Πίνακας περιεχομένων

Transcript

1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ (ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ, ΣΧΕΔΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ) ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΜΕΡΟΣ Γ ΑΝΑΚΟΠΗ ΤΜΗΜΑ 0 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 1

2 Πίνακας περιεχομένων 1 Επισκόπηση της διαδικασίας ανακοπής η διαφορά μεταξύ «απόλυτων λόγων» και «σχετικών λόγων» απαραδέκτου αίτησης κοινοτικού σήματος Λόγοι ανακοπής Τα «προγενέστερα δικαιώματα» επί των οποίων πρέπει να βασίζεται η ανακοπή Σκοπός της διαδικασίας ανακοπής και ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισής της... 6 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ... 8 Περιεχόμενο και δομή των αποφάσεων ανακοπής Γενικές παρατηρήσεις Διαδικαστικοί κανόνες παραδεκτό, θεμελίωση Απόδειξη της χρήσης Άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών Σύγκριση σημείων Διακριτικά και κυρίαρχα στοιχεία των σημάτων Διακριτικός χαρακτήρας του προγενέστερου σήματος Ενδιαφερόμενο κοινό επίπεδο προσοχής Συνολική εκτίμηση, άλλα επιχειρήματα και συμπέρασμα Άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Χρήση σε εμπορικές συναλλαγές που υπερβαίνει το τοπικό επίπεδο Το δικαίωμα βάσει της εθνικής νομοθεσίας Το δικαίωμα του ανακόπτοντος έναντι του προσβαλλόμενου εμπορικού σήματος Συμμόρφωση προς το κριτήριο της εθνικής νομοθεσίας Άρθρο 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Σύγκριση σημείων Φήμη του προγενέστερου σήματος Προσβολή της φήμης Εύλογη αιτία Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 2

3 1 Επισκόπηση της διαδικασίας ανακοπής η διαφορά μεταξύ «απόλυτων λόγων» και «σχετικών λόγων» απαραδέκτου αίτησης κοινοτικού σήματος «Ανακοπή» είναι η διαδικασία που λαμβάνει χώρα ενώπιον του Γραφείου Εναρμόνισης στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (ΓΕΕΑ) όταν τρίτος, βάσει προγενέστερων κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του, ζητά από το Γραφείο να απορρίψει αίτηση καταχώρισης κοινοτικού σήματος ή διεθνή καταχώριση με επέκταση της προστασίας στην ΕΕ. Σε περίπτωση κατάθεσης ανακοπής κατά διεθνούς καταχώρισης με επέκταση της προστασίας στην ΕΕ, κάθε αναφορά στην αίτηση καταχώρισης κοινοτικού σήματος που περιλαμβάνεται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να θεωρείται ότι καλύπτει τις διεθνείς καταχωρίσεις με επέκταση της προστασίας στην ΕΚ. Έχουν συνταχθεί συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές για τα διεθνή σήματα, συμπεριλαμβανομένων ειδικών οδηγιών σχετικά με τις ανακοπές. Βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 207/2009 του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, για το κοινοτικό σήμα, η ανακοπή πρέπει να βασίζεται σε δικαιώματα τα οποία ο ανακόπτων απέκτησε στο πλαίσιο προγενέστερης κατοχύρωσης εμπορικού σήματος ή άλλου τύπου διακριτικού τίτλου. Οι λόγοι τους οποίους μπορεί να επικαλεστεί ο ανακόπτων ονομάζονται «σχετικοί λόγοι απαραδέκτου» και οι σχετικές διατάξεις περιλαμβάνονται στο ομώνυμο άρθρο 8 του ως άνω κανονισμού. Σε αντίθεση με τους απόλυτους λόγους απαράδεκτου, οι οποίοι εξετάζονται αυτεπαγγέλτως από το Γραφείο (και στους οποίους μπορούν να περιλαμβάνονται παρατηρήσεις τρίτων, παρότι οι τρίτοι δεν συμμετέχουν στη διαδικασία), οι σχετικοί λόγοι απαραδέκτου εξετάζονται στο πλαίσιο κατ αντιμωλία διαδικασίας (inter partes) η οποία βασίζεται στην πιθανή ύπαρξη αντίθετων προγενέστερων δικαιωμάτων. Οι εν λόγω ενστάσεις βάσει σχετικών λόγων δεν εγείρονται αυτεπαγγέλτως από το Γραφείο. Ως εκ τούτου, απόκειται στον κάτοχο των προγενέστερων δικαιωμάτων να παρακολουθεί τις καταθέσεις αιτήσεων κοινοτικών σημάτων από άλλους οι οποίες ενδέχεται να προσβάλλουν τα εν λόγω δικαιώματα, καθώς και να καταθέτει ανακοπή κατ αυτών, εάν είναι απαραίτητο. Σε περίπτωση που κατατεθεί παραδεκτή ανακοπή εντός ορισμένης χρονικής προθεσμίας και έχει καταβληθεί το σχετικό τέλος, η διαδικασία, την οποία διεκπεραιώνει η ειδική υπηρεσία του Γραφείου (το ανακοπών), συνίσταται συνήθως στην ανταλλαγή παρατηρήσεων μεταξύ ανακόπτοντος και αιτούντος (τα «μέρη»). Μετά την εξέταση των εν λόγω παρατηρήσεων, και εφόσον δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των μερών, το τμήμα ανακοπών αποφασίζει (με την έκδοση απόφασης δυνάμενης να προβληθεί με προσφυγή) είτε να απορρίψει εν μέρει ή στο σύνολό της την ανακοπτόμενη αίτηση είτε να απορρίψει την ανακοπή. Εάν η ανακοπή δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη, απορρίπτεται. Σε περίπτωση που η αίτηση καταχώρισης κοινοτικού σήματος δεν απορριφθεί στο σύνολό της, και υπό την προϋπόθεση ότι δεν εκκρεμούν άλλες ανακοπές, ακολουθεί η καταχώριση του σήματος. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 3

4 2 Λόγοι ανακοπής Οι λόγοι επί των οποίων μπορεί να βασιστεί μια ανακοπή καθορίζονται στο άρθρο 8 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα. Βάσει του άρθρου 8 του προαναφερθέντος κανονισμού, είναι ποικίλες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι δικαιούχοι δύνανται να ασκούν ανακοπή βάσει προγενέστερων δικαιωμάτων τους με σκοπό να απαγορεύσουν την καταχώριση κοινοτικών σημάτων, όπως η απόλυτη ταυτότητα μεταξύ προϊόντων και/ή υπηρεσιών και μεταξύ σημάτων (άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα), περίπτωση κατά την οποία η ύπαρξη κινδύνου σύγχυσης θεωρείται δεδομένη και δεν χρήζει απόδειξης), και η ομοιότητα (άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του προαναφερθέντος κανονισμού), περίπτωση κατά την οποία πρέπει να αποδεικνύεται ο κίνδυνος σύγχυσης) (βλ. Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτόσημο και κίνδυνος σύγχυσης). Βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, ο δικαιούχος σήματος δύναται να απαγορεύει την άνευ αδείας καταχώριση του σήματός του μέσω ειδικού πληρεξουσίου ή του αντιπροσώπου του [βλ. Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 3, Κατάθεση άνευ αδείας από ειδικούς πληρεξούσιους του δικαιούχου του σήματος (άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα)]. Βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, ο δικαιούχος προγενέστερων μη καταχωρισμένων εμπορικών σημάτων ή άλλων χρησιμοποιούμενων στις συναλλαγές σημείων τα οποία δεν έχουν μόνο τοπική ισχύ δύναται να απαγορεύει την καταχώριση μεταγενέστερης αίτησης κοινοτικού σήματος, εφόσον ο δικαιούχος έχει το δικαίωμα να απαγορεύει την κατάθεση αυτού του είδους της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος. Παρότι το συγκεκριμένο άρθρο δεν αναφέρεται ρητώς στον κίνδυνο σύγχυσης, η εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα καθιστά συχνά απαραίτητη την ανάλυση του κινδύνου σύγχυσης (βλ. Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 4, Δικαιώματα βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 4). Βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, οι δικαιούχοι προγενέστερα καταχωρισμένου εμπορικού σήματος το οποίο χαίρει φήμης δύνανται να απαγορεύουν την καταχώριση μεταγενέστερης αίτησης κοινοτικού σήματος η οποία, χωρίς εύλογη αιτία, θα συνιστούσε προσβολή του προγενέστερου σήματος το οποίο χαίρει φήμης. Ο κίνδυνος σύγχυσης δεν αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα άρθρο 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα προστατεύει ειδικά (αλλά όχι αποκλειστικά) τη λειτουργία και τη χρήση εμπορικών σημάτων τα οποία δεν εμπίπτουν στο πεδίο προστασίας των ενδείξεων προέλευσης στην περίπτωση κινδύνου σύγχυσης και, ως εκ τούτου, η προστασία που παρέχει αφορά περισσότερο τις έντονες προσπάθειες και την οικονομική επένδυση που απαιτούνται για τη δημιουργία και προώθηση των εμπορικών σημάτων με σκοπό την απόκτηση φήμης και την πλήρη αξιοποίηση της αξίας τους (βλ. Κατευθυντήριες οδηγίες, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 5, Εμπορικά σήματα που χαίρουν φήμης). Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 4

5 3 Τα «προγενέστερα δικαιώματα» επί των οποίων πρέπει να βασίζεται η ανακοπή Η ανακοπή πρέπει να βασίζεται σε τουλάχιστον ένα προγενέστερο δικαίωμα του ανακόπτοντος. Τα «προγενέστερα» δικαιώματα που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφοι 1 και 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα χρησιμοποιούνται κατά την έννοια που καθορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, ήτοι πρόκειται για δικαιώματα των οποίων η αίτηση καταχώρισης κατατέθηκε σε ημερομηνία (όχι ώρα ή λεπτό, όπως επιβεβαιώθηκε από το Δικαστήριο στη απόφασή του της 22/03/2012, C-190/10, «Génesis Seguros») προγενέστερη της ημερομηνίας κατάθεσης της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος, συμπεριλαμβανομένων των ισχυουσών ημερομηνιών προβληθείσας προτεραιότητας, ή τα οποία έχουν καταστεί παγκοίνως γνωστά σε κράτος μέλος πριν από την κατάθεση της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος ή, ανάλογα με την περίπτωση, πριν από την ημερομηνία της προβληθείσας προτεραιότητας (βλ. Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 1, Διαδικαστικά θέματα). Κατ ουσίαν, τα εν λόγω δικαιώματα αφορούν καταχωρισμένα στην ΕΕ εμπορικά σήματα και τις σχετικές αιτήσεις καταχώρισης, καθώς και «παγκοίνως γνωστά» σήματα κατά την έννοια του άρθρου 6α της σύμβασης των Παρισίων (τα οποία δεν χρήζουν καταχώρισης). Αναλυτική επεξήγηση των εν λόγω «παγκοίνως γνωστών» σημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, καθώς και του τρόπου με τον οποίο διαφέρουν από τα σήματα που χαίρουν φήμης του άρθρου 8 παράγραφος 5, παρέχεται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 5, Εμπορικά σήματα που χαίρουν φήμης, παράγραφος Βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, ο ανακόπτων πρέπει να αποδεικνύει ότι είναι δικαιούχος ενός εμπορικού σήματος, το οποίο έχει αποκτηθεί οπουδήποτε στον κόσμο μέσω καταχώρισης ή χρήσης (στον βαθμό που η νομοθεσία της χώρας προέλευσης αναγνωρίζει τέτοιου είδους δικαιώματα εμπορικών σημάτων), και για το οποίο ειδικός πληρεξούσιος ή αντιπρόσωπος του δικαιούχου έχει καταθέσει αίτηση καταχώρισης ιδίω ονόματι και χωρίς τη συγκατάθεση του δικαιούχου. Αντιθέτως, το άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα αφορά ανακοπές που βασίζονται σε προγενέστερα μη καταχωρισμένα εμπορικά σήματα ή άλλο χρησιμοποιούμενο στις συναλλαγές σημείο τα οποία δεν έχουν μόνο τοπική ισχύ, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας των κρατών μελών της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η έννοια των «προγενέστερων» δικαιωμάτων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 4, διευκρινίζεται βάσει της οικείας εθνικής νομοθεσίας. Στο πλαίσιο της ίδιας ή πολλαπλών ανακοπών για την ίδια αίτηση καταχώρισης κοινοτικού σήματος είναι εφικτή η επίκληση διαφόρων νομικών λόγων, οι οποίοι μπορούν να βασίζονται σε διαφορετικά προγενέστερα δικαιώματα. Το ΓΕΕΑ βασίζεται στις νομικές διατάξεις του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, τις οποίες εφαρμόζει άμεσα ή κατ αναλογία, όπως επιβεβαιώθηκε από τη νομολογία του Γενικού Δικαστηρίου (αποφάσεις της 16/09/2004, T-342/02, «MGM» και της 11/05/2006, T-194/05, «TeleTech»). Ειδικότερα: Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 5

6 Πολλαπλές ανακοπές: Ο κανόνας 21 παράγραφοι 2 και 3 του κανονισμού περί της εφαρμογής του βασικού κανονισμού για το κοινοτικό σήμα επιτρέπει στο Γραφείο να εξετάζει μόνο την «αποτελεσματικότερη» ανακοπή, αναστέλλοντας τις υπόλοιπες και θεωρώντας τελικώς ότι η εξέτασή τους έχει ολοκληρωθεί, εφόσον η αίτηση απορριφθεί βάσει της επιλεχθείσας ανακοπής. Σε ό,τι αφορά την «αποτελεσματικότερη» ανακοπή, ανατρέξτε κατωτέρω. Πολλαπλά προγενέστερα δικαιώματα σε μία ανακοπή: το Δικαστήριο παρατήρησε ότι η ομαδοποίηση διαφόρων προγενέστερων δικαιωμάτων σε μία ανακοπή έχει το ίδιο αποτέλεσμα, από πρακτικής άποψης, με την παρουσίαση πολλαπλών ανακοπών, παρέχοντας τη δυνατότητα στο Γραφείο να βασίζει την απόρριψη της αίτησης στο «αποτελεσματικότερο» δικαίωμα. Σε ό,τι αφορά το «αποτελεσματικότερο» προγενέστερο δικαίωμα, ανατρέξτε κατωτέρω. Πολλαπλοί νομικοί λόγοι στην ανακοπή: εάν η ανακοπή γίνει δεκτή καθ ολοκληρίαν βάσει του «αποτελεσματικότερου» νομικού λόγου, δεν είναι απαραίτητη η εξέταση των υπόλοιπων νομικών λόγων. Σε περίπτωση που δεν πληρείται ένας αναγκαίος όρος ενός νομικού λόγου, παρέλκει η εξέταση των λοιπών όρων της συγκεκριμένης διάταξης. Σε ό,τι αφορά τον «αποτελεσματικότερο» νομικό λόγο, ανατρέξτε κατωτέρω. 4 Σκοπός της διαδικασίας ανακοπής και ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισής της Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι αποκλειστικός σκοπός της διαδικασίας ανακοπής είναι η έκδοση απόφασης σχετικά με το εάν η αίτηση μπορεί να προχωρήσει στο στάδιο της καταχώρισης και όχι η εκ των προτέρων διευθέτηση ενδεχόμενων συγκρούσεων (π.χ. συγκρούσεων σε εθνικό επίπεδο οι οποίες προκύπτουν από την πιθανή μετατροπή της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος) (απόφαση της 11/05/2006, T-194/05, «TeleTech», σκέψεις 25, 26 και 27). Όπως έχει διευκρινίσει με σαφήνεια το Δικαστήριο, το Γραφείο δεν έχει την υποχρέωση να εξετάζει το σύνολο των προγενέστερων ανακοπών, δικαιωμάτων και νομικών λόγων των οποίων έγινε επίκληση κατά της ίδιας αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος, εφόσον μία εξ αυτών αρκεί για την απόρριψη της αίτησης. Επίσης, δεν έχει την υποχρέωση να επιλέγει το προγενέστερο δικαίωμα με τη μεγαλύτερη εδαφική έκταση εφαρμογής για να αποτρέπει την επακόλουθη μετατροπή της αίτησης σε όσο το δυνατόν περισσότερες εδαφικές περιοχές (απόφαση της 16/09/2004, T-342/02, «MGM» και 11/05/2006, T-194/05, «TeleTech»). Η εν λόγω βασική αρχή επιτρέπει την αποτελεσματικότερη εξέταση των ανακοπών. Το Γραφείο έχει τη δυνατότητα να επιλέγει κατά τη διακριτική του ευχέρεια την «αποτελεσματικότερη» ανακοπή, προγενέστερο δικαίωμα και νομικό λόγο καθώς και την σειρά εξέτασής τους στο πλαίσιο της αρχής της οικονομίας της διαδικασίας. Ως «αποτελεσματικότερη» ανακοπή ορίζεται συνήθως η ανακοπή που παρέχει τη δυνατότητα στο Γραφείο να απορρίπτει την καταχώριση της ανακοπτόμενης αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό και κατά τον απλούστερο τρόπο. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 6

7 Ως «αποτελεσματικότερο» προγενέστερο δικαίωμα ορίζεται συνήθως το πλέον όμοιο (το πλησιέστερο) σημείο που καλύπτει το ευρύτερο φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών και/ή τα πλέον όμοια προϊόντα και υπηρεσίες. Ως «αποτελεσματικότερος» νομικός λόγος ορίζεται συνήθως ο λόγος ανακοπής ο οποίος παρέχει στο Γραφείο τον απλούστερο τρόπο απόρριψης της καταχώρισης της ανακοπτόμενης αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Σε γενικές γραμμές, εφόσον συντρέχει περίπτωση, το άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) αποτελεί, από άποψη οικονομίας της διαδικασίας, τον απλούστερο λόγο απόρριψης αίτησης, δεδομένου ότι το Γραφείο δεν χρειάζεται να προβεί σε ανάλυση των ομοιοτήτων και των διαφορών μεταξύ των σημείων ή των προϊόντων/υπηρεσιών, ούτε είναι απαραίτητη η διαπίστωση κινδύνου σύγχυσης. Εάν δεν συντρέχει ο ως άνω λόγος, τα πραγματικά περιστατικά της εκάστοτε ανακοπής είναι αυτά που καθορίζουν το εάν οι επόμενοι «αποτελεσματικότεροι» λόγοι θα είναι το άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) και οι παράγραφοι 3, 4 ή 5 (για παράδειγμα, αν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες του προγενέστερου δικαιώματος διαφέρουν από αυτά της αίτησης, το άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) και παράγραφος 3 δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως έγκυρη βάση ανακοπής, καθώς βάσει της παραγράφου 1 στοιχείο β) απαιτείται τουλάχιστον κάποιος βαθμός ομοιότητας, ενώ βάσει της παραγράφου 3 απαιτείται η ύπαρξη τουλάχιστον στενά σχετιζόμενων ή ισοδύναμων από εμπορική άποψη προϊόντων και υπηρεσιών). Εάν ο αιτών έχει ζητήσει απόδειξη της χρήσης για ορισμένα από τα προγενέστερα δικαιώματα, το Γραφείο εξετάζει συνήθως αν η ανακοπή μπορεί να θεμελιωθεί εξ ολοκλήρου στο προγενέστερο δικαίωμα ή δικαιώματα που δεν εμπίπτουν ακόμη στην υποχρέωση χρήσης. Σε αντίθετη περίπτωση, το Γραφείο εξετάζει άλλα προγενέστερα δικαιώματα που δεν εμπίπτουν ακόμη στην υποχρέωση χρήσης για να διαπιστώσει αν είναι εφικτή η πλήρης θεμελίωση της ανακοπής σωρευτικώς επί των εν λόγω δικαιωμάτων. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση καταχώρισης κοινοτικού σήματος απορρίπτεται και παρέλκει η εξέταση της απόδειξης χρήσης. Ελλείψει παρόμοιου προγενέστερου δικαιώματος, το Γραφείο εξετάζει τα προγενέστερα δικαιώματα για τα οποία ζητήθηκε η απόδειξη της χρήσης. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 7

8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Περιεχόμενο και δομή των αποφάσεων ανακοπής 1 Γενικές παρατηρήσεις Οι αποφάσεις ανακοπής ακολουθούν ένα πρότυπο εναρμονισμένης δομής (υπόδειγμα) το οποίο, ανάλογα με την περίπτωση, προσαρμόζεται ώστε να παρέχει λογική συνοχή στην απόφαση. Η χρήση του προτύπου συνεπάγεται επίσης τη διαμόρφωση ενός κοινού μορφότυπου για τις αποφάσεις. Όσον αφορά το ύφος και τη γλώσσα, οι αποφάσεις ανακοπής συντάσσονται σε τυπικό ύφος και ορθή χρήση της γλώσσας. Η γλώσσα πρέπει να είναι ορθή τόσο από άποψη ορθογραφίας και γραμματικής, όσο και από άποψη μορφολογίας (για παράδειγμα, συνεκτικές και πλήρεις προτάσεις, ορθές παραπομπές στο σήμα, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, ή τα μέρη, αποφυγή επανάληψης σκέψεων κτλ.). Ει δυνατόν, το κείμενο των αποφάσεων υποβάλλεται σε αναθεώρηση. Στο αρχικό μέρος της απόφασης περί ανακοπής παρατίθενται τα στοιχεία των μερών: τα ονόματα και οι διευθύνσεις του ανακόπτοντος, του αιτούντος και των αντίστοιχων αντιπροσώπων τους (εάν υπάρχουν). Επίσης, αναφέρεται η ημερομηνία της απόφασης. Στη συνέχεια παρατίθεται το διατακτικό («Απόφαση»), στο οποίο αναφέρεται αν η ανακοπή γίνεται δεκτή ή απορρίπτεται. Κατά περίπτωση, αναφέρονται τα προϊόντα και οι υπηρεσίες για τις οποίες η ανακοπή γίνεται (εν μέρει) δεκτή (εκτός εάν η ανακοπή είναι δεκτή στο σύνολό της και η αίτηση καταχώρισης απορρίπτεται στο σύνολό της), η απόφαση σχετικά με τα έξοδα και ο τρόπος προσδιορισμού των εξόδων. Στο τελικό μέρος της απόφασης γίνεται και πάλι αναφορά στα «έξοδα», σύμφωνα με τον προσδιορισμό των εξόδων που παρατίθεται στο διατακτικό μέρος. Επίσης, σε ό,τι αφορά τα έξοδα, η απόφαση περιλαμβάνει σκέψη αναφορικά με την αναθεώρηση της απόφασης περί του τρόπου προσδιορισμού των εξόδων (η οποία διαγράφεται όταν το κάθε μέρος επιβαρύνεται με τα έξοδά του). Εν συνεχεία, στο «Σκεπτικό» της απόφασης αναφέρονται αρχικά τα «πραγματικά περιστατικά» στο πλαίσιο των οποίων προσδιορίζεται το προσβαλλόμενο σήμα διά της παράθεσης του αριθμού της αίτησης καταχώρισης, τα προσβαλλόμενα προϊόντα και οι υπηρεσίες, τα προγενέστερα δικαιώματα, καθώς και το σύνολο των λόγων που προβάλλει ο ανακόπτων. Προγενέστερα δικαιώματα: σε περίπτωση που η ανακοπή γίνεται δεκτή καθ ολοκληρίαν βάσει προγενέστερου δικαιώματος (κατόπιν επικλήσεως περισσοτέρων δικαιωμάτων), στην απόφαση αναφέρεται μόνο το συναφές προγενέστερο δικαίωμα (η εν λόγω αναφορά περιλαμβάνεται στο τμήμα των πραγματικών περιστατικών). Σε περίπτωση που η ανακοπή απορριφθεί εν μέρει ή στο σύνολό της, στην απόφαση αναφέρονται όλα τα προγενέστερα δικαιώματα που επικαλέστηκε ο ανακόπτων (είτε στο τμήμα πραγματικών περιστατικών είτε στο τέλος), συμπεριλαμβανομένης της εδαφικής περιοχής (ή των εδαφικών Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 8

9 περιοχών όταν πρόκειται για διεθνείς καταχωρίσεις), του αριθμού καταχώρισης και της απεικόνισης του σημείου 1. Προσβαλλόμενο εμπορικό σήμα: εάν δεν πραγματοποιείται σύγκριση των σημείων (π.χ. η ανακοπή είναι απαράδεκτη, αβάσιμη, απορριφθεί λόγω ανεπαρκούς απόδειξης της χρήσης ή λόγω ανομοιότητας των προϊόντων), το προσβαλλόμενο εμπορικό σήμα απεικονίζεται μαζί με τον αριθμό της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος στο τμήμα πραγματικών περιστατικών. Προσβαλλόμενα προϊόντα και υπηρεσίες: παρατίθενται στο τμήμα σύγκρισης προϊόντων και υπηρεσιών. Εάν παραλείπεται η σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. λόγω ανομοιότητας των σημείων), τότε στο τμήμα της έκθεσης πραγματικών περιστατικών της απόφασης αναφέρονται μόνο οι κλάσεις στις οποίες ανήκουν τα προσβαλλόμενα προϊόντα και οι υπηρεσίες. Στη συνέχεια, το Γραφείο εκθέτει τις διαδικαστικές και ουσιαστικές πτυχές κατά τη σειρά που παρατίθεται κατωτέρω. Εντούτοις, εφόσον κριθεί δέον, το Γραφείο μπορεί να αλλάξει τη σειρά με την οποία εξετάζει τα διάφορα στοιχεία, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών συνθηκών κάθε υπόθεσης. Κατά την έκδοση των αποφάσεών του, το Γραφείο εξετάζει ορισμένες διαδικαστικές και ουσιαστικές πτυχές της απόφασης (παρατίθενται κατωτέρω) μόνο στο μέτρο που είναι συναφές προς το αποτέλεσμα της απόφασης. Στο ίδιο πλαίσιο, ενδέχεται να ακολουθείται διαφορετική διαδικασία, ήτοι να εξετάζεται πρώτα ένα ή ορισμένα από τα επικληθέντα προγενέστερα δικαιώματα (αφορά συνήθως τα σημεία που παρουσιάζουν περισσότερες ομοιότητες με το προσβαλλόμενο σημείο και/ή καλύπτουν ευρύτερο πεδίο ταυτόσημων ή παρόμοιων προϊόντων/υπηρεσιών) και, στη συνέχεια, τα υπόλοιπα προγενέστερα δικαιώματα να εξετάζονται αυστηρά στον βαθμό που είναι απαραίτητο. Σε όλες τις αποφάσεις ανακοπής πρέπει να περιλαμβάνεται το τμήμα του «συμπεράσματος» και/ή της «συνολικής εκτίμησης» (στην περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα), όπου το αποτέλεσμα της απόφασης αιτιολογείται με συνεκτικό τρόπο και βάσει των επιχειρημάτων που αναπτύχθηκαν στις προηγούμενες ενότητες της απόφασης. Στην απόφαση γίνεται επίσης αναφορά σε τυχόν εκκρεμή ζητήματα, όπως ο λυσιτελής χαρακτήρας άλλων προγενέστερων αντίθετων δικαιωμάτων, η ανάγκη εξέτασης λοιπών αξιώσεων, όπως οι αναφερόμενες στο άρθρο 8 παράγραφοι 5, 4 και 3, καθώς και άλλα συναφή θέματα. Εάν η ανακοπή γίνεται καθ ολοκληρίαν δεκτή βάσει ενός εκ των προγενέστερων δικαιωμάτων, το Γραφείο δεν αποφαίνεται επί των λοιπών προγενέστερων δικαιωμάτων. Στην απόφαση περιλαμβάνεται σύντομη δήλωση περί της μη εξέτασης των εν λόγω λοιπών δικαιωμάτων για λόγους οικονομίας της διαδικασίας. Εάν η ανακοπή δεν γίνει δεκτή βάσει του προγενέστερου δικαιώματος το οποίο θεωρείται το «πλησιέστερο» προς το προσβαλλόμενο σημείο, συνήθως απορρίπτεται ως προς τα λοιπά προγενέστερα δικαιώματα μέσω γενικής 1 Εάν χρησιμοποιείται κωδικός δύο γραμμάτων, αυτός πρέπει να επιλέγεται από τους κωδικούς που διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση εκτός εάν πρόκειται για κοινοτικά σήματα για τα οποία χρησιμοποιούνται τα αρκτικόλεξα CTM ή CTMA αντί του EM. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 9

10 δήλωσης στην οποία προσδιορίζεται το σύνολο αυτών [αριθμός εμπορικού σήματος, ονομασία (γραφική παράσταση) και προϊόντα και υπηρεσίες] και στην οποία διευκρινίζεται ότι τα εν λόγω προγενέστερα δικαιώματα κρίνονται ακόμη λιγότερο όμοια προς το εξετασθέν δικαίωμα ή, σε περίπτωση που καλύπτουν ευρύτερο φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών σε σχέση με αυτό που εξετάσθηκε, διευκρινίζεται ο λόγος για τον οποίο δεν υφίσταται κίνδυνος σύγχυσης σε ό,τι αφορά το εν λόγω έτερο προγενέστερο δικαίωμα. Τέλος, στην απόφαση γίνεται αναφορά σε τυχόν άλλα σχετικά επιχειρήματα των μερών (ιδίως στα μη τυπικά επιχειρήματα του ηττηθέντος μέρους) ή σε συναφή διαδικαστικά θέματα (όπως αιτήματα επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, αιτήματα επέκτασης/αναστολής τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο αιτήματος και έντονης αμφισβήτησης από τα μέρη, αιτήματα συνέχισης τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο αιτήματος και απόρριψης ή έντονης αμφισβήτησης από τα μέρη). 2 Διαδικαστικοί κανόνες παραδεκτό, θεμελίωση Ο ανακόπτων πρέπει να συμμορφώνεται προς μια σειρά διαδικαστικών προϋποθέσεων προκειμένου η ανακοπή να προχωρήσει στο στάδιο της εκδίκασης επί της ουσίας, και συγκεκριμένα ως προς το i) παραδεκτό και τη ii) δέουσα θεμελίωση 2. του προγενέστερου δικαιώματος (ή δικαιωμάτων) επί του οποίου ερείδεται η ανακοπή. Στην αρχή της απόφασης συμπεριλαμβάνεται μια ενότητα σχετικά με τα εν λόγω θέματα, σε περίπτωση που τούτα κρίνονται λυσιτελή. Όσον αφορά το παραδεκτό: εάν η ανακοπή γίνει αποδεκτή στο σύνολό της βάσει ενός εκ των προγενέστερων δικαιωμάτων το οποίο έχει γίνει παραδεκτό, δεν εξετάζεται το θέμα του παραδεκτού των λοιπών προγενέστερων δικαιωμάτων. Ωστόσο, εάν η ανακοπή απορριφθεί εν μέρει ή στο σύνολό της βάσει παραδεκτού και θεμελιωμένου δικαιώματος το οποίο δεν είναι το πλέον αποτελεσματικό, τότε εξετάζεται το θέμα του παραδεκτού του αποτελεσματικότερου δικαιώματος. Όσον αφορά την θεμελίωση: εάν η ανακοπή γίνει δεκτή βάσει ενός εκ των προγενέστερων δικαιωμάτων τα οποία έχουν τεκμηριωθεί δεόντως, το θέμα της τεκμηρίωσης των υπόλοιπων προγενέστερων δικαιωμάτων δεν εξετάζεται. Εάν η ανακοπή απορριφθεί εν μέρει ή στο σύνολό της βάσει ενός παραδεκτού και θεμελιωμένου δικαιώματος το οποίο δεν είναι το αποτελεσματικότερο δικαίωμα, εξετάζεται το θέμα της θεμελίωσης του αποτελεσματικότερου δικαιώματος. Εάν η ανακοπή δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη, απορρίπτεται αποκλειστικά και μόνο για τον λόγο αυτό. Ο κίνδυνος σύγχυσης δεν εξετάζεται. Καταρχήν, παρέλκει η εξέταση της θεμελίωσης ενός εκ των δύο επικληθέντων προγενέστερων δικαιωμάτων όταν, σε κάθε περίπτωση, συμπεραίνεται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος σύγχυσης μεταξύ των συγκρουόμενων σημάτων. 3 Απόδειξη της χρήσης Σε περίπτωση που ο αιτών έχει ζητήσει απόδειξη χρήσης των προγενέστερων δικαιωμάτων, το Γραφείο εξετάζει επίσης αν και κατά πόσον έχει αποδειχθεί η χρήση 2 Βλ. Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 1, Διαδικαστικά θέματα. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 10

11 ως προς τα προγενέστερα σήματα, εφόσον και στην περίπτωση αυτή κρίνεται λυσιτελής για το αποτέλεσμα της απόφασης 3. 4 Άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Ο συγκεκριμένος λόγος μπορεί να γίνει δεκτός μόνο σε περίπτωση ύπαρξης διπλής ταυτότητας, όταν δηλαδή τα σήματα είναι ταυτόσημα και όταν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες είναι ταυτόσημες. Η εξέταση της ταυτότητας ξεκινά συνήθως με την σύγκριση των οικείων προϊόντων/υπηρεσιών και, εν συνεχεία, σύγκριση των σημείων. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί η ύπαρξη διπλής ταυτότητας, παρέλκει η εκτίμηση του κινδύνου σύγχυσης και η ανακοπή γίνεται αυτομάτως δεκτή. Σε περίπτωση που δεν μπορεί να αποδειχθεί το ταυτόσημο των προϊόντων/υπηρεσιών και/ή των σημείων, η ανακοπή απορρίπτεται βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα, αλλά η εξέταση συνεχίζεται βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του ίδιου κανονισμού 4. 5 Άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Καταρχήν, πρέπει να εξετάζονται τα ακόλουθα θέματα. 5.1 Σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών Η ομοιότητα προϊόντων/υπηρεσιών αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση του κινδύνου σύγχυσης. Ως εκ τούτου, η εξέταση του κινδύνου σύγχυσης ξεκινά συνήθως με τη σύγκριση των οικείων προϊόντων/υπηρεσιών. Αναλυτικές οδηγίες για τη σύγκριση προϊόντων/υπηρεσιών διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτόσημο και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 2, Σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών. Στην απόφαση, εντούτοις, δεν περιλαμβάνεται πλήρης σύγκριση των προϊόντων και υπηρεσιών: σε περίπτωση που έχει διαπιστωθεί ανομοιότητα των σημείων, και σε περίπτωση που, υπό ορισμένες συνθήκες, για λόγους οικονομίας της διαδικασίας, το τμήμα ανακοπών διενεργήσει εσπευσμένο έλεγχο προϊόντων/υπηρεσιών βάσει της παραδοχής ότι, λόγω ταυτότητας ή ομοιότητας ορισμένων εκ των υπό εξέταση προϊόντων/υπηρεσιών, είναι ταυτόσημα ή παρόμοια στο σύνολό τους. Η εν λόγω διαδικασία ακολουθείται συνήθως όταν, ακόμη και εάν ο βαθμός ομοιότητας των προϊόντων/υπηρεσιών 3 Αναλυτικές οδηγίες σχετικά με την απόδειξη χρήσης περιλαμβάνεται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 6, Απόδειξη χρήσης. 4 Βλ. Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτόσημο και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 1, Γενικές αρχές και μεθοδολογία, παράγραφος Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 11

12 αγγίζει τον μέγιστο δυνατό βαθμό, κατόπιν εξέτασης των υπόλοιπων στοιχείων, δεν διαπιστώνεται κίνδυνος σύγχυσης. Είναι αυτονόητο ότι ο εν λόγω εσπευσμένος έλεγχος διενεργείται μόνο σε περίπτωση που δεν θίγονται τα δικαιώματα κανενός εκ των μερών. Εάν δεν υφίσταται καμία ομοιότητα μεταξύ των προϊόντων/υπηρεσιών, η εξέταση τερματίζεται σε αυτό το στάδιο ως προς τη διερεύνηση κινδύνου σύγχυσης. Διαφορετικά, εάν υφίσταται τουλάχιστον κάποιος βαθμός ομοιότητας, η εξέταση συνεχίζεται. 5.2 Σύγκριση σημείων Για τη διαπίστωση ύπαρξης κινδύνου σύγχυσης απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη ορισμένου τουλάχιστον βαθμού ομοιότητας μεταξύ των σημείων. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, η σύγκριση σημείων περιλαμβάνει τη συνολική εκτίμηση των οπτικών, φωνητικών και/ή εννοιολογικών χαρακτηριστικών των υπό εξέταση σημείων. Εάν η σύγκριση δεν είναι εφικτή σε κάποιο από τα εν λόγω επίπεδα (π.χ. στο φωνητικό επίπεδο σε περίπτωση σήματος απεικόνισης), το συγκεκριμένο επίπεδο μπορεί να παραληφθεί. Εάν υφίσταται ομοιότητα σε τουλάχιστον ένα εκ των τριών επιπέδων, τότε τα σημεία είναι παρόμοια. Το ζήτημα εάν τα σημεία είναι επαρκώς όμοια ώστε να προκύπτει κίνδυνος σύγχυσης εξετάζεται στο πλαίσιο της συνολικής εκτίμησης του κινδύνου σύγχυσης. Αναλυτικές οδηγίες για τη σύγκριση σημείων διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτότητα και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 3, Σύγκριση σημείων. Η απόφαση ξεκινά με την παρουσίαση της σχετικής εδαφικής περιοχής. Στη συνέχεια, παρατίθεται αντικειμενική σύγκριση των σημείων όπου επισημαίνονται οι οπτικές, φωνητικές και εννοιολογικές ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των σημείων. Στο στάδιο αυτό δεν εξετάζεται συνήθως ούτε αποδίδεται βαρύτητα στη σημασία των διαφόρων συμπιπτόντων ή αποκλινόντων στοιχείων των σημείων (αυτό εξετάζεται αργότερα στο κείμενο της απόφασης). Μέσω της διαπίστωσης της ύπαρξης κάποιου βαθμού ομοιότητας μεταξύ των σημείων, η αντικειμενική σύγκριση, διασφαλίζει μια εκ πρώτης όψεως απόδειξη της ύπαρξης κινδύνου σύγχυσης. Η αντικειμενική σύγκριση των σημείων χρησιμεύει επίσης ως σημείο αναφοράς όταν το Γραφείο αξιολογεί σε μεταγενέστερο χρόνο τα διακριτικά και κυρίαρχα στοιχεία των εμπορικών σημάτων. Εάν η ανακοπή βασίζεται στο άρθρο 8 παράγραφοι 5 και/ή 4, η αντικειμενική σύγκριση λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για τη χωριστή ανάλυση που θα διενεργηθεί βάσει των εν λόγω διατάξεων. Εάν δεν υφίσταται καμία ομοιότητα μεταξύ των σημείων, η εξέταση του κινδύνου σύγχυσης τερματίζεται σε αυτό το στάδιο. Τα σήματα είναι ανόμοια μόνο εφόσον δεν διαπιστώνεται καμία ομοιότητα σε κανένα εκ των τριών επιπέδων. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ανομοιότητα των σημείων, δεν πραγματοποιείται σύγκριση των προϊόντων και των υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένης της παραδοχής της ταυτότητας), ούτε εκτίμηση του ενισχυμένου διακριτικού χαρακτήρα του προγενέστερου σήματος ή συνολική εκτίμηση. Η απόρριψη της ανακοπής, σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο σύγχυσης, δηλώνεται στο τμήμα του «Συμπεράσματος», αποκλειστικά λόγω της ανομοιότητας των σημείων. Διαφορετικά, σε περίπτωση που διαπιστώνεται ότι τα σημεία είναι παρόμοια από οπτική, φωνητική ή εννοιολογική άποψη, η εξέταση συνεχίζεται. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 12

13 5.3 Διακριτικά και κυρίαρχα στοιχεία των σημάτων Η συνολική εκτίμηση των συγκρουόμενων εμπορικών σημάτων πρέπει να βασίζεται στη συνολική εντύπωση που αυτά δίδουν, λαμβανομένων υπόψη, ειδικότερα, των διακριτικών και των κυρίαρχων στοιχείων τους. Συνεπώς, στη συγκεκριμένη ενότητα της απόφασης επεξηγούνται και προσδιορίζονται τα κυρίαρχα και/ή τα διακριτικά στοιχεία των σημείων. Αναλυτικές οδηγίες για την ανάλυση των διακριτικών και των κυρίαρχων στοιχείων διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Γ, Τμήμα 2, Ταυτότητα και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 4, Διακριτικός χαρακτήρας και Κεφάλαιο 5, Κυρίαρχος χαρακτήρας. 5.4 Διακριτικός χαρακτήρας του προγενέστερου σήματος Σε περίπτωση που ο ανακόπτων ισχυρίζεται ρητά ότι προγενέστερο σήμα έχει έντονο διακριτικό χαρακτήρα λόγω της εντατικής χρήσης ή της φήμης του, η αξίωσή του εξετάζεται και εκτιμάται. Αναλυτικές οδηγίες για τον διακριτικό χαρακτήρα του προγενέστερου σήματος διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτότητα και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 4, Διακριτικός χαρακτήρας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, για λόγους οικονομίας της διαδικασίας, το Γραφείο ενδέχεται να μην διερευνήσει αξίωση περί ενισχυμένου διακριτικού χαρακτήρα, όταν τούτο δεν ασκεί επιρροή στη διαμόρφωση της τελικής απόφασης. Η συγκεκριμένη επιλογή είναι εφικτή μόνον εφόσον δεν θίγονται τα δικαιώματα των διαδίκων. Σε περίπτωση που δεν προβληθεί αξίωση σχετικά με τον διακριτικό χαρακτήρα, ή εάν η αξίωση δεν υποστηρίζεται από τα αποδεικτικά στοιχεία, η εκτίμηση του διακριτικού χαρακτήρα προγενέστερου σήματος βασίζεται στον διακριτικό χαρακτήρα που έχει το σήμα από τη φύση του (με άλλα λόγια, στον εγγενή διακριτικό χαρακτήρα του). 5.5 Ενδιαφερόμενο κοινό επίπεδο προσοχής Αναλυτικές οδηγίες για το ενδιαφερόμενο κοινό και το επίπεδο της προσοχής διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτότητα και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 6, Ενδιαφερόμενο κοινό και επίπεδο προσοχής. Στην απόφαση περιγράφεται ο ενδιαφερόμενος καταναλωτής για τα οικεία προϊόντα/υπηρεσίες, καθώς και η σημασία της συγκεκριμένης διαπίστωσης. Ανάλογα με την περίπτωση, γίνεται επίσης μνεία και στο επίπεδο προσοχής του ενδιαφερόμενου καταναλωτή. 5.6 Συνολική εκτίμηση, άλλα επιχειρήματα και συμπέρασμα Αναλυτικές οδηγίες για τους Λοιπούς παράγοντες και τη Συνολική εκτίμηση διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 2, Ταυτότητα και κίνδυνος σύγχυσης, Κεφάλαιο 7, Λοιποί παράγοντες, και Κεφάλαιο 8, Συνολική εκτίμηση. Πέραν των όσων έχουν αναφερθεί ανωτέρω σε σχέση με το «συμπέρασμα» και/ή τη «συνολική εκτίμηση», κατά τη συνολική εκτίμηση: Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 13

14 προσδιορίζονται και εκτιμώνται λοιποί παράγοντες και αρχές συναφείς προς την εκτίμηση του κινδύνου σύγχυσης (όπως μια οικογένεια σημάτων, η συνύπαρξη, ή ο τρόπος αγοράς των προϊόντων/υπηρεσιών), εκτιμάται η σχετική σημασία όλων των ανεξάρτητων παραγόντων, οι οποίοι μπορεί να αλληλοσυμπληρώνονται ή να αλληλοαναιρούνται, προκειμένου να διαμορφωθεί απόφαση επί του κινδύνου σύγχυσης (για παράδειγμα, τα σήματα ενδέχεται να έχουν διακριτικό χαρακτήρα για ορισμένα από τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες αλλά όχι για άλλα και, ως εκ τούτου, ο κίνδυνος σύγχυσης ενδέχεται να υφίσταται μόνο σε ό,τι αφορά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σε σχέση με τα οποία θεωρείται ότι υφίσταται ο διακριτικός χαρακτήρας του προγενέστερου σήματος). 6 Άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Για να ισχύουν οι λόγοι απαραδέκτου του άρθρου 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: ο ανακόπτων είναι κάτοχος του σήματος επί του οποίου βασίζεται η ανακοπή ο αιτών είναι ειδικός πληρεξούσιος ή αντιπρόσωπος του κατόχου του προγενέστερου σήματος η αίτηση κατατίθεται επ ονόματι του ειδικού πληρεξουσίου ή του αντιπροσώπου η αίτηση κατατέθηκε χωρίς τη συγκατάθεση του κατόχου ο ειδικός πληρεξούσιος ή ο αντιπρόσωπος αδυνατεί να αιτιολογήσει τις πράξεις του τα σήματα είναι ταυτόσημα ή παρουσιάζουν αμελητέες διαφορές και τα προϊόντα/υπηρεσίες είναι ταυτόσημα ή ισοδύναμα. Οι εν λόγω προϋποθέσεις είναι σωρευτικές. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση μη πλήρωσης μιας εκ των ως άνω προϋποθέσεων, δεν μπορεί να γίνει δεκτή η ανακοπή δυνάμει του άρθρου 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα. Η απόφαση ανακοπής περιλαμβάνει καταρχήν τις ακόλουθες ενότητες: 1) Ιδιότητα του ανακόπτοντος, 2) Σχέση με τον ειδικό πληρεξούσιο ή τον αντιπρόσωπο, 3) Αίτηση επ ονόματι του ειδικού πληρεξουσίου ή του αντιπροσώπου, 4) Αίτηση χωρίς τη συγκατάθεση του κατόχου, 1) Απουσία αιτιολόγησης εκ μέρους του αιτούντος, 6) Σύγκριση σημείων, 7) Σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών, 8) Συμπέρασμα. Εντούτοις, ανάλογα με την υπόθεση και την έκβασή της, ενδεχομένως δεν υφίσταται ανάγκη συμπερίληψης όλων των ως άνω ενοτήτων. Εξάλλου, η σειρά τους μπορεί να μεταβληθεί: για παράδειγμα, σε περίπτωση απόρριψης της ανακοπής λόγω ανομοιότητας των σημείων, η σύγκριση των σημείων μπορεί να είναι η πρώτη και μοναδική ενότητα της απόφασης. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 14

15 Τα επιχειρήματα και τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίζουν τα μέρη πρέπει να εξετάζονται και να παρατίθεται η σχετική αιτιολογία προκειμένου να διαπιστώνεται εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις. Στις ενότητες «Σύγκριση σημείων» και «Σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών» πρέπει να προσδιορίζεται εάν τα σημεία είναι ταυτόσημα (ή παρουσιάζουν αμελητέες διαφορές οι οποίες δεν θίγουν σε σημαντικό βαθμό τον διακριτικό χαρακτήρα τους), καθώς και εάν τα προϊόντα/υπηρεσίες είναι ταυτόσημα (ή ισοδύναμα από εμπορικής άποψης). Αναλυτικές οδηγίες για το άρθρο 8 παράγραφος 3 διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 3, Κατάθεση άνευ αδείας από ειδικούς πληρεξούσιους του δικαιούχου του σήματος (άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα). 7 Άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Αναλυτικές οδηγίες για τους Τύπους δικαιωμάτων που εμπίπτουν στο άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 4, Δικαιώματα βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 4 και παράγραφος 3.2, «Τύποι δικαιωμάτων που εμπίπτουν στο άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα». Για να ισχύουν οι λόγοι απαραδέκτου του άρθρου 8 παράγραφος 4 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: το προγενέστερο σήμα πρέπει να είναι μη καταχωρισμένο εμπορικό σήμα ή παρόμοιο σημείο το σημείο πρέπει να χρησιμοποιείται στις εμπορικές συναλλαγές η εμβέλεια της χρήσης πρέπει να υπερβαίνει το τοπικό επίπεδο το δικαίωμα πρέπει να έχει αποκτηθεί πριν από την ημερομηνία κατάθεσης του προσβαλλόμενου σήματος η εθνική νομοθεσία στην οποία εμπίπτει ο δικαιούχος του σημείου πρέπει να του παρέχει το δικαίωμα να απαγορεύει τη χρήση του προσβαλλόμενου σήματος. Εντούτοις, η ανακοπή απορρίπτεται σε περίπτωση που δεν πληρείται έστω και μία εκ των ανωτέρω προϋποθέσεων και παρέλκει η εξέταση των λοιπών προϋποθέσεων. Ως εκ τούτου, στην απόφαση ανακοπής πρέπει καταρχήν να περιλαμβάνονται οι ακόλουθες ενότητες. 7.1 Χρήση σε εμπορικές συναλλαγές που υπερβαίνει το τοπικό επίπεδο Η προϋπόθεση χρήσης στις εμπορικές συναλλαγές είναι θεμελιώδης όρος, άνευ του οποίου το υπό εξέταση σημείο δεν μπορεί να απολαύει καμίας προστασίας έναντι της καταχώρισης κοινοτικού εμπορικού σήματος, ανεξαρτήτως των προϋποθέσεων που ισχύουν βάσει της εθνικής νομοθεσίας για την κατοχύρωση αποκλειστικών δικαιωμάτων. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 15

16 Αναλυτικές οδηγίες για τη Χρήση στις εμπορικές συναλλαγές διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 4, Δικαιώματα βάσει του άρθρου 8 παράγραφος Το δικαίωμα βάσει της εθνικής νομοθεσίας Στην απόφαση πρέπει να καταδεικνύεται εάν ο ανακόπτων έχει αποκτήσει το επικληθέν δικαίωμα σύμφωνα με τη νομοθεσία που διέπει το υπό εξέταση σημείο (π.χ. σε ορισμένες περιπτώσεις, βάσει της εθνικής νομοθεσίας, απαιτείται καταχώριση ή ύπαρξη φήμης), εάν το δικαίωμα αποκτήθηκε πριν από την ημερομηνία κατάθεσης, καθώς και οι προϋποθέσεις της νομοθεσίας δυνάμει της οποίας παρέχεται στον δικαιούχο του υπό εξέταση σημείου το δικαίωμα να απαγορεύει τη χρήση μεταγενέστερου εμπορικού σήματος. Για τους ανωτέρω σκοπούς, κρίνεται σκόπιμη η αναδρομή στις πληροφορίες που παρέχονται στις Κατευθυντήριες γραμμές (κατάλογος «προγενέστερων δικαιωμάτων» κατά την έννοια του άρθρου 8 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα) και/ή στα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίζουν τα μέρη. 7.3 Το δικαίωμα του ανακόπτοντος έναντι του προσβαλλόμενου εμπορικού σήματος Σε αυτήν την ενότητα της απόφασης εξετάζεται η πλήρωση των νομικών προϋποθέσεων περί του προγενέστερου σημείου ως προς το προσβαλλόμενο εμπορικό σήμα. Προς τούτο απαιτείται συνήθως η σύγκριση των σημείων και των προϊόντων και υπηρεσιών ή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, καθώς και η διατύπωση του σχετικού συμπεράσματος. 7.4 Συμμόρφωση προς το κριτήριο της εθνικής νομοθεσίας Μετά την ολοκλήρωση της σύγκρισης των σημείων, των προϊόντων και των υπηρεσιών, πρέπει να ελέγχεται εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπει η εθνική νομοθεσία όπως καθορίζεται στο τμήμα «Το δικαίωμα βάσει της εθνικής νομοθεσίας», π.χ. κίνδυνος σύγχυσης. 8 Άρθρο 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα Για να ισχύουν οι λόγοι απαραδέκτου του άρθρου 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: Τα προσβαλλόμενα σημεία πρέπει να είναι είτε ταυτόσημα είτε παρόμοια. Το εμπορικό σήμα του ανακόπτοντος πρέπει να χαίρει φήμης. Επίσης, η φήμη πρέπει να έχει αποκτηθεί πριν από την εμφάνιση του προσβαλλόμενου εμπορικού σήματος, να υφίσταται στην οικεία εδαφική περιοχή, καθώς και να σχετίζεται με τα προϊόντα και/ή τις υπηρεσίες στα οποία αναφέρεται η ανακοπή. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 16

17 Προσβολή της φήμης: η χρήση του προσβαλλόμενου εμπορικού σήματος θα προσπόριζε αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του προγενέστερου σήματος, ή θα έβλαπτε τον εν λόγω διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη. Οι ανωτέρω προϋποθέσεις είναι σωρευτικές και, ως εκ τούτου, η μη πλήρωση οιασδήποτε εξ αυτών συνεπάγεται την απόρριψη της ανακοπής βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα. Εντούτοις, η πλήρωση του συνόλου των ανωτέρω προϋποθέσεων ενδέχεται να μην είναι επαρκής. Η ανακοπή ενδέχεται και πάλι να απορριφθεί εάν ο αιτών/δικαιούχος επικαλεστεί εύλογη αιτία για τη χρήση του προσβαλλόμενου σήματος. Συνεπώς, στην απόφαση ανακοπής πρέπει να περιλαμβάνονται καταρχήν οι ακόλουθες ενότητες. 8.1 Σύγκριση σημείων Βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 5 του κανονισμού για το κοινοτικό σήμα απαιτείται η τεκμηριωμένη διαπίστωση της ομοιότητας μεταξύ των σημείων. Εφόσον έχει ήδη πραγματοποιηθεί σύγκριση των σημείων στο πλαίσιο της εξέτασης των λόγων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού, γίνεται παραπομπή στις αντίστοιχες διαπιστώσεις οι οποίες είναι εξίσου έγκυρες δυνάμει του άρθρου 8 παράγραφος 5 του κανονισμού. Ως εκ τούτου, εάν κατά την εξέταση βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία είναι ανόμοια, τότε η ανακοπή απορρίπτεται βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 5 του κανονισμού. Ωστόσο, το γεγονός ότι τα υπό εξέταση σημεία είναι παρόμοια δεν επαρκεί από μόνο του για να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι στην αντίληψη του ενδιαφερόμενου κοινού θα εμπεδωθεί η σχέση μεταξύ των σημείων. Αφότου διαπιστωθεί ότι τα σημεία είναι παρόμοια, είναι απαραίτητο να αποδειχθεί και η ύπαρξη ενός τέτοιου συνδέσμου. Αναλυτικές οδηγίες για την Ομοιότητα των σημείων και τον Σύνδεσμο μεταξύ των σημείων διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 5, Εμπορικά σήματα που χαίρουν φήμης, παράγραφος 3.2, Ομοιότητα των σημείων, και παράγραφος 3.3, Ο σύνδεσμος μεταξύ των σημείων. 8.2 Φήμη του προγενέστερου σήματος Τα κατατεθέντα προς τεκμηρίωση της φήμης αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να αναφέρονται δεόντως. Δεν είναι απαραίτητο να παρατίθεται και να περιγράφεται κάθε έγγραφο τεκμηρίωσης χωριστά. Πρέπει να αναφέρονται σε γενικές γραμμές μόνο τα αποδεικτικά στοιχεία που είναι συναφή για την εξαγωγή του αντίστοιχου συμπεράσματος (ανεξαρτήτως της επάρκειάς τους ως προς την τεκμηρίωση της φήμης). Αναλυτικές οδηγίες για το Πεδίο εφαρμογής, την εκτίμηση και την απόδειξη της φήμης διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 5, Εμπορικά σήματα που χαίρουν φήμης, παράγραφος 3.1.2, Πεδίο εφαρμογής της φήμης, παράγραφος 3.1.3, Εκτίμηση της φήμης, και παράγραφος 3.1.4, Απόδειξη της φήμης. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 17

18 8.3 Προσβολή της φήμης Η εν λόγω ενότητα αφορά την εξέταση της πιθανότητας πρόκλησης βλάβης ή προσπορισμού αθέμιτου οφέλους, υπό την έννοια ότι κάτι τέτοιο είναι αναμενόμενο κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων. Ο ανακόπτων οφείλει να προσκομίζει αποδεικτικά στοιχεία προς τούτο ή, τουλάχιστον, να αναπτύσσει συνεκτική συλλογιστική προς απόδειξη του είδους και του τρόπου βλάβης ή του προσπορισμού αθέμιτου οφέλους, δια της οποίας μπορεί να συναχθεί εκ πρώτης όψεως ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι πράγματι πιθανό κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων. Πριν από την εξέταση των αξιώσεων του ανακόπτοντος αναφορικά με την προσβολή πρέπει να προσδιορίζονται τα προϊόντα και/ή οι υπηρεσίες οι οποίες προσβάλλονται με την ανακοπή, καθώς και τα προϊόντα και/ή οι υπηρεσίες τα οποία αφορά η διαπιστωθείσα φήμη. Αναλυτικές οδηγίες για τους Τύπους προσβολής και την Απόδειξη προσβολής διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 5, Εμπορικά σήματα που χαίρουν φήμης, Παράγραφος 3.4.3, Τύποι προσβολής, και παράγραφος 3.4.4, Απόδειξη παραβίασης της φήμης. Σε περίπτωση που η ανακοπή γίνεται δεκτή στο σύνολό της βάσει ενός τύπου προσβολής της φήμης, παρέλκει η εξέταση της συνδρομής λοιπών τύπων. 8.4 Εύλογη αιτία Η εύλογη αιτία εξετάζεται μόνο εφόσον προβάλει σχετική αξίωση ο αιτών την καταχώριση κοινοτικού σήματος και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ομοιότητα των σημείων, φήμη και τουλάχιστον μία εκ των μορφών παραβίασης. Αναλυτικές οδηγίες για την Εύλογη αιτία διατίθενται στις Κατευθυντήριες γραμμές, Μέρος Γ, Ανακοπή, Τμήμα 5, Εμπορικά σήματα που χαίρουν φήμης, παράγραφος 3.5, Χρήση άνευ εύλογης αιτίας. Κατευθυντήριες γραμμές για την εξέταση από το Γραφείο, Μέρος Γ, Ανακοπή Σελίδα 18