THE HISTORY OF CYPRUS a précis

Transcript

1 THE HISTORY OF CYPRUS a précis The history of Cyprus dates from the 8 th millennium B.C. with the first Neolithic buildings and the following use of copper. Mycenæans and Achæans have undoubtedly lived on the island since at least 2000 B.C. and, as a result, Cyprus became an important centre of the Hellenic civilisation. Until the 5 th century B.C. the island was conquered by Assyrians, Egyptians and Persians, but never lost its Greek identity. It is no wonder that in 459 B.C. Cypriots took part in the Ionic revolution against the Persian yoke, which they shook off for good in 330 B.C. with the help of Alexander the Great. In 30 B.C. Cyprus became part of the Roman Empire (it had formerly belonged to the kingdom of Ptolemy and his heirs), which was rapidly being Christianised as well as the island per se. The Arab conquest (649 A.D.) and liberation by Nicephoros II Phocas (963) ensued. Justinian II had regained part of the island in the 680s.) During the third Crusade Richard the lion-hearted seized Cyprus (1191) and sold it to the Frankish house of Luisignan (1192). Orthodox clerics were only reinstated when the daughter of the despot of Mystras Theodoros II Palaeologue, Helen married John II Luisignan. However, through another marriage in 1474 the whole island fell to Venetian hands. Ottomans invaded Cyprus in 1571 and subsequently islamised some especially Latin inhabitants by force. In 1821, Archbishop Cyprianos, other bishops and some Cypriot notables were executed because they were found guilty of co-operating with Greek revolutionaries. In 1878, after the Russian-Turkish war, Cyprus was allotted 1

2 to Britain, which sent a consul there. In 1923, with the treaty of Lausanne, Turkey relinquished any claim whatsoever to Cyprus. In 1925 Britain turned Cyprus into a colony, appointed a governor and abolished the legislative council of the island. This caused Cypriots to revolt ( ). Britain would promise self-determination but constantly postponed granting it. In 1948 and 1954 Britons promised a constitution drafted by them, but banned Cypriots from holding a referendum. The ethnarchy of Cyprus, under the wise leadership of Archbishop Macarios II, organised a referendum in which 96% of participants voted for Union with Greece. Britain did not accept the referendum and the Greek government brought the issue to the United Nations but to no avail. In 1955 (1 st April) the Cypriots launched a war, having formed E.O.K.A., an organisation led by George Grivas Digenes, with the blessings of the new Archbishop Macarios III. Despite harsh measures taken by the British, hangings and UK-sponsored Turkish-Cypriot reactions, Cypriot patriots were not daunted but continued their struggle until On 16 th August 1960, with the catastrophic treaties of Zurich and London, Cyprus was proclaimed independent under the guarantee of Britain, Greece and Turkey. In the following decade, the president of the Republic of Cyprus, Macarios III, tried to amend the given constitution. Turkey responded with threats and air raids. On 15 th July 1974, there was a coup d état against Macarios III, which was supported by the junta in Athens. Five days later, at the pretext of protecting the Turkish-Cypriots from the coup, Turkish troops invaded Cyprus, but met harsh resistance and on 23 rd July, when a ceasefire was imposed, the Turks occupied only 1% of 2

3 Cypriot territory (in Morphou area). In parallel, the Joannides régime in Athens was overthrown. Yet, on 14 th August Turkey launched a new offensive and seized 37% of Cyprus. On 15 th November 1983 Denktash founded the so-called Turkish Republic of Northern Cyprus ; consequently, most Greek-Cypriots living in occupied areas (approximately 200,000) were displaced with the exception of few enclaved ones including the heroic teacher Helen Phoca, who, in 1997, was forced to abandon her homeland, too. Turkey is the only country officially recognising the pseudo-state. On 11 August 1996, at the dividing green line Tasos Isaac was cudgelled to death and another 41 Greek-Cypriots were injured by Turkish occupying troops. 3 days later Solomos Solomou was shot dead while he was trying to lower the flag of the pseudo-state. At the end of the same year, the European Court of Human rights vindicated the 7-year court-battle of Titina Loisidou who comes from the occupied areas, stating that Turkey, not the pseudo-state, has been violating her right to access and enjoy her property. In July 1998 the same Court sentenced Turkey to paying damages to the refugee. On 1 st May 2004, Cyprus acceded to the European Union. Yet, the problem of invasion and occupation has not been solved. On the contrary, it has been exacerbated because there are over 115,000 Turkish settlers now living in occupied areas that have arrived from mainland Turkey since Besides, 1,532 (initially, 1,619) Greeks are still missing. (See: 3

4 QUESTIONS: 1) Is Greek presence on Cyprus historically established? When did it start? 2) Which peoples have conquered our island? 3) How long did the Frankish-Venetian rule last? 4) When did the so-called Turkish-Cypriots first appear? 5) Who was the Archbishop that was hanged in 1821? 6) What were the consequences of Cyprus becoming a colony? 7) How did the Cypriots react when the British renegued on their promise to grant self-determination? 8) When did the two Turkish attacks, code-named Attila I and II, take place? 9) Which is the last divided capital in Europe? 10) Whom do we mean by the term missing people? 4

5 ΚΥΠΡΟΣ - Πορεία μέσα στὸ χρόνο Ἡ ἱστορία τῆς Κύπρου χρονολογεῖται ἀπὸ τὴν 8η π.χ. χιλιετία μὲ τοὺς πρώτους νεολιθικοὺς οἰκισμοὺς καὶ τὴ μετέπειτα ἐμφάνιση τοῦ χαλκοῦ. Τὸ ἀργότερο ἕξι χιλιάδες χρόνια ἀργότερα, Μυκηναῖοι καὶ Ἀχαιοὶ ἐγκαθίστανται στὴν Κύπρο, μὲ ἀποτέλεσμα τὴν ἐξέλιξή της σὲ σημαντικὸ κέντρο τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ. Ὣς τὸν 5ο π.χ. αἰῶνα ἡ νῆσος κατακτήθηκε ἀπὸ διαφόρους λαούς, ὅπως οἱ Ἀσσύριοι, οἱ Αἰγύπτιοι καὶ οἱ Πέρσες, χωρὶς νὰ ἀπολέσει τὴν ἑλληνική της ταὐτότητα. Ἀπόδειξη ὅτι τὸ 459 π.χ. συμμετεῖχε στὴν ἰωνικὴ ἐπανάσταση ἐναντίον τοῦ περσικοῦ ζυγοῦ, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἀπελευθερώθηκε ὁριστικὰ τὸ 330 π.χ. μὲ τὴν ἀρωγὴ του Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. Τὸ 30 π.χ., ὑπάγεται στὴ ῥωμαϊκὴ κυριαρχία (ἀνῆκε στὸ βασίλειο τῶν Πτολεμαίων) καὶ ἀμέσως μετὰ γίνεται ἐπαρχία τῆς ἀνατολικῆς -ἐκχριστιανισμένης πλέον, ὅπως καὶ ἡ ἴδια ἡ νῆσος- Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Ἀκολουθεῖ ἡ κατάληψη ἀπὸ τοὺς Ἄραβες (649 μ.χ.) καὶ ἡ ἀπελευθέρωσή της ἀπὸ τὸν Νικηφόρο Β Φωκᾶ (963). Ἕπεται ἡ περίοδος τῶν σταυροφοριῶν καὶ ἡ κατάληψη τῆς νήσου ἀπὸ τὸ Ριχάρδο Α τὸ «λεοντόκαρδο» (1191), ἡ πώλησή της στοὺς Φράγκους Λουζινιάν (1192) καὶ ὁ γάμος τῆς θυγατέρας του δεσπότη τῆς Πελοποννήσου Θεοδώρου Β Παλαιολόγου Ἑλένης μὲ τὸν Ἰωάννη Β Λουζινιάν, ὁπότε ἀποκαταστάθηκε ὁ Ὀρθόδοξος κλῆρος. Μέσῳ ἐπιγαμίας ἡ κυριαρχία ὁλοκλήρου τοῦ νησιοῦ περιῆλθε στοὺς Ἑνετούς (1474). Τὸ 1571 εἰσβάλλουν στὴν Κύπρο Ὀθωμανοί, μὲ συνέπεια τὸ βίαιο ἐξισλαμισμὸ μερίδος κατοίκων τοῦ νησιοῦ, κυρίως λατίνων. Τὸ 1821 ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κυπριανός, ἐπίσκοποι καὶ διάφοροι Κύπριοι πρόκριτοι ἐκτελοῦνται μὲ τὴν κατηγορία τῆς συμμετοχῆς στὴν Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση. Τὸ 1878, μετὰ τὸ Ρωσοτουρκικὸ πόλεμο, ἡ Κύπρος παραχωρήθηκε στὴν Ἀγγλία, ἡ ὁποία ἔστειλε ἐκεῖ Ἄγγλο ἁρμοστή. Τὸ 1923, 5

6 μὲ τὴ συνθήκη τῆς Λωζάννης, ἡ Τουρκία ἀποκηρύττει ὅλα «τὰ δικαιώματά της» ἐπὶ τῆς νήσου. Τὸ 1925 ἡ Ἀγγλία μετέτρεψε τὴν Κύπρο σὲ ἀποικία της. Τότε διόρισε ἐκεῖ ὄχι πιὰ ἁρμοστή, ἀλλὰ κυβερνήτη καὶ κατάργησε τὸ νομοθετικὸ συμβούλιο τῆς Κύπρου. Αὐτὸ ἔκανε τοὺς Κυπρίους νὰ ἐξεγερθοῦν (1930-'31). Ἡ Ἀγγλία ὑποσχόταν αὐτοδιάθεση ἀλλὰ συνεχῶς ἀνέβαλλε τὴν πραγματοποίησή της. Τὸ 1948 καὶ τὸ 1954, ὑποσχέθηκε νέο Σύνταγμα, ἀλλὰ δὲν ἐπέτρεψε στοὺς Κυπρίους τὸ δικαίωμα νὰ διενεργήσουν δημοψήφισμα. Ἡ ἐθναρχία τῆς Κύπρου ὑπὸ τὴν ἄξια ἡγεσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Β ὀργάνωσε τότε μόνη της δημοψήφισμα, κατὰ τὸ ὁποῖο τὸ 96% τῶν ψηφισάντων ζήτησαν τὴν Ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα. Ἡ Ἀγγλία δὲν ἀναγνώρισε τὸ δημοψήφισμα, ἡ ἑλληνικὴ κυβέρνηση ἔφερε τὸ ζήτημα στὸν Ο.Η.Ε. καὶ ἀπὸ τὸ 1955 (1η Ἀπριλίου) ἄρχισε ἔνοπλος ἀγῶνας τῶν Κυπρίων, οἱ ὁποῖοι σχημάτισαν τὴν ὀργάνωση Ε.Ο.Κ.Α. μὲ ἀρχηγὸ τὸ Γεώργιο Γρίβα - Διγενῆ καὶ μὲ τὶς εὐλογίες τοῦ ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ. Παρὰ τὰ σκληρὰ μέτρα τῶν Ἄγγλων, τὶς ἐκτελέσεις καὶ τὶς ἀγχόνες καὶ τὶς ὑποβολιμαῖες ἔνοπλες τουρκοκυπριακὲς ἀντιδράσεις, οἱ Κύπριοι πατριῶτες δὲν κάμφθηκαν καὶ συνέχισαν τὸν Ἀγῶνα. Τέλος, στὶς 16 Αὐγούστου 1960, μὲ τὶς ὀλέθριες συνθῆκες Ζυρίχης-Λονδίνου, ἡ Κύπρος ἀνακηρύχθηκε «ἀνεξάρτητη» δημοκρατία ὑπὸ τὴν ἐγγύηση Ἀγγλίας, Ἑλλάδος καὶ Τουρκίας. Τὴ δεκαετία ποὺ ἀκολουθεῖ ὑποβάλλονται προτάσεις ἀπὸ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο καὶ πρόεδρο τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας Μακάριο Γ γιὰ τροποποίηση τοῦ Συντάγματος καί, παρὰ τὴ συνθήκη τῆς Λωζάννης, ἡ Τουρκία ἀπαντᾷ μὲ ἀπειλὲς καὶ ἀεροπορικὲς ἐπιδρομές. Στὶς 15 Ἰουλίου 1974 ἐκδηλώνεται πραξικόπημα ἐναντίον τοῦ Μακαρίου Γ μὲ τὴν ὑποκίνηση τῆς χούντας τῶν Ἀθηνῶν. Πέντε ἡμέρες ἀργότερα καὶ μὲ πρόφαση τὸ πραξικόπημα τουρκικὰ στρατεύματα εἰσβάλλουν στὴν Κύπρο, συναντοῦν ὅμως σφοδρὴ ἀντίσταση καὶ στὶς 23 6

7 Ἰουλίου, ὁπότε ἐπιβάλλεται κατάπαυση τοῦ πυρός, κατέχουν μόλις 1% τοῦ κυπριακοῦ ἐδάφους (στὴν ἐπαρχία Μόρφου). Παράλληλα, ἀνατρέπεται στὴν Ἀθήνα τὸ καθεστὼς Ἰωαννίδη, ὅμως στὶς 14 Αὐγούστου ἡ Τουρκία μὲ νέα ἐπίθεση καταλαμβάνει τὸ 37% τῆς Κύπρου. Τὴ 15η Νοεμβρίου 1983 ὁ Ντενκτὰς ἀνακηρύσσει τὴ λεγόμενη «Τουρκικὴ Δημοκρατία Βορείου Κύπρου», μὲ ἀποτέλεσμα τὴν πλήρη σχεδὸν ἐκκένωση τῶν κατεχομένων ἀπὸ τοὺς Ἑλληνοκυπρίους μὲ ἐξαίρεση ἐλάχιστους ἐγκλωβισμένους μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ἡ ἡρωϊκὴ καθηγήτρια Ἑλένη Φωκᾶ, ἡ ὁποία τὸ 1997 ὑποχρεώθηκε καὶ αὐτὴ νὰ ἐγκαταλείψει τὴν πατρογονική της ἑστία. Μόνο ἡ Τουρκία ἀναγνώρισε τὸ ψευδοκράτος. Στὶς 11 Αὐγούστου 1996, κατὰ μῆκος τῆς διαχωριστικῆς «πράσινης» γραμμῆς ὁ Ἑλληνοκύπριος Τάσος Ἰσαὰκ δολοφονεῖται ἄγρια μὲ χτυπήματα ἀπὸ ῥόπαλο καὶ 41 ἄλλοι τραυματίζονται ἀπὸ τὰ τουρκικὰ κατοχικὰ στρατεύματα. Τρεῖς ἡμέρες μετὰ ἀκολουθεῖ ἡ δολοφονία τοῦ Σολωμοῦ Σολωμοῦ, ἐνῷ προσπαθοῦσε νὰ ὑποστείλει τὴ σημαία τοῦ ψευδοκράτους. Στὰ τέλη τοῦ ἴδιου ἔτους, τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων δικαιώνει τὸν ἑπταετῆ δικαστικὸ ἀγῶνα τῆς Τιτίνας Λοϊζίδου ἀπὸ τὰ κατεχόμενα, ἀναγνωρίζοντας ὅτι ἡ Τουρκία καὶ ὄχι τὸ ψευδοκράτος παραβιάζει τὸ δικαίωμά της νὰ ἔχει πρόσβαση καὶ νὰ ἀπολαμβάνει τὴν περιουσία της, ἐνῷ τὸν Ἰούλιο τοῦ 1998 καταδικάζει τὴν Τουρκία σὲ καταβολὴ ἀποζημιώσεως στὴν πρόσφυγα. Τὴν 1 η Μαΐου 2004 ἡ Κύπρος προσχώρησε στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση. Ἐν τούτοις, δὲν ἔχει ἐπιλυθεῖ τὸ πρόβλημα εἰσβολῆς καὶ κατοχῆς (τὸ ὁποῖο ἔχει ὀξυνθεῖ μὲ τὴν ἐγκατάσταση στὰ κατεχόμενα τοὐλάχιστον ἐποίκων ἀπὸ τὸ 1974 ἕως σήμερα) καὶ ἐνῷ δὲν ἔχει ἐξακριβωθεῖ ἡ τύχη Ἑλλήνων ἀγνοουμένων. (1.619 ἀρχικά) (Βλέπε: 7

8 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 1) Ἀπὸ πότε εἶναι ἱστορικὰ διαπιστωμένη ἡ ἑλληνικὴ παρουσία στὴν Κύπρο μας; 2) Ἀπὸ ποιοὺς λαοὺς κατακτήθηκε κατὰ καιροὺς τὸ νησί; 3) Ἀπὸ πότε μέχρι πότε διήρκεσε ἡ Φραγκοκρατία - Ἑνετοκρατία; 4) Πότε καὶ πῶς προέκυψαν οἱ λεγόμενοι τουρκοκύπριοι; 5) Ποιὸς ἦταν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ποὺ ἐκτελέσθηκε τὸ 1821; 6) Ποιὲς συνέπειες εἶχε ἡ μετατροπὴ τῆς Κύπρου σὲ ἀποικία; 7) Ποιὲς οἱ ἀντιδράσεις τῶν Κυπρίων στὴν ἀθέτηση τῆς ὑποσχέσεως γιὰ αὐτοδιάθεση ἐκ μέρους τῶν Βρετανῶν; 8) Πότε ἐκδηλώθηκαν οἱ δύο τουρκικὲς ἐπιθέσεις Ἀττίλας Ι καὶ ΙΙ; 9) Ποιὰ εἶναι ἡ τελευταία διαιρεμένη εὐρωπαϊκὴ πρωτεύουσα; 10) Σὲ ποιοὺς ἀναφερόμαστε μὲ τὸν ὅρο «ἀγνούμενοι»; Ἰούλιος Αὔγουστος