Περίγραμμα Εισηγήσεων Τίτλος Μαθήματος: Παθήσεις μϋοσκελετικού συστήματος: πρόληψη - παρέμβαση - αποκατάσταση Κωδικός Μαθήματος: 734 Διάλεξη 1 Εισαγωγική στις 1. Εισαγωγή στις µυοσκελετικές παθήσεις Musculoskeletal µυοσκελετικές παθήσεις 2. Βασικά σύνδροµα υπέρχρησης σε αθλητές και µη diseases, overuse σύνδροµα αθλητές syndromes, elbow υπέρχρησης Α µέρος 3. Αίτια και επιπτώσεις της τενοντίτιδας, επικονδυλίτιδας της έσω και έξω πλευράς του αγκώνα 4. Μέτρα πρόληψης των συνδρόµων αυτών 5. Ειδικά προγράµµατα άσκησης που έχουν σαν στόχο την πρόληψη και την µείωση της συχνότητας επανεµφάνισης τους. Βιβλιογραφία: 1. Irvin R., Iversen D., Roy S. (1998) Sports Medicine- Prevention, assessment, management and rehabilitation of athletic injuries, Mosby co. Chapter, Rehabilitation following injury, pp:137-157 2. Zuluaga M., Briggs C., Carlisle J., McDonald V., McMeeken J., Nickson W., Oddy P., Wilson D. (2000) Sports Physiotherapy, applied science and practice. Chapter: Therapeutic exercise, pp:207-220 3. M. J. K. Bankes J. H. Jessop. (1998)Day-case simple extensor origin release for tennis elbow Arch Orthop Trauma Surg 117 : 250 251 4. Tippet S., Voight M. Functional progressions for sport rehabilitation. Chapter: Running activities, pp:83-89 5. Dietrich S. Hammer Stefan Rupp Stefan Ensslin Dieter Kohn Romain Seil (2000). Extracorporal shock wave therapy in patients with tennis elbow and painful heel Arch Orthop Trauma Surg, 120, 304 307. ιάλεξη 2 Xoνδροπάθεια της 1. Αίτια της χονδροπάθειας της επιγονατίδας Anterior Knee pain. επιγονατίδας (πρόληψη- 2. υνατότητες θεραπείας Patella disease παρέµβαση- αποκατάσταση) 3. Ανάπτυξη συντηρητικών προγραµµάτων αποκατάστασης. 1
Βιβλιογραφία: 1. Μάλλιου Π. (1996) Χονδροπάθεια επιγονατίδας. ιδακτορική διατριβή. ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, σελ 33-42 2. Cesarelli M., Bifulco P., Bracale M. (1999) Quadriceps muscles activation in anterior knee pain during isokinetic exercise. Medical Engineering and Physics, 21, 469-478. 3. Eburne J., Bannister G.(1996) The McConnell regimen versus isometric quadriceps exercises in the management of anterior knee pain. A randomised prospective controled trial. The knee, 3, 151-153. ιάλεξη 3 Παθήσεις του ώµου 1. Αίτια του συνδρόµου πρόσκρουσης Tendinitis, Rotator 2. Τενοντίτιδες στην ωµική ζώνη cuff syndrom, 3. Μέτρα πρόληψης Shoulder syndrom. 4. Σχεδιασµός συντηρητικών προγραμμάτων αποκατάστασης σε αθλητές και µη αθλητές. Βιβλιογραφία: 5. Irvin R., Iversen D., Roy S. (1998) Sports Medicine- Prevention, assessment, management and rehabilitation of athletic injuries, Mosby co. Chapter, Shoulder girdle injuries, pp:226-231. 6. Billi A, Catalucci A., Barile A., Masciocchi C. (1998). Joint impingement syndrome: clinical features. European Journal of Radiology, 27 (S39-S41). ιάλεξη 4 Κατάγµατα 1. Αίτια των καταγµάτων κόπωσης. Stress fracrure, κόπωσης-σύνδροµα 2. ιαγνωστικά µέσα και τρόποι θεραπείας ovderuse υπέρχρησης - Β µέρος 3. Ανάπτυξη της συντηρητικής αποκατάστασης των καταγµάτων κόπωσης syndrome, Osgood Schlatter 4. Κατάγµατα στην κνήµη, στην κλείδα στα µετατάρσια syndrome 5. Αίτια και επιπτώσεις της τενοντίτιδας του επιγονατιδικού, του Osgood Schlatter. 6. Μέτρα πρόληψης Ειδικά προγράµµατα άσκησης που έχουν σαν στόχο την πρόληψη και την µείωση της συχνότητας επανεµφάνισης τους. Βιβλιογραφία: 1. Fragniere B, Landry M, Siegrist O (2001) Stress fracture of the ulna in a professional tennis player using a double-handed backhand stroke. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc, april. 2. Roset-Llobet J, Salo-Orfila JM (1998) Sports related stress fracture of the clavicle: a case report. International Orthopaedics, 22:266-268. 3. Hirano A., Fukubayashi T., Ishii T., Ochiai N. (2002) Magnetic resonance imaging of Osgood-Schlatter disease: The course of the disease. Skeletal Radiology 4. Tippet S., Voight M. Functional progressions for sport rehabilitation. Chapter: Jump training, pp: 73-81. 5. Tippet S., Voight M. Functional progressions for sport rehabilitation. Chapter: Throwing activities, pp: 2
91-100 ιάλεξη 5 Αρθρίτιδα και άσκηση 1. Εισαγωγή στην αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα και ρευµατοειδή). Osteoarthritis, rheumatic diseases 2. Αρχές άσκησης σε άτοµα µε αρθρίτιδα. 3. Σχεδιασµός προγραµµάτων άσκησης για άτοµα µε αρθρίτιδα. Βιβλιογραφία: 1. Ekblom B, Nordemar R Rheumatoid arthritis, pp: 113-126. 2. Mueller LP, Mueller LA, Happ J, Kerschbaumer F (2000) Frozen shoulder: a sympathetic dystrophy? Arch Orthop Trauma Surg, 120:84-87. ιάλεξη 6 Οστεοπόρωση και 1. Εισαγωγή στην οστεοπόρωση Osteoporosis, άσκηση 2. Αρχές άσκησης σε άτοµα µε οστεοπόρωση exercise 3. Σχεδιασµός προγραµµάτων άσκησης για άτοµα µε οστεοπόρωση τύπου Ι και ΙΙ. Βιβλιογραφία: 1. Magnusson H, Linden C, Karlsson C, Obrant KJ, Karlsson MK (2001). Exercise may induce reversible low bone mass in unloaded and high bone mass in weight-loaded skeletal regions. Osteoporos Int, 12:950-955. 2. Iwamoto J, Takeda T, Ichimura S (2001). Effect of exercise training and detraining on bone mineral density in postmenopausal women with osteoporosis. J Orthop Sci, 6:128-132. ιάλεξη 7 Εισαγωγή στην 1. Ιστορική αναδροµή ανάλυσης βαδίσµατος Gait analysis, 2. Είδη ανάλυση βαδίσµατος introduction βαδίσµατος 3. Στόχοι ανάλυσης βαδίσµατος 4. Πεδία (παθήσεις-κακώσεις) εφαρµογής ανάλυσης βαδίσµατος. 5. Μέσα και µέθοδοι που χρησιµοποιούνται στην βαδίσµατος. Βιβλιογραφία: 1. Αγγελούσης Ν. (2003) Εισαγωγή στην βαδίσµατος. Σηµειώσεις Μεταπτυχιακού Προγράµµατος «Άσκηση και Ποιότητα Ζωής», σελ. 1-22. 2. Craik, R.L. & Oatis, C.A. (1995) Gait analysis: Theory 3. Perry, J. (1992) Gait analysis: normal and pathological function. NY: McGraw-Hill, Inc. 4. Schmidt, G.L.. (1990). Gait in rehabilitation. New York: Churchill Livingstone. 3
5. Whittle, M.W. (1996). Gait analysis: An introduction. 2 nd edition. Oxford: Butterworth-Heinemann. ιάλεξη 8 Κλινική αξιολόγηση 1. Τι είναι η κλινική αξιολόγηση του βαδίσµατος Clinical, του βαδίσµατος 2. Πως εφαρµόζεται observational, gait, 3. Φόρµα κλινικής αξιολόγησης analysis 4. Εγκυρότητα και αξιοπιστία της µεθόδου 5. Φάσεις του βαδίσµατος κατά την κλινική αξιολόγηση 6. Περιγραφή των φάσεων και συνήθεις διαταραχές Βιβλιογραφία: 1. Αγγελούσης Ν. (2003). Κλινική αξιολόγηση του βαδίσµατος. Σηµειώσεις Μεταπτυχιακού Προγράµµατος «Άσκηση και Ποιότητα Ζωής», σελ. 1-18. 2. Adams, J.M., & Perry, J. (1994). Gait Analysis: Clinical Application. In J. Rose & J.G. Gamble (Eds) Human Walking. 2nd ed. Baltimore, MA: Williams & Wilkins, p.p. 139-164. 3. Malouin, F. (1995). Observational Gait Analysis. In R.L. Craik & C.A. Oatis (Eds) Gait Analysis: Theory and Application. New York: Mosby, pp.112-124. ιάλεξη 9 Εργαστηριακή 1. Παράµετροι του χώρου στο βάδισµα Spatio-temporal 2. Χρονικές παράµετροι του βαδίσµατος gait parameters, βαδίσµατος - Χωροχρονικές 3. Χωρο-χρονικές παράµετροι measurement, παράµετροι 4. Συσχετισµός παραµέτρων evaluation 5. Μέθοδοι µέτρησης χωρο-χρονικών παραµέτρων 6. Κριτήρια επιλογής της καταλληλότερης µεθόδου Βιβλιογραφία: 1. Craik, R.L. (1995) Spatial and temporal characteristics of foot fall patterns. In R.L. Craik & C.A. Oatis (Eds) Gait analysis: Theory and application. St. Louis: Mosby. 2. Walsh, J.P. (1995) Foot fall measurement technology. In R.L. Craik & C.A. Oatis (Eds) Gait analysis: Theory ιάλεξη 10 Εργαστηριακή 1. Εισαγωγή στην κινηµατική Gait analysis - βαδίσµατος - 2. Άµεσες µέθοδοι µέτρησης κινηµατικών χαρακτηριστικών kinematics Κινηµατική ανάλυση 3. Έµµεσες µέθοδοι µέτρησης κινηµατικών χαρακτηριστικών 4. Συστήµατα ανάλυσης του βαδίσµατος µε βιντεοκάµερες 5. Κινηµατικά χαρακτηριστικά του φυσιολογικού βαδίσµατος 4
Βιβλιογραφία: 1. Αγγελούσης Ν. (2003). Εργαστηριακή βαδίσµατος: Κινηµατική ανάλυση. Σηµειώσεις Μεταπτυχιακού Προγράµµατος «Άσκηση και Ποιότητα Ζωής», σελ. 1-55. 2. Craik, R.L. & Oatis, C.A. (1995) Gait analysis: Theory 3. Perry, J. (1992) Gait analysis: normal and pathological function. NY: McGraw-Hill, Inc. 4. Rose, J., & Gamble, J.G. (1994) Human Walking. 2nd ed. Baltimore, MA:Williams & Wilkins. 5. Winter, D.A. (1990) Biomechanics and Motor Control of Human Movement. 2nd edition. New York: John Wiley and Sons. 6. Winter, D.A. (1991) Biomechanics and Motor Control of Human Gait: Normal, elderly and pathological. Second edition. Waterloo: University of Waterloo Press. ιάλεξη 11 Εργαστηριακή 1. Τι είναι η δύναµη αντίδρασης του εδάφους Gait analysis, ground βαδίσµατος - 2. Μέσα και µέθοδος µέτρησης της δύναµης αντίδρασης του εδάφους κατά το βάδισµα reaction force υναµογραφία 3. Παράµετροι της δύναµης αντίδρασης του εδάφους κατά το βάδισμα 4. Αξιολόγηση των χαρακτηριστικών της δύναµης αντίδρασης του εδάφους κατά το βάδισµα Βιβλιογραφία: 1. Αγγελούσης Ν. (2003) Εργαστηριακή βαδίσµατος: υναµογραφία. Σηµειώσεις Μεταπτυχιακού Προγράµµατος «Άσκηση και Ποιότητα Ζωής», σελ. 1-20. 2. Craik, R.L. & Oatis, C.A. (1995) Gait analysis: Theory 3. Perry, J. (1992) Gait analysis: normal and pathological function. NY: McGraw-Hill, Inc. 4. Schmidt, G.L. (1990) Gait in rehabilitation. New York: Churchill Livingstone. 5. Whittle, M.W. (1996). Gait analysis: An introduction. 2 nd edition. Oxford:Butterworth-Heinemann. ιάλεξη 12 Εργαστηριακή 1. Τι είναι το ηλεκτροµυογράφηµα (EMG) Electromyography, 2. Ποιες πληροφορίες δίνει το EMG muscle activity, βαδίσµατος 3. ιαδικασία συλλογής των δεδοµένων neuromuscular Ηλεκτροµυογραφία 4. Προετοιµασία δέρµατος coordination, 5. Τοποθέτηση ηλεκτροδίων myoelectrical 6. Πηγές θορύβου του σήµατος activity, gait 7. Τεχνικές επεξεργασίας του EMG analysis 8. Άλλες µορφές του ΕMG 9. Ηλεκτροµυογραφική δραστηριότητα κατά το βάδισµα Βιβλιογραφία: 1. Αγγελούσης Ν. (2003) Εργαστηριακή βαδίσματος: Ηλεκτροµυογραφία. Σηµειώσεις Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Άσκηση και Ποιότητα Ζωής», σελ. 1-37 2. Basmajian J.V. & de Luca C.J. (1985). Muscles alive: 5
Their functions revealed by electromyography. Fifth Edition. Williams & Wilkins: Baltimore 3. Craik & C.A., Oatis (1995). Gait analysis: Theory 4. Gage, J.R. (1991) Gait analysis in cerebral palsy. London: Mac Keith Press 5. Rose, J., Gamble, J.G. (1994) Human walking. 2nd edition. Baltimore: Williams & Wilkins. 6. Winter D.A. (1990). Biomechanics and motor control of human movement. Second edition. John Willey & Sons:New York. 6