- 1 - ΡΑΑΤΘΜΑ - Ι ΜΕΛΕΤΘ ΕΙΔΙΚΘΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΘΣ ΑΞΙΟΛΟΓΘΣΘΣ

Transcript

1 - 1 - ΡΑΑΤΘΜΑ - Ι ΜΕΛΕΤΘ ΕΙΔΙΚΘΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΘΣ ΑΞΙΟΛΟΓΘΣΘΣ

2 - 2 - Θ παροφςα ζκκεςθ Ειδικισ Σικολογικισ Αξιολόγθςθσ αποτελεί αναπόςπαςτο παράρτθμα τθσ Πελζτθσ Υεριβαλλοντικϊν Επιπτϊςεων που υποβάλλεται για τθν ζκδοςθ ζγκριςθσ περιβαλλοντικϊν όρων του ζργου: «ΕΡΣΔΣΧΕΛΣ ΞΟΑΧΛΞΣΩ ΨΩΥΣΩ ΨΦΛΩΡ ΑΧΨΕΦΛΩΡ (3*) ΔΩΡΑΠΛΞΣΨΘΨΑΧ 70 ΞΟΛΡΩΡ ΠΕ ΨΘΡ ΕΥΩΡΩΠΛΑ "ΠΑΡΨΑΡΛΑ" ΛΔΛΣΞΨΘΧΛΑΧ ΨΘΧ ΕΨΑΛΦΛΑΧ "ΣΦΕΛΡΕΧ ΨΣΩΦΛΧΨΛΞΕΧ -ΕΡΣΔΣΧΕΛΑΞΕΧ ΕΥΛΧΕΛΦΘΧΕΛΧ Α.Ε." ΧΨΘΡ ΨΣΥΛΞΘ ΞΣΛΡΣΨΘΨΑ ΞΑΟΟΛΦΣΘΧ» ΨΣΩ ΔΘΠΣΩ ΞΑΟΑΠΥΑΞΑΧ Υ.Ε. ΨΦΛΞΑΟΩΡ 1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΘ ΚΑΤΑΣΤΑΣΘ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΡΕΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 1.1 ΚΑΤΑΓΑΦΘ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΘ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΡΕΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Α. Ρεριοχι Μελζτθσ (Ρ.Μ) 1.1.Α1. Συνοπτικι περιγραφι τθσ οικείασ περιοχισ Natura 2000 Θ περιοχι του ζργου εντάςςεται ςτθν ευρφτερθ περιοχι του Αςπροποτάμου. Θ περιοχι υποςτθρίηει πλοφςια βιοποικιλότθτα και ωσ προσ τουσ οικοτόπουσ αλλά και ωσ προσ τα είδθ χλωρίδασ και πανίδασ, αφοφ το τοπίο χαρακτθρίηεται από επιβλθτικζσ βραχϊδεισ αςβεςτολικικζσ κορυφογραμμζσ, υψθλζσ κορυφζσ και εκτεταμζνα υποαλπικά οροπζδια, χαράδρεσ με επικλινείσ πλάγιεσ μεγάλεσ ςε ζκταςθ περιοχζσ με εκτεταμζνουσ και πυκνοφσ καμνϊνεσ, δάςθ και κατά τόπουσ δαςωμζνεσ εκτάςεισ, μεγάλουσ ποταμοφσ και παραποτάμουσ με μόνιμθ ι εποχιακι ροι. Χτθν περιοχι μελζτθσ απαντάται μια πλοφςια και ενδιαφζρουςα χλωρίδα που περιλαμβάνει ςπάνια και χαρακτθριςτικά είδθ τθσ ορεινισ και τθσ αλπικισ ηϊνθσ. Περικά από αυτά είναι τοπικά ενδθμικά και άλλα κεωροφνται ωσ απειλοφμενα. Είναι επίςθσ ςθμαντικι θ παρουςία πολλϊν ενδθμικϊν τθσ Βαλκανικισ χερςονιςου. Σι αλπικοί και υποαλπικοί βιότοποι ςυγκροτοφν ενδιαιτιματα ςπανίων ειδϊν χλωρίδασ που χριςουν προςταςίασ. Χτθν περιοχι μελζτθσ υπάρχου κατάλλθλα ενδιαιτιματα για τα περιςςότερα είδθ ςπονδυλωτϊν τθσ Ελλάδασ, γεγονόσ που προςδίδει ιδιαίτερθ οικολογικι αξία ςτθν περιοχι. Για τουσ παραπάνω λόγουσ θ περιοχι του Αςπροποτάμου ζχει χαρακτθριςτεί ωσ Ψόποσ Ξοινοτικισ Χθμαςίασ (ΨΞΧ-SCI) με επωνυμία «ΑΧΥΦΣΥΣΨΑΠΣΧ» και κωδικό GR βάςει τθσ Σδθγίασ 613/2006/ΕΞ και περιλαμβάνεται ςτον αρχικό κατάλογο των επιλεγμζνων τόπων κοινοτικισ ςθμαςίασ για τθ μεςογειακι βιογεωγραφικι περιοχι του Ευρωπαϊκοφ Σικολογικοφ δικτφου Natura 2000 βάςει τθσ Σδθγίασ 43/1992/ΕΣΞ. Ψαυτόχρονα ζχει χαρακτθριςτεί και ωσ Ειδικι Ηϊνθ Διατιρθςθσ (ΕΗΔ) για τθν προςταςία οικοτόπων και ειδϊν βάςει τθσ ελλθνικισ νομοκεςίασ και ςυγκεκριμζνα βάςει του Ρ.3937/2011 με τον οποίο οι Ψόποι Ξοινοτικισ Χθμαςίασ (ΨΞΧ) χαρακτθρίηονται ωσ Ειδικζσ Ηϊνεσ Διατιρθςθσ (ΕΗΔ). Χτθν ςυνζχεια παρατίκεται ο χάρτθσ αποτφπωςθσ τθσ περιοχισ βιότοπου NATURA GR κακϊσ και πίνακασ με χαρακτθριςτικά αυτοφ:

3 - 3 - ΑΣΡΟΡΟΤΑΜΟΣ SPA GR ΘΕΣΘ ΕΓΟΥ Εικόνα 1: Χάρτθσ αποτφπωςθσ περιοχισ βιοτόπου Natura GR Ρίνακασ 1: Χαρακτθριςτικά περιοχισ βιοτόπου Natura GR Πνομα ASPROPOTAMOS Κατθγορία Τόπου Βιότοποσ NATURA Κωδικόσ Τόπου GR Κφριοσ Χαρακτιρασ Βιότοποσ Φυςικό Τοπίο Δομθμζνο Τοπίο Διοικθτικι Υποδιαίρεςθ Ρ.Ε. Τρικάλων Συνολικι Ζκταςθ (ha) Χερςαία Ζκταςθ (ha) Συνολικι Ρερίμετροσ (km) 64.2 Μζγιςτο Υψόμετρο (m) Ελάχιςτο Υψόμετρο (m) Α2. Αναλυτικι περιγραφι τθσ Ρεριοχισ Μελζτθσ (Ρ.Μ) Κακεςτϊσ προςταςίασ/διατιρθςθσ των ειδϊν και των οικοτόπων Ψο κακεςτϊσ διατιρθςθσ/προςταςίασ για τα είδθ χλωρίδασ και πανίδασ αποτυπϊνεται και εφαρμόηεται με δυο τρόπουσ. Σ πρϊτοσ τρόποσ είναι με τθ δθμιουργία καταλόγων από

4 διάφορουσ εκνικοφσ, ευρωπαϊκοφσ και παγκόςμιουσ οργανιςμοφσ που αποδίδουν τθν κατάςταςθ διατιρθςισ τουσ (απειλι, ςπανιότθτα κλπ). Σ δεφτεροσ τρόποσ είναι μζςω μιασ ςειράσ ευρωπαϊκϊν και εκνικϊν νομοκετθμάτων μετά οποία ορίηεται το νομικά πλζον κατοχυρωμζνο κακεςτϊσ προςταςίασ του είδουσ. Ζτςι με βάςει τισ δυο αυτζσ πολιτικζσ υπάρχουν τα κάτωκι κακεςτϊτα διατθρθςθσ/προςταςίασ: Νομοκεςία Για ορνικοπανίδα: ΣΔΘΓΛΑ 409/1979/ΕΣΞ «Υερί διατιρθςθσ των άγριων πτθνϊν». Είναι ίςωσ το ςπουδαιότερο νομοκζτθμα για τθν προςταςία των πουλιϊν και των βιοτόπων τουσ και θ εφαρμογι τθσ είναι υποχρεωτικι για τα κράτθ μζλθ δθλαδι υπεριςχφει τθσ εκνικισ νομοκεςίασ ΞΩΑ /1985 «περί μζτρων διαχείριςθσ άγριασ πτθνοπανίδασ» με τθν οποία γίνεται ςυμμόρφωςθ τθσ ελλθνικισ νομοκεςίασ ςτθν οδθγία 79/409/1979/ΕΣΞ Σδθγία 147/2009/ΕΞ «Υερί διατιρθςθσ των άγριων πτθνϊν» ΞΩΑ 37338/1807/Ε103/2010 «Ξακοριςμόσ μζτρων και διαδικαςιϊν για τθ διατιρθςθ τθσ άγριασ ορνικοπανίδασ και των οικοτόπων/ενδιαιτθμάτων τθσ, ςε ςυμμόρφωςθ με τισ διατάξεισ τθσ Σδθγίασ 79/409/ΕΣΞ, «Υερί διατθριςεωσ των άγριων πτθνϊν», του Ευρωπαϊκοφ Χυμβουλίου τθσ 2ασ Απριλίου 1979», όπωσ κωδικοποιικθκε με τθν οδθγία 147/2009/ΕΞ» ΞΩΑ 8373/256/Ε103/2012 «Ψροποποίθςθ και ςυμπλιρωςθ τθσ υπ αρικ /1807/2010 κοινισ υπουργικισ απόφαςθσ «Ξακοριςμόσ μζτρων και διαδικαςιϊν για τθ διατιρθςθ τθσ άγριασ ορνικοπανίδασ και των οικοτόπων/ενδιαιτθμάτων τθσ, ςε ςυμμόρφωςθ με τθν Σδθγία 79/409/ΕΣΞ...» (Βϋ 1495), ςε ςυμμόρφωςθ με τισ διατάξεισ του πρϊτου εδαφίου τθσ παραγράφου 1 του άρκρου 4 τθσ Σδθγίασ 79/409/ΕΣΞ «Για τθ διατιρθςθ των άγριων πτθνϊν» του Ευρωπαϊκοφ Χυμβουλίου τθσ 2ασ Απριλίου 1979, όπωσ κωδικοποιικθκε με τθν οδθγία 2009/147/ΕΞ» Για πανίδα, χλωρίδα και οικοτόπουσ: Υροεδρικό Διάταγμα 67/1981 «Υερί προςταςίασ τθσ αυτοφυοφσ χλωρίδασ και τθσ άγριασ πανίδασ» Σδθγία 72/1982/ΕΣΞ «περί ςυνάψεωσ ςυμβάςεωσ περί διατιρθςθσ τθσ άγριασ ηωισ και του φυςικοφ περιβάλλοντοσ τθσ Ευρϊπθσ (Χφμβαςθ Βζρνθσ)». ΡΣΠΣΧ 1335/1983 (ΦΕΞ 32/Α/ ) «Ξφρωςθ Διεκνοφσ ςφμβαςθσ (ςφμβαςθσ τθσ ΒΕΦΡΘΧ) για τθ διατιρθςθ άγριασ ηωισ και φυςικοφ περιβάλλοντοσ» προσ ςυμμόρφωςθ τθσ ςφμβαςθσ τθσ ΒΕΦΡΘΧ Χφμβαςθ τθσ Συάςινγκτον (CITES) «για τθ ρφκμιςθ του διεκνοφσ εμπορίου απειλοφμενων ειδϊν χλωρίδασ και πανίδασ» ΞΩΑ /1985 «περί κανονιςμοφ διαχειριςτικϊν αρχϊν για τθν εφαρμογι του κανονιςμοφ 3626/1982/ΕΣΞ» για τθν εφαρμογι τθσ ςφμβαςθσ Συάςινγκτον (CITES). Σδθγία 43/1992/ΕΣΞ «για τθ διατιρθςθ των φυςικϊν οικοτόπων κακϊσ και τθσ άγριασ πανίδασ και χλωρίδασ» ΞΩΑ 33318/1998 «Ξακοριςμόσ μζτρων και διαδικαςιϊν για τθ διατιρθςθ των φυςικϊν οικοτόπων (ενδιαιτθμάτων) κακϊσ και τθσ άγριασ πανίδασ και χλωρίδασ» ςε ςυμμόρφωςθ τθσ οδθγίασ 43/1992/EOK Σδθγία 105/2006/ΕΞ «περί προςαρμογι τθσ οδθγίασ 43/1992/ΕΣΞ» ΞΩΑ 14849/853/Ε103/2008 «Ψροποποίθςθ των υπ' αρικμ /3028/1998 κοινϊν υπουργικϊν αποφάςεων (Βϋ1289) και υπ' αρικμ /1510/2005 κοινϊν υπουργικϊν

5 - 5 - αποφάςεων (Βϋ992), ςε ςυμμόρφωςθ με διατάξεισ τθσ οδθγίασ 2006/105 του Χυμβουλίου τθσ 20θσ Ροεμβρίου 2006 τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ» ΡΣΠΣΧ 3937/2011 «Διατιρθςθ τθσ βιοποικιλότθτασ και άλλεσ διατάξεισ» Θ πιο πρόςφατθ ελλθνικι νομοκεςία περί διατιρθςθσ και προςταςίασ γενικά των οικοτόπων, τθσ πανίδασ και τθσ χλωρίδασ είναι θ ΞΩΑ 14849/853/Ε103/2008 και ο Ρόμοσ 3937/2011, που αποτελοφν ςυμμόρφωςθ τθσ ελλθνικισ νομοκεςίασ βάςει τθσ Σδθγία 105/2006/ΕΞ που με τθ ςειρά τθσ αποτελεί ουςιαςτικά ςυνζχεια τθσ οδθγίασ 43/92/ΕΣΞ και τθσ ςφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ (1979). Βάςει των παραπάνω νομοκεςιϊν επιςθμαίνονται τα κάτωκι: Χτο παράρτθμα Λ τθσ ΞΩΑ 14849/2008 αναφζρονται οι οικότοποι κοινοτικοφ ενδιαφζροντοσ των οποίων θ διατιρθςθ απαιτεί το χαρακτθριςμό περιοχϊν ωσ Ειδικϊν Ηωνϊν Διατιρθςθσ (ΕΗΔ). Χτο Υαράρτθμα ΛΛ τθσ ΞΩΑ 14849/2008 αναφζρονται τα είδθ χλωρίδασ και πανίδασ των οποίων θ διατιρθςθ επιβάλλει τον κακοριςμό Ειδικϊν Ηωνϊν Διατιρθςθσ Χτο παράρτθμα ΛV τθσ ΞΩΑ 14849/2008 ορίηονται τα ηωικά και φυτικά είδθ κοινοτικοφ ενδιαφζροντοσ που απαιτοφν αυςτθρι προςταςία. Χτο παράρτθμα V τθσ ΞΩΑ 14849/2008 ορίηονται τα ηωικά και φυτικά είδθ κοινοτικοφ ενδιαφζροντοσ των οποίων θ ςφλλθψθ ςτθ φφςθ και θ εκμετάλλευςθ υπόκεινται ενδεχομζνωσ ςε διαχειριςτικά μζτρα. Ωςτόςο για τθν Ελλθνικι επικράτεια ιςχφει και το κακεςτϊσ προςταςίασ του Υροεδρικοφ Διατάγματοσ 67/1981 «Υερί προςταςίασ τθσ αυτοφυοφσ χλωρίδασ και τθσ άγριασ πανίδασ» με το οποίο προςτατεφονται είδθ χλωρίδασ και πανίδασ τα οποία δεν ςυμπεριλαμβάνονται ςτθν οδθγία 105/2006/ΕΞ και ςτθν ΞΩΑ 14849/853/Ε103/2008 με τθν οποία γίνεται κφρωςθ αυτισ. Κατάλογοι ςπανιότθτασ και απειλισ Θ επιςτθμονικι κοινότθτα ςε ςυνεργαςία με κρατικοφσ φορείσ και οργανιςμοφσ ζχουν εκδϊςει καταλόγουσ μζςα ςτουσ οποίουσ παρουςιάηεται το κακεςτϊσ ςπανιότθτασ και του βακμοφ κινδφνου για εξαφάνιςθ των ειδϊν πανίδασ και χλωρίδασ. Σ πιο πλατιά χρθςιμοποιοφμενοσ κατάλογοσ απειλοφμενων ειδϊν είναι ο κατάλογοσ τθσ IUCN (Interanational Union for Conservation of Nature and Nature Resources- Διεκνισ Ζνωςθσ Διατιρθςθσ τθσ Φφςθσ) ου κυκλοφορεί τόςο ζντυπα όςο και θλεκτρονικά. Χε αυτό τον κατάλογο ςτθρίηονται οι αντίςτοιχοι Ευρωπαικοί και Εκνικοί κατάλογοι. Ζτςι οι κατάλογοι που υπάρχουν είναι οι κάτωκι: Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN για τα φυτά και ηϊα ςφμφωνα με τα ςτοιχεία τθσ βάςθσ δεδομζνων του World Conservation Monitoring Center (WCMC). Ευρωπαϊκόσ Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ των Υαγκοςμίωσ Απειλοφμενων Ηϊων και Φυτϊν (European Red List). Ξατάλογοσ ςπάνιων, απειλοφμενων και ενδθμικϊν φυτϊν τθσ Ευρϊπθσ (Χυμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ). Ξατάλογοσ απειλοφμενων φυτϊν του Corine (1991). Ξόκκινο βιβλίο των απειλοφμενων ςπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ. Ξόκκινο βιβλίο των φυτϊν τθσ Ελλάδασ. Θ διεκνισ επιςτθμονικι κοινότθτα ςτα πλαίςια προςταςίασ τθσ χλωρίδασ και πανίδασ μζςω του οργανιςμοφ IUCN εξζδωςε το ζτοσ 1986 για πρϊτθ φορά το Ξόκκινο Βιβλίο των

6 Απειλοφμενων Ειδϊν (Red Data Book) για τα κθλαςτικά. Ιταν ο πρϊτο τόμοσ μιασ ςειράσ που αποτζλεςε τθν επίςθμθ καταγραφι των απειλοφμενων ειδϊν διεκνϊσ. Ακολοφκθςαν και άλλοι τόμοι για τα πουλιά, τα αμφίβια και ερπετά, τα ψάρια τα φυτά και τα αςπόνδυλα. Θ διαρκϊσ αυξανόμενεσ απειλζσ για τθν επιβίωςθ των ειδϊν και θ επιτακτικι ανάγκθ για τθ λιψθ μζτρων προςταςίασ, ζκαναν αναγκαία τθ ςυνεχι ανανζωςθ των ΞΒΑΕ και τθ δθμιουργία ενόσ κζντρου με μόνιμο εκπαιδευόμενο προςωπικό, που κα αςχολείται με τθ ςυγκζντρωςθ ςτοιχείων για τθ καταγραφι των απειλοφμενων ειδϊν. Ζτςι δθμιουργικθκε το CMC (Conservation Monitoring Center ) τθσ IUCN που εδρεφει ςτο Ξαίμπριτη τθσ Αγγλίασ, το οποίο ζχει τθν εποπτεία των ςτοιχείων των ΞΒΑΕ. Ψο ΞΒΑΕ περιλαμβάνουν ζγκυρα ςτοιχεία ςε ςυνοπτικι μορφι για είδθ που απειλοφνται διεκνϊσ, όπωσ κατάςταςθ πλθκυςμοφ και οι τάςεισ του, θ γεωγραφικι εξάπλωςθ, θ ςπανιότθτα, τα είδθ απειλισ κ.α. Θ βάςθ αυτι δεδομζνων ςυνεχϊσ ενθμερϊνεται. Ψα ςτοιχεία των ΞΒΑΕ αποτελοφν ζνα βαςικό εργαλείο τθσ ευρωπαϊκι κοινότθτασ ςτθ διαμόρφωςθ τθσ πολιτικισ τθσ όςον αφορά ςτθν προςταςία διατιρθςθ των οικοτόπων, χλωρίδασ και πανίδασ και γενικότερα τθσ βιοποικιλότθτασ O κατάλογοσ χωρίηει τα είδθ ςε κατθγορίεσ ανάλογα με τον κίνδυνο εξαφάνιςθσ. Σι κατθγορίεσ βαςίηονται ςε ποςοτικά και επιςτθμονικά τεκμθριωμζνα κριτιρια και είναι οι εξισ ΕΞΟΛΥΣΡΨΑ - EXTINCT (ΕΧ) ΕΞΟΛΥΣΡΨΑ ΧΨΣ ΦΩΧΛΞΣ ΨΣΩΧ ΥΕΦΛΒΑΟΟΣΡ EXTINCT IN THE WILD (EW) ΞΦΛΧΛΠΩΧ ΞΛΡΔΩΡΕΩΣΡΨΑ CRITICALLY ENDANGERED (CR) ΞΛΡΔΩΡΕΩΣΡΨΑ - ENDANGERED (ΕΡ) ΨΦΩΨΑ - VULNERABLE (VU) ΧΧΕΔΣΡ ΑΥΕΛΟΣΩΠΕΡΑ NEAR THREATENED (NT) ΠΕΛΩΠΕΡΣΩ ΕΡΔΛΑΦΕΦΣΡΨΣΧ LEAST CONCERN (LC) ΑΡΕΥΑΦΞΩΧ ΓΡΩΧΨΑ DATA DEFICIENT (DD) ΣΧΛ ΕΞΨΛΠΘΠΕΡΑ NOT EVALUATED (ΡΕ) Σι ευρωπαϊκοί και οι ελλθνικοί κατάλογοι ακολουκοφν τθν κατθγοριοποίθςθ τθσ IUCN. 1.1.A2.i. Τφποι οικοτόπων ςτθ περιοχι μελζτθσ Θ μεγάλθ ποικιλία οικοτόπων είναι ζνα από τα κριτιρια που ζχουν καταςτιςει τθν ευρφτερθ περιοχι του Αςπροποτάμου, άξια ζνταξθσ ςτον επίςθμο κατάλογο των περιοχϊν NATURA 2000, ςφμφωνα με τθν οδθγία 92/43/ΕΕ. Χθμαντικό τμιμα τθσ περιοχισ Αςπροποτάμου, καλφπτεται από οικοτόπουσ (φυςικά ενδιαιτιματα) του παραρτιματοσ Λ τθσ ΞΩΑ 14849/853/2008 (με τθν οποία γίνεται ςυμμόρφωςθ τθσ ελλθνικισ νομοκεςία ςφμφωνα με τθν οδθγίασ 105/2006 ΕΕ) και θ οποία αποτελεί εξζλιξθ τθσ ΞΩΑ 33318/1998 (με τθν οποία γινόταν αντίςτοιχθ ςυμμόρφωςθ ςφμφωνα με τισ οδθγίεσ 43/1992/ΕΣΞ και τθσ 409/1979/ΕΣΞ). Θ περιοχι μελζτθσ περιλαμβάνει μικτά δάςθ, ποταμοφ με παραποτάμια βλάςτθςθ και υποαλπικά λιβάδια. Εδϊ βρίςκονται οι ςπουδαιότερεσ πθγζσ του Αχελϊου. Σ Αςπροπόταμοσ ςχθματίηεται από δφο ποταμοφσ που ςυγκλίνουν ςε ζνα κεντρικό ρζμα (το ςφςτθμα ζχει ςχιμα Ω) το οποίο εκβάλει τελικά ζξω από τθν περιοχι του ποταμοφ Αχελϊου. Ξυρίαρχα είδθ δζνδρων είναι τα Abies borisii regis και Querqus cerris. Ωπάρχουν αμιγι δάςθ Abies borisii regis ενϊ ςτα όρια τθσ εξάπλωςισ τουσ θ οξυά και θ ελάτθ ςχθματίηουν μικτά δάςθ μικρισ ζκταςθ (θ οξυά ειςχωρεί ςτθν ελάτθ). Ψα αμιγι δάςθ με Querqus cerris καταλαμβάνουν - 6 -

7 μικρότερθ ζκταςθ. Ωπάρχουν επίςθσ αναδαςωμζνεσ εκτάςεισ Pinus nigra ssp. Palasiana. Θ γεωμορφολογία τθσ περιοχισ χαρακτθρίηεται από μεγάλθ ποικιλία κλίςεων και οι πλαγιζσ ζχουν διάφορουσ προςανατολιςμοφσ. Άλλοι τφποι οικοτόπων ςτθν περιοχι είναι τα ζλθ με Blysmus compressus, κακϊσ και οι αςβεςτολικικοί βράχοι τθσ Υίνδου με είδθ τθσ φυτοκοινωνίασ Gallion degenii, τθσ ζνωςθσ Achilea clavenae και Minuartia stellate ssp. Epirota. Ψζλοσ, ζνασ ακόμα τφποσ οικοτόπου είναι οι αςβεςτολικικοί οικότοποι με λικϊνεσ που ζχουν βλάςτθσ χαρακτθριςτικι τθσ Ξεντρικισ Υίνδου με Geranium aristatum. Γενικά οι κλάςεισ των οικοτόπων ςτθν περιοχι Natura 2000 (Αςπροπόταμοσ) και θ ςχετικι του κάλυψθ ςε ποςοςτό ζκταςθσ φαίνονται ςτον παρακάτω πίνακα 1. Ρινάκασ 2 : Κλάςεισ οικοτόπων τθσ περιοχισ Natura 2000 (Αςπροπόταμοσ) Κωδικόσ Ρεριγραφι % Κάλυψθ N06 Χταςιμα και τρεχοφμενα νερά ςε περιοχζσ τθσ ενδοχϊρασ 0,01 N08 Χερςολίβαδα με φρφγανα, χαμθλι βλάςτθςθ, μακι 0,01 N11 Αλπικά και υπολπικά χορτολίβαδα 18,52 N15 Γεωργικι γθ (Αρόςιμθ) 0,95 N16 Υλατφφυλλα φυλλοβόλα δάςθ 75,13 N17 Εκτεταμζνα Δάςθ κονοφόρων 4,81 N22 Οικϊνεσ, εκτεκειμζνεσ βραχϊδεισ επιφάνειεσ, απότομοι γκρεμοί, Επιφάνειεσ με μονιμο χιόνι και πάγο 0,08 N23 Άλλθ ζκταςθ (Υόλεισ, χωριά, δρόμοι, λατομεία κλπ) 0,49 Συνολικι Κάλυψθ 100% Oι ειδικοί τφποι των οικοτόπων του παραρτιματοσ Λ τθσ ΞΩΑ 14849/853/2008 (οδθγία 43/92/ΕΣΞ) για τθν περιοχι Natura 2000 (Αςπροπόταμοσ) και θ αξιολόγθςι τουσ παρουςιάηονται ςτον πίνακα 2 και είναι οι εξισ: Αλπικοί ποταμοί και παρόχκια ξυλϊδθσ βλάςτθςθ με Salix eleagnus (3240) Αςβεςτοφχοι αλπικοί και υποαλπικοί λειμϊνεσ (6170) Οικϊνεσ τθσ ανατολικισ μεςογείου (8140) Αςβεςτολικκικά βραχϊδθ πρανι με χαςμοφυτικι βλάςτθςθ (8210) Ελλθνικά δάςθ οξυάσ με Abies borisii-regii (9270) Δάςθ Platanus orientalis (92C0) Δάςθ οξυάσ από Luzulo-fagetum(9110) (Ωπό)μεςογειακά πευκοδάςθ με ενδθμικά μαυρόπευκα (9530) - 7 -

8 - 8 - ΚΩΔΙΚΟΣ Ρεριγραφι PF NP Αλπικοί ποταμοί και παρόχκια ξυλϊδθσ βλάςτθςθ με Salix eleagnus (3240) Αςβεςτοφχοι αλπικοί και υποαλπικοί λειμϊνεσ (6170) Οικϊνεσ τθσ ανατολικισ μεςογείου (8140) Αςβεςτολικκικά βραχϊδθ πρανι με χαςμοφυτικι βλάςτθςθ (8210) Ελλθνικά δάςθ οξυάσ με Abies borisii-regii (9270) Ρίνακασ 3: Τφποι οικοτόπων του παρατιματοσ Ι και θ αξιολόγθςι τουσ Τφποσ οικοτόπου Κάλυψθ [ha] ΣΡΘΛΑΙΕΣ ΑΙΘΜΟΣ Ροιότθτα δεδομζνων A B C D Αντιπροςωπευτικότθτα Αξιολόγθςθ οικοτόπου Χχετικι επιφάνεια A B C Διατιρθςθ B C B B B B B B B C B B B C B B B A B B 92C0 Δάςθ Platanus orientalis (92C0) B B B B Δάςθ οξυάσ από Luzulo-fagetum (9110) B B B B (Ωπό)μεςογειακά πευκοδάςθ με ενδθμικά μαυρόπευκα (9530) B C B B Χυνολικι αξιολόγθςθ

9 Ζτςι, ειδικότερα, θ περιοχι του Αςπροποτάμου αποτελείται από θμιορεινζσ και ορεινζσ εκτάςεισ, με κφριο χαρακτθριςτικό τθν φπαρξθ γυμνϊν και βραχωδϊν εκτάςεων και κορυφϊν ςτα υψθλά υψόμετρα. Ζνα μεγάλο τμιμα ςτα χαμθλότερα υψόμετρα, καταλαμβάνουν αλπικά και υποαλπικά χορτολίβαδα. Ψθ μεγαλφτερθ ζκταςθ καταλαμβάνουν τα εκτεταμζνα αμιγι δάςθ ελάτθσ-abies borisii-regii. Επίςθσ ςθμαντικι είναι και θ φπαρξθ εκτάςεων με δάςθ οξυάσ από Luzulo-fagetum. Χε ςτενζσ λωρίδεσ κατά μικοσ των ρεμάτων και των ποταμϊν τθσ περιοχισ, εμφανίηεται χαρακτθριςτικι παραποτάμια βλάςτθςθ (ρεματικι αηωνικι βλάςτθςθ με πλατάνια -Platanus orientalis.). Ψο ενδιαίτθμα Ελλθνικά δάςθ οξυάσ με Abies borisii-regii (9270) εμφανίηεται πάνω ςε γεωλογικό υπόςτρωμα φλφςχθ, ςε μζτριεσ ζωσ ιςχυρζσ κλίςεισ κατά μικοσ των πλαγιϊν ςτθν ορεινι περιοχι ςε υψόμετρο μεταξφ μζτρων. Υεριλαμβάνει τα εκτεταμζνα αμιγι δάςθ ελάτθσ τθσ περιοχισ, τα οποία καλφπτουν και τον κφριο ορεινό όγκο τθσ περιοχισ και ςυνιςτοφν αμιγείσ ςυςτάδεσ ελάτθσ με πυρινεσ φυςικισ αναγζννθςθσ ελάτθσ. Ψο ενδιαίτθμα Δάςθ πλατάνου τθσ ανατολισ (Platanus orientalis-92c0) αυτό εμφανίηεται ςε αλλουβιακζσ αποκζςεισ, ιπιων ζωσ μθδενικϊν κλίςεων, ςε υψόμετρα μεταξφ m, ιδιαίτερα ςε κοιλϊματα ι επίπεδα τμιματα κατά μικοσ των ρεμάτων και ποταμϊν τθσ περιοχισ. Χτο ενδιαίτθμα αυτό ανικουν εκτάςεισ, κυρίωσ παραποτάμιων αποκζςεων, με τθ μορφι λίγο ι πολφ ςτενϊν λωρίδων που καλφπτονται από ακανόνιςτεσ ςυςτάδεσ πλατάνου. Θ αξιολόγθςθ των ενδιαιτθμάτων τθσ ΕΗΔ Αςπροπόταμοσ (GR ) βαςίηεται ςτα κριτιρια αξιολόγθςθσ του παρατιματοσ ΛΛΛ τθσ οδθγία 43/92/ΕΣΞ (ΞΩΑ 33318/1998) και ςτα οποία ςτθρίηεται θ αναγνϊριςθ κάποιασ περιοχισ ωσ κοινοτικοφ ενδιαφζροντοσ και ο χαρακτθριςμόσ τουσ ωσ ΕΗΔ. Πε βάςθ τα κριτιρια αυτά παρατθροφμε ότι ςτο ςφνολο των οικοτόπων παρατθρείται μια καλι αντιπροςωπευτικότθτα, καλι διατιρθςθ τθσ δομισ και με δυνατότθτεσ εφκολθσ αποκατάςταςθσ με μζτρια προςπάκεια γεγονόσ που οδθγεί ςε μια ςυνολικι αξιολόγθςθ κατθγορίασ B: καλι αξία. 1.1.A2.ii Χλωρίδα ςτθν περιοχι μελζτθσ Ψα περιςςότερα είδθ χλωρίδασ που ςυναντϊνται ςτα οικοςυςτιματα τθσ περιοχισ του Αςπροποτάμου είναι είδθ λίγο ι πολφ, κοινά τθσ Ελλθνικισ χλωρίδασ και δεν εμπίπτουν ςε κάποιο κακεςτϊσ προςταςίασ. Ψα είδθ τθσ χλωρίδασ που παρουςιάηουν ιδιαίτερο ενδιαφζρον τα οποία περιλαμβάνονται ςε κάποιο κακεςτϊσ προςταςίασ (όπωσ ςτον Ξόκκινο Ξατάλογο των Απειλοφμενων Ειδϊν τθσ IUCN, ςτα Υαραρτιματα Λ, II και ΛV τθσ ΞΩΑ 14849/2008) ι/και είναι ενδθμικά ςτθν ευρφτερθ περιοχι παρουςιάηονται ςτον πίνακα 3. Υαρατθροφμε ότι ςτα είδθ που βρίςκονται ςτθν περιοχι το ενδιαφζρον εςτιάηεται ςε είδθ τθσ χορτολιβαδικισ βλάςτθςθσ (ποϊδθσ βλάςτθςθσ) και ςυγκεκριμζνα ςε αγριολοφλουδα. Από αυτά που παρουςιάηουν ενδιαφζρον : τα αγριολοφλουδα Pinguicula crystallinassp. Hirtiflora, Helictotrichon aetolicum, Geranium' humbertii (=G. subcaulescens), Viola eximia, Anthyllis vulneraria ssp. Pindicola, Anthyllis vulneraria ssp. Bulgarica, Astragalus creticus ssp. Rumelicus, Dianthus integer ssp. Minutiflorus, Cerastium decalvans, Helleborus cyclophyllus, Scabiosa taygetea ssp.taygetea,nepeta spruneri, Sesleria tenerrima, Viola aetolica Sideritis raeserissp. raeseri (=Sideritis sicula ssp. raeseri), Carum graecum ssp. Graecum, Erysimum pusillum ssp. Microstylum, Dianthus viscidus, Dianthus haematocalyx ssp. Pindicola, Campanula spatulata ssp. Spatulata, Poa thessala, Anthemis cretica ssp. Cretica και Saxifraga marginata είναι ενδθμικά ςτα βαλκάνια

10 Ψα αγριολοφλουδα Thesium brachyphyllum, Barbarea sicula, Scutellaria rupestris ssp. Adenotricha είναι περιοριςμζνα ςτθν Ελλάδα και ςτθν Ρ. Αλβανία. Ψο αγριολοφλουδο Erysimum cephalonicum είναι ενδθμικό ςτα βουνά βόρεια, ςτθν δυτικι και κεντρικι Ελλάδα και ςτθν Αλβανία Ψο αγριολοφλουδο Carlina frigida είναι ενδθμικό ςτα Βαλκάνια και ςυγκεκριμζνα ςτθν Ρ. και Ξ. Ελλάδα, ςτθν Αλβανία και ςτθν ΡΔ Γιουγκοςλαβία Ψα αγριολοφλουδα Acantholimon echinus ssp. Lycaonicum, Festuca polita είναι ενδθμικό ςτθν Ελλάδα Ψο αγριολοφλουδο Geranium macrostylum είναι ενδθμικό ςτθν Ανατολικι Πεςόγειο και ςυγκεκριμζνα ςτθν Αλβανία, ςτθν Ρ. Γιουγλοςλαβία, ςτθν Δ. & Ξ. Ανατολι και ςτθν Ελλάδα Ψο αγριολοφλουδο Lamium garganicum ssp. Garganicum είναι ενδθμικό ςτθν Ρ. & Ξ. Ελλάδα και ςτθν Ρ. Λταλία Ψο αγριολοφλουδο Ornithogalum oligophyllum είναι ενδθμικό ςτθν Βαλκανικι χερςόνθςο και ςτθν Ανατολι Ψο αγριολοφλουδο Valantia aprica είναι ενδθμικό ςτα Βαλκάνια και ςυγκεκριμζνα ςτθν Ελλάδα και ςτθν Αλβανία Ψα αγριολοφλουδα Trifolium parnassi, Cerastium candidissimum, Aesculus hippocastanum, είναι ενδθμικά ςτθν περιοχι μελζτθσ. Ψα αγριολοφλουδα που παρουςιάηουν ενδιαφζρον για τθν περιοχισ παρουςιάηονται παρακάτω με εικόνεσ.

11 - 11 -

12 Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Διδών IIJCN Δλληνικό Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Φςηών Απειλούμενο ζηην Δςπώπη ΒΑΙΛΔΙΟ Φύλλο Τπόαθποιζμα κλάζη Σαξη ΔΙΓΟ Δπηζηημονική ονομαζία Δλληνική Ονομαζία, Πίνακαρ 4: Δνδιαθέπονηα είδη σλωπίδαρ και καθεζηώρ πποζηαζίαρ, απειλήρ και ζπανιόηηηαρ ζηην πεπιοσή ηος Αζπποποηάμος Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Angiospermae Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida ΔΙΓΟ Δνδημιζμόρ Παπ/ μα II 105/2006/ΔΔ) Ππο ηε παιό ηη ηα Παπ/ Παπ/ μα IV μα V Santalales Santalaceae Thesium brachyphyllum Πενζμνζζιέκμ ζηδκ Δθθάδα, Ν.Αθααακία Bras sic ales Brassicaceae Barbarea sicula.//. DD Lamiales Lamiaceae Scutellaria rupestris ssp. adenotricha -//- Tubiflorae Lentibulariaceae Pinguicula crystalline ssp. Δκδδιζηό ζηα Βαθηάκζα Hirtiflora Poales Poaceae Helictotrichon aetolicum -II- Geraniales Geraniaceae Geranium humbertii (=0 -IIsubcaulescens) Violates Violaceae Viola eximia -II- Fabales Fabaceae Anthyllis vulneraria ssp. pindicola -II- Fabales Fabaceae Anthyllis vulneraria ssp. -IIbulgarica Fabales Fabaceae Astragalus creticus ssp. -IIrumelicus Caryophyllales Caryophyllales Dianthus integer ssp. -IIminutiflorus Caryophyllales Caryophyllales Cerastium decalvans -II- Ranunculales Ranunculaceae Helleborus cyclophyllus -II- Dipsacales Dipsacaceae Scabiosa taygetea -IIssp.taygetea Lamiales Lamiaceae Nepeta spruneri -II- Καθεζηώρ Πποζηαζίαρ Π.Γ. 67/Ι981 ύμβαζη Βέπνηρ ΚΤΑ14849/853/2008 (Οδηγίερ EE: - 43/92/ΔΟΚ, - Βαθμόρ Απειλήρ

13 Angiospermae Monocotyledones Poales Poaceae Sesleria tenerrima -II- Angiospermae Angiospermae Magnoliopsida Magnoliopsida Violales Violaceae Viola aetolica -II- Lamiales Lamiaceae Sideritis raeseri ssp. raeseri (=Sideritis sicula ssp. raeseri) -II- Apiales Apiaceae Carum graecum ssp. -IIgraecum Rhoeadales Cruciferae Erysimum pusillum ssp. -IImicro sty lum Caryophyllales Caryophy llaceae Dianthus viscidus -II- Angiospermae Magnoliopsida Angiospermae Magnoliopsida Angiospermae Magnoliopsida Angiospermae Magnoliopsida Caryophyllales Caryophy llaceae Dianthus haematocalyx -II- ssp. Pindicola Angiospermae Magnoliopsida Asterales Campanulaceae Campanula spatulata ssp. -II- spatulata Angiospermae Monocotyledon es Poales Poaceae Poa thessala -II- Angiospermae Angiospermae Magnoliopsida Magnoliopsida Brassicales Brassicaceae Erysimum cephalonicum Δκδδιζηό ζηα αμοκά αόνεζα, ζηδκ δοηζηή ηαζ ηεκηνζηή Δθθάδα ηαζ ζηδκ Αθαακία Asterales Co mpo sitae Carlina frigida Δκδδιζηό ζηα Βαθηάκζα ηαζ ζοβηεηνζιέκα ζηδκ Ν. ηαζ Κ. Δθθάδα, ζηδκ Αθαακία ηαζ ζηδκ ΝΓ Γζμοβημζθααία Angiospermae Magnoliopsida Asterales Compos it ae Erigeron epiroticus Δκδδιζηό ζηδκ ΝΓ Βαθηακζηή πενζόκδζμ ηαζ ζηδκ Ιηαθία Angiospermae Angiospermae Angiospermae Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Asterales Co mpo sitae Anthemis cretica ssp. Δκδδιζηό ζηα Βαθηάκζα cretica Saxifragales Saxifragaceae Saxifrage marginata -//- Caryophyllales Plumbaginaceae Acantholimon echinus ssp. lycaonicum Δκδδιζηό ζηδκ Δθθάδα ηαζ ζηδκ Γ. Ακαημθή Angiospermae Monocotyledon es Poales Poaceae Festuca polita Δκδδιζηό ζηδκ Δθθάδα ηαζ ζηδκ Γ. Σμονηία Angiospermae Magnoliopsida Geraniales Geraniaceae Geranium macrostylum Δκδδιζηό ζηδκ Ακαημθζηή Μεζόβεζμ ηαζ ζοβηεηνζιέκα ζηδκ Αθαακία, ζηδκ Ν. Γζμοβθμζθααία, ζηδκ Γ. & 1C. Ακαημθή ηαζ ζηδκ Δθθάδα

14 Angiospermae Magnoliopsida Lamia les Lamiaceae Lamiumgarganicum ssp. garganicum Angiospermae Monocotyledon es Liliales Liliaceae Omithogalum oligophyllum Δκδδιζηό ζηδκ Ν. & Κ. Δθθάδα ηαζ ζηδκ Ν. Ιηαθία Δκδδιζηό ζηδκ Βαθηακζηή πενζόκδζμ ηαζ ζηδκ Ακαημθή Angiospermae Magnoliopsida Gentian ales Rubiaceae Valantia apnea Δκδδιζηό ζηα Βαθηάκζα ηαζ ζοβηεηνζιέκα ζηδκ Δθθάδα ηαζ ζηδκ Αθαακία Angiospermae Angiospermae Angiospermae Magnoliopsida Magnoliopsida Magnoliopsida Fab ales Fabaceae Trifoliumpamassi Δκδδιζηό ζηδκ πενζμπή ιεθέηδξ Caryophy Hales Caryophyllaceae Cerastium candidissimum Δκδδιζηό ζηδκ πενζμπή ιεθέηδξ Sapindales Hippocastanaceae Aesculus hippocastanum Δκδδιζηό ζηδκ πενζμπή ιεθέηδξ

15 1.1.A2.iii Ρανίδα ςτθν περιοχι μελζτθσ Σι ηωικοί οργανιςμοί, θ παρουςία των οποίων αναφζρεται ςτθν περιοχι είναι πολλοί και αναδεικνφουν τθν πλοφςια βιολογικι ποικιλομορφία τθσ περιοχισ. Οόγω ζλλειψθσ ςυςτθματικϊν παρατθριςεων και ςχετικισ βιβλιογραφίασ, υπάρχουν ςθμαντικότατεσ ελλείψεισ ςτθν καταγραφι των ειδϊν που είναι δφςκολο να καλυφκοφν χωρίσ εξειδικευμζνθ μζκοδο καταγραφισ, ιδιαίτερα όςον αφορά κάποια μικρά ςε μζγεκοσ είδθ (π.χ. τρωκτικά, χειρόπτερα, δαςόβια μικροποφλια κ.λ.π). Χθμαντικά είδθ ςπονδυλωτϊν είναι οι ανϊτεροι καταναλωτζσ, που ελλείψει άλλων δεδομζνων, κεωροφνται είδθ κλειδιά για τα οικοςυςτιματα. Αυτά, ςτθν ευρφτερθ περιοχι είναι τα κθλαςτικά αρκοφδα, λφκοσ και αγριόγιδο από τθν ορνικοπανίδα τα αρπακτικά πτθνά. Χε αυτό το κεφάλαιο εξετάηεται από τθν πανίδα οι ομάδεσ των κθλαςτικϊν, αμφιβίων, ιχκφων, ερπετϊν και των αςπόνδυλων. Θ ορνικοπανίδα εξετάηεται ςτο αμζςωσ επόμενο κεφάλαιο. Θ ευρφτερθ περιοχι μελζτθσ αντιπροςωπεφεται από αρκετά είδθ πανίδασ τα οποία περιλαμβάνονται ςτα είδθ προτεραιότθτασ τθσ ΞΩΑ 14849/2008 και των αντίςτοιχων οδθγιϊν τθσ Ε.Ε. με τισ οποίεσ γίνεται θ ςυμμόρφωςθ τθσ ελλθνικισ νομοκεςίασ. Από τα παραπάνω είδθ κάποια βρίςκονται ςε κάποιο κακεςτϊσ προςταςίασ λόγω κάποιασ κατθγορίασ ςπανιότθτασ όπωσ για παράδειγμα ςπάνιο ςτθν Ελλάδα, ςπάνιο ςτθν Ευρϊπθ, ςπάνιο παγκοςμίωσ, καλοί πλθκυςμοί αλλά μικρι γεωγραφικι εξάπλωςθ, μικροί πλθκυςμοί αλλά μεγάλθ γεωγραφικι εξάπλωςθ, ενδθμικό ςτθν περιοχι, ενδθμικό ςε ευρφτερθ περιοχι, ςε κατάςταςθ εξαφάνιςθσ. Πε βάςθ το κακεςτϊσ ςπανιότθτασ και το βακμό απειλισ τουσ τα είδθ που βρίςκονται ςε κάποια νομοκετικι διάταξθ προςταςίασ ι ςε κάποιον κατάλογο προςταςίασ παρουςιάηονται ςτον παρακάτω πίνακα 5. Θθλαςτικά Από τον πίνακα 4 παρατθρείται ότι τα πιο ενδιαφζροντα είδθ τθσ πανίδασ που απαντοφν ςτθν περιοχι του Αςπροποτάμου ανικουν ςτθν κατθγορία των κθλαςτικϊν, όπου πρόκειται κυρίωσ για τα ςαρκοβόρα είδθ Ξαφζ Αρκοφδα (Ursus arctos), Γκριηοσ Οφκοσ (Canis lupus), Αγριόγιδα (Rupicapra Rupicapra) και θ Βίδρα (Lutra lutra) Θ Καφζ Αρκοφδα είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε παγκόςμιο επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςτθν κατθγορία NT- Χχεδόν Απειλοφμενα ςε Ευρωπαικό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και ςτθν κατθγορία ΕΡ-Ξινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει υψθλό κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο φυςικό τουσ περιβάλλον ςτο άμεςο μζλλον. Είναι απόλυτα προςτατευόμενο είδοσ με βάςθ τθν εκνικι νομοκεςία *άρκρο 258, παρ. 2ε και 2η (ΡΔ 86/69) του Δαςικοφ Ξϊδικα+ ενϊ περιλαμβάνεται και ωσ είδοσ προτεραιότθτασ ςτα παραρτιματα ΛΛ και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/EΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία, ενϊ το εμπόριό τθσ κακϊσ και το εμπόριο τμθμάτων τθσ απαγορεφεται ςφμφωνα με τθ Χφμβαςθ CITES.

16 Ο Γκρίηοσ Λφκοσ είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε παγκόςμιο επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςτθν κατθγορία LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και ςτθν κατθγορία VU-Ψρωτά ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον. Είναι είδοσ που περιλαμβάνεται ωσ είδοσ προτεραιότθτασ ςτα παραρτιματα ΛΛ και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/EΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία, ενϊ το εμπόριό του απαγορεφεται ςφμφωνα με τθ Χφμβαςθ CITES. Θ Βίδρα (Lutra lutra) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ ΡΨ-Χχεδόν Απειλοφμενα ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ΡΨ-Χχεδόν Απειλοφμενα ςε Ευρωπαικό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και ςτθν κατθγορία ΕΡ- Ξινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςε διεκνζσ και ευρωπαϊκό και ςε εκνικό επίπεδο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο να μπει ςε μεγαλφτερεσ κατθγορίεσ επικινδυνότθτασ και ςπανιότθτασ, ενϊ ςε επίπεδο εκνικό πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα ΛΛ (είδοσ προτεραιότθτασ) και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/EΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Θ Αγριόγιδα (Rupicapra rupicarpa balcanica) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε παγκόςμιο επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςτθν κατθγορία LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και ςτθν κατθγορία CR- Ξριςίμωσ κινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει εξαιρετικά υψθλό κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο άμεςο μζλλον. Είναι είδοσ που περιλαμβάνεται ωσ είδοσ προτεραιότθτασ ςτα παραρτιματα II και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/ΕΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα III τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία.

17 Ερπετά Χτθν κατθγορία ερπετοπανίδασ παρατθρείται ότι τα περιςςότερα είδθ προςτατεφονται από το ΥΔ 67/1981 και περιλαμβάνονται ςτο παράρτθμα II και IV τθσ οδθγία 43/92/ΕΣΞ, όπου δθλαδι υπάγονται ςε κακεςτϊσ αυςτθρισ προςταςίασ. Τςον αφορά το επίπεδο ςπανιότθτασ και απειλισ το ενδιαφζρον εςτιάηεται ςε τρία είδθ χελϊνασ, τθν βαλτοχελϊνα (Emys orbicularis), τθν Γραικοχελϊνα (Testudo graeca) και τθν ποταμοχελϊνα (Mauremys caspica) και ςε ζνα είδοσ φιδιϊν, το Χπιτόφιδο (Elaphe situla). Θ Γραικοχελϊνα (Testudo graeca) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ VU-Ψρωτά ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), VU-Ψρωτά ςε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και ςτθν κατθγορία LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςε ευρωπαϊκό και διεκνζσ επίπεδο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον, ενϊ ςε επίπεδο εκνικό δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα ΛΛ και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/EΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία, ενϊ το εμπόριό του απαγορεφεται ςφμφωνα με τθ Χφμβαςθ CITES. Θ Ροταμοχελϊνα (Mauremys caspica) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Υρόκειται δθλαδι για είδοσ που δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα II και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/ΕΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα II τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Το ςπιτόφιδο (Elaphe situla) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία LC-Πειωμζνου Ενδιαφζροντοσ ςε εκνικό, ευρωπαϊκό και διεκνζσ επίπεδο (ςε όλουσ του κόκκινουσ αντίςτοιχουσ καταλόγουσ). Υρόκειται δθλαδι για είδοσ που δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα II και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/ΕΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα II τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία.

18 Αμφίβια H Κιτρινομπομπίνα (Bombina variegata) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ ςτθν κατθγορία LC-Πειωμζνου ενδιαφζροντοσ ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν) και ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον. Είναι είδοσ που περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα ΛΛ και IV τθσ Σδθγίασ των Σικοτόπων (92/43/EΣΞ). Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Αςπόνδυλα Χτθν κατθγορία των αςπονδφλων το ενδιαφζρον εςτιάηεται ςε είδθ Υεταλοφδων. Χυγκεκριμζνα, τρία είδθ, Lycaeides argyrognomon (Οουκαΐδθσ ο αργυρογνϊμων), Zygaena ephialtes, Zygaena lonicerea. Χτθν κατθγορία των αςπόνδυλων δεν υπάρχουν δεδομζνα για το επίπεδο ςπανιότθτασ και απειλισ ςε εκνικό επίπεδο. Χε Διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων αςπόνδυλϊν IUCN) τα είδθ αςπόνδυλων που αναφζρονται ςτον πίνακα δεν ζχουν αξιολογθκεί ακόμθ.

19 Δνδημιζμόρ Π.Γ. 67/1981 (ύμβαζη Βέπνηρ) Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Διδών IUCN Δλληνικό Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Διδών Απειλούμενο ζηην Δςπώπη ΠΙΝΑΚΑ 5 : Σα είδη πανίδαρ ζηην πεπιοσή NATURA 2000 ΑΠΡΟΠΟΣΑΜΟ (ΑΠΡΟΠΟΣΑΜΟ ) και ηο καθεζηώρ διαηήπηζηρ Καθεζηώρ Πποζηαζίαρ Βαθμόρ Απειλήρ 19 Δίδορ KVA 14849/853/2008 (Οδηγίερ EE: - 43/92/EOK, -105/2006/EE) Ομάδα Κωδικόρ Σάξη Οικογένεια Δπηζηημονική ονομαζία Δλληνική Ονομαζία Παπ/μα II Πποηε παιόηη ηα Παπ/μα IV Παπ/μα κ Μ 1354 ανημθαβα-carnivora Urcidae-Ανημύδεξ Ursus arctos Ανημύδα II Μ 1352 ανημθαβα-carnivora Canidae -Κύκεξ Canis lupus Λύημξ II Μ 1363 ανημθαβα-carnivora Felidae-Ιηηίδεξ Felis silvestris Αβνζόβαηα III Μ 1355 ανημθαβα-carnivora Mustelidae-Ιηηίδεξ Lutra lutra Βίδνα II LC ΔΝ NT LC VU LC Κ ΝΔ LC NT ΔΝ NT Μ Ανηζμδαηηοθα-Artiodactyla Cervidae - Δθάθζα Capreolus capreolus Εανηάδζ III LC VII LC Μ 1371 Ανηζμδαηηοθα-Artiodactyla Bovidae - Βμμεζδή Rupicapra rupicapra balcanica Αβνζόβζδμ III LC CR LC Μ Ανηζμδαηηοθα-Artiodactyla Suidae - Υμίνμζ Sus scrofa Αβνζμβμύνμοκμ III LC ΝΔ LC Μ Λαβόιμνθα- Lagomorpha Leporidae-Λαβμημύκεθα Lepus europaeus Λαβόξ III LC ΝΔ LC Μ Σνωηηζηά- Rodentia Sciuridae-ηίμονμζ Sciurus vulgaris ηίμονμξ III LC ΝΔ LC Μ ανημθαβα-carnivora Felidae-Ιηηίδεξ Martes foina Κμοκάαζ III LC ΝΔ LC Μ ανημθαβα-carnivora Felidae-Ιηηίδεξ Meles meles Αζαόξ III LC ΝΔ LC Μ ανημθαβα-carnivora Felidae-Ιηηίδεξ Mustela nivalis Νοθίηζα III LC ΝΔ LC Μ Ανηζμδαηηοθα-Artiodactyla Cervidae - Δθάθζα Cervus elaphus Κόηηζκμ εθάθζ ή έθαθμξ μ εοβεκήξ III LC V LC R 1219 Υεθώκζα - Cheloma Tetustinidae Testudo graeca Γναζημπεθώκα, Δθθδκζηή πεθώκα (Testudines) R 1220 // Emydidae Emys orbicularis Βαθημπεθώκα R 1222 // // Mauremys caspica Πμηαιμπεθώκα R 1283 Οθίδζα-Ophidia (Serpentes) Colubridae Coronella austriaca Αζζκόθζδμ, ηεθακμθόνμξ R 1293 // // Zamenis situla (Elaphe situla) πζηόθζδμ R 1251 αύνζα -Sauria Lacertidae Lacerta trilineata Σνακόζαονα, Σνακμβμοζηένα R 1263 // // Lacerta viridis Πναζζκόζαονα R 1256 // // Podarcis muralis Σμ ζπό ζαύνα R Οθίδζα-Ophidia (Serpentes) Colubridae Hierophis gemonensis (= Coluber gemonensis) Γεκδνμβαθζά R 1295 Squamata Viperidae Vipera ammodytes Οπζά II Α 1193 Ακμονα Bombinatoridae Bombina variegata Κίηνζκμ αμιαίκα II I Λεπζδμπηενα-Lepidoptera Lycaenidae Lycaeides argyrognomon Λμοηαίδδξ μ ανβονμβκώιωκ I Λεπζδμπηενα-Lepidoptera Zygaenidae Zygaena ephialtes 1 Λεπζδμπηενα-Lepidoptera Zygaenidae Zygaena lonicerae II II II II II II II II VU LC VII NT NT NT LC LC LC IX LC LC LC LC LC LC LC LC LC LC LC LC LC LC II LC LC LC LC LC LC LC LC EN

20 A2.iv Ορνικοπανίδα τθσ περιοχισ μελζτθσ Θ ορνικοπανίδα που ζχει καταγραφεί ςτθν περιοχι είναι ςθμαντικι, ιδιαίτερα όςον αφορά τα αρπακτικά είδθ. Από τα παραπάνω είδθ κάποια βρίςκονται ςε κάποιο κακεςτϊσ προςταςίασ λόγω κάποιασ κατθγορίασ ςπανιότθτασ όπωσ για παράδειγμα ςπάνιο ςτθν Ελλάδα, ςπάνιο ςτθν Ευρϊπθ, ςπάνιο παγκοςμίωσ, καλοί πλθκυςμοί αλλά μικρι γεωγραφικι εξάπλωςθ, μικροί πλθκυςμοί αλλά μεγάλθ γεωγραφικι εξάπλωςθ, ενδθμικό ςτθν περιοχι, ενδθμικό ςε ευρφτερθ περιοχι, ςε κατάςταςθ εξαφάνιςθσ. Σ κατάλογοσ των ειδϊν ορνικοπανίδασ, θ παρουςία των οποίων τεκμθριϊνεται βιβλιογραφικά ςτθν περιοχι και θ κατάςταςθ προςταςίασ, ςπανιότθτασ και απειλισ αυτϊν παρουςιάηονται ςτον πίνακα 6. Χφμφωνα με τον πίνακα 6 τα πιο ενδιαφζροντα είδθ πτθνϊν που απαντοφν ςτθν περιοχι του Αςπροποτάμου είναι τα αρπακτικά είδθ Γυπαετόσ (Gypaetus barbatus), Χρυςογζρακο (Falco biarmicus), Βραχοκιρκινεηο (Falco tinnunculus), Χρυςαετόσ (Aquila chrysaetos), Φιδαετόσ (Circaetus gallicus), Οευκόσ Υελαργόσ (Ciconia ciconia), Αςπροπάρθσ (Neophron percnopterus). Σ Γυπαετόσ (Gypaetus barbatus) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ VU-Ψρωτά ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςε ευρωπαϊκό επίπεδο VU-Ψρωτά ςε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν τθσ Ευρϊπθσ) και ςτθν κατθγορία CR- Ξριςίμωσ κινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει υψθλό κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο φυςικό τουσ περιβάλλον ςτο άμεςο μζλλον, ςε ευρωπαϊκό και διεκνζσ επίπεδο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα I και Δ τθσ Σδθγίασ 47/79/ΕΣΞ. Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα II τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Ψο Χρυςογζρακο (Falco biarmicus) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-μειωμζνου ενδιαφζροντοσ ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςε ευρωπαϊκό επίπεδο VU-Ψρωτά ςε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν τθσ Ευρϊπθσ) και ςτθν κατθγορία ΕΡ-Ξινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει υψθλό κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο φυςικό τουσ περιβάλλον ςτο άμεςο μζλλον, ςε ευρωπαϊκό επίπεδο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον, ενϊ ςε διεκνζσ επίπεδο δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα Λ και Δ τθσ Σδθγίασ 47/79/EΣΞ. Επίςθσ

21 περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Σ Χρυςαετόσ (Aquila chrysaetos) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτα σ LC-μειωμζνου ενδιαφζροντοσ ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςε ευρωπαϊκό επίπεδο R-Χπάνιο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν τθσ Ευρϊπθσ) και ςτθν κατθγορία ΕΡ- Ξινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον, ςε ευρωπαϊκό επίπεδο πρόκειται για είδοσ ςπάνιο με απειλοφμενουσ πλθκυςμοφσ, ενϊ ςε διεκνζσ επίπεδο δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα Λ τθσ Σδθγίασ 47/79/EΣΞ. Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Σ Λευκόσ Ρελαργόσ (Ciconia ciconia) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-μειωμζνου ενδιαφζροντοσ ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςε ευρωπαϊκό επίπεδο D- Πειϊμενο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν τθσ Ευρϊπθσ) και ςτθν κατθγορία VU-Ψρωτό ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο μεςοπρόκεςμο μζλλον, ςε ευρωπαϊκό επίπεδο πρόκειται για είδοσ που οι πλθκυςμοί του ζχουν μειωκεί μζτρια, ενϊ ςε διεκνζσ επίπεδο δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα Λ τθσ Σδθγίασ 47/79/EΣΞ. Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Σ Φιδαετόσ (Circaetus gallicus) είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ LC-μειωμζνου ενδιαφζροντοσ ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN), ςε ευρωπαϊκό επίπεδο R- Χπάνιο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Κθλαςτικϊν τθσ Ευρϊπθσ) και ςτθν κατθγορία NT-Χχεδόν Απειλοφμενα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει κίνδυνο να μπει ςε μεγαλφτερεσ κατθγορίεσ επικινδυνότθτασ και ςπανιότθτασ, ςε ευρωπαϊκό επίπεδο πρόκειται για είδοσ ςπάνιο με απειλοφμενουσ πλθκυςμοφσ, ενϊ ςε διεκνζσ επίπεδο δεν αντιμετωπίηει κάποιο πρόβλθμα. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και

22 περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα Λ τθσ Σδθγίασ 47/79/EΣΞ. Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία. Σ Αςπροπάρθσ (Neophron percnopterus) αποτελεί είδοσ χαρακτθριςμοφσ τθσ ΗΕΥ. Είναι είδοσ που υπάγεται ςτθν κατθγορία ςπανιότθτασ ΕΡ-Ξινδυνεφοντα ςε διεκνζσ επίπεδο (Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN) και ςε Ευρωπαϊκό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ευρϊπθσ) και ςτθν κατθγορία CR-Ξριςίμωσ Ξινδυνεφοντα ςε εκνικό επίπεδο (Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ Απειλοφμενων Χπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ). Ζτςι ςτον ελλαδικό χϊρο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει εξαιρετικά υψθλό κίνδυνο εξαφάνιςθσ από το φυςικό τουσ χϊρο ςτο άμεςο μζλλον, ενϊ ςε ευρωπαϊκό και διεκνζσ επίπεδο πρόκειται για είδοσ που αντιμετωπίηει υψθλό κίνδυνο εξαφάνιςθσ ςτο φυςικό τουσ περιβάλλον ςτο άμεςο μζλλον. Είναι είδοσ που προςτατεφεται με το Υ.Δ. 67/1981 και περιλαμβάνεται ςτα παραρτιματα Λ και Δ τθσ Σδθγίασ 47/79/EΣΞ. Επίςθσ περιλαμβάνεται ςτο παράρτθμα ΛΛ τθσ Χφμβαςθσ τθσ Βζρνθσ ωσ είδοσ υπό αυςτθρι προςταςία.

23 (ύμβαζη Βέπνηρ + Βόννηρ + ύμβαζη για ηη βιοποικιλόηηηα) Παπ/μα Ι Παπ/μα II 1 Παπ/μα 112 Παπ/μα Γ Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Διδών IUCN Δλληνικό Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Διδών Απειλούμενο ζηην Δςπώπη ΠΙΝΑΚΑ 6 : Σα είδη οπνιθοπανίδαρ ζηην πεπιοσή NATURA 2000 ΑΠΡΟΠΟΣΑΜΟ (ΑΠΡΟΠΟΣΑΜΟ ) και ηο καθεζηώρ διαηήπηζηρ Δίδορ Καθεζηώρ Πποζηαζίαρ Βαθμόρ Απειλήρ ΚΤΑ 37338/1807/2010 ΚΤΑ 8353/276/2012 (Ο δηγίερ EE: 409/1979/ΔΟ Κ, - 147/2009/ΔΔ) Βαζίλειο Κωδικόρ Σάξη Ο ικογένεια Δπηζηημονική ονομαζία Δλληνική Ο νομαζία Δνδημιζμόρ ΠΑ. 67/1981 Β Α402 Falconifonnes, Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Accipiterbrevipes αΐκζ Μ, reg, Β II LC ΝΔ SPEC2 VU Ιεναηόιμνθα Accipitridae, Γενάηζα Β Α 085 -II- -II- Accipitergentilis Γοζθμζάζκμ S,B,M,reg, W II LC ΝΔ S Β Α 086 -II- -II- Accipiternisus Ξεθηένζ S,B,M,reg, W II LC ΝΔ S Β Α256 Passeriformes, Motacillidae, Anthus trivialis Γέκδνμ ηεθάδα Μ, reg, Β II LC ΝΔ DC ηνμοεζόιμνθα εζζμποβίδαζ Β Α 226 Apodifonnes, Apodidae, Απμδίδαζ Apus apus ηαπηάνα Μ, reg, Β III LC ΝΔ S Απμδόιμνθα Β Α228 -II- -II- Apus melba Βμοκμζηαπηάνα, Πεηνμπεθίδμκμ αμοκίζζμ Μ, reg, Β II LC ΝΔ S Β Α227 -II- -II- Apus pallidus Ωπνμ ζηαπηάνα, Πεηνμπεθίδμκμ ηαζηακό Μ, reg, Β II LC ΝΔ S Β Α091 Falconiformes, Ιεναηόιμνθα Β Α215 Strigiformes, Γθαοηό ιμνθα Β Α 087 Falconifonnes, Ιεναηόιμνθα Β Α403 Falconifonnes, Ιεναηόιμνθα Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Aquila chrysaetos Υνοζαεηόξ S, Β, Μ, irr II LC ΔΝ SPEC3 R Accipitridae, Αεημί ηνζββίδαζ, Strigidae Bubo bubo Μπμύθμξ S,B II LC LC SPEC3 D Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Accipitridae, Αεημί Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Accipitridae, Αεημί Buteo buteo (Κμζκή) Γεναηίκα, Βανααηίκα, Πμκηζηό αανααηίκα S,B,M,reg, W II LC ΝΔ S Buteo nifinus Αεημβεναηίκα, S,B,M,reg, (W) II LC VU SPEC3 VU Αεημαανααηίκα, Κάζηακμ αανααηίκα Caprimulgus europaeus Γζδμαύγζ, Γζδμαογάζηνα M, reg, Β II LC LC SPEC2 DP Β Α224 Caprimulgiformes, Caprimulgidae, Αζβμεδθόιμνθα Αζβμεδθίδαζ Β Α136 Charadriifonnes, Charadriidae, ΥαναδνζίδαζCharadrius dubius Πμηαιμζθονζπηήξ, M,reg,B,(W) II LC ΝΔ S Υαναδνζόιμνθα Υαναδνζόξ μ ιζηνόξ Β Α031 Ciconiifonnes, Ciconiidae, Πεθανβίδαζ Ciconia ciconia Πεθανβόξ, Λεθέηζ M, reg, Β II LC VU SPEC2 D Πεθανβόιμνθα Λαζημπεθανβόξ Β Α080 Falconifonnes, Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Circaetus gallicus Φζδαεζόξ Μ, reg, Β II LC NT SPEC3 R Ιεναηόιμνθα Accipitridae, Αεημί Β Α081 -//- -//- Circus aeruginosus Καθαιό ηίνημξ, S, Β, Μ, reg, W II LC VU S Λζικζηζηνηζκεγμ,Λιζκμβ έναημ Β Α373 Passeriformes, ηνμοεζόιμνθα Β Α 208 Columbifonnes, Πενζζηενά ιμνθα Β Α231 Coraccifonnes, Κμναηζό ιμνθα Β Α253 Passeriformes, ηνμοεζόιμνθα Β A 239 Paciformes, Γνομημθαπηόιμνθ α Fringillidae, πζγίδαζ Coccothraustes coccothraustes Κμημεναύζηδξ, Γζπθόζπζκμξ, Υμκδνμιΰηδξ M,reg,B,W II LC ΝΔ S Columbidae, ΠενζμηενίδαζColumba palumbus Φάζα S,B, M.reg, W LC ΝΔ SPEC4 S Coraciidae, Κμναημθωκίδαζ Coracias garrulus Υαθημημονμύκα M, reg, Β II NT VU SPEC2 VU Hirundinidae, ΥεθζδμκίδαζDelichon urbica Λεοηό πεθίδμκμ, Μ, reg, Β II LC ΝΔ SPEC3 DC ζπζημπεθίδμκμ Picidae, Πζηίδεξ, Dendrocopos leucotos S,B II LC NT S Γνομημθαπηίδαζ Λεοηό κώηδξ Γνομημθάπηδξ, Λεοηό κωημδεκδ νμ ηόπμξ

24 Β A 238 -II- -II- Dendrocopos (Picoides) medius Μεζμηζζηθζηάνα Μεζαώξ Γνομηαθάπηδξ, Μεζμδεκδνμ ηόπμξ S,B II LC LC SPEC3 S Β A236 -II- -II- Dryocopus martius Μαονμηζζηθζηάνα, S,B II LC LC S Μαονμδνομ ηόπμξ Β A447 Passeriformes, Emperizidae, Διπενζγίδαζ Emberiza caesia Φνοβακμηζίπθμκμ, Μ, reg, Β II LC LC SPEC4 S ηνμοεζόιμνθα ημονμαθάπμξ Β Λ 248 -//- Alaudidae Eremophila alpestris Υζμκαδα II LC NE V Β A269 Passeriformes, Turdidae, Κζπθίδαζ Erithacus rubecula Κμηηζκμθαίιδξ, Β, Μ, reg, W II LC NE SPEC4 S ηνμοεζόιμνθα Καθμβζάκκμξ Β A101 Falconiformes, Ιεναηίδεξ, Falconidae, Falco biarmicus Υνοζμβέναημ S,B II LC EN SPEC3 VU Ιεναηόιμνθα Γενάηζα Β AlOO -II- -II- Falco eleonorae Μαονμπεηνίηδξ M,reg,B,(W) II LC If SPEC2 D Β A103 -II- -II- Falco peregrinus Πεηνίηδξ S,M,reg,B,W II LC LC S Β A096 -II- -II- Falco tinnunculus Βναπμηζνηζκεγμ II LC NE SPEC3 DC Β A 359 -II- Fringillidae, πζγίδαζ Fringilla coelebs πίκμξ S, Β, M, reg, W III LC NE SPEC4 S Β A 076 -II- -II- Gypaetus barbatus Γοπαεηόξ II VU CR SPEC4 V Β A 078 Falconiformes, Ιεναηόιμνθα Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Accipitridae, Γύπεξόνκζα Gyps fulvus Όνκζμ S,B II LC VU/CR SPEC3 S Β A251 -II- -II- Hinindo nistica ηαοθμπεθίδμκμ, Υεθζδόκζ M.reg.B II LC NE SPEC? DC Β A338 II- Laniidae,Aεηoιαπίδαζ Lanius collurio Αεημιάπμξ M.reg.B II LC NE SPEC3 DP Β A341 -II- -II- Lanius senator Κόηηζκμ ηεθάθαξ, M, reg, Β II LC NE SPEC2 DC Κεθάθαξ, Μπμοκμύηζ Β A246 -II- Alaudidae, Κμνοδαθίδαζ Lullula arborea Γεκηνμζηανήενα, Μμθωπηό S, Β, M, reg, W, par II LC LC Β A271 -II- Turdidae, Κζπθίδαζ Luscinia megarhynchos Αδδόκζ M, reg, Β II LC NE SPEC4 S Β A 356 -II- Passeridae Montifringilla nivalis Υζμκόζνμοθμξ II LC NE S Β A262 Passeriformes, ηνμοεζόιμνθα Motacillidae, εζζμποβίδαζ Β A261 Passeriformes, Motacillidae, ηνμοεζόιμνθα εζζμποβίδαζ Β A319 -II- Muscicapidae, Μοζμεδνίδαζ Β A 077 Falconiformes, Ιεναηόιμνθα Β A 278 Passeriformes, ηνμοεζόιμνθα Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Accipitridae, Γύπεξόνκζα Motacilla alba Motacilla cinerea Muscicapa striata Neophron percnopterus Λεοημζμοζμονάδα, μοζμονάδα, Κωθμζμύζα ηαπημζμοζμονάδα, Κωθμζμύζα ηαβμιοβμπάθηδξ, Μοβμπάθηδξ Αζπνμπάνδξ, Λεοηόβοπαξ, Κάθζα κηγζάνδξ S, Β, M, reg, W II LC NE S S, Β, M, reg, W II LC NE S M, reg, Β II LC NE DC Μ, reg, Β II EN CR SPEC3 EN Turdidae, Κζπθίδαζ Oenanthe hispanica Αζπνμηώθα, Αζπνμηωθίκα Μ, reg, Β II LC NE SPEC2 DC

25 Β A 277 -//- -II- Oenanthe oenanthe ηαπημπεηνόηθδξ M.reg.B II LC NE SPEC3 DC Β A 214 Strigiformes, Γθαοηόιμνθα Β A072 Falconiformes, Ιεναηόιμνθα ηνζββίδαζ, Strigidae Otus scops Γηζώκδξ M,reg,B,W,par II LC NE SPEC2 D Αεηίδαζ, Αλζπζηνίδεξ Accipitridae Pemis apivorus θδηζάνδξ, θδημαανααηίκα, Βανααηίκα M.reg.B II LC LC SPEC4 S Β A 273 Passeriformes, Turdidae, Κζπθίδαζ Phoenicurus ochruros Καναμοκζάνδξ M,reg,B,W,par II LC NE S ηνμοεζόιμνθα Β A315 Passeriformes, Sylviidae, ζθαζίδαζ Phylloscopus collybita Γεκηνμθοθθμζηόπμξ M, reg, Β II LC NE S ηνμοεζόιμνθα Β Α250 Passeriformes, Hirundinidae, ΥεθζδμκίδαζPtyonoprogne rupestris Βναπμπεθίδμκμ, M,reg,B,W,par II LC ΝΔ S ηνμοεζόιμνθα πεηνμπεθίδμκμ Β A 275 Passeriformes, Turdidae, Κζπθίδαζ Saxicola nibetra Καζηακμθαίιδξ Μ, reg, Β II LC ΝΔ D ηνμοεζόιμνθα Β Α210 Columbiformes, Columbidae, ΠενζζηενίδαζStreptopelia turtur Σνοβόκζ Μ, reg, Β III LC ΝΔ SPEC3 D Πενζζηενόιμνθμ Β Α311 Passeriformes, Sylviidae, ζθαζίδαζ Sylvia atricapilla Μαονμζημύθδξ II LC ΝΔ SPEC4 DC ηνμοεζόιμνθα Β Α285 Turdidae, Κζπθίδαζ Turdus philomelos Σζίπθα, Κεθαδδόηζζπθα B,M,reg,W III LC ΝΔ SPEC4 S Β Α232 Coracciformes, Κμναηζόιμνθα Upopidae, Δπμπίδαζ Upupa epops Σζαθαπεηεζκόξ, Σζμοκί Μ, reg, Β II LC ΝΔ SPEC3 DC

26 Α3. Αναφορά άλλων υφιςτάμενων ι/και εγκεκριμζνων ζργων ι δραςτθριοτιτων ςτθν Ρεριοχι Μελζτθσ. Θ ευρφτερθ περιοχι του ζργου καλφπτεται κυρίωσ από ορεινζσ εκτάςεισ. Χε ευκεία απόςταςθ 470m βόρεια τθσ μελετϊμενθσ μονάδασ υπάρχει το ξενοδοχείο Αχελωίδεσ. Σι μονάδεσ κα μποροφςαν να ζχουν ακροιςτικζσ επιπτϊςεισ κακϊσ πρόκειται για δραςτθριότθτεσ παρόμοιασ φφςθσ. Ωςτόςο, λόγω τθσ απόςταςθσ μεταξφ τουσ αλλά και του γεγονότοσ ότι από τθν λειτουργία τθσ κάκε μονάδασ μεμονωμζνα δεν δθμιουργοφνται ιδιαίτερα προβλιματα ςτο φυςικό κακϊσ και το ανκρωπογενζσ περιβάλλον δεν προκφπτουν και ακροιςτικζσ επιπτϊςεισ. 1.1.Α4. Φωτογραφικι τεκμθρίωςθ Χτο Υαράρτθμα ΛΛΛ τθσ Πελζτθσ Υεριβαλλοντικϊν Επιπτϊςεων παρακζτονται φωτογραφίεσ τθσ μελετϊμενθσ μονάδασ. Β. Ρεριοχι Ζρευνασ Ρεδίου (Ρ.Ε.Ρ) 1.1.Β1. Αναλυτικι περιγραφι τθσ Ρεριοχισ Ζρευνασ Ρεδίου (Ρ.Ε.Ρ) Για τθν εκπόνθςθ αυτοφ κεφαλαίου πραγματοποιικθκε μελζτθ πεδίου, ςυνολικισ χρονικισ διάρκεια δζκα θμερϊν ϊςτε να καταγραφοφν οι τφποι οικοτόπων κακϊσ και τα είδθ χλωρίδασ, πανίδασ και ορνικοπανίδασ που ςυναντϊνται ςτθν περιοχι ζρευνασ θ οποία εκτείνεται 500m περιμετρικά του ζργου. 1.1.Β2.i. Τφποι οικοτόπων ςτθν περιοχι πεδίου Θ περιοχι του ζργου βρίςκεται ςτον οικότοπο Ελλθνικά δάςθ οξυάσ με Abies borisii-regii (9270), όπου πρόκειται για περιοχι με ςυςτάδεσ δζνδρων με κυρίαρχο είδοσ τθν Ελάτθ (Abies borisii- regis). Θ κατάςταςθ τθσ διατιρθςθσ του φυςικοφ οικοτόπου τθσ περιοχισ μελζτθσ χαρακτθρίηεται ικανοποιθτικι. Χυγκεκριμζνα, ο τφποσ αυτόσ του οικοτόπου εμφανίηει μια καλι αντιπροςωπευτικότθτα, καλι διατιρθςθ τθσ δομισ και με δυνατότθτεσ εφκολθσ αποκατάςταςθσ με μζτρια προςπάκεια γεγονόσ που οδθγεί ςε μια ςυνολικι αξιολόγθςθ κατθγορίασ B: καλι αξία. 1.1.Β2.ii Χλωρίδα ςτθν περιοχι πεδίου Χτθν περιοχι πεδίου εντοπίςτθκαν είδθ χλωρίδασ τα οποία είναι κοινά τθσ ελλθνικισ χλωρίδασ ενϊ δεν εντοπίςτθκαν είδθ του παραρτιματοσ ΛΛ τθσ ΞΩΑ 14849/853/ Β2.iii Ρανίδα ςτθν περιοχι πεδίου Χτθν περιοχι πεδίου δεν εντοπίςτθκαν είδθ πανίδασ του παραρτιματοσ ΛΛ τθσ ΞΩΑ 14849/853/ Β2.iv Ορνικοπανίδα ςτθν περιοχι πεδίου

27 Χτθν περιοχι πεδίου δεν εντοπίςτθκαν είδθ ορνικοπανίδασ του παραρτιματοσ ΛΛ τθσ ΞΩΑ 14849/853/ Β2.v Κατάςταςθ του πλθκυςμοφ των ειδϊν ςτθν περιοχι πεδίου και αξιολόγθςθ τόπου Δεν παρατίκενται ςτοιχεία κακϊσ δεν εντοπίςτθκαν είδθ του Υαραρτιματοσ ΛΛ τθσ Σδθγίασ 92/34/ΕΣΞ κακϊσ και είδθ ορνικοπανίδασ του Υαραρτιματοσ Λ τθσ Σδθγίασ 2009/147/ΕΞ. 1.2 Καταγραφι τθσ κατάςταςθσ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ ςτθ περιοχι του Δικτφου Natura 2000 Χτον πίνακα 7 παρουςιάηονται τα ςτοιχεία για τθν πλθκυςμιακι κατάςταςθ των ειδϊν τθσ πανίδασ και χλωρίδασ τθσ Υεριοχισ Αςπροποτάμου και για τα οποία υπάρχουν ςτοιχεία ςτο αρχείο δεδομζνων του Δικτφου NATURA Ψο αρχείο αυτό βρίςκεται ςτθν τράπεηα δεδομζνων τθσ αρμόδιασ διεφκυνςθσ περιβάλλοντοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ και ςτθν αντίςτοιχθ αρμόδια Δ/νςθ του Ωπουργείου περιβάλλοντοσ τθσ Ελλάδασ. Από τα ςτοιχεία του πίνακα προκφπτουν τα κάτωκι: ΓΕΡΛΞΑ Για τα περιςςότερα είδθ θ περιοχι ζχει καλι αξία για τθ διατιρθςι τουσ. Σ τόποσ για τα περιςςότερα είδθ διακζτει πλθκυςμοφσ μθ απομονωμζνουσ εντόσ τθσ ευρφτερθσ περιοχισ εξάπλωςθσ. Θ περιοχι μελζτθσ ζχει καλι διατιρθςθ ςτα βαςικά χαρακτθριςτικά του οικοτόπου που αφοροφν τισ βιολογικζσ απαιτιςεισ για τα είδθ. Θ περιοχι μελζτθσ διατθρεί πλθκυςμοφσ ειδϊν ςε επίπεδο 0-2%. ΕΛΔΛΞΑ Για τα αρπακτικά είδθ Ξαλαμικίρκοσ (Circus aeruginosus), Ψςίφτθσ (Milvus migrans), Φιδαετόσ (Circaetus gallicus), Χαΐνι (Accipiter brevipes) ςθμειϊνεται πλθκυςμόσ ειδουσ 1-2 άτομα ςτθν περιοχι. Ψο ίδιο φαινόμενο παρατθρείται και για τα είδθ Οευκόσ Υελαργόσ (Ciconia ciconia). Για όλα τα παραπάνω είδθ ο οικότοποσ τθσ περιοχισ μελζτθσ αντιπροςωπζυει το 0-2% του πλθκυςμοφ των ειδϊν ςτθν ελλθνικι επικράτεια. Για τα είδθ αρπακτικά είδθ Αετορακίνα (Buteo rufinus), Αςπροπάρθσ (Neophron percnopterus), Σρνιο (Gyps fulvus), Χρυςαετόσ (Aquila chrysaetos), δεν αναφζρονται άτομα ςτθν περιοχι. Ψο γεγονόσ αυτό δθλϊνει πικανϊσ τθ μθδαμινι παρουςία των ειδϊν αυτϊν ςτθν περιοχι μελζτθσ, πράγμα που ςυμβαδίηει και με τα δεδομζνα εξάπλωςθσ των ειδϊν αυτϊν που αναφζρονται ςτο Ξόκκινο Βιβλίο Απειλοφμενων Χπονδυλωτϊν τθσ Ελλάδασ. Χτο ελλθνικό ΞΒΕΧ τθσ Ελλάδασ τα περιςςότερα από τα παραπάνω είδθ φαίνεται ότι δεν υπάρχουν ςτθν περιοχι μελζτθσ. Τςον αφορά τθν υπόλοιπθ πανίδα ενδιαφζρον παρουςιάηει ο πλθκυςμόσ τθσ Ξαφζ Αρκοφδασ (Ursus arctos). Θ περιοχι του Αςπροποτάμου διατθρεί μζχρι 10 άτομα, γεγονόσ που ςθμαίνει τθν μικρισ παρουςία του είδουσ ςτθν περιοχι. Σ πλθκυςμόσ αυτόσ αντιςτοιχεί ςτο 5-15%, γεγονόσ που δθλϊνει τθν καλι ςυμβολι του οικοτόπου για τθν διατιρθςθ του είδουσ, όπου με μικρζσ παρεμβάςεισ αποκατάςταςθσ είναι δυνατι θ ποςοτικι βελτίωςθ του πλθκυςμοφ του είδουσ. Ενδιαφζρον παρουςιάηει και ο πλθκυςμόσ του Αγριόγιδου. Θ περιοχι του Αςπροποτάμου διατθρεί μζχρι 10 άτομα, γεγονόσ που ςθμαίνει τθν μικρι παρουςία του είδουσ ςτθν περιοχι.

28 Χτθν κατθγορία τθσ χλωρίδασ δεν υπάρχουν ςτοιχεία που να δθλϊνουν ευάλωτουσ πλθκυςμοφσ ειδϊν κακϊσ και ςτοιχεία απομόνωςθσ αυτϊν.

29 ΔΙΓΟ ΠΛΗΘΤΜΟ ΔΙΓΟΤ ΣΟΝ ΣΟΠΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΟΠΟΤ Ομάδα Κωδικόρ Δπιζηημονικό όνομα S NP Σύπορ Μέγεθορ Μονάδα Καηηγοπία Ποιόηηηα A B C D A B C δεδομένων Min Max C R V P Πληθςζμόρ Γιαηήπηζη Απομόνωζη ςνολ. Αξιολόγηζη ΠΑΝΙΓΑ Α 1137 Bombina variegata Ρ Ρ C Β C C R 1293 Elaphe situla Ρ Ρ C Β C C R 1220 Emys orbicularis Ρ Ρ C Β C C Μ 1335 Lutra lutra Ρ R C Β C C R 1222 Mauremys caspica Ρ Ρ C Β C C Μ 1371 Rupicapra rupicapra Ρ 6 10 i G C Β Α Β balcanica R 1219 Testudo graeca Ρ Ρ C Β C C Μ 1354 Ursus arctos Ρ i Ρ G Α Β C Β ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΓΑ Β Α402 Accipiterbrevipes r 2 2 i G C Β Β Β Β Α085 Accipitergentilis r Ρ C Β C Β Β A 086 Accipiternisus r Ρ C Β C Β Β Α256 Anthus trivialis c Ρ C Β C Β Β Α226 Apus apus r Ρ C Β C Β Β Α228 Apus melba r Ρ ί- Β C Β Β Α227 Apus pallidus r Ρ ο Β C Β Β Α091 Aquila chrysaetos Ρ Ρ C Β C Β Β Α215 Bubo bubo Ρ Ρ C Β C Β Β Α087 Buteo buteo r Ρ C Β C Β Β Α403 Buteo rufinus c 1 1 i G C Β Β Β Β Α224 Caprimulgus europaeus r Ρ C Β ζ C Β Β Α136 Charadrius dubius r Ρ C Β C Β Β Α031 Ciconia ciconia r 2 2 i G C Β C Β Β Α080 Circaetus gallicus r 2 2 i G C Β C Β Β Α081 Circus aeruginosus c 1 1 i G C Β C Β

30 Β Α 373 Coccothraustes r Ρ C Β C Β coccothraustes Β Α208 Columba palumbus r Ρ C Β C Β Β Α231 Coracias garrulus r 1 1 i G C Β C Β Β Α253 Delichon urbica r Ρ C Β C Β Β Α239 Dendrocopos leucotos Ρ Ρ C Β Β Β Β Α238 Dendrocopos medius Ρ Ρ C Β C Β Β Α236 Dryocopus martius Ρ Ρ C Β Β Β Β Α 447 Emberiza caesia c Ρ C Β C Β Β Α 248 Eremophila alpestris Ρ κ C Β C C Β Α269 Erithacus rubecula r Ρ C Β C Β Β Α101 Falco biarmicus Ρ 1 1 i G Α Β C Β Β Α100 Falco eleonorae c i G C Β Β Β Β Α103 Falco peregrinus Ρ Ρ C Β C Β Β Α 096 Falco tinnunculus Ρ Ρ G C Β C C Β Α359 Fringilla coelebs r Ρ C Β C Β Β Α 076 Gypaetus barbatus c R Β Β Β Β Β Α078 Gyps fulvus c Ρ C Β C Β Β Α252 Hirundo daurica r Ρ C Β C Β Β Α251 Hirundo rustica r Ρ C Β C Β Β Α338 Lanius collurio r Ρ C Β C Β Β Λ 341 Lanius senator r Ρ C Β C Β Β Α 246 Lullula arborea Ρ Ρ C Β C Β Β Α271 Luscinia megarhynchos r Ρ C Β C Β Β Α 356 Montifringilla nivalis Ρ κ C Β C C Β Α262 Motacilla alba c Ρ C Β C Β Β Α261 Motacilla cinerea r Ρ C Β C Β Β A319 Muscicapa striata r Ρ C Β C Β Β Α 077 Neophron percnopterus r 2 2 i G C Β C Β Β A 278 Oenanthe hispanica c Ρ C Β C Β Β Α 277 Oenanthe oenanthe r Ρ C Β C Β

31 Β Α214 Otus scops Ρ Ρ C Β C Β Β Α 072 Pernis apivorus r Ρ C Β C Β Β Α273 Phoenicurus ochruros c Ρ C Β C Β Β Α315 Phylloscopus collybita r Ρ C Β C Β Β Α250 Ptyonoprogne rupestris r Ρ C Β C Β Β Α275 Saxicola rubetra r Ρ C Β Β Β Β Α210 Streptopelia turtur r Ρ C Β C Β Β Α311 Sylvia atricapilla r Ρ C Β C Β Β Α232 Upupa epops r Ρ C Β C Β

32 ΔΕΟΥΣΑ ΕΚΤΙΜΘΣΘ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΘΣΘ ΤΩΝ ΕΡΙΡΤΩΣΕΩΝ Οαμβάνοντασ υπόψθ τθ φφςθ του υπό μελζτθ ζργου κα πρζπει να εξεταςτεί κατά πόςο μπορεί να δθμιουργιςει φαινόμενα ρφπανςθσ και υποβάκμιςθσ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ. Σι επιπτϊςεισ του ζργου, επειδι πρόκειται για ξενοδοχειακι μονάδα, εςτιάηονται κυρίωσ ςτθν ρφπανςθ τόςο του εδαφικοφ όςο και του υδάτινου περιβάλλοντοσ που μπορεί να προκλθκεί από τθν λειτουργία τθσ μονάδασ κακϊσ και ςτθν υποβάκμιςθ του αιςκθτικοφ τοπίου εξαιτίασ ενόσ κτιριακοφ ςυγκροτιματοσ ςε μία ζκταςθ, θ οποία καλφπτεται κυρίωσ από δαςικζσ εκτάςεισ. Θ ρφπανςθ του εδαφικοφ και υδάτινου περιβάλλοντοσ μπορεί να προκλθκεί ςτθν περίπτωςθ που δεν ακολουκθκεί θ ςωςτι διαχείριςθ των υγρϊν αποβλιτων τθσ μονάδασ. Χτθν περίπτωςθ που δεν λειτουργιςει ςωςτά το ςφςτθμα διαχείριςθσ υγρϊν αποβλιτων και αυτά διατεκοφν ανεπεξζργαςτα ςε επιφανειακό αποδζκτθ είναι δυνατόν να ρυπανκοφν (φυςικι, χθμικι και μικροβιακι υποβάκμιςθ) τα επιφανειακά νερά τθσ περιοχισ μελζτθσ. Αυτό κα ζχει αρνθτικό αποτζλεςμα ςτθν παρουςίασ μικροχλωρίδασ, αςπονδφλων, μικρϊν αμφιβίων και ερπετϊν, τα οποία αποτελοφν εν δυνάμει τροφι ςθμαντικϊν ειδϊν ορνικοπανίδασ. Τςον αφορά τθν αιςκθτικι υποβάκμιςθ αυτι ζχει προβλεφκεί κατά τθν καταςκευι του ζργου με τθν περιμετρικι δενδροφφτευςθ τθσ μονάδασ με είδθ τα οποία ςυναντϊνται ςτθν περιοχι μελζτθσ. Ξατόπιν των ανωτζρω για να μειωκοφν οι επιπτϊςεισ ςτθν ορνικοπανίδα τθσ περιοχι μελζτθσ κρίνεται απαραίτθτο να εφαρμοςτεί ςωςτι διαχείριςθ των υγρϊν και ςτερεϊν αποβλιτων τθσ μονάδασ ϊςτε να μθν δθμιουργθκοφν φαινόμενα ρφπανςθσ ςτα άμεςο περιβάλλον τθσ περιοχισ. Αυτό κα ζχει αρνθτικό αποτζλεςμα ςτθν παρουςίασ μικροχλωρίδασ, αςπονδφλων, μικρϊν αμφιβίων και ερπετϊν, τα οποία αποτελοφν εν δυνάμει τροφι ειδϊν ορνικοπανίδασ. Πε βάςθ τα παραπάνω προκφπτει ότι κατά τθν λειτουργία τθσ μονάδασ δεν κα δθμιουργθκοφν προβλιματα ςτθν ακεραιότθτα τθσ περιοχισ του δικτφου Natura 2000 εντόσ τθσ οποίασ κα λειτουργιςει θ μονάδα. Γενικά δεν υπάρχει κίνδυνοσ: 1. Ξακυςτζρθςθσ ι διακοπισ τθσ προόδου επίτευξθσ των ςτόχων διατιρθςθσ τθσ περιοχισ Natura Πείωςθσ τθσ ζκταςθ ι κατακερματιςμόσ των τφπων οικοτόπων τθσ περιοχισ Natura 2000 και επθρεαςμοφ τθσ αντιπροςωπευτικότθτασ του βακμοφ διατιρθςθσ, τθσ δομισ και των λειτουργιϊν τουσ. 3. Πείωςθσ του μζγεκοσ του πλθκυςμοφ των ειδϊν ι επθρεαςμοφ του βακμοφ διατιρθςθσ των βιοτόπων τουσ ι κατακερματιςμοφ ι επθρεαςμοφ τθσ ιςορροπίασ μεταξφ των ειδϊν ι επθρεαςμοφ του βακμοφ απομόνωςισ τουσ. 4. Αλλαγισ ςε ηωτικισ ςθμαςίασ παραμζτρουσ (π.χ. ιςορροπία κρεπτικϊν, υποβάκμιςθ του εδάφουσ από πικανι διάβρωςθ, δυναμικι των ςχζςεων μεταξφ βιοτικϊν και αβιοτικϊν παραμζτρων), οι οποίεσ κακορίηουν το πωσ λειτουργεί θ περιοχι Natura 2000.

33 Αλλθλεπίδραςθσ με προβλεπόμενεσ ι αναμενόμενεσ φυςικζσ αλλαγζσ ςτθν περιοχι Natura ΜΕΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΡΙΣΘΣ ΤΩΝ ΡΙΘΑΝΩΝ ΕΡΙΡΤΩΣΕΩΝ Χυμπεραςματικά, το μελετϊμενο ζργο δεν δφναται να επθρεάςει τθν οικολογικι ιςορροπία και να μεταβάλλει το φυςικό τοπίο τθσ άμεςθσ περιοχισ μελζτθσ, αλλά οφτε και τα αντίςτοιχα ςτοιχεία τθσ ευρφτερθσ περιοχισ. Ωςτόςο, ςε κάκε περίπτωςθ για να διαςφαλιςτεί θ ακεραιότθτα τθσ περιοχισ κα πρζπει να εφαρμοςτοφν τα κάτωκι: Ρα εφαρμόηεται ςωςτι διαχείριςθ των υγρϊν και ςτερεϊν αποβλιτων τθσ μονάδασ. Ζτςι, αν εφαρμοςτοφν τα κατάλλθλα μζτρα προςταςίασ, κατά τθν λειτουργία του ζργου δεν προκφπτουν αρνθτικζσ επιπτϊςεισ του φυςικοφ περιβάλλοντοσ τθσ άμεςθσ και ευρφτερθσ περιοχισ μελζτθσ. Ψο οικολογικό τοπίο δεν μεταβάλλεται και θ οικολογικι ιςορροπία δεν επθρεάηεται. Γενικά δεν υπάρχει κάποιοσ κίνδυνοσ: - Πείωςθσ του πλθκυςμοφ κάποιου είδουσ τθσ πανίδασ και χλωρίδασ, όπωσ αυτά παρουςιάηονται αναλυτικά παραπάνω ςτα αντίςτοιχα κεφάλαια, και που υπάγονται ςε κάποιο κακεςτϊσ προςταςίασ ι παρουςιάηονται ςε κάποια κλάςθ ςπανιότθτασ με βάςθ τα κριτιρια τθσ IUCN, και για τα οποία θ περιοχι ζχει χαρακτθριςτεί Ειδικι Ηϊνθ Διατιρθςθσ (αποτελϊντασ ταυτόχρονα και Ψόπο Ξοινοτικισ Χθμαςίασ-ΨΞΧ) ι Ηϊνθ Ειδικισ Υροςταςίασ ΗΕΥ. - Εξαφάνιςθσ ςπάνιων ειδϊν, είτε με απευκείασ και άμεςθ επίδραςθ ςτα βιοτικά ςτοιχεία κάποιου απομονωμζνου πλθκυςμοφ, είτε μζςω άμεςθσ ι ζμμεςθσ καταςτροφισ βιοτόπου. - Ξαταςτροφισ κάποιου οικοτόπου τθσ οδθγίασ 43/1992/ΕΣΞ και για τον οποίο θ περιοχι μελζτθσ ζχει χαρακτθριςτεί Ειδικι Ηϊνθ Διατιρθςθσ (αποτελϊντασ ταυτόχρονα και Ψόπο Ξοινοτικισ Χθμαςίασ-ΨΞΧ). - Εξάντλθςθσ (ι υπερ-αξιοποίθςθ) κάποιου φυςικοφ πόρου. - Αλλαγισ των βιοκλιματικϊν ςυνκθκϊν. - Ξατακερματιςμόσ ι καταςτροφισ κάποιου βιοτόπου ι ενδιαιτιματοσ και γενικότερα του οικοςυςτιματοσ τθσ περιοχισ μελζτθσ. 4. ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑ Για τθν εν λόγω μονάδα εκτιμάται ότι με τα προαναφερόμενα μζτρα αντιμετϊπιςθσ δεν παραβλάπτεται θ ακεραιότθτα τθσ περιοχισ NATUA 2000 οφτε ο ςκοπόσ διατιρθςθσ τθσ ςυνεπϊσ δεν απαιτοφνται αντιςτακμιςτικά μζτρα. 5. ΡΟΓΑΜΜΑ ΡΑΑΚΟΛΟΥΘΘΣΘΣ (MONITORING) Ψο πρόγραμμα παρακολοφκθςθσ των επιπτϊςεων ςτθ δομι και λειτουργία τθσ περιοχισ Natura 2000 κατά τθ φάςθ λειτουργίασ του ζργου, αποτελεί τμιμα του προγράμματοσ περιβαλλοντικισ παρακολοφκθςθσ του ζργου, και αφορά εκείνεσ τισ ενζργειεσ, με τισ οποίεσ διαςφαλίηεται θ αποτελεςματικι προςταςία του περιβάλλοντοσ. Ειδικότερα με τθν υλοποίθςθ του προγράμματοσ παρακολοφκθςθσ περιλαμβάνει τα παρακάτω:

34 παρακολοφκθςθ όλων των ςθμαντικϊν περιβαλλοντικϊν παραμζτρων που ςχετίηονται με τισ επιπτϊςεισ του ζργου ι τθσ δραςτθριότθτασ καταγραφι των ενδεχόμενων μεταβολϊν ςτθν αντιπροςωπευτικότθτα, τθ ςχετικι επιφάνεια και το κακεςτϊσ διατιρθςθσ των τφπων οικοτόπων καταγραφι των ενδεχόμενων μεταβολϊν ςτο μζγεκοσ και τθν πυκνότθτα των πλθκυςμϊν ειδϊν χλωρίδασ και πανίδασ και ςε όποιο άλλο ςτοιχείο κρίνεται ότι ενδεχομζνωσ να επθρεάηεται καταγραφι και διατιρθςθ ςτοιχείων που να τεκμθριϊνουν τθν εφαρμογι των μζτρων αντιμετϊπιςθσ και να επιτρζπουν τον ζλεγχο αποτελεςματικότθτάσ τουσ Επίςθσ ενζργειεσ που γίνονται ςτο πλαίςιο του Υρογράμματοσ Υαρακολοφκθςθσ είναι οι εξισ: Ενθμζρωςθ των αρμόδιων Ωπθρεςιϊν ςε περίπτωςθ περιςτατικοφ καταςτροφισ οικότοπου. Ενθμζρωςθ των αρμόδιων Ωπθρεςιϊν ςε περίπτωςθ που ανευρεκεί κάποιο νεκρό ι τραυματιςμζνο προςτατευόμενο είδοσ. 6. ΣΥΝΟΨΘ ΣΥΜΡΕΑΣΜΑΤΩΝ Ξατόπιν όλων των ανωτζρων προκφπτει ότι δίνοντασ βαρφτθτα ςτθν ςωςτι λειτουργία τθσ μονάδασ δεν προκφπτουν επιπτϊςεισ ςτο περιβάλλον. Ψονίηεται ότι, αν εφαρμοςτοφν τα μζτρα προςταςίασ που προτείνονται παραπάνω, το εν λόγω ζργο κατά λειτουργία του, δεν επιφζρει επιπτϊςεισ ςτθν ορνικοπανίδα τθσ περιοχισ και περιςςότερο ςτα ςπάνια είδθ. Χυγκεκριμζνα δεν επθρεάηεται άμεςα κάποιοσ βιότοποσ-ενδιαίτθμα αφοφ: Δεν καταςτρζφονται κζςεισ φωλιάςματοσ. Δεν επθρεάηονται οι πθγζσ διατροφισ. Δεν επθρεάηονται εδαφικοί και υδάτινα ςτοιχεία των ενδιαιτθμάτων. Δεν επθρεάηονται τα φυςικά και χθμικά ποιοτικά χαρακτθριςτικά τθσ ατμόςφαιρασ. Δεν αφαιρείται βλάςτθςθ και δεν επθρεάηεται κάποιοσ πλθκυςμόσ ειδϊν πανίδασ και χλωρίδασ τθσ τροφικισ αλυςίδασ των ςπάνιων ειδϊν. Δεν κατακερματίηεται κάποιοσ βιότοποσ. Δεν γίνεται ειςαγωγι ξενικϊν ειδϊν που κα μποροφςαν να αποτελζςουν κθρευτζσ των ςπάνιων ειδϊν. Δεν υπάρχει υποβάκμιςθ του ακουςτικοφ περιβάλλοντοσ και τθσ αιςκθτικισ του τοπίου που κα μποροφςε να εκδιϊξει από τθν ευρφτερθ αλλά και άμεςθ περιοχι τα ςπάνια είδθ πανίδασ. Κζτοντασ λοιπόν ςε εφαρμογι τα μζτρα αντιμετϊπιςθσ που αναφζρονται ςτθν παροφςα οικολογικι αξιολόγθςθ αλλά και ςτο τεφχοσ τθσ Πελζτθσ Υεριβαλλοντικϊν Επιπτϊςεων, θ λειτουργία τθσ μονάδασ επιφζρει κυρίωσ κετικζσ επιπτϊςεισ ςτθν κοινωνικι και οικονομικι ανάπτυξθ τθσ περιοχισ, μζςω τθσ ουςιαςτικισ ςυμβολισ τθσ ςτθν βελτίωςθ των τουριςτικϊν υπθρεςιϊν. Ψζλοσ, να αναφερκεί ότι ςε περίπτωςθ που οριςτεί με Υροεδρικό Διάταγμα Φορζασ Διαχείριςθσ των προςτατευόμενων περιοχϊν (Υεριοχζσ του εκνικοφ καταλόγου του

35 Ευρωπαϊκοφ Σικολογικοφ Δικτφου Natura 2000), και κεςμοκετθκεί το κανονιςτικό και διαχειριςτικό τουσ πλαίςιο, κα πρζπει να εξεταςτεί θ ςυμβατότθτα τθσ δραςτθριότθτασ ωσ προσ τισ επιτρεπόμενεσ χριςεισ, τουσ όρουσ δόμθςθσ, αρτιότθτασ και κατάτμθςθσ. 7. ΒΙΒΛΙΟΓΑΦΙΚΕΣ ΡΘΓΕΣ Βιβλιογραφία ΣΔΘΓΛΑ 409/1979/ΕΣΞ «Υερί διατιρθςθσ των άγριων πτθνϊν». ΞΩΑ /1985 «περί μζτρων διαχείριςθσ άγριασ πτθνοπανίδασ» με τθν οποία γίνεται ςυμμόρφωςθ τθσ ελλθνικισ νομοκεςίασ ςτθν οδθγία 79/409/1979/ΕΣΞ Σδθγία 147/2009/ΕΞ «Υερί διατιρθςθσ των άγριων πτθνϊν» ΞΩΑ 37338/1807/Ε103/2010 «Ξακοριςμόσ μζτρων και διαδικαςιϊν για τθ διατιρθςθ τθσ άγριασ ορνικοπανίδασ και των οικοτόπων/ενδιαιτθμάτων τθσ, ςε ςυμμόρφωςθ με τισ διατάξεισ τθσ Σδθγίασ 79/409/ΕΣΞ, «Υερί διατθριςεωσ των άγριων πτθνϊν», του Ευρωπαϊκοφ Χυμβουλίου τθσ 2ασ Απριλίου 1979», όπωσ κωδικοποιικθκε με τθν οδθγία 147/2009/ΕΞ» ΞΩΑ 8373/256/Ε103/2012 «Ψροποποίθςθ και ςυμπλιρωςθ τθσ υπ αρικ /1807/2010 κοινισ υπουργικισ απόφαςθσ «Ξακοριςμόσ μζτρων και διαδικαςιϊν για τθ διατιρθςθ τθσ άγριασ ορνικοπανίδασ και των οικοτόπων/ενδιαιτθμάτων τθσ, ςε ςυμμόρφωςθ με τθν Σδθγία 79/409/ΕΣΞ...» (Βϋ 1495), ςε ςυμμόρφωςθ με τισ διατάξεισ του πρϊτου εδαφίου τθσ παραγράφου 1 του άρκρου 4 τθσ Σδθγίασ 79/409/ΕΣΞ «Για τθ διατιρθςθ των άγριων πτθνϊν» του Ευρωπαϊκοφ Χυμβουλίου τθσ 2ασ Απριλίου 1979, όπωσ κωδικοποιικθκε με τθν οδθγία 2009/147/ΕΞ» Υροεδρικό Διάταγμα 67/1981 «Υερί προςταςίασ τθσ αυτοφυοφσ χλωρίδασ και τθσ άγριασ πανίδασ» Σδθγία 72/1982/ΕΣΞ «περί ςυνάψεωσ ςυμβάςεωσ περί διατιρθςθσ τθσ άγριασ ηωισ και του φυςικοφ περιβάλλοντοσ τθσ Ευρϊπθσ (Χφμβαςθ Βζρνθσ)». ΡΣΠΣΧ 1335/1983 (ΦΕΞ 32/Α/ ) «Ξφρωςθ Διεκνοφσ ςφμβαςθσ (ςφμβαςθσ τθσ ΒΕΦΡΘΧ) για τθ διατιρθςθ άγριασ ηωισ και φυςικοφ περιβάλλοντοσ» προσ ςυμμόρφωςθ τθσ ςφμβαςθσ τθσ ΒΕΦΡΘΧ Χφμβαςθ τθσ Συάςινγκτον (CITES) «για τθ ρφκμιςθ του διεκνοφσ εμπορίου απειλοφμενων ειδϊν χλωρίδασ και πανίδασ» ΞΩΑ /1985 «περί κανονιςμοφ διαχειριςτικϊν αρχϊν για τθν εφαρμογι του κανονιςμοφ 3626/1982/ΕΣΞ» για τθν εφαρμογι τθσ ςφμβαςθσ Συάςινγκτον (CITES). Σδθγία 43/1992/ΕΣΞ «για τθ διατιρθςθ των φυςικϊν οικοτόπων κακϊσ και τθσ άγριασ πανίδασ και χλωρίδασ» ΞΩΑ 33318/1998 «Ξακοριςμόσ μζτρων και διαδικαςιϊν για τθ διατιρθςθ των φυςικϊν οικοτόπων (ενδιαιτθμάτων) κακϊσ και τθσ άγριασ πανίδασ και χλωρίδασ» ςε ςυμμόρφωςθ τθσ οδθγίασ 43/1992/EOK Σδθγία 105/2006/ΕΞ «περί προςαρμογι τθσ οδθγίασ 43/1992/ΕΣΞ» ΞΩΑ 14849/853/Ε103/2008 «Ψροποποίθςθ των υπ' αρικμ /3028/1998 κοινϊν υπουργικϊν αποφάςεων (Βϋ1289) και υπ' αρικμ /1510/2005 κοινϊν υπουργικϊν αποφάςεων (Βϋ992), ςε ςυμμόρφωςθ με διατάξεισ τθσ οδθγίασ 2006/105 του Χυμβουλίου τθσ 20θσ Ροεμβρίου 2006 τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ» ΡΣΠΣΧ 3937/2011 «Διατιρθςθ τθσ βιοποικιλότθτασ και άλλεσ διατάξεισ» Ξόκκινοσ κατάλογοσ τθσ IUCN για τα φυτά και ηϊα ςφμφωνα με τα ςτοιχεία τθσ βάςθσ δεδομζνων του World Conservation Monitoring Center (WCMC).

36 Ευρωπαϊκόσ Ξόκκινοσ Ξατάλογοσ των Υαγκοςμίωσ Απειλοφμενων Ηϊων και Φυτϊν (European Red List). Ξατάλογοσ ςπάνιων, απειλοφμενων και ενδθμικϊν φυτϊν τθσ Ευρϊπθσ (Χυμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ). Ξατάλογοσ απειλοφμενων φυτϊν του Corine (1991). Ξόκκινο βιβλίο των απειλοφμενων ςπονδυλόηωων τθσ Ελλάδασ. Ξόκκινο βιβλίο των φυτϊν τθσ Ελλάδασ. Διαδίκτυο (Ωπουργείο Υεριβάλλοντοσ Ενζργειασ και Ξλιματικισ Αλλαγισ) earth ΟΜΑΔΑ ΜΕΛΕΤΘΣ Αρμόδιοσ για τθ ςφνταξθ τθσ παροφςασ μελζτθσ είναι ο : Χρυςοφλασ Χαρίλαοσ : Υεριβαλλοντολόγοσ Ειδίκευςθ ςε κζματα Ωγειονολόγου Πθχανικοφ (ΠSc EMΥ) Πελετθτισ ζργων προςταςίασ περιβάλλοντοσ Ψαχ. Δ/νςθ : Ψιουςόν 22 Ψρίκαλα, Ψθλ. : Fax : Ε-mail : xxrysoul@otenet.gr Ο ΣΥΝΤΑΞΑΣ

37 ΡΑΑΤΘΜΑ - ΙΙ ΜΕΛΕΤΘ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΜΟΓΘΣ ΓΙΑ ΤΘΝ ΕΡΑΝΑΧΘΣΙΜΟΡΟΙΘΣΘ ΤΩΝ ΕΡΕΞΕΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΩΝ ΑΡΟΒΛΘΤΩΝ

38 ΕΙΣΑΓΩΓΘ Θ παροφςα μελζτθ αποτελεί τθν μελζτθ ςχεδιαςμοφ και εφαρμογισ για τθν επαναχρθςιμοποίθςθ των επεξεργαςμζνων υγρϊν αποβλιτων τθσ δραςτθριότθτασ: «ΕΡΣΔΣΧΕΛΣ ΞΟΑΧΛΞΣΩ ΨΩΥΣΩ ΨΦΛΩΡ ΑΧΨΕΦΛΩΡ (3*) ΔΩΡΑΠΛΞΣΨΘΨΑΧ 70 ΞΟΛΡΩΡ ΠΕ ΨΘΡ ΕΥΩΡΩΠΛΑ "ΠΑΡΨΑΡΛΑ" ΛΔΛΣΞΨΘΧΛΑΧ ΨΘΧ ΕΨΑΛΦΛΑΧ "ΣΦΕΛΡΕΧ ΨΣΩΦΛΧΨΛΞΕΧ - ΕΡΣΔΣΧΕΛΑΞΕΧ ΕΥΛΧΕΛΦΘΧΕΛΧ Α.Ε." ΧΨΘΡ ΨΣΥΛΞΘ ΞΣΛΡΣΨΘΨΑ ΞΑΟΟΛΦΦΣΘΧ» ΨΣΩ ΔΘΠΣΩ ΞΑΟΑΠΥΑΞΑΧ Υ.Ε. ΨΦΛΞΑΟΩΡ Για τθν εκπόνθςθ τθσ παροφςασ μελζτθσ ελιφκθςαν υπόψθ οι εξισ νομοκετικζσ διατάξεισ: Ωγειονομικι Διάταξθ Ε1β/221/65 (ΦΕΞ 138/Β): «Υερί διακζςεωσ λυμάτων και βιομθχανικϊν αποβλιτων», όπωσ τροποποιικθκε με τθν Ω.Α. Γ1/17831/71 (ΦΕΞ 986Β) και Ω.Α. Γ4/1305/74 (ΦΕΞ 801/Β) ΦΕΞ 354/Β/ : «Ξακοριςμόσ μζτρων, όρων και διαδικαςιϊν για τθν επαναχρθςιμοποίθςθ επεξεργαςμζνων υγρϊν αποβλιτων και άλλεσ διατάξεισ» ΦΕΞ 192Β/ : «Πζτρα και όροι για τθν επεξεργαςία αςτικϊν λυμάτων» ΣΥΝΟΡΤΙΚΘ ΡΕΙΓΑΦΘ ΤΘΣ ΜΟΝΑΔΑΣ Υρόκειται για υφιςτάμενο ξενοδοχείο δυναμικότθτασ 70 κλινϊν ιδιοκτθςίασ τθσ εταιρείασ ΣΦΕΛΡΕΧ ΨΣΩΦΛΧΨΛΞΕΧ ΕΡΣΔΣΧΕΛΑΞΕΧ ΕΥΛΧΕΛΦΘΧΕΛΧ Α.Ε., ςε εκτόσ ςχεδίου περιοχι, τθσ Ψ.Ξ. Ξαλλιρρόθσ ςτθν Δθμοτικι Ενότθτα Αςπροποτάμου ςτο Διμο Ξαλαμπάκασ τθσ Υεριφερειακισ Ενότθτασ Ψρικάλων. Ψο ξενοδοχείο βρίςκεται ςε αγροτεμάχιο ζκταςθσ 8.607,82 m 2 ιδιοκτθςίασ τθσ εταιρείασ ΣΦΕΛΡΕΧ ΨΣΩΦΛΧΨΛΞΕΧ & ΕΡΣΔΣΧΕΛΑΞΕΧ ΕΥΛΧΕΛΦΘΧΕΛΧ Α.Ε.. ΥΓΑ ΑΡΟΒΛΘΤΑ ΜΟΝΑΔΑΣ Από τθν λειτουργία τθσ μονάδασ προκφπτουν τα εξισ «ρεφματα» υγρϊν αποβλιτων: υγρά απόβλθτα του προςωπικοφ υγρά απόβλθτα από τισ κλίνεσ υγρά απόβλθτα από τα ςαλόνια καφζ μπαρ εςτιατόριο υγρά απόβλθτα από τθν αίκουςα πολλαπλϊν χριςεων Παροχι λυμάτων για το προςωπικό: 50 lit/άτομο/θμζρα x 5 άτομα = 250 lit/θμζρα ι 0,25 m 3 /θμζρα Παροχι λυμάτων για τισ κλίνεσ: Χφμφωνα με τισ προδιαγραφζσ του Υ.Δ. 43/2002 για τα ξενοδοχεία τριϊν αςτζρων προβλζπεται μοναδιαία κατανάλωςθ νεροφ ίςθ με 300 lit/άτομο/θμζρα.

39 Σ αρικμόσ κλινϊν είναι 70, άρα θ θμεριςια ποςότθτα λυμάτων είναι: Q = 70 άτομα x 300 lit/άτομο/θμζρα = lt/θμζρα ι 21,0 m 3 /θμζρα Παροχι λυμάτων για ςαλόνια - καφζ - μπαρ - εςτιατόριο Σ μζγιςτοσ εξυπθρετοφμενοσ αρικμόσ ατόμων ς αυτοφσ τουσ χϊρουσ είναι: Παγειρείο : 46,66m 2 /1,4 = 33,33 άτομα Χϊροσ αναμονισ-ςαλόνι : 69,89m 2 /1,4 = 49,92 άτομα Χαλόνι : 41,58m 2 /1,4 = 29,7 άτομα Θμιυπ. Χϊροσ-ςαλόνι : 66,36m 2 /1,4 = 47,4 άτομα Χαλόνι : 17,13m 2 /1,4 = 12,23 άτομα Παγειρείο : 61,93m 2 /1,4 = 44,23 άτομα Αίκουςα απλϊν γευμάτων : 48,96m 2 /1,4 = 34,97 άτομα Ξαφετζρια-μπαρ : 45,64m 2 /1,4 = 32,6 άτομα Ξαφετζρια-μπαρ : 36,87m 2 /1,4 = 26,33 άτομα Χφνολο: 311 άτομα 25 lit/άτομο/θμζρα x 311 άτομα = lit/θμζρα ι 7,775 m 3 /θμζρα Παροχι λυμάτων για αίκουςα πολλαπλών χριςεων Σ μζγιςτοσ εξυπθρετοφμενοσ αρικμόσ ατόμων ς αυτό το χϊρο είναι: 68,84m 2 /1,4 = 49,17 άτομα 50 lit/άτομο/θμζρα x 50 άτομα = lit/θμζρα ι 2,5 m 3 /θμζρα Άρα θ ςυνολικι παροχι λυμάτων για το ξενοδοχείο είναι: 0,25 m 3 /θμζρα + 21,00 m 3 /θμζρα + 7,775 m 3 /θμζρα + 2,5 m 3 /θμζρα = 31,525 m 3 /θμζρα ΔΙΑΧΕΙΙΣΘ ΚΑΙ ΕΡΕΞΕΓΑΣΙΑ ΑΡΟΒΛΘΤΩΝ ΤΘΣ ΜΟΝΑΔΑΣ Τλα τα υγρά απόβλθτα τθσ μονάδασ διατίκενται ςε κοινό ςφςτθμα επεξεργαςίασ και διάκεςθσ, το οποίο περιλαμβάνει δφο ςθπτικζσ δεξαμενζσ και εννζα απορροφθτικοφσ βόκρουσ. Σχεδιαηόμενο ςφςτθμα υγρών αποβλιτων Παροχζσ ςχεδιαςμοφ Μζςθ Παροχι, (Q Μζςθ ) Θ μζςθ θμεριςια παροχι είναι: Q Πζςθ = 31,525 m 3 /θμζρα Μζγιςτθ Ημεριςια Παροχι, (Q Μax ) O αυξθτικόσ ςυντελεςτισ (λ ο ) για τθν αιχμι είναι: λ = 1,5. Επομζνωσ θ μζγιςτθ θμεριςια παροχι είναι:

40 Q Πax = λ x Q Πζςθ = 1,5 x 31,525m 3 /θμζρα = 47,3m 3 /θμζρα. Διαςταςιολόγθςθ Σθπτικισ Δεξαμενισ Χφμφωνα με τθν ΞΩΑ Ε1β.221/65 (ΦΕΞ138Β/ ): Σ υδραυλικόσ χρόνοσ παραμονισ των υγρϊν αποβλιτων ςτθ Χθπτικι δεξαμενι πρζπει να είναι: Ψ ΧΔ = 24hr ι 1 θμζρα O ςχεδιαςμόσ τθσ ςτθρίηεται ςτθν μζςθ θμεριςια παροχι Q Πζςθ(Α) Θ παραγόμενθ ιλφσ είναι V ιλφοσ = 0,1 m 3 /άτομο/ ζτοσ Θ απομάκρυνςθ τθσ ιλφοσ για ξενοδοχειακι μονάδα πρζπει να είναι 1 φορά το εξάμθνο. Ελάχιςτοσ όγκοσ για τθν ιλφ V ιλφοσ 2,0 m 3. Βάκοσ υγρϊν αποβλιτων H ΧΔ 1,20 m. To ελεφκερο φψοσ υπζρ τθν επιφάνεια του υγροφ Θ ελευκ. 0,3m. Επομζνωσ ο Τγκοσ τθσ Χθπτικισ Δεξαμενισ είναι: V ΧΔ = Q Πζςθ(Α) x T ΧΔ = 31,525 m 3 /θμζρα x 1θμζρα = 31,525 m 3 Σ επιπλζον όγκοσ για τθ λάςπθ είναι 2,0 m 3 θ οποία απομακρφνεται κάκε εξάμθνο. Ζτςι ο ςυνολικόσ όγκοσ τθσ δεξαμενισ είναι : 31, ,00 = 33,525 m 3 Ζχουν καταςκευαςτεί 2 ςθπτικζσ δεξαμενζσ με διαςτάςεισ: Πικοσ ςθπτικισ δεξαμενισ : L ΧΔ = 4,50 m Υλάτοσ ςθπτικισ δεξαμενισ: W ΧΔ = 2,00 m Βάκοσ ςθπτικισ δεξαμενισ: Θ ΧΔ = 2,00 m Σλικό βάκοσ Θ ολ.= 2,30 m O ςυνολικόσ όγκοσ είναι: V ΧΔ = 2 (2,00 4,50 2,0) = 36,00 m 3 > 33,525 m 3. Διαςταςιολόγθςθ Απορροφθτικοφ Βόκρου Θ διαςταςιολόγθςθ των απορροφθτικϊν βόκρων ςτθρίηεται ςτθ μζγιςτθ θμεριςια παροχι. Ζχουν καταςκευαςτεί 9 απορροφθτικοί βόκροι. Επομζνωσ θ παροχι ςχεδιαςμοφ κάκε βόκρου είναι: Qb = Q Πax /9 = 47,3/9 = 5,26 m 3 /θμζρα Χφμφωνα με τθν ΞΩΑ Ε1β.221/65 (ΦΕΞ138Β/ ) το ζδαφοσ ςτθν περιοχι μελζτθσ ανικει ςτθν ομάδα άργιλοσ με ςθμαντικι ποςότθτα άμμου και χαλικιοφ. Επομζνωσ θ ειδικι απαιτοφμενθ παράπλευροσ επιφάνεια εκςκαφισ είναι:

41 A παρ (ειδ) = 12 m 2 / m 3 /θμζρα. Θ παράπλευροσ επιφάνεια που απαιτείται είναι: Α παρ = Α παρ(ειδ) x Q Πax/2 = 12 x 5,26 = 63,12 m 2. Ξάκε απορροφθτικόσ είναι ορκογωνικόσ με τισ εξισ διαςτάςεισ: Πικοσ απορροφθτικοφ βόκρου : L ΧΔ = 4,00 m Υλάτοσ απορροφθτικοφ βόκρου: W ΧΔ = 4,00 m Βάκοσ απορροφθτικοφ βόκρου: Θ ΧΔ = 4,00 m Σλικό βάκοσ Θ ολ.= 4,30 m Θ ςυνολικι παράπλευρθ επιφάνεια είναι: (4,00 x 4,00 ) x 4 = 64,00 m 2 > 63,12 m 2, επομζνωσ επαρκεί για τισ ανάγκεσ τθσ μονάδασ. Ξάκε απορροφθτικόσ βόκροσ φζρει κατάλλθλο φρεάτιο επικεϊρθςθσ και διάταξθ αεριςμοφ. Σι απορροφθτικοί βόκροι ζχουν τοποκετθκεί ςε απόςταςθ μεταξφ τουσ: L = 3 x 4,00 = 12,00 m Ψο προαναφερόμενο ςφςτθμα ζχει εγκρικεί με τθν υπ αρικ. 2274/ εγκεκριμζνθ μελζτθ επεξεργαςίασ και διάκεςθσ αποβλιτων από τθν Δ/νςθ Ωγείασ τθσ Ρ.Α. Ψρικάλων, ενϊ ζχει εκδοκεί και θ υπ αρικ. πρωτ. 809/ Άδεια διάκεςθσ λυμάτων από τθν Υολεοδομικι Ωπθρεςία Ξαλαμπάκασ. ΡΟΣΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΡΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΑΚΤΘΙΣΤΙΚΑ ΥΓΩΝ ΑΡΟΒΛΘΤΩΝ Χτον πίνακα που ακολουκεί παρουςιάηεται μία τυπικι ςφςταςθ αςτικϊν λυμάτων. Ραράμετροσ Συγκζντρωςθ (mg/lt) Ιςχυρά Μεςαία Αδφνατα Βιοχθμικά απαιτοφμενο οξυγόνο (BOD5) Αιωροφμενα ςτερεά (SS) Σλικό άηωτο Σλικό φωςφόρο Ref: Metcalf & Eddy, 2004 Κεωρϊντασ ότι τα αςτικά λφματα τθσ μονάδασ ανικουν ςτα αδφναμα τάξθσ αςτικά λφματα τα ποιοτικά και ποςοτικά χαρακτθριςτικά τουσ είναι τα εξισ: Πζγιςτθ θμεριςια παροχι 47,3m 3 /d BOD5 Αιωροφμενα ςτερεά Σλικό άηωτο 110 mg/lt 5,20 kg/d 120 mg/lt 5,70 kg/d 20 mg/lt 0,95 kg/d

42 Σλικό φωςφόρο 4 mg/lt 0,19 kg/d ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ - ΥΔΟΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΘΣ ΡΕΙΟΧΘΣ Γεωλογία Σι γεωλογικοί ςχθματιςμοί που απαρτίηουν τθν περιοχι χωρίηονται κατά κφριο λόγο ςε αλπικοφσ ςχθματιςμοφσ και μεταλπικοφσ ςχθματιςμοφσ. Αλπικοί Σχθματιςμοί Σι αλπικοί ςχθματιςμοί αποτελοφν το υπόβακρο τθσ περιοχισ του ζργου, ανικουν ςτθ Εςωτερικι Ηϊνθ Υίνδου και ειδικότερα ςτθ τεκτονικι μονάδα τθσ Ψριγγίασ, οι δε δεφτεροι αποτελοφν νεϊτερεσ αποκζςεισ, οι οποίεσ καλφπτουν αςφμφωνα το υπόβακρο. Θ τεκτονικι μονάδα τθσ Ψριγγίασ αποτελεί το μεςαίο τμιμα τθσ Εςωτερικισ Ηϊνθσ Υίνδου και ζρχεται ςε επαφι ςτα ανατολικά με τθ τεκτονικι μονάδα «Ξόκκινο Οικάρι» και ςτα δυτικά με τθ τεκτονικι μονάδα «Ποςχοφφτου». Σι μονάδεσ αυτζσ αποτελοφν ςτθν ουςία τμιματα του ίδιου ιηθματογενοφσ τόξου, τα οποία κατά τθν ανάδυςθ τθσ περιοχισ αποςπάςτθκαν και επωκικθκαν το ζνα ςτο άλλο. Θ μονάδα «Ψριγγία», θ οποία ςυναντάται ςτθ περιοχι ενδιαφζροντοσ, αποτελείται ςτρωματογραφικά από τουσ ακόλουκουσ ςχθματιςμοφσ (από τουσ παλιότερουσ προσ τουσ νεϊτερουσ): ΞΟΑΧΨΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΦΟΩΧΧΘΧ ΥΛΡΔΣΩ [FΣ], ΨΑΠΠΛΨΣ - ΠΑΦΓΑΝΞΣΩ ΨΩΥΣΩ, Βρίςκεται ςτθ βάςθ τθσ ςτρωματογραφικισ κολόνασ τθσ ενότθτασ Υίνδου. Αποτελείται από εναλλαγζσ μαργαϊκϊν αςβεςτόλικων, λεπτόκοκκων και αδρόκοκκων τεφρόχροων ψαμμιτϊν, ερυκρϊν πθλιτϊν, ιλυολίκων. Ξατά κζςεισ παρατθροφνται φακοί πλακωδϊν αςβεςτόλικων. Υρόκειται για χαρακτθριςτικό ορίηοντα αποκόλλθςθσ λεπϊν και παρατθρείται ςε μικρζσ εμφανίςεισ κατά μικοσ των εφιππεφςεων. Ψο ορατό πάχοσ του ςχθματιςμοφ κυμαίνεται μεταξφ 20 και 30 μζτρων, θλικίασ Πζςο-ανϊτερου Ψριαδικοφ ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΥΕΟΑΓΛΞΣΛ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ, Υρόκειται για λεπτοπλακϊδεισ αςβεςτόλικουσ, τεφρόμαυροι ωσ μαφροι με κονδφλουσ μαφρων κερατολίκων εκτιμϊμενου πάχουσ 200 m, θλικίασ Ανωτζρου Ψριαδικοφ. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΥΕΟΑΓΛΞΣΛ ΞΑΛ ΠΑΦΓΑΛΞΣΛ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ, Υρόκειται για εναλλαγζσ ερυκρϊν λεπτοπλακωδϊν ζωσ μεςοπλακωδϊν πελαγικϊν αςβεςτόλικων με ορίηοντεσ ερυκρϊν κερατόλικων. Σι αςβεςτόλικοι χαρακτθρίηονται από μαργαϊκοί ζωσ ψαμμιτικοί. Σι κερατόλικοι παρατθροφνται είτε υπό μορφι φακϊν, είτε υπό μορφι ενςτρϊςεων, οι οποίεσ ελλατϊνονται ςταδιακά ςτα ανϊτερα μζλθ τθσ ςειράσ. Ενδιαςτρϊςεισ πράςινων αργιλομαργαΐκϊν ςχιςτόλικων διακρίνονται κατά κζςεισ, ιδιαίτερα ςτα ανϊτερα μζλθ τθσ

43 ςειράσ. Ψο μζςο πάχοσ του ςχθματιςμοφ εκτιμάται ςτα 120 μζτρα, θλικίασ Ανϊτερου Ψριαδικοφ-Ξατωτερου Λουραςικοφ. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ: ΨΣΦΦΣΛ Ψριαδικισ - Ξάτω Ξρθτιδικισ θλικίασ. ΨΑΠΠΛΨΕΧ, ΑΧΒΕΧΨΛΨΛΞΣΛ ΨΑΠΠΛΨΕΧ, ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ, ΦΑΔΛΣΟΑΦΛΨΕΧ ΞΑΛ ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ: ΨΕΦΦΣΛ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ ΠΕ ΛΑΧΥΛΡ Ανϊτερου Ψριαδικοφ. ΥΩΦΛΨΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ: ΦΑΔΛΣΟΑΦΛΨΕΧ: Υρόκειται για εναλλαγζσ κόκκινων και πράςινων κερατόλικων ςε λεπτά ςτρϊματα. Είναι πετρϊματα χαλαηιακισ ςφςταςθσ που αποτελοφνται από κελφφθ ακτινόηωων (ραδιολάρια). Ξατά κζςεισ παρατθροφνται παρεμβολζσ λεπτϊν πελαγικϊν αςβεςτόλικων με ακτινόηωα και ενςτρϊςεισ αργιλοπυριτικοφ υλικοφ. Ψο μζςο πάχοσ εκτιμάται ςτα 100 μζτρα, θλικίασ Πζςου - Αν. Λουραςικοφ. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΥΕΟΑΓΛΞΣΛ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ : Υρόκειται για Πεςοπλακϊδεισ πελαγικοί μικρολατυποπαγείσ αςβεςτόλικοι με ενςτρϊςεισ ερυκροπράςινων κερατόλικων και αργιλομαργαΐκϊν οριηόντων, μζςου πάχουσ 90 m, θλικίασ Αν. Λουραςικοφ - Ξατ. Ξρθτιδικοφ. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ: ΨΑΠΠΛΨΕΧ κατϊτερου Ξρθτιδικοφ, υποπράςινοι με ενςτρϊςεισ αδρομερϊν κλαςτικϊν θ κροκαλοπαγϊν αςβεςτόλικων. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ: ΠΑΦΓΑΝΞΣΛ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ Ψικωνίου. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ: ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ ΞΛΠΠΕΦΛΔΛΣΩ, ωχρότεφροι, άςτρωτοι με ενςτρϊςεισ πράςινων ψαμμιτϊν. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΥΕΟΑΓΛΞΣΛ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ, Υρόκειται για πλακϊδεισ ωχρότερουσ θ υπζρυκρουσ λεπτοςτρωματϊδεισ ζωσ μεςοςτρωματϊδεισ αςβεςτόλικουσ με κερατολικικοφσ φακουσ και κονδφλουσ, ςε εναλλαγζσ με μικρολατυποπαγείσ αςβεςτόλικουσ, ςυμπαγείσ, με ςχιςτότθτα και εναλλαγζσ φάςεων, πάχουσ 10 cm, εκτιμϊμενου πάχουσ m, θλικίασ Ανωτζρου Ξρθτιδικοφ. ΑΡΚΑΞΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΠΛΞΦΣΟΑΨΩΥΣΥΑΓΕΛΧ ΑΧΒΕΧΨΣΟΛΚΣΛ, αποτελοφμενοι από κραφςματα κερατολίκων και πραςίνολικικϊν πετρωμάτων και χαλαηία, ςε εναλλαγζσ με πελαγικϊν αςβεςτόλικων, θλικίασ Ανωτζρου Ξρθτιδικοφ Ξατϊτερου Θϊκαινου ΞΟΑΧΨΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΦΟΩΧΧΘΧ ΥΛΡΔΣΩ [FΣ], ΨΑΠΠΛΨΣ - ΠΑΦΓΑΝΞΣΩ ΨΩΥΣΩ, αποτελοφμενοσ ςτθν αρχι του από εναλλαγζσ ψαμμιτικϊν ι μαργαϊκϊν ςτρωμάτων με πελαγικοφσ αςβεςτόλικουσ και ςτθ ςυνζχεια από εναλλαγζσ ψαμμιτϊν, ιλυολίκων, μαργϊν και αργιλικϊν ςχιςτόλικων και με εκτιμϊμενο πάχοσ m, θλικίασ Παςτρίχτιο ζωσ Θϊκαινο. ΞΟΑΧΨΛΞΣΧ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΧ : ΧΨΦΩΠΑΨΑ ΠΕΨΑΒΑΧΘΧ ΥΦΣΧ ΦΟΩΧΧΘ ΥΑΟΑΛΣΞΑΛΡΣΩ Χτρϊματα ερυκρϊν πθλιτϊν εναλλαςςόμενα με ορίηοντεσ λεπτοπλακωδϊν πελαγικϊν αςβεςτόλικων και ςκουρόχρωμων λεπτόκοκκων ψαμμιτϊν. Σι πελαγικοί αςβεςτόλικοι ελαττϊνονται ςταδιακά ςτα ανϊτερα ςτρϊματα όπου κυριαρχοφν οι ψαμμίτεσ, αςβεςτολικικοί και αργιλικοί. Ψα μεταβατικά ςτρϊματα αποτελοφν το πζραςμα των ανωκρθτιδικϊν πελαγικϊν

44 αςβεςτόλικων προσ τον τυπικό φλφςχθ. Ψο πάχοσ τουσ είναι τθσ τάξθσ των 50 μζτρων, θλικίασ Υαλαιόκαινο Μεταλπικοί ςχθματιςμοί-ολοκαινικοί ςχθματιςμοί Σι μεταλπίκοί ςχθματιςμοί τθσ περιοχισ μποροφν να διακρικοφν ςε τρεισ (3) βαςικζσ ενότθτεσ: ΔΛΟΣΩΒΛΑΞΣΛ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΛ [MG 2, PL], οι οποίοι αποτελοφνται από λικϊνεσ παγετϊδουσ προζλευςθσ, θλικίασ Υλειόκαινου ζωσ Φίςςιου. Εμφανίηουν ςθμαντικι εξάπλωςθ ςτα ανατολικά όρια τθσ λεκάνθσ απορροισ και χαρακτθρίηονται από αδρομερι ςφςταςθ, κακι ταξικζτθςθ και ανομοιομορφία. Σι γεωλογικοί ςχθματιςμοί που μετζχουν ςε αυτι τθν ενότθτα είναι οι αποκζςεισ του Υλειόκαινου *ΦΛ+, αμμοχαλικϊδουσ ςφςταςθσ και οι παλαιζσ αποκζςεισ παγετϊνων *MG2+, χαλικϊδουσ ςφςταςθσ. ΞΣΟΟΣΩΒΛΑΞΣΛ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΛ-ΥΟΕΩΦΛΞΑ ΞΣΦΘΠΑΨΑ [SC, SCg], οι οποίοι χαρακτθρίηονται από μικρι απόςταςθ μεταφοράσ, τθν ανομοιομορφία τουσ, τθν κακι ταξικζτθςθ των κόκκων τουσ και οι οποίοι επικάκονται ςε επικλινζσ ανάγλυφο. Θ ςφςταςθ τουσ είναι αργιλικι ζωσ αργιλοχαλικϊδθσ και απαντϊνται ςτθ περιοχι του ζργου με τθ μορφι κορθμμάτων ι μανδφα αποςάκρωςθσ του φλφςχθ. Θ ςφςταςθ τουσ ποικίλει ανάλογα με τον τφπο του φλφςχθ από όπου προζρχονται, όμωσ γενικά διακρίνονται ςε πλευρικά κοριματα ι κοριματα κλιτφοσ *SC+, αργιλικισ ςφςταςθσ και ςε ελουβιακά καλφμματα αποςάκρωςθσ, αργιλοχαλικϊδουσ ςφςταςθσ *SCg]. ΑΟΣΩΒΛΑΞΣΛ ΧΧΘΠΑΨΛΧΠΣΛ-ΧΩΓΧΓΦΣΡΕΧ ΥΦΣΧΧΩΧΕΛΧ [RD, BL, RT], οι οποίοι αποτελοφν κυρίωσ ποτάμιεσ ι χειμαρρϊδεισ αποκζςεισ και χαρακτθρίηονται από τθν αδρόκοκκθ ςφςταςθ τουσ, τθ ςθμαντικι απόςταςθ μεταφοράσ των ςυςτατικϊν τουσ, τθ καλι ταξικζτθςθ τουσ και οι οποίοι επικάκονται ςε ομαλό ανάγλυφο. Σι γεωλογικοί ςχθματιςμοί που ςυναντϊνται είναι οι αποκζςεισ κοίτθσ *RD+, οι ςυνακροίςεισ ογκολίκων κοίτθσ *BL+ και οι αποκζςεισ παλαιάσ και νζασ αναβακμίδασ *RTO & RTN]. Στθν άμεςθ περιοχι μελζτθσ ςυναντάται κυρίωσ ο ΦΛΥΣΧΗΣ, ΖΩΝΗΣ ΠΙΝΔΟΥ [f], ψαμμιτικοφ ζωσ μαργαϊκοφ τφπου, με αςβεςτίτθ και δευτερογενι χαλαηία πλθρϊςεωσ ςε ςχιςμζσ, ο οποίοσ μεταβαίνει από αδρόκοκκο ζωσ μεςό-κοκκο ψαμμιτθ [fs], ανεπτυγμζνο ςε «πάγκουσ», λεπτοςτρωματϊδθ ζωσ μεςαοτρωμα-τϊδθ, ςε ΕΝΑΛΛΑΓΕΣ ΙΛΥΟΛΙΘΩΝ - ΨΑΜΜΙΤΩΝ [fl-s], με χαρακτθριςτικζσ μεταβάςεισ από μεςοοτρωματϊδθ ζωσ λεπτοςτρωματϊδθ ψαμμίτθ ςε λεπτο-πλακϊδείσ ιλυόλικουσ και αργιλικοφσ ςχίςτόλικουσ, ιςχυρά κερματιςμζνουσ. Υδρολογία Θ περιοχι του ζργου υπάγεται ςτθν ευρφτερθ λεκάνθ του Αςπροπόταμου. Θ περιοχι μελζτθσ του εξεταηόμενου ζργου τοποκετείται ςτθν αρχι τθσ υπολεκάνθσ αυτισ του Αςπροπόταμου και καταλαμβάνει μζροσ του ανατολικοφ τθσ τμιματοσ. Ψο υδρογραφικό δίκτυο είναι περιςςότερο ανεπτυγμζνο ςτθ περιοχι του κφριου ρζματοσ. Σι δευτερεφοντεσ κλάδοι που αναπτφςςονται μζςα ςτθ λεκάνθ απορροισ του ρζματοσ, εκρζουν κάκετα ι ςχεδόν κάκετα ςτο κφριο ρζμα με αποτζλεςμα τθν ανάπτυξθ «δικτφου αποςάκρωςθσ ομοιογενϊν μαηωδϊν πετρωμάτων», όπωσ είναι ο ψαμμίτθσ, ο ιλυόλικοσ και ο αςβεςτόλικοσ, όπου οι διευκφνςεισ των κλάδων του κφριου ρζματοσ ςχετίηονται είτε με

45 τεκτονικζσ γραμμζσ τθσ περιοχισ, είτε με ςυςτιματα και οικογζνειεσ τεκτονικϊν ςτοιχείων, είτε τζλοσ με τθν ίδια τθ παράταξθ των ςχθματιςμϊν. Χυμπεραςματικά, το επιφανειακό υδρογραφικό δίκτυο είναι πυκνό, αποτελοφμενο από εποχιακά και μόνιμα ρζματα των οποίων οι επιφανειακζσ απορροζσ είναι ςθμαντικζσ κατά τθ διάρκεια των ζντονων βροχοπτϊςεων. Υδρογεωλογία Σ φλφςχθσ του Ηϊνθσ Υίνδου, γενικά κεωρείται αδιαπζρατοσ ςχθματιςμόσ. Εντοφτοισ δφναται να εμφανίςει ποικίλθ ςυμπεριφορά ςε ςχζςθ με τθ κζςθ, τισ κλίςεισ του και τθ κοκκομετρικι του ςφςταςθ. Θ υδρογεωλογικι τουσ ςυμπεριφορά κακορίηεται ςε ζνα μεγάλο βακμό από τθ ςφςταςθ τουσ, δεδομζνου ότι το κφριο χαρακτθριςτικό των κλαςτικϊν ςχθματιςμϊν είναι θ εναλλαςςόμενεσ λικολογίεσ ψαμμιτϊν, μαργϊν, αργίλων και κάποιων πελαγικϊν αςβεςτολίκων. Θ υδρογεωλογικι ςυμπεριφορά κάκε λικολογίασ είναι διαφορετικι. Σι αργιλικοί και οι αργιλομαργαϊκοί ορίηοντεσ είναι αδιαπζρατοι, ενϊ οι ψαμμιτικοί χαρακτθρίηονται ωσ θμιδιαπερατοί ζωσ υδροπερατοί, ανάλογα με τθν παρουςία ςυνδετικοφ υλικοφ, το βακμό διάγενεςισ τουσ και τθν πυκνότθτα των επιφανειϊν αςυνζχειασ. Χτο ςφνολο τουσ οι κλαςτικοί ςχθματιςμοί χαρακτθρίηονται ωσ υδατοςτεγανοί. Ξατά κφρια ομολογία, τα ιλυολικικά και αργιλολικικά μζλθ και τμιματα του κεωροφνται αδιαπζρατα, τα αδρομερι τμιματα του όμωσ (όπωσ π.χ. ο ψαμμίτθσ) μποροφν να αναπτφξουν μικρι υδροφορία, είτε κατά μικοσ των επιφανειϊν επαφισ με αδιαπζρατα μζλθ, είτε μζςω του δευτερογενοφσ πορϊδουσ τουσ, είτε ςε ςυνδυαςμό και των δφο ανωτζρω παραγόντων. Επίςθσ ςε ςθμεία εφίππευςθσ παρατθρικθκαν πθγζσ επαφισ, ωσ αποτζλεςμα τθσ αδιαβροχοποίθςθσ του υποβάκρου μετά τθ διείςδυςθ του φλφςχθ κάτω από τον αςβεςτόλικο. Ζνασ επίςθσ κακοριςτικόσ παράγοντασ τθσ υδρογεωλογικισ ςυμπεριφοράσ των κλαςτικϊν ςχθματιςμϊν είναι οι τεκτονικι τουσ καταπόνθςθ. Θ πυκνότθτα των διαρριξεων και διακλάςεων και ο προςανατολιςμόσ τουσ ωσ προσ τισ επιφάνειεσ διαχωριςμοφ των ςτρωμάτων παίηουν ςθμαντικό ρόλο ςτθν αποςάκρωςθ αυτϊν των ςχθματιςμϊν και επομζνωσ ςτο βακμό κατείςδυςθσ του νεροφ των ατμοςφαιρικϊν κατακρθμνιςμάτων μζςα ςε αυτοφσ. Ξατά τθν κίνθςθ του το νερό διαλφει περαιτζρω το μθτρικό πζτρωμα, μεταφζρει τα προϊόντα διάλυςθσ και τα εναποκζτει ςε άλλεσ κζςεισ που φράςςουν τελικά τθ δίοδο του. Ψο επιφανειακό ςτρϊμα των αποςακρωμζνων κλαςτικϊν μπορεί τοπικά να χαρακτθριςκεί ωσ θμιδιαπερατό. Ψο νερό κατειςδφει προσ τα βακφτερα ςτρϊματα, μζςα από το πυκνό δίκτυο των αςυνεχειϊν, μζχρι να ςυναντιςει το αδιαπζρατο υπόβακρο του υγιοφσ φλφςχθ. Ζνα μικρό μόνο μζροσ του νεροφ κινείται κατά μικοσ τθσ επαφισ, ενϊ το περιςςότερο κινείται ςτθ γειτονικι προσ τθν επαφι υδροπερατι ηϊνθ του αποςακρωμζνου μανδφα. Θ επαφι αποςακρωμζνου μανδφα και υγιοφσ φλφςχθ αποτελεί μια επιφάνεια δυνθτικισ ολίςκθςθσ.

46 Χτα ςθμεία όπου ο αδιαπζρατοσ φλφςχθσ υπζρκειται των διαπερατϊν πελαγικϊν αςβεςτόλικων και κερατόλικων εμφανίηονται πθγζσ επαφισ κυρίωσ εποχιακισ ι και μόνιμθσ ροισ. Από υδρογεωλογικι άποψθ ο ελεφκεροσ υδροφόροσ ορίηοντασ βρίςκεται υψθλά ςε βάκοσ 50,00m περίπου ςφμφωνα με γεωλόγουσ τθσ ΩΕΒ του Ρομοφ Ψρικάλων. Συμπεραςματικά, θ άμεςθ περιοχι μελζτθσ χαρακτθρίηεται από αποκζςεισ φλφςχθ, ο οποίοσ είναι μικρισ διαπερατότθτασ ςχθματιςμόσ (Κ : 10-8 ). ΔΙΑΘΕΣΘ ΕΡΕΞΕΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΩΝ ΑΡΟΒΛΘΤΩΝ Θ μζγιςτθ θμεριςια παροχι των υγρϊν αποβλιτων είναι 47,3m 3 /θμζρα και τελικά διατίκεται ςε απορροφθτικοφσ βόκρουσ. Θ διαδικαςία αυτι εμπίπτει ςτθν επαναχρθςιμοποίθςθ με ςκοπό τθν τροφοδότθςθ ι εμπλουτιςμό του υπόγειου υδροφορζα με διικθςθ μζςου εδαφικοφ ςτρϊματοσ με επαρκζσ πάχοσ και κατάλλθλα χαρακτθριςτικά που δεν εμπίπτει ςτο άρκρο 7 του ΥΔ51/2007, ςφμφωνα με το άρκρο 6 τθσ ΞΩΑ / Περιγραφι των ςυςτθμάτων επεξεργαςίασ των υγρών απόβλθτων Σθπτικι δεξαμενι Θ ςθπτικι δεξαμενι αποτελεί το πλζον διαδεδομζνο αποκεντρωμζνο ςφςτθμα επεξεργαςίασ υγρϊν αποβλιτων. Σ χρόνοσ ςυγκράτθςθσ ορίηεται εν γζνει ςε 24 ϊρεσ. Χτθν ςθπτικι δεξαμενι παρατθροφνται τρεισ ηϊνεσ: θ ηϊνθ των επιπλεόντων ςτθν επιφάνεια των υγρϊν, θ ηϊνθ τθσ λάςπθσ ςτον πυκμζνα και θ ενδιάμεςθ ηϊνθ των (μερικϊσ) επεξεργαςμζνων λυμάτων. Σι ςυνκικεσ ςτθ ηϊνθ αυτι χαρακτθρίηονται κατά κανόνα από χαμθλζσ ςυγκεντρϊςεισ διαλυμζνου οξυγόνου ενϊ ςτθν επιφανειακι ηϊνθ και ςτθν ηϊνθ τθσ λάςπθσ οι ςυνκικεσ είναι κακαρά αναερόβιεσ. Χφμφωνα με τθν βιβλιογραφία (Ξείμενο Ξατευκυντιριων Γραμμϊν για τθν Διαχείριςθ Ουμάτων Πικρϊν Σικιςμϊν, Απρίλιοσ 2012, ΩΥΕΞΑ-Ειδικι Γραμματεία Ωδάτων) θ απόδοςθ μιασ ςθπτικισ δεξαμενισ είναι 30-50% μείωςθ του BOD 5, 50-80% μείωςθ των αιωροφμενων ςτερεϊν και 60-80% μείωςθ των λιπϊν. Ξατά ςυνζπεια θ ςθπτικι δεξαμενι είναι μζκοδοσ επεξεργαςίασ που δίνει εκροι με ςχετικά υψθλζσ ςυγκεντρϊςεισ BOD και αιωροφμενων ςτερεϊν. Σι δυνατότθτεσ για μια τζτοια εκροι είναι ι θ υπεδάφια διάκεςθ ι θ πρόςκετθ μετζπειτα επεξεργαςία τουσ. Απορροφθτικόσ βόκροσ Πετά τθν ςθπτικι δεξαμενι, τα υγρά απόβλθτα διατίκενται ςε απορροφθτικό βόκρο (υπεδάφιο πεδίο) το οποίο δίνει τθν δυνατότθτα να γίνεται παράλλθλα με τθν απορρόφθςθ των υγρϊν, αερόβια βιολογικι αποδόμθςθ των οργανικϊν ουριϊν. Αναλυτικότερα, το εδαφικό ςτρϊμα μζχρι τον υπόγειο υδροφόρο ορίηοντα πραγματοποιεί δφο λειτουργίεσ, λειτουργεί ωσ αγωγόσ των λυμάτων κακϊσ και ωσ μζςο κακαριςμοφ. Ψο ςτερεό φορτίο που περιζχουν τα λφματα αλλά και το διαλυμζνο οργανικό φορτίο, προκαλοφν μεγάλθ ελάττωςθ τθσ υδραυλικισ αγωγιμότθτασ του εδαφικοφ

47 ςτρϊματοσ. Ψο ζργο κακαριςμοφ που πραγματοποιεί το άνω ςτρϊμα γίνεται ςε βάροσ τθσ υδραυλικισ του λειτουργίασ. Ψα ςτερεά των λυμάτων φράηουν τουσ πόρουσ του εδάφουσ αν και όπωσ φαίνεται θ απόφραξθ προκαλείται κυρίωσ από ετεροτροφικοφσ μικροοργανιςμοφσ που βρίςκοντασ άφκονθ τροφι πραγματοποιοφν ςτα πρϊτα εκατοςτόμετρα του εδάφουσ μεγάλθ ανάπτυξθ. Ζτςι δθμιουργείται ζνασ αποφρακτικόσ μανδφασ κατά τθ βρεχόμενθ περίμετρο τθσ τάφρου ο οποίοσ ςτισ πλείςτεσ περιπτϊςεισ ζχει πολφ μικρι διαπερατότθτα και ταπεινϊνει ςθμαντικά τθν όλθ αγωγιμότθτα του ςτρϊματοσ. Λδιαίτερα ςθμαντικι είναι θ πτϊςθ τθσ αγωγιμότθτασ ςτθν περίπτωςθ των περιςςότερο διαπερατϊν εδαφϊν. Χτισ περιπτϊςεισ αυτζσ αναπτφςςονται ςυνικωσ υποπιζςεισ ςτουσ πόρουσ του εδάφουσ, γεμίηουν με αζρα οι μεγαλφτεροι πόροι, με αποτζλεςμα θ ροι να πραγματοποιείται ωσ μθ κορεςμζνθ, δια μζςου των μικρότερων πόρων, πράγμα που ςυνεπάγεται πολφ μεγάλθ ελάττωςθ τθσ διαπερατότθτασ. Θ ακόρεςτθ ροι ζχει μεν το άνω μεγάλο υδραυλικό μειονζκτθμα, αλλά ζχει το πλεονεκτιματα τθσ βραδείασ διελεφςεωσ ρφπων δια μζςου του εδαφικοφ ςτρϊματοσ και μάλιςτα υπό ςυνκικεσ που ευνοοφν τον αερόβιο μεταβολιςμό. Ψο αποτζλεςμα είναι ότι πραγματοποιείται προθγοφμενοσ κακαριςμόσ των λυμάτων προτοφ αυτά φκάςουν ςτον υπόγειο υδροφόρο ορίηοντα. Θ ανάπτυξθ του μανδφα απαιτεί ςθμαντικό χρόνο ενϊ θ διακοπι τθσ λειτουργίασ τθσ τάφρου για μερικζσ εβδομάδεσ μπορεί να προκαλζςει τθν καταςτροφι του. Επίςθσ, για τθν αποφυγι ρυπάνςεωσ του υπόγειου νεροφ, ςφμφωνα με τθν βιβλιογραφία (Ξείμενο Ξατευκυντιριων Γραμμϊν για τθν Διαχείριςθ Ουμάτων Πικτϊν Σικιςμϊν, Απρίλιοσ 2012, ΩΥΕΞΑ Ειδικι Γραμματεία Ωδάτων) κεωρείται ςυνικωσ ωσ επιβαλλόμενθ ελάχιςτθ απόςταςθ του πυκμζνα τθσ τάφρου από τον υπόγειο υδροφόρο ορίηοντα ίςθ με 1,2m. Χτθν δικι μασ περίπτωςθ, ο υδροφόροσ ορίηοντασ είναι ςτα 50m, ενϊ το βάκοσ των απορροφθτικϊν βόκρων είναι 4,00m, ςυνεπϊσ θ απόςταςθ του πυκμζνα των απορροφθτικϊν βόκρων από τον υπόγειο υδροφόρο ορίηοντα είναι 46,0m Χυμπεραςματικά, λόγω τθσ μικρισ οργανικισ φόρτιςθσ αλλά και τθσ απόςταςθσ του πυκμζνα τθσ τάφρου από τον υπόγειο υδροφόρο ορίηοντα δεν αναμζνεται από τθν λειτουργία του ςυςτιματοσ επεξεργαςίασ των υγρϊν αποβλιτων να επζλκει ρφπανςθσ των υπόγειων υδάτων τθσ περιοχισ μελζτθσ. Πε βάςθ τθν βιβλιογραφία και τθν απόδοςθ του ςυςτιματοσ τα ποιοτικά και ποςοτικά χαρακτθριςτικά των επεξεργαςμζνων υγρϊν αποβλιτων είναι: Ολικό Ολικό BOD SS άζωηο θωζθόρο Σσγκένηρωζη ειζόδοσ Απόδοςθ ςθπτικισ δεξαμενισ 50% 75% 40% 40% Συγκζντρωςθ ειςόδου ςτον απορροφθτικό βόκρο ,4 Απόδοςθ απορροφθτικοφ βόκρου 15% 15% 15% 15% Συγκζντρωςθ ςτον απορροφθτικό βόκρο 46,8 25,5 10,2 2,0

48 ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΘ ΤΩΝ ΡΟΒΛΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΤΩΝ ΚΑΙ ΡΕΙΟΙΣΜΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΘΝ ΜΕΘΟΔΟ ΕΦΑΜΟΓΘΣ ΤΟΥ ΕΜΡΛΟΥΤΙΣΜΟΥ, ΤΘΝ ΡΟΙΟΤΘΤΑ ΤΩΝ ΕΡΕΞΕΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΩΝ ΑΡΟΒΛΘΤΩΝ ΚΑΙ ΤΘΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΘ ΤΟΥ ΥΡΟΓΕΙΟΥ ΥΔΟΦΟΕΑ Θ διάκεςθ των επεξεργαςμζνων υγρϊν αποβλιτων ςτον απορροφθτικό βόκρο δίνει τθν δυνατότθτα να γίνεται παράλλθλα με τθν απορρόφθςθ των υγρϊν, αερόβια βιολογικι αποδόμθςθ των οργανικϊν ουςιϊν. Αναλυτικότερα, οι βαςικζσ διαδικαςίεσ για τθ διάδοςθ των αδρανϊν ρφπων ςτο χϊρο είναι: θ μεταφορά, θ διαςπορά και µοριακι διάχυςθ. Πεταφορά (ι ρεφματα μεταφοράσ) είναι θ διαδικαςία κατά τθν οποία το κινοφμενο νερό μεταφζρει τουσ διαλυμζνουσ ρφπουσ. Σ όροσ διάχυςθ χρθςιμοποιείται για τθν εξάπλωςθ του ρφπου ςε ςτάςιμα νερά, ενϊ ο όροσ διαςπορά χρθςιμοποιείται για κινοφμενα νερά. Χτθν περίπτωςθ των δραςτικϊν ουςιϊν, υπάρχουν φυςικζσ και χθμικζσ διαδικαςίεσ (προςρόφθςθ, ιοντοανταλλαγι, χθμικζσ αντιδράςεισ κ.ά.), που προκαλοφν µια επιβράδυνςθ τθσ κίνθςθσ του ρφπου, ζτςι ϊςτε δεν μετακινείται όπωσ προβλζπει ο ρυκμόσ μεταφοράσ του. Σι ανωτζρω διαδικαςίεσ μπορεί να ςυμβαίνουν ταυτόχρονα ςτο πορϊδεσ µζςο. Μεταφορά-Διαςπορά-Διάχυςθ Ξατά τθ μεταφορά ο ρυπαντισ ακολουκεί τθν κίνθςθ του υπόγειου νεροφ ςτισ ίδιεσ τροχιζσ, θ οποία ωσ γνωςτόν υπακοφει ςτο νόμο Darcy δθλαδι κίνθςθ από κζςεισ υψθλοφ ςε κζςεισ χαμθλοφ υδραυλικοφ φορτίου: όπου: v x = μζςθ γραμμικι ταχφτθτα k = υδραυλικι αγωγιμότθτα i = υδραυλικι κλίςθ Sy = ενεργό πορϊδεσ Χε περιπτϊςεισ ρυπαντϊν μεγάλου ειδικοφ βάρουσ, τότε παρατθρείται απόκλιςθ ςτθ ροι του υπόγειου νεροφ από εκείνθ του ρυπαντι. Αρνθτικά φορτιςμζνα ιόντα μποροφν να κινοφνται ταχφτερα από το νερό, ςτο οποίο βρίςκονται διαλυμζνα. Θ μάηα του ρφπου (m) που μεταφζρεται από µια επιφάνεια κάκετα ςτθ διεφκυνςθ ροισ µε διατομι Α, δίνεται από τθ ςχζςθ: Τπου : C= ςυγκζντρωςθ ρφπου v x = μζςθ γραμμικι ταχφτθτα Sy = ενεργό πορϊδεσ Ξατά τθ μεταφορά θ ςυγκζντρωςθ του ρυπαντι μζνει ςτακερι ςε ζνα ςυγκεκριμζνο όγκο νεροφ, λόγω τθσ αρχισ διατιρθςθσ τθσ μάηασ. Ξατά τθ διαςπορά οι ταχφτθτεσ του νεροφ, κατά τθν κίνθςι του ςτουσ πόρουσ του εδαφικοφ

49 ςχθματιςµοφ, ποικίλλουν αποκλίνοντασ ςθμαντικά από τθ μζςθ μακροςκοπικι ταχφτθτα. Θ διαςπορά διακρίνεται ςε μθχανικι και υδροδυναμικι. Θ επιμικθσ μθχανικι διαςπορά οφείλεται: a) ςτο ότι θ ταχφτθτα ροισ είναι μεγαλφτερθ ςτο κζντρο των πόρων, όπωσ ςυμβαίνει ςτο κινοφμενο νερό των ποταμϊν, b) ςτο ότι οι πόροι δεν ζχουν όλοι τθν ίδια διάμετρο µε αποτζλεςμα να δθμιουργοφνται διαφορζσ μεταξφ των ταχυτιτων και c) κάποια ποςότθτα του κινοφμενου υγροφ κάνει μεγαλφτερεσ αποςτάςεισ. Ζτςι οι ρφποι διαςπείρονται τόςο κατά μικοσ τθσ κίνθςθσ του υπόγειου νεροφ, όςο και εγκάρςια προσ αυτιν (Εικ. 2). Εικόνα 2:Παράγονηες ποσ προκαλούν ηην διαμήκη μητανική διαζπορά (Fetter,1994) Θ εγκάρςια (πλευρικι) μθχανικι διαςπορά προκαλείται από το γεγονόσ ότι, κακϊσ κινείται το υγρό ςε ζνα πορϊδεσ µζςο, θ ροι του διακόπτεται από τθν παρουςία των κόκκων και διακλαδίηεται, επεκτεινόμενθ πλευρικά (Εικ. 3). Θ μθχανικι διαςπορά (D ) είναι ίςθ µε το γινόμενο τθσ μζςθσ γραμμικισ ταχφτθτασ ροισ (v x ) επί ζναν παράγοντα που καλείται δυναμικι διαςπορικότθτα και ζχει διαςτάςεισ µμικουσ (dynamic dispersivity, α L ): Σ Neuman (1990) μελετϊντασ τθ ςυςχζτιςθ μεταξφ τθσ φαινομενικισ επιμικουσ δυναμικισ διαςπορικότθτασ (α L ) και του μικουσ του δρόμου ροισ (L), διατφπωςε τθν κάτωκι ςχζςθ, που ιςχφει για αποςτάςεισ μικρότερεσ των m:

50 Εικόνα 3: Διαζπορά ζε σδροθόρο: (α) πλεσρική διαζπορά από ένα ζημείο έκτσζης (Todd, 1980), (β) ζσνηελεζηής επιμήκοσς και εγκάρζιας διαζποράw ζε υαμμίηες για διάθορες ηατύηηηες ροής (Crane-Gardner, 1961 από Καλλέργη, 2000) Θ µοριακι διάχυςθ ςυμβαίνει ςτθ μικροκλίµακα των πόρων και οφείλεται ςτθ διαφορά ςυγκζντρωςθσ του ρφπου από κζςθ ςε κζςθ (χθµικό δυναµικό). Θ διάχυςθ είναι θ διαδικαςία κατά τθν οποία ιοντικά ι µοριακά ςυςτατικά διαλυμζνα ςτο νερό κινοφνται από περιοχζσ υψθλισ ςυγκζντρωςθσ ςε περιοχζσ χαµθλισ ςυγκζντρωςθσ. Θ διάχυςθ μιασ διαλυμζνθσ ουςίασ (ρφπου) περιγράφεται από τον πρϊτο νόμο του Fick. Σ νόμοσ αυτόσ περιγράφει τθ ροι μάηασ (F) λόγω διάχυςθσ δθλαδι τθν ποςότθτα του ρφπου που περνά από τθ μοναδιαία διατομι ενόσ πορϊδουσ μζςου, ςτθ μονάδα του χρόνου: όπου: F = ποςότθτα ρφπου (kg) ανά μονάδα επιφανείασ ςτθ μονάδα του χρόνου D = ςυντελεςτισ διάχυςθσ (επιφάνεια /χρόνοσ) C= ςυγκζντρωςθ των ρφπων (μάηα /όγκοσ) dc/dx = βακμίδα ςυγκζντρωςθσ δθλ. θ μεταβολι τθσ ςυγκζντρωςθσ (dc) δια τθσ αντίςτοιχθσ μεταβολισ τθσ απόςταςθσ (dx). Σ ςυντελεςτισ διάχυςθσ εξαρτάται από τθ κερμοκραςία, το ιξϊδεσ του υγροφ και τθ μζςθ ακτίνα των µορίων που διαχζονται. Πε εξαίρεςθ το ιόν H+ (D=93,1x10-6 cm 2 /s) και το ανιόν OH- (D=52,7x10-6 cm 2 /s), ο ςυντελεςτισ D για τα υπόλοιπα ιόντα ςτο νερό κυμαίνεται από 5x10-6 ζωσ 20x10-6 cm 2 /s. Χτθν περίπτωςθ πορωδϊν μζςων, όπου οι ουςίεσ διανφουν μεγαλφτερεσ αποςτάςεισ οι ςυντελεςτζσ χρειάηονται διόρκωςθ και για το λόγο αυτόν πολλαπλαςιάηονται µε ζνα ςυντελεςτι λ (D*=λD), ο οποίοσ παίρνει τιμζσ μεταξφ 0,5 και 0,01 Σι παράμετροι v x, D και α L αναλφκθκαν προθγοφμενα και D* είναι θ ενεργι µοριακι διάχυςθ (effective diffusion coefficient).

51 Θ παράμετροσ D* είναι ςυνάρτθςθ του ςυντελεςτι µοριακισ διάχυςθσ D: D*=λD όπου λ είναι ζνασ εμπειρικόσ ςυντελεςτισ, που κακορίηεται µε εργαςτθριακζσ μετριςεισ. O Berner (1971) υπολόγιςε µια µθ εμπειρικι ςχζςθ που ςυνδζει το D* και το D, που δείχνει ότι το D* είναι ίςο µε D φορζσ το πορϊδεσ (n) διαιρεμζνο µε το τετράγωνο τθσ πολυπλοκότθτασ (tortuosity) τθσ ροισ: H πολυπλοκότθτα (τ) είναι το πραγματικό μικοσ τθσ ροισ, που είναι ελικοειδισ ςτθ μορφι, διαιρεμζνο µε τθν ευκεία απόςταςθ μεταξφ των άκρων τθσ ροισ. Ο ςυντελεςτισ D L παίρνει τιμζσ που κυμαίνονται μεταξφ m 2 /s ςτα λεπτόκοκκα υλικά και μεταξφ m 2 /s ςτα χονδρόκοκκα υλικά. Υρζπει να ςθμειωκεί ότι οι ανωτζρω μθχανιςμοί δρουν ταυτόχρονα και είναι δφςκολο να γίνει διαχωριςμόσ τουσ. H υδροδυναμικι διαςπορά και θ μεταφορά είναι οι κυρίαρχεσ διαδικαςίεσ διάδοςθσ των ρφπων ςτα πορϊδθ μζςα, όπωσ οι υδροφόροι. Χε ςυνθκιςμζνεσ ςυνκικεσ ροισ κακορίηουν το ςχιμα και τθν εξάπλωςθ του πλοφμιου (κυςάνου) ρφπανςθσ. Χτθν περίπτωςθ πολφ μικρϊν ταχυτιτων ροισ (λεπτόκοκκουσ προςχωματικοφσ υδροφορείσ) θ υδροδυναμικι διαςπορά είναι πρακτικά ίςθ µε τθ µοριακι διάχυςθ. Χε ςυνκικεσ πλιρουσ ακινθςίασ του υπόγειου νεροφ επικρατεί θ µοριακι διάχυςθ. Αντίκετα, ςε αδρομερείσ προςχωματικοφσ υδροφορείσ, όπου επικρατοφν μεγάλεσ ταχφτθτεσ ροισ, θ μθχανικι διαςπορά είναι ςθμαντικι. Θ μονοδιάςταςθ εξίςωςθ για υδροδυναμικι διαςπορά ςε ιςότροπο πορϊδεσ µζςο από πθγι ρφπανςθσ ςτακερισ ςυγκζντρωςθσ, δίνεται από τθν κάτωκι ςχζςθ: Από τθν ανωτζρω εξίςωςθ προκφπτει ότι, θ ςυγκζντρωςθ C (mg/l) ςε απόςταςθ L (m) από τθν πθγι ρφπανςθσ µε αρχικι ςυγκζντρωςθ C o (mg/l) µετά χρόνο t (s), δίνεται από τθν ακόλουκθ εξίςωςθ: * ( ) ( ) ( )+ Τπου : v x DL erfc : θ μζςθ γραμμικι ταχφτθτα του υπόγειου νεροφ (m/s) : ο ςυντελεςτισ υδροδυναμικισ διαςποράσ (m 2 /s) : θ ςυμπλθρωματικι ςυνάρτθςθ ςφάλματοσ (complementary error function). Θ ανωτζρω εξίςωςθ ιςχφει ςτθν περίπτωςθ μεταφοράσ ςυντθρθτικϊν ρφπων (δεν αντιδροφν µε το νερό, NAPL) από µια πθγι µε ςτακερι ςυγκζντρωςθ ςε ιςότροπα πορϊδθ μζςα και είναι γνωςτι ςαν λφςθ Ogata-Banks (1961). Λςχφουν επιπλζον οι ςχζςεισ:

52 erfc(χ)=1-erf(χ) erf(-χ)=-erf(χ) erfc(-χ)=1+erf(χ) H τιμι τθσ ςυνάρτθςθ ςφάλματοσ erf(x) για τισ διάφορεσ τιμζσ του χ προκφπτει από τον Υίνακα 1. Χτθν Εικ. 3 παρουςιάηεται το διάγραμμα μεταβολισ των ςυναρτιςεων erf(χ) και erfc(χ). Υροςεγγιςτικά θ erf(χ) μπορεί να υπολογιςκεί από τθ ςχζςθ:, - Χε μεγάλθ απόςταςθ από τθν πθγι ρφπανςθσ ο δεφτεροσ όροσ τθσ αγκφλθσ ςτθν ανωτζρω εξίςωςθ μεταφοράσ των ρφπων των Ogata-Banks είναι πρακτικά μθδζν και παραλείπεται. Ζτςι θ εξίςωςθ παίρνει τθν παρακάτω απλοφςτερθ μορφι: * ( )+ Χτθν περίπτωςθ πθγισ ρφπανςθσ µε μεταβαλλόμενθ ςυγκζντρωςθ θ αναλυτικι επίλυςθ γίνεται από πιο πολφπλοκεσ εξιςϊςεισ (Marino, 1974). Ρίνακασ 1:Τιμζσ τθσ ςυνάρτθςθσ ςφάλματοσ (error function) erf(χ) Εικόνα 4 : Διάγραμμα μεηαβολής ηφν ζσναρηήζεφν erf(τ) και erfc(τ) Στθν ςυνζχεια υπολογίηεται, για τθν δικι μασ περίπτωςθ, θ ςυγκζντρωςθ του κάκε ρφπου ςε απόςταςθ L=2m μετά από χρόνο t=6 μινεσ Οαμβάνοντασ υπόψθ τα παραπάνω, τα γεωλογικά υδρογεωλογικά χαρακτθριςτικά τθσ