ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ I

Transcript

1 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ I Πιτροπάκης Νικόλαος Υποψήφιος Διδάκτορας Contact: npitrop@unipi.gr Υφαντόπουλος Νικόλαος Υποψήφιος Διδάκτορας Contact: nifantop@unipi.gr

2 ΔΟΜΗ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ (1/5) / Ριζικός κατάλογος συστήματος /home Χώρος για τα αρχεία των χρηστών. Κάθε χρήστης έχει δικό του κατάλογο και πλήρη δικαιώματα σε αυτόν. Π.χ /home/user01, /home/user17 κτλ. Κάποιες διανομές χρησιμοποιούνε το /users αντί του /home /bin Συνήθη χρησιμοποιούμενα προγράμματα π.χ ls, cd, cat και φλυοί

3 ΔΟΜΗ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ (2/5) /sbin Εκτελέσιμα που χρησιμοποιούνται για συντήρηση του συστήματος και διαχειριστικές εργασίες όπως π.χ ifconfig, mount, umount, iptables /etc Αρχεία ρυθμίσεων όπως π.χ, xorg.conf, apache.conf κτλ /usr Τα προγράμματα και οι εφαρμογές που δεν είναι βοηθητικά για το σύστημα. Δεν είναι για κάθε χρήστη ξεχωριστά /usr/local Αρχεία που δεν αλλάζουν σε περίπτωση αναβάθμισης ή κάποιας αλλαγής στο σύστημα

4 ΔΟΜΗ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ (3/5) /var Αρχεία καταγραφής συμβάντων (logs) ή αλληλογραφίας. Γενικά αρχεία που αλλάζουν συχνά κατά τη διάρκεια λειτουργίας του ΛΣ (π.χ ιστοσελίδες, βάσεις κτλ) /tmp Αποθήκευση προσωρινών αρχείων. Διαγράφονται από τους διαχειριστές /dev Αρχεία συσκευών συστήματος /boot Αρχεία απαραίτητα για την εκκίνηση του συστήματος

5 ΔΟΜΗ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ (4/5) /lib Βιβλιοθήκες απαραίτητες για τα προγράμματα των /bin και /sbin /mnt Χώρος για την φόρτωση των file system

6 ΔΟΜΗ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ (5/5)

7 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ cd cd /root/home/faculty/bobk Περιηγούμαστε πιο βαθιά μέσα στους φακέλους cd../.. Μας πάει δύο φακέλους πίσω

8 ΣΥΧΝΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ reloaded (1/6) ls -l long listing -t Ταξινόμηση κατά ημερομηνία τροποποίησης -a Προβολή όλων των αρχείων και τον κρυφών (αρχεία με. )

9 ΣΥΧΝΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ reloaded (2/6) ls -p Σημείωση των φακέλων με / -h human readable -i εμφάνιση των i-node

10 ΣΥΧΝΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ reloaded (3/6) ls -F Επισήμανση φακέλων με το σύμβολο / και των εκτελέσιμων με -d Κατάλογοι χωρίς περιεχόμενα Γίνονται και συνδυασμοί των επιλογών π.χ ls la, ls Fh κτλ

11 ΣΥΧΝΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ reloaded (4/6) touch [επιλογές] όνομα αρχείου Δημιουργία αρχείου αν δεν υπάρχει, τροποποίηση της ημερομηνίας του αν υπάρχει -t (timestamp) Αλλαγή χρονοσφραγίδας [YYYY]MMDDhhmm.[ss]

12 ΣΥΧΝΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ reloaded (5/6) mkdir mkdir όνομα φακέλου Δημιουργία φακέλου π.χ mkdir nikos mkdir /nikos/testing Δημιουργία φακέλου στον υποκατάλογο nikos mv mv [επιλογές] π.χ mv test nikos/testing [-v] verbose. Πληροφορίες του τι γίνεται κατά την εκτέλεση [-i] Ερώτηση πριν την εκτέλεση

13 ΣΥΧΝΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ reloaded (6/6) cp (copy) cp [επιλογές] πηγή προορισμός π.χ cp copy nikos/ [-r] recursive Αντιγραφή αναδρομικά όλων των υποφακέλων και των αρχείων που περιέχονται rm (remove) rm [επιλογές] όνομα αρχείου π.χ rm copyy [-r] recursive Σβήνει αναδρομικά όλους τους υπο-φακέλους και τα αρχεία που περιέχονται

14 ALIASES Όπως είδαμε αρκετές εντολές έχουν επιλογές και αρκετές φορές σύνθετες επιλογές. Προκειμένου λοιπόν να μην γράφουμε κάθε φορά μία μεγάλη εντολή δημιουργούμε μία συντόμευση με το αναθέσουμε τη λειτουργία της σε μία δικιά μας εντολή. Η χρήση της είναι alias νέο_όνομα= εντολή. Για να αποδεσμεύσουμε το alias η χρήση είναι unalias νέο_όνομα. Μία εντολή με αρκετές επιλογές που χρησιμοποιείται συχνά είναι η ls. Π.χ δέσμευση alias nikos= ls -a Π.χ αποδέσμευση unalias nikos

15 ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ Δικαιώματα πρόσβασης R = Ανάγνωση(Read) W = Εγγραφή(Write) X = Εκτέλεση(Execute) Τύποι αρχείων b = Αρχείο συσκευής: δίσκοι κτλ c = Αρχείο συσκευής: πληκτρολόγια κτλ d = Κατάλογος i = Συμβολική σύνδεση

16 ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ Κατάλογοι. Κατάλογος που δουλεύουμε.. Γονικός κατάλογος ~ Αρχικός κατάλογος ~user Αρχικός κατάλογος του user ΜΕΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ? Μπαλαντέρ ενός χαρακτήρα * Μπαλαντέρ ενός η περισσότερων χαρακτήρων [] Ένας χαρακτήρας που περιέχεται στο δοθέν σύνολο [-] Ένας χαρακτήρας από το δοθέν σύνολο [^] Ένας χαρακτήρας που δεν περιέχεται στα []

17 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Κατάλογοι cp ~/nikos. Αντιγραφή του αρχείου nikos από τον κεντρικό φάκελο στο φάκελο που βρισκόμαστε τώρα cd ~ Επιστροφή στον κεντρικό κατάλογο rm ~/photo.jpg Διαγραφή του αρχείου photo.jpg από τον κεντρικό κατάλογο ls?nikos Προβολή όλων των αρχείων που τελειώνουν σε nikos ls *nikos Προβολή όλων των αρχείων που αρχίζουν από Nikos ls nikos.mp[34] Προβολή όλων των αρχείων που αρχίζουν με nikos και είναι είτε mp3 είτε mp4

18 ΕΝΤΟΛΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (1/3) cat (concatenate) cat [επιλογές] αρχείο1 αρχείο2 αρχείο ν Μπορεί να εμφανίσει το περιεχόμενο από ένα αρχείο μέχρι όσα αρχεία θέλουμε με βάση το όρισμά της [-E] Εμφάνιση του $ στο τέλος κάθε γραμμής [-n] Αρίθμηση των γραμμών π.χ cat /etc/passwd cat n /etc/passwd

19 ΕΝΤΟΛΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (2/3) more Εμφάνιση του περιεχομένου σελίδα-σελίδα more [επιλογές] αρχείο Με το πλήκτρο space πάμε στην επόμενη γραμμή όπως και με το πλήκτρο Enter Με το πλήκτρο / και ακολούθως μία λέξη την αναζητούμε στα αποτελέσματα και με το n πάμε στην επόμενη αναζήτηση q και ^c είναι η έξοδος π.χ more etc/passwd

20 ΕΝΤΟΛΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (3/3) tail Εμφανίζει τις τελευταίες γραμμές του αρχείου tail [επιλογές] αρχείο [-f] Παρακολούθηση ενημέρωσης ενός αρχείου. Το χρησιμοποιούμε συνήθως για τα log αρχεία [-c αριθμός byte] Εμφανίζει τα τελευταία c bytes [-n] Εμφανίζει τις n γραμμές π.χ tail etc/passwd Head Εμφανίζει τις πρώτες γραμμές του αρχείου head [επιλογές] αρχείο [-n] Εμφανίζει τις n γραμμές

21 Any Question??

22 sudo shutdown h now