Σιδηρόδρομοι Αεροδρόμια Αστικές Συγκοινωνίες ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΤΗΡΙΞΗΣ 2000-2008 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Συγκοινωνίες: το συν στις κοινωνίες. Πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ενωση
2
Σιδηροδρομικές μεταφορές σελ. 8 Προαστιακός σιδηρόδρομος σελ. 12 Αεροδρόμια σελ. 14 Αστικές Συγκοινωνίες και Οδική ασφάλεια σελ. 16 Η παρούσα έκδοση συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ενωση Μάιος 2008 3
4
Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών στα πλαίσια της Γ προγραμματικής περιόδου κατήρτισε και υλοποιεί ένα σύγχρονο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα στους τομείς των σιδηροδρόμων, αεροδρομίων και αστικών συγκοινωνιών. Οι παρεμβάσεις αυτές βρίσκονται σε συμφωνία με τις Ευρωπαϊκές και Εθνικές στρατηγικές στον τομέα των Μεταφορών και σε συνέργεια με την αντίστοιχες κατευθύνσεις για την Προστασία του Περιβάλλοντος. Στόχος μας, δημιουργώντας σύγχρονες υποδομές, να προσφέρουμε τη δυνατότητα στον πολίτη να ταξιδεύει γρήγορα, άνετα και με ασφάλεια. Τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να γίνονται πλέον ορατά. Οι φωτογραφίες που εκτίθενται είναι ένα δείγμα της εφαρμογής του Προγράμματος αυτού και των αποτελεσμάτων που πετύχαμε. Η καθημερινότητα του πολίτη σιγά σιγά αλλάζει. Οι συγκοινωνίες μας βελτιώνονται, οι χρονικές αποστάσεις μειώνονται, το περιβάλλον και η προστασία του μπαίνουν ψηλά στην ατζέντα. Ωστόσο, έχουμε ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των πολιτών. Χρειάζεται σίγουρα ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια. Γι αυτό και συνεχίζουμε στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2007-2013) προκειμένου να ολοκληρωθούν οι παρεμβάσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει και να ακολουθήσουν και άλλες. Η εμπειρία των προηγούμενων ετών, ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης, ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, η υποστήριξη από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία, η συμβολή της ελληνικής κυβέρνησης, όλα δημιουργούν προοπτικές για αναβαθμισμένες και ποιοτικές μεταφορές και στη χώρα μας. Αξιοποιούμε την ευρωπαϊκή εμπειρία θέτοντας το Περιβάλλον, την Ανάπτυξη και κυρίως τον Πολίτη, στο επίκεντρο των προσπαθειών μας. Προχωρούμε έχοντας δημιουργήσει στέρεες βάσεις. Θέλουμε να πετύχουμε και θα πετύχουμε. Για μια πιο ευρωπαϊκή, πιο σύγχρονη Ελλάδα. Κωστής Χατζηδάκης Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών 5
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γ ΚΠΣ: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2000-2006 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ, ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ, ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ» (ΣΑΑΣ) Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Σιδηρόδρομοι, Αεροδρόμια, Αστικές Συγκοινωνίες» είναι ένα από τα 11 τομεακά και 13 περιφερειακά προγράμματα από τα οποία δομείται το Τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και παρεμβαίνει στους τομείς των σιδηροδρομικών μεταφορών, των αστικών συγκοινωνιών, των αεροπορικών μεταφορών και της οδικής ασφάλειας. Οι στόχοι του προγράμματος συνάδουν απόλυτα με τους γενικότερους στόχους στρατηγικής ανάπτυξης των μεταφορών στη χώρα: - η επέκταση και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφορών στην Ελλάδα - η ανάπτυξη των διεθνών, και ιδιαίτερα των διαβαλκανικών διασυνδέσεων της χώρας - η επέκταση των εσωτερικών διασυνδέσεων για την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης και της οικονομικής συνοχής - η βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας - η βελτίωση των αστικών μέσων μαζικής μεταφοράς - η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας των δικτύων μεταφορών - η μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και η εξοικονόμηση ενέργειας. ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΣΑΑΣ», με κύρια χαρακτηριστικά την ενιαία σύλληψη στόχων και στρατηγικής, τον κεντρικό σχεδιασμό, τη διαχείριση και την αποκεντρωμένη υλοποίηση, αποτελείται από έξι Άξονες Προτεραιότητας: 6 1.Αναδιοργάνωση του ΟΣΕ με στόχο τον εκσυγχρονισμό και τη μετεξέλιξή του σε βιώσιμη και ανταγωνιστική επιχείρηση παροχής σιδηροδρομικού έργου. 2.Αναβάθμιση του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνα Θεσσαλονίκη Ειδομένη καθώς και του περιφερειακού δικτύου με στόχο την αναβάθμιση της γραμμής σε άξονα υψηλών ταχυτήτων, ώστε ο σιδηρόδρομος να μπορεί να ανταγωνιστεί επιτυχώς τα άλλα μέσα μεταφοράς της χώρας. 3.Ανάπτυξη του προαστιακού σιδηροδρόμου με στόχο τη βελτίωση και ολοκλήρωση των προαστιακών μετακινήσεων προς το αεροδρόμιο των Σπάτων και τους γειτονικούς νομούς της Αττικής, καθώς και τη συμβολή στη δημιουργία δικτύου μεταφορών διασυνδεδεμένου με τα υπόλοιπα μέσα της Αττικής (μετρό, τραμ κ.λπ.). 4.Ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας με στόχο την ανάπτυξη και βελτίωση του δικτύου των μέσων σταθερής τροχιάς (τραμ, ηλεκτρικός σιδηρόδρομος, τρόλεϊ), τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και του στόλου των λεωφορείων, τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών αστικής μετακίνησης και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των μέσων μαζικής μεταφοράς. Περιλαμβάνει επίσης δράσεις για την προώθηση της οδικής ασφάλειας. 5.Επέκταση και εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων των αεροδρομίων Ηρακλείου και Θεσσαλονίκης με στόχο τη βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης καθώς και συγκεκριμένων περιφερειακών αεροδρομίων. 6.Δράσεις τεχνικής βοήθειας για την αποτελεσματική εφαρμογή των παρεμβάσεων του Προγράμματος και μελέτες προετοιμασίας Δ προγραμματικής περιόδου.
ΚΥΡΙΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΣΑΑΣ», αναθεωρημένου συνολικού κόστους 2.410 εκ. ευρώ για την περίοδο 2000-2008, χρηματοδοτείται κατά 53% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατανέμεται στις επιμέρους παρεμβάσεις ως εξής: - σιδηροδρομικά 1.500 εκ. ευρώ (62%) - αεροδρόμια 207 εκ. ευρώ (9%) - αστικές συγκοινωνίες και οδική ασφάλεια 680 εκ. ευρώ (28%) - τεχνική βοήθεια και προετοιμασία της Δ Προγραμματικής Περιόδου 22 εκ. ευρώ (1%) Συμπληρωματικά των ανωτέρω δράσεων του Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΣΑΑΣ», το Ταμείο Συνοχής συγχρηματοδοτεί 8 σιδηροδρομικά έργα που εντάσσονται στα διευρωπαϊκά δίκτυα (TEN-T), συνολικού προϋπολογισμού 1.310 εκ. ευρώ, με 50% κοινοτική συμμετοχή. Πρόκειται για : - Τμήμα Ευαγγελισμός Λεπτοκαρυά του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, νέα διπλή σιδηροδρομική γραμμή μήκους 35 χλμ. - Τμήμα Θριάσιο-Ελευσίνα-Κόρινθος-Κιάτο- Αίγιο, του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνα-Πάτρα, νέα διπλή σιδηροδρομική γραμμή μήκους 170 χλμ. - Εμπορευματικό Κέντρο Θριασίου Πεδίου, εκτάσεως 2.000 στρεμμάτων και νέα σιδηροδρομική γραμμή σύνδεσης με το Λιμένα Ικονίου, μήκους 17 χλμ. - Ολοκλήρωση της ηλεκτροκίνησης στο σιδηροδρομικό άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, μήκους 520 χλμ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ε.Π. ΣΑΑΣ Τίτλος Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π.) ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ, ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ, ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ (ΣΑΑΣ) Διάρκεια 1-1-2000 έως 31-12-2006 Προσθεσμία Αποπληρωμής & Ολοκλήρωση Δράσεων 31-12-2008 Κράτος - Μέλος Ελληνική Δημοκρατία Τύπος Τομεακό, Τομέας Μεταφορών Εθνική Αρχή Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών Προϋπολογισμός ΕΠ ΣΑΑΣ 2.411 εκ. ευρώ Δημόσια Δαπάνη 2.411 εκ. ευρώ Χρηματοδότηση Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) 1.294 εκ. ευρώ Εθνική Συμμετοχή 1.117 εκ. ευρώ Προϋπολογισμός Εργων ΤΣ 1.318 εκ. ευρώ Χρηματοδότηση Ταμείου Συνοχής 659 εκ. ευρώ Εθνική Συμμετοχή 659 εκ. ευρώ ΠΡΟΟΔΟΣ Ε.Π. ΣΑΑΣ 31/12/2007 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙ- ΠΡΟΤΕ- ΣΘΕΙΣΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΔΑΠΑΝΗ 1 59.857.817 2 974.151.515 3 466.278.706 4 681.533.348 5 207.000.000 6 21.888.537 ΣΥΝΟΛΑ 2.410.709.923 ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ 28.747.266 928.947.367 464.089.512 558.443.520 207.000.000 13.470.780 2.200.698.444 % ΝΟΜ ΔΕΣΜ / ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 48,0% 95,4% 99,5% 81,9% 100,0% 61,5% 91,3% ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ 16.350,027 27,3% 610.421.126 62,7% 348.633.424 74,8% 514.247.926 75,5% 193.209.347 93,3% 9.206.366 42,1% 1.692.068.216 70,2% % ΔΑΠΑΝΕΣ/ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΠΡΟΟΔΟΣ ΤΑΜΕΙΟΥ ΣΥΝΟΧΗΣ 31/12/2007 ΕΡΓΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ - ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ ΘΡΙΑΣΙΟ - ΕΛΕΥΣΙΝΑ - ΚΟΡΙΝΘΟΣ KAKIA ΣΚΑΛΑ ΚΟΡΙΝΘΟΣ-ΚΙΑΤΟ ΚΙΑΤΟ-ΑΙΓΙΟ ΘΡΙΑΣΙΟ ΠΕΔΙΟ ΙΚΟΝΙΟ-ΘΡΙΑΣΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΙΚΗ Β ΦΑΣΗ ΣΥΝΟΛΑ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙ- ΣΘΕΙΣΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ 105.000.000 165.000.000 92.000.000 99.800.000 480.000.000 180.759.998 143.000.000 52.000.000 1.317.559.998 ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ 93.323.469 165.000.000 91.292.272 99.800.000 458.302.280 180.759.998 141.850.000 52.000.000 1.282.328.020 % ΝΟΜ ΔΕΣΜ / ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 88,9% 100,0% 99,2% 100,0% 95,5% 100,0% 99,2% 100,0% 97,3% ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ 92.580.869 165.000.000 87.783.656 99.800.000 118.566.910 138.512.539 86.333.156 13.384.066 801.961.194 % ΔΑΠΑΝΕΣ/ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 88,2% 100,0% 95,4% 100,0% 24,7 76,6 60,4% 25,7 60,9% 7
Σιδηροδρομικός Αξονας Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Σύνορα ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΑΘΗΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ολοκλήρωση ηλεκτροκινούμενης διπλής γραμμής υψηλών ταχυτήτων μήκους 520 χλμ., εξοπλισμένης με σύγχρονα συστήματα σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και φωνητικής επικοινωνίας. Οι μέγιστες ταχύτητες της εν λόγω γραμμής θα είναι, μετά το πέρας των έργων, της τάξης των 200 χλμ./ώρα, μειώνοντας το χρόνο διαδρομής από 5:30 σε 3:30 ώρες. Τμήμα Συγκοινωνιακό Κέντρο Αχαρνών Τιθορέα Έργα αναβάθμισης της γραμμής, σε μήκος 193 χλμ. περίπου και βελτίωσης της ασφάλειας της κυκλοφορίας με την κατασκευή παραλλαγών γραμμής, ανισόπεδων διαβάσεων, σιδηροδρομικών σταθμών και παράλληλου οδικού δικτύου. Τα έργα ολοκληρώνονται εντός του 2008. Τμήμα Τιθορέα Δομοκός Νέα διπλή γραμμή μήκους 107 περίπου χλμ., μέγιστης ταχύτητας 200 χλμ./ώρα. Περιλαμβάνονται σήραγγες, γέφυρες, ανισόπεδες διασταυρώσεις οδών, καθώς και νέοι σιδηροδρομικοί σταθμοί. Τα έργα βρίσκονται σε φάση κατασκευής και ολοκληρώνονται το 2014, στα πλαίσια της επόμενης προγραμματικής περιόδου. 8
Τμήμα Δομοκός Θεσσαλονίκη Έργα αναβάθμισης της γραμμής, σε μήκος 150 χλμ. περίπου και βελτίωσης της ασφάλειας της κυκλοφορίας με την κατασκευή παραλλαγών γραμμής, ανισόπεδων διαβάσεων, σιδηροδρομικών σταθμών και παράλληλου οδικού δικτύου. Τα έργα ολοκληρώνονται εντός του 2008. ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΠΑΤΡΑ - ΑΘΗΝΑ Κατασκευή νέας διπλής ηλεκτροκινούμενης γραμμής κανονικού εύρους σε μήκος 215 χλμ. περίπου, εξοπλισμένης με σύγχρονα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης. Οι μέγιστες ταχύτητες της γραμμής θα είναι, μετά το πέρας των έργων, της τάξης των 160-200 χλμ./ώρα, μειώνοντας το χρόνο διαδρομής από 3:25 σε 2:20 ώρες έως το 2010 και σε 2:00 ώρες έως το 2015. Τμήμα Συγκοινωνιακό Κέντρο Αχαρνών Κιάτο Κατασκευή νέας διπλής σηματοδοτούμενης και ηλεκτροκινούμενης σιδηροδρομικής γραμμής κανονικού εύρους, μήκους 104 χλμ. περίπου. Περιλαμβάνει σήραγγες, γέφυρες, ανισόπεδες διαβάσεις και 10 νέους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Τα έργα έχουν ολοκληρωθεί. 9
Σιδηροδρομικός Αξονας Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Σύνορα Τμήμα Κιάτο Αίγιο Κατασκευή νέας διπλής σηματοδοτούμενης και ηλεκτροκινούμενης σιδηροδρομικής γραμμής κανονικού εύρους, μήκους 70 χλμ. περίπου. Περιλαμβάνει σήραγγες, γέφυρες, ανισόπεδες διαβάσεις, 4 νέους σιδηροδρομικούς σταθμούς και 6 στάσεις. Τα έργα βρίσκονται σε φάση κατασκευής και ολοκληρώνονται το 2010. ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΘΡΙΑΣΙΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΗ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΛΙΜΕΝΑ ΙΚΟΝΙΟΥ Το συγκρότημα περιλαμβάνει σταθμό διαλογής, εμπορικό σταθμό, τελωνεία, αποθήκες και άλλες εγκαταστάσεις και θα έχει απευθείας σύνδεση με τους κύριους σιδηροδρομικούς, αλλά και οδικούς άξονες της χώρας. Περιλαμβάνεται επίσης η κατασκευή μονής σιδηροδρομικής γραμμής συνολικού μήκους 17 χλμ. περίπου, με σήραγγες, γέφυρες και ανισόπεδες διαβάσεις. Τα έργα βρίσκονται σε φάση κατασκευής και ολοκληρώνονται το 2009. 10
Οφέλη στον μετακινούμενο πολίτη Στα πλαίσια της «αναζωογόνησης» του Σιδηροδρομικού Δικτύου της χώρας έγκεινται στα σημεία: - Ανάπτυξη εσωτερικών διασυνδέσεων της χώρας με στόχο την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομική συνοχή - Βελτίωση των συνδέσεων με τις κεντρικές αγορές, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή στην επικράτεια της Ένωσης - Ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων της χώρας, προκειμένου να διευκολυνθούν οι μεταφορές από και πρός την υπόλοιπη Ευρώπη. - Αναβάθμιση της λειτουργίας και αξιοπιστίας του σιδηροδρόμου - Αύξηση της ταχύτητας - Κατασκευή εθνικών δικτύων με βάση τη διαλειτουργικότητα και την ασφάλεια των μεταφορών προκειμένου να αναδειχθεί η διευρωπαϊκή τους διάσταση - Μετατόπιση μεταφορικού έργου από το οδικό στο σιδηροδρομικό δίκτυο 11
Προαστιακός Σιδηρόδρομος Αττικής Ανάπτυξη του προαστιακού σιδηροδρομικού δικτύου Αττικής με τελικό στόχο την ακτινική διάρθρωση προς Δυτική Αττική, Κορινθία, Βόρεια Αττική, Βοιωτία, Εύβοια, καθώς και την υψηλής ταχύτητας σύνδεση με το νέο αεροδρόμιο της Αθήνας Ελ. Βενιζέλος. 12
Οφέλη για το μετακινούμενο πολίτη Ο προαστιακός σιδηρόδρομος αποτελεί πλέον βασικό κορμό των προαστιακών μετακινήσεων στην Αττική. Η ανάπτυξή του είναι συμβατή με την ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών και συνεισέφερε στα ακόλουθα: - Βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης μεταφορικής υπηρεσίας, καθώς οι επιβάτες θα μετακινούνται με ασφάλεια, ταχύτητα, άνεση και αξιοπιστία - Προώθηση των συνδυασμένων επιβατικών μεταφορών κατά τα Ευρωπαϊκά και Διεθνή πρότυπα (διασύνδεση με αεροδρόμιο, σταθμό υπεραστικών τρένων και αστικών συγκοινωνιών) - Διασύνδεση της περιφέρειας με το αστικό κέντρο των Αθηνών και διασφάλιση της περιβαλλοντικής ποιότητας - Εξυπηρέτηση των απαιτήσεων που προέκυψαν κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 με μακροπρόθεσμη κάλυψη των μονίμων αναγκών της χώρας - Δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε χώρους λειτουργίας και ανάπτυξης του σιδηροδρόμου - Νέες δυνατότητες ανάπτυξης για την περιφερειακή οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες - Προστασία της ποιότητας ζωής κάτω από τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται στην περιοχή των Μεσογείων με την κατασκευή και λειτουργία του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα στα Σπάτα Κατασκευή Νέας Σιδηροδρομικής Γραμμής Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών - Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος Κατασκευή έργων υποδομής, επιδομής, σηματοδότησης τηλεδιοίκησης και ηλεκτροκίνησης. Το έργο έχει ολοκληρωθεί. Αναβάθμιση Τμήματος Τρεις Γέφυρες ΣΚΑ Κατασκευή έργων υποδομής, επιδομής, σηματοδότησης τηλεδιοίκησης και ηλεκτροκίνησης σε νέο τετραπλό σιδηροδρομικό διάδρομο. Το έργο βρίσκεται σε φάση κατασκευής και αναμένεται να ολοκληρωθεί στην επόμενη προγραμματική περίοδο. Τμήμα Πειραιάς Τρεις Γέφυρες Σε πρώτη φάση περιλαμβάνει έργα αναβάθμισης της υφιστάμενης υποδομής και επιδομής, έργα σηματοδότησης και ηλεκτροκίνησης. Σε δεύτερη φάση, περιλαμβάνει την κατασκευή νέου ενιαίου Επιβατικού Σταθμού Αθηνών, νέου ηλεκτροαμαξοστασίου στο Ρέντη και ανισόπεδες διαβάσεις. Το έργο βρίσκεται σε φάση κατασκευής και η Α φάση ολοκληρώνεται το 2009. 13
ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ Αερολιμένας Θεσσαλονίκης Μακεδονία Επέκταση του υπάρχοντος διαδρόμου 10-28 κατά 1.000 μ., εκ των οποίων τα 700 μ. μέσα στη θάλασσα. Κατασκευάζεται η επέκταση του διαδρόμου προς τη θάλασσα, ενώ έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του νέου παράλληλου τροχιοδρόμου στον υπάρχοντα διάδρομο 10-28. Το έργο ολοκληρώνεται το 2011, στα πλαίσια της επόμενης προγραμματικής περιόδου. Αερολιμένας Ηρακλείου Ν. Καζαντζάκης Επέκταση του υφιστάμενου κτιρίου αεροσταθμού (κατασκευή νέων κτιρίων αφίξεων και αναχωρήσεων) κατά 19.000 τ.μ., καθώς και διαμόρφωση του άμεσου προς το κτίριο περιβάλλοντος χώρου. Το έργο έχει ολοκληρωθεί. Περιφερειακά Αεροδρόμια Εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων/υποδομών (δάπεδα στάθμευσης αεροσκαφών, τροχιόδρομοι, περιβάλλοντες χώροι, κτίρια αεροσταθμών) των περιφερειακών αεροδρομίων Καστοριάς, Ακτίου, Ρόδου, Ζακύνθου, Χανίων, Καλύμνου, Ν. Αγχιάλου, Σητείας, Ικαρίας και Σάμου. Τα περισσότερα έργα έχουν ήδη ολοκληρωθεί και τεθεί σε λειτουργία. Οφέλη για το μετακινούμενο πολίτη Η επέκταση της μεταφορικής ικανότητας των αερολιμένων συνέβαλε στην καλύτερη διαχείριση της αεροπορικής κίνησης και στη βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης στους επιβάτες. Αυτό μεταφράζεται σε μείωση των καθυστερήσεων των πτήσεων, μείωση του λειτουργικού κόστους των αεροπορικών εταιρειών και σε εξοικονόμηση καυσίμων. Επιπλέον, συμβάλλει και στα ακόλουθα σημεία: - Βελτίωση της σύνδεσης της χώρας με τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και με την υπόλοιπη Ευρώπη - Αναβάθμιση του αεροδρομίου «Μακεδονία» και σταδιακή ανάδειξή του σε κόμβο αερομεταφορών, με την απόκτηση δυνατότητας εξυπηρέτησης και υπερατλαντικών πτήσεων χωρίς ενδιάμεσο σταθμό - Αύξηση της ετήσιας επιβατικής κίνησης του αεροδρομίου «Ν. Καζαντζάκης» από 4 σε 6,5 εκατομμύρια επιβάτες 14
15
Αστικές Συγκοινωνίες Αττικής και Οδική Ασφάλεια ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΤΡΑΜ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Κατασκευή δύο γραμμών σύγχρονου τροχιοδρόμου στην Αθήνα, οι οποίες συνδέουν το κέντρο με τις περιοχές του Ν. Φαλήρου και της Βούλας. Σκοπός του έργου είναι να αποτελέσει μαζί με το μετρό και τον προαστιακό σιδηρόδρομο, τη ραχοκοκαλιά του συστήματος συνδυασμένων αστικών μεταφορών στην πρωτεύουσα. Το έργο έχει ολοκληρωθεί και αποδοθεί σε κυκλοφορία. ΗΣΑΠ Ανάπλαση και εκσυγχρονισμός 22 σταθμών των ΗΣΑΠ για την αισθητική και λειτουργική αναβάθμισή τους και τη βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης. Εγκατάσταση κλιματισμού σε συρμούς των ΗΣΑΠ Κατασκευή και λειτουργία Κέντρου Ελέγχου κυκλοφορίας στους ΗΣΑΠ Τα έργα έχουν ολοκληρωθεί. Επίκειται επίσης η έναρξη του έργου ανακαίνισης της επιδομής της γραμμής των ΗΣΑΠ από την Κηφισιά έως το Νέο Φάληρο. Ανανέωση στόλου ΕΘΕΛ και ΗΛΠΑΠ Περιλαμβάνεται η προμήθεια 924 νέων λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (EURO III, EURO IV, EURO V), εκ των οποίων τα 321 κινούνται με φυσικό αέριο. Έχουν παραληφθεί και βρίσκονται σε κυκλοφορία 404 λεωφορεία, υπογράφεται άμεσα η σύμβαση για προμήθεια 320 λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (EURO IV) ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για 200 λεωφορεία φυσικού αερίου. Επίσης έχει ολοκληρωθεί η προμήθεια 51 αρθρωτών τρόλεϊ μήκους 18 μέτρων και 91 τυπικών τρόλεϊ μήκους 12 μέτρων, εξελιγμένης τεχνολογίας. Τα οχήματα βρίσκονται σε κυκλοφορία. 16
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΩΝ ΑΜΑΞΟΣΤΑΣΙΩΝ ΕΘΕΛ ΚΑΙ ΗΛΠΑΠ Κατασκευάζεται και βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης νέο αμαξοστάσιο του ΗΛΠΑΠ στην περιοχή του Ρουφ. Επίκειται η έναρξη κατασκευής νέου αμαξοστασίου της ΕΘΕΛ στην Ανθούσα Βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες έκδοσης των απαιτούμενων αδειών για το αμαξοστάσιο ΕΘΕΛ στα Λιόσια. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ Το έργο έχει ως σκοπό την εκπόνηση ενός προγράμματος αναπτυξιακών μελετών με στόχο τη σύνταξη μεσομακροπρόθεσμου Γενικού Σχεδίου Ανάπτυξης των Μεταφορών της Αττικής. Το πρόγραμμα μελετών περιλαμβάνει τη διεξαγωγή ερευνών και μετρήσεων για τον προσδιορισμό του μεγέθους και των χαρακτηριστικών της ζήτησης μετακινήσεων στην Αττική, τον αναλυτικό προσδιορισμό των συγκοινωνιακών αναγκών για διάφορους χρονικούς ορίζοντες, την αξιολόγηση του προσφερόμενου μεταφορικού έργου και την εκπόνηση Γενικού Σχεδίου Ανάπτυξης των Μεταφορών. Το έργο βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης 17
Αστικές Συγκοινωνίες Αττικής και Οδική Ασφάλεια ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΟΜΙΣΤΡΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΟΜΙΛΟΥ ΟΑΣΑ Προβλέπεται η χρησιμοποίηση απλού ή πολλαπλού «Έξυπνου Εισιτηρίου» (αντί για χάρτινο εισιτήριο) και «Έξυπνης Κάρτας» (αντί για χάρτινη κάρτα με κουπόνι), τα οποία θα διατίθενται στο επιβατικό κοινό με το ισχύον σύστημα διάθεσης εισιτηρίων. Η χρήση αυτών των «έξυπνων εισιτηρίων» συμβάλλει τόσο στον έλεγχο των επιβατών όσο και στην αποτύπωση της επιβατικής κίνησης. Ο διαγωνισμός βρίσκεται σε εξέλιξη και το έργο θα αποτελέσει έργο γέφυρα με την επόμενη προγραμματική περίοδο. ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΟΜΙΛΟΥ ΟΑΣΑ Αντικείμενο του έργου είναι η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος εποπτείας των οχημάτων των ΕΘΕΛ και ΗΛΠΑΠ και η δυναμική πληροφόρηση των επιβατών στις στάσεις. Ο διαγωνισμός βρίσκεται σε εξέλιξη και το έργο θα αποτελέσει έργο γέφυρα με την επόμενη προγραμματική περίοδο. ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Κατασκευή και εξοπλισμός κέντρων εκπαίδευσης και εξέτασης υποψηφίων και τακτικών οδηγών, με στόχο τον εξορθολογισμό της εξεταστικής διαδικασίας, τη βελτίωση της οδηγικής ικανότητας και την ευαισθητοποίηση των χρηστών του οδικού δικτύου σε θέματα οδικής ασφάλειας. Η λειτουργία των κέντρων αυτών εντάσσεται στο πλαίσιο μιας γενικότερης πολιτικής του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών με στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Κατασκευάζονται τα έργα σε 4 Νομαρχίες (Ιωάννινα, Καβάλα, Σέρρες και Πέλλα), ενώ αναμένεται να ξεκινήσουν σε ακόμη 2 (Θεσσαλονίκη, Δράμα). 18
Οφέλη για το μετακινούμενο πολίτη Η νέα προσέγγιση των αστικών μεταφορών προσπαθεί να ενσωματώσει τον εκσυγχρονισμό στη μετακίνηση με μαζικές μεταφορές με τον εξορθολογισμό στη χρήση των εναλλακτικών μέσων μεταφοράς, συμβάλλοντας στα ακόλουθα: - Μείωση του κόστους μετακίνησης και εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς και μείωση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων - Βελτίωση των συνθηκών μαζικής μεταφοράς, αύξηση της διαθεσιμότητας και διευκόλυνση της προσπέλασης στα μέσα αυτά - Εκσυγχρονισμό και μερική αναβάθμιση του τρόπου ζωής στα μεγάλα αστικά κέντρα και στη βελτίωση της εικόνας τους. - Βελτίωση της αποτελεσματικότητας των συγκοινωνιακών φορέων. - Δυνατότητα ανακατανομής του αστικού χώρου προς όφελος του πολίτη και του μετακινούμενου. Τα οφέλη από τις δράσεις οδικής ασφάλειας είναι προφανή και περιλαμβάνουν: - Βελτίωση των συνθηκών εκπαίδευσης των υποψηφίων οδηγών - Βελτίωση του αντιληπτού επιπέδου οδικής ασφάλειας - Μείωση των ατυχημάτων στους δρόμους και κυρίως των θανατηφόρων. 19
Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφορας 2007-2013 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Η αναπτυξιακή στρατηγική του τομέα Μεταφορών στην περίοδο 2007-2013, υλοποιείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας» και τα έργα μεταφορών που περιλαμβάνονται στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), με βάση τρεις κύριους στρατηγικούς στόχους: 1. Τη βελτίωση της προσβασιμότητας των περιφερειών της χώρας, με την ανάπτυξη των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών, κατά προτεραιότητα, αλλά και με την ανάπτυξη των μεταφορικών υποδομών, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο 2. Τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών μετακίνησης, τη μείωση του χρόνου και του κόστους των μετακινήσεων, τη βελτίωση της ασφάλειας των μεταφορών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του συστήματος μεταφορών, με την αύξηση της συνολικής προστιθέμενης αξίας του συστήματος 3. Την προστασία του περιβάλλοντος, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και, γενικότερα, την επίτευξη των πιο πάνω στόχων με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αειφορία του συστήματος μεταφορών Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή υλοποίηση της στρατηγικής αυτής αποτελεί η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών, που θα προωθεί τη συμπληρωματικότητα και τη συνεργασία των μεταφορικών μέσων και η συμπλήρωση των ασυνεχειών των δικτύων μεταφορών που υπάρχουν τώρα. Έτσι, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών: 20 - ολοκληρώνεται το βασικό σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας (ο άξονας Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Ειδομένη/Προμαχώνας ΠΑΘΕ/Π) και συμπληρώνεται με τη δημιουργία εμπορευματικών κέντρων και των συνδέσεών τους με το σιδηροδρομικό δίκτυο για την ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών - αναβαθμίζονται οι υποδομές των αεροδρομίων και τα συστήματα ελέγχου επιβατών και ελέγχου αεροναυτιλίας, για την αύξηση της ασφάλειας των μεταφορών και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών - βελτιώνεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών των αστικών μέσων μαζικών μεταφορών, με την αγορά σύγχρονου τροχαίου υλικού, την επέκταση των δικτύων σταθερής τροχιάς, την ανάπτυξη των προαστιακών μέσων και τη συνολική ρύθμιση της κυκλοφορίας, ώστε να δίνεται προτεραιότητα στην κίνηση των μαζικών μέσων - αναβαθμίζονται η οδική ασφάλεια και η ασφάλεια των μεταφορών, γενικότερα, με τον εκσυγχρονισμό του συστήματος εκπαίδευσης των οδηγών και την εγκατάσταση νέων τεχνολογιών για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας των τρένων και της κυκλοφορίας των αστικών μέσων μαζικών μεταφορών. Οι δράσεις ανάπτυξης των μεταφορών που περιλαμβάνονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας» και στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), βρίσκονται σε άμεση συνάφεια με όλες τις Ευρωπαϊκές στρατηγικές και κατευθύνσεις (τη Στρατηγική της Λισαβόνας, τις Κοινοτικές Στρατηγικές Κατευθύνσεις για την Πολιτική της Συνοχής 2007-2013, τις Ολοκληρωμένες Κατευθυντήριες Γραμμές για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Μεταφορών), αλλά και τις εθνικές πολιτικές και προτεραιότητες (το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013 και το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων).
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ο συνολικός προϋπολογισμός των ενταγμένων, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας» 2007-2013, δράσεων του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών ανέρχεται στο ποσό των 2 δισ. ευρώ συνολική δημόσια δαπάνη (εθνικοί και κοινοτικοί πόροι). Η κατανομή του κονδυλίου αυτού αντανακλά τις ανειλημμένες (από προηγούμενες προγραμματικές περιόδους) υποχρεώσεις της χώρας για την ολοκλήρωση των Διευρωπαϊκών Δικτύων Σιδηροδρομικών Μεταφορών (Άξονας ΠΑΘΕ/Π) και τη βελτίωση των αστικών και αεροπορικών μεταφορών (Αττική και Θεσσαλονίκη). Πέραν του ανωτέρω κονδυλίου, πόροι για την ανάπτυξη των μέσων μαζικών μεταφορών θα διατεθούν και από τα ΠΕΠ, με τα μεγαλύτερα ποσά (430 εκ. ευρώ περίπου) να προέρχονται από το ΠΕΠ Αττικής 2007-2013. Οι κυριότερες προγραμματιζόμενες δράσεις στην Αττική περιλαμβάνουν την επέκταση του προαστιακού σιδηροδρόμου προς Λαύριο, την επέκταση του δικτύου του Τραμ προς Πειραιά καθώς και βελτιώσεις και επεκτάσεις στο δίκτυο του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου (ΗΣΑΠ). Στο ΠΕΠ Μακεδονίας-Θράκης, όπως και στο ΠΕΠ Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας και Ηπείρου, έχουν, κυρίως, προταθεί έργα ολοκλήρωσης του σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕΠ καθώς και λοιπά έργα ανάπτυξης των σιδηροδρομικών και εμπορευματικών μεταφορών. H υλοποίηση των έργων συναρτάται με την πορεία ωρίμανσης τους και τη δυνατότητα των περιφερειακών προγραμμάτων να τα χρηματοδοτήσουν. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΠΟΛΙΤΗ Η στρατηγική και οι προγραμματιζόμενες δράσεις που αναπτύχθηκαν ανωτέρω, τελικό σκοπό έχουν τη βελτίωση των παρεχόμενων μεταφορικών υπηρεσιών προς τον πολίτη. Σχεδιάζονται και αναπτύσσονται στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής και εθνικής πολιτικής για τις μεταφορές, αλλά ο τελικός τους στόχος είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του πολίτη. Έτσι, τα αναμενόμενα, από αυτές, οφέλη περιλαμβάνουν: - Αναβάθμιση της λειτουργίας και αξιοπιστίας του σιδηροδρόμου - Αύξηση της ταχύτητας και μείωση των χρόνων ταξιδίου - Ανάπτυξη των εσωτερικών και διεθνών σιδηροδρομικών συνδέσεων της χώρας με στόχο την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομική συνοχή - Μετατόπιση μεταφορικού έργου από το οδικό στο σιδηροδρομικό δίκτυο με την προώθηση των συνδυασμένων μετα φορών, ειδικά σε λιμένες και αερολιμένες - Βελτίωση της προσβασιμότητας της πρωτεύουσας από τις δορυφορικές της πόλεις και διασφάλιση της περιβαλλοντικής ποιότητας, με χρήση του κατασκευαζόμενου δικτύου προαστιακού σιδηροδρόμου - Προώθηση, κατά τα διεθνή πρότυπα, των συνδυασμένων επιβατικών μεταφορών στα μεγάλα αστικά κέντρα (διασύνδεση αεροδρομίου, σταθμού υπεραστικών τρένων και δικτύου αστικών συγκοινωνιών) - Βελτίωση των συνθηκών μαζικής μεταφοράς, αύξηση της διαθεσιμότητας και εξασφάλιση της προσβασιμότητάς τους από ευπαθείς ομάδες και ΑμΕΑ - Μείωση της συμφόρησης στα αστικά δίκτυα και βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος - Αύξηση της αποτελεσματικότητας των συγκοινωνιακών φορέων - Βελτίωση της αεροπορικής σύνδεσης της χώρας με τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ και την υπόλοιπη Ευρώπη - Αναβάθμιση του επιπέδου εξυπηρέτησης επιβατών των ελληνικών αεροδρομίων και μείωση των καθυστερήσεων των πτήσεων - Ενίσχυση της ασφάλειας των μεταφορών - Μείωση των περιβαλλοντικών και ενεργειακών επιπτώσεων της λειτουργίας των δικτύων μεταφορών - Νέες δυνατότητες ανάπτυξης για την περιφερειακή οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες 21
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2000-2006 «Σιδηρόδρομοι, Αεροδρόμια, Αστικές Συγκοινωνίες» συστάθηκε το 2001 και υπάγεται στο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών. Σκοπός της είναι η εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της κανονικότητας της διαχείρισης και εφαρμογής του επιχειρησιακού προγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό διασφαλίζει τη συμβατότητα των πράξεων που εντάσσονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα προς το Εθνικό και Κοινοτικό Δίκαιο, παρέχοντας με συνεργασία κάθε δυνατή υποστήριξη στους Τελικούς Δικαιούχους. Σε συνεργασία με τη διαχειριστική αρχή του ΚΠΣ σχεδιάζει, προγραμματίζει, αξιολογεί, παρακολουθεί και ελέγχει την υλοποίηση του προγράμματος. Στα πλαίσια της προγραμματικής περιόδου 2007-2013, η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2000-2006 «Σιδηρόδρομοι, Αεροδρόμια, Αστικές Συγκοινωνίες» μετασχηματίζεται σε Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή (Ν. 3614/07) Μεταφορών και αναλαμβάνει υπευθυνότητα για τις δράσεις, αρμοδιότητας Υπουργείου Μεταφορών & Επικοινωνιών, που εμπίπτουν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2007-2013 «Ενίσχυση Προσπελασιμότητας». Για τις δράσεις, αρμοδιότητας Υπουργείου Μεταφορών & Επικοινωνιών, που ανήκουν στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα 2007-2013, η Ειδική Υπηρεσία, υπό τη νέα της διαμόρφωση, αναλαμβάνει καθήκοντα ενδιάμεσου φορέα διαχείρισης, ενώ παράλληλα αναλαμβάνει αρμοδιότητες στρατηγικού σχεδιασμού και συντονισμού της εφαρμογής των πράξεων του ίδιου Υπουργείου, καθώς και καθήκοντα διαχείρισης του αναπτυξιακού προγράμματός του. 22
ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ευρωπαϊκή Ένωση www.europa.eu Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) Το ΕΤΠΑ συμβάλλει στην άμβλυνση των ανισοτήτων που εμφανίζονται στην ανάπτυξη και το βιοτικό επίπεδο μεταξύ των διαφόρων περιφερειών, καθώς και στη μείωση της καθυστέρησης των λιγότερο ευνοημένων περιφερειών. Συμβάλλει επίσης στη διόρθωση των κυριοτέρων περιφερειακών ανισοτήτων στην Κοινότητα, με την ανάπτυξη και τη διαρθρωτική προσαρμογή των αναπτυξιακά καθυστερημένων περιφερειών, καθώς και την κοινωνικοοικονομική ανασυγκρότηση των περιφερειών αυτών. Ταμείο Συνοχής Το Ταμείο Συνοχής συμβάλλει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής της Κοινότητας. Χρηματοδοτεί σχέδια που σχετίζονται με το περιβάλλον και τις μεταφορές στα κράτη μέλη στα οποία το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό προϊόν (ΑΕΠ) είναι χαμηλότερο από το 90% του κοινοτικού μέσου όρου. Διαχειριστική Αρχή του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών) Η Διαχειριστική Αρχή του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης έχει τη συνολική ευθύνη του προγραμματισμού και της εφαρμογής του. Ιδιαίτερα επιδιώκει την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της νομιμότητας της διαχείρισης και της εφαρμογής του ΚΠΣ, καθώς και το συντονισμό του προγραμματισμού και της εφαρμογής τόσο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων όσο και των Διαχειριστικών τους Αρχών. Η Διαχειριστική Αρχή του ΚΠΣ εκπροσωπεί τη χώρα έναντι της Επιτροπής. Αρχή Πληρωμής Η Αρχή Πληρωμής αποσκοπεί στην εξασφάλιση των χρηματοδοτικών ροών από τα διαρθρωτικά ταμεία για τα επιχειρησιακά προγράμματα του ΚΠΣ. Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών (ΥΜΕ) www.yme.gov.gr Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΣΑΑΣ» Αποστολή της Επιτροπής Παρακολούθησης είναι η παρακολούθηση της αποτελεσματικής και ορθής εφαρμογής του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Σιδηρόδρομοι, Αεροδρόμια, Αστικές Συγκοινωνίες». Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής έχει, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες αρμοδιότητες: επιβεβαιώνει ή προσαρμόζει το συμπλήρωμα προγραμματισμού, εξετάζει και εγκρίνει τα κριτήρια επιλογής των πράξεων που χρηματοδοτούνται βάσει εκάστου μέτρου, αξιολογεί τακτικά τις εξελίξεις και την πρόοδο του προγράμματος, εξετάζει τα αποτελέσματα της εφαρμογής, εγκρίνει την ετήσια και την τελική έκθεση εκτέλεσης πριν την αποστολή τους στην Επιτροπή. ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΕΛΙΚΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ - ΟΣΕ A.E. www.ose.gr - ΕΡΓΟΣΕ A.E. www.ergose.gr - ΤΡΑΙΝΟΣΕ A.E. - ΕΔΙΣΥ Α.Ε. - ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. - ΟΑΣΑ A.E. www.oasa.gr - ΕΘΕΛ Α.Ε. www.ethel.gr - ΗΛΠΑΠ Α.Ε. www.ilpap.gr - ΗΣΑΠ Α.Ε. www.isap.gr - ΤΡΑΜ Α.Ε. www.tramsa.gr - ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΥΠΑ) www.hcaa.gr - ΥΠΕΧΩΔΕ / ΓΓΔΕ / ΕΙΔΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΕΥΔΕ) ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΝΟΤΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ www.yme.gr 23