ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ; ΟΜΑΔΑ ΠΑΓΙΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ - ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΠΑΓΙΩΝ (μέσα από λογιστικά γεγονότα με τη χρήση Ε.Γ.Λ.Σ.) - ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑυποβληθείσα στον Καθηγητή ΤΣΟΠΑΝΟΠΟΥΛΟ ΕΥΑΓΓΕΛΟ από τον σπουδαστή ΑΓΓΕΛΙΔΗ ΝΙΚΟΛΑΟ από την Ξάνθη (Κλεμανσώ 47, Ξάνθη) Έναρξη: Παράδοση:

2 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ^ ( \ t ( θ ' Vο J -. ΘΕΜΑ: ΟΜΑΔΑ ΠΑΓΙΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ - ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΠΑΓΙΩΝ (μέσα από λογιστικά γεγονότα με τη χρήση Ε.Γ.Λ.Σ.) - ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑυποβληθείσα στον Καθηγητή ΤΣΟΠΑΝΟΠΟΥΛΟ ΕΥΑΓΓΕΛΟ από τον σπουδαστή ΑΓΓΕΛΙΔΗ ΝΙΚΟΛΑΟ από την Ξάνθη (Κλεμανσώ 47, Ξάνθη) Έναρξη: Παράδοση:

3 ΓΕΝΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Απαιτήσεις Καθαρή θέση Πάγιο Αποθέματα και Προβλέψεις Βραχυπρόθεσμες Ενεργητικού Διαθέσιμα Μακρ/σμες Υποχρεώσεις Υποχρεώσεις ΟΜΑΔΑ 1η ΟΜΑΔΑ 2η ΟΜΑΔΑ 3η ΟΜΑΔΑ 4η ΟΜΑΔΑ 5η 10. Εδαφικές 20. Εμπορεύματα 30. Πελάτες 40. Κεφάλαιο 50. Προμήθειες 41. Αποθεματικά 11 Κτίρια-Εγκσταστάσεις 21. Προϊόντα Έτοιμα 31. Γραμμαηα Διαφορές 51. Γ ραμψιάηα κηρίων- Τεχνικά έργα και Ημιτελή Εισπρακτέα Αναπροσαρμογής- Πληρωτέα Ε χορηγήσεις επενδύσεων 12. Μηχηα-Τεχνικες Εγκ/σεις-Λοιπός 22. Υποπροϊόντα και 32. Παραγγελίες 42. Απστελέσμστα 52. Τρ/ζεςΛσγαριοσμοί Βραχυπρόθεσμων Μηχανολογικός Υπολείμματα στο Εξωτερικό Εξοπλισμός Υποχρεώσεων 13. Μεταφορικά 23. Παραγωγή σε Εξέλιξ 33. Χρεώστες 43. Ποσά Προορισμένα 53. Πιστωτές Μέσα (Προϊόντα κ.λπ. στο Διάφοροι για Αύξηση Κεφαλαίου Διάφοροι στάδιο της κατεργασίας) 14. Έπιπλα και 24. Πρώτες και 34. Χρεόγραφα 44. Προβλέψεις 54. Υποχρεώσεις Λοιπός Εξοπλισμός Βοηθηηκές 'Υλες Συσκευασίας 15. Ακινητοποιήσεις 35. Λογαριασμοί 25. Αναλώσιμα 45. Μακροπρόθεσμες 55. Ασφαλιστικοί υπό εκτέλεση και Διαχειρίσεως Προκαταβολές Κτήσεως Προκαταβολών Υλικά Υποχρεώσεις. Οργανισμοί Παγίων Στοιχείων και Πιστώσεων 16. Ασώματες 26. Ανταλλακπκά 36. Μεταβατικοί Μεταβατικοί Ακινητοποιήσεις και Παγίων Στοιχείων Λογαριασμοί Λογαριασμοί Έξοδα Πολυετούς Ενεργητικού Παθητικού Αποσβέσεως Συμμετοχές & Λοιπές 28. Είδη Συσκευασίας 38. Χρημαηκά 48. Λογαριασμοί 58. Λογαριασμοί Μακροπρόθεσμες Διαθέσιμα Συνδέσμου με τα Περιοδικής Απαιτήσεις Υποκαταστήματα Κατανομής 19. Πάγιο Ενεργ. Υπ/των 29. Αποθεμ. Υποκατ/των 39. Απαιτήσεις 49. Προβλέψεις Μακρ. 59. Βραχ/σμες ή άλλων Κέντρων άλλων Κέντρων & Διαθέσιμα Υποχρ. Υποκ. ή άλλων Υποχρ. Υποκ/των ή άλλων Υποκ. ή άλλων Κέντρων Κέντρων foμιλoς λ/σμών) ΓΟμιλος λ/σμών) Κέντρων ΓΟμιλος λ/σμών) (Όμιλος λ/σμών) Σύνολο υπολοίπων των ομάδων 1,2 και 3 XXX (-) Σύνολο υπολοίπων τω'vομάδων 4 και 5 XXX Καθαρό Κέρδος (-κ) ή Καθαρή Ζημία (-) ΧΧΧΥπόλ- Λ/96 Από το ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ I. ΣΑΚΕΛΛΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΤΟΥ

4 (Ι)ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΡ0ΡΩΣΕΩΣ TOY ΣΧΕΔΙΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ^/Σl AO\ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ Οργανικά Έξοδα Οργανικά Έξοδα ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ κατ Είδος κατ Είδος ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (Λογαριασμοί ΤΑΞΕΩΣ κατά Προορισμό) ΟΜΑΔΑ 6η ΟΜΑΔΑ 7η ΟΜΑΔΑ 8η ΟΜΑΔΑ 9η ΟΜΑΔΑ Οη 60. Αμοιβές και 70. Πωλήσεις 80. Γενική Εκμετάλλευση 90. Διάμεσοι 00 Έξοδα Προσωπικού Εμπορευμάτων Ανηκριζόμενοι 61. Αμοιβές και Πωλήσεις Προϊόντων 81. Έκτακτα και Ανακατάταξη Εσόδων Αλλστρια Περκχχπακ Έξοδα Τράων Ετοίμων και Ημπελών Ανόργανα Αποτελέσματα Αγορών και Εξόδων Στοί)^ 62. Παροχές Τρίτων 72. Πωλήσεις Λοιπών 82. Έξοδα και Έσοδα 92. Κέντρα (θέσεις) 02. Χρεωστικοί Λ/σμθ( Αποθεμάτων και Προηγουμένων Χρήσεων Κόστους Εγγυήσεων και 63.Φόροι-Τέλοι 73. Πωλήσεις Υπηρεσιών 83. Προβλέψεις για 93. Κόστος Παραγωγής 03. Απαιτήσεις από (Έσοδα από Παροχή Εκτάκτους Κινδύνους (Παραγωγή σε Εξέλιξη) Αμφοτεροβαρείς 64. Διάφορα Έξοδα 74. Επιχορηγήσεις 84. Έσοδα απά 94. Αποθέματα 04.Διάφοροι Λογαριασμοί και διάφορα Έσοδα Προβλέψεις Πληροφοριών Χρεωστικοί 65. Τόκοι και συναφή 75. Έσοδα Παρεπόμενων 85. Αποσβέσεις Παγίων μ 95. Αποκλίσεις από το 05. Δικαιούχοι Αλλότριων Έξοδα Ασχολιών Ενσωματωμένες από Πρότυπο Κόστος Περιουσιακών Στοιχείων 66. Αποσβέσεις Παγίων 76. Έσοδα Κεφαλαίων 86. Αποτελέσματα 96. Έσοδα Μικτά 06. Πιστωτικοί /ίογ/σμοί Στοιχείων Ενσωματωμένες Χρήσεως Αναλυτικά Αποτελέσματα Εγγυήσεων και Διαςιορές 07. Υποχρεώσεις από Ενσωματώσεως και Αμφοτεροβαρείς 68. Προβλέψεις 78. Ιδιοπαραγωγή Παγίων 88. Αποτελέσματα 98. Αναλυηκά 08. Διάφοροι Λ/σμοί Εκμεταλλεύσεις και Χρησιμοποιημένες προς Διάθεσιν Αποτελέσματα Πληροφοριών Πιστωτικοί 69. Οργανικά Έξοδα κατ' 79. Οργανικά Έσοδα κατ 89. Ισολογισμός 99. Εσωτερικές 09. Λογ/σμοίΤάξεως Είδος Υπ/των ή άλλων Είδος Υποκ/των ή άλλων Διασυνδέσεις Υποκ/των ή άλλων Κέντρων Κέντρων Κέντρων (Όμιλος λ/σμών) ΓΟμιλος λ/σμών) (Όμιλος λ/σμών) Σύνολο εσόδων ομάδας 7 (-) 1) Σύνολο εξόδων ομάδας 6 2) Σύνολο ομάδας 2 μείων τελική Απογραφή Αποτέλεσμα Εκμεταλλεύσεως ) ή (-) Υπόλοιπα λογ Καθαρό Κέρδος (+) ή Καθαρή Ζημία(-) Από το "ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ I. ΣΑΚΕΛΛΗ Υπόλ. Λ/80 Υπόλ. Λ/80 ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ' ΤΟΥ

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην παρούσα εργασία θα ασχοληθούμε με την πρώτη ομάδα του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου, το Πάγιο Ενεργητικό. Σκοπός της εργασίας είναι η όσο το δυνατό, σωστότερη προσέγγιση στην ομάδα των παγίων στοιχείων. Έτσι το βιβλίο αυτό να μην είναι μία ακόμη εργασία, αλλά, όσο είναι εφικτό, ένα βοήθημα για να ανατρέξει κανείς, εάν πρόκειται ν ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη ομάδα του σχεδίου λογαριασμών.

6 ΟΜΑΔΑ ΠΑΓΙΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ-ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΠΑΓΙΩΝ (μέσα από λογιστικά γεγονότα με τη χρήση Ε. Γ. Λ. Σ.) Πίνακας Περιεχομένων Διάγραμμα Διαρθρώσεως του Σχεδίου Λογαριασμών ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ενσώματα πάγια στοιχεία 1.2. Άυλα πάγια στοιχεία 1.3. Κατηγορίες πάγιων περιουσιακών στοιχείων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Επέκταση -Προσθήκη - Βελτίωση-Συντήρηση -Επισκευή παγίων περιουσιακών στοιχείων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Μητρώο πάγιων Στοιχείων ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ- ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ(Λογαριασμοί που την αποτελούν) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λογαριασμός 10. "Εδαφικές Εκτάσεις" 2.2. Παράδειγμα για την ομάδα 10. Αγορά ακινήτου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λογαριασμός 11. "Κτήρια - Εγκαταστάσεις Κτηρίων" 3.2. Παράδειγμα για την ομάδα 11. Εκποίηση ακινήτου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λογαριασμός 12. "Μηχανήματα - Τεχνικές Εγκαταστάσεις - Λοιπός Μηχανολογικός Εξοπλισμός" Παράδειγμα για την Ομάδα 12. Πώληση Μηχανήματος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Λογαριασμός 13. "Μεταφορικά Μέσα" ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Λογαριασμός 14. "Έπιπλα και Λοιπός Εξοπλισμός". ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ 15. "Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση και προκαταβολές κτήσεως πάγιων στοιχείων" Παράδειγμα για την ομάδα 15

7 7.3 Λογαριασμός 78. "Ιδιοπαραγωγή Παγίων". ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λογαριασμός 16. "Ασώματες Ακινητοποιήσεις και έξοδα πολυετούς αποσβέσεως" Λογαριασμός "Συναλλαγματικές διαφορές από πιστώσεις και δάνεια για κτήσεις Πάγιων στοιχείων" Παράδειγμα για την ομάδα Λογαριασμός 'Τόκοι δανείων κατασκευαστικής περιόδου". ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λογαριασμός 18."Συμμετοχές και λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις" Λογαριασμός "Δοσμένες εγγυήσεις" Παράδειγμα για την ομάδα 8. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 Λογαριασμός 19 " Πάγιο ενεργητικό υποκαταστημάτων ή άλλων κέντρων". ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΠΑΓΙΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 1.2. Πάγια στοιχεία των οποίων η αξία δεν υπερβαίνει τις δρχ Οικονομική απόσβεση Βάσει υπολογισμού των αποσβέσεων Η απόσβεση ως στοιχείο του κόστους Λογιστική εγγραφή αποσβέσεων. Καταχώριση στοιχείων στην απογραφή 1.7. Τρόπος εμφάνισης των αποσβέσεων στον Ισολογισμό 1.8. Η απόσβεση σε περίοδο νομισματικής υποτίμησης 1.9. Απόσβεση με υπέρβαση των νόμιμων ορίων Αποσβέσεις που καλύπτουν την αξία κτίσης Μη χρησιμοποίηση (αδράνεια) περιουσιακών στοιχείων Χρησιμοποίηση αποσβεστέου στοιχείου επί χρονικό διάστημα μεγαλύτερο ή μικρότερο από ένα έτος Οι αποσβέσεις είναι άσχετες με άλλες εκπτώσεις ή κρατήσεις από τα κέρδη Περιουσιακά στοιχεία ξένης κυριότητας Εισφορά χρήσεως ακινήτων σε προσωπική εταιρεία ή Ε.Π.Ε Απόσβεση σε περίπτωση εισφοράς χρήσεως ακινήτου σε Α.Ε. έναντι μετοχών της Απόσβεση παγίων για τα οποία η επιχείρηση έχει την επικαρπία ή την ψιλή κυριότητα Μέθοδοι αποσβέσεων.

8 1.19. Απόσβεση από επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία σε ξένο νόμισμα Φθίνουσα απόσβεση Υπολογισμός αποσβέσεων παγίων στοιχείων επί μετατροπής εταιρείας περιορισμένης σε ανώνυμη Υποχρεωτικός ή προαιρετικός χαρακτήρας των αποσβέσεων Εφαρμοστέα μέθοδος αποσβέσεως Πίνακες συντελεστών τακπκών αποσβέσεων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Κείμενα σχετικών νόμων. Προεδρικό διάταγμα περί καθορισμού συντελεστών αποσβέσεων, καθώς και το περιεχόμενο των κινήτρων. ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΑΓΙΑ - ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ - ΥΠΟΘΗΚΕΣ - LEASING - FACTORING. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Βραχυπρόθεσμες βιομηχανικές χρηματοδοτήσεις Μακροπρόθεσμες βιομηχανικές χρηματοδοτήσεις. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Πάγιες εγκαταστάσεις. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑΣ 3.1. Δάνεια για πάγιες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΥΠΟΘΗΚΗ 4.1. Έννοια και προϋποθέσεις απόκτησης υποθήκης Υποθητική τάξη ή σειρά Εξάλειψη της υποθήκης Προσημείωση υποθήκης Εκτίμηση της αξίας των ακινήτων που υποθηκεύονται Δάνεια με υποθήκη ακινήτων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Leasing (χρηματοδοτική μίσθωση) Γενικά περί της έννοιας και εξέλιξη του Leasing Το Leasing ως εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης των επιχειρήσεων Τα κύρια πλεονεκτήματα του Leasing Ειδικότερα στοιχεία του Leasing Μορφές Leasing Απλή χρηματοδοτική μίσθωση SALE AND LEASE - BACK ή πώληση και επαναμίσθωση GROSS BORDER LEASING ή Διασυνοριακό LEASING.

9 5.9. Μίσθωση και υπεκμίσθωση Οι δυνατότητες εφαρμογών του LEASING. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 FACTORING 6.1. Γενικά Διαδικασία του FACTORING Αξιολόγηση του FACTORING. ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ ΠΑΓΙΑ - ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Έννοια κεφαλαίου Κυριότερες διακρίσεις του κεφαλαίου Αποθεματικά - προβλέψεις - κρατήσεις Πως επενδύεται το ξένο κεφάλαιο Η χρηματοδότηση των επενδύσεων Μέγεθος αναγκαιούντος κεφαλαίου στις επιχειρήσεις Βασικές αρχές της χρηματοδότησης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Μελέτη της διαρθρώσεως της περιουσίας - βαθμός παγιοποιήσεως της περιουσίας. ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ ΠΑΓΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γενικά. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΠΑΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σκοποί - Διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου Σκοποί - Διαδικασίες ελέγχου τεκμηριώσεως. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΫΛΑ ΠΑΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 3.1. Σκοποί - Διαδικασίες Εσωτερικού Ελέγχου Σκοποί - Διαδικασίες Ελέγχου Τεκμηριώσεως. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Συμπεράσματα. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1; ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ.

10 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ KEOAAAIOJI Στην πρώτη ομάδα του σχεδίου λογαριασμών περιλαμβάνονται όλα τα πάγια στοιχεία (ενσώματα και ασώματα ή άυλα) της επιχειρήσεως, τα οποία έχουν προορισμό να παραμείνουν μακροχρόνια στην κατοχή της (είτε στην εκμετάλλευση αυτής, είτε και εκτός εκμεταλλεύσεως, υπάρχουν στο σχέδιο οι αντίστοιχοι λογαριασμοο.^ 1.1. Τα ενσώματα πάγια στοιχεία έχουν τα εξής χαρακτηρισηκά: α) Φυσική υπόσταση. β) Χρησιμοποίησή τους, άμεση ή έμμεση, σ όλες τις λειτουργίες της επιχειρήσεως και προσφορά υπηρεσιών απαραιτήτων για την προμήθεια πρώτων υλών, για την παραγωγή και διάθεση των προϊόντων της. γ) Παροχή υπηρεσιών και συμβολή στη λειτουργία της επιχειρήσεως για χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα από μια λογιστική χρήση ή από ένα λειτουργικό κύκλωμα ή για απεριόριστο χρόνο (π.χ.) γήπεδα, οικόπεδα). δ) Παροχή υπηρεσιών που μπορούν να μετρηθούν με βάση ορισμένη μονάδα μετρήσεως, π.χ. χιλιόμετρα που διανύει ένα φορτηγό, ώρες λειτουργίας ή μονάδες παραγωγής ενός μηχανήματος Τα άυλα πάγια στοιχεία χαρακτηρίζονται από: α) Την έλλειψη φυσικής υπόστασης. β) Την παροχή υπηρεσιών για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο ενός έτους ή ενός λειτουργικού κυκλώματος. γ)την έμμεση συμβολή τους στη λειτουργία της επιχειρήσεως στην ανάπτυξη και παραγωγή νέων προϊόντων και στη δημιουργία ζητήσεως για προϊόντα της επιχειρήσεως. δ) Την αβεβαιότητα που διακρίνει τα αποτελέσματα της συμβολής τους στη λειτουργία της επιχειρήσεως. ε) Την αυτοτέλειά τους από την επιχείρηση Στο πάγιο ενεργητικό περιλαμβάνονται οι εξής μερικότερες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων; α) Ενσώματα πάγια στοιγεία (Λοναοιασμοί 10-15). Αποτελούνται από υλικά αγαθά τα οποία αποκτά η επιχείρηση για να τα χρησιμοποιήσει ως μέτρα δράσεώς της κατά την διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους (η οποία είναι οπωσδήποτε μεγαλύτερη από ένα έτος). β) Ασώματες ακινητοποιήσεις ή άυλα πάγια στοιγεία (Λοναοιασυοί ). 9 (1) "ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ-ΓΕΝΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ - ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ', ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ Κ. ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ. 1993,σελ. 144.

11 Είναι τα ασώματα οικονομικά αγαθά τα οποία αποκτούνται από την επιχείρηση για να χρησιμοποιηθούν παραγωγικά για ένα χρονικό διάστημα (οπωσδήποτε μεγαλύτερο από ένα έτος). γ) Έξοδα πολυετούς αποσβέσεωο (Λογαριασμοί ). Είναι τα έξοδα που αποσβένονται τμηματικά. Πραγματοποιούνται για την ίδρυση και οργάνωση υποκαταστημάτων και μονάδων της επιχείρησης, καθώς και για την εν γένει αναδιοργάνωσή της. δ) Προκαταβολές κτήσεως ασωμάτων ακινητοποιήσεων (Λογαριασμοί 16,98). Περιλαμβάνονται τα ποσά τα οποία καταβάλλει η οικονομική μονάδα αχ; προκαταβολές για την απόκτηση ασωμάτων ακινητοποιήσεων. ε) Αποσβεσμένες ασώματες ακινητοποιήσεις και αποσβεσμένα έξοδα πολυετούς απόσβεσης Περιλαμβάνονται τα συσσωρευμένα ποσά των ετησίων αποσβέσεων των παγίων οικονομικών αγαθών της επιχείρησης. 19). στ) Πάγιο ενεργητικό υποκαταστημάτων ή άλλων κέντρων (Λογαριασμοί Αποτελούνται από το πάγιο ενεργητικό (γήπεδα, οικόπεδα, μηχανήματα, μεταφορικά μέσα, έπιπλα, ασώματες ακινητοποιήσεις, κ.λπ.) των υποκαταστημάτων ή άλλων κέντρων. ζ) Συυυετοχές και λοιπές υακροπρόθεσυες απαιτήσεις (Λογαριασμοί 18) Περιλαμβάνονται οι κατά τρίτων απαιτήσεις της οικονομικής μονάδας για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησης λήγει μετά απ το τέλος της επόμενης χρήσης και οι συμμετοχές της επιχείρησης σε άλλες οικονομικές μονάδες, οποιοσδήποτε νομικής μορφής (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ε.Ε., Ο.Ε., κ.α.) οι οποίες εξασφαλίζουν την άσκηση επιρροής πάνω σ αυτές και αποκτούνται με σκοπό διαρκούς κατοχής τους. 10 (2). "ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΡΑΠΕΖΑΣ", ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ, 1993,σελ. 7-8.

12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΕΠΕΚΤΑΣΗ - ΠΡΟΣΘΗΚΗ - ΒΕΛΤΙΩΣΗ - ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ - ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝ ΠΑΓΙΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΏΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ, Επέκταση ή προσθήκη κτιρίου, κτιριακής εγκαταστάσεοχ; και τεχνικού έργου είναι οποιαδήποτε μόνιμη αύξηση του όγκου, του μεγέθους ή της ωφελιμότητάς του, η οποία γίνεται, κατά κανόνα, με τη χρησιμοποίηση δομικών υλικών. Επέκταση ή προσθήκη μηχανήματος, τεχνικής εγκατάστασης και μηχανολογικού εξοπλισμού είναι κάθε προσθήκη ή εργασία που γίνεται σ αυτά και αυξάνει το μέγεθος και, κατά κανόνα, την παραγωγική τους δυναμικότητα. Βελτίωση ενσωμάτου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι κάθε μεταβολή που γίνεται σ αυτά μετά από τεχνολογική επέμβαση και που έχει ως αποτέλεσμα, είτε την αύξηση του χρόνου της ωφέλιμης ζωής του, είτε την αύξηση της παραγωγικότητάς του, είτε την μείωση του κόστους λειτουργίας του ή την βελτίωση των συνθηκών χρησιμοποιήσεώς του. Συντήρηση ενσωμάτου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η τεχνολογική επέμβαση που γένεται σ αυτό με σκοπό να διατηρείται στην αρχική του παραγωγική ικανότητα για όσο το δυνατό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επισκευή ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η αντικατάσταση ή επιδιόρθωση μερών αυτού, που έχουν καταστραφεί ή υποστεί βλάβη, με σκοπό την επαναφορά της παραγωγικής του ικανότητας ή των συνθηκών λεαουργίας του στο επίπεδο που ήταν πριν από την καταστροφή ή την βλάβη. Τα συνήθη έξοδα συντηρήσεως ενό παγίου στοιχείου (χρωματισμός κτιρίου, αντικατάσταση σπασμένων παραθύρων,διόρθωση υδραυλικών εγκαταστάσεων, κ.λπ. ή αντικατάσταση φθαρμένων ανταλλακτικλών μηχανών και μεταφορικών μέσων, κ.λπ.) βαρύνουν ολόκληρα το κόστος της χρήσεως, κατά την οποία πραγματοποιούνται μέσω των οικείων λογαριασμών δαπανών. Αλλά οι επεκτάσεις, προσθήκες ή σοβαρές βελτιώσεις ενός παγίου, που βελτιώνουν την παραγωγική του ικανότητα, προση'θεται στην αρχική αξία αυτών. Δηλαδή το κόστος των προσθηκών, βελτιώσεων, κ.λπ. αυτής της μορφής προσαυξάνει την αξία κτίσεως των παγίων περιουσιακών στοιχείων.*^ (3). "ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧ. ΤΡΑΠΕΖΑΣ", ΔΙΕΥΘ. ΛΟΓΙΣΤ.- ΟΙΚΟΝΟΜ., 1993, σελ (4). "ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ - ΓΕΝ. ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ - ΙΣΟΛΟΓ ΜΙΛΤ. ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ, 1993, σελ

13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 1. Μητρώο Πάγιων Στοιχείων Τα πάγια περιουσιακά στοιχεία της οικονομικής μονάδας πρέπει να καταχωρούνται στο βιβλίο απογραφώ - κάθε τέλος διαχειριστικής περιόδου - χωριστά (ένα - ένα). Μάλιστα, η παράγραφος 4 του άρθρου 27 του Κ.Β.Σ. ορίζει ότι για κάθε πάγιο περιουσιακό στοιχείο αναγράφονται στο βιβλίο απογραφών τουλάχιστον; α) η αξία κτήσης ή το κόστος ιδιοκατασκευής του, προσαυξημένο με τις δαπάνες επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων, β) οι αποσβέσεις του και γ) η αναπόσβεστη αξία του. Η μεθόδευση αυτή είναι εύκολη για τις μικρές επιχειρήσεις που έχουν ολιγάριθμα πάγια στοιχεία και η επανάληψη της αναγραφής τους στο βιβλίο απογραφών δεν απαιτεί πολύ χρόνο και κόπο. Για τις οικονομικές μονάδες που έχουν πολυάριθμα πάγια (ακίνητα, μηχανήματα, μεταφορικά μέσα κ.λπ.) η παραπάνω διάταξη δίνει τη δυνατότητα τηρήσεως ιδιαίτερου θεωρημένου βιβλίου, του Μητρώου Παγίων Στοιχείων. Όταν ο επιτηδευματίας τηρεί θεωρημένα βιβλία - μητρώα πάγιων περιουσιακών στοιχείων και αποσβέσεων μπορεί να καταχωρεί στην απογραφή την πιο πάνω ανάλυση, κατά ομοειδείς κατηγορίες πάγιων περιουσιακών στοιχείων. Σε περίπτωση ολοσχερούς αποσβέσεως παγίου περιουσιακού στοιχείου διατηρείται στην απογραφή αναπόσβεστη αξία μιας δραχμής, όταν το περιουσιακό αυτό στοιχείο εξακολουθεί να παραμένει στην κυριότητα του επιτηδευματία. Το παρατιθέμενο στη συνέχεια υπόδειγμα Μητρώου Παγίων Στοιχείων συνδυάζει τις παραπάνω συνδυάζει τις παραπάνω απαιτήσεις του Κ.Β.Σ. και την πρακτική ανάγκη για την παροχή, με μια ματιά, όλης της διαδρομής του κάθε πάγιου στοιχείου στην κυριότητα της επιχείρησης. Είναι επιτρεπτό να τηρείται ένα βιβλίο - μητρώο για όλα τα πάγια (ακίνητα, μηχανήματα, μεταφορικά μέσα κ.λπ.) ή χωριστά μητρώα για κάθε ομοειδή κατηγορία παγίων. Η παραπάνω μνημόνευση διάταξη του Κ.Β.Σ. δίνει τη δυνατότητα στην επιχείρηση, οσάκις τηρεί θεωρημένα βιβλία - μητρώα παγίων περιουσιακών στοιχείων και αποσβέσεων, να καταχωρεί στο βιβλίο απογραφών με ένα ποσό κατά ομοειδείς κατηγορίες: α) την αξία κτήσεως, προσαυξημένη κατά τις δαπάνες βελτιώσεως, β) τις γενόμενες αποσβέσεις και γ) την αναπόσβεστη αξία αυτών. Έτσι αποφεύγεται η επανάληψη καταχωρήσεως στο βιβλίο απογραφών, κάθε χρήση, αναλυτικά όλων των περιουσιακών στοιχείων της επιχειρήσεως, ενώ η παράλληλη τήρηση των μητρώων παγίων διευκολύνει παρά την παροχή χρησίμων πληροφοριών και παραστατικής συνοπτικής εικόνας αυτών σε όλη τη διάρκεια που βρίσκονται στην κυριότητα της επιχειρήσεως. 12

14 Στην επόμενη παράγραφο δίδεται ένα παράδειγμα με πς λογικές εγγραφές, που πρέπει να γίνουν, σε περίπτωση πωλήσεακ; ενός μεταχειρισμένου μηχανήματος.' ΜΗΤΡΩΟ ΠΑΓΙΩΝ (ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ 13 ΕΙΔΟΙ ΜΗΧ/ΤΟΣ σπκχείο) λοπα ICTHIEfll ποιχεία ΠΜΟΑΟΠΟΥ &ΠΡΟΜΗ ΘΕΥΤΗ ΑΞΙΑ ΚΤΗΣΗ- ΟΣ 19S ΑΠΟΣΒΕ ΑΠΟΣΒ ΣΤΝΟΑ ΑΝΑΠ ΣΥΐωΑ ΑΝΑΠ ΑΠΟΣ ΣΥΝΟ ΣΒΣ ΕΣΕΙΣ ΟΣΒΕΙ 0 ΟΣΒα ΑΟ ΟΣΒΕΙ ΠΡΟΥΓΌ ΧΡΗΣΗ ΑΠΟΣΒ ΤΗ ΑΠΟΣΒ ΑΠΟΣ ΤΗ ΕΧΕΟΗ ΑΞΙΑ ΟΣ ΕΣΕΟΝ ΑΞΙΑ ΧΡΗΣΗ ΒΕΣΗΟ AHU ETON ΟΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑ Α 1984 ^ ϋ00 ζοοϋοο B00JH0 2. ΜΗΧΑΝΗΜΑ Β' (5) "ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓ. ΣΧ. - Γ. ΛΟΓ. ΙΣΟΛ. "ΜΙΛΤ. Κ. ΛΕΟΝΤ. 1993, σελ

15 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ Γήπεδα - Οικόπεδα Ορυχεία Μεταλλεία Λατομεία Αγροί Φυτείες Δάση Γήπεδα - Οικόπεδα εκτός εκμ/σης Ορυχεία εκτός εκμετάλλευσης Μεταλλεία εκτός εκμ/σης Λατομεία εκτός εκμ/σης Αγροί εκτός εκμ/σης Φυτείες εκτός εκμ/σης Δάση εκτός εκμ/σης Αποσβ/νες εδαφικές εκτάσεις Αποσβ/να Ορυχεία 02 " Μεταλλεία 03 " Λατομεία 05 " Φυτείες 06 " Δάση 11 Ορυχεία εκτός εκμ/σης 12 " Μεταλλεία εκτός εκμ/σης 13 " Λατομεία εκτός εκμ/σης 15 Φυτείες εκτός εκμ/σης 16 Δάση εκτός εκμ/σης 11. ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕ1Σ ΚΤΗΡΙΩΝ - ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ Κτήρια - Εγκαταστάσεις Κτιρίων Τεχνικά έργα εξυπηρετήσεως μεταφορών Λοιπά τεχνικά έργα Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων Κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων σε ακίνητα 3ων Τεχνικά έργα εξυπηρέτησης μεταφορών σε ακίνητα 3ων Λοιπά τεχνικά έργα σε ακίνητα 3ων Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων 3ων Κτίρια - Εγκ/σεις κτιρίων εκτός εκμ/σης

16 Τεχνικά έργα εξυπηρέτησης μεταφορών εκτός εκμ/σης Λοιπά τεχνικά έργα εκτός εκμ/σης Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων εκτός εκμ/σης Κτίρια - Εγκ/σεις κτιρίων σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης Τεχνικά έργα εξυπηρέτησης μεταφορών σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης Λοιπά τεχνικά έργα σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων 3ων εκτός εκμ/σης Αποσβ/να κηρία - εγκ/σεις κηρίων - τεχνικά έργα Αποσβ/να κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων Αποσβ/να τεχνικά έργα εξυπηρέτησης μεταφορών 02 Αποσβ/να λοιπά τεχνικά έργα 03 Αποσβ/νες διαμορφώσεις γηπέδων 07 Αποσ/να κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων σε ακίνητα 3ων 08 Αποσ/να τεχνικά έργα εξυπηρέτησης μεταφορών σε ακίνητα 3ων 09 Αποσβ/να λοιπά τεχνικά έργα σε ακίνητα 3ων 10. Αποσβέσεις - διαμορφώσεις γηπέδων 3ων 14. Αποσβ/να κτίρια - εγκ/σεις κηρίων εκτός εκμ/σης 15 Αποσβ/να τεχνικά έργα εξυπηρέτησης μεταφορών εκτός εκμ/σης 16 Αποσβ/να λοιπά τεχνικά έργα εκτός εκμ/σης 17 Αποσβ/νες διαμορφώσεις γηπέδων εκτός εκμ/σης 21 Αποσβ/να κτίρια - εγκαταστάσεις κηρίων σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης 22 Αποσβ/να τεχνικά έργα εξυπηρέτηση μεταφορών σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης 23. Αποσβ/να τεχνικά έργα σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης 24 Αποσβ/νες διαμορφώσεις γηπέδων τρίτων εκτός εκμ/σης 12. ΜΗΧ/ΤΑ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΓΚ/ΣΕΙΣ - ΛΟΙΠΟΣ ΜΗΧ/ΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Μηχ/τα Τεχνικές εγκ/σεις Φορητά μηχ/τα χεριού Εργαλεία χεριού Καλούπια - Ιδιοκατασκευές Μηχ/τα όργανα Λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός Μηχ/τα σε ακίνητα 3ων Τεχνικές εγκ/σεις σε ακίνητα 3ων Λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός σε ακίνητα 3ων Μηχ/τα εκτός εκμ/σης

17 12.11 Τεχνικές εγκ/σεις εκτός εκμ/σης Φορητά μηχ/τα χεριού εκτός εκμ/σης Εργαλεία εκτός εκμ/σης Καλούπια - Ιδιοκατασκευές Μηχ/τα όργανα εκτός εκμ/σης Λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός εκτός εκμ/σης 12.17Μηχ/τα σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης Τεχνικές εγκ/σεις σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης Λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης Αποσβ/να μηχ/τα - τεχνικές εγκ/σεις - λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός Αποσβ/να μηχ/τα 01 Αποσβ/νες τεχνικές εγλκ/σεις 02 Αποσβ/να φορητά μηχ/τα "χειρός" 03 Αποσβ/να εργαλεία 04 Αποσβ/να καλούπια - ιδιοκατασκευές 05 Αποσβ/να μηχ/κά όργανα 06 Αποσβ/νος λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός 07 Αποσβ/να μηχ/τα σε ακίνητα 3ων 08 Αποσβ/νες τεχνικές εγκ/σεις σε ακίνητα 3ων 09 Αποσβ/νος λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός σε ακίνητα 3ων 10 Αποσβ/να μηχ/τα εκτός εκμ/σης 11. Αποσβ/νες τεχνικές εγκ/σεις εκτός εκμ/σης 12 Αποσβ/να φορητά μηχ/τα "χειρός" εκτός εκμ/σης 13 Αποσβ/να εργαλεία εκτός εκμ/σης 14 Αποσβ/να καλούπια - ιδιοκατασκευές εκτός εκμ/σης 15 Αποσβ/να μηχ/τα όργανα εκτός εκμ/σης. 16 Αποσβ/νος λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός εκτός εκμ/σης 17 Αποσβ/να μηχ/τα σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης 18 Αποσβ/νες τεχνικές εγκ/σεις σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης 19 Αποσβ/νος λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός σε ακίνητα 3ων εκτός εκμ/σης 13 ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕΣΑ Αυτοκίνητα λεωφορεία Λοιπά επιβατικά αυτοκίνητα Αυτ/τα φορτηγά - Ρυμούλκες - Ειδικής Χρήσης Σιδηροδρομικά Οχήματα Πλωτά Μέσα Εναέρια μέσα Μέσα εσωτερικών μεταφορών Λοιπά μέσα μεταφοράς

18 13.10 Αυτοκίνητα λεωφορεία εκτός εκμ/σης Λοιπά επιβατικά αυτοκίνητα εκτός εκμ/σης Αυτοκίνητα φορτηγά - Ρυμούλκες - Ειδικής χρήσης εκτός εκμ/σης Σιδηροδρομικά οχήματα εκτός εκμ/σης Πλωτά μέσα εκτός εκμ/σης Εναέρια μέσα εκτός εκμ/σης Μέσα εσωτερικών μεταφορών εκτός εκμ/σης Αποσβ/να μέσα μεταφοράς εκτός εκμ/σης Αποσβ/να μέσα μεταφοράς Αποσβ/να αυτοκίνητα λεωφορεία 01 Αποσβ/να λοιπά επιβατικά αυτοκίνητα 02 Αποσβ/να φορτηγά - Ρυμούλκες - Ειδικής Χρήσεως 03 Αποσβ/να σιδηροδρομικά οχήματα 04 Αποσβ/να πλωτά μέσα 05 Αποσβ/να εναέρια μέσα 06 Αποσβ/να μέσα εσωτερικών μεταφορών 09 Αποσβ/να λοιπά μέσα μεταφοράς 10 Αποσβ/να αυτοκίνητα λεωφορεία εκτός εκμ/σης 11 Αποσβ/να λοιπά επιβατικά αυτοκίνητα εκτός εκμ/σης 12 Αποσβ/να αυτοκίνητα φορτηγά - Ρυμούλκες - Ειδικής Χρήσεως εκτός εκμ/σης 13 Αποσβ/να σιδηροδρομικά οχήματα εκτός εκμ/σης. 14 Αποσβ/να πλωτά μέσα εκτός εκμ/σης 15 Αποσβ/να εναέρια μέσα εκτός εκμ/σης 16 Αποσβ/να μέσα εσωτερικών μεταφορών εκτός εκμ/σης 19 Αποσβ/να λοιπά μέσα μεταφοράς εκτός εκμ/σης 14 ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Έπιπλα Σκεύη Μηχανές Γραφείων Ηλ/κοί υπολ/στές & ηλ/κά συγκροτήματα Μέσα αποθήκευσης & μεταφοράς Επιστημονικά όργανα Ζώα για πάγια εκμ/ση Εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών Λοιπός εξοπλισμός Έπιπλα εκτός εκμ/σης Σκεύη εκτός εκμ/σης Μηχανές γραφείων εκτός εκμ/σης Ηλ/κοί υπολ/στές & ηλ/κά συγκροτήματα εκτός εκμ/σης

19 14.14 Μέσα αποθήκευσης & μεταφοράς εκτός εκμ/σης Επιστημονικά όργανα εκτός εκμ/σης Ζώα για πάγια εκμ/ση εκτός εκμ/σης Εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών εκτός εκμ/σης Λοιπός εξοπλισμός εκτός εκμ/σης Αποσβ/να έπιπλα & αποσβ/νος λοιπός εξοπλισμός Αποσβ/να έπιπλα 01. Αποσβ/να σκεύη 02 Αποσβ/να μηχανές γραφείων 03 Αποσβ/να ηλ/κοί υπολ/στές & αποσβ/να ηλ/κά συγκροτήματα εκμ/σης 04 Αποσβ/να μέσα αποθήκευσης & μεταφοράς 05 Αποσβ/να επιστημονικά όργανα 06 Αποσβ/να ζώα για πάγια εκμ/ση 08 Αποσβ/να εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών 09 Αποσβ/να λοιπός εξοπλισμός 10 Αποσβ/να έπιπλα εκτός εκμ/σης 11 Αποσβ/να σκεύη εκτός εκμ/σης 12 Αποσβ/να μηχανές γραφείων εκτός εκμ/σης 13 Αποσβ/να ηλ/κοί υπολ/στές & Αποσβ/να ηλ/κά συγκροτήματα εκτός εκμ/σης 15 Αποσβ/να επιστημονικά όργανα εκτός εκμ/σης 16 Αποσβ/να ζώα για πάγια εκμ/ση εκτός εκμ/σης 18 Αποσβ/να εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών εκτός εκμ/σης 19 Αποσβ/να λοιπός εξοπλισμός εκτός εκμ/σης 15. ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ & ΠΡΟΚ/ΛΕΣ ΚΤΗΣΗΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Κτίρια - Εγκ/σεις κτιρίων - Τεχνικά έργα υπό εκτέλεση Μηχ/τα - Τεχνικές εγκ/σεις - Λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός υπό εκτέλεση Μεταφορικά μέσα υπό εκτέλεση Έπιπλα & λοιπός εξοπλισμός υπό εκτέλεση Προκ/λές κτήσης παγίων στοιχείων 16. ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ & ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ Υπεραξία επιχ/σης (Good will) Δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας Διπλώματα ευρεσιτεχνίας 01 Άδειες παραγωγής & εκμ/σης (LICENCES) 02 Σήματα

20 03 Μέθοδοι (KNOW HOW) 04 Πρότυπα 05 Σχέδια Δικαιώματα (παραχωρήσεις, κ.λπ.) εκμ/σης ορυχείων - μεταλλείων - λατομείων Λοιπές παραχωρήσεις Δικαιώματα χρήσης ενσώματων παγίων στοιχείων Λοιπά δικαιώματα Έξοδα ίδρυσης & πρώτης εγκ/οης Έξοδα ερευνών ορυχείων - μεταλλείων - λατομείων Έξοδα λοιπών ερευνών Έξοδα αύξησης κεφαλαίου & έκδοσης ομολογιακών δανείων Έξοδα κτήσης ακιν/σεων Συν/κές διαφορές από πιστώσεις & δάνεια για κτήσεις παγίων στοιχείων Διαφορές έκδοσης & εξόφλησης ομολογιών Έξοδα αναδιοργάνωσης Τόκοι δανείων κατασκευαστικής περιόδου Λοιπά έξοδα πολυετούς απόσβεσης Προκαταβολές κπήσης ασώματων ακιν/σεων Αποσβ/νες ασώματες ακιν/σεις &αποσβ/να έξοδα πολυετούς απόσβεσης Αποσβ/νη υπεραξία επιχ/σης 01 Αποσβ/να δικαιώματα βιομ/κής ιδιοκτκσίας 02 Αποσβ/να δικαιώματα (παραχωρήσεις κ.λπ.) εκμ/σης ορυχείων - μεταλλείων - λατομείων 03 Αποσβ/νες λοιπές παραχωρήσεις 04 Αποσβ/να δικαιώματα χρήσης παγίων στοιχείων 05 Αποσβ/να λοιπά δικαιώματα 10 Αποσβ/να έξοδα ίδρυσης & 1ης εγκ/σης 11 Αποσβ/να έξοδα ερευνών ορυχείων - μεταλλείων - λατομείων 12 Αποσβ/να έξοδα λοιπών ερευνών 13 Αποσβ/να έξοδα αύξησης κεφαλαίου & έκδοσης ομολογιακών δανείων 14 Αποσβ/να έξοδα κτήσης ακιν/σεων για κτήσεις παγίων στοιχείων 16 Αποσβ/νες διαφορές έκδοσης & εξόφλησης ομολογιών 17 Αποσβ/να έξοδα αναδιοργάνωσης 18 Αποσβ/νοι τόκοι δανείων κατασκευαστικής περιόδου 19 Αποσβ/να λοιπά έξοδα πολυετούς απόσβεσης 18. ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Συμμετοχές σε συγγενείς (συνδεμένες) επιχειρήσεις Μετοχές εισαγόμενες στο χρηματιστήριο εταιριών εσωτερικού 01 Μετοχές μη εισαγόμενες στο χρηματιστήριο εταιριών εσωτερικού

21 02 Ανεξόφλητες μετοχές εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εσωτερικού 03 Ανεξόφλητες μετοχές μη εισαγόμενες στο χρηματιστήριο εταιριών εσωτερικού 04 Μετοχές εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρειών εξωτερικού 05 Μετοχές μη " 06 Ανεξόφλητες μετοχές εισαγόμενες στο Χρηματιστήριο εταιριών εξωτερικού 07 Ανεξόφλητες μετοχές μη εισαγόμενες στο Χρηματιστήριο εταιριών εξωτερικού 08 Συμμετοχές σε λοιπές (πλην Α.Ε.) επιχ/σεις εσωτερικού 09 '' " " " " " εξωτερικού 10 Προεγγραφές σε υπό έκδοση μετοχές εταιριών εσωτερικού 11 "... " εξωτερικού 12 Μετοχές σε 3ους για εγγύηση Προβλέψεις για υποτιμήσεις συμμετοχών σε λοιπές (πλην Α>Ε>) επιχ/σεις (αντίθετος λογ/σμός ) Συμμετοχές σε λοιπές επιχ/σεις Μετοχές εισαγμένες στο Χρηματ/ριο εταιριών εσωτερικού 01 " μη " 02 Ανεξόφλητες μετοχές εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εσωτερικού 03 Ανεξόφλητες μετοχές μη εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εσωτερικού 04 Μετοχές εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εξωτερικού Μετοχές μη εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εξωτερικού 06 Ανεξόφλητες μετοχές εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εξωτερικού 07 Ανεξόφλητες μετοχές μη εισαγμένες στο Χρηματιστήριο εταιριών εξωτερικού 08 Συμμετοχές σε λοιπές (πλην Α.Ε.) επιχ/σεις εσωτερικού 09 '' " " " " εξωτερικού 10 Προεγγραφές σε υπό έκδοση μετοχές εταιριών εσωτερικού 11 " " " " " εξωτερικού 12 Μετοχές σε 3ους για εγγύηση 19 Προβλέψεις για υποτιμήσεις συμμετοχών σε λοιπές (πλην Α.Ε.) επιχ/σεις (αντίθετο των ) Μακρ/σμες απαιτήσεις κατά συγγενών (συνδεδεμένων) επιχ/σεων σε δρχ. 20

22 18.03 " " " " " " σεξ.ν " " " λοιπών συμμετοχικού ενδιαφέροντος επιχ/σεων σε δρχ Μακρ/σμες απαιτήσεις κατά λοιπών συμμετοχικού ενδιαφέροντος σε Ξ.Ν " " " εταίρων Γραμμάτια εισπρακτέα μακροπρόθεσμα σε δρχ " " '' Ξ.Ν Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων εισπρακτέων μακρ/σμων σε δρχ " " " " " " ' "σεξ.ν Δοσμένες εγγυήσεις Οφειλόμενο κεφάλαιο Λοιπές μακρ/σμες απαιτήσεις σε δρχ Λοιπές μακρ/σμες απαιτήσεις σε Ξ.Ν Τίτλοι με χαρακτήρα ακιν/σεων σε δρχ " " Ξ.Ν ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΥΠΟΚ/ΤΩΝ Ή ΑΛΛΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ (Όμιλος λογ/σμών προαιρετικής χρήσης) Ο λογ/σμός αυτός παρακολουθείται με δύο διαφορετικούς τρόπους ως εξής: 1ος Τρόπος: 190 ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΚ/ΤΩΝ Ή ΑΛΛΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ Γήπεδα - Οικόπεδα Υποκ/μα A Εργοστάσιο Β κ.λπ. 191 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ 192 ΜΗΧ/ΤΑ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΓΚ/ΣΕΙΣ - ΑΟΙΠΟΣ ΜΗΧ/ΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 193 ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕΣΑ 194 ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 195 ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΚ/ΛΕΣ ΚΤΗΣΗΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 196 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ & ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 198 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ & ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡ/ΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 2ος τρόπος 190 ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΚ/ΤΩΝ Ή ΑΛΛΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ Υποκ/μα ή Κέντρο A Γήπεδα - Οικόπεδα

23 Ορυχεία Υποκ/μα ή Κέντρο Β Γήπεδα - Οικόπεδα κ.λπ. (6) (6) "ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ - ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ - ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΑ" Θ ΕΚΔΟΣΗ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ I. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ, ΘΕΣ/ΝΙΚΗ

24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λογαριασμός 10 "Εδαφικές Εκτάσεις" Εδαφικές εκτάσεις είναι τα οικόπεδα, γήπεδα, αγροτεαάγια και γενικά οποιαδήποτε έκταση γης της οποίας η κυριότητα ανήκει στην επιχείρηση. Οι εδαφικές εκτάσεις ανακρινονται 23 σε εκείνες που έχουν απεριόριστη διάρκεια ωφέλιμης ζωής, όπως π.χ. είναι τα οικόπεδα, γήπεδα η τα αγροτεμάχια και σ αυτές που η διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους είναι περιορισμένη και για το λόγο αυτό η αξία τους είναι αποσβεστέα. (Στην τελευταία αυτή κατηγορία ανήκουν π.χ. μεταλλεία και λατομεία). Στο λογ/σμό "γήπεδα - οικόπεδα" παρακολουθούνται οι εκτάσεις γης πάνω στις οποίες έχουν ανεγερθεί κπ'ρια και εκτάσεις της επιχ/σης για γραφεία και καταστήματα ή κατοικίες καθώς και εκείνες που προορίζονται για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών όπως αποθήκης αρχείου και υλικών γκαράζ αυτοκινήτων. Στους λογ/σμούς 1010 ως και παρακολουθούνται οι εδαφικές εκτάσεις οι οποίες δε χρησιμοποιούνται παραγωγικά για πς ανάγκες της βασικής επαγγελματικής δραστηριότητας της Τράπεζας, ούτε και για τις παρεπόμενες ασχολίες αυτής. Οι εδαφικές εκτάσεις παρακολουθούνται στους οικείους υπολογισμούς του 10 με καταχώρηση σ αυτούς της αξίας κτήσεώς τους ή της αξίας η οποία προκύπτει έπειτα από νόμιμη αναπροσαρμογή της αξίας κτήσεως. Τα έξοδα κτήσεως των εδαφικών εκτάσεων (π.χ. φόροι μεταβιβάσεως, συμβολαιογραφικά και μεσιτικά) καταχωρούνται και παρακολουθούνται στο λογ/σμό "έξοδα κτήσεως ακινητοποίσεων". Τα έξοδα διαμορφώσεως των γηπέδων και άλλων εδαφικών εκτάσεων τα οποία προσδίδουν αξία σ αυτές επειδή τα σχετικά έργα (π.χ. εκβραχισμοί ή ισοπεδώσεις) δε φθείρονται, φέρονται σε αύξηση της αξίας κτήσεώς τους. Αν τα έργα αυτά φθείρονται και συνεπώς αποσβένονται, με την προϋπόθεση ότι τα σχετικά έξοδα δεν έχουν περιληφθεί στο κόστος κπρίων ή τεχνικών έργων σαν κόστος υποδομής της κατασκευής τους, καταχωρούνται και παρκολουθούνται στο λογ/σμό "υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων". Τα γήπεδα - οικόπεδα και άλλες εδαφικές εκτάσεις δε φθείρονται από τη χρήση τους ή τον πάροδο του χρόνου και για το λόγο αυτό δεν αποσβένονται. Όταν όμως για τις εδαφικές αυτές εκτάσεις υπάρχει κίνδυνος οικονομικός απαξιώσεως και υποτιμήσεως, για τις ειδικές αυτές περιπτώσεις, σχηματίζεται ειδική πρόβλεψη, η οποία καταχωρείται στο λογ/σμό "Προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιμήσεων πάγιων στοιχείων" με χρέωση του λογ/σμού (7). "ΛΟΓ. ΣΧ. ΤΡΑΠ.", ΔΙΕΥΘ. ΛΟΓ. - ΟΙΚΟΝ., 1993, σελ

25 2.2 Παράδειγμα για την ομάδα 10 - Αγορά ακινήτου.; Η επιχείρηση A αγοράζει απ τον Β ένα οικόπεδο αντί δρχ. και καταβάλει στον πωλητη μετρητοίς. Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. το εκπμά (βάσει πινάκων αντικειμενικής αξίας, όπου ισχύουν αυτοί ή βάσει συγκριτικών στοιχείων) στο ποσό των δρχ. και ορίζει το φόρο μεταβιβάσεως ακινήτων στο ποσό των δρχ., τον οποίο, η επιχείρηση, επίσης πληρώνει μετρητοίς. Τέλος πληρώνονται για συμβολαιογραφικά δρχ. και για παράσταση δικηγόρου δρχ.. Όλες οι παραπάνω πράξεις μπορούν ν απεικονισθούν συγκεντρωτικά με την ακόλουθη λογιστική εγγραφή: 10. ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ Γήπεδα - Οικόπεδα 16 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Έξοδα κτήσεως ακινητοποιήσεων Φόρος μεταβ. ακινήτων Συ μβολαιογραφικά Αμοιβή δικηγόρου Ταμείο Αγορά οικοπέδου στη θέση...από τον Β η υπ αριθ.... συμβολαιογραφική πράξη του συμβ/γράφου Για την αμοιβή του δικηγόρου είναι ορθότερο να χρεωθεί ο λογ/σμός "Αμοιβές δικηγόρου" με το ποσό δρχ. εφόσον ολόκληρο το ποσό καταβάλλεται στο δικηγόρο απ τον οποίο και θα παρακρατηθεί φόρος εισοδήματος 15% ήτοι δρχ Εάν ένα μέρος της αμοιβής (έστω δρχ.) καταβληθεί στο δικηγορικό σύλλογο, ή του 15% θα γίνει επί του υπολοίπου της αμοιβής του δικηγόρου που καταβάλλεται στον ίδιο. Στην περίπτωση αυτή ο λογ/σμός "Αμοιβές δικηγόρων" θα χρεωθεί με το ποσό των δρχ. και ο λογ/σμός "Εξοδα κτήσεως ακιν/σεων" θα χρεωθεί με το ποσό που καταβάλλεται στο δικηγορικό σύλλογο, δηλ. με δρχ.. Πάντως, το ποσό των δρχ. που στην πρώτη περίτττωση καταχωρήθηκε στο λογ/σμό "Αμοιβές δικηγόρων" ή το ποσό των δρχ. στη 2η περίπτωση θα πρέπει

26 τελικά να μεταφερθει στη χρέωση του λογ/σμού Έξοδα κτήσεως ακιν/σεων". Για την αμοιβή του συμβολαιογράφου, που περιλαμβάνεται στο συνολικό ποσό των συμβολαιογραφικών εξόδων, δεν υπάρχει υποχρέωση παρακρατήσεως φόρου 15% επειδή ο συμβολαιογράφος υποχρεούται να αποδώσει ο ίδιος τον αναλογούντα φόρο. Εάν, ωστόσο, γίνει κάι από την αμοιβή του συμβολαιογράφου παρακράτηση φόρου 15%, τότε θα λάβουν χώρα εγγραφές ανάλογες με εκείνες που γίνονται κατά την παρακράτηση φόρου 15% από δικηγόρους και άλλους ελεύθερους επαγγελματίες. Εάν υποθέσουμε, λοιπόν, ότι στο ανωτέρω παράδειγμα παρακρατήθηκε από την αμοιβή του δικηγόρου ποσό φόρου ( X15%=) δρχ. η προηγούμενη λογιστική εγγραφή θα λάβει την ακόλουθη μορφή ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ Γήπεδα - Οικόπεδα 16 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΣ Έζοδα κτήσεως ακινητοποιήσεων Φόρος μεταβ. ακινήτων Συυβολαιογοαφίκά ΑΜΟΙΒΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΤΡΙΤΩΝ Αυοιβές ελευθέοων επαννελυατιών υποκείυενης σε παοακοάτηση φόρου Β.Σ. ΧΡ. Π Αμοιβές & έξοδα δικηγόρων ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταμείο Φόρος μεταβ. ακινήτου Συμβολαιογραφικά έξοδα Καθαρή αμοιβή δικηγόρου Αξία οικοπέδου ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ Φόροι αμοιβών τρίτων Φόοος αυοιβών ελευθέοων επαννελυατιών (8) Στο νέο νόμο περί Φ.Π.Α. εξαιρέθηκαν από την απαλλαγή οι αμοιβές των δικηγόρων και συνεπώς θα έχουν ε. Φ.Π.Α. 18%. Αλλά αυτό θα ισχύσει μετά την έκδοση της σχετικής κοινοτικής οδηγίας και της οικίας υπουργικ.

27 Η ανωτέρω εγγραφή στην - πράξη - θα διασπαστεί σε δύο ταμειακές εγγραφές. Η πρώτη θα εμφανίζει το σύνολο των μικτών ποσών των πληρωμών ( =) δρχ. και η δεύτερη θα εμφανίζει είσπραξη δρχ. θα ακολουθήσει η εγγραφή μεταφοράς της αμοιβής του δικηγόρου στο λογ/σμό (Ηυεοολόγιο Διαφόρων ΠοάΗεωνΙ. ΧΡ. Π. 16 ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΈΕοδα κτήσεως ακινητοποιήσεων ΑΜΟΙΒΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΤΡΙΤΩΝ Αμοιβές ελευθ. επαγγελματιών υποκείμενες σε παρακρ. φόρου Αμοιβές και έξοδα δικηγόρων Η χρησιμότητα αυτού του λογιστικού χειρισμού είναι ότι μέσω του λογαριασμού 61.00, στον οποίο έχουν συγκεντρωθεί όλες οι αμοιβές ελευθέρων επαγγελματιών για τις οποίες έγινε παρακράτηση φόρου 15%, μπορεί να γίνει έλεγχος και επαλήθευση της ορθής αποδόσεως του παρακρατηθέντος φόρου. Και όταν αποδοθεί στη Δ.Ο.Υ. ο παρακρατηθείς φόρος 15% από την αμοιβή του δικηγόρου θα γίνει η εγγραφή. 54. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ Φόοοι αυοιβών τοίτων Φόρος αμοιβών ελευθ. επαγγελματιών ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΧΡ. Π Ταυείο (9) TEN. ΛΟΓ. ΣΧΕΔΙΟ - ΓΕΝ. ΛΟΓ. - ΙΣΟΛΟΓ." ΜΙΛΤ. Κ. ΛΕΟΝΤ., 1993, σελ

28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Aov/auoc 11 "Κτίρια - Εγκαταστάσεις Κτιρίων** 1. Κτίρια είναι οι οικοδομικές κατασκευές που γίνονται με τη χρησιμοποίηση δομικών υλικών και προορίζονται για κπ'σμστα για καταστήματα, γραφεία, αποθήκες ή οποιαδήποτε άλλη εκμετάλλευση ή δραστηριόττιτα της Τράπεζας. 2. Εγκαταστάσεις κτηρίων είναι πρόσθετες εγκαταστάσεις, όπως ηλεκτρικές, υδραυλικές, μηχανολογικές, κλιματιστικές, τηλεπικοινωνιακές, αποχετεύσεως πνευματικής ή μη μεταφοράς, ενδοσυνεννοήσεως άλλες, οι οποίες είναι συνδεδεμένες με το κτήριο κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο αποχωρισμός τους να μη είναι δυνατό να γίνει εύκολα και χωρίς βλάβη της ουσίας τους ή του κτηρίου. Οι εγκαταστάσεις αυτές παρακολουθούνται στους ίδιους υπολογισμούς του στους οποίους παρακολουθούνται τα κτήρια στα οποία είναι ενσωματωμένες ή συνδεδεμένες. 3. Στο λογαριασμό "υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων" παρακολουθούνται οι δαπάνες διαμορφώσεως γηπέδου και άλλων εδαφικών εκτάσεων, όταν συντρέχουν οι έξής δύο βασικές προϋποθέσεις: α) οι δαπάνες αυτές δεν πρέπει να έχουν περιληφθεί στο κόστος ή τεχνικών έργων σαν κόστος υποδομής της κατασκευής τους και β) οι διαμορφώσεις να φθείρονται και για το λόγο αυτό να αποσβένονται. 4. Στους λογ/σμούς κτήρια - εγκαταστάσεις κτιρίων" και 11 "Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων τρίτων παρακολουθούνται τα κτήρια και τεχνικά έργα που κατασκευάζονται καθώς και τα έξοδα που γίνονται σε ακίνητα κυριότητας τρίτων όταν η οικονομική μονάδα έχει δικαίωμα χρήσεως για ορισμένο χρόνο που καθορίζονται συμβατικά, μετά την πάροδο του οποίου τα εν λόγω έργα (π.χ. κτήρια ή διαμορφώσεις) περιέχονται στον κύριο του ακινήτου χωρίς αντάλλαγμα. Στους. λογ/σμούς αυτούς καταχωρούνται ανεγέρσεως κτηρίων, β) το κόστος διαμορφώσεων και προσθηκών πάνω σε κτήρια και γ) τα έξοδα διαμορφώσεως εδαφικών εκτάσεων. Τα κτήρια που κατασκευάζονται από την Τράπεζα σε ακίνητα τρίτων, καθώς και τα έξοδα που πραγματοποιούνται γι αυτά αποσβένονται ανάλογα με το χρόνο της συμβατικής χρησιμοποιήσεως τους, με το όρο ότι ο συντελεστής αποσβέσεως που προσδιορίζεται με βάση το χρόνο χρησιμοποιήσεως δε θα ήταν μικρότερος από το συντελεστή που εφαρμόζεται σε ομοειδή ιδιόκτητα πάγια στοιχεία. 6. Τα κτήρια - εγκαταστάσεις κτηρίων παρακολουθούνται στους οικείους υπολογισμούς του 11 έπειτα από καταχώριση σ αυτούς: α) της αξίας κτήσεώς τους ή της αξίας που προκύπτει μετά από νόμιμη αναπροσαρμογή της αξίας κτήσεως και β) του κόστους κατασκευής τους, όταν πρόκειται για ιδιοκατασκευές, το οποίο προκύπτει απ το λογ/σμό "κτήρια - εγκαταστάσεις κτηρίων. 27

29 28 Τα έξοδα κτήσεως των κτηρίων (π.χ. φόροι μεταβιβάσεως, συμβολαιογραφικά και μεσιτικά) καταχωρούνται και παρακολουθούνται στο λογ/σμό "έξοδα κτήσεως ακινητοποιήσεων". Η αξία κτήσεως των κτηρίων και τεχνικών έργων προσαυξάνεται με την αξία των επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων που γίνονται κάθε φορά. 8. Σε περίπτωση εκποιήσεως ακινήτου ισχύουν τα ακόλουθα: Στην πίστωση του οικείου λογ/σμού του κτηρίου καταχωρείται το τμήμα πωλήσεοας του πωλητηρίου συμβολαίου και στην χρέωσή του καταχωρούνται τα έξοδα που τυχόν δημιουργούνται για την επίτευξη της πωλήσεως.* * 3.2 Παράδειγμα για την ομάδα 11. Εκποίηση ακινήτου. Στα λογιστικά βιβλία μιας επιχ/σεως είναι καταχωρημένος και ο λογ/σμός διαμέρισμα οδού Σταδίου 288, με αξία δρχ. Στην πίστωση του αντίστοιχου λογ/σμού Αποσβεσμένο διαμέρισμα οδού Σταδίου 288 είναι καταχωρημένο το ποσό που ανππροσωπεύει το μέχρι τη στιγμή της πωλήσεως του ύψους των διενεργηθεισών αποσβέσεων. Το διαμέρισμα πωλήθηκε στην τιμή των δρχ. για την επίτευξη της εκποιήσεως του, κατεβλήθησαν τα εξής έξοδα: Στον μεσίτη προμήθεια πλέον Φ.Π.Α. 18%, στον δικηγόρο αμοιβή δρχ. και συμβολαιογραφικά εν συνόλω δρχ. και φόρο υπεραξίας δρχ. Υποθέτομε, ακόμα, ότι: στη χρέωση του λογ/σμού Οικόπεδο διαμερίσματος Σταδίου 288, είναι καταχωρημένη η αξία του αναλογούντος, βάσει των χιλιοστών οριζοντίου ιδιοκτησίας, οικοπέδου εκ. δρχ Η σειρά των λογιστικών εγγραφών που θα γίνουν θα έχει έτσι: Β.Σ ΧΡ. Π. 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΤΑΜΕΙΟ ΚΤΗΡΙΑ- ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΗΡΙΩΝ-ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ Κτήρια- εγκ/σεις κτηρίων Διαμέρισμα Σταδίου ΣΕ ΜΕΤΑΦΟΡΑ (10) "ΛΟΓ. ΣΧ. ΤΡΑΠ.", ΔΙΕΥΘ. ΛΟΓ. - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ, 1993, σελ

30 ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Πώληση άνω διαμερίσματος, ως το υπ αρ ΑΜΟΙΒΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ 3ων αμοιβές και έξοδα ελευθέρων επαγγελμσπών υποκείμενες σε παρακράτηση φόρου Αμοιβές και έξοδα δικηγόρων Λοιπές προμήθειες τρίτων Μεσιτείες Αμοιβή μεσίτου 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΌ ΦΟΡΟΥΣ - ΤΕΛΗ Φ.Π.Α. Φ.Π.Α. Αμοιβής μεσίτη X 18%= ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταμείο Δικηγόρος( ) Μεσίτης ( =) ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΌ ΦΟΡΟΥΣ - ΤΕΛΗ Φόροι - τέλη αμοιβών τρίτων Φόρος αμοιβών ελευθ. επαγγελματιών Δικηγόρου X15% = Φόρος λοιπών τρίτων Μεσίτη X15% = ΚΤΗΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΗΡΙΩΝ κτήρια - εγκ/σεις κτηρίων Διαμέρισμα Σταδίου 288 Έξοδα συμβολαιογράφου πωλήσεως ΣΕ ΜΕΤΑΦΟΡΑ

31 ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑ 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταμείο 11. ΚΤΗΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Κτήρια - Εγκ/σεις κτηρίων Διαμέρισμα Σταδίου ΑΜΟΙΒΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΤΡΙΤΩΝ Αμοιβές και έξοδα ελεύθερων επαγλτ'ων κ.λπ Αμοιβές και έξοδα δικηγόρων Λοιπές προμήθειες τρίτων Μεσιτείες ΚΤΗΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Κτήρια - Εγκ/σεις κτηρίων Διαμέρισμα Σταδίου ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ Γήπεδα - οικόπεδα Οικόπεδα Διαμερίσματος Σταδίου ΚΤΗΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Αποσβ/να κτήρια Αποσβ/να κτήρια Αποσβεσμένο Διαμέρισμα Οδού Σταδίου ΚΤΗΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Κτήρια - Εγκ/σεις κτηρίων Διαμέρισμα Σταδίου Στο σημείο αυτό έχουν ολοκληρωθεί όλες οι εγγραφές που επιβάλλεται να γίνουν - σύμφωνα με τις παραπάνω καταχωρούμενες οδηγίες του Γ.Λ.Σ.. - σε περίπτωση εκποιήσεως ακινήτου και ο λογαριασμός του πωληθέντος διαμερίσματος θα παρουσιάζει την ακόλουθη εικόνα

32 Αξία κτήσεως Έξοδα συμβολαίου -φόρου Αμοιβές δικηγόρου-μεσίτη Αναλογία οικοπέδου Διαμέρισμα οδού Σταδίου Τιμή πωλήσεως Αποσβέσεις Ο λογαριασμός παρουσιάζει πιστωτικό υπόλοιπο ( ) δρχ., δηλ., κέρδος που θα μεταφερθεί στο λογαριασμό Κέρδη από εκποίηση ακινήτων*'.έτσι θα κλείσει ο λογ/σμός "Διαμέρισμα οδού Σταδίου 288". ΚΕΦΑΛΑΙΟ Aoy/ouoc 12 Μηγαν/τα Τεγνικές Εγκαταστάσεις - Λοιπός υηχανολογικόο εξοπλισυόο. Στο λογ/σμο παρακολουθούνται τα μηχανήματα της επιχείρησης, δηλαδή οι μηχανολογικές κατασκευές, μόνιμα εγκατεστημένες ή κινητές, οι οποίες χρησιμεύουν για να αποσπούν από τη φύση, να επεξεργάζονται ή να μετασχηματίζουν υλικά αγαθά ή για να παράγουν υπηρεσίες που αποτελούν το αντικείμενο δραστηριότητάς της. - Στο λογ/σμο παρακολουθούνται οι τεχνικές εγκαταστάσεις της επιχείρησης, δηλαδή τεχνικές κατασκευές και γενικά τεχνολογικές διευθετήσεις που γίνονται για την μόνιμη εγκατάσταση μηχανημάτων και τη σύνδεση τους στο παραγωγικό κύκλωμά της. Στον ίδιο λογ/σμο παρακολουθούνται και οι κάθε είδους εγκαταστάσεις της Τράπεζας οι οποίες, κυρίως να σχετίζονται με τα μηχανήματα, έχουν σχέση με το παραγωγικό και γενικά με το λειτουργικό κύκλωμά της (π.χ. εγκαταστάσεις θερμάνσεως, υδραυλικές και τηλεφωνικές εγκαταστάσεις ή αποθηκευτικές δεξαμενές) με την προϋπόθεση ότι δεν είναι συνδεδεμένες με τις κτιριακές εγκαταστάσεις ή είναι συνδεδεμένες μ αυτές, αλλά κατά τρόπο που αποχωρισμός τους είναι δυνατό να συντελεστή εύκολα και χωρίς βλάβη της ουσίας τους ή των κτιριακών εγκαταστάσεων. Στο λογαριασμό παρακολουθούνται τα φορητά μηχ/τα χειρός, δηλαδή τα φορητά μικρομηχανήματα που έχουν παραγωγική ζωή μεγαλύτερη από ένα έτος και μικρότερη από την παραγωγική ζωή των μηχ/των του λογ/σμου Στο λογ/σμο παρακολουθούνται τα εργαλεία, δηλαδή τα μηχανολογικά και άλλης φύσεως αντικείμενα που χρησιμοποιούνται με το χέρι και έχουν παραγωγική ζωή μεγαλύτερη από ένα έτος. Τα μικροεργαλεία που

33 32 αποσβένονται εφάπαξ στη χρήση και θα χρησιμοποιηθούν παρακολουθούνται στο λογ/σμο "μικρά εργαλεία". Στο λογ/σμό παρακολουθείται ο λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός της επιχ/σης ο οποίος δεν είναι δυνατό να ενταχθεί σε μία από τις κατηγορίες εξοπλισμού των λογαριασμών έως Στους λογ/σμούς 12.07, 12.08, παρακολουθούνται τα μηχανήματα, οι εγκαταστάσεις και ο λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός της επιχ/σης, που έχουν εγκατασταθεί σε ακίνητα 3ων και που, μετά παρέλευση ορισμένου χρόνου, συμβατικά καθορισμένου, η κυριότητά του περιέρχεται στους κυρίους των ακινήτων χωρίς αντάλλαγμα. Τα μηχ/τα οι τεχνικές εγκ/σεις και λοιπός μηχ/κός εξοπλισμός παρακολουθούνται στους οικείους υπολ/σμούς του 12 έπειτα από καταχώρηση σ αυτούς: α) της αξίας κτήσεώς τους η οποία προσαυξάνεται με τα ειδικά έξοδα αγοράς, όπως τα έξοδα εγκ/σεως και συναρμ/σεως (μέχρι να τεθούν σε κατάσταση λειτουργίας ή της αξίας η οποία προκύπτει μετά από νόμιμη αναπροσαρμογή της αξίας κτήσεως, και β) του κόστους κατασκευής τους όταν πρόκειται για ιδιοκατασκευές το οποίο προκύπτει από το λογ/σμό "Μηχ/τα - Τεχνικές Εγκ/σεις - Λοιπός Μηχ/κός εξοπλισμός υπό εκτέλεση" και το οποίο προσαυξάνεται με τα έξοδα εγκ/σεως και συναρμολογήσεώς τους. Η παραπάνω αξία κτήσεως προσαυξάνεται με την αξία των επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων που γίνονται κάθε φορά.* (10) "ΛΟΓ. ΣΧ. ΤΡΑΠ.", ΔΙΕΥΘ. ΛΟΓ. - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ, 1993, σελ

34 4.2. Παράδειγμα για την ομάδα 12 Πώληση μηχ/τος. Το μηχάνημα Α, αξίας κτήσεως δρχ. πωλήθηκε μετά από λίγα χρόνια στην τιμή των δρχ. Στο μεταξύ, βέβαια, η επιχ/ση έχει διενεργήσει τις ανάλογε αποσβέσεις όλα τα χρόνια που είχε το μηχ/μα στην κυριότητά της, οι οποίες εμφανίζονται στην πίστωση αντίστοιχου λογ/σμού ( Αποσβεσμένα μηχ/τα). Κατά την πώληση του μηχ/τος θα γίνουν οι εξής εγγραφές: Πρώτον θα προσδιορισθεί η αποσβεσμένη αξία του μηχ/τος (απ τον αντίστοιχο λογ/σμό ή το μητρώο μηχ/των ή και το βιβλίο απογραφών), η οποία και θα μεταφερθεί στην πίστωση του λογ/μού Μηχ/τα. Αν υποθέσουμε ότι μέχρι τη στιγμή της πωλήσεως του μηχ/τος είχαν διενεργηθεί γι αυτό αποσβέσεις ύψους δρχ., τότε ο λογ/σμός Μηχ/τα θα παρουσιάσει χρεωσπκό υπόλοιπο δρχ. Εφόσον, λοιπόν το μηχ/μα πωλήθηκε στην τιμή των δρχ.,τούτο σημαίνει ότι προέκυψε ζημία δρχ., που εμφανίζεται στη χρέωση του λογ/μού ζημίες από εκποίηση μηχανημάτων. ΟΙ παραπάνω εγγραφές, λοιπόν, μαζί με εκείνη της κσταχωρήσεως του τιμολογίου πωλήσεως του μηχ/τος, θα έχουν την παρακάτω μορφή: Β.Σ ΧΡ. Π. 12. ΜΗΧ/ΤΑ Αποσβ/να μηχ/τα ΜΗΧ/ΤΑ Μηχ/τα Μεταφορά της αποσβ/νης αξίας του πωλ/ντος μηχ/τος στον κύριο λογ/σμό 38. ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΤΑΜΕΙΟ ΜΗΧ/ΓΑ Μηχ/τα Πώληση μηχ/τος τα δε Τιμολόγιό μας No ΕΚΤΑΚΤΑ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΑΠΟΤ/ΤΑ Εκτακτες Ζημίες ΣΕ ΜΕΤΑΦΟΡΑ

35 ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Ζημίες από εκποίηση μηχ/των 12. ΜΗΧ/ΤΑ Μεταφορά της ζημίας που προέκυψε απ την πώληση του άνω μηχ/τος στον οικείο αποτελεσματικό λογ/σμό ΟΙ παραπάνω εγγραφές, κανονικά πρέπει να γίνουν κατά το χρόνο πωλήσεως του μηχ/τος. Αν η πρώτη και η Τρίτη εγγραφές δε γίνουν τότε, θα γίνουν οπωσδήποτε στο τέλος της χρήσεως, κατά τη σύνταξη του ισολογισμού. Τελικά το χρεωστικό υπόλοιπο του λογ/σμού Έκτακτες ζημίες, θα μεταφερθεί στη χρέωση του λογ/σμού 86 ΑΠΟΤ.ΠΆ ΧΡΗΣΕΩΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΛΟΓΑΡ1ΑΣΜΟΙΈ3 ' ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕΣΑ" Στους οικείους υπολογισμούς του 13 παρακολουθούνται τα κάθε είδους οχήματα με τα οποία η επιχείρηση διενεργεί μεταφορές, χρηματαποστολές και μετακινήσεις του προσωπικού και των υλικών της (π.χ. μεταφορά σκευών, αρχείου, γραφικής ύλης, κ.λπ.) είτε μέσα στους χώρους των γραφείων της, είτε έξω απ αυτούς.*^. Για τυχόν συντηρήσεις τους ή αντικαταστάσεις εξαρτημάτων τους χρεώνεται ο αντίστοιχος λογαριασμός δαπανών χρήσης. Γίνονται αποσβέσεις των μεταφορικών μέσων στο τέλος κάθε χρήσης με ποσοστά που καθορίζονται απ το νόμο. Όταν η επιχείρηση αγοράζει μια μηχανή για το αυτοκίνητό της, τότε αυτό θεωρείται βελτίωση και προσαυξάνει την αξία του αυτοκινήτου, ενώ όταν αγοράζει λάστιχα για τις ρόδες αυτοκινήτων θεωρούνται ανταλλακτικά και πάνε στο λογαριασμό 62.Απ τις αποσβέσεις, τα τέλη κυκλοφορίας, τα ασφάλιστρο, τα διόδια, τα σέρβις, τα καύσιμα, από τις επισκευές, κ.λ,π., που βαρύνουν το συγκεκριμένο επιβατικό αυτοκίνητο, της επιχείρησης, αναγνωρίζονται ως δαπάνη, κατά το φορολογικό έλεγχο, το 80% αυτών, αν το αυτοκίνητο αυτό έχει κυλίνδρισμά μέχρι 1600μ^ και το 30% μόνο, αν έχει κυλίνδρισμά μεγαλύτερο από 1600μΙ<^^> (11) "ΛΟΓ. ΣΧ. ΤΡΑΠ., ΔΙΕΥΘ. ΛΟΓ. -ΟΙΚΟΝ (12) " λογ.- κοστολ. - φοροτεχν." θ έκδοση, δημητρης ι. καραγιαννης, 1988,