Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗ

Transcript

1 Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗ Κ. Καλέσης 1, Κ. Καζάκος 2, Ξ. Τσεκµεκίδου 3, Α. Τάγια 4, Σ. Μπάτος 5, Β. Νικολόπουλος 6, Σπ. Καρράς 3, Κ. Κώτσα 3 1. ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ 2. Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Θεσσαλονίκης (Α.Τ.Ε.Ι.Θ.), Τµήµα Νοσηλευτικής 3. Τµήµα Ενδοκρινολογίας-Διαβητολογικό Κέντρο, Α Παθολογική Κλινική, ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ 4. ΚΥ Νέας Μηχανιώνας 5. ΚΥ Διαβατών Θεσσαλονίκης Διαβητολογικό Ιατρείο 6. Τµήµα Κτηνιατρικής Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας Νόμος 2121/1993, Πνευματική Ιδιοκτησία

2 Το ερευνητικό ερώτημα R Η καταγραφή της μέτρησης του ΒΜΙ σε ηλικιωμένο πληθυσμό ασθενών με Προδιαβήτη, Σακχαρώδη Διαβήτη και Ομάδα Ελέγχου R Η καταγραφή της μέτρησης του Μini Mental Test σε ηλικιωμένο πληθυσμό ασθενών με Προδιαβήτη, Σακχαρώδη Διαβήτη και Ομάδα Ελέγχου R Να διαπιστωθεί αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του ΒΜΙ και του MMSE σε κάθε ομάδα ξεχωριστά αλλά και στο σύνολο του δείγματος 2

3 ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ > 6Ο ΕΤΩΝ DM GROUP IGT GROUP CONTROL GROUP EXCLUSION CRITERIA TSH = NON-DESIRABLE RANGE MMSE Mini Mental Test BMI Body Mass Index 3

4 Παράγοντες κινδύνου και Κλινικά Μελετώμενοι δείκτες του ΣΔ Η κλινική μελέτη του ΣΔ γίνεται υπό το πρίσμα δεικτών που συμπεριλαμβάνουν μετρήσεις για: Την ηλικία και το φύλο Τον RMR Τον ΒΜΙ (ΔΜΣ) Την HbA1c Φυσιολογικές τιμές 45,7% Προδιαβήτης 5,86,4% ΣΔ >6,5% ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Το κάπνισμα κ.α. 4

5 Ορίζοντας τον Δείκτη Μάζας Σώματος Body Mass IndexBMI Underweight < 18.5 Normal weight = Overweight = Obesity 30 5

6 Σύνδεση ΣΔ και Γνωστικής Ικανότητας Χρόνιες επιβαρύνσεις στους ηλικιωμένους μέσα από: Διαταραχές στα μεταβολικά μονοπάτια και στην αντίσταση στην ινσουλίνη Οξειδωτικό στρες Μειωμένα επίπεδα της βιταμινών B12, D Άλλοι παράγοντες διαταραχής όπως του μεταβολισμού των νευρώνων του εγκεφάλου κ.α. Έχουν ως συνέπεια Αγγειακές βλάβες Αθηρωμάτωση και ισχαιμικές αλλοιώσεις Βλάβες που μπορούν να έχουν επεκταθεί και στον εγκέφαλο. Συνέπεια αυτών είναι η εκδήλωση της πιο συχνής μορφής άνοιας, της νόσου του Alzheimer. Weiping Hana, Cai Lic,Linking type 2 diabetes and Alzheimer s disease, PNAS, 2010, vol. 107, no. 15,

7 Ινσουλινοαντίσταση και AD (Alzheimer s Disease) Υποδοχείς ινσουλίνης απατώνται σε όλη την έκταση του εγκεφάλου με ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις στον ιππόκαμπο Σε μελέτη αναφέρονται αυξημένες πυκνότητες υποδοχέων ινσουλίνης στον ιππόκαμπο σε ασθενείς με AD (Frolich l. Et al., 1998 ) Παρουσιάζεται αύξηση υποδοχέων σε ινσουλίνης ελαττωματικό σήμα ινσουλίνης Αυξημένος σχηματισμός παραγώγων προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (AGES) Αύξηση ελεύθερων ριζών και φλεγμονώδους απόκρισης Πρόσφατα ανιχνεύτηκε αλλαγή στην έκφραση γονιδίων και στη μεταγραφή σε νευρώνα με υπεργλυκαιμική κατάσταση Weiping Hana, Cai Lic,Linking type 2 diabetes and Alzheimer s disease, PNAS, 2010, vol. 107, no. 15,

8 Η σημαντικότητα της σχέσης ΣΔ και Άνοιας Από την έρευνα των Ott A. et al., Diabetes mellitus and the risk of dementia: The Rotterdam Study. Neurology Dec 10; 53(9): => Έχει δείξει 2πλάσιο κίνδυνο εμφάνισης AD σε ασθενείς με διαβήτη σε σχέση με μη διαβητικούς Σε άλλη μελέτη των Peila R. et al., Type 2 diabetes, APOE gene, and the risk for dementia and related pathologies: The HonoluluAsia Aging Study.(HAAS) Diabetes Apr; 51(4): => H παρουσία ApoEE4 που συνδέεται με την άνοια και ο συνδυασμός ύπαρξης ΣΔ2, αυξάνουν κατά 5 φορές για εμφάνιση AD σε σχέση με απουσία του αλληλομόρφου και ΣΔ2 8

9 Νοητική Διαταραχή Ηλικιωμένου πληθυσμού Ενδεικτικό είναι πως όλο και περισσότερες μελέτες Mittal K., Sci Rep May 6;6: SM de la Monte, Eur Neuropsychopharmacol Dec;24(12): Akter, British Journal of Clinical Pharmacology 71.3 (2011): PMC. Web. 14 Oct Wands JR, J Diabetes Sci Technol Nov;2(6): αναφέρουν την υπόθεση αυτή του εγκεφάλου ως διαβητική κατάσταση λόγω της μειωμένη ινσουλίνης ή ινσουλονοαντίστασης και τη χαρακτηρίζουν ως ΣΔ ΤΥΠΟΥ ΙΙΙ 9

10 Νοητική Διαταραχή Ηλικιωμένου πληθυσμού Νόσος που εντοπίζεται συνήθως σε άτομα προχωρημένης ηλικίας, ωστόσο δεν απουσιάζει και από μικρότερες ηλικίες. Οι λόγοι μπορεί να είναι (πέραν της γενετικής βάσης): Kάποια μορφή τοξικότητας Tο οξειδωτικό στρες Λοιμώδη αίτια που μπορεί να εξελίσσονται μέσω χρόνια χαμηλής έντασης φλεγμονής (όπως λόγω των HSV1, H. pylori, C. pneumoniae και άλλα) Μεταβολικές διαταραχές Ενδοκρινοπάθειες κ.α Που Οδηγούν σε μια σειρά νευρολογικών διαταραχών Πιο συχνή η νόσος Αλτσχάιμερ. 10

11 ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Στοιχεία Ερευνας Ø Η έρευνα διεξήχθη στα Κ.ΑΠ.Η. Περαίας, Επανωμής και Νέων Επιβατών του Ν. Θεσσαλονίκης Ø Ø Ø Ø Στη μελέτη αξιολογήθηκαν 84 ευθυρεοειδικά άτομα άνω των 60 ετών, τα οποία χωρίστηκαν σε: 42 άτομα με προδιαβήτη (IGT), 21 άτομα με ΣΔ 21 άτομα στην ομάδα ελέγχου (χωρίς προδιαβήτη ή ΣΔ) Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτηματολόγια για το κλινικό προφίλ τους και καταγράφηκαν τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά για την μέτρηση ΒΜΙ Κριτήριο Αποκλεισμού από την έρευνα => TSH = Μη φυσιολογικά επίπεδα Χρησιμοποιήθηκε το Mini Mental State Examination (MMSE) για τη διάγνωση της άνοιας Ø Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο SPSS 21 11

12 Mini Mental Test Examination (MMMSE) Folstein, M. F., Folstein, S. E., & McHugh, P. R. (1975), Minimental state: A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinicians. Journal of Psychiatric Research, 12,

13 Κριτήριο Αποκλεισμού Ø Ø Συνήθως δεν αναφέρονται παράγοντες αποκλεισμού Στη μελέτη απαιτήθηκαν φυσιολογικές τιμές TSH για συμμετοχή στην έρευνα καθώς: q Διεγείρει τον θυρεοειδή αδένα q Ελέγχει παραγωγή ορμονών που σχετίζονται με το μεταβολικό ρυθμό Ø Διαταραχή τιμών TSH έχουν ενοχοποιηθεί μεταξύ άλλων και σε: Προδιαβητικούς (αύξηση κινδύνου για ΣΔ2), Περιφερική διαβητική νευροπάθεια (Chaker et al. 2016, Zhao et al. 2016) Χαρακτηριστικό ατόμων με ΣΔ1, αλλά και πρώτου βαθμού συγγενών τους (Araujo Débora Batista et al. 2015) Άρρενες με μεταβολικό σύνδρομο και υποθυρεοειδισμό (Gierach M. et Junik R. 2015) Ø Σκοπός: η δημιουργία όσο το δυνατόν ομοιογενούς δείγματος μελέτης 13

14 Στοιχεία Έρευνας N Mean Std. Deviation Std. Error 95% Confidence Interval for Mean Minimum Maximum Lower Bound Upper Bound ΟΜΑΔΑ ΕΛΕΓΧΟΥ , , , , , ,00 167,00 ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗ (IGT) , , , , , ,00 162,00 ΟΜΑΔΑ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ (DM) , , , , , ,00 209,00 ΣΥΝΟΛΟ , , , , , ,00 209,00 ΦΥΛΟ ΑΝΤΡΕΣ 35% ΓΥΝΑΙΚΕΣ 65% 14

15 Συσχέτιση μεταξύ ΒΜΙ και ΜΜSE BMI MMSE ΙGT GROUP BMI MMSE Pearson Correlation 1,001 Sig. (2tailed),996 N Pearson Correlation,001 1 Sig. (2tailed),996 N ΒΜΙ ΜΜSE CONTROL GROUP BMI MMSE Pearson Correlation 1,239 Sig. (2tailed),479 N Pearson Correlation,239 1 Sig. (2tailed),479 N BMI MMSE TOTAL GROUP BMI MMSE Pearson Correlation 1,175 Sig. (2tailed),165 N Pearson Correlation,175 1 Sig. (2tailed),165 N BMI MMSE DM GROUP BMI MMSE Pearson Correlation 1,515 * Sig. (2tailed),017 N ) Pearson Correlation,515 * 1 Sig. (2tailed),017 N Correlation is significant at the 0.05 level (2tailed), P<0.05 Από την παρούσα μελέτη παρουσιάστηκε στατιστική σημαντικότητα στην ομάδα του ΣΔ 15

16 Συσχέτιση μεταξύ ΒΜΙ και ΜΜSE Για την υπόθεση σύνδεσης (P < 0.001) συμφωνούν οι έρευνες των Poliakova N. et al.(2012) Albanese E. et al.(2013) Nan Hu et al., (2013) Όπου τονίζοεται η αξία της μεσογειακής διατροφής για τα θρεπτικά που προσφέρει στον οργανισμό ως προφύλαξη για άνοια Για τον αυξημένο ΒΜΙ που οδηγεί σε γνωστικές διαταραχές (P < 0.001) αναφέρουν οι: Gallucci M. et al. (2013) Anderson S.G. et al. (2016) 16

17 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ " Η σύνδεση μεταξύ του ΒΜΙ και της τιμής του MMSE, στη παρούσα μελέτη για την ομάδα των ηλικιωμένων ασθενών με διαβήτη (P < 0.05) Ø Η παρουσία της θετικής σύνδεσης πιθανώς σχετίζεται με την επίδραση της σαρκοπενίας στα άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας Ø Η αυξημένη συγκέντρωση λιπώδους ιστού θα μπορούσε να έχει κάποια προστατευτικά χαρακτηριστικά για την εξέλιξη της άνοιας στον ηλικιωμένο πληθυσμό Ø Πληθυσμός που έχει αυξημένες ανάγκες από μια σειρά απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων και συστατικών Ø Ωστόσο, απαιτείται επιπλέον μελέτη σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως το μορφωτικό επίπεδο, για αποσαφηνιστεί πλήρως ο ρόλος τους στο συγκεκριμένο δείγμα του πληθυσμού 17

18 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ 18