ΔΒΓΟΜΑΓΙΑΙΑ ΔΠΙΣΚΟΠΗΣΗ. Τεύχος CXXXIX, Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2011

Transcript

1 ΔΒΓΟΜΑΓΙΑΙΑ ΔΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Τεύχος CXXXIX, Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2011 πληαθηηθή Οκάδα: Αιεμνπνύινπ Υξηζηίλα Αλδξόληθνπ Μαξηέηηα Γηαλλαθίδνπ Καηεξίλα Εάλλα Καζζηαλή Μαξία Ηνξδαλίδεο Βιάληεο Καξαθαηζάλε Φαίε Κόθαιε Υξηζηίλα Κνύθε Αλαζηαζία Κξηβνζέεβα Νάληηα Παλαγησηίδνπ Ράληα πληνληζηήο: Γξ. Κσλζηαληίλνο Φίιεο ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ: πκθσλία Οπθξαλίαο- Ρσζίαο γηα ην θπζηθφ αέξην κε θφλην ην ΔΝΣ Έθξπζκε ε θαηάζηαζε ζηε πξία: «ηξνθή» γηα πεξαηηέξσ αληηπαξάζεζε κεηαμχ Ρσζίαο θαη Δχζεο Μαηηέο ζηελ Επηθαηξφηεηα.

2 πκθσλία Οπθξαλίαο-Ρσζίαο γηα ην θπζηθό αέξην κε θόλην ην ΓΝΣ Θέκα εκεξψλ απνηειεί ε επίζεκε ππνγξαθή ηεο ζπκθσλίαο Οπθξαλίαο-Ρσζίαο γηα ηε λέα κεησκέλε- ηηκή ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ πνπ πξνκεζεχεηαη ε πξψηε. χκθσλα κε ηνλ Οπθξαλφ πξσζππνπξγφ, Nikolai Azarov, φιεο νη παξάκεηξνη ηεο ζπκθσλίαο έρνπλ νξηζηηθνπνηεζεί θαη ην κφλν πνπ εθθξεκεί είλαη ε ππνγξαθή ηεο. Αλ θαη δελ έρνπλ γλσζηνπνηεζεί νη ηερληθέο ηεο ιεπηνκέξεηεο, θχθινη ηεο νπθξαληθήο θπβέξλεζεο ππνγξακκίδνπλ πσο επηηεχρζεθε ζεκαληηθή κείσζε ζηελ ηηκή ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ θαη επηζεκαίλνπλ πσο ε ζπκθσλία ζα ηεζεί ζε εθαξκνγή ηνλ ηξέρνληα κήλα. Ο Οπθξαλφο πξσζππνπξγφο, πάλησο, πξνβαίλνληαο ζε δηεπθξηλήζεηο, εθηίκεζε πσο ε λέα ηηκή ζα θπκαίλεηαη ζηα δνιάξηα αλά ρίιηα θπβηθά κέηξα ελψ ην ζπλνιηθφ εηήζην φθεινο γηα ηελ Οπθξαλία ζα αγγίμεη ηα 6 δηο δνιάξηα. Τπελζπκίδεηαη πσο νη δχν ρψξεο είραλ θαηαιήμεη ην 2009 ζε δεθαεηή ζπκθσλία γηα ηελ πξνκήζεηα θπζηθνχ αεξίνπ, ε νπνία ππεγξάθε απφ ηελ ηφηε πξσζππνπξγφ ηεο Οπθξαλίαο, Yulia Timoshenko. Με βάζε ηελ ελ ιφγσ ζπκθσλία, ε Οπθξαλία φθεηιε λα θαηαβάιιεη θιηκαθνχκελα πνζά γηα ην θπζηθφ αέξην αλά ηξίκελν. Δλδεηθηηθά, αλαθέξνπκε πσο ην 2011 ε Οπθξαλία θιήζεθε λα πιεξψζεη 264 δνιάξηα αλά ρίιηα θπβηθά κέηξα ην α ηξίκελν, ελψ γηα ηα επφκελα ηξίκελα ην πνζφ απηφ δηακνξθψζεθε ζε 295.6, 354 θαη, ηέινο, 400 δνιάξηα. Η ζεκαληηθή αχμεζε ηεο ηηκήο ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ απφ ην 2009 απνηέιεζε δπζβάζηαρην «θνξηίν» γηα ηελ νπθξαληθή νηθνλνκία, αλαγθάδνληαο ηε ρψξα λα ζηξαθεί ζηνπο κεραληζκνχο ζηήξημεο ηνπ ΓΝΣ, απφ ην νπνίν έιαβε δάλεηα χςνπο δηο δνιαξίσλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ Παξ φια απηά, νη δηαπξαγκαηεχζεηο κεηαμχ ηνπ Οξγαληζκνχ θαη ηεο Οπθξαλίαο «πάγσζαλ» ην 2011 ιφγσ ησλ αληηξξήζεσλ ηεο νπθξαληθήο θπβέξλεζεο ζηα πξνηεηλφκελα κέηξα πεξί εθ λένπ αχμεζεο ηεο ηηκήο ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ θαη αλαδηάξζξσζεο ηνπ ζπληαμηνδνηηθνχ κεραληζκνχ ηεο ρψξαο. χκθσλα κε ηνλ Οπθξαλφ πξσζππνπξγφ, ε αλαζεσξεκέλε ζπκθσλία κε ηε Ρσζία αλακέλεηαη λα ηζρπξνπνηήζεη ηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο, θαζηζηψληαο «πεξηηηή» ηελ ελίζρπζε ηνπ ΓΝΣ. Ο Οπθξαλφο αμησκαηνχρνο ππνγξάκκηζε πσο ε ρψξα ππήξμε ζπλεπήο ζηηο νηθνλνκηθέο ηεο ππνρξεψζεηο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2011 ρσξίο ηε ιήςε πξφζζεηνπ δαλείνπ θαη ζθνπεχεη λα πξάμεη αλάινγα θαη ηνλ επφκελν ρξφλν, πξφζεζε ηελ νπνία δηεπθνιχλεη αηζζεηά ε εμνηθνλφκεζε 6 δηο δνιαξίσλ απφ ηε ζπκθσλία κε ηε Ρσζία. Αμίδεη λα ζεκεησζεί 2

3 πσο νη εθπξφζσπνη ηνπ ΓΝΣ ζηελ Οπθξαλία δελ πξνέβεζαλ ζε αλαθνηλψζεηο, θαζψο αλακέλνπλ ηελ επίζεκε ππνγξαθή ηεο ζπκθσλίαο. ΔΚΣΗΜΖΖ Μεηά ηελ θαηαδίθε ηεο Yulia Timoshenko, κηαο ηζρπξήο γπλαίθαο κε εμέρνπζα θνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή ζέζε, ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν απηή ηέζεθε φρη κφλν ζην πνιηηηθφ αιιά θαη ζην θνηλσληθφ πεξηζψξην, έζεζε ηηο θαηάιιειεο πξνυπνζέζεηο ψζηε λα ππάξμεη ιχζε ζην ζέκα ηεο ηηκήο αγνξάο θπζηθνχ αεξίνπ απφ ηελ Οπθξαλία, εμαζθαιίδνληαο κηα ζπκθσλία ε νπνία απηή ηε θνξά είλαη ππέξ ησλ νπθξαληθψλ ζπκθεξφλησλ. Σν γεγνλφο φηη ε Timoshenko,ε νπνία πξφζθεηηαη θηιηθά ζηε Δχζε, απνδείρηεθε, κε θαηά ηα θαηλφκελα πξαγκαηηθά ζηνηρεία, φηη δελ κπφξεζε κε απηή ηεο ηελ επηινγή λα εμππεξεηήζεη ηα νπθξαληθά ζπκθέξνληα, ζπλέβαιε θαζνξηζηηθά ζηελ απνκπζνπνίεζή ηεο. Σα λέα δεδνκέλα πνπ δεκηνπξγήζεθαλ άλνημαλ ην δξφκν ζηε Μφζρα λα ζπκθσλήζεη ζε κηα λέα, ρακειφηεξε ηηκή, επηηπγράλνληαο λα πείζεη φζνπο αληηηίζελην ζηε ξσζηθή επηξξνή φηη ην ζπκθέξνλ ηε ρψξαο είλαη πξνζαλαηνιηζκέλν ζηε Ρσζία. Είλαη εκθαλέο πιένλ φηη ζηηο νπθξαληθέο ζπλεηδήζεηο ε Timoshenko επζχλεηαη γηα ηελ ππνγξαθή κηαο ζπκθσλίαο πνπ πξνθαλψο αληηηίζεην ζηα εζληθά ζπκθέξνληα. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ε λέα ζπκθσλία κπνξεί λα πηζησζεί σο λίθε ηεο λέαο εγεζίαο, εληζρχνληαο αθφκα πεξηζζφηεξν ηελ πεπνίζεζε φηη ν θαιχηεξνο εηαίξνο γηα ην Κίεβν είλαη ε Μφζρα. Η απνκάθξπλζε ηφζν ηεο Timoshenko φζν θαη ηνπ πξψελ πξνέδξνπ Yushchenko, νη νπνίνη ππήξμαλ εκπλεπζηέο ηεο Πνξηνθαιί Επαλάζηαζεο θαη θηιν-δπηηθά εξείζκαηα έδσζε επηπιένλ εξείζκαηα ζην Κξεκιίλν. Δεκηνπξγήζεθαλ λέα δεδνκέλα φπνπ νη θηιηθά πξνζθείκελνη ζηε Ρσζία αληακείβνληαη, γεγνλφο ην νπνίν ζπκβάιεη ζηε ζηξνθή ηεο ρψξαο ζε κηα λέα πνιηηηθή πεξίνδν. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη εθηφο απφ ηα πξνθαλή νθέιε, ε ζπκθσλία έρεη θαη ζεκαληηθέο ζπλέπεηεο γηα ηε ζρέζε ηεο Οπθξαλίαο κε ην ΔΝΣ. Σέινο, ε ελ ιφγσ ζπκθσλία επηβεβαηψλεη ηελ θπξηαξρία κηαο θηιν-ξσζηθήο ειίη ζηελ Οπθξαλία, ε νπνία ηξέθεη θηιηθά αηζζήκαηα γηα ηε «Μεηέξα Ρσζία». Επνκέλσο, απνηειεί ην επηζθξάγηζκα ηεο απφθηεζεο κηαο θαηάιιειεο εγεζίαο, ηθαλήο λα 3

4 εμαζθαιίζεη ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ νπθξαληθψλ ζπκθεξφλησλ κέζσ ζπλχπαξμεο θαη ζπλεξγαζίαο θαη φρη αληίζεζεο κε ηε Ρσζία. Έθξπζκε ε θαηάζηαζε ζηε πξία: «ηξνθή» γηα πεξαηηέξσ αληηπαξάζεζε κεηαμύ Ρσζίαο θαη Γύζεο Δληείλεηαη ε δηεζλήο αληηπαξάζεζε γηα ηηο εμειίμεηο πνπ έρνπλ δξνκνινγεζεί εδψ θαη νθηψ κήλεο ζηε Γακαζθφ, θαζψο πιεζαίλνπλ νη επηζέζεηο αληηθαζεζησηηθψλ κε ζηφρν ηελ αλαηξνπή ηνπ Πξνέδξνπ Bashar al Assad. Καζψο ε θαηάζηαζε ζηε πξία δηαξθψο θιηκαθψλεηαη, ηα κάηηα ηεο δηεζλνχο θνηλφηεηαο έρνπλ ζηξαθεί ζηελ πεξηνρή φπνπ νη αηκαηνρπζίεο θαίλνληαη αλεμέιεγθηεο ην ηειεπηαίν δηάζηεκα. Μνινλφηη ηελ 1 ε Ννεκβξίνπ επηηεχρζεθε ζπκθσλία κε ηνλ Αξαβηθφ χλδεζκν γηα ηελ απνθιηκάθσζε ηεο θξίζεο, ε έληαζε ζπλερίδεηαη, θάλνληαο ηηο θσλέο πνπ αλαθέξνπλ φηη ε ρψξα «βξίζθεηαη ζην ρείινο εκθχιηνπ πνιέκνπ» λα πιεζαίλνπλ. Καη φια απηά ελψ νη πξνζεζκίεο απφ ηε δηεζλή θνηλφηεηα γηα κηα πνιηηηθή θαη δηπισκαηηθή ιχζε ζηελ θξίζε θαίλεηαη λα εθπλένπλ. πγθεθξηκέλα, ε ζπκθσλία πνπ απνδέρηεθε ε ζπξηαθή εγεζία πξνβιέπεη ηνλ ηεξκαηηζκφ ηεο θαηαζηνιήο θαη ηελ απνκάθξπλζε ησλ ζηξαηεπκάησλ απφ ηνπο δξφκνπο. Πξνυπνζέηεη, αθφκα, ηελ απειεπζέξσζε ησλ πνιηηηθψλ θξαηνπκέλσλ θαη ηελ έλαξμε δηαιφγνπ. Η Γακαζθφο πξνρψξεζε ην ακέζσο επφκελν δηάζηεκα ζε παξαρψξεζε ακλεζηίαο ζε φζνπο αληηθαζεζησηηθνχο παξέδσζαλ ηα φπια ελψ μεθίλεζε ηελ απειεπζέξσζε πνιηηηθψλ θξαηνπκέλσλ, ρσξίο σζηφζν λα θαηαζηεί δπλαηφ λα θαηεπλάζεη ηελ έληαζε ησλ εμεγεξκέλσλ. Αληίζεηα, νη επηζέζεηο ελφπισλ θαηά ζηξαηησηηθψλ δπλάκεσλ απμήζεθαλ δξακαηηθά κε απνθνξχθσκα ηελ επίζεζε ζηελ Τπεξεζία Πιεξνθνξηψλ ηεο Πνιεκηθήο Αεξνπνξίαο ζηε Γακαζθφ. Αθνινχζσο, ηελ Παξαζθεπή 18 Ννεκβξίνπ ν Αξαβηθφο χλδεζκνο απνκάθξπλε ηα φξγαλά ηνπ θαη ηεξκάηηζε ηηο εξγαζίεο ηνπο ζηε πξία, έπεηηα απφ πξφηαζε πνπ πξνψζεζαλ νη ρψξεο ηνπ Πεξζηθνχ Κφιπνπ -θπξίσο ην Καηάξ θαη ε ανπδηθή Αξαβία- κε ηελ ππνζηήξημε ηεο Σνπξθίαο, ε νπνία θαίλεηαη λα παίξλεη απνζηάζεηο 4

5 απφ ηε Γακαζθφ. ε ζθιεξή γιψζζα ν Σνχξθνο πξσζππνπξγφο, Recep Tayyip Erdogan, επεζήκαλε ηελ Παξαζθεπή φηη ν Assad δε κπνξεί πιένλ λα ζεσξείηαη αμηφπηζηνο ελψ πξνεηδνπνίεζε φηη θηλδπλεχεη λα κείλεη ζηελ ηζηνξία σο «έλαο εγέηεο πνπ ηξεθφηαλ κε αίκα». Σελ ίδηα εκέξα ε επηθεθαιήο ηεο ακεξηθαληθήο δηπισκαηίαο, Hilary Clinton, επεζήκαλε φηη ε θξίζε ζηε ρψξα αγγίδεη ηα φξηα εκθπιίνπ πνιέκνπ, ζεκεηψλνληαο ραξαθηεξηζηηθά πσο: «λνκίδσ φηη είλαη πηζαλφ λα πξνθχςεη εκθχιηνο πφιεκνο, θαζψο ε αληηπνιίηεπζε δείρλεη πνιχ κεγάιε απνθαζηζηηθφηεηα, είλαη θαιά εμνπιηζκέλε θαη, επίζεο, είλαη ηειηθά θαιά ρξεκαηνδνηνχκελε». Απφ ηελ πιεπξά ηνπ, ν Γάιινο Τπνπξγφο Δμσηεξηθψλ απφ ηελ Άγθπξα, φπνπ βξέζεθε γηα επίζεκε επίζθεςε, ζεκείσζε φηη ε Γαιιία επηκέλεη γηα ηελ πηνζέηεζε ζθιεξφηεξσλ θπξψζεσλ ζε βάξνο ηεο Γακαζθνχ. ηνλ αληίπνδα εμαθνινπζεί λα βξίζθεηαη ε Μφζρα, ε νπνία έθαλε έθθιεζε γηα κηα πξνζεθηηθή απάληεζε. ε δειψζεηο ηνπ ν Ρψζνο πξσζππνπξγφο, Vladimir Putin, δήηεζε απηνζπγθξάηεζε απφ ηηο ρψξεο ηεο Γχζεο, ελψ ηήξεζε ηελ πάγηα ζηάζε ηεο ρψξαο θαηά ηεο πηνζέηεζεο κηαο θαηαδηθαζηηθήο απφθαζεο ζε βάξνο ηεο πξίαο απφ ην πκβνχιην Αζθαιείαο. Καη ελψ ην ηειεζίγξαθν ηνπ Αξαβηθνχ πλδέζκνπ γηα παχζε ησλ ερζξνπξαμηψλ κέρξη ην άββαην 19 Ννεκβξίνπ έθηαλε ζην ηέινο ηνπ, νη ππξεηψδεηο δηαβνπιεχζεηο ζηνπο θφιπνπο ηνπ Οξγαληζκνχ είραλ σο απνηέιεζκα ε ζπξηαθή αξρή λα δερηεί ηελ πξφηαζε γηα απνζηνιή παξαηεξεηψλ ζην έδαθφο ηεο, εθφζνλ ζα ηεξεζνχλ νη αξρέο, νη νπνίεο ζα πξνζηαηέςνπλ ηελ «εζληθή θπξηαξρία θαη αμηνπξέπεηα ηεο ρψξαο». Σελ Κπξηαθή 20 Ννεκβξίνπ ν χξνο Πξφεδξνο ζε ζπλέληεπμή ηνπ πήξε ζέζε γηα ηα γεγνλφηα ιέγνληαο φηη κνινλφηη ε ζχγθξνπζε θαη ε πίεζε γηα λα ππνηαρζεί ε πξία ζα ζπλερηζηεί, ε ρψξα ηνπ «δε ζα ππνθχςεη». ην ελδερφκελν κηαο δπηηθήο ζηξαηησηηθήο δξάζεο ζηε πξία ν Assad ζεκείσζε φηη θάηη ηέηνην ζα πξνθαινχζε «ζεηζκφ» ζηε Μέζε Αλαηνιή. «Η ζηξαηησηηθή επέκβαζε ζα απνζηαζεξνπνηήζεη ηελ πεξηθέξεηα ζπλνιηθά θαη φιεο νη ρψξεο ζα επεξεαζηνχλ» επεζήκαλε, θάλνληαο παξάιιεια ζαθέο φηη, θαηά ηε γλψκε ηνπ, ε ιχζε ζα επέιζεη εθφζνλ «αλαδεηήζνπκε ηνπο ελφπινπο, θαηαδηψμνπκε ηηο έλνπιεο ζπκκνξίεο, απνηξέςνπκε ηελ είζνδν φπισλ απφ γεηηνληθέο ρψξεο, εκπνδίζνπκε ηηο δνιηνθζνξέο θαη επηβάινπκε ην λφκν θαη ηελ ηάμε». Καηαιήγνληαο, ν χξνο πξφεδξνο δεζκεχηεθε φηη ζα εκπνδίζεη πεξαηηέξσ 5

6 επηζέζεηο απφ ηνλ Διεχζεξν πξηαθφ ηξαηφ, πνπ ζχκθσλα κε πεγέο ησλ αληηθαζεζησηηθψλ ζθφησζε θαη ηξαπκάηηζε ηνπιάρηζηνλ 20 αζηπλνκηθνχο θαηά ηελ ηειεπηαία κεγάιε επίζεζε ζηελ Τπεξεζία Πιεξνθνξηψλ ηεο Πνιεκηθήο Αεξνπνξίαο. ΔΚΣΗΜΖΖ Παξά ην γεγνλφο φηη ε Δχζε θαίλεηαη ζηαζεξά πξνζεισκέλε ζηε ζέζε ηεο απέλαληη ζην ζπξηαθφ θαζεζηψο, αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη ηφζν ε Μφζρα φζν θαη ην Πεθίλν ζεκεηψλνπλ κηα κεηαηφπηζε ζηε ζηάζε ηνπο. Η αιιαγή απηή κεηαθξάδεηαη πεξηζζφηεξν ζε κηα απνκάθξπλζε απφ ηνλ Assad θαη ηελ ηαθηηθή κπινθαξίζκαηνο ησλ ςεθηζκάησλ πνπ είραλ επηρεηξήζεη νη δπηηθέο δπλάκεηο θαηά ηεο πξίαο ζην Α παξά ζε κηα πξνζέγγηζε ζηε ζηάζε ηεο Δχζεο. Η Μφζρα εμαθνινπζεί λα βιέπεη ζην πξφζσπν ηνπ Assad ην θπζηθφ ηεο ζχκκαρν, σζηφζν δε κπνξεί λα αγλνήζεη ην γεγνλφο φηη ν χξνο εγέηεο θαίλεηαη λα ράλεη ζηαδηαθά ηε λνκηκνπνίεζή ηνπ ηφζν ζην εμσηεξηθφ φζν θαη ζην εζσηεξηθφ, γεγνλφο ην νπνίν κπνξεί λα θάλεη ηηο εμειίμεηο απξφβιεπηεο. Είλαη ζαθέο φηη ε Μφζρα επηκέλεη ζε κηα χζηαηε πξνζπάζεηα λα δηαηεξεζεί ν Assad ζηελ εμνπζία, κε δεδνκέλν φηη πνηέ κέρξη ζήκεξα δελ έρεη αλαθεξζεί ζε κηα κειινληηθή εηθφλα ηεο πξίαο ρσξίο ηελ παξνπζία ηνπ απηφ φκσο δε ζεκαίλεη φηη αγλνεί ηνλ θίλδπλν ε θαηάζηαζε λα εθηξαπεί. ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε, θαζψο δξνκνινγνχληαη ζπλερψο εμειίμεηο, νη νπνίεο κάιηζηα κνηάδνπλ αλαπφθεπθηεο, ε Μφζρα ζέιεη λα θαλεί δηνξαηηθή, θξνληίδνληαο λα εμαζθαιίζεη θάπνην ξφιν κπξνζηά ζην ελδερφκελν αλαηξνπήο ηνπ θαζεζηψηνο. ε κηα πηζαλή επηθξάηεζε ηεο αληηπνιίηεπζεο ην λέν θαζεζηψο ζα ρξεηαζηεί εμσηεξηθή ζηήξημε, φπσο ζπκβαίλεη θαηά θαλφλα ζε αλάινγεο πεξηπηψζεηο. Η Μφζρα γλσξίδεη φηη θηλδπλεχεη λα βξεζεί εθηφο παηρληδηνχ αλ ζηαζεί απέλαληη ζηελ αληηπνιίηεπζε, εθφζνλ ζηελ πεξίπησζε πνπ ε ηειεπηαία επηθξαηήζεη δε ζα επηιέμεη λα δψζεη εξείζκαηα ζε φζνπο ππήξμαλ πνιέκηνί ηεο. ε θάζε πεξίπησζε, πάλησο, κε ηελ έθβαζε πνπ έρνπλ πάξεη ηα γεγνλφηα, ε επηκνλή ηεο Μφζραο λα ππνζηεξίδεη ην θαζεζηψο Assad πξνθαιεί εληχπσζε. Η πην ινγηθή εθδνρή γηα ηελ αηηηνιφγεζε απηήο ηεο ζηάζεο ππαγνξεχεη φηη ε ξσζηθή δηπισκαηία πξνζδνθά φηη ε θξίζε κπνξεί λα παξέιζεη αθήλνληαο ηνλ χξν εγέηε ζηελ εμνπζία.. Η πάγηα ζηάζε ηεο Μφζραο είλαη λα δείρλεη ζεβαζκφ ζηα εζσηεξηθά ησλ θξαηψλ ελψ πξνηάζζεη 6

7 ην δηάινγν έλαληη ηεο επηβνιήο θπξψζεσλ, κέηξν ην νπνίν βιέπεη σο αλαπνηειεζκαηηθφ δηαρξνληθά. Παξά ηαχηα, είλαη πξφδειν φηη φζν απμάλεη ε δηεζλήο πίεζε ηφζν ζηελεχνπλ ηα πεξηζψξηα γηα ηνλ Assad. ηελ ίδηα βάζε, πξνβιεκαηηζκφ επίζεο πξνμελεί ε επηκνλή απφ ηελ πιεπξά ηεο Ρσζίαο λα δεκηνπξγεί εξείζκαηα θαη λα ζηεξίδεη θαζεζηψηα ηα νπνία δηαηξέρνπλ ζνβαξφ θίλδπλν λα αθνινπζήζνπλ ηελ ηχρε ηνπ θαζεζηψηνο Gaddafi, εθφζνλ εθ ηνπ απνηειέζκαηνο νη εμειίμεηο αλαηξνχλ απηή ηεο ηε ζηάζε. Σα ηειεπηαία ρξφληα πιεζαίλνπλ απηά ηα παξαδείγκαηα κε ηηο πεξηπηψζεηο ηνπ Κνζφβνπ, ηεο Αηγχπηνπ θαη ηεο Ληβχεο πνπ απνδεηθλχνπλ φηη αθφκα θη αλ ε Ρσζία κπνξεί λα πξνζεηαηξηζηεί θαζεζηψηα πξνζθέξνληάο ηνπο ππνζηήξημε (έρνληαο ηε δπλαηφηεηα λα κπινθάξεη ςεθίζκαηα ηνπ Α) θαη λα πξνζηαηέςεη ηα ζπκθέξνληά ηεο, ε Δχζε έρεη πιένλ βξεη ηνλ ηξφπν λα αλαηξέπεη ηελ θαηάζηαζε ππέξ ησλ ζέζεσλ ηεο. Μηα πξαγκαηηθή ή ππνθηλνχκελε καδηθή ιατθή εμέγεξζε κπνξεί λα επηζπεχζεη γεγνλφηα, θάλνληαο δχζθνιν γηα ηε Ρσζία θαη ηελ Κίλα λα δηαηεξήζνπλ κηα θαηάζηαζε πξνβάιινληαο βέην ζην Α. Σα ηειεπηαία παξαδείγκαηα απνδεηθλχνπλ πεξίηξαλα φηη φηαλ ππάξρεη κηα εζσηεξηθή δπλακηθή πνπ δξνκνινγεί εμειίμεηο, ε πξνζηαζία πνπ πξνζθέξεη ε Μφζρα απνδεηθλχεηαη αλεπαξθήο. Ωζηφζν, ιακβάλνληαο ππ φςηλ θαη ηελ παξάκεηξν ηνπ Ιξάλ, ην νπνίν κε κηα πηζαλή απψιεηα ηνπ Assad θαη κε ην γεγνλφο φηη ε Σνπξθία δελ είλαη παξαδνζηαθφο θίινο ηνπ θαζεζηψηνο ηεο Σερεξάλεο αιιά κάιινλ αληαγσληζηήο ηνπ -είλαη δειαδή ζρεδφλ θαηαδηθαζκέλεο λα είλαη απέλαληη- ε Μφζρα ράλεη έλαλ παξαδνζηαθφ ζχκκαρν θαη βξίζθεηαη αληηκέησπε κε έλα απνδπλακσκέλν κέησπν, ην νπνίν ζα έρεη ιίγα πιένλ λα ηεο πξνζθέξεη. Μπνξνχκε, ηέινο, λα δηθαηνινγήζνπκε ηηο επηινγέο ηεο Μφζραο αλαινγηδφκελνη φηη ε Ρσζία έρεη ππ φςηλ πσο ελδέρεηαη λα επηθξαηήζεη κηα θαηάζηαζε πνπ δελ εμαζθαιίδεη ζηαζεξφηεηα, εθφζνλ ε δνκή ηεο θνηλσλίαο θάζε άιιν παξά είλαη ερέγγπν γηα κηα νκαιή επφκελε κέξα. Η θαηάζηαζε απηή είλαη θαλεξή θαη ζηελ πεξίπησζε ηεο Ληβχεο φπνπ νη δηάθνξεο θαηξίεο πνπ ήιζαλ ζηελ εμνπζία εξρφκελεο ζε ζχγθξνπζε κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ εθ λένπ ζε κηα εχζξαπζηε ηζνξξνπία. Με άιια ιφγηα, ε Μφζρα ακθηβάιιεη γηα ηε ρξεζηκφηεηα κηαο επέκβαζεο ζε θαζεζηψηα ηα νπνία δελ είλαη έηνηκα λα εθδεκνθξαηηζηνχλ. Αθφκα θη αλ ππάξμεη παξέκβαζε δε ζα έρεη λφεκα αλ ε αιιαγή δελ πξφθεηηαη λα θξαηήζεη γηα πνιχ. 7

8 ΜΑΣΗΔ ΣΖΝ ΔΠΗΚΑΗΡΟΣΖΣΑ Πνιηηηθή Γηα πξψηε θνξά κεηά ην 1993, νη Ηλσκέλεο Πνιηηείεο θηινμέλεζαλ ζην έδαθφο ηνπο ηηο ζρεηηθέο δηεξγαζίεο θαη ηειηθά ηε ύλνδν ηνπ Οξγαληζκνύ Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο γηα ηελ Αζία θαη ηνλ Δηξεληθό (APEC-Asia- Pacific Economic Cooperation). Με ηε Ρσζία λα αλαιακβάλεη ηε ζθπηάιε γηα ηελ επφκελε δηνξγάλσζε ην 2012, ε 19 ε χλνδνο ησλ Ηγεηψλ, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηε Honolulu, έθιεηζε ηηο πφξηεο ηεο ηελ Κπξηαθή 13 Ννεκβξίνπ Καηά ηε δηάξθεηα ησλ εξγαζηψλ ηεο ππήξμε έλαο επξχο απνινγηζκφο ησλ επηηπρηψλ θαη δπζθνιηψλ ηνπ Οξγαληζκνχ, ελψ ηέζεθαλ θαη λένη ζηφρνη γηα ην κέιινλ. Σαπηφρξνλα, απνζαθελίζηεθαλ ζπγθεθξηκέλεο θαηεπζχλζεηο ζε ζρέζε κε ηνλ Παγθφζκην Οξγαληζκφ Δκπνξίνπ αιιά θαη ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο Doha. Αλαιπηηθφηεξα, ζπδεηήζεθαλ δεηήκαηα πνπ κεηαμχ άιισλ αθνξνχζαλ ζηελ πεξαηηέξσ απειεπζέξσζε ηνπ εκπνξίνπ αλάκεζα ζηα θξάηε κέιε ηνπ Οξγαληζκνχ, ζηελ πξνψζεζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηφζν ζε πεξηθεξεηαθφ φζν θαη ζε παγθφζκην επίπεδν, ελψ επξεία αλαθνξά έγηλε θαη ζηελ πξνψζεζε ηεο πξάζηλεο αλάπηπμεο, ζηε ρξήζε αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο θαη ζηελ ελδπλάκσζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο. ην παξαζθήλην ηεο πλφδνπ, φκσο, έιαβαλ ρψξα θαη παξάιιειεο ζπλαληήζεηο αξρεγψλ θξαηψλ κε ηνλ Πξφεδξν Obama, ζηηο νπνίεο ζπδεηήζεθαλ ζέκαηα ηεο επηθαηξφηεηαο αιιά θαη δεηήκαηα δηκεξψλ ζρέζεσλ. Αλαιπηηθφηεξα, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπλάληεζεο ηνπ Obama κε ηνλ Dmitry Medvedev αιιά θαη κε ηνλ Κηλέδν νκφινγφ ηνπ, ζπδεηήζεθε αξρηθά ε πξφζθαηε αλαθνξά ηεο ΙΑΔΑ ζρεηηθά κε ηελ θαηαζθεπή ππξεληθψλ φπισλ απφ πιεπξάο Ιξάλ, θαζψο θαη ε ζηάζε πνπ ζα πξέπεη λα αθνινπζήζεη ε δηεζλήο θνηλφηεηα. Οη ζπδεηήζεηο θαίλεηαη λα θαηέιεμαλ ζηελ αλάγθε ζπλεξγαζίαο Ρσζίαο θαη Ηλσκέλσλ Πνιηηεηψλ κε ζηφρν ηελ επίηεπμε ζπκθσλίαο γηα ηε δηακφξθσζε θνηλήο ζέζεο απέλαληη ζην Ιξάλ, ψζηε λα πηεζηεί ην θαζεζηψο Ahmadinejad θαη λα ππαθνχζεη ζηηο δηεζλείο ηνπ ππνρξεψζεηο. Αθφκα, ζηηο θαη ηδίαλ ζπλαληήζεηο ηνπ Πξνέδξνπ Obama κε ηνλ Ρψζν νκφινγφ ηνπ έγηλε αλαθνξά ζηελ ηεηακέλε θαηάζηαζε 8

9 ζηε πξία, θαζψο, επίζεο, θαη ζηε δηαθσλία ησλ δχν δπλάκεσλ ζε ζρέζε κε ην επξσπατθφ αληηππξαπιηθφ ζχζηεκα. Σέινο, νη δχν εγέηεο θαίλεηαη λα ζπδήηεζαλ θαη ην ζέκα ηεο επηθείκελεο εηζδνρήο ηεο Ρσζίαο ζηνλ Παγθφζκην Οξγαληζκφ Δκπνξίνπ πνπ αλακέλεηαη ζην άκεζν κέιινλ. Δπηπξφζζεηα, ζε ζπλάληεζε ηνπ Ακεξηθαλνχ Πξνέδξνπ κε ηνλ Πξφεδξν Hu, ζπδεηήζεθαλ ζέκαηα πνπ αθνξνχζαλ ζηελ εκπνξηθή ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ δχν θξαηψλ, κε ηνλ Obama λα δειψλεη πσο ε ρψξα ηνπ δελ αλακέλεηαη λα ζπλερίζεη ηε ζπλεξγαζία ηεο κε ηελ Κίλα ζηνλ εκπνξηθφ ηνκέα, εθ φζνλ θαη ε ίδηα ε Ακεξηθή δελ απνθνκίδεη ηα νθέιε πνπ ζα έπξεπε. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ν Πξφεδξνο Hu δήηεζε εληαηηθνπνίεζε ηνπ βαζκνχ ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο κε ηελ άιιε πιεπξά ηνπ Αηιαληηθνχ, ηνλίδνληαο φηη θαη νη δχν ρψξεο ζα πξέπεη λα επηδεηθλχνπλ ζεβαζκφ πξνο ηηο αλεζπρίεο ηνπ άιινπ, κε ζηφρν ηε ζσζηή δηαρείξηζε επαίζζεησλ δεηεκάησλ. «Ζ νβηεηηθή Έλσζε ήηαλ ε Μεγάιε Ρσζία» δήισζε ν πξσζππνπξγόο ηεο Ρσζίαο, Vladimir Putin, θαηά ηε δηάξθεηα ζπλάληεζεο πνπ είρε κε βεηεξάλνπο ζην Κξεκιίλν. Η ζπλάληεζε απηή έιαβε ρψξα ζηηο 17 Ννεκβξίνπ ελ φςεη ηεο επηθείκελεο επεηείνπ γηα ηα 20 ρξφληα απφ ηε δηάιπζε ηεο νβηεηηθήο Έλσζεο. O Ρψζνο πξσζππνπξγφο ππνγξάκκηζε φηη «δελ ππάξρεη δηαθνξά κεηαμχ ηεο ΔΓ θαη ηεο Ρσζίαο. Απνθαινχληαη δηαθνξεηηθά αιιά ζε θάζε πεξίπησζε πξφθεηηαη γηα ηε Ρσζία, ηε Μεγάιε Ρσζία». Δπηπξφζζεηα, ν Vladimir Putin απέδσζε επζχλεο ζηνλ ηειεπηαίν εγέηε ηεο νβηεηηθήο Έλσζεο, Mikhail Gorbachev, γηα ηε δηάιπζε ηεο ΔΓ, ηελ νπνία ππελζπκίδεηαη φηη παιαηφηεξα είρε ραξαθηεξίζεη σο «ηε κεγαιχηεξε γεσπνιηηηθή θαηαζηξνθή ηνπ αηψλα». ρεδόλ νκόθσλα πηνζέηεζε ζηηο 18 Ννεκβξίνπ ην πκβνύιην ηεο Γηεζλνύο Δπηηξνπήο Αηνκηθήο Δλέξγεηαο (International Atomic Energy Agency - IAEA) απόθαζε ζρεηηθή κε ην ππξεληθό πξόγξακκα ηνπ Ηξάλ. Σν πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο αθνξά ζηελ εθαξκνγή ησλ κέηξσλ αζθαιείαο πνπ πεξηέρνληαη ζε ζεηξά απνθάζεσλ ηνπ πκβνπιίνπ Αζθαιείαο ηνπ ΟΗΔ, ελψ ην Α έρεη ζαθψο δειψζεη πσο ζεσξεί ηηο φπνηεο ππνρξεψζεηο απεπζχλεη ε IAEA ζην Ιξάλ σο δεζκεπηηθέο. Παξά ηε ζεκαζία ηεο έθδνζεο κηαο ηέηνηαο απφθαζεο, ζηελ νπζία ηνπ ην θείκελν έρεη ζπληαρζεί θαηά ηέηνηνλ ηξφπν 9

10 ψζηε λα πξνβάιιεη ζπλερψο ηε «ζπλερηδφκελε ππνζηήξημε» ηεο Δπηηξνπήο πξνο κηα δηπισκαηηθή ιχζε, ζεσξψληαο ίζεο ζεκαζίαο ηφζν ηε ζπκκφξθσζε ηνπ Ιξάλ κε ηηο δηεζλείο ηνπ ππνρξεψζεηο ζρεηηθά κε ην ππξεληθφ ηνπ πξφγξακκα φζν θαη ηελ έληαμή ηνπ ζε «ζπδεηήζεηο πνπ ζθνπφ έρνπλ ηελ απνθαηάζηαζε ηεο δηεζλνχο εκπηζηνζχλεο ζηελ απνθιεηζηηθά εηξεληθή θχζε» ηνπ πξνγξάκκαηνο απηνχ. Γηραζκό θαη αληίδξαζε πξνθάιεζε ην Φήθηζκα ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ γηα ηε Γεσξγία πνπ πηνζεηήζεθε ζηηο 17 Ννεκβξίνπ, ην νπνίν, κεηαμύ άιισλ, θαιεί ηε Ρσζία λα απνζύξεη ηα ζηξαηεύκαηα ηεο από ηηο πεξηνρέο ηεο Ακπραδίαο θαη Νόηηαο Οζεηίαο, θαη ηελ Δπξσπατθή Έλσζε λα αλαγλσξίζεη ηηο δύν επηθξάηεηεο σο «θαηερόκελεο πεξηνρέο ηεο Γεσξγίαο». Σν Φήθηζκα ηνπ Δπξσθνηλνβνπιίνπ δελ έρεη θακία πνιηηηθή ζεκαζία, δελ ζα κεηαβάιεη ηηο γεσπνιηηηθέο ηζνξξνπίεο ζηνλ Καχθαζν, θαζψο δελ αληηθαηνπηξίδεη ηηο ηνπηθέο ηζηνξηθέο θαη πνιηηηθέο πξαγκαηηθφηεηεο, ηφληζαλ νη θηιν-ξσζηθέο αξρέο ηεο Νφηηαο Οζεηίαο θαη θαηεγφξεζαλ ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην γηα ζπλέρηζε πνιηηηθήο δχν κέηξσλ θαη δχν ζηαζκψλ, ελψ ππνγξάκκηζαλ πσο αλάινγν ςήθηζκα έπξεπε λα είρε πξν πνιινχ πηνζεηεζεί θαη γηα ην Κφζζνβν. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ν Γεσξγηαλφο πξφεδξνο, Mikhail Saakashvili, εμέθξαζε ηελ ηθαλνπνίεζή ηνπ θαζψο ε απφθαζε δηθαηψλεη ηε ρψξα ηνπ θαη θάιεζε ηε Ρσζία λα μεθηλήζεη ηηο δηαδηθαζίεο απνρψξεζήο ηεο απφ ηελ πεξηνρή. ηηο 17 Ννεκβξίνπ μεθίλεζε θαη επηζήκσο ε πξνεθινγηθή εθζηξαηεία ζηελ Κξναηία γηα ηηο βνπιεπηηθέο εθινγέο πνπ έρνπλ πξνγξακκαηηζηεί γηα ηηο 4 Γεθεκβξίνπ. ηηο εθινγέο απηέο ζα αλακεηξεζνχλ ζπλνιηθά 204 πνιηηηθά θφκκαηα, 81 ζπλαζπηζκνί θαη 28 αλεμάξηεηνη βνπιεπηέο. Δπηθξαηέζηεξνη γηα ηε λίθε είλαη ην θπβεξλψλ θφκκα «Κξναηηθή Γεκνθξαηηθή Έλσζε» (HDZ) θαη ν ζπλαζπηζκφο ηεζζάξσλ θεληξναξηζηεξψλ θνκκάησλ «Kukuriku». Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη νη εθινγέο έρνπλ επηζθηαζηεί απφ κεγάια ζθάλδαια δηαθζνξάο πνπ αθνξνχλ πνιιά ζηειέρε ηεο ησξηλήο 10

11 θπβέξλεζεο. Δίλαη, άιισζηε, ραξαθηεξηζηηθφ φηη ην 70% ησλ βνπιεπηψλ ηεο «Κξναηηθήο Γεκνθξαηηθήο Έλσζεο» δελ ζα ζέζνπλ ππνςεθηφηεηα. Δληνιή λα παξαηαζεί γηα έλαλ αθόκα ρξόλν ε απνζηνιή ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη ηνπ ΝΑΣΟ ζηε Βνζλία-Δξδεγνβίλε έδσζε ζηηο 16 Ννεκβξίνπ ην πκβνύιην Αζθαιείαο ηνπ Οξγαληζκνύ Ζλσκέλσλ Δζλώλ. Σν πκβνχιην Αζθαιείαο έιαβε ηε ζπγθεθξηκέλε απφθαζε, θαζψο, ζχκθσλα κε αλαθνίλσζε ηνπ, ε θαηάζηαζε ζηελ πεξηνρή ζπλερίδεη «λα απνηειεί απεηιή γηα ηε δηεζλή εηξήλε θαη αζθάιεηα». Τπελζπκίδεηαη φηη ε ρψξα είλαη ρσξίο θπβέξλεζε απφ ην πεξαζκέλν έηνο, θάηη πνπ θάλεη πην αθαλζψδεο ην έξγν ηεο απνζηνιήο ηεο ΔΔ θαη ηνπ ΝΑΣΟ. Γηάηαγκα εμέδσζε ζηηο 16 Ννεκβξίνπ ν πξόεδξνο ηνπ Καδαθζηάλ, Nursultan Nazarbayev, βάζεη ην νπνίν δηαιύεηαη ε Κάησ Βνπιή θαη νξίδεηαη ε εκεξνκελία ησλ εθινγώλ ζηηο 15 θαη 16 Ηαλνπαξίνπ. Ο Nazarbayev επεζήκαλε φηη έιαβε ηελ απφθαζε γηα ηελ πξφσξε δηεμαγσγή ησλ εθινγψλ κε ζθνπφ λα κελ ππάξρεη παξαηεηακέλε πξνεθινγηθή πεξίνδνο ελ κέζσ ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκηθήο χθεζεο. Μεηά από ζπδεηήζεηο ηνπ Τπνπξγνύ Δμσηεξηθώλ ηεο Ρσζίαο, Sergei Lavrov, θαη ηεο Ύπαηεο Δθπξνζώπνπ ηεο ΔΔ γηα ζέκαηα εμσηεξηθήο πνιηηηθήο θαη άκπλαο, Catherine Ashton, επηηεύρζεθε κηα ζπκθσλία όζνλ αθνξά ζηνλ νδηθό ράξηε γηα ηαμίδηα ρσξίο βίδα. Ο Τπνπξγφο δήισζε φηη ην ζέκα ζα ζπδεηεζεί ζηελ επφκελε χλνδν Κνξπθήο ηνπ Γεθεκβξίνπ ζηηο Βξπμέιιεο θαη επειπηζηεί πσο ην ζέκα ζα ιπζεί άκεζα. Ο Ρώζνο πξόεδξνο Medvedev θαζώο θαη ν πξσζππνπξγόο ηεο ρώξαο, Vladimir Putin, ζπλεράξεθαλ ζηηο 17 Ννεκβξίνπ ηνλ Mario Monti γηα ηνλ δηνξηζκό ηνπ σο πξσζππνπξγνύ ηεο Ηηαιίαο. Ο Medvedev ηφληζε πσο νη ξσζν-ηηαιηθέο ζρέζεηο, αθφκα θαη ζε πεξίνδν ρξεκαηννηθνλνκηθήο θξίζεο, είλαη δπλαηέο θαη πξνζβιέπνπλ ζε καθξνρξφληα πξννπηηθή εμέιημεο. Ο ίδηνο 11

12 δειψλεη ηθαλνπνηεκέλνο θαζψο φια ηα θνηλά ηνπο έξγα έρνπλ θαηλνηφκν ραξαθηήξα θαη αθνξνχλ ηνκείο φπσο απηφο ηεο πςειήο ηερλνινγίαο. Σαπηφρξνλα, ν πξσζππνπξγφο Putin αλαθέξζεθε ζηελ αλάπηπμε ηεο δηκεξνχο ζπλεξγαζίαο, ε νπνία, σο επί ην πιείζηνλ, ζηεξίδεηαη ζηε καθξφρξνλε παξάδνζε θηιίαο θαη ζηελ ακνηβαία ζπκπάζεηα κεηαμχ ησλ δχν ιαψλ. Σέινο ν θπβεξλεηηθφο ηχπνο εμέθξαζε ηελ εκπηζηνζχλε ηνπ ζηε λέα θπβέξλεζε ηεο Ιηαιίαο θαη εμέθξαζε ηελ ειπίδα φηη ζα ζπλερίζεη ηελ πξνψζεζε ησλ δηκεξψλ ζρέζεσλ θαη φηη ζα αληαπνθξηζεί πιήξσο ζηα ζπκθέξνληα ηφζν ησλ Ρψζσλ φζν θαη ησλ Ιηαιψλ. Γηκεξήο ζπκθσλία γηα ηελ δηεπθόιπλζε έθδνζεο βίδα επηηεύρζεθε κεηαμύ ησλ ΖΠΑ θαη ηεο Ρσζίαο. Η ζπκθσλία πξνυπνζέηεη ηε κείσζε ηνπ ρξφλνπ αλακνλήο θαη γξαθεηνθξαηίαο γηα έθδνζε βίδα ζηνπο ηαμηδηψηεο ησλ δχν ρσξψλ θαη πξνβιέπεη ηελ έθδνζε ζεσξήζεσλ πνιιαπιψλ εηζφδσλ ηξηεηνχο δηάξθεηαο ζηνπο ηνπξίζηεο θαη επηρεηξεκαηίεο. Η ελ ιφγσ ζπκθσλία απνηειεί ην πξννίκην γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ηειηθνχ ζηφρνπ πνπ είλαη ε θαηάξγεζε ηαμηδησηηθήο βίδα γηα παξακνλή δηάξθεηαο 90 εκεξψλ. Άκπλα & Αζθάιεηα Ο ζηξαηόο ησλ ΖΠΑ πξαγκαηνπνίεζε κε επηηπρία ηελ πξώηε δνθηκή ηνπ «Πξνεγκέλνπ Τπεξερεηηθνύ Όπινπ» (Advanced Hypersonic Weapon, AHW), ην νπνίν κπνξεί λα ρηππήζεη νπνηνδήπνηε ζηόρν ζηνλ θόζκν ζε ιηγόηεξν από κηα ώξα. Η εθηφμεπζε ηνπ «Πξνεγκέλνπ Τπεξερεηηθνχ Όπινπ» έγηλε ζηηο 17 Ννεκβξίνπ απφ ηε Υαβάε, θαιχπηνληαο ηελ απφζηαζε ησλ κηιίσλ ( ρηιηφκεηξα) κέρξη ηελ αηφιε Kwajalein ησλ λήζσλ Marshall ζε ιηγφηεξν απφ κηζή ψξα. Σν Τπνπξγείν Άκπλαο ησλ ΗΠΑ δελ έδσζε ιεπηνκέξεηεο γηα ηε κέγηζηε ηαρχηεηα πνπ επηηεχρζεθε απφ ην φπιν απηφ. Χζηφζν, εηδηθνί επηζηήκνλεο θαηαηάζζνπλ ηελ ππεξερεηηθή ηνπ ηθαλφηεηα άλσ ησλ 5 Mach (δειαδή 5 θνξέο ε ηαρχηεηα ηνπ ήρνπ, ρηιηφκεηξα ηελ ψξα). 12

13 Ζ Ρσζία θαιεί ηε Βόξεηα Κνξέα λα θεξύμεη κνξαηόξηνπκ ζηε δνθηκή ππξεληθνύ όπινπ θαη ζηελ παξαγσγή ππξεληθώλ πιηθώλ. Η δήισζε απηή έγηλε απφ ηνλ Τθππνπξγφ Δμσηεξηθψλ ηεο Ρσζίαο, Alexei Borodavkin, ζηηο 18 Ννεκβξίνπ. Δπίζεο, ηφληζε φηη ε Μφζρα αλαδεηά κηα θφξκνπια γηα ηελ επαλέλαξμε ησλ ζπλνκηιηψλ πνπ ζα γίλεη απνδεθηή απφ φια ηα κέξε ηεο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο ησλ έμη (Βφξεηα Κνξέα, Νφηηα Κνξέα, Ρσζία, ΗΠΑ, Κίλα, Ιαπσλία). Ζ Ρσζία ζα δηεμαγάγεη ηελ ηειεπηαία δνθηκαζηηθή εθηόμεπζε ηνπ βαιιηζηηθνύ ππξαύινπ Bulava κέρξη ην ηέινο ηνπ Ννεκβξίνπ, ζχκθσλα κε πιεξνθνξίεο ηεο ξσζηθήο ακπληηθήο βηνκεραλίαο. Η πξνγξακκαηηζκέλε δνθηκή είλαη ε ηέηαξηε απηνχ ηνπ έηνπο θαη ε 18 ε ζπλνιηθά (ιφγσ θαηαζθεπαζηηθψλ ειαηησκάησλ). Απηή ηε θνξά ε δνθηκή ζα πεξηιακβάλεη ηελ εθηφμεπζε ηνπιάρηζηνλ δπν ππξαχισλ απφ ην ππνβξχρην «Yury Dolgoruky», θιάζεο Borey. Ο βαιιηζηηθφο πχξαπινο Bulava (SS-NX-30) κπνξεί λα κεηαθέξεη κέρξη θαη 10 ππξεληθέο θεθαιέο ζε απφζηαζε κεγαιχηεξε ησλ ρηιηνκέηξσλ. Ζ Ρσζία ζα θαηαζθεπάζεη δπν εξγνζηάζηα γηα ην αληηαεξνπνξηθόαληηβαιιηζηηθό ζύζηεκα S-500. πγθεθξηκέλα ν Αξρεγφο ηνπ ξσζηθνχ Γεληθνχ Δπηηειείνπ ηξαηεγφο, Nikolai Makarov, δήισζε φηη : «Γψζακε ζηελ εηαηξεία Almaz-Antey δπν ρξφληα πεξηζψξην λα θαηαζθεπάζεη δπν εξγνζηάζηα, ηα νπνία ζα αλαιάβνπλ ηελ θαηαζθεπή ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο S- 500». Σν λέν ζχζηεκα αλακέλεηαη λα απνηειέζεη ηε «ξαρνθνθαιηά» ελφο εληαίνπ ζπζηήκαηνο αεξάκπλαο πνπ δηακνξθψλεη ε Ρσζία. Η εκβέιεηα ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ ζα αλέξρεηαη ζηα 600 ρηιηφκεηξα, ελψ ζα κπνξεί λα εκπιαθεί ηαπηνρξφλσο κε δέθα ζηφρνπο. Ζ Μαιαηζία ζρεδηάδεη λα αγνξάζεη από ηε Ρσζία 18 θαηαδησθηηθά αεξνζθάθε Su-30MKM, πνπ είλαη πξνζαξκνζκέλα ζηνλ ξσζν-ηλδηθό πύξαπιν Κξνπδ BrahMos. χκθσλα κε ηε ξσζηθή εθεκεξίδα Izvestia, ην 13

14 θάζε αεξνζθάθνο ζα θνζηίζεη ζηελ Μαιαηζία 50 εθαηνκκχξηα δνιάξηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηνπ κειινληηθνχ θφζηνπο ζπληήξεζήο ηνπ. ηελ πξόζθαηε επίζθεςε ηνπ Αξρεγνύ ηνπ Γεληθνύ Δπηηειείνπ ηνπ Ναπηηθνύ ησλ ΖΠΑ ζηελ Σηθιίδα ζηηο 18 Ννεκβξίνπ επηηεύρζεθε ζπκθσλία παξνρήο βνήζεηαο εθ κέξνπο ησλ Ακεξηθαλώλ ζηελ εγθαηάζηαζε ησλ θαηλνύξγησλ ζπζηεκάησλ ξαληάξ πνπ ζα βνεζήζνπλ ηηο γεσξγηαλέο αξρέο λα εληζρχζνπλ ηνλ έιεγρν ηεο επηθξάηεηαο ηεο ρψξαο. Η δηκεξήο ζπλεξγαζία γηα ηελ αλαβάζκηζε ηεο πιηθν-ηερληθήο ππνδνκήο, ζχκθσλα κε ηηο δειψζεηο ηνπ Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ ηεο Γεσξγίαο, αλακέλεηαη λα επεθηαζεί θαη ζηελ ελίζρπζε ηνπ Πνιεκηθνχ Ναπηηθνχ κε ζηφρν ηελ πξνζηαζία ησλ ζαιάζζησλ ζπλφξσλ ηεο ρψξαο. Οηθνλνκία & Δλέξγεηα Με ηελ ππνγξαθή ελόο ζεβαζηνύ όγθνπ ηξηκεξώλ ζπκθσληώλ μεθίλεζε ζηηο 18 Ννεκβξίνπ ε πνξεία πξνο ηε δεκηνπξγία ελόο Κνηλνύ Οηθνλνκηθνύ Υώξνπ ζηελ πεξηνρή ηεο Δπξαζίαο θαη ζπγθεθξηκέλα κεηαμύ ηεο Ρσζίαο, ηεο Λεπθνξσζίαο θαη ηνπ Καδαθζηάλ. Αλαιπηηθφηεξα, νη εγέηεο ησλ ηξηψλ θξαηψλ -Dmitry Medvedev, Alexander Lukashenko θαη Nursultan Nazarbayev αληίζηνηρα- ππέγξαςαλ ηε Γηαθήξπμε ηεο Δπξαζηαηηθήο Οηθνλνκηθήο Οινθιήξσζεο θαζψο θαη ηε πλζήθε θαη ηνπο Καλνληζκνχο ηεο Δπξαζηαηηθήο Οηθνλνκηθήο Δπηηξνπήο. Οη λέεο ζπκθσλίεο ζα απνθηήζνπλ ηζρχ απφ ηελ 1 ε Ιαλνπαξίνπ ηνπ λένπ έηνπο, ελψ ζπδεηήζεηο γηα ηελ θαηαιιειφηεηα ή κε θάπνηνπ εθ ησλ ηξηψλ λνκηζκάησλ σο ην θνηλφ λφκηζκα ηεο Έλσζεο έρνπλ ήδε αξρίζεη, κε ηηο ηάζεηο πξνο ην παξφλ λα θηλνχληαη πξνο ηε δεκηνπξγία ελφο λένπ λνκίζκαηνο. Σελ πηζαλόηεηα από θνηλνύ εθκεηάιιεπζεο πεδίσλ θπζηθνύ αεξίνπ ζηελ πεξηνρή ηεο Καζπίαο ζάιαζζαο εμεξεπλνύλ ε θαδαθζηαληθή εηαηξεία KazMunaiGaz θαη ν ξσζηθόο ελεξγεηαθόο «γίγαληαο» Gazprom, ζχκθσλα κε δήισζε εθπξνζψπνπ ηεο ηειεπηαίαο ζηηο 18 Ννεκβξίνπ. πγθεθξηκέλα, ε 14

15 ζρεηηθή ζπκθσλία γηα ηελ έλαξμε θνηλήο γεσινγηθήο έξεπλαο ζην πεδίν θπζηθνχ αεξίνπ Imashevsky έρεη ππνγξαθεί απφ ηνλ επηέκβξην ηνπ 2010, ελψ απφ ηνλ Απξίιην ηνπ 2011 ε θνηλνπξαμία KazRozGaz έγηλε επίζεκα δηαρεηξηζηήο ηεο θνηλήο επηρείξεζεο. Η ξσζηθή πιεπξά έθαλε ηδηαίηεξε κλεία ζηηο απμεηηθέο ηάζεηο ηεο θαηαλάισζεο θπζηθνχ αεξίνπ ζην εζσηεξηθφ ηνπ Καδαθζηάλ, ζεσξψληαο ηελ εμέιημε απηή ζεκαληηθφ δείθηε νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο θαζψο θαη ζεηηθφ παξάγνληα γηα ην κέιινλ. Μεηά ηηο πξόζθαηεο ζεηηθέο εμειίμεηο ζηε δηαδηθαζία έληαμεο ηεο Ρσζίαο ζηνλ Παγθόζκην Οξγαληζκό Δκπνξίνπ, ε Μόζρα δε δίζηαζε λα πξνβεί ζε δέζκεπζε γηα ηελ ππνζηήξημή ηεο πξνο ην Καδαθζηάλ θαη ηε Λεπθνξσζία ζε πεξίπησζε πνπ ηεζεί δήηεκα πξνζρώξεζεο ηνπο ζηνλ Οξγαληζκό, ζχκθσλα κε δήισζε ηνπ Maxim Medvedkov ζηηο 16 Ννεκβξίνπ. Ο επηθεθαιήο ηεο ξσζηθήο αληηπξνζσπείαο ζηνλ ΠΟΔ αλαθέξζεθε αθφκε ζηελ επηζπκία ησλ ηξηψλ ρσξψλ λα νινθιεξσζνχλ νη δηαπξαγκαηεχζεηο ηαπηφρξνλα, πξάγκα πνπ ζηελ πξάμε δελ ηειεζθφξεζε, αθνχ ε Ρσζία είρε ζεκεηψζεη πξνφδνπο εηψλ ζε ζρέζε κε ηνπο δχν ζπλνδνηπφξνπο ηεο. Χζηφζν, ν Ρψζνο αμησκαηνχρνο πξνέβιεςε πσο νη δχν «γείηνλεο» ηεο Ρσζίαο ζα έρνπλ πνιχ πην απιή θαη νκαιή δηαδηθαζία πξνζρψξεζεο, θαζψο κεγάιν θνκκάηη ησλ ζρεηηθψλ ζπδεηήζεσλ γηα ηε Ρσζία αλαιψζεθε ζε πεξίπινθα δεηήκαηα ζρεηηθά κε ηε δεκηνπξγία ηεο πεξηθεξεηαθήο Σεισλεηαθήο Έλσζεο, ηα νπνία έρνπλ, πιένλ, επηιπζεί. Χο ηδηαηηέξσο πςειό ραξαθηήξηζε ηνλ όγθν ησλ νηθνλνκηθώλ θαη εκπνξηθώλ ζπλαιιαγώλ ηεο ρώξαο ηνπ κε ηε Γαιιία ν Ρώζνο πξσζππνπξγόο, Vladimir Putin, ζε δήισζή ηνπ ζηηο 18 Ννεκβξίνπ. Δλ αλακνλή δηκεξνχο ζπλάληεζεο κε ηνλ Γάιιν νκφινγφ ηνπ, François Fillon, ν Putin αλαθέξζεθε αθφκε ζηελ αχμεζε θαηά 34% ηνπ εηζνδήκαηνο απφ ηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο ησλ δχν ρσξψλ θαηά ην 2011, ην νπνίν αλακέλεηαη λα αλέιζεη θέηνο ζηα 30 δηο δνιάξηα απφ ηα 22,6 δηο πνπ έθηαζε ηελ πξνεγνχκελε ρξνληά. Ο Γάιινο αμησκαηνχρνο, απφ ηελ πιεπξά ηνπ, ραξαθηήξηζε ην 2011 σο κηα ηζηνξηθή ρξνληά γηα ηηο δχν ρψξεο, νη νπνίεο 15

16 πινπνίεζαλ δηκεξείο αιιά θαη δηεζλείο ζρεδηαζκνχο θαη ζπλεξγαζίεο ζε δηαθφξνπο ηνκείο. πλνκηιίεο κεηαμύ ηνπ Γηεζλνύο Ννκηζκαηηθνύ Σακείνπ θαη ηεο Οπγγαξίαο μεθίλεζαλ ζηηο 18 Ννεκβξίνπ γηα ηελ ππνγξαθή «κηαο λένπ ηύπνπ ζπκθσλίαο κε ζθνπό λα πξνζηαηεπηεί ε ρώξα από ηε κεηάδνζε ηεο θξίζεο ηνπ ρξένπο», επεζήκαλε κε αλαθνίλσζε ηνπ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ ηεο Οπγγαξίαο. ηελ αλαθνίλσζε δελ έγηλε ζαθέο ην πεξηερφκελν ηεο ζπκθσλίαο, αλ θαη ην Τπνπξγείν ηφληζε φηη ε ζπλεξγαζία ησλ δπν πιεπξψλ ζα δίλεη βάξνο ζηελ αλάπηπμε θαη φρη ζηε ιήςε κέηξσλ ιηηφηεηαο. εκεηψλεηαη φηη ηνπο ηειεπηαίνπο κήλεο ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία ζηελ Οπγγαξία ρεηξνηεξεχνπλ ξαγδαία κε ην δεκφζην ρξένο λα έρεη απμεζεί, ην εζληθφ λφκηζκα λα έρεη εθηηλαρηεί ζε χςε ξεθφξ θαη ηνπο νίθνπο αμηνιφγεζεο λα ππνβαζκίδνπλ ζπλερψο ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηεο ρψξαο. «Ζ Ρσζία δελ κπνξεί λα δήζεη κε ρξένο πνιύ κεγαιύηεξν από ην ΑΔΠ ηεο», ηφληζε ν Ρψζνο πξσζππνπξγφο Vladimir Putin ζε νκηιία ηνπ ζε ζπλέδξην «αγξνηηθήο δηαλφεζεο» ζηηο 15 Ννεκβξίνπ. Μάιηζηα, ν Ρψζνο πξσζππνπξγφο ζπλέθξηλε ηε Ρσζία κε ηελ Διιάδα, ππνγξακκίδνληαο φηη ε ρψξα ηνπ δελ κπνξεί λα κεηαηξαπεί ζε Διιάδα, φπνπ ην δεκφζην ρξένο είλαη πάλσ απφ 120% ζε ζρέζε κε ηελ εηήζηα παξάγσγή ηεο ρψξαο, θαζψο θάηη ηέηνην ζα ζπλεπάγνληαλ γηα ηε Ρσζία απψιεηα ηεο εζληθήο ηεο θπξηαξρίαο. Ο Putin θάιεζε ηνπο βνπιεπηέο ηνπ λα είλαη ηδηαίηεξα πξνζεθηηθνί ζηελ θαηαλνκή ησλ δαπαλψλ αιιά δηαβεβαίσζε φηη δελ ζα πεξηθνπνχλ ηα θνηλσληθά πξνγξάκκαηα γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο πγείαο, ηεο παηδείαο θαη ηεο ζηέγαζεο. Ο Sergei Lavrov, Τπνπξγόο Δμσηεξηθώλ ηεο Ρσζίαο, ζε πξόζθαηεο δειώζεηο ηνπ ηόληζε ηε ζεκαζία πνπ ζα έρεη κηα πηζαλή έληαμε ηεο Ηλδίαο ζηνλ Οξγαληζκό ζπλεξγαζίαο ηεο αλγθάεο. (Shanghai Cooperation 16

17 Organization). Μεηά απφ ζπδεηήζεηο κε ηνλ Ιλδφ νκφινγφ ηνπ, Shri S.M Krishna, ζηηο 17 Ννεκβξίνπ εμέθξαζε ηελ επηζπκία ηεο ρψξαο ηνπ ε Ιλδία λα κεηαηξαπεί απφ παξαηεξεηή ζε ελεξγφ κέινο ηνπ Oξγαληζκνχ. Άιισζηε, φπσο ν ίδηνο επεζήκαλε ε Ρσζία, ππνζηεξίδεη απηή ηελ πξσηνβνπιία θαη επειπηζηεί φηη ζχληνκα ζα ππάξμνπλ ζνβαξέο εμειίμεηο ζην δήηεκα. Ο πξόεδξνο ηεο Λεπθνξσζίαο, Alexander Lukashenko, ζε δήισζή ηνπ ζηηο 18 Ννεκβξίνπ ηόληζε, πσο αλ ην έξγν ηεο Δπξαζηαηηθήο Οηθνλνκηθήο Έλσζεο κε εληαίν νηθνλνκηθό ρώξν αλαπηύζζεηαη ελεξγά, ελδέρεηαη ζηαδηαθά λα θαηαζηεί πεξηηηή ε δηαθξαηηθή έλσζε κεηαμύ Ρσζίαο- Λεπθνξσζίαο. Δπηπιένλ, επεζήκαλε ηε ζεκαζία ηνπ ηξέρνληνο έξγνπ, θαζψο εθηίκεζε πσο ζα κπνξνχζε λα μεπεξάζεη ηηο θηλήζεηο γηα ηελ πεξαηηέξσ νηθνλνκηθή νινθιήξσζε κεηαμχ ησλ δχν θξαηψλ θαη λα ζέζεη ππφ ακθηζβήηεζε ηελ αλάγθε γηα ηε δηαθξαηηθή έλσζε. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ιίγν πξηλ ηηο δειψζεηο απηέο νη εγέηεο Ρσζίαο, Λεπθνξσζίαο θαη Καδαθζηάλ είραλ ζπκθσλήζεη ζηελ ππνγξαθή ηεο «Γηαθήξπμεο γηα ηελ Δπξαζηαηηθή Οηθνλνκηθή Οινθιήξσζε». Ο βαζκφο απνγνήηεπζεο εμαξηάηαη απφ ην πφζν πςειά έρεη ηεζεί ν πήρεο ηνλίδνπλ νη εηδηθνί θαη ζπληζηνύλ ζηε Ρσζία λα κεηξηάζεη ηηο πξνζδνθίεο από ηελ επηθείκελε πξνζρώξεζε ηεο ζηνλ ΠΟΔ. Με βάζε κειέηεο ηνπ Οξγαληζκνχ, νη επεξγεηηθέο ζπλέπεηεο ηεο έληαμεο δελ ζα είλαη άκεζα αηζζεηέο αλ ε παξαγσγηθή δνκή ηεο Ρσζίαο δελ δηαθνξνπνηεζεί θαη δελ αλεμαξηεηνπνηεζεί απφ ηελ ελέξγεηα. Σν εγθξηζέλ απφ ηελ αξκφδηα Οκάδα Δξγαζίαο ηνπ ΠΟΔ πξσηφθνιιν έληαμεο πξνβιέπεη έλα ρξνλνδηάγξακκα δαζκνινγηθνχ αθνπιηζκνχ πνπ αληηθαηνπηξίδεη ζε κεγάιν βαζκφ ηα πξνβιήκαηα αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο ξσζηθήο νηθνλνκίαο θαη ηελ πξφζεζε ησλ αξρψλ λα πξνζηαηεχνπλ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο ηνκείο ηεο. πγθεθξηκέλα, ην αλψηαην, πξνβιεπφκελν απφ ηελ GATT, επηηξεπηφ φξην δαζκψλ γηα αγξνηηθά πξντφληα αλακέλεηαη λα κεησζεί απφ 13,2% ζην 10,8%, ελψ γηα βηνκεραληθά πξντφληα απφ 9,5% ζην 7,3%. Σν 1/3 ησλ ηειηθψλ πνζνζηψλ ησλ δαζκψλ ζα ηεζεί ζε ηζρχ απφ ηελ εκέξα έληαμεο ηεο ρψξαο ζηνλ ΠΟΔ ελψ ην 17

18 ¼ ζα εθαξκνζηεί κεηά απφ κηα κεηαβαηηθή πεξίνδν ηξηψλ εηψλ. Η κεγαιχηεξε κεηαβαηηθή πεξίνδνο πξνζαξκνγήο 8 ρξφληα πξνβιέπεηαη ζηηο εηζαγσγέο πηελνηξνθηθψλ πξντφλησλ, απηνθηλήησλ, ειηθνπηέξσλ θαη πνιηηηθψλ αεξνπιάλσλ. Ο ρξνληθφο νξίδνληαο ηεο πξνζαξκνγήο ζα παξέρεη ζηνπο επαίζζεηνπο ηνκείο ηεο ξσζηθήο νηθνλνκίαο δπλαηφηεηα νκαιήο κεηάβαζεο ζην ειεχζεξν θαη αληαγσληζηηθφ δηεζλέο πεξηβάιινλ. Πεξηβάιινλ & Οηθνινγία Γεσξγηθή ζπκθσλία αμίαο 10 εθ. επξώ ππέγξαςαλ Κίλα θαη Βνπιγαξία ζηηο 17 Ννεκβξίνπ. Η ζπκθσλία κεηαμχ ηεο θηλεδηθήο Tianjin State Farms Agribusiness Group θαη ηεο Βνπιγαξίαο ζηνρεχεη ζηελ παξαγσγή (ζε κηα έθηαζε 2000 εθηαξίσλ ζηε βνξεηνδπηηθή Βνπιγαξία) θαη εμαγσγή ζηελ Κίλα γεσξγηθψλ πνηθηιηψλ κεγάιεο δηαηξνθηθήο ζεκαζίαο, φπσο αξαβφζηηνο θαη ειίαλζνο, πνπ έρνπλ θαη κεγάιε νηθνλνκηθή αμία γηα ηελ θηλεδηθή αγνξά. Γηα απηφλ ηνλ ιφγν ζα επελδπζνχλ ζπλνιηθά πεξίπνπ 20 εθ. επξψ ζηνλ ηνκέα αγξνηηθήο αλάπηπμεο ηεο Βνπιγαξίαο. ην κέιινλ ζηφρνο είλαη λα πξνσζεζνχλ θαη επελδπηηθά ζρέδηα πνπ ζα πεξηιακβάλνπλ ηελ αλάπηπμε γεσξγηθψλ πξντφλησλ πνπ ζα ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ θηλεδηθή θηελνηξνθία. Η θηλεδηθή επηθξάηεηα έρεη γλσξίζεη κεγάιεο πεξηφδνπο μεξαζίαο θαη ιεηςπδξίαο πνπ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ εθηεηακέλε πεξηβαιινληηθή ξχπαλζε πνπ πξνθαιεί ε ηαρχηαηε εθβηνκεράληζε ηεο ρψξαο, αλαγθάδεη ην θηλεδηθφ θξάηνο λα αλαδεηήζεη αιινχ, φπσο ζηα θξάηε ηεο Ννηην-Αλαηνιηθήο Δπξψπεο, εχθνξεο πεξηνρέο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο γεσξγίαο κε ζηφρν ηφζν ηελ θάιπςε ησλ αλζξψπηλσλ δηαηξνθηθψλ αλαγθψλ φζν θαη απηψλ πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ ηνλ θηελνηξνθηθφ ηνκέα. Ζ WWF κε αλαθνίλσζή ηεο ζηηο 14 Ννεκβξίνπ θξνύεη ηνλ θώδσλα ηνπ θηλδύλνπ ζε Ρνπκαλία θαη Βνπιγαξία γηα ηελ εμαθάληζε ηνπ ςαξηνύ, από ην νπνίν παξάγεηαη ην ραβηάξη. πγθεθξηκέλα, ε δηεζλνχο εκβέιεηαο WWF πξνηξέπεη ηηο θπβεξλήζεηο ησλ δχν ρσξψλ ηεο Μαχξεο Θάιαζζαο λα πξνζηαηέςνπλ θαιχηεξα ηνπο νμχξξπγρνπο απφ πξαθηηθέο φπσο ε εθηεηακέλε 18

19 ιαζξνζεξία θαη ην παξάλνκν εκπφξην. Σα ηειεπηαία ρξφληα αξγά αιιά ζηαζεξά νη πιεζπζκνί νμχξξπγρσλ εμαθαλίδνληαη απφ ην δεχηεξν πην θπζηθφ ελδηαίηεκά ηνπο, ηε Μαχξε Θάιαζζα, ηε δεχηεξε πην ζεκαληηθή ζάιαζζα ζηνλ θφζκν κεηά ηελ Καζπία σο πξνο ηελ αλαπαξαγσγή, χπαξμε θαη εκπνξία νμχξξπγρσλ. Παξάιιεια, ηνλίδεη ηελ αλάγθε κεγαιχηεξεο πξνζηαζίαο θαη ηνπ Γνχλαβε απφ ηέηνηεο πξαθηηθέο θαη ηε ξχπαλζε, θαζψο, ζχκθσλα κε ηελ World Sturgeon Conservation Society, παξακέλεη ν κνλαδηθφο «κεγαπφηακνο» ζηελ Δπξψπε, φπνπ νη πιεζπζκνί νμχξξπγρσλ κπνξνχλ λα πξνζηαηεπζνχλ. Τπνγξακκίδεηαη, επίζεο, φηη είλαη αλαγθαίν ν ξνπκαληθφο λφκνο πνπ απαγνξεχεη απφ ην 2006 ηελ αιίεπζε θαη εμαγσγή νμχξξπγρσλ γηα 10 ρξφληα λα εθαξκφδεηαη πην απζηεξά αιιά θαη ε Βνπιγαξία λα επεθηείλεη ζρεηηθφ δηθφ ηεο λφκν γηα πεξηζζφηεξν απφ έλα ρξφλν πνπ είλαη ε δηάξθεηα ηζρχνο ηνπ. Δίλαη ζεκαληηθφ λα εληζρπζνχλ νη εζληθνί κεραληζκνί ησλ θξαηψλ πνπ αζρνινχληαη κε ην δήηεκα απηφ αιιά θαη ε Δ.Δ. λα αληαπνθξηζεί θαιχηεξα ζηνλ ηνκέα ειέγρνπ ησλ εκπφξσλ αιιά θαη ελεκέξσζεο ηνπ θνηλνχ θαη ησλ θαηαλαισηψλ. Ζ International Atomic Energy Agency κε αλαθνίλσζή ηεο ζηηο 17 Ννεκβξίνπ απνδίδεη ηελ επζύλε δηαξξνήο ηνπ ξαδηελεξγνύ ηζνηόπνπ iodine-131 ζην Ηλζηηηνύην Ηζνηόπσλ ηεο Βνπδαπέζηεο. Απφ ηηο 11 Ννεκβξίνπ πνιιέο ρψξεο ηεο Κεληξηθήο Δπξψπεο, φπσο ε Πνισλία, ε Απζηξία, ε ινβαθία, ε Οπγγαξία, ε Σζερία θαη ε Γαιιία ελεκέξσζαλ ηελ ΙΑΔΑ φηη αλίρλεπζαλ ζην έδαθφο ηνπο ηδηαίηεξα κεγάιεο πνζφηεηεο ξαδηελεξγνχ ηζνηφπνπ iodine-131 πνπ ππεξβαίλνπλ ην θπζηνινγηθφ φξην αιιά ρσξίο λα κπνξνχλ λα εληνπίζνπλ απφ πνχ πξνέξρεηαη. Η ΙΑΔΑ θαηφπηλ ελδειερνχο έξεπλαο ζεσξεί φηη πηζαλφηεξε αηηία είλαη δηαξξνή ζε έλα απφ ηα κεγαιχηεξα Ιλζηηηνχηα ππξεληθήο ηερλνινγίαο ηεο Οπγγαξίαο, ην Ιλζηηηνχην Ιζνηφπσλ ηεο Βνπδαπέζηεο. Παξά ηηο θαζεζπραζηηθέο αλαθνηλψζεηο ησλ νπγγξηθψλ αξρψλ φηη παξαηεξήζεθε ειάρηζηα κεγαιχηεξε απφ ην θπζηνινγηθφ φξην ηηκή ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ηζνηφπνπ ζηελ αηκφζθαηξα θαη ηα ζπλνιηθά πνζνζηά παξακέλνπλ κηθξά θαη κε ακειεηέεο αξλεηηθέο επηδξάζεηο ζηελ αλζξψπηλε πγεία, ε ΙΑΔΑ δήηεζε πιεξέζηεξε ελεκέξσζε. 19

20 Σν Αλώηαην Γηθαζηήξην ηεο Ρσζίαο απέξξηςε ζηηο 15 Ννεκβξίνπ πξνζθπγή ηεο Greenpeace-Russia γηα αθύξσζε ηνπ λόκνπ πνπ επηηξέπεη ηελ νηθνπεδνπνίεζε θαη νηθνλνκηθή εθκεηάιιεπζε κεγάινπ κέξνπο πξνζηαηεπόκελεο πεξηνρήο ηεο ρώξαο. χκθσλα κε ηελ Greenpeace-Russia, ε απφθαζε ησλ ηνπηθψλ αξρψλ ηεο επαξρίαο Krasnodar λα αιιάμεη ηνλ Ινχλην ην λφκν πνπ πξνζηάηεπε ην θαηαθχγην άγξηαο δσήο ηνπ Utrish, αθαηξψληαο πεξίπνπ 789 εθηάξηα απφ ηα ζπλνιηθά απφ ην πιάλν πξνζηαζίαο, πάξζεθε κε κνλαδηθφ ζηφρν λα δνζεί ζε ηνπηθνχο θνξείο θαη θξαηηθέο ππεξεζίεο. Βαζηθφο ζθνπφο ήηαλ ε νηθνλνκηθή εθκεηάιιεπζε θαη ε θαηαζθεπή πξνζνδνθφξσλ δξαζηεξηνηήησλ ςπραγσγίαο, γη απηφ θαη ε Οξγάλσζε δήηεζε ηελ θαηάξγεζε ηνπ λφκνπ. Οη ηνπηθέο αξρέο είραλ αθήζεη αλνηρηφ ην δήηεκα ηεο αθξηβνχο νξηνζέηεζεο ηεο πξνζηαηεπκέλεο πεξηνρήο απφ ην 1994, κε απνηέιεζκα λα έρνπλ παξαηεξεζεί ήδε θαηλφκελα θαηαπάηεζεο θαη νηθνδνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αθφκα θαη γηα ζρέδηα πνπ πξνέξρνληαη θαη ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην Γξαθείν Πξνεδξηθψλ Θεκάησλ. Αλ θαη ν επηθεθαιήο ηνπ Πξνεδξηθνχ Γξαθείνπ, Vladimir Kozhin, απνξξίπηεη νπνηαδήπνηε αλάκεημε ζην ζρέδην νηθνλνκηθήο εθκεηάιιεπζεο ηεο πεξηνρήο πνπ δξνκνινγείηαη ήδε απφ ην 2009, ε Greenpeace-Russia, θαηφπηλ απηνςίαο, παξνπζίαζε αδηάςεπζηεο απνδείμεηο γηα ηελ νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα. Η Οξγάλσζε πξνζέθπγε ζηε Γηθαηνζχλε, ε νπνία απέξξηςε ζε πξψην βαζκφ ηελ πξνζθπγή ηεο, αλαγθάδνληαο ηελ λα πξνζθχγεη ζην Αλψηαην Γηθαζηήξην, φπνπ θαη έραζε, δηαηεξψληαο, φκσο, ηε δπλαηφηεηα έθεζεο. Σελ έληνλε αληίδξαζε πνιιώλ πεξηβαιινληηθώλ νξγαλώζεσλ ηεο Ρνπκαλίαο πξνθάιεζε ζηηο αξρέο ηεο εβδνκάδαο ε θαηαζθεπή πδξνειεθηξηθνύ εξγνζηαζίνπ ζηα λόηηα Καξπάζηα Όξε. Με θνηλφ γξάκκα δηακαξηπξίαο πνπ απέζηεηιαλ ζηνλ Τπνπξγφ Πεξηβάιινληνο ηεο Ρνπκαλίαο, Laszlo Borbely, 69 απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο πεξηβαιινληηθνχο νξγαληζκνχο ηεο ρψξαο, δήηεζαλ λα εθαξκνζηνχλ νη εζληθνί θαη θνηλνηηθνί θαλφλεο φζνλ αθνξά ζηελ θαηαζθεπή ηνπ κεγαιεπήβνινπ ζρεδίνπ ηνπ πδξνειεθηξηθνχ 20

21 εξγνζηαζίνπ, θαζφηη ε κέρξη ηψξα εμέιημε ησλ θαηαζθεπαζηηθψλ έξγσλ έρεη πξνθαιέζεη κεγάια πεξηβαιινληηθά δεηήκαηα ζηελ πεξηνρή. πγθεθξηκέλα, νη πεξηβαιινληηθέο ΜΚΟ εζηηάδνπλ ην ελδηαθέξνλ ηνπο ζηελ πξνζηαζία ηεο βηνπνηθηιφηεηαο ηεο πεξηνρήο, ε νπνία θαη απηνχο απεηιείηαη άκεζα, ηδίσο γηα ηνπο πνηακνχο πνπ εληάζζνληαη ζην πξφγξακκα θαηαζθεπήο αιιά ηελ ίδηα ζηηγκή αλήθνπλ θαη ζε πξνζηαηεπφκελεο πεξηνρέο Natura Αλεζπρίεο πξνθαιεί, επίζεο, θαη ε κείσζε ξνήο ηνπ λεξνχ θαη ησλ πηζαλψλ αξλεηηθψλ επηδξάζεσλ πνπ απηή ζα έρεη ζηα γεηηνληθά νηθνζπζηήκαηα. Αλζξώπηλα Γηθαηώκαηα ηελ πξνζπάζεηά ηνπο λα θηκώζνπλ θάζε θσλή αληίδξαζεο έλαληη ηεο εμνπζίαο νη νπθξαληθέο αξρέο θαηαδηώθνπλ αθόκε θαη αλειίθνπο. Απφ ηα πην πξφζθαηα πεξηζηαηηθά είλαη εθείλν ηνπ Oleksiy Lazarenko, ελφο 15ρξνλνπ απφ ηελ πφιε Sumy, ν νπνίνο ζπκκεηείρε καδί κε ηνλ αδεξθφ ηνπ ζηε δηακαξηπξία ελάληηα ζηε δηαθζνξά ησλ δεκφζησλ ππαιιήισλ θαη νξγάλσλ εμνπζίαο, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο 28 Οθησβξίνπ έμσ απφ ηελ αίζνπζα Γεκνηηθνχ πκβνπιίνπ. ηηο 17 Ννεκβξίνπ ν Lazarenko,έιαβε θιήηεπζε απφ ην ηνπηθφ αζηπλνκηθφ ηκήκα γηα λα θαηαζέζεη ζρεηηθά κε ηα γεγνλφηα ηεο 28εο Οθησβξίνπ, θάηη ηέηνην, φκσο, αληηηίζεηαη ζηνλ λφκν, θαζψο είλαη κφιηο 15 εηψλ θαη, φληαο αλήιηθνο, δελ έρεη δηθαίσκα λα δψζεη θαηάζεζε. Μέζα ζε κία εβδνκάδα νη αξρέο ηεο Λεπθνξσζίαο απέιαζαλ δύν ζπλεξγάηεο ηεο ΜΚΟ «Fundacja Institutum Orientalium» κε έδξα ηελ Πνισλία πνπ αζρνιείηαη κε ηελ αλάπηπμε ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ θξαηψλ ηεο Αλαηνιηθήο Δπξψπεο, ησλ Βαιθαλίσλ θαη ηεο Αζίαο. ηηο 16 Ννεκβξίνπ νη Λεπθνξψζνη ζπλνξηνθχιαθεο αλάγθαζαλ ηελ Kinga Ksionzek λα επηβηβαζηεί ζε έλα ηξαίλν κε πξννξηζκφ ηελ Πνισλία, ρσξίο θακία επίζεκε εμήγεζε, ιέγνληαο κφλν πσο ε παξνπζία ηεο ζηε Λεπθνξσζία ήηαλ αλεπηζχκεηε. Σελ ίδηα κέξα ε Magdalena Kalinowska έθπγε απφ ηε ρψξα κε απηνθίλεην, αθνχ ζηηο 11 Ννεκβξίνπ ην Σκήκα Μεηαλάζηεπζεο ηε δηέηαμε λα εγθαηαιείςεη ηε Λεπθνξσζία, θαζψο θξίζεθε έλνρε γηα παξαβίαζε ηνπ λφκνπ πεξί παξακνλήο αιινδαπψλ. 21

22 Οη δεκνζηνγξάθνη απνθιείζηεθαλ από ηελ παξαθνινύζεζε ηεο δίθεο ηνπ Azamat Omurkulov, πηνύ ηνπ δεκάξρνπ ηεο Bishkek, πξσηεχνπζαο ηεο Κηξγηδίαο, γηα αλζξσπνθηνλία εμ ακειείαο σο απνηέιεζκα ηνπ ηξνραίνπ πνπ πξνθιήζεθε από εθείλνλ. Ο ελαγφκελνο δήηεζε λα κελ επηηξαπεί είζνδνο ζηελ αίζνπζα ηνπ δηθαζηεξίνπ ζηνπο δεκνζηνγξάθνπο, θαζψο ε παξνπζία ηνπο ζα αζθνχζε «θνηλσληθή θαη ςπρηθή πίεζε». Σν αίηεκά ηνπ ηθαλνπνηήζεθε απφ ηνλ δηθαζηή. χκθσλα κε ηνπο αλαθξηηέο ν Azamat Omurkulov πξνθάιεζε ηξνραίν αηχρεκα, παξαβηάδνληαο ηνλ ΚΟΚ, πνπ νδήγεζε ζε ζάλαην ηξηψλ αηφκσλ, δχν εθ ησλ νπνίσλ ήηαλ παηδηά, θαη ηνλ ηξαπκαηηζκφ ηνπ ηδίνπ. ηηο 17 Ννεκβξίνπ κία από ηνπο δηθεγόξνπο ηνπ Andrei Sannikau, πξώελ ππνςήθηνπ ζηηο πξνεδξηθέο εθινγέο ηεο Λεπθνξσζίαο, αλαθάιπςε όηη ν πειάηεο ηεο κεηαθέξζεθε απξνεηδνπνίεηα 200 ρικ βνξεηναλαηνιηθά από ηνλ πξνεγνύκελν ηόπν ηεο θπιάθηζήο ηνπ. Αλ θαη θαηάθεξε λα κάζεη ζηηο 18 Ννεκβξίνπ ηε λέα ηνπνζεζία θπιάθηζήο ηνπ, ηεο αξλήζεθε ε πξφζβαζε ζ' απηφλ. Σειεπηαία ν Sannikau έρεη ππνζηεί κηα ζεηξά απφ αδηθαηνιφγεηεο κεηαθνξέο απφ θπιαθή ζε θπιαθή, ρσξίο λα ελεκεξψλνληαη νη δηθεγφξνη θαη ε νηθνγέλεηά ηνπ. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο κεηαθνξάο, ε νπνία κπνξεί λα δηαξθέζεη κέξεο ή αθφκε θαη εβδνκάδεο, νη θπιαθηζκέλνη θξαηνχληαη ζε απάλζξσπεο ζπλζήθεο πνπ θαζηζηνχλ ηε κεηαθνξά απφ κφλε ηεο έλαλ ηξφπν ζσκαηηθήο θαη ςπρνινγηθήο πίεζεο. Ο Sannikau θαηαδηθάζηεθε ζε θπιάθηζε πέληε εηψλ γηα ην ξφιν ηνπ ζηε καδηθή δηακαξηπξία ζην Μηλζθ, κεηά ηελ επαλεθινγή ηνπ Πξνέδξνπ Alexander Lukashenko ηνλ πεξαζκέλν Γεθέκβξην. 22