Τεχνολογία καταγραφής κίνησης βλέμματος (eye tracking) στην αξιολόγηση ευχρηστίας

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τεχνολογία καταγραφής κίνησης βλέμματος (eye tracking) στην αξιολόγηση ευχρηστίας"

Θεόδωρος Ζάρκος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 11 Δεκεμβρίου 2008 Τεχνολογία καταγραφής κίνησης βλέμματος στην αξιολόγηση ευχρηστίας Ναθαναήλ Δημήτρης - Νίκος Μαρμαράς Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών - Μονάδα Εργονομίας

2 Οι διαδρομές βλέμματος επηρεάζονται από το γνωστικό καθήκον Ελεύθερη διερεύνηση Από τα πειράματα του Alfred Yarbus κατά τις δεκαετίες Δώστε τις ηλικίες των ατόμων Τι έκανε η οικογένεια πριν την άφιξη του επισκέπτη; E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 2/18

3 Εστιάσεις και Σακκαδικές κινήσεις Η κίνηση των ματιών μας είναι αναπόδραστα ασυνεχής Οι κύκλοι αναπαριστούν εστιάσεις, καιοιγραμμές σακκαδικές κινήσεις μεταξύ εστιάσεων Ως εστίαση ορίζεται μια σταθεροποίηση του βλέμματος >80 ms με διασπορά < 1 Μια τυπική καταγραφή οφθαλμικών κινήσεων κατά το απρόσκοπτο διάβασμα Ως σακκαδική κίνηση ορίζεται μια απότομη μετακίνηση της εστίασης από 1 20 με ταχύτητες έως 500 ανά sec

4 Τα σύγχρονα εργαλεία «eye tracking» υποστηρίζουν την αξιόπιστη παρατήρηση της οπτικής συμπεριφοράς Η τεχνολογία «eye tracking» βασίζεται στην καταγραφή υπέρυθρου video της κόρης και στην αντανάκλαση που αυτό προξενεί στον αμφιβληστροειδή Μια τυπική εγκατάσταση προσφέρει Ακρίβεια θέσης < 0,5 Ρυθμός δειγματοληψίας 60 Hz E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 4/18

5 Κύριοι τύποι αναλύσεων με χρήση τεχνολογία «eye tracking» Τα πρωτογενή δεδομένα από την παρατήρηση οπτικής συμπεριφοράς είναι πολύ πλούσια. Καταγράφονται οι συντεταγμένες x, y των δύο οφθαλμών, το μέγεθος της κόρης και σειρά συμπληρωματικών στοιχείων, από φορές/sec. Μια τυπική ανάλυση ενός λεπτού μπορεί να περιέχει στιγμιότυπα και πάνω από 100 εστιάσεις Με τη βοήθεια ειδικών λογισμικών οι συνήθεις αναλύσεις που γίνονται είναι: Διαδρομές βλέμματος Χάρτες Εστιάσεων Στατιστικές περιοχών ενδιαφέροντος και σειράς επισκόπησης Άλλες ειδικότερες αναλύσεις ανάλογα με τα εκάστοτε ερωτήματα (π.χ. αυξομειώσεις μεγέθους κόρης οφθαλμών) E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 5/18

6 ??????? 1:??????? 2:??????? 3: Διαδρομές βλέμματος τυπικές περιπτώσεις??????????????????????????????????????????????????????????????? 1. Διερευνητική περιήγηση 2. Έλεγχος - Ανάγνωση E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 6/18

7 Χάρτες Εστίασης Αρχική ιστοσελίδα Σύνολο 10 παρατηρητων Χρόνος επισκόπησης 8 sec Χωρίς συγκεκριμένο καθήκον E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 7/18

8 Παραδείγματα καταγραφών Φοιτητές (19-23 ετών) κλήθηκαν να εκτελέσουν από ένα καθήκον σε δυο ιστοτόπους κοινής οφέλειας Καταγράφηκε η περιήγησή τους μέσα στις σελίδες καθώς και οι εστιάσεις του βλέμματος και οι σακκαδικές κινήσεις E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 8/18

9 Αττικό Μετρό - Αρχική Ιστοσελίδα «Θέλεις να βρεις τις ώρες που περνάει το μετρό για το αεροδρόμιο από τη στάση Αμπελόκηποι» Τίποτα στο μενού δεν παραπέμπει σε δρομολόγια Εκτός από το εικονίδιο «Λειτουργία» E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 9/18

10 Καταγραφή βλέμματος στην ιστοσελίδα της Αττικό Μετρό Sub_2 (00:26 ) Sub_4 (2:30 ) Καιοιδύοσυμμετέχοντες επιμένουν στο μενού, προβαίνουν σε κυκλική διερευνητική περιήγηση, έλκονται από το εικονίδιο «Χάρτες», επιλέγουν το «Συχνές Ερωτήσεις» E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 10/18

11 Περιοχές ενδιαφέροντος (υπό το συγκεκριμένο καθήκον) ΜΕΝΟΥ ~ 40% των εστιάσεων ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ~ 3% των εστιάσεων ΧΑΡΤΕΣ ~ 15% των εστιάσεων E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 11/18

12 Σύνοψη αποτελεσμάτων από την ιστοσελίδα της Αττικό Μετρό Δύο από τους έξι εγκαταλείπουν, αν και το βλέμμα τους έχει εστιάσει σε σχετικό υπερσύνδεσμο πάνω από 2 φορές Χρόνος στην αρχική σελίδα Πλήθος βλεμμάτων «ΑΜΕΛ»/ Λειτουργία Πλήθος βλεμμάτων «Κατασκευή- Λειτουργία» Πλήθος σελίδων Συν. Χρόνος Το βρίσκει; Sub_1 00: :08 ΝΑΙ Sub_2 00: :32 ΝΑΙ Sub_3 00: :33 ΟΧΙ Sub_4 00: :33 ΝΑΙ Sub_5 00: :04 ΝΑΙ Sub_6 01: :09 ΟΧΙ Αν το λεκτικό «δρομολόγια» βρισκόταν πάνω στο μενού ο μέσος χρόνος εύρεσης θα μειωνόταν σημαντικά E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 12/18

13 Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος - Αρχική Ιστοσελίδα «Θέλεις να δεις πόσο κοστίζει να σταθμεύσεις το αυτοκίνητό σου για 2 μέρες στο αεροδρόμιο» Οι υπερσύνδεσμοι στην αρχική σελίδα είναι σχετικά εμφανείς αν και... E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 13/18

14 Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος -«Πρόσβαση και Στάθμευση» Οσχετικός υπερσύνδεσμος δεσπόζει γραφιστικά αλλά αποδεικνύεται σχεδόν «αόρατος» υπό το συγκεκριμένο καθήκον E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 14/18

15 Καταγραφή βλέμματος στην ιστοσελίδα του Αεροδρομίου Sub_2 (00:43 ) Sub_1 (00:40 ) Λεπτομερής διερεύνηση των λεκτ. υπερσυνδέσμων Εστίαση και επιλογή του χάρτη «Στάθμευση μακράς διάρκειας» Λεπτομερής διερεύνηση δυνατοτήτων διάδρασης στη σελίδα του χάρτη Επιστροφή και ξανά διερεύνηση των λεκτικών της σελίδας «στάθμευση» Το βλέμμα αρχικά δεν έλκεται και αργότερα δεν αναγνωρίσει το μπλέ εικονίδιο E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 15/18

16 Πίνακας αποτελεσμάτων αεροδρομίου (04:20 MCT) Πλήθος εστιάσεων στο εικονίδιο «Parking» της αρχικής σελίδας Πλήθος εστιάσεων στο «Υπολογιστής κόστους στάθμευσης» Πλήθος σελίδων Συν. Χρόνος έως την αναγνώριση Το βρίσκει; Sub_ :34 ΝΑΙ Sub_ :29 ΝΑΙ Sub_ :29 ΟΧΙ Sub_ :05 ΝΑΙ Sub_ :29 ΝΑΙ Sub_ :58 ΝΑΙ Sub_ :10 ΝΑΙ Sub_ :25 ΝΑΙ Υπό το συγκεκριμένο καθήκον το εικονίδιο δεν έλκει την προσοχή και δεν δίνει οπτικές νύξεις ότι είναι ενεργό Ένας απλός λεκτικός υπερσύνδεσμος θα ήταν πιο αποτελεσματικός E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 16/18

17 ??????? 1:??????? 2:??????? 3: Διαδίκτυο: γενικές παρατηρήσεις οπτικής συμπεριφοράς που έχουν προκύψει από μελέτες κίνησης των ματιών??????????????????????????????????????????????????????????????? Το κείμενο έλκει την προσοχή πριν από τα γραφικά στοιχεία Μεγάλες εικόνες έλκουν εύκολα την προσοχή, οι μικρές πολύ λιγότερο αναλογικά με το μέγεθος τους Εικόνες προσώπων ασκούν τεράστια έλξη (ιδίως τα μάτια) Η πρώτη εστίαση βρίσκεται προς το κέντρο της σελίδας και γρήγορα μεταφέρεται πάνω αριστερά Το βλέμμα των χρηστών τείνει να αποφεύγει τα πολύχρωμα πλαίσια (banners) και τα «φαντεζί» κείμενα Αυξημένο μέγεθος χαρακτήρων ενθαρρύνει γρήγορη σάρωση κειμένου, ενώ μειωμένο μέγεθος τείνει να επιβάλει προσεκτική ανάγνωση Οι παρατηρήσεις αυτές συχνά προβάλλονται ως αρχές σχεδιασμού, όμως: τα σχεδιαστικά στερεότυπα που επικρατούν στο διαδίκτυο διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό την οπτική συμπεριφορά των χρηστών η συμπεριφορά συν-εξελίσσεται με τις σχεδιαστικές προσεγγίσεις

18 ??????? 1:??????? 2:??????? 3: Συμπερασματικά...??????????????????????????????????????????????????????????????? Η μελέτη οφθαλμικών κινήσεων δίνει αξιόπιστες πληροφορίες σε θέματα όπως: Έγιναν αντιληπτά διάφορα αντικείμενα ή στοιχεία στη διεπιφάνεια Πόσο χρόνο κράτησε η επικέντρωση σε ένα στοιχείο Ποια στοιχεία έλκυσαν πρώτα την προσοχή Παρατηρούν οι χρήστες τα σημαντικά στοιχεία; Τι πραγματικά διαβάζουν και τι αγνοούν συστηματικά Ποιοι εναλλακτικοί γραφιστικοί σχεδιασμοί λειτουργούν καλύτερα Όμως, όσο και αν φαίνονται «sexy» δεν αποτελούν από μόνες τους μια αυτόνομη μέθοδο για την αξιολόγηση της ευχρηστίας Γίνονται πάντα σε συνδυασμό με τις κλασικές μετρικές E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 18/18

19 Σας ευχαριστώ πολύ E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 19/18

20 ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ SLIDES E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 20/18

21 Διαδρομές βλέμματος κανονικό διάβασμα E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 21/18

22 Διαδρομές βλέμματος γρήγορο διάβασμα E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 22/18

23 Διαδρομές βλέμματος διερευνητική περιήγηση E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 23/18

24 διάβασμα E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 24/18

25 Διερευνητική Περιήγηση E.M.Π. Μονάδα Εργονομίας 25/18

Σχετικά έγγραφα

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΙΧΝΟΥΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ: ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΟΠΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΙΧΝΟΥΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ: ΜΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ