IP/03/914. Βρυξέλλες, 30 Ιουνίου 2003

Transcript

1 IP/03/914 Βρυξέλλες, 30 Ιουνίου 2003 ιευρωπαϊκó δίκτυo µεταφορών : η διευρυµένη Ευρώπη πρέπει να αποκτήσει τα µέσα. Η οµάδα Van Miert προτείνει την κινητοποίηση και το συντονισµό των επενδυτών για την υλοποίηση σειράς έργων προτεραιότητας µε ορίζοντα το 2020 Μια υψηλού επιπέδου οµάδα, υπό την προεδρία του κ. Karel Van Miert, προτείνει σήµερα να δοθεί νέα ώθηση στην υλοποίηση του διευρωπαϊκού δικτύου µεταφορών. Εκφράζοντας τη λύπη της για τη σηµαντική έλλειψη επενδύσεων και την υπερβολικά χαµηλή κοινοτική χρηµατοδοτική στήριξη η οποία προκάλεσε σηµαντικές καθυστερήσεις µεγάλου µέρους των 14 µεγάλων έργων τα οποία ορίστηκαν στο Έσσεν, 10 περίπου χρόνια µετά τον καθορισµό τους, η οµάδα συνιστά στην αντιπρόεδρο Loyola de Palacio να αλλάξει η προσέγγιση ώστε να καταστεί δυνατή η υλοποίηση νέων έργων προτεραιότητας τα οποία επελέγησαν. Η προσέγγιση της οµάδας, η οποία καθορίστηκε ενόψει της αναθεώρησης των προσανατολισµών των διευρωπαϊκών δικτύων µεταφορών µε ορίζοντα το 2020, στηρίζεται στο συντονισµό των επενδύσεων που είναι αναγκαίες µέσω κατάλληλα προσαρµοσµένων διαρθρώσεων και, στο πλαίσιο της προετοιµασίας των δηµοσιονοµικών προοπτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην προσαρµογή των χρηµατοδοτικών µέσων της Κοινότητας. Ανταποκρίνεται στις ανάγκες προσαρµογής και ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης χάρη σε µια φιλόδοξη πολιτική ανάπτυξης των υποδοµών που συνιστά ο Πρόεδρος της Επιτροπής Romano Prodi «εδοµένης της αυξανόµενης απόκλισης µεταξύ του κόστους των επενδύσεων που είναι αναγκαίες για τη λειτουργία των µεγάλων αξόνων του δικτύου και των διαθέσιµων πόρων, κατέστη απαραίτητη η προσπάθεια επιλεκτικής προσέγγισης εκ µέρους της οµάδας Van Miert. Οι συστάσεις της περί των χρηµατοδοτήσεων αποτελούν σηµαντική συνεισφορά στην εξέταση από την Επιτροπή ενός ουσιαστικού θέµατος το οποίο δεν µπορεί να παραγνωρίζεται στους εθνικούς προϋπολογισµούς και στις νέες δηµοσιονοµικές προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης» δήλωσε η Loyola de Palacio.

2 Με την καθοδήγηση του προηγούµενου επιτρόπου, επιφορτισµένου µε θέµατα µεταφορών, η οµάδα εξέτασε περισσότερα από 100 υποψήφια έργα που πρότειναν τα κράτη. Μετά από µελέτη των διαφόρων τεχνικών και οικονοµικών πτυχών τους, αξιολόγησε την καταλληλότητά τους σε σχέση µε την Ευρωπαϊκή πολιτική των µεταφορών που προτείνεται στη Λευκή Βίβλο, την ευρωπαϊκή προστιθέµενη αξία τους καθώς και τον ρεαλισµό από πλευράς χρονοδιαγράµµατος υλοποίησης και χρηµατοδοτικών τους προοπτικών. Στη βάση αυτή, τα µέλη της οµάδας 1 συµφώνησαν σε 22 νέα έργα προτεραιότητας, συµπεριλαµβανοµένων των «θαλάσσιων αυτοκινητοδρόµων», επιπλέον των πέντε έργων που ονοµάζονται «έργα Έσσεν» 2 τα οποία θα πρέπει να ολοκληρωθούν. Για 18 από τα έργα αυτά, οι εργασίες θα έχουν αρχίσουν πριν από το. Η οµάδα προτείνει εξάλλου µια σειρά έργων για τη βελτίωση της διαχείρισης του δικτύου. Από τα 600 δισεκατ. ευρώ που αποτελούν το κόστος του συνόλου του διερωπαϊκού δικτύου µεταφορών µέχρι το 2020, τα έργα αυτά αντιπροσωπεύουν 235 δισεκατ. ευρώ, δηλαδή 0,16% του ΑΕΠ σε ετήσιες επενδύσεις. Για να αντισταθµιστεί το χαµηλό επίπεδο επενδύσεων που έχει παρατηρηθεί εδώ και αρκετά χρόνια, ιδιαίτερα για τα διαµεθοριακά έργα, η οµάδα απευθύνει στην Επιτροπή ένα σύνολο συστάσεων οι οποίες αφορούν, εκτός από την ανάγκη επιλεκτικής προσέγγισης, την διάθεση κοινοτικών χρηµατοδοτικών µέτρων που να αντικατοπτρίζουν την σπουδαιότητα των έργων και να παρέχουν ουσιαστικά κίνητρα, για την διευκόλυνση της δηµιουργίας εταιρικών σχέσεων µεταξύ του δηµόσιου και του ιδιωτικού τοµέα και για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των επενδύσεων µέσω µιας αποτελεσµατικότερης διαχείρισης του τοµέα των µεταφορών. Η οµάδα προτείνει, µεταξύ άλλων, µια νέα µακροχρόνια δανειοδοτική διευκόλυνση της ΕΤΕ για τα διευρωπαϊκά δίκτυα και τη δηµιουργία διαρθρώσεων συντονισµού και παρακολούθησης των επενδύσεων στους µεγάλους άξονες. (Βλέπε λεπτοµέρειες στο παράρτηµα). Η Επιτροπή πρόκειται τώρα να εκπονήσει λεπτοµερή µελέτη αντίκτυπου του προγράµµατος που συνιστάται και θα προτείνει αναθεώρηση της απόφασης σχετικά µε τους προσανατολισµούς για την ανάπτυξη των διευρωπαϊκών δικτύων µεταφορών 3 το προσεχές φθινόπωρο. Η οµάδα, που αποτελείται από εµπειρογνώµονες των σηµερινών δέκα πέντε κρατών µελών, των δώδεκα µελών που πρόκειται να προσχωρήσουν και της ΕΤΕ, συνεδρίασε δέκα περίπου φορές από τον εκέµβριο Αποτελούµενη από εµπειρογνώµονες υψηλού επιπέδου τους οποίους έχουν ορίσει οι υπουργοί µεταφορών, η οµάδα καθόρισε την µέθοδο για τον εντοπισµό των πλέον σηµαντικών υποδοµών για την κυκλοφορία µεταξύ των κρατών µελών στην εσωτερική αγορά, την εδαφική συνοχή και την τροπική επανεξισορρόπηση στο επίπεδο της ευρωπαϊκής ηπείρου Εκτός από τις αντιπροσωπείες του Βελγίου, του Λουξεµβούργου και της Ελλάδας οι οποίες επιθυµούν να προστεθούν δύο έργα. Έργα τα οποία καθορίστηκαν από την οµάδα Cristophersen το 1994 και βεβαιώθηκαν από τα Ευρωπαϊκά Συµβούλια του Έσσεν και του ουβλίνου. Απόφαση αριθ.1692/96/εκ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1996, περί των κοινοτικών προσανατολισµών για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου µεταφορών ΕΕ L 228 της , σ. 1. Τροποποιήθηκε από την απόφαση 1346/2001/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001 ΕΕ L 185 της , σ. 1. 2

3 Παράρτηµα 1 Kυριότερες συστάσεις της οµάδας Υλοποίηση των έργων προτεραιότητας για τη διευρυµένη Ευρωπαϊκή Ένωση Ολοκλήρωση, πριν το, πέντε έργων προτεραιότητας του Έσσεν που εναποµένουν προς υλοποίηση (κατάλογος 0). Έναρξη, πριν το, των εργασιών 18 νέων έργων προτεραιότητας, µεταξύ των οποίων το Galileo, η χωροταξική διευθέτηση του ούναβη, οι θαλάσσιοι αυτοκινητόδρόµοι, η διαλειτουργικότητα του Ιβηρικού δικτύου, η σιδηροδροµική γραµµή Παρισίων - Βουδαπέστης, ο αυτοκινητόδροµος Gdansk-Βιέννη (κατάλογος 1). Συνέχιση των µελετών ώστε να δοθεί συγκεκριµένη µορφή σε τέσσερα νέα µακροπρόθεσµα έργα προτεραιότητας, µεταξύ των οποίων η σιδηροδροµική σύνδεση υψηλής διαµετακόµισης µέσω των Πυρηναίων και το κανάλι Seine- Escaut (κατάλογος 2). Συνυπολογισµός άλλων σηµαντικών έργων για την εδαφική συνοχή στη χρησιµοποίηση διαρθρωτικών χρηµατοδοτικών µέσων (κατάλογος 3). ηµιουργία συστηµάτων διαχείρισης της σιδηροδροµικής, εναέριας, θαλάσσιας κυκλοφορίας και σχεδιασµός ενός δικτύου σιδηροδροµικών εµπορευµατικών µεταφορών. Συνυπολογισµός ορισµένων διασυνδέσεων µε τις τρίτες χώρες στην χρησιµοποίηση των διαρθρωτικών χρηµατοδοτικών µέσων και στις συµφωνίες σύνδεσης µεταξύ της Κοινότητας και των ενδιαφερόµενων τρίτων χωρών. Καθορισµός του κατάλληλου χρηµατοδοτικού και νοµοθετικού πλαισίου Να δοθούν στην Κοινότητα, στις επόµενες δηµοσιονοµικές προοπτικές, τα κατάλληλα δηµοσιονοµικά µέσα και κίνητρα και να επικεντρωθούν σε έργα προτεραιότητας. Να αυξηθεί, όπως προτείνεται από την Επιτροπή, το ποσοστό χρηµατοδοτικής παρέµβασης της Κοινότητας για τα διαµεθοριακά έργα (από 10 έως τουλάχιστον 20% του κόστους των έργων), να αναπτυχθούν νέες δανειοδοτικές διευκολύνσεις και να ενταθεί ο ρόλος της ΕΤΕ. Να προωθηθούν οι εταιρικές σχέσεις µεταξύ δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα µέσω του κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου όσον αφορά τα δικαιώµατα εκχώρησης και τιµολόγησης της χρήσης των υποδοµών, καθώς και µε νέους µηχανισµούς εγγύησης δανείων. Να θεσπισθούν ορισµένοι βασικοί άξονες που αποτελούν τον πυρήνα του διευρωπαϊκού δικτύου ώστε να οργανωθεί η συνεργασία, να επικεντρωθούν οι κοινοτικές ενισχύσεις και να ιεραρχηθούν οι προτεραιότητες κατά τις µελλοντικές αναθεωρήσεις.

4 Να ενισχυθεί και να θεσµοθετηθεί ο συντονισµός µεταξύ των κρατών στο πλαίσιο των αξόνων αυτών, από χρηµατοδοτικής και επιχειρησιακής απόψεως, µε τον καθορισµό από την Επιτροπή για καθένα από τους άξονες ενός φορέα ο οποίος θα δώσει ώθηση στη συνεργασία. 4 Να θεσπιστούν κοινές µέθοδοι αξιολόγησης και εξέτασης της δυνατότητας κοινών διεθνικών διαδικασιών έρευνας, στην περίπτωση διαµεθοριακών έργων. Να προβλεφθεί µία νέα οµάδα υψηλού επιπέδου προς το εξασφαλίζοντας ότι θα διαθέτει εκ των προτέρων διεξοδικές και ανεξάρτητες µελέτες (π.χ. τις ΕΤΕ) για τα έργα που της υποβάλλονται προς εξέταση. 4 Το άρθρο 155 της Συνθήκης παρέχει στην Επιτροπή τη δυνατότητα να λαµβάνει κάθε χρήσιµη πρωτοβουλία για την προώθηση του συντονισµού µεταξύ των κρατών µελών. 2

5 Παράρτηµα 2 Προτεινόµενα έργα προτεραιότητας Κατάλογος 0 (Έργα Έσσεν που έχουν ολοκληρωθεί ή πρόκειται να ολοκληρωθούν) Έργα ή τµήµατα έργων που θα ολοκληρωθούν το Ηµεροµηνία έναρξης λειτουργίας PP2 Τραίνο υψηλής ταχύτητας Παρίσι-Βρυξέλλες- Κολωνία-Άµστερνταµ-Λονδίνο 5 PP5 Γραµµή Betuwe PP 9 Σιδηροδροµική γραµµή Cork- ουβλίνο Μπέλφαστ-Stranraer 6 PP 10 Αεροδρόµιο Malpensa (έχει ολοκληρωθεί) 2001 PP11 Σταθερή ζεύξη Öresund (έχει ολοκληρωθεί) 2000 Έργα ή τµήµατα έργων που πρόκειται να ολοκληρωθούν πριν το PP1 Βερολίνο-Βερόνα - Νυρεµβέργη-Μόναχο - Kufstein-Innsbruck PP3 TGV Νότιος κλάδος - Μαδρίτη-Βαρκελώνη - Βαρκελώνη -Figueres-Perpignan - Μαδρίτη-Βιτόρια-Hendaya PP 4 TGV Ανατολικός κλάδος - Παρίσι-Baudrecourt - Μετς-Λουξεµβούργο - Saarbrücken-Mannheim Ηµεροµηνία έναρξης λειτουργίας PP 6 Λυών-Τορίνο-Τεργέστη - Τορίνο-Βενετία PP7 Ελληνικοί αυτοκινητόδροµοι - Εγνατία οδός - ΠΑΘΕ PP 8 Πολυτροπική ζεύξη Πορτογαλίας/Ισπανίας µε την υπόλοιπη Ευρώπη - Σιδηροδροµική γραµµή Coruña-Λισσαβόνα-Sines - Σιδηροδροµική γραµµή Λισσαβόνα-Valladolid - Σιδηροδροµική γραµµή Λισσαβόνα-Faro - Οδική σύνδεση Coruña-Λισσαβόνα - Οδική σύνδεση Λισσαβόνα-Valladolid - Οδική σύνδεση Σεβίλλη-Λισσαβόνα PP12 Σκανδιναβικό τρίγωνο - Οδικά και σιδηροδροµικά έργα στη Σουηδία 7 - Οδική σύνδεση Ελσίνκι-Turku - Σιδηροδροµική γραµµή Kerava-Lahti PP13 Οδική ζεύξη ΗΒ/ΙΡΛ/Μπενελούξ PP14 Κύρια γραµµή δυτικής ακτής ύο κύριοι σταθµοί TGV στις Κάτω Χώρες, στο Ρότερνταµ και στο Άµστερνταµ, χρειάζονται περαιτέρω χρηµατοδότηση εκτός εκείνης που προβλέπεται στο έργο που περιλαµβάνεται στον κατάλογο του Έσσεν. Το 2003 αποφασίστηκε νέα πρόσθετη ενίσχυση χωρητικότητας της γραµµής και περιλαµβάνεται στον κατάλογο 1 ως χωριστό έργο. Μεταξύ και 2015 θα πρέπει να ολοκληρωθούν ορισµένα µικρά οδικά και σιδηροδροµικά τµήµατα. 3

6 Κατάλογος 1 (µε την ρητή δέσµευση των χωρών ότι θα τεθούν σε λειτουργία µέχρι το 2020) 1. Galileo 2. Εξάλειψη της κυκλοφοριακής συµφόρησης στον άξονα Rhine-Main-Danube 3. Θαλάσσιοι αυτοκινητόδροµοι 4. Μικτή σιδηροδροµική γραµµή Lyon-Τεργέστη/Koper-Ljubljana-Βουδαπέστη 5. Μικτή σιδηροδροµική γραµµή Βερολίνο-Βερόνα-Νάπολη/Μιλάνο-Μπολόνια 6. Μικτή σιδηροδροµική γραµµή Ελληνοβουλγαρική µεθόρειος-σόφια-βουδαπέστη- Βιέννη-Πράγα-Νυρεµβέργη 7. Σιδηροδροµικές γραµµές υψηλής ταχύτητας, Νότου- ύσης 8. Μικτή σιδηροδροµική γραµµή Gdansk-Βαρσοβία-Brno/Zilina 9. Μικτή σιδηροδροµική γραµµή Λυών/Γένοβα-Βασιλεία-Duisburg-Ρόττερνταµ/Αµβέρσα 10. Μικτή σιδηροδροµική γραµµή Παρίσι-Στρασβούργο-Στουτγκάρδη-Βιέννη-Μπρατισλάβα 11. ιαλειτουργικότητα του σιδηροδροµικού δικτύου υψηλής ταχύτητας της Ιβηρικής χερσονήσου 12. Πολυτροπικές ζεύξεις Ιρλανδία/ΗΒ/Ηπειρωτική Ευρώπη 13. Σιδηροδροµική γέφυρα πάνω από το στενό της Messina 14. Σταθερή σιδηροδροµική/οδική ζεύξη για τη διέλευση του στενού Fehmarn 15. Το Σκανδιναβικό Τρίγωνο 16. Πολυτροπική ζεύξη Πορτογαλίας/Ισπανίας µε την υπόλοιπη Ευρώπη 17. Ελληνοβουλγαρικός αυτοκινητόδροµος Σόφια Nadlac(Βουδαπέστη)/ (Constanta) 18. Αυτοκινητόδροµος Gdansk Katowice Brno / Zilina Βιέννη Κατάλογος 2 (µακροπρόθεσµος χρονικός ορίζοντας) 1. Νέα υψηλής δυναµικότητας σιδηροδροµική γραµµή για την διέλευση των Πυρηναίων 2. Rail Baltica: Ελσίνκι-Tallinn-Riga-Kaunas-Βαρσοβία 3. Ειδική εµπορευµατική σιδηροδροµική γραµµή Gdansk-Bydgoszcz-Katowice-Zwardon 4. Εσωτερική πλωτή οδός Seine-Scheldt Κατάλογος 3 (έργα συνοχής) 1. Προσπελασιµότητα και διασυνδέσεις δικτύων - Κέντρα εφοδιαστικής πολυτροπικών µεταφορών στο Slawkow (Πολωνία) µε συνδέσεις στο ρωσικό σιδηροδροµικό δίκτυο διαφορετικού πλάτους γραµµής (2012) - Σιδηροδροµική γραµµή Μπάρι υράχειο-σόφια-βάρνα/bourgas (Μαύρη Θάλασσα) (2020) - Σιδηροδροµική γραµµή Νάπολι-Reggio Calabria Παλέρµο (2015) - Οδικός/Σιδηροδροµικός διάδροµος που συνδέει τη ύση και το ουβλίνο () - Λιµένας Λευκωσίας και οδική πρόσβαση (2015) - Λιµένας Λάρνακας και οδική πρόσβαση (2020) - Λιµένες Valletta and Marsaxlokk (2012) - Πολυτροπικός διάδροµος Ιονίων/Αδριατικής (2015) - Οδικός άξονας Dover-Fishguard (2015), (εκτός M25) 2. ιαµεθοριακές συνδέσεις - Αυτοκινητόδροµος ρέσδης/νυρεµβέργης-πράγα-linz () - Σιδηροδροµική γραµµή Πράγα/Linz () - Αυτοκινητόδροµος Zilina - Bratislava- (Βιέννη) (2012) - Σιδηροδροµική γραµµή Maribor-Graz (2015) - Αυτοκινητόδροµος (Ljubljana)-Maribor-Pince-Zamardi-(Βουδαπέστη) (2012) - Οδική διέλευση µέσω των Πυρηναίων () 4