ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΑΝΑΠΤΥΞΗΣΤΗ ΙΕΘΝΗΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣΤΑΣΕΙΣ. Α. Μπαρτζώκας 23 Μαρτίου 2009

Transcript

1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΑΝΑΠΤΥΞΗΣΤΗ ΙΕΘΝΗΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣΤΑΣΕΙΣ Α. Μπαρτζώκας 23 Μαρτίου 2009

2 Τι είναι η Οικονοµική Ανάπτυξη; 2 Οικονοµική µεγέθυνση Αύξηση εµπορίου και επενδύσεων Οικονοµική ανάπτυξη εκβιοµηχάνιση Οικονοµική ανεξαρτησία Τι είναι τελικά η Οικονοµική Ανάπτυξη; Μια διαδικασία οικονοµικής µεγέθυνσης και δοµικών αλλαγών κατά την οποία µακροχρόνια αυξάνει το κατα κεφαλή προιόν σε συνδυασµό µε την επίτευξη καλύτερου επιπέδου διαβίωσης

3 Αναπτυξιακή Οικονοµική η µελέτη βασικών αναπτυξιακών προκλήσεων 3 Επιπτώσεις µακροχρόνιων τάσεων (αποικοιοκρατία, κλιµατολογικές συνθήκες, πληθυσµιακή αύξησηση) ιεθνής καταµερισµός εργασίας Μη οικονοµικοί περιορισµοί ιαθέσιµοι φυσικοί πόροι Θεσµικόπλαίσιο, αποτελεσµατικότητα νοµικών διαδικασιών Αποτελεσµατικότητα εφαρµοζόµενης πολιτικής Οικονοµικοί περιορισµοί Επίπεδο αποταµίευσης και διαθέσιµα κεφάλαια Ανθρώπινο κεφάλαιο Χαρακτηριστικά παραγωγικού συστήµατος

4 Υποσαχάρια Αφρική: χώρες πλούσιες σε πρώτες ύλες, χώρες αποκοµένες και παραθαλάσιες χώρες

5 Γιατησυγκριτικήµελέτητης αναπτυξιακήςδιαδικασίαςείναι χρήσιµηηταξινόµησητωνχωρών αναλογαµετοεπίπεδοτουκατά Income classifications (World Bank) κεφαλήεισοδήµατος GDP per capita (US$ 1995) <765$ Low income countries $ Middle income $ - Lower Middle income $ - Higher Middle income >9.386$ High income 5

6 Μακροχρόνια εξέλιξη κατά κεφαλή εισοδήµατος

7 Μακροχρόνιες αποκλίσεις κατά κεφαλή εισοδήµατος

8 Εισόδηµακαιαγοραστική Ethiopia Bangladesh Nigeria India China Colombia Brazil Mexico United States Switzerland δύναµη US$, Purchasing Power Parity US$ Per capita GNP, Source: World Bank Atlas, 1996.

9 Βασικοί δείκτες του επιπέδου υγείας σε χώρες µε διαφορετικά επίπεδα οικονοµικής ανάπτυξης 9 World Industrial countries Sub-Saharan Africa Least developed All developing Infant mortality per 1000 births, 1997 World 68.5 Industrial countries 14.8 Sub-Saharan Africa Least developed All developing Tuberculosis cases per 100,000 people, 1996 Source: HDR, UNDP, 1997.

10 Το διαθέσιµο ανθρώπινο κεφάλαιο σε διάφορες χώρες 10 Denmark United States Nigeria Mozambique Kenya Korea, Republic of Sri Lanka India China Brazil Argentina Human capital stock, total mean years of education Source: IEC, World Bank.

11 Η προσδοκόµενη διάρκεια ζωής σε χώρες µε διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης 11 Total Low income Middle income Hich income Life expectancy at birth, years Source: World Data, 1997, World Bank og human development report

12 ιάρκεια ζωής του πληθυσµού σε διάφορες περιοχές του κόσµου

13 Εξέλιξηπαγκόσµιουπληθυσµού

14 Ρυθµός µεγέθυνσης και επίπεδο εισοδήµατος

15

16 Η οικονοµική σύγκλιση µε αριθµούς

17 Ταπετυχηµέναπαραδείγµατα χωρών

18 Ο φαύλος κύκλος της φτώχειας 18 Επενδυτές Περιορισµένα κίνητρα για επενδύσεις Χαµηλή συσσώρευση κεφαλαίου Μικρό µέγεθος αγορών Χαµηλή παραγωγικότητα Χαµηλά εισοδήµατα Χαµηλή αποταµίευση Χαµηλή παραγωγικότητα Χαµηλή συσσώρευση κεφαλαίου αποταµιευτές

19 Η απόλυτη φτώχεια µε ποσοστά 19 Total Sub-Saharan Africa South Asia Middle East and North Africa Latin America Eastern Europe and Central Asia East Asia Percent of population consuming less than 1$PPP pr capita/day Source: Ravallion and Chen, The World Bank, 1996.

20 Ηαπόλυτηφτώχειαµε αριθµούς Total Sub-Saharan Africa South Asia Middle East and North Africa Latin America Eastern Europe and Central Asia East Asia Number of people consuming less than 1$/day Source: Ravallion and Chen, The World Bank, 1996.

21 Πληθυσµόςκάτωαπότοόριοτηςφτώχειας, 1.08 $.

22 Πληθυσµόςκάτωαπότοόριοτηςφτώχειας, 2.15 $.

23 H εξέλιξη της παγκόσµιας οικονοµικής ανισότητας Σχέση του πλουσιότερου 20% µετο φτωχότερο 20% Ετος Ποσοστό 3:1 7:1 11:1 30:1 61:1 74:1 103:1 R A T I O Ratio of the Income of the Richest 20% to the Poorest 20%, YEAR Source: UNDP Human Development Reports 1999 and 2005, New York

24 είκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης (HDI) 24 1/3*προσδωκόµενη διάρκεια ζωής 1/3* ΑΕΠ κατά κεφαλή είκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης 1/3* επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσµού)

25 Οδείκτηςαυτόςδίνειτιµέςαπο 0 έως 1 και υποδηλώνει το επίπεδο οικονοµικής και κοινωνκής ανάπτυξης κάθε χώρας. Γιαπαράδειγµα, µιαχώραµεκατάκεφαλή εισόδηµα $9,000, προσδωκόµενη διάρκεια ζωής τα 71 χρόνια, αναλφαβητισµό ενηλίκων 25% και συµµετοχή στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση 98% έχει δείκτη HDI 78

26 HDI rank High human development Life Exp Adult Literacy Gross Enrollm. GDP per capita 1 Norway , Sweden , Canada , Belgium , Australia , United States , Medium human development 54 Mexico , Cuba Bulgaria , Romania , Libyan Arab Jamahiriya , Low human development 168 Ethiopia Burkina Faso Mozambique Burundi Niger Sierra Leone High human development , Medium human development , Low human development , HDI

27 Κυριότεραπροβλήµατατου δείκτηανθρώπινηςανάπτυξης Το βάρος που δίνεται κατά τον υπολογισµό του δείκτη Ανθρώπινης ανάπτυξης στην υγεία, την εκπαίδευση και το εισόδηµα είναι ίδιο για όλες τις χώρες και έχει προσδιοριστεί εκ των προτέρων Ο δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης καταγράφει τη σχετική σηµασία των τριών παραµέτρων αλλά δεν αναφέρεται στην υποκαταστασιµότητα των τριών επιλογών. Ο δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης καταγράφει το εισόδηµα και δύο ακόµη παραµέτρους που επηρεάζονται άµεσα απο το εισόδηµα. Το αποτέλεσµα είναι ότι οδηγούµαστε σε µια κατάταξη χωρών που συνεχίζει να επηρεάζεται σε µεγάλο βαθµό απο οικονοµικές µεταβλητές

28 Παγκόσµιαοικονοµικήµεγέθυνση

29 Νέοι αναπτυξιακοί πόλοι στην παγκόσµια οικονοµία 5 Συµβολή στην αύξηση της ΗΠΑ Ευρωζώνη Ιαπωνία Κίνα παγκόσµιας µεγέθυνσης (%) Ινδία Αλλες Αναπτυσσόµενες Συµβολή στην αύξηση των παγκόσµιων εισαγωγών (%))

30 Οµως, η αλληλεπίδραση παραµένει Απόκλισηρυθµώναύξησης ΑΕΠαποτοµέσοόροτης παγόσµιας οικονοµίας Αναπτυγµένες Οικονοµίες Αναδυόµενες Ασιατικές Οικονοµίες

31 Καιοι ασυµµετρίες έχουν αυξηθεί (ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών % ΑΕΠ,, 1996 και 2007) Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη Αφρική Ασία Λατινική Αµερική Πρώην ΕΣΣ Μέση Ανατολή Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη Αφρική Ασία Λατινική Αµερική Πρώην ΕΣΣ Μέση Ανατολή

32 Μείωσηπαγκόσµιουεµπορίου

33 Εξέλιξηπαγκόσµιουκατάκεφαλή εισοδήµατος

34 Οικονοµικήύφεσηστις αναπτυγµένεςχώρες

35 Επιδείνωσηστιςαναπτυσσόµενες χώρες

36 Οι αναπτυσσόµενες χώρες µπροστά στην κρίση