Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ

Transcript

1 Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ 1) ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΤΟ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ Τι είναι κλίμα; Κλίμα ονομάζουμε το σύνολο των μετεωρολογικών συνθηκών μιας μακροχρόνιας περιόδου οι οποίες χαρακτηρίζουν τη μέση ατμοσφαιρική κατάσταση ενός τόπου ή μιας μεγάλης περιοχής της γης.το κλίμα παίζει σπουδαιότατο ρόλο, τόσο στο φυτικό όσο και στο ζωικό βασίλειο. Από το κλίμα ορίζονται οι ζώνες της βλάστησης καθώς και η κατανομή των ζώων και των ανθρώπων πάνω στη γη. Διαφορές κλίματος-καιρού Το κλίμα είναι κάτι διαφορετικό από ότι λέμε << καιρό >> γιατί καιρός είναι μια φυσική κατάσταση της ατμόσφαιρας στη διάρκεια μιας μικρής χρονικής περιόδου. Για παράδειγμα ο καιρός σε μια περιοχή της χώρας μας μπορεί να είναι νεφελώδης με διαστήματα ηλιοφάνειας,αλλά το κλίμα της χώρας μας είναι εύκρατο. Οι φυσικοί παράγοντες που επηρεάζουν το κλίμα Page1of69

2 Το κλίμα της Γης εξαρτάται από την Ηλιακή ενέργεια που δέχεται ο πλανήτης μας και από την ικανότητα των ωκεανών και της ατμόσφαιρας να κατανέμουν την θερμότητα σε όλη την υδρόγειο σφαίρα. Η Ηλιακή ακτινοβολία είναι μεγαλύτερη στα μικρά γεωγραφικά πλάτη κοντά στον ισημερινό και ελαττώνεται όσο προχωράμε προς μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη δηλαδή προς τους πόλους. Επίσης εξαρτάται από τα επίπεδα της ηλιακής δραστηριότητας όπως απεικονίζεται στον ενδεκαετή κύκλο των ηλιακών κηλίδων. Να πούμε εδώ ότι η αυξημένη παρουσία ηλιακών κηλίδων συνδέεται με την έντονη Ηλιακή δραστηριότητα, άρα και υψηλότερα επίπεδα Ηλιακής ακτινοβολίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια του 17 ου αιώνα που στην επιφάνεια του Ήλιου δεν καταγράφηκαν καθόλου Ηλιακές κηλίδες στην Ευρώπη είχαμε αυτό που ονομάστηκε μικρή παγετώδης περίοδος και κατά τη διάρκεια του χειμώνα επικρατούσαν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και πάγωναν τα ποτάμια και οι λίμνες. Κρύοι χειμώνες στην Ευρώπητου 17ου αιώνα, όπως φαίνεται σε αυτό τον πίνακα του Ολλανδού ζωγράφου Hendrick Avercamp, ( ) Τα κανάλια του Αμστερνταμ πάγωσαν για πρώτη και τελευταία φορά. Page2of69

3 Τ Θαλάσσια ρεύματα: Το κλίμα επηρεάζεται επίσης από τα ρεύματα των ωκεανών. Θαλάσσια ρεύματα ονομάζουμε την συνεχή οριζόντια μετακίνηση μεγάλων ποσοτήτων θαλασσινού νερού δια μέσου τον ωκεανών.η κίνηση τους οφείλεται : α) στην πνοή των επιφανειακών ανέμων β) στις αντιθέσεις της πυκνότητας του νερού λόγο εξάτμισης και αλμυρότητας γ) η θέση των μεγάλων κέντρων ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας,δ) στην περιστροφή της Γης. Τα κορυφαία δυο μετρά της θάλασσας αποθηκεύουν περισσότερη θερμότητα από ότι ολόκληρη η ατμόσφαιρα.τα ωκεάνια ρεύματα μεταφέρουν μέρος της θερμότητας αυτής προς τους πόλους και έτσι το ρεύμα του κόλπου με το ρεύμα του Β. ατλαντικού δίνουν στη βόρεια Ευρώπη τις ήπιες καιρικές συνθήκες της. Στο εσωτερικών των ηπείρων μακριά από τις αποθήκες θερμότητας των ωκεανών, επικρατούν καιρικές συνθήκες με πιο κρύους χειμώνες και θερμά και ξηρά καλοκαίρια. Page3of69

4 Το Φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η θερμότητα που αποτελεί την αίτια των καιρικών συστημάτων της Γης προέρχεται από τον Ήλιο. Μέρος της ακτινοβολίας του που φτάνει στη Γη ανακλάται πίσω στο διάστημα από τα λευκά σύννεφα και τα παγετώδη καλύμματα. Το υπόλοιπο μέρος της ακτινοβολίας απορροφάται από την ξηρά και τη θάλασσα, που θερμαίνονται και ακτινοβολούν θερμότητα με τη μορφή υπέρυθρης ακτινοβολίας.ενώ το ορατό φως διέρχεται ελευθέρα μέσα από τον καθαρό αέρα,αέρια όπως το CO2 ανακλούν την υπέρυθρη ακτινοβολία πίσω στην Γη Πρόκειται για το γνωστό φαινόμενο του θερμοκηπίου. Από τη μια μεριά χωρίς αυτό η μέση θερμοκρασία της Γης θα ήταν περίπου -15C πάγος θα κάλυπτε τον πλανήτη και τον ανθρώπινο είδος δεν θα κατάφερνε να επιβιώσει. Από την άλλη η μεγάλη πυκνότητα των αερίων του θερμοκηπίου μπορεί να κάνει τον πλανήτη ακατοίκητο. Page4of69

5 2) ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ Η ΦΥΣΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ; Τι είναι κλιματική αλλαγή Με τον όρο κλιματική αλλαγή αναφερόμαστε στη μεταβολή του παγκόσμιου κλίματος και των μετεωρολογικών συνθηκών που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα. Υπάρχουν δυο θεωρίες για την αλλαγήτου κλίματος: 1 η θεωρία: η κλιματική αλλαγή οφείλεται στον άνθρωπο και στην παραγωγή CO2 από την καύση ορυκτών καυσίμων. 2 η θεωρία: η αλλαγή του κλίματος οφείλεται σε φυσικά αίτια, δηλαδή την δραστηριότητα του ήλιου. 1 η θεωρία: Ανθρώπινος Παράγοντας Page5of69

6 Η κλιματική αλλαγή προκαλείται από την αύξηση των αερίων στην ατμόσφαιρα που έχουν την ιδιότητα να παγιδεύουν θερμότητα, όπως το διοξείδιο του άνθρακα (CO 2 ) και το μεθάνιο (CH 4 ). Ανθρώπινες δραστηριότητες που επιδεινώνουν το φαινόμενο είναι: η καύση ορυκτών καυσίμων (π.χ. πετρέλαιο, λιγνίτης, φυσικό αέριο) η συνεχιζόμενη αποψίλωση των δασών η χρήση λιπασμάτων Page6of69

7 η ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων οι βιομηχανικές διεργασίες. Οι «Βρώμικες 30» Είναι οι τριάντα πιο ρυπογόνες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες στην Ευρώπη. Τα 2 πιο ρυπογόνα εργοστάσια της Ευρώπης βρίσκονται στην Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα στο Ν. Κοζάνης. Οι μονάδες στον Αγ. Δημήτριο και την Κοζάνη καταλαμβάνουν αντίστοιχα την 1η και 2η θέση στον κατάλογο των τριάντα ρυπογόνων Ποιές χώρες μολύνουν περισσότερο παγκοσμίως (ανά τόνουςco 2 ) Page7of69

8 Τα μερίδια των εκπομπών CO2 για το 2012 Page8of69

9 Πηγή:SagaCommoditiesJSCo Ηέκθεσηαποκάλυψεμετά από μιαπτώση1%το 2009καιμια άνευ προηγουμένουαύξηση5%το 2010, οι παγκόσμιες εκπομπές CO2αυξήθηκανκατά 3% το 2011, σε σύγκρισημε το προηγούμενο έτος, φθάνοντας σευψηλό όλων των εποχών. Ο μεγαλύτερος ρυπαντής ηκίνα αύξησετιςεκπομπές CO2κατά 9%.Από τηνάλλη πλευρά, σε πολλές χώρεςτου ΟΟΣΑεκπομπές CO2στην πραγματικότηταμειώθηκαν. Στην Ευρωπαϊκή Ένωσηκατά3% στις Ηνωμένες Πολιτείες από2% και κατά2% στην Ιαπωνία. Παγκόσμιες εκπομπές CO2 ανά κάτοικο συγκριτικά Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) Page9of69

10 Το ΙPCC είναι μια οργάνωση η οποία αποτελείται από 350 επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με έρευνά της, τα τελευταία 100 χρόνια η μέση θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί κατά 0,75 ο C Εκτιμάται ότι πάνω από 1 εκατομμύριο είδη χλωρίδας και πανίδας απειλούνται με εξαφάνιση έως το η θεωρία: ΦυσικάΑίτια Παρατηρώντας την καμπύλη της μεταβολής της παγκόσμιας θερμοκρασίας και του επιπέδου του CO 2 στην ατμόσφαιρα τα τελευταία 50 έτη, φαίνεται ότι η συσχέτιση των 2 μεγεθών είναι ελάχιστη. Αντίθετα, παρατηρώντας και πάλι την καμπύλη μεταβολής της παγκόσμιας θερμοκρασίας, αλλά αυτή τη φορά σε σχέση με τη μεταβολή της ηλιακής δραστηριότητας, παρατηρεί κανείς ένα σχεδόν τέλειο ταίριασμα μεταξύ τους Πως ξεκίνησαν όλα; Λόγω της απεργίας των ανθρακωρύχων και της μη εμπιστοσύνης στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, η πρώην πρωθυπουργός της Αγγλίας Page10of69

11 Μάργκαρετ Θάτσερ προσπάθησε να στραφεί στην πυρηνική ενέργεια. Για να το επιτύχει αυτό όμως χρειαζόταν ένα καλό λόγο μείωσης της χρήσης του κάρβουνου. Έτσι δημιουργήθηκε η θεωρία πως η κλιματική αλλαγή οφείλεται στην καύση ορυκτών καυσίμων. Κλιματική αλλαγή στο παρελθόν Ο αφανισμός των αρχαίων Μάγια Νέα έρευνα υποστηρίζει πως η κλιματική αλλαγή που σάρωσε την Κεντρική Αμερική και αποδίδεται σε φυσικά αίτια είχε ως αποτέλεσμα τον αφανισμό των αρχαίων Μάγια. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Δρ. DouglasKennett, όταν το 660 μ.χ. ο καιρός άρχισε να αλλάζει, οι βασιλιάδες έχασαν την ισχύ και την επιρροή τους, ενώ ξεκίνησαν διαμάχες για τους ελάχιστους φυσικούς πόρους. Η πολιτική κατάρρευση των βασιλιάδων επήλθε το 900 μ.χ., έπειτα από περίοδο παρατεταμένης ξηρασίας. Ωστόσο ο πολιτισμός των Μάγια άντεξε άλλον έναν αιώνα, ως το μ.χ.,μέχρι που τελικά αφανίστηκε, καθώς εξαντλήθηκαν τα αποθέματα πόσιμου νερού. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες,τα αποτελέσματα των οποίων έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα Το Βήμα της Κυριακής στο ένθετο Page11of69

12 Science11/11/2012, η εξαφάνιση του Μινωικού πολιτισμού αποδίδεται στην παρατεταμένη ξηρασία και όχι στην έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης ή την εισβολή των Μυκηναίων. Ανάλυση σε πυρήνες γύρης από τη λίμνη του Κουρνά έδειξε ότι η φλαμουριά που στην Εποχή του Χαλκού ανθούσε στην Κρήτη εξαφανίστηκε οριστικά μαζί με τον μινωικό πολιτισμό. Συμπερασμα Κλιματικές αλλαγές συνέβαιναν πάντα. Οι Μάγιας,οι Μινωίτες ο πολιτισμός της κοιλάδας του ινδού ποταμού άκμασαν αλλά εξαφανίστηκαν κατά πάσα πιθανότητα από την φυσική μεταβολή του κλίματος. Ο δικός μας πολιτισμός ενδέχεται ναεξαφανιστεί και αυτός από παρόμοια αίτια μόνο που μπορεί σε μεγάλο βαθμό να το έχουμε προκαλέσει εμείς οι ίδιοι μιας και οι κλιματικές αλλαγές έχουν επιταχυνθεί από το 18 ο αιώνα μέχρι σήμερα. 3) ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ Ένα καιρικό φαινόμενο χαρακτηρίζεται ως ακραίο είτε λόγω της έντασής του, είτε λόγω της διάρκειάς του είτε κι από τη συχνότητα της Page12of69

13 επανεμφάνισής του. Στα ακραία καιρικά φαινόμενα συνήθως παρατηρούνται μέγιστες ή ελάχιστες τιμές θερμοκρασίας κι άλλων ασυνήθιστων μετεωρολογικών παρατηρήσεων που συμβαίνουν σε μία συγκεκριμένη περιοχή. Ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο το οποίο είναι δυνατό μπορεί να προκαλέσει μια εκτεταμένη φυσική καταστροφή. Γενικά μεγάλης κλίμακας ακραία καιρικά φαινόμενα δεν συμβαίνουν τόσο συχνά γι αυτό το λόγο δε θεωρούνται τα σημαντικότερα. Αντίθετα, εκείνα της μικρής κλίμακας είναι συχνότερα, προκαλώντας καταστροφές σε μικρές περιοχές του πλανήτη. Οι συνέπειες ενός τέτοιου φαινομένου υπολογίζονται από την σχέση της έντασης του συγκεκριμένου φαινομένου με τη συχνότητα επανεμφάνισης του στην περιοχή αυτή. Γενικά είναι πολύ δύσκολο ένα καιρικό φαινόμενο να χαρακτηρίζεται ως ακραίο. Αυτό συμβαίνει γιατί στο χαρακτηρισμό ενός φαινομένου συνηγορούν πολλοί παράγοντες. Σε πολλές περιπτώσεις ο χαρακτηρισμός ενός καιρικού φαινομένου ως ακραίο είναι αποτέλεσμα των καταστροφών ή ακόμη και των θανάτων που προκάλεσε σε μία περιοχή.τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται πολλές θεωρίες οι οποίες υποστηρίζουν ότι ακόμα κι η φυσική μεταβλητότητα του κλίματος συχνά οδηγεί σε ακραία καιρικά φαινόμενα και καταστροφές. Ακραία καιρικά φαινόμενα είναι: οι τυφώνες, οι ανεμοστρόβιλοι, οι πλημμύρες, οι έντονες καταιγίδεςακόμη και τα κύματα καύσωνα. ΑΚΡΑΙΑ ΚΑΙΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ Page13of69

14 ΤΥΦΩΝΑΣ Ένας τυφώνας είναι ένας μεγάλος και ισχυρός τροπικός κυκλώνας που περιστρέφεται αντίθετα προς τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Οι λιγότερο ισχυροί τροπικοί κυκλώνες καλούνται και τροπικές θύελλες. Η λέξη Hurricane (τυφώνας) πιστεύεται ότι προέρχεται από το όνομα του θεού των καταιγίδων Hurukan, των Μάγια. Ένας τυφώνας καλείται ως «τυφώνας» στον Ατλαντικό Ωκεανό και ως «κυκλώνας» στον Ινδικό Ωκεανό. Η απόσταση που μπορεί να καλύψει ένας τυφώνας από το κέντρο του (μάτι του τυφώνα) κυμαίνεται από 25 ως και 300 μίλια περίπου. Εξαιτίας των βροχοπτώσεων, της υψηλής έντασης των ανέμων και των παλιρροιακών κυμάτων ο τυφώνας μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές. Με βάση την ιαπωνική μετεωρολογική υπηρεσία, οι τυφώνες διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες ανάλογα με την ένταση (ταχύτητα) των ανέμων: Απλός τυφώνας ( χιλιόμετρα την ώρα) Ισχυρός τυφώνας ( χιλιόμετρα την ώρα) Πολύ ισχυρός τυφώνας ( χιλιόμετρα την ώρα) Καταστροφικός τυφώνας (περισσότερα από 194 χιλιόμετρα την ώρα) Οι τυφώνες μπορούν να ρίξουν έως και 2.4 τρισεκατομμύρια γαλόνια βροχής ανά ημέρα! Page14of69

15 ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΙ Ο ανεμοστρόβιλος θεωρείται ως ένα από τα εντονότερα μετεωρολογικά φαινόμενα. Έχει κατά κανόνα μικρές διαστάσεις και σύντομη διάρκεια ζωής. Με αυτόν τον τρόπο επηρεάζει μία περιορισμένη γεωγραφικά περιοχή. Ωστόσο, οι συνέπειές του είναι καταστροφικές εξαιτίας των ισχυρών ανέμων που τον συνοδεύουν. Ανάλογα με την ένταση των ανέμων τους, οι ανεμοστρόβιλοι κατατάσσονται σε 6 κατηγορίες κι η κλίμακα κατανομής τους ονομάζεται κλίμακα fujita. ΚΛΙΜΑΚΑ FUJITA Κατηγορία Ταχύτητα ανέμου Αποτελέσματα F km/h Σπάσιμο κλαδιών δέντρων, ζημιές σε καμινάδες και πινακίδες F km/h Ζημιές σε σκεπές. Μετακινούνται αντικείμενα σε μέγεθος αυτικινήτου F km/h Σοβαρές ζημιές. Μεγάλα δέντρα ξεριζώνονται, σπίτια λυόμενα καταστρέφονται F km/h Εκτεταμένες καταστροφές. Καταστρέφονται σπίτια με θεμέλια F km/h Ισχυρές κατασκευές ξεριζώνονται απ τη βάση τους και μεταφέρονται. Αντικείμενα σε μέγεθος αυτικινήτου σηκώνονται στον αέρα F km/h Τίποτα δεν αντιστέκεται Page15of69

16 Page16of69

17 ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ Οι καταιγίδες είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα. Η φύση σε μια καταιγίδα αλλάζει εντελώς χαρακτήρα και γίνεται άγρια και βίαιη.οι καταιγίδεςσυνοδεύονται από ραγδαίες βροχές, ισχυρούς ανέμους με μεταβλητή ένταση και διεύθυνση, οι οποίοι μπορεί να φτάσουν τα 50 με 80 km/h ή ακόμα και τα 100 km/h, από ισχυρές ηλεκτρικές εκκενώσεις, δηλαδή κεραυνούς και πολλές φορές από χαλάζι. Η διάρκεια μιας καταιγίδας είναι το πολύ δύο ώρες. Οι ραγδαίες βροχές των καταιγίδων είναι ικανές να προκαλέσουν πλημμύρες. Page17of69

18 ΙΣΧΥΡΗ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ Ισχυρή καταιγίδα 08/07/2002.Είχαμε μεγάλα ύψη βροχής σε πολλές περιοχές της Αθήνας, τη ραγδαία βροχή και μεγάλη διάρκεια (~3 ώρες). Τα ύψη βροχής που σημειώθηκαν με υψηλότερα τα 137mm στο Ρέντη και94 mm στον Ταύρο υπερέβησαν κατά πολύ τις μέσες μηνιαίες τιμές βροχόπτωσηςισχυρή καταιγίδα και προσέγγισαν το 25-30% της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης που για την περιοχή της Αθήνας είναι περίπου 400 mm. Page18of69

19 Η τροπική καταιγίδα Ράφαελ χτυπά τη Καραϊβική Φωτογραφία από ελικόπτερο της Νέας Ορλεάνης μετά τον Τυφώνα Κατρίνα στις 29 Αυγούστου 2005 και ώρα 17:24:22, λίγες ώρες μετά την καταστροφή. Page19of69

20 Τροπική καταιγίδα στις ΗΠΑ Τροπική καταιγίδα στις Μπαχάμες ΚΑΥΣΩΝΑΣ Καύσωνας, για τις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας, θεωρείται μια περίοδος τουλάχιστον 3 ημερών. Οι επιπτώσεις στον πληθυσμό από τις υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να είναι από απλή δυσφορία, θερμική εξάντληση ως και θερμοπληξία η οποία χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια. Πιο ευάλωτες είναι οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού (παιδιά, ηλικιωμένοι, πάσχοντες από χρόνιες παθήσεις) καθώς και άτομα τα οποία εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους. Επεισόδια υψηλών θερμοκρασιών ή καύσωνα παρατηρούνται στην Ελλάδα κατά τη θερινή περίοδο. Την περίοδο εκείνη συνήθωςμεταφέρονται θερμές αέριες μάζες από την Βόρεια Αφρική προς την χώρα μας ανεβάζοντας τη θερμοκρασία σε υψηλά επίπεδα. Οι περιοχές οι οποίες συνήθως πλήττονται περισσότερο από τις υψηλές θερμοκρασίες είναι η Δυτική Ελλάδα και τα ηπειρωτικά της κεντρικής και νότιας χώρας. Στα μεγάλα αστικά κέντρα οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν σοβαρότερες καταστάσεις σε σχέση με την ύπαιθρο. Τα κτήρια και η άσφαλτος των δρόμων συγκεντρώνουν μεγάλα ποσά θερμότητας κατά την διάρκεια της ημέρας, τα Page20of69

21 οποία και αποδίδουν στην ατμόσφαιρα κατά τις νυκτερινές ώρες, με αποτέλεσμα στο κέντρο των μεγάλων πόλεων ακόμα και τις νυκτερινές ώρες η θερμοκρασία να παραμένει υψηλή, επιτείνοντας την αίσθηση των υψηλών θερμοκρασιών στους κατοίκους. Αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής Τριπλασιάστηκε η συχνότητα των ζεστών ημερών Ζεστά Καλοκαίρια καταγράφονται στο 0,1% έως 0,2% της χερσαίας 1980 επιφάνειας του πλανήτη, ενώ στις μέρες μας καταγράφονται στο 10% Καταγράφηκε η μεγαλύτερη βροχόπτωση σε μία μέρα στην ιστορία της Γερμανίας και ακολούθησαν οι χειρότερες, για πολλούς αιώνες, πλημμύρες του ποταμού Ελβα Η Ευρώπη βίωσε το πιο ζεστό Καλοκαίρι για τουλάχιστον μισή χιλιετία Καταγράφηκε το θερμότερο Καλοκαίρι στην ιστορία της δυτικής Ρωσίας ακραία καιρικά φαινόμενα έπληξαν τις ΗΠΑ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι ο τυφώνας Sandy στη Νέα Υόρκη(Νοέμβριος 2012) που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 38 ανθρώπων. Ακόμη πάνω από 7 εκατ. πολίτες έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Πολλοί μάλιστα έμειναν άστεγοι λόγω της καταστροφής πολλών σπιτιών κι άλλων κτηρίων.πλημμύρισαν σπίτια και σήραγγες του Μετρό, και έγιναν καταστροφές σε όλο το συγκοινωνιακό δίκτυο.κύματα 10 Page21of69

22 μέτρων μετέτρεψαν σε... λιμνοθάλασσα τις προβλήτες στα λιμάνια της πόλης. Ειδικότερα, τα νερά «ανέβηκαν» μέχρι και τα 4,15 μ. Ο τυφώνας αυτός είχε το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι ήταν χρονικά καθυστερημένος και σε ασυνήθιστα βόρειο γεωγραφικό πλάτος. Στο Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, ως εποχή των τυφώνων θεωρείται επισήμως η περίοδος από την 1 Ιουνίου έως τις 30 Νοεμβρίου, με την πλέον επικίνδυνη περίοδο έξαρσης από τα τέλη Αυγούστου μέχρι τον Σεπτέμβριο. ] Στατιστικώς η χρονική στιγμή αιχμής / κορύφωσης της περιόδου των τυφώνων του Ατλαντικού είναι στις 10 Σεπτεμβρίου.ΟSandyχτύπησε τη Νέα Υόρκη στις 30 Οκτωβρίου Ο ΠΙΟ ΑΝΙΣΧΥΡΟΣ ΚΑΙ ΑΡΓΟΠΟΡΗΜΕΝΟΣ ΜΟΥΣΩΝΑΣ Ο συγκεκριμένος μουσώνας ήταν ο πιο ανίσχυρος και αργοπορημένος στην αναχώρηση που έχει καταγραφεί ποτέ στην νότια θάλασσα της Κίνας από το 1951 που καταγράφονται δεδομένα, σύμφωνα με το Κλιματικό κέντρο του Page22of69

23 Πεκίνου. Ο συγκεκριμένος μουσώνας τελείωσε ένα μηνά πιο αργά από το συνηθισμένο. Ο ανώμαλος αυτός μουσώνας είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η βροχόπτωση κατά 30%-80% κάτω από το κανονικό στην Βόρεια Κίνα και την Μογγολία και 30%-100% πάνω από μία μεγάλη λωρίδα στην Κεντρική Κίνα. Η δυτική Κίνα είδε αυξημένη βροχόπτωση έως και 200% πάνω από το κανονικό και οι ισχυρές βροχοπτώσεις του μουσώνα πυροδότησαν καταστροφικές κατολισθήσεις που σκότωσαν άτομα και κόστισαν $ σε ζημιές!!! Οι πλημμύρες του μουσώνα στην Κίνα σκότωσαν επιπλέον ανθρώπους, και επηρέασαν άλλα άτομα προκαλώντας ζημιές ύψους 18 δισεκατομμυρίων $ το Αυτή ήταν η 2η πιο δαπανηρή καταστροφική πλημμύρα που έχει σημειωθεί στην Κινέζικη ιστορία πίσω από την μεγαλύτερη όλων των εποχών το 1998 που προκάλεσε ζημιές ύψους 30 δις $ και σκότωσε 3656 ανθρώπους. ΤΟ ΡΩΣΙΚΟ ΚΥΜΑ ΖΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΞΗΡΑΣΙΑΣ: ΤΟ ΠΙΟ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΚΥΜΑ ΖΕΣΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ!!!! Ένα καυτό κύμα ζέστης έπληξε την Μόσχα στα τέλη του Ιουνίου το 2010 και σταδιακά αύξησε την ένταση του κατά τη διάρκεια του Ιουλίου. Στις 14 Ιουλίου ο υδράργυρος έδειξε 31 C στην Μόσχα ήταν η πρώτη μέρα ενός εκπληκτικού σερί 33 ημερών!το προηγούμενο ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας στην Μόσχα ήταν 37 C το 1920, και ισοφαρίστηκε ή ξεπεράστηκε πέντε φορές μέσα σε μία περίοδο 2 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ από τις 26 Ιούλιου έως τις 6 Αυγούστου ώσπου στις 29 Ιουλίου το θερμόμετρο έδειξε τους 38.2 C!!!. Ψάχνοντας για μία ανάσα δροσιάς πάνω από Ρώσοι πολίτες πνίγηκαν σε ατυχήματα που έχουν να κάνουν με την κολύμβηση και ακόμα πέθαναν από την ζέστη και την εισπνοή τοξικών ουσιών που εξέπεμπαν τα χιλιάδες δάση που καίγονταν. Η ξηρασία που ακολούθησε αυτό το κύμα ζέστης είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή του 40% των σιτηρών κοστίζοντας στο έθνος 15 δις $ το οποίο οδήγησε στην απαγόρευση των εξαγωγών. Αυτή η απαγόρευση των εξαγωγών της Ρωσίας σε συνδυασμό με τις κακές καιρικές συνθήκες γενικά στη Γη την χρονική περίοδο Page23of69

24 οδήγησε σε κάθετη άνοδο των τιμών των παγκόσμιων προϊόντων διατροφής πράγμα που είχε ως επακόλουθο την πολιτική αναταραχή σε χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής το Τουλάχιστον άνθρωποι πέθανανκατά τη διάρκεια αυτού του καύσωνα που καταγράφτηκε ως ο πιο θανατηφόρος στην ανθρώπινη ιστορία. ΟΙ ΣΦΟΔΡΟΤΕΡΕΣ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΛΟΜΒΙΑΣ To 2010 οι βροχές στην Κολομβία ήταν οι πιο ισχυρές εδώ και 42 χρόνια. Πλημμύρες και κατολισθήσεις σκότωσαν 528 ανθρώπους και κόστισαν 1 δις $ σε υλικές ζημιές αφήνοντας περίπου 2.2 εκατομμύρια ανθρώπους άστεγους. Γι αυτό το λόγο θεωρούνται οι πιο δαπανηρές, οι πιο ευρύτερα διαδεδομένες κι οι πιο θανατηφόρες πλημμύρες στην ιστορία. Page24of69

25 ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ Ν ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Τα δασικά οικοσυστήματα καταλαμβάνουν το 65% περίπου της χερσαίας επιφάνειας της Ελλάδος (δάση 25%, λιβάδια 40%). Αυτά παράγουν ποικιλία υλικών αγαθών όπως ξυλική βιομάζα (τεχνική και καύσιμη ξυλεία, χαρτοπολτό), καρπούς, μανιτάρια, μέλι, βότανα, συμβάλλουν στην παραγωγή και ποιότητα του νερού, την ποιότητα του αέρα, τη δέσμευση και αποθήκευση του CO2, προσφέρουν ποικίλες άυλες υπηρεσίες όπως προστασία εδαφικών πόρων, βιοποικιλότητα, συμβάλουν στη δέσμευση και αποθήκευση του CO2, παρέχουν κατοικία και τροφή σε πληθώρα έμβιων όντων όπως θηράματα, ιχθύες, κ.ά. Επιπλέον, αυτά έχουν σημαντική πολιτιστική και αισθητική αξία καθώς προσφέρουν ευκαιρίες για ποικίλες δραστηριότητες αναψυχής (πεζοπορία, κατασκήνωσηκ.λπ.), στοιχεία απαραίτητα για τη διατήρηση και προστασία της βιοκοινότητας, του περιβάλλοντος και την ευζωία του ανθρώπου. Με τα ακραία καιρικά φαινόμενα λοιπόν, τις πλημμύρες, τις πολύ χαμηλές και τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, την ξηρασία, το χαλάζι, την υπερβολική βροχόπτωση, το ψύχος και τον παγετό όλα αυτά επηρεάζονται. Προβλέπεται λοιπόν, ελάττωση της γεωργικής σοδειάς σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες λόγω αύξησης της θερμοκρασίας και τις μεταβολές στη συχνότητα και την Page25of69

26 ένταση βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα τη μείωση αποθεμάτων τροφής.για τους πληθυσμούς που εξαρτώνται από την γεωργική παραγωγή για τη συντήρησή τους ή δεν έχουν επαρκές εισόδημα για την εισαγωγή τροφίμων από άλλα κράτη, η κατάσταση αυτή αναμένεται να μεταφραστεί απευθείας σεευρύτερη επικράτηση του υποσιτισμού. Ο υποσιτισμός στη συνέχεια αυξάνειτη σοβαρότητα πολλών λοιμωδών νόσων, ιδιαίτερα στα παιδιά. Εξαιτίας επομένως των ακραίων καιρικών φαινομένων, καταστρέφονται σοδειές με αποτέλεσμα οι αγρότες να μην μπορούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους κι έτσι δεν έχουν κανένα κέρδος. Αντιμετωπίζουν λοιπόν οικονομικά προβλήματα. Πολλές φορές μάλιστα τα τρόφιμα μολύνονται με αποτέλεσμα όσοι τα τρώνε να αρρωσταίνουν, άλλοτε λιγότερο κι άλλοτε περισσότερο σοβαρά. Αντίστοιχα έχουμε τη μόλυνση των θαλασσών κι έπειτα τη μόλυνση της θαλάσσιας ζωής. ΑΚΡΑΙΑ ΚΑΙΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Σχεδόν σε ολόκληρη τημεγάλη Βρετανία, τηφετινή χρονιά, τα χωράφια είναι πολύ βαριά για να σπαρθούν, αφού οι βροχοπτώσεις του φθινοπώρου είναι πολύ έντονες και έπονται ενός επίσης βροχερού καλοκαιριού, με αποτέλεσμα ήδη αρκετοί παραγωγοί να είναι αναγκασμένοι να περιμένουν μέχρι την άνοιξη για να σπείρουν τα χωράφια τους. Αξίζει να σημειωθεί πως η φθινοπωρινή σπορά είναι προτιμότερη για τους παραγωγούς, αφού οι αποδόσεις στις εαρινές ποικιλίες, που είναι μικρότερου βιολογικού κύκλου, είναι σημαντικά χαμηλότερες. Ακραία καιρικά φαινόμενα αντιμετωπίζουν όμως και οι παραγωγοί της ανατολικής Ευρώπης, αφού η ξηρασία εξακολουθεί να αποτελεί πολύ μεγάλο πρόβλημα. Η εδαφική υγρασία σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Σερβία, η Ουκρανία και η Λευκορωσία είναι απαγορευτική για τη σπορά των φθινοπωρινών καλλιεργειών παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε στα τέλη Οκτώβρη. Ο μεγαλύτερος φόβος λοιπόν, των παραγωγών είναι να ξεκινήσει Page26of69

27 μια παρατεταμένη περίοδος βροχοπτώσεων που θα συνοδευτεί με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και ουσιαστικά δεν θα επιτρέψει την έγκαιρη σπορά. Η Ουκρανία είναι τελικά η πρώτη χώρα που θα απαγορεύσει τις εξαγωγές σιταριού, στα μέσα Νοεμβρίου, από το γκρουπ των πρώην σοβιετικών χωρών που κυριαρχούν στο διεθνές εξαγωγικό εμπόριο. Έτσι τον τελευταίο καιρό παρατηρήθηκαν ανοδικές τάσεις στην αγορά των δημητριακών, καθώς εκτιμάται πως η κίνηση αυτή θα είναι η πρώτη από ένα κύμα πολιτικών αποφάσεων για τον περιορισμό των εξαγωγών. Αξίζει να σημειωθεί πως οι τοπικοί έμποροι, υπό το φόβο της απαγόρευσης όπως και συνέβη, είχαν αυξήσει την εξαγωγική τους δραστηριότητα τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ 2 εκατ. τόνοι έχουν συμφωνηθεί να παραδοθούν τους επόμενους μήνες. Η ξηρασία του καλοκαιριού προκάλεσε μια σημαντική μείωση της παγκόσμιας παραγωγής δημητριακών που έχει ανησυχήσει τους αξιωματούχους για νέα απειλή επισιτιστικής κρίσης. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί το 2010, όταν η Ρωσία κι η Ουκρανία επέβαλαν απαγορεύσεις εξαγωγών, προκαλώντας κάθετη ανατίμηση στις τιμές δημητριακών και πυροδοτώντας την «αραβική Άνοιξη». Για ένα χρόνο υψηλές τιμές Αυτό θα έχει ώς αποτέλεσμα να διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα οι τιμές των δημητριακών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, αναμένεται άνοδος του καλαμποκιού στα 8,75 δολάρια ανά μπούσελ μέσα στο επόμενο 12μηνο, από τα 7,65 δολάρια σήμερα. Για το σιτάρι εκτιμάται πως έχει τα περιθώρια να φτάσει ακόμα και τα 9,5 δολάρια ανά μπούσελ. Όσον αφορά τους ελαιούχους σπόρους, οι τιμές της σόγιας ενδεχομένως να φτάσουν ακόμα και τα 18 δολάρια ανά μπούσελ, υψηλότερα κατά 2,5 δολάρια από την τρέχουσα αξία της. Page27of69

28 Page28of69

29 Page29of69

30 Page30of69

31 Β) ΤΟ ΛΙΩΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ Οι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν και περιμένουμε τις επιπτώσεις: Έπειτα από αρμονική συμβίωση χιλιάδων ετών, πελώρια κομμάτια πάγου αποσπώνται από τη ΓουόρντΧαντ, τη μεγαλύτερη παγοκριπίδα της Αρκτικής. Ορισμένα από τα κομμάτια αυτά, που περιέβαλλαν κάποτε τη νήσο Ελζμίρ, φτάνουν σε έκταση ακόμη και τα 50 τετραγωνικά χιλιόμετρα.η συνολική έκταση των επιπλέοντων κομματιών πάγου στην Αρκτική μετρήθηκε στα τετραγωνικά χιλιόμετρα το Σεπτέμβριο του 2012.Η έκταση αυτή ισοδυναμεί με την έκταση της Βραζιλίας ή με περίπου 60 φορές την έκταση της Ελλάδας. Οι επιστήμονες παρακολουθούν το φαινόμενο με ανησυχία, καθώς οι πάγοι είναι επικίνδυνοι τόσο για τη ναυτιλία όσο και την παράκτια ανάπτυξη: 1. Εκτός από την τεράστια οικολογική καταστροφή που σηματοδοτούν, δηλαδή, την απορύθμιση του παγκοσμίου κλίματος, αποτελούν φόβο και τρόμο για τα σκάφη που πλέουν στις θάλασσες του βορρά. 2.Οι θαλάσσιοι πάγοι στην Αρκτική λειτουργούν ως λευκή ομπρέλα που αντανακλά ενέργεια του Ήλιου πίσω στο διάστημα βοηθώντας στο να δροσίζεται η Γη. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η συρρίκνωσή τους θα έχει τεράστιες επιπτώσεις για ολόκληρο τον πλανήτη, καθώς θα σημάνει την συχνότερη εκδήλωση φαινομένων, όπως είναι οι τροπικές καταιγίδες που τώρα πλήττουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Έτσι, για παράδειγμα, σε λίγο ο Καναδάς θα θυμίζει θερμή εύκρατη ζώνη. 3.απελευθέρωση απαγορευμένων χημικών από το λιώσιμο των πάγων. Η αύξηση της θερμοκρασίας στην Αρκτική έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα απαγορευμένων τοξικών χημικών, που για πολλά χρόνια είχαν εγκλωβιστεί στους πάγους και το παγωμένο νερό. Οι επιστήμονες δεν έχουν στοιχεία για τις ποσότητες των επικίνδυνων χημικών που έχουν «παγιδευτεί» στην πολική περιοχή, όμως προειδοποιούν ότι η απελευθέρωσή τους θα υπονομεύσει τις παγκόσμιες προσπάθειες που Page31of69

32 διενεργούνται τα τελευταία χρόνια για τη μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Στα χημικά που απελευθερώνονται με την αύξηση της θερμοκρασίας περιλαμβάνεται το γνωστό εντομοκτόνο DDT, καθώς και βιομηχανικά χημικά.σημειώνεται ότι όλοι οι Ανθεκτικοί Οργανικοί Ρυπαντές (Pops) έχουν απαγορευθεί από το 2004 με τη Σύμβαση της Στοκχόλμης.Οι Ανθεκτικοί Οργανικοί Ρυπαντές μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο και γενετικές ανωμαλίες, ενώ «ταξιδεύουν» για μεγάλες αποστάσεις καθώς δεν διασπώνται εύκολα.τις περασμένες δεκαετίες τα επικίνδυνα χημικά εγκλωβίστηκαν στους πάγους και τα νερά της Αρκτικής, ωστόσο τώρα Καναδοί και Νορβηγοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη τα απελευθερώνει και πάλι στην ατμόσφαιρα.«τα πρώτα στοιχεία που δείχνουν απελευθέρωση επικίνδυνων χημικών στην ατμόσφαιρα είναι η αρχή της ιστορίας», τόνισε σε δηλώσεις του ο HayleyHung, μέλος της ερευνητικής ομάδας.«το επόμενο βήμα είναι να βρούμε τις ποσότητες των επικίνδυνων χημικών που υπάρχουν στην Αρκτική και τις ποσότητες που θα απελευθερωθούν») 5. Βαρείς χειμώνες στο Βόρειο Ημισφαίριο(Μια νέα έρευνα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου της Τζώρτζια συνδέει το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής με το κύμα ψύχους που σαρώνει το Βόρειο Ημισφαίριο τα τελευταία χρόνια. Από τη στιγμή που το επίπεδο των πάγων της Αρκτικής έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδό του το 2007, έχουν παρατηρηθεί αυξημένες χιονοπτώσεις σε μεγάλες περιοχές των βόρειων Ηνωμένων Πολιτειών, της Βορειοδυτικής και Κεντρικής Ευρώπης και της Βόρειας και Κεντρικής Κίνας. Ερευνητές από το Georgia Tech, την Ακαδημία Επιστημών της Κίνας και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια συνέλεξαν δεδομένα παρατήρησης της περιόδου και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μείωση των εαρινών πάγων της Αρκτικής κατά 1 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα -μια έκταση όσο η Αίγυπτος- συμπίπτει και συνδέεται με μεγαλύτερες του κανονικού Page32of69

33 χιονοπτώσεις.) Οι συνέπειες που προκαλούνται από το λιώσιμο ωστόσο φαίνονται και από ποιο συγκεκριμένα παραδείγματα όπως: Η κλιματική αλλαγή «λιώνει» το αεροδρόμιο της Ανταρκτικής (Το πρώτο αεροδρόμιο που θα «χτυπηθεί» από την κλιματική αλλαγή ενδέχεται να είναι εκείνο της αυστραλιανής βάσης στην Ανταρκτική, το οποίο αν και άρχισε να λειτουργεί πριν 3 χρόνια, φέτος δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει την προσγείωση μεγάλων αεροπλάνων. Η κατασκευή του στοίχισε 46 εκατ. δολάρια Αυστραλία. Τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια είχαν προσγειωθεί 29μεγάλα αεροσκάφη, φέτος προσγειώθηκε μόνο ένα αεροπλάνο AirbusA319.Αιτία είναι ο ασυνήθιστα ζεστός αέρας φέτος το καλοκαίρι, που είχε ως αποτέλεσμα να «μαλακώσει» ο πάγος που δυσχέρανε την προσγείωση μεγάλων αεροπλάνων. ΗΠΑ: 180 πόλεις κινδυνεύουν λόγω αύξησης της στάθμης των θαλασσών Page33of69

34 Σημειώνεται ότι η άνοδος της στάθμης των θαλασσών οφείλεται στην υπερθέρμανση του πλανήτη, που προκαλεί λιώσιμο των πάγων με αποτέλεσμα μεγάλη ποσότητα υδάτων να ρέει στη θάλασσα. (H άνοδος της στάθμης των θαλασσών, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αναμένεται να πλήξει περίπου 180 παράκτιες πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής μέχρι το 2100, σύμφωνα με νέα έρευνα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, που επικεντρώθηκε σε δημοτικά διαμερίσματα 48 πολιτειών με πληθυσμό ατόμων και άνω, η άνοδος της στάθμης των θαλασσών κατά ένα μέτρο μέχρι το 2100, αναμένεται να πλήξει περισσότερο τις δυτικές ακτές που βρέχονται από τον Ατλαντικό και τις παράκτιες πόλεις στον Κόλπο του Μεξικού. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Γεωλογικών Ερευνών, οι επιστήμονες κατάφεραν να υπολογίσουν λεπτομερώς τις εκτάσεις γης που θα «εξαφανιστούν» αν ανέβει η στάθμη της θάλασσας. Το Μαϊάμι, η Νέα Ορλεάνη, η Φλόριντα και η Βιρτζίνια κινδυνεύουν να χάσουν το 10%των χερσαίων εκτάσεων μέχρι το τέλος του αιώνα.) Πολικές αρκούδες: μείωση του ρυθμού γεννήσεων λόγω κλιματικής αλλαγής (Το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική συνδέεται με τη μείωση του ρυθμού γεννήσεων Page34of69

35 τωνπολικών αρκούδων στον κόλπο Χάντσον, στον Καναδά.Την άνοιξη και το καλοκαίρι, οι θηλυκές αρκούδες κυνηγούν φώκιες στους πάγους έτσι ώστε να εξασφαλίσουν αρκετή ενέργεια για τους επόμενους μήνες. Τον χειμώνα κρύβονται στη «φωλιά» τους για τουλάχιστον οχτώ μήνες, μέχρι να γεννήσουν, και δεν βγαίνουν ξανά για κυνήγι.αυτό σημαίνει ότι το λιώσιμο των πάγων την άνοιξη«συρρικνώνει» την κυνηγετική περίοδο και οι θηλυκές πολικές αρκούδες δεν αποθηκεύουν αρκετό λίπος έτσι ώστε να αντέξουν τους μήνες που κυοφορούν.σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία ο κόλπος Χάντσον φιλοξενεί περίπου 900 πολικές αρκούδες, δηλαδή 300 λιγότερες συγκριτικά με την προηγούμενη δεκαετία.οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι αν η κλιματική αλλαγή συνεχιστεί με αμείωτους ρυθμούς, ο πληθυσμός των αρκούδων σε ολόκληρη την Αρκτική κινδυνεύει σοβαρά.) Τα ¾ των παγετώνων των Άλπεων ίσως εξαφανιστούν (Δύο μελέτες επιστημόνων υποστηρίζουν ότι οι κλιματικές αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν στην εξαφάνιση των ¾ των παγετώνων των Άλπεων μέχρι το και Page35of69

36 ενός τμήματος της Ανταρκτικήςμέχρι το Σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Ναυτεμπορική», οι μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Geoscience, αναφέρουν ότι ως συνέπεια από το λιώσιμο των παγετώνων θα είναι ηάνοδος του επιπέδου της στάθμης των θαλασσών κατά 4 μέτρα.η πρώτη μελέτη εκτιμά ότι οι παγετώνες των ορέων θα χάσουν το 15% με 27% του όγκου τους ως το 2.100, γεγονός «που θαμπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην τοπική υδρολογία και στη διαθεσιμότητα των πηγών νερού».ορισμένες περιοχές θα πληγούν περισσότερο, ανάλογα με το ύψος των παγετώνωντους, τη μορφολογία του εδάφους και τη θέση τους.η Νέα Ζηλανδία θα χάσει κατά μέσο όρο το 72% και οι Άλπεις το 75%. Ενώ για τους παγετώνες της Γροιλανδίας το ποσοστό δεν ξεπερνά το 8% και για τους ασιατικούς το 10%.Σύμφωνα με την μελέτη, η εν λόγω εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε άνοδο της στάθμηςτης θάλασσας κατά 12εκατοστά μέχρι το τέλος του αιώνα.τα εν λόγω στοιχεία συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τις εκτιμήσεις της διακυβερνητικής Ομάδας των εμπειρογνώμων του ΟΗΕ γιατην εξέλιξη του κλίματος (Giec) στην τελευταία τους έκθεση το 2007.Ένα από τα σενάρια του Giec προβλέπει άνοδο της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 2,8 βαθμούς στη διάρκεια του21ου αιώνα.) Μη αναστρέψιμη η υπερθέρμανση του πλανήτη; Page36of69

37 Το διοξείδιο του άνθρακα που έχει διαχυθεί στην ατμόσφαιρα θα συνεχίσει να αυξάνει την παγκόσμια θερμοκρασία για αιώνες, γεγονός που θα προκαλέσει λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτικήκαι άνοδο της στάθμης των θαλασσών. Αυτό προκύπτει από νέα έρευνα Καναδών επιστημόνων, που υποστηρίζουν ότι ακόμα και αν εγκαταλείπαμε τα ορυκτά καύσιμα, σταματώντας τις εκπομπές, δεν θα μπορούσαμε να εμποδίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στην Ανταρκτική αλλά και την ερημοποίηση στη βόρεια Αφρική. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, πολλές από τις αρνητικές συνέπειες στο βόρειο ημισφαίριο είναι αναστρέψιμες. Σύμφωνα με τον Shawn Marshall, καθηγητή γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Calgary, αυτό σημαίνει ότι οι παγκόσμιες προσπάθειες για μείωση των αερίων του θερμοκηπίου «δεν είναι χάσιμο χρημάτων και χρόνου». Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Geoscience, βασίστηκε σε κλιματικά μοντέλα και προσομοιώσεις. Οι επιστήμονες υπολόγισαν ποιές θα είναι οι επιπτώσεις για το κλίμα ακόμα και σταματούσαμε εντελώς τις εκπομπές το 2010 και το «Η ατμόσφαιρα ψυχραίνεται γρήγορα όταν μειώνονται τα αέρια του θερμοκηπίου. Η θερμοκρασία στην επιφάνεια των υδάτων μειώνεται επίσης ωστόσο σε μεγάλα βάθη δεν συμβαίνει το ίδιο», εξήγησε ο καθηγητής Shawn Marshall. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στα επόμενα χρόνια η μέση θερμοκρασία στον ωκεανό της Ανταρκτικής θα μπορούσε να ανέβει ακόμα και 5 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνεπάγεται λιώσιμο των πάγων. Page37of69

38 ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΜΕΝ,ΑΛΛΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΘΕΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΩΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ: Tο λιώσιμο των πάγων ανοίγει το δρόμο στα τάνκερ Τα σούπερτάνκερ και τα εμπορικά πλοία μεγάλου τονάζ θα πλέουν από τον Ατλαντικό στον Ωκεανό διαμέσου της Αρκτικήςγια να εξοικονομούν χρόνο, χρήμα και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, υποστηρίζουν Σκανδιναβοί πλοιοκτήτες. Το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής και η απελευθέρωση του βόρειας θαλάσσιας οδού στο ρωσικό βορρά, συντομεύει το ταξίδι ενός μεσαίας δυναμικότητας εμπορικού πλοίου από τη Νορβηγία στην Κίνα κατά 18 ημέρες, τη στιγμή που θα διαρκούσε 40 μέρες, και περιορίζει τηνκατανάλωση ναυτιλιακού πετρελαίου κατά 580 τόνους. Θετικάμηνύματααπόεπιστήμονεςγιατολιώσιμοτωνπάγων Εικόνες από τη Γροιλανδία, στις οποίες αποτυπώνονται οι αλλαγές στους παγετώνες με την πάροδο του χρόνου, επιφύλασσαν εκπλήξεις σε μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ. Οι επιστήμονες είδαν ότι ναι μεν οι παγετώνες συνεχίζουν να συρρικνώνονται με ταχείς ρυθμούς, όμως, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, η άνοδος της στάθμης των υδάτων δεν είναι αυτή που προέβλεπαν οι πιο απαισιόδοξοι.παρουσιάζοντας τα ευρήματά τους στη επιθεώρηση Science, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η απώλεια πάγου έχει επιταχυνθεί κατά 30% τα τελευταία χρόνια και Page38of69

39 πως η άνοδος της στάθμης των υδάτων που πυροδοτεί απειλεί πολλές παραθαλάσσιες κοινότητες σε ολόκληρο τον κόσμο. «Είναι βέβαιο ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με σημαντική άνοδο της στάθμης της θάλασσας, όμως κάποια από τα χειρότερα δυνατά σενάρια που ο κόσμος φαντάζεται, είναι μάλλον απίθανο να υλοποιηθούν», λέει η ερευνήτρια ΤουίλαΜουν, ειδική σε θέματα παγετώνων.«στις προηγούμενες μελέτες υπήρχαν ελάχιστες παρατηρήσεις από μεγάλους παγετώνες», λέει η Μουν. «Βρήκαμε ότι σε καμία περίπτωση δεν οδεύουμε προς την υλοποίηση του χειρότερου σεναρίου, όμως το λιώσιμο των παγετώνων επιταχύνεται και δεν υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη ανάσχεσης.» Η ερευνήτρια επισημαίνει ότι η απώλεια πάγων στη Γροιλανδία οφείλεται κατά το ήμισυ στο λιώσιμό τους με την άνοδο των θερμοκρασιών, αλλά και στην αυξημένη ροή των παγετώνων που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία περισσότερων παγόβουνων στη θάλασσα. Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν στη δεύτερη αιτία. Η έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον δεν είναι η πρώτη που, βασιζόμενη σε δορυφορικά δεδομένα, αποκαλύπτει ότι τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα απ' όσο πίστευαν οι επιστήμονες: πρόσφατη μελέτη κατέδειξε ότι τα Ιμαλάια δεν έχουν χάσει πάγο την τελευταία δεκαετία, ενώ άλλη ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι οι παγετώνες του Καρακορούμ έχουν μεγαλώσει. Η Μουν εξάλλου τονίζει ότι μία δεκαετία ερευνών δεν αρκεί για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα και πως το μέλλον της Γροιλανδίας παραμένει απρόβλεπτο. Εάν το λιώσιμο των πάγων συνεχίσει να επιταχύνεται, προειδοποιεί, δεν αποκλείεται να επαληθευτούν τελικά οι προβλέψεις για άνοδο της στάθμης της θάλασσας ακόμη και κατά 80 εκατοστά έως το Page39of69

40 New York times Aph.gr Econews.gr Inews.gr Γ) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Τα οικοσυστήματα, χερσαία και θαλάσσια παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος. Κλιματική αλλαγή όμως σύμφωνα με έρευνες από όλο τον κόσμο, έχει επηρεάσει πολλά φυσικά οικοσυστήματα με κύριο αίτιο την αύξηση της θερμοκρασίας. Στα χερσαία οικοσυστήματα παρατηρήθηκε ότι οι διεργασίες που σχετίζονται με την άνοιξη συμβαίνουν νωρίτερα όπως η πτώση των φύλλων, η μετανάστευση πουλιών και γέννηση αυγών διαφόρων πτηνών, ενώ στα υδάτινα παρατηρήθηκε ότι υπήρχαν μεταβολές στην εξάπλωση και την αφθονία των φυτών, του ζωοπλαγκτόν και των ψαριών σε μεγάλο γεωγραφικό πλάτος των ωκεανών και αύξηση αφθονίας φυτών και ζωοπλαγκτόν σε λίμνες μακριά από τον Ισημερινό και σε μεγάλο υψόμετρο. Χερσαία: Τα χερσαία φυτά αποτελούν επίσης από μονά τους ισχυρή ένδειξη της κλιματικής αλλαγής και το ποσό σοβαρής είναι με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρώιμη ανθοφορία 300 περίπου ειδών φυτών στη Μ. Βρετανία, κατά μέσο ορό 4,5 μέρες νωρίτερα. Τα δάση έχουν επηρεαστεί και αυτά και ένα πλήρως πειστικό παράδειγμα είναι οι επιπτώσεις στα ελληνικά δάση : α) η μαζική νέκρωση δέντρων ελάτης σε όλη τη χωρά κυρίως όμως την Πελοπόννησο, β) εισβολή κωνοφόρων, όπως η υβριδογενής ελάτη και η μαύρη Πεύκη, σε δάση πλατύφυλλων, όμως η πλατύφυλλη και ευθύβολοι Page40of69

41 δρυς, καστανιά και σε μικρότερο βαθμό η οξιά, γ) η νέκρωση δασικής Πεύκης στα Πιερία όρη. Τέλος με την αύξηση της θερμοκρασίας έχει παρατηρηθεί και μια αύξηση των χωροκατακτητικών ειδών παγκοσμίως. Δηλαδή είδη ζώων από διαφορετικούς βιοτόπους βρίσκονται στον ίδιο με καταστρεπτικά αποτελέσματα συνήθως για τα αυτόχθονα είδη, καθώς οι <<εισβολείς>> παίρνουν σιγά-σιγά τη θέση τους. Ένα παράδειγμα είναι η χωροκατάκτηση σε εσωτερικά ύδατα από ορισμένα είδη ψαριών, όπως ο κυπρίνος, ένα ψάρι που ζει σε σχετικά θερμά νερά, θα μπορεί να αντικαταστήσει την πέρκα και την πέστροφα σε πολλές περιοχές της Ευρώπης. Επίσης το Τρίγωνο των Κοραλλιών, η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ασίας και Ωκεανίας η οποία θεωρείται το πλέον πλούσιο θαλάσσιο οικοσύστημα στον κόσμο, κινδυνεύει άμεσα με κατάρρευση εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας στην περιοχή και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Η κατάσταση μάλιστα ίσως να μην είναι αναστρέψιμη για το 85-90% της περιοχής. Η περιοχή μεταξύ Ινδικού και Ειρηνικού Ωκεανού ανάμεσα στις βόρειες ακτές της Ωκεανίας και τις νοτιοανατολικές περιοχές της Ασίας, γνωστή και ως το «Τρίγωνο των Κοραλλιών» εκτιμάται ότι είναι η πλουσιότερη περιοχή του πλανήτη σε όρους θαλάσσιας βιοποικιλότητας και έχει χαρακτηριστεί ως πρώτης προτεραιότητας θαλάσσιος βιότοπος παγκοσμίως. Αποκαλείται μάλιστα "Αμαζόνιος των θαλασσών" καθώς θεωρείται το παγκόσμιο επίκεντρο της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Όμως η αλόγιστη ανθρώπινη δραστηριότητα και η επίδραση της κλιματικής αλλαγής έχουν επιφέρει πλήγματα που ίσως αποδειχτούν μη αναστρέψιμα. Σύμφωνα με έρευνα του World Resources Institute το οποίο εκτίμησε την κατάσταση και τους κινδύνους από τους οποίους απειλείται η περιοχή, το 85-90% του Τριγώνου των Κοραλλιών απειλείται άμεσα με καταστροφή. Κύρια αίτια για την ραγδαία επιδείνωση θεωρούνται η ανθρωπογενής δραστηριότητα στην θαλάσσια περιοχή και τις ακτές και η κλιματική αλλαγή. Βασικοί παράγοντες της υποβάθμισης λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας είναι: -Η μόλυνση που προέρχεται από βιομηχανική και αγροτική παραγωγή και φτάνει στη θάλασσα υπό τη μορφή χημικών, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, και άλλων απορριμμάτωνκάθε είδους, -η υπεραλιεία, καθώς και οι μέθοδοι αλιείας που χρησιμοποιούνται, καθώς στην περιοχή είναι ευρέως διαδεδομένη η χρήση δυναμίτη, -η αλόγιστη παράκτια ανάπτυξη των έξι κρατών που απαρτίζουν το «Τρίγωνο». Page41of69

42 Σύμφωνα με την έρευνα η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει ραγδαία τις ήδη βαρύτατες επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ήδη σε μεγάλο μέρος των περιοχών του Τριγώνου η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί ήδη σημαντικά, ενώ έχουν παρατηρηθεί εκτεταμένα φαινόμενα λεύκανσης των κοραλλιών (coraλ bleaching), το οποίο οδηγεί στο θάνατό τους. Δ) ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗΣ Ερημοποίηση ορίζεται η υποβάθμιση του εδάφους και του περιβάλλοντος στις ξηροθερμικές και ύφυγρες περιοχές. Αυτή υποβάθμιση που προκαλείται από την ερημοποίηση αφορά στη μείωση ή απώλεια της παραγωγικότητας των γεωργικών και δασικών εκτάσεων, κυρίως λόγω της διάβρωσης που επιφέρει δραστική μείωση του βάθους και της γονιμότητας του εδάφους και της βλάστηση. Τρεις είναι οι παράγοντες ερημοποίησης: 1) Εδαφικοί παράγοντες : Η ευαισθησία στην εμφάνιση της ερημοποίησης αφορά σε εδάφη που αποτελουνται από υλικά με μικρή αντοχή στη διάβρωση και μεγάλη κλίση. 2) Κλιματικοί παράγοντες : Αφορά σε περιοχές με μικρό ετήσιο ύψος βροχής και υψηλές θερμοκρασίες τη θερινή περίοδο. Η διαφαινόμενη κλιματικη αλλαγή αναμένεται να οξύνει το πρόβλημα της ερημοποίησης Page42of69

43 καθώς η συχνότερη εμφάνιση πλημυρών αυξάνει την επιφανειακή διάβρωση του εδάφους, ενώ η εμφάνιση μακρών περιόδων ξηρασίας μειώνει την περιεκτικότητα του εδάφους σε νερό και προκαλεί δυσμενές περιβάλλον για την ανάπτυξη της βλάστησης 3) Ανθρωπογενείς παράγοντες: Αφορά σε μη αποδεκτές γεωργικές πρακτικές (εντατική καλλιέργεια των γεωργικών περιοχών, υπερβολική χρήση των λιπασμάτων, μη ορθολογική κατεργασία του εδάφους, έλλειψη προστασίας γεωργικών εδαφών), μη ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων (ανεπαρκείς πρακτικές άρδευσης, υπεράντληση του υπόγειου νερού, έλλειψη στραγγιστικών έργων), αλλαγή χρήσης γης (από δάσος σε γεωργικό έδαφος, από γεωργικό έδαφος σε αστική χρήση Η ερημοποίηση προκαλείται από το συνδιασμό των παραπάνω παραγόντων, και η ένταση του προβλήματος της υποβάθμισης εξαρτάται άμεσα από την ένταση αυτών Page43of69

44 Ε) ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Η αλλαγή του κλίματος μείωσε την παγκόσμια παραγωγή σίτου και καλαμποκιού περισσότερο από 3% κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Οι επιπτώσεις μεταφράστηκαν σε ως και 20% υψηλότερες μέσες τιμές των βασικών προϊόντων. Η απόδοση των καλλιεργειών αυξήθηκε κατά την περίοδο, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης των πρακτικών και της αναπαραγωγής των φυτών. Υπάρχουν διεθνείς πτώσεις στη παραγωγή σιταριού της τάξης του 5,5% και της τάξεως 3,8% για το καλαμπόκι, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής από το 1980 μέχρι το Αυτό ισοδυναμεί με το σύνολο της ετήσιας συγκομιδής καλαμποκιού του Μεξικού, ή τη καλλιέργεια σιταριού της Γαλλίας, τη μεγαλύτερη παραγωγό της ΕΕ. Για τη σόγια και το ρύζι, οι νικητές και οι ηττημένοι της αλλαγής του κλίματος εξισορρόπησαν ο ένας τον άλλον. Για παράδειγμα, το ρύζι αποκτήθηκε από τις πιο δροσερές χώρες με μεγαλύτερο γεωγραφικό πλάτος. Χωρίς την επιτυχή προσαρμογή και δεδομένης της διαρκούς αύξησης στη ζήτηση καλαμποκιού και σιταριού, η αρκετά μεγάλη οπισθοδρόμηση στην απόδοση από την κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να συνεπάγεται μεγάλο οικονομικό και υγειονομικό κόστος. Οι απώλειες παραγωγής από το 1980 μεταφράζονται σε 18,9% η σε 6,4% υψηλότερες μέσες τιμές των βασικών εμπορευμάτων. Κλιματικές αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα δύναται να επηρεάσουν την αλιεία ως εξής: 1)Η παραγωγή θα γίνεται με αργούς ρυθμούς και θα ενισχύονται οι βιολογικές διαδικασίες οι ;ποιες σχετίζονται με την αύξηση της αλιευτικής παραγωγής. 2)Λογω της αύξησης της θερμοκρασίας και της έλλειψης οξυγόνου στις παράκτιες περιοχές θα περιορίζεται η αλιευτική παραγωγή. 3)Αλλαγές στις βροχοπτώσεις, στη ροη των ποταμών, στο επίπεδο των Page44of69

45 λιμνών και αύξηση της παράκτιας διάβρωσης κ.α. ΣΤ) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΣΤΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ (ΔΑΣΗ, ΓΕΩΡΓΙΑ, ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ) Η αλλαγή του κλίματος έχει ήδη εμφανή αποτελέσματα, που εκτείνονται από την αύξηση της θερμοκρασίας έως την άνοδο της στάθμης της θάλασσας σαν αποτέλεσμα της τήξης των πολικών παγετών, καθώς και τη συχνότερη εμφάνιση καταιγίδων και πλημμύρων. Οι μεταβολές αυτές θα επιφέρουν με τη σειρά τους σοβαρές επιπτώσεις στην ακεραιότητα των οικοσυστημάτων, τους υδατικούς πόρους, τη δημόσια υγεία, την προσφορά τροφής, τη βιομηχανία, τις γεωργικές καλλιέργειες, τις μεταφορές και τις υποδομές.oι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις υποδομές είναι οι εξής Στη γεωργία Η κλιματική αλλαγή θα έχει πολύπλοκες παρενέργειες στις βιοφυσικές διεργασίες που στηρίζουν τα γεωργικά συστήματα. Ειδικότερα, η αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, οι υψηλότερες θερμοκρασίες, οι μεταβολές της τυπολογίας των εποχικών και ετήσιων βροχοπτώσεων, καθώς και της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων θα επηρεάσουν την ποιότητα και τη σταθερότητα της παραγωγής τροφίμων, αλλά και το φυσικό περιβάλλον στο οποίο εντάσσεται η γεωργία. Οι κλιματικές διακυμάνσεις θα έχουν επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα των υδατικών πόρων, στους επιβλαβείς οργανισμούς, στις ασθένειες και στα εδάφη, γεγονός που θα οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές των συνθηκών γεωργικής και ζωικής παραγωγής. Σε ακραίες περιπτώσεις, η υποβάθμιση των γεωργικών οικοσυστημάτων μπορεί να προκαλέσει απερήμωση, με αποτέλεσμα την πλήρη απώλεια της παραγωγικής ικανότητας της συγκεκριμένης γης.h υπερθέρμανση και τα ακραία φαινόμενα, όπως οι καύσωνες, θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στην υγεία των ζώων, στην ανάπτυξη και στην παραγωγή, καθώς και στην αναπαραγωγή. Θα προκύψουν επίσης έμμεσες παρενέργειες από τις μεταβολές στην παραγωγικότητα των βοσκότοπων και των κτηνοτροφικών καλλιεργειών, οι οποίες θα επηρεάσουν και την κατανομή των ζωικών ασθενειών. Η αγροτική παραγωγή κινδυνεύει λόγω της απώλειας καλλιεργήσιμης γης και της αβεβαιότητας σχετικά με το Page45of69

46 είδος και το χρόνο εγκατάστασης συγκεκριμένων καλλιεργειών γεγονός το οποίο θα προκαλέσει ασιτία σε εκατομμύρια ανθρώπους. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να μεταβάλλει τα αποθέματα τροφής σε παγκόσμιο επιπεδο και επομένως στην αύξηση των τιμών των προιόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν το κύμα καύσωνα που χτύπησε την Δυτική Ευρώπη το 2003 και προκάλεσε μείωση παραγώγης σε όλους τους τομείς της γεωργίας στην Γαλλία. Αλιεία Eρευνες υποδεικνύουν μια μετακίνηση των πληθυσμών των ψαριών προς τις βόρειες θάλασσες, αλλά και την εξαφάνιση από τις νότιες θάλασσες ορισμένων ειδών όπως ο σολομός και ο μπακαλιάρος. Μακροπρόθεσμα και σε συνδυασμό με την επίδραση άλλων παραγόντων (όπως η μόλυνση, οι επιδράσεις στην τροφική αλυσίδα κ.λπ.), εκτιμάται ότι η αλιεία πολλών ειδών θα περιοριστεί σταδιακά και θα καταστεί ασύμφορη. Στον τομέα του τουρισμού Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αλλα κυρίως η άνοδος της θερμοκρασίας επιδρούν άμεσα ή έμμεσα στην ελκυστικότητα των προορισμών καθως επηρεάζουν τους φυσικούς πόρους, τις συνθήκες διαβίωσης (και αναψυχής) αλλα και τους τουριστικούς πόρους, επηρεάζοντας τελικά την ανταγωνιστικότητα του τόπου. Ο παράκτιος τουρισμός είναι αρκετά ευάλωτος έχοντας να αντιμετωπίσει προβλήματα όπως η διάβρωση των παραλίων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Αν και πολλές περιοχές θα ζημιωθούν χάνοντας μεγάλο αριθμό τουριστών που τις επισκέπτονται, νέοι προορισμοί θα δημιουργηθούν που μέχρι σήμερα δεν είχαν κάποια ιδιαίτερη σημασία στην τουριστική αγορά. Ο τουρισμός αποτελεί για τη ελληνική οικονομία έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες ανάπτυξης και εισροής εισόδων και θα πληγεί ίσως ανεπανόρθωτα από την κλιματική αλλαγή. Η επιδείνωση των καιρικών συνθηκών στην Ελλάδα, θα αλλάξει σημαντικά τον ευρωπαϊκό χάρτη των θερινών τουριστικών προορισμών. Αυτό αναμένεται να μειώσει δραματικά την τουριστική κίνηση της χώρας, ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, προκαλώντας σημαντικό πλήγμα σε μία από τις κύριες πλουτοπαραγωγικές πηγές της Page46of69

47 χώρας. Συνοπτικά οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγης στον τουρισμό είναι οι εξής Φθορές παράκτιων τουριστικών υποδομών. Απαξίωση τουριστικών υποδομών λόγω έλλειψης φυσικών προϋποθέσεων χρήσης τους (ενδεικτικά, έλλειψη χιονιού για τα χιονοδρομικά κέντρα). Διείσδυση θαλάσσιου νερού στον υδροφόρο ορίζοντα και αφαλμύρωση του πόσιμου νερού Μείωση διαθέσιμου νερού λόγω μείωσης βροχοπτώσεων. Μείωσηεξάλειψη οικοτουριστικών υποδομών και δραστηριοτήτων. Στις παράκτιες περιοχές Παραλιακές ζώνες και μικρά νησιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας και στην εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων. Οι παραλιακές ζώνες με μικρή ή μηδενική κλίση θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο να κατακλυστούν από το θαλασσινό νερό ενώ εκτιμάται η καταστροφή των παράκτιων υγρότοπων και βιότοπων. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα έχει ως συνέπεια να προχωρήσουν τα θαλάσσια νερά βαθύτερα στην ξηρά, σε βαθμό που να προκληθούν φυσικές και υλικές καταστροφές στα δέλτα των ποταμών και στις παράκτιες πόλεις. Ορισμένες περιοχές θα καταστούν ιδιαίτερα ευάλωτες λόγω και της φυσικής βύθισης της ξηράς ως προς τη θάλασσα ενώ παράλληλα θα ενισχυθεί η φυσική διάβρωση των ακτογραμμών. Ακόμα οι χειμερινές καταιγίδες και οι τροπικοί κυκλώνες (τυφώνες ) θα πλήξουν σε μεγάλο βαθμό τις παράκτιες περιοχές. Επειδή το 60% του πληθυσμού ζεί σε περιοχή μικρότερη των 60 χιλιομέτρων από την ακτή εκτιμάται ότι θα κινδυνεύσουν 100 εκατ. άνθρωποι από πλημμύρες σε παράκτιες ζώνες (κυρίως Μπαγκλαντές, Ινδοκίνα, Κίνα, Αίγυπτος). Οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερες σε Page47of69

48 χώρες όπως η Δανία, η Ολλανδία, η Αγγλία, η Γερμανία και η Ιταλία, πολλές περιοχές των οποίων βρίσκονται κάτω από το επίπεδο της θάλασσας. Στην Ελλάδα η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα επηρεάσει τους ελληνικούς παράκτιους βιότοπους και τους παράκτιους οικισμούς της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας καθώς και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις περιοχές αυτές. Επίσης πολλές από αυτές τις περιοχές θα υποστούν πλημμύρες και διάβρωση, ενώ οι ποταμοί και οι παράκτιοι υδροφορείς θα γίνουν πιο υφάλμυροι. Μάλιστα σύμφωνα με εκτιμήσεις η στάθμη της θάλασσας στη Μεσόγειο αναμένεται να αυξηθεί κατά 5cm ανά δεκαετία.οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερες σε χώρες όπως η Δανία, η Ολλανδία, η Αγγλία, η Γερμανία και η Ιταλία, πολλές περιοχές των οποίων βρίσκονται κάτω από το επίπεδο της θάλασσας. Εικόνα που δείχνει την επίδραση της στάθμης της θάλασσας στο Μπαγκλαντές. Σε άλλους τομείς Αδύναμες υποδομές και ευπαθείς οικονομίες θα προκαλέσουν καταστροφές στα δίκτυα αποχέτευσης, πολεοδομικά συγκροτήματα, τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τα συστήματα επεξεργασίας λυμάτων.επίσης η κλιματική αλλαγή θα προκαλέσει χειροτέρευση της ποιότητας των υδάτων και επομένως μειωμένη παραγωγικότητα λόγω της έλλειψης υδατικών πόρων στις υδροηλεκτρικέςεγκαταστάσεις. Ζ) ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΛΥΘΗΣΜΩΝ Oι μεγάλες φυσικές καταστροφές που προέρχονται από την κλιματική αλλαγή (η οποία βέβαια είναι και αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων του ανθρώπου), Page48of69