γ.dνα ειηθάζε δ.dνα δεζκάζε. Μονάδες 5 Α2.Οη ηζηόλεο είλαη

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "γ.dνα ειηθάζε δ.dνα δεζκάζε. Μονάδες 5 Α2.Οη ηζηόλεο είλαη"

Λίγεια Παπαφιλίππου
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β') ΣΔΣΑΡΣΖ 30 ΜΑΪΟΤ 2012 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΒΗΟΛΟΓΗΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΔΛΙΓΩΝ: ΠΔΝΤΔ (5) ΘΔΜΑ Α Να γπάτεηε ζηο ηεηπάδιο ζαρ ηον απιθμό καθεμιάρ από ηιρ παπακάηυ ημιηελείρ πποηάζειρ Α1 έυρ Α5 και δίπλα ηο γπάμμα πος ανηιζηοισεί ζηη λέξη ή θπάζη, η οποία ζςμπληπώνει ζυζηά ηην ημιηελή ππόηαζη. Α1. Ζ δηπιή έιηθα ηνπ DΝΑ μεηπιίγεηαη θαηά ηε κεηαγξαθή από ην έλδπκν α.rνα πνιπκεξάζε β.dνα πνιπκεξάζε γ.dνα ειηθάζε δ.dνα δεζκάζε. Α2.Οη ηζηόλεο είλαη α.dνα β.rνα γ.πξσηεΐλεο δ.πδαηάλζξαθεο. Α3. Αζζέλεηα πνπ κπνξεί λα δηαγλσζηεί κε θαξπόηππν είλαη α.ε θαηλπιθεηνλνπξία β.ε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία γ.ε β-ζαιαζζαηκία δ.ην ζύλδξνκν Cri du chat. Α4. ύλδεζε θσδηθνλίνπ κε αληηθσδηθόλην πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηελ α.αληηγξαθή β.κεηάθξαζε γ.κεηαγξαθή δ.αληίζηξνθε κεηαγξαθή.

2 Α5. Ο αιθηζκόο νθείιεηαη ζε γνλίδην α.απηνζσκηθό επηθξαηέο β.θπινζύλδεην επηθξαηέο γ.απηνζσκηθό ππνιεηπόκελν δ.θπινζύλδεην ππνιεηπόκελν. ΘΔΜΑ Β Β1. Πώο ρξεζηκνπνηνύληαη ηα κνλνθισληθά αληηζώκαηα γηα ηελ επηινγή νξγάλσλ ζπκβαηώλ ζηηο κεηακνζρεύζεηο; Β2. Να πεξηγξάςεηε ηε δηαδηθαζία θισλνπνίεζεο κε ηελ νπνία δεκηνπξγήζεθε ην πξόβαην Dolly. Μονάδες 7 Β3. Πνπ νθείιεηαη ε απμεκέλε ζπρλόηεηα ησλ εηεξόδπγσλ αηόκσλ κε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία ή β- ζαιαζζαηκία ζε ρώξεο όπνπ εκθαληδόηαλ εινλνζία; Β4. Να αλαθέξεηε πνηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά είλαη απαξαίηεηα γηα λα αλαπηπρζεί έλαο κηθξννξγαληζκόο ζε κηα θαιιηέξγεηα. ΘΔΜΑ Γ Γ1. Μηα αξζεληθή κύγα Drosophila κε ιεπθά κάηηα δηαζηαπξώζεθε κε κηα ζειπθή κε θόθθηλα κάηηα. Από ηε δηαζηαύξσζε απηή πήξακε 280 απνγόλνπο ζηελ ΡΗ γεληά πνπ είραλ όινη θόθθηλα κάηηα. Γηαζηαπξώλνληαο δπν άηνκα από ηελ ΡΗ γεληά πξνθύπηνπλ 319 απόγνλνη ζηελ Ρ 2 γεληά. Μηα αλάιπζε ησλ απνγόλσλ ηεο Ρ 2 γεληάο έδεημε όηη ππάξρνπλ: 159 ζειπθά κε θόθθηλα κάηηα, 82 αξζεληθά κε θόθθηλα κάηηα θαη 78 αξζεληθά κε ιεπθά κάηηα. Με βάζε ηα δεδνκέλα λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ην παξαπάλσ γλώξηζκα. Γηα ηα άηνκα πνπ δηαζηαπξώζεθαλ

3 δίλεηαη όηη ηα ζειπθά έρνπλ έλα δεπγάξη Υ ρξσκνζσκάησλ (XX) θαη ηα αξζεληθά έρνπλ έλα Υ θαη έλα Φ ρξσκόζσκα (ΥΦ). Να κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο. Γίλεηαη ην παξαθάησ γελεαινγηθό δέληξν, όπνπ απεηθνλίδεηαη ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη κηα κνλνγνληδηαθή αζζέλεηα. Σα άηνκα ΙΙ 2, ΙΙ 3, ΙΙΙ 3 θαη IV 3 πάζρνπλ από ηελ αζζέλεηα απηή. Γηα όια ηα παξαθάησ εξσηήκαηα λα κε ιεθζεί ππόςε ε πεξίπησζε κεηάιιαμεο. Γ2. Με βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ λα εμεγήζεηε ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θιεξνλνκείηαη ε αζζέλεηα. Γ3. Να πξνζδηνξίζεηε ηελ πηζαλόηεηα ην δεπγάξη III 1, ΙΙΙ 2 λα απνθηήζεη αγόξη πνπ ζα πάζρεη (κνλάδα 1). Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο (κνλάδεο 7). Μονάδες 8 Γ4. Αλ ηα άηνκα Ι 1 θαη Ι 4 πάζρνπλ από κηα αζζέλεηα πνπ νθείιεηαη ζε γνλίδην κηηνρνλδξηαθνύ DΝΑ, λα αλαθέξεηε πνηα άηνκα ηνπ γελεαινγηθνύ δέλδξνπ ζα θιεξνλνκήζνπλ ην

4 γνλίδην απηό (κνλάδεο 2). Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο (κνλάδεο 4). ΘΔΜΑ Γ Γίλεηαη ην παξαθάησ ηκήκα βαθηεξηαθνύ DΝΑ, ην νπνίν θσδηθνπνηεί έλα νιηγνπεπηίδην. Αιπζίδα 1:GTTGAATTCTTAGCTTAAGTCGGGCATGAATTCTC Αιπζίδα 2:CAACTTAAGAATCGAATTCAGCCCGTACTTAAGAG Γ1. Να πξνζδηνξίζεηε ηελ θσδηθή θαη ηε κε θσδηθή αιπζίδα ηνπ παξαπάλσ ηκήκαηνο DΝΑ, επηζεκαίλνληαο ηα 5' θαη 3' άθξα ησλ αιπζίδσλ ηνπ (κνλάδεο 1). Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο (κνλάδεο 5). Γ2. Σν παξαπάλσ ηκήκα ΟΝΑ αληηγξάθεηαη, θαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αληηγξαθήο δεκηνπξγνύληαη ηα παξαθάησ πξσηαξρηθά ηκήκαηα: i) 5 GAGAAUUC 3 ii) 5 UUAAGCUA 3 iii) 5 GUUGAAUU 3 Να πξνζδηνξίζεηε πνηα αιπζίδα αληηγξάθεηαη, κε ζπλερή θαη πνηα κε αζπλερή ηξόπν (κνλάδεο 1). Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο (κνλάδεο 5). Γ3. Σν παξαπάλσ ηκήκα DΝΑ θόβεηαη κε ην έλδπκν ΔcoRΗ, πξνθεηκέλνπ λα ελζσκαησζεί ζε έλα από ηα δπν πιαζκίδηα Α θαη Β πνπ δίλνληαη παξαθάησ.

5 Πνην από ηα δπν πιαζκίδηα ζα επηιέμεηε γηα ηε δεκηνπξγία αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδίνπ (κνλάδα 1); Να αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο (κνλάδεο 4). Πόζνη θσζθνδηεζηεξηθνί δεζκνί ζα δηαζπαζηνύλ ζην πιαζκίδην πνπ επηιέμαηε θαη πόζνη ζα δεκηνπξγεζνύλ θαηά ην ζρεκαηηζκό ηνπ αλαζπλδπαζκέλνπ πιαζκηδηνπ (κνλάδεο 2); Μονάδες 7 Γ4. Από ηε κύγα Drosophila απνκνλώζεθαλ ηξίαδηαθνξεηηθά θπζηνινγηθά θύηηαξα ζηα νπνία πξνζδηνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ζε δεύγε βάζεσλ. ην πξώην θύηηαξν ην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ππνινγίζηεθε ζε 3, δεύγε βάζεσλ, ζην δεύηεξν θύηηαξν ζε 1, δεύγε βάζεσλ θαη ζην ηξίην θύηηαξν ζε 6, δεύγε βάζεσλ. Να δηθαηνινγήζεηε γηαηί ππάξρνπλ νη δηαθνξέο απηέο ζην κέγεζνο ηνπ γνληδηώκαηνο ησλ ηξηώλ θπηηάξσλ.

6 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ Α Α 1 α Α 2 γ Α 3 δ Α 4 β Α 5 γ ΘΕΜΑ Β Β 1 :ςελίδα 120, «3 θ βουλίτςα» Β 2 : ςελίδα 136 «Το πρόβατο Dolly» Β 3 : ςελίδα 93 «Η ςυχνότθτα αναπαραγωγισ» Β 4 : ςελίδα 108 «Όπωσ και όλοι μορίων» ΘΕΜΑ Γ Γ 1 : Στθν F 2 γενιά παρατθροφμε (ςτο περίπου) τθν αναλογία 2 κθλυκζσ μφγεσ με κόκκινα μάτια : 1 αρςενικζσ μφγεσ με κόκκινα μάτια : 1 αρςενικζσ μφγεσ με άςπρα μάτια. Με προχπόκεςθ ότι ςτθ Drosophila το φφλο κακορίηεται όπωσ και ςτον άνκρωπο καταλαβαίνουμε ότι το γνώριςμα ελζγχεται από ζνα γονίδιο (μονογονιδιακόσ χαρακτιρασ) που ζχει 2 αλλθλόμορφα. Το γονίδιο είναι φυλοςφνδετο κακώσ ςτθν F 2 το άςπρο χρώμα παρατθρείται ςτουσ αρςενικοφσ απογόνουσ και μόνο. Επιπλζον, το επικρατζσ αλλθλόμορφο είναι το κόκκινο κακώσ όλοι οι απόγονοι ςτθν F 1 γενιά ζχουν κόκκινα μάτια. Το δείγμα και ςτισ 2 γενιζσ είναι αρκετά μεγάλο (280 και 319 απόγονοι αντίςτοιχα) που ςθμαίνει ότι μποροφν να εξαχκοφν αςφαλι ςυμπεράςματα για τουσ γονότυπουσ των ατόμων που διαςταυρώνονται. Έτςι ζχουμε Χ Κ κόκκινο χρώμα ματιών Χ κ άςπρο χρώμα ματιών Χ Κ Χ Κ, Χ Κ Χ κ κθλυκά με κόκκινα μάτια Χ κ Χ κ κθλυκά με άςπρα μάτια Χ Κ Ψ αρςενικά με κόκκινα μάτια Χ κ Ψ αρςενικά με άςπρα μάτια P: Χ κ Ψ (x) Χ Κ Χ Κ όλοι οι απόγονοι ζχουν κόκκινα μάτια F 1 : Χ Κ Χ κ (x) Χ Κ Ψ F 2 : Χ Κ Ψ Χ Κ Χ Κ Χ Κ Χ Κ Ψ Χ κ Χ Κ Χ κ Χ κ Ψ Φαινοτυπικι αναλογία: 2 κθλυκά με κόκκινα : 1 αρςενικά με κόκκινα : 1 αρςενικά με άςπρα (επιβεβαιώνεται θ αναλογία όπωσ προκφπτει από τα αρικμθτικά δεδομζνα τθσ εκφώνθςθσ). Γ 2 : από τα άτομα Ι 1 Ι 2 γεννιζται απόγονοσ που φζρει τθν αςκζνεια. Συνεπώσ το αλλθλόμορφο που ευκφνεται για τθν εκδιλωςθ τθσ νόςου είναι υπολειπόμενο. Από τα άτομα ΙΙΙ 3 ΙΙΙ 4 γεννιζται κθλυκόσ απόγονοσ που φζρει τθν αςκζνεια. Συνεπώσ το γονίδιο

7 που ελζγχει τθν αςκζνεια είναι αυτοςωμικό. Αν το γονίδιο ιταν φυλοςφνδετο, το άτομο ΙΙΙ 4 κα κλθροδοτοφςε το επικρατζσ αλλθλόμορφο ςτισ κυγατζρεσ του, με αποτζλεςμα να μποροφν να γεννθκοφν μόνο υγιείσ κόρεσ. Γ 3 : Α φυςιολογικό αλλθλόμορφο, α αςκζνεια, Α>α, ΑΑ, Αα υγιι άτομα, αα αςκενι. ΙΙΙ 1 : Αα (επειδι ο πατζρασ τθσ ΙΙ 2 πάςχει και τθσ κλθροδότθςε το υπολειπόμενο αλλθλόμορφο). ΙΙΙ 2 : Αα (επειδι ο πατζρασ του ΙΙ 3 πάςχει και του κλθροδότθςε το υπολειπόμενο αλλθλόμορφο) Συνεπώσ πρόκειται για διαςταφρωςθ ετερόηυγων ατόμων, και θ πικανότθτα να γεννθκεί απόγονοσ που πάςχει είναι ¼. Η πικανότθτα να είναι αγόρι ο ςυγκεκριμζνοσ απόγονοσ να είναι ½. Επειδι το φφλο κακορίηεται από τθν παρουςία του Ψ, ενώ θ αςκζνεια είναι αυτοςωμικό γνώριςμα, θ πικανότθτα να γεννθκεί αρςενικόσ απόγονοσ κα προκφπτει από το γινόμενο: ½ x ¼ = 1/8 (12.5%) Γ 4 : Το μιτοχονδριακό είναι μθτρικισ προζλευςθσ. Κλθρονομείται από τθν μθτζρα ςτουσ απογόνουσ. Συνεπώσ τα άτομα που κα κλθρονομιςουν το ςυγκεκριμζνο γονίδιο είναι: ΙΙ 4, ΙΙΙ 2, ΙΙΙ 3, IV 3. ΘΕΜΑ Δ Δ 1 : αλυςίδα 1 : μθ κωδικι αλυςίδα 2 : κωδικι Ο όροσ κωδικόνιο αναφζρεται και ςτθν κωδικι αλυςίδα των γονιδίων. Το κωδικόνιο ζναρξθσ (5 ATG 3 ) βρίςκεται ςτθν αλυςίδα 2. Άρα Δ 2 : θ αλυςίδα 1 αντιγράφεται αςυνεχώσ επειδι υβριδοποιοφνται 2 πρωταρχικά τμιματα, ενώ θ αλυςίδα 2 ςυνεχώσ επειδι υβριδοποιείται 1 πρωταρχικό τμιμα. Δ 3 : το πλαςμίδιο Α, επειδι περιζχει τθν αλλθλουχία 5 GAATTC 3. H EcoRI υδρολφει 2 φδ, ενώ θ DNA δεςμάςθ κα δθμιουργιςει 4 φδ κατά τον αναςυνδυαςμό του πλαςμιδίου. Δ 4 : γαμζτθσ 1,6 x10 8 ηβ ςωματικό 3,2 x10 8 ηβ ςωματικό που διαιρείται : 6,4 x 10 8 ηβ

Σχετικά έγγραφα

ει. 36 παιαηνύ ζρνιηθνύ βηβιίνπ (ζει. 40 ηνπ λένπ ζρνιηθνύ βηβιίνπ): «Καηά ηελ έλαξμε ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο.»

ει. 36 παιαηνύ ζρνιηθνύ βηβιίνπ (ζει. 40 ηνπ λένπ ζρνιηθνύ βηβιίνπ): «Καηά ηελ έλαξμε ζύκπινθν έλαξμεο ηεο πξσηετλνζύλζεζεο.» ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΠΑΡΑΚΔΤΖ 22 ΜΑΪΟΤ 2015 - ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΒΗΟΛΟΓΗΑ ΘΔΣΗΚΖ ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ ΘΔΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. α Α4. δ Α5. γ ΘΔΜΑ Β Β1. 1 Α 2 Β 3