28 2.5 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ..32 ΜΕΡΟΣ Γ 3.1 ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΙΣΧΥΟΥΝ ΔΙΕΘΝΩΣ.34 3.2 ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΥΛΙΚΩΝ 35 3.3 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ. 39 ΜΕΡΟΣ Δ 4.1 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ-ΣΤΑΔΙΑ ΟΡΟΦΟΣΚΕΠΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ.44 4.2 ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ..46 4.2.1 ΣΤΕΡΕΩΣΗ.48 4.2.2 ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ..49 4.2.3 ΝΕΑ ΥΛΙΚΑ ΕΠΙΣΤΡΩΣΗΣ.51 4.2.4 ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΩΣ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑ ΣΤΑ ΦΥΤΑ.52 4

ΜΕΡΟΣ Ε 5.1 ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ ΕΙΔΟΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ.54 ΦΥΤΟΧΩΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΑ.55 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΦΥΤΑ ΓΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΥΣ 56 ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ-ΕΔΑΦΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ ΦΥΤΑ..57 ΜΕΡΟΣ Ζ 6.1 ΚΑΘΕΤΕΣ ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ..70 6.1.1 ΚΑΘΕΤΟΙ ΚΗΠΟΙ.71 6.1.3 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΘΕΤΩΝ ΦΥΤΕΥΣΕΩΝ 72 6.1.4 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΕΙΔΗ ΦΥΤΩΝ ΓΙΑ ΚΑΘΕΤΕΣ ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ..74 ΜΕΡΟΣ Η 8.1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΑΡΟΜΟΙΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ (CASE STUDIES) 8.1.1 ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ..76 8.1.2 ΠΗΓΕΣ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ..89 5

ΜΕΡΟΣ Θ 9.1 ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΤΟΨΗ ΦΥΤΕΥΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΓΗΣΑΝ ΜΕΡΟΣ I 10.2 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στη σημερινή εποχή ο άνθρωπος γεμάτος άγχος στην καθημερινότητα του προσπαθεί να βρει διέξοδο για ηρεμία και χαλάρωση. Το φαινόμενο αυτό υπάρχει εντονότερα στις πόλεις και πολύ περισσότερο στις μεγαλουπόλεις. Τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίστηκε και ήκμασε το φαινόμενο των roof garden,της δημιουργίας δηλαδή κήπων σε ταράτσες ή σε υπερυψωμένα δώματα και ορόφους. Με τον τρόπο αυτό οι κάτοικοι,κυρίως των πόλεων καταφέρνουν να χαλαρώσουν και να περνούν πιο ευχάριστες στιγμές. Η δημιουργία πρασίνου στα κατά κύριο λόγο «γκρίζα» τοπία που κυριαρχούν στα αστικά μέρη προσφέρει δροσιά,ξεκούραση και ένα ευχάριστο θέαμα. 7

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εργασία αυτή πραγματεύεται μια νέα τάση της εποχής η οποία υποκινείται από την ροπή των ανθρώπων και της κοινωνίας στην οικολογία και στο πράσινο. Παρατηρείται έντονα το φαινόμενο τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι να θέλουν να δημιουργούν χώρους πρασίνου και να διαμορφώνουν κατάλληλα τις ταράτσες τους ώστε να έχουν την αίσθηση ότι μέσα στην τσιμεντούπολη που ζουν δημιουργούν οάσεις πρασίνου και έτσι δημιουργούν μικρογραφίες του φυσικού περιβάλλοντος. Στόχος είναι η πρόταση δημιουργίας οικολογικού δώματος στην ταράτσα του Tμήματος αρχιτεκτονικής τοπίου. Η πρόταση θα έχει φιλοπεριβαλλοντικο σχεδιασμό, εκπαιδευτικό λειτουργικό και αισθητικό χαρακτήρα 8

ΜΕΡΟΣ Α 9

Η ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ Ο νομός Δράμας βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του ελλαδικού χώρου στα σύνορα με την Βουλγαρία. Αποτελεί τον πλουσιότερο νομό από πλευράς φυσικού περιβάλλοντος της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η επιφάνεια του νομού είναι κατά κύριο λόγο ορεινή με κυρίαρχο βουνό το όρος Φαλακρό.Η πόλη της Δράμας έχει 103.975 κατοίκους και έκταση 346.830 εκτάρια και αποτελεί το 36,6% της έκτασης της Ανατολικής Μακεδονίας και το 2,63% της χώρας. Την ονομασία της την οφείλει στα πηγαία νερά της,σύμφωνα με μια εκδοχή. Υδραμα την αποκαλούν οι ιστορικοί και στην λέξη δεσπόζει το ύδωρ. Το άφθονο νερό που πηγάζει από πολλές εστίες είναι το παρόν σε ολόκληρο τον κεντρικό άξονα της πόλης. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των πάρκων που περιέχονται στην πόλη της Δράμας τα τελευταία τριάντα χρόνια, ανήκει στον δήμο Δράμας στον οποίο ανήκουν και εκτός των άλλων και κάποια περιφερειακά πάρκα τα οποία ανήκανε παλαιότερα στην Νομαρχία Δράμας και στο Δασαρχείο. Ο νομός είναι πλούσιος σε φυσικούς πόρους και η οικονομία στηρίζεται στην αγροτική.κτηνοτροφική και δασική παραγωγή καθώς επίσης και στον κλάδο επεξεργασίας μαρμάρου. Η πόλη της Δράμας είναι γνωστή ως πλούσια παραγωγός μαρμάρου καθ ότι το 50% της παραγωγής μαρμάρου του Ελλαδικού χώρου εξάγεται από το νομό. Τα πιο γνωστά προϊόντα είναι η πατάτα και τα φασόλια κάτω Νευροκοπίου, τα διεθνούς φήμης κρασιά και τα προϊόντα ξύλου. Όσον αφορά την πολιτισμική εικόνα της πόλης κατά την διάρκεια του έτους πραγματοποιούνται στο νομό πολλές εκδηλώσεις που συνδέονται με την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής. Η ποιότητα ζωής των κατοίκων της Δράμας είναι σε ένα αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο. Είναι μια σχετικά μικρή επαρχιακή πόλη η οποία όμως μας δίνει τη δυνατότητα για πολλές δραστηριότητες όπως περιπάτους μέσα στην πόλη και αναψυχή με τα πάρκα που διαθέτει χώρους για τρέξιμο και πεζοπορία. Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της πόλης είναι το οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο του Φαλακρού όρους που βρίσκεται σε απόσταση μιας ώρας από τη πόλη της Δράμας 10

Ο ΚΑΠΝΟΣ ΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ Καπνος-καπναποθήκες Ο καπνός είναι φυτό που αρχικά καλλιεργούνταν μόνο στην αμερικάνικη ήπειρο. Μετά την ανακάλυψη εξερεύνηση και κατάκτηση της Αμερικής από τους Ευρωπαίους το φυτό του καπνού μεταφέρθηκε όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις υπόλοιπες ηπείρους. Η ιστορία του καπνού στην δράμα ξεκινάει περίπου από τα μέσα του δεκάτου ενάτου αιώνα. Από την δεκαετία του 1860 αυξάνονταν και η παραγωγή και το εμπόριο του καπνού σταδιακά στην αρχή και ραγδαία στην συνέχεια. Η παραγωγή και εμπορία του καπνού αποτελούσαν την κύρια απασχόληση των κατοίκων της Δράμας και της περιοχής της. Η επεξεργασία του προϊόντος ολοκληρωνόταν στις καπναποθήκες που υπήρχαν στην δράμα σε μεγάλο αριθμό. Η παλαιότερη απ αυτές που διατηρείται σήμερα στην πόλη της Δράμας είναι η καπναποθήκη στην περιοχή της Αγίας Βαρβάρας. Η υγρασία των πηγών αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την φύλαξη και επεξεργασία του προϊόντος η καπναποθήκη χτίζεται το 1874 στην περιοχή των πηγών. Παρόμοια περιοχή με υγρασία,συχνά πλημμυρισμένη είναι και η περιοχή που επιλέχτηκε και στην Ξάνθη για την οικοδόμηση των καπναποθηκών Οι καπναποθήκες αποτελούνται από δύο η και περισσότερους ορόφους που συχνά οφείλονται στην κλίση του εδάφους, έχουν βαθιά υπόγεια και μεγάλους χώρους αποθήκευσης στις σοφίτες, στο υπόγειο τοποθετούνταν τα φύλλα καπνού ενώ η επεξεργασία του και η αποθήκευση του τελικού προϊόντος πραγματοποιείται στους ορόφους. Η κάτοψη των κτισμάτων έχει σχήμα ορθογωνίου παραλληλογράμμου με ιδιαίτερα επιμήκη τη μια διάσταση. Η κατασκευή των καπναποθηκών πραγματοποιείται με περιμετρικές τοιχοποιίες από λιθοδομή, οι τοιχοποιίες ενισχύονται με οριζόντιες ζώνες από συμπαγείς οπτόπλινθους. Οι καπναποθήκες που διατηρούνται σήμερα στην πόλη έχουν αλλάξει χρήση ή παραμένουν αχρησιμοποίητες. Αποτελούν πολύτιμες μαρτυρίες για την οικονομική ανάπτυξη της πόλης και την απασχόληση του πληθυσμού στο τέλος του προηγούμενου αιώνα και στις αρχές του επόμενου. 11

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΤΙΡΙΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ Το Τμήμα Αρχιτεκτονικής τοπίου βρίσκεται ΝΑ της πόλης της Δράμας και στεγάζεται σε ένα κτίριο το οποίο πριν από την χρήση του σαν ΤΕΙ είχε την λειτουργία γραφείων και αποθηκών εταιρίας καπνού. Λόγω της ιδιαιτερότητας του σαν εταιρεία καπνού το κτίριο έχει ένα επιβλητικό και αυστηρό ύφος τόσο αισθητικά όσο και αρχιτεκτονικά. Περιβάλλεται από πολυκατοικίες και καταστήματα και βρίσκεται κοντά σε δημόσιες υπηρεσίες(νέο Δημαρχείο,Νομαρχία,ΔΕΗ) και συγκοινωνίες(σταθμό τρένου). Στη διάπλαση των όψεων επικρατεί η συμμετρία και ο διαχωρισμός τους σε οριζόντιες ζώνες. Η σχεδίαση τους πέρα από τις λειτουργικές προδιαγραφές εκφράζει και την επιθυμία να εντυπωσιάσει με την αρχιτεκτονική τοπίου. Η τοποθεσία του κτιρίου όπως επίσης και οι χώροι κρίθηκαν κατάλληλοι από τις αρμόδιες αρχές έτσι ώστε να στεγαστεί στο πρώην καπνομάγαζο το ΤΕΙ Αρχιτεκτονικής Τοπίου το οποίο όμως δεν θα θυμίζει τα κλασσικά ακαδημαϊκά κτίρια. Η αισθητική του κτιρίου από την εποχή που ήταν εταιρεία καπνού έχει αλλοιωθεί.η όψη παρέμεινε ίδια χωρίς να γίνει κάποια αισθητική βελτίωση, τόσο στο χρώμα όσο και στον σχεδιασμό. Ο προαύλιος χώρος αποτελείται από πλακόστρωση με κυβόλιθους, ζαρντινιέρες στις οποίες έχουν φυτευτεί διάφορα είδη φυτών τα οποία αφενός βελτιώνουν την αισθητική του χώρου και αφετέρου εξυπηρετούν στην εκμάθηση των ειδών μέσα από την αναγνώριση τους, επίσης υπάρχουν κατά μήκος αναρριχώμενα τα οποία πλαισιώνουν την περίφραξη της σχολής. 12

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ Τα φυτεμένα δώματα κάθε άλλο παρά καινοτομία θα έπρεπε να θεωρούνται Η ιστορία αναφέρει πως πριν 3000 χρόνια ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσωρ έχτισε τους θρυλικούς <<κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας>> στο σημερινό Ιράκ,50 χλμ νότια της σημερινής πόλης της Βαγδάτης. Λέγεται ότι ο βασιλιάς δημιούργησε αυτό το εκπληκτικό κατασκεύασμα προς τιμήν της γυναίκας του Αμύτης (κόρης του βασιλιά της μηδίας),ώστε να της θυμίζουν οι κήποι την βλάστηση των βουνών της πατρίδας της (της Μηδίας του σημερινού Ιράν) που τόσο της έλειπε. Αξίζει να σημειωθεί ότι κανένας ιστορικός δεν ισχυρίζεται ότι είδε τους κήπους αλλά οι ίδιοι αναπαράγουν αφηγήσεις αληθινές ή φανταστικές στρατιωτών ή επισκεπτών Η πραγματική υπόσταση του κτιρίου αυτού δεν αποδείχτηκε ποτέ. Οι περιγραφές των κήπων προέρχονται από τους Έλληνες ιστορικούς όπως ο Διόδωρος ο Σικελός και ο Βέροσος ενώ τα βαβυλωνιακά αρχεία δεν δίνουν στοιχεία πάνω σ αυτό το θέμα. Στη πόλη της Βαβυλώνας,έχουν ανακαλυφθεί επιγραφές και πλάκες από τον καιρό Ναβουχοδονόσορ με περιγραφές του παλατιού του,της πόλης της Βαβυλώνας και των τειχών της. παρόλα αυτά δεν ανακαλύφθηκε ούτε μια πλάκα όπου ν αναγράφεται οτιδήποτε σχετικά με την κατασκευή ή ακόμα και την ύπαρξη των επιβλητικών,ωστόσο αυτών κήπων. 13

Με πληροφορίες που συνέλεξαν ο αρχαίος Έλληνας γεωγράφος και ο Φίλωνας του Βυζαντίου,περιγράφουν τους κήπους: ο κήπος είναι τετραγωνισμένος και κάθε πλευρά του έχει μήκος τέσσερα πλίθρα. Αποτελείται από τους θολωτούς υπόγειους θαλάμους που βρίσκονται στα σταθερά θεμέλια που έχουν κυβικό σχήμα. Η άνοδος στις ταράτσες και στα μπαλκόνια γίνεται με κλιμακοστάσιο. Στους κρεμαστούς κήπους καλλιεργούνται φυτά επάνω απ το επίπεδο της γης και οι ρίζες των δέντρων ριζώνουν μέσα σ υπερυψωμένα μικρά μπαλκόνια παρά στην γη. Ολόκληρο το κατασκεύασμα στηρίζεται σε πέτρινες κολώνες. Τα ρεύματα του νερού σχηματίζονται από ανυψωμένη ροή των πηγών και χύνονται προς τα κάτω σχηματίζοντας κανάλια. Αυτά τα νερά απλώνονται σ ολόκληρο τον κήπο ποτίζοντας τις ρίζες των φυτών και κρατώντας όλη την περιοχή υγρή. Έτσι το χορτάρι είναι μονίμως πράσινο και τα φύλλα των δέντρων μεγαλώνουν σταθερά επάνω στα κλαριά των δέντρων. Οι πολυεπίπεδοι αυτοί κήποι στηρίζονταν σε μια περίπλοκη κατασκευή από χοντρούς τοίχους από τούβλα,πέτρινες κολόνες για θεμέλια και δοκούς από φοινικόδεντρα σε πυκνή διάταξη. Για να επιτύχουν στο να διατηρήσουν ζωντανό και δροσερό τον κήπο σε μια περιοχή όπου σπανίως έβρεχε,ένας ολόκληρος θαυμαστός μηχανισμός πρέπει να είχε στηθεί από τους μηχανικούς του βασιλιά για να έρχεται το νερό απ τον κοντινό Ευφράτη και να διαχέει όλα τα κλιμακωτά επίπεδα του κήπου έπρεπε το πότισμα να ξεκινά από πάνω προς τα κάτω.το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό. μια όαση πολυεπίπεδων κήπων με ανθισμένα εξωτικά φυτά που είχαν εισαχθεί από ξένες χώρες. Ένα επιβλητικό οικοδόμημα εκατοντάδων ειδών δέντρα και φυτά να ξεχειλίζουν από μπαλκόνια και πεζούλια. 14

Μέχρι σήμερα οι αρχαιολόγοι προσπαθούν να συλλέξουν πληροφορίες σχετικά με τους κρεμαστούς κήπους. Σε πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή της Βαβυλώνας στο Ιράκ,η αρχαιολογική σκαπάνη ανακάλυψε ένα κτίριο με θόλους,με χοντρούς τοίχους και με αρδευτικό σύστημα. Κάποιοι αρχαιολόγοι είπαν ότι πρόκειται για τους κρεμαστούς κήπους. ωστόσο, η πολύ μεγάλη απόσταση από τον ποταμό Ευφράτη δεν επιτρέπει ανάλογο συμπέρασμα. Όπως και να χει η ιδέα φύτευσης των ταρατσών έχει βαθιά τις ρίζες της. Για τον άνθρωπο της πόλης οι οροφόκηποι αποτελούν όχι μόνο μια αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του αλλά βελτιώνουν την αισθητική του χώρου και το γενικότερο κλίμα, στα μετέπειτα χρόνια η ιδέα φύτευσης των ταρατσών ώστε να λειτουργούν ως φυσικά φίλτρα για την ηλιακή ακτινοβολία αλλά και ως πνεύμονες πρασίνου στο στενό αστικό περιβάλλον ξεκίνησε από την Ευρώπη,οι οροφόκηποι έχουν ήδη μια προϊστορία 3 δεκαετιών σε αυτήν, και ήδη γνωρίζει μεγάλη αποδοχή στην Βόρεια Αμερική και την Ιαπωνία. ΠΗΓΗ:www.κρεμαστοι κηποι.gr 15

ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΙ-OΡΙΣΜΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ H στέγη είναι το βασικότερο στοιχείο της ανθρώπινης κατοικίας καθώς ολοκληρώνει μετά απ τους τοίχους την ιδέα της κατοικίας και προστατεύει τους διαβιούντες από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Η ανάπτυξη της σύγχρονης πόλης παρουσιάζει οικολογικά,κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούν αρνητικές συνθήκες διαβίωσης για τους κατοίκους. Στις μέρες μας οπού τα κτίρια κατακλύζουν τις πόλεις και οι κενές περιοχές ολοένα και λιγοστεύουν συμβάλλοντας μ αυτόν τον τρόπο στις περιβαλλοντικές αλλαγές την λύση έρχονται να δώσουν οι οροφόκηποι. ΟΡΙΣΜΟΣ Οι οροφοσκεπές είναι περιοχές με καλλωπιστική βλάστηση, των οποίων το υπόστρωμα είναι απομονωμένο από το φυτικό έδαφος. Μπορούν να κατασκευαστούν μερικά μέτρα ή και εκατοντάδες μέτρα πιο ψηλά από τη γη. ΡΟΛΟΣ Ο σχεδιασμός των οροφοσκεπών είναι σημαντικός για διαφόρους λόγους. Πλήρης εκμετάλλευση των σκεπών μέσα στα αστικά κέντρα μπορεί να δημιουργήσει επιπλέον χώρο για αναψυχή και ψυχαγωγία.μπορεί να αναβαθμίσει την αντιαισθητική εμφάνιση των οικοδομών από ψηλά και μπορεί να και μπορεί να μειώσει τν αίσθηση απομόνωσης των ανθρώπων στα ψηλά κτίρια και επιπλέον μπορεί να βελτιώσει τον κλιματισμό της οικοδομής και να μειώσει τις απαιτήσεις του σε ενέργεια. ΕΙΔΗ Υπάρχουν δυο είδη οροφοσκεπών: Α)οι εσωστρεφείς,που έχουν ανοιχτή θέαση στο περιβάλλοντα αστικό χώρο και Β) οι εσωστρεφείς,που δίνουν τη αίσθηση εγκλεισμού. 16

ΜΕΡΟΣ Β 17

2.1 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ-ΤΥΠΟΙ ΟΡΟΦΟΚΗΠΩΝ Διακρίνονται τρεις τύποι «πράσινης στέγης»/φυτεμένου δώματος, ανάλογα με την χρήση, την βλάστηση, το πάχος υποστρώματος ανάπτυξης φυτών τους παράγοντες που επηρεάζουν την κατασκευή του και τη μέθοδο κατασκευής του Α) ο εκτατικός τύπος που εφαρμόζεται κυρίως σε μη προσβάσιμες στέγες κτηριακών εγκαταστάσεων ή πρανή και δεν χρειάζεται τακτική συντήρηση. Β) ο ημιεντατικός τύπος που εφαρμόζεται σε επικλινείς ή επίπεδες οροφές και απαιτεί συντήρηση. Γ)ο εντατικός τύπος, που απαιτεί τακτική συντήρηση, άρδευση, λίπανση κτλ και περιλαμβάνει ποικιλία φυτών. Δ) Τέλος,συνδυασμένη μορφή είναι από τις κατασκευές που συναντάται συχνότερα όσον αφορά τους οροφόκηπους. 18

ΕΚΤΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ Το σύστημα αποτελείται από ένα ελαφρύ υπόστρωμα πάχους 8 έως 15 εκ. το οποίο μπορεί να καλύψει μια ταράτσα, δημιουργώντας μαζί με το φυτικό υλικό ένα μόνιμο οικοσύστημα, για τη συντήρηση του οποίου απαιτείται ελάχιστη φροντίδα. Το φορτίο του υποστρώματος είναι ελάχιστο (κορεσμένο φορτίο: 120 Kg/m2) και το ριζικό σύνολό της, επιτρέπει την εγκατάστασή της, σχεδόν σε οποιαδήποτε οροφή με κλίση έως και 33%. Ιδανικά για αυτό το είδος είναι τα φυτά χαμηλής βλάστησης, όπως γρασίδι, αγριολούλουδα και φυτά εδαφοκάλυψης. Εφαρμόζεται κυρίως σε μη προσβάσιμες στέγες κτιριακών εγκαταστάσεων ή πρανή και δεν χρειάζεται τακτική συντήρηση. Επιλέγονται φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία, στον άνεμο και στο ψύχος. Είναι εύκολη στο σχεδιασμό, στην εγκατάσταση και με μικρό φορτίο. Το σύστημα ποτίσματος στο γρασίδι κυρίως πρέπει να είναι υπόγειο ώστε να μην χάνεται νερό λόγω των ανέμων ή από την επίδραση του ήλιου (εξάτμιση). ΗΜΙΕΝΤΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ Το σύστημα αποτελείται από ένα ελαφρύ υπόστρωμα πάχους 12 έως 25 εκ. και με φορτίο 120-270 Kg/m2. Είναι ο ενδιάμεσος τύπος εντατικού και εκτατικού τύπου, εφαρμόζεται σε επικλινείς ή επίπεδες οροφές και απαιτεί συντήρηση. Η ποικιλία των ειδών που χρησιμοποιούνται στον τύπο αυτό είναι περιορισμένη σε σχέση με τις δυνατότητες που υπάρχουν στον εντατικό τύπο και μπορεί να είναι χλοοτάπητας, ποώδη φυτά και θάμνοι. Χρειάζεται περιοδική συντήρηση Χρειάζεται περιοδική άρδευση. Φύτευση με χλοοτάπητα, φυτά εδαφοκάλυψης, χαμηλούς θάμνους. Εφαρμόζεται σε υπόστρωμα ύψους 10-25 εκ. 19

ΕΝΤΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ Αποτελεί μια κατασκευή που επίσης συναντάται πολύ συχνά και χρησιμοποιείται όλο και πιο πολύ στις μέρες μας αφού οι δυνατότητες ανάπτυξης αναψυχής σε τέτοιους χώρους είναι πάρα πολλές χλοοτάπητας,τα δέντρα, οι θάμνοι είναι εφικτό να τοποθετηθούν σε αυτού του είδους τις κατασκευές. Στον εντατικό τύπο κατασκευής δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε ότι αφορά τον σχεδιασμό και την διαμόρφωση. Στο μόνο που πρέπει να δίδεται σημασία είναι η αρμονική σύνδεση του ενός οροφόκηπου με τον άλλο. Ο εντατικός τύπος για την δημιουργία ενός κήπου. Το αρχικό φορτίο που μπορεί ν αντέξει είναι 250kg/m και ανάλογα μ ε την στατικότητα του κτιρίου αυξάνεται. Η κατασκευή αυτή απαιτεί τακτική συντήρηση και περιλαμβάνονται σ αυτήν ποικιλία φυτών,θάμνων και δέντρων. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του εντατικού τύπου είναι τα εξής : Τακτική συντήρηση Τακτική άρδευση Φύτευση με χλοοτάπητα,φυτά εδαφοκάλυψης, θάμνους και δέντρα Υπόστρωμα ύψους 12-100εκ ΣΥΝΔΙΑΣΜΕΝΗ ΜΟΡΦΗ Πρόκειται για έναν συνδυασμό ημιεντατικών κατασκευών που όμως περιέχουν και επιπλέον κατασκευές όπως π.χ καθιστικούς χώρους. Στις κατασκευές τα δέντρα που υπάρχουν στο χώρο συνήθως βρίσκονται μέσα σε φυτοδοχεία εξαιτίας του ότι το βάθος του εδάφους δεν είναι αρκετό για την ανάπτυξη ριζικού συστήματος για τα δέντρα. Το κόστος μιας τέτοιας κατασκευής είναι 300Ε/m2 20

2.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΙΑΣ ΟΡΟΦΟΣΚΕΠΩΝ 2.2.1 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Η επίδραση των οροφοσκεπων μικροκλίμα (καθαρισμός αέρα) Μηχανικά: ο καθαρισμός του αέρα πραγματοποιείται με την συγκράτηση της σκόνης από το φύλλωμα των δέντρων, θάμνων και χλόης. Βιολογικά :ο καθαρισμός του αέρα συντελείται με την έκλυση βακτηριοκτόνων ουσιών από ορισμένα είδη φυτών. Χημικά: ο καθαρισμός του αέρα συνδέεται με την χλώροφυλλική δραστηριότητα των φυτών. Κατά την διάρκεια της φωτοσύνθεσης,με την βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας και του νερού γίνεται απόσπαση του του υδρογόνου από το νερό και απελευθερώνεται οξυγόνο. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΣΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΚΛΙΜΑΤΟΣ Εισηγήτρια: Τζούλια ΤζώρτζηΔρ. Αρχιτ.Τοπίου (PhD, MLA), 21

Η επίδραση των χωρών πρασίνου στο μικροκλίμα (άνεμος) Τα φυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εμποδίσουν, να φιλτράρουν και να οδηγήσουν την ροή του αέρα επηρεάζοντας έτσι τον αερισμό. Χρησιμοποιούνται αειθαλή ή φυλλοβόλα στις ενδεικνυόμενες θέσεις 22

Η επίδραση των χώρων πρασίνου στα δομικά υλικά Tα υλικά υψηλής πυκνότητας(τσιμέντο, σίδερο κλπ.), με τα οποία είναι φτιαγμένη η πόλη, απορροφούν ηλιακή ενέργεια η οποία επανεκπέμπεται από τις θερμές επιφάνειες και μετρήσεις θερμοκρασίας πάνω στα υλικά αυτά δείχνουν ότι φθάνουν τους καλοκαιρινούς μήνες 50-55 oc ενώ στις καλυπτόμενες με πράσινο επιφάνειες την ίδια στιγμή κυμαίνεται στους 30-33 οc 23

ΡΥΠΑΝΣΗ-ΑΕΡΑΣ Βελτιώνουν την ποιότητα του εισπνεόμενου αέρα (παράγουν οξυγόνο, φιλτράρουν τη σκόνη)συμβάλλουν στην άμβλυνση του φαινομένου της αστικής νησίδας θερμότητας (το φαινόμενο της αύξησης της θερμοκρασίας στο κέντρο της πόλης σε σχέση με τα προάστια λόγω απουσίας πρασίνου και υπερβολικής παρουσίας τσιμέντου και ασφάλτου)συμβάλουν στην ορθολογική διαχείριση του νερού και παρέχουν χρήσιμο χώρο στην εκτοπισμένου από τις πόλεις άγρια ζωή. Λειτουργούν κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης φιλτράροντας τη σκόνη και τα αιωρούμενα σωματίδια. ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ Ανάλογα με την κατασκευή του roof garden η απορροή του νερού μπορεί να μειωθεί έως και 90%. Απορροφούν σημαντική ποσότητα βροχής με αποτέλεσμα ο όγκος των όμβριων υδάτων που καταλήγει στο αποχετευτικό σύστημα να έχει περιορισθεί από 10% σε 20% ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΜΙΚΡΟΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Δροσίζουν και αυξάνουν την υγρασία της ατμόσφαιρας δημιουργώντας ένα πιο ευχάριστο μικροκλίμα για την γύρω περιοχή. Δημιουργία ευνοϊκού μικροκλίματος. ΜΕΙΩΣΗ - ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΦΙΑΝΟΜΕΝΟΥ HEAT ISLAND Το φαινόμενο αυτό προκύπτει από την διαφορά θερμοκρασίας που έχουν τα μεγάλα αστικά κέντρα από τα προάστια και τις εξοχές. Οι οροφόκηποι συμβάλλουν στις πτώσεις της θερμοκρασίας στις πόλεις και κατεπέκταση στον περιορισμό του εν λόγω φαινομένου. Τα φυτά απορροφούν ζέστη και εξατμίζουν νερό. Για παράδειγμα 1 τ.μ πράσινη ταράτσα μπορεί να εξατμίσει πάνω από 6.5 λίτρα νερού,ετησίως το ίδιο τετραγωνικό εξατμίζει μέχρι 700 λίτρα νερού. ΒΡΟΧΙΝΟ ΝΕΡΟ Μια στέγη με γκαζόν και πάχος υποστρώματος από 4εκ -200εκ είναι δυνατόν νa απορροφήσει 10-15εκ νερού. 24

2.2.2 ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Συμβάλουν στην αύξηση των πράσινων ελευθέρων επιφανειών και των φυσικών επιφανειών που χάνονται λόγω δόμησης. τα αγριοβότανα της πράσινης στέγης παράγουν αρωματικές μυρωδιές και προσφέρουν ζωτικό χώρο για τα έντομα και τα σκαθάρια. 2.2.3 ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ-ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Αυξάνουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων Δημιουργούν ήχους οσμές και εικόνες Δημιουργούν πράσινες οάσεις βελτιώνοντας την θέα των γειτονικών κτηρίων Γίνονται λιγότεροι βανδαλισμοί σε φτυμένα δώματα απ ότι σε κήπους(oberlander,2002) Ενασχόληση των κατοίκων με την κηπουρική (θεραπευτική αξία) Αναβαθμίζουν την αισθητική των κτιρίων. Δημιουργούν ευχάριστη ατμόσφαιρα και δίνουν τη δυνατότητα αναβάθμισης ενός απλού χώρου σε χώρο αναψυχής. είναι αισθητικά ευχάριστες και επιδρούν θετικά και καταπραϋντικά στην ανθρώπινη διάθεση. 2.2.4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΟΦΕΛΗ Το κόστος εγκατάστασης ενός οροφόκηπου είναι πολύ μικρό αν συγκρίνει κανείς ότι προσφέρει οξυγόνο, αισθητική αναβάθμιση, εξοικονόμηση ενέργειας και αποτελεί χώρο αναψυχής στο περιβάλλον μιας υποβαθμισμένης μεγαλούπολης Δεν επιβαρύνουν καθόλου τις επιφάνειες πάνω στις οποίες εφαρμόζεται αντιθέτως τις προστατεύει από την φθορά του χρόνου. Έχουν απεριόριστο χρόνο ζωής υπό την προϋπόθεση να έχουν κατασκευαστεί σωστά 25

2.2.5 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΟΦΕΛΗ Εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι 30% οι όροφόκηποι προσφέρουν εξαιρετική θερμομόνωση,υγρομόνωση και ηχομόνωση. Σ ένα καλά μονωμένο κτίριο η χρήση του κλιματιστικού και του καλοριφέρ μειώνεται. Μια πράσινη στέγη προστατεύει επίσης την ταράτσα από εξωτερικούς φθοροποιούς παράγοντες και επιμηκύνει την διάρκεια ζωής της. Το σημαντικότερο είναι ότι το έργο αυτό είναι ανταποδοτικό γιατί γίνεται φοβερή εξοικονόμηση ενέργειας (πετρέλαιο το χειμώνα,air condition το καλοκαίρι) ΤΟΥΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΡΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Έτσι μέσα σε λίγα χρόνια υπάρχει απόσβεση της δαπάνης μας από την εξοικονόμηση ενέργειας,αλλά συμβάλουμε και στην γενικότερη οικονομία της χώρας. ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗΣ Μπορούν να μειώσουν την ένταση του ήχου που ανακλάται κατά 3db και ταυτόχρονα βελτιώνει την ηχομόνωση του κτιρίου κατά 8 db.αξιοποιώντας αχρησιμοποίητους χώρους παρέχουν μέρη για ψυχαγωγία,χαλάρωση και κοινωνικοποίηση. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ Προσφέρουν θερμομόνωση.βιοκλιματικές έρευνες αποδεικνύουν ότι οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια για κλιματισμό μειώνονται έως και 30% σε διαμερίσματα κάτω από οροφόκηπους Προστατεύουν τον τελευταίο όροφο το καλοκαίρι από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία. 26

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : όλες οι παραπάνω μετρήσεις έχουν πραγματοποιηθεί στο εξωτερικό και γενικά υπόκεινται σε απόκλιση ανάλογα με το είδος και τη μορφή του κτιρίου, καθώς και τις κλιματικές αλλαγές.τα οφέλη από μια πράσινη ταράτσα είναι πάμπολλα και μπορούμε να τα διαχωρίσουμε σε οφέλη για τον ιδιοκτήτη του κτιρίου,για την κοινωνία και την πόλη και για το περιβάλλον. 27

ΔΙΑΓΓΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΗΣΗ www.asla.org 28

ΔΙΑΓΓΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΤΑΡΑΤΣΟΚΗΠΩΝ Μείωση της απορροής των υδάτων Τα φυτεμένα δώματα συμβάλλουν στην διαχείριση των ομβρίων υδάτων, ενώ ανάλογα με την κατασκευή της «πράσινης στέγης», η απορροή του νερού μπορεί να μειωθεί έως και 90%, με αποτέλεσμα την αποφόρτιση των δικτύων ομβρίων των αστικών κέντρων και κατά συνέπεια τον έλεγχο των πλημμυρών. του δώματος Ενίσχυση και προστασία της μόνωσης Η «πράσινη στέγη» φυτεμένο δώμα ενισχύει τη θερμομόνωση και μειώνει τις ενεργειακές απώλειες και τις θερμικές ανταλλαγές με το περιβάλλον, ενώ παράλληλα προστατεύει τις υποκείμενες στεγανοποιητικές μονωτικές 29

Εκμετάλλευση διαθέσιμου χώρου Τα φυτεμένα δώματα συμβάλουν στη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων μετατρέποντας ανεκμετάλλευτους χώρους σε λειτουργικούς χώρους ανάπαυλας και αναψυχής. Η «πράσινη στέγη» / φυτεμένο δώμα δημιουργεί αυτόνομα οικοσυστήματα, και ενθαρρύνει την παρουσία και την παραμονή της πανίδας (έντομα, πουλιά) στο περιβάλλον Φυσικό περιβάλλον για ζώα και φυτά 30

Μείωση της ηχορύπανσης Η «πράσινη στέγη» / φυτεμένο δώμα μπορεί να μειώσει την ένταση του ήχου που ανακλάται κατά 3 db, και ταυτόχρονα βελτιώνει την ηχομόνωση του κτιρίου κατά 8 dbπηγη :EGREEN(ΦΥΤΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΑ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΣΤΕΓΕΣ) 31

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΦΥΤΕΜΕΝΩΝ ΔΩΜΑΤΩΝ Τα φυτεμένα δώματα έχουν πολλά πλεονεκτήματα παρόλα αυτά όμως έχουν και κάποια πλεονεκτήματα-περιορισμοί που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την κατασκευή τους και τα οποία παρατίθενται παρακάτω: Οι περιορισμοί αυτοι είναι : 1. Οικονομικοί 2. Ασφάλειας 3. Συντήρησης Οικονομικοί Οι οικονομικοί περιορισμοί έχουν να κάνουν με τα κόστη μεταφοράς, τα έξοδα για την εκπόνηση της μελέτης του οροφοκηπου. Τα πρόσθετα έξοδα για τα υλικά κατασκευής της βάσης του κήπου όπως επίσης και των μέσω μεταφοράς που θα χρειαστούν για την μεταφορά των υλικών στο κτίριο. Ασφάλειας Η ασφάλεια έχει να κάνει με την τήρηση όλων των προδιαγραφών ασφαλείας κατά την κατασκευή ενός οροφόκηπου. χρειάζεται πλήρης περιμετρική προστασία για την αποφυγή ατυχημάτων. ( Oberlander et al, 2002 ). Συντήρησης Η συντήρηση ενός φυτεμένου δώματος είναι πιο δαπανηρή από την συντήρηση ενός συμβατικού. Το κόστος ενός φυτεμένου δώματος ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 150-200 τ.μ. στο κόστος αυτό συμπεριλαμβάνονται τα πάντα από την μόνωση μέχρι το φυτικό υλικό. Επίσης υπάρχει το ενδεχόμενο να καταστραφεί κάποιο μέρος της κατασκευής και να χρειαστεί να αντικατασταθεί. 32

ΜΕΡΟΣ Γ 33

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΙΣΧΥΟΥΝ ΔΙΕΘΝΩΣ ΓΙΑ ΤΑ ROOF GARDEN Η διάδοση που έχουν οι πράσινες στέγες παγκοσμίως αποκαλύπτει τα πολλαπλά οφέλη τους -ΠΟΡΤΛΑΝΤ, ΗΠΑ: ο δήμος προωθεί την επέκταση των πράσινων ταρατσών προκειμένου ν αντιμετωπίσει τις πλημμύρες στις περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων. ο εκπρόσωπος του Τμήματος Περιβάλλοντος του δήμου Τομ Λίπταν υποστηρίζει ότι οι πράσινες στέγες απορροφούν σημαντική ποσότητα βροχής.με αποτέλεσμα ο όγκος των ομβρίων που καταλήγει στο αποχετευτικό σύστημα να έχει περιορισθεί από το 10% σε 20%. Σε εφαρμογή είναι δυο διαφορετικά προγράμματα επιδότησης των ιδιοκτητών. -ΓΕΡΜΑΝΙΑ: στη χώρα αυτή μια στις δέκα οροφές κτιρίων είναι πράσινη,ενώ περισσότερες από 80 δημοτικές αρχές παρέχουν κίνητρα για την υιοθέτησης του μέτρου από τους δημότες. Στην πόλη Σιντελφινγκεν, τα υπό ανακαίνιση κρατικά κτίρια,υποχρεούνται να μετατρέψουν τις οροφές τους σε πράσινες ενώ στο Βερολίνο παρέχεται οικονομική βοήθεια ίση με 3,5 ευρώ τ.μ για τις πράσινες στέγες.στην περιοχή της Βεστφαλίας,όπου και τίθενται συγκεκριμένες προδιαγραφές για την δημιουργία πράσινης οροφής με στόχο τον περιορισμό του όγκου των όμβριων που καταλήγουν στο αποχετευτικό σύστημα,η επιδότηση φθάνει τα 7,5 ευρώ τ.μ -ΒΑΝΚΟΥΒΕΡ ΚΑΝΑΔΑΣ: η δημοτική αρχή της πόλης επιτρέπει την υπέρβαση του ανώτατου ορίου ύψους των κτιρίων, στην περίπτωση κατασκευής πράσινης στέγης. -ΤΟΚΙΟ,ΙΑΠΩΝΙΑ: σε κτίρια με οροφή μεγαλύτερη των 1.000 τ.μ οι ιδιοκτήτες τους υποχρεούνται να φυτεύουν τουλάχιστον το 20% αυτής. -ΕΛΛΑΔΑ: με ιδιαίτερα δυσμενείς δείκτες ως προς την ατμοσφαιρική ρύπανση,η Ελλάδα δεν λαμβάνει κανένα ουσιαστικό μέτρο. Αρκετά στελέχη του ΥΠΕΧΩΔΕ προτείνουν να εισαχθεί στα μέτρα περιορισμού της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η δημιουργία της πράσινης στέγης., Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες,καθώς και στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία,το κράτος αναγνωρίζοντας τις ευεργετικές για το περιβάλλον επιπτώσεις των οροφοσκεπών έχει καταρτίσει προγράμματα ενίσχυσης των πολιτών ώστε να μετατρέψουν τις ταράτσες τους σε κήπους. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί η Κύπρος,όπου προβλέπεται επιδότησης της τάξης του 30% για κάθε κατοικία που θα εφαρμόσει οποιοδήποτε μέτρο εξοικονόμησης ενέργειας,όπως βελτίωσης των εγκαταστάσεων και του κελύφους του κτιρίου και βεβαίως φύτευση ορόφων. Ανάλογη πολιτική ακολουθείται και στην Γερμάνια,όπου πάνω από 13 εκ τετραγωνικά φιλοξενούν κήπους. 34

ΔIAΣTPΩMATΩΣH YΛIKΩN Η κατασκευή των φυτεμένων δωμάτων πραγματοποιείται με επάλληλες λειτουργικές στρώσεις από υλικά με τεχνικά χαρακτηριστικά που να συνδυάζονται μεταξύ τους με τέτοιο τρόπο που να εξασφαλίζουν ένα πλήρως λειτουργικό και βέλτιστο αποτέλεσμα. -Bλάστηση -Υπόστρωμα Ανάπτυξης Φυτών - Διηθητικό Φίλτρο - Αποστραγγιστικό σύστημα - Υπόστρωμα συγκράτησης υγρασίας και προστασίας της μόνωσης - Μεμβράνη ελέγχου ανάπτυξης ριζικού συστήματος Βλάστηση H επιλογή του φυτικού υλικού λαμβάνει υπ όψη τους κλιματολογικούς και οικολογικούς παράγοντες, το ριζικό σύστημα των φυτών (για την αποφυγή διάτρησης των στεγανώσεων), το αισθητικό αποτέλεσμα και τον τύπο του φυτεμένου δώματος, που ορίζει το πάχος και το είδος του φυτικού υποστρώματος. Βασικοί παράγοντες οι οποίοι λαμβάνονται υπόψη είναι η αντοχή των φυτικών ειδών στις υψηλές θερμοκρασίες και στην ένταση του ανέμου Υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών Το υπόστρωμα ανάπτυξης των φυτών δίνει τη δυνατότητα στα φυτά να αναπτύξουν ένα πυκνό ριζικό σύστημα και ικανοποιεί τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ανάγκες των φυτών. Aπαιτείται να έχει συγκεκριμένο πορώδες, PH και κοκκομετρία, ανάλογα με το φυτικό υλικό που θα επιλεγεί. Πρέπει να είναι σταθερό, να απορροφά και να συγκρατεί νερό για την ανάπτυξη των φυτών και να επιτρέπει μόνο την περίσσεια νερού να οδηγείται στο αποστραγγιστικό σύστημα. Πρέπει να επιτρέπει τον αερισμό του ριζικού συστήματος των φυτών ακόμα και όταν είναι κορεσμένο με νερό. Πρέπει σε βάθος χρόνου να μην συμπιέζεται. 35

Δεν χρησιμοποιείται κηπαίο χώμα, Όσο αυξάνεται το πάχος του υποστρώματος ανάπτυξης που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να γίνει διαφοροποίηση στην περιεκτικότητα του φυτικού υποστρώματος όσον αφορά στην οργανική ουσία. Tυπικά Xαρακτηριστικά ανάλογα με τον τύπο του φυτεμένου δώματος PH 6,5-8,5, Περιεκτικότητα σε άλατα <3,5 Περιεκτικότητα σε οργανική ουσία 3% ως 20% Συνολικός όγκος πόρων 60%-80% Mέγιστη Yδατοικανότητα 20%-50% Παρουσία Αργίλου <7% Κορεσμένο Ειδικό βάρος < 1.200 kg/μ3 Διηθητικό Φύλλο Το διηθητικό φύλλο είναι κατασκευασμένο από θερμικά ενισχυμένο πολυπροπυλένιο και είναι σχεδιασμένο ώστε να αποτρέπει τη μεταφορά τεμαχιδίων από το υπόστρωμα στο αποστραγγιστικό σύστημα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν το φράξιμό του και να εμποδίσουν τη ροή του νερού. Ανθεκτικό σε λιπάσματα, οξέα, αλκάλια και οργανικές ενώσεις π.χ. φυτοφάρμακα, εκκρίσεις ριζών κλπ. Nα είναι βιολογικά και χημικά ουδέτερο. Kατηγορία Aντοχής 1-3(DIN ISO 12236, FLL guidelines 5.3/2002, 8.2/2002) Αποστραγγιστικό Σύστημα Το αποστραγγιστικό σύστημα πρέπει να είναι κατασκευασμένο από θερμοδιαμορφωμένο πολυαιθυλένιο (HDPE),ή ανακυκλωμένο πολυστυρένιο και από υδροφοβική διογκωμένη πολυστερίνη (EPS) με αμφίπλευρες εγκολπώσεις, κενούς χώρους στους οποίους συσσωρεύεται νερό. Oπές από τις οποίες η περίσσεια ύδατος οδηγείται στις υδρορροές ή συγκεντρώνεται σε ειδική δεξαμενή για επανάχρηση. Tο αποστραγγιστικό σύστημα πρέπει να λειτουργεί σαν αποθήκη νερού, ενιαία αποστράγγιση, αερισμό του υποστρώματος ανάπτυξης φυτών και προστασία για της υποκείμενες μεμβράνες. 36