Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το φτωχοκόριτσο από τη Λέσβο που έγινε κορυφαία γιατρός, ερευνήτρια και ακαδημαϊκός παγκόσμιας εμβέλειας

Transcript

1 sd ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΕΥΧΟΣ 48 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το φτωχοκόριτσο από τη Λέσβο που έγινε κορυφαία γιατρός, ερευνήτρια και ακαδημαϊκός παγκόσμιας εμβέλειας

2 2 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το φτωχοκόριτσο από τη Λέσβο που έγινε κορυφαία γιατρός, ερευνήτρια και ακαδημαϊκός παγκόσμιας εμβέλειας Είναι καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ της Βοστώνης, ερευνήτρια με εργαστήρια σε κορυφαία νοσοκομεία της Βοστώνης, συμπεριλαμβανομένου του Γενικού Νοσοκομείου Μασαχουσέτης ή Massachusetts General Hospital και του Beth Israel Deaconess Medical Center και πρωτοπόρος στις μελέτες και ανακαλύψεις Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά την ημέρα που πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα στην Αγγλία. Του Θεοδώρου Καλμούκου Η Μαρία Κουλμανδά ήταν μικρό κοριτσάκι, μόλις οκτώ χρονών, όταν μαζί με τους γονείς της, τον Ιωάννη και την Ελένη, ξεκίνησαν από το χωριό τους, την Αγία Παρασκευή της Λέσβου, να επισκεφθούν τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια της, τον Σωκράτη και την Κωνσταντίνα που είχαν μεταναστεύσει στην Αυστραλία. Κι η ζωή, αυτό το τόσο άγνωστο και απροσδιόριστο φαινόμενο, επιφύλασσε στο μικρό αυτό κορίτσι, την Μαρία Κουλμανδά, πορείες και εξελίξεις που έμελλε να τη φέρουν στην κορυφή της επιστήμης, της Ιατρικής και της έρευνας και να την κάνουν να αναδειχθεί σε μία από τους τρεις κορυφαίους διαβητολόγους του Κόσμου, ιδιαίτερα στον παιδικό διαβήτη, με αποτέλεσμα οι έρευνες και οι ανακαλύψεις της σήμερα τόσο στην κλινική ιατρική, όσο και στη φαρμακολογία να έχουν δημιουργήσει ιατρική επανάσταση στο χώρο της. Είναι καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ της Βοστώνης, ερευνήτρια με εργαστήρια σε κορυφαία νοσοκομεία της Βοστώνης, συμπεριλαμβανομένου του Γενικού Νοσοκομείου Μασαχουσέτης ή Massachusetts General Hospital και του Beth Israel Deaconess Medical Center και πρωτοπόρος στις μελέτες και ανακαλύψεις. Παρόλα αυτά τα υψηλά επιτεύγματα, ιατρικά και ακαδημαϊκά, το μικρό κορίτσι από την Αγία Παρασκευή της Λέσβου, του οποίου ο πατέρας έβγαζε το ψωμί για τη συντήρηση της οικογένειάς του πουλώντας ψάρια στο χωριό τους στο δικό του μικρό ιχθυοπωλείο, παρέμεινε άνθρωπος φιλικός, προσγειωμένος, μετρημένος και μετριόφρων, που ξέρει να βλέπει ψηλά αντλώντας δύναμη από τον Θεό την οποία τη μεταποιεί σε προσφορά και ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου. Και το πιο σπουδαίο δεν ξεχνά τις ρίζες και τις καταβολές της, το χωριό της την Αγία Παρασκευή της Λέσβου και το μικρό ιχθυοπωλείο του πατέρα της, το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα και επισκέπτεται κάθε χρόνο που πηγαίνει στο νησί, λες κι είναι προσκυνητάρι ιερό που κλείνει και αυτό μέσα του μνήμες, θύμησες και εμπειρίες για μια ολόκληρη ζωή. Το οκτάχρονο μικρό κορίτσι παρέμεινε ανέγγιχτο από τον ίλιγγο του ύψους της ανόδου και της καταξίωσης, όπως συμβαίνει άλλωστε με τους καταξιωμένους ανθρώπους, οι οποίοι όσο πιο ικανοί και καταξιωμένοι είναι στον κλάδο τους, τόσο πιο ανθρώπινοι, πιο ταπεινοί, πιο μετριόφρονες, πιο ισορροπημένοι, μ ένα λόγο είναι προσγειωμένοι. Ο δρόμος της ζωής της Μαρίας Κουλμανδά, της κορυφαίας αυτής γιατρού, επιστήμονος, ερευνήτριας και καθηγήτριας στο πανεπιστήμιο «Χάρβαρντ», είχε τη δική του ιστορία, μεγάλη και εκπληκτική αναμφίβολα. Ιδού μερικές διαδρομές και στροφές του: Η αδελφή της είχε αποκτήσει στην Αυστραλία το πρώτο της παιδάκι «κι οι γονείς μου ήθελαν να δουν το πρώτο τους εγγονάκι, οπότε πήγαμε στη Μελβούρνη. Ούτε καν είχε περάσει από μυαλό κανενός ότι θα πηγαίναμε ως μετανάστες, αλλά άρχισα να πηγαίνω στο σχολείο εκεί. Εν τω μεταξύ η αδελφή μου έμεινε έγκυος πάλι και χωρίς να το καταλάβουμε περνούσε ο καιρός. Ο πατέρας μου είχε το ιχθυοπωλείο, κι ακόμα το έχει στην Αγία Παρασκευή, σήμερα το διαχειρίζεται ο ανιψιός του, κι ήθελε να επιστρέψει στο χωριό. Είπαμε να τελειώσω το Δημοτικό Σχολείο και μετά να επιστρέψουμε. Κατόπιν είπαμε να τελειώσω και το Γυμνάσιο,

3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟΓΥΝΑΙΚΑ 3 στη συνέχεια μπήκα στο Πανεπιστήμιο κι έτσι μείναμε». Ο πατέρας της άρχισε να εργάζεται κι όπως είπε, «κι είναι τόσο αστείο διότι εργάσθηκε ως βοηθός μηχανικού στις σιδηροδρομικές γραμμές τη στιγμή που δεν είχε βάλει ούτε ένα καρφί στη ζωή του». Η Μαρία έκανε λαμπρές σπουδές στην Ιατρική στην Αυστραλία, στη συνέχεια πήγε στην Αγγλία και πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα από το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Κι έτσι δεν άργησε να καταστεί το ανερχόμενο αστέρι του κλάδου της στη Μελβούρνη της Αυστραλίας όπου έγινε καθηγήτρια της Ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και συνάμα επιδόθηκε στην επιστημονική έρευνα στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Της ζωής όμως τα απρόβλεπτα κάποιες φορές λειτουργούν εκπληκτικά και καθοριστικά στη ζωή των ανθρώπων, οι οποίοι αλλιώς προ- Συνέχεια στη σελίδα 4...από τις συνταγές της γιαγιάς Με αγνά υλικά Χωρίς συντηρητικά και χημικά πρόσθετα Επάνω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά μικρό κοριτσάκι 7 χρονών, με τον πατέρα της μπροστά από το σχολείο του χωριού τους. Κάτω: Με τους γονείς της Ιωάννη και Ελένη και τον αδελφό της Σωκράτη σε ηλικία 10 χρονών. ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή Krinos Foods, LLC., Northern Blvd. LIC, NY

4 4 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Πολλές εγκάρδιες ευχές, αγάπη και εκτίμηση στην καλή μας φίλη Δρ. Μαρία Κουλμανδά, την παγκοσμίου κύρους και φήμης γιατρό, καθηγήτρια, ερευνήτρια, μα πάνω από όλα άνθρωπο και φιλάνθρωπο, για την τιμή και αφιέρωση που της απονέμεται από τον «Εθνικό Κήρυκα», ο οποίος είναι η φωνή της Ομογένειάς μας στην Αμερική. Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά αποτελεί καύχημα για το νησί της, τη Λέσβο, την Ελλάδα, για τον πατέρα της, τα αδέλφια της, τους συγγενείς της, την Ομογένεια της Βοστώνης, της οποίας αποτελεί εξαίρετο μέλος και για όλους εμάς τους φίλους της. Η προσφορά της στους ανθρώπους και μάλιστα στα μικρά παιδιά, αλλά και κάθε ηλικίας, είναι προσφορά ανακούφισης από τον πόνο, προσφορά αγάπης και ζωής. Με όλη μας την αγάπη Ανδρέας και Θέμις Καρπούζη με όλα τα παιδιά και τα εγγονάκια τους. Επάνω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά στη γιορτή της 28ης Οκτωβρίου στο Ελληνικό σχολείο στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. Κάτω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά στο πατρικό τους σπίτι στην Αγία Παρασκευή Λέσβου την ημέρα της αναχώρησης για Αυστραλία. Συνέχεια από τη σελίδα 3 γραμματίζουν και σχεδιάζουν, κι άλλα τους επιφυλάσσει η ρότα της ζωής, κάνοντας να επαληθεύεται συχνά - πυκνά το αρχαίο σοφό «το μέλλον αόρατον». Αυτό συνέβη και στην Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το έτος 1998 ο καθηγητής του «Χάρβαρντ» ο Hugh Auchinclos, ο οποίος μάλιστα ήταν συγγενής της Τζάκι Κένεντι-Ωνάση, πήγε στην Αυστραλία να κάνει διάλεξη και την εποχή εκείνη είχε λάβει μία χορηγία ύψους τριάντα εκατομμυρίων δολαρίων από Οργανισμό Ερευνας για Διαβητικά Παιδιά για να αρχίσει ένα Κέντρο στην ιατρική σχολή του «Χάρβαρντ». Η Δρ. Κουλμανδά ήταν το καταλληλότερο πρόσωπο αφού είχε ήδη αναδειχθεί σε μία από τους τρεις κορυφαίους επιστήμονες με ακαδημαϊκότητα και εμπειρία στον συγκεκριμένο κλάδο κι ο Δρ. Auchincios χρειαζόταν κάποιον να κάνει τα πειράματα στους πιθήκους προτού εφαρμοστούν στους ανθρώπους. Είπε πως «δεν επιθυμούσα να φύγω από την Αυστραλία, ούτε από την θέση μου, αλλά ο καθηγητής Auchinclos μου έκανε μία πάρα πολύ καλή προσφορά, οπότε του είπα θα έλθω για ένα χρόνο για να διοργανώσουμε το Κέντρο και μετά θα φύγω, αλλά βλέπετε πέρασαν δέκα τέσσερα χρόνια κι είμαι εδώ. Είχα κανονίσει μέσα στο συμβόλαιο να φεύγω έξι εβδομάδες για να επισκέπτομαι τους δικούς μου στην Αυστραλία». Κι αυτό το τηρεί με πιστότητα. Προΐσταται σε δύο εργαστήρια, το ένα στο νοσοκομείο Beth Israel που είναι για βασικές έρευνες σε ποντίκια και το άλλο στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης γνωστό ως Massachusetts General Hospital σε πιθήκους. Αναφορικά με τις έρευνες και στην ερώτηση τι ακριβώς κάνετε στους πιθήκους, είπε πως «με φάρ-

5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟΓΥΝΑΙΚΑ 5 μακα τους κάνουμε διαβητικούς, τους αφαιρούμε το πάγκρεάς τους και μεταμοσχεύουμε άλλο πάγκρεας από άλλον πίθηκο και ακολουθούμε την διαδικασία όπως γίνεται στους ανθρώπους. Αν δεν δώσεις στον ασθενή που δέχθηκε το μόσχευμα τα κατάλληλα φάρμακα, τα οποία καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ο οργανισμός του το απορρίπτει, αλλά και τα φάρμακα αυτά έχουν τις δικές τους παρενέργειες κι αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να εφεύρουμε τρόπο με τον οποίον δεν θα απορρίπτει ο οργανισμός το μόσχευμα και δεν θα δημιουργούνται παρενέργειες». Οπως εξήγησε η Δρ. Κουλμανδά, «παίρνουμε τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη και τα εκχύνουμε στο ήπαρ κι αυτό είναι μισή ώρα διαδικασία, ενώ η μεταμόσχευση του παγκρέατος χρειάζεται οκτώ με δέκα ώρες». Η ίδια δεν κάνει εγχειρήσεις σε ανθρώπους, αλλά μόνο σε πιθήκους, ενώ στην ερώτηση πόσο όμοιοι είναι οι πίθηκοι με τους ανθρώπους είπε, «πάρα πολύ, θα έλεγα η ομοιότητα φτάνει το 80%». Πρόσφατα η Δρ. Κουλμανδά με τον Terry Strom, επικεφαλής του Κέντρου Μεταμοσχεύσεων του Νοσοκομείου Beth Israel της Βοστώνης, σημείωσαν μία τεράστια επιτυχία, την ανακάλυψη του φαρμάκου alpha 1 anti trypsan για το οποίο είπε ότι «έχει περάσει από τις δοκιμές, τώρα βρισκόμαστε στο δεύτερο στάδιο των δοκιμών, το χρηματοδοτεί η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών με 15 εκατομμύρια δολάρια κι εδώ κι ένα χρόνο το δίνουμε σε ασθενείς ηλικίας 18 ετών και πάνω, αλλά επειδή αποδείχθηκε ότι είναι τόσο ασφαλές το αρχίσαμε τώρα και σε παιδιά από 3 χρονών και πάνω». Επάνω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά πλαισιωμένη από τους γονείς της όταν πήρε το πρώτο διδακτορικό της στην Αυστραλία. Κάτω: Οι σεβαστοί γονείς της Δρ. Μαρίας Κουλμανδά, Ιωάννης, και η αείμνηστη μητέρα της Ελένη, την οποία λάτρευε. Δεξιά: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με τον πατέρα της Ιωάννη, την ημέρα που τον τίμησε η κυβέρνηση της Αυστραλίας. Συμπλήρωσε, πως «τα αποτελέσματα φαίνονται τόσο θετικά και πιστεύομε πως σε λίγο καιρό να φθάσουμε σε παγκόσμιες δοκιμές, σήμερα γίνονται σε είκοσι διαφορετικά νοσοκομεία ανά την Αμερική». Είπε ακόμα πως «αρκετοί ασθενείς οι οποίοι είχαν διαγνωστεί με διαβήτη τύπου 1, όταν πήραν αυτό το φάρμακο σταμάτησε ο διαβήτης τους». Εξήγησε πως «το φάρμακο είχε εγκριθεί από τον αρμόδιο Οργανισμό Φαρμάκων FDA αλλά για άλλες ασθένειες, εμείς το ανακαλύψαμε για τον διαβήτη. Επίσης, το φτιάξαμε να διαρκεί η επιρροή του μήνες και να μη χρειάζεται ο ασθενής να το παίρνει κάθε τρεις μέρες. Για τον τύπο 1 είναι τέσσερις ενέσεις μία φορά την εβδομάδα κι από εκεί και πέρα δεν χρειάζεται να το ξαναπάρει ο ασθενής». Συνέχισε, λέγον- Συνέχεια στη σελίδα 6 Συγχαρητήρια και με τις καλύτερες ευχές μας στην Δρ. Μαρία Κουλμανδά, φίλη και συγχωριανή για την τιμητική διάκριση από τον «Εθνικό Κήρυκα». Σου ευχόμαστε πάντα επιτυχίες Με εκτίμηση Σωκράτης και Κώστας Αλεπίδης με τις οικογένειες τους

6 6 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το φτωχοκόριτσο από τη Λέσβο που έγινε κορυφαία γιατρός, ερευνήτρια και ακαδημαϊκός παγκόσμιας εμβέλειας Εγκάρδια συγχαρητήρια στην κουμπάρα μας, ελλογιμώτατη Μαρία Κουλμαντά, για την αναγνώρισή της, μεταξύ των κορυφαίων διαβητολόγων στον παιδικό διαβήτη, παράλληλα, με την εξαίρετο επιστημονική και ακαδημαϊκή της κατάρτιση και διάκριση. Με πολλή αγάπη, Οικογένεια Μεϊμάρη Αγαπητή μας Μαρία, συγχαρητήρια και πάντα άξια. Με θερμές ευχές Mary Cleary Klironomos President & CEO Cleary Consultants, Inc. Αριστερά: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με τους αγαπημένους της γονείς σε γλέντι του συλλόγου Μυτιληνιών στην Αυστραλία. Επάνω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με τον πατέρα της Ιωάννη και τον αδελφό της Σωκράτη σε δείπνο στην Αυστραλία. Συνέχεια από τη σελίδα 5 τας πως «κάνει δύο πράγματα, το πρώτο αντιστρέφει τον διαβήτη για τους τύπους 1 και 2 και δεύτερον αποτρέπει την αποβολή της μοσχεύματος σε περίπτωση μεταμόσχευσης. Επίσης, με την εγχείρηση δημιουργείται μεγάλη φλεγμονή κι αυτό το φάρμακο βοηθά να σταματήσει η φλεγμονή». Η Δρ. Κουλμανδά ειδικεύεται στο ανοσοποιητικό των μεταμοσχεύσεων, κι όπως εξήγησε, «για το πώς αντιδρά ο οργανισμός στις μεταμοσχεύσεις και πώς μπορεί να επηρεαστεί αυτή η αντίδραση». Αναφορικά με τις μελέτες και τις μεταμοσχεύσεις, τόνισε ότι «στην αρχή πειραματιζόμαστε σε ποντίκια κι όταν η συγκεκριμένη μας θεωρία επιτύχει, τότε την μεταφέρουμε σε πιθήκους», ενώ η μεταμόσχευση περιλαμβάνει κύτταρα του παγκρέατος, του ήπατος και τον τελευταίο καιρό και νεφρών. Η Δρ. Κουλμανδά και οι συνεργάτες της βρίσκονται πολύ κοντά στην καθιέρωση του φαρμάκου το οποίο θα συμβάλλει καθοριστικά στο να μην αποβάλλει ο ανθρώπινος οργανισμός το μόσχευμα σε περίπτωση μεταμόσχευσης, κάνοντας τον οργανισμό να νομίζει ότι το μόσχευμα είναι δικό του όργανο, κι όχι ξένο. «Πιστεύω ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στην επιτυχή ολοκλήρωση της έρευνας. Εχουμε κάνει σε πιθήκους μεταμοσχεύσεις του παγκρέατος και χρησιμοποιούμε το φάρμακο επί 28 ημέρες κι έχουμε πιθήκους οι οποίοι δεν απέβαλλαν τα μοσχεύματα μέχρι και τριακόσιες ημέρες. Σ ένα ιατρικό περιοδικό που ονομάζεται American Journal of Transplantation θα δημοσιευθεί αυτές τις ημέρες άρθρο μας στο οποίο αναφέρουμε τα αποτελέσματα από αυτές τις μελέτες. Ουσιαστικά λέμε σ αυτό το άρθρο πως μέσα σε 14 με 28 ημέρες που παίρνει ο ασθενής το φάρμακο μπορεί ο οργανισμός να το δεχθεί το μόσχευμα χωρίς να χρειάζεται να παίρνει φάρμακο για όλη του ζωή για να μην απορρίψει το μόσχευμα», τόνισε. Στην ερώτηση αν προσπαθούν με το φάρμακο αυτό να τον «κοροϊδέψουν» τρόπον τινά τον οργανισμό, η Δρ. Κουλμανδά χαμογελώντας είπε: «κάπως έτσι, κάνουμε να αισθάνεται ο οργανισμός πως αυτό το μόσχευμα είναι δικό του και τα λευκά κύτταρα τα οποία είναι αυτά που πολεμούν τις μολύνσεις και οτιδήποτε άλλο να έχουν τη δύναμη να σκοτώνουν αυτές τις μολύνσεις». Στην ερώτηση από τι κατασκευάζετε αυτά τα φάρμακα, είπε: «τα σχεδιάζομε στο δικό μας τμήμα. Βλέπουμε πώς λειτουργεί ο οργανισμός του ανθρώπου και ποια είναι αυτά τα κύτταρα τα οποία έρχονται να πολεμήσουν το μόσχευμα και χρησιμοποιούμε το αντίθετο από αυτό για να εμποδίσουμε αυτά τα κύτταρα». Η καριέρα της ξεκίνησε βασικά από τη μελέτη του διαβήτη. Οπως είπε «ο πρωταρχικός μου στόχος ήταν να καταλάβω τον διαβήτη, ο οποίος έχει πολλές μορφές». Και τόνισε ότι «ο διαβήτης προέρχεται από ελληνική λέξη και ετυμολογικά σημαίνει διάβαση, κι ο Αρίσταιος Καππαδοκίας τον πρώτο αιώνα το είχε ονομάσει έτσι παρατηρώντας το φαινόμενο της συχνουρίας σε ανθρώπους και αργότερα πήρε την ονομασία διαβήτης μέλιος διότι τα ούρα αυτών των ανθρώπων είχαν μία οσμή μελιού». Είπε ότι «υπάρχουν

7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟΓΥΝΑΙΚΑ 7 Επάνω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με την αναδεξιμιά της Ηλιάνα Παπαβασιλείου και με τον πατέρα της Ιωάννη. Δεξιά: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με τον πατέρα της Ιωάννη, τον αδελφό της Σωκράτη και ξαδέλφια στην Αυστραλία. τρεις μορφές διαβήτη Τύπου 1, Τύπου 2, και Τύπου 3» και πρόσθεσε, ότι «έχουμε και Τύπου 4 στον οποίον βάζουμε όλα τα άλλα είδη που δεν ξέρουμε». Διευκρίνισε ότι «ο διαβήτης Τύπου 1 εμφανίζεται σε παιδιά μικρής ηλικίας και βασικά ο ίδιος ο οργανισμός σκοτώνει τα κύτταρα εκείνα που παράγουν ινσουλίνη, οπότε χρειάζεται να παίρνουν συνεχώς ινσουλίνη δύο ή τρεις φορές την ημέρα εφ όρου ζωής. Ο διαβήτης Τύπου 2 εμφανίζεται σε άτομα υπέρβαρα και άνω της ηλικίας των 50 ετών, έχουν κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη, αλλά δεν λειτουργεί καλά. Δυστυχώς όμως σήμερα βλέπουμε έφηβους 15 και 16 χρονών που έχουν διαβήτη Τύπου 2 κι αυτό οφείλεται στην κακή διατροφή και στην έλλειψη άσκησης. Αυτό που με τρόμαξε πρόσφατα ήταν όταν πληροφορήθηκα ότι τα παιδιά της Ελλάδος είναι τα πρώτα στην Ευρώπη που είναι υπέρβαρα και αναπτύσσουν διαβήτη διότι δεν τρώνε όπως παλαιότερα υγιή τροφή, ούτε περπατούν, ούτε παίζουν παιχνίδια, αλλά είναι καθηλωμένα μπροστά στον υπολογιστή. Ο Τύπος 3 είναι ένα είδος παροδικού διαβήτη. Οταν λόγου χάρη μία γυναίκα μείνει έγκυος, υπάρχει το ενδεχόμενο να εμφανίσει διαβήτη κι όταν γεννήσει φεύγει, ωστόσο υπάρχει πιθανότητα να επανεμφανιστεί αργότερα». Στην ερώτηση τι προκαλεί τον διαβήτη, η Δρ. Κουλμανδά είπε, ότι «είναι αυτό που ονομάζουμε περιβαλλοντολογικοί παράγοντες δηλαδή οι μολύνσεις του περιβάλλον- Συνέχεια στη σελίδα 8 Congratulations to Dr. Maria Koulmanda for her career long string of notable discoveries in the field of diabetes. She has built on decades of success to become one of the most influential investigators in diabetes research. As a consequence of her dramatic research findings, new treatments of unusual promise are now being tested in humans with diabetes. While success can not be assured, it is tribute to her talent, innovation, tenacious execution of complex experiments and brave championing of the implications of these studies that patients with a serious disease may have the opportunity to receive life changing therapy. Her work is acknowledged world-wide for it's brilliance and promise. Yet her deep dedication to medical research is perhaps not quite as profound as her dedication to Greece, Greek culture, and the Orthodox church. That she remains humble and unassuming adds even greater luster to her notable accomplishments. Bravo Maria, Terry Strom, MD Professor of Medicine Harvard Medical School

8 8 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το φτωχοκόριτσο από τη Λέσβο που έγινε κορυφαία γιατρός, ερευνήτρια και ακαδημαϊκός παγκόσμιας εμβέλειας Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά, άνθρωπος με βαθιά πίστη, επισκέπτεται κάποιο Μοναστήρι στην Ελλάδα. τος, αλλά και η κληρονομικότητα και δυστυχώς βλέπουμε ότι αρχίζει να γίνεται επιδημία». Επεσήμανε ότι «στην Αμερική έχουμε 22 εκατομμύρια διαβητικούς, κάπου 7 με 8% του πληθυσμού, κι αυτό νομίζω ότι οφείλεται στο συνδυασμό της διατροφής και της έλλειψης άσκησης» και συμπλήρωσε πως «ο διαβήτης είναι η πέμπτη μεγαλύτερη αιτία θανάτου στην Αμερική, 250 χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο». Είπε ακόμα, ότι «πριν από την ανακάλυψη της ινσουλίνης οι άνθρωποι που ανέπτυσσαν διαβήτη, πέθαιναν». Μιλώντας για τα συμπτώματα, είπε ότι «συνήθως αρχίζει με διαρκή δίψα, συχνοουρία, αλλά και απώλεια βάρους που εμφανίζεται στον Τύπο 1 ενώ στον Τύπο 2 προστίθεται σωματικό βάρος». Υπογράμμισε ότι «η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο» και συμβούλευσε «μακριά από τα λιπαρά φαγητά ιδιαίτερα των ταχυφαγείων διότι είναι θανατηφόρα, τα καλύτερα είναι τα λαχανικά, ψαρικά, φρούτα, κι αυτά με μέτρο». Πρόσθεσε ότι «βλέποντας τη νηστεία της Εκκλησίας καταλαβαίνω ότι οι Συνέχεια από τη σελίδα 7 Πατέρες ήξεραν τι έκαναν όταν την θέσπιζαν, διότι είναι πολύ ευεργετική για τον ανθρώπινο οργανισμό». Στην ερώτηση πιστεύετε στο Θεό, είπε «πάρα πολύ» και συμπλήρωσε «ο Θεός μας δίνει τη γνώση κι ό,τι κάνουμε είναι με τη βοήθεια του Θεού για να σώζουμε ανθρώπους και να κάνουμε τη ζωή πιο ανώδυνη και υποφερτή». Αναφορικά αν όλες αυτές τις ώρες, τις μέρες και τα χρόνια της ενασχόλησης της με την ιατρική, τον ανθρώπινο οργανισμό, προβληματίζεται και διερωτάται, τι είναι ο άνθρωπος, τι είναι το κορμί του και οι λειτουργίες του, το χαμόγελό του, το βλέμμα του, είπε ότι «είναι τόσο ωραίο και τέλειο φτιαγμένο το σώμα του ανθρώπου και παρ όλη τη μόρφωση και έρευνα σήμερα δεν μπορούμε ακόμα να καταλάβουμε ούτε το ένα δέκατο πώς είναι φτιαγμένος ο οργανισμός και πώς λειτουργεί» και συμπλήρωσε «πρόκειται για ένα τέλειο σύστημα που το κάθε κύτταρο έχει το λόγο του γιατί υπάρχει και πότε πρέπει να αντιδράσει». Στην ερώτηση ποιος ή τι άραγε έφτιαξε αυτόν τον τέλειο μηχανισμό του ανθρώπινου σώματος, είπε: «δεν πιστεύω ότι φτιάχτηκε από τη φύση διότι είναι τόσο τέλειο και μέχρι τώρα παρ όλη την επιστήμη που έχουμε με την οποία μπορούμε να καταλάβουμε κάποια πράγματα, δεν μπορούμε ακόμα να φτιάξουμε ένα κύτταρο από το μηδέν.»δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε, απλώς μπορούμε να μεταλλάξουμε, αλλά να φτιάξουμε εκ του μηδενός ένα κύτταρο, το πρώτο κύτταρο, δεν μπορούμε». Η συνομιλία με την Δρ. Κουλμανδά είναι μία κυριολεκτική αποκάλυψη τόσο για τα ιατρικά και επιστημονικά όσο και για τα ανθρώπινα. Οταν την ρωτήσαμε «πώς αισθάνεστε, εσείς το φτωχό κορίτσι από το χωριό Αγία Παρασκευή της Λέσβου, που φτάσατε τόσο ψηλά και καταξιωθήκατε παγκόσμια, αφού οι επιστήμονες από όλο τον Κόσμο σας επέλεξαν για να είστε η πρόεδρος του Οργανισμού τους International Cell Transplant Society», μας κοίταξε χαμογελώντας και είπε «δεν αισθάνομαι ότι είμαι τίποτε σπουδαίο» και συμπλήρωσε «κάθε φορά που απαντούμε μία ερώτηση πάνω στην επιστήμη, προκύπτουν άλλες δέκα που πρέπει να απαντήσουμε, δεν αισθάνομαι ότι έφτασα ψηλά, αλλά ότι έχω πολύ μεγάλο δρόμο ακόμα για να φτάσω εκεί που θέλω ώστε να δω ότι έχει βρεθεί το φάρμακο για κάθε διαβητικό παιδί ή κάθε άνθρωπο ώστε να μην πονάει και υποφέρει». Στην ερώτηση πώς αισθάνθηκε με την εύρεση του φαρμάκου alpha 1 anti trypsan είπε ότι «άξιζε ο κόπος όλα αυτά τα χρόνια στα θρανία, στα σχολεία, στα εργαστήρια όταν βλέπεις ότι υπάρχει φως στο τέλος για να βοηθήσεις τους ανθρώπους που πονούν και υποφέρουν, όπως είναι οι διαβητικοί». Η Δρ. Κουλμανδά εργάζεται πολλές ώρες την ημέρα, από τις 7 το πρωί και μερικές φορές μέχρι περασμένα μεσάνυχτα, και πολλές φορές τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές. Προσπαθώντας να εκμαιεύσουμε τι ήταν εκείνο που την προσέλκυσε στην επιστήμη, στην ιατρική, στην έρευνα και συγκεκριμένα στις μεταμοσχεύσεις, απάντησε χαμογελώντας, «δεν είμαι σίγουρη τι με προσέλκυσε, αλλά από μικρό παιδί έπαιρνα τις κούκλες μου για να τις θεραπεύσω και μου έλεγε η μητέρα μου ότι όλες οι κούκλες μου είχαν τρύπες διότι παρίστανα την γιατρό και τους έκανα ενέσεις». Οι γονείς της στην αρχή δεν ήταν και τόσο ενθουσιασμένοι με την Ιατρική. «Ο πατέρας μου πάντοτε ήθελε να γίνω δασκάλα, να παντρευτώ και να κάνω οικογένεια, δεν του άρεσε η ιδέα μια γυναίκα να γίνει επιστήμονας, να κάνει έρευνα. Μάλιστα, τα τρία πρώτα χρόνια του Γυμνασίου με έστειλαν σε σχολείο θηλέων μόνο για κορίτσια στο οποίο δίδασκαν για το πώς να μάθεις να είσαι οικοδέσποινα και το οποίο δεν άντεξα», είπε χαμογελώντας. Αν ξεκινούσε τη ζωή της σήμερα θα γινόταν αυτό που έγινε. «Δεν θα άλλαζα τίποτε στη ζωή μου, μου αρέσει αυτό που κάνω και δοξάζω τον Θεό γι αυτό διότι μόνοι μας ποτέ δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε χωρίς τη βοήθεια και τη φώτιση του Θεού», τόνισε. Τα κυριότερα πράγματα που μετρούν πιο πολύ στη ζωή της, είναι «η υγεία, η αγάπη, να έχουμε γύρω μας ανθρώπους οι οποίοι να μας αγαπούν και να νοιάζονται για μας διότι το χειρότερο είναι να είσαι ένας μοναχικός άνθρωπος όσα πλούτη κι αν έχεις, κι ακόμα να κάνεις στη ζωή αυτό που σου αρέσει και σ ενδιαφέρει». Η Δρ. Κουλμανδά είναι απελευθερωμένος και αυτάρκης άνθρωπος και με την έννοια ότι δεν την ενδιαφέρουν τα χρήματα. Είπε ότι «τα χρήματα ποτέ δεν με ενδιέφεραν» και συμπλήρωσε ότι «όλοι μας χρειαζόμαστε χρήματα για να ζήσουμε αξιοπρεπώς, αλλά τα χρήματα δεν είναι αυτά που σε κάνουν ευτυχισμένο». Ενώ στην επισήμανση πως μπορούμε να ζήσουμε και μ ένα κιλό σαρδέλες, είπε χαμογελώντας «μακάρι να είχαμε τώρα ένα κιλό σαρδέλες Καλλονής». Είπε ακόμα πως «αν ήθελα να κάνω χρήματα, θα πήγαινα να εργαστώ σε εταιρείες καθότι παγκόσμιες φαρμακευτικές εταιρείες μου είχαν κάνει πολύ δελεαστικές προσφορές να εργαστώ

9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΘΕΜΑΓΥΝΑΙΚΑ 9 Επάνω: Τα δυο αγαπημένα αδέλφια Δρ. Μαρία Κουλμανδά και Σωκράτης Κουλμανδάς σε πρόσφατη επίσκεψη στη Βοστώνη. Δεξιά επάνω: Ο πρώην πρόεδρος του Καθεδρικού Ναού Βοστώνης Δρ. Δημήτρης Φωτόπουλος, επιδίδει αναμνηστικά στους ομιλητές Δρ. Μαρία Κουλμανδά και Δρ. Σπύρο Ακριβάκη. Κέντρο: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά κάνει ομιλία στο κέντρο του Καθεδρικού Ναού Βοστώνης σε ομογενείς για θέματα του διαβήτη. Κάτω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με άλλους γιατρούς σε νοσοκομείο του Βιετνάμ ως εθελόντρια με πρόγραμμα του «Πρίνστον». και θα έπαιρνα μισθούς τουλάχιστον δέκα φορές υψηλότερους από ό,τι παίρνω σήμερα, αλλά ποτέ δεν με ενδιέφεραν τα χρήματα. Αυτό που με κάνει χαρούμενη, ευτυχισμένη είναι κάθε πρωί που σηκώνομαι και πηγαίνω στο εργαστήριο». Η Δρ. Κουλμανδά είναι ένας χαρούμενος άνθρωπος, μ ένα χαμόγελο διαρκείας στο πρόσωπό της, ενώ στην περιέργειά μας να πληροφορηθούμε από πού αντλεί αυτή τη χαρά και το χαμόγελο που εκπέμπει, η απάντηση ήλθε καταπέλτης, πως «την αντλώ κάθε μέρα από τη δουλειά μου». Διευκρίνισε, πως «όταν πηγαίνω και βλέπω ότι βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στο να βρούμε την απάντηση σε ερωτήσεις ιατρικές και ότι στο τέλος της ζωής μου θα αφήσω κάτι από τις έρευνές μου που μικρά παιδιά και άνθρωποι πονεμένοι κάθε ηλικίας θα βρίσκουν γιατρειά και ανακούφιση στη ζωή τους». Μία από τις πιο χαρούμενες μέρες της ζωής της, είπε ότι «ήταν όταν έπειτα από τριάντα χρόνια έρευνας και εργασίας στο διαβήτη η κυβέρνηση ενέκρινε να βάλουμε το φάρμακο σε κλινικές δοκιμές και να δω παιδιά και μεγάλους να παίρνουν το φάρμακο και να βοηθούνται. Ημουν σίγουρη ότι θα δουλέψει, αλλά χωρίς τη βοήθεια και την άδεια της κυβέρνησης δεν θα μπορούσαμε να το κάναμε». Μία από τις πιο λυπητερές μέρες της ζωής της ήταν ο θάνατος της αγαπημένης της μητέρας Ελένης. Στη θύμηση της μητέρας της τα μάτια της κορυφαίας καθηγήτριας και επιστήμονος Μαρίας Κουλμανδά άρχισαν να τρέχουν ασταμάτητα δάκρυα συγκίνησης. Την αγαπούσε πολύ τη μητέρα της. Είχε πάει στην Αυστραλία τον περασμένο μήνα να δει τον πατέρα και τα αδέλφια της και να κάνει το μνημόσυνο της μητέρας της. «Εχουν περάσει εννιά χρόνια αλλά ο πόνος δεν αλλάζει», τόνισε. Θυμήθηκε, πως «η μητέρα μου με συμβούλευε πάντοτε από μικρό παιδάκι λέγοντας μου να είσαι πρώτα άνθρωπος και καλή στην κοινωνία». Η Δρ. Κουλμανδά δεν παντρεύτηκε, δεν έχει δικά της παιδιά, αλλά όμως παιδιά της είναι όλα τα άρρωστα παιδάκια που κοντά της βρίσκουν γιατρειά. «Οταν βλέπω αυτά τα παιδάκια Συνέχεια στη σελίδα 10

10 10 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Δρ. Μαρία Κουλμανδά: Το φτωχοκόριτσο από τη Λέσβο που έγινε κορυφαία γιατρός, ερευνήτρια και ακαδημαϊκός παγκόσμιας εμβέλειας Επάνω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά στην οποία απονέμεται βραβείο για αναγνώριση της έρευνάς της στη Γενεύη. Δεξιά: Οι δύο καλές φίλες Δρ. Μαρία Κουλμανδά και Θέμις Καρπούζη, μπροστά στο Κέντρο Αστέγων Απομάχων Νέας Αγγλίας, στο οποίο κάθε τρίτη Δευτέρα του μήνα μία συντροφιά ομογενών υπό την Δρ. Μαρία Κουλμανδά δωρίζουν το δείπνο και το σερβίρουν οι ίδιοι. Κάτω: Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά με τον πρώην υπουργό Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλο σε συνέδριο στην Αθήνα.

11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΘΕΜΑΓΥΝΑΙΚΑ 11 περισσότεροι κάποιες φορές». Με αυτά τα χρήματα συμβάλλουν η ίδια, φίλοι και γνώριμοί της, δηλαδή η συντροφιά που την περιβάλλει. Κινητήρια δύναμη και γι αυτό το φιλανθρωπικό έργο, για το οποίο τονίζεται δεν ήθελε να μιλήσει, αλλά τελικά συμφώνησε να πει κάτι για να αποτελέσει ένα είδος μνημοσύνης για τη μητέρα της, ήταν ακριβώς η ίδια η μητέρα της. Διευρκίνισε πως «από μικρό παιδί η μητέρα μου πάντοτε μου έλεγε αν έχεις ένα κομμάτι ψωμί και κάποιος άλλος δεν έχει πρέπει να βοηθάς αυτόν που είναι σε χειρότερη κατάσταση από σένα. Από μικρή που ήμουν πηγαίναμε με την μητέρα μου και βοηθούσαμε ανθρώπους πονεμένους, γέροντες, που δεν είχαν ούτε τα στοιχειώδη, κι έτσι έμαθα από την μητέρα μου». Το νησί της Λέσβου όχι απλώς το αγαπά, αλλά το λατρεύει. «Είναι ένα νησί σωστός παράδεισος, είναι η Ιθάκη μου. Πηγαίνω μία φορά τον χρόνο», τόνισε. Εκεί στην Αγία Παρασκευή που άνοιξε τα κλαμένα μάτια της στο θάμα της ζωής κι έφυγε κοριτσάκι 8 χρονών, επιστρέφει η Δρ. Μαρία Κουλμανδά, η σημερινή κορυφαία επιστήμονας, γιατρός και ακαδημαϊκός, ενθυμούμενη τα παιδικά της χρόνια. Βλέπει το ιχθυοπωλείο του πατέρα της που της φέρνει στο νου τα φρέσκα ψάρια, για τα οποία είπε χαρακτηριστικά ότι «ο πατέρας μου πουλούσε συνήθως μεγάλα ψάρια τα οποία εμένα δεν μου άρεσαν και πήγαινα στις γειτόνισσες κι έτρωγα σαρδέλες Καλλονής, μπαρμπούνια κι άλλα μικρά ψάρια». Στην αγαπητή μας Δρ. Μαρία Κουλμαντά, για όλα σου τα σπουδαία επιτεύγματα, την προσφορά σου στον άνθρωπο και στην Ομογένεια, πολλά συγχαρητήρια. Ευχές και αγάπη. Οι φίλοι σου Γιώργος και Λένα Αθανασιάδη Lexington, MA MANHATTAN FAMILY ORTHODONTICS Η Δρ. Μαρία Κουλμανδά στο Κέντρο Αστέγων Απομάχων Νέας Αγγλίας, συνεννοείται με τους επικεφαλής τη βάρδιας λίγο πριν αρχίσει το σερβίρισμα του δείπνου. Συνέχεια από τη σελίδα 9 ματώνει η καρδιά μου», είπε και συμπλήρωσε «αλλά και οι γονείς πολλές φορές υποφέρουν περισσότερο διότι αν είσαι πατέρας ή μητέρα και σου πει ο γιατρός ότι το 2 ή 3 χρονών παιδάκι σου έχει διαβήτη και χρειάζεται να κάνει ινσουλίνη, όταν το παιδάκι κάνει τις πρώτες ενέσεις οι γονείς πονούν περισσότερο». Η φιλανθρωπία και η συμπόνια στον συνάνθρωπο είναι τρόπος ζωής για την Μαρία Κουλμανδά. Πριν από μερικά χρόνια μόνη της αθόρυβα ξεκίνησε να πηγαίνει στο κατάλυμα Απόμαχων Αμερικανών της Βοστώνης να τους κάνει δώρο με δικά της έξοδα ένα δείπνο και να σερβίρει η ίδια, ενώ πολλές φορές πήγαινε μαζί της και ο καθηγητής και συνεργάτης της Terry Strom ο διευθυντής του Κέντρου Μεταμοσχεύσεων του Νοσοκομείου Beth Israel. Σιγά-σιγά την πλαισίωσε και μία συντροφιά φίλων της ομογενών ανάμεσά τους επιχειρηματίες, δάσκαλοι, δικηγόροι, οι οποίοι κάθε τρίτη Δευτέρα του μηνός πηγαίνουν στο κατάλυμα των Απόμαχων και τους κάνουν δώρο το δείπνο με τα όλα του, κύριο φαγητό, σαλάτα, ψωμί, αναψυκτικά, γάλα, και επιδόρπιο και τους σερβίρουν οι ίδιοι, καταβάλλοντας και το αντίτιμο του κόστους. Είπε ότι «από την πρώτη στιγμή που ξεκινήσαμε ο Ανδρέας και η Θέμις Καρπούζη από το Φρέμιγχαμ δεν έχασαν ούτε ένα μήνα, βοηθούν χρηματικώς, αλλά και να σερβίρουμε, όπως κι άλλοι φίλοι από άλλα μέρη, και κάποιες φορές και από τον Καθεδρικό Ναό». Το κάθε γεύμα στοιχίζει «ανάλογα 400 με 500 δολάρια και γευματίζουν από 150 μέχρι 200 ή και Χρήστος (Κris) Τόγιας, DMD, LLC Olivier Nocolay, DDS, MMSc O Δρ. Χρήστος Τόγιας, είναι απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής του Tufts University School of Dental Medicine. Ειδικεύεται στην Ορθοδοντική και Γναθοορθοπεδική. Είναι μέλος πολλών οδοντριατικών επαγγελματικών ενώσεων, συμπεριλαμβανομένων των American Orthodontic Association (AOA), American Board of Orthodontics (ABO), the American Dental Association (ADA) και New York County Dental Society. O Δρ. Τόγιας προσφέρει τις πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές ορθοδοντικές υπηρεσίες, με μεταλλικά ή διάφανα σιδεράκια, Invisalign & lingual braces για παιδιά και ενηλίκους στην Νέα Υόρκη και στις γύρω περιοχές. Τηλεφωνήστε σήμερα για δωρεάν συμβουλές και αναφερθείτε σ αυτή τη διαφήμηση. Congratulations to Dr. Koulmanda for a very well deserved recognition of her many accomplishments. Sincerely, Helen Christou and George Karniadakis 133 East 58th Street, Suite 912, New York, NY (πλησίον της στάση του μετρό 59th street και Lexington Ave ) Tel.: (212) Fax: (212) Δέχεται: Δευτέρα Πέμπτη, 12 Mεσημέρι - 6 μ.μ. Σάββατο, 10 π.μ. 3 μ.μ.

12 12 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Βιβλία από τον «Εθνικό Κήρυκα» ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ Α $26.99 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ $37.99 Η ΒΡΩΜΙΚΗ ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΒΑΝΑΣ $26.99 Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΜΥΡΙΩΝ (CURTIS) $40.99 Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΜΥΡΙΩΝ (PREVAS) $24.99 Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ $20.99 ILLUMINATI $49.95 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΠΟΘΩΝ $32.99 ΚΡΗΤΗ ΜΟΥ $36.99 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ $36.99 ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΟΜΕΘΑ $37.99 ΚΑΙ ΑΝ ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙΣ $39.99 ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ $36.99 MYKONOS BLUΕS $39.99 ΜΑΓΓΕΛΑΝΟΣ $38.99 Ο ΗΛΙΟΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΚΟΣΜΩΝ $48.99 ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ $45.99 Ο ΗΓΕΜΟΝΑΣ $26.99 Ο ΜΗΧΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ $42.99 ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΙ $23.99 ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ $33.99 ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ $23.99 Ο ΒΙΟΛΟΝΙΣΤΑΣ $38.99 Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ $40.99 ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΙ $23.99 WR ΤΗΛ.: (718) ΦΑΞ: (718) Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται έξοδα διεκπεραίωσης και ταχυδρομικά. Αποστείλατε την παραγγελία σας με επιταγή, στο όνομα: ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ (NATIONAL HERALD, INC.), TH STREET, L.I.C., N.Y ή χρεώστε την πιστωτική σας κάρτα: ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ $34.99 ΤΟ ΧΡΥΣΟΨΑΡΟ $25.99 ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΥ $29.99 ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΠΟΥ ΛΕΓΑΜΕ $35.99 ΤΟ ΝΗΣΙ $34.99 ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ $55.99 ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΦΙΑΛΤΗ $46.99 ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ $32.99 ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ $64.99 ΧΑΜΕΝΟ ΣΥΜΒΟΛΟ $46.99 ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ $36.99 Η ΦΑΡΜΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ $19.99 ΟΧΤΩ $49.95 ΤΟ ΛΕΜΕ ΣΩΣΤΑ, ΤΟ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΣΩΣΤΑ; $18.99 ΑΝΝΑ ΜΕΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ $51.99 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΛΑΘΟΣ, ΖΩΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΕΣ $19.99 Αγοράστε 3 βιβλία από το βιβλιοπωλείο του «Εθνικού Κήρυκα» και κερδίστε έκπτωση 35% o VISA o MASTERCARD o AMERICAN EXPRESS o DISCOVER ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΡΤΑΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΕΩΣ: ΟΝΟΜΑ ΠΑΡΑΛΗΠΤΟΥ: ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΗ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ: ΖΙΡ: ΤΗΛ.: CELL: ΦΑΞ: E MAIL: ΑΡΙΘ. ΒΙΒΛΙΩΝ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ: $ $ $ $ $

13 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟΓΥΝΑΙΚΑ 13 Η Σώτη Τριανταφύλλου μιλά με τρόπο ριψοκίνδυνο Με το νέο της βιβλίο επέστρεψε στην αυτοβιογραφική της θεματολογία, συνεχίζει να έχει καίριες και καυστικές απόψεις για την πολιτική και την Αριστερά και βρίσκει πάντα καταφύγιο στο ροκ εν ρολ Μέχρι πριν από μερικά χρόνια η Σώτη Τριανταφύλλου ήταν κυρίως γνωστή για τα μυθιστορήματά της, έχοντας μάλιστα καταφέρει κάτι δύσκολο, να πετύχει την αποδοχή και από τους κριτικούς αλλά και από το κοινό. Όλα της τα μυθιστορήματα έχουν γίνει μπεστ σέλερ. Λίγοι Έλληνες συγγραφείς έχουν καταπιαστεί με τόσο διαφορετικές περιόδους ή έχουν κάνει τόσο ενδελεχή ιστορική έρευνα. Η Σώτη Τριανταφύλλου έχει καταφέρει να περιγράψει εξίσου καλά τη ροκ μελαγχολία της Νέας Υόρκης, την ιστορία μιας αστικής οικογένειας Αιγυπτιωτών τον 20ό αιώνα, ακόμα και το Λονδίνο της εργατικής τάξης του 19ου αιώνα. Η ίδια περνάει τον χρόνο της μεταξύ Αθήνας, Παρισιού και Νέας Υόρκης. Τα τελευταία χρόνια η ιδιότητά της ως αρθρογράφου άρχισε να γίνεται όλο και πιο έντονη, η ανταπόκριση ίσως πιο αρνητική, όταν άρχισε να γράφει όλο και περισσότερο για την πολιτική. Οι απόψεις της -κατά της Εκκλησίας, κατά της ελληνικής Αριστεράς, ακόμα και κατά της τεκνοποίησης-ξένισαν πολύ κόσμο και προκάλεσαν έναν οχετό αρνητικών σχολίων στο διαδίκτυο. Πριν από δύο χρόνια, μάλιστα, έπεσε ακόμα και θύμα προπηλακισμού. Παρ όλα αυτά, παραμένει αδιάφορη απέναντι στην κριτική ή την εχθρότητα των άλλων και συνεχίζει να γράφει. Το ένατο μυθιστόρημά της που μόλις κυκλοφόρησε με τίτλο Για την αγάπη της γεωμετρίας έχει ως ηρωίδα την Ανατολή Μπότσαρη, ένα κορίτσι με φοβερή αδυναμία στη γεωμετρία, που μεγαλώνει σε μια μεσοαστική, πλην αριστερή οικογένεια τη δεκαετία του 70. Τι κάνεις τώρα στη Νέα Υόρκη; Τι είναι αυτό που σε κάνει να φεύγεις τόσο συχνά και για μεγάλα χρονικά διαστήματα; Αυτήν τη στιγμή κοιτάζω έξω απ το παράθυρό μου: ένα ηλιόλουστο, χειμωνιάτικο απόγευμα. Εργάζομαι σ ένα δημόσιο λύκειο, όπου διδάσκω αμερικανική ιστορία. Στη Νέα Υόρκη έρχομαι σχεδόν κάθε χρόνο. Αλλοτε μένω για μήνες, άλλοτε λιγότερο. Ζω ανάμεσα σε τρεις πόλεις στις οποίες έχω σπουδάσει και από τις οποίες έχω αποκομίσει πάρα πολλές εμπειρίες. Η Νέα Υόρκη, το Παρίσι και η Αθήνα είναι το σπίτι μου. Ωστόσο, οι πιο αγαπημένοι μου άνθρωποι παραμένουν στην Αθήνα. Τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την παιδική μας ηλικία. Και σε αυτό το βιβλίο, όπως και σε πολλά ακόμα βιβλία σου, η ηρωίδα έχει εμμονή με το ροκ εν ρολ, κάτι που είναι και προσωπική σου μανία. Πιστεύεις ότι κάθε συγγραφέας περνάει ενδόμυχα τις εμμονές του στα βιβλία του; Μάλλον έτσι είναι. Αλλά, παρότι μανία, όπως λες, το ροκ εν ρολ λείπει εντελώς από πολλά βιβλία μου. Στην περίπτωση του Για την αγάπη της γεωμετρίας ήταν απαραίτητο, διότι αποτελούσε κομμάτι της ζωής της Ανατολής Μπότσαρη και της δεκαετίας του 70. Ισοδυναμούσε με μια επαναστατική πράξη. Πιστεύεις ότι η μουσική μπορεί ν αλλάξει τη ζωή μας; Υπάρχει κάποιο κομμάτι που να σου άλλαξε τη ζωή; Τίποτα δεν με κάνει ευτυχέστερη από το ροκ εν ρολ. Τίποτα! Οταν πρωτοάκουσα Έλβις Πρίσλεϊ, κατάλαβα το μυστήριο της σεξουαλικότητας. Αυτό κι αν ήταν «αλλαγή»! Γιατί διάλεξες να γράψεις ένα βιβλίο για μια ηρωίδα που αγαπά τόσο τη γεωμετρία; Σε προσωπικό επίπεδο, ποια η σχέση σου με τα μαθηματικά; Σημειώνεις στον επίλογο ότι «η ζωή είναι μια μορφή γεωμετρικής δομής». Θεωρείς ότι σχετίζεται η μαθηματική σκέψη με τη συγγραφή; Αγαπούσα πολύ τη φυσική και τη χημεία, γι αυτό σπούδασα Φαρμακευτική. Εκείνη την εποχή, για να μπούμε στη Φαρμακευτική, δίναμε εισαγωγικές εξετάσεις στη φυσική, τη χημεία και την έκθεση, δηλαδή στα μαθήματα στα οποία έσκιζα. Είχα κάτι θριαμβικό σχετικά μ αυτά τα μαθήματα, μια αίσθηση παντοδυναμίας... «Ολα τα λύνω! Βάλτε μου το δυσκολότερο πρόβλημα!», κάτι τέτοιο. Πιστεύω στη θετική σκέψη και τη λογική: η συγγραφή πρέπει να βασίζεται σε μια δομή, αλλιώς πελαγοδρομούμε, γράφουμε ό,τι μας κατέβει, κάτι που αποτελεί γνώρισμα της ελληνικής προχειρογραφίας. Εχεις σημειώσει ότι το νέο σου βιβλίο είναι ένα «προσωπικό χρονικό». Αλλά και το «Ο χρόνος πάλι» ήταν αυτοβιογραφικό. Τι είναι αυτό που σε έχει ωθήσει σε βιβλία πιο αυτοβιογραφικά; Το πέρασμα του χρόνου; Η ανάγκη επανεξέτασης της ελληνικής πραγματικότητας; Τα βιβλία όλων μας εμπνέονται από τον εαυτό μας. Το στοίχημα είναι να μετουσιώνονται σε κάτι ευρύτερο απ το προσωπικό βίωμα. Το Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης, το Αύριο, μια άλλη χώρα, όλα, χωρίς εξαίρεση -να μην τα απαριθμώ τώρα, είναι και πολλά-, σχετίζονται με προσωπικές εμπειρίες. Και συχνά έχουν εκληφθεί ως εκδοχές αυτοβιογραφίας, αλλά βεβαίως δεν είναι. Τα αυτοβιογραφικά στοιχεία γίνονται μυθιστορηματικό υλικό. Και στο φόντο υπάρχει ένας κοινωνικός ιστός, κάτι που εκτυλίσσεται σε ευρύτερη κλίμακα και δεν αφήνει ανεπηρέαστο τον άνθρωπο. Διαβάζοντας το βιβλίο, μου έκανε εντύπωση πως η Ανατολή συνεχίζει να αναπαράγει το οικογενειακό μοτίβο, ψάχνει ουσιαστικά τον άντρα-δυνάστη που θα την καταπιέσει και θα την ταλαιπωρήσει. Γιατί; Διότι αυτό συμβαίνει στην πραγματική ζωή. Οι άνθρωποι, για να απελευθερωθούν από τραυματικά μοτίβα, πρέπει να υποβληθούν σε ψυχανάλυση ή κάτι τέτοιο. Σπάνια απαλλάσσονται από αυτά μόνο με το πέρασμα του χρόνου. Αυτή είναι η «τραγωδία» της Ανατολής: συναντά το ίδιο πρότυπο, τον ίδιο μηχανισμό. Ακόμα και η εμπειρία της στο Χάρβαρντ είναι η αποτυχημένη αψηφισιά μιας «αρχής», μιας εξουσίας πολύ ισχυρότερης από την ίδια. Αναφέρεις στον επίλογο ότι αποφάσισες να γράψεις μια ερωτική ιστορία σαν αθλητικό ρεπορτάζ, αλλά άλλαξες γνώμη. Γιατί; Δεν είναι παρά μια παιγνιώδης φράση, απ αυτές που γράφουν οι συγγραφείς. Το Για την αγάπη της γεωμετρίας δεν είναι βέβαια μια ερωτική ιστορία. Είναι η αφήγηση μιας μεγάλης, συντριπτικής αποτυχίας. Οπως σ ένα ντέρμπι, όπου ηττάται το φαβορί. «Θα χάσεις αυτούς που αγαπάς όλους στο τέλος, θα χάσεις τον εαυτό σου και τη γη». Υπάρχει μια ματαιότητα στην τελευταία πρόταση του βιβλίου, σε όλο το βιβλίο γενικότερα, και στη στάση της ηρωίδας, που σχεδόν «μυρίζει» παραίτηση. Η μοναδική βεβαιότητα είναι ο θάνατος. Ούτε αυτό πειράζει. Κάτι που μου έκανε εντύπωση είναι ότι με τον τρόπο που είναι κατασκευασμένοι οι ήρωες του βιβλίου είναι σαν να χτυπάς κατά κάποιο τρόπο την Αριστερά. Οι αριστεροί χαρακτήρες είναι από οπισθοδρομικοί και βίαιοι έως μικροαστοί και μικροπρεπείς. Γιατί; Γιατί όχι; Οι Αριστεροί μπορούν να είναι εξίσου οπισθοδρομικοί και βίαιοι με τους Δεξιούς. Πάντως, γράφεις συχνά κατά της Αριστεράς, καταλογίζοντάς της ότι είναι οπισθοδρομική και συντηρητική. Μοιάζει να σε απασχολεί ιδιαίτερα. Είμαι ιστορικός και ως ιστορικός έχω ασχοληθεί με ορισμένα πεδία περισσότερο από ό,τι με άλλα. Ένα από αυτά είναι η ευρωπαϊκή Αριστερά και οι ιδεολογικές της περιπλανήσεις και πλάνες. Πού αποδίδεις, λοιπόν, το γεγονός ότι τα δημοψηφίσματα θέλουν τα κόμματα της Αριστεράς να κερδίζουν πάνω από 40% στις επόμενες εκλογές; Δεν θεωρώ τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ «αριστερά» κόμματα. Τα θεωρώ παλαιοκομμουνιστικά ή σοσιαλφασιστικά. Δεν είναι το ίδιο. Η Αριστερά σέβεται τη δημοκρατία, ενώ αυτά τα κόμματα ερωτοτροπούν με ολοκληρωτικές ιδέες και πρακτικές. Πράγματι, σε καταστάσεις κλυδωνισμών οι ψηφοφόροι κινούνται προς τα άκρα. Έτσι κι αλλιώς, η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση. Ζει ακόμα σε μετεμφυλιακό περιβάλλον, πιστεύει ότι η ήττα των κομμουνιστών το 1949 αποτελεί εθνική τραγωδία. Στην πραγματικότητα, εθνική τραγωδία είναι ο ίδιος ο εμφύλιος πόλεμος που δεν έχει τελειώσει ακόμα. Γιατί πιστεύεις ότι δεν έχει τελειώσει; Διότι δεν έχει αναλυθεί, δεν έχει τοποθετηθεί με δικαιοσύνη στην ιστορία και στη συλλογική μας μνήμη. Τα κομμουνιστικά κόμματα έχουν κατασκευάσει έναν μύθο στον οποίον προσκολλώνται και τον οποίο χρησιμοποιούν για να δικαιολογήσουν βλακώδεις πράξεις. Μιλάς πολύ συχνά για την Αριστερά, αλλά λιγότερο για τη Δεξιά. Ποια πιστεύεις ότι είναι τα χαρακτηριστικά της ελληνικής Δεξιάς; Η ελληνική Δεξιά δεν είναι ένα συμπαγές σώμα. Υπάρχουν φιλελεύθεροι Δεξιοί «αστικής» προέλευσης, υπάρχουν λαϊκιστές επαρχιώτες, υπάρχουν παλαιοδεξιοί εθνικιστές, υπάρχουν παιδιά και εγγόνια δωσίλογων και δημίων. Υπάρχουν Δεξιοί που μοιάζουν με Αριστερούς και Αριστεροί που μοιάζουν με Δεξιούς. Τα όρια είναι ασαφή και οι ιδέες αλληλοεπικαλυπτόμενες. Για πολλούς οι απόψεις σου είναι «κόκκινο πανί». Γράφεις, μεταξύ άλλων, κατά της Αριστεράς, κατά της Εκκλησίας, κατά της τεκνοποίησης. Τα τελευταία χρόνια έχεις δεχτεί ανελέητη κριτική, σε έχουν απειλήσει, έχεις πέσει ακόμα και θύμα επίθεσης. Γιατί συμβαίνει αυτό τώρα; Τι έχει αλλάξει; Πράγματι, γράφω περισσότερο για την πολιτική απ όσο παλιότερα, διότι αυτό μου ζητείται και μου επιτρέπεται σήμερα. Παλιότερα, οι εφημερίδες και τα περιοδικά μού ζητούσαν διαφορετική θεματολογία. Για χρόνια οι άνθρωποι δεν ήθελαν να διαβάζουν για την πολιτική. Συχνά, όταν έγραφα πολιτικά κομμάτια, επενέβαινε ένα είδος λογοκριτή: «Τα παραλές!». Και ιδού τα αποτελέσματα της χώρας μας! Ωστόσο, όλα αυτά τα πολλά χρόνια έγραφα για τα αμερικανικά θέματα, μια κι έχω ειδίκευση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με τον παθολογικό και τυφλό αντιαμερικανισμό που επικρατεί στην Ελλάδα και εκείνη η αρθρογραφία ήταν «κόκκινο πανί». Απλώς, δεν είχαν αναπτυχθεί τόσο το ίντερνετ και η ανωνυμία, η οποία επιτρέπει τις αντιδράσεις που επιτρέπει. Σε ανώριμες χώρες, όπως η δική μας, όποιος δεν συμφωνεί με το mainstream (πατρίς, θρησκεία, οικογένεια, κόμμα) θεωρείται αιρετικός. Το λέει η λέξη: καλούμαστε ν ανήκουμε σε μια θρησκεία. Δεν ανήκω πουθενά. Ήμουν πάντα ένας ελεύθερος άνθρωπος και σέβομαι όλες, μα όλες, τις απόψεις. Όποιος με γνωρίζει προσωπικά το γνωρίζει κι αυτό. Όσο για την «ανελέητη κριτική», ειλικρινά δεν δίνω δεκάρα. Ζω τη ζωή μου με απόλυτη αταραξία. Πηγή: lifo

14 14 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Αικατερίνη Πλέσσα (Κράμερ) Γεννήθηκε στην αυλή του Αλί Πασά, αρραβωνιάστηκε τον Κωλέττη και γνώρισε τον Λόρδο Βύρωνα. Το 1835 πήγε στο Σίδνεϊ και απόγονοί της ζουν έως σήμερα Του Σ. Χατζημανώλη Hπρώτη Ελληνίδα που πάτησε το πόδι της στην Αυστραλία ήταν η Αικατερίνη Πλέσσα (Κράμερ) που γεννήθηκε στην αυλή του Αλί Πασά, αρραβωνιάστηκε τον Ιωάννη Κωλέττη (αργότερα πρωθυπουργό της Ελλάδας), γνώρισε τον Λόρδο Βύρωνα και τελικά παντρεύτηκε έναν βετεράνο της μάχης του Βατερλό, τον στρατηγό Κράμερ με τον οποίο στις 28 Σεπτεμβρίου του 1835, επιβιβασμένοι σε ένα πλοίο που μετέφερε 300 κατάδικους, έφτασαν στο Σίδνεϊ. Ο βίος και η πολιτεία της Αικατερίνης Πλέσσα - Κράμερ είναι το θέμα εκδήλωσης της Ηπειρωτικής Ομοσπονδίας Ωκεανίας στο πλαίσιο των εορτασμών για την 99η επέτειο της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων. Κύριος ομιλητής είναι ο ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας, δρ Παναγιώτης Διαμάντης (υφηγητής σε μελέτες γενοκτονιών, στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϊ). Επίσης, θα μιλήσει και η κ. Πατρίτσια Κράμερ, τελευταίο μέλος της οικογένειας με το επίθετο αυτό. Η πρώτη αναφορά στην περίπτωση της Αικατερίνης Πλέσσα από τον Αυστραλό ιστορικό και πρώην πρέσβη της Αυστραλίας στην Αθήνα, Χιου Γκίλκριστ, ο οποίος αναφέρει ότι γεννήθηκε στο χωριό Πλεσιβίτσα (σημερινό Πλαίσιο) το 1809 ή το Μητέρα της ήταν η Βασιλική, η οποία σε ηλικία 14 ετών παντρεύτηκε τον Γεώργιο Πλέσσα, έμπορο από τις Σέρρες. Ο Γεώργιος Πλέσσας την επισκεπτόταν πότε - πότε στο χωριό. Σε ένα από τα ταξίδια του τη βρήκε έγκυο. Γέννησε τον κόρη της Αικατερίνη και αργότερα έναν γιο, τον Κωστούλα. Η Βασιλική ήταν πανέμορφη και την πολιορκούσαν πολλοί άνδρες. Την είδε ο γιος του Αλί Πασά, Μουχτάρ, την ερωτεύτηκε και την πήγε στο χαρέμι του, στην αυλή του Πασά. Ο Γκίλκριστ επικαλείται τον ιστορικό Ψαλλίδα, σύμφωνα με τον οποίο ο Μουχτάρ ήταν παράφορα ερωτευμένος με τη Βασιλική, την οποία ζήλευε με αποτέλεσμα να την κλείσει σε ένα σπίτι κοντά στην Αγία Μαρίνα. Απείλησε μάλιστα τον σύζυγό της να μην την ξαναπλησιάσει γιατί θα τον σκότωνε. Καθώς όμως μεγάλωνε η Κατερίνα, ο Μουχτάρ άρχισε να τη... γλυκοκοιτάζει και αυτή, με αποτέλεσμα η μητέρα της να αρραβωνιάσει τη μικρή (ήταν μόλις 12) με τον Ιωάννη Κωλέττη, γιατρό του Αλί Πασά. Ωστόσο, και μετά τον αρραβώνα η Κατερίνα εξακολουθούσε να ζει πλάι στον στον Μουχτάρ. Άλλος ιστορικός, ο Αντώνης Γουδάς, υποστηρίζει πως ο Μουχτάρ αρραβώνιασε την Κατερίνα με τον Κωλέττη για να κρατήσει τον γιατρό κοντά του. Ο Κωλέττης έγινε αργότερα πρωθυπουργός της Ελλάδας. Η Κατερίνα, όμως, μετά τον θάνατο του Αλί Πασά και του γιου του Μουχτάρ βρέθηκε στο Μεσολόγγι. Εκεί γνώρισε και τον Λόρδο Βύρωνα αρκετά καλά και φέρεται να είναι από τους τελευταίους ανθρώπους, που τον είδαν εν ζωή. Ύστερα από πολλαπλές περιπέτειες και περιπλανήσεις, μετά τον θάνατο του Βύρωνα και την έξοδο του Μεσολογγίου, η Κατερίνα Πλέσσα βρέθηκε στο νησάκι της Καλάμου, σε μικρή απόσταση από τις ακτές της Αιτωλοακαρνανίας. Εκεί, η προσφυγοπούλα γνώρισε και παντρεύτηκε τον Διοικητή της Βρετανικής φρουράς του νησιού, κάπτεν Τζέιμς Χένρι Κράμερ το Στο δίγλωσσο Πιστοποιητικό Γάμου, που υπάρχει ακόμα και θα το παρουσιάσει ο δρ. Διαμαντής στην ομιλία του, καταγράφεται: «... συνεζεύξαμεν εις γάμου κοινωνίαν τελετή εκκλησιαστική τον Βρετανόν τον της νήσου Καλάμου διοικητήν Ιάκωβον Ενρίκον Κράμερ τη Ελληνίδι Κατερίνη Γεωργία Πλαισιού ενδεχομένοι ερωτικήν και αμίαντην ζωήν». Ο Τζέιμς κι η Αικατερίνη έζησαν μαζί τέσσερεις δεκαετίες, ώσπου ο Βρετανός αξιωματικός απεβίωσε. Απέκτησαν έντεκα παιδιά κατά τη διαμονή τους σε Κέρκυρα, Ιρλανδία και Αυστραλία. Η Αικατερίνη απεβίωσε στο Σίδνεϊ το Σήμερα αναπαύεται στο κοιμητήριο Waverley, στα ανατολικά προάστια της πόλης. Κατά την παρουσίασή του, ο δρ Διαμάντης θα κάνει αναφορά στην περιπετειώδη ζωή της Αικατερίνης Πλέσσα-Crummer, της πρώτης ελεύθερης Ελληνίδας μετανάστριας στους Αντίποδες. Όπως μας είπε, θα παρουσιαστούν ιστορικά έγγραφα, όπως επιστολές οπλαρχηγών του Εθνικής Παλιγγενεσίας προς τον Διοικητή Κράμερ (στις οποίες κατηγορούν τον Καραϊσκάκη) και επιστολές των αδελφών της Αικατερίνης προς την Αικατερίνη. «Είναι μία απίστευτη προσωπική ιστορία» δήλωσε ο δρ Διαμάντης «και όμως τόσο γνωστή σε όσους ξενιτεύτηκαν. Εμείς οι Ηπειρώτες κατανοούμε πολύ καλά τι θα πει ξενιτιά. Η Αικατερίνη ήταν μονάχα η πρώτη που έφτασε από τα όρη της Ηπείρου στις εκτάσεις της Αυστραλίας». Η εκδήλωση θα γίνει στο Moonee Valley Civic Centre, 9 Keilorway Avenue, Moonee Ponds, την Τετάρτη, 22 Φεβρουαρίου Πάντως, έχουν γίνει και συγχύσεις για το ποιας Βασιλικής κόρη ήταν η Αικατερίνη Πλέσσα, καθώς Βασιλική ήταν και η γυναίκα για χάρη της οποίας έζησε ο Αλί Πασάς. Κοινά στοιχεία των δύο αυτών γυναικών ήταν η κοινή καταγωγή, δηλαδή το Πλαίσιον Φιλιατών, και ότι η μια ήταν σύζυγος του Αλί Πασά και η άλλη, η Βασιλική Πλέσσα, ερωμένη του Μουχτάρ πασά (γιου τού Αλί). Αυτή η τελευταία -μητέρα της Αικατερίνης Πλέσσα- παντρεύτηκε σε ηλικία 14 ετών τον Σερραίο μεγαλέμπορο, Γεώργιο Κώστα Πλέσσα, «...ώντας, λοιπόν, πολλά όμορφη και συχνά ξενιτεμένη εκυνηγιώνταν οπό πολλούς άνδρες...». Για τα μάτια της λέγεται: «...μάτια μάβρα σχιστά και γλυκά, που έπνεαν τον έρωτα...». Γι αυτή την απίστευτη ομορφιά της Βασιλικής Πλέσσα την ερωτεύτηκε παράφορα ο γιος του Αλί Πασά, ο Μουχτάρ, ο οποίος δεν άντεχε να του λείπει στα ταξίδια με τον έμπορο άντρα της. Σε ηλικία 15 ετών γέννησε ένα κορίτσι, που το ονόμασαν Αικατερίνη και χαϊδευτικά την έλεγαν Ρουσσιώ. Έπειτα, απέκτησε και ένα αγόρι, τον Αναστάση. Ο άνδρας ερχόταν συχνά από τις Σέρρες, έδειχνε ενδιαφέρον γι αυτήν και τη νόμιζε πιστή σύζυγο. Όμως, γελάστηκε. Την τελευταία φορά που ήρθε, τη βρήκε ερωτευμένη με τον Μουχτάρ και μάλιστα έγκυο. Σε 7 μήνες γέννησε το παιδί του Μουχτάρ, τον Κωστούλα. Ο γιος του Αλί έκανε σαν τρελός γι αυτήν και την έκλεισε στο σπίτι της μην επιτρέποντας να μπαίνει κανείς εκτός από τα τρία αδέλφια της. Με τον Μουχτάρ απέκτησε και ένα κορίτσι, που το έστειλε στους Δραμεσιούς, το τσιφλίκι του, όπου το ανέθρεφαν κρυφά με «βυζάχτρα και τροφό». Όταν ο Πασάς έφτιαξε καινούργιο σεράι στη «Λουΐζα, του Μπαρδάκη τον μπαχτσέ», της αγόρασε ένα σπίτι δίπλα και με το άνοιγμα μιας ιδιαίτερης πόρτας γινόταν η επικοινωνία μεταξύ της Βασιλικής Πλέσσα και του πασά. Την εξασφάλισε με εισοδήματα, που έπαιρνε από ένα χάνι στη συνοικία «Καμάραις» καθώς και με ένα υποστατικό στη Βελτσίστα (σημερινή Κληματιά). Έστειλε μάλιστα μήνυμα στον άνδρα της, να μην ξαναέρθει στα Γιάννενα, γιατί θα έβαζε ανθρώπους του να τον σκοτώσουν. Στο τέλος, στο σεράι του «Μπαρδάκη» κράτησε μόνον τη Βασιλική με την 12χρονη Ρουσσιώ, την οποία, λόγω της ομορφιάς της, άρχισε να την καλοβλέπει, γιατί του άρεσε πολύ. Η μητέρα της, η Βασιλική, πρότεινε στον Μουχτάρ να την αρραβωνιάσει με το γιατρό τον Ι. Κωλέττη, μήπως και ξεκόψει το βλέμμα του από την όμορφη μικρούλα. Αν και την αρραβώνιασε, ο πασάς δεν του την έδωσε, για να την απολαμβάνει ο ίδιος, πολλές φορές δε την έπαιρνε στο άλλο σεράι για πολλές μέρες. Έτσι είχαν τα πράγματα, καλοπερνώντας η μάνα και η κόρη στο χαρέμι του πασά, έως το 1820 που ο Αλί κηρύχτηκε αποστάτης από τον σουλτάνο. Ο Αλί Πασάς, βλέποντας τον κίνδυνο, τον Ιούλιο διέταξε όλα τα χαρέμια των παιδιών του να μετακομίσουν στο Τεπελένι. Τους ακολούθησε η Βασιλική Πλέσσα με την κόρη της Αικατερίνη. Τα άλλα δύο αρσενικά, τον Ανάσταση και τον Κωστούλα, τα έδωσε στον θείο τους. Τον Φεβρουάριο του 1821 ο άνδρας της Βασιλικής Πλέσσα, πήγε στο Τεπελένι, κατόπιν αδείας, με σκοπό να πάρει πίσω τη γυναίκα του και τη Ρουσσιώ. Δυστυχώς, η γυναίκα του δεν δέχτηκε να τον ακολουθήσει, του έδωσε δε τη θυγατέρα του Αικατερίνη ή Ρουσσιώ. Μετά τη διάλυση του κράτους του Αλί Πασά, η Βασιλική του Μουχτάρ συνάντησε το γιο της Ανάσταση το 1833 και πέθανε στην Αθήνα. Η κόρη της Αικατερίνη έφυγε από τον πατέρα της από τις Σέρρες και το 1823 βρέθηκε στο Μεσολόγγι, σε κάποιον θείο της, όπου γνωρίστηκε με τον λόρδο Βύρωνα. Πριν από την πτώση του Μεσολογγίου, δραπέτευσε στο νησάκι Κάλαμος (απέναντι από τη Λευκάδα), που βρισκόταν υπό βρετανική επιτήρηση. Εκεί τη γνώρισε ο Ιρλανδός λοχαγός, διοικητής της φρουράς, Τζέιμς Χένρι Κράμερ, την ερωτεύτηκε λόγω της ομορφιάς της και παντρεύτηκαν στις 27/2/1827, εκείνη 18 ετών και αυτός 30. Έμειναν εκεί 18 μήνες, όπου η Κάθριν (Αικατερίνη) γέννησε το πρώτο της κορίτσι την Αιμιλία- Έλενα. Το 1828 μετέβησαν στην Ιρλανδία, αποκτώντας άλλα δύο παιδιά. Το 1835 το ζευγάρι με τα τρία παιδιά τους αναχώρησαν για το Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Η Αικατερίνη Πλέσσα-Κράμερ πέθανε στις 8/8/1907 σε ηλικία 98 ετών. Πηγή: «Α ΜΠΕ»

15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟΓΥΝΑΙΚΑ 15 Η βασίλισσα των σχεδίων Τη δουλειά της σχεδιάστριας μόδας Μαίρης Κατράτζου επαινεί η Σούζι Μένκες, που πήρε και συνέντευξη από την ίδια, για λογαριασμό της εφημερίδας «Νew York Times». Και μάλιστα την χαρακτηρίζει ως βασίλισσα των σχεδίων ΗΜαίρη Κατράτζου, γεννημένη στην Ελλάδα, σπούδασε στο Rhode Island School of Design στο Providence και στο Λονδίνο στη σχολή Central Saint Martin. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι ο τρισδιάστατος τρόπος των σχεδίων της. Εχει πάρει υπερμεγέθη κοσμήματα, κατασκευές εσωτερικής διακόσμησης και υποθαλάσσια «πλάσματα» και τα έχει τυλίξει γύρω από το σώμα σαν να ήταν γλυπτά. Το αποτέλεσμα είναι υπερ-ρεαλιστικά σχέδια που χαρτογραφούν τις γυναικείες καμπύλες. Μετά από σύντομες περιόδους δουλειάς κοντά στη συμπατριώτισσά της Σοφία Κοκοσαλάκη, και στη φίρμα Bill Blass, η Μαίρη Κατράτζου, που έχει έδρα το Λονδίνο, έχει γίνει το αστέρι της εβδομάδας μόδας στη Νέα Υόρκη. Είχε επίσης μια sold-out συνεργασία με τη διάσημη φίρμα Longchamp, τη γαλλική εταιρεία κατασκευής αξεσουάρ, που αποτελεί και την πρώτη της απόπειρα σε τσάντες. Μία τρίτη συνεργασία της με το Topshop έκλεισε την περασμένη εβδομάδα. Την παραμονή των αποκαλυπτηρίων της συλλογής φθινοπώρου / χειμώνα του 2012 τη συλλογή, η Ελληνίδα σχεδιάστρια μίλησε με την Σούζι Μένκες για το μαύρο χρώμα σε ένα κόσμο χρωμάτων, τα σουρεαλιστικά σχέδια, το υπόβαθρό της, καθώς και τα σχέδιά της για το μέλλον. Η Μένκες τη ρώτησε: Είστε η βασίλισσα του trompe l oeil, επιδράσεις που δημιουργούν ψευδαισθήσεις για τα ανθρώπινα μάτια. Μπορείτε να μας εξηγήσεις λίγο πώς το κάνεις; «Συνέβη σταδιακά, όταν άρχισα να δουλεύω με τυπωμένα σχέδια» απάντησε η Κατράτζου. «Ηθελα να δουλέψω με διάφορα αντικείμενα και προσπάθησα να τα κατασκευάσω γύρω από το σώμα και να δω αν το αποτέλεσμα θα είναι για τη γυναίκα κολακευτικό. Οταν ξεκίνησα, έκανα μια συλλογή από υπερμεγέθη κοσμήματα. Προσπαθούσα να βρω το δικό μου στίγμα στο σχέδιο ώστε να είναι αντιπροσωπευτικά δικά μου, προκειμένου να αποκτήσω την προσωπική μου σφραγίδα δουλειάς... Τελικά το αποτέλεσμα μού δίνει πολλές δυνατότητες για τη δημιουργία ενός πολύ σουρεαλιστικού κόσμου, το οποίο προφανώς μου αρέσει να κάνω. Ετσι πήρα αυτή την Thomas Padilla/Associated Press κατεύθυνση, και τώρα είναι πολύ πιο εύκολο να βρω έμπνευση για κάθε εποχή». Στην επισήμανση ότι το σουρεαλιστικό καθορίζει πολλά από αυτά που κάνει η σχεδιάστρια, που ωστόσο κάνει πολλές γυναίκες να μην αισθάνονται ασφαλείς, η Μαίρη Κατράτζου ανέφερε ότι «με το σχέδιο εκπαιδεύουμε την πελάτισσα να το φορέσει και βλέπουμε τι μπορεί να γίνει με τη σιλουέτα της. Για μένα, αυτό είναι πραγματικά κολακευτικό για τη γυναίκα, καθώς βλέπουμε τι μπορεί το μαύρο φόρεμα να κάνει πάνω στο σώμα. Και λειτουργεί! Εχω δει μέσα από την ενημέρωση που λαμβάνουμε από τα καταστήματά μας, πως όταν μια γυναίκα παίρνει το φόρεμα από την κρεμάστρα και δεν φοβάται το χρώμα και το σουρεαλιστικό σχέδιο και το προβάρει, τότε είναι πολύ κολακευτικό. Κι είναι ένα πολύ κομψό φόρεμα που ράβεται χωρίς πολλή φασαρία. Εχω μία μαξιμαλιστική αισθητική, και δεν γκρινιάζω. Μου αρέσει η απλούστευση, που κολακεύει τη γυναίκα και νομίζω ότι έτσι φοριέται άνετα ένα ρούχο». Στην ερώτηση αν φτιάχνει τα σχέδια στο κομπιούτερ, στο Λονδίνο, η Μαίρη Κατράτζου απάντησε θετικά. «Μου αρέσει να παίζω πολύ στον υπολογιστή. Ολα τα σχέδια γίνονται στο Λονδίνο, το πλέξιμο στην Ιταλία αλλά η κατασκευή στο Λονδίνο». Στην ερώτηση πώς ήταν το παρελθόν της στην Ελλάδα, η Μαίρη Κατράτζου είπε πως ανατράφηκε εκεί και παρά το γεγονός ότι οι γονείς της ήταν εσωτερικοί διακοσμητές, η ίδια μεγάλωνε χωρίς να έχει συνειδητοποιήσει ότι θα ασχολείτο με τη διακόσμηση. Παρά το γεγονός ότι η μητέρα της είχε στοίβες τα περιοδικά «Architectural Digest» και «World of Interiors». Εκπαιδεύθηκε ωστόσο να έχει μία κλίση προς τον κλασικισμό, διότι αυτό ήταν το στιλ της τελικά. Ετσι μεγαλώνοντας στην Ελλάδα, προσανατολίστηκε, είπε, προς αυτή την κατεύθυνση. «Είχα προφανώς μία αντίληψη της ομορφιάς και του σχεδίου, και θυμάμαι να κόβω σελίδες και να κάνω λίγο κολάζ από όμορφα πράγματα. Ετσι όταν θέλησα να σπουδάσω αρχιτεκτονική, η μητέρα μου με στήριξε, γιατί ήταν αρχιτέκτονας εσωτερικής διακόσμησης. Αλλά ο πατέρας απογοητεύτηκε...». Στην ερώτηση αν υπάρχει λίγο Ελλάδα στα ρούχα της, η κ. Κατράτζου απάντησε πως όχι. «Αλλά άλλοι Ελληνες έχουν δει τέτοια στοιχεία. Για παράδειγμα όταν έφτιαχνα υπερμεγέθη κοσμήματα, ο κόσμος είπε ότι θύμιζαν αμφορείς και αρχαϊκά αγάλματα. Νομίζω ότι φέρω λόγω εκπαίδευσης τη συμμετρία και την ισορροπία. Αλλά ποτέ δεν εμπνεύστηκα κατευθείαν από την Ελλάδα» th Avenue, Astoria, NY Τηλεφωνήστε: John Stu partyroom@grandcafelounge.com ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ CATERINg ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΑΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ. Ονομαστικές εορτές, γενέθλια, Bridal/Baby Showers, συνεδριάσεις, ιδιωτικά δείπνα. Η καλαίσθητη αίθουσα δεξιώσεών μας, 50 ατόμων, στην καρδιά της Αστόρια, είναι στη διάθεση σας.

16 16 ΓΥΝΑΙΚΑΙΣΤΟΡΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Ηρωικές Ελληνίδες στην Επανάσταση του 1821 Στην Επανάσταση του 1821, πήραν μέρος πολλοί άνθρωποι, άνθρωποι απλοί και καθημερινοί που μέσα από τις ηρωικές πράξεις τους πέρασαν στην αθανασία. Ανάμεσά τους και θαρραλέες γυναίκες, που έγιναν γνωστές για την προσφορά τους στον απελευθερωτικό αγώνα Βεβαίως πολλοί ιστορικοί ισχυρίζονται ότι στην Ελληνική Επανάσταση η γυναικεία συμμετοχή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αποφασιστική. Αυτοί που συγκροτούν τη σιδερένια γροθιά της Επανάστασης είναι οι άνδρες. Ομως, η σποραδική έστω παρουσία των γυναικών σε κρίσιμες περιόδους πολέμου, είναι ενδεικτική των δυνατοτήτων του γυναικείου φύλου, το οποίο έτσι ενέγραψε στο κεφάλαιο των δικαιωμάτων του μια μακροπρόθεσμη υποθήκη. Οσες γυναίκες ξεχώρισαν στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 επέβαλαν άτυπα την ισοτιμία των φύλων στα πεδία των μαχών. Με το απαράμιλλο θάρρος τους, την αξιοθαύμαστη γενναιότητα, τις περιπέτειες και τις θυσίες τους αποτελούν αξεπέραστα σύμβολα δυναμισμού και πατριωτισμού που συνεχίζουν να εμπνέουν σε εθνικά κρίσιμες περιόδους. Παρόλα αυτά, ήταν οι Ελληνίδες που στερήθηκαν παιδιά και συζύγους, αυτές που κρατούσαν ενωμένη την ελληνική οικογένεια και αυτό ήταν μία ακόμη μεγάλη συμβολή στη διατήρηση του Ελληνισμού στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Παραθέτουμε, έτσι, τρία ιστορικά παραδείγματα γυναικών που τα έδωσαν όλα για τον απελευθερωτικό αγώνα: ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΥΖΗ Μία ηρωική μορφή είναι η Δόμνα Βισβύζη με την οικογένειά της. Ο Χατζη-Αντώνης Βισβύζης μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία στις 15 Μαρτίου Γόνος πλούσιας οικογένειας και πλοιοκτήτης, το 1808 παντρεύτηκε την επίσης πλούσια συμπατριώτισσά του Δόμνα και απέκτησαν πέντε παιδιά. Τα έξοδα που έκανε ο Χατζη-Αντώνης όπως λέγεται ήταν για να «χτιστεί το χρυσό παλάτι της Ελευθερίας». Μια μέρα έφθασε στα ακρογιάλια της Θράκης το φύσημα του ανέμου, που μιλούσε για τον ξεσηκωμό... Λίγες μέρες αργότερα, όπως γράφει ο Σ. Τρικούπης στην ιστορία του, τα χαράματα στις 2 Μαϊου 1821, τέσσερα Ψαριανά πλοία με αρχηγό τον καπετάνιο Γιαννίτση, έπλευσαν στην Αίνο. Εκεί υπήρχε τουρκικό φρούριο, το οποίο άρχισε να βoμβαρδίζει ο Γιαννίτσης. Την νύχτα έκαναν απόβαση και κατάφεραν να πάρουν 24 κανόνια τα οποία στη συνέχεια τα μετέφεραν στα Ψαρά. Ο καπετάν Βισβύζης μετά από αυτά τα ευχάριστα επαναστατικά γεγονότα, γεμάτoς χαρά, ετoιμάζει την οικογένεια για τον μεγάλο αγώνα. Συγκεντρώνει όλα τα μετρητά, τα εικονίσματα και διάφορα άλλα αντικείμενα αξίας, μπαίνoυν στο πλοίο τους και πηγαίνουν να συναντήσουν τους Ψαριανούς. Αφησε την ιδιαίτερα πατρίδα του, μαζί με το σπίτι του και τα κτήματά του χωρίς δεύτερη κουβέντα. Το πλοίο του καπετάν Βισβύζη oνoμάζεται «Kαλoμoίρα» και ήταν ένα όμoρφo μπρίκι με 16 κανόνια και 160 άνδρες πλήρωμα. Το πλοίο διέθετε κάτι σπάνιο για την εποχή του, μια μεγάλη αίθουσα (σάλα) που σ αυτήν θα γίνουν πολλές συζητήσεις και συνεδριάσεις του Αρείου Πάγου. Αρκετές φορές σε αυτά τα συμβούλια, θα μετέχoυν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος και ο Νικηταράς. Σημαντική και καθοριστική ήταν η συμβολή του καπετάν Αντώνη στις μάχες που δόθηκαν στη Στυλίδα και την Αγ. Μαρίνα, όπου συμμετείχαν οι: Οδυσσέας Ανδρούτσος, Νικηταράς, Δυοβουνιώτης, Ζαφειρόπουλος, Κοντογιάννης, Σκαλτσάς και Πανουργιάς. Ομως όλα τα καλά δεν διαρκούν για πάντα. Κατά τη διάρκεια της μάχης ο γενναίος Βισβύζης έπεσε νεκρός. Μυστηριώδης έμεινε ο θάνατός του. Κάποιοι λένε ότι προήλθε από συμφόρηση, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι δολοφονήθηκε κατά την ώρα της μάχης. Και τότε θα περίμενε κανείς, γράφει ο αείμνηστος Αδαμάντιος Ταμβακίδης, η γυναίκα του να αποσύρει το τολμηρό μπρίκι για να πάει να κλάψει τον νεκρό καπετάνιο του, αλλά, αν και ο καπετάνιος απέθανε, το καράβι δεν έμεινε ακυβέρνητο. Τούτη την κρίσιμη στιγμή, η τολμηρή Θρακιώτισσα, γνήσια Ελληνίδα, πετιέται δίπλα από τον νεκρό. Στέκεται ορθή στο τιμόνι της «Καλομοίρας», παίρνει στα χέρια της την τύχη του καραβιού και των ναυτών, γιατί βλέπει πως δεν έχει καιρό να χάνει κλαίοντας τον άνδρα της. Διατάσσει αμέσως να μεταφέρουν το νεκρό σώμα του στο αμπάρι για να τον κλάψουν τα παιδιά του και αυτή με τον υπαρχηγό του πλοίου, Καπετάν Σταυρή, συνεχίζει τον αγώνα έως την άλλη μέρα. Και όταν η μάχη κόπασε, τότε αποσύρεται στη Λιβάδα της Εύβοιας να κλάψει, να ενταφιάσει τον άνδρα της στην Εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, τον ήρωα από την Αίνο, που μένει ακόμη σκλάβα καρτερώντας ίσως τα άδηλα γυρίσματα των καιρών. Τρία χρόνια η Δόμνα Βισβύζη διέσχιζε περήφανα τα ελληνικά πελάγη εξακολουθεί να αγωνίζεται αψηφώντας τους κινδύνους και ξοδεύει όλη την περιουσία της για τον αγώνα, για τη λευτεριά. Οι ηρωισμοί της, εφάμιλλοι της Μπουμπουλίνας και της Μαντούς Μαυρογένους, της Τζαβέλαινας και άλλων ηρωίδων μοναδικής, σπάνιας γενναιότητας την πέρασαν στην σφαίρα της αθανασίας. Η ίδια ήταν και είναι καύχημα και σέμνωμα των Ελληνίδων της μαρτυρικής Θράκης, τις οποίες εκπροσωπούσε. Φύση προνομιούχα σε αρετή και τόλμη και συγκρατημένη σε προσωπικότητα, επιβλητική, προκαλούσε το θαυμασμό και ενέπνεε συγχρόνως τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη, όχι μόνο στους ναύτες και στους απλούς στρατιώτες, αλλά και στους αρχηγούς τους. Δίκαια την υμνεί η λαϊκή μούσα της Θράκης με τα δημοτικά τραγούδια που μιλούν για τη χάρη της. Η ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ Η Καπετάνισσα Μπουμπουλίνα ξέφευγε από τα γυναικεία πρότυπα της εποχής της. Μεγαλωμένη στη θάλασσα, από νωρίς εκδήλωσε την αγάπη της για τα πλοία και τα ταξίδια. Η μυθιστορηματική ζωή της, από τη γέννησή της ακόμη, ήταν γεμάτη περιπέτειες που σφυρηλάτησαν τον χαρακτήρα της, έναν χαρακτήρα ανεξάρτητο, δυναμικό, αγωνιστικό. Καπετάνισσα, λοιπόν, όχι μόνο στα πλοία, αλλά και στην ίδια της τη ζωή. Γεννήθηκε ορφανή από πατέρα, έμεινε δύο φορές χήρα και με μεγάλη περιουσία την οποία διαχειρίστηκε με πολλή ευστροφία και κατάφερε να την αυξήσει. Γεύτηκε συχνά τον φθόνο των συμπατριωτών της και γι αυτό αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες, τις οποίες πάντα ξεπερνούσε. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες προφορικές μαρτυρίες, το 1819 στην Κωνσταντινούπολη μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Μετά την έκρηξη της Επανάστασης από τους πρώτους συμμετείχε ενεργά, προσφέροντας χρήματα και πολεμοφόδια και διαθέτοντας τα πλοία της στην υπηρεσία του Αγώνα. Η μεγαλύτερη απώλεια ήταν ο θάνατος του πρωτότοκου γιου της (από τον πρώτο της γάμο) Γιάννου Γιάννουζα, στα τέλη Απριλίου του 1821, σε μια συμπλοκή με τους Τούρκους έξω από το Αργος. Η Μπουμπουλίνα έλαβε μέρος με το πλοίο της «Αγαμέμνων» στην πολιορκία του Ναυπλίου και μετά την απελευθέρωσή του εγκαταστάθηκε εκεί σε οίκημα που της παραχώρησε η επαναστατική κυβέρνηση. «Από της εμφανίσεώς της εις τον Αργολικόν, επί ιδίου πλοίου διά την πολιορκίαν του Ναυπλίου, και έπειτα εις το Αργος», γράφει ο Διονύσιος Κόκκινος, «η φυσιογνωμία της Μπουμπουλίνας καθίσταται η αμαζόνιος διακόσμησις του πολεμικού πίνακος του Η δόξα της, που έφτασε μέχρι της εκπλήκτου διά

17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΙΣΤΟΡΙΑΓΥΝΑΙΚΑ 17 την δράσιν της Ευρώπης, οφείλεται εις πραγματικάς πολεμικάς πράξεις». Τον Σεπτέμβριο του 1821 βρέθηκε στο στρατόπεδο του Κολοκοτρώνη στην Τρίπολη και μπήκε από τους πρώτους στην πόλη. Και με την παρέμβασή της, μάλιστα, σώζει το χαρέμι! Ο πρωταγωνιστικός της ρόλος δεν την άφησε αμέτοχη στις εμφύλιες διαμάχες, κατά τις οποίες υποστήριξε τους στρατιωτικούς και τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, με τον οποίο είχε συγγενέψει, μετά τον γάμο της κόρης της Ελένης Μπούμπουλη με τον Πάνο Κολοκοτρώνη. Η φιλοπατρία υπερισχύει όλων των άλλων συναισθημάτων της, δηλαδή της πικρίας της από τις έριδες των πολιτικών και την έκβαση του αγώνα. Και ενώ κάνει πάλι προετοιμασίες για να λάβει μέρος στο αγώνα εναντίον του Ιμπραήμ, έρχεται το αναπάντεχο τέλος της. Η ηλιοκαμένη κόρη τής θάλασσας πέφτει νεκρή από σπετσιώτικο βόλι, στις 22 Μαΐου 1825, στο σπίτι του πρώτου της άνδρα, του Γιάννουζα. Αιτία; Μια λογομαχία της με άτομα από την οικογένεια της Κούτση Ευγενίας, αγαπημένης του γιου της Μπουμπουλίνας. Αδοξο και τραγικό λοιπόν το τέλος αυτής της γυναίκας που μέσα της ξεχείλιζε, πιο ισχυρή από όλα τα άλλα, η αγάπη της για την πατρίδα. Πηγή: ellinides. Blogspot.com Ο «ΧΟρΟΣ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ» (παραμονές Χριστουγέννων 1803) «Στη στεριά δε ζει το ψάρι ούτ ανθός στην αμμουδιά κ οι Σουλιώτισσες δε ζούνε μέσ τη μαύρη τη σκλαβιά». Σουλιώτισσες, οι Ελληνίδες Ηρωίδες του 1821 Πενήντα έξι γυναίκες δεν συμμετείχαν στην έξοδό του. Παρέμειναν στο Mοναστήρι. Οταν τις πλησίασαν οι Aρβανίτες, έστησαν αυθόρμητα χορό και μια-μια έπεφτε στο βάραθρο τραγουδώντας. Η πρώτη σέρνει τον χορό, φτάνοντας στο χείλος του γκρεμού, πηδάει και χάνεται στα βάθη του. Την ακολουθούν με τον ίδιο τρόπο, πάντα τραγουδώντας και χορεύοντας, η δεύτερη, η τρίτη, η τέταρτη... Αυτό το τραγικό τέλος έδωσαν στη ζωή τους οι πενήντα έξι ανώνυμες ηρωίδες, που συμβολίζει την υψηλότερη έκφραση του ψυχικού μεγαλείου των ανθρώπων με ελεύθερο φρόνημα. Τον χορό του θανάτου παρακολούθησαν με κατάπληξη οι Tουρκαλβανοί. Τόση μεγάλη ήταν η κατάπληξή τους, που τους έκανε να φωνάξουν μ ένα στόμα: Αλλάχ, Αλλάχ γιαζίκ (Θεέ, Θεέ, κρίμα). Οι Σουλιώτισσες αποτελούσαν τις εφεδρείες. Ρίχνονταν στη μάχη, άλλοτε κατρακυλώντας βράχους πάνω στον εχθρό, άλλοτε περιβρέχοντάς τον με καυτά βόλια, άλλοτε ορμώντας μπροστά με το σπαθί στο χέρι. Σουλιώτισσες που ξεχώρισαν Τον Δεκέμβριο του 1803 η Σουλιώτισσα Δέσπω Σέχου-Μπότση, σύζυγος του Γιωργάκη Μπότση, κυνηγημένη από τους Τουρκαλβανούς, μετά τη συνθηκολόγηση του Αλή Πασά με τους Σουλιώτες, οχυρώθηκε με τις κόρες, τις νύφες και τα εγγόνια της στον πύργο του Δημουλά στη Ρηνιάσα και ύστερα από σθεναρή αντίσταση ανατίναξε τον πύργο, για να μην παραδοθούν στον εχθρό. Από τις Σουλιώτισσες ξεχώρισαν άλλες δύο, οι οποίες υπήρξαν οι διασημότερες από τις άλλες, καταφέρνοντας να περάσουν τα ονόματά τους στο δημοτικό τραγούδι κι από εκεί στη σφαίρα του θρύλου. Η Μόσχω Τζαβέλα, σύζυγος του Λάμπρου, κατέχει τον τίτλο της «γυναίκας του Σουλίου». Η πρώτη και μεγαλύτερη ηρωίδα του Σουλίου. Με βαριά καρδιά έδωσε στο χέρι του αιμοβόρου Αλή Πασά τον πρωτότοκο γιο της Φώτο, για θυσία, και έβαλε πάνω από τον ίδιο της τον γιο την αγάπη της για την πατρίδα. Μαθήματα μουσικής Για περισσότερες πληροφορίες ζητήστε τον ΓΙΩΡΓΟ ΒΛΕΣΜΑ «Το παιδί μου είναι παιδί του Σουλίου και σα γλιτώσει το Σούλι γλιτώνει και το παιδί μου», είπε στον πασά. Μια άλλη Σουλιώτισσα που ξεχώρισε ήταν η Χάιδω Γιαννάκη Σέχου. Το όνομά της είχε πρωτακουστεί στον πόλεμο του 1792, όπου ο ηρωισμός της, μας πληροφορούν ξένοι διπλωμάτες την εποχή εκείνη στην κατεχόμενη Ελλάδα, προκαλούσε τον σεβασμό και τον θαυμασμό των συμπατριωτών της. Πρώτη έτρεχε στη μάχη, συχνά δίπλα στους άντρες, συχνότερα μπροστά απ αυτούς. Η ηρωίδα αυτή άγγιξε το απόγειο της δόξας της στη δραματική τριετία , οπότε «καμιά γυναίκα δεν αναδείχθηκε όσο η Χάιδω», βεβαιώνει ο Γερμανός Μπαρτόλντι. Πηγή: Paidika Alpha School of Music Crescent St., Astoria, NY (718) Μπουζούκι, πιάνο, βιολί, κιθάρα Εμπειροι δάσκαλοι και δασκάλα φωνητικής Ολες οι ηλικίες Λογικές τιμές S P E C I A L ΔΩΡΕΑΝ το 1ο μάθημα για ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ

18 18 ΓΥΝΑΙΚΑΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Επιστροφή στην παράδοση μέσω των γυναικείων συνεταιρισμών Ήταν η αιτία για να βγουν από το σπίτι οι γυναίκες. Ζώντας σε αγροτικές περιοχές δεν είχαν άλλη διέξοδο απ' την καθημερινότητά τους. Οι αγροτικές εργασίες και οι δουλειές του σπιτιού ήταν η μόνη ενασχόλησή τους Μέχρι που δημιούργησαν τον αγροτουριστικό συνεταιρισμό γυναικών Τριγώνου Εβρου η «Γαία». Ετσι όταν οι άντρες τους πηγαίνουν στο καφενείο εκείνες πηγαίνουν στους συνεταιρισμούς τους. Εκτός από την παραγωγή προϊόντων είναι και ένα μέρος συνάντησης, ανταλλαγής απόψεων και κοινωνικοποίησης. Aλλος ένας λόγος που τις ώθησε στην επιχειρηματικότητα ήταν και η ενίσχυση του οικογενειακού προϋπολογισμού. Σαν τη συνταγή της γιαγιάς Οι αγροτουριστικοί συνεταιρισμοί είναι τα κατεξοχήν παραδείγματα γυναικείας επιχειρηματικότητας στην επαρχία. Τον τελευταίο καιρό ο κόσμος τους προτιμάει, διότι χρησιμοποιούν αγνές, βιολογικές πρώτες ύλες και νιώθουν σαν να παίρνουν πράγματα από την γιαγιά τους στο χωριό. Τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν περίτρανα την στροφή στα παραδοσιακά προϊόντα, εφόσον το 1999 υπήρχαν 90 συνεταιρισμοί και σήμερα έχουν ξεπεράσει τους 120. Φέτος, μάλιστα, ξεκίνησαν και οι επιδοτήσεις σε άνεργους για παραγωγή παραδοσιακών ζυμαρικών από τ ο πρόγραμμα ΕΣΠΑ. Ο συνεταιρισμός «Γαία» στηρίζεται στα αγνά τοπικά προϊόντα του Εβρου και στις παλιές συνταγές των γιαγιάδων που φυλάσσονται ως συλλογική «προίκα». Οι γυναίκες της Γαίας ακολουθούν μάλιστα τον παραδοσιακό τρόπο μαγειρέματος των προσφύγων από τη Βόρεια και Ανατολική Θράκη. Ο συνεταιρισμός ιδρύθηκε το 1998 και σήμερα αριθμεί δέκα ενεργά μέλη. Η κυρία Ζωή Φραγκουδάκη, μέλος του συνεταιρισμού λέει για το ξεκίνημα «Αλλοι μας έπεισαν ν' ασχοληθούμε για να αυξήσουμε το εισόδημά μας. Ολες οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε καλλιεργούνται με βιολογικό τρόπο σε ιδιόκτητες εκτάσεις του συνεταιρισμού ή των μελών του» προσθέτει. Στα προϊόντα που παράγουν συγκαταλέγονται ο τυπικός θρακιώτικος κόκκινος τραχανάς ζυμωμένος με ζωμό λαχανικών, το ούματς (άσπρος τραχανάς), οι ιφκάδες(χυλοπίτες), το κους κους, χειροποίητο φύλλο, γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες από κορόμηλο, φραγκοστάφυλλο, κράνα αλλά και σπιτικά λικέρ. Πολύ γνωστό κα διαδεδομένο είναι πλέον το λικέρ από δυόσμο, που δημιούργησαν. «Δεχόμαστε παραγγελίες μέσω ίντερνετ και τηλεφωνικά απ' όλη την Ελλάδα. Μας στηρ ίζει, όμως και η τοπική αγορά» τονίζει η κυρία Ζωή. Ο χώρος, που στεγάζεται ο συνεταιρισμός είναι παράλληλα και κέντρο δημιουργικής απασχόλησης όπου διδάσκονται παραδοσιακοί χοροί σε μικρούς και μεγάλους. Τσακώνικη μελιτζάνα και αμυγδαλωτά Το μικρόβιο της επιχειρηματικότητας δεν γνωρίζει γεωγραφικούς περιορισμούς. Οι συνεταιρισμοί εκτείνονται από τα ορεινά της χώρας μέχρι τα νησιά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τσακώνικος αγροτικός συνεταιρισμός γυναικών Λεωνιδίου.Ο συνεταιρισμός ξεκίνησε την λειτουργία του το Σήμερα αριθμεί επτά γυναίκες που προσπαθούν να διατηρήσουν τις τοπικές παραδοσιακές συνταγές και να προωθήσουν τα τοπικά προϊόντα. Κυρίως, όμως, την τσακώνικη μελιτζάνα, που είναι προϊόν ονομασίας προέλευσης. Παρασκευάζουν γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες, βουτήματα, παξιμάδια, λικέρ, χυλοπίτες, δίπλες, αμυγδαλωτά αλλά και γλυκά του ταψιού.«το εκθετήριο μας έχει περισσότερη δουλειά τα καλοκαίρια, τις αργίες και τα τριήμερα, καθώς βασιζόμαστε στους περαστικούς» τονίζει η κυρία Μαρία Πουτσελά, δραστήριο μέλος του συνεταιρισμού. Οσον αφορά την οικονομική κρίση και το κατά πόσο τους έχει επηρεάσει, παρατηρεί ότι «τώρα έχουμε αρχίσει και βλέπουμε μια κάμψη στις πωλήσεις μας αλλά την παραγωγή μας δεν την έχουμε μειώσει ακόμη, γιατί δεν ήταν έτσι κι αλλιώς καθημερινή». Στην Πορταριά Πηλίου Αλλο ένα παράδειγμα είναι ο αγροτουριστικός συνεταιρισμός γυναικών Πορταριάς Πηλίου «Η Πορταριά», που ιδρύθηκε το 1997 από τις γυναίκες του χωριού που ήθελαν να αξιοποιήσουν παλιές συνταγές που είχαν στα συρτάρια τους. Παράλληλα, όμως, έψαχναν και τρόπους για να ξεφύγουν από την καθημερινότητα. «Θέλαμε να έχουμε ένα μέρος να πάμε εκτός σπιτιού, όπου θα δημιουργούμε και θα κερδίζουμε και ένα χαρτζιλίκι» αναφέρει η κυρία Ελένη, μέλος του συνεταιρισμού στον οποίο εργάζονται, σήμερα, είκοσι γυναίκες. Διαθέτουν δύο εργαστήρια και ένα εκθετήριο, που δημιουργήθηκαν μέσω του προγράμματος LEADER. «Παρασκευάζουμε μαρμελάδες, γλυκά, ζυμαρικά, λικέρ από εκχυλίσματα καρπών του Πηλίου, συσκευάζουμε βότανα, φτιάχνουμε πίτες κατόπιν παραγγελίας, αναλαμβάνουμε την κατασκευή μπομπονιέρων και γλυκών για γάμους και βαφτίσεις. Δεχόμαστε παραγγελίες από την Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και τα νησιά, αλλά σε μικρές ποσότητες» προσθέτει η κυρία Ελένη. Νερατζάθ από τη Λέσβο Σημαντικό έργο, όμως έχει να επιδείξει και ο αγροτουριστικός συνεταιρισμός γυναικών Παρακοίλων Λέσβου, που βρίσκεται στη Μυτιλήνη στον κόλπο της Καλλονής. Το 2001 έντεκα γυναίκες με τον πόθο της δημιουργίας έστησαν τον συνεταιρισμό. Η αφορμή τους δόθηκε μετά από μια ενημέρωση του επιμελητηρίου της Λέσβου σχετικά με την γυναικεία επιχειρηματικότητα. «Στην αρχή δεν το είδαμε ως οικονομική δραστηριότητα αλλά ως μια συλλογική δουλειά, που είχε αντίκτυπο στην κοινωνία, στην οικογένεια αλλά και στην προσωπικότητά μας» αναφέρει η κυρία Μαρία Γιαβάση, μέλος του συνεταιρισμού. «Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε είναι από τα Παράκοιλα και από διάφορα άλλα μέρη της Λέσβου. Στον τόπο μας έχουμε πολλούς πορτοκαλεώνες που έμεναν αναξιοποίητοι. Ξεκινήσαμε, λοιπόν να χρησιμοποιούμε τα πορτοκάλια στα γλυκά μας. Σήμερα φτιάχνουμε γλυκά του κουταλιού όπως καρπούζι, ατζούρι, μελιτζανάκι, ελιά, ρεβίθι, φασόλι, πατάτα, σελινόριζα, τριαντάφυλλο, τσάγαλο και περγαμόντο. Ακόμη, φτιάχνουμε μαρμελάδες, ζυμαρικά, τις παραδοσιακές χάχλες, λικέρ, το λαδοτύρι μας με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και πετιμέζι από τα σύκα. Και μια διαδικασία που δεν την ξέρετε. Μαζεύουμε το φυσικό αλάτι απ' τον κόλπο Καλλονής, το ανακατεύουμε με πιπέρια και το συσκευάζουμε. Το χαρακτηριστικότερο, όμως προϊόν είναι το νερατζάθ (ανθόνερο), απόσταγμα από τα νερατζόφυλλα του πορτοκαλεώνα, φάρμακο για τη δυσπεψία, όπως λένε οι ντόπιοι. Το χρησιμοποιούμε και για λοσιόν προσώπου και για αρωματικό για τα γλυκά μας» λέει περήφανα η κυρία Μαρία. Τα τελευταία χρόνια οι παραγγελίες έχουν αυξηθεί και οι γυναίκες αναλαμβάνουν και την κάλυψη κοινωνικών εκδηλώσεων. Εδώ και δύο χρόνια, που δημιουργήθηκε και η σελίδα τους στο διαδίκτυο, δέχονται και από εκεί παραγγελίες. Μάλιστα όποιος το επιθυμεί είναι ευπρόσδεκτος στο εργαστήρι τους να παρακολουθήσει τις διάφορες παραγωγικές διαδικασίες. «Δουλεύουμε χωρίς μηχανήματα, σαν μια μικρή κουζίνα» προσθέτει η κυρία Μαρία.

19 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΘΕΜΑΓΥΝΑΙΚΑ 19 Μην τα εγκαταλείπετε, αγαπήστε τα! Η οικονομική κρίση «σκοτώνει» τα ζώα Το μικρό γκριφόν έτρεχε, γαβγίζοντας πίσω από το μηχανάκι που οδηγούσε το μέχρι πρότινος αφεντικό του, ανίκανο να καταλάβει τι είχε μόλις συμβεί Οοδηγός της μηχανής είχε σταματήσει πριν από λίγο δίπλα στο πεζοδρόμιο, είχε αφήσει το σκυλάκι και ξεκίνησε να φύγει. Βλέποντας τη σκηνή μία γυναίκα τού φώναξε να μην εγκαταλείψει το δύστυχο ζώο, για να εισπράξει την απάντηση: «Εδώ δεν έχω να ταΐσω τα παιδιά μου, το ζώο θα ταϊσω;». Ως απόρροια της οικονομικής κρίσης αλλά και αδυναμίας της Πολιτείας να διαχειριστεί το θέμα με τα αδέσποτα, χαρακτηρίζουν παρόμοια περιστατικά, που συντελούν στην αύξηση των εγκαταλελειμμένων ζώων στις μεγαλουπόλεις, εκπρόσωποι των φιλοζωικών οργανώσεων. Παράλληλα, αν και η διαχείριση του προβλήματος έχει περάσει στους δήμους, ελάχιστα έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση ενώ πολλές φορές, τα δημοτικά καταφύγια μετατρέπονται σε «αποθήκες» ζώων, όπου απλά στοιβάζονται, χωρίς καμία στοιχειώδη μέριμνα. Τη «σκυτάλη» στην επίλυση του προβλήματος παίρνουν έτσι οι φιλοζωικές οργανώσεις που καλούνται, με πενιχρά μέσα, να περιθάλψουν ζώα, αθώα θύματα της αναλγησίας.«στην ουσία, υποκαθιστούμε τη δουλειά του κράτους, χωρίς καμιά οικονομική ή ακόμη και ηθική ενίσχυση» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος του φιλοζωικού σωματείου «Η Αγάπη» Ιζαμπέλα Μποτονάκη, στο καταφύγιο της οποίας φιλοξενούνται περίπου 100 σκυλιά και γάτες. Σύμφωνα με την κ. Μποτονάκη, η κατάσταση στα δημοτικά καταφύγια είναι φριχτή, καθώς τα ζώα, «πετιούνται εκεί κυριολεκτικά, χωρίς καμιά υγειονομική περίθαλψη, με αποτέλεσμα τη γρήγορη μετάδοση ασθενειών». Επιπλέον, η οικονομική δυσπραγία και η έλλειψη ανάλογης Παιδείας, οδηγεί πολλούς Έλληνες να εγκαταλείπουν στο δρόμο, με σχετική ευκολία, ζώα που είχαν υιοθετήσει, ακόμα και ακριβοπληρώσει. "Βλέπουμε πλέον να τριγυρνούν αδέσποτα, μικρόσωμα ζώα ράτσας, όπως κανίς ή γκριφόν, φρεσκοκουρεμένα και με το λουράκι τους" δηλώνει χαρακτηριστικά. Σε καμπάνια για την συμπεριφορά των κατοίκων απέναντι στα αδέσποτα προτίθεται να προχωρήσει ο δήμος Θεσσαλονίκης, όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Ποιότητας Ζωής και Ελεύθερων Χώρων Κωνσταντίνος Ζέρβας. «Θέλουμε να επεκτείνουμε τη σύμβαση που έχουμε με κτηνιάτρους για θεραπείες ζώων και να προχωρήσουμε σε συνεργασία με ξενοδοχείο ζώων προκειμένου να φιλοξενούνται ζώα που είναι άρρωστα ή παραβατικά» πρόσθεσε, αποκλείοντας όμωςτουλάχιστον προς το παρόν- τη δημιουργία καταφυγίου. Απαράδεκτη κατάσταση σε κυνοκομεία Τις εξαιρετικά κακές συνθήκες διαβίωσης των ζώων, που έγκλειστα βρίσκονται σ' έναν περιφραγμένο χώρο, τον οποίο ο δήμος Καστοριάς λειτουργεί ως δημοτικό κυνοκομείο, έχουν καταγγείλει επανειλημμένως φιλόζωοι της περιοχής. Με σχετικά έγγραφα στο δήμαρχο Καστοριάς Εμμανουήλ Χατζησυμεωνίδη, διαμαρτύρονταν για το γεγονός ότι στο δημοτικό κυνοκομείο δεν υπάρχει κτηνίατρος, τα ζώα δεν παρακολουθούνται ιατρικά και ο δήμος Καστοριάς δεν διαθέτει λεφτά για τη φαρμακευτική τους περίθαλψη. Εκτός από τα έγκλειστα ζώα, σύμφωνα με τους φιλόζωους, υπάρχουν και 60 κουτάβια, τα οποία διαρκώς πολλαπλασιάζονται, αφού οι κάτοικοι, που δεν στειρώνουν τα ζώα τους, τα εγκαταλείπουν και τα πετούν όπου βρουν. Τα κουτάβια για να μην κατασπαραχθούν από τα μεγάλα σκυλιά που υπάρχουν στο δημοτικό κυνοκομείο, φιλοξενούνται στο χώρο ενός εγκαταλελειμμένου στρατοπέδου που υπάρχει στην περιοχή. Ο δήμαρχος Καστοριάς Εμμανουήλ Χατζησυμεωνίδης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ παραδέχθηκε ότι «η κατάσταση στο κυνοκομείο είναι 'χάλια', όπως άλλωστε και σε όλα τα δημοτικά κυνοκομεία της χώρας». «Προσπαθούμε να βρούμε λύσεις ώστε να βελτιώσουμε την κατάσταση, αλλά είναι δύσκολο αν δεν υπάρχει χρηματοδότηση" διευκρίνισε. Παρόμοια κατάσταση επικρατεί και στο δημοτικό κυνοκομείο Αλεξανδρούπολης, τη λειτουργία του οποίου είχε αναλάβει εθελοντικά το φιλοζωικό σωματείο ''Κιβωτός». Με επιστολή του στο δήμαρχο Ευάγγελο Λαμπάκη είχε επισημάνει ότι "αδυνατεί πλέον να παρέχει 'εθελοντές επί καθημερινής βάσης' για την καθαριότητα του χώρου και την εν γένει φροντίδα των ζώων που βρίσκονται εντός αυτού (210 περίπου μέχρι σήμερα)». Σημειώνεται ότι εδώ και τρία περίπου χρόνια, εθελοντές του Σωματείου, επί καθημερινής βάσεως, επιλαμβάνονται των θεμάτων τόσο της καθαριότητας του χώρου, με την προμήθεια καθαριστικών, και της σίτισης των ζώων, με την προμήθεια τροφών, όσο και της ιατρικής φροντίδας. «Το Σωματείο έγκαιρα ενημέρωσε τον δήμαρχο ότι η υφιστάμενη κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί και ότι ο δήμος θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του όπως αυτές ορίζονται και από τον υφιστάμενο Ν3170/03» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του σωματείου Θεόδωρος Ράπτης, προσθέτοντας ότι ο δήμος αρνείται να προσφέρει στους εθελοντές οικονομική βοήθεια για την περίθαλψη των ζώων. Επιπλέον, έχουν αυξηθεί τα κρούσματα εγκατάλειψης ζώων στους δρόμους της Αλεξανδρούπολης, συνεπεία της οικονομικής κρίσης, αλλά και της έλλειψης παιδείας. «Πολλές φορές, κυνηγοί εγκαταλείπουν τα σκυλιά τους, τα οποία έχουν πληρώσει ακόμα και με 3000 ευρώ, γιατί δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες τους» καταλήγει. Υπερστοιβαγμένα τα ζώα στο δημοτικό κυνοκομείο Σερρών Την ύπαρξη σοβαρών ελλείψεων ανθρώπινου δυναμικού αλλά και κτιριακών υποδομών στο δημοτικό κυνοκομείο των Σερρών καταγγέλλει η πρόεδρος της Φιλοζωικής Σερρών Ζωή Κοντού. Σήμερα, το δημοτικό κυνοκομείο φιλοξενεί περισσότερα από 150 αδέσποτα σκυλάκια, ενώ η χωρητικότητα του επαρκεί μόνο για 25, λέει η κ. Κοντού και προσθέτει ότι «οι συνθήκες που ζουν τα αδέσποτα στο κυνοκομείο είναι άθλιες». Μάλιστα, όπως υποστηρίζει με δηλώσεις της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, παρότι είναι διορισμένα πέντε άτομα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του κυνοκομείου, ουδέποτε βρίσκονται στις θέσεις τους". Από την πλευρά της, η δημοτική αρχή υποστηρίζει ότι κάνει προσπάθειες ανακατασκευής του δημοτικού κυνοκομείου, που βρίσκεται παράπλευρα της πόλεως των Σερρών, σε έκταση οχτώ στρεμμάτων. «Ηδη, βρισκόμαστε στην αποπεράτωση του έργου με τη δημιουργία του χειρουργείου και ιατρείου μικρών ζώων» δηλώνει ο αντιδήμαρχος Σερρών Δημήτρης Βαλτσάνης, προσθέτοντας πώς οι ελλείψεις προσωπικού θα καλυφθούν άμεσα από την πρόσληψη προσωπικού με πεντάμηνη σύμβαση. Και στη Λάρισα το πρόβλημα με τα αδέσποτα είναι έντονο, ενώ δεν λείπουν και τα συχνά περιστατικά μεμονωμένων η ομαδικών δηλητηριάσεων, χωρίς ποτέ να έχουν εντοπιστεί οι ένοχοι. Αν και στη Λάρισα λειτουργεί από το 2004 δημοτικό κυνοκομείο, με δυνατότητα φιλοξενίας σκυλιών, εντούτοις η ζήτηση ξεπερνάει τις δυνατότητές του. Καθώς είναι το μόνο κυνοκομείο που υπάρχει στη Θεσσαλία και παρότι ο προγραμματισμός του είναι η κάλυψη αναγκών του δήμου Λαρισαίων, εντούτοις προσφεύγουν σε αυτό και από άλλους δήμους, όχι μόνο του νομού. αλλά και της Θεσσαλίας ευρύτερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ειδικά τις ημέρες των γιορτών των Χριστουγέννων, παρατηρήθηκε το φαινόμενο να «αφήνονται» στο κυνοκομείο ημερησίως 10 με 15 σκυλιά. Στην άρνηση του κυνοκομείου να τα δεχθεί, λόγω πληρότητας, οι «ενδιαφερόμενοι» υιοθέτησαν άλλη μέθοδο: τα πετούσαν δηλαδή πάνω από τα συρματοπλέγματα εντός του χώρου που περιβάλει το οίκημα, οπότε αναγκαστικά, τα μάζευαν οι υπεύθυνοι. Τα ζώα που οδηγούνται εκεί παραμένουν ενάμισι με δύο μήνες προκειμένου να αποπαρασιτιστούν, να εμβολιαστούν, να στειρωθούν ή και να αποθεραπευτούν, αν κάποια από αυτά το έχουν ανάγκη. Κυρίαρχος στόχος είναι να δοθούν για υιοθεσία και είναι παρήγορο το γεγονός ότι υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον, κυρίως για μικρόσωμα σκυλιά. Αν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε αφήνονται και πάλι ελεύθερα. Από το 2004 που λειτουργεί το κυνοκομείο έχουν περάσει από εκεί 1532 σκυλιά: τα 1038 απελευθερώθηκαν, ενώ υιοθετήθηκαν 674 ενήλικοι σκύλοι και 1329 κουταβάκια, διότι πολλά από τα σκυλιά που οδηγούνται εκεί εγκυμονούν και γεννούν στο κυνοκομείο. Πηγή: ΑΜΠΕ

20 20 ΓΥΝΑΙΚΑΠΡΟΣΩΠΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΤΕΥΧΟΣ 48 Από την Τουρκία με αγάπη... Πως εισέβαλαν τα σίριαλ της γείτονος στην ελληνική μικρή οθόνη Πάθη, έρωτες και ίντριγκες με φόντο την επιβλητική γέφυρα του Βοσπόρου και τις αστραφτερές λιμουζίνες Τούρκων Κροίσων, τα σήριαλ τουρκικής παραγωγής, είναι ίσως το πιο «καυτό» εξαγώγιμο προϊόν της γειτονικής χώρας. Η συνταγή των τουρκικών σειρών περιλαμβάνει οικογενειακές αξίες και ταμπού συνήθη στον αραβικό κόσμο, «σερβιρισμένα» με σύγχρονη ματιά και όμορφο πρόσωπο Το σήριαλ Gumus, για παράδειγμα, ακολουθεί κατά πόδας την ηρωίδα Νουρ και τον έρωτά της με τον Μοχανάντ, έναν προοδευτικό μουσουλμάνο που συμπεριφέρεται στη σύζυγό του ισότιμα, τη στηρίζει στην καριέρα της και την ίδια στιγμή είναι ρομαντικός και τρυφερός. Όλα αυτά είναι αξίες τις οποίες αναζητούν στη ζωή τους οι γυναίκες στη Μέση Ανατολή, θέλουν να βλέπουν μουσουλμάνους που ζουν καλή ζωή, η οποία καθορίζεται από ευρύτητα και ελπίδα. Το σήριαλ «Noor» έγινε φαινόμενο. Το τελευταίο επεισόδιο προσέλκυσε 85 εκατομμύρια τηλεθεατές σε 22 χώρες. Καλογυρισμένα, σε πραγματικές επαύλεις με θέα το Βόσπορο, προσφέρουν ταξίδι στο όνειρο, μακριά από την αποπνικτική καθημερινότητα. Η Εζέλ, ο Ονούρ, η Σεχραζάτ και οι υπόλοιποι ήρωες από τις σειρές «Πειρασμός», «Έρωτας και Τιμωρία», «Εζέλ», «Τα Σύνορα της Αγάπης», που καθηλώνουν εκατομμύρια τηλεθεατές μπροστά από τη μικρή οθόνη, έχουν κατακλύσει την ελληνική τηλεόραση και μαγεύουν και τους Έλληνες τηλεθεατές. Για κάποιους είναι ένα παροδικό φαινόμενο, μία μόδα, που θα εκλείψει μόλις τα κανάλια αποφασίσουν να ξαναδώσουν βάρος στην προβολή καλών ελληνικών σειρών, για άλλους η προσκόλληση πολλών Ελλήνων με τα τουρκικά σήριαλ χρήζει βαθύτερης ανάλυσης και προσεκτικότερης ματιάς, αποδίδοντας της κοινωνιολογικές προεκτάσεις συνδεόμενες, ως ένα βαθμό, και με την οικονομική κρίση που βιώνει η ελληνική κοινωνία. Κανένας όμως δεν αρνείται την ύπαρξη αυτού καθεαυτού του φαινομένου και αναμφίβολα ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι θέσεις αυτών που θίγονται άμεσα, όπως οι Έλληνες ηθοποιοί, παραγωγοί και σεναριογράφοι, αυτών που παρακολουθούν φανατικά τα τουρκικά σήριαλ, αλλά και η επιστημονική προσέγγιση από ειδικούς σχετικά με την κοινωνιολογική τους ερμηνεία. Ο αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Ανάλυσης της Επικοινωνίας και πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Πλειός εξηγεί στο AMΠΕ ότι η μεγάλη επιτυχία των τουρκικών σήριαλ έχει δύο πλευρές. Η πρώτη σχετίζεται με την τεχνική προσέγγιση που αφορά ευρύτερα την δημοφιλία τους. «Αυτό που έχουν καταφέρει οι Τούρκοι είναι να συνδυάσουν με αριστοτεχνικό τρόπο την κλασική τεχνική της σαπουνόπερας και της κινηματογραφικής κάλυψης. Όπως βλέπουμε η θεματολογία των τουρκικών σειρών αφορά το είδος της σαπουνόπερας αλλά ένα μεγάλο μέρος των γυρισμάτων είναι σε εξωτερικό χώρο, κάτι που δεν ίσχυε παλιότερα καθώς τα γυρίσματα ήταν ως επί το πλείστον μέσα σε ένα σπίτι. Αυτή η συνύπαρξη, ασφαλώς επιτεύχθηκε και λόγω της οικονομικής δυνατότητας που υπάρχει στην τουρκική τηλεόραση, αλλά και λόγω της ορθής προσέγγισης της. Επίσης μία άλλη διαφοροποίηση είναι ότι έχουν ημερομηνία λήξης και δεν διαρκούν για πολλά χρόνια όπως οι παραδοσιακές αμερικανικές σαπουνόπερες», λέει ο κ. Πλειός. Η δεύτερη και κυριότερη εξήγηση της μεγάλης επιτυχίας που σημειώνουν οι τουρκικές σειρές έχει να κάνει με την πολύ έξυπνη απεικόνιση της τουρκικής κοινωνίας από τους δημιουργούς τους. «Αυτό που παρουσιάζουν είναι αφενός ένας πλήρως δυτικοποιημένος τρόπος ζωής της τουρκικής κοινωνίας, σε σχέση τόσο με το ντύσιμο, τα ακριβά αυτοκίνητα, τα σπίτια και την τεχνολογία, αλλά και τις αρχές τις ισότητας των δύο φίλων», επισημαίνει. Προσθέτει δε ότι οι Τούρκοι δημιουργοί επιλέγουν ηθοποιούς, άνδρες και γυναίκες, εμφανίσιμους με εντελώς ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά. «Ο Έλληνας τηλεθεατής, βλέπει κάτι άλλο από αυτό που είχε στο μυαλό του σαν εικόνα. Βλέπει ότι οι Τούρκοι δεν είναι αυτό που πίστευε. Έχουν και αυτοί τα ίδια προβλήματα, ζουν με πανομοιότυπο τρόπο, μοιάζουν εμφανισιακά με εμάς, όλα αυτά για τον Έλληνα είναι μία ευχάριστα σοκαριστική γνωριμία με τον επίφοβο και εχθρικό γείτονα», υπογραμμίζει ο κ. Πλειός και συνεχίζει: «Σε συνδυασμό όμως με αυτήν τη σύγχρονή εικόνα της τουρκικής κοινωνίας που βλέπουμε οι δημιουργοί των τουρκικών σήριαλ έχουν καταφέρει και έχουν εντάξει απόλυτα αρμονικά και καλλιτεχνικά και τον παραδοσιακό, ανατολίτικο τρόπο ζωής και σκέψης. Αυτό προκαλεί στον Έλληνα μία ρομαντική διάθεση, καθώς μεταφέρονται εικόνες και συμπεριφορές που έχουμε ξεχάσει. Η ιεραρχία μέσα στην οικογένεια, ο σεβασμός σε θεσμούς, όλοι η οικογένεια στο τραπέζι, τα φαγητά, τα γλυκά, κάνουν πολλούς και αναπολούν κοινά στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας πριν από 40 και 50 χρόνια». Όπως εξηγεί ο κ. Πλειός, σε αυτό το σημείο συναντιέται η ανάγκη του Έλληνα να επιστρέψει ή απλά να θυμηθεί αυτές τις εποχές με την ανάγκη που έχει ως άνθρωπος να δει τους γείτονες πιο φιλικά και όχι ως μία μόνιμη απειλή. «Ασφαλώς και η εικόνα που παρουσιάζουν τα τουρκικά σήριαλ δεν αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό. Είναι εξωραϊσμένη και δείχνει μόνο τη μία πλευρά της Τουρκίας. Ωστόσο, αν και αυτό σίγουρα έχει μία σκοπιμότητα και δεν είναι καθόλου τυχαίο, είναι και μία γενικότερη κατάσταση που αφορά τις σαπουνόπερες παντού και απλά ας κοιτάξουμε λίγο πίσω στις ελληνικές σαπουνόπερες αν και κατά πόσο αντιπροσώπευαν την ελληνική κοινωνία», λέει ο καθηγητής. Όπως υποστηρίζει οι Έλληνες δημιουργοί δεν ανοίγονται. Φοβούνται τις καινοτομίες και τα πειράματα και καταφεύγουν σε δοκιμασμένες συνταγές. «Χρειάζεται πειραματισμός, αλλιώς δεν γίνεται. Πιστεύω ότι οι επόμενες ελληνικές σειρές θα δείξουν μία διάθεση κι αυτές να αγγίξουν τις ρομαντικές χορδές του Έλληνα. Σε ανθρώπινο δυναμικό δεν υστερούμε από τους Τούρκους. Το αντίθετο πιστεύω. Χρειάζεται μόνο φαντασία, αλλά και στήριξη οικονομική από τα κανάλια και τα ελληνικά σήριαλ θα ξαναμπούν στις καρδιές των Ελλήνων», τονίζει. Οι Έλληνες ηθοποιοί και δημιουργοί πλήττονται άμεσα από την πο-