ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ"

Αργυρις Δράκος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ Νίκος Χριστοδουλάκης Συνέδριο ΕΛΙΑΜΕΠ Δεκέμβριος 2013

2 Η Προσαρμογή Όλα τα ελλείμματα καλύτερα και από πριν την κρίση Έλλειμμα Γεν. Κυβ. από -16% - 4.5% το 2013 Πρωτογενές από -10.5% +0.20% Εξωτερικό έλλειμμα από -15% 0% (εκτίμηση) GG DEFICIT PRIMARY CAB * Source: IMF Database, 2013

3 Η Ελλάδα δεν είναι πλέον η χώρα με τα μεγαλύτερα ελλείμματα στην Ευρωζώνη Greece Average EA 17 Worst-Ranking Gross Balance Primary surplus CA deficit ούτε με το υψηλότερο ΣΥΝΟΛΙΚΟ χρέος (δημόσιο + ιδιωτικό) Total Debt 2012, %GDP DE FI AT FR BE SE IT UK ES DK GR NL LU PT CY IE Source: Eurostat, 13/11/2013

4 Ιαν-10 Φεβ-10 Μαρ-10 Απρ-10 Μαϊ-10 Ιουν-10 Ιουλ-10 Αυγ-10 Σεπ-10 Οκτ-10 Νοε-10 Δεκ-10 Ιαν-11 Φεβ-11 Μαρ-11 Απρ-11 Μαϊ-11 Ιουν-11 Ιουλ-11 Αυγ-11 Σεπ-11 Οκτ-11 Νοε-11 Δεκ-11 Ιαν-12 Φεβ-12 Μαρ-12 Απρ-12 Μαϊ-12 Ιουν-12 Ιουλ-12 Αυγ-12 Σεπ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Δεκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ Η φυγή καταθέσεων ανακόπηκε. Μικρή αντιστροφή Eκλογές Bank_Deposits, mio Αποδόσεις δεκαετούς στο 8%, όπως το Referendum Nov, 2011 Riots PSI

5 Το Πρόβλημα (1): Υπερβολική ύφεση και ανεργία Όλες οι περιφερειακές οικονομίες σε ύφεση επί 5 έτη, αλλά η ελληνική σε μεγάλη κατάρρευση -23% Greece Portugal Ireland Spain 77% Source: Ameco Database, 2013

6 Πρόβλημα (2): Ανεργία και Χρέος επιδεινώνονται ραγδαία DEBT % GDP UNEMPLOYMENT RATE % Ανεργία από 8.5% το 2009 στο 27% το 2013 Χρέος από 125% του ΑΕΠ το 2009, στο 179% το Source: Ameco Database, 2013

7 Τα κύρια λάθη του προγράμματος προσαρμογής και της δημοσιονομικής πολιτικής 1.Υπερφορολόγηση, κυρίως επί των ιδίων κόπωση 2.Οριζόντιες περικοπές στο δημόσιο αποδιοργάνωση 3.Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών Νέο δημόσιο χρέος 4.Η καθίζηση των αποκρατικοποιήσεων, (μέχρι τώρα) 5.Η μεγάλη ύφεση διαρκής αύξηση δημόσιου χρέους

8 INCOME TAX REVENUES Million EURO MONTHLY REVENUES, MIO EURO ,238 est Φορολογικά έσοδα σε διαρκή πτώση, παρά την αύξηση φόρων Το 2013, σχεδόν 1.5% ΑΕΠ κάτω του 2012 Source: Bank of Greece, Conjectural Indicators, Aug 2013

9 PSI 2012: Έτσι όπως έγινε, είχε πολύ περιορισμένο τελικό όφελος στην μείωση του ελληνικού χρέους Ι. Ανακεφαλαιοποίηση ελληνικών τραπεζών έγινε με κεφάλαια της δανειακής βοήθειας ξανά χρέος ΙΙ. Το κούρεμα Ασφαλιστικών Ταμείων κανένα όφελος στο χρέος ΓΕΝΙΚΗΣ Κυβέρνησης (αφού είναι μέρος της) ΙΙΙ. Το κούρεμα ιδιωτών πλήγμα στον εσωτερικό δανεισμό ΙV. Ακόμα και για τις ξένες τράπεζες, η μείωση ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Σε τιμές αγοράς, η αξία της ήταν πολύ μικρότερη

10 Η αυτοτροφοδοτούμενη έκρηξη του χρέους R : επιτόκια δανεισμού g : ονομαστική μεγέθυνση ΑΕΠ, % R - g Δ debt/gdp = debt/gdp[-1] + [primary_deficit ] 1 + g The snow-ball effect Σε περιόδους ύφεσης μεγέθυνση ΑΕΠ < κόστος δανεισμού ο λόγος χρέους/αεπ αυξάνεται ραγδαία

11 The snow-ball effect Μετά το 2008, η Ελλάδα «φορτώνεται» 5 έως 15% του ΑΕΠ στο χρέος κάθε χρόνο, λόγω της ύφεσης και μόνο

12 Πρόβλημα (3): Απο-επένδυση, πτώση - 50% Ραγδαία πτώση επενδύσεων από 26 σε 13 δισ GDP, bn, Lhs INVESTMENT, bn Έλλειψη τραπεζικής ρευστότητας 2.Κατάρρευση εσωτερικής ζήτησης 3.Αδύναμη εξωτερική ζήτηση

13 ANNUAL NON-OIL EXPORTS, Million Euro MONTHLY, Million EURO Η εσωτερική υποτίμηση ΔΕΝ έφερε εξωστρεφή ανάπτυξη Bank of Greece, Conjectural Indicators, Aug Εξαγωγές πλην καυσίμων το 2012 μόνο +3.90% vs Παρά την μείωση ιδιωτικών μισθών -23%

14 Euro billion Αποκρατικοποιήσεις, πολύ κάτω των αρχικών στόχων historical planned revised -3-5 Banks early capitalization Μετά το φιάσκο των 50 δισ., συνεχείς αναθεωρήσεις

15 Το επίσημο δημοσιονομικό σενάριο (European Economy, 2012) Real GDP growth (%) Gross debt (% of GDP) Primary surplus (%of GDP) Όλα απέτυχαν!!! % 179% 0.2% Μη-ρεαλιστικοί στόχοι!!! Το ΝΕΟ επίσημο σενάριο (European Economy, 2013, July, p13) Real GDP (growth rate) GG primary surplus (% of GDP) Ξανά Μη-ρεαλιστικοί στόχοι!!!

16 OECD, 2013 warns of serious downside risks 1. Primary surplus 4.5% too ambitious, unrealistic 2. Real Growth at 3.70% per year, too optimistic Debt likely around 157% of GDP in 2020 EE/IMF DSA OECD Average GDP growth % Inflation rate (GDP deflator) Nominal GDP growth % Primary balance (% of GDP) Maastricht Debt (% of GDP)

17 Εναλλακτικό σενάριο Λιγότερη (και πιο ρεαλιστική) δημοσιονομική πίεση Πιο φιλόδοξος στόχος ανάπτυξης Σταδιακή ελάφρυνση χρέους 1. Πρωτογενές πλεόνασμα στο 2.5% ετησίως αντί για 4.5% ενίσχυση ευπαθών ομάδων, μείωση υπερφορολόγησης, κλπ 2. Ανάπτυξη σταδιακά στο 3.5 % ετησίως Ενίσχυση έργων υποδομής, αποκρατικοποιήσεις, κλπ 3.Απομείωση επιτοκίου δανειακής βοήθειας κατά 1% Αποτέλεσμα: Η αντιστροφή του «λάθους» Ταχύτερη πτώση του χρέους, λόγω αρνητικού snow-ball

18 Σενάρια Χρέους 2020: Με ύφεση ή ανάπτυξη 180 % GDP OECD ΕC_IMF EC_2013 OECD_2013 Alternative Debt relief and growth Ανάπτυξη με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις είναι το κλειδί στην βιωσιμότητα του χρέους

19 Το κόστος για την Ευρωπαϊκή Ένωση: 1.Απομείωση των επιτοκίων κατά 1% ετησίως. Εκτιμώμενο κόστος 1.8 δισ. Ευρώ ετησίως 2.Ενίσχυση της ανάπτυξης κατά 1.40% ετησίως Με πολλαπλασιαστές γύρω στο 1.30, Απαιτούνται νέοι πόροι 2.2 δισ. Ευρώ ετησίως Για την επταετή περίοδο απαιτούνται ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΕ 28 ΔΙΣ ΕΥΡΩ (Υπό την αίρεση ανάπτυξης και μεταρρυθμίσεων)

20 Τι θα μπορούσε να γίνει: 1.Κατοχύρωση πρωτογενούς πλεονάσματος ως άγκυρα της δημοσιονομικής πολιτικής 2.Πραγματική ατζέντα μεταρρυθμίσεων με φορολογική σταθερότητα και αλλαγές στο Δημόσιο 3.Συμπαγές & ενισχυμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων/έργων υποδομής/αποκρατικοποιήσεων 4.Ανα-κεφαλαιοποίηση τραπεζών από τον Μηχανισμό Επιπλέον μείωση χρέους σχεδόν 25-30% ΑΕΠ!!! 20

21 Παράρτημα: H νέα εκτίμηση των πολλαπλασιαστών στην Ευρωζώνη Δgrowth= const + ψ 1 [growth(-2)] + ψ 2 [fiscal(-1)] + controls Depended variable: Δgrowth Method I Method II constant 0.597** (1.98 ) 2.923*** (2.75 ) Growth(t-2) * (1.89 ) ** (2.48 ) Primary surplus (t-1) ** (2.94 ) *** (3.02 ) Crisis dummy_ *** (6.88 ) *** ( 5.10) Banks dummy_ *** (3.31 ) Uncertainty index ** (2.48 ) R2bar DW Implied growth elasticity avg = 1.30 Source: Christodoulakis (Economic Review, April 2013)

Σχετικά έγγραφα

Όψεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και προοπτικές

Όψεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και προοπτικές ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH 1 Τσάμη Καρατάσου 11, 117 42 Αθήνα, Tηλ.: 210 92 11 200-10, Fax: 210 92 33 977, www.iobe.gr 11 Tsami Karatassou,