Νευρολογικές διαγνωστικές εξετάσεις. Ανδρεάδου Ελισάβετ Επικ. Καθηγήτρια Νευρολογίας

Transcript

1 Νευρολογικές διαγνωστικές εξετάσεις Ανδρεάδου Ελισάβετ Επικ. Καθηγήτρια Νευρολογίας

2 ΟΝΠ Νευροφυσιολογικές εξετάσεις Αξονική τομογραφία Μαγνητική τομογραφία Αγγειογραφία

3 Οσφυονωτιαία παρακέντηση

4 Ενδείξεις ΟΝΠ Διαγνωστικούς λόγους υποψία λοίμωξης Θεραπευτικούς υπαραχνοειδούς αιμορραγίας Αντιμετώπιση ψευδοόγκου εγκεφάλου Ενδορραχιαία χορήγηση φαρμάκων

5 Αντενδείξεις ΟΝΠ ενδοκράνια πίεση (κίνδυνος εγκολεασμού) αιμορραγικές διαταραχές

6

7 ΟΝΠ Με τη συναίνεση του ασθενούς Προηγείται κένωση κύστης

8 ΟΝΠ Ο ασθενής πλάγια κατακεκλιμένη θέση με τα γόνατα στην κοιλια και το πηγούνι στο στήθος Αντισηψία Συλλογή δειγμάτων (αρίθμηση )

9 Χαρακτηριστικά ΕΝΥ πίεση (φυσιολογικά : 6-18 cm H 2 Ο) παρουσία και τύπος λευκών ( 0-5 WBC / μl, % λεμφοκύτταρα) ερυθρών αιμοσφαιρίων επίπεδα πρωτεΐνης και γλυκόζης (2/3 γλυκόζης νηστείας του πλάσματος)

10 Διαταραχή σύστασης ΕΝΥ Λοιμώδη νοσήματα Μηνιγγίτιδα Εγκεφαλίτιδα Ενδοκρανιακή αιμορραγία Φλεγμονώδη/αυτοάνοσα νοσήματα ΣΚΠ Σύνδρομο Guillain-Barré νευροσαρκοείδωση Νεοπλασίες ΚΝΣ Πρωτοπαθείς Μεταστατικές

11 Ξανθοχρωμία Αιμόλυση (2-6 h μετά την αιμορραγία ) Υπερκείμενο Αρχικά ροδόχρουν >24 h ξανθοχρωματικό χολερυθρίνη ορού πρωτεΐνη ορού > 150 mg%

12 Eρυθρά στο ΕΝΥ Υπαραχνοειδή / ενδοεγκεφαλική αιμορραγία Τραυματική ΟΝΠ Αριθμού ερυθρών 1 ο τελευταίο σωληνάριο Υπερκείμενο διαυγές Αναμενόμενος αριθμός λευκών 1 Λευκό / 1000 ερυθρά Αίμα στο ΕΝΥ (ώρες-ημέρες ) πλειοκύττωση

13 Αύξηση κυττάρων στο ΕΝΥ Πολυμορφοπυρήνων Μικροβιακή μηνιγγίτιδα Οξεία ιογενή μηνιγγίτιδα Απόστημα εμπύημα Αιμορραγία-έμφρακτο Επανειλλημένες ΟΝΠ Ενδοθηκική Χ/Θ Σπασμοί

14 Αύξηση κυττάρων στο ΕΝΥ Μηνιγγίτιδα Λεμφοκυττάρων (ιογενής, φυματιώδης, μηκυτιασική, παρασιτική, συφιλιδική) Αυτοάνοσες διαταραχές του ΚΝΣ (ΣΚΠ, ADEM, νευροσαρκοείδωση, αγγειίτιδα ΚΝΣ, SSPE)

15 Κακοήθη κύτταρα στο ΕΝΥ Διήθηση ΕΝΥ από καρκινικά κύτταρα Νεοπλασματική μηνιγγίτιδα Μαστός Πνεύμονας Κακόηθες μελάνωμα Πρωτοπαθείς όγκοι (μυελοβλάστωμα) Αιματολογικά νοσήματα Λεπτομηνιγγική προσβολή 5% Κυτταρολογική ΕΝΥ Κυτταρομετρία ροής Αιματολογικές κακοήθειες

16 Μείωση γλυκόζης στο ΕΝΥ Γλυκόζη < 40 mg / dl μηνιγγίτιδα βακτηριδιακή μυκητιασική φυματιώδη Όχι σε ιογενή κακοήθειες υπαραχνοειδή αιμορραγία υπογλυκαιμία

17 Αύξηση πρωτεΐνης στο ΕΝΥ Ενδοεγκεφαλική αιμορραγία Φλεγμονώδεις καταστάσεις Νεοπλάσματα Σ. Guillain-Barre (λευκωματοκυτταρικός διχασμός) CIDP Αυχενική μυελοπάθεια Όγκοι ΝΜ (απόφραξη) Διαβήτης

18 ΕΝΥ: Ειδικές εξετάσεις χρώση κατά Gram χρώση με σινική μελάνη ( κρυπτοκοκκος) καλλιέργεια κυτταρολογική αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (Polymerase chain reaction, PCR) Ορολογικές εξετάσεις (ανίχνευση αντισωμάτων έναντι ιών) Ενδοθηκικη παραγωγή ανοσοσφαιρινών

19 Μηνιγγίτιδα Ευρήματα ΕΝΥ ανάλογα με το αίτιο Αιτιολογικός παράγων Βακτηριακή μηνιγγίτιδα Ιογενής μηνιγγίτιδα Φυματιώδης μηνιγγίτιδα Κρυπτοκοκκική μηνιγγίτιδα Άσηπτη μηνιγγίτιδα Πίεση (mm H 2 O) Kύτταρα αριθμ/µl >80% Πολυ κ.φ λεμφοκυττ λεμφοκυττ λεμφοκυττ κ.φ λεμφοκυττ Φυσ. Τιμές (0-8) λεμφοκυττ γλυκόζη (mg/dl) Λεύκωμα (mg/dl) Μικροβιολογική εξέταση < 40 >100 60% Gram 80% καλλιέργεια κ.φ. * κ.φ. ή PCR < 40 >100 Καλλιέργεια - PCR Σινική/ Αg/ καλλιέργεια κ. φ. κ.φ. ή Αρνητική (60) * σε λεμφοκυτ χοριομηνιγγίτιδα ή παρωτίτιδα Αρνητική

20 MS CTRL MS

21

22 ΕΝΥ: διάγνωση ποικίλων διαταραχών Καλοήθεις διαταραχές Μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα Εγκεφαλικό αποστημα Υπαραχνοειδής αιμορραγία ΣΚΠ Σύνδρομο Guillian-Barre Όγκος νωτιαίου μυελού Κακοήθεις παθήσεις λευχαιμία με συμμετοχή ΚΝΣ κακοήθεις όγκοι εγκεφάλου ή νμ μετάσταση των κακοηθών όγκων

23 Νευροφυσιολογικές εξετάσεις Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα Ηλεκτρομυογράφημα Προκλητά δυναμικά Οπτικά Ακουστικά σωματοαισθητικά Ηλεκτρονυσταγμογράφημα

24 Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα Ανιχνεύει διαταραχές της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου 4 βασικά κύματα: τα κύματα α (8-13 Hz) τα κύματα β (13-30 Hz) και τα κύματα θ (4-8 Hz) τα κύματα δ (1-4 Hz) και

25

26

27 Φυσιολογικό ΗΕΓ

28 Τυπικές αφαιρέσεις

29 Άτυπες γενικευμένες σύγχρονες εκφορτίσεις από συμπλέγματα αιχμής-πολυαιχμής κύματος

30 Άτυπες αφαιρέσεις

31 Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα επιφανείας επιληπτικού ασθενούς

32 Ερπητική εγκεφαλίτιδα

33 Ηλεκτρομυογράφημα Εκτιμάται η λειτουργία των περιφερικών νεύρων των μυών και της νευρομυϊκής σύναψης

34 Χρησιμοποιείται στη διάγνωση παθήσεων Βλάβη περιφερικών νεύρων ή νευρικών πλεγμάτων (τραυματική, πιεστική, ισχαιμική, μεταβολική) Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα, Συνδρόμου Ωλενίου Αύλακος, περιφερικής βλάβης του προσωπικού νεύρου βλαβών οσφυοϊερών ή αυχενικών νεύρων Πολυνευροπάθειες Προσβολή προσθίων κεράτων ΝΜ ή κινητικών πυρήνων στελέχους (πλαγία μυατροφική σκλήρυνση, πολιομυελίτιδα κ.λπ.) Μυοπάθειες, μυοσίτιδες, μυϊκές δυστροφίες, μυοτονίες Μυασθένεια και μυασθενικά σύνδρομα

35 Αποτελείται από αρκετές επιμέρους εξετάσεις: ηλεκτρομυογράφημα κινητική ταχύτητα αγωγής νεύρων (ΚΤΑ) αισθητική ταχύτητα αγωγής νεύρων (ΑΤΑ) F-κύμα Η-reflex δοκιμασία επαναληπτικών ερεθισμών (Desmedt)

36 Ηλεκτρονευρογράφημα Εντόπιση βλαβών των περιφερικών νεύρων Κεντρομελική Περιφερική Ταξινόμηση βλαβών των περιφερικών νεύρων Αξονική απομυελινωτική

37

38 Ηλεκτρονευρογράφημα ΚΤΑ ωλενίου

39 Ηλεκτρονευρογράφημα ΑΤΑ μέσου νεύρου

40

41 ΗΜΓ: παθολογικά ευρήματα σε ηρεμία * Ινιδικά ** θετικά δυναμικά θετικά δεσμιδικά

42 Mills K R J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005;76:ii32-ii by BMJ Publishing Group Ltd

43 Abnormal spontaneous activity. Mills K R J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005;76:ii32-ii by BMJ Publishing Group Ltd

44 Δοκιμασία Desmedt Μυασθένεια: επαναλαμβανόμενα προκλητά δυναμικά ύψους 10-80% (<12%)

45 ΗΜΓ μεμονωμένης μυϊκής ινός (single fibre electromyography) δυναμικό ενέργειας σε δύο μυϊκές ίνες της ίδιας κινητικής μονάδος χρονική διαφορά των δύο δυναμικών (φαινόμενο jitter) Μυασθένεια: 1 από τα 2 δυναμικά απουσιάζει Φυσιολογικά: μόνο το 1 από τα 20 που εξετάζονται μπορεί να βρεθεί παθολογικό

46 Οπτικά προκλητά δυναμικά

47

48 Νευροακτινολογικές εξετάσεις

49 Αξονική τομογραφία Εγκεφάλου, νμ, κατευθυνόμενες διαγνωστικές παρεμβάσεις, τρισδιάστατη ανασύνθεση Διερεύνηση Ενδοκρανιακής αιμορραγίας Εγκεφαλικής ισχαιμίας Σκελετικών διαταραχών Μεταστάσεων Τραυμάτων Υδροκεφάλου Επασβεστώσεων Κήλης ΜΣΔ

50 Ενδοκρανιακή αιμορραγία

51 Ανεύρυσματα κύκλου Willis

52 Επισκληρίδιο αιμάτωμα

53 Επισκληρίδιο αιμάτωμα

54

55

56

57

58 Αρχικά μετά 3ήμερο Οξύ έμφρακτο οπίσθιας εγκεφαλικής

59 Χωροκατακτητική εξεργασία

60 Πολύμορφο γλοιοβλάστωμα

61 Μεταστάσεις (νεφρός)

62 Ατροφία εγκεφάλου Φυσιολογική Νόσος Alzheimer

63 Υδροκέφαλος

64 Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ΟΜΣΣ ΑΜΣΣ

65 Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της αξονικής τομογραφίας ; η αξονική τομογραφία είναι ταχύτατη εξέταση δεν υπάρχει πρόβλημα με μεταλλικά ξένα σώματα υπερέχει σε ορισμένους τομείς πχ στη διάγνωση των καταγμάτων καλύτερα ανεκτή από τη μαγνητική τομογραφία (δεν υπάρχει θέμα κλειστοφοβίας)

66 Mαγνητική τομογραφία

67

68 Χωροκατακτητική εξεργασία

69 Χωροκατακτητική εξεργασία

70 Χωροκατακτητική εξεργασία (γλοιοβλάστωμα)

71

72 Μεταστάσεις (μαστός)

73 FLAIR 7η ημέρα Ερπητική εγκεφαλίτιδα

74

75 Σκλήρυνση κατά πλάκας

76

77

78

79 επιθετική ΣΚΠ

80

81

82 Οπτική νευρομυελίτιδα

83

84 Κήλη ΟΜΣΣ (εγκάρσια τομή)

85 Αιμορραγικό έμφρακτο

86 Αμφοτερόπλευρο υποσκληρίδιο αιμάτωμα

87 Άλλες χρήσεις της μαγνητικής τομογραφίας μαγνητική αγγειογραφία (MRA) : σκιαγραφούνται τα αγγεία του νευρικού συστήματος μαγνητική φασματοσκοπία (ΜRS) : για να ξεχωρίσει κανείς αν πχ μια βλάβη στον εγκέφαλο είναι απόστημα ή όγκος εγκεφάλου μαγνητική δεσμιδογραφία (DTI ή tractography) : απεικονίζει τις νευρικές οδούς μέσα στον εγκέφαλο λειτουργική μαγνητική τομογραφία (functional MRI) μελέτη της κίνησης του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (MRI-GILD)

88 Μαγνητική αγγειογραφία (MRA)

89 Μονήρης βλάβη

90 Μαγνητική φασματοσκοπία

91 Μαγνητική δεσμιδογραφία (DTI ή tractography) Α. Απεικόνιση μέσης διάχυσης Β. Τμηματική ανισοτροπία Γ. Χρωματική κωδικοποίηση εικόνας

92 Μαγνητική δεσμιδογραφία (DTI ή tractography)

93 Απεικόνιση φλοιονωτιαίου άξονα

94 Φλοιονωτιαίος άξονας Μεσολόβιο Έσω κάψα

95

96 Λειτουργική μαγνητική τομογραφία (functional MRI)

97

98 Ενεργοποίηση περιοχών του εγκεφάλου με την εκτέλεση ρυθμικών κινήσεων των δακτύλων

99 Μειονεκτήματα μαγνητικής τομογραφίας κλειστοφοβία. διάρκεια λεπτά. ( επείγουσες καταστάσεις CT) αντένδειξη : βηματοδότης, μεταλλικά ξένα σώματα (πχ ορθοπεδικές λάμες) όχι τόσο ακριβής σε ορισμένα νοσήματα (κατάγματα)

100

101 1. οφθαλμική 2. οπίσθια αναστομωτική 3. Πρόσθια χοριοειδής 4. Πρόσθιες εγκεφαλικές

102

103

104 Θρόμβωση άνω οβελιαίου κόλπου

105 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!

106