ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ με όριο στη μέγιστη απομάκρυνση

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ με όριο στη μέγιστη απομάκρυνση"

Transcript

1 2009, ISBN , ISBN ISBN ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΛΟΓΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ με όριο στη μέγιστη απομάκρυνση Κυκλική κίνηση: Όχι οπωσδήποτε κίνηση με τη γεωμετρική έννοια, αλλά και σαν μεταβολή η οποία ακυρώνει τον εαυτό της, επιστρέφοντας στην αρχική φάση και επαναλαμβανόμενη. Πριν την ολοκλήρωση του κύκλου και της περιόδου, η κίνηση είναι όπως τη θεωρούμε σαν μεταβολή στην πορεία του χρόνου. Στα κλάσματα του χρόνου, η μεταβολή εξελίσσεται, λαμβάνει διαφορετικές τιμές και το κινούμενο σώμα βρίσκεται σε διαφορετικά σημεία. Εάν όμως θεωρήσουμε μονάδα του χρόνου την περίοδο στην οποία ο κύκλος είναι ολοκληρωμένος ή το χρονικό διάστημα στο οποίο η μεταβολή ολοκληρώνεται (πριν επαναληφθεί), σε αυτό το χρονικό διάστημα της μίας περιόδου δεν γίνεται κάποια κίνηση ή μεταβολή. Το σύνολο των σημείων της κίνησης αποτελούν μία σταθερή θέση και το σύνολο των αριθμητικών τιμών λαμβάνει μία μέση τιμή. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι στο σύνολο των κλασμάτων της χρονικής περιόδου δεν γίνεται καμία μεταβολή. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που διερευνούμε τη μικροσκοπική δομή της ύλης, με τις ελάχιστες ποσότητες και τις υψηλές ταχύτητες. Η μέγιστη απόσταση (απομάκρυνση) στον πεπερασμένο και ισότροπο χώρο θεωρητικά αντιστοιχεί σε απόκλιση 180º. Η επιστροφή πίσω (προσέγγιση) στο αρχικό σημείο αρχίζει στις -180º μοίρες. Η απόκλιση από την ευθύγραμμη κίνηση θεωρητικά στον τέλειο κύκλο γίνεται η μέγιστη απόκλιση στις 90º και κατά την επιστροφή στις -90º (ή 270º) μοίρες. Εάν αυτό το μήκος της μέγιστης απόστασης στον πεπερασμένο χώρο, το δούμε δυναμικά σαν ένα σώμα που κινείται με σταθερή ταχύτητα. Σε ίσους χρόνους διανύονται ίσα τόξα. Το μέγιστο μήκος του ενός τόξου των 180º διανύεται στον ίδιο χρόνο t που διανύεται και το τόξο των 180º στην επιστροφή. Στην κυκλική κίνηση με σταθερή ταχύτητα θεωρείται ότι υπάρχει επιτάχυνση (κεντρομόλος), επειδή η διεύθυνση της κίνησης αλλάζει. Μπορεί να γίνει μία παράδοξη θεωρητική παρατήρηση στο φαινόμενο της κυκλικής κίνησης, στην οποία οδηγεί η άποψη για την εξαναγκαστική καμπύλωση που επιβάλλει ένας χώρος πεπερασμένος και ισότροπος, με όριο στην μέγιστη απομάκρυνση όλων των πραγμάτων. Μπορούμε να θεωρήσουμε τη φάση της απομάκρυνσης όπως μία κίνηση επιβραδυνόμενη, σε σχέση με ένα αυθαίρετο σημείο εκκίνησης. Ο ρυθμός της επιβράδυνσης αυξάνει με το πέρασμα του χρόνου και στη μέγιστη απόσταση που βρίσκεται στις 180º μοίρες όπου η απομάκρυνση σταματάει μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η ταχύτητα μηδενίζεται. Στη φάση της επιστροφής και της προσέγγισης πίσω στο αρχικό σημείο, η κίνηση μπορεί να θεωρηθεί επιταχυνόμενη προς το αρχικό σημείο, ώσπου η ταχύτητα αποκτάει τη μέγιστη τιμή της στο σημείο της εκκίνησης. Στην κυκλική κίνηση συνυπάρχουν δύο αντίθετες κινήσεις και αντίστοιχα δύο ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 1

2 αντίθετα χρονικά διαστήματα και ενδιάμεσες φάσεις, όπου η γωνία απόκλισης από την ευθεία γίνεται μέγιστη. Η παρατήρηση της κυκλικής κίνησης με σταθερή ταχύτητα και η συσχέτισή της με ισοδύναμο φαινόμενο ευθύγραμμης ομαλής επιβράδυνσης και επιτάχυνσης θυμίζει μία άλλη παράξενη ισοδυναμία στη φυσική. Θυμίζει την συμπτωματική ισοδυναμία που προσπάθησε ανεπιτυχώς να καταλάβει ο Einstein, για την αδρανειακή και τη βαρυτική μάζα. Ένας παρατηρητής που επιταχύνεται μέσα σε ένα κλειστό εργαστήριο και δέχεται μία ώθηση αντίθετη από τη διεύθυνση της κίνησής του μπορεί να θεωρήσει, ότι έλκεται από ένα βαρυτικό πεδίο, εάν δεν βρει τρόπο να ερευνήσει έξω από το εργαστήριό του. Παρόμοια, εδώ παρατηρούμε την περίπτωση της κυκλικής κίνησης να περιγραφτεί σαν φαινόμενο ευθύγραμμης κίνησης, που μεταβάλλεται και αντιστρέφεται περιοδικά. Η πιο πάνω σύντομη περιγραφή της κυκλικής ή περιοδικής κίνησης σαν φαινόμενο ακινησίας ή σαν στάσιμη κατάσταση και σαν φαινόμενο περιοδικής μεταβολής με όρια και αναστροφή στην κίνηση αποκτάει ιδιαίτερο θεωρητικό ενδιαφέρον από την εφαρμογή αυτής της ιδέας στην κίνηση του φωτός. Μη ξεχνάμε, ότι η κίνηση του φωτός δεν γίνεται μόνο προς μία κατεύθυνση (όπως των υλικών σωμάτων) εκτός όταν οι συνθήκες εμποδίζουν τη διάδοσή του. Αφού θεωρούμε τον πεπερασμένο χώρο με όριο στη μέγιστη απομάκρυνση και αναπόφευκτη την απόκλιση από την ευθύγραμμη κίνηση, αμέσως έρχεται στο μυαλό η σκέψη για τη διάδοση του φωτός. Διότι η ακτίνα στον πεπερασμένο χώρο (μη ευκλείδειος, όπως αν η κίνηση γίνεται πάντοτε επάνω στην επιφάνεια μιας πολύ μεγάλης σφαίρας) δεν μπορεί να είναι απεριόριστη ευθεία και γίνεται περιφέρεια με την αύξηση της απόστασης. Πώς μπορεί να επηρεάζει τη κίνηση των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων αυτό το φαινόμενο της αναγκαστικής απόκλισης από την ευθεία γραμμή, το οποίο μπορούμε να θεωρήσουμε και όπως αν μια αντίθετη και μικρή δύναμη εμποδίζει την ευθύγραμμη ομαλή κίνηση; Οι "σφαίρες" των κυμάτων απομακρύνονται σε κάποια ακτίνα η οποία παύει να είναι ευθύγραμμη με την αύξηση της απόστασης (και αυτό σημαίνει μη ομόκεντρους κύκλους και παραμόρφωση στο σφαιρικό σχήμα). Υπάρχει μία ακόμα λεπτομέρεια από την οποία μπορούμε να εξιχνιάσουμε την ύπαρξη ορισμένων φαινομένων υψηλής ταχύτητας ή περιοδικής μεταβολής, όταν τη λεπτομέρεια αυτή την παρατηρήσουμε στο παραπάνω θεωρητικό σχήμα της ισοδύναμης κυκλικής κίνησης. Η λεπτομέρεια αυτή προκύπτει όταν η κυκλική κίνηση δεν είναι τέλεια κυκλική, αλλά σχεδόν κυκλική ( 360º). Στην περίπτωση που η κυκλική κίνηση, την οποία περιγράφουμε ισοδύναμα σαν περιοδικό φαινόμενο επιβράδυνσης/επιτάχυνσης δεν γίνεται σε απαραμόρφωτο κύκλο 360º, τότε οι δύο φάσεις της μέγιστης απομάκρυνσης και της προσέγγισης στο αρχικό σημείο ενδέχεται να μην είναι ακριβώς ίσες. Με άλλα λόγια ο ρυθμός της ισοδύναμης επιβράδυνσης και ο ρυθμός της ισοδύναμης επιτάχυνσης και οι χρόνοι που εξελίσσονται αυτές οι δύο κινήσεις ίσως να έχουν μία μικρή διαφορά. Υπάρχουν ενδείξεις, ότι από μία πολύ μικρή διαφορά στις δύο αυτές φάσεις της κυκλικής κίνησης (ή σε αντίστοιχα φαινόμενα περιοδικής μεταβολής) μέσα στη μικροσκοπική δημιουργία της ύλης προκύπτει ένα περίσσευμα ή μία ελάττωση ενέργειας ή ένα νέο φαινόμενο... Εάν ο ρυθμός της επιβράδυνσης (σε κάποια φυσική διαδικασία) διαφέρει από το ρυθμό της επιτάχυνσης (κατά την αντιστροφή της διαδικασίας), τότε ο χρόνος t στον οποίο αποκτιέται θεωρητικά η ταχύτητα Vmax θα διαφέρει από το χρόνο t' στον οποίο η ταχύτητα μειώνεται. Ο ρυθμός της επιβράδυνσης με το ρυθμό της επιτάχυνσης (στις φυσικές μεταβολές) πιθανό να μην είναι ίσοι και αυτή η ανισότητα μάλλον σχετίζεται με το ότι η κίνηση δεν διακόπτεται τελείως και οι μεταβολές δεν αποκτούν μηδενική τιμή. Αυτή η σκέψη πηγάζει από πολλές παρατηρήσεις. Πηγάζει από την παρατήρηση ότι οι κυκλικές κινήσεις στη φύση δεν διαγράφουν τέλειους κύκλους 360º. Οι μικροσκοπικές ποσότητες που συγκροτούν την ύλη μοιάζουν να προέρχονται από μικροσκοπικές διακυμάνσεις ενέργειας και ταχύτητας και σαν μικρές ταλαντώσεις μίας πολύ μεγάλης και σταθερής ποσότητας. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 2

3 Επίσης η παρατήρηση ότι το φως συμπεριφέρεται αποκεντρωτικά σε αντίθεση με τη βαρύτητα και η αριθμητική "εξουδετέρωση" τους με λόγο 0,02, ενισχύει το σενάριο, ότι υπάρχει μικρή διαφορά που είναι καθοριστική... Επίσης το αντίστροφο της ταχύτητας 1/c είναι ύποπτα κοντά στη σταθερά βαρύτητας G αλλά δεν συμπίπτουν. Ακόμα, ο αριθμός 2π με τον οποίο συνδέονται οι κυκλικές κινήσεις έχει άπειρα δεκαδικά ψηφία και αυτή η ατέλεια, μάλλον δεν επιτρέπει να γίνει ακριβής αριθμητικός υπολογισμός και να προκύψουν ακριβώς ίσες ποσότητες. Η ταχύτητα του φωτός c, η ελάχιστη στροφορμή h και ο ρυθμός επιτάχυνσης που καθορίζεται από τη σταθερά της βαρύτητας G εμφανίζονται σαν ακραία όρια μίας μεταβολής-διακύμανσης που έχει πραγματοποιηθεί ανέκαθεν ή συμβαίνει στο μικρότερο δυνατό χρόνο tmin ενώ σχετικά εμφανίζεται να μεταβάλλεται περιοδικά, εναλλασσόμενα και σε ενδιάμεσα χρονικά διαστήματα. Με τη θεωρητική ανάλυση των εννοιών και με τη βοήθεια της φανταστικής αναπαράστασης επιχειρούμε να περιγράψουμε φαινόμενα και σχέσεις που βρίσκονται στον μικροσκοπικό χώρο της ύλης. Για να παρατηρηθεί η δομή της ύλης με τα μάτια μας και για να αντλήσουμε πληροφορίες χρειάζονται όργανα με την πιο υψηλή τεχνολογία, τα οποία μπόρεσαν να κατασκευαστούν για πρώτη φορά στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Δεν θα τολμούσαμε να μιλήσουμε για τη δομή της ύλης με θεωρητικές σκέψεις και αναλύσεις, εάν δεν είχαμε προσεγγίσει θεωρητικά και με παρατηρήσεις επί της κοινής εμπειρίας, στη γενική άποψη για τη σχέση ενός ολοκληρωμένου Σύμπαντος με μία μέγιστη χρονική περίοδο, με την παρουσία του κενού χώρου, με την καμπυλότητα του χώρου και με την παρουσία της ύλης σε ρόλο φορέα και αρχικής μεταβολής για την ύπαρξη των υλικών πραγμάτων. Αυτές είναι οι βασικές απόψεις που συγκροτούν τον πυρήνα της κοσμολογικής θεωρίας που φέρει τον τίτλο "θεωρία του Τελειωμένου Χρόνου και της Σχετικότητας της Ενέργειας". Αναφερόμαστε στη δομή της ύλης χρησιμοποιώντας ορισμένες από τις επιστημονικές παρατηρήσεις και επιχειρούμε να αποκαλύψουμε και να ξεχωρίσουμε ιδιαίτερες σχέσεις, που συμφωνούν με τις κεντρικές απόψεις της κοσμολογικής θεωρίας. Υπάρχουν όλες οι ενδείξεις ότι πλήθος ιδιαίτερων φαινομένων που παρατηρούνται μέσα στη δομή της ύλης και τα οποία μπορεί να περιγράφονται με διαφορετική ορολογία στον επιστημονικό χώρο, αποτελούν ειδικές περιπτώσεις των γενικότερων φαινομένων που παρατηρούνται στην καθημερινή εμπειρία και αναλύονται με φιλοσοφική σκέψη. Όπως είναι τα φαινόμενο της κίνησης, της μεταβολής της ταχύτητας, του χρονικού διαστήματος, του διανυόμενου μήκους, της κυκλικής κίνησης, της συχνότητας και του ρυθμού κ.λπ. Η δυσκολία να κατανοηθεί η δομή της ύλης προκύπτει από το ότι όλα τα παραπάνω φαινόμενα υπάρχουν χωρίς την παρουσία ενός σταθερού υλικού σώματος, όπως συμβαίνει στον μακροσκοπικό κόσμο της καθημερινής εμπειρίας. Διότι, αναζητούμε πως δημιουργείται ή διατηρείται το φαινόμενο της μάζας με την ταλάντωση μιας αόρατης ενέργειας, ενώ στο μακροσκοπικό κόσμο η μάζα αποτελεί την ουσία του και κάτι το ξεχωριστό από τις κοσμικές δυνάμεις. Επομένως, για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει μέσα στη δομή της απλής ύλης και για να επιτύχουμε τη σύνδεση των μικροσκοπικών φαινομένων με τα φαινόμενα του ορατού κόσμου, πρέπει να βρούμε πως η ελάχιστη ποσότητα μάζας ή ύλης προκύπτει μέσα από σχέσεις και μεταβολές σε αόρατα φαινόμενα, τα οποία πάντως δεν μπορεί να είναι πολύ διαφορετικά από τον υπόλοιπο κόσμο των μεγάλων διαστάσεων. Για τον απλό λόγο, ότι ο κόσμος παντού παρουσιάζεται με την ίδια ουσία, με το ίδιο ξεκίνημα, με τους ίδιους νόμους, με τις ίδιες προϋποθέσεις. Ο κόσμος που ζούμε δεν χαρακτηρίζεται μόνο από μία τεράστια ενότητα μεταξύ τελείως διαφορετικών και άσχετων πραγμάτων. Εκτός από την εξωτερική του ενότητα, παρουσιάζεται και κάποια εσωτερική σύνδεση των πραγμάτων, αφού σε όλα τα μέρη του κόσμου υπάρχουν ομοιότητες, που δεν θα μπορούσαν να εξηγηθούν από την εξωτερική ποικιλία και το πλήθος των εξωτερικών επιδράσεων. Οι ομοιότητες των πραγμάτων, η παρουσία μίας κοινής ύλης για την ύπαρξή τους, η αναγκαστική σύνδεσή τους και η διατήρηση των ομοιοτήτων στην πορεία του χρόνου επιβάλλο- ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 3

4 νται από την προηγούμενη παρουσία μίας κοινής πραγματικότητας, από την παρουσία μίας ίδιας αρχής, που βρίσκεται παντού και πάντοτε μαζί με όλα τα υλικά πράγματα. Στα αρχαία χρόνια, οι φιλόσοφοι τελείωναν τη θεωρητική τους προσπάθεια ονομάζοντας αυτή την κοινή παρουσία, "θεό", "πνεύμα", "φωτιά", "βούληση" και πιο τελευταία ξεμπέρδευαν σε συμφωνία με την επιστήμη με το στενό όρο της "ύλης". Στα χρόνια μας, η παρατήρηση αυτής της κοινής παρουσίας αποτελεί μία από τις μεγάλες ανατροπές της θεωρίας του Τελειωμένου Χρόνου και μία νέα αρχή έρευνας για τη φυσική. Την ονομάζαμε "κενό" χώρο. Να τονιστεί, ότι στη θεωρητική προσπάθεια να κατανοηθεί η δομή της ύλης με τους όρους εκείνους, που η ύλη παρουσιάζεται στις σχέσεις της με τα μεγάλα πράγματα της καθημερινής εμπειρίας μας, χρησιμοποιούμε όρους, συμβολισμούς και σχήματα τα οποία ίσως δεν υπάρχουν πραγματικά. Μιλάμε για κάτι αόρατο και μικροσκοπικό, το οποίο βρίσκεται μεταξύ ύπαρξης και ανυπαρξίας, δηλαδή για το σχεδόν τίποτα. Όμως στην επιστήμη, αυτό το σχεδόν τίποτα της δομής της ύλης είναι τεράστιας σημασίας και προκαλεί το μεγάλο ενδιαφέρον και την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας. Ο εμπνευστής της θεωρίας του Τελειωμένου Χρόνου, μάλλον δεν θα είχε επιμείνει και δεν θα έκανε τεράστια διανοητική προσπάθεια για να περιγράψει φαινόμενα του μικροσκοπικού κόσμου, εάν δεν αποσκοπούσε στο να φανούν, η τεράστια σημασία των βασικών απόψεων της θεωρίας και η σημασία ορισμένων άλλων ζητημάτων, τα οποία σχετίζονται με τον προορισμό της ζωής και με τις κοσμολογικές απόψεις. Αφού σκεπτόμαστε για κάτι τόσο μικροσκοπικό και επιχειρούμε να περιγράψουμε αόρατα φαινόμενα, που διαδραματίζουν ρόλο για την ύπαρξη του υλικού κόσμου, πρέπει να καταλάβουμε ότι όσα λέμε δεν αφορούν ένα πλήθος πραγμάτων και την ιστορία τους. Για να μπορέσουμε να τα περιγράψουμε, να τα κατανοήσουμε και να αποκαλύψουμε άγνωστες σχέσεις της φύσης μέσα από τη δομή της ύλης, αυτό που χρειάζεται να γνωρίζουμε καλύτερα δεν είναι κάποια πράγματα, αλλά τις ποσότητες και τις μαθηματικές σχέσεις που τις συνδέουν. Δηλαδή είναι σημαντικό και απαραίτητο να σκεφτούμε θεωρητικά πως κάποιες μικροποσότητες προκύπτουν από μαθηματικές σχέσεις και αντίστροφα πως οι μαθηματικές σχέσεις εκφράζουν ή καθορίζουν την ύπαρξη ορισμένων ποσοτήτων στη δομή της ύλης. Αυτό που γίνεται στο μικροσκοπικό χώρο και το οποίο μπορούμε να παρατηρούμε πολύ έμμεσα, με τη χρήση πολύπλοκων οργάνων και ηλεκτρονικών υπολογιστών δεν είναι τίποτε άλλο από στοιχειώδεις μεταβολές ποσοτήτων. Για αυτό λοιπόν, για να μπορέσουμε να σκεφτούμε και να κατανοήσουμε θα χρειαστεί να αναπαραστήσουμε αυτές τις μεταβολές με σχήματα, κύκλους, τόξα, χορδές, ακτίνες, τριγωνομετρικές σχέσεις και να παρατηρήσουμε τις αριθμητικές τιμές των μεταβολών (με το κομμάτιασμα και το "πάγωμα" των μεταβολών σε μήκη, χρονικά διαστήματα, ισοδύναμες ποσότητες), από τις οποίες προκύπτουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Από την παρατήρηση των αριθμητικών σχέσεων μπορεί να προκύψει και να αποδειχτεί η ύπαρξη σχέσεων που θα μας αποκαλύψει κάποιες νομοτέλειες, κάποιες μαθηματικές "προτιμήσεις" της φύσης και τις μαθηματικές σχέσεις εκείνες που οδηγούν στην ύπαρξη του συνηθισμένου κόσμου της μάζας. ΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ: Η μέγιστη ποσότητα ενέργειας Emax (ή ισοδύναμης μάζας Mmax) η οποία προκύπτει από η σχέση h fmax πρέπει να συνδέεται μονίμως με την παρουσία των σωματιδίων, αφού σύμφωνα με τη φυσική ερμηνεία όλα τα σωματίδια είναι γρήγορες μεταβολές που γίνονται στην ενέργεια του "κενού" και πεπερασμένου χώρου, δηλαδή μεταβολές και ανταλλαγές ενέργειας με την παρουσία μιας σταθερής και κοινής ποσότητας. Αναμένουμε ότι τα "σταθερά" σωματίδια θα σχετίζονται μεταξύ τους με άρρηκτο και δυναμικό τρόπο. Η πιο απλή προσπάθεια που μπορεί να γίνει για την ανεύρεση τέτοιων σχέσεων ξεκινάει από τα δεδομένα που έχουμε για τα δύο βασικά σωματίδια του υλικού κόσμου, το πρωτόνιο και το ηλεκτρόνιο. Αφού τα σωματίδια προέρχονται ή διατηρούνται από την ταλάντωση μίας ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 4

5 κοινής ενέργειας και με τα ίδια όρια διακύμανσης (ίδιο όριο μέγιστης και ελάχιστης ποσότητας), προσδοκούμε, ότι οι ιδιότητες τους σχετίζονται δυναμικά με την ίδια μέγιστη ποσότητα ενέργειας ή ισοδύναμης μάζας (Mmax). Αναμένουμε ακόμα, ότι η μέγιστη ποσότητα ενέργειας h fmax = Emax (ή ισοδύναμης μάζας Mmax ) θα συνδέεται άρρηκτα με την παρουσία των σωματιδίων σαν να περιέχονται τα σωματίδια μέσα στη σταθερή μέγιστη ποσότητα. Πιο έμμεσα τα "σταθερά" σωματίδια πρέπει να σχετίζονται μεταξύ τους με άρρηκτο και "κινητικό" τρόπο, χωρίς τον οποίο τα σωματίδια θα έχαναν τουλάχιστον ένα μέρος από το σύνολο των ιδιοτήτων τους. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 5

6 Αναρωτήθηκαν στο χώρο της σύγχρονης κοσμολογίας, πόσο ολοκληρωμένη μπορεί να είναι μία φυσική ερμηνεία του Σύμπαντος, όπως αυτή που ονειρεύονται, όταν δεν προσφέρει την ελάχιστη γνώση για να εξηγηθεί η παρουσία της ζωής μέσα στο Σύμπαν; Οι κοσμολογικές θεωρίες που έχουν διατυπωθεί με μαθηματικά και θεωρούνται οι επικρατέστερες δεν ανοίγουν κανένα δρόμο προς αυτή τη κατεύθυνση της φύσης και αυτό έπρεπε να τους προβληματίσει περισσότερο σαν φυσικούς, αντί να αφήνουν το πρόβλημα άλυτο ή προς απάντηση από τη θεολογία. Η ζωή και η ψυχή ξεκινάνε από τις μικροσκοπικές διαστάσεις και όχι με το συνδυασμό χονδροειδών υλικών σωμάτων. Καθόλου τυχαίο δεν είναι! Το Σύμπαν είναι αυτοτελές, διότι με απλά φιλοσοφικά λόγια είναι παρών, αμετάβλητο και συμπαγές στα όρια ενός μέγιστου συνολικού χρόνου -γι' αυτό και ά-μεσα υπαρκτό. Με άλλα λόγια, όλο το Σύμπαν υπάρχει ταυτοχρόνως και η α-μεσότητα συμπίπτει με την εσωτερικότητα. Η ανάπτυξη της φαινομενικά παράλογης και αντιφατικής ιδέας οδηγεί σε απίστευτα λογικές συνέπειες και ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Η αρχή της ζωής και του συγχρονισμού στην αλληλεπίδραση πολλών σωματιδίων επιτυγχάνονται με τους πιο γρήγορους τρόπους αλληλεπίδρασης και οι τρόποι αυτοί προϋποθέτουν την ταυτόχρονη παρουσία του 100% ολοκληρωμένου Σύμπαντος, που σε εμάς φαίνεται σαν απουσία του κενού χώρου... Κοιτάξτε ακόμα: "ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΑΘΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ" "ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ" "Η ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ" "ΥΛΗ & ΟΥΣΙΑ" "ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ" "Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ" Η ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΤΕΛΕΙΩΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Υπάρχουν όλες οι ενδείξεις ότι πλήθος ιδιαίτερων φαινομένων που παρατηρούνται μέσα στη δομή της ύλης και τα οποία μπορεί να περιγράφονται με διαφορετική ορολογία στον επιστημονικό χώρο, αποτελούν ειδικές περιπτώσεις των γενικότερων φαινομένων που παρατηρούνται στην καθημερινή εμπειρία και αναλύονται με φιλοσοφική σκέψη. Φαινόμενα όπως της κίνησης, της μεταβολής της ταχύτητας, του χρονικού διαστήματος, του διανυόμενου μήκους, της κυκλικής κίνησης, της συχνότητας και του ρυθμού κ.λπ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 6

7 ΠΙΘΑΝΑ ΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΑΠΛΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Με τις παρακάτω ασκήσεις διερευνάμε αν στο πιο απλό φαινόμενο μίας κυκλικής κίνησης εμφανίζονται σχέσεις που στη φύση οι ίδιες αυτές σχέσεις αποτελούν αρχή της κίνησης και της ισορροπίας και εκφράζονται από τις φυσικές δυνάμεις και με φαινόμενα (G, c, M, Ε) που επιχειρούμε να συνδέσουμε μεταξύ τους. Η άσκηση αυτή είναι απόπειρα για ένα απλό ισοδύναμο ή μία θεωρητική προσομοίωση κυκλικής κίνησης για την περιγραφή και των εντοπισμό σχέσεων στη κυκλική μεταβολή των φαινομένων μέσα στη δομή της ύλης και ιδιαίτερα της ενέργειας. Θα μπορούσαμε να πάρουμε τυχαίους αριθμούς, αλλά θα επιλέξουμε αριθμούς που προκύπτουν από τις γνωστές φυσικές σταθερές, με την προσδοκία ότι ίσως να παρατηρήσουμε αριθμητικές συμπτώσεις που θα μας αποκαλύψουν σχέσεις που μας ξέφυγαν και πραγματικές διαδικασίες. Ακόμα, με τις παρακάτω ασκήσεις επιχειρώ να πω πιο συγκεκριμένα στη γλώσσα της Επιστήμης, που οδηγούν οι ιδέες που διατυπώθηκαν με (φιλοσοφικούς) συλλογισμούς για τη δομή της ύλης και τη σχέση της με τον πεπερασμένο κενό χώρο και τη σχέση του τελευταίου με το Ολοκληρωμένο Σύμπαν. Πώς πρέπει να φανταστούμε αυτά τα φαινόμενα, αν προτιμάτε, ώστε αναζητήσουμε τη λύση των θεωρητικών προβλημάτων πιο αποτελεσματικά. Αν ο ελάχιστος ρυθμός επιτάχυνσης amin εκφράζεται από τη σταθερά G -η οποία ορίζεται με μάζες M του ενός κιλού που έλκονται με τη δύναμη F που εμφανίζεται όταν βρίσκονται σε απόσταση 1m - τότε ο ρυθμός αυτός amin σε συνδυασμό με το γνωστό όριο της ανώτερης ταχύτητας c μας βοηθάει να προχωρήσουμε σε μερικούς πρώτους υπολογισμούς για τα πιθανά όρια του Σύμπαντος. Με το πιο απλό σενάριο που βασίζεται σε δύο παγκόσμιες σταθερές (c και G) βρίσκουμε τα εξής ενδεχόμενα μεγέθη χρόνου και μήκους (μήκος ακτίνας, διαμέτρου ή περιμετρικό) : (Η υπόθεση της επιταχυνόμενης μάζας 1kg από δύναμη 6,6725 x10-11 Ν με όριο στην ανώτερη ταχύτητα τη c, ήταν η αρχική σκέψη από την οποία ξεκίνησε η προσπάθεια να εκφραστούν με όρους της φυσικής, η φιλοσοφική ερμηνεία για το Σύμπαν σαν ολοκληρωμένο και σταθερό σε αντίθεση με τα επιμέρους υλικά πράγματα. Το όριο μιας μέγιστης απόστασης απομάκρυνσης στον πεπερασμένο χώρο ήταν μια από τις πρώτες προκλητικές... συνέπειες της φυσικής ερμηνείας.). ΥΠΟΘΕΤΟΥΜΕ ότι μία δύναμη F με μέγεθος 6,6725 x Ν επιταχύνει μία μάζα m =1kg 1N =1kgr m/sec 2 1ly = 9,46073 x10 15 m 1 Mpc = 10 6 pc 3,2615 x10 6 ly x 9,46073 x10 15 m 30, x m Η επιτάχυνση (acceleration) βρίσκεται από τον τύπο a=f/m a =F/m a = 6,6725 x Ν /1kg = 6,6725 x m /s 2 Σε πόσο χρόνο T η ταχύτητα της μάζας m =1kg θα γίνει ίση με τη ταχύτητα του φωτός c, όταν ξεκινήσει από μηδενική ταχύτητα, δηλαδή σε πόσο χρόνο θα γίνει Vm =c? Νόμος της ταχύτητας: V=a t a=v / t t = V / a Εάν V=c τότε Tm = 2, x 10 8 m/s / 6,6725 x m/s 2 = 4,49295x10 18 s = c/g Σώμα με m=1kg και με επιτάχυνση a=6,6725 x m/s 2 αποκτάει την ταχύτητα c σε χρόνο T=4,49295 x10 18 s, δηλαδή σε 14, x10 10 έτη. Σε αυτό το χρονικό διάστημα T πόση απόσταση S σε ευθεία μπορεί να έχει διανύσει? Αυτό το βρίσκουμε από το νόμο του διαστήματος: S=1/2 a t 2 Sm = 1/2 x am x tm 2 (Απόσταση S μάζας m = 1kg) ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 7

8 Sm = 1/2 x (6,6725 x10-11 m/s 2 ) x (0,449295x10 19 s) 2 = 6, x10 26 m 1pc (παρσέκ)= 3, x10 16 m και 1m = 1/ 3, x10 16 = 0, x10-16 pc Άρα 0, x10 27 m / 3, x10 16 = 0, x10 11 pc ή 2, x10 10 pc Επίσης, αν πολλαπλασιάσουμε το χρόνο T= 4,49295 x10 18 s επί τα μέτρα που διανύει το φως ανά sec βρίσκουμε τα μέτρα που το φως θα έχει διανύσει σε αυτό τον αριθμό T, με τη σταθερή του ταχύτητα από την αρχή. Για το χρόνο 4,49295 x10 18 sec της μάζας m=1kg το φως θα έχει διανύσει διπλάσια απόσταση Sφωτός : S φωτός= (4,49295x10 18 s) x (2, x10 8 m/s)= 1, x10 27 m = c 2 /G ΣΕ ΠΑΡΣΕΚ: 1, x10 27 m / 3, x = 0, x10 11 pc ή 4,36424 x pc Τελικά, στο χρόνο Τ=4,49295 x10 18 s που η μάζα m=1kg χρειάζεται για να φτάσει στην ταχύτητα του φωτός c με επιτάχυνση a= 6,6725 x m/s 2, το φως στον ίδιο αυτό χρόνο διανύει διπλάσια απόσταση S Σύμπαντος (6, x10 26 m x 2)= 1, x10 27 m (Θεώρημα Merton για την ταχύτητα με ένα όριο αύξησης). Διαιρώντας το χρόνο T = Vc / amin = 4,49295x10 18 s με το 2π βρίσκουμε: T / 2π = 4,49295x10 18 sec / 6, = 7, x s (7, x s) x (31, x 10-9 έτη) = 2, x = 22, x 10 9 έτη 1 έτος = 31,5576 x 10 6 sec 1sec = 31, x 10-9 έτος Υποθέσαμε ότι μία μάζα 1kg επιταχύνεται με σταθερά εφαρμοσμένη τη δύναμη που προκύπτει από τη σταθερά G της βαρύτητας. Στην πραγματικότητα, ο χώρος δεν είναι ούτε επίπεδος ούτε άδειος. ΤΣύμπαντος = 4, x10 18 sec ή fσύμπαντος = 2, x10-19 Hz SΣύμπαντος = 6, x10 26 m = 2, x10 4 Mpc (1ο σενάριο) SΣύμπαντος = 1, x10 27 m = 4, x10 4 Mpc (2ο σενάριο) SΣύμπαντος = 6, x10 26 m / 2π = 1, x10 26 m = 3, x10 3 Mpc (3ο σενάρ.) SΣύμπαντος = 1, x10 27 m / 2π = 2, x10 26 m = 6, x10 3 Mpc (4ο σενάριο) ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 8

9 Μη χάσετε τη συνέχεια! 1 έτος = 365,25 μέρες x24ώρες x60λεπτά x60δευτερ =31,5576 x10 6 sec ( sec) 1 sec = 1/ 31,5576 x10 6 = 3, x10-8 έτη 1 έτος φωτός (ly) = 31,5576 x10 6 sec x 2, x10 8 m/sec = 9,46073 x m 1 parsec = 3,2615 ly (έτη φωτός) = 3,0857 x10 16 m 1Mpc = 10 6 pc = 3,2615 ly x10 6 x 9,46073 x10 15 m = 3,0857 x10 22 m π = 3, = 1, Να παρατηρήσουμε ότι όταν περιγράφουμε το χώρο σαν πεπερασμένο και με απόκλιση από την ευθύγραμμη κίνηση τότε εμφανίζονται (τριγωνομετρικές) σχέσεις και αριθμοί της γεωμετρίας του κύκλου. Γωνία σε μοίρεςº για μήκος τόξου: S 360 / 2π r Μήκος τόξου S ανά μοίρα = φº 2π r / 2 x 180º Soλικό = V T = 2π r (Για σταθερή ταχύτητα V) Ακτίνα r = Sολικό / 2 π Διάμετρος d = Sολικό /π Χορδή τόξου 180º = Διάμετρος d Χορδή τόξου 90º = 2 x r Μονάδα της γωνιακής ταχύτητας είναι το ακτίνιο ανά δευτερόλεπτο (1rad /sec) 1rad/sec = 0,159Hz και 1Hz =6,283 rad/sec Κεντρομόλος επιτάχυνση aκεντρ = V 2 / r (Παρατήρηση: Η κ. επιτάχυνση προκύπτει χωρίς τη μάζα. Η μάζα όμως στη φύση εμφανίζεται σαν αποτέλεσμα από τη μεταβολή σε μία ταχύτητα). Ισοδύναμη επιτάχυνση (σχέση με μήκος S) a = V 2 / S (αφού a=v V / V t = V/t) V = a S Ισοδύναμη επιτάχυνση (σχέση με χρόνο t) a = V / t V = a t Ισοδύναμη επιτάχυνση (σχέση με συχνότητα) a = V f V=a / f Ισοδύναμη επιτάχυνση (σχέση με χρόνο και μήκος) a = S / t 2 Ο τύπος Vκ = 2π r / T έχει ιδιαίτερη σημασία για την περίπτωση διότι συνδέει την ταχύτητα και το χρόνο με την τέλεια κυκλική κίνηση και σε σχέση με την ακτίνα με την εισαγωγή της σχέσης 2π. Ο τύπος λυμένος ως προς περίοδο T, ως προς ακτίνα r και ως προς 2π γίνεται: Vκ = 2π r / T T = 2π r / Vκ r = T x V / 2π 2 π = Τ x Vκ / r ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 9

10 ΜΗΚΟΣ ΤΟΞΟΥ Για να βρούμε το μήκος του τόξου που αντιστοιχεί σε κάθε μοίρα για ένα τέλειο κύκλο χρησιμοποιούμε τον τύπο: Μήκος τόξου= φ 2π r /360 (όπου φ είναι η γωνία σε μοίρες) Επιφάνεια σφαίρας: S = 4πR 2 Ως προς ακτίνα: r = S/4π ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΧΕΤΙΚΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ: Γραμμική ταχύτητα V=S/t (μήκος τόξου που διανύθηκε / αντίστοιχος χρόνος) Γωνιακή ταχύτητα ω=φ/t (γωνία που διαγράφει η επιβατ ακτίνα/ αντ. Χρόνος) Σχέση γραμμικής και γωνιακής ταχύτητας: V=2πR/t και ω=2π/t Προκύπτει: V=ω R Σχέση γωνιακής ταχύτητας και συχνότητας: ω=2π f ω = V / r = 2π f = 2π / T = φ T φ = ω / T = ω f V = ω r = 2π f r = 2π r / T = S / t T = 2π /ω = 2π r / V = 1 / f f = ω / 2π = V / 2π r = 1 / T r = V / ω = V / 2π f = V T / 2π ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ S και ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ T ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ S light Σύμπαντος = 1, x10 27 m = c 2 / G T Σύμπαντος = 4, x10 18 sec = c / G S mass Σύμπαντος = 6,73477 x10 26 m 4, x10 18 sec = 14, x10 10 έτη R Σύμπαντος = 2,14374 x10 26 m T Σύμπαντος / 2π = 7, x S Σύμπαντος / 2 = 6,73477 x10 26 m T Σύμπαντος x 2 = 8, x10 18 c 2 / S Σύμπαντος = 6,6725 x =G T Σύμπαντος x π = 1,41150 x10 19 S Σύμπαντος 2 = 1, x T Σύμπαντος 2 = 2,01866 x / S Σύμπαντος = 0, x =G/c 2 1 / T Σύμπαντος = 2, x =G/c S Σύμπαντος / T Σύμπαντος = 2, x 10 8 =c R Σύμπαντος 2 = 4,59562 x / R Σύμπαντος = 4, x D Σύμπαντος 2 = 1, x / D Σύμπαντος = 2,33237 x Για S mass Σύμπαντος = 6,73477 x10 26 m Μήκος τόξου ανά μοίρα = 1,87076 x10 24 m Για S light Σύμπαντος = 1, x10 27 m Μήκος τόξου ανά μοίρα = 3,74153 x10 24 m ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 10

11 Η ΣΤΑΘΕΡΑ Ηubble ΣΕ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ, ΣΕ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟ H 70,1 km/sec /Mpc = 70,1 km/sec / 3,086 x10 19 km f = V / S ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ fη = 70,1 / 3,086x10 19 = 22, x /sec T = S / V = 1/f ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤH = 3,086 x10 19 / 70,1 = 4, x10 17 sec ΜΗΚΟΣ SHUBBLE για 70,1km με τον τύπο : c / f = c x T = λ c / f = 2, x10 8 / 22, x10-19 = 1,31977 x10 26 m ΜΗΚΟΣ SHUBBLE για 50km : c / f = 2, x10 8 / 16,2022 x10-19 = 1, x10 26 m (Χρόνος T ξανά κοντά στη σχέση c/amin = 4,49295x10 18 sec) 1pc =3,086 x m - 1 Mpc = 3,086 x m = 3,086 x10 19 km - 1έτος (y) = 31,5576 x10 6 sec 1έτος φωτός ly = 9, x10 15 m Η 1η ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΤΗ ΓΗ ISBN Νόμος του Hubble: V=H d (ο ρυθμός "διαστολής" ). Η σχετική ταχύτητα απομάκρυνσης μεταξύ δύο γαλαξιών (εξ' αιτίας του φαινομένου της λεγόμενης διαστολής του χώρου) είναι ανάλογη της μεταξύ τους απόστασης d. Ο ρυθμός απομάκρυνσης αρχικά είχε βρεθεί με πιο υψηλή ταχύτητα και υπολογίζεται κοντά στα: Hubble σταθερά =70,1km/sec/ ανά 1Mpc. Σε ορισμένες θεωρίες προβλέπεται ότι η τιμή αυτή της ταχύτητας δεν ήταν πάντα η ίδια και μεταβάλλεται στο χρόνο. Ο χώρος μπορεί να περιγραφτεί με διαφορετική γεωμετρία ή να θεωρηθεί ότι επεκτείνεται σε συνάρτηση με το χρόνο που περνάει και με θεωρίες που δυσκολεύουν το ζήτημα. Εμείς εδώ θα σταθούμε στην παρατήρηση της μετατόπισης των φασματικών γραμμών προς το ερυθρό χρώμα (redshift, όπως ονομάζεται) και στην απλή σχέση αναλογίας του Hubble. Η σταθερά Η= 70,1 Km / sec / Mpc και σημαίνει: Για κάθε 1Mpc απόσταση, η ταχύτητα αυξάνεται 70,1km/s. 1 Mpc= 10 6 pc, 1pc= 3,2615 ly έτη φωτός = 3, m 1 Mpc = 3,086 x10 16 x 10 6 = 3,086 x m Εάν η μέγιστη ταχύτητα απομάκρυνσης οριστεί σε km/sec (v = c) τότε βρίσκουμε σαν μέγιστη απόσταση dmax: d =c /H dmax = (2,99792 x10 5 km/s) /70,1 = 4, x 10 3 Mpc = 4, x10 9 pc 4, x 10 9 pc x 3,2615 ly = 13,9482 x 10 9 ly 13,9482 x 10 9 x 9,46073 x m = 1, x m 4, x 10 9 pc x 3,086 x10 16 m = 1, x10 26 m Δηλαδή H = c / d Mpc c / 4, x10 3 = 70,1km/sec / Mpc < > Αν η ταχύτητα απομάκρυνσης δεν είναι η ίδια για κάθε Mpc ωστόσο πάντα θα υπάρχει το όριο της μέγιστης ταχύτητας απομάκρυνσης (c) και κατά συνέπεια μια μέγιστη απόσταση dmax H = V / dmpc = c / dmax d = S ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 11

12 Από τη σχέση T = S / V = 1/f βρίσκουμε ένα χρονικό διάστημα. Η απόσταση σε χιλιόμετρα είναι για κάθε Mpc = 3,086 x10 19 km. Η ταχύτητα απομάκρυνσης 70,1 km ΤΗ = 3,086 x10 19 / 70,1 = 4, x10 17 sec Το ίδιο χρονικό διάστημα Τ βρίσκουμε από τη σχέση T= Smax/Vmax ΤΗ = 1,3197 x10 26 / 2,99792 x10 8 = 4,40205 x10 17 sec Σε αυτό το χρονικό διάστημα Τ = 4,40205 x10 17 sec η απομάκρυνση Smax είναι η μέγιστη με τη μέγιστη ταχύτητα c Παρατηρούμε τη σχέση: S1Mpc / V Hubble = Smax / Vmax = T Για dmax = Smax Η ταχύτητα V=70,1 km/sec βγαίνει από τη σχέση V= S/T VΗ = 3,086 x10 19 / 4, x10 17 = 70,1 km/sec c: Ενώ αν στη σχέση V= S/T βάλουμε το μέγιστο μήκος Smax βρίσκουμε την ταχύτητα VΗ = 1,3197 x10 26 / 4, x10 17 = c Για το χρονικό διάστημα 4, x10 18 sec το οποίο βρήκαμε ότι χρειάζεται η μάζα m=1kg για να φτάσει στην ταχύτητα του φωτός c με επιτάχυνση a= 6,6725 x m/sec 2 και σε απόσταση S=1, x10 27 m = 4, x10 4 Mpc για το φως (ή S=6,73477x10 26 m = 2,182362x10 4 Mpc για τη μάζα), ποια ταχύτητα απομάκρυνσης V βρίσκουμε για κάθε 1 Mpc μακριά; V= S/T V = 3,086 x10 19 / 4, x10 18 = 6,8685 km/sec / Mpc Δηλαδή αν η σταθερά του Hubble γίνει 6,8685 km/sec /Mpc θα βρούμε τη γνωστή μέγιστη απόσταση : dmax =c /H = c / 6,8685 = 4, x10 4 Mpc = 1,34696 x10 27 m (= c 2 / amin ) Παρατηρούμε ακόμα τη σχέση: c / V Hubble σε μέτρα = d H σε μέτρα/ 3,086 x10 22 ή c / V Hubble σε km = d H σε Mpc/ 1Mpc Εάν γνωρίζουμε τη μέγιστη απόσταση απομάκρυνσης dmax τότε από την πιο κάτω σχέση υπολογίζουμε την ταχύτητα που αυξάνεται ανά μια δεδομένη απόσταση: VH = c 3,086 x10 22 m / dmax Η ταχύτητα που αυξάνεται είναι διαφορετική ανά διαφορετική απόσταση d Μπορούμε να υπολογίσουμε μια ταχύτητα για κάθε απόσταση από την επόμενη σχέση: VH = c d / dmax Για d = dmax η ταχύτητα γίνεται V=c Για d = dmin η ταχύτητα γίνεται V=Vmin Την επιτάχυνση / επιβράδυνση ±a = 6,6725 x10-11 με την οποία αποκτήθηκε / ελαττώθηκε η ταχύτητα του φωτός c της μάζας 1kg τη βρίσκουμε από τη σχέση : c VH / 1Mpc (2,99792 x10 5 km/s) (6,8685 km/s) / 3,086 x10 19 = 6,6725 x10-14 ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 12

13 km/s 2 c VH / 1Mpc (2,99792 x10 8 m/s) (6,8685 x10 3 m/s) / 3,086 x10 22 = 6,6725 x10-11 m/s 2 Από την ταχύτητα της σταθεράς Hubble = 70,1 km/sec βρίσκουμε: c VH / 1Mpc (2,99792 x10 8 m/s) (7,01 x10 4 m/s) / 3,086 x10 22 = 6,80993 x10-10 m/s 2 Παρατηρούμε τη σχέση: C V Hubble / S1Mpc = Vmax Vmax / Smax = a Vmax = c ΣΤΑΘΕΡΑ HUBBLE 70,1 km/s / Mpc με το όριο της ταχύτητας c Η ΣΤΑΘΕΡΑ HUBBLE ΘΑ ΗΤΑΝ 6,8685 km/s / Mpc Χρονικό διάστημα Τ= 4, x10 17 s Μέγιστο Μήκος S= 4, x 10 3 Mpc = 1, x10 26 m Ρυθμός μεταβολής ±a = 6,80993 x10-10 m/s 2 Χρονικό διάστημα Τ= 4, x10 18 s Μέγιστο Μήκος S= 4,36424 x 10 4 Mpc = 1,34696 x10 27 m Ρυθμός μεταβολής ±a = 6,6725 x10-11 m/s 2 Μια εκρηκτική έρευνα μέσα στο κεφάλι σας και όχι απλώς εκπληκτική : Η σταθερά του Hubble μας λέει για μία ταχύτητα V που αυξάνεται σε κάθε 1 Mpc απόσταση. Πόση ταχύτητα προκύπτει για την απόσταση 1 m ; Χρειάζεται μια απλή μετατροπή στις μονάδες. Σε μέγιστη ταχύτητα c η απόσταση είναι μέγιστη dmax Πόση είναι η ταχύτητα V σε απόσταση d=1m; VH = c 1m / dmax Hubble = c / d σε μέτρα 2, x108 / 1, x10 26 = 2, x10-18 (m/s) /m = 1 / ΤH Hubble = V / d3,086e22 = c / dmax σε μέτρα, όπου V= 7,01 x10 4 m/s Βρίσκουμε για ταχύτητα το αντίστροφο του χρόνου 1/Τ =V/S που βρήκαμε από τη σχέση T = S1Mpc / VHubble = Smax / Vmax = 3,086 x10 19 / 70,1 Πόση ταχύτητα προκύπτει για την απόσταση 1 m όταν βάλουμε για ταχύτητα Hubble την ταχύτητα που επιθυμούμε σύμφωνα με το σενάριο για την επιταχυνόμενη μάζα του 1 κιλού; Hubble = c / d σε μέτρα 2, x108 / 1,34696 x10 27 = 2, x10-19 (m/s) /m = 1 / Τσυμπαν Βρίσκουμε για ταχύτητα το αντίστροφο του χρόνου 1/Τ =V/S που βρίσκουμε από τη σχέση T = S1Mpc / VH = Smax / Vmax = 3,086 x10 19 / 6,8685 = 4, x10 18 = c / amin ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 13

14 < > Δηλαδή βρίσκουμε ότι η ταχύτητα Hubble ανά 1m απόσταση είναι το αντίστροφο ενός μέγιστου χρονικού διαστήματος στο οποίο πραγματοποιείται η μέγιστη απομάκρυνση dmax. Σε μικρότερες αποστάσεις (d) αναλογούν μικρότερες ταχύτητες, οι οποίες γίνονται ελάχιστες στα ελάχιστα μήκη. VH = c d / dmax = d / TH Για d = dmax η ταχύτητα γίνεται V= c Για d = dmin η ταχύτητα γίνεται V= Vmin Επειδή αυτή η ταχύτητα VH είναι ταχύτητα ανά μήκος Mpc, εάν απαλείψουμε μαθηματικώς τις μονάδες του μήκους, τότε απομένει χρονικό διάστημα Mpc/V=Τ ή συχνότητα V/Mpc=f. Αυτή η ταχύτητα ανά μεγάλα μήκη δίνει συχνότητες που είναι πολύ μικρές και καλύτερα είναι να τις δούμε αντίστροφα σαν χρονικά διαστήματα. Όταν όμως υπολογίσουμε αυτή την ίδια ταχύτητα ανά μικρά μήκη, τότε οι συχνότητες είναι υψηλές. Αλλά η ταχύτητα την οποία βρίσκουμε διαφορετική σε σχέση με το μήκος μιας απόστασης απομάκρυνσης, είναι πάντοτε η μέγιστη ταχύτητα c για όλα τα σώματα, αφού όλα τα σώματα βρίσκονται σε μια μέγιστη απόσταση απομάκρυνσης σε σχέση με τα αντίστοιχα ακραία σημεία του κενού χώρου. Συγχρόνως είναι η ελάχιστη ταχύτητα Vmin σε σχέση με ένα οριακό ελάχιστο μήκος. Πόση ταχύτητα απομάκρυνσης προκύπτει ανά την απόσταση της ακτίνας τροχιάς του ηλεκτρονίου περίπου re = 0, x10-14 m εάν η ταχύτητα Hubble = 2, x10-19 (m/s) /m ; 2, x10-19 m/s ανά 1 m Πόση ταχύτητα V ανά μήκος re? V 2, x10-19 x 0, x10-14 / 1m = 6, x10-34 m/s = re / Tuni h Ενώ για τη ταχύτητα Hubble = 2, x10-18 (m/s) /m = 70,1 km / Mpc V 2, x10-18 x 0, x10-14 / 1m = 6,40109 x10-33 m/s = re / ΤH Θυμίζω ότι η σταθερά h=6,62606 x10-34 Πόση ταχύτητα απομάκρυνσης προκύπτει ανά την απόσταση του μήκους Compton λ=2,4263 x10-12 m του ηλεκτρονίου εάν η ταχύτητα Hubble = 2, x10-19 (m/s) /m ; 2, x10-19 m/sec ανά 1 m Πόση ταχύτητα V ανά μήκος λe? V 2, x10-19 x 2,4263 x10-12 / 1m = 5,4002 x10-31 m/s Δηλαδή: V=λe / TΣύμπαν Πολύ κοντά στη μάζα του ηλεκτρονίου, αφού Me / 5,4002 x10-31 = 1, Αυτή η ταχύτητα βγάζει ακόμα: Για περίοδο ηλεκτρονίου Te = 0,80933 x10-20 sec 5,4002 x10-31 / Te = 5,4002 x10-31 / 0,80933 x10-20 = 6,6725 x10-11 m/s 2 = G ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 14

15 Από όλες τις προηγούμενες σχέσεις παρατηρούμε μία μικρή σύμπτωση. Η μέγιστη απόσταση μέσα στο χώρο (4, x 10 9 pc), όπως προκύπτει από τη σταθερά του Hubble (η οποία προήλθε από την παρατήρηση πολυάριθμων μακρινών γαλαξιών, με τα πιο σύγχρονα τεχνικά μέσα και από την ανάλυση της ερυθράς απόκλισης του φωτός), πλησιάζει ύποπτα τη μέγιστη απόσταση που προκύπτει (με το απλούστερο και αρχικό νοητικό πείραμα) από την επιτάχυνση της βαρύτητας με μάζα 1kg. Όμως ο ρυθμός "απομάκρυνσης" των γαλαξιών θεωρείται σταθερός. Για κάθε 1Mpc απόσταση, η ταχύτητα αυξάνει με την ίδια ποσότητα των 70,1km ή παραπλήσια άλλη ταχύτητα. Παρατηρούμε ακόμα, ότι ο χρόνος t (4,49295 x10 18 s 14, x10 10 έτη) που υποθετικά χρειάζεται η μάζα m του ενός κιλού για να αποκτήσει την ταχύτητα του φωτός c δεν φαίνεται άσχετη από την λεγόμενη ηλικία του Σύμπαντος. Θα μπορούσε να είναι ένας τελείως άσχετος αριθμός. Με λίγα αριθμητικά τεχνάσματα μπορεί να αποκαλυφθούν οι σχέσεις του με άλλα γνωστά νούμερα της φυσικής. Από τις πρώτες παρατηρήσεις για την κίνηση σε πεπερασμένο χώρο (με όριο στο μέγιστο μήκος απομάκρυνσης και απόκλιση από την ευθύγραμμη κίνηση) και από την ανάλυση της σταθεράς του Hubble, πλησιάσαμε σε μία μαθηματική λύση του ζητήματος, για τη σχέση του κενού πεπερασμένου χώρου με την ύλη και με τα ηλεκτρομαγνητικά φαινόμενα, αλλά η απάντηση δεν ολοκληρώθηκε. Η στενή σχέση του κενού χώρου με την ύλη έχει προκύψει θεωρητικά από τη φιλοσοφική ερμηνεία για ένα Ολοκληρωμένο και ταυτόχρονο Σύμπαν. Η σχέση αυτή όπως έχει περιγραφτεί σε γενικές γραμμές είναι υποχρεωτική. Όχι διότι έτσι μας αρέσει, αλλά γιατί μόνο με αυτή τη στενή σχέση (μεταξύ δομής της ύλης και μεταβολής στην ισορροπημένη ενέργεια ενός πεπερασμένου χώρου) ερμηνεύονται ένα πλήθος φαινομένων, αποκαλύπτονται σχέσεις και φαινόμενα, που δεν είχαν παρατηρηθεί στην εμπειρία και επιβεβαιώνονται πολλά από τα γνωστά, χωρίς να συγκρουόμαστε με την εμπειρία. Επειδή η στενή σχέση μεταξύ της ύλης και του πεπερασμένου χώρου ήταν γνωστή και αναμφίβολη σε μένα, μέσα από τη φυσική ερμηνεία που έχω διατυπώσει μακροχρόνια, γι' αυτό έψαξα και σκέφτηκα το αμέσως προηγούμενο νοητικό πείραμα. Αμέσως υποψιάστηκα τη σχέση της σταθεράς του Hubble με τη μεταβολή στην ισορροπημένη ενέργεια του πεπερασμένου χώρου, επίσης με τα ηλεκτρομαγνητικά φαινόμενα που γίνονται σε μικροσκοπικές διαστάσεις και με τη δομή της ύλης. Από τα πρώτα λογικά ερωτήματα τα οποία αφήνονται αναπάντητα μέχρι εδώ είναι: Φτάνει στην ταχύτητα του φωτός c η αύξηση της ταχύτητας που ανιχνεύουμε να γίνεται με την αύξηση της απόστασης και μήπως αυτή τη ταχύτητα δεν είναι η μέγιστη; Τι συμβαίνει και τι μπορεί να υπάρχει όταν παρατηρήσουμε στη μέγιστη απόσταση απομάκρυνσης; Έπειτα, τι αλλάζει αν μιλήσουμε για συχνότητα και όχι για ταχύτητα και τι νόημα έχει μια συχνότητα που είναι τόσο ελάχιστη με εκθέτη ; Το φαινόμενο της κίνησης ενός υλικού σώματος και της ταχύτητάς του το αντιλαμβάνεται και ένα μικρό παιδί. Όταν όμως περιγράφουμε ένα φαινόμενο κίνησης ή αλλαγής χωρίς να υπάρχει ένα συγκεκριμένο υλικό πράγμα, ο όρος της ταχύτητας ίσως να μην είναι ο πιο εύστοχος. Ακόμα πιο ασαφές είναι όταν μεταχειριζόμαστε τον όρο της ταχύτητας για να περιγράψουμε ένα φαινόμενο απομάκρυνσης μεταξύ των γαλαξιών, το οποίο δεν γίνεται από τη δική τους κίνηση μέσα στο χώρο, αλλά από τη διόγκωση του χώρου, με μία αφελή άποψη για το χώρο, όπως αν αυτός ήταν ένα υλικό σώμα με διαστάσεις, όπως στην περίπτωση μιας σαπουνόφουσκας. Από ένα επιστήμονα, θα περιμέναμε να σκεφτεί πιο έξυπνα και τουλάχιστον να υποψιαστεί το φαινόμενο μιας κυματικής μεταβολής και τη μέτρηση της κίνησης με τον όρο της συχνότητας, φαινόμενο το οποίο γνωρίζουμε καλά ότι υπάρχει μέσα στη φύση χωρίς κάποιο συγκεκριμένο υλικό σώμα, και το αποκαλούμε φαινόμενο ηλεκτρομαγνητικό. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 15

16 Από τις πιο απρόσμενες και σημαντικές παρατηρήσεις που έγιναν γρήγορα στην πορεία της μαθηματικής διερεύνησης είναι η δυνατότητα με τις πιο απλές αριθμητικές πράξεις και ξεκινώντας από τις τρεις φυσικές σταθερές (c, G, h) να προκύπτουν μικροί αριθμοί που εμπλέκονται στη μικροσκοπική δομή της ύλης και χρησιμοποιώντας τους ίδιους αριθμούς να προκύπτουν μεγάλοι αριθμοί που περιγράφουν χαρακτηριστικά του μεγάκοσμου. Με κοινούς τύπους της φυσικής μπορούμε να υπολογίζουμε μεγέθη και σχέσεις του υποατομικού κόσμου, στις μικροσκοπικές διαστάσεις, χρησιμοποιώντας μεγέθη και σχέσεις του φυσικού κόσμου στις πιο μεγάλες διαστάσεις του και αντιστρόφως. Με τους ίδιους αρχικούς αριθμούς που υπολογίζουμε αόρατες μικρές ποσότητες και τις σχέσεις μεταξύ τους, με τις ίδιες μπορούμε να "κατασκευάσουμε" το δικό μας ορατό Σύμπαν! Το αντίστροφο ορισμένων μεγάλων αριθμών (π.χ. μέγιστος χρόνος sec, μέγιστο μήκος m ) από μόνο του εμφανίζει ποσότητες που συναντάμε στη δομή της ύλης και όχι τελείως άσχετους αριθμούς. Ιδιαίτερα, όταν οι υπολογισμοί γίνονται με τις γνωστές φυσικές σταθερές, για να βρούμε ποσότητες και μεγέθη για τα όρια του Σύμπαντος, τότε είναι προφανές από μαθηματική άποψη, ότι οι ποσότητες και τα μεγέθη που βρίσκουμε θα συνδέονται με τις ποσότητες και τα μεγέθη, τα οποία βρίσκουμε χρησιμοποιώντας τις ίδιες φυσικές σταθερές για το μικροσκοπικό κόσμο. Οι αριθμητικές σχέσεις και οι τύποι που χρειάζονται για την περιγραφή του κόσμου των πιο μεγάλων διαστάσεων χρειάζονται για την περιγραφή μεταβολών και κινήσεων σε μικροσκοπικές διαστάσεις. Φυσικά, αυτή η δυνατότητα επιβεβαιώνει την θεωρητική διαπίστωση, σύμφωνα με την οποία η θεωρία του Τελειωμένου Χρόνου εισαγάγει γενικά και θεωρητικά την αναγκαία σχέση σύνδεσης και συνύπαρξης του ελάχιστου ορίου με του μέγιστου ορίου και μία σχέση διατήρησης των ορίων (χρόνου, μήκους, ταχύτητας, ενέργειας) κατά τη μεταβολή τους. Τώρα, δεν είναι προνόμιο λίγων κορυφαίων φυσικών επιστημόνων να μιλάνε για το Σύμπαν και τα όριά του με τους όρους της Επιστήμης και με τη γλώσσα των αριθμών. Οποιοσδήποτε μπορεί να σκεφτεί και να ερευνήσει θεωρητικά με τις γνώσεις ενός μέτριου μαθητή μέσης εκπαίδευσης! Διότι το Σύμπαν έχει σταθερά ελάχιστα και μέγιστα όρια... τα ίδια για πάντα και παντού. Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ... ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 16

17 Η ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΤΑΧΥΤΗΤΑ Η ταχύτητα c του φωτός προκύπτει από τις εξισώσεις του Maxwell, οι οποίες περιλαμβάνουν φαινόμενα (μο, εο, zo) που ανήκουν στον ηλεκτρομαγνητισμό. Στην πορεία, ο ηλεκτρομαγνητισμός και η κίνηση του ηλεκτρονίου αποτέλεσαν ένα συναρπαστικό, πολύτιμο και ανεξάντλητο πεδίο έρευνας και ένα μεγάλο κομμάτι της επιστήμης, της τεχνολογίας και ιδιαίτερα της φυσικής συνδέονται με την ταχύτητα του φωτός και τη σχέση του με τον ηλεκτρομαγνητισμό. Ένα δημιουργικό μυαλό δεν μπορεί να μην παρατηρήσει και να μην υποκύψει στον πειρασμό να "αναμείξει" στους τύπους, τα φαινόμενα που ανήκουν στον ηλεκτρομαγνητισμό μαζί με τα φαινόμενα που περιγράφουν τις απλές κινήσεις των μακροσκοπικών σωμάτων. Μαγνητική διαπερατότητα κενού μο = 4π x 10-7 Η/m = 12, x10-7 Henry /m Ηλεκτρική διαπερατότητα κενού εο = 1/36π 109 = 8,854 x Farad /m Χαρακτηριστική αντίσταση κενού χώρου, zo = μο/εο = μο c ~ 377 Ohm Η ταχύτητα του φωτός στο κενό δίνεται από τη σχέση c = 1/ μο εο Henry = Volt sec / Ampere = Ω sec (αντίσταση V/A) Farad = Ampere sec / Volt = 1/Ω sec = Ω-1 sec (Αγωγιμότητα A/V) Henry x Farad = sec2 Ohm = Volt / Ampere c2 = 1 / μο εο και c = 1 / μο εο μο / εο = Ω = 1,2 x 10 2 π = 120 π Από τις σχέσεις: c 2 = 1 / μο εο και c = 1 / μο εο βρίσκουμε: μο = 1 / c 2 εο και εο = 1 / c 2 μο ΑΚΟΜΑ: zo = μο / εο = μο c και c = 1 / μο εο = fmax x λmin μο / εο = 1, x105 =3,767 x102 Ω = μο c = 1,2 x102 π =120π μο / εο = μο c 377Ω c μο = 1/c εο = zo μο c = ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ εο c = ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ (H /m) m/s = H / sec (F/m) m/s = F/sec Henry = Volt x sec / Ampere = Ω x sec (Αντίσταση R=V/I) Farad = Ampere x sec / Volt = 1/Ω x sec = Ω-1 sec (Αγωγιμότητα S=I/V) Henry x Farad = sec 2 1 Farad = 1 Coulomb / 1 Volt (C= Q/V) 1 Volt = 1 Joule / 1 Coulomb (V= P/I = IR) 1 Ampere =1 Coulomb / sec (I= Q/t) 1 Coulomb =1 Ampere x sec (Q= I t) 1 Ohm =1 Volt / 1 Ampere (kg m 2 s -3 A -2 ) ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 17

18 Η μαγνητική διαπερατότητα μο και η διηλεκτρική σταθερά εο είναι από τα πρώτα φαινόμενα τα οποία εμφανίζονται μακροσκοπικά από την κίνηση μέσα στο χώρο και τα οποία συνδέονται με ιδιαίτερα φαινόμενα του μικροσκοπικού χώρου και αποκλειστικά μέσα στη δομή της ύλης. Όπως το φαινόμενο σταθερής μάζας παρουσιάζεται από γρήγορες και εναλλασσόμενες αυξομειώσεις στη μεταβίβαση της ενέργειας, ενώ μακροσκοπικά η μάζα φαίνεται σαν ένα τελείως ξεχωριστό και αυτοτελές φαινόμενο, το ίδιο τα φαινόμενα του ηλεκτρικού και του μαγνητικού πεδίου παρουσιάζονται σαν να μην έχουν αντιστοιχία με τα φαινόμενα κίνησης στο μακροσκοπικό κόσμο. Ενδεχόμενη κατανόηση αυτών των φαινομένων (που μαθηματικώς λαμβάνουν τις τιμές του μο και εο) με ισοδύναμους όρους από την κίνηση των μεγάλων σωμάτων θα αποτελέσει μία πύλη εισόδου για την κατανόηση και τη συσχέτιση πολλών άλλων φαινομένων στη δομή της ύλης και για την κατανόηση της σχέσης των φυσικών δυνάμεων μεταξύ τους. Έχει γίνει κάτι περισσότερο από υποψία, ότι ορισμένα από τα φαινόμενα που περιγράφονται στη φυσική σαν άσχετα και ξεχωριστά είναι ενδιάμεσες καταστάσεις ή ιδιαίτερες περιπτώσεις των πιο γνωστών φαινομένων της κίνησης. Μεταξύ αυτών των φαινομένων, προσδοκούμε ότι είναι η διηλεκτρική σταθερά του κενού χώρου εο = 8,8542 x10-12 F/m και η μαγνητική διαπερατότητα μο = 12,56636 x10-7 H /m, από τα οποία προκύπτει η μέγιστη ταχύτητα των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων (c = 1 / εο μο). μο = 4π x 10-7 Η/m = 12, x10-7 Henry /m μο = 1, x10-3 εο = 1/36π 10 9 = 8,854 x Farad /m εο = 2, x10-6 zο = 120π = 376,9 Ω = (μο / εο) = 1,42 x10 5 c = 2, x10 8 m/sec G = 6,6725 x10-11 Η συχνότητα fmax = 0, x10 42 προκύπτει από τη μαγνητική διαπερατότητα μο =12,56636 x10-7 Henry /m και τη διηλεκτρική σταθερά εο= 8,854 x Farad /m του κενού χώρου όταν θεωρήσουμε ότι η σταθερά του Πλανκ h συμπίπτει 1 με ένα θεμελιώδες μήκος λmin = 6,62606 x10-34 m και εφαρμόζοντας τη σχέση V c =1/ (μο εο) και το βασικό τύπο του συντονισμού στην ηλεκτροτεχνία T= 2π (L C). Για τον τύπο T= 2π (L C) θεωρούμε ότι το μήκος λmin = hbar 2π : μο λmin = 83, x10-41 Henry εο λmin = 58, x Farad (83,26550 x10-41 ) (58,66713 x10-46 )=4884,95 x10-87 (Henry x Farad = sec 2 ) 4,88495 x10-84 = 2,2102 x s και 1/2,2102 x = 0,45244 x10 42 Hz Henry = zo sec sec = Henry/zo Πράγματι 83, x10-41 / 376,9 = 2,21 x10-42 Farad = sec /zo zo =sec /Farad sec=farad x zo 1 Από μαθηματική άποψη, δεν είναι λάθος να απαλείψουμε τη μονάδα του μέτρου από το μο και το εο με πολλαπλασιασμό τους επί μία οποιαδήποτε ποσότητα μήκους. Αφού το μο και το εο έχουν μονάδα Henry /m και Farad /m, όταν αυτά τα πολλαπλασιάσουμε με μία οποιαδήποτε ποσότητα μήκους, τα μέτρα απαλείφονται και απομένουν μονάδες Henry και Farad. Εδώ επιλέξαμε για ποσότητα μήκους αυτή που έχουμε θεωρήσει σαν πιο πιθανή για να προχωρήσουμε και να βρούμε διέξοδο σε ορισμένα ζητήματα. Επιλέξαμε, αρχικά, σαν ποσότητα μήκους τον αριθμό της σταθεράς h και το μήκος Compton (λe) του ηλεκτρονίου. Εάν οι αριθμοί που επιλέγουμε να τους δώσουμε μία μονάδα, αυτοί συμπίπτουν να έχουν διαστασιακό περιεχόμενο και άλλες μονάδες στη φυσική, η σύμπτωση αυτή δεν απαγορεύει μαθηματικώς να πάρουμε αυτούς τους αριθμούς σαν καθαρές ποσότητες για τη μέτρηση άλλων φαινομένων, με οποιαδήποτε μονάδα επιθυμούμε. Χρησιμοποιούμε το νούμερο και όχι το διαστασιακό περιεχόμενό της. Από την άποψη της φυσικής συνέπειας, μπορούν να τεθούν αντιρρήσεις. Λ.χ. εάν στον τύπο V = (GM/r) βάλουμε στον παρανομαστή στη θέση του r την ακτίνα της σελήνης ενώ για μάζα στον αριθμητή τη μάζα της Γης, μαθηματικώς ο τύπος είναι σωστός και σωστά θα προκύψουν οι μονάδες. Θα βρούμε, όμως, μία ταχύτητα που πιθανόν να μην εκφράζει μία πραγματική κίνηση. Επομένως, στην περίπτωσή μας εδώ, με τα φαινόμενα μο και εο, από την άποψη της φυσικής μπορούν να τεθούν αντιρρήσεις, αφού το μήκος με το οποίο τα πολλαπλασιάζουμε δεν προσδιορίζεται προς τι και πως είναι σε σχέση με τα μήκη ή τις επιφάνειες που προκύπτουν οι τιμές αυτών των φαινομένων. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 18

19 ΜΑΖΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ: ΔΥΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 19

20 Ο ελάχιστος δυνατός χρόνος και η ενέργεια Η μεταβολή στην ποσότητα της ενέργειας του χώρου προκαλεί κυματικά φαινόμενα διότι η μεταβίβαση της ενέργειας δεν γίνεται σε μηδενικό χρόνο και βρίσκει κάποια αντίσταση (όπως μία αρχική ώθηση σε μία στάσιμη ποσότητα νερού). Μέχρι πόσο μεγάλος αριθμός κυμάτων μπορεί να διέλθει στη μονάδα του χρόνου; Ο αριθμός των κυμάτων που επαναλαμβάνονται μπορεί να αυξάνει απεριόριστα; Εάν ναι, τότε αυτό θα σήμαινε, ότι και τα χρονικά διαστήματα που μεσολαβούν από το ένα κύμα μέχρι το επόμενο μπορούν να μικραίνουν απεριόριστα και κατά συνέπεια, ότι η μεταβολή που τα προκαλεί μπορεί να γίνεται σε απείρως μικρά χρονικά διαστήματα ή σε μηδενικό χρόνο. Επίσης, η απεριόριστη αύξηση της συχνότητας, θα σήμαινε ακόμα και άπειρη ποσότητα μεταβίβασης κυματικής ενέργειας στη μονάδα του χρόνου. Επομένως, αφού υπάρχει ένα ανώτατο όριο στον αριθμό των κυμάτων και ένα ελάχιστο όριο στο χρονικό διάστημα που αυτά τα κύματα μπορούν να επαναλαμβάνονται, αυτό σημαίνει, ότι η πιο υψηλή συχνότητα προκύπτει από κάποια μεταβολή που γίνεται στον ελάχιστο δυνατό χρόνο (ή ελάχιστη περίοδο). Ο ελάχιστος δυνατός χρόνος και ο μέγιστος ρυθμός της επανάληψης των κυμάτων σχετίζεται με την ανώτατη οριακή ταχύτητα που θεωρούμε ότι είναι η ταχύτητα του φωτός (δηλαδή η ταχύτητα που έχουν πάντα τα ίδια αυτά τα κύματα μέσα στο χώρο). Το ανώτατο όριο στον αριθμό των κυμάτων ανά μονάδα του χρόνου σημαίνει ακόμα ένα ανώτατο όριο στην ποσότητα της ενέργειας που μπορεί να μεταδοθεί κυματικά στη μονάδα του χρόνου. Υπόθεση, ότι η ταχύτητα c παραμένει η ίδια κατά τη δημιουργία της μάζας ή για τη διατήρησή της και ότι αυτό που αλλάζει είναι μόνο η επιτάχυνση και η επιβράδυνση, δηλαδή, ο χρόνος που αποκτιέται η μέγιστη ταχύτητα Vc. Vmax = c = amin x Tmax = amax x Tmin Vmax = c = amin / fmin = amax / fmax Από τη φυσική ερμηνεία, έχουμε ήδη συμπεράνει τη σύνδεση των υλικών φορέων με την ύπαρξη μιας ταυτόχρονης ποσότητας ενέργειας, η οποία παρουσιάζεται με τη μορφή του "κενού" αλλά πεπερασμένου χώρου. Έχουμε ήδη συμπεράνει τη σχέση της πυρηνικής δύναμης με τη δυναμική σύνδεση που έχουν τα υλικά πράγματα από την ελάχιστη απόσταση με τον πεπερασμένο χώρο και άμεσα με τη συνολική ενέργεια του ολοκληρωμένου Σύμπαντος. Έχουμε ήδη κατανοήσει πως το ολοκληρωμένο Σύμπαν είναι διαρκώς παρών και συμμετέχει στην παρουσία των επιμέρους πραγμάτων, ακόμα και στις πιο μικροσκοπικές διαστάσεις. Η έρευνα στις μικροσκοπικές διαστάσεις είναι έρευνα για τα όρια του Σύμπαντος. Η ύπαρξη των ορίων στο Σύμπαν και σε ορισμένες φυσικές διεργασίες δεν θα αποκαλυπτόταν από την έρευνα στις μικροσκοπικές διαστάσεις, εάν τα όρια δεν υπήρχαν. Υπάρχουν όρια στο Σύμπαν, όπως περίπου τα έχουμε προσδιορίσει και γι' αυτό έχουμε το πλεονέκτημα να ανιχνεύσουμε τα όρια από παρατηρήσεις στις πιο μικροσκοπικές διεργασίες. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ ΣΩΣΤΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ Κ. Γ. Νικολουδάκης 20

Η ύπαρξη ορίων στις μεταβολές (min και max) και πρώτα απ' όλα στο χρόνο. Ειδικότερα η ύπαρξη σταθερών μέσων όρων και των φυσικών σταθερών.

Η ύπαρξη ορίων στις μεταβολές (min και max) και πρώτα απ' όλα στο χρόνο. Ειδικότερα η ύπαρξη σταθερών μέσων όρων και των φυσικών σταθερών. Ποια φαινόμενα περιγράφονται ενοποιημένα, ερμηνεύονται και προβλέπονται στη θεωρία του Τελειωμένου Χρόνου και της Σχετικότητας της Ενέργειας (Ενιαία θεωρία περί χρόνου, χώρου, ύλης και νόησης) " Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας

Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Η καμπύλωση του χώρου-θεωρία της σχετικότητας Σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας που διατύπωσε ο Αϊνστάιν, το βαρυτικό πεδίο κάθε μάζας δημιουργεί μια καμπύλωση στον χώρο (μάλιστα στον χωροχρόνο),

Διαβάστε περισσότερα

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

< > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 < > Ο ΚΕΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Επαναλαμβάνουμε την έκπληξή μας για τα τεράστια συμπλέγματα γαλαξιών, τις πιο μακρινές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟΣ Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ Ζαβογιάννη 7, Πειραιάς, Ε-Mail: Τηλ.: Κιν.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟΣ Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ Ζαβογιάννη 7, Πειραιάς, Ε-Mail:  Τηλ.: Κιν. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟΣ Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ Ζαβογιάννη 7, Πειραιάς, 18541 Ε-Mail: filosofiagr@yahoo.gr, info@kosmologia.gr Τηλ.: +30 210 4811373 Κιν. +30 6932 77 33 73 Web site : www.kosmologia.gr 1 "Από παιδί και από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ F ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Όταν δίνονται οι δυνάμεις οι οποίες ασκούνται σε ένα σώμα, υπολογίζουμε τη συνισταμένη των δυνάμεων και από τη σχέση (ΣF=m.α ) την επιτάχυνσή του. Αν ασκούνται σε αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Όταν δίνονται οι δυνάμεις οι οποίες ασκούνται σε ένα σώμα, υπολογίζουμε τη συνισταμένη των δυνάμεων και από τη σχέση (ΣF=m.α ) την επιτάχυνσή του.

Διαβάστε περισσότερα

Λύση Α. Σωστή η επιλογή α. Β.

Λύση Α. Σωστή η επιλογή α. Β. 1) Αρνητικά φορτισμένο σωμάτιο κινείται σε ομογενές ηλεκτρικό πεδίο μεγάλης έκτασης. Να επιλέξετε τη σωστή πρόταση. Αν η κατεύθυνση της κίνησης του σωματίου παραμένει σταθερή, τότε: α. Συμπίπτει με την

Διαβάστε περισσότερα

F Στεφάνου Μ. 1 Φυσικός

F Στεφάνου Μ. 1 Φυσικός F 1 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Όταν δίνονται οι δυνάμεις οι οποίες ασκούνται σε ένα σώμα, υπολογίζουμε τη συνισταμένη των δυνάμεων και από τη σχέση (ΣF=m.α ) την επιτάχυνσή του. Αν ασκούνται σε αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Τα ερωτήματα Δύο σώματα έχουν το ίδιο σχήμα και τις ίδιες διαστάσεις με το ένα να είναι βαρύτερο του άλλου. Την ίδια στιγμή τα δύο σώματα αφήνονται ελεύθερα να πέσουν μέσα στον

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 4, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 4, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz 1 Η Αρχές της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας και οι μετασχηματισμοί του Lorentz Σκοποί της τέταρτης διάλεξης: 25.10.2011 Να κατανοηθούν οι αρχές με τις οποίες ο Albert Einstein θεμελίωσε την ειδική θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρητική Εξέταση. 23 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ»

Θεωρητική Εξέταση. 23 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ» 23 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής 2018 4 η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ» Θεωρητική Εξέταση 23 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας 2018 4 η φάση Θεωρητική Εξέταση 1 Παρακαλούμε, διαβάστε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ Ερωτήσεις 1. Στην ομαλή κυκλική κίνηση, α. Το μέτρο της ταχύτητας διατηρείται σταθερό. β. Η ταχύτητα διατηρείται σταθερή. γ. Το διάνυσμα της ταχύτητας υ έχει την

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 2016 ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 Ο. Πίνακας 1 Πίνακας 2. 3) Αντίσταση (R) γ) s (second) 4) Ενέργεια (Ε) δ) Ω (ohm)

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 2016 ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 Ο. Πίνακας 1 Πίνακας 2. 3) Αντίσταση (R) γ) s (second) 4) Ενέργεια (Ε) δ) Ω (ohm) ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 2016 ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Αντιστοιχίστε τα μεγέθη του πίνακα 1 με τις μονάδες μέτρησης του πίνακα 2. Πίνακας 1 Πίνακας 2 1) Ένταση ηλεκτρικού ρεύματος (I) 2) Ηλεκτρική

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο. ΘΕΜΑ 2 ο. Η δυναμική ενέργεια ανήκει στο σύστημα των δύο φορτίων και δίνεται από τη σχέση:

ΘΕΜΑ 1 ο. ΘΕΜΑ 2 ο. Η δυναμική ενέργεια ανήκει στο σύστημα των δύο φορτίων και δίνεται από τη σχέση: ΑΠΑΝΤΗΣΕΕΙΙΣ ΣΤΟ ΙΙΑΓΓΩΝΙΙΣΜΑ ΦΦΥΥΣΙΙΚΚΗΣ ΚΚΑΤΕΕΥΥΘΥΥΝΣΗΣ ΒΒ ΛΥΥΚΚΕΕΙΙΟΥΥ 1133 33 001111 ΘΕΜΑ 1 ο 1. β. γ 3. α 4. β 5. α ΘΕΜΑ ο 1. α. Σωστό Η δυναμική ενέργεια του συστήματος των δύο φορτίων δίνεται από

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ 1. Οι δυναμικές γραμμές ηλεκτροστατικού πεδίου α Είναι κλειστές β Είναι δυνατόν να τέμνονται γ Είναι πυκνότερες σε περιοχές όπου η ένταση του πεδίου είναι μεγαλύτερη δ Ξεκινούν

Διαβάστε περισσότερα

Διαγώνισμα Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου

Διαγώνισμα Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Διαγώνισμα Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Επιμέλεια Θεμάτων Σ.Π.Μαμαλάκης Ζήτημα 1 ον 1.. Μια ακτίνα φωτός προσπίπτει στην επίπεδη διαχωριστική επιφάνεια δύο μέσων. Όταν η διαθλώμενη ακτίνα κινείται παράλληλα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1 4 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1 4 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2013 Γ Λυκείου Θετική & Τεχνολογική Κατεύθυνση ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1 4 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1. Σώμα

Διαβάστε περισσότερα

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων. Βαρβιτσιώτης Ιωάννης Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων Μάιος 2015

Κατακόρυφη πτώση σωμάτων. Βαρβιτσιώτης Ιωάννης Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων Μάιος 2015 Κατακόρυφη πτώση σωμάτων Βαρβιτσιώτης Ιωάννης Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αγίων Αναργύρων Μάιος 2015 Α. Εισαγωγή Ερώτηση 1. Η τιμή της μάζας ενός σώματος πιστεύετε ότι συνοδεύει το σώμα εκ κατασκευής

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις στη Κυκλική Κίνηση

Ασκήσεις στη Κυκλική Κίνηση 1 Ασκήσεις στη Κυκλική Κίνηση 1.Δυο τροχοί ακτινών R 1=40cm και R 2=10cm συνδέονται με ιμάντα και περιστρέφονται ο πρώτος με συχνότητα f 1=4Hz, ο δε δεύτερος με συχνότητα f 2. Να βρεθεί ο αριθμός των στροφών

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς.

Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς. Μ2 Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς. 1 Σκοπός Η εργαστηριακή αυτή άσκηση αποσκοπεί στη μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας σε ένα τόπο. Αυτή η μέτρηση επιτυγχάνεται

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία με θέμα: «Ερευνώντας τα χρονικά μυστικά του Σύμπαντος»

Ερευνητική Εργασία με θέμα: «Ερευνώντας τα χρονικά μυστικά του Σύμπαντος» Ερευνητική Εργασία με θέμα: «Ερευνώντας τα χρονικά μυστικά του Σύμπαντος» Σωτήρης Τσαντίλας (PhD, MSc), Μαθηματικός Αστροφυσικός Σύντομη περιγραφή: Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική: Ασκήσεις. Β Γυμνασίου. Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd

Φυσική: Ασκήσεις. Β Γυμνασίου. Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd 0 Β Γυμνασίου Φυσική: Ασκήσεις Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd 0 1 Ασκήσεις στο 1 ο Κεφάλαιο Ασκήσεις με κενά 1. Να συμπληρώσεις τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική για Μηχανικούς

Φυσική για Μηχανικούς Φυσική για Μηχανικούς Μηχανική Εικόνα: Στην εκτέλεση πέναλτι, ο ποδοσφαιριστής κτυπά ακίνητη μπάλα, με σκοπό να της δώσει ταχύτητα και κατεύθυνση ώστε να σκοράρει. Υπό προϋποθέσεις, η εκτέλεση μπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΙΡΑ: 3 Κύματα: αρμονικό έως στάσιμο, Στερεό: κινηματική έως διατήρηση στροφορμής

ΣΕΙΡΑ: 3 Κύματα: αρμονικό έως στάσιμο, Στερεό: κινηματική έως διατήρηση στροφορμής ΜΑΘΗΜΑ /ΤΑΞΗ: Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥMΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16/03/014 ΣΕΙΡΑ: 3 ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: Κύματα: αρμονικό έως στάσιμο, Στερεό: κινηματική έως διατήρηση στροφορμής ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ & Ο ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ

ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ & Ο ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ & Ο ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ ΤΟΜΟΣ ΙΙ Οι παγκόσμιες φυσικές σταθερές και τα μαθηματικά όρια στις φυσικές μεταβολές. Διερεύνηση στα θεμέλια της φυσικής. (Επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Η Φυσική στην Α Λυκείου. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ 9.

Η Φυσική στην Α Λυκείου. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ 9. Η Φυσική στην Α Λυκείου. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ 9. users.sch.gr/ /yphysicsalyceum9.htm 1/14 Η ομαλή κυκλική κίνηση είναι ΚΙΝΗΣΗ υλικού σημείου, είναι δηλαδή ένα ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ κατά το οποίο η θέση ενός υλικού σημείου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ Ο.Π Β Λ Γ Λ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ Ο.Π Β Λ Γ Λ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ Ο.Π Β Λ Γ Λ 5//08 ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΘΕΜΑ Α Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις Α-Α4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Ο πυκνωτής είναι μια διάταξη αποθήκευσης ηλεκτρικού φορτίου, επομένως και ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο πυκνωτής είναι μια διάταξη αποθήκευσης ηλεκτρικού φορτίου, επομένως και ηλεκτρικής ενέργειας. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ Ο πυκνωτής Ο πυκνωτής είναι μια διάταξη αποθήκευσης ηλεκτρικού φορτίου, επομένως και ηλεκτρικής ενέργειας. Η απλούστερη μορφή πυκνωτή είναι ο επίπεδος πυκνωτής, ο οποίος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 05 ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Διάρκεια: 3 ώρες ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) U β A

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 05 ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Διάρκεια: 3 ώρες ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) U β A Σελίδα 1 από 5 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 05 ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Διάρκεια: 3 ώρες ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις Α1- Α και

Διαβάστε περισσότερα

κριτήρια αξιολόγησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 1o Κριτήριο αξιολόγησης

κριτήρια αξιολόγησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 1o Κριτήριο αξιολόγησης 1o Κριτήριο αξιολόγησης Θέμα 1ο α Δύο σφαίρες Α και Β συγκρούονται κεντρικά ελαστικά Ποια ή ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και γιατί; Α Η σφαίρα Α θα γυρίσει προς τα πίσω αν είναι m A

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 1 ο : Εισαγωγή στο φως

Μέρος 1 ο : Εισαγωγή στο φως Μέρος 1 ο : Εισαγωγή στο φως Το φως είναι η ευλογία του Θεού. Είναι γνωστό ότι κατά τη δημιουργία του κόσμου είπε: «καὶ εἶπεν ὁ Θεός γενηθήτω φῶς καὶ ἐγένετο φῶς. καὶ εἶδεν ὁ Θεὸς τὸ φῶς, ὅτι καλόν καὶ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΔΥΟ ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ, ΧΩΡΙΣ ΘΕΩΡΙΕΣ. ΕΠΙΛΕΞΤΕ:

ΟΙ ΔΥΟ ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ, ΧΩΡΙΣ ΘΕΩΡΙΕΣ. ΕΠΙΛΕΞΤΕ: Η φυσική ερμηνεία για ένα πλήρες και σταθερό Σύμπαν αναπτύχθηκε με καθημερινές σκέψεις και παρατηρήσεις που ξεκίνησαν το έτος 1986. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα μέχρι σήμερα (2012) δεν έπαψαν να γίνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2015 ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2015 ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2015 ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΒΟΛΗ Οριζόντια βολή: Είναι η κίνηση (παραβολική τροχιά) που κάνει ένα σώμα το οποίο βάλλεται με οριζόντια ταχύτητα U 0 μέσα στο πεδίο βαρύτητας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ

ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ Οι θεμελιώδεις σκέψεις και σχέσεις για την ερμηνεία της φύσης (Απόσπασμα πολλών σελίδων) 2012 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΤΚ. 185 41 ΤΗΛ. : (+30

Διαβάστε περισσότερα

1. Κίνηση Υλικού Σημείου

1. Κίνηση Υλικού Σημείου 1. Κίνηση Υλικού Σημείου Εισαγωγή στην Φυσική της Γ λυκείου Τροχιά: Ονομάζεται η γραμμή που συνδέει τις διαδοχικές θέσεις του κινητού. Οι κινήσεις ανάλογα με το είδος της τροχιάς διακρίνονται σε: 1. Ευθύγραμμες

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω ερωτήσεις -4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.. Σε ιδανικό

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντικό κενό ή πεδίο μηδενικού σημείου και συνειδητότητα Δευτέρα, 13 Οκτώβριος :20. Του Σταμάτη Τσαχάλη

Κβαντικό κενό ή πεδίο μηδενικού σημείου και συνειδητότητα Δευτέρα, 13 Οκτώβριος :20. Του Σταμάτη Τσαχάλη Του Σταμάτη Τσαχάλη Η διάκριση ανάμεσα στην ύλη και στον κενό χώρο εγκαταλείφθηκε από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε ότι τα στοιχειώδη σωματίδια μπορούν να γεννηθούν αυθόρμητα από το κενό και στη συνέχεια

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Γιάκας. Συστήματα αναφοράς και μονάδες μέτρησης Γραμμικά κινηματικά χαρακτηριστικά Γωνιακά κινηματικά χαρακτηριστικά Βλητική 2/12/2013

Γιάννης Γιάκας. Συστήματα αναφοράς και μονάδες μέτρησης Γραμμικά κινηματικά χαρακτηριστικά Γωνιακά κινηματικά χαρακτηριστικά Βλητική 2/12/2013 Γιάννης Γιάκας Ύλη προόδου Συστήματα αναφοράς και μονάδες μέτρησης Γραμμικά κινηματικά χαρακτηριστικά Γωνιακά κινηματικά χαρακτηριστικά Βλητική 1 Συστήματα Αναφοράς M.K.S. ( m, Kg, sec ) C.G.S. ( cm, gr,

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο 2008. Yπολογισμός της ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, της ηλικίας του καθώς και της απόστασης μερικών κοντινών γαλαξιών.

Εργαστήριο 2008. Yπολογισμός της ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, της ηλικίας του καθώς και της απόστασης μερικών κοντινών γαλαξιών. Υπολογισμός σταθεράς Hubble Εργαστήριο 2008 Yπολογισμός της ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, της ηλικίας του καθώς και της απόστασης μερικών κοντινών γαλαξιών. Εισαγωγή Το 1929, ο Edwin Hubble (με βάση

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΗΓΕΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΗΓΕΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΗΓΕΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ 1 .1 ΤΟ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΚΙΝΟΥΜΕΝΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ Ας θεωρούμε το μαγνητικό πεδίο ενός κινούμενου σημειακού φορτίου q. Ονομάζουμε τη θέση του φορτίου σημείο πηγής

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενο διαγώνισμα Φυσικής Α Λυκείου

Προτεινόμενο διαγώνισμα Φυσικής Α Λυκείου Προτεινόμενο διαγώνισμα Φυσικής Α Λυκείου Θέμα 1 ο Σε κάθε μια από τις παρακάτω προτάσεις 1-5 να επιλέξετε τη μια σωστή απάντηση: 1. Όταν ένα σώμα ισορροπεί τότε: i. Ο ρυθμός μεταβολής της ταχύτητάς του

Διαβάστε περισσότερα

δ. έχουν πάντα την ίδια διεύθυνση.

δ. έχουν πάντα την ίδια διεύθυνση. Διαγώνισμα ΦΥΣΙΚΗ Κ.Τ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΖΗΤΗΜΑ 1 ον 1.. Σφαίρα, μάζας m 1, κινούμενη με ταχύτητα υ1, συγκρούεται μετωπικά και ελαστικά με ακίνητη σφαίρα μάζας m. Οι ταχύτητες των σφαιρών μετά την κρούση α. έχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗΣ. = t. (1) 2 επειδή Δx 1 = Δx 2 = Δ xoλ / 2 Επειδή Δx 1 = u 1 t 1, από την

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗΣ. = t. (1) 2 επειδή Δx 1 = Δx 2 = Δ xoλ / 2 Επειδή Δx 1 = u 1 t 1, από την 1 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗΣ 1) Δίνεται η διπλανή γραφική παράσταση της ταχύτητας με το χρόνο. Να γίνει το διάγραμμα (θέσης χρόνου ), αν όταν o= είναι o =. Υπόδειξη Βρείτε τα εμβαδά μεταξύ της γραφικής παράστασης

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ε π α ν α λ η π τ ι κ ά θ έ µ α τ α 0 0 5 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΘΕΜΑ 1 o Για τις ερωτήσεις 1 4, να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που

Διαβάστε περισσότερα

Διαγώνισμα Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου

Διαγώνισμα Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Διαγώνισμα Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Ζήτημα 1 ον 1.. Ένα σώμα εκτελεί ταυτόχρονα τις ταλαντώσεις με εξισώσεις x1 A2 f1t και x1 A2 f2t. Οι ταλαντώσεις έχουν την ίδια διεύθυνση, την ίδια θέση ισορροπίας

Διαβάστε περισσότερα

Δ3. Ο χρόνος από τη στιγμή που η απόστασή τους ήταν d μέχρι τη στιγμή που ακουμπά η μία την άλλη. Μονάδες 6

Δ3. Ο χρόνος από τη στιγμή που η απόστασή τους ήταν d μέχρι τη στιγμή που ακουμπά η μία την άλλη. Μονάδες 6 ΘΕΜΑ Δ 1. Δύο αμαξοστοιχίες κινούνται κατά την ίδια φορά πάνω στην ίδια γραμμή. Η προπορευόμενη έχει ταχύτητα 54km/h και η επόμενη 72km/h. Όταν βρίσκονται σε απόσταση d, οι μηχανοδηγοί αντιλαμβάνονται

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Κουνάβης Αναπληρωτής Καθηγητής Tμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΥΣΙΚΗ

Παναγιώτης Κουνάβης Αναπληρωτής Καθηγητής Tμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΥΣΙΚΗ Παναγιώτης Κουνάβης Αναπληρωτής Καθηγητής Tμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΦΥΣΙΚΗ Μηχανική-Θερμοδυναμική Βασικός Ηλεκτρομαγνητισμός 1ο εξάμηνο 4 ώρες/εβδομάδα ΣΥΓΧΡΟΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 1ο Ε Υ Θ Υ Γ Ρ Α Μ Μ Η Κ Ι Ν Η Σ Η

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 1ο Ε Υ Θ Υ Γ Ρ Α Μ Μ Η Κ Ι Ν Η Σ Η 1 Σκοπός Να αποκτήσουν οι μαθητές τη δυνατότητα να απαντούν σε ερωτήματα που εμφανίζονται στην καθημερινή μας ζωή και έχουν σχέση με την ταχύτητα, την επιτάχυνση, τη θέση ή το χρόνο κίνησης ενός κινητού.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 14 Μάθημα: ΦΥΣΙΚΗ 4ωρο Τ.Σ. Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Παρασκευή, 13 Ιουνίου 14 8:

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μια μάζα αντιλαμβάνεται ότι κάπου υπάρχει μια άλλη και αλληλεπιδρά με αυτή ; Η αλληλεπίδραση μεταξύ μαζών περιγράφεται με την έννοια του πεδίου.

Πώς μια μάζα αντιλαμβάνεται ότι κάπου υπάρχει μια άλλη και αλληλεπιδρά με αυτή ; Η αλληλεπίδραση μεταξύ μαζών περιγράφεται με την έννοια του πεδίου. ΒΑΡΥΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΓΕΝΙΚΑ Δυο σημειακές μάζες που απέχουν απόσταση r έλκονται με δύναμη που είναι ανάλογη του γινομένου των μαζών και αντίστροφα ανάλογη του τετραγώνου της απόστασής τους. Όπου G η σταθερά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΕΜΠΤΗ ΙΟΥΝΙΟΥ 00 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις - και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Κυματική οπτική. Συμβολή Περίθλαση Πόλωση

Κυματική οπτική. Συμβολή Περίθλαση Πόλωση Κυματική οπτική Η κυματική οπτική ασχολείται με τη μελέτη φαινομένων τα οποία δεν μπορούμε να εξηγήσουμε επαρκώς με τις αρχές της γεωμετρικής οπτικής. Στα φαινόμενα αυτά περιλαμβάνονται τα εξής: Συμβολή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2017

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2017 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2017 ΘΕΜΑ Α Α1. Δ Α2. Γ Α3. Α Α4. Δ Α5. α) Λ β) Σ γ) Σ δ) Σ ε) Λ ΘΕΜΑ Β Β1. α) Σωστή η ii. β) Στη θέση ισορροπίας (Θ.Ι.) του σώματος ισχύει η συνθήκη ισορροπίας: ΣF=0

Διαβάστε περισσότερα

2.1. Κυκλική κίνηση Κυκλική κίνηση. Ομάδα Β.

2.1. Κυκλική κίνηση Κυκλική κίνηση. Ομάδα Β. 2.1.. 2.1.. Ομάδα Β. 2.1.Σχέσεις μεταξύ γραμμικών και γωνιακών μεγεθών στην ΟΚΚ. Κινητό κινείται σε περιφέρεια κύκλου ακτίνας 40m με ταχύτητα μέτρου 4m/s. i) Ποια είναι η περίοδος και ποια η συχνότητά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ B τάξη ενιαίου λυκείου (εξεταστέα ύλη: οριζόντια βολή κυκλική κίνηση - ορμή) Κυριακή, 6 Νοεμβρίου 206 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ: ΤΜΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α (διάρκεια εξέτασης: 7.200sec) Στις

Διαβάστε περισσότερα

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd Email : stvrentzou@gmail.com

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd Email : stvrentzou@gmail.com 1 1.1 Ευθύγραμμη κίνηση 1. Να αναφέρετε ποια από τα σώματα που φαίνονται στην εικόνα κινούνται. Α. Ως προς τη Γη B. Ως προς το αυτοκίνητο. Α. Ως προς τη Γη κινούνται το αυτοκίνητο, το αεροπλάνο και ο γλάρος.

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος A: Νευτώνιες τροχιές (υπό την επίδραση συντηρητικών δυνάμεων) (3.0 μονάδες)

Μέρος A: Νευτώνιες τροχιές (υπό την επίδραση συντηρητικών δυνάμεων) (3.0 μονάδες) Theory LIGO-GW150914 (10 μονάδες) Q1-1 Το 015, το παρατηρητήριο βαρυτικών κυμάτων LIGO ανίχνευσε για πρώτη φορά τη διέλευση των βαρυτικών κυμάτων (gravitational waves ή GW) διαμέσου της Γης. Το συμβάν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΙΔΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ 1 Οι δυνάμεις μπορούν να χωριστούν σε δυο κατηγορίες: Σε δυνάμεις επαφής, που ασκούνται μόνο ανάμεσα σε σώματα που βρίσκονται σε επαφή, και σε δυνάμεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ στη Φυσική

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ στη Φυσική Α ΤΑΞΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ στη Φυσική ΜΕΡΟΣ 1 : Ευθύγραμμες Κινήσεις 1. Να επαναληφθεί το τυπολόγιο όλων των κινήσεων - σελίδα 2 (ευθύγραμμων και ομαλών, ομαλά μεταβαλλόμενων) 2. Να επαναληφθούν όλες οι

Διαβάστε περισσότερα

kg(χιλιόγραμμο) s(δευτερόλεπτο) Ένταση ηλεκτρικού πεδίου Α(Αμπέρ) Ένταση φωτεινής πηγής cd (καντέλα) Ποσότητα χημικής ουσίας mole(μόλ)

kg(χιλιόγραμμο) s(δευτερόλεπτο) Ένταση ηλεκτρικού πεδίου Α(Αμπέρ) Ένταση φωτεινής πηγής cd (καντέλα) Ποσότητα χημικής ουσίας mole(μόλ) ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Στα φυσικά φαινόμενα εμφανίζονται κάποιες ιδιότητες της ύλης. Για να περιγράψουμε αυτές τις ιδιότητες χρησιμοποιούμε τα φυσικά μεγέθη. Τέτοια είναι η μάζα, ο χρόνος, το ηλεκτρικό

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας. με τη μέθοδο του απλού εκκρεμούς

Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας. με τη μέθοδο του απλού εκκρεμούς Εργαστηριακή Άσκηση 5 Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας με τη μέθοδο του απλού εκκρεμούς Βαρσάμης Χρήστος Στόχος: Μέτρηση της επιτάχυνσης της βαρύτητας, g. Πειραματική διάταξη: Χρήση απλού εκκρεμούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ B τάξη ενιαίου λυκείου (εξεταστέα ύλη: οριζόντια βολή κυκλική κίνηση - ορμή) Κυριακή, 0 Νοεμβρίου 207 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ: ΤΜΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α (διάρκεια εξέτασης: 7.200sec) Στις

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματική Εισαγωγή Συναρτήσεις

Μαθηματική Εισαγωγή Συναρτήσεις Φυσικός Ραδιοηλεκτρολόγος (MSc) ο Γενικό Λύκειο Καστοριάς A. Μαθηματική Εισαγωγή Πράξεις με αριθμούς σε εκθετική μορφή Επίλυση βασικών μορφών εξισώσεων Συναρτήσεις Στοιχεία τριγωνομετρίας Διανύσματα Καστοριά,

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικά μεγέθη. Φυσική α λυκείου ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Όλα τα φυσικά μεγέθη τα χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες : Α. τα μονόμετρα. Β.

Φυσικά μεγέθη. Φυσική α λυκείου ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Όλα τα φυσικά μεγέθη τα χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες : Α. τα μονόμετρα. Β. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Φυσικά μεγέθη Όλα τα φυσικά μεγέθη τα χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες : Α. τα μονόμετρα Β. τα διανυσματικά Μονόμετρα ονομάζουμε τα μεγέθη εκείνα τα οποία για να τα γνωρίζουμε χρειάζεται να ξέρουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 008 1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράµµα που

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΡΜΗ 30/11/2014

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΡΜΗ 30/11/2014 ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΡΜΗ 30//204 Ζήτημα 0 Να επιλεγεί η σωστή πρόταση ) Σώμα κινείται σε περιφέρεια κύκλου και εκτελεί ομαλή κυκλική κίνηση.τότε: α) Το μέτρο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 9 Μάθημα: ΦΥΣΙΚΗ 4ωρο Τ.Σ. Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Τρίτη Ιουνίου 9 11. 14. ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Φυσική Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΓΡΑΠΤΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ 2009

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Φυσική Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΓΡΑΠΤΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ 2009 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Φυσική Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΓΡΑΠΤΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ 009 Θέμα 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από

Διαβάστε περισσότερα

1 Ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

1 Ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις ημιτελείς προτάσεις - 4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση, η οποία τη συμπληρώνει σωστά

Διαβάστε περισσότερα

Ε Υ Θ Υ Γ Ρ Α Μ Μ Η Κ Ι Ν Η Σ Η - Α Σ Κ Η Σ Ε Ι Σ

Ε Υ Θ Υ Γ Ρ Α Μ Μ Η Κ Ι Ν Η Σ Η - Α Σ Κ Η Σ Ε Ι Σ 0 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ε Υ Θ Υ Γ Ρ Α Μ Μ Η Κ Ι Ν Η Σ Η - Α Σ Κ Η Σ Ε Ι Σ 0 1 Στρατηγική επίλυσης προβλημάτων Α. Κάνε κατάλληλο σχήμα,τοποθέτησε τα δεδομένα στο σχήμα και ονόμασε

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Β Α Λ Α Τ Σ Ο Σ. 4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ 1. Γιώργος Βαλατσός Φυσικός Msc

Γ. Β Α Λ Α Τ Σ Ο Σ. 4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ 1. Γιώργος Βαλατσός Φυσικός Msc 4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ 1 1. Πότε τα σώματα θεωρούνται υλικά σημεία; Αναφέρεται παραδείγματα. Στη φυσική πολλές φορές είναι απαραίτητο να μελετήσουμε τα σώματα χωρίς να λάβουμε υπόψη τις διαστάσεις τους. Αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Ο.Π Β Λ-Γ Λ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ

ΦΥΣΙΚΗ Ο.Π Β Λ-Γ Λ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Ο.Π Β Λ-Γ Λ 25/11/2018 ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΘΕΜΑ Α Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

2. Η μονάδα μέτρησης της στροφορμής στο σύστημα S.I. είναι. m s. δ. 1 J s. Μονάδες 5. m s

2. Η μονάδα μέτρησης της στροφορμής στο σύστημα S.I. είναι. m s. δ. 1 J s. Μονάδες 5. m s ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΜΠΤΗ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Αγαλόπουλος Σελίδα 1

Δημήτρης Αγαλόπουλος Σελίδα 1 ΛΥΣΗ Δ1. Η ράβδος διαγράφει γωνία μέχρι να συγκρουστεί με το σώμα (Σ 1 ). Τη χρονική στιγμή t=0 βρίσκεται στην οριζόντια θέση (Α), την χρονική στιγμή t 1 γίνεται κατακόρυφη θέση (Γ) και συγκρούεται με

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007 ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΑ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Μάθημα: ΦΥΣΙΚΗ Ηµεροµηνία και

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ

ΦΥΣΙΚΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΑΝΩΛΗ ΡΙΤΣΑ ΦΥΣΙΚΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Τράπεζα θεμάτων Β Θέμα ΚΥΚΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ 16118 Δύο σφαιρίδια Σ 1 και Σ 2 βρίσκονται σε λείο οριζόντιο τραπέζι (κάτοψη του οποίου φαίνεται στο

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Β Γυμνασίου - Κεφάλαιο 2: Κινήσεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΚΙΝΗΣΕΙΣ. Φυσική Β Γυμνασίου

Φυσική Β Γυμνασίου - Κεφάλαιο 2: Κινήσεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΚΙΝΗΣΕΙΣ. Φυσική Β Γυμνασίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΚΙΝΗΣΕΙΣ Φυσική Β Γυμνασίου Εισαγωγή Τα πάντα γύρω μας κινούνται. Στο διάστημα όλα τα ουράνια σώματα κινούνται. Στο μικρόκοσμο συμβαίνουν κινήσεις που δεν μπορούμε να τις αντιληφθούμε άμεσα.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Καμπυλόγραμμες Κινήσεις Επιμέλεια: Αγκανάκης Α. Παναγιώτης, Φυσικός http://phyiccore.wordpre.com/ Βασικές Έννοιες Μέχρι στιγμής έχουμε μάθει να μελετάμε απλές κινήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Γ.Κονδύλη 1 & Όθωνος-Μ αρούσι Τ ηλ. Κέντρο: , /

Γ.Κονδύλη 1 & Όθωνος-Μ αρούσι Τ ηλ. Κέντρο: ,  / Γ.Κονδύλη & Όθωνος-Μ αρούσι Τ ηλ. Κέντρο:20-6.24.000, http:/ / www.akadimos.gr ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ 204 ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Επιμέλεια Θεμάτων: Παπαδόπουλος Πασχάλης ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΥΛΗ. ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΕΨΗ ΟΛΩΝ

ΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΥΛΗ. ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΕΨΗ ΟΛΩΝ Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 ΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΥΛΗ. ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΕΨΗ ΟΛΩΝ Από τα πρώτα ερωτήματα που συνάντησαν όσοι σκέφτηκαν για την προέλευση των πραγμάτων και επιχείρησαν μια φυσική ερμηνεία για τη συγκρότηση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις και τ

ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις και τ ΗΡΑΚΛΕΙΟ, 10 Οκτωβρίου, 2017 ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ Πανεπιστήμιο Κρήτης 1- ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ είναι ο τομέας τις ϕυσικής που προσπαθεί να εξηγήσει την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος χρησιμοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

Doppler, ηλεκτρομαγνητικά κύματα και μερικές εφαρμογές τους!

Doppler, ηλεκτρομαγνητικά κύματα και μερικές εφαρμογές τους! 1 Doppler, ηλεκτρομαγνητικά κύματα και μερικές εφαρμογές τους! Με αφορμή τις συχνές ερωτήσεις μαθητών για το Doppler και το φως και κυρίως λόγω της επιμονής ενός άριστου μαθητή που από την Β Λυκείου ενθουσιάζονταν

Διαβάστε περισσότερα

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν σαν σωστές (Σ) ή λάθος (Λ). Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες είναι λάθος (Λ).

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν σαν σωστές (Σ) ή λάθος (Λ). Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες είναι λάθος (Λ). 1 ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 Ο Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν σαν σωστές (Σ) ή λάθος (Λ). Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες είναι λάθος (Λ). *1. Μια κίνηση είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΩΝ Η/Μ ΚΥΜΑΤΩΝ

Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΩΝ Η/Μ ΚΥΜΑΤΩΝ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΩΝ Η/Μ ΚΥΜΑΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΛΗΡΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΟ ΣΥΜΠΑΝ Με αφετηρία σκέψεις, ιδέες

Διαβάστε περισσότερα

Η Φυσική που δεν διδάσκεται ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΡΗΤΗΣ

Η Φυσική που δεν διδάσκεται ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΡΗΤΗΣ Η Φυσική που δεν διδάσκεται ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΡΗΤΗΣ Αλήθεια τι είναι η «Φυσική» ; Είναι ένα άσχημο μάθημα με τύπους και εξισώσεις;; ή μήπως είναι η επιστήμη που μελετάει την φύση και προσπαθεί να κατανοήσει

Διαβάστε περισσότερα

2. Δύο αυτοκίνητα Α και Β κινούνται σε προσανατολισμένη ευθεία, ομαλά. Οι ταχύτητες των αυτοκινήτων είναι αντίστοιχα, A

2. Δύο αυτοκίνητα Α και Β κινούνται σε προσανατολισμένη ευθεία, ομαλά. Οι ταχύτητες των αυτοκινήτων είναι αντίστοιχα, A ΦΥΣΙΚΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ - 1 Ος,2 Ος ΝΟΜΟΣ ΝΕΥΤΩΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ Ημερομηνία: 22/12/14 Διάρκεια διαγωνίσματος: 120 Υπεύθυνος καθηγητής: Τηλενίκης Ευάγγελος ΖΗΤΗΜΑ 1 Στις ερωτήσεις 1-6

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια : Γαβριήλ Κωνσταντίνος Καθηγητής Φυσικής

Επιμέλεια : Γαβριήλ Κωνσταντίνος Καθηγητής Φυσικής ΖΗΤΗΜΑ Ο Ερωτήσεις ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ Σωστές διατυπώσεις Η ταχύτητα εκφράζει το ρυθμό μεταβολής της θέσης του κινητού Ο ρυθμός μεταβολής της θέσης ( ταχύτητα ) του κινητού στην Ε.Ο.. είναι σταθερός Η επιτάχυνση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ 1. Τι λέμε δύναμη, πως συμβολίζεται και ποια η μονάδα μέτρησής της. Δύναμη είναι η αιτία που προκαλεί τη μεταβολή της κινητικής κατάστασης των σωμάτων ή την παραμόρφωσή

Διαβάστε περισσότερα

1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ):

1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ): 1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ): 1) Ηλεκτρισμένα ονομάζουμε τα σώματα τα οποία, αφού τα τρίψουμε έχουν την ιδιότητα να έλκουν μικρά αντικείμενα. 2) Οι ηλεκτρικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΕ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2014

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΕ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2014 1 ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΕ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2014 ΘΕΜΑ Α.1 Α1. Να χαρακτηρίσετε με (Σ) τις σωστές και με (Λ) τις λανθασμένες προτάσεις Στην ευθύγραμμα ομαλά επιβραδυνόμενη κίνηση: Α. Η ταχύτητα

Διαβάστε περισσότερα

1 f. d F D x m a D x m D x dt. 2 t. Όλες οι αποδείξεις στην Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου. Αποδείξεις. d t dt dt dt. 1. Απόδειξη της σχέσης.

1 f. d F D x m a D x m D x dt. 2 t. Όλες οι αποδείξεις στην Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου. Αποδείξεις. d t dt dt dt. 1. Απόδειξη της σχέσης. Αποδείξεις. Απόδειξη της σχέσης N t T N t T. Απόδειξη της σχέσης t t T T 3. Απόδειξη της σχέσης t Ικανή και αναγκαία συνθήκη για την Α.Α.Τ. είναι : d F D ma D m D Η εξίσωση αυτή είναι μια Ομογενής Διαφορική

Διαβάστε περισσότερα

Α) ΕΝΑ ΚΙΝΗΤΟ. 1) Πληροφορίες από διάγραμμα x-t.

Α) ΕΝΑ ΚΙΝΗΤΟ. 1) Πληροφορίες από διάγραμμα x-t. Α) ΕΝΑ ΚΙΝΗΤΟ 1) Πληροφορίες από διάγραμμα x-t Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα και στο σχήμα φαίνεται η μετατόπισή του σε συνάρτηση με τον χρόνο Ποιες από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΤΗΛ ,

ΑΓ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΤΗΛ , ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1 ΘΕΜΑ Α Στις προτάσεις που ακολουθούν να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. 1. Δύο σώματα συγκρούονται πλαστικά. Τότε δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Συγγραμμικές δυνάμεις 1 ος -2 ος νόμος του Νεύτωνα 1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; α. Μια δύναμη μπορεί να προκαλέσει αλλαγή στην κινητική

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στην κόλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στην κόλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2017-2018 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/12/2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Καραβοκυρός Χρήστος ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στην κόλα σας τον αριθμό καθεμιάς

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΟ ΚΥΚΛΩΝ) ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΘΕΜΑ ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις - 4 και δίπλα το γράµµα που

Διαβάστε περισσότερα

Θ έ μ α τ α γ ι α Ε π α ν ά λ η ψ η Φ υ σ ι κ ή Κ α τ ε ύ θ υ ν σ η ς Γ Λ υ κ ε ί ο υ

Θ έ μ α τ α γ ι α Ε π α ν ά λ η ψ η Φ υ σ ι κ ή Κ α τ ε ύ θ υ ν σ η ς Γ Λ υ κ ε ί ο υ Θ έ μ α τ α γ ι α Ε π α ν ά λ η ψ η Φ υ σ ι κ ή Κ α τ ε ύ θ υ ν σ η ς Γ Λ υ κ ε ί ο υ Αφού επαναληφθεί το τυπολόγιο, να γίνει επανάληψη στα εξής: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ Ερωτήσεις: (Από σελ. 7 και μετά)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ

ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 5: ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ Salviati: Εκεί που δεν μας βοηθούν οι αισθήσεις πρέπει να παρέμβει η λογική, γιατί μόνο αυτή θα επιτρέψει να εξηγήσουμε τα φαινόμενα ΓΑΛΙΛΑΪΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ Η μαθηματική

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματική Εισαγωγή Συναρτήσεις

Μαθηματική Εισαγωγή Συναρτήσεις Φυσικός Ραδιοηλεκτρολόγος (MSc) ο Γενικό Λύκειο Καστοριάς Καστοριά, Ιούλιος 14 A. Μαθηματική Εισαγωγή Πράξεις με αριθμούς σε εκθετική μορφή Επίλυση βασικών μορφών εξισώσεων Συναρτήσεις Στοιχεία τριγωνομετρίας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΝΑΜΗ, ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ NEWTON

ΔΥΝΑΜΗ, ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ NEWTON 1 ΔΥΝΑΜΗ, ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ NEWTON Τι είναι «δύναμη»; Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο όρος «δύναμη» στη Φυσική έχει αρκετά διαφορετική σημασία από ότι στην καθημερινή γλώσσα. Εκφράσεις όπως «τον χτύπησε με δύναμη»,

Διαβάστε περισσότερα