ΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΗ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΑΝΑΛΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΟΙΥΔΙΩΝ ΓΙΑ ΣΑ ΔΣΗ ΜΔΛΔΣΗ ΠΔΡΙΠΣΩΗ: ΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΗ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ

Transcript

1 ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΣΟΠΙΚΗ ΑΤΣΟΓΙΟΙΚΗΗ ΣΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΗ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΑΝΑΛΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΟΙΥΔΙΩΝ ΓΙΑ ΣΑ ΔΣΗ ΜΔΛΔΣΗ ΠΔΡΙΠΣΩΗ: ΣΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΗ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ Παληογιάννη Αγγελική Δπιβλέπων: απουνάκης Αναστάσιος ΔΠΣΔΜΒΡΙΟ

2 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Ζ παξνχζα εξγαζία αλαθέξεηαη ζηε κειέηε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο θαη πξαγκαηνπνηήζεθε ζην πιαίζην εθπφλεζεο ηεο ηειηθήο εξγαζίαο ζην Σκήκα Οηθνλνκηθήο Γηαρείξηζεο ηεο Δζληθήο ρνιήο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο κε επηβιέπνληα ηνλ θ. Αλαζηάζην απνπλάθε. Ο βαζηθφο ζθνπφο ηεο ελ ιφγσ έξεπλαο είλαη ε κειέηε ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο, φπσο έρεη δηακνξθσζεί ζήκεξα, σο πξνο ηελ νηθνλνκηθή ηνπ δηάζηαζε θαη ε δηαηχπσζε ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη ην ξφιν ηεο Πεξηθέξεηαο ζην δηνηθεηηθφ ζχζηεκα ηεο ρψξαο. Σα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο εληνπίδνληαη κέζσ ηεο παξνπζίαζεο ηεο ζηαδηαθήο κεηαξξχζκηζεο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ηεο Πεξηθέξεηαο, ε νπνία νδήγεζε ζηελ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο σο εληαίαο απνθεληξσκέλεο κνλάδαο ηνπ θεληξηθνχ θξάηνπο κε δηθφ ηεο πξνυπνινγηζκφ, νξγαλσηηθή δηάξζξσζε θαη πξνζσπηθφ. Παξάιιεια, ε κειέηε ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο βαζίδεηαη ζηα απνινγηζηηθά νηθνλνκηθά ζηνηρεία γηα ηα έηε , ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ. Ζ έξεπλα επηθεληξψλεηαη ζηε κειέηε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ θαηά Πεξηθέξεηα, εηδηθφ θνξέα θαη γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ ηφζν ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ φζν θαη ζην Πξφγξακκα Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ. Δπηπιένλ, πξνζπάζεηα γηα εθηελέζηεξε αλάιπζε επηρεηξείηαη κέζσ ηεο κειέηεο πεξίπησζεο ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο, ζηελ νπνία γίλεηαη ζπγθξηηηθφο έιεγρνο ησλ ζπκπεξαζκάησλ πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ αλάιπζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ζπλφινπ ησλ Πεξηθεξεηψλ ελψ παξνπζηάδνληαη θαη ζπγθξηηηθά ζηνηρεία γηα ηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο. Μέζσ ηεο κειέηεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο εληνπίδνληαη ηα πξνβιήκαηα απνηειεζκαηηθήο ιεηηνπξγίαο ηνπ ζεζκνχ κέζα ζην πιαίζην ελφο ζπγθεληξσηηθνχ θεληξηθνχ θξάηνπο, ην νπνίν απνδεηθλχεηαη θεηδσιφ σο πξνο ηε κεηαθνξά αξκνδηνηήησλ θαη πφξσλ ζηηο Πεξηθέξεηεο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, δηαπηζηψλεηαη ν ζεκαληηθφο ξφινο ηεο Πεξηθέξεηαο ζηε δηαρείξηζε ησλ εζληθψλ θαη θνηλνηηθψλ πφξσλ γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πεξηθεξεηαθνχ ζθέινπο ησλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ ηεο ρψξαο. 2

3 ABSTRACT The present study concerning the finances of Regional Administration was carried out in the context of the studies in the Department of Economic Management of National School for Local Government, under the supervision of Mr Anastasios Sapounakis. The main purpose is to study the institution of Region from an economic aspect and formulate conclusions in reference with the distribution of Regions budget credits and the role of Region in the country s administrative system. The main characteristics of Regional Administration are detected through the presentation of the progressive reform of the institutional frame, which lead to Regions as single decentralised units of the central government with a separate budget, organisational structure and personnel. At the same time, the study of Regional Administration s economic figures is based on the economic data for the years coming from the Ministry of Economy and Finance. The study is focused on the distribution of credits by Region, services and general categories both for the Ordinary Budget and the Public Investment Program. Moreover, a more extensive analysis is attempted with the case study of the economic figures of Western Greece Region, in which the results are compared with the credits for all Regions, while comparative economic data of the Region prefectures are also presented. The study of Region finances contributes to locate problems in the effectiveness of the Regional Administration, due to functioning within the frame of a concentrative central government that has proved to be tight with the assignment of competences and resources in the Regions. On the other hand, it is realised that the role of Region is important in managing the national and community resources concerning the regional part of national development programmes. 3

4 ΠΗΝΑΚΑ ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΧΝ θ.θ. Α.Δ.Π. θαηά θεθαιήλ Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ Γ.Γ.Π. Γ.Τ.ΠΔ. Δ.Δ. Η.Γ.Α.Υ. Κ.Α.Π. Κ.Π.. Γεληθφο Γξακκαηέαο Πεξηθέξεηαο Γηνηθεηηθή Τγεηνλνκηθή Πεξηθέξεηα Δπξσπατθή Έλσζε Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ Ανξίζηνπ Υξφλνπ Κεληξηθνί Απηνηειείο Πφξνη Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο Ν. Νφκνο Ν.Α. Ο.Σ.Α. Π.Γ. Π.Γ.Δ. Π.Δ.Π. Π..Δ.Α. Π.Σ.Α. Π/Τ.Α.Δ.Π. ΤΠ.ΟΗ.Ο. Ννκαξρηαθή Απηνδηνίθεζε Οξγαληζκφο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Πξφγξακκα Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ Πεξηθεξεηαθφ Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Πνιηηηθή ρεδίαζε Έθηαθηεο Αλάγθεο Πεξηθεξεηαθφ Σακείν Αλάπηπμεο Πξνυπνινγηζκφο πιινγηθή Απφθαζε Έξγσλ Πεξηθέξεηαο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ 4

5 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΔΗΑΓΧΓΖ... 1 ΜΔΡΟ ΠΡΧΣΟ : Ζ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ... 3 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 Ο : Ο ΘΔΜΟ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ Ζ έλλνηα ηεο απνθέληξσζεο θαη ε ζπληαγκαηηθή ηεο θαηνρχξσζε Σν ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηελ ίδξπζε θαη κεηαξξχζκηζε ηεο πεξηθεξεηαθήο δηνίθεζεο3 1.3 Ζ νξγαλσηηθή δηάξζξσζε ηεο Πεξηθέξεηαο Σν πξνζσπηθφ ησλ Πεξηθεξεηψλ Σα φξγαλα ηεο Πεξηθέξεηαο θαη νη αξκνδηφηεηέο ηνπο Αδπλακίεο θαη πξννπηηθέο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ζηελ Διιάδα ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Ο : ΣΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ Σν ζεζκηθφ πιαίζην ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο Ζ δηαδηθαζία θαηάξηηζεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαη ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν Σν Πεξηθεξεηαθφ Σακείν Αλάπηπμεο Ο ξφινο ηεο Πεξηθέξεηαο ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία - ε εζληθή θαη θνηλνηηθή πεξηθεξεηαθή πνιηηηθή ΜΔΡΟ ΓΔΤΣΔΡΟ: ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΚΑΗ ΑΝΑΛΤΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΣΟΗΥΔΗΧΝ ΣΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΧΝ ΓΗΑ ΣΑ ΔΣΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 Ο : ΟΗ ΓΑΠΑΝΔ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ( ) Γαπάλεο Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ Καηανομή ηων πιζηώζεων ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ καηά Πεπιθέπεια Καηανομή ηων πιζηώζεων ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ καηά ειδικό θοπέα Καηανομή ηων πιζηώζεων ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ καηά γενικέρ καηηγοπίερ κωδικών Γαπάλεο Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ Καηανομή ηων πιζηώζεων ηος Πποϋπολογιζμού Γημοζίων Δπενδύζεων ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ καηά Πεπιθέπεια Καηανομή ηων πιζηώζεων ηος Πποϋπολογιζμού Γημοζίων Δπενδύζεων ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ καηά ηομέα πκπεξάζκαηα

6 ΜΔΡΟ ΣΡΗΣΟ : ΜΔΛΔΣΖ ΠΔΡΗΠΣΧΖ: ΣΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ΣΑ ΔΣΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 Ο : Ζ ΦΤΗΟΓΝΧΜΗΑ ΚΑΗ Ζ ΟΡΓΑΝΧΣΗΚΖ ΓΗΑΡΘΡΧΖ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ Ζ θπζηνγλσκία ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο Γεωμοπθολογικά ζηοισεία Γημογπαθικά ζηοισεία Βαζικά σαπακηηπιζηικά καηά ηομέα παπαγωγήρ Ζ νξγαλσηηθή δηάξζξσζε ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 Ο : ΟΗ ΠΗΣΧΔΗ ΓΗΑ ΓΑΠΑΝΔ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ( ) Γαπάλεο Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ Γαπάλεο Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΠΗΝΑΚΑ ΔΗΚΟΝΟΓΡΑΦΖΖ ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ

7 ΔΗΑΓΧΓΖ Ζ Πεξηθεξεηαθή Γηνίθεζε απνηειεί ην κνλαδηθφ βαζκφ απνθέληξσζεο ζηελ ηζρχνπζα δηνηθεηηθή δηάξζξσζε ηνπ θξάηνπο θαη έρεη αλαιάβεη ηνλ ζρεδηαζκφ, ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ησλ αλαπηπμηαθψλ πνιηηηθψλ ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν. Ζ κεηαξξχζκηζε πνπ άιιαμε ξηδηθά ηελ έλλνηα θαη ην ξφιν ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο έγηλε κε ην Ν.2503/1997, πνπ ηεο πξνζέδσζε δηνηθεηηθή θαη δεκνζηνλνκηθή απηνηέιεηα. Αλαθνξηθά κε ηελ νηθνλνκηθή δηάζηαζε ηνπ ζεζκνχ, ε νπνία αλαιχεηαη ζηελ παξνχζα κειέηε, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε Πεξηθέξεηα δελ έρεη ίδηα έζνδα θαη ε θάιπςε ησλ δαπαλψλ γηα ηε ιεηηνπξγία ηεο γίλεηαη απφ ηνλ Σαθηηθφ Κξαηηθφ Πξνυπνινγηζκφ. Παξάιιεια, ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο εγγξάθνληαη πηζηψζεηο γηα επηρνξεγήζεηο ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ, νη νπνίεο δελ θαιχπηνληαη απφ ηνπο Κ.Α.Π. ηεο Ννκαξρηαθήο Απηνδηνίθεζεο. Δπηπιένλ, κέζσ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ, ε Πεξηθέξεηα δηαρεηξίδεηαη ηηο πιεξσκέο γηα έξγα πεξηθεξεηαθήο ζεκαζίαο κε αλαπηπμηαθφ ραξαθηήξα πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ εζληθνχο θαη θνηλνηηθνχο πφξνπο. Ο βαζηθφο ζθνπφο ηεο εξγαζίαο είλαη λα δηεξεπλεζεί ν ξφινο ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο ζην δηνηθεηηθφ ζχζηεκα ηεο ρψξαο κέζσ ηεο κειέηεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο. Μέζσ ηεο αλάιπζεο ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ηφζν ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ φζν θαη ζην Πξφγξακκα Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ πξνζδηνξίδεηαη ε ιεηηνπξγία ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο κε νηθνλνκηθνχο φξνπο θαη εληνπίδνληαη νη θνξείο θαη ηα είδε ησλ δαπαλψλ ζηνπο νπνίνπο δίλεηαη κεγαιχηεξε βαξχηεηα. Σαπηφρξνλα, ζηφρνο είλαη λα εληνπηζηνχλ θαη ηπρφλ αδπλακίεο ηνπ ζεζκνχ ιφγσ ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ζε έλα πνιχπινθν δηνηθεηηθφ ζχζηεκα θαη ζην πιαίζην ελφο ζπγθεληξσηηθνχ θξάηνπο, νη νπνίεο ζε νηθνλνκηθνχο φξνπο αληηθαηνπηξίδνληαη κε αλεπαξθείο πφξνπο πξνο ηελ Πεξηθέξεηα ζε ζρέζε κε ηηο αξκνδηφηεηεο ηεο. Αξρηθά, ε παξνπζίαζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ζε ζρέζε κε ηελ αλαδηνξγάλσζε ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ρψξαο θαη εηδηθφηεξα σο πξνο ηελ Πεξηθέξεηα θαηαδεηθλχεη ηε ζθνπηκφηεηα θαη ηελ αλαγθαηφηεηα ελίζρπζεο ηεο απνθέληξσζεο ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο. Καηφπηλ, ε αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο βαζίδεηαη ζηελ επεμεξγαζία ησλ επίζεκσλ απνινγηζηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ΤΠ.ΟΗ.Ο. γηα ηηο πηζηψζεηο ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηνλ Κξαηηθφ Πξνυπνινγηζκφ ηελ ρξνληθή πεξίνδν Ζ ρξήζε πηλάθσλ θαη δηαγξακκάησλ θαηά ηελ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ θξίζεθε απαξαίηεηε θαζψο 1

8 βνεζά ζηελ παξνπζίαζε ηεο κεηαβνιήο ησλ ζηνηρείσλ θαη θαη επέθηαζε ζηε δηαηχπσζε παξαηεξήζεσλ θαη ζπκπεξαζκάησλ. Ζ πξνζέγγηζε ηνπ ζέκαηνο βαζίδεηαη θαηαξρήλ ζηελ νξηνζέηεζε ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο εληφο ηεο δηνηθεηηθήο δνκήο ηεο ρψξαο κέζσ ηεο δηεξεχλεζεο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ θαη ηεο νξγαλσηηθήο ηεο δνκήο θαζψο θαη ζηελ πξνβιεκαηηθή γχξσ απφ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ιεηηνπξγία ηεο σο εληαίαο απνθεληξσκέλεο δηνηθεηηθήο κνλάδαο ηνπ θξάηνπο. Αλαθνξηθά κε ηελ κειέηε ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ ε κεζνδνινγία πνπ αθνινπζείηαη είλαη ε κειέηε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ, κεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ, γηα ηα έηε θαη ε εθηελέζηεξε αλάιπζε φπνπ απηφ θξίλεηαη απαξαίηεην. ρεηηθά κε ηε δηαρξνληθή ζχγθξηζε ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ γίλεηαη ε βαζηθή δηάθξηζε ησλ πηζηψζεσλ ζε δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαη δαπάλεο ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ θαη εμεηάδνληαη εηδηθφηεξα σο πξνο ηελ θαηαλνκή θαηά Πεξηθέξεηα, εηδηθφ θνξέα θαη γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ. Σα απνηειέζκαηα αλαθνξηθά κε ηε δηαρξνληθή πνξεία θαη κεηαβνιή ησλ πηζηψζεσλ εξκελεχνληαη ηφζν πνζνηηθά φζν θαη πνηνηηθά ζε ζρέζε κε ηελ εθπιήξσζε ηνπ δηνηθεηηθνχ θαη αλαπηπμηαθνχ ξφινπ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο. Πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή ζπκβάιιεη θαη ε κειέηε πεξίπησζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο κέζσ ηνπ ζπγθξηηηθνχ ειέγρνπ ησλ ζπκπεξαζκάησλ γηα ην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ θαζψο θαη ηεο εηδηθφηεξεο αλάιπζεο ζε επίπεδν λνκνχ. Ζ εξγαζία δηαξζξψλεηαη ζε ηξία κέξε ηα νπνία εμεηδηθεχνληαη πεξαηηέξσ ζε θεθάιαηα. ην πξψην κέξνο, ην νπνίν αλαθέξεηαη ζην ζεζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο ζηελ Διιάδα, παξνπζηάδνληαη νη βαζηθέο πηπρέο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ζε ζεζκηθφ, νξγαλσηηθφ θαη νηθνλνκηθφ επίπεδν θαζψο απνηεινχλ ην απαξαίηεην ζεσξεηηθφ ππφβαζξν γηα ηελ πιεξέζηεξε θαηαλφεζε ηεο κειέηεο ησλ νηθνλνκηθψλ κεγεζψλ. ην δεχηεξν κέξνο, αθνινπζεί ε παξνπζίαζε θαη αλάιπζε, κεηά απφ επεμεξγαζία, ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ γηα ην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη γηα ηα έηε ηφζν γηα ηηο δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ φζν θαη ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ. Σν ηξίην θαη ηειεπηαίν κέξνο, αλαθέξεηαη ζηε κειέηε πεξίπησζεο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο, ζηελ νπνία παξνπζηάδεηαη ε θπζηνγλσκία ηεο Πεξηθέξεηαο θαη επηρεηξείηαη ε αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο κεγεζψλ γηα ηα έηε ζε αληηζηνηρία κε ηελ αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ζην δεχηεξν κέξνο. Σέινο, παξνπζηάδνληαη ηα ηειηθά ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ζρεηηθά κε ην ξφιν ηεο ζην δηνηθεηηθφ ζχζηεκα ηεο ρψξαο. 2

9 ΜΔΡΟ ΠΡΧΣΟ : Ζ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 Ο : Ο ΘΔΜΟ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ 1.1 Ζ έννοια ηηρ αποκένηπυζηρ και η ζςνηαγμαηική ηηρ καηοσύπυζη Ζ ειιεληθή ζεσξία φξηζε, ζηελ πιεηνςεθία ηεο, ηελ απνθέληξσζε σο ηελ ζχζηαζε πεξηθεξεηαθψλ θξαηηθψλ νξγάλσλ θαη ηελ αλάζεζε ζε απηά απνθαζηζηηθψλ αξκνδηνηήησλ, αληίιεςε ηελ νπνία αθνινχζεζε κε ζπλέπεηα θαη ε λνκνινγία (Υιέπαο, 1999). Οη φξνη «απνθέληξσζε» θαη «ζχζηεκα απνθεληξσηηθφ» εκθαλίδνληαη ζηελ Διιάδα γηα πξψηε θνξά ζε ζπληαγκαηηθφ θείκελν ζην άξζξν 105 ηνπ πληάγκαηνο ηνπ 1925 θαη έθηνηε πηνζεηνχληαη ζε φια ηα πληάγκαηα κέρξη θαη ζην ηζρχνλ. Δηδηθφηεξα, ζην άξζξν 101 ηνπ πληάγκαηνο νξίδεηαη φηη ε δηνίθεζε ηνπ Κξάηνπο νθείιεη λα νξγαλψλεηαη θαηά ην απνθεληξσηηθφ ζχζηεκα (άξζξν 101 παξ. 1 ηνπ πληάγκαηνο) θαζψο θαη φηη ε δηνηθεηηθή δηαίξεζε ηεο Υψξαο, κε βάζε ηελ νπνία νξγαλψλεηαη ε απνθέληξσζε ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο, δηακνξθψλεηαη κε βάζε ηηο γεσνηθνλνκηθέο, θνηλσληθέο θαη ζπγθνηλσληαθέο ζπλζήθεο (άξζξν 101 παξ. 2 ηνπ πληάγκαηνο). ην πιαίζην ηεο νξγάλσζεο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο ην απνθεληξσηηθφ ζχζηεκα απνζθνπεί ζηελ πην άκεζε θαη ηαρεία εμππεξέηεζε ησλ πνιηηψλ θαηά ηελ επηθνηλσλία θαη ηηο ζπλαιιαγέο ηνπο κε ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο, ψζηε απηνί λα κελ ρξεηάδεηαη λα θαηαθεχγνπλ ζηα θεληξηθά φξγαλα γηα ηελ δηεθπεξαίσζε ησλ ππνζέζεψλ ηνπο. ην πλεχκα απηφ θηλείηαη θαη ε ζρεηηθή ζπληαγκαηηθή δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 101 παξ. 3 κε ηελ νπνία νξίδεηαη φηη ηα πεξηθεξεηαθά φξγαλα ηνπ Κξάηνπο έρνπλ «γεληθή απνθαζηζηηθή αξκνδηφηεηα γηα ηηο ππνζέζεηο ηεο πεξηθέξεηάο ηνπο» ελψ ηα θεληξηθά φξγαλα ηνπ Κξάηνπο, εθηφο απφ εηδηθέο αξκνδηφηεηεο, έρνπλ ηε «γεληθή θαηεχζπλζε, ην ζπληνληζκφ θαη ηνλ έιεγρν λνκηκφηεηαο» ησλ πξάμεσλ ησλ πεξηθεξεηαθψλ νξγάλσλ. 1.2 Σο θεζμικό πλαίζιο για ηην ίδπςζη και μεηαππύθμιζη ηηρ πεπιθεπειακήρ διοίκηζηρ Σν ζχζηεκα ηεο δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο ζηελ Διιάδα έρεη πξνζιάβεη δηάθνξεο κνξθέο θαη έρεη δηέιζεη πνηθίια ζηάδηα θαη παξαιιαγέο ζηελ εμέιημή ηνπ. Αξρηθά, κε ην ηδξπηηθφ δηάηαγκα ηνπ Απξηιίνπ 1833, ε Υψξα δηαηξέζεθε ζε λνκνχο, επαξρίεο, θαη δήκνπο πνπ απνηέιεζαλ επάιιειεο δηνηθεηηθέο βαζκίδεο. ηε ζπλέρεηα, κε ηελ πάξνδν ησλ εηψλ νη δήκνη θαη νη θνηλφηεηεο κεηαηξάπεθαλ ζε απηνδηνηθνχκελα λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ θαη 3

10 θαηέζηεζαλ ε πξψηε βαζκίδα ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο ζηε Υψξα ελψ νη επαξρίεο ζηαδηαθά απνδπλακψζεθαλ. Καηφπηλ, εθαξκφζηεθαλ δχν βαζκνί δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο, νη Πεξηθέξεηεο θαη νη Ννκνί, ελψ κε ηελ πην πξφζθαηε αλαδηνξγάλσζε ηνπ απνθεληξσηηθνχ ζπζηήκαηνο (Ν.2218/1994 θαη Ν.2503/1997) νη πεξηθέξεηεο απνηεινχλ ηνλ κνλαδηθφ βαζκφ απνθέληξσζεο θαζψο νη λνκαξρίεο απφ βαζκίδα δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο κεηαηξάπεθαλ ζε δεχηεξε βαζκίδα ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο (Μαθξπδεκήηξεο, 2006). Δηδηθφηεξα, ε Πεξηθέξεηα σο δηνηθεηηθή κνλάδα θαη επίπεδν απνθεληξσκέλεο δηνίθεζεο ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο ζεζπίζηεθε κε ην λφκν 1622/1986. χκθσλα κε ην λφκν απηφ, ε Πεξηθέξεηα απνηειεί κνλάδα δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο θαη αζθεί ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ ζρεδηαζκνχ, πξνγξακκαηηζκνχ θαη ζπληνληζκνχ ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο, θαζψο θαη ηεο εθαξκνγήο ηεο νηθνλνκηθήο, θνηλσληθήο θαη πνιηηηζηηθήο πνιηηηθήο ζε επίπεδν επξχηεξν ηνπ λνκνχ. ηε ζπλέρεηα κε ην Π.Γ. 51/1987 θαζνξίζζεθαλ νη κέρξη ζήκεξα πθηζηάκελεο δεθαηξείο πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο σο εμήο: 1. Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο, κε έδξα ηελ Κνκνηελή 2. Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, κε έδξα ηε Θεζζαινλίθε 3. Γπηηθήο Μαθεδνλίαο, κε έδξα ηελ Κνδάλε 4. Ζπείξνπ, κε έδξα ηα Ησάλληλα 5. Θεζζαιίαο, κε έδξα ηε Λάξηζα 6. Ηνλίσλ Νήζσλ, κε έδξα ηελ Κέξθπξα 7. ηεξεάο Διιάδαο, κε έδξα ηε Λακία 8. Γπηηθήο Διιάδαο, κε έδξα ηελ Πάηξα 9. Αηηηθήο, κε έδξα ηελ Αζήλα 10. Πεινπνλλήζνπ, κε έδξα ηελ Σξίπνιε 11. Βνξείνπ Αηγαίνπ, κε έδξα ηε Μπηηιήλε 12. Ννηίνπ Αηγαίνπ, κε έδξα ηελ Δξκνχπνιε 13. Κξήηεο, κε έδξα ην Ζξάθιεην Οη ιφγνη πνπ επέβαιιαλ ηελ εκθάληζε ηεο Πεξηθέξεηαο ην 1986 ζρεηίδνληαη ηφζν κε ηελ εμππεξέηεζε ησλ ζηφρσλ ηεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο ζην πιαίζην ηεο επξσπατθήο θνηλφηεηαο φζν θαη κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε νξγάλσζε ηεο απνθεληξσκέλεο δηνίθεζεο 4

11 ηεο Υψξαο. Αλαθνξηθά κε ηνπο εμσηεξηθνχο ιφγνπο, ε Διιάδα έπξεπε λα δηακνξθψζεη πεξηθεξεηαθέο δνκέο πνπ ζα αληαπνθξίλνληαλ ζηηο απαηηήζεηο ζπλεθηηθψλ θαη καθξνρξφλησλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ κε αμηνπνίεζε πφξσλ απφ ηελ θνηλφηεηα. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ζην εζσηεξηθφ ηεο, ππήξρε ε αλάγθε νξζνινγηθνπνίεζεο ηεο νξγάλσζεο ησλ δηαλνκαξρηαθψλ ππεξεζηψλ ησλ ππνπξγείσλ ζε κηα εληαία πεξηθεξεηαθή δνκή πνπ ζηελ πξάμε ζήκαηλε ηε ζχζηαζε λέσλ, πεξηθεξεηαθνχ επηπέδνπ θξαηηθψλ ππεξεζηψλ, δηαξζξσκέλσλ ζε έλαλ εληαίν δηνηθεηηθφ θνξκφ πνπ ζα ήηαλ ε πεξηθέξεηα (Φπράξεο θαη ηκάηνπ, 2003). ηελ πξάμε φκσο, κφλν ηα Τπνπξγεία Δζσηεξηθψλ, Δζληθήο Οηθνλνκίαο θαη Τγείαο - Πξφλνηαο είραλ ζπζηήζεη ππεξεζίεο ζηηο 13 Πεξηθέξεηεο θαη απφ απηέο κφλν νη ππεξεζίεο ησλ δχν πξψησλ ππνπξγείσλ ιεηηνχξγεζαλ. Οη θπξηφηεξνη ιφγνη πνπ νδήγεζαλ ζε απηή ηελ θαηάζηαζε ήηαλ ηφζν ε απξνζπκία κεηαβίβαζεο ησλ πξνβιεπφκελσλ αξκνδηνηήησλ απφ ηα Τπνπξγεία ζηηο Πεξηθέξεηεο φζν θαη ε αδπλακία ζηειέρσζεο ησλ λέσλ νξγαληθψλ κνλάδσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ κε έκπεηξν θαη θαηάιιειν πξνζσπηθφ πνπ ζα κπνξνχζε λα αλαιάβεη ππεχζπλα ηελ άζθεζε ησλ λέσλ αξκνδηνηήησλ (Αθαδεκία Αζελψλ, 2000). Μηα πξνζπάζεηα γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ ξφινπ ησλ Πεξηθεξεηψλ έγηλε ην 1994 κε ην λφκν 2218/1994, ε νπνία ζπλδέζεθε κε ηελ ζεζκνζέηεζε ηεο λνκαξρηαθήο απηνδηνίθεζεο. Ζ κεηεμέιημε ησλ παιαηψλ Ννκαξρηψλ ζε απηνδηνηθνχκελνπο νξγαληζκνχο απνηέιεζε ηελ αθεηεξία ηεο πξνζπάζεηαο γηα ζηαδηαθή ελίζρπζε θαη αλάδεημε ηεο Πεξηθέξεηαο ζε λέν πφιν ηνπ απνθεληξσηηθνχ ζπζηήκαηνο. Έηζη, ελψ, ν Ν.1622/1986 έθαλε ιφγν γηα «Πεξηθέξεηεο» ζηηο νπνίεο «δηαηξείηαη ε Υψξα γηα ην ζρεδηαζκφ, πξνγξακκαηηζκφ θαη ζπληνληζκφ ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο» (άξζξν 61 παξ. 1), ν Ν.2218/1994 αλαθεξφηαλ ζε «δηνηθεηηθέο πεξηθέξεηεο» πνπ «απνηεινχλ κνλάδα δηνίθεζεο ηνπ Κξάηνπο» (άξζξν 49) θαη δηεπθξίληδε φηη «φιεο νη πνιηηηθέο δηνηθεηηθέο ππεξεζίεο ηεο πεξηθέξεηαο κε εμαίξεζε ηηο ππεξεζίεο ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ» απνηεινχλ ππεξεζίεο απηήο ηεο δηνηθεηηθήο κνλάδαο (άξζξν 52 παξ. 3). Αθφκε ζεκαληηθφηεξε ήηαλ ε εμνπζηνδφηεζε πνπ παξέρνληαλ γηα ηελ έθδνζε, κε Π.Γ., Οξγαληζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο σο εληαίαο νξγαληθήο κνλάδαο θαζψο θαη ε πξνβιεπφκελε ίδξπζε ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ Σακείνπ Αλάπηπμεο ην νπνίν ζα νξγαλσλφηαλ σο Ν.Π.Η.Γ. θαη ζα αζθνχζε ζεκαληηθέο αξκνδηφηεηεο γηα ζέκαηα νηθνλνκηθήο δηαρείξηζεο θαη αλάπηπμεο. Χζηφζν, θαη κεηά ηε ιεηηνπξγία ηεο Ννκαξρηαθήο Απηνδηνίθεζεο, ν ξφινο ησλ Πεξηθεξεηψλ δελ αλαβαζκίζηεθε ζηελ πξάμε. Σα Τπνπξγεία απέθπγαλ ηελ έληαμε ησλ δηαλνκαξρηαθψλ ππεξεζηψλ ζην πξνβιεπφκελν εληαίν ζρήκα θαη ε έθδνζε ηνπ πξνβιεπφκελνπ Π.Γ. νπδέπνηε πξαγκαηνπνηήζεθε. Παξάιιεια, νη Ννκαξρηαθέο απηνδηνηθήζεηο είραλ θξνληίζεη λα 5

12 θαιχςνπλ ην θελφ πνπ είρε αθήζεη ε θαηάξγεζε ηεο θξαηηθήο Ννκαξρίαο επεθηείλνληαο ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπο θαη ζε ζέκαηα πνπ παξαδνζηαθά αληηκεησπίδνληαλ σο γεληθφηεξεο ζεκαζίαο (Υιέπαο, 1999). Ζ επφκελε πξνζπάζεηα γηα ιχζε ζην πξφβιεκα ηεο δηνίθεζεο, νξγάλσζεο θαη ζηειέρσζεο ηεο Πεξηθέξεηαο, σο εληαίαο δηνηθεηηθήο κνλάδαο, ήξζε κε ηελ ςήθηζε ηνπ Ν.2503/1997, ν νπνίνο επέθεξε ηελ πιήξε αλαδηνξγάλσζε ζην ζχζηεκα ηεο δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο ηνπ θξάηνπο. Οη πην ζεκαληηθέο αιιαγέο θαη θαηλνηνκίεο πνπ εηζήγαγε ν λένο λφκνο (Φπράξεο θαη ηκάηνπ, 2003) ήηαλ επηγξακκαηηθά νη παξαθάησ: Απνδέζκεπζε ηηο δηάζπαξηεο δηαλνκαξρηαθέο ππεξεζίεο απφ ηα Τπνπξγεία θαη ηηο ελνπνίεζε κε ζηφρν ηε βειηίσζε ηνπ ζπληνληζηηθνχ θαη πξνγξακκαηηθνχ ξφινπ ηεο Πεξηθέξεηαο. Καηέζηεζε ηελ Πεξηθέξεηα εθηφο απφ πξνγξακκαηηθή (Ν.1622/1986) θαη δηνηθεηηθή κνλάδα ηνπ θξάηνπο, ηθαλή λα αληαπνθξίλεηαη ζηελ απνζηνιή ηεο αλαθνξηθά κε ην ζρεδηαζκφ, πξνγξακκαηηζκφ θαη ζπληνληζκφ ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο. Απήιιαμε ηελ θεληξηθή δηνίθεζε απφ αξκνδηφηεηεο εθηειεζηηθνχ ραξαθηήξα, απνδίδνληάο ηεο έλαλ πην επηηειηθφ ξφιν. Ο πιήξεο νξγαληζκφο ηεο Πεξηθέξεηαο εληάρζεθε ζηνλ ηππηθφ λφκν πνπ ςεθίζηεθε απφ ηε Βνπιή (αληί λα παξαζρεζεί εμνπζηνδφηεζε γηα έθδνζε Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο.), γεγνλφο πνπ κπνξεί λα εξκελεπηεί σο ηαθηηθή αληηκεηψπηζεο ηεο απξνζπκίαο ησλ Τπνπξγείσλ γηα έληαμε ησλ πεξηθεξεηαθψλ ππεξεζηψλ ηνπο ζε έλα εληαίν νξγαλσηηθφ ζρήκα. Χο πξνο ην ιεηηνπξγηθφ κέξνο ηεο κεηαξξχζκηζεο (κεηαθνξά αξκνδηνηήησλ) παξαζρέζεθε απφ ην λνκνζέηε ε εμνπζηνδφηεζε ζηνπο θαηά πεξίπησζε αξκφδηνπο Τπνπξγνχο γηα ηελ έθδνζε ησλ απαηηνχκελσλ Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ γηα ηε κεηαθνξά αξκνδηνηήησλ ζηηο Πεξηθέξεηεο. Σα Τπνπξγεία, φκσο, ραξαθηήξηδαλ σο επηηειηθέο φιεο ηηο ζεκαληηθέο αξκνδηφηεηεο πνπ αζθνχζαλ νη θεληξηθέο ηνπο ππεξεζίεο θαη αξλήζεθαλ λα ηηο κεηαβηβάζνπλ ζηηο Πεξηθέξεηεο κε απνηέιεζκα ην φιν εγρείξεκα γηα ηελ κεηαβίβαζε αξκνδηνηήησλ λα παξακείλεη κεηέσξν. Σειηθά, ην ζέκα ηεο κεηαβίβαζεο αξκνδηνηήησλ ξπζκίζηεθε κε ηελ έθδνζε ελφο αθφκε λφκνπ γηα ηηο Πεξηθέξεηεο, ηνπ Ν.2647/1998, κφιηο ηνλ επφκελν ρξφλν απφ ηελ έθδνζε ηνπ Ν.2503/1997, αιιά θαη κε ηνλ ελ ιφγσ λφκν ε πξνζπάζεηα γηα κεηαθνξά ζεκαληηθψλ αξκνδηνηήησλ απφ ηα Τπνπξγεία δε ππήξμε ηδηαίηεξα θαξπνθφξα. Δλδεηθηηθά 6

13 κπνξεί λα αλαθεξζεί φηη κε ην Ν.2647/1998 κεηαβηβάζηεθαλ ζηηο Πεξηθέξεηεο ζπλνιηθά 113 αξκνδηφηεηεο εθηειεζηηθνχ ραξαθηήξα απφ 10 Τπνπξγεία (Υιέπαο, 1999). 1.3 Ζ οπγανυηική διάπθπυζη ηηρ Πεπιθέπειαρ Ζ νξγαλσηηθή δνκή ηεο Πεξηθέξεηαο νξίδεηαη ζην Ν.2503/1997 κε ηνλ νπνίν, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, επηδηψρζεθε ε αλαδηνξγάλσζε ηνπ ζπζηήκαηνο δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο ηεο ρψξαο. χκθσλα ινηπφλ κε ην λέν απηφ νξγαλσηηθφ ζρήκα, ζε θάζε κηα απφ ηηο δεθαηξείο πεξηθέξεηεο έρεη ζπζηαζεί Γξαθείν Γεληθνχ Γξακκαηέα, ηκήκα ΠΔΑ θαη Γεληθή Γηεχζπλζε Πεξηθέξεηαο ζηελ νπνία πξνΐζηαηαη ν Γεληθφο Γηεπζπληήο θαη ε νπνία ζπγθξνηείηαη απφ φιεο ηηο Γηεπζχλζεηο θαη ηα απηνηειή ηκήκαηα θαη γξαθεία ηεο Πεξηθέξεηαο πνπ έρνπλ ηελ έδξα ηνπο κέζα ζηα δηνηθεηηθά ηεο φξηα. Ο Γεληθφο Γηεπζπληήο ηεο Πεξηθέξεηαο επηιέγεηαη απφ εηδηθφ Τπεξεζηαθφ πκβνχιην, ζπλεξγάδεηαη κε ην Γεληθφ Γξακκαηέα γηα ην ζρεδηαζκφ ησλ πνιηηηθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ν ξφινο ηνπ είλαη θαηεμνρήλ ζπληνληζηηθφο σο πξνο ηε δξάζε ησλ ππεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Ζ Γεληθή Γηεχζπλζε Πεξηθέξεηαο ζπγθξνηείηαη: Α. Απφ Γηεπζχλζεηο κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα νιφθιεξε ηελ Πεξηθέξεηα θαη έδξα ηνπο ηελ έδξα ηεο Πεξηθέξεηαο θαη νη νπνίεο είλαη νη εμήο: α) ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο, β) Γεκφζηαο Τγείαο θαη Πξφλνηαο, γ) Γεκνζίσλ Έξγσλ, δ) Διέγρνπ Καηαζθεπήο Έξγσλ, ε) Διέγρνπ πληήξεζεο Έξγσλ, ζη) Πεξηβάιινληνο θαη Υσξνηαμίαο, δ) Γαζψλ, ε) Γεσξγηθήο Αλάπηπμεο, ζ) Απηνδηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο, η) Γηνίθεζεο, απηνηειέο Σκήκα Δπηθνηλσλίαο θαη Δμππεξέηεζεο Πνιηηψλ, Γξαθείν Πνιηηηθήο Πξνζηαζίαο θαη Δπηζεσξήζεηο Γαζψλ. Β. Απφ Γηεπζχλζεηο κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα ην λνκφ ή λνκαξρία θαη έδξα ηνπο ηελ έδξα ηνπ λνκνχ θαη νη νπνίεο είλαη νη εμήο: α) Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη Γηνίθεζεο πνπ ιεηηνπξγνχλ ζηνπο λνκνχο ή λνκαξρίεο ηεο Πεξηθέξεηαο, εθηφο απφ εθείλνπο πνπ βξίζθεηαη ε έδξα ηεο Πεξηθέξεηαο θαη β) Γαζψλ, Γαζαξρεία θαη Αλαδαζψζεσλ (Μαθξπδεκήηξεο θαη Πξαβίηα, 2005). Δπηπιένλ, αθνινχζεζε ζεηξά λφκσλ θαη Πξνεδξηθψλ Γηαηαγκάησλ κε ηα νπνία κεηαβηβάζηεθαλ ζηηο Πεξηθέξεηεο αξκνδηφηεηεο απφ ηελ Κεληξηθή Γηνίθεζε ζηελ Πεξηθέξεηα, είηε αλαηέζεθαλ γηα πξψηε θνξά λέεο αξκνδηφηεηεο ζηελ Πεξηθέξεηα (ΤΠ.Δ.Γ.Γ.Α., 2004 & 2006). Απνηέιεζκα απηψλ ησλ λνκνζεηεκάησλ ήηαλ θαη ε ζχζηαζε 7

14 λέσλ Γηεπζχλζεσλ θαη Σκεκάησλ πνπ ελζσκαηψζεθαλ ζηελ νξγαλσηηθή δνκή ηεο Πεξηθέξεηαο. Δλδεηθηηθά αλαθέξνληαη νη εμήο πεξηπηψζεηο: ε ζχζηαζε Γηεχζπλζεο Πνιηηηθήο Πξνζηαζίαο (Ν.3013/2002 άξζξν ) ε νπνία ππάγεηαη απεπζείαο ζην Γεληθφ Γξακκαηέα Πεξηθέξεηαο θαη ζπγθξνηείηαη απφ ην Σκήκα ρεδηαζκνχ θαη Πξφιεςεο θαη ην Σκήκα Αληηκεηψπηζεο θαη Απνθαηάζηαζεο. ε κεηνλνκαζία ηνπ απηνηεινχο Σκήκαηνο Δπηθνηλσλίαο θαη Δμππεξέηεζεο Πνιηηψλ ζε Κέληξν Δμππεξέηεζεο Πνιηηψλ ππαγφκελν ζηε Γεληθή Γηεχζπλζε ηεο Πεξηθέξεηαο κε ηε ζχζηαζε Κέληξσλ Δμππεξέηεζεο Πνιηηψλ (Ν.3013/2002 άξζξν 31) ε ζχζηαζε Γηεπζχλζεσλ Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο ζηηο Πεξηθέξεηεο ηεο Υψξαο (Π.Γ /2002 θαη 68-72/2002) ε ζχζηαζε Γηεχζπλζεο Τδάησλ κέζσ ηεο νπνίαο αζθνχληαη νη αξκνδηφηεηεο ηεο Πεξηθέξεηαο γηα ηελ πξνζηαζία θαη ηε δηαρείξηζε ησλ πδάησλ (Ν.3199/2003 άξζξν 5) ε ζχζηαζε Πεξηθεξεηαθψλ Τπεξεζηψλ Σνπξηζκνχ ηνπ Διιεληθνχ Οξγαληζκνχ Σνπξηζκνχ (Ν.3270/2004) ε νπνία είρε ζαλ απνηέιεζκα ηελ θαηάξγεζε ησλ Γηεπζχλζεσλ Σνπξηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ πνπ είραλ ζπζηαζεί κε ην Π.Γ. 313/2001 ε κεηνλνκαζία ηεο Γηεχζπλζεο Γεκφζηαο Τγείαο θαη Πξφλνηαο ηεο Πεξηθέξεηαο ζε Πεξηθεξεηαθή Γηεχζπλζε Γεκφζηαο Τγείαο (Ν.3370/2005 άξζξν 14) ε νπνία εληάζζεηαη ζηελ νξγαλσηηθή δνκή ηεο νηθείαο Γηνηθεηηθήο Τγεηνλνκηθήο Πεξηθέξεηαο (Γ.Τ.ΠΔ.) ελψ απφ απηή ηε ξχζκηζε εμαηξείηαη ην Σκήκα Πξφλνηαο ην νπνίν παξακέλεη ζηελ νξγαλσηηθή δνκή ηεο Πεξηθέξεηαο ε ζχζηαζε Σκήκαηνο Δπνπηείαο ησλ Σνπηθψλ Κέληξσλ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο ζηηο Γηεπζχλζεηο Γεσξγηθήο Αλάπηπμεο ησλ Πεξηθεξεηψλ (Ν.3399/2005 άξζξν 1) ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ νπνίνπ αλήθεη ν ζπληνληζκφο, ε επνπηεία, ν έιεγρνο θαη ε αμηνιφγεζε ηνπ έξγνπ ησλ θέληξσλ απηψλ θαη ε κέξηκλα γηα ηε ζηέγαζή ηνπο θαη ηε ζπληήξεζε ησλ θηηξηαθψλ ηνπο εγθαηαζηάζεσλ ε ζχζηαζε Απηνηεινχο Σκήκαηνο Πνηφηεηαο θαη Απνδνηηθφηεηαο (Π.Γ. 145/2006), ην νπνίν ππάγεηαη ζηελ πθηζηάκελε Γεληθή Γηεχζπλζεο Πεξηθέξεηαο θαη ην νπνίν είλαη αξκφδην γηα ηε κέηξεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο, ηελ εθηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ ησλ αζθνχκελσλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη ηε δηαηχπσζε ζπγθεθξηκέλσλ πξνηάζεσλ γηα ηε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο Πεξηθέξεηαο, ησλ ππεξεζηψλ πνπ ππάγνληαη ζ απηή θαη ησλ θνξέσλ πνπ επνπηεχνληαη απφ απηή. 8

15 ε ζχζηαζε Σκήκαηνο Γηεπθφιπλζεο Πξνζβαζηκφηεηαο Αηφκσλ κε Αλαπεξίεο (ΑκεΑ), ην νπνίν ππάγεηαη ζηηο πθηζηάκελεο Γηεπζχλζεηο Γηνίθεζεο (Π.Γ. 145/2006) Σέινο, ζην ζθέινο ηεο νξγάλσζεο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο αλήθεη έλα πιήζνο ππεξεζηψλ ησλ Τπνπξγείσλ πνπ ιεηηνπξγνχλ σο πεξηθεξεηαθά φξγαλα θαη αζθνχλ αξκνδηφηεηεο ησλ θεληξηθψλ θνξέσλ ζηελ Πεξηθέξεηα (Φπράξεο θαη ηκάηνπ, 2003). πλεπψο, αθφκα ιεηηνπξγνχλ παξάιιεια δχν δηαδηθαζίεο απνθέληξσζεο. Ζ κία νξγαλψλεηαη γχξσ απφ ην ζεζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο κέζσ κεηαβίβαζεο αξκνδηνηήησλ ζε απηή ηφζν απφ ηηο θεληξηθέο ππεξεζίεο φζν θαη απφ ηελ θξαηηθή λνκαξρία θαη ε δεχηεξε αθνξά ζηελ απνθέληξσζε νξηζκέλσλ δξάζεσλ θεληξηθψλ θνξέσλ νη νπνίεο δελ εληάζζνληαη νχηε ππάγνληαη ζηνλ εληαίν δηνηθεηηθφ θνξκφ ηεο Πεξηθέξεηαο. Σν απνηέιεζκα απηήο ηεο θαηάζηαζεο είλαη ε παξνπζία πξνβιεκάησλ ζχγρπζεο αξκνδηνηήησλ θαη ζπληνληζκνχ ζηελ εθαξκνγή ηεο δεκφζηαο πνιηηηθήο. 1.4 Σο πποζυπικό ηυν Πεπιθεπειών Σα ζέκαηα πξνζσπηθνχ ηεο Πεξηθέξεηαο θαζψο θαη νη δηαδηθαζίεο επηινγήο ησλ πξντζηακέλσλ ησλ νξγαληθψλ ηεο κνλάδσλ ξπζκίδνληαη ζηα άξζξα 2 θαη 8 ηνπ Ν.2503/1997. Θα πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ Ν.2503/1997 ην πξνζσπηθφ ηεο Πεξηθέξεηαο απνζπάηαη απφ ηα δηάθνξα Τπνπξγεία ζηα νπνία ππαγφηαλ θαη απνηειεί πιένλ απνθιεηζηηθφ πξνζσπηθφ ηεο Πεξηθέξεηαο κε ππεξεζηαθφ θαη πεηζαξρηθφ Πξντζηάκελν ην Γεληθφ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο. Σν γεγνλφο απηφ, εληζρχεη ην ξφιν ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα θαη ηνπ Γεληθνχ Γηεπζπληή ζε ζέκαηα δηαρείξηζεο πξνζσπηθνχ θαη επηδξά ζεηηθά ζηελ εζσηεξηθή ζπλνρή ηεο Πεξηθέξεηαο θαζψο ην πξνζσπηθφ ηεο δηνξίδεηαη θαη εμειίζζεηαη εληφο ησλ νξίσλ ηεο, ππαγφκελν ζε αληίζηνηρν Τπεξεζηαθφ πκβνχιην. Ο αξηζκφο ησλ ππαιιήισλ ησλ πεξηθεξεηψλ κε θξηηήξην ηε ζρέζε εξγαζίαο ηνπο παξνπζηάδεηαη σο εμήο: Πίνακαρ 1: Πξνζσπηθφ Πεξηθεξεηψλ Καηηγοπία Τπαλλήλυν Τπηπεηούνηερ 31/12/2003 Τπηπεηούνηερ 31/12/2004 Τπηπεηούνηερ 30/06/2005 Σακηικοί Αοπίζηος Υπόνος Οπιζμένος σπόνος ύνολο Πεγή: Δηζεγεηηθή Έθζεζε Πξνυπνινγηζκνχ Βι. Παξάξηεκα γηα πην αλαιπηηθά ζηνηρεία ζε ζρέζε κε ηνλ αξηζκφ ησλ ππαιιήισλ ηνπ Γεκνζίνπ 9

16 Πίνακαρ 2: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηηο θαηεγνξίεο ππαιιήισλ Καηηγοπία Τπαλλήλυν Τπηπεηούνηερ 31/12/2003 Τπηπεηούνηερ 31/12/2004 Τπηπεηούνηερ 30/06/2005 Σακηικοί 91% 89% 91% Αοπίζηος Υπόνος 5% 7% 7% Οπιζμένος σπόνος 4% 4% 2% ύνολο 100% 100% 100% Όπσο θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 1, ν αξηζκφο ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ δελ παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο απμνκεηψζεηο θαη θαηά κέζν φξν αλέξρεηαη ζηηο Δπίζεο, απφ ηνλ Πίλαθα 1.2 δηαπηζηψλεηαη φηη, θαηά κέζν φξν, πνζνζηφ 90% ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ είλαη ηαθηηθνί ππάιιεινη, ελψ κηθξά πνζνζηά ζπκκεηνρήο θαηέρνπλ νη θαηεγνξίεο ανξίζηνπ θαη νξηζκέλνπ ρξφλνπ. Πίνακαρ 3: Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ησλ ππαιιήισλ ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα Τπηπεηούνηερ 31/12/2003 Τπηπεηούνηερ 31/12/2004 Τπηπεηούνηερ 30/06/2005 Πποζυπικό Πεπιθεπειών ύνολο πποζυπικού δημόζιος ηομέα Ποζοζηό πεπιθεπειών ζηο ζύνολο ,21% ,17% ,12% Αλαθνξηθά κε ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ησλ ππαιιήισλ ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα (ηξίηε ζηήιε ηνπ Πίλαθα 3) παξαηεξείηαη φηη δηαρξνληθά είλαη εμαηξεηηθά ρακειφ αθνχ κφιηο μεπεξλά ην 2%. Σν γεγνλφο απηφ θαηαδεηθλχεη ην ζπγθεληξσηηζκφ ηνπ θεληξηθνχ θξάηνπο κέζσ ηεο κε απνθέληξσζεο αξκνδηνηήησλ, ιεηηνπξγηψλ θαη κέζσλ, αιιά πηζαλφηαηα θαη πξνβιήκαηα απνηειεζκαηηθήο ιεηηνπξγίαο ησλ Πεξηθεξεηψλ ιφγσ έιιεηςεο πξνζσπηθνχ. 1.5 Σα όπγανα ηηρ Πεπιθέπειαρ και οι απμοδιόηηηέρ ηοςρ Σα θχξηα φξγαλα ηεο Πεξηθέξεηαο είλαη ν Γεληθφο Γξακκαηέαο θαη ην Πεξηθεξεηαθφ πκβνχιην. 10

17 Ο Γεληθφο Γξακκαηέαο Πεξηθέξεηαο (Γ.Γ.Π.) απνηειεί πιένλ ην κνλαδηθφ θξαηηθφ πεξηθεξεηαθφ φξγαλν, κεηά ηελ θαηάξγεζε ηνπ θξαηηθνχ λνκάξρε κε ην Ν.2218/1994 θαη ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ Γηεπζπληή κε ην Ν.2399/1996. Ο Γ.Γ.Π. είλαη ν επηθεθαιήο ηεο Πεξηθέξεηαο θαη θαηέρεη ζέζε κεηαθιεηνχ ππαιιήινπ κε βαζκφ Α ησλ εηδηθψλ ζέζεσλ. Ο Γ.Γ.Π. δηνξίδεηαη, παχεηαη θαη κεηαθηλείηαη απφ Πεξηθέξεηα ζε Πεξηθέξεηα κε πξάμε ηνπ Τπνπξγηθνχ πκβνπιίνπ, κεηά απφ εηζήγεζε ηνπ Τπνπξγνχ Δζσηεξηθψλ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο. Ο Γ.Γ.Π. έρεη πνιηηηθφ θαη δηνηθεηηθφ ξφιν. Δίλαη ν εθπξφζσπνο ηεο Κπβέξλεζεο ζηελ Πεξηθέξεηα θαη έρεη ηελ επζχλε γηα ηελ άζθεζε ηεο θπβεξλεηηθήο πνιηηηθήο, γηα ηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ Πεξηθέξεηα θαζψο επίζεο πξνΐζηαηαη φισλ ησλ ππεξεζηψλ ηεο πεξηθέξεηαο, θαηεπζχλεη, ζπληνλίδεη θαη ειέγρεη ηε δξάζε ησλ ππεξεζηψλ θαη ησλ ππαιιήισλ ηεο ησλ νπνίσλ είλαη πεηζαξρηθφο πξντζηάκελνο θαη αθφκε πξνΐζηαηαη ησλ αζηπλνκηθψλ, ππξνζβεζηηθψλ θαη ιηκεληθψλ ππεξεζηψλ ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν (Διιεληθφ Ηλζηηηνχην Γηνηθεηηθψλ Δπηζηεκψλ, 2001). Σν Πεξηθεξεηαθφ πκβνχιην απνηειεί ην ζπιινγηθφ φξγαλν πνπ ιεηηνπξγεί ζε θάζε Πεξηθέξεηα θαη απνηειείηαη απφ: ην Γεληθφ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο σο Πξφεδξν ηνπο λνκάξρεο θαη πξνέδξνπο ησλ λνκαξρηαθψλ απηνδηνηθήζεσλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ Πεξηθέξεηα έλαλ εθπξφζσπν απφ θάζε Σνπηθή Έλσζε Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ πνπ πεξηιακβάλεη ε Πεξηθέξεηα θαη έλαλ εθπξφζσπν ηεο πεξηθεξεηαθήο νξγάλσζεο ησλ παξαθάησ θνξέσλ: Δπηκειεηήξηα ησλ παξαγσγηθψλ ηάμεσλ, Σερληθφ Γεσηερληθφ Οηθνλνκηθφ Δπηκειεηήξην, Α.Γ.Δ.Γ.Τ., ΠΑ..Δ.Γ.Δ.., Γ..Δ.Δ. Δηδηθή ζχλζεζε έρνπλ ηα Πεξηθεξεηαθά πκβνχιηα ησλ πεξηθεξεηψλ Αηηηθήο, Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, Γπηηθήο Διιάδαο, Βνξείνπ Αηγαίνπ θαη Ννηίνπ Αηγαίνπ (απνπλάθεο, 2006). Σν Πεξηθεξεηαθφ πκβνχιην έρεη ζπκβνπιεπηηθέο θαη απνθαζηζηηθέο αξκνδηφηεηεο, ζρεηηθέο κε ηνλ δεκνθξαηηθφ πξνγξακκαηηζκφ ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο (Ν.1622/1986, άξζξα 63,64) θαη άιια ζέκαηα πνπ ηνπ αλαηίζεληαη απφ ηηο θείκελεο δηαηάμεηο. (Ν.2503/1997, άξζξν 1 παξ. 3). Σέινο, ζα πξέπεη λα αλαθεξζεί θαη ε ζχζηαζε ηνπ ςμβοςλίος Πεπιθεπειών (Ν.2503/1997, άξζξν 1 παξ. 4) ππφ ηελ πξνεδξία ηνπ Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ Γεκφζηαο 11

18 Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο κε ζθνπφ ηε ζηήξημε ηεο πεξηθεξεηαθήο δηνίθεζεο ηεο Υψξαο θαη ηελ ελαξκφληζε ησλ επηκέξνπο πεξηθεξεηαθψλ πνιηηηθψλ. ην Πεξηθεξεηαθφ πκβνχιην ζπκκεηέρνπλ νη Γεληθνί Γξακκαηείο φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη ν αξκφδηνο Γεληθφο Γηεπζπληήο ηνπ ΤΠ.Δ.Γ.Γ.Α. 1.6 Αδςναμίερ και πποοπηικέρ ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ ζηην Δλλάδα Μηα απφ ηηο πξνθαλείο αδπλακίεο ηνπ πθηζηάκελνπ δηνηθεηηθνχ ζπζηήκαηνο είλαη ε πνιπεπίπεδε θαη πεξίπινθε δηάξζξσζή ηνπ, εθφζνλ ην δηνηθεηηθφ ζχζηεκα ηεο Απνθέληξσζεο θαη ηεο Απηνδηνίθεζεο αλαπηχζζεηαη ζε πνιιαπιά θαη παξάιιεια επίπεδα. Ζ πιεζψξα ησλ νξγαληζκψλ θαη ησλ ππεξεζηψλ, ε δηαζπνξά θαη ε έιιεηςε ζπληνληζκνχ ηνπο απνηεινχλ ηα ζεκαληηθφηεξα εκπφδηα ζηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ηεο ρψξαο. Δηδηθφηεξα, σο πξνο ηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ησλ Πεξηθεξεηψλ, έρεη επηζεκαλζεί ην γεγνλφο ηεο κεηαθνξάο αξκνδηνηήησλ ρσξίο ηελ αληίζηνηρε κεηαθνξά πφξσλ θαη αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηέηνησλ πνπ λα κπνξνχλ λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο απμεκέλεο αλάγθεο πνπ πξνθχπηνπλ. ην πιαίζην απηφ παξαηεξείηαη φηη ε πνιηηηθή ηεο απνθέληξσζεο έιαβε έλαλ απμεηηθφ ραξαθηήξα κέζσ ηνπ αξηζκνχ ησλ αξκνδηνηήησλ πνπ απνθεληξψζεθαλ συπίρ να ληθθεί ςπότη η ποιοηική ςθή ηηρ αποκένηπυζηρ πος ζςνιζηά ηην αναδιοπγάνυζη ηυν κενηπικών ςπηπεζιών και ηην διοικηηική επάπκεια ηυν πεπιθεπειακών διοικήζευν ζηον ηπόπο άζκηζηρ ηυν απμοδιοηήηυν ηηρ (Ακαδημία Αθηνών, 2000). Δπηπιένλ, εληνπίδνληαη αδπλακίεο ζηε δηαρείξηζε ησλ Πεξηθεξεηαθψλ Δπηρεηξεζηαθψλ Πξνγξακκάησλ (Π.Δ.Π.) θαζψο νη πξνηάζεηο γηα ηα έξγα πνπ εληάζζνληαη ζε απηά γίλνληαη απφ ην Πεξηθεξεηαθφ πκβνχιην, ζην νπνίν ππεξηεξνχλ νη εθπξφζσπνη ησλ Ο.Σ.Α., θαη ην νπνίν ζπρλά επηδηψθεη ηελ ηθαλνπνίεζε πνιιψλ ηνπηθψλ ζπκθεξφλησλ. Απνηέιεζκα ησλ ελ ιφγσ ζπζρεηηζκψλ θαη δηαδηθαζηψλ είλαη ν θαηαθεξκαηηζκφο ησλ Π.Δ.Π. ζε πνιιά έξγα κε αξλεηηθά απνηειέζκαηα γηα ηελ αλαπηπμηαθή πξνζπάζεηα ηεο ρψξαο. Έλα άιιν ζρεηηθφ ζέκα, κείδνλνο ζεκαζίαο, είλαη φηη ζην πεξηθεξεηαθφ επίπεδν ν θαζνξηζκφο ησλ Πεξηθεξεηψλ ζε δεθαηξείο (13) ππήξμε σο έλα βαζκφ απζαίξεηνο, ζην κέηξν πνπ δελ ζηεξηδφηαλ ζε επηζηεκνληθά θαη αληηθεηκεληθά θξηηήξηα, ηεθκεξησκέλα κε βάζε εκπεξηζηαησκέλεο κειέηεο. Ζ δηαίξεζε ηεο ρψξαο ζε δεθαηξείο (13) Πεξηθέξεηεο ην 1987 πξνθάιεζε πξνβιήκαηα ζπληνληζκνχ θαη νξζνινγηθνχ πξνγξακκαηηζκνχ ηεο αλάπηπμεο γεγνλφο πνπ εληζρχεηαη θαη απφ ηηο κεγάιεο δηαθνξέο βαζηθψλ κεγεζψλ κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ (φπσο ζπγθέληξσζε πιεζπζκνχ, αξηζκφο λνκψλ ζε θάζε Πεξηθέξεηα). 12

19 Ο εληνπηζκφο ησλ αδπλακηψλ απηψλ ζηε ιεηηνπξγία ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο, νδήγεζε ζε κία πξνζπάζεηα γηα ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο, ζην πιαίζην ηεο νπνίαο ζπζηάζεθε ην 2004 εηδηθή Δπηηξνπή ζην ΤΠ.Δ.Γ.Γ.Α., γηα ηελ επαλεμέηαζε θαη ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Ζ Δπηηξνπή ιεηηνχξγεζε ηα έηε 2005 θαη 2006 θαη δηαηχπσζε κία νινθιεξσκέλε πξφηαζε γηα ην εθζπγρξνληζκφ ηεο δνκήο ηεο Πεξηθέξεηαο, έρνληαο ιάβεη ππφςε ηηο απφςεηο θαη ηηο παξαηεξήζεηο ησλ ζηειερψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ε νπνία είρε σο βαζηθή ζπληζηψζα ηελ νξγάλσζε ησλ ππεξεζηαθψλ κνλάδσλ ηεο Πεξηθέξεηαο ζε ηξείο Γεληθέο Γηεπζχλζεηο, έλαληη ηεο κίαο πνπ ηζρχεη, κε ζηφρν ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο. Σν ΤΠ.Δ.Γ.Γ.Α. δελ πξνρψξεζε ζηελ πξνψζεζε ηεο ελ ιφγσ πξφηαζεο ηεο Δπηηξνπήο πξνο πινπνίεζε, παξφια απηά αλαδείρζεθαλ κέζσ απηήο ηεο πξνζπάζεηαο ηα νξγαλσηηθά πξνβιήκαηα ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο. Ζ ηάζε γηα αλαδηνξγάλσζε ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο εληνπίδεηαη θαη ζην ζρέδην γηα ην Γεληθφ Πιαίζην Υσξνηαμηθνχ ρεδηαζκνχ θαη Αεηθφξνπ Αλάπηπμεο πνπ παξνπζηάζηεθε απφ ην Τ.ΠΔ.ΥΧ.Γ.Δ. ηνλ Ηνχιην ηνπ Γίλεηαη ζε απηφ αλαθνξά γηα ηελ αλάγθε γεσγξαθηθήο αλαζπγθξφηεζεο ηεο ρψξαο κε ζθνπφ ηε δεκηνπξγία βηψζηκσλ δηνηθεηηθψλ θαη αλαπηπμηαθψλ ελνηήησλ ζε δηαπεξηθεξεηαθφ επίπεδν κέζσ ηεο πξνψζεζεο πνιηηηθψλ θαη δξάζεσλ πνπ ζηνρεχνπλ: - ηνλ αλαζρεδηαζκφ ηνπ ράξηε ησλ πθηζηακέλσλ δηνηθεηηθψλ επηπέδσλ ηεο ρψξαο κε βάζε επξχηεξα πνιηηηθά, ιεηηνπξγηθά θαη αλαπηπμηαθά θξηηήξηα, ψζηε λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο απαηηήζεηο ηεο εδαθηθήο, θνηλσληθήο θαη νηθνλνκηθήο ζπλνρήο θαη λα πξνάγεη ηε ζπλνιηθή αληαγσληζηηθφηεηα ηνπ εζληθνχ ρψξνπ. ην πιαίζην απηφ, επηδηψθεηαη ε κείσζε ηνπ αξηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ, Ννκαξρηψλ θαη Γήκσλ ψζηε λα απνθηήζνπλ ηζρπξή δηνηθεηηθή δνκή θαη ηθαλνπνηεηηθή θξίζηκε κάδα απφ δεκνγξαθηθήο θαη νηθνλνκηθήο απφςεσο θαη λα δηαρεηξηζηνχλ απνηειεζκαηηθά ηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία. - ηελ αλαθαηαλνκή αξκνδηνηήησλ κεηαμχ θξάηνπο θεληξηθνχ θαη απνθεληξσκέλνπ θαη ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο. - ηελ πξαγκαηηθή ζχγθιηζε ησλ ειιεληθψλ πεξηθεξεηψλ κε ην κέζν φξν ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Γηα ην ζθνπφ απηφ, πηνζεηνχληαη ηα θαηάιιεια νηθνλνκηθά, ζεζκηθά θαη δηνηθεηηθά κέηξα πνπ πξνσζνχλ ηελ αχμεζε ηεο δεκνγξαθηθήο βάζεο θαη ηελ αμηνπνίεζε ηνπ ελδνγελνχο δπλακηθνχ, ηελ ελίζρπζε ηεο αλαπηπμηαθήο δπλακηθήο 13

20 ηνπ δεκφζηνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα θαη ηελ απφθηεζε νηθνλνκηθήο επξσζηίαο ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν. Δίλαη επνκέλσο γεγνλφο, φηη έρεη αλαγλσξηζηεί ε αλάγθε γηα αλαζπγθξφηεζε ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ρψξαο ε νπνία, αλαθνξηθά κε ηελ Πεξηθεξεηαθή Γηνίθεζε, ζπλίζηαηαη ζηε κείσζε ηνπ αξηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη ηελ αλαδηάξζξσζε ηεο νξγαλσηηθήο ηεο δνκήο. 14

21 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Ο : ΣΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ 2.1 Σο θεζμικό πλαίζιο ηυν οικονομικών ηηρ Πεπιθεπειακήρ Γιοίκηζηρ Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί ν Ν.2503/1997 φξηζε ηνλ πξφηππν νξγαληζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ηελ θαηέζηεζε εληαία δηνηθεηηθή κνλάδα γεγνλφο πνπ ζεκαίλεη φηη έρεη δεκνζηνλνκηθή απηνηέιεηα (δηθφ ηεο πξνυπνινγηζκφ), δηθή ηεο νξγαλσηηθή δηάξζξσζε θαη πξνζσπηθφ αλεμάξηεηα απφ απηά ησλ Τπνπξγείσλ. Σν άξζξν 4 ηνπ Ν.2503/1997 αλαθέξεηαη ζηνλ πξνυπνινγηζκφ θαη ηε πιινγηθή Απφθαζε Έξγσλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Δηδηθφηεξα νξίδεη φηη νη πηζηψζεηο γηα ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ησλ Γεληθψλ Γξακκαηέσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ απνδνρψλ θαη ινηπψλ απνιαβψλ ηνπ πξνζσπηθνχ εγγξάθνληαη ζε μερσξηζηφ ηκήκα ηνπ Γεληθνχ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ, θαη ζπγθεθξηκέλα ζηνλ ηαθηηθφ πξνυπνινγηζκφ, θαηά Πεξηθέξεηα, λνκφ ή λνκαξρία θαη εηδηθφ θνξέα δξαζηεξηφηεηαο. Ο Γεληθφο Γξακκαηέαο ηεο Πεξηθέξεηαο είλαη ν θχξηνο δηαηάθηεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Πεξηθέξεηάο ηνπ πιελ νξηζκέλσλ εμαηξέζεσλ. Απφ ην 1998 εθδίδνληαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ (ΤΠ.ΟΗ.Ο.) πιινγηθέο Απνθάζεηο Έξγσλ θάζε Πεξηθέξεηαο (.Α.Δ.Π.) θαη νη πηζηψζεηο ησλ έξγσλ πεξηθεξεηαθνχ ραξαθηήξα πνπ εληάζζνληαη ζηηο.α.δ.π. πεξηιακβάλνληαη ζηνλ Πξνυπνινγηζκφ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (Π.Γ.Δ.). Ζ δηαδηθαζία θαηάξηηζεο ηνπ Π.Γ.Δ. ζην πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, ηα θξηηήξηα επηινγήο έξγσλ θαη θάζε άιιε αλαγθαία ξχζκηζε, θαζνξίδνληαη ζηελ Δηήζηα Δγθχθιην Οδεγηψλ Καηάξηηζεο ηνπ Π.Γ.Δ. πνπ ζπληάζζεηαη απφ ην ΤΠ.ΟΗ.Ο. Καζνξίδεηαη επίζεο, ε αξκνδηφηεηα θάζε θνξέα γηα ηελ πξφηαζε έληαμεο λέσλ έξγσλ ζηηο.α.δ.π., σο εμήο: α) έξγα πνπ πξνηείλνληαη κε απφθαζε απνθιεηζηηθά ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ πκβνπιίνπ β) έξγα πνπ πξνηείλνληαη κε απφθαζε ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ πκβνπιίνπ θαη ζχκθσλε γλψκε ηεο αξκφδηαο Κεληξηθήο Αξρήο θαη γ) έξγα πνπ πξνηείλνληαη κε απφθαζε αξκφδηαο Κεληξηθήο Αξρήο θαη ζχκθσλε γλψκε ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ πκβνπιίνπ. 2.2 Ζ διαδικαζία καηάπηιζηρ ηος Σακηικού Πποϋπολογιζμού και ηος Πποϋπολογιζμού Γημοζίυν Δπενδύζευν ζε πεπιθεπειακό επίπεδο. Ο Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο, κέξνο ηνπ νπνίνπ απνηειεί θαη ν πξνυπνινγηζκφο ησλ Πεξηθεξεηψλ, θαηαξηίδεηαη θάζε ρξφλν απφ ηε Γηεχζπλζε Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο, ην νπνίν ππάγεηαη ζην ΤΠ.ΟΗ.Ο. Έμη κήλεο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηνπ νηθνλνκηθνχ έηνπο, ζην νπνίν αλαθέξεηαη ν πξνυπνινγηζκφο, ν Τπνπξγφο Οηθνλνκηθψλ απνζηέιιεη εγθχθιην ζηηο Πεξηθεξεηαθέο Γηνηθήζεηο, κεηαμχ άιισλ θνξέσλ, ζηελ νπνία 15

22 πεξηέρνληαη νη νδεγίεο γηα ηελ θαηάξηηζε ηνπ λένπ πξνυπνινγηζκνχ. Με βάζε ηηο παξερφκελεο νδεγίεο ε νηθνλνκηθή ππεξεζία ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο θαηαξηίδεη πξνζρέδην πξνυπνινγηζκνχ εμφδσλ ην νπνίν εγθξίλεηαη απφ ηνλ Γεληθφ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο θαη απνζηέιιεηαη ζην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ Κξάηνπο γηα ηελ ηειηθή επεμεξγαζία θαη ηελ έληαμε ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ ηνπ θξάηνπο. Καηά ηελ επεμεξγαζία απηή ν Τπνπξγφο Οηθνλνκηθψλ κε βάζε ηε γεληθφηεξε θπβεξλεηηθή πνιηηηθή γηα ην επεξρφκελν έηνο πξνζαξκφδεη ηα κεγέζε ησλ δαπαλψλ, ψζηε λα επηηεπρζνχλ νη θπβεξλεηηθνί ζηφρνη ζην δεκνζηνλνκηθφ ηνκέα (Γαιακάγθαο, 2003). ην ζεκείν απηφ ζα πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη φινη νη θνξείο ηείλνπλ λα ππεξεθηηκνχλ ηε δηθή ηνπο ζπκβνιή θαη λα δεηνχλ πεξηζζφηεξα θνλδχιηα απφ απηά πνπ ρξεηάδνληαη κε απνηέιεζκα ν Τπνπξγφο Οηθνλνκηθψλ λα πξνβαίλεη ζε αλαθαηαλνκέο ή πεξηθνπέο θνλδπιίσλ. Απφ ηελ άιιε πιεπξά ν Πξνυπνινγηζκφο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ απνηειεί ην ηκήκα ηνπ Γεληθνχ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ κέζσ ηνπ νπνίνπ δηαηίζεληαη θάζε ρξφλν νη εζληθνί θαη θνηλνηηθνί πφξνη γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ. Απφ ην 1998, ζηελ θαηαλνκή ηνπ Π.Γ.Δ. θαηά ηνκέα πεξηιακβάλεηαη θαη ν ηνκέαο Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα ν νπνίνο αθνξά θπξίσο έξγα ζπγρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο θαη θνηλνηηθνχο πφξνπο πνπ ζην πιαίζην ηεο απνθέληξσζεο πέξαζαλ απφ ηα Τπνπξγεία ζηηο Πεξηθέξεηεο. Αλαθνξηθά κε ηε δηαδηθαζία θαηάξηηζεο ηνπ Π.Γ.Δ. απηή μεθηλά κε ηελ εγθχθιην πξνεθηηκήζεσλ πνπ απνζηέιιεηαη ζηα κέζα ηνπ έηνπο απφ ην ΤΠ.ΟΗ.Ο. πξνο ηηο Πεξηθέξεηεο θαη κε ηελ νπνία δεηείηαη ε πξνεθηίκεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηνπο γηα ην επφκελν έηνο. Οη Πεξηθέξεηεο, αθνχ ιάβνπλ ππφςε ηνπο ηα εηήζηα αλαπηπμηαθά πεξηθεξεηαθά πξνγξάκκαηα θαη ηελ πνξεία πινπνίεζεο ησλ έξγσλ απνζηέιινπλ ηηο πξνεθηηκήζεηο ηνπο ζην ΤΠ.ΟΗ.Ο. ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα θαζνξίδεη ην φξην πιεξσκψλ ηνπ Π.Γ.Δ. γηα ην επφκελν έηνο θαη απνθαζίδεη γηα ηελ θαηαλνκή ηνπ ζηνπο επηκέξνπο θνξείο θαη ηνκείο. Ζ θαηαλνκή γλσζηνπνηείηαη κε εγθχθιην ζηηο Πεξηθέξεηεο καδί κε νδεγίεο πξνο απηέο γηα ηελ ππνβνιή πξνηάζεσλ ζρεηηθά κε ηελ επηινγή ζπγθεθξηκέλσλ έξγσλ εληφο ηνπ εγθεθξηκέλνπ νξίνπ πιεξσκψλ. Οη Πεξηθέξεηεο απνζηέιινπλ ηηο πξνηάζεηο ηνπο ζην ΤΠ.ΟΗ.Ο. ην νπνίν κεηά ηελ έγθξηζή ηνπο εθδίδεη ηηο ζρεηηθέο.α.δ.π. νη δαπάλεο ησλ νπνίσλ θαιχπηνληαη απφ ηηο πηζηψζεηο ηνπ Π.Γ.Δ. 2.3 Σο Πεπιθεπειακό Σαμείο Ανάπηςξηρ Σν Πεξηθεξεηαθφ Σακείν Αλάπηπμεο (Π.Σ.Α.) είλαη Ννκηθφ Πξφζσπν Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ. πζηάζεθε ζε θάζε Πεξηθέξεηα ζχκθσλα κε ηνλ Ν.2218/94 θαη ηηο ηξνπνπνηήζεηο ηνπ θαη επνπηεχεηαη απφ ηνλ Τπνπξγφ Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο 16

23 (Βελεηζαλνπνχινπ, 2002). Σν λνκηθφ πιαίζην ιεηηνπξγίαο ηνπ Π.Σ.Α. είλαη θαηλνηφκν. Ο λνκνζέηεο ην φξηζε Ν.Π.Η.Γ. κε βνχιεζε λα γίλεη επέιηθην εξγαιείν αλάπηπμεο ιεηηνπξγψληαο κε ηδησηηθννηθνλνκηθφ ηξφπν, έηζη πνπ λα κπνξεί λα ζπκβάιιεη νπζηαζηηθά ζηελ δπλακηθή πξνψζεζε ηεο αλάπηπμεο ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε ρξνληθή ζηηγκή ηεο δεκηνπξγίαο ηνπ ζπλέπεζε κε ηελ δηνηθεηηθή αλαδηνξγάλσζε ηνπ θξάηνπο θαη ηελ πξνεηνηκαζία ηνπ Γ' ΚΠ. Σν Π.Σ.Α. δηνηθείηαη απφ ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην (Γ) θαη ηνλ Πξφεδξν ηνπ, έρεη ηεηξαεηή ζεηεία θαη ζπγθξνηείηαη κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ζχκθσλα κε ην άξζξν 54 ηνπ Ν.2218 / Σν Γ.. απνηεινχλ: Ο Πξφεδξνο ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ (Γεληθφο Γξακκαηέαο Πεξηθέξεηαο) Έλαο Δθπξφζσπνο ηεο Σ.Δ.Γ.Κ. Έλαο Δθπξφζσπνο ηεο Ννκαξρηαθήο Απηνδηνίθεζεο Έλαο Δθπξφζσπνο ησλ Δπηκειεηεξίσλ (εξγνδνηηθέο νξγαλψζεηο) Έλαο Δθπξφζσπνο ησλ Δξγαηηθψλ Δλψζεσλ (εξγαηηθέο νξγαλψζεηο) Γχν δηεπζπληέο Τπεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο νξηδφκελνπο απφ ην Γεληθφ Γξακκαηέα. Σν Γ.. επηκειείηαη ησλ ππνζέζεσλ θαη ησλ ζπκθεξφλησλ ηνπ Σακείνπ, απνθαζίδεη γηα θάζε ζέκα ζρεηηθφ κε ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ, έθηνο ησλ ζεκάησλ πνπ αλήθνπλ ζηελ απνθιεηζηηθή αξκνδηφηεηα ηνπ Πξνέδξνπ.(άξζξν 54 ηνπ Ν.2218 / 1994). Ο ζθνπφο θαη νη αξκνδηφηεηεο ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ Σακείνπ Αλάπηπμεο είλαη: α) Ζ δηαρείξηζε, ζχκθσλα κε ηηο απνθάζεηο ηνπ Πεξηθεξεηαθνχ πκβνπιίνπ, πηζηψζεσλ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ, ρξεκαηνδνηήζεσλ θνξέσλ ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα θαη άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ, ρξεκαηνδνηήζεσλ πξνεξρνκέλσλ απφ πξνγξάκκαηα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη άιισλ δηεζλψλ νξγαληζκψλ θαη ινηπψλ θνξέσλ ηνπ εμσηεξηθνχ, νη νπνίεο αθνξνχλ ηα πεξηθεξεηαθά, ηα λνκαξρηαθά, ηα ηνπηθά θαη ηα εηδηθά αλαπηπμηαθά πξνγξάκκαηα ηεο πεξηνρήο ηεο Πεξηθέξεηαο. Καη' εμαίξεζε ησλ ηζρπνπζψλ δηαηάμεσλ πεξί Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ, ην Πεξηθεξεηαθφ Σακείν Αλάπηπμεο νξίδεηαη ππφινγνο δηαρεηξηζηήο γηα πιεξσκέο έξγσλ ζε βάξνο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ. 17

24 β) Ζ ηερληθή ππνζηήξημε ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ηδίσο ζηνλ ηνκέα ηεο εθπφλεζεο κειεηψλ θαη εξεπλψλ θαη εθαξκνγήο πξνγξακκάησλ πνπ αλαζέηεη ζην ηακείν ε Πεξηθέξεηα γηα ηελ απνδνηηθφηεξε αμηνπνίεζε ησλ πφξσλ. γ) Ζ επηβνιή, βεβαίσζε θαη είζπξαμε ηειψλ, δηθαησκάησλ θαη εηζθνξψλ ππέξ ηνπ ηακείνπ, κεηά απφ έγθξηζε ηνπ πεξηθεξεηαθνχ ζπκβνπιίνπ. δ) Ζ άζθεζε ηεο ηακεηαθήο ηνπο δηαρείξηζεο. ε) Ζ ζπκκεηνρή ζε πξνγξάκκαηα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. ζη) Ζ ζχλαςε δαλείσλ κε ρξεκαηνδνηηθνχο θνξείο ηνπ εζσηεξηθνχ θαη ηνπ εμσηεξηθνχ γηα ηελ εθηέιεζε έξγσλ, ηελ παξνρή ππεξεζηψλ θαη ηελ εθαξκνγή πξνγξακκάησλ. Πφξνη ηνπ ηακείνπ είλαη: Πνζνζηφ απφ ηηο ρξεκαηνδνηήζεηο ηηο νπνίεο δηαρεηξίδεηαη (1%), θαζνξηδφκελν κε απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Δζληθήο Οηθνλνκίαο θαη Δζσηεξηθψλ Έζνδα απφ ηελ επηβνιή ηειψλ, δηθαησκάησλ θαη εηζθνξψλ Έζνδα απφ ηελ ζπκκεηνρή ζε πξνγξάκκαηα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο Έζνδα απφ ηε ζχλαςε δαλείσλ Έζνδα απφ ηελ παξνρή ππεξεζηψλ, ηελ εθηέιεζε εξγαζηψλ, ηε δηεμαγσγή εξεπλψλ θαη ηελ εθπφλεζε κειεηψλ θαη πξνγξακκάησλ Έζνδα απφ θάζε είδνπο επηρνξεγήζεηο Έζνδα απφ δσξεέο, θιεξνδνηήκαηα, θιεξνλνκηέο Έζνδα απφ ηελ πεξηνπζία ηνπ ηακείνπ Έζνδα απφ θάζε άιιε πεγή Ζ ίδξπζε ηνπ Π.Σ.Α απνηειεί κηα θαιή βάζε γηα ηελ δεκνζηνλνκηθή απνθέληξσζε ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη δελ ζα παίδεη απιά ην ξφιν ηεο ηακεηαθήο ππεξεζίαο ηεο Πεξηθέξεηαο αιιά ε εκπινθή ηνπ ζην ζρεδηαζκφ ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο θαη ηεο ρξεκαηνδφηεζεο αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ ζα είλαη κεγαιχηεξε. 2.4 Ο πόλορ ηηρ Πεπιθέπειαρ ζηην αναπηςξιακή διαδικαζία - η εθνική και κοινοηική πεπιθεπειακή πολιηική Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, ν θπξηφηεξνο ιφγνο πνπ νδήγεζε ζηελ ίδξπζε ησλ Πεξηθεξεηψλ ήηαλ ε πίεζε πνπ δέρζεθε ε Διιάδα απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε (Δ.Δ.) γηα ηε δεκηνπξγία επξχηεξσλ ησλ Ννκαξρηψλ απνθεληξσκέλσλ δηνηθεηηθψλ κνλάδσλ πξνθεηκέλνπ λα ζρεδηαζζνχλ θαη λα εθαξκνζζνχλ απνηειεζκαηηθά ηα πξνγξάκκαηα πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη 18

25 απφ ηελ Δ.Δ. θαη απνζθνπνχλ ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε, ζηε κείσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ θαη γεληθφηεξα ζηε ζχγθιηζε ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο κε απηέο ησλ αλαπηπγκέλσλ ρσξψλ ηεο Δ.Δ. ζην πιαίζην ηεο δηαδηθαζίαο ηεο νηθνλνκηθήο ελνπνίεζεο. Απφ ην 1989 ηα αλαπηπμηαθά πξνγξάκκαηα πνπ εθαξκφδνληαη ζηελ Διιάδα είλαη ηα Κνηλνηηθά Πιαίζηα ηήξημήο (Κ.Π..) ηα νπνία αθνξνχλ ζηελ αλάπηπμε ζην ζχλνιν ηνπ εζληθνχ ρψξνπ φζν θαη ησλ επί κέξνπο πεξηθεξεηψλ ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ησλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ πξνέξρεηαη θαηά έλα κεγάιν πνζνζηφ απφ ηελ Δ.Δ. κέζσ, θαηά βάζε, ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ αιιά θαη εζληθή ζπκκεηνρή κέζσ ηνπ Π.Γ.Δ. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη ηα Πεξηθεξεηαθά Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα ζην Α Κ.Π.. αθνξνχζαλ ην 42% ηνπ ζπλφινπ ησλ πφξσλ ηνπ, ζην Β Κ.Π.. ην 24%, ζην Γ ΚΠ ην 30% ελψ ζην Δ..Π.Α ( ) ηα επηρεηξεζηαθά πξνγξάκκαηα ησλ πεξηθεξεηψλ αθνξνχλ ην 80% ησλ πφξσλ, γεγνλφο πνπ θαηαδεηθλχεη φηη ε πεξηθέξεηα αλακέλεηαη λα δηαδξακαηίζεη αθφκε πην ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία. Ο ζρεδηαζκφο ησλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ εθπνλείηαη ζην πιαίζην ηεο εηαηξηθήο ζρέζεο κεηαμχ ηεο Δ.Δ θαη ηνπ θξάηνπο-κέινπο αιιά θαη ηνπ Γεκνθξαηηθνχ Πξνγξακκαηηζκνχ πνπ ζπλεπάγεηαη ηε ζπκκεηνρή ησλ εζληθψλ αξρψλ θαη θνξέσλ ηνπ θξάηνπο-κέινπο ζε πεξηθεξεηαθφ θαη ηνπηθφ επίπεδν. ε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν ηελ επζχλε γηα ηε δηαρείξηζε, ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ πινπνίεζε ησλ έξγσλ πνπ ζπγρξεκαηνδνηνχληαη απφ ηα ελ ιφγσ πξνγξάκκαηα έρνπλ νη αξκφδηεο ππεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο. Πην ζπγθεθξηκέλα, ηνλ θεληξηθφ ξφιν έρνπλ ηα Πεξηθεξεηαθά πκβνχιηα, ηα νπνία επεμεξγάδνληαη ηηο εηζεγήζεηο γηα ηηο ηνκεαθέο πνιηηηθέο ηεο Πεξηθέξεηάο ηνπο, εγθξίλνπλ, θαηαξρήλ, ηελ πξφηαζε πνπ θαηαξηίδνπλ νη αξκφδηεο ππεξεζίεο ηεο Γ.Γ. ηεο Πεξηθέξεηαο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο νηθνλνκηθνχο θαη θνηλσληθνχο εηαίξνπο ελψ ε νξηζηηθή έγθξηζε γίλεηαη απφ ηηο Δπηηξνπέο Παξαθνινχζεζεο (ζηηο νπνίεο ζπκκεηέρνπλ θαη εθπξφζσπνη ηεο Δ.Δ. θαζψο θαη ησλ θεληξηθψλ ππεξεζηψλ). 19

26 ΜΔΡΟ ΓΔΤΣΔΡΟ: ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΚΑΗ ΑΝΑΛΤΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΣΟΗΥΔΗΧΝ ΣΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΧΝ ΓΗΑ ΣΑ ΔΣΖ ην δεχηεξν κέξνο ηεο εξγαζίαο γίλεηαη κηα πξνζπάζεηα κειέηεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ζηελ Διιάδα κέζσ ηεο παξνπζίαζεο, θαηφπηλ επεμεξγαζίαο, νηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ γηα ηα έηε , ηα νπνία αθνξνχλ πηζηψζεηο γηα ηηο δαπάλεο ησλ Πεξηθεξεηψλ πνπ εγγξάθνληαη ζε μερσξηζηνχο ηφκνπο ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ, ηφζν ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ φζν θαη ζηνλ Πξνυπνινγηζκφ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (Π.Γ.Δ.). Θα πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηελ αλάιπζε πνπ αθνινπζεί πξνέξρνληαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη εηδηθφηεξα απφ ηνπο μερσξηζηνχο ηφκνπο ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαη ηνπ Απνινγηζκνχ Δμφδσλ, ζηνπο νπνίνπο αλαγξάθνληαη νη πηζηψζεηο γηα ηηο Πεξηθέξεηεο, γηα ηα έηε Δπηζεκαίλεηαη επίζεο, φηη ηα ζηνηρεία απηά αθνξνχλ πνζά πνπ πιεξψζεθαλ θαηά έηνο (απνινγηζηηθά ζηνηρεία) θαη ηα νπνία απνηεινχλ ηα απνηειέζκαηα εθηέιεζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ εμφδσλ γηα ηα αληίζηνηρα έηε. Μέζσ ηεο αλάιπζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο επηδηψθεηαη θαηαξρήλ λα πξνζδηνξηζζεί ην πψο θαηαλέκνληαη νη πηζηψζεηο ζηηο δεθαηξείο Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο. Δπηπιένλ, επηρεηξείηαη κία πεξαηηέξσ αλάιπζε, κέζσ ηεο επεμεξγαζίαο ησλ ζηνηρείσλ κε ηε βνήζεηα πηλάθσλ αιιά θαη δηαγξακκάησλ, ζρεηηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ζηηο δηάθνξεο θαηεγνξίεο θνξέσλ (ππεξεζηψλ) αιιά θαη ζηα είδε δαπαλψλ φπσο απηέο ηαμηλνκνχληαη θαηά γεληθέο θαηεγνξίεο θσδηθψλ ζηνλ Πξνυπνινγηζκφ. Ζ ελ ιφγσ αλάιπζε θαηαιήγεη ζε ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο αιιά θαη κε ην ξφιν πνπ ελ γέλεη δηαδξακαηίδεη ε Πεξηθέξεηα ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία. 20

27 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 Ο : ΟΗ ΓΑΠΑΝΔ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ( ) 3.1 Γαπάνερ Σακηικού Πποϋπολογιζμού Οη πηζηψζεηο γηα δαπάλεο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο εγγξάθνληαη ζε μερσξηζηφ ηφκν ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ θαη θαιχπηνπλ ηηο δαπάλεο γηα ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο Γεληθήο Γξακκαηείαο ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο. Μία γεληθή άπνςε ζρεηηθά κε ην χςνο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ δίλεηαη απφ ηνλ παξαθάησ πίλαθα ν νπνίνο πξνθχπηεη κεηά απφ επεμεξγαζία ζηνηρείσλ ηνπ Απνινγηζκνχ Δμφδσλ γηα ηα έηε Πίνακαρ 4: Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ησλ εμφδσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ΔΣΖ ύνολο εξόδυν Σακηικού Π/Τ Πιζηώζειρ Πεπιθεπειών ζηον Σακηικό Π/Τ % ζςμμεηοσήρ ηυν Πεπιθεπειών , ,06 2,67% , ,05 1,37% , ,10 1,25% , ,73 1,51% Όπσο θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 4, ε αλαινγία ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ σο πξνο ην ζχλνιν ησλ εμφδσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ παξνπζηάδεη κία κείσζε έσο ην 2004 ζε ζρέζε κε ην 2002 (απφ 2,67% ην 2002 ζε 1,25% ην 2004) ελψ απμάλεηαη θαηά έλα κηθξφ πνζνζηφ ην 2005 (απφ 1,25% ην 2004 ζε 1,51% ην 2005). Οη ιφγνη ζηνπο νπνίνπο κπνξεί λα νθείιεηαη απηή ε πνξεία ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ κπνξνχλ ίζσο λα δηεξεπλεζνχλ κε ηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε πνπ επηρεηξείηαη παξαθάησ. Δπηπιένλ, ην γεγνλφο φηη νη δαπάλεο γηα ηηο Πεξηθέξεηεο απνηεινχλ έλα πνιχ κηθξφ πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ησλ εμφδσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ, απνηειεί έλδεημε ελφο ζπγθεληξσηηθνχ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο φπνπ νη αξκνδηφηεηεο αλήθνπλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ζην θεληξηθφ θξάηνο θαη αζθνχληαη κέζσ ησλ Τπνπξγείσλ. Ζ κειέηε πνπ αθνινπζεί αλαθνξηθά κε ηηο πηζηψζεηο πνπ εγγξάθνληαη ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ γηα ηηο δαπάλεο ησλ Πεξηθεξεηψλ επηθεληξψλεηαη ζηα εμήο: ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά Πεξηθέξεηα ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ζηνπο εηδηθνχο θνξείο 21

28 ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ζηηο βαζηθέο θαηεγνξίεο θσδηθψλ Καηανομή ηων πιζηώζεων ηης Περιθερειακής Διοίκηζης καηά Περιθέρεια Οη πηζηψζεηο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε θαηαλέκνληαη ζηηο δεθαηξείο (13) πεξηθέξεηεο σο εμήο: Πίνακαρ 5: Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα (πνζά ζε επξψ) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΣΖ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ , , , ,87 ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ , , , ,65 ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ , , , ,60 ΖΠΔΗΡΟΤ , , , ,82 ΘΔΑΛΗΑ , , , ,45 ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ , , , ,04 ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ , , , ,99 ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ , , , ,55 ΑΣΣΗΚΖ , , , ,57 ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ , , , ,21 ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ , , , ,96 ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ , , , ,31 ΚΡΖΣΖ , , , ,71 Σύνολο όλων ηων Περιθερειών , , , ,73 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Μειεηψληαο ηνλ Πίλαθα 5 θαη ζπγθεθξηκέλα ηα ζπλνιηθά πνζά φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά έηνο δηαπηζηψλνπκε κία κείσζε ησλ δαπαλψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ην 2003, ελψ ην αληίζηνηρν πνζφ γηα ηα επφκελα έηε ζηαδηαθά απμάλεηαη. Οη κεηαβνιέο απηέο ησλ απφιπησλ κεγεζψλ έρνπλ ζρέζε κε ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ λέεο αξκνδηφηεηεο πνπ εθρσξνχληαη ζηηο Πεξηθέξεηεο θαζψο θαη κε ηελ κεηαβνιή ησλ πηζηψζεσλ πνπ πξννξίδνληαη γηα επηρνξήγεζε ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ. Πεξαηηέξσ αλάιπζε ζρεηηθά κε ηηο κεηαβνιέο απηέο επηρεηξείηαη παξαθάησ, ζηε κειέηε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ αλά εηδηθφ θνξέα θαη θαηεγνξία θσδηθψλ. 2 2 Βι. ππνθεθάιαηα «Καηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο θαηά εηδηθφ θνξέα» θαη «Καηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο θαηά θαηεγνξία θσδηθψλ» 22

29 Μεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 5, κε ζηφρν ηελ νπζηαζηηθφηεξε θαη εηο βάζνο αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ, πξνέθπςαλ ν Πίλαθαο 6 θαη ην Γηάγξακκα 1 πνπ αθνινπζνχλ. Πίνακαρ 6: πκκεηνρή ησλ πηζηψζεσλ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΣΖ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 6,05% 7,84% 7,68% 8,31% ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ 15,78% 17,20% 16,35% 16,61% ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 2,47% 3,00% 3,24% 3,04% ΖΠΔΗΡΟΤ 4,65% 4,63% 4,68% 4,26% ΘΔΑΛΗΑ 8,00% 7,39% 7,53% 7,78% ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 2,07% 2,59% 2,43% 2,24% ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 7,17% 7,63% 7,98% 7,71% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑ Α 4,38% 5,50% 5,29% 5,31% ΑΣΣΗΚΖ 33,99% 25,47% 26,52% 27,02% ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 5,06% 5,64% 6,00% 5,68% ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 2,02% 2,86% 2,71% 2,64% ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 2,05% 2,73% 2,58% 2,72% ΚΡΖΣΖ 6,30% 7,53% 7,01% 6,68% Σύνολο όλων ηων Περιθερειών 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Γιάγπαμμα 1: χγθξηζε ηεο πνζνζηηαίαο ζπκκεηνρήο ηνπ Π/Τ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηνπ Π/Τ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε

30 Μέζσ ηεο κειέηεο ηνπ Πίλαθα 6, ν νπνίνο παξνπζηάδεη ηελ πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, πξνθχπηνπλ ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ πνξεία ηεο ζπκκεηνρήο ηεο θαζεκηάο απφ ηηο δεθαηξείο Πεξηθέξεηεο θαη ηηο απνθιίζεηο κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ. ην ζεκείν απηφ ηεο κειέηεο ζπκβάιιεη θαη ην Γηάγξακκα 1, πνπ απνηειεί δηαγξακκαηηθή απεηθφληζε ηνπ Πίλαθα 6, κέζσ ηνπ νπνίνπ δηαθαίλνληαη θαιχηεξα νη ελ ιφγσ απνθιίζεηο. Αλαιπηηθφηεξα, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ Σαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ θάζε έηνο θαηαλέκεηαη ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο. Σν πνζνζηφ απηφ κεηψλεηαη απφ 33,99% ην 2002 ζε 25,47% ην 2003 θαη γηα ηα επφκελα δπν έηε απμάλεηαη θηάλνληαο ην 27,02%. ηε δεχηεξε ζέζε αθνινπζεί ε Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηεο νπνίαο είλαη επίζεο ζεκαληηθά ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ρακειφηεξα σζηφζν απφ απηά ηεο Αηηηθήο. Ζ πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ηεο γηα ηα έηε μεθηλά κε 15,78% ην 2000 θαη θηάλεη ην 2005 ην 16,61%. Δπηπιένλ, ην πνζνζηφ ησλ δχν Πεξηθεξεηψλ καδί, Αηηηθήο θαη Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, αλέξρεηαη ζε 49,77% ην 2002 ελψ ην 2005 ζε 43,63%. Γηα ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ησλ ππνινίπσλ έληεθα Πεξηθεξεηψλ απηφ πνπ παξαηεξείηαη θαηαξρήλ είλαη φηη δελ μεπεξλνχλ ην 10% ελψ γηα θάπνηεο απφ απηέο νχηε θαλ ην 5%. Δηδηθφηεξα, νη Πεξηθέξεηεο Θεζζαιίαο, Γπηηθήο Διιάδαο, Κξήηεο, Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο θαη Πεινπνλλήζνπ παξνπζηάδνπλ ρακειή αλαινγία ησλ δαπαλψλ ηνπο σο πξνο ην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ κε πνζνζηά 8%, 7,17%, 6,3%, 6,05% θαη 5,06% αληίζηνηρα γηα ην 2002 ηα νπνία αλέξρνληαη ζε 7,78%, 7,71%, 6,68%, 8,31% θαη 5,68% αληίζηνηρα γηα ην Χζηφζν, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο, πνπ αλαθέξζεθε κφιηο παξαπάλσ γηα ηελ Πεξηθέξεηα Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο θαη γηα ηα έηε πνπ αθνξά ε κειέηε, είλαη ε κεγαιχηεξε ζε ζρέζε κε ηηο ππφινηπεο Πεξηθέξεηεο πνπ παξνπζηάδνπλ αχμεζε ησλ αληίζηνηρσλ πνζνζηψλ. Σέινο, νη Πεξηθέξεηεο Ζπείξνπ, ηεξεάο Διιάδαο, Γπηηθήο Μαθεδνλίαο, Ηνλίσλ Νήζσλ, Ννηίνπ Αηγαίνπ θαη Βνξείνπ Αηγαίνπ είλαη νη Πεξηθέξεηεο κε ηα ρακειφηεξα πνζνζηά. Όπσο δηαθξίλεηαη θαη ζηνλ Πίλαθα 2, ε αλαινγία ησλ δαπαλψλ ηνπο σο πξνο ην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ην 2002 αλέξρεηαη ζε 4,65%, 4,38%, 2,47%, 2,07%, 2,05% θαη 2,02% αληίζηνηρα ελψ ην 2005 δηακνξθψλεηαη ζε 4,26%, 5,31%, 3,04%, 2,24%, 2,72%, θαη 2,64% αληίζηνηρα. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ζηηο ηειεπηαίεο ζέζεηο, κε πνζνζηά ζπκκεηνρήο κηθξφηεξα ηνπ 3%, βξίζθνληαη νη Πεξηθέξεηεο Βνξείνπ Αηγαίνπ, Ννηίνπ Αηγαίνπ θαη Ηνλίσλ Νήζσλ νη νπνίεο έρνπλ λεζησηηθφ ραξαθηήξα. 24

31 ε κία πξνζπάζεηα πεξαηηέξσ αλάιπζεο, επηρεηξείηαη ε δηεξεχλεζε ηνπ βαζκνχ ζπζρέηηζεο ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ θαηά Πεξηθέξεηα ηφζν κε ηνλ πιεζπζκφ φζν θαη κε ην θαηά θεθαιήλ Αθαζάξηζην Δγρψξην Πξντφλ (θ.θ. Α.Δ.Π.) ηεο θαζεκίαο φπσο απηά παξνπζηάδνληαη ζηνπο πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ. Πίνακαρ 7: Σαθηηθφο Π/Τ Πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα (Μέζνο Όξνο ησλ εηψλ 02-04) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ Μέζορ Όπορ % Μ.Ο ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,0% ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ ΑΣΣΗΚΖ ,7% ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ ,4% ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ,5% ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,8% ΖΠΔΗΡΟΤ ,7% ΘΔΑΛΗΑ ,7% ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ ,3% ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,3% ΚΡΖΣΖ ,8% ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ ,4% ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ ,5% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ ,9% ύνολo % Πίνακαρ 8: Καηαλνκή πιεζπζκνχ θαηά Πεξηθέξεηα ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ Πληθςζμόρ 2001 (ππαγμαηικόρ) % Πληθςζμού 2001 ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ ,6% ΑΣΣΗΚΖ ,3% ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ ,9% ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ,8% ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,8% ΖΠΔΗΡΟΤ ,2% ΘΔΑΛΗΑ ,9% ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ ,9% ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,1% ΚΡΖΣΖ ,5% ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ ,8% ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ ,8% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ ,5% ύνολo ,0% Πεγή: Δ..Τ.Δ. 25

32 Πίνακαρ 9: θ.θ. Α.Δ.Π. θαηά Πεξηθέξεηα (ζε επξψ) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ Μ.Ο % Μ.Ο ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ ,9% ΑΣΣΗΚΖ ,6% ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ ,2% ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ,7% ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,7% ΖΠΔΗΡΟΤ ,8% ΘΔΑΛΗΑ ,9% ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ ,0% ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ,1% ΚΡΖΣΖ ,3% ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ ,5% ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ ,2% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ ,1% ύνολo % Πεγή: Δ..Τ.Δ. ηελ πξνζπάζεηα δηεξεχλεζεο ηεο ζρέζεο ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ θαηά Πεξηθέξεηα κε ηνλ πιεζπζκφ θαη ην θ.θ. Α.Δ.Π. ηεο θαζεκίαο ππνινγίδεηαη ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο, ν νπνίνο ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ ζηαηηζηηθή θαη είλαη έλα κέζν κέηξεζεο ηνπ βαζκνχ θαηά ηνλ νπνίν δχν κεηαβιεηέο κέηξεζεο "κεηαβάιινληαη καδί", δειαδή, θαηά πφζν κεγάιεο ηηκέο ηεο κηαο κεηαβιεηήο ζρεηίδνληαη κε κεγάιεο ηηκέο ηεο άιιεο (ζεηηθή ζπζρέηηζε), θαηά πφζν κηθξέο ηηκέο ηεο κηαο κεηαβιεηήο ζρεηίδνληαη κε κεγάιεο ηηκέο ηεο άιιεο (αξλεηηθή ζπζρέηηζε) ή θαηά πφζν νη ηηκέο θαη ησλ δχν κεηαβιεηψλ είλαη άζρεηεο κεηαμχ ηνπο (ζρεδφλ κεδεληθή ζπζρέηηζε). Ζ ηηκή ηνπ ζπληειεζηή ζπζρέηηζεο βξίζθεηαη κεηαμχ ησλ ηηκψλ -1 θαη +1. πγθξίλνληαο ην πνζνζηφ ηνπ κέζνπ φξνπ ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε (έθηε ζηήιε ζηνλ Πίλαθα 7) κε ην αληίζηνηρν πνζνζηφ ηνπ κέζνπ φξνπ ηεο θαηαλνκήο ηνπ πιεζπζκνχ ζχκθσλα κε ηελ ηειεπηαία απνγξαθή ην 2001(ηξίηε ζηήιε ζηνλ Πίλαθα 8), ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο ππνινγίδεηαη ζε 0,99 ή 99% δειαδή ππάξρεη έληνλε ζεηηθή ζπζρέηηζε. Απηφ πξαθηηθά ζεκαίλεη φηη νη Πεξηθέξεηεο πνπ έρνπλ κεγαιχηεξα πνζνζηά πιεζπζκνχ ζην ζχλνιν ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο ιακβάλνπλ κεγαιχηεξν πνζνζηφ πηζηψζεσλ απφ ην ζχλνιν ηνπ ηαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ (π.ρ. Πεξηθέξεηα Αηηηθήο) ελψ αληίζεηα εθείλεο πνπ έρνπλ κηθξά πνζνζηά πιεζπζκνχ έρνπλ θαη ρακειά πνζνζηά πηζηψζεσλ (π.ρ. Πεξηθέξεηα Βνξείνπ Αηγαίνπ). 26

33 Αλαθνξηθά κε ηε ζπζρέηηζε ηνπ θ.θ. Α.Δ.Π. κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ζηηο Πεξηθέξεηεο ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο είλαη 0,48 ή 48%. Ζ ζπζρέηηζε απηή ζα κπνξνχζε λα ραξαθηεξηζζεί σο κέηξηα ζεηηθή ζπζρέηηζε, γεγνλφο πνπ δηαπηζηψλεηαη θαη απφ ην φηη νη απνθιίζεηο κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηψλ ζην θ.θ. Α.Δ.Π. δελ είλαη ηφζν έληνλεο φζν απηέο ζηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ Καηανομή ηων πιζηώζεων ηης Περιθερειακής Διοίκηζης καηά ειδικό θορέα Οη πηζηψζεηο γηα ηηο δαπάλεο ησλ Γεληθψλ Γξακκαηεηψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο εγγξάθνληαη ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ θαη θαηά εηδηθφ θνξέα (ζπγθεθξηκέλε ππεξεζία) θαη θαηαλέκνληαη αλάκεζα ζηηο Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ζηηο Δπηρνξεγήζεηο γηα ηε Ννκαξρηαθή Απηνδηνίθεζε (Ν.Α.) νη νπνίεο δηαηίζεληαη ζηηο Ννκαξρηαθέο Απηνδηνηθήζεηο απφ ηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ κέζσ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε δαπαλψλ πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ ηνπο Κεληξηθνχο Απηνηειείο Πφξνπο. Οη ππεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο ηαμηλνκνχληαη αλάινγα κε ην αληηθείκελν δξαζηεξηνηήησλ ηνπο σο εμήο: Τπεξεζίεο Γηνίθεζεο θαη Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Τπεξεζίεο ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο Τπεξεζίεο Γεκνζίσλ Έξγσλ, Πεξηβάιινληνο θαη Υσξνηαμίαο Τπεξεζίεο Τγείαο θαη Πξφλνηαο Τπεξεζίεο Γαζψλ θαη Γαζαξρείσλ Τπεξεζίεο Γεσξγίαο Οη Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. ηαμηλνκνχληαη σο εμήο: Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πξφλνηαο Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο εθπαίδεπζεο Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο γεσξγίαο Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα ινηπέο δξαζηεξηφηεηεο Οη πηζηψζεηο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ, γηα ηα έηε ,θαηαλέκνληαη σο εμήο: 27

34 Πίνακαρ 10: Πηζηψζεηο Πεξηθεξεηψλ ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ αλά εηδηθφ θνξέα (πνζά ζε επξψ) ΦΟΡΔΑ ΔΣΖ ΤΠΖΡΔΗΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ , , , ,37 Τπεξεζίεο δηνίθεζεο θαη ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο Τπεξεζίεο ζρεδηαζκνχ θαη αλάπηπμεο Τπεξεζίεο δεκνζηψλ έξγσλ, πεξηβάιινληνο θαη ρσξνηαμίαο , , , , , , , , , , , ,31 Τπεξεζίεο πγείαο θαη πξφλνηαο , , , ,43 Τπεξεζίεο δαζψλ θαη δαζαξρείσλ , , , ,45 Τπεξεζίεο γεσξγίαο , , , ,62 ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΔΗ ΝΟΜΑΡΥΗΑΚΧΝ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΔΧΝ , , , ,36 Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο (θαη θνηλσληθήο , , , ,09 αιιειεγγχεο) 3 Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πξφλνηαο , , Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο εθπαίδεπζεο , , , ,60 Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο γεσξγίαο , , , ,00 Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα ινηπέο δξαζηεξηφηεηεο , , , ,67 Σύνολο : , , , ,73 Πεγή ΤΠ.ΟΗ.Ο. Έλα πξψην ζπκπέξαζκα πνπ πξνθχπηεη απφ ηνλ Πίλαθα 10 είλαη φηη ελψ ην 2002 νη πηζηψζεηο ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» αθνξνχλ κηθξφηεξν πνζφ απφ απηφ ησλ Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α. απφ ην 2003 απηφ αληηζηξέθεηαη, θαζψο νη πηζηψζεηο γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» είλαη κεγαιχηεξεο απφ απηέο ησλ Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α. Θα πξέπεη ζε απηφ ην ζεκείν λα ζεκεησζεί φηη γηα θαλέλα απφ ηα έηε πξηλ ην 2003 θαηά ηα νπνία ε Πεξηθέξεηα ιεηηνπξγεί ζαλ εληαία απνθεληξσκέλε δηνηθεηηθή κνλάδα κε δηθέο ηεο ππεξεζίεο, πξνζσπηθφ θαη Πξνυπνινγηζκφ νη πηζηψζεηο γηα δαπάλεο ησλ Τπεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο δελ μεπεξλνχζαλ απηέο ησλ Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α., γεγνλφο πνπ δελ απνηειεί απιά κηα εμαίξεζε ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ηνπ 2003 αιιά ζπλερίδεηαη θαη γηα ηα επφκελα έηε. 3 Έσο ην 2003 ε πίζησζε είρε ηελ νλνκαζία «Δπηρνξεγήζεηο Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο», ελψ απφ ην 2004 νλνκάδεηαη «Δπηρνξεγήζεηο Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο θαη θνηλσληθήο αιιειεγγχεο» 28

35 Μεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 10, πξνέθπςαλ ν παξαθάησ πίλαθαο θαη ηα δηαγξάκκαηα πνπ ζηνρεχνπλ ζην λα ζπκβάιινπλ ζε κηα πην εηο βάζνο εμέηαζε ησλ ζηνηρείσλ. Πίνακαρ 11: Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ δαπαλψλ ηνπ θάζε εηδηθνχ θνξέα ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ΦΟΡΔΑ ΔΣΖ ΤΠΖΡΔΗΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ 37,63% 71,89% 71,16% 61,39% Τπεξεζίεο δηνίθεζεο θαη ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο 5,90% 12,72% 12,41% 7,95% Τπεξεζίεο ζρεδηαζκνχ θαη αλάπηπμεο 0,42% 0,80% 0,76% 0,65% Τπεξεζίεο δεκνζίσλ έξγσλ, πεξηβάιινληνο θαη ρσξνηαμίαο 2,51% 4,75% 4,57% 3,79% Τπεξεζίεο πγείαο θαη πξφλνηαο 21,46% 40,12% 40,78% 34,78% Τπεξεζίεο δαζψλ θαη δαζαξρείσλ 7,11% 12,97% 12,11% 13,67% Τπεξεζίεο γεσξγίαο 0,23% 0,52% 0,54% 0,56% ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΔΗ ΝΟΜΑΡΥΗΑΚΧΝ 62,37% 28,11% 28,84% 38,61% ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΔΧΝ Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο (θαη θνηλσληθήο 46,97% 1,12% 14,59% 28,03% αιιειεγγχεο) Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πξφλνηαο 8,20% 15,94% 0,00% 0,00% Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο εθπαίδεπζεο 5,01% 6,41% 9,37% 7,25% Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο γεσξγίαο 1,10% 3,95% 1,90% 1,93% Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα ινηπέο δξαζηεξηφηεηεο 1,10% 0,69% 2,98% 1,38% Σύνολο : 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Γιάγπαμμα 2: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ θαηά εηδηθφ θνξέα 80,00% 70,00% 71,89% 71,16% 62,37% 61,39% 60,00% 50,00% 40,00% 37,63% 38,61% ΤΠΖΡΔΗΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΔΗ ΝΟΜΑΡΥΗΑΚΩΝ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΔΩΝ 30,00% 28,11% 28,84% 20,00% 10,00% 0,00%

36 Γιάγπαμμα 3: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά εηδηθφ θνξέα εληφο ηεο θαηεγνξίαο «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» ,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% Τπηπεζίερ γεωπγίαρ 0,61% 0,72% 0,75% 0,91% Τπηπεζίερ δαζών και δαζαπσείων 18,90% 18,05% 17,01% 22,27% Τπηπεζίερ ςγείαρ και ππόνοιαρ 57,02% 55,81% 57,30% 56,65% Τπηπεζίερ δηµοζίων έπγων, πεπιβάλλονηορ και σωποηαξίαρ ,68% 6,61% 6,43% 6,17% Τπηπεζίερ ζσεδιαζµού και ανάπηςξηρ 1,11% 1,12% 1,06% 1,06% Τπηπεζίερ διοίκηζηρ και ηοπικήρ αςηοδιοίκηζηρ 15,67% 17,69% 17,44% 12,95% Γιάγπαμμα 4: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά εηδηθφ θνξέα εληφο ηεο θαηεγνξίαο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» ,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% Δπισοπήγηζη Ν.Α. για λοιπέρ δπαζηηπιόηηηερ 1,76% 2,47% 10,33% 3,59% Δπισοπήγηζη Ν.Α. για δαπάνερ γεωπγίαρ 1,76% 14,03% 6,59% 5,01% Δπισοπήγηζη Ν.Α. για δαπάνερ εκπαίδεςζηρ 8,03% 22,80% 32,48% 18,79% Δπισοπήγηζη Ν.Α. για δαπάνερ ππόνοιαρ 13,15% 56,72% 0,00% 0,00% Δπισοπήγηζη Ν.Α. για δαπάνερ ςγείαρ (και κοινωνικήρ αλληλεγγύηρ) ,30% 3,98% 50,60% 72,61% 30

37 Μέζσ ηεο κειέηεο ηνπ Πίλαθα 11, ν νπνίνο αλαθέξεηαη ζην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ δαπαλψλ ηνπ θάζε εηδηθνχ θνξέα ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, αιιά θαη ηνπ Γηαγξάκκαηνο 2, δηαπηζηψλεηαη ην κέγεζνο ηεο ζπκκεηνρήο ησλ δχν βαζηθψλ θαηεγνξηψλ ησλ θνξέσλ ζηηο πηζηψζεηο ησλ Πεξηθεξεηψλ. Με κηα πξψηε καηηά, επηβεβαηψλεηαη ην ζπκπέξαζκα πνπ αλαθέξζεθε κφιηο παξαπάλσ ζρεηηθά κε ηε ζχγθξηζε ηνπ χςνπο ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» κε ην χςνο ησλ δαπαλψλ γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.». Δηδηθφηεξα, ην 2002 ε πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» είλαη 37,63% θαη απηή ησλ» Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α». 62,37% ελψ απφ ην 2003 ε αλαινγία απηή αληηζηξέθεηαη, θαη δηαηεξείηαη ζε γεληθέο γξακκέο θαη γηα ηα επφκελα έηε, κε ηα αληίζηνηρα πνζνζηά λα είλαη 71,89% γηα ηηο «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» θαη 28,11% γηα ηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.». Παξαηεξείηαη ινηπφλ, φηη νη πηζηψζεηο γηα δαπάλεο ησλ Πεξηθεξεηψλ αθνξνχλ πιένλ θαηά έλα κεγάιν πνζνζηφ ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ησλ Γεληθψλ Γξακκαηεηψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο θαη φρη ηελ επηρνξήγεζε ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ κε ηε κεζνιάβεζε απιά ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηε δηαδηθαζία ηεο κεηαβίβαζεο ησλ ελ ιφγσ πφξσλ. ε απηφ ην ζεκείν, ζα πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε, φηη ην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζε απφιπηα κεγέζε (Πίλαθαο 10) απφ ην 2002 πνπ είλαη ,06, παξνπζηάδεη κηα κείσζε ηα επφκελα έηε θηάλνληαο ην 2005 ζην πνζφ ησλ ,73 γεγνλφο πνπ ζεκαίλεη φηη ε αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ησλ πηζηψζεσλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» δελ πξνέθπςε απφ αχμεζε ησλ ζπλνιηθψλ πηζηψζεσλ γηα ηηο Πεξηθέξεηεο αιιά ιφγσ απμνκεηψζεσλ - ηνπ ίδηνπ, ζε γεληθέο γξακκέο, ζπλνιηθνχ πνζνχ - ζηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ κεηαμχ ησλ δχν θαηεγνξηψλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα κείσζεο ησλ «Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α.» θαη αχμεζεο ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο». Όπσο θαίλεηαη θαη απφ ηνλ Πίλαθα 10, φλησο, απφ ην 2002 πνπ νη πηζηψζεηο γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» είλαη ,03 ηα επφκελά έηε παξνπζηάδνπλ ζεκαληηθή κείσζε θαη δηακνξθψλνληαη ζε ,55 (2003), ,78 (2004) θαη ,36 (2005). Δπηπξφζζεηα, ε αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ησλ πηζηψζεσλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» νθείιεηαη θαη ζε έλα κηθξφ βαζκφ ζε αχμεζε ησλ πηζηψζεσλ απηψλ ζε απφιπηα κεγέζε (Πίλαθαο 10) θαζψο απφ ,03 ην 2002 απμάλνληαη ηα επφκελα έηε ζε ,50 (2003), ,32 (2004) θαη ,37 (2005). ε κία πξνζπάζεηα πεξαηηέξσ δηεξεχλεζεο ησλ αηηηψλ ηεο αχμεζεο ηνπ πνζνζηνχ ησλ πηζηψζεσλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» ή αληίζηξνθα ηεο κείσζεο ηνπ πνζνζηνχ ησλ «Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α.» ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ γηα δαπάλεο ηεο Πεξηθεξεηαθήο 31

38 Γηνίθεζεο δηαπηζηψλεηαη, κέζσ ηνπ Πίλαθα 11, φηη απηή νθείιεηαη θαηά θχξην ιφγν ζηε κείσζε ησλ «Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α». γηα δαπάλεο πγείαο (θαη θνηλσληθήο αιιειεγγχεο). Πην ζπγθεθξηκέλα, παξαηεξείηαη φηη ελψ ην 2002 νη πηζηψζεηο γηα «Δπηρνξήγεζε Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο (θαη θνηλσληθήο αιιειεγγχεο)» απνηεινχλ ην 46,97% ησλ ζπλνιηθψλ πηζηψζεσλ απφ ην 2003 κεηψλνληαη γηα λα θηάζνπλ ην 2005 ζην 28,03%. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο αχμεζεο ηνπ πνζνζηνχ ησλ πηζηψζεσλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» ζπκβάιιεη θαη ε αχμεζε ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο Τγείαο θαη Πξφλνηαο» πνπ έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ηνπο απφ 21,46% ην 2002 ζε 40,12% ην 2003, 40,78% ην 2004 θαη 34,78% ην Σέινο, ην Γηάγξακκα 3 δείρλεη ηε ζπκκεηνρή ηνπ θάζε εηδηθνχ θνξέα ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» γηα ηα έηε ελψ ην Γηάγξακκα 4 ηα αληίζηνηρα πνζνζηά γηα ηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.». Μέζσ ηνπ Γηαγξάκκαηνο 3 δηαπηζηψλεηαη φηη πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 55% ησλ πηζηψζεσλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» δίλεηαη γηα «Τπεξεζίεο Τγείαο θαη Πξφλνηαο» νη νπνίεο θαιχπηνπλ θπξίσο πιεξσκέο πξνο ηα λνζνθνκεία, φπσο π.ρ. απνδεκηψζεηο εθεκεξηψλ γηαηξψλ ηνπ Δ..Τ. θαη απνδεκηψζεηο γηα ππεξσξηαθή εξγαζία, θαη θαη επέθηαζε δελ θαιχπηνπλ ακηγψο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο ησλ Πεξηθεξεηψλ. Σν ππφινηπν πνζνζηφ ησλ πηζηψζεσλ γηα δαπάλεο ησλ «Τπεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο» θαηαλέκεηαη, θαηά κέζν φξν, ζε 20% γηα ηηο «Τπεξεζίεο Γαζψλ θαη Γαζαξρείσλ», 16% γηα «Τπεξεζίεο Γηνίθεζεο θαη Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο» ελψ κηθξφηεξα πνζνζηά θαηέρνπλ νη «Τπεξεζίεο Γεκνζίσλ Έξγσλ» (6,5%), νη «Τπεξεζίεο ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο» (1,5%) θαη νη «Τπεξεζίεο Γεσξγίαο» (1%). Αλαθνξηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.», απηέο δελ παξνπζηάδνπλ κηα ζρεηηθά ζηαζεξή πνξεία, φπσο νη δαπάλεο γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» αιιά απμνκεηψλνληαη. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο (θαη θνηλσληθήο αιιειεγγχεο)» θαηέρνπλ πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 50% θαη νη νπνίεο αθνξνχλ θπξίσο δαπάλεο πγεηνλνκηθήο πεξίζαιςεο ησλ αζθαιηζκέλσλ ηνπ Γεκνζίνπ. Δμαίξεζε απνηειεί ην 2003 θαηά ην νπνίν ην αληίζηνηρν πνζνζηφ είλαη κφιηο 4% γεγνλφο πνπ νθείιεηαη πηζαλφηαηα ζην φηη νη ελ ιφγσ δαπάλεο θαιχθζεθαλ απφ ηνλ πξνυπνινγηζκφ ησλ θεληξηθψλ ππεξεζηψλ. Δπίζεο, παξαηεξείηαη φηη απφ ην 2004 θαηαξγνχληαη νη «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο πξφλνηαο» κέζσ ηνπ Σαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ησλ πεξηθεξεηψλ θαζψο ιήθζεθε ε απφθαζε λα κεηαθεξζνχλ ζηελ θαηεγνξία «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο πγείαο θαη θνηλσληθήο αιιειεγγχεο». Οη «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο εθπαίδεπζεο» κέζσ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ησλ 32

39 Πεξηθεξεηψλ αθνξά πηζηψζεηο γηα ηελ θάιπςε ησλ δαπαλψλ γηα κεηαθνξά καζεηψλ θαη ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπο ζηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» είλαη θαηά κέζν φξν 20% γηα ηα έηε Σέινο ηα κηθξφηεξα πνζνζηά θαηέρνπλ νη «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο γεσξγίαο» θαη νη «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα ινηπέο δξαζηεξηφηεηεο» πνπ αθνξνχλ δαπάλεο πνπ δελ κπνξνχλ λα ζπκπεξηιεθζνχλ ζηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο Καηανομή ηων πιζηώζεων ηης Περιθερειακής Διοίκηζης καηά γενικές καηηγορίες κωδικών Οη δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ηαμηλνκνχληαη θαη θαηά είδνο γηα ην νπνίν πξνβιέπεηαη ην έμνδν κε ηε ρξήζε θσδηθψλ αξηζκψλ 4. Αξρηθά, νη δαπάλεο δηαηξνχληαη ζε γεληθέο θαηεγνξίεο πνπ ραξαθηεξίδνληαη κε ηεηξαςήθηνπο αξηζκνχο απφ ην 0000 έσο ην Κάζε γεληθή θαηεγνξία αληηζηνηρεί ζε κηα ρηιηάδα δαπαλψλ γηα ηελ θάιπςε αλαγθψλ νκνεηδνχο αληηθεηκέλνπ. Οη γεληθέο θαηεγνξίεο δαπαλψλ θαη ε ρηιηάδα ηεο θσδηθήο ηαμηλφκεζεο ζηελ νπνία αληηζηνηρεί ε θαζεκία είλαη νη εμήο: 0000 Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο 1000 Πιεξσκέο γηα πξνκήζεηεο αγαζψλ θαη θεθαιαηαθνχ εμνπιηζκνχ 2000 Μεηαβηβαζηηθέο πιεξσκέο 3000 Πιεξσκέο πνπ αληηθξχδνληαη απφ πξαγκαηνπνηνχκελα έζνδα 4000 Γαπάλεο Βνξεηναηιαληηθνχ πκθψλνπ (ΝΑΣΟ) πνπ εθηεινχληαη κε πηζηψζεηο θξαηψλ κειψλ 5000 Γαπάλεο πνπ δελ εληάζζνληαη ζε άιιεο θαηεγνξίεο 6000 Πιεξσκέο γηα ηελ εμππεξέηεζε ηεο δεκφζηαο πίζηεο 7000 Απαιινηξηψζεηο, αγνξέο, αλεγέξζεηο θ.ιπ. Οη γεληθέο απηέο θαηεγνξίεο δηαηξνχληαη ζε βαζηθέο ππνθαηεγνξίεο, θαζεκία απφ ηηο νπνίεο αληηζηνηρεί ζε κία εθαηνληάδα ηεο ίδηαο ρηιηάδαο. Ζ θσδηθή απηή ππνδηαίξεζε εμεηδηθεχεη πεξαηηέξσ ην είδνο γηα ην νπνίν πξνβιέπεηαη ε δαπάλε π.ρ. ε ππνθαηεγνξία 1500 «Πξνκήζεηα θαπζίκσλ θαη ιηπαληηθψλ» αλήθεη ζηε βαζηθή θαηεγνξία 1000 «Πιεξσκέο γηα πξνκήζεηεο αγαζψλ θαη θεθαιαηαθνχ εμνπιηζκνχ» ελψ ε ππνθαηεγνξία 3200 «Απνδφζεηο 4 Βι. Κψδηθα Καηάηαμεο Δζφδσλ θαη Δμφδσλ ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ, ΤΠ.ΟΗ.Ο., Ννέκβξηνο

40 εζφδσλ πνπ εηζπξάρηεθαλ γηα ηξίηνπο» αλήθεη ζηε βαζηθή ππνθαηεγνξία 3000 «Πιεξσκέο πνπ αληηθξχδνληαη απφ πξαγκαηνπνηνχκελα έζνδα». Αλαθνξηθά κε ηηο δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ηζρχεη ε παξαπάλσ θσδηθή ηαμηλφκεζε κε ηελ εμαίξεζε φηη δελ ζπλαληάκε ζε απηφλ δαπάλεο ησλ βαζηθψλ θαηεγνξηψλ 4000 «Γαπάλεο Βνξεηναηιαληηθνχ πκθψλνπ (ΝΑΣΟ) πνπ εθηεινχληαη κε πηζηψζεηο θξαηψλ κειψλ» θαη 6000 «Πιεξσκέο γηα ηελ εμππεξέηεζε ηεο δεκφζηαο πίζηεο». Οη δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ηαμηλνκεκέλεο αλά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ γηα ηα έηε θαηαλέκνληαη σο εμήο: Πίνακαρ 12: Πηζηψζεηο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ αλά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ (πνζά ζε επξψ) Κυδικόρ Απιθμόρ Ο ν ο µ α ζ ί α ETH ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ , , , ,84 ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ , , , ,93 ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ , , , ,22 ΠΛΖΡΧΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤΜΔΝΑ , , , ,58 ΔΟ Α ΓΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΓΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ , , , ,16 ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΑΠΑΛΛΟΣΡΗΧΔΗ, ΑΓΟΡΔ, ΑΝΔΓΔΡΔΗ 2.078, , , ,00 θ.ιπ. Σύνολο : , , , ,73 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Μεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 12, πξνέθπςε ν Πίλαθαο 13 πνπ δείρλεη ηελ θαηαλνκή ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ηεο θάζε γεληθήο θαηεγνξίαο θσδηθψλ ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ πεξηθεξεηψλ ζε εηήζηα βάζε γηα ηα έηε θαη ν νπνίνο δηαγξακκαηηθά απεηθνλίδεηαη ζην Γηάγξακκα 5. 34

41 Πίνακαρ 13: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ αλά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ Κυδικόρ ETH Ο ν ο µ α ζ ί α Απιθμόρ ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ 34,47% 65,50% 65,43% 58,61% 1000 ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ 0,77% 0,99% 0,74% 0,69% ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ 2000 ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ 62,42% 28,35% 29,01% 38,73% 3000 ΠΛΖΡΧΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤΜΔΝΑ 2,03% 5,03% 4,70% 1,88% ΔΟ Α 5000 ΓΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΓΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ ΑΛΛΔ 0,30% 0,13% 0,04% 0,07% ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ 7000 ΑΠΑΛΛΟΣΡΗΧΔΗ, ΑΓΟΡΔ, ΑΝΔΓΔΡΔΗ θ.ιπ. 0,00% 0,00% 0,08% 0,01% Σύνολο: 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Γιάγπαμμα 5: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ηεο θάζε γεληθήο θαηεγνξίαο θσδηθψλ ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% ΑΠΑΛΛΟΣΡΗΩΔΗ, ΑΓΟΡΔ, ΑΝΔΓΔΡΔΗ θ.ιπ. ΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΠΛΖΡΩΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤΜΔΝΑ ΔΟ Α ΠΛΖΡΩΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ ΠΛΖΡΩΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ 20% 10% 0% Όπσο θαίλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 13 θαζψο θαη απφ ην Γηάγξακκα 5, νη γεληθέο θαηεγνξίεο θσδηθψλ πνπ θαηέρνπλ ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ είλαη ε θαηεγνξία 0000 «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο», νη νπνίεο είλαη θπξίσο 35

42 πιεξσκέο γηα ακνηβέο ππαιιήισλ, θαη ε θαηεγνξία 2000 «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο». Δηδηθφηεξα, ην πνζνζηφ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο» απφ 34,47% ην 2002, απμάλεηαη ζεκαληηθά ηα επφκελα έηε θαη γίλεηαη 65,50% ην 2003, 65,43% ην 2004 θαη 58,61% ην Αληίζηξνθα, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» απφ 62,42% ην 2002 κεηψλεηαη ζε 28,35% ην 2003, 29,01% ην 2004 θαη 38,73% ην 2005, θαηέρνληαο παξφια απηά έλα ζεκαληηθφ πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ. ε απηφ ην ζεκείν, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» ζπκπίπηνπλ δηαρξνληθά κε ηελ πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.», ζηελ αλάιπζε πνπ πξνεγήζεθε ζρεηηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά θνξέα, φπσο απηή παξνπζηάδεηαη ζηνλ Πίλαθα 11. Ζ ηαχηηζε απηή νθείιεηαη ζην φηη νη δαπάλεο πνπ εληάζζνληαη ζηελ θαηεγνξία «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» αθνξνχλ θαηά βάζε επηρνξεγήζεηο ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ, γεγνλφο πνπ δηαπηζηψλεηαη θαη παξαθάησ ζηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε ηεο ελ ιφγσ γεληθήο θαηεγνξίαο. Δπηπιένλ, ην πνζνζηφ ηεο θαηεγνξίαο 1000 «Πξνκήζεηεο αγαζψλ θαη θεθαιαηαθνχ εμνπιηζκνχ», εκθαλίδεηαη δηαρξνληθά αξθεηά ρακειφ (κηθξφηεξν απφ 1%) θαη δελ αληαπνθξίλεηαη ζηηο απμεκέλεο αλάγθεο ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα θεθαιαηαθφ εμνπιηζκφ κε απνηέιεζκα λα κελ κπνξεί λα εμαζθαιηζηεί ε απνηειεζκαηηθή άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο. ρεηηθά κε ηηο ππφινηπεο γεληθέο θαηεγνξίεο θσδηθψλ θαηεγνξίεο 3000 «Πιεξσκέο πνπ αληηθξχδνληαη απφ πξαγκαηνπνηνχκελα έζνδα», 5000 «Γαπάλεο πνπ δελ εληάζζνληαη ζε άιιεο θαηεγνξίεο» θαη 7000 «Απαιινηξηψζεηο, Αγνξέο, Αλεγέξζεηο» φπσο θαίλεηαη θαη απφ ηνλ Πίλαθα 7, ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηνπο είλαη πνιχ ρακειά θαη ζε γεληθέο γξακκέο δελ παξνπζηάδνπλ κεηαβνιέο δηαρξνληθά. ην πιαίζην ηεο πξνζπάζεηαο γηα κηα πεξαηηέξσ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ησλ δαπαλψλ θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ επηρεηξείηαη ε κειέηε ηεο θαηαλνκήο ησλ δαπαλψλ εληφο ησλ δχν γεληθψλ θαηεγνξηψλ κε ην ζεκαληηθφηεξν πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη νη νπνίεο φπσο αλαθέξζεθε θαη παξαπάλσ είλαη ε 0000 «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» θαη ε 2000 «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» κε ηα πνζνζηά θαη ησλ δχν καδί λα απνηεινχλ πάλσ απφ ην 90% ηνπ ζπλφινπ ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Μεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ γηα ηελ θαζεκηά απφ ηηο δχν απηέο γεληθέο θαηεγνξίεο 36

43 θσδηθψλ 5 θαη κε ζηφρν ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ην είδνο ησλ δαπαλψλ πνπ εληάζζνληαη ζηνλ ηαθηηθφ πξνυπνινγηζκφ ησλ Πεξηθεξεηψλ, πξνέθπςαλ νη πίλαθεο θαη δηαγξάκκαηα πνπ αθνινπζνχλ. Πίνακαρ 14: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» Κυδικόρ Απιθμόρ Ο ν ο µ α ζ ί α ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ Ακνηβέο πνιηηηθψλ ππαιιήισλ (ηαθηηθνί & Η..Α.Υ.) Ακνηβέο ππαιιήισλ µε ζρέζε εξγαζίαο Η.. νξηζκέλνπ ρξφλνπ θαη εηδηθψλ θαηεγνξηψλ Πξφζζεηεο θαη παξεπφκελεο παξνρέο ETH ,00% 100,00% 100,00% 100,00% 30,26% 31,52% 30,69% 34,53% 1,43% 1,44% 1,48% 1,59% 62,84% 61,88% 62,44% 58,95% 0700 Πιεξσκέο γηα κεηαθηλήζεηο 0,85% 0,74% 0,67% 0,59% 0800 Πιεξσκέο γηα ινηπέο ππεξεζίεο 4,61% 4,42% 4,72% 4,33% Γιάγπαμμα 6: Καηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» γηα ηα έηε ,00% 60,00% 50,00% 40,00% Αµοιβέρ πολιηικών ςπαλλήλων (ηακηικοί & Η..Α.Υ.) Αµοιβέρ ςπαλλήλων µε ζσέζη επγαζίαρ Η.. οπιζµένος σπόνος και ειδικών καηηγοπιών Ππόζθεηερ και παπεπόµενερ παποσέρ 30,00% Πληπωµέρ για µεηακινήζειρ Πληπωµέρ για λοιπέρ ςπηπεζίερ 20,00% 10,00% 0,00% Βι. Παξάξηεκα γηα ηελ αλάιπζε φισλ ησλ γεληθψλ θαηεγνξηψλ θσδηθψλ ζε βαζηθέο ππνθαηεγνξίεο. 37

44 Ο Πίλαθαο 14 θαζψο θαη ην Γηάγξακκα 6 εκθαλίδνπλ ηελ πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ ππνθαηεγνξηψλ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» ζην ζχλνιν απηήο. Καηαξρήλ, παξαηεξείηαη φηη ε θάζε ππνθαηεγνξία δελ παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο κεηαβνιέο δηαρξνληθά σο πξνο ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηεο ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο ζηελ νπνία εληάζζνληαη. Δηδηθφηεξα, παξαηεξνχληαη ηα εμήο: Ζ ππνθαηεγνξία «Ακνηβέο πνιηηηθψλ ππαιιήισλ (ηαθηηθνί & Η..Α.Υ.)» θαηέρεη έλα πνζνζηφ 30,26% ην 2002 πνπ ην 2005 θηάλεη ζην 34,53% θαη αθνξά θαηά βάζε ην βαζηθφ κηζζφ, ηα επηδφκαηα θαη ηηο παξνρέο ησλ ηαθηηθψλ θαη Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ Ανξίζηνπ Υξφλνπ (Η.Γ.Α.Υ.) ππαιιήισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Ζ ππνθαηεγνξία «Ακνηβέο ππαιιήισλ µε ζρέζε εξγαζίαο Η.. νξηζκέλνπ ρξφλνπ θαη εηδηθψλ θαηεγνξηψλ» θαηέρεη έλα πνιχ κηθξφ πνζνζηφ δηαρξνληθά ζην ζχλνιν ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο», πνπ θπκαίλεηαη γχξσ ζην 1,5% θαη νη δαπάλεο ηεο αθνξνχλ ακνηβέο επνρηαθνχ πξνζσπηθνχ θαη πξνζσπηθνχ πνπ πξαγκαηνπνηεί επαγγεικαηηθή άζθεζε ζηηο ππεξεζίεο ησλ Πεξηθεξεηψλ. Ζ ππνθαηεγνξία «Πξφζζεηεο θαη παξεπφκελεο παξνρέο» θαηέρεη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ζηε γεληθή θαηεγνξία «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» κε 62,84% ην 2002, 61,88% ην 2003, 62,44% ην 2004 θαη 58,95% ην Έλα κεγάιν πνζνζηφ ηεο ππνθαηεγνξίαο απηήο θαιχπηεη ηελ απνδεκίσζε ησλ εθεκεξηψλ ησλ γηαηξψλ ηνπ Δ..Τ., πνπ φπσο αλαθέξζεθε θαη ζηελ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά εηδηθφ θνξέα νη ελ ιφγσ δαπάλεο εγγξάθνληαη ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη αθνξνχλ Τπεξεζίεο Τγείαο θαη Πξφλνηαο. Δπηπιένλ, ζηελ ππνθαηεγνξία απηή εληάζζνληαη πηζηψζεηο γηα δαπάλεο φπσο απνδεκίσζε γηα ππεξσξηαθή εξγαζία ησλ ππαιιήισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, απνδεκίσζε κειψλ ζπιινγηθψλ νξγάλσλ, νηθνλνκηθή ελίζρπζε γηα αγνξά θαηνηθίαο ζε πξνβιεκαηηθέο πεξηνρέο θ.ιπ. Ζ ππνθαηεγνξία «Πιεξσκέο γηα κεηαθηλήζεηο» αθνξά έλα πνιχ κηθξφ πνζνζηφ ησλ δαπαλψλ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο ζηελ νπνία εληάζζεηαη ην νπνίν δελ μεπεξλά ην 1% θαη ην νπνίν δηαρξνληθά παξνπζηάδεη κηα κηθξή κείσζε. ε απηή ηελ ππνθαηεγνξία εγγξάθνληαη πηζηψζεηο γηα έμνδα κεηαθίλεζεο ζην εζσηεξηθφ ή κεηαθίλεζεο απφ ην εζσηεξηθφ ζην εμσηεξηθφ θαη αληίζηξνθα ηνπ κφληκνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ (ηαθηηθνχ θαη Η.Γ.Α.Υ.) θαζψο θαη έμνδα κεηάζεζεο ή απφζπαζεο ζην εζσηεξηθφ. 38

45 Σέινο, ε ππνθαηεγνξία «Πιεξσκέο γηα ινηπέο ππεξεζίεο» αθνξά έλα πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο πνπ δηαρξνληθά δελ παξνπζηάδεη αμηφινγεο κεηαβνιέο θαη απφ 4,61% ην 2002 θηάλεη ην 4,33% ην ε απηή ηελ ππνθαηεγνξία εληάζζνληαη νη πηζηψζεηο γηα πιήζνο δαπαλψλ φπσο ελδεηθηηθά κηζζψκαηα θηηξίσλ θαη κεηαθνξηθψλ κέζσλ, χδξεπζε, ειεθηξηθή ελέξγεηα, θαζαξηφηεηα, εθδφζεηο-εθηππψζεηοβηβιηνδεζία, ακνηβέο γηα ζπληήξεζε θαη επηζθεπή θηηξίσλ κεηαθνξηθψλ κέζσλ εμνπιηζκνχ, ακνηβέο γηα εθπαίδεπζε- κεηεθπαίδεπζε επηκφξθσζε θιπ. Σα αληίζηνηρα ζηνηρεία γηα ηελ γεληθή θαηεγνξία «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» παξνπζηάδνληαη σο εμήο: Πίνακαρ 15: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 2000 «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» Κυδικόρ ETH Ο ν ο µ α ζ ί α Απιθμόρ ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 2200 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (νξγαληζκνχο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, γεσξγηθνχο, βηνηερληθνχο, βηνκεραληθνχο θαη 99,85% 99,51% 99,45% 99,67% ηνπξηζηηθνχο νξγαληζκνχο) 2300 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (ηδξχκαηα θαη νξγαληζκνί πγείαο, πξφλνηαο, 0,00% 0,01% 0,01% 0,01% θνηλσληθήο αζθάιηζεο θαη ινγαξηαζκνχο) 2400 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (επηζηεκνληθά, εθπαηδεπηηθά, πνιηηηζηηθά, 0,02% 0,08% 0,11% 0,06% ινγαξηαζκνχο, ινηπά ηδξχκαηα θαη νξγαληζκνχο) 2500 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα ηδησηηθνχ δηθαίνπ 0,12% 0,35% 0,39% 0,24% 2600 Δπηρνξεγήζεηο, εηζθνξέο θαη ζπλδξνκέο ζε δηεζλείο νξγαληζκνχο θαη θνηλφηεηεο ηνπ εμσηεξηθνχ 0,01% 0,05% 0,05% 0,03% 2800 Δπηρνξεγήζεηο γηα απνδνρέο πξνζσπηθνχ γεληθά 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Γιάγπαμμα 7: Καηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» γηα ηα έηε ,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% Δπισοπηγήζειρ ζε νοµικά ππόζωπα δηµόζιος δικαίος (οπγανιζµούρ ηοπικήρ αςηοδιοίκηζηρ, γεωπγικούρ, βιοηεσνικούρ, βιοµησανικούρ και ηοςπιζηικούρ οπγανιζµούρ) Δπισοπηγήζειρ ζε νοµικά ππόζωπα δηµόζιος δικαίος (ιδπύµαηα και οπγανιζµοί ςγείαρ, ππόνοιαρ, κοινωνικήρ αζθάλιζηρ και λογαπιαζµούρ) Δπισοπηγήζειρ ζε νοµικά ππόζωπα δηµοζίος δικαίος (επιζηηµονικά, εκπαιδεςηικά, πολιηιζηικά, λογαπιαζµούρ, λοιπά ιδπύµαηα και οπγανιζµούρ) Δπισοπηγήζειρ ζε νοµικά ππόζωπα ιδιωηικού δικαίος Δπισοπηγήζειρ, ειζθοπέρ και ζςνδποµέρ ζε διεθνείρ οπγανιζµούρ και κοινόηηηερ ηος εξωηεπικού 20,00% Δπισοπηγήζειρ για αποδοσέρ πποζωπικού γενικά 10,00% 0,00%

46 Όπσο θαίλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 15 αιιά θαη ην Γηάγξακκα 7, ε γεληθή θαηεγνξία «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» αθνξά δηαρξνληθά ζε πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 99% δαπάλεο ηεο ππνθαηεγνξίαο «Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (νξγαληζκνχο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, γεσξγηθνχο, βηνηερληθνχο, βηνκεραληθνχο θαη ηνπξηζηηθνχο νξγαληζκνχο)» ελψ ηα πνζνζηά ησλ άιισλ ππνθαηεγνξηψλ είλαη δηαρξνληθά πάξα πνιχ ρακειά, αθνχ ζην ζχλνιφ ηνπο δελ μεπεξλνχλ ην 0,05% ηνπ ζπλφινπ ησλ πηζηψζεσλ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο. ε απηφ ην ζεκείν ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε ππνθαηεγνξία «Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (νξγαληζκνχο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, γεσξγηθνχο, βηνηερληθνχο, βηνκεραληθνχο θαη ηνπξηζηηθνχο νξγαληζκνχο)» πνπ θαηαιακβάλεη ην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ κεηαβηβαζηηθψλ πιεξσκψλ ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ αθνξά θπξίσο επηρνξεγήζεηο ζε Ννκαξρηαθέο Απηνδηνηθήζεηο γηα δαπάλεο φπσο ε πγεηνλνκηθή πεξίζαιςε ησλ αζθαιηζκέλσλ ηνπ Γεκνζίνπ, ηα βνεζήκαηα πγεηνλνκηθήο πεξίζαιςεο θαη ηα επηδφκαηα θνηλσληθήο πξφλνηαο, ε ιεηηνπξγία ησλ πξνλνηαθψλ ηδξπκάησλ, ε πξνζηαζία ηεο ειαηνπαξαγσγήο ε κεηαθνξά καζεηψλ θ.ιπ. 3.2 Γαπάνερ Πποϋπολογιζμού ηος Ππογπάμμαηορ Γημοζίυν Δπενδύζευν Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, ν Ν.2503/1997 θαηέζηεζε ηελ Πεξηθέξεηα εληαία δηνηθεηηθή κνλάδα κε δεκνζηνλνκηθή απηνηέιεηα. ην πιαίζην απηήο ηεο αλαζπγθξφηεζεο ηεο Πεξηθεξεηαθήο δηνίθεζεο πνπ επηρεηξήζεθε κέζσ ηνπ Ν.2503/1997 εληάζζεηαη θαη ε έθδνζε ησλ πιινγηθψλ Απνθάζεσλ Έξγσλ θάζε Πεξηθέξεηαο (.Α.Δ.Π.) απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ. Οη πηζηψζεηο ησλ έξγσλ πνπ εληάζζνληαη ζηηο.α.δ.π. εγγξάθνληαη ζηνλ Πξνυπνινγηζκφ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (Π.Γ.Δ.) ζηνλ Σνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαη αθνξνχλ θπξίσο ζπγρξεκαηνδνηνχκελα έξγα πνπ ζην πιαίζην ηεο απνθέληξσζεο πέξαζαλ απφ ηα Τπνπξγεία ζηηο Πεξηθέξεηεο. Δπηπιένλ, ζην πιαίζην ηεο δηεμαγσγήο ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ ην 2004 ζηελ Αζήλα θαη ηεο πινπνίεζεο ησλ αλαγθαίσλ γηα απηφ ην γεγνλφο έξγσλ, πξνζηέζεθε έλαο μερσξηζηφο ηνκέαο ζην Π.Γ.Δ. κε ηελ νλνκαζία «Οιπκπηαθά Έξγα» ελψ έλα κέξνο ησλ πηζηψζεσλ πνπ εγγξάθνληαη ζε απηφλ ηνλ ηνκέα θαηαλέκεηαη ζηηο Πεξηθεξεηαθέο Γηνηθήζεηο. Μία πξψηε εηθφλα ζρεηηθά κε ην Π.Γ.Δ. θαη ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο ζε απηφ δίλεηαη απφ ηνλ παξαθάησ πίλαθα θαη ην δηάγξακκα πνπ πξνθχπηνπλ απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηνπ Π.Γ.Δ. γηα ηα έηε

47 Πίνακαρ 16: Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ (πνζά ζε επξψ) ΔΣΖ ςνολικό Π.Γ.Δ. Π.Γ.Δ. Πεπιθεπειών Αναλογία Π.Γ.Δ. Πεπιθεπειών , ,06 7,73% , ,15 10,43% , ,57 11,84% , ,91 13,58% Μέζσ ηεο κειέηεο ηνπ Πίλαθα 16, δηαπηζηψλεηαη θαηαξρήλ φηη ζε ζρεηηθά κεγέζε (ηξίηε ζηήιε ηνπ πίλαθα), ε ζπκκεηνρή ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. δηαρξνληθά απμάλεηαη, κε ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο απφ 7,73% ην 2002 λα θηάλεη ην 13,58% ην 2005, γεγνλφο πνπ ηζνδπλακεί κε ζρεδφλ δηπιαζηαζκφ ηνπ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. γηα ηηο Πεξηθέξεηεο. Με δεδνκέλν φηη ην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. ηνπ θξάηνπο δελ παξνπζηάδεη κεγάιεο κεηαβνιέο δηαρξνληθά, θαζψο απφ ,71 επξψ ην 2002 θηάλεη ηα ,31 ην 2005, ε δηαρξνληθή απηή αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. νθείιεηαη ζε αχμεζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. γηα ηηο Πεξηθέξεηεο. Πξάγκαηη, φπσο επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ηε δεχηεξε ζηήιε ηνπ Πίλαθα 10, πνπ δείρλεη ηα πνζά ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ ζε απφιπηα κεγέζε, ην Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ δηαρξνληθά απμάλεηαη, απφ ηα ,06 επξψ ην 2002 θηάλεη ηα ,91 επξψ ην 2005, πνζφ δηπιάζην ζρεδφλ ζε ζρέζε κε ην Ζ αχμεζε απηή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ νθείιεηαη θαηά θχξην ιφγν ζηελ απνθέληξσζε ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ απφ ηελ Δ.Δ. έξγσλ ζην πιαίζην ηνπ Γ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο απφ ηα Τπνπξγεία πξνο ηηο Πεξηθέξεηεο. Σα ζπλνιηθά πνζά ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη ε αλαινγία ηνπο σο πξνο ην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. ηνπ Κξάηνπο έδσζαλ κία γεληθή εηθφλα ζρεηηθά κε ηε δηαρξνληθή κεηαβνιή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε ηε ζπλέρεηα, επηρεηξείηαη ε αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά Πεξηθέξεηα αιιά θαη θαηά θνξέα γηα ηα έηε , κε ζηφρν ηελ εμαγσγή ρξήζηκσλ ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηελ θαηαλνκή ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ. 41

48 3.2.1 Καηανομή ηων πιζηώζεων ηοσ Προϋπολογιζμού Δημοζίων Επενδύζεων ηης Περιθερειακής Διοίκηζης καηά Περιθέρεια Οη πηζηψζεηο ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ, γηα ηα έηε , θαηαλέκνληαη ζηηο δεθαηξείο (13) Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο σο εμήο: Πίνακαρ 17: Π.Γ.Δ. Πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα (πνζά ζε επξψ) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΣΖ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ , , , ,70 ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ , , , ,77 ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ , , , ,43 ΖΠΔΗΡΟΤ , , , ,35 ΘΔΑΛΗΑ , , , ,04 ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ , , , ,99 ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ , , , ,05 ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑ Α , , , ,71 ΑΣΣΗΚΖ , , , ,82 ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ , , , ,94 ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ , , , ,45 ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ , , , ,00 ΚΡΖΣΖ , , , ,66 Σύνολο όλων ηων Περιθερειών , , , ,91 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Ο Πίλαθαο 17 παξνπζηάδεη ηελ θαηαλνκή ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ ζε απφιπηα κεγέζε γηα ηα έηε Όπσο αλαθέξζεθε θαη παξαπάλσ, ην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ δηαρξνληθά απμάλεηαη, γεγνλφο πνπ θαηαδεηθλχεη φηη ν ξφινο ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία θαζίζηαηαη βαζκηαία φιν θαη πην ζεκαληηθφο, σζηφζν ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ., φπσο θαίλνληαη θαη απφ ηνλ Πίλαθα 10 δελ είλαη πνιχ πςειά. Μεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 17 πξνέθπςαλ ν Πίλαθαο 18 θαη ην Γηάγξακκα 8 κε ζηφρν ηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ πεξηθεξεηψλ ζηηο δεθαηξείο (13) Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο. 42

49 Πίνακαρ 18: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο θάζε πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΣΖ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ 10,98% 10,92% 10,53% 7,46% ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ 13,97% 17,87% 15,70% 15,52% ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔ ΟΝΗΑ 6,22% 4,74% 4,54% 5,41% ΖΠΔΗΡΟΤ 4,85% 3,83% 4,97% 5,82% ΘΔΑΛΗΑ 10,57% 6,90% 6,65% 9,10% ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ 1,71% 2,43% 2,84% 3,75% ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑ Α 12,97% 6,82% 5,38% 6,92% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑ Α 4,67% 5,13% 5,56% 7,84% ΑΣΣΗΚΖ 15,48% 14,95% 14,19% 12,44% ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ 3,03% 3,99% 6,43% 7,40% ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 3,61% 3,07% 4,22% 4,62% ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ 2,05% 3,59% 3,92% 4,10% ΚΡΖΣΖ 9,89% 15,77% 15,07% 9,62% Σύνολο όλων ηων Περιθερειών 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Γιάγπαμμα 8: χγθξηζε ηεο πνζνζηηαίαο ζπκκεηνρήο ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε Ζ κειέηε ηνπ Πίλαθα 18 αιιά θαη ηνπ Γηαγξάκκαηνο 8, νδεγεί θαηαξρήλ ζηελ παξαηήξεζε φηη νη απνθιίζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηελ θαηαλνκή ηνπ Π.Γ.Δ. δελ είλαη ην ίδην ζεκαληηθέο κε απηέο πνπ 43

50 παξαηεξήζεθαλ παξαπάλσ, ζηελ αλάιπζε ηελ θαηαλνκήο ηνπ Σαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ησλ πεξηθεξεηψλ θαηά Πεξηθέξεηα. Δηδηθφηεξα, ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζην Π.Γ.Δ. παξνπζηάδνπλ νη Πεξηθέξεηεο Αηηηθήο (απφ 15,48% ην 2002 θηάλεη ζην 12,44% ην 2005), Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο (απφ 13,97% ην 2002 θηάλεη ζην 15,70% ην 2005), Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο (απφ 10,98% ην 2002 θηάλεη ζην 7,46% ην 2005), Θεζζαιίαο (απφ 10,57% ην 2002 θηάλεη ζην 9,10% ην 2005) θαη Κξήηεο (απφ 9,89% ην 2002 θηάλεη ζην 9,62% ην 2005). Δίλαη ελδεηθηηθφ ην γεγνλφο φηη νη Πεξηθέξεηεο ζηηο νπνίεο δηαηίζεληαη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά πηζηψζεσλ είλαη απηέο ζηηο νπνίεο βξίζθνληαη ηα κεγάια αζηηθά θέληξα, Αζήλα θαη Θεζζαινλίθε, θαη κεγάιεο πφιεηο ηεο Πεξηθέξεηαο, πεξηνρέο ζηηο νπνίεο πινπνηήζεθαλ κεγάια έξγα ππνδνκψλ θπξίσο ζηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ αιιά θαη ζε άιινπο ηνκείο. Μία δεχηεξε νκάδα Πεξηθεξεηψλ παξνπζηάδεη ρακειφηεξα πνζνζηά θαη αθνξά ηηο Πεξηθέξεηεο Γπηηθήο Διιάδαο (απφ 12,97% ην 2002 θηάλεη ζην 6,92% ην 2005), Γπηηθήο Μαθεδνλίαο (απφ 6,22% ην 2002 θηάλεη ζην 5,41% ην 2005), ηεξεάο Διιάδαο (απφ 4,67% ην 2002 θηάλεη ζην 7,84% ην 2005) θαη Ζπείξνπ (απφ 4,85% ην 2002 θηάλεη ζην 5,82% ην 2005). Σέινο, κία ηξίηε νκάδα Πεξηθεξεηψλ παξνπζηάδεη πνιχ ρακειά πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζην Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη πεξηιακβάλεη ηηο Πεξηθέξεηεο Πεινπνλλήζνπ (απφ 3,03% ην 2002 θηάλεη ζην 7,4% ην 2005), Βνξείνπ Αηγαίνπ (απφ 3,61% ην 2002 θηάλεη ζην 4,62% ην 2005), Ννηίνπ Αηγαίνπ (απφ 2,05% ην 2002 θηάλεη ζην 4,1% ην 2005)θαη Ηνλίσλ Νήζσλ (απφ 1,71% ην 2002 θηάλεη ζην 3,75% ην 2005). Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί ην γεγνλφο φηη ηα ρακειφηεξα πνζνζηά θαηέρνπλ Πεξηθέξεηεο κε λεζησηηθφ ραξαθηήξα, κε εμαίξεζε ηελ Πεινπφλλεζν, γεγνλφο πνπ δηαπηζηψζεθε θαη παξαπάλσ θαηά ηελ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Αλαθνξηθά κε ηε ζπζρέηηζε ηεο θαηαλνκήο ηνπ πεξηθεξεηαθνχ Π.Γ.Δ. θαηά Πεξηθέξεηα ηφζν κε ηνλ πιεζπζκφ ησλ Πεξηθεξεηψλ φζν θαη κε ην θ.θ. Α.Δ.Π. ππνινγίδεηαη ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο, πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε θαη ζηελ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ηνπ ηαθηηθνχ Π/Τ θαηά Πεξηθέξεηα 6, κε βάζε ηα ζηνηρεία ησλ πηλάθσλ 8 θαη 9, γηα ηνλ πιεζπζκφ θαη ην θ.θ. Α.Δ.Π. αληίζηνηρα, θαζψο θαη ηα ζηνηρεία ηνπ Π.Γ.Δ. φπσο εκθαλίδνληαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί. 6 Βι. ππνθεθάιαην

51 Πίνακαρ 19: Π.Γ.Δ. πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα (Μέζνο Όξνο εηψλ 02-04) ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ Μέζορ Όπορ % Μ.Ο ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ , , , ,61 10,76% ΘΡΑΚΖ ΑΣΣΗΚΖ , , , ,22 14,73% ΒΟΡΔΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ , , , ,21 3,69% ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ , , , ,39 7,51% ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ , , , ,01 4,96% ΖΠΔΗΡΟΤ , , , ,10 4,55% ΘΔΑΛΗΑ , , , ,78 7,58% ΗΟΝΗΧΝ ΝΖΧΝ , , , ,35 2,45% ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ , , , ,70 16,09% ΚΡΖΣΖ , , , ,59 14,20% ΝΟΣΗΟΤ ΑΗΓΑΗΟΤ , , , ,83 3,41% ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ , , , ,67 4,86% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ , , , ,12 5,22% ύνολο , , , ,59 100,00% χκθσλα κε ηα παξαπάλσ ζηνηρεία, ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο ηεο θαηαλνκήο ηνπ Π.Γ.Δ. θαηά Πεξηθέξεηα κε ηελ θαηαλνκή ηνπ πιεζπζκνχ είλαη 0,71 ή 71%. Τπάξρεη επνκέλσο, ζεκαληηθή ζεηηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ δχν κεγεζψλ, γεγνλφο πνπ νδεγεί ζην ζπκπέξαζκα φηη νη Πεξηθέξεηεο κε ην κεγαιχηεξν πιεζπζκηαθφ κέγεζνο ιακβάλνπλ κεγαιχηεξεο πηζηψζεηο απφ ην Πεξηθεξεηαθφ Π.Γ.Δ. θαη ην αληίζεην. Χζηφζν, δε ζπκβαίλεη ην ίδην κε ην θ.θ. Α.Δ.Π. θαζψο ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο είλαη κφιηο 0,17 ή 17% γεγνλφο πνπ ζπληζηά πνιχ κηθξή ζεηηθή ζπζρέηηζε, δειαδή ε θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ πεξηθεξεηαθνχ Π.Γ.Δ. (εζληθνχ θαη ζπγρξεκαηνδνηνχκελνπ) ζρεηίδεηαη ειάρηζηα κε ην θ.θ. A.Δ.Π. αλά Πεξηθέξεηα Καηανομή ηων πιζηώζεων ηοσ Προϋπολογιζμού Δημοζίων Επενδύζεων ηης Περιθερειακής Διοίκηζης καηά ηομέα Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί νη πηζηψζεηο πνπ εγγξάθνληαη ζην Π.Γ.Δ. θαη θαηαλέκνληαη ζηηο Πεξηθέξεηεο εγγξάθνληαη ζηνλ ηνκέα ηνπ Π.Γ.Δ. «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαη αθνξνχλ θαηά θχξην ιφγν δαπάλεο γηα ηελ πινπνίεζε ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ απφ ηελ Δ.Δ. έξγσλ. Δπηπιένλ, έλαο άιινο ηνκέαο ηνπ Π.Γ.Δ., κέξνο ηνπ νπνίνπ θαηαλέκεηαη ζηηο Πεξηθέξεηεο, είλαη θαη ηα «Οιπκπηαθά Έξγα», ν νπνίνο δεκηνπξγήζεθε γηα ηελ δηάζεζε ησλ πηζηψζεσλ ζρεηηθά κε ηελ πινπνίεζε ησλ απαξαίηεησλ γηα ηελ δηεμαγσγή ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ ηνπ 2004 έξγσλ. 45

52 Ζ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά ηνκέα, γηα ηα έηε , παξνπζηάδεηαη σο εμήο: Πίνακαρ 20: Π.Γ.Δ. Πεξηθεξεηψλ Πηζηψζεηο θαηά ηνκέα (πνζά ζε επξψ) ΣΟΜΔΑ ΔΣΖ Πεπιθεπειακά Ππογπάμμαηα , , , ,43 Ολςμπιακά Έπγα , , , ,48 Σύνολο , , , ,91 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Πίνακαρ 21: Π.Γ.Δ. Πεξηθεξεηψλ Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ πηζηψζεσλ θαηά ηνκέα ΣΟΜΔΑ ΔΣΖ Πεπιθεπειακά Ππογπάμμαηα 94,98% 90,09% 87,10% 92,98% Ολςμπιακά Έπγα 5,02% 9,91% 12,90% 7,02% Σύνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Όπσο θαίλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 20, νη πηζηψζεηο πνπ αθνξνχλ ηνλ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» δηαρξνληθά απμάλνληαη θαζψο απφ ,34 επξψ δηπιαζηάδνληαη ζρεδφλ ην 2005 φπνπ αλέξρνληαη ζε ,43 επξψ, γεγνλφο πνπ νθείιεηαη θπξίσο ζηελ δηαρξνληθή αχμεζε ησλ πηζηψζεσλ πνπ δηαρεηξίδεηαη ε Πεξηθέξεηα ζην πιαίζην ησλ ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ απφ ηελ Δ.Δ έξγσλ. Σελ ίδηα απμεηηθή πνξεία παξνπζηάδνπλ θαη νη πηζηψζεηο γηα ηηο Πεξηθέξεηεο ζηνλ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα», νη νπνίεο ην 2004, έηνο δηεμαγσγήο ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ, θηάλνπλ ζην πςειφηεξν πνζφ πνπ είλαη ηα ,91 επξψ. Αλαθνξηθά κε ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπ θάζε ηνκέα ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ, φπσο απηφ θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 21, παξαηεξείηαη φηη νη πηζηψζεηο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» αθνξνχλ θαηά κέζν φξν έλα πνζνζηφ πάλσ απφ ην 90% ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ ελψ ην ππφινηπν πνζνζηφ, θαηά κέζν φξν 10%, αθνξά ηηο πηζηψζεηο ηνπο απφ ηνλ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα». Θα πξέπεη ζε απηφ ην ζεκείν λα ιεθζεί ππφςε φηη ν ηνκέαο ηνπ Π.Γ.Δ., ν νπνίνο αθνξά απνθιεηζηηθά πηζηψζεηο ησλ Πεξηθεξεηψλ είλαη ηα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» ελψ κέξνο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» δηαηίζεηαη ζηηο Πεξηθέξεηεο γηα ηελ πινπνίεζε ζπγθεθξηκέλσλ έξγσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ εμαζθάιηζε ηεο νκαιήο δηεμαγσγήο ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ. Οη πιεξσκέο γηα έξγα ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ απνηειεί μερσξηζηή γεληθήο θαηεγνξία θσδηθψλ θαηεγνξία 8000 «Πιεξσκέο γηα έξγα ηνπ Π.Γ.Δ. ζηελ νπνία 46

53 νη πηζηψζεηο θαηαλέκνληαη ζηηο ππνθαηεγνξίεο 8200 «Πιεξσκέο γηα έξγα πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ εζληθνχο πφξνπο» θαη 8300 «Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο». Ζ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ κε βάζε ηνλ ηνκέα ζηνλ νπνίν απηέο εληάζζνληαη παξνπζηάδεηαη σο εμήο: Κυδικόρ Απιθμόρ Πίνακαρ 22: Π.Γ.Δ. Πεξηθεξεηψλ Πηζηψζεηο θαηά ηνκέα θαη θαηά θσδηθφ Ο ν ο µ α ζ ί α ETH Περιθερειακά Προγράμμαηα 8000 Πληπυμέρ για έπγα ηος Π.Γ.Δ , , , , Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο , , , , Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο , , , ,76 Ολσμπιακά Έργα 8000 Πληπυμέρ για έπγα ηος Π.Γ.Δ , , , , Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο , , , , Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο ,00 0, ,86 0,00 Σύνολο: , , , ,91 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Όπσο θαίλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 22, νη πηζηψζεηο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» ηνπ Π.Γ.Δ. αθνξνχλ ηφζν ζε πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο φζν θαη ζε πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο. Μία πξψηε καηηά ζηα απφιπηα κεγέζε νδεγεί ζηε δηαπίζησζε φηη ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ πηζηψζεσλ εγγξάθεηαη ζηα έξγα πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο. Αληίζηνηρα, νη πηζηψζεηο ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» αθνξνχλ θπξίσο πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο ελψ κφλν γηα ηα έηε 2002 θαη 2004 ππάξρνπλ θάπνηεο πηζηψζεηο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο. Μία πην ζαθή εηθφλα γηα ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ δίλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 23 θαζψο θαη απφ ηα Γηαγξάκκαηα 9 θαη 10, ηα νπνία πξνέθπςαλ κεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ηνπ Πίλαθα 22, ζηα νπνία παξνπζηάδεηαη ε πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ πιεξσκψλ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο θαη γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο γηα ηνπο δπν ηνκείο ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ. 47

54 Πίνακαρ 23: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ εληφο ησλ ηνκέσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ Κυδικόρ Απιθμόρ Ο ν ο µ α ζ ί α Περιθερειακά Προγράμμαηα ETH Πληπυμέρ για έπγα ηος Π.Γ.Δ. 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 8200 Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο 15,30% 16,18% 13,08% 8,56% 8300 Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο 84,70% 83,82% 86,92% 91,44% Ολσμπιακά Έργα 8000 Πληπυμέρ για έπγα ηος Π.Γ.Δ. 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 8200 Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο 96,15% 100,00% 99,99% 100,00% 8300 Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο 3,85% 0,00% 0,01% 0,00% Γιάγπαμμα 9: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ εληφο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» 100,00% 91,44% 90,00% 84,70% 83,82% 86,92% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% Πληπωμέρ για έπγα σπημαηοδοηούμενα από εθνικούρ πόποςρ Πληπωμέρ για έπγα σπημαηοδοηούμενα από κοινοηικούρ πόποςρ πόποςρ 30,00% 20,00% 10,00% 15,30% 16,18% 13,08% 8,56% 0,00%

55 Γιάγπαμμα 10: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ εληφο ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» 100,00% 96,15% 100,00% 99,99% 100,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% Πληπωμέρ για έπγα σπημαηοδοηούμενα από εθνικούρ πόποςρ Πληπωμέρ για έπγα σπημαηοδοηούμενα από κοινοηικούρ πόποςρ πόποςρ 30,00% 20,00% 10,00% 3,85% 0,00% 0,01% 0,00% 0,00% Αλαθνξηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ, εληφο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα», φπσο απηή παξνπζηάδεηαη ζηνλ Πίλαθα 23 αιιά θαη ζην Γηάγξακκα 9, παξαηεξείηαη φηη ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πιεξσκψλ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο δηαρξνληθά κεηψλεηαη, απφ 15,30% ην 2002 θηάλεη ζην 8,56% ην Αληίζηξνθα, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πιεξσκψλ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο είλαη αξθεηά πςειφ θαη δηαρξνληθά απμάλεηαη, απφ 84,70% ην 2002 θηάλεη ζην 91,44% ην Σν πςειφ απηφ πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πιεξσκψλ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο ζηνλ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαηαδεηθλχεη ην γεγνλφο νη δεκφζηεο επελδχζεηο ζηηο Πεξηθέξεηεο πξαγκαηνπνηνχληαη θαηά θχξην ιφγν κέζσ ηεο πινπνίεζεο ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ απφ ηελ Δ.Δ. έξγσλ, θπξίσο ζην πιαίζην ησλ Π.Δ.Π. ηνπ Κ.Π.., ε εθαξκνγή ησλ νπνίσλ έρεη σο βαζηθή πξνηεξαηφηεηα ηε κείσζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ. Ζ θαηαλνκή θαηά θσδηθφ, ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» πνπ αθνξνχλ ηηο Πεξηθέξεηα, ε νπνία παξνπζηάδεηαη ζην Γηάγξακκα 10, γίλεηαη ζρεδφλ εμνινθιήξνπ ζε έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο, θαζψο νη απαξαίηεηεο δεκφζηεο επελδχζεηο γηα ηε δηεμαγσγή ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ ζρεηίδνληαη κε ην ζπγθεθξηκέλν απηφ γεγνλφο θαη δελ εληάζζεηαη ζηνπο ζηφρνπο θαη ηηο πνιηηηθέο ηεο Δ.Δ. 49

56 ςμπεπάζμαηα Αλαθεθαιαηψλνληαο, ε κειέηε θαη αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο, ε νπνία έγηλε ζε απηφ ην δεχηεξν κέξνο ηεο εξγαζίαο, κέζσ ηεο παξνπζίαζεο θαη επεμεξγαζίαο ησλ απνινγηζηηθψλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε , ηφζν γηα ηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ φζν θαη γηα ηνλ Πξνυπνινγηζκφ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ, νδήγεζε ζε ρξήζηκεο παξαηεξήζεηο θαη ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηα νηθνλνκηθά ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη θαη επέθηαζε ηνπ ξφινπ ηεο Πεξηθέξεηαο σο εληαία απνθεληξσκέλε δηνηθεηηθή κνλάδα. Καηαξρήλ, ζρεηηθά κε ηελ πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ Κξάηνπο, δηαπηζηψζεθε φηη ηα πνζνζηά είλαη αξθεηά ρακειά θαη φηη παξνπζηάδνπλ κία κείσζε δηαρξνληθά (απφ 2,67% ην 2002 ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο θηάλεη ζην 1,51% ην 2005). Σν γεγνλφο απηφ ππνδειψλεη ην ζπγθεληξσηηζκφ ηνπ θεληξηθνχ θξάηνπο κέζσ ηεο κε απνθέληξσζεο αξκνδηνηήησλ αιιά θαη ηε ζπγθξάηεζε ζηελ κεηαθνξά πφξσλ, ζηηο πεξηπηψζεηο φπνπ ππάξρεη απνθέληξσζε αξκνδηνηήησλ απφ ην Κξάηνο ζηηο Πεξηθέξεηεο. Αλαθνξηθά κε ηελ θαηαλνκή ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηηο δεθαηξείο (13) Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο παξαηεξήζεθαλ ζεκαληηθέο απνθιίζεηο αλάκεζα ζηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο. Δηδηθφηεξα, ην 50% ζρεδφλ ηνπ ζπλφινπ ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηαλέκεηαη ζε δχν απφ ηηο δεθαηξείο Πεξηθέξεηεο, ηηο Πεξηθέξεηεο Αηηηθήο θαη Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ελψ αληίζεηα, ηα ρακειφηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο παξνπζηάδνπλ Πεξηθέξεηεο κε λεζησηηθφ ραξαθηήξα νη Πεξηθέξεηεο Βνξείνπ Αηγαίνπ, Ννηίνπ Αηγαίνπ θαη Ηνλίσλ Νήζσλ ηα νπνία δελ μεπεξλνχλ γηα ηελ θαζεκία ην 3%. Οη ππφινηπεο Πεξηθέξεηεο παξνπζηάδνπλ κηθξέο απμνκεηψζεηο ζηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηνπο γηα ηα έηε κε ηε κεγαιχηεξε αχμεζε ζηελ Πεξηθέξεηα Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο ( απφ 6,05% ην 2002 ην πνζνζηφ θηάλεη ζην 8,31% ην 2005). ε γεληθέο γξακκέο, δηαπηζηψζεθε φηη ε θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαηά Πεξηθέξεηα ζπζρεηίδεηαη ζεηηθά κε ην πιεζπζκηαθφ θαη ζε θάπνην βαζκφ κε ην αλαπηπμηαθφ κέγεζνο ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο. Δπηπιένλ, απφ ηελ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά εηδηθφ θνξέα δηαπηζηψζεθε φηη έσο ην 2002 ππεξείραλ νη δαπάλεο γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» πνπ θάιππηαλ ην 62,37% ζε αληίζεζε κε ηηο δαπάλεο γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» πνπ θάιππηαλ ην 37,63% ηνπ ζπλφινπ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ 50

57 ησλ Πεξηθεξεηψλ. Απφ ην 2003, ε αλαινγία απηή ηεο θαηαλνκήο ησλ εηδηθψλ θνξέσλ αληηζηξέθεηαη κε ηηο δαπάλεο γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» λα θαιχπηνπλ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ (71,89% ην 2003, 71,16% ην 2004, 61,39% ην 2005) θαη κε κηθξφηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο γηα ηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» (28,11% ην 2003, 28,84% ην 2004, 38,61% ην 2005). Ζ πνζνζηηαία απηή ππεξνρή ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» έλαληη ησλ δαπαλψλ γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» ζπληζηά ηελ ελίζρπζε ησλ Γεληθψλ Γξακκαηεηψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο θαη ηε κεξηθή απνδέζκεπζή ηνπο απφ ην δηεθπεξαησηηθφ ηνπο ξφιν ζηε δηαλνκή ησλ Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ. Μέζσ ηεο πεξαηηέξσ αλάιπζεο ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ πεξηθεξεηψλ θαηά εηδηθφ ηνκέα δηαπηζηψζεθε φηη πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 55% ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» αθνξά πηζηψζεηο γηα Τπεξεζίεο Τγείαο θαη Πξφλνηαο, νη νπνίεο δηαηίζεληαη θπξίσο ζε λνζνθνκεία, ελψ ηα κηθξφηεξα πνζνζηά πηζηψζεσλ (κηθξφηεξα ηνπ 1%) δηαηίζεληαη ζηηο Τπεξεζίεο Γεσξγίαο. Αληίζηνηρα, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ δαπαλψλ γηα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» δηαηίζεηαη ζε «Δπηρνξεγήζεηο γηα δαπάλεο πγείαο», πνπ αθνξνχλ θπξίσο δαπάλεο γηα ηελ πεξίζαιςε ησλ αζθαιηζκέλσλ ηνπ Γεκνζίνπ, ελψ ηα κηθξφηεξα πνζνζηά αθνξνχλ «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο γεσξγίαο». Παξαηεξείηαη επνκέλσο, ηφζν γηα ηηο «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» φζν θαη γηα ηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.», φηη ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ δηαηίζεηαη ζηνλ ηνκέα ηεο πγείαο, κε ηνλ ξφιν ηεο Πεξηθέξεηαο λα είλαη θαηά βάζε δηαλεκεηηθφο, ελψ ην κηθξφηεξν πνζνζηφ ησλ πηζηψζεσλ δηαηίζεηαη ζηνλ ηνκέα ηεο γεσξγίαο. ε ζρέζε κε ηελ θαηαλνκή ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ, δηαπηζηψζεθε φηη πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 90% ηνπ ζπλφινπ ησλ πηζηψζεσλ, θαηαλέκεηαη κεηαμχ ησλ γεληθψλ θαηεγνξηψλ 0000 «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο» θαη 2000 «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο». Δηδηθφηεξα, ην 2002 ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηεο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» είλαη 34,47% ελψ απφ ην 2003 ην πνζνζηφ απηφ δηπιαζηάδεηαη θαη δηαηεξείηαη ζε απηά ηα πςειά επίπεδα (65,50% ην 2003, 65,43% ην 2004 θαη 58,61% ην 2005). Αληίζηξνθε είλαη ε πνξεία ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 2000 «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» θαζψο απφ 62,42% ην 2002 κεηψλεηαη ζεκαληηθά ηα επφκελα έηε (28,35% ην 2003, 29,01% ην 2004 θαη 38,73% ην 2005). Ζ κείσζε απηή ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο», κε δεδνκέλν φηη ε θαηεγνξία απηή πεξηιακβάλεη θαηά βάζε επηρνξεγήζεηο 51

58 ζε λνκαξρηαθέο απηνδηνηθήζεηο, νθείιεηαη νπζηαζηηθά ζε κείσζε ησλ πηζηψζεσλ πνπ δηαλέκνληαη ζηηο λνκαξρίεο κέζσ ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Αλαθνξηθά κε ηηο πηζηψζεηο ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ γηα ηηο Πεξηθέξεηεο, παξαηεξήζεθε φηη ην Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ δηαρξνληθά απμάλεηαη, απφ ,06 επξψ ην 2002 θηάλεη ηα ,91 επξψ ην 2005, γεγνλφο πνπ εληζρχεη ην ξφιν ηεο Πεξηθέξεηαο ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία. Πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή ζπκβάιιεη θαη ε αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. δηαρξνληθά, αθνχ φπσο δηαπηζηψζεθε απφ 7,73% ην 2002 έθηαζε ζην 13,58% ην Ζ κειέηε ηεο θαηαλνκήο ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ πεξηθεξεηψλ ζηηο δεθαηξείο (13) Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο θαηέδεημε φηη απηή δηαθέξεη απφ ηελ αληίζηνηρε ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ θαη φηη δελ παξνπζηάδνληαη απνθιίζεηο ηνπ ίδηνπ κεγέζνπο κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ζην Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ θαηέρνπλ, φπσο θαη ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ, νη Πεξηθέξεηεο Αηηηθήο θαη Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, ελψ θαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε ζηηο ηειεπηαίεο ζέζεηο βξίζθνληαη νη Πεξηθέξεηεο Βνξείνπ Αηγαίνπ, Ννηίνπ Αηγαίνπ θαη Ηνλίσλ Νήζσλ. Όπσο δηαπηζηψζεθε, ππάξρεη ζεκαληηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ηεο θαηαλνκήο ηνπ πεξηθεξεηαθνχ Π.Γ.Δ. ζηηο Πεξηθέξεηεο θαη ηνπ πιεζπζκηαθνχ ηνπο κεγέζνπο, γεγνλφο πνπ φπσο πξναλαθέξζεθε ηζρχεη ζε κεγαιχηεξν βαζκφ θαη γηα ηελ θαηαλνκή ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ. Δπηπξφζζεηα, παξαηεξήζεθε φηη νη πηζηψζεηο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» ηνπ Π.Γ.Δ., ν νπνίνο απνηειεί νπζηαζηηθά ην Π.Γ.Δ ησλ Πεξηθεξεηψλ, δηαρξνληθά απμάλεηαη ελψ πηζηψζεηο ηνπ Π.Γ.Δ. δηαηίζεληαη ζηηο Πεξηθέξεηεο θαη απφ ηνλ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» γηα ηελ πινπνίεζε, ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, έξγσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε δηεμαγσγή ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ. Απφ ηελ αλάιπζε ησλ ηνκέσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ, δηαπηζηψζεθε, αθφκε, φηη νη πηζηψζεηο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» αθνξνχλ ζε πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 80% ηελ ππνθαηεγνξία «Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο» ελψ ην ππφινηπν 20% δηαηίζεηαη ζηελ ππνθαηεγνξία «Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο». Ζ θαηαλνκή απηή ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» νδεγεί ζην ζπκπέξαζκα φηη ν αλαπηπμηαθφο ξφινο ησλ Πεξηθεξεηψλ αζθείηαη θαηά βάζε ζην πιαίζην ηεο πινπνίεζεο ησλ ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ απφ ηελ Δ.Δ. έξγσλ θαη νπζηαζηηθά εληζρχεηαη κέζσ ησλ θαηεπζχλζεσλ ηεο Δ.Δ. γηα πην ελεξγφ ζπκκεηνρή ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία. 52

59 ΜΔΡΟ ΣΡΗΣΟ : ΜΔΛΔΣΖ ΠΔΡΗΠΣΧΖ: ΣΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ΣΑ ΔΣΖ Σν ηξίην θαη ηειεπηαίν κέξνο ηεο εξγαζίαο αλαθέξεηαη ζηε κειέηε ηεο πεξίπησζεο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο, ε νπνία επηιέρζεθε δηφηη απνηειεί κία αληηπξνζσπεπηηθή Πεξηθέξεηα ηεο Υψξαο ρσξίο λα παξνπζηάδεη θάπνηα ηδηαηηεξφηεηα φπσο νη παξακεζφξηεο ή λεζησηηθνχ ραξαθηήξα Πεξηθέξεηεο. Καηαξρήλ, γίλεηαη κηα παξνπζίαζε ηεο θπζηνγλσκίαο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαη ησλ ηδηαίηεξσλ γεσκνξθνινγηθψλ, δεκνγξαθηθψλ θαη νηθνλνκηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο. Αθφκε, παξνπζηάδεηαη ε νξγαλσηηθή ηεο δηάξζξσζε κε ηηο Γηεπζχλζεηο θαη ηα Σκήκαηα πνπ ζπληζηνχλ ηε Γεληθή Γηεχζπλζε ηεο Πεξηθέξεηαο. ηε ζπλέρεηα, αθνινπζεί ε αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο αλαθνξηθά κε ηηο δαπάλεο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ αιιά θαη ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη γηα ηελ ελ ιφγσ αλάιπζε έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί νηθνλνκηθά ζηνηρεία πνπ πξνέξρνληαη απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη εηδηθφηεξα απφ ηνπο μερσξηζηνχο ηφκνπο ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαη ηνπ Απνινγηζκνχ Δμφδσλ, ζηνπο νπνίνπο αλαγξάθνληαη νη πηζηψζεηο γηα φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο, γηα ηα έηε Δπηζεκαίλεηαη επίζεο, φηη ηα ζηνηρεία απηά αθνξνχλ πνζά πνπ πιεξψζεθαλ θαηά έηνο θαη ηα νπνία απνηεινχλ ηα απνηειέζκαηα εθηέιεζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ εμφδσλ γηα ηα αληίζηνηρα έηε. Αλαθνξηθά κε ηελ αλάιπζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ επηρεηξείηαη ε κειέηε ηεο θαηαλνκήο ηνπο θαηά εηδηθφ θνξέα θαη γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ αιιά θαη θαηά λνκφ, κε ζηφρν ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ θαη ζχγθξηζε απηψλ κε ηα αληίζηνηρα γηα ην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ. Παξάιιεια, ζηε κειέηε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. γίλεηαη αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ θαηά ηνκέα θαη θαηεγνξία θσδηθψλ θαη ζχγθξηζή ηεο κε ηελ αληίζηνηρε ηνπ ζπλφινπ ησλ Πεξηθεξεηψλ. 53

60 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 Ο : Ζ ΦΤΗΟΓΝΧΜΗΑ ΚΑΗ Ζ ΟΡΓΑΝΧΣΗΚΖ ΓΗΑΡΘΡΧΖ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ 4.1 Ζ θςζιογνυμία ηηρ Πεπιθέπειαρ Γςηικήρ Δλλάδαρ Γεωμορθολογικά ζηοιτεία Ζ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο θαηαιακβάλεη ην βνξεηνδπηηθφ ηκήκα ηεο Πεινπνλλήζνπ θαη ην δπηηθφ άθξν ηεο ηεξεάο Διιάδαο. Πεξηιακβάλεη ηνπο Ννκνχο Αηησιναθαξλαλίαο, Αραΐαο θαη Ζιείαο. Ζ ζπλνιηθή ηεο έθηαζε είλαη km 2 θαη θαιχπηεη ην 8,6% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηεο ρψξαο. ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηα εδάθε ηεο είλαη νξεηλά (45,3%) θαη εκηνξεηλά (25,6%), ελψ κφιηο ην 29,1% είλαη πεδηλέο εθηάζεηο. Έρεη εθηεηακέλα παξάιηα θαη ζηνπο ηξεηο Ννκνχο, πνπ βξέρνληαη απφ ηε ζάιαζζα ηνπ Ηνλίνπ Πειάγνπο θαη ηνπο θφιπνπο Ακβξαθηθνχ, Παηξατθνχ θαη Κνξηλζηαθνχ. Ζ γεσκνξθνινγία ηεο Πεξηθέξεηαο παξνπζηάδεη εμαηξεηηθή πνηθηιία, αθνχ ζε απηήλ πεξηιακβάλνληαη φξε κε ηδηαίηεξα κεγάιν πςφκεηξν, κεγάιεο θπζηθέο ιίκλεο θαη πνηακνί. Δηδηθφηεξα, ν Ννκφο Αηησιναθαξλαλίαο, πνπ είλαη ν κεγαιχηεξνο ζε έθηαζε Ννκφο ηεο ρψξαο (5.448 km 2 ), παξνπζηάδεη έλα ζπλδπαζκφ νξεηλψλ φγθσλ κε πνιιέο θπζηθέο θαη ηερλεηέο ιίκλεο. Οη πνηακνί Αρειψνο θαη Δχελνο καδί κε ηηο νκψλπκεο πεδηάδεο ζπκπιεξψλνπλ ηελ εδαθνινγηθή κνξθνινγία ηνπ λνκνχ θαη απνηεινχλ ηελ βαζηθή πεγή ηεο νηθνλνκηθήο ηνπ δξαζηεξηφηεηαο. Ο Ννκφο Αραΐαο κε ζπλνιηθή έθηαζε km 2, ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλεο εδαθνινγηθέο αληηζέζεηο. Σα εδάθε ηνπ είλαη ζην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπο (60% πεξίπνπ) νξεηλά θαη δηαζρίδνληαη απφ κηθξνχο ζρεηηθά πνηακνχο θαη κηθξφηεξνπο ρεηκάξξνπο, πνπ εθβάιινπλ ζηνλ Παηξατθφ θαη Κνξηλζηαθφ θφιπν. Δπίθεληξν ηεο νηθνλνκηθήο δσήο ηνπ Ννκνχ αιιά θαη ηεο Πεξηθέξεηαο απνηειεί ε πφιε ησλ Παηξψλ. Σέινο, ν Ννκφο Ζιείαο κε ζπλνιηθή έθηαζε km 2, έρεη έδαθνο πεδηλφ θαηά 60% θαη δηαζρίδεηαη απφ ηνπο πνηακνχο Αιθεηφ, Πελεηφ, Δξχκαλζν θαη ηνπο παξαπνηάκνπο ηνπο. Ο Ννκφο ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ χπαξμε παξάιησλ πδξνβηφηνπσλ (Κνηχρη, Κατάθα) εμαηξεηηθνχ θπζηθνχ θάιινπο θαη νηθνινγηθνχ πινχηνπ. Ζ πεδηάδα ηεο Ζιείαο είλαη ε κεγαιχηεξε ζε έθηαζε ζηελ Πεινπφλλεζν. 7 7 Πεγή: 54

61 4.1.2 Δημογραθικά ζηοιτεία Ο πιεζπζκφο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο αλέξρεηαη ζε άηνκα. Δίλαη ε ηέηαξηε ζε πιεζπζκφ πεξηθέξεηα ηεο Διιάδαο, ζπγθεληξψλνληαο ην 6,75% ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο. Πίνακαρ 24: Πιεζπζκφο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο ΝΟΜΟ/ ΔΣΟ Μεηαβνιή 1991/2001 Αηησιναθαξλαλίαο ,6% Αραΐαο ,6% Ζιείαο ,7% χλνιν Πεξηθέξεηαο % χλνιν Υψξαο % Πεγή: ΔΤΔ (Απνγξαθέο 1991, 2001), ηνηρεία ΔΤΔ 2006 Ο Μέζνο Δηήζηνο Ρπζκφο Μεηαβνιήο ηνπ πιεζπζκνχ γηα ηνπο λνκνχο Αραΐαο θαη Ζιείαο είλαη ζεηηθφο, μεπεξλά δε απηφλ ηεο ρψξαο θαη γηα ηηο δχν δεθαεηίεο. Ο Ννκφο Αηησιναθαξλαλίαο θαηά ηελ δεθαεηία παξνπζίαζε πιεζπζκηαθή αχμεζε, ε νπνία φκσο αλεηξάπε θαηά ηε δεθαεηία Μεηά ηελ δηνηθεηηθή δηαίξεζε (Ν.2539/97) ε Πεξηθέξεη Γπηηθήο Διιάδαο απνηειείηαη απφ 74 Ο.Σ.Α. φπνπ δεθαέμη δήκνη ηεο έρνπλ πιεζπζκφ άλσ ησλ θαηνίθσλ, ελψ είθνζη ηέζζεξηο έρνπλ πιεζπζκφ θπκαηλφκελν απφ έσο θαηνίθνπο. πλνιηθά ζεκαληηθή αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ παξνπζηάδνπλ θπξίσο νη παξαζαιάζζηνη Γήκνη ησλ Ννκψλ Αραΐαο - Ζιείαο θαη νη παξά ηνλ νδηθφ άμνλα Ναππάθηνπ - Αγξηλίνπ ηνπ Ν. Αηησιναθαξλαλίαο. Αληίζεηα, νη νξεηλνί Γήκνη παξνπζηάδνπλ πιεζπζκηαθή κείσζε, αλαδεηθλχνληαο ην έιιεηκκα αλάπηπμεο ησλ νξεηλψλ πεξηνρψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο Βαζικά ταρακηηριζηικά καηά ηομέα παραγωγής Πξσηνγελήο Σνκέαο Ο πξσηνγελήο ηνκέαο εμαθνινπζεί λα θαηέρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία ζηελ νηθνλνκία ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο. Αλ θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα παξνπζηάδεηαη ζρεηηθή θάκςε, εληνχηνηο απνηειεί ζεκαληηθφ πφιν απαζρφιεζεο θαη νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Ο πξσηνγελήο ηνκέαο ηεο Πεξηθέξεηαο εκθαλίδεη ζε κεγάιν βαζκφ ηα ίδηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ε ειιεληθή γεσξγία. Ζ κεγαιχηεξε φκσο ζπκκεηνρή ηνπ ζην εηζφδεκα θαη ηελ απαζρφιεζε ηεο Πεξηθέξεηαο ζπληειεί, ψζηε ηα πξνβιήκαηα απηά λα είλαη νμχηεξα γηα 55

62 ηελ νηθνλνκία θαη ηελ θνηλσλία ηεο πεξηνρήο. Σα θπξηφηεξα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ν πξσηνγελήο ηνκέαο εζηηάδνληαη: ηνλ κηθξφ θαη πνιπηεκαρηζκέλν θιήξν (κ.ν 34,3 ζηξεκ.). ηελ ειηθηαθή δηάξζξσζε ηνπ αγξνηηθνχ πιεζπζκνχ. ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ θαηάξηηζε ησλ αγξνηψλ. ηηο αδπλακίεο πνπ παξνπζηάδεη ν ηνκέαο εκπνξίαο θαη δηαθίλεζεο ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ. ηελ πιεκκειή νξγάλσζε ησλ Αγξνηηθψλ πλεηαηξηζηηθψλ Οξγαλψζεσλ θαη ηελ σο εθ ηνχηνπ αδπλακία ηνπο λα ζπκβάιινπλ ζηελ εμνκάιπλζε ησλ ζπλζεθψλ πξνψζεζεο ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ θαη δηαθίλεζεο ησλ αγξνηηθψλ εηζξνψλ. ηελ έληνλε δηαθνξνπνίεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ησλ εηζνδεκάησλ εληφο ηεο Πεξηθέξεηαο, ε νπνία είλαη απνηέιεζκα ησλ θπζηθψλ ζπλζεθψλ θαη γεληθφηεξσλ δπλαηνηήησλ ησλ επηκέξνπο πεξηνρψλ. ηηο πεξηνρέο απηέο, ε έιιεηςε εμσγεσξγηθήο απαζρφιεζεο εληείλεη ηηο αληζφηεηεο. Γεπηεξνγελήο Σνκέαο Ο δεπηεξνγελήο ηνκέαο ραξαθηεξίδεηαη απφ κηα γεληθφηεξε πξνζπάζεηα αλαδηάξζξσζεο ηεο βηνκεραληθήο βάζεο θαη ηελ κεηαηφπηζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ απφ ηνπο παξαδνζηαθνχο θζίλνληεο θιάδνπο (κεγάιεο κνλάδεο) πξνο αληαγσληζηηθέο θαη βηψζηκεο δξαζηεξηφηεηεο. Οη βαζηθφηεξεο κεηαπνηεηηθέο κνλάδεο ζηελ Πεξηθέξεηα αθνξνχλ ηνπο θιάδνπο ηξνθίκσλ θαη πνηψλ, έλδπζεο, εθηππψζεσλ, εμνπιηζκνχ ηειεπηθνηλσληψλ - πιεξνθνξηθήο, ραξηηνχ, πιαζηηθψλ, βηνκεραλίεο επεμεξγαζίαο μχινπ, κε κεηαιιηθψλ νξπθηψλ. εκεηψλεηαη φηη ζηνλ κεηαπνηεηηθφ ηνκέα ε Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο ζπγθεληξψλεη νξηζκέλα ρσξνηαμηθά θαη άιια πιενλεθηήκαηα, ηα νπνία θαηάιιεια αμηνπνηνχκελα κπνξεί λα ζηεξίμνπλ ηελ αλάπηπμή ηεο. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη ε ζεκαληηθή παξαγσγή ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα ε νπνία έρεη ηε δπλαηφηεηα ζηήξημεο κεηαπνηεηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, ηδηαίηεξα ηελ παξαγσγή πηζηνπνηεκέλσλ πξντφλησλ θαη ηελ αλάπηπμε ηεο ηππνπνίεζεο θαη ζπζθεπαζίαο αγξνηηθψλ πξντφλησλ γηα εμαγσγή. Ζ ιεηηνπξγία ησλ αλψηαησλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ, ησλ εξεπλεηηθψλ ηλζηηηνχησλ θαη ηνπ Δπηζηεκνληθνχ Πάξθνπ ζηε Πεξηθέξεηα κε ην επηζηεκνληθφ θαη εξεπλεηηθφ δπλακηθφ πνπ δηαζέηνπλ, ζπκβάιεη ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ πξνζέιθπζε θαηλνηφκσλ επελδπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζε ηνκείο πνπ αληαπνθξίλνληαη ζηηο ζχγρξνλεο απαηηήζεηο ηεο αγνξάο. 56

63 Δπηζεκαίλεηαη ε χπαξμε ησλ νξγαλσκέλσλ Βηνκεραληθψλ Πεξηνρψλ (ΒΗΠΔ Παηξψλ, Δκπνξηθφ Ληκάλη Αζηαθνχ), ε νπνία παξέρεη ηε δπλαηφηεηα γηα ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε ησλ κεηαπνηεηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Ηδηαίηεξεο ζεκαζίαο είλαη θαη ε γεσγξαθηθή ζέζε ηεο Πεξηθέξεηαο, ε νπνία πξνζθέξεη αλαπηπμηαθέο δπλαηφηεηεο, δεδνκέλνπ φηη εμαζθαιίδεη άκεζε πξφζβαζε ηφζν ζηηο αγνξέο ηνπ εζσηεξηθνχ φζν θαη ηνπ εμσηεξηθνχ (ιηκάλη Παηξψλ, ΠΑΘΔ). Σξηηνγελήο Σνκέαο Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο απνηειεί ηνλ θπξίαξρν ηνκέα ζηελ Πεξηθέξεηα ζηνλ νπνίν δξαζηεξηνπνηνχληαη επηρεηξήζεηο. Δηδηθφηεξα ε Πεξηθέξεηα ζεκεηψλεη κεγάιε αλάπηπμε ζηνπο ηνκείο: ησλ κεηαθνξηθψλ ππεξεζηψλ, ησλ ππεξεζηψλ πγείαο, ησλ ππεξεζηψλ εθπαίδεπζεο, έξεπλαο θαη αλάπηπμεο κε ηελ χπαξμε εθπαηδεπηηθψλ θαη εξεπλεηηθψλ ηδξπκάησλ, παξαγσγηθψλ ππεξεζηψλ. Χο ηδηαίηεξεο ζεκαληηθφηεηαο αλαδεηθλχνληαη νη κεγάιεο δπλαηφηεηεο γηα αλάπηπμε πνηθίισλ ηνπξηζηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ (ζαιάζζηνο ηνπξηζκφο, ζξεζθεπηηθφο, νηθνινγηθφο, ηακαηηθφο, ζπλεδξηαθφο θ.α.). ηνλ ηνπξηζκφ ε Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο δελ έρεη επηηχρεη κέρξη ζήκεξα λα γίλεη έλαο κφληκνο θαη δπλακηθφο πφινο έιμεο, παξά ην γεγνλφο φηη ζπγθεληξψλεη ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα, απφ πιεπξάο θιίκαηνο θαη γεσγξαθηθήο ζέζεο (ηνπνζέηεζε ζην αξραηνινγηθφ ηξίγσλν Γειθψλ Οιπκπίαο Μπθελψλ, πινχζην θπζηθφ θαη πνιηηηζηηθφ θάιινο, θιπ.) Ζ οπγανυηική διάπθπυζη ηηρ Πεπιθέπειαρ Γςηικήρ Δλλάδαρ Ζ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο πεξηιακβάλεη ηηο Ννκαξρίεο Αηησιναθαξλαλίαο, Αραΐαο θαη Ζιείαο θαη έρεη έδξα ηελ Πάηξα. Όπσο θάζε Πεξηθέξεηα έρεη σο βαζηθά φξγαλα ηνλ Γεληθφ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ην Πεξηθεξεηαθφ πκβνχιην. Ζ δηάξζξσζή ηεο παξνπζηάδεηαη σο εμήο 9 : 8 Πεγή: 9 Πεγή: 57

64 1. Γεληθφο Γξακκαηέαο, ν νπνίνο είλαη εθπξφζσπνο ηεο Κπβέξλεζεο θαη πξνΐζηαηαη φισλ ησλ ππεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο. 2. Γεληθή Γηεχζπλζε Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο ηεο νπνίαο πξνΐζηαηαη ν Γεληθφο Γηεπζπληήο ηεο Πεξηθέξεηαο Ζ Γεληθή Γηεχζπλζε ηεο Πεξηθέξεηαο ζπγθξνηείηαη απφ ηηο παξαθάησ νξγαληθέο κνλάδεο: Γηεχζπλζε Γηνίθεζεο Ζ Γηεχζπλζε Γηνίθεζεο είλαη αξκφδηα γηα φια ηα ζέκαηα δηνίθεζεο πξνζσπηθνχ θαη νηθνλνκηθήο δηνίθεζεο, ην ζρεδηαζκφ πξνγξακκάησλ βειηίσζεο ηεο δηνηθεηηθήο νξγάλσζεο ησλ ππεξεζηψλ ηεο πεξηθέξεηαο θαη ηελ αλάπηπμε ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηθήο. πγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα Γηνίθεζεο Πξνζσπηθνχ, Οηθνλνκηθήο Γηνίθεζεο, Σεθκεξίσζεο θαη Πιεξνθνξηθήο, Γξακκαηείαο, Δζληθψλ Κιεξνδνηεκάησλ θαη Κηλήζεσο Ορεκάησλ. Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο Οη αξκνδηφηεηεο ηεο Γηεχζπλζεο ρεδηαζκνχ θαη Αλάπηπμεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδνο (ΓΗ..Α.Γ.Δ) πξνζδηνξίζηεθαλ κε ηνλ Οξγαληζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο κε βάζε ηα φζα πξνβιέπεη γηα απηφλ ν Ν.2503/97 θαη είλαη νη αθφινπζεο : Ζ εμεηδίθεπζε ηεο Πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο ζην επίπεδν ηεο Πεξηθέξεηαο. Ζ πινπνίεζε ησλ δηαδηθαζηψλ ηνπ δεκνθξαηηθνχ πξνγξακκαηηζκνχ γηα ηα εηήζηα θαη κεζνρξφληα πξνγξάκκαηα πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο. Σα αλαπηπμηαθά θίλεηξα θαη ηελ πξνψζεζε λέσλ ζεζκψλ. Δπί πιένλ, αζθεί αξκνδηφηεηεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην θνηλνηηθφ πιαίζην ζηήξημεο θαη κε ζέκαηα επελδπηηθήο πνιηηηθήο. ηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο γηα αμηνιφγεζε θαη έγθξηζε επελδχζεσλ, πξνθεηκέλνπ λα εληαρζνχλ ζηνπο θάζε θνξά ηζρχνληεο αλαπηπμηαθνχο λφκνπο, δέρεηαη, αμηνινγεί θαη πξνσζεί αλαπηπμηαθέο πξνηάζεηο απφ ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο. Ζ Γηεχζπλζε, κε βάζε ηα φζα πξνβιέπεη ν Ν.2503/97 γηα ηνλ Οξγαληζκφ ηεο Πεξηθέξεηαο, απνηειείηαη απφ ηα ηκήκαηα ρεδηαζκνχ Πεξηθεξεηαθήο Πνιηηηθήο, Δθαξκνγήο Πξνγξακκάησλ θαη Γηαρείξηζεο Έξγσλ, Κηλήηξσλ Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο θαη Γηαρείξηζεο Δλέξγεηαο θαη Οξπθηνχ πινχηνπ ην πιαίζην ηεο Γηεχζπλζεο ρεδηαζκνχ & Αλάπηπμεο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδνο ιεηηνπξγεί ην Γξαθείν Δπξσπατθήο Δλεκέξσζεο ηνπ Πνιίηε (Europe Direct Patras). 58

65 Γηεχζπλζε Τδάησλ ηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο ζπζηάζεθε, ζχκθσλα κε ηελ Κ.Τ.Α. κε αξ /2005 ζε εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 5 ηνπ Νφκνπ 3199/03 θαη ιεηηνπξγεί λέα Γηεχζπλζε κε ηίηιν «Γηεχζπλζε Τδάησλ». H ζπζηαζείζα Γηεχζπλζε είλαη ζην εμήο ε κφλε θαζ χιε αξκφδηα κνλάδα ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν γηα νπνηνδήπνηε ζέκα έρεη ζρέζε κε ηνπο πδαηηθνχο πφξνπο. πλνπηηθά ην θχξην αληηθείκελφ ηεο είλαη: Παξαθνινχζεζε θαη έιεγρνο ηεο πνζφηεηαο θαη πνηφηεηαο ησλ πδάησλ Αλαβάζκηζε θαη πξνζηαζία ησλ πδαηηθψλ ζπζηεκάησλ ιήςε αλαγθαίσλ κέηξσλ Καηάξηηζε θαη εθαξκνγή ησλ ρεδίσλ Γηαρείξηζεο θαη ησλ Πξνγξακκάησλ Μέηξσλ πληνληζκφο φισλ ησλ θνξέσλ γηα ζέκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε ρξήζε θαη ηε πξνζηαζία ησλ πδάησλ Πξνψζεζε ηεο βηψζηκεο ρξήζεο ηνπ λεξνχ βάζεη καθξνρξφληαο πξνζηαζίαο ησλ δηαζέζηκσλ πδαηηθψλ πφξσλ Καηάξηηζε κεηξψνπ πξνζηαηεπφκελσλ πεξηνρψλ Αδεηνδφηεζε ησλ ρξήζεσλ λεξνχ ή ηεο εθηέιεζεο ησλ έξγσλ αμηνπνίεζεο πδαηηθψλ πφξσλ θιπ Γηεχζπλζε Τγείαο θαη Πξφλνηαο (Σκήκα Πξφλνηαο) Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, κε βάζε ην Νφκν 3370/2005 (ΦΔΚ 176/Α/ ), ε Γηεχζπλζε Γεκφζηαο Τγείαο θαη Πξφλνηαο ηεο Πεξηθέξεηαο εληάζζεηαη ζηελ νξγαληθή δνκή ηεο νηθίαο Γ.Τ.ΠΔ. κε εμαίξεζε ην Σκήκα Πξφλνηαο ην νπνίν παξακέλεη ζηελ νξγαληθή δνκή ηεο αληίζηνηρεο Πεξηθέξεηαο. Σν Σκήκα Πξφλνηαο: πληνλίδεη ηε ιεηηνπξγία κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηαθψλ πζηεκάησλ Τγείαο θαη ησλ ινηπψλ θνξέσλ πξφλνηαο ηεο Πεξηθέξεηαο, νπνηαζδήπνηε λνκηθήο κνξθήο. Αμηνινγεί ηε ιεηηνπξγία ησλ θνξέσλ πξφλνηαο ηεο Πεξηθέξεηαο πνπ δελ ππάγνληαη ζηελ Γ.Τ.ΠΔ. Μειεηά θαη πξνηείλεη θαηάιιειεο ξπζκίζεηο γηα ηελ απνδνηηθφηεξε παξνρή ππεξεζηψλ πξφλνηαο ζηνπο θαηνίθνπο ηεο Πεξηθέξεηαο. 59

66 Γηεχζπλζε Γεκνζίσλ Έξγσλ Ζ Γηεχζπλζε Γεκφζησλ Έξγσλ είλαη αξκφδηα γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηε κειέηε ηεο πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο θαηαζθεπήο έξγσλ, θαζψο θαη ηελ εθπφλεζε ή αλάζεζε εθπφλεζεο θαη ηελ έγθξηζε ησλ κειεηψλ ησλ έξγσλ απηψλ θαη γηα ηελ εθηέιεζε δεηγκαηνιεςηψλ θαη ηνλ έιεγρν ηεο θαηαιιειφηεηαο ησλ εδαθψλ θαη ησλ πιηθψλ θαηαζθεπήο ησλ εθηεινχκελσλ έξγσλ. Γηεχζπλζε Διέγρνπ Καηαζθεπήο Έξγσλ (Γ.Δ.Κ.Δ.) Ζ Γηεχζπλζε Διέγρνπ Καηαζθεπήο Έξγσλ είλαη αξκφδηα γηα ηελ επίβιεςε θαη ηνλ άκεζν έιεγρν εθηέιεζεο θαη ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα Μειεηψλ, Τδξαπιηθψλ Έξγσλ θαη πγθνηλσληαθψλ Έξγσλ. Γηεχζπλζε Διέγρνπ πληήξεζεο Έξγσλ (Γ.Δ..Δ.) Ζ Γηεχζπλζε Διέγρνπ πληήξεζεο Έξγσλ είλαη αξκφδηα γηα ηε ζπληήξεζε ηνπηθψλ βειηηψζεσλ θαη ηε ζπληήξεζε ηνπ πθηζηάκελνπ νδηθνχ δηθηχνπ, ηε κειέηε θαη εθηέιεζε ζήκαλζεο θαη ζεκαηνδφηεζεο, θαζψο θαη ηε ζπληήξεζε ηνπ πάζεο θχζεσο κεραληθνχ εμνπιηζκνχ. Ζ Γηεχζπλζε αζρνιείηαη επίζεο κε πεξηζηαηηθά εθηάθησλ αλαγθψλ (Απνρηνληζκφο, άξζε θαηαπηψζεσλ) θαζψο θαη ρνξήγεζε αληηγξάθσλ ηνπ θηεκαηνινγίνπ. Ζ Γ.Δ..Δ. ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα πληήξεζεο, ήκαλζεο - εκαηνδφηεζεο θαη Ζιεθηξνθσηηζκνχ, Δμνπιηζκνχ θαη Γηαρείξηζεο. Γηεχζπλζε Πεξηβάιινληνο & Υσξνηαμίαο Ζ Γηεχζπλζε Πεξηβάιινληνο θαη Υσξνηαμίαο είλαη αξκφδηα γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ηεο Πεξηβαιινληηθήο, Υσξνηαμηθήο θαη Πνιενδνκηθήο Πνιηηηθήο, ζην πιαίζην ησλ αξρψλ θαη εζληθψλ θαηεπζχλζεσλ γηα ηε βηψζηκε αλάπηπμε θαη ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα Πεξηβαιινληηθνχ θαη Υσξνηαμηθνχ ρεδηαζκνχ, Πνιενδνκηθνχ ρεδηαζκνχ θαη Δθαξκνγψλ. Γηεχζπλζε Γεσξγηθήο Αλάπηπμεο Ζ Γηεχζπλζε Γεσξγηθήο Αλάπηπμεο είλαη αξκφδηα γηα ηε γεσξγηθή αλάπηπμε θαη εθαξκνγή ηεο αγξνηηθήο πνιηηηθήο θαη ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα Γεσξγηθήο Αλάπηπμεο θαη Μεηαπνίεζεο Αγξνηηθψλ Πξντφλησλ. 60

67 Πεξηθεξεηαθή Γηεχζπλζε Γαζψλ Ζ Γηεχζπλζε Γαζψλ είλαη αξκφδηα γηα ηελ πεξηθεξεηαθή δαζηθή αλάπηπμε θαη πξνζηαζία ησλ δαζψλ θαη ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα ρεδηαζκνχ Γαζηθήο Αλάπηπμεο, Πξνζηαζίαο Γαζψλ θαη Γαζηθψλ Δθηάζεσλ, Γαζηθφ. Δπηζεψξεζε Γαζψλ Σελ Δπηζεψξεζε Γαζψλ ζπγθξνηνχλ νη Δπηζεσξεηέο Γαζψλ θαη ην Γξαθείν Τπνζηήξημεο ησλ Δπηζεσξεηψλ. Γηεπζχλζεηο Γαζψλ Ννκαξρηαθνχ Δπηπέδνπ ηελ νξγαλσηηθή δηάξζξσζε ηεο Πεξηθέξεηαο ιεηηνπξγνχλ θαη Γηεπζχλζεηο Γαζψλ ζηνπο ηξεηο λνκνχο ηεο θαη ζπγθξνηνχληαη απφ ηα ηκήκαηα Γαζηθφ, Πξνγξακκαηηζκνχ θαη Μειεηψλ, Γαζηθψλ Υαξηνγξαθήζεσλ. Γαζαξρεία Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδνο ηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο ιεηηνπξγνχλ ηα Γαζαξρεία Πάηξαο, Αηγίνπ, Καιαβξχησλ, Πχξγνπ, Ακαιηάδαο, Οιπκπίαο, Ναππάθηνπ, Μεζνινγγίνπ, Αγξηλίνπ θαη Ακθηινρίαο. Σα Γαζαξρεία ζπγθξνηνχληαη απφ ηα ηκήκαηα Πξνζηαζίαο Γηνίθεζεο, Γηαρείξηζεο Γαζψλ θαη Γεκνζίνπ θαηεγφξνπ, Γαζνηερληθψλ Δξγσλ, Πξνζηαζίαο Γαζψλ. Γηεχζπλζε Απηνδηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο Ν. Αραΐαο Ζ Γηεχζπλζε Απηνδηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο είλαη αξκφδηα γηα ηελ άζθεζε επνπηείαο θαη ηε ιήςε ησλ αλαγθαίσλ κέηξσλ γηα ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, ησλ Ν.Π.Γ.Γ. θαη ηελ εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο δηνηθεηηθήο απνθέληξσζεο. Ζ Γηεχζπλζε Απηνδηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο πξψηνπ βαζκνχ, Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο δεχηεξνπ βαζκνχ, Σερληθήο Τπεξεζίαο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ, Απνθέληξσζεο, Γξακκαηείαο. Γηεπζχλζεηο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη Γηνίθεζεο Ν. Αηησι/λίαο θαη Ν. Ζιείαο Ζ Γηεχζπλζε Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη Γηνίθεζεο είλαη αξκφδηα γηα ηελ άζθεζε επνπηείαο θαη ηε ιήςε ησλ αλαγθαίσλ κέηξσλ γηα ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ησλ νξγαληζκψλ ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο α βαζκνχ, ησλ Ν.Π.Γ.Γ., ηελ ηερληθή ππνζηήξημε ησλ Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ θαη γηα ζέκαηα πξνζσπηθνχ θαη νηθνλνκηθνχ ησλ ππεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο ζην Ννκφ. 61

68 Ζ Γηεχζπλζε Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη Γηνίθεζεο, πνπ ιεηηνπξγεί ζηνπο Ννκνχο ζπγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη Ν.Π.Γ.Γ, Σερληθήο Τπεξεζίαο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ, Γηνηθεηηθνχ Οηθνλνκηθνχ, Γξακκαηείαο. Γηεχζπλζε Αζηηθήο θαηάζηαζεο, Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο ηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο ζπληζηάηαη Γηεχζπλζε Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο, ε νπνία ππάγεηαη ζηε Γεληθή Γηεχζπλζε ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο, πνπ ζπγθξνηείηαη απφ ηηο αθφινπζεο νξγαληθέο κνλάδεο: α. Σκήκα Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο Αραΐαο κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα ηα δηνηθεηηθά φξηα ηνπ λνκνχ Αραΐαο. β. Σκήκα Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο Αηησιναθαξλαλίαο κε έδξα ην Μεζνιφγγη θαη κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα ηα δηνηθεηηθά φξηα ηνπ λνκνχ Αηησιναθαξλαλίαο. γ. Σκήκα Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο Ζιείαο κε έδξα ηνλ Πχξγν θαη κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα ηα δηνηθεηηθά φξηα ηνπ λνκνχ Ζιείαο. δ. Σκήκα Διέγρνπ κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα ηα δηνηθεηηθά φξηα ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο. ε. Σκήκα Κνηλσληθήο Έληαμεο κε ηνπηθή αξκνδηφηεηα ηα δηνηθεηηθά φξηα ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο. ζη. Σκήκα Γξακκαηεηαθήο Τπνζηήξημεο Γηεχζπλζεο Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο κε αξκνδηφηεηα ηε γξακκαηεηαθή ππνζηήξημε ηεο Γηεπζχλζεσο θαη ησλ ηξηψλ ηκεκάησλ πνπ έρνπλ έδξα ηελ Πάηξα, δειαδή ηνπ Σκήκαηνο Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο Αραΐαο, ηνπ Σκήκαηνο Διέγρνπ θαη ηνπ Σκήκαηνο Κνηλσληθήο Έληαμεο. δ. Γξαθεία Γξακκαηεηαθήο Τπνζηήξημεο Σκεκάησλ Αζηηθήο Καηάζηαζεο θαη Αιινδαπψλ θαη Μεηαλάζηεπζεο Αηησιναθαξλαλίαο θαη Ζιείαο κε έδξεο αληίζηνηρα ην Μεζνιφγγη θαη ηνλ Πχξγν θαη ηνπηθή αξκνδηφηεηα ηε γξακκαηεηαθή ππνζηήξημε ησλ αληίζηνηρσλ ηκεκάησλ. Απηνηειέο Σκήκα Πνηφηεηαο & Απνδνηηθφηεηαο πζηάζεθε κε ην Π.Γ. 145/2006 (ΦΔΚ 158/Α/ ) «χζηαζε Απηνηεινχο Σκήκαηνο Πνηφηεηαο θαη Απνδνηηθφηεηαο θαη Σκήκαηνο Γηεπθφιπλζεο Πξνζβαζηκφηεηαο 62

69 Αηφκσλ κε Αλαπεξία ζηηο Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο» θαη ππάγεηαη ζηελ Γεληθή Γηεχζπλζε ηεο Πεξηθέξεηαο. Οη αξκνδηφηεηέο ηνπ είλαη νη εμήο: Δθαξκνγή ζπζηεκάησλ θαη κεζφδσλ κέηξεζεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο, ζρεδίαζε ζπζηεκάησλ κεζφδσλ κέηξεζεο, δηεμαγσγή εξεπλψλ απνδνηηθφηεηαο. Καηεγνξηνπνίεζε, πξνζδηνξηζκφ δεηθηψλ κέηξεζεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο. Δθαξκνγή πνιηηηθψλ γηα ζπγθξηηηθή επίδνζε ππεξεζηψλ. Δηζήγεζε, παξαθνινχζεζε θαη αμηνιφγεζε κέηξσλ γηα ηελ δηαξθή βειηίσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο & απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. χληαμε εθζέζεσλ απνηειεζκάησλ γηα ηηο επί κέξνπο αμηνινγήζεηο, ζχληαμε εηήζηαο έθζεζεο απνινγηζκνχ ηεο δξάζεο, εηζήγεζε αλαγθαίσλ κέηξσλ γηα ηελ θαζηέξσζε πζηεκάησλ Οιηθήο Πνηφηεηαο & δηαδηθαζηψλ απηναμηνιφγεζεο. πιινγή ζηνηρείσλ θαη δεδνκέλσλ γηα ηελ απνδνηηθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ νξγαληθψλ κνλάδσλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Δπηζήκαλζε ησλ θαιχηεξσλ πξαθηηθψλ ζε ζέκαηα αξκνδηφηεηαο ηεο Πεξηθέξεηαο πκκεηνρή ζε δηαδηθαζίεο βξάβεπζεο. Δηζήγεζε γηα ηελ δηαξθή βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ παξεξρνκέλσλ πξνο ηνπο πνιίηεο ππεξεζηψλ, φπσο θαη ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ κνλάδσλ ηεο Πεξηθέξεηαο. πιινγή, θαηαγξαθή, επεμεξγαζία, αλάιπζε, αμηνιφγεζε θαη αμηνπνίεζε ησλ παξαπφλσλ θαη ππνδείμεσλ. Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο παξαπφλσλ θαη ππνδείμεσλ. Δηζήγεζε ζηηο αξκφδηεο ππεξεζηαθέο κνλάδεο πνπ αθνξνχλ ηα παξάπνλα θαη νη ππνδείμεηο γηα ηελ ιήςε αλαγθαίσλ κέηξσλ. 63

70 Δπίζεο ππάγνληαη απ' επζείαο ζην Γεληθφ Γξακκαηέα: Σν Γξαθείν Γεληθνχ Γξακκαηέα Σν Γξαθείν Γεληθνχ Γξακκαηέα Πεξηθέξεηαο επηθνπξεί ην Γεληθφ Γξακκαηέα ζηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, έρεη ηελ επηκέιεηα ηεο αιιεινγξαθίαο ηνπ θαη ηεο ηήξεζεο ησλ ζρεηηθψλ αξρείσλ θαη ζηνηρείσλ, νξγαλψλεη ηελ επηθνηλσλία ηνπ κε ηηο ππεξεζίεο θαη ηνπο πνιίηεο θαη κειεηά εηδηθά ζέκαηα ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηεο αξκνδηφηεηαο ηνπ. Ζ Γηεχζπλζε Πνιηηηθήο Πξνζηαζίαο ηελ αξκνδηφηεηα ηεο Γηεχζπλζεο αλήθεη ε εμεηδίθεπζε ηνπ ζρεδηαζκνχ ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, ζηα δεηήκαηα νξγάλσζεο ησλ θξαηηθψλ ππεξεζηψλ γηα ηελ πξφιεςε, αληηκεηψπηζε θπζηθψλ, ηερλνινγηθψλ ή άιισλ θαηαζηξνθψλ. πγθξνηείηαη απφ ηα ηκήκαηα ρεδηαζκνχ θαη Πξφιεςεο, Αληηκεηψπηζεο θαη Απνθαηάζηαζεο. Σν Σκήκα Πνιηηηθήο ρεδίαζεο Έθηαθηεο Αλάγθεο (Π..Δ.Α.) Σν Σκήκα Π..Δ.Α. αζρνιείηαη κε ζέκαηα ζρεδηαζκνχ έθηαθηεο αλάγθεο. 64

71 Οπγανόγπαμμα Πεπιθέπειαρ Γςηικήρ Δλλάδαρ Πεγή: 65

72 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 Ο ΓΤΣΗΚΖ ΔΛΛΑΓΑ ( ) : ΟΗ ΠΗΣΧΔΗ ΓΗΑ ΓΑΠΑΝΔ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ 5.1 Γαπάνερ Σακηικού Πποϋπολογιζμού ε απηφ ην ππνθεθάιαην γίλεηαη αλάιπζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο σο πξνο ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ κεηαμχ ησλ ηξηψλ Ννκαξρηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο ηφζν θαηά εηδηθφ θνξέα φζν θαη θαηά θαηεγνξία θσδηθψλ ησλ εμφδσλ. Καηαξρήλ, ε θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά Ννκαξρία παξνπζηάδεηαη σο εμήο: Πίνακαρ 25: Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πηζηψζεηο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά Ννκαξρία (πνζά ζε επξψ) Νομαπσία ETH Αιηυλοακαπνανίαρ , , , ,45 Ασαΐαρ , , , ,03 Ζλείαρ , , , ,51 Σύνολο Περιθέρειας : , , , ,99 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Γιάγπαμμα 11: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά Ννκαξρία 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% Αιηωλοακαπνανίαρ Ασαϊαρ Ζλείαρ 20,00% 10,00% 0,00% Αηησιναθαξλαλίαο 19,57% 16,48% 17,13% 22,04% Αραταο 68,53% 73,18% 73,12% 67,07% Ζιείαο 11,90% 10,34% 9,75% 10,89% 66

73 Απφ ηνλ Πίλαθα 25 θαη ην Γηάγξακκα 10 παξαηεξείηαη φηη ζεκαληηθφ πνζνζηφ ησλ πηζηψζεσλ θαηαλέκεηαη ζηε Ννκαξρία Αραΐαο - 68,53% ην 2002, 73,18% ην 2003, 73,12% ην 2004 θαη 67,07% ην 2005 ζηελ νπνία βξίζθεηαη ε έδξα ηεο Πεξηθέξεηαο. Αθνινπζεί ε Ννκαξρία Αηησιναθαξλαλίαο ζηελ ζεηξά θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ κε πνζνζηά θαηά πνιχ κηθξφηεξα απφ απηά ηεο Αραΐαο (απφ 19,57% ην 2002 θηάλεη ζην 22,04% ην 2005). Σέινο, ε Ννκαξρία Ζιείαο παξνπζηάδεη ηα κηθξφηεξα πνζνζηά ζηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ (απφ 11,90% ην 2002 θηάλεη ζην 10,89% ην 2005). Παξαηεξείηαη ινηπφλ, φηη ε ζεηξά ησλ Ννκαξρηψλ σο πξνο ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ αθνινπζεί ηε ζεηξά ησλ Ννκαξρηψλ θαηά πιεζπζκηαθφ κέγεζνο 10, γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεη θαηαξρήλ ηε ζπζρέηηζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ηαθηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ κε ην πιεζπζκηαθφ κέγεζνο, πνπ δηαπηζηψζεθε ζην δεχηεξν κέξνο ηεο εξγαζίαο. ρεηηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά εηδηθφ θνξέα ηα πνζνζηά εκθαλίδνληαη σο εμήο: Γιάγπαμμα 12: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά εηδηθφ θνξέα 80,00% 70,00% 70,88% 67,46% 60,00% 59,88% 58,60% 50,00% 40,00% 40,12% 41,40% ΤΠΖΡΔΗΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΔΗ Ν.Α. 30,00% 29,12% 32,54% 20,00% 10,00% 0,00% Όπσο παξαηεξείηαη, ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ δαπαλψλ γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» απμάλεηαη κεηά ην 2002 θαη μεπεξλά ην πνζνζηφ ησλ δαπαλψλ γηα 10 Βι. Πίλαθα 24: Πιεζπζκφο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο 67

74 «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» Ζ κεηαβνιή απηή ζηελ αλαινγία ησλ πνζνζηψλ θαηά εηδηθφ θνξέα επηζεκάλζεθε θαη ζηελ αλάιπζε γηα ην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ φπνπ δηαπηζηψζεθε φηη νθείιεηαη θαηά θχξην ιφγν ζε κείσζε ησλ Δπηρνξεγήζεσλ ησλ Ν.Α., γηα ηηο νπνίεο ν ξφινο ηεο Πεξηθέξεηαο είλαη θαζαξά δηαλεκεηηθφο. Δηδηθφηεξε αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ θαηά Ννκαξρία επηρεηξείηαη κε ηελ κειέηε ηεο θαηαλνκήο θαηά εηδηθφ θνξέα, ε νπνία είλαη ε εμήο: Πίνακαρ 26: Πνζνζηά θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά Ννκαξρία θαη εηδηθφ θνξέα γηα ηα έηε ΝΟΜΑΡΥΗΑ ΔΣΖ Τπηπεζίερ Πεπιθέπειαρ Δπισοπηγήζειρ Ν.Α. Τπηπεζίερ Πεπιθέπειαρ Δπισοπηγήζειρ Ν.Α. ΑΗΣΧΛΟΑΚΑΡΝΑΝΗΑ 14,65% 22,86% 14,01% 22,51% ΑΥΑΨΑ 75,38% 63,95% 76,46% 65,20% ΖΛΔΗΑ 9,97% 13,19% 9,53% 12,30% Σύνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% ΝΟΜΑΡΥΗΑ ΔΣΖ Τπηπεζίερ Πεπιθέπειαρ Δπισοπηγήζειρ Ν.Α. Τπηπεζίερ Πεπιθέπειαρ Δπισοπηγήζειρ Ν.Α. ΑΗΣΧΛΟΑΚΑΡΝΑΝΗΑ 14,98% 21,60% 16,31% 30,15% ΑΥΑΨΑ 75,44% 68,31% 73,65% 57,75% ΖΛΔΗΑ 9,59% 10,10% 10,03% 12,10% Σύνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Όπσο δηαπηζηψλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 26, ε θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ζηηο ηξεηο Ννκαξρίεο ηφζν σο πξνο ηηο «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» φζν θαη σο πξνο ηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» εκθαλίδεη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηφ γηα ηελ Αραΐα, αθνινπζεί κε κεγάιε απφθιηζε ε Αηησιναθαξλαλία θαη ηειεπηαία ε Ζιεία. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί, φηη πηζηψζεηο γηα «Τπεξεζίεο ζρεδηαζκνχ θαη αλάπηπμεο» θαζψο θαη «Τπεξεζίεο δεκνζίσλ έξγσλ, πεξηβάιινληνο θαη ρσξνηαμίαο», πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηηο δαπάλεο γηα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο», εγγξάθνληαη κφλν ζην λνκφ Αραΐαο, ζηνλ νπνίν εδξεχεη ε Πεξηθέξεηα. Δπηπιένλ, ζρεηηθά κε ηηο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» ζεκεηψλεηαη φηη «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α. γηα δαπάλεο εθπαίδεπζεο» εγγξάθνληαη κφλν ζηε Ννκαξρία Αραΐαο Βι. Παξάξηεκα γηα ηα πξσηνγελή ζηνηρεία ηνπ απφ ηα νπνία πξνέθπςαλ ηα ζηνηρεία ηνπ Πίλαθα Βι. Παξάξηεκα, πίλαθαο πηζηψζεσλ Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά Ννκφ, εηδηθφ θνξέα θαη θσδηθφ αξηζκφ 68

75 Αλαθνξηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο αλά γεληθέο θαηεγνξίεο θσδηθψλ ηα ζηνηρεία παξνπζηάδνληαη σο εμήο: Πίνακαρ 27: Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πηζηψζεηο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ (πνζά ζε επξψ) Κυδικόρ ETH Ο ν ο µ α ζ ί α Απιθμόρ ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ , , , , ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΟΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ , , , ,84 ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ 2000 ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ , , , , ΠΛΖΡΧΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤΜΔΝΑ , , , ,19 ΔΟ Α 5000 ΓΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΓΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ ΑΛΛΔ , , , ,69 ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ Σύνολο Περιθέρειας : , , , ,99 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Γιάγπαμμα 13: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ 36,14% 64,39% 61,14% 55,90% ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ 1,33% 1,17% 0,84% 0,81% ΠΛΖΡΩΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ 59,84% 29,13% 32,55% 41,41% ΠΛΖΡΩΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤΜΔΝΑ ΔΟ Α ΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ,60% 5,27% 5,45% 1,81% 0,09% 0,04% 0,03% 0,07% 69

76 Αλαθνξηθά κε ηα ζηνηρεία ηνπ Πίλαθα 27, παξαηεξείηαη φηη ζηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο, γηα ηα έηε , δελ ππάξρνπλ πηζηψζεηο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 7000 «Απαιινηξηψζεηο, Αγνξέο, Αλεγέξζεηο». Δπηπιένλ, δηαπηζηψλεηαη φηη ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηεο θάζε γεληθήο θαηεγνξίαο θσδηθψλ (Γηάγξακκα 13) θπκαίλνληαη ζηα ίδηα επίπεδα κε ηα αληίζηνηρα γηα ην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ. Δηδηθφηεξα, ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά αθνξνχλ πηζηψζεηο ησλ γεληθψλ θαηεγνξηψλ «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο» θαη «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» (ηα πνζνζηά θαη ησλ δχν καδί μεπεξλνχλ ην 90% ηνπ ζπλφινπ), κε ην πνζνζηφ ηεο δεχηεξεο λα κεηψλεηαη ιφγσ ηεο κείσζεο ησλ επηρνξεγήζεσλ ζηηο Ννκαξρηαθέο Απηνδηνηθήζεηο κέζσ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο. Σα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ησλ άιισλ θαηεγνξηψλ θπκαίλνληαη ζε αξθεηά ρακειά επίπεδα θαη ε απφθιηζή ηνπο απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο δχν θαηεγνξίεο είλαη ζεκαληηθή. ην πιαίζην ηεο πξνζπάζεηαο γηα κηα πην ιεπηνκεξή αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο αλά θσδηθφ εμφδσλ, αθνινπζεί ε κειέηε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ αλάκεζα ζηηο ηξεηο Ννκαξρίεο γηα ηηο δχν θαηεγνξίεο κε ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο (θαηεγνξίεο 0000 θαη 2000), κεηά απφ επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ ζε απφιπηα κεγέζε. Πίνακαρ 28: Πνζνζηά ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο θάζε Ννκαξρίαο θαηά θσδηθφ εμφδσλ ζην ζχλνιν ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο Κσδηθφο Αξηζµφο Ο ν ο µ α ζ ί α Ν. ΑΗΣ/ΝΗΑ Ν. Ν. Ν. Ν. ΑΥΑΨΑ ΖΛΔΗΑ ΑΗΣ/ΝΗΑ ΑΥΑΨΑ Ν. ΖΛΔΗΑ ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ 14,58% 76,74% 8,68% 13,65% 77,77% 8,58% ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ 7,66% 76,00% 16,34% 12,50% 69,38% 18,12% ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ 22,88% 63,97% 13,16% 22,50% 65,21% 12,29% ΠΛΖΡΧΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤ ΜΔΝΑ ΔΟ Α 18,78% 56,04% 25,18% 18,56% 62,32% 19,12% ΓΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΓΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ 20,32% 60,61% 19,07% 40,74% 36,50% 22,76% Σύνολο : 19,57% 68,53% 11,90% 16,48% 73,18% 10,34% 70

77 Κσδηθφο Αξηζµφο Ο ν ο µ α ζ ί α Ν. ΑΗΣ/ΝΗΑ Ν. Ν. Ν. Ν. ΑΥΑΨΑ ΖΛΔΗΑ ΑΗΣ/ΝΗΑ ΑΥΑΨΑ Ν. ΖΛΔΗΑ ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ 14,18% 77,00% 8,81% 15,69% 74,12% 10,19% ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ 16,30% 61,10% 22,60% 16,45% 63,11% 20,44% ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ 21,59% 68,32% 10,09% 30,14% 57,76% 12,10% ΠΛΖΡΧΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤ ΜΔΝΑ ΔΟ Α 23,55% 60,30% 16,14% 35,52% 64,05% 0,43% ΓΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΓΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ 45,97% 25,58% 28,45% 18,41% 68,22% 13,37% Σύνολο : 17,13% 73,12% 9,75% 22,04% 67,07% 10,89% Γιάγπαμμα 14: Καηαλνκή ησλ δαπαλψλ ηεο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο» αλάκεζα ζηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% Ν. ΑΗΣ/ΝΗΑ Ν. ΑΥΑΪΑ Ν. ΖΛΔΗΑ 0,00% Ν. ΑΗΣ/ΝΗΑ 14,58% 13,65% 14,18% 15,69% Ν. ΑΥΑΪΑ 76,74% 77,77% 77,00% 74,12% Ν. ΖΛΔΗΑ 8,68% 8,58% 8,81% 10,19% ρεηηθά κε ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπ θάζε λνκνχ ζηελ θαηεγνξία 0000 «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο», φπσο θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 28 θαη ζην Γηάγξακκα 14, παξαηεξείηαη φηη ε Ννκαξρία Αραΐαο παξνπζηάδεη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά πηζηψζεσλ ζπγθξηηηθά κε ηηο άιιεο Ννκαξρίεο (πνζνζηά κεγαιχηεξα ηνπ 70%). Αθνινπζεί κε κεγάιε απφθιηζε ε Ννκαξρία 71

78 Αηησιναθαξλαλίαο (απφ 14,58% ην 2002 θηάλεη ζην 15,69% ην 2005) ελψ δηαρξνληθά ε Ννκαξρία Ζιείαο βξίζθεηαη ζηελ ηειεπηαία ζέζε κε ηα ρακειφηεξα πνζνζηά (απφ 8,68% ην 2002 θηάλεη ζην 10,19% ην 2005). ε απηφ ην ζεκείν ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί, δεδνκέλνπ φηη ε θαηεγνξία 0000 φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί αθνξά θπξίσο δαπάλεο γηα ακνηβέο ππαιιήισλ, φηη ην πςειφ πνζνζηφ ηεο Ννκαξρίαο Αραΐαο ζηελ θαηεγνξία απηή νθείιεηαη ζε έλα κεγάιν βαζκφ ζην φηη νη πηζηψζεηο γηα ηηο ακνηβέο ηνπ ζπλφινπ ησλ ππαιιήισλ ηεο Πεξηθέξεηαο (ηαθηηθψλ, Η.Γ.Α.Υ. θαη Η.Γ. νξηζκέλνπ ρξφλνπ) εγγξάθνληαη κφλν ζηε Ννκαξρία Αραΐαο φπνπ εδξεχεη ε Πεξηθέξεηα. Δπηπιένλ, παξαηεξείηαη φηη ε πνξεία ηεο πνζνζηηαίαο θαηαλνκήο ησλ δαπαλψλ ηεο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο» κεηαμχ ησλ Ννκαξρηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο είλαη πεξίπνπ ε ίδηα κε απηή ηεο πνζνζηηαίαο θαηαλνκήο ησλ δαπαλψλ ηνπ εηδηθνχ θνξέα «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο». Γιάγπαμμα 15: Καηαλνκή ησλ δαπαλψλ ηεο θαηεγνξίαο 2000 «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» αλάκεζα ζηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% Ν. ΑΗΣ/ΝΗΑ Ν. ΑΥΑΪΑ Ν. ΖΛΔΗΑ 10,00% 0,00% Ν. ΑΗΣ/ΝΗΑ 22,88% 22,50% 21,59% 30,14% Ν. ΑΥΑΪΑ 63,97% 65,21% 68,32% 57,76% Ν. ΖΛΔΗΑ 13,16% 12,29% 10,09% 12,10% Όπσο θαίλεηαη απφ ην Γηάγξακκα 15, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ζηελ θαηεγνξία «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» παξνπζηάδεηαη ζηε Ννκαξρία Αραΐαο (απφ 63,97% ην 2002 θηάλεη ζην 57,76% ην 2005). Αθνινπζεί ε Αηησιναθαξλαλία, ην πνζνζηφ ηεο νπνίαο απφ 22,88% ην 2002 παξνπζηάδεη αχμεζε ην 2005 θηάλνληαο ην 30,14%. Σα ρακειφηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο παξνπζηάδεη δηαρξνληθά θαη ζε απηή ηελ θαηεγνξία ε 72

79 Ννκαξρία Ζιείαο (απφ 13,16% ην 2002 θηάλεη ζην 12,10% ην 2005). πγθξίλνληαο ηελ πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο θαηεγνξίαο «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» θαηά Ννκαξρία κε ηελ αληίζηνηρε ηνπ εηδηθνχ θνξέα «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» (Πίλαθαο 26) δηαπηζηψλεηαη φηη είλαη ζρεδφλ ε ίδηα, γεγνλφο πνπ, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, νθείιεηαη ζην φηη ε θαηεγνξία «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» αθνξνχλ θαηά θχξην ιφγν ζε Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ννκαξρηαθψλ Απηνδηνηθήζεσλ κέζσ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο. Αλαθνξηθά κε ηηο άιιεο θαηεγνξίεο δαπαλψλ θαηεγνξίεο 1000 «Πξνκήζεηεο αγαζψλ θαη θεθαιαηαθνχ εμνπιηζκνχ», 3000 «Πιεξσκέο πνπ αληηθξχδνληαη απφ πξαγκαηνπνηνχκελα έζνδα», 5000 «Γαπάλεο πνπ δελ εληάζζνληαη ζε άιιεο θαηεγνξίεο» - δελ θξίλεηαη απαξαίηεηε ε εθηελέζηεξε αλάιπζε θαζψο φπσο θαίλεηαη ζην Γηάγξακκα 13, ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ηνπο είλαη αξθεηά ρακειά. Απηφ πνπ ζα ήηαλ ίζσο ρξήζηκν λα ζεκεησζεί είλαη φηη ζηελ θαηεγνξία «Πξνκήζεηεο αγαζψλ θαη θεθαιαηαθνχ εμνπιηζκνχ» ε Ννκαξρία Ζιείαο εκθαλίδεη κεγαιχηεξα πνζνζηά πηζηψζεσλ απφ ηελ Αηησιναθαξλαλία (Πίλαθαο 28), φρη φκσο θαη απφ ηελ Αραΐα, ελψ ζηε κέρξη ηψξα αλάιπζε παξνπζίαδε ηα ρακειφηεξα πνζνζηά ζε ζρέζε κε ηηο άιιεο δχν Ννκαξρίεο. πκπεξαζκαηηθά, ε θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ ηφζν θαηά εηδηθφ θνξέα φζν θαη θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ αθνινπζεί ζε γεληθέο γξακκέο ηελ ίδηα πνξεία κε απηή πνπ παξνπζηάζηεθε γηα ην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ. Δπηπιένλ, δηαπηζηψζεθε φηη δηαρξνληθά ε Ννκαξρία Αραΐαο παξνπζηάδεη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο, κε ηηο Ννκαξρίεο Αηησιναθαξλαλίαο θαη Ζιείαο λα αθνινπζνχλ κε κεγάιε απφθιηζε απφ ηελ Αραΐα, γεγνλφο πνπ νθείιεηαη ηφζν ζην κεγαιχηεξν πιεζπζκηαθφ κέγεζφο ηεο Αραΐαο φζν θαη ζην φηη ζε απηήλ εδξεχεη ε Πεξηθέξεηα. 5.2 Γαπάνερ Πποϋπολογιζμού Γημοζίυν Δπενδύζευν Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, απφ ην 1998 εθδίδνληαη απφ ην ΤΠ.ΟΗ.Ο. νη πιινγηθέο Απνθάζεηο Έξγσλ Πεξηθέξεηαο (.Α.Δ.Π.) ζην πιαίζην ησλ δηαηάμεσλ ηνπ Ν.2503/1997. Οη πηζηψζεηο ησλ έξγσλ πεξηθεξεηαθνχ ραξαθηήξα πνπ εληάζζνληαη ζηηο.α.δ.π. πεξηιακβάλνληαη ζηνλ Πξνυπνινγηζκφ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ ζηνλ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» πνπ αθνξά θπξίσο ζπγρξεκαηνδνηνχκελα απφ ηελ Δ.Δ. έξγα. Δπηπιένλ, κέξνο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» θαηαλέκεηαη ζηηο Πεξηθέξεηεο. Ζ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Π.Γ.Δ. γηα ηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο θαηά ηνκέα ηα έηε παξνπζηάδεηαη σο εμήο: 73

80 Πίνακαρ 29: Π.Γ.Δ. Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά ηνκέα (πνζά ζε επξψ) ΣΟΜΔΑ ΔΣΖ Πεπιθεπειακά Ππογπάμμαηα , , , ,05 Ολςμπιακά Έπγα , , , ,00 Σύνολο , , , ,05 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Γιάγπαμμα 16: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά ηνκέα 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% Πεπιθεπειακά Ππογπάμμαηα 91,50% 83,00% 82,42% 92,91% Ολςμπιακά Έπγα 8,50% 17,00% 17,58% 7,09% Όπσο θαίλεηαη απφ ηνλ Πίλαθα 29 θαη ην Γηάγξακκα 16, νη πηζηψζεηο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» αθνξνχλ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο (απφ ην 91,50% ην 2002 θηάλεη ζην 92,91% ην 2005) ελψ κηθξφηεξε ζπκκεηνρή έρεη ν ηνκέαο «Οιπκπηαθά Έξγα» (απφ ην 8,5% θηάλεη ζην 7,09% ην 2005) θαζψο θαιχπηεη δαπάλεο πνπ αθνξνχλ κφλν ηνπο Οιπκπηαθνχο Αγψλεο. πγθξηηηθά κε ηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο θαηά ηνκέα ζην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ, ε θαηαλνκή ζηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο αθνινπζεί ηελ ίδηα ζρεηηθά πνξεία κε ειαθξψο ρακειφηεξα πνζνζηά ζηνλ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαη θαηά ζπλέπεηα ειαθξψο πςειφηεξα ζηνλ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα». 74

81 Ζ γεληθή θαηεγνξία ηνπ Π.Γ.Δ. ζηελ θσδηθή ηαμηλφκεζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ είλαη, φπσο έρεη πξναλαθεξζεί, ε 8000 «Πιεξσκέο γηα έξγα ηνπ Π.Γ.Δ.» κε βαζηθέο ππνθαηεγνξίεο ηηο «Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο» θαη «Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο». Ζ θαηαλνκή ηνπ ηνκέα Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαηά θσδηθφ αξηζκφ παξνπζηάδεηαη σο εμήο: Κυδικόρ Απιθμόρ Πίνακαρ 30: Καηαλνκή ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαηά θσδηθφ αξηζκφ Ο ν ο µ α ζ ί α ETH Περιθερειακά Προγράμμαηα 8000 Πληπυμέρ για έπγα ηος Π.Γ.Δ , , , , Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο , , , , Πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο , , , ,45 Πεγή: ΤΠ.ΟΗ.Ο. Γιάγπαμμα 17: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαηά θσδηθφ αξηζκφ 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% Πληπωμέρ για έπγα σπημαηοδοηούμενα από εθνικούρ πόποςρ 0,00% Πληπωμέρ για έπγα σπημαηοδοηούμενα από κοινοηικούρ πόποςρ πόποςρ ,64% 22,37% 20,46% 16,85% 79,36% 77,63% 79,54% 83,15% Όπσο παξαηεξείηαη απφ ηνλ Πίλαθα 30 θαη ην Γηάγξακκα 17, ν ηνκέαο «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» πεξηιακβάλεη θαηά θχξην ιφγν πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο κε πςειά πνζνζηά ζπκκεηνρήο ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ηνπ 75

82 ζπγθεθξηκέλνπ ηνκέα ( απφ 79,36% ην 2002 θηάλεη ζην 83,15% ην 2005). Αληίζεηα, ε ζπκκεηνρή ησλ πιεξσκψλ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο θπκαίλεηαη δηαρξνληθά ζε ρακειά πνζνζηά (απφ 20,46% ην 2002 θηάλεη ζην 16,85% ην 2005). Ζ αλαινγία απηή ηεο θαηαλνκήο θαηά θσδηθφ αξηζκφ παξνπζηάδεη ηελ ίδηα πεξίπνπ εηθφλα κε ηελ θαηαλνκή ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» γηα ην ζχλνιν ησλ Πεξηθεξεηψλ, φπσο παξνπζηάζηεθε ζην δεχηεξν κέξνο ηεο εξγαζίαο, κε θάπνηεο κηθξέο δηαθνξνπνηήζεηο θαζψο ζηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο ηα πνζνζηά ησλ πιεξσκψλ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ εζληθνχο πφξνπο είλαη ιίγν πςειφηεξα ελψ γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο ειαθξψο ρακειφηεξα. Αλαθνξηθά κε ηνλ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» δελ γίλεηαη αλάιπζε θαηά θσδηθφ εμφδσλ θαζψο ην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ εγγξάθεηαη εμνινθιήξνπ, γηα ηα πξνο εμέηαζε έηε, ζε έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα ακηγψο απφ εζληθνχο πφξνπο. πκπεξαζκαηηθά, νη πηζηψζεηο ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο εγγξάθνληαη θαηά θχξην ιφγν ζηνλ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαη αθνξνχλ ζε ζεκαληηθφ πνζνζηφ πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο. Δπηπιένλ, ζηελ Πεξηθέξεηα ηελ πεξίνδν απηή εγγξάθνληαη κέξνο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα», πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ εζληθνχο πφξνπο θαη ζηνρεχνπλ ζηελ νκαιή δηεμαγσγή ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ φπνπ αλαθνξηθά κε ηελ Πεξηθέξεηα Γπηηθήο Διιάδαο ζεκαληηθφ ξφιν είρε ε Πάηξα σο Οιπκπηαθή Πφιε θαζψο θαη ε Αξραία Οιπκπία. Μέζσ ηεο παξαπάλσ αλάιπζεο θαηαδεηθλχεηαη ν βαζηθφο ξφινο ηεο Πεξηθέξεηαο ζηε δηαρείξηζε θαη πινπνίεζε ηνπ πεξηθεξεηαθνχ ζθέινπο ησλ ζεκαληηθψλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ ηεο ρψξαο θαη ε θαζνξηζηηθή ζπκκεηνρή ησλ θνηλνηηθψλ πφξσλ ζην πεξηθεξεηαθφ Π.Γ.Δ. 76

83 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Ζ πξνζέγγηζε ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο κέζσ ηεο νηθνλνκηθήο ηνπ δηάζηαζεο νδήγεζε ζε παξαηεξήζεηο θαη ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ζε ηειηθή αλάιπζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ζηε ιεηηνπξγία ηεο σο εληαίαο απνθεληξσκέλεο δηνηθεηηθήο κνλάδαο. Καηαξρήλ, ζηε δεθαεηή, κέρξη ηψξα, πνξεία ιεηηνπξγίαο ζε έλα πιαίζην δηνηθεηηθήο θαη δεκνζηνλνκηθήο απηνηέιεηαο έρνπλ εληνπηζηεί ηα πξνβιήκαηα εθπιήξσζεο ησλ βαζηθψλ ηνπ ζηφρσλ θαη ε αλαγθαηφηεηα κίαο λέαο πξννπηηθήο ηνπ ξφινπ ηεο Πεξηθέξεηαο ζηε δηνηθεηηθή δηάξζξσζε ηεο ρψξαο. Σα αίηηα εληνπίδνληαη ζηελ πνιππινθφηεηα ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ρψξαο πνπ νδεγεί ζε επηθαιχςεηο αξκνδηνηήησλ θαη επζπλψλ, ζην ζπγθεληξσηηζκφ ηνπ θεληξηθνχ θξάηνπο πνπ απνδεηθλχεηαη ζπγθξαηεκέλν ζηε κεηαβίβαζε ζεκαληηθψλ αξκνδηνηήησλ θαη ησλ απαξαίηεησλ πφξσλ πξνο ηηο Πεξηθέξεηεο θαζψο θαη ζηνλ κεγάιν αξηζκφ ησλ Πεξηθεξεηψλ πνπ δελ έρνπλ ηελ θξίζηκε πιεζπζκηαθή κάδα θαη ην νηθνλνκηθφ δπλακηθφ γηα λα απνηειέζνπλ ηζρπξνχο αλαπηπμηαθνχο πφινπο. Αλαθνξηθά κε ηα νηθνλνκηθά κεγέζε ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο, επηζεκάλζεθε ην κηθξφ πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεη ην ζπγθεληξσηηζκφ ησλ θεληξηθψλ ππεξεζηψλ. Δπηπιένλ, αλ θαη δελ ππάξρνπλ ζαθή θξηηήξηα θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ απφ ην Κξάηνο πξνο ηηο Πεξηθέξεηεο, εληνπίζηεθε κε ηε βνήζεηα ηνπ ζπληειεζηή ζπζρέηηζεο ε έληνλε ζρέζε ηεο θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ Σαθηηθνχ Π/Τ ζηηο Πεξηθέξεηεο κε ην πιεζπζκηαθφ κέγεζνο ηεο θαζεκίαο. Δπηπιένλ, παξαηεξήζεθε κηα ζηαδηαθή απνδέζκεπζε ηεο Πεξηθέξεηαο απφ ην δηαλεκεηηθφ ηεο ξφιν ζε ζρέζε κε ηηο επηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α., πνπ αθνξνχζαλ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ, ελψ παξάιιεια εληζρχνληαη νη πηζηψζεηο γηα ηηο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο ηεο Πεξηθέξεηαο. Χζηφζν, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε εθηελέζηεξε αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ θαηέδεημε φηη ην πνζνζηφ ησλ πηζηψζεσλ γηα ακηγψο ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο ησλ πεξηθεξεηψλ είλαη αξθεηά ρακειφ. ρεηηθά κε ην πεξηθεξεηαθφ ζθέινο ηνπ Πξνγξάκκαηνο Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ, δηαπηζηψζεθε ε ηάζε γηα ελίζρπζε ηνπ ξφινπ ηεο Πεξηθέξεηαο ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία. Γεδνκέλνπ φηη αξθεηά ζεκαληηθφ πνζνζηφ ηνπ Π.Γ.Δ. αθνξά ζε πιεξσκέο γηα έξγα ρξεκαηνδνηνχκελα απφ θνηλνηηθνχο πφξνπο, ε ηάζε απηή ππαγνξεχεηαη θαη απφ ηηο θαηεπζχλζεηο ηεο Δ.Δ. γηα ηε δηαρείξηζε ησλ πφξσλ θαη πινπνίεζε ησλ ζπγρξεκαηνδνηνχκελσλ, πεξηθεξεηαθνχ ραξαθηήξα, πξνγξακκάησλ άκεζα απφ ηηο 77

84 Πεξηθέξεηεο. Ζ ελίζρπζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ πεξηθεξεηαθνχ Π.Γ.Δ. κε έλα κέξνο ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» δελ έρεη κφληκν ραξαθηήξα θαζψο ζπλδέεηαη κε ην ζπγθεθξηκέλν γεγνλφο, ζην νπνίν ν ξφινο ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηε δηαρείξηζε ησλ πφξσλ δελ ήηαλ αξθεηά ζεκαληηθφο. Ζ κειέηε πεξίπησζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο επηβεβαίσζε ζε γεληθέο γξακκέο ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ αλάιπζε ησλ πηζηψζεσλ ηνπ ζπλφινπ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηφζν ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ φζν θαη ζην Πξφγξακκα Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ. Δπηπιένλ, ε ζπζρέηηζε ηνπ πνζνζηνχ ησλ πηζηψζεσλ κε ην πιεζπζκηαθφ κέγεζνο επηβεβαηψζεθε θαη ζηελ αλάιπζε ηεο θαηαλνκήο αλάκεζα ζηηο ηξεηο λνκαξρίεο ηεο Πεξηθέξεηαο. Ζ ζπλνιηθή εηθφλα ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο Πεξηθέξεηαο θαηαδεηθλχεη ηελ έιιεηςε αληηθεηκεληθψλ θξηηεξίσλ ζηελ θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ζηελ Πεξηθεξεηαθή Γηνίθεζε, ε νπνία έρεη νδεγήζεη ζε αλεπάξθεηα πφξσλ θαη κέζσλ απφ ηελ πιεπξά ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο. Δπηπιένλ, ε ζπλχπαξμε πεξηθεξεηαθψλ ππεξεζηψλ ησλ Τπνπξγείσλ ζε ζεκαληηθνχο ηνκείο, δπζρεξαίλεη ην ζρεδηαζκφ δξάζεο ηεο Πεξηθέξεηαο σο εληαίαο απνθεληξσκέλεο δηνηθεηηθήο κνλάδαο θαη ειαρηζηνπνηεί ην έξγν, θαη θαηά ζπλέπεηα θαη ηνπο πφξνπο, ησλ αξκφδησλ ππεξεζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ε ζεκαζία ηεο Πεξηθεξεηαθήο Γηνίθεζεο παξακέλεη ζεκαληηθή ζηε δηαρείξηζε θαη πινπνίεζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ ελψ φιν θαη πην πςειφ είλαη ην πνζνζηφ ησλ πηζηψζεσλ πνπ δηαρεηξίδεηαη ε Πεξηθέξεηα ζηα ζπγρξεκαηνδνηνχκελα απφ ηελ Δ.Δ. πξνγξάκκαηα. Ζ αληηκεηψπηζε ησλ πξνβιεκάησλ πνπ εληνπίζηεθαλ ζπλίζηαηαη ζηελ αλαδηνξγάλσζε ηνπ ζεζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο θαζψο θαη ησλ ππεξεζηψλ ηνπ θεληξηθνχ θξάηνπο έηζη ψζηε λα κελ ππάξρνπλ επηθαιχςεηο αξκνδηνηήησλ θαη ζπγθξνχζεηο ζπκθεξφλησλ. Δπηπξφζζεηα, ε ελίζρπζε ησλ πφξσλ θαη ησλ κέζσλ πνπ παξέρνληαη ζηελ Πεξηθεξεηαθή Γηνίθεζε θξίλεηαη επηηαθηηθή γηα ηε βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο θαηά ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο. Σέινο, ε ζχζηαζε ιηγφηεξσλ θαη ηζρπξφηεξσλ πιεζπζκηαθά Πεξηθεξεηψλ κπνξεί λα πξνσζήζεη ηνλ αλαπηπμηαθφ ξφιν ηεο Πεξηθέξεηαο, κέζσ επίηεπμεο νηθνλνκηψλ θιίκαθαο θαη δηεπξπκέλνπ πεδίνπ νηθνλνκηθψλ θαη αλαπηπμηαθψλ παξεκβάζεσλ. 78

85 ΠΗΝΑΚΑ ΔΗΚΟΝΟΓΡΑΦΖΖ ΠΗΝΑΚΔ 1: Πξνζσπηθφ Πεξηθεξεηψλ 9 2: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηηο θαηεγνξίεο ππαιιήισλ 3: Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ησλ ππαιιήισλ ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα 4: Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ησλ εμφδσλ ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ : Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα 22 6: πκκεηνρή ησλ πηζηψζεσλ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ 7: Σαθηηθφο Π/Τ Πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα (Μέζνο Όξνο ησλ εηψλ 02-04) : Καηαλνκή πιεζπζκνχ θαηά Πεξηθέξεηα 25 9: θ.θ. Α.Δ.Π. θαηά Πεξηθέξεηα (ζε επξψ) 26 10: Πηζηψζεηο Πεξηθεξεηψλ ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ αλά εηδηθφ θνξέα 11: Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ δαπαλψλ ηνπ θάζε εηδηθνχ θνξέα ζην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ 12: Πηζηψζεηο ηνπ Σαθηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ησλ Πεξηθεξεηψλ αλά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ 13: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ αλά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ 14: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» 15: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ δαπαλψλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 2000 «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» 16: Πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζην ζχλνιν ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ

86 17: Π.Γ.Δ. Πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα 42 18: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο θάζε πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ 19: Π.Γ.Δ. πηζηψζεηο θαηά Πεξηθέξεηα (Μέζνο Όξνο εηψλ 02-04) : Π.Γ.Δ. Πεξηθεξεηψλ Πηζηψζεηο θαηά ηνκέα 46 21: Π.Γ.Δ. Πεξηθεξεηψλ Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ησλ πηζηψζεσλ θαηά ηνκέα 46 22: Π.Γ.Δ. Πεξηθεξεηψλ Πηζηψζεηο θαηά ηνκέα θαη θαηά θσδηθφ 47 23: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ εληφο ησλ ηνκέσλ ηνπ Π.Γ.Δ. ησλ Πεξηθεξεηψλ 48 24: Πιεζπζκφο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο 55 25: Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πηζηψζεηο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά Ννκαξρία 26: Πνζνζηά θαηαλνκήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά Ννκαξρία θαη εηδηθφ θνξέα γηα ηα έηε : Σαθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Πηζηψζεηο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ 28: Πνζνζηά ζπκκεηνρήο ησλ πηζηψζεσλ ηεο θάζε Ννκαξρίαο θαηά θσδηθφ εμφδσλ ζην ζχλνιν ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο : Π.Γ.Δ. Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά ηνκέα 74 30: Καηαλνκή ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαηά θσδηθφ αξηζκφ 75 80

87 ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΑ 1: χγθξηζε ηεο πνζνζηηαίαο ζπκκεηνρήο ηνπ Π/Τ ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηνπ Π/Τ φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε : Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ ζηνλ Σαθηηθφ Πξνυπνινγηζκφ θαηά εηδηθφ θνξέα 3: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά εηδηθφ θνξέα εληφο ηεο θαηεγνξίαο «Τπεξεζίεο ηεο Πεξηθέξεηαο» 4: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά εηδηθφ θνξέα εληφο ηεο θαηεγνξίαο «Δπηρνξεγήζεηο ησλ Ν.Α.» 5: Πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ηεο θάζε γεληθήο θαηεγνξίαο θσδηθψλ ζην ζχλνιν ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ 6: Καηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο γηα ππεξεζίεο» γηα ηα έηε : Καηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ησλ Πεξηθεξεηψλ εληφο ηεο γεληθήο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο κεηαβηβαζηηθέο» γηα ηα έηε : χγθξηζε ηεο πνζνζηηαίαο ζπκκεηνρήο ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο θάζε Πεξηθέξεηαο ζην ζχλνιν ηνπ Π.Γ.Δ. φισλ ησλ Πεξηθεξεηψλ γηα ηα έηε : Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ εληφο ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» 10: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ εληφο ηνπ ηνκέα «Οιπκπηαθά Έξγα» 11: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ θαηά Ννκαξρία 66 12: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά εηδηθφ θνξέα 13: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ πηζηψζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά γεληθή θαηεγνξία θσδηθψλ 14: Καηαλνκή ησλ δαπαλψλ ηεο θαηεγνξίαο 0000 «Πιεξσκέο γηα Τπεξεζίεο» αλάκεζα ζηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο 15: Καηαλνκή ησλ δαπαλψλ ηεο θαηεγνξίαο 2000 «Πιεξσκέο Μεηαβηβαζηηθέο» αλάκεζα ζηνπο λνκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο 16: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπ Π.Γ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο Γπηηθήο Διιάδαο θαηά ηνκέα 17: Πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπ ηνκέα «Πεξηθεξεηαθά Πξνγξάκκαηα» θαηά θσδηθφ αξηζκφ

88 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ Πηγέρ Δπίζημα Έγγπαθα Νφκνο 1622/1986 «Σνπηθή Απηνδηνίθεζε, Πεξηθεξεηαθή Αλάπηπμε, Γεκνθξαηηθφο Πξνγξακκαηηζκφο», ΦΔΚ 92 Α / Νφκνο 2218/1994 «Ίδξπζε λνκαξρηαθήο απηνδηνίθεζεο, ηξνπνπνίεζε δηαηάμεσλ γηα ηελ πξσηνβάζκηα απηνδηνίθεζε θαη ηελ Πεξηθέξεηα θαη άιιεο δηαηάμεηο», ΦΔΚ 90 Α / Νφκνο 2362/1995 «Πεξί Γεκνζίνπ Λνγηζηηθνχ, ειέγρνπ ησλ δαπαλψλ ηνπ Κξάηνπο θαη άιιεο δηαηάμεηο», ΦΔΚ 247 Α / Νφκνο 2503/1997 «Γηνίθεζε, νξγάλσζε, ζηειέρσζε ηεο Πεξηθέξεηαο, ξχζκηζε ζεκάησλ γηα ηελ ηνπηθή απηνδηνίθεζε θαη άιιεο δηαηάμεηο», ΦΔΚ 107 Α / Νφκνο 2647/1998 «Μεηαβίβαζε αξκνδηνηήησλ ζηηο Πεξηθέξεηεο θαη άιιεο δηαηάμεηο», ΦΔΚ 237 Α / Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα 51/1987 «Καζνξηζκφο ησλ πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο γηα ην ζρεδηαζκφ, πξνγξακκαηηζκφ θαη ζπληνληζκφ ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο», ΦΔΚ 26 Α / Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο, Αξκνδηφηεηεο Γεληθψλ Γξακκαηέσλ Πεξηθεξεηψλ, Σεχρνο Γ πιινγή Ννκνζεζίαο 2002-Οθηψβξηνο 2004 Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο, Αξκνδηφηεηεο Γεληθψλ Γξακκαηέσλ Πεξηθεξεηψλ, Σεχρνο Γ πιινγή Ννκνζεζίαο Ννέκβξηνο Ηνχληνο 2006 Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Δηζεγεηηθή Έθζεζε Κξαηηθνχ Π/Τ Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Δηζεγεηηθή Έθζεζε Κξαηηθνχ Π/Τ Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Δηζεγεηηθή Έθζεζε Κξαηηθνχ Π/Τ Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Δηζεγεηηθή Έθζεζε Κξαηηθνχ Π/Τ Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Απνινγηζκφο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Απνινγηζκφο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Απνινγηζκφο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Απνινγηζκφο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο

89 Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Βιβλία ΑΚΑΓΖΜΗΑ ΑΘΖΝΧΝ (2000) «Αποκένηπωζη και Αςηοδιοίκηζη, Γιαπιζηώζειρ Πποηάζειρ», Αζήλα. ΒΔΝΔΣΑΝΟΠΟΤΛΟΤ Μ. (2002) «Η θεζμική διαδπομή ηηρ Δλληνικήρ Γημόζιαρ Γιοίκηζηρ», εθδφζεηο άθθνπια, Αζήλα Θεζζαινλίθε. ΓΑΛΑΜΑΓΚΑ Β. (2003) «Δηζαγσγή ζηε Γεκφζηα Οηθνλνκηθή», εθδφζεηο Κξηηηθή Α.Δ. ΔΛΛΖΝΗΚΟ ΗΝΣΗΣΟΤΣΟ ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΧΝ ΔΠΗΣΖΜΧΝ (2001), πειησηφπνπινο Δπ. Π. θαη Μαθξπδεκήηξεο Αλη. (επηκ.) «Η δημόζια διοίκηζη ζηην Δλλάδα», εθδφζεηο άθθνπια, Αζήλα - Κνκνηελή. ΜΑΚΡΤΓΖΜΖΣΡΖ ΑΝΣ. (2006) «Γεκφζηα δηνίθεζε: ζηνηρεία δηνηθεηηθήο νξγάλσζεο», εθδφζεηο άθθνπια, Αζήλα - Θεζζαινλίθε ΜΑΚΡΤΓΖΜΖΣΡΖ ΑΝΣ., ΠΡΑΒΗΣΑ Μ. Ζ. (2005) «Γιοικηηικόρ Κώδικαρ - Σςλλογή Νομοθεζίαρ για ηη δημόζια διοίκηζη.», εθδφζεηο άθθνπια, Αζήλα Θεζζαινλίθε. ΑΠΟΤΝΑΚΖ Α. (2006) εθπαηδεπηηθέο ζεκεηψζεηο γηα ην κάζεκα «Γημοζιονομική Αςηοηέλεια: Πόποι Έζοδα», Δζληθή ρνιή Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, Αζήλα. ΥΛΔΠΑ Ν. Κ. (1999) «Η ηοπική διοίκηζη ζηην Δλλάδα. Ο διαλεκηικόρ ανηαγωνιζμόρ ηηρ αποκένηπωζηρ με ηην αςηοδιοίκηζη», εθδφζεηο άθθνπια, Αζήλα Κνκνηελή. Άπθπα ΚΟΤΓΔΑ Β. (1998) «Γεκνζηνλνκηθέο αξκνδηφηεηεο ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα Πεξηθέξεηαο», Δπιθεώπηζη Αποκένηπωζηρ, Τοπικήρ Αςηοδιοίκηζηρ και Πεπιθεπειακήρ Ανάπηςξηρ, ηεύσορ 14 ΠΑΠΑΓΖΜΖΣΡΟΠΟΤΛΟ Γ. (1999) «Ζ αλαδηνξγάλσζε ηεο θξαηηθήο πεξηθεξεηαθήο δηνίθεζεο ζχκθσλα κε ην Ν.2503/1997», Τεηπάδια Αςηοδιοίκηζηρ, ηεύσορ 1, έκδοζη ΚΔΓΚΔ ΦΤΥΑΡΖ Η., ΗΜΑΣΟΤ Δ. (2003) «Ζ νξγάλσζε ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο ζε πεξηθεξεηαθφ θαη ηνπηθφ επίπεδν ζηελ Διιάδα», Σειπά Δπεςνηηικών Δπγαζιών 9(29), ζελ , Πανεπιζηήμιο Θεζζαλίαρ Τμήμα Μησανικών Φωποηαξίαρ, Πολεοδομίαρ και Πεπιθεπειακήρ Ανάπηςξηρ 83

90 Γιαδικηςακέρ Πηγέρ «Δπίζημη ιζηοζελίδα ηηρ Πεπιθέπειαρ Γςηικήρ Δλλάδαρ», ηειεπηαία επίζθεςε επηέκβξηνο «Δπίζημη ιζηοζελίδα ηων ζςγσπημαηοδοηούμενων από ηην Δ.Δ. αναπηςξιακών ππογπαμμάηων ηηρ σώπαρ», ηειεπηαία επίζθεςε επηέκβξηνο «Δπίζημη ιζηοζελίδα ηος Υποςπγείος Οικονομίαρ και Οικονομικών», ηειεπηαία επίζθεςε Αχγνπζηνο «Δπίζημη ιζηοζελίδα ηος Γενικού Λογιζηηπίος ηος Κπάηοςρ», ηειεπηαία επίζθεςε Αχγνπζηνο «Δπίζημη ιζηοζελίδα ηηρ Γενικήρ Γπαμμαηείαρ Δθνικήρ Σηαηιζηικήρ Υπηπεζίαρ Δλλάδαρ», ηειεπηαία επίζθεςε επηέκβξηνο

91 Π Α Ρ Α Ρ Σ Ζ Μ Α 85

92 Πποζυπικό Γημοζίος, πεπιθεπειών, νομαπσιακών αςηοδιοικήζευν, νοζηλεςηικών ιδπςμάηυν και ζυμάηυν αζθαλείαρ* Πεγή: Δηζεγεηηθή Έθζεζε Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ 2006 * Γελ πεξηιακβάλεηαη ην ζηξαηησηηθφ πξνζσπηθφ ησλ ελφπισλ δπλάκεσλ. ** Γελ πεξηιακβάλνληαη νη αλαπιεξσηέο εθπαηδεπηηθνί ζρνιηθνχ έηνπο

93 Πιζηώζειρ Πεπιθεπειών καηά γενική καηηγοπία κυδικών για ηα έηη (ποζά ζε εςπώ) Κυδικόρ Απιθµόρ Ο ν ο µ α ζ ί α ΠΛΖΡΧΜΔ ΓΗΑ ΤΠΖΡΔΗΔ Αµνηβέο πνιηηηθψλ ππαιιήισλ (ηαθηηθνί & Η..Α.Υ.) Αµνηβέο ππαιιήισλ µε ζρέζε εξγαζίαο Η.. νξηζµέλνπ ρξφλνπ θαη εηδηθψλ θαηεγνξηψλ Πξφζζεηεο θαη παξεπφµελεο παξνρέο ETH , , , , , , , , , , , , , , , , Πιεξσµέο γηα µεηαθηλήζεηο , , , , Πιεξσµέο γηα ινηπέο ππεξεζίεο , , , , ΠΡΟΜΖΘΔΗΔ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΚΔΦΑΛΑΗΑΚΟΤ , , , ,93 ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ 1100 Πξνµήζεηα εηδψλ εμνπιηζµνχ ππεξεζηψλ, εξγαζηεξίσλ θ.ιπ , , , , Πξνµήζεηα πγεηνλνµηθνχ, θαξκαθεπηηθνχ πιηθνχ θαη , , , ,94 εηδψλ θαζαξηφηεηαο 1300 Πξνµήζεηα εηδψλ ζπληήξεζεο θαη επηζθεπήο εγθαηαζηάζεσλ , , , ,48 θαη εμνπιηζµνχ 1400 Πξνµήζεηα εηδψλ δηαηξνθήο, ηµαηηζµνχ, ππφδεζεο, εμάξηηζεο, εζηίαζεο, , , , ,94 θαηαζθήλσζεο θαη άζιεζεο 1500 Πξνµήζεηα θαπζίκσλ θαη ιηπαληηθψλ , , , , ηάθνξεο πξνκήζεηεο , , , , Πξνµήζεηα θεθαιαηαθνχ εμνπιηζµνχ , , , , ηξαηησηηθέο θαηαζθεπέο, πξνκήζεηεο θαη εμνπιηζκνί , ΠΛΖΡΧΜΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΣΗΚΔ , , , , Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (νξγαληζκνχο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, γεσξγηθνχο, , , , ,36 βηνηερληθνχο, βηνκεραληθνχο θαη ηνπξηζηηθνχο νξγαληζκνχο) 2300 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (ηδξχκαηα θαη νξγαληζκνί πγείαο, πξφλνηαο, θνηλσληθήο αζθάιηζεο θαη ινγαξηαζκνχο) 9.250, , , ,00 87

94 2400 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ (επηζηεκνληθά, εθπαηδεπηηθά, πνιηηηζηηθά, ινγαξηαζκνχο, , , , ,48 ινηπά ηδξχκαηα θαη νξγαληζκνχο) 2500 Δπηρνξεγήζεηο ζε λνκηθά πξφζσπα ηδησηηθνχ δηθαίνπ , , , , Δπηρνξεγήζεηο, εηζθνξέο θαη ζπλδξνκέο ζε δηεζλείο νξγαληζκνχο θαη θνηλφηεηεο , , , ,00 ηνπ εμσηεξηθνχ 2800 Δπηρνξεγήζεηο γηα απνδνρέο πξνζσπηθνχ γεληθά 2.881, ΠΛΖΡΧΜΔ ΠΟΤ ΑΝΣΗΚΡΤΕΟΝΣΑΗ ΑΠΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΟΤΜΔΝΑ , , , ,58 ΔΟ Α 3100 Δπηζηξνθέο φζσλ εηζπξάρηεθαλ ρσξίο λα 8.711, ,34 νθείινληαη 3200 Απνδφζεηο εζφδσλ πνπ εηζπξάρηεθαλ γηα ηξίηνπο , , , , ΓΑΠΑΝΔ ΠΟΤ ΓΔΝ ΔΝΣΑΟΝΣΑΗ Δ , , , ,16 ΑΛΛΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ 5100 ηάθνξεο ζχλζεηεο δαπάλεο 7.682, ,35 400, , ηάθνξεο ζχλζεηεο δαπάλεο , , , , Πξνγξάµµαηα ρξεµαηνδνηνχµελα απφ ηελ , , , ,80 Δ.Δ ΑΠΑΛΛΟΣΡΗΧΔΗ, ΑΓΟΡΔ, ΑΝΔΓΔΡΔΗ 2.078, , , ,00 κ.λπ Απαιινηξηψζεηο, αγνξέο, µκειέηεο-έξεπλεο, αλεγέξζεηο θαη εθηειέζεηο έξγσλ 2.078, , , ,00 Σύνολο όλων ηων Περιθερειών : , , , ,73 88

95 Πηζηψζεηο Πεξηθεξεηψλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ Πιεξσκέο

96 90

97 91

98 92

99 93

100 Πηζηψζεηο Πεξηθεξεηψλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ Πιεξσκέο

101 95

102 96

103 97

104 Πηζηψζεηο Πεξηθεξεηψλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ Πιεξσκέο

105 99

106 100

107 101

108 Πηζηψζεηο Πεξηθεξεηψλ θαηά θσδηθφ αξηζκφ Πιεξσκέο

109 103

110 104

111 105

112 106