8ο Πανελλήνιο Συμποσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 11

Transcript

1 8ο Πανελλήνιο Συμποσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 11 eργα και περιβαλλοντικeς δρaσεις της Εταιρεiας yδρευσης - Αποχeτευσης Θεσσαλονiκης ( α.ε.) για την βελτiωση της ποιοτικhς κατaστασης του Koλπου Θεσσαλονiκης. Αθανάσιος Σουπίλας Εταιρεία Ύδρευσης - Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης αε Περiληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται περιγραφή των έργων αντιρρύπανσης που έκανε τα τελευταία χρόνια η Εταιρεία Ύδρευσης-Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης ( α.ε.), μόνη της ή σε συνεργασία με την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων ( ΕΥΔΕ Θεσσαλονίκης), με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος καθώς και την προστασία του Κόλπου της Θεσσαλονίκης, που είναι ο αποδέκτης όλων των υγρών λυμάτων και αποβλήτων της ευρύτερης περιοχής. Αναφέρεται η σκοπιμότητα των ανωτέρω έργων και ειδικότερα των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), που είναι στην κυριότητα της α.ε, ο τρόπος λειτουργίας τους, τα επιτευχθέντα αποτελέσματα και η συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις που ισχύουν για την λειτουργία τους. Υπάρχουν επίσης στοιχεία για την χρηματοδότηση τους καθώς και για το πρόγραμμα παρακολούθησης της ποιότητας του Κόλπου της Θεσσαλονίκης που εφαρμόζεται σε συνεργασία με το ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ. τα τελευταία χρόνια. Μέσα στην παρουσίαση φαίνεται ακόμη η γενικότερη προσπάθεια και φροντίδα της αε για την εφαρμογή των απαιτήσεων των Περιβαλλοντικών Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα για την διάθεση της παραγόμενης ιλύος και την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων που προκύπτουν από τη λειτουργία των ΕΕΛ της αε. Λέξεις κλειδιά: Επεξεργασία αστικών λυμάτων, Κόλπος Θεσσαλονίκης,, οικολογική ποιότητα Works and actions undertaken by the Thessaloniki Water Supply & Sewerage Co (EYATH s.a) in order to improve the ecological quality of Thessaloniki Gulf Athanasios Soupilas Thessaloniki Water Supply & Sewerage Co (EYATH s.a) Abstract This paper describes the environmental projects carried out over the last few years by EYATH s.a, either alone or in cooperation with the Special Service for Water Supply & Sewerage of the Public Works of Thessaloniki (EYDE), the overall aim of which was the protection of the environment, the Gulf of Thessaloniki, in particular, which is the recipient of all the wastewater domestic and industrial- of the surrounding area. The specific aims of the aforementioned projects are referred to, particularly those of the W/W treatment plants, which are the main responsibility of EYATH s.a. and whose mode of operatio, in compliance with permit regulations, is described. In addition, data is given concerning the funding of the projects and the monitoring program of the water quality of the Gulf of Thessaloniki which in the past few years has been achieved in cooperation with the National Center for Marine Research. Throughout the presentation the effort and care taken by EYATH to comply with the demands of the Environmental Directives of the European Union for the disposal of treated sludge and the reuse of the treated wastewater are made apparent. Key Words: Wastewater treatment, Thessaloniki Gulf, EYATH, protection of sea water quality.

2 12 8ο Πανελλήνιο Συμποσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας Εισαγωγh Τα αστικά λύματα, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος των βιομηχανικών αποβλήτων, διοχετεύονταν χωρίς ικανοποιητική επεξεργασία πριν μερικά χρόνια, στον κύριο αποδέκτη της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης, τον Θερμαϊκό, ο οποίος είχε υποβαθμισθεί σημαντικά. Με σκοπό να βελτιώσει την κατάσταση αυτή, και με το δεδομένο ότι ο Θερμαϊκός είναι πηγή ζωής για την περιοχή, ο Οργανισμός Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΟΑΘ) (σημερινή Ε.Υ.Α.Θ.), μέσα στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του, ξεκίνησε από την δεκαετία του 1980 την εκτέλεση βασικών έργων υποδομής, μαζί με την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων (ΕΥΔΕ) Θεσσαλονίκης. Σχεδιασμός και υλοποiηση των eργων Σύμφωνα με τον Γενικό Σχεδιασμό που εκπονήθηκε στα τέλη του 70 και που υλοποιήθηκε εν τω μεταξύ, η ευρύτερη περιοχή Θεσσαλονίκης διαιρέθηκε σε δύο ζώνες έτσι ώστε: 1) τα λύματα από τις κεντρικές και δυτικές περιοχές, όπου είναι εγκατεστημένες οι περισσότερες από τις αστικές και βιομηχανικές δραστηριότητες, να συλλέγονται και να μεταφέρονται στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης (Ε.Ε.Λ.Θ) με τον Κεντρικό Αποχετευτικό Αγωγό (ΚΑΑ) στην περιοχή της Σίνδου ενώ 2) τα λύματα από τις ανατολικές (τουριστικές) περιοχές να συλλέγονται και να μεταφέρονται σε άλλη Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων στην περιοχή ΑΙΝΕΙΑ του Δήμου Μηχανιώνας (ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ). Τα λύματα και στις δύο περιπτώσεις μετά την επεξεργασία τους διαχέονται μέσω υποβρυχίων αγωγών στον Κόλπο της Θεσσαλονίκης και στον Θερμαϊκό Κόλπο. Πρόσφατα η αε. ανέλαβε από την ΕΤΒΑ Bank την λειτουργία του δικτύου ακαθάρτων και την Μονάδα Κατεργασίας Αποβλήτων ( ΜΚΑ) της Βιομηχανικής Περιοχής Θεσσαλονίκης (ΒΙΠΕΘ) όπου οδηγούνται για επεξεργασία τα υγρά απόβλητα των βιομηχανιών της περιοχής. Έτσι δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην μελέτη και κατασκευή δικτύων ακαθάρτων και ομβρίων υδάτων, με αποτέλεσμα τα υγρά λύματα και τα βιομηχανικά απόβλητα όλου του πληθυσμού αρμοδιότητάς της να συλλέγονται σε δίκτυα αποχέτευσης και να επεξεργάζονται στις ΕΕΛ με στόχο την συνεχή βελτίωση της οικολογικής ποιότητας του Κόλπου Θεσσαλονίκης. Τα τεχνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά των έργων δίνονται στους Πίνακες 1 & 2. Συζhτηση-Συμπeρασμα Η α.ε συνεπής στις υπάρχουσες περιβαλλοντικές απαιτήσεις καθώς και στις υποχρεώσεις της ως προς την εφαρμογή των περιβαλλοντικών όρων και με τον σκοπό να γνωρίζει τα αποτελέσματα από την αποτελεσματικότητα των εκτελεσθέντων έργων της και να βελτιώσει την ποιότητα των εκροών στον αποδέκτη που είναι ο Κόλπος Θεσσαλονίκης, εφαρμόζει πρόγραμμα περιβαλλοντικού ελέγχου για τα αστικά λύματα και τα υγρά απόβλητα των βιομηχανιών που διατίθενται στο δίκτυο ακαθάρτων της,και για τις εκροές των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων ( ΕΕΛ) που διατίθενται στον αποδέκτη. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται για την παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου αποδέκτη των επεξεργασμένων λυμάτων από τις ΕΕΛ της α.ε. Κύριοι στόχοι του προγράμματος που συνεχίζει να υλοποιείται είναι : Να βεβαιώσει ότι προστατεύεται το θαλάσσιο περιβάλλον Να καταγράψει τις αλλαγές στο θαλάσσιο περιβάλλον χρονικά και τοπικά.

3 8ο Πανελλήνιο Συμποσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 13 Πίνακας 1 : Αποχετευτικά έργα προς ΕΕΛΘ Σίνδου α/α Τίτλος Έργου Φυσικό αντικείμενο Φορέας χρηματοδότησης 1 Κεντρικός Αποχετευτικός Αγωγός 16 Km Αγωγού ΥΠΕΧΩΔΕ- Θεσσαλονίκης 2 Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης 3 Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης (επέκταση) 4 Υποβρύχιος αγωγός διάθεσης λυμάτων Δευτεροβάθμια επεξεργασία, απολύμανση & επεξεργασία λάσπης Νιτροποίηση Απονιτροποίηση ΥΠΕΧΩΔΕ- Ταμείο Συνοχής-ΠΔΕ Km Αγωγού Ταμείο Συνοχής-ΠΔΕ 5 Αποχέτευση ακαθάρτων & ομβρίων υδάτων περιοχής Καλοχωρίου 6 Κατασκευή δικτύων ακαθάρτων & ομβρίων υδάτων περιοχής Ιωνίας Δήμου Εχεδώρου Km αγωγών Ταμείο Συνοχής-ΠΔΕ Km αγωγών Ταμείο Συνοχής - ΠΔΕ 7 Αντλιοστάσια Καλοχωρίου 2 ΠΔΕ & 8 Αποχέτευση ακαθάρτων ΒΙΠΕΘ, Σίνδου, Αγχιάλου 10.2 Km αγωγών & 2 ΕΤΒΑ(Ταμ. Συνοχής) - 9 Συλλεκτήρες & δίκτυα ακαθάρτων ΣΙΝΔΟΥ 9 Km αγωγών Ταμείο Συνοχής -ΠΔΕ 10 Συλλεκτήρες και ακαθάρτων Περιοχής Θέρμης Καλαμαριάς 21 Km αγωγών & 2 Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ- 11 Έργα αποχέτευσης περιοχών Σίνδου Εχεδώρου & Πεύκων Θεσσαλονίκης ( σε εξέλιξη) 37.5 Km αγωγών Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ

4 14 8ο Πανελλήνιο Συμποσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας Πίνακας 2: Αποχετευτικά έργα προς ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ α/α Τίτλος Έργου Φυσικό αντικείμενο Φορέας χρηματοδότησης 1 Υποβρύχιος αγωγός διάθεσης λυμάτων από την ΕΕΛΑΙΝΕΙΑ 1.72 Km αγωγού ENVIREG- Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ 2 Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Τουριστικών περιοχών Θεσσαλονίκης 3 Αποχέτευση ακαθάρτων Μηχανιώνας-Εμβόλου- Αγγελοχωρίου (μέρος Ι) 4 Κατασκευή δικτύων ακαθάρτων Μηχανιώνας- Αγγελοχωρίου. 5 Αποχέτευση ακαθάρτων Τουριστικών περιοχών Θεσσαλονίκης ( μέρος II) 6 Κατασκευή δικτύων ακαθάρτων Άνω Περιοχής Τουριστικών Περιοχών (Α Φάση) 7 Συμπλήρωση δικτύων ακαθάρτων Δήμων Θερμαϊκού- Μηχανιώνας Δευτεροβάθμια επεξεργασία & απολύμανση λυμάτων 11 Km αγωγών & 3 ENVIREG- Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ ΠΔΕ 14.6 Km αγωγών 29.4 Km αγωγών & 8 Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ 12 Km αγωγών Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ- 55 Km αγωγών Ταμείο Συνοχής- ΠΔΕ- Να προσδιορίσει την ποιότητα των υδάτων αναψυχής, όπου οι πολίτες μπορούν να κολυμπήσουν, να ψαρέψουν και να κάνουν θαλάσσια αθλήματα. Να αξιολογήσει τις πιθανές επιδράσεις από την διάθεση των εκροών από τις ΕΕΛ. Να μετρήσει την συμμόρφωση με τα ποιοτικά όρια που τίθενται από την Εθνική Νομοθεσία. Τα συμπεράσματα από την εφαρμογή των ανωτέρω δράσεων είναι ιδιαίτερα θετικά καθώς δείχνουν μία σαφή βελτίωση της ποιοτικής κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος Βιβλιογραφια Π.Αντωναρόπουλος κλπ 2003 «Ρυθμιστικό σχέδιο αποχετευτικού δικτύου Θεσσαλονίκης» Σύνολο μελετών ΚΥΑ 5673/400/ ( ΦΕΚ 192/Β/ ) «Μέτρα και όροι για την επεξεργασία αστικών λυμάτων» ΚΥΑ ΠΕΧΩΔΕ & Υγείας και Πρόνοιας ( Α.Π. οικ Ιουλίου 2002) για την έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων για την λειτουργία της ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ. ΚΥΑ ΠΕΧΩΔΕ & Υγείας και Πρόνοιας & Αγροτ.Ανάπτυξης και Τροφίμων ( Α.Π. οικ Φεβρουαρίου 2004)

5 8ο Πανελλήνιο Συμποσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 15 για την «τροποποίηση- ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων για την ΕΕΛΘ» ΕΚΘΕ Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας 1996 «Μελέτη του Θαλάσσιου Οικοσυστήματος του Θερμαϊκού Κόλπου» Τελική έκθεση Ερευνητικού Προγράμματος. ΑΠΘΤμήμα Πολιτ.Μηχ.Τομέας Υδραυλικής Τεχν.Περιβ. & ΕΚΘΕ 2003 «Εκτίμηση της συμμετοχής των διαφόρων πηγών Ρύπανσης στην ποιότητα των νερών του Κόλπου Θεσσαλονίκης» Τεχνική έκθεση Ερευνητικού προγράμματος ΕΚΘΕ Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας 2003 «Παρακολούθηση της ποιότητας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Κόλπου της Θεσσαλονίκης (Θερμαϊκός 2000)» Τελική τεχνική έκθεση Ερευνητικού Προγράμματος. ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε Ινστ. Ωκεανογραφίας Μάρτιος 2005«Παρακολούθηση της ποιότητας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Κόλπου της Θεσσαλονίκης (Θερμαϊκός 2004)» Ενδιάμεση τεχνική έκθεση Ερευνητικού Προγράμματος. European Parliament & The Council Directive Concerning the management of bathing water quality and repealing Directive 76/160/EEC