ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Εργαστήριο ΙΑΤΡΙΒΗ ΓΙΑ

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Εργαστήριο Γεωτεχνικής Μηχανικής ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΙΑΤΑΞΗ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ε ΑΦΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ Β ΤΙΣΣ ΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣΣ ΙΑΤΡΙΒΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΟΛΓΑ Σ. ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ Πολιτικός Μηχανικός ιπλωματούχος Πανεπιστημίου Πατρών ΠΑΤΡΑ, ΙΟΥΛΙΟΣ 2014

2 i Αφιερώνεται στην οικογένειά μου και στο Βασίλη

3 ii ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η ανάπτυξη των επιταχυνσιογράφων (από την δεκαετία του 1930 στις ΗΠΑ και του 1950 στην Ιαπωνία) και η εγκατάστασή τους αρχικά σε θέσεις της εδαφικής επιφάνειας και μεταγενέστερα (δεκαετία 1980) στο εσωτερικό του εδάφους, έκανε δυνατή την καταγραφή ισχυρών εδαφικών κινήσεων με αποτέλεσμα τη συλλογή πολύτιμων στοιχείων και δεδομένων, τα οποία συμπληρώνουν τα αντίστοιχα δεδομένα που προέρχονται από τα δίκτυα οριζόντιας διάταξης. Προκειμένου να αξιολογηθεί η εδαφική ενίσχυση από τη βάση προς την εδαφική επιφάνεια, είναι διαθέσιμα, σήμερα, κατακόρυφα δίκτυα επιταχυνσιογράφων τα οποία καταγράφουν τις σεισμικές δονήνεις του εδάφους, όχι μόνο στην επιφάνεια αλλά και υπόγεια, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες που ενισχύουν την κατανόηση της δυναμικής συμπεριφοράς του εδάφους και καθιστούν δυνατή 1) τη διερεύνηση της επίδρασης των τοπικών εδαφικών συνθηκών, 2) την αναγνώριση των κυρίαρχων εδαφικών χαρακτηριστικών της θέσης εγκατάστασης, 3) τη διερεύνηση της αξιοπιστίας αναλυτικών και αριθμητικών προσομοιωμάτων της διάδοσης των σεισμικών κυμάτων, 4) την αναγνώριση περιπτώσεων μη-γραμμικής εδαφικής συμπεριφοράς καθώς και 5) τη βαθμονόμηση των προσομοιωμάτων με τη διεξαγωγή αντίστροφων αναλύσεων εδαφικής σεισμικής απόκρισης. Αντικείμενο της παρούσας ιατριβής αποτελεί η παρουσίαση στοιχείων και δεδομένων που αφορούν: 1) την πρόσφατη εγκατάσταση της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων VA-1, στην Πάτρα και 2) την επεξεργασία των διαθέσιμων σεισμικών καταγραφών. Τα διαθέσιμα δεδομένα περιλαμβάνουν περισσότερες από 1000 σεισμικές καταγραφές ασθενούς κίνησης, καθώς και στοιχεία για την, σχετικά σύνθετη, στρωματογραφία και την κατανομή V S βάθος στη θέση της εγκατάστασης. Αρχικά, παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν την εγκατάσταση της κατακόρυφης διάταξης παρέχοντας πληροφορίες για την επιλογή θέσης, τη διάνοιξη των γεωτρήσεων και την εγκατάσταση των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων στον πυθμένα των τριών γεωτρήσεων σε βάθη 20m, 34m και 71.5m. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν για τον γεωτεχνικό χαρακτηρισμό στη θέση της διάταξης καθώς και τα αποτελέσματα των μετρήσεων, με βάση επι-τόπου δοκιμές (επιφανειακά κύματα, cross-hole) και

4 iii εργαστηριακές δοκιμές (δοκιμές SPT, δοκιμές κατάταξης, αντοχής, στερεοποίησης, και δοκιμές συντονισμού). Επίσης, εξετάζεται η διαθέσιμη βάση σεισμικών καταγραφών και γίνεται παρουσίαση του λογισμικού (SPEC-SINGLE και SPEC- MULTI) που αναπτύχθηκε για τη διαχείριση και ανάλυση των δεδομένων. Στην παρούσα ιατριβή υπολογίζονται οι φασματικές συναρτήσεις μεταφοράς (H 0 /H b ) της κίνησης στις στάθμες των υπογείων οργάνων και εκτιμώνται τα χαρακτηριστικά εδαφικής απόκρισης (δεσπόζουσες περίοδοι και ενίσχυση). ιαπιστώθηκε η στατιστική σταθερότητα των αποτελεσμάτων για μεγάλο αριθμό καταγραφών, και εξετάζεται η επίδραση των σεισμικών παραμέτρων, όπως η επικεντρική απόσταση και η ένταση κραδασμού, καθώς και η επίδραση του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου της καταγραφής. Παρουσιάζεται επίσης ο προσδιορισμός της σχέσης V S - βάθος με βάση τις σεισμικές καταγραφές στα υπόγεια όργανα και χρησιμοποιείται απλοποιημένη μέθοδος για τον υπολογισμό των δεσποζουσών περιόδων της θέσης. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των καταγραφών του επιφανειακού επιταχυνσιογράφου της διάταξης με τη μέθοδο των φασματικών λόγων H/V. Σε αντιστοιχία με τις συναρτήσεις μεταφοράς, εξετάζεται η επίδραση των σεισμικών παραμέτρων και του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου της καταγραφής και γίνεται σύγκριση των φασματικών λόγων H 0 /H b και H/V, και διαπιστώνεται ότι οι φασματικοί λόγοι H/V των επιφανειακών καταγραφών παρέχουν τη δυνατότητα της αποτελεσματικής αναγνώρισης των καταγραμμένων χαρακτηριστικών της κίνησης. Συμπεραίνεται ότι τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των καταγραφών εξαρτώνται από το επιλεγόμενο χρονικό παράθυρο και διαπιστώθηκε ενίσχυση της οριζόντιας και κατακόρυφης φασματικής κίνησης στη βάση προς την επιφάνεια της διάταξης. Επειδή η βάση της κατακόρυφης διάταξης VA-1 δεν συμπίπτει με το γεωλογικό υπόβαθρο της συγκεκριμένης θέσης, οι καταγραμμένες φασματικές συναρτήσεις μεταφοράς, θεωρείται ότι έχουν σχετική μόνο αξία. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι φασματικοί λόγοι H/V επηρεάζονται από την σεισμικές παραμέτρους, ενώ οι συναρτήσεις μεταφοράς επηρεάζονται μόνο από την ένταση του κραδασμού. Ακόμη, υπολογίσθηκε η θεμελιώδης ιδιοπερίοδος του εδάφους με την απλοποιημένη μέθοδο του Dobry et al. (1976), η οποία περέχει τιμές που βρίσκονται σε συμφωνία με τις καταγραμμένες συναρτήσεις μεταφοράς θεωρώντας τη βάση της διάταξης VA-1 ως υπόβαθρο της συγκεκριμένης θέσης. Τέλος, τα αποτελέσματα της εφαρμογής της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης των σεισμικών καταγραφών της κατακόρυφης διάταξης για τον προσδιορισμό της σχέσης V S -βάθος βρίσκονται σε πολύ καλή συμφωνία με τα αποτελέσματα που προέκυψαν

5 iv από την εφαρμογή επιφανειακών μεθόδων και υποδεικνύουν τις ακόλουθες μέσες τιμές ταχύτητας διάδοσης σεισμικών κυμάτων Για βάθος από 0.0m 20.0m: V S1 =260m/sec, V P1 =860m/sec, v 1 =0.45 Για βάθος από 20.0m 34.0m V S2 =350m/sec, V P2 =1440m/sec, v 2 =0.47 Για βάθος από 34.0m 71.5m V S3 =545m/sec, V P3 =2200m/sec, v 3 =0.47

6 v ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον επιβλέποντα καθηγητή μου κ. Γ. Αθανασόπουλο, Καθηγητή του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, που χωρίς την καθοδήγηση, τη βοήθεια και τις χρήσιμες συμβουλές του δε θα ήταν δυνατή η διεξαγωγή της παρούσας έρευνας. Ευχαριστίες επίσης απευθύνονται προς τον κ. Π. Πελέκη, Αναπληρωτή Καθηγητή Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε., για την πολύτιμη συνεισφορά του στην εκπόνηση της ιατριβής και την υποστήριξή του όλο αυτό το διάστημα. Επιπλέον, ευχαριστώ θερμά τα μέλη ΕΠ του Εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και τα μέλη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής,. Ατματζίδη, Καθηγητή και Γ. Μυλωνάκη, Καθηγητή, καθώς και τον Κ. Παπαντωνόπουλο, Επίκ. Καθηγητή, για τη γενικότερη συμβολή τους στην επιστημονική κατάρτισή μου σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων της Γεωτεχνικής Μηχανικής. Επίσης, ευχαριστίες εκφράζονται στον Β. Κίτση, Πολιτικό Μηχανικό, Μ..Ε., Υποψήφιο ιδάκτορα, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών για την αμέριστη συμπαράσταση και την ηθική στήριξη που μου παρείχε κατά την προσπάθεια για την απόκτηση Μεταπτυχιακού ιπλώματος Ειδίκευσης. Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνονται στον Προϊστάμενο ιοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών της Τριαντείου Σχολής Πατρών, κ. Η. Μπούσια, για την συνεχή υποστήριξη κατά τη διάρκεια εγκατάστασης της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων στον προαύλιο χώρο της Σχολής. Ευχαριστίες εκφράζονται, επίσης, στον Α. Μπατίλα, Πολιτικό Μηχανικό, Μ..Ε, Υποψήφιο ιδάκτορα, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, στον Β. Βλαχάκη, Πολιτικό Μηχανικό, Μ..Ε., Υποψήφιο ιδάκτορα, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, στην Φ. Λυραντζάκη, Πολιτικό Μηχανικό, Μ..Ε., Υποψήφιο ιδάκτορα, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, στην Π. Καρατζιά, Πολιτικό Μηχανικό, Μ..Ε., Υποψήφιο ιδάκτορα, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, στο Γ. Πανταζόπουλο, ιδάκτορα Πολιτικό Μηχανικό του Πανεπιστημίου Πατρών, και στον Κ. Θωμά, Πολιτικό Μηχανικό, Μ..Ε, Υποψήφιο ιδάκτορα, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, για τη

7 vi βοήθεια που προσέφεραν κατά τη διάρκεια εκπόνησης της ιατριβής και γενικά για τη φιλική τους συμπαράσταση. Τέλος, θα ήθελα να αναγνωρίσω την υποστήριξη και συμπαράσταση που μου προσέφερε η οικογένειά μου κατά την εκπόνηση της παρούσας ιατριβής αλλά και κατά τη διάρκεια της φοιτητικής μου πορείας.

8 vii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨH... ii ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ... v ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... vii ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΧΗΜΑΤΩΝ... x ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ... xx ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Γενικά ίκτυα Επιταχυνσιογράφων Αξιοποίηση Καταγραφών των ικτύων Επιταχυνσιογράφων Οριζόντιες ιατάξεις Επιταχυνσιογράφων Η μέθοδος Nakamura (1989) Έρευνες για τις μεθόδους HVSR και SSR Κατακόρυφες ιατάξεις Επιταχυνσιογράφων ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗΣ ΙΑΤΑΞΗΣ VA Γενικά Θέση Εγκατάστασης της Κατακόρυφης ιάταξη Εγκατάσταση της Κατακόρυφης ιάταξης VA ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ VA Γενικά ειγματοληπτική Γεώτρηση... 72

9 viii 4.3 Αποτελέσματα Επι-Τόπου οκιμών οκιμές Τυποποιημένης ιείσδυσης Προσδιορισμός Ταχύτητας ιάδοσης Εγκαρσίων Κυμάτων V S Αποτελέσματα Εργαστηριακών οκιμών οκιμές Κατάταξης οκιμές Αντοχής και Στερεοποίησης οκιμές Συντονισμού ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ Γενικά Χαρακτηριστικά της Βάσης εδομένων ημιουργία Λογισμικού Πρόγραμμα SPEC-SINGLE Πρόγραμμα SPEC-MULTI ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ - Ι: ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Γενικά Ενίσχυση της εδαφικής κίνησης Στατιστική Σταθερότητα των Συναρτήσεων Μεταφοράς Επίδραση της Επιλογής Χρονικού Παραθύρου Επίδραση της Έντασης της Κίνησης Βάσης Επίδραση της Επικεντρικής Απόστασης Επίδραση του Βάθους της Κατακόρυφης ιάταξης Προσδιορισμός της Σχέσης VS-βάθος με Βάση τις Σεισμικές Καταγραφές Επιρροή της Συχνότητας ειγματοληψίας (Sampling Rate)

10 ix Εκτίμηση του Προσανατολισμού των εκτών Υπολογισμοί Θεμελιώδης Ιδιοπερίοδος της Θέσης VA ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ ΙΙ: ΦΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ H/V Γενικά Στατιστική Σταθερότητα των Φασματικών Λόγων H/V Επίδραση της Επιλογής Χρονικού Παραθύρου Επίδραση της Έντασης της Κίνησης Βάσης Επίδραση της Επικεντρικής Απόστασης Σύγκριση Φασματικών Λόγων ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Μητρώο ειγματοληπτικής Γεώτρησης Γ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 Φωτογραφίες Εδαφικών ειγμάτων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 Μετρηθείσα Ενέργεια Κρούσης Κατά την Εκτέλεση οκιμών Πρότυπης ιείσδυσης, SPT στις Γεωτρήσεις Γ-1, Γ-2 και Γ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 Αποτελέσματα Κοκκομετρικών Αναλύσεων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 Φωτογραφικές Απόψεις των οκιμών Κατάταξης Εδάφους ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 Αποτελέσματα Αποκλισιομετρικών Μετρήσεων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7 Πίνακες Καταγραμμένων Γεγονότων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8 Λειτουργία Λογισμικού Digitexx

11 x ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σχήμα 2-1 Σχήμα 2-2 Σχήμα 2-3 Σχήμα 2-4 Φάσμα Fourier (κάτω) και φασματικές συναρτήσεις πυκνότητας (επάνω) της οριζόντιας (διακεκομμένη γραμμή) και της κατακόρυφης συνιστώσας (συνεχής γραμμή), καταγραφών εδαφικού θορύβου σε δύο διαφορετικές θέσεις στην πόλη Hakodate της Ιαπωνίας. (Nogoshi και Igarashi, 1971, από Nakamura, 2000) Πειραματικός (μαύρη συνεχής γραμμή) και θεωρητικός (μαύρη έντονη συνεχής γραμμή) φασματικός λόγος της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα των κυμάτων Rayleigh στις θέσεις της πόλης Hakodate της Ιαπωνίας και σύγκριση με τον φασματικό λόγο της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου στις ίδιες θέσεις (μαύρη διακεκομμένη γραμμή). (Nogoshi και Igarashi, 1971, από Nakamura, 2000) Καταγραφές ισχυρής εδαφικής κίνησης σε διαφορετικές περιοχές (Nakamura, 1989) Φασματικοί λόγοι της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου (Kamonomiya, Tabata) και σεισμικών καταγραφών (Kamonimiya) στο βραχώδες υπόβαθρο (Nakamura, 1989) Σχήμα 2-5 Τυπική γεωλογική δομή μιας ιζηματογενούς κοιλάδας. (από Nakamura, 2000) Σχήμα 2-6 Σχήμα 2-7 Ενίσχυση των οριζόντιων (Ah) και των κατακόρυφων (Av) κινήσεων. Η συχνότητα εκφράζεται σε μονάδες θεμελιώδους ιδιοσυχνότητας (f0) (Nakamura, 2000 από Carniel et al., 2006) Σχηματική σύγκριση του συντελεστή ενίσχυσης της οριζόντιας κίνησης (Ah, μπλε γραμμή), του φάσματος της οριζόντιας συνιστώσας (Hf, μαύρη τραχειά γραμμή), του φάσματος της κατακόρυφης συνιστώσας (Vf, μπλε ανοιχτή γραμμή) και του φασματικού λόγου QTS (QTS=Hf/Vf, μαύρη λεία γραμμή). Η συχνότητα εκφράζεται σε μονάδες θεμελιώδους ιδιοσυχνότητας (Fο) (από Nakamura, 2000)... 26

12 xi Σχήμα 2-8 Σχήμα 2-9 Εκτιμόμενο βάθος υποβάθρου από καταγραφές μικροθορύβου κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής Shinkansen (Nakamura, 2000) (a)-(c) Μέσες καμπύλες εδαφικής ενίσχυσης συγκρίθηκαν για τρεις αντιπροσωπευτικές θέσεις εδαφικών συνθηκών οι οποίες έχουν διερευνηθεί (class B, C και D), με τους λόγους SSR, c-ssr και H/V, και με εδαφική ενίσχυση επιφάνεια-προς-επιφανειακό βράχο. Επίσης, φαίνονται οι αντίστοιχες μέσες τιμές των μεγεθών-στο τετράγωνο της συνοχής που εκτιμήθηκαν από τις παρατηρήσεις του λόγου επιφάνεια-προς-βάθος. Τα βέλη δηλώνουν τις συχνότητες όπου η θεωρία προβλέπει πτώση της συνάρτησης συνοχής που αντιστοιχεί στην παρεμβολή μεταξύ των ανερχώμενων και κατερχώμενων κυμάτων στο επίπεδο του οργάνου εντός της γεώτρησης, υποθέτοντας ομογενές υλικό Σχήμα 2-10 Χάρτης φασματικής ενίσχυσης της επιφανειακής κίνησης με βάση τη μέθοδο SSR, για συχνότητες:(a) Hz, (b) Hz, (c) 1-2 Hz και (d)2-5 Hz (Από Mittal et al., 2013) Σχήμα 2-11 Γενική διάταξη του ικτύου Σχήμα 2-12 Καταγραμμένες επιταχύνσεις και υπολογισμένες μετατοπίσεις σε βάθη -1m, -10 m και -20 m Σχήμα 2-13 Φάσμα επιταχύνσεων Fourier σε βάθη 1 m και 20 m Σχήμα 2-14 Υπολογισμένες παραμορφώσεις στη διεύθυνση G1 για α) σε βάθος 1m, β) σε βάθος 10m και γ) σε βάθος 20m Σχήμα 2-15 Φασματικοί λόγοι μεταξύ των επιταχυνσιομέτρων στην επιφάνεια και σε βάθη 6, 11 και 17m σε διάφορα επίπεδα διέγερσης. Ο φασματικός λόγος της ισχυρής κίνησης παρουσιάζεται με παχιά γραμμή, ενώ η μέση καμπύλη των πέντε ασθενών κινήσεων παρουσιάζεται με λεπτή γραμμή. Η σκιασμένη περιοχή δηλώνει ±1 τυπική απόκλιση γύρω από τη μέση καμπύλη Σχήμα 2-16 Μέσοι κλασικοί φασματικοί λόγοι για τις 4 περιοχές διερεύνησης. Η σκιασμένη περιοχή δηλώνει ±1 τυπική απόκλιση Σχήμα 2-17 Μέσοι φασματικοί λόγοι h/v για σταθμούς με μαλακό έδαφος. Η σκιασμένη περιοχή δηλώνει ±1 τυπική απόκλιση Σχήμα 2-18 Σύγκριση της μέσης τιμής και της +1 τυπικής απόκλισης του λόγου h/v με το φασματικό λόγο βασισμένες σε δεδομένα που καταγράφηκαν στην επιφάνεια του GVDA. 37 Σχήμα 2-19 Σύγκριση μεταξύ των παρατηρούμενων λόγων h/v στο GVDA και των θεωρητικών αποκρίσεων στην επιφάνεια του εδάφους καθώς και στα

13 xii διάφορα βάθη στο ανερχόμενο κύμα SV που διαδίδεται κατακόρυφα Σχήμα 2-20 Οι λόγοι h/v (συνεχής γραμμή) στην επιφάνεια του εδάφους στο GVDA για τέσσερεις επιλεγμένες καταγραφές σε σύγκριση με αυτές που αντιστοιχούν στο συνθετικό επιταχυνσιογράφημα που δημιουργήθηκε από την μέθοδο διακριτών κυματαριθμών Σχήμα 2-21 Οι θέσεις των επιφανειακών και κατακόρυφων οργάνων, στη θέση LSST: (a) σε κάτοψη και (b) σε όψη Σχήμα 2-22 Επιτάχυνση στη διεύθυνση NS (m/s2) σε σχέση με το χρόνο: Σύγκριση μεταξύ DHA και DHB Σχήμα 2-23 Επιτάχυνση στη διεύθυνση NS (m/s2) σε σχέση με το χρόνο: Σύγκριση μεταξύ ύπαρξης SSI και μη-ύπαρξης SSI Σχήμα 2-24 Φάσματα Fourier για επιφανειακές κινήσεις στις τρεις φάσεις Σχήμα 2-25 Φασματικοί λόγοι εδαφικών κινήσεων της N-S συνιστώσας της κίνησης για την Φάση 1 (0-3 s) και 2 (3-12 s) Σχήμα 2-26 Υπολογισμένη υπερπίεση του νερού των πόρων σε διάφορα βάθη Σχήμα 2-27 Συσχέτιση της συμπεριφοράς του εδάφους και της εδαφικής κίνησης κατά τη διάρκεια της χρονοϊστορίας Σχήμα 2-28 Το δίκτυο καταγραφής ισχυρών σεισμών στα λιμάνια της Ιαπωνίας (Strong-Motion Earthquake Observation In Japanese Ports) Σχήμα 2-29 Αναπαραγωγή της κυρίαρχης περιόδου σε καταγραφές που έγιαναν σε λιμάνια της Ιαπωνίας Σχήμα 2-30 Τιμές της PGA για συνηθισμένα σήματα το Οι τιμές ομαδοποιήθηκαν με βάση τις τρεις συνιστώσες (Z, N, E) Σχήμα 2-31 Τιμές της PGV για συνηθισμένα σήματα το Οι τιμές ομαδοποιήθηκαν με βάση τις τρεις συνιστώσες (Z, N, E) Σχήμα 2-32 Λόγος των PGA των RF13 και RF16 ως προς RF15, τη θέση αναφοράς, για κάθε μια από τις τρεις συνιστώσες Σχήμα 2-33 Ιστορίες επιτάχυνσης για το πρόβλημα μιας στρώσης Σχήμα 2-34 Προσαρμογή καμπυλών G/Gmax vs γc και τ vs γc στην περιοχή γc=10-3 έως 3* Σχήμα 2-35 Τελικό γεωλογικό προφίλ της θέσης του δικτύου Euroseistest και ιδιότητες του 1D εδαφικού προφίλ στη θέση TST... 48

14 xiii Σχήμα 2-36 Παράδειγμα από τη σύγκριση μεταξύ παρατηρημένων φασματικών λόγων (παχιά γραμμή) και των υπολογισμένων χρησιμοποιώντας 1D εδαφικό προφίλ που προέρχεται από ένα τρέξιμο ASA Σχήμα 2-37 Καταγραμμένες καμπύλες από την κατακόρυφη διάταξη αποσυνελίχθηκαν από καταγραφή που αποκτήθηκε από την ελεύθερη επιφάνεια. Τα αποτελέσματα αντιστοιχούν σε εγκάρσιες συνιστώσες που καταγράφηκαν σε ένα μικρό γεγονός που συνέβη στις 15/07/04, 11 km Νότια της θέσης TST. Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι ο ανερχόμενος παλμός S και η κατερχόμενη αντανάκλαση στην ελέυθερη επιφάνεια Σχήμα 2-38 Φάσμα επιταχύνσεων για τις 5 θέσεις στο Βουκουρέστι, υπολογισμένες για την ισχυρή σεισμική κίνηση στις , BBI_E οριζόντια καταγραφή Σχήμα 2-39 Συστήματα διάταξης σεισμομέτρων για την μέτρηση της εδαφικής ενίσχυσης μεταξύ της επιφάνειας και της βάσης, (a) επιφανειακή διάταξη και (b) κατακόρυφη διάταξη Σχήμα 2-40 Μέγιστο πλάτος του 2As/2Ab (αριστερά) και του 2As/(Ab+Βb) (δεξιά) για το κύριο γεγονός και για μετασεισμικά γεγονότα του σεισμού EQ1 (ο σεισμός Tokachi-Oki (ΜJ=8.0) το 2003) σε σχέση με τους λόγους της μέσης ταχύτητας των κυμάτων S Σχήμα 2-41 Εδαφική τομή στη θέση της κατακόρυφης διάταξης CORSSA Σχήμα 2-42 ιάστημα εμπιστοσύνης 95% του μέσου όρου των σεισμικών γεγονότων με τις μεθόδους SSR και HVSR για τις ακτινικές (r), εγκάρσιες (t) και κατακόρυφες (v) συνιστώσες και για τις δύο ομάδες γεγονότων, VR+ και VR-. Οι κατακόρυφες εστιγμένες γραμμές καθορίζουν το εύρος συχνοτήτων Hz Σχήμα 2-43 Παράδειγμα των τεσσάρων διαφορετικών ορισμών του SNR (1 έως 4). Η οριζόντια συνεχής γραμμή υποδεικνύει την τιμή που επιλέχθηκε ως αντιπροσωπευτική στην περιοχή συχνοτήτων ( Hz ή 1-10 Hz) και οι τρεις οριζόντιες διακεκομμένες γραμμές υποδεικνύουν τις τιμές αποκοπής του SNR (3, 5 και 10) Σχήμα 2-44 Εδαφική στρωματογραφία στη θέση SHA με τις θέσεις των οργάνων και τα αποτελέσματα δοκιμών διείσδυσης και μέτρηση της ταχύτητας διάδοσης των διαμήκων και εγκαρσίων κυμάτων Σχήμα 2-45 Συναρτήσεις μεταφοράς για το κυρίως γεγονός και δύο μετασεισμικές δονήσεις Σχήμα 3-1 ίκτυο εγκατεστημένων επιταχυνσιογράφων Πανεπιστημίου Πατρών (UPAN). ορυφορική φωτογραφία (Google Earth)... 57

15 xiv Σχήμα 3-2 Φωτογραφική άποψη του κτιρίου της Τριαντείου Σχολής Πατρών Σχήμα 3-3 Σχήμα 3-4 Σχήμα 3-5 Σχήμα 3-6 Σχήμα 3-7 ορυφορική φωτογραφία της περιοχής τηςτριαντείου Σχολής Πατρών με την θέση των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3 (Google Earth) Φωτογραφική άποψη της Βόρειας πρόσοψης της Τριαντείου Σχολής Πατρών ιάνοιξη των γετρήσεων για την εγκατάσταση των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων της κατακόρυφης διάταξης VA Χρησιμοποίηση πλαστικών αποκλισιομετρικών σωλήνων για τη σωλήνωση των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ Ενεμάτωση του διάκενου μεταξύ του τοιχώματος των γεωτρήσεων και του πλαστικού αποκλισιομετρικού σωλήνα Σχήμα 3-8 Εξαρτήματα αποκλισιομετρικού εξοπλισμού Σχήμα 3-9 Αποκλισιομετρικός σωλήνας (C18-Standard Inclinometer Casing, itmsoil) που χρησιμοποιήθηκε για τη σωλήνωση των γεωτρήσεων Γ- 1, Γ-2 και Γ-3 στην Τριάντειο Σχολή Πατρών Σχήμα 3-10 ιεξαγωγή αποκλισιομετρικών μετρήσεων στο εσωτερικό των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ Σχήμα 3-11 Αποτελέσματα αποκλισιομετρικών μετρήσεων για τις τρεις γεωτρήσεις (Γ-1, Γ-2, Γ-3) Σχήμα 3-12 Το εσωτερικό του επιταχυνσιομέτρου SBEPI Σχήμα 3-13 Υάλινα σφαιρίδια τα οποία τοποθετήθηκαν στο εσωτερικό των τριών γεωστρήσεων Σχήμα 3-14 Τοποθέτηση επιταχυνσιόμετρου στο εσωτερικό της γεώτρησης Σχήμα 3-15 Βάθος εγκατάστασης επιταχυνσιομέτρων στη θέση VΑ Σχήμα 3-16 Επιφανειακός επιταχυνσιογράφος FBA ES-T Σχήμα 3-17 Φρεάτια προστασίας της εγκατάστασης των επιταχυνσιομέτρων Σχήμα 3-18 Mονάδα συλλογής δεδομένων (PDAQ Premium, Digitexx) Σχήμα 4-1 Εδαφική στρωματογραφία στη θέση της γεώτρησης Γ Σχήμα 4-2 Απλοποιημένη εδαφική τομή στη θέση VA-1 (Γώτρηση Γ-1) Σχήμα 4-3 Εδαφική τομή και αριθμός κτύπων ΝSPT στη θέση εγκατάστασηςς της κατακόρυφης διάταξης VA

16 xv Σχήμα 4-4 Ειδικά διαμορφωμένο στέλεχος (με μηκυνσιόμετρα και επιταχυνσιόμετρα), καλώδια, βαλίτσα μεταφοράς της συσκευής και υπολογιστής με οθόνη αφής για την καταγραφή και αποθήκευση των δεδομένων Σχήμα 4-5 Σχήμα 4-6 Στιγμιότυπα από την μέτρηση της ενέργειας κρούσης κατά την εκτέλεση της οκιμής Τυποποιημένης ιείσδυσης (SPT) Μετρηθείσες τιμές του λόγου ενέργειας κρούσης (ER) ως συνάρτηση του βάθους Σχήμα 4-7 Γραμμική όδευση γεωφώνων Σχήμα 4-8 Σχήμα 4-9 Η βόρεια πρόσοψη της Τριαντείου Σχολής Πατρών και οι θέσεις των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ Στιγμιότυπα από τη διεξαγωγή μετρήσεων για τον προσδιορισμό της ταχύτητας διάδοσης των εγκαρσίων σεισμικών κυμάτων μικρού πλάτους, Vs: SASW (πτώση βάρους) Σχήμα 4-10 Στιγμιότυπα από τη διεξαγωγή μετρήσεων για τον προσδιορισμό της ταχύτητας διάδοσης των εγκαρσίων σεισμικών κυμάτων μικρού πλάτους, Vs: SASW (ηλεκτρομηχανικοί δονητές) Σχήμα 4-11 (α) Πειραματική καμπύλη διασποράς από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων όλων των μετρήσεων επιφανειακών κυμάτων και (β) κατανομή VS-βάθος Σχήμα 4-12 Εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε στις δοκιμές cross-hole (α) σφύρα εγκαρσίων κυμάτων που πακτώνεται στο επιθυμητό βάθος στη γεώτρηση-πηγή, (β) αισθητήρας κατακόρυφων ταλαντώσεων που πακτώνεται στη γεωτρήση-λήψης, και (γ) αναλυτής δυναμικών σημάτων (Dynamic Signal Analyser Agilent 35670A) για την καταγραφή και αποθήκευση των σημάτων άφιξης των κυμάτων Σχήμα 4-13 Χρησιμοποίηση της διείσδυσης του δειγματολήπτη Terzaghi ως πηγή Σχήμα 4-14 Μετρήσεις cross-hole στις θέσεις των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3 με διαφορετικούς συνδυασμούς γεωτρήσεων πηγής και λήψης Σχήμα 4-15 Κυματομορφή με αξιοποίηση της φοράς κρούσης (κάτω/άνω) της σφύρας παραγωγής εγκαρσίων κυμάτων Σχήμα 4-16 Κυματομορφή με χρήση της διείσδυσης του δειγματολήπτη SPT Σχήμα 4-17 Αποτελέσματα των μετρήσεων cross-hole που προέκυψαν από τους συνδυασμούς των γεωτρήσεων πηγής-λήψης... 88

17 xvi Σχήμα 4-18 Σύγκριση αποτελεσμάτων των μετρήσεων cross-hole και επιφανειακών κυμάτων στη θέση VA Σχήμα 4-19 (α) Εδαφική τομή στη θέση VA-1, (β) βάθος εγκατάστασης οργάνων, (γ) αριθμός κτύπων NSPT και (δ) καμπύλη VS-βάθος Σχήμα 4-20 Τιμές της φυσικής υγρασίας των εδαφικών σχηματισμών ως συνάρτηση του βάθους και σύγκριση με τις τιμές των ορίων υδαρότητας και πλαστικότητας Σχήμα 4-21 ιάγραμμα πλαστικότητας με τις προσδιορισθείσες τιμές των Ορίων Υδαρότητας και είκτη Πλαστικότητας των εξετασθέντων συνεκτικών δειγμάτων Σχήμα 4-22 Αποτελέσματα δοκιμής στερεοποίησης Σχήμα 4-23 Συσκευή Συντονισμού Εδαφικών οκιμίων (GDS RCA) του Εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών Σχήμα 4-24 Στιγμιότυπα από τις δοκιμές συντονισμού σε δοκίμιο από βάθος m Σχήμα 4-25 Μεταβολή του μέτρου διάτμησης, G, και του λόγου απόσβεσης, Dt, σε δοκίμιο βάθους 7.0m, ως συνάρτηση της διατμητικής παραμόρφωσης, γc Σχήμα 4-26 Καμπύλες G/G0 σε δοκίμιο βάθους 7.0m, ως συνάρτηση της διατμητικής παραμόρφωσης, γc, και της περιβάλλουσας τάσης, σ Σχήμα 5-1 Σχήμα 5-2 Σχήμα 5-3 Οι θέσεις των καταγραμμένων σεισμών από την κατακόρυφη διάταξη VA-1 (δορυφορική φωτογραφία Google EarthTM) Σεισμική καταγραφή στη θέση VA-1 (βάθος 20 m) με εμφανή τη παρουσία μικροθορύβου πριν από την άφιξη της σεισμικής κίνησης Παράδειγμα καταγραφής σεισμικού γεγονότος από το κατακόρυφο δίκτυο Σχήμα 5-4 Αριθμός σεισμικών καταγραφών ως συνάρτηση του μήνα καταγραφής του εκάστοτε γεγονότος (κατά τους 7 πρώτους μήνες λειτουργίας της κατακόρυφης διάταξης VA-1) και η αθροιστική καμπύλη αυτών Σχήμα 5-5 Σχήμα 5-6 Αριθμός διαθέσιμων σεισμικών καταγραφών ως συνάρτηση του μεγέθους Μ, εστιακού βάθους, εστιακής απόστασης και αζιμούθιου (α) Μέγεθος, Μ, (β) Εστιακό βάθος, (δ) PGAsurface ως συνάρτηση της εστιακής απόστασης και (γ) Μέγεθος, Μ ως συνάρτηση του εστιακού βάθους

18 xvii Σχήμα 5-7 Αρχική οθόνη του προγράμματος SPEC-SINGLE Σχήμα 5-8 Σχεδίαση σεισμικού γεγονότος (α) χωρίς την επιλογή FAST PLOT και (β) γεγονότος με την επιλογή FAST PLOT στα κανάλια («channels») 7, 8, Σχήμα 5-9 Η οθόνη SPECTRA του προγράμματος SPEC-SINGLE Σχήμα 5-10 Υπολογισμένη χρονοϊστορία του γεωμετρικού μέσου των δύο οριζόντων συνιστωσών, χρονοϊστορίες των δύο οριζόντιων συνιστωσών σε βάθος 71.5 m, και τα αντίστοιχα φάσματα απόκρισης Σχήμα 5-11 Το φάσμα απόκρισης του γεωμετρικού μέσου των οριζόντιων διευθύνσεων του σεισμού Σχήμα 5-12 Η αρχική σελίδα του προγράμματος SPEC-MULTI Σχήμα 5-13 Παράθυρο επιλογών ομαδοποίησης καταγραφών στο πρόγραμμα SPEC-MULTI Σχήμα 5-14 Καταγραφή κυμάτων μακράς περιόδου Σχήμα 6-1 Καταγραμμένη φασματική ενίσχυση (α) της οριζόντιας συνιστώσας και (β) της κατακόρυφης συνιστώσας της κίνησης βάσης (μέσες καμπύλες 947 σεισμικών καταγραφών) Σχήμα 6-2 Φασματικοί λόγοι (H0/H71.5) υπολογισμένοι με αξιοποίηση 50, 100, 200 και 400 σεισμικών καταγραφών για τις περιπτώσεις (α) σεισμών μικρών επικεντρικών αποστάσεων (R<30km) και (β) σεισμών μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων (R>80km) Σχήμα 6-3 Σχήμα 6-4 Σχήμα 6-5 Σχήμα 6-6 Σχήμα 6-7 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η0/Ηb) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R<30 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η0/Ηb) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R>50 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η0/Ηb) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης amax<0.05 cm/sec2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η0/Ηb) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης amax>0.1 cm/sec2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η0/Ηb) και ±1 τυπική απόκλιση για (α) επικεντρική απόσταση R<30 km, (β) επικεντρική απόσταση R>50

19 xviii km, (γ) διέγερση βάσης amax<0.05 cm/sec2 και (δ) διέγερση βάσης amax>0.1 cm/sec Σχήμα 6-8 Σύγκριση των μέσων συναρτήσεων μεταφοράς (Η0/Ηb) για μικροθόρυβο, παράθυρο S, παράθυρο coda και ολόκληρη η καταγραφή Σχήμα 6-9 Μέση συνάρτηση μεταφοράς (Η0/Ηb) και ±1 τυπική απόκλιση για μικροθόρυβο και περίοδο από 0 έως 10 sec Σχήμα 6-10 Μέσες φασματικές καμπύλες H0/Hb για αυξανόμενες τιμές της επιτάχυνσης βάσης Σχήμα 6-11 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς για επικεντρική απόσταση R<30km, 30<R<50km και R>50km Σχήμα 6-12 Μέσοι φασματικοί λόγοι H0/Hb των οριζόντιων καταγραμμένων κινήσεων στα βάθη -20m, -34m και -71.5m Σχήμα 6-13 Εκτιμώμενος προσανατολισμός των υπόγειων δεκτών της κατακόρυφης διάταξης Σχήμα 6-14 Παράδειγμα καταγραφής σεισμικού γεγονότος από το κατακόρυφο δίκτυο Σχήμα 6-15 Υπολογισμός της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης για το σεισμικό γεγονός του Σχήματος Σχήμα 6-16 Υποκεντρική γωνία, α, σεισμικού γεγονότος και γωνία πρόσπτωσης διαθλώμενου κύματος, θ Σχήμα 6-17 Μεταβολή των υπολογισμένων τιμών των σεισμικών ταχυτήτων με τη υποκεντρική γωνία, α, και τη γωνία πρόσπτωσης, θ Σχήμα 6-18 Κατανομή των υπολογισμένων τιμών των ταχυτήτων σεισμικών κυμάτων και του λόγου Poisson με το βάθος Σχήμα 6-19 Θεμελιώδης περίοδος δίστρωτου εδαφικού σχηματισμού σε άκαμπτο βράχο (ΤS) Σχήμα 7-1 Φασματικοί λόγοι (H/V) υπολογισμένοι με αξιοποίηση 50, 100, 200 και 400 σεισμικών καταγραφών για τις περιπτώσεις (α) σεισμών μικρών επικεντρικών αποστάσεων (R<30km) και (β) σεισμών μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων (R>80km) Σχήμα 7-2 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R<30 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda

20 xix Σχήμα 7-3 Σχήμα 7-4 Σχήμα 7-5 Σχήμα 7-6 Σχήμα 7-7 Σχήμα 7-8 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R>50 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης amax<0.05 cm/sec2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης amax>0.1 cm/sec2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση για (α) επικεντρική απόσταση R<30 km, (β) επικεντρική απόσταση R>50 km, (γ) διέγερση βάσης amax<0.05 cm/sec2 και (δ) διέγερση βάσης amax>0.1 cm/sec Σύγκριση των μέσων φασματικών λόγων (H/V) για μικροθόρυβο, παράθυρο S, παράθυρο coda και ολόκληρη η καταγραφή O μέσος φασματικός λόγος (H/V) για μικροθόρυβο και ±1 τυπική απόκλιση Σχήμα 7-9 Μέσος φασματικός λόγος (H/V) σεισμικών καταγραφών και καταγραφών μικροθορύβου για διαφορετικά χρονικά παράθυρα και επικεντρική απόσταση R>50km Σχήμα 7-10 Μέσες φασματικές καμπύλες H/V για αυξανόμενες τιμές της επιτάχυνσης βάσης Σχήμα 7-11 Μέσοι φασματικοί λόγοι H/V για επικεντρική απόσταση R<30km, 30<R<50km και R>50km Σχήμα 7-12 Μέσοι φασματικοί λόγοι H0/Hb των οριζόντιων καταγραμμένων κινήσεων και αντίστοιχη καμπύλη των καταγραμμένων φασματικών λόγων H/V

21 xx ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 2-1 Μέσες σταθμισμένες ταχύτητες για τους επτά κύριους τύπους Tεταρτογενών στρωμάτων που προσδιορίστηκαν στις 12 θέσεις την περιοχή του Βουκουρεστίου Πίνακας 2-2 Σύγκριση καταγραμμένων στην κατακόρυφη διάταξη και υπολογισμένων θεμελιωδών συχνοτήτων (από αναλύσεις μονοδιάστατης ανάλυσης) Πίνακας 4-1 Οριζόντιες αποστάσεις γεωτρήσεων για βάθη από 0m έως 33m Πίνακας 4-2 Αποτελέσματα εργαστηριακών δοκιμών κατάταξης Πίνακας 4-3 Αποτελέσματα δοκιμών προσδιορισμού αντοχής σε ανεμπόδιστη θλίψη Πίνακας 5-1 Καταγραμμένες σεισμικές καταγραφές στη θέση VA Πίνακας 6-1 Εξάρτηση της ακρίβειας υπολογισμού των ταχυτήτων με το χρόνο δειγματοληψίας

22 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η δυνατότητα καταγραφής πραγματικών σεισμικών γεγονότων- η οποία βασίσθηκε στην ανάπτυξη των επιταχυνσιογράφων ισχυρής εδαφικής κίνησης έκανε δυνατή (κατά τις τελευταίες δεκαετίες) τη δημιουργία πολυάριθμων βάσεων δεδομένων, που χρησιμοποιούνται για τη διερεύνηση πολλών θεμάτων Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής, καθώς και γενικότερων θεμάτων Σεισμικής Μηχανικής. Η ευχερής πρόσβαση σε ψηφιακές βάσεις δεδομένων που αφορούν σεισμικές καταγραφές προερχόμενες από δίκτυα οριζόντιας διάταξης επιταχυνσιογράφων, καθώς και σε γεωτεχνικά δεδομένα στις θέσεις εγκατάστασης των οργάνων, επιτρέπει την πραγματοποίηση πολύ σημαντικών διερευνήσεων θεμάτων γεωτεχνικού ενδιαφέροντος, όπως: 1) επίδραση των τοπικών εδαφικών συνθηκών και της επιφανειακής τοπογραφίας στη διαφοροποίηση της επιφανειακής σεισμικής κίνησης, 2) χαρακτηριστικά εδαφικής κίνησης στο εγγύς πεδίο της σεισμικής πηγής, 3) εξάρτηση των χαρακτηριστικών της εδαφικής κίνησης από τις κύριες σεισμικές παραμέτρους, και 4) εξασθένηση της εδαφικής κίνησης κατά την απομάκρυνση των σεισμικών κυμάτων από τη σεισμική πηγή Κατά τις τελευταίες δύο (ή τρεις) δεκαετίες η εγκατάσταση κατακορύφων διατάξεων (Satoh et al., 2014, Kim and Hashash, 2013) επιταχυνσιογράφων σε περιοχές με έντονη σεισμική δραστηριότητα έχει κάνει δυνατή τη συλλογή πολύτιμων στοιχείων και δεδομένων, τα οποία συμπληρώνουν τα αντίστοιχα δεδομένα που προέρχονται από τα

23 2 δίκτυα οριζόντιας διάταξης (Belvaux et al., 2014, Mittal et al., 2013). Η συγκέντρωση σεισμικών καταγραφών που προέρχονται από κατακόρυφες διατάξεις οργάνων, επιτρέπει: 1) την αναγνώριση των κυρίαρχων εδαφικών χαρακτηριστικών της θέσης εγκατάστασης, 2) την κατηγοριοποίηση των εδαφικών συνθηκών με την υιοθέτηση κατάλληλων αντιπροσωπευτικών παραμέτρων και 3) την εκτίμηση της σεισμικής απόκρισης για δεδομένα χαρακτηριστικά της σεισμικής διέγερσης βάσης. Επιπλέον, τα πειραματικά δεδομένα (δηλαδή οι καταγραμμένες κινήσεις στην εδαφική επιφάνεια και σε διαφορετικές στάθμες κάτω από την επιφάνεια) επιτρέπουν τη διερεύνηση της αξιοπιστίας αναλυτικών και αριθμητικών προσομοιωμάτων της διάδοσης των σεισμικών κυμάτων, της αναγνώρισης περιπτώσεων μη-γραμμικής εδαφικής συμπεριφοράς καθώς και τη βαθμονόμηση των προσομοιωμάτων με τη διεξαγωγή αντίστροφων αναλύσεων εδαφικής σεισμικής απόκρισης. Αντικείμενο της περούσας ιατριβής αποτελεί η παρουσίαση στοιχείων και δεδομένων που αφορούν: 1) την πρόσφατη εγκατάσταση της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων VA-1, στην Πάτρα και 2) την επεξεργασία των διαθέσιμων σεισμικών καταγραφών. Η διάρθρωση της ιατριβής περιλαμβάνει τα ακόλουθα κεφάλαια: Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 παρουσιάζεται εκτενής βιβλιογραφική ανασκόπηση που αφορά τόσο τις εγκαταστάσεις οριζόντιων όσο και κατακόρυφων δικτύων επιταχυνσιογράφων καθώς και τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους επεξεργασίας των σεισμικών καταγραφών. Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν την εγκατάσταση της κατακόρυφης διάταξης, όπως επιλογή θέσης, διάνοιξη γεωτρήσεων και πάκτωση των επιταχυνσιομέτρων στον πυθμένα των γεωτρήσεων. Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του γεωτεχνικού χαρακτηρισμού στη θέση της διάταξης, με βάση επι-τόπου και εργαστηριακές δοκιμές (στρωματογραφία, προσδιορισμός σχέσης V S -βάθος και δυναμικές ιδιότητες των εδαφικών υλικών). Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 παρουσιάζεται η διαθέσιμη βάση σεισμικών καταγραφών και δίνονται στοιχεία που αφορούν την επίδραση των σεισμικών παραμέτρων στα χαρακτηριστικά των καταγραφών. Παρουσιάζεται επίσης το λογισμικό που αναπτύχθηκε για τη διαχείριση και ανάλυση του μεγάλου όγκου των δεδομένων. Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των καταγραφών υπολογίζοντας τις φασματικές συναρτήσεις μεταφοράς H 0 /H b των οριζόντιων κινήσεων στις στάθμες εγκατάστασης των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων. Εξετάζεται η στατιστική

24 3 σταθερότητα των καταγραφών, η επίδραση των σεισμικών παραμέτρων στις μέσες φασματικές καμπύλες καθώς και η επίδραση του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου της καταγραφής. Παρουσιάζεται επίσης ο προσδιορισμός της σχέσης V S -βάθος με βάση τις σεισμικές καταγραφές στα υπόγεια όργανα και χρησιμοποιείται απλοποιημένη μέθοδος για τον υπολογισμό των δεσποζουσών περιόδων της θέσης. Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των καταγραφών, υπολογίζοντας τους φασματικούς λόγους H/V των καταγραφών του επιφανειακού επιταχυνσιογράφου της διάταξης. Εξετάζεται η επίδραση των σεισμικών παραμέτρων και του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου της καταγραφής και γίνεται σύγκριση των φασματικών λόγων H 0 /H b και H/V, η οποία αναδεικνύει την δυνατότητα των φασματικών λόγων H/V για τον αξιόπιστο προσδιορισμό των χαρακτηριστικών σεισμικής απόκρισης της θέσης VA-1. Τέλος, στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 συνοψίζονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την παρούσα έρευνα. Στα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 1 έως 8 (σε ψηφιακή μορφή) περιλαμβάνονται πλήρη δεδομένα που αφορούν τη σύσταση του εδάφους (μητρώα δειγματοληπτικής γεώτρησης), φωτογραφίες εδαφικών δειγμάτων, μητρώο καταγραφής ενέργειας κατά την εκτέλεση δοκιμών πρότυπης διείσδυσης, φωτογραφικές απόψεις κατά τις δοκιμές κατάταξης εδάφους, αποτελέσματα κοκκομετρικών αναλύσεων, πίνακες καταγραμμένων γεγονότων και η λειτουργία λογισμικού.

25 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 2. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ 2.1 Γενικά Η δυνατότητα μέτρησης και καταγραφής της συμπεριφοράς (κυρίως της κίνησης) εδαφικών σημείων κατά τη διάρκεια των σεισμικών γεγονότων έχει αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη των γνωστικών πεδίων της Σεισμικής Μηχανικής γενικά και ειδικότερα της Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής (Bozorgnia and Campbell, 2004). Η ανάπτυξη των επιταχυνσιογράφων (από την δεκαετία του 1930 στις ΗΠΑ (Halverson,1965) και του 1950 στην Ιαπωνία (Kanai, 1956)) και η εγκατάστασή τους σε θέσεις της εδαφικής επιφάνειας (ή και στο εσωτερικό του εδάφους) έκανε δυνατή την καταγραφή ισχυρών εδαφικών κινήσεων και τη δημιουργία σταδιακά αυξανόμενης βάσης δεδομένων πραγματικών σεισμών, που είναι πλέον διαθέσιμη στο διαδίκτυο. Αυτές οι βάσεις δεδομένων χρησιμοποιούνται τόσο για τη διαξαγωγή έρευνας όσο και για την επιλογή σεισμικών δράσεων σχεδιασμού για έργα αρμοδιότητας Πολιτικού Μηχανικού. ίκτυα τριαξονικών επιταχυνσιογράφων εγκατεστημένων στην επιφάνεια του εδάφους υφίστανται σε πολλές περιοχές του κόσμου με τη μορφή είτε τοπικών δικτύων (σε επιλεγμένες περιοχές επιστημονικού ενδιαφέροντος) είτε εθνικών δικτύων, που καλύπτουν ολόκληρη την γεωγραφική έκταση χωρών με αυξημένη σεισμικότητα. Η λειτουργία των ανωτέρω δικτύων έχει κάνει διαθέσιμα πολύτιμα δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μελέτη της επίδρασης των τοπικών συνθηκών στην εδαφική σεισμική κίνηση, την ανάπτυξη σχέσεων εξασθένησης καθώς και για την σύνταξη Εθνικών Αντισεισμικών Κανονισμών. Ήδη, από την δεκαετία του 1970, αλλά κυρίως από την δεκαετία του 1980, τα δίκτυα επιταχυνσιγράφων άρχισαν να περιλαμβάνουν, εκτός από την οριζόντια διάταξη οργάνων και κατακόρυφες διατάξεις επιταχυνσιογράφων (downhole arrays). Μια κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων σε συγκεκριμένη θέση, περιλαμβάνει ένα όργανο εγκατεστημένο στην επιφάνεια του εδάφους, και αριθμό υπόγειων οργάνων σε διάφορα βάθη από την επιφάνεια του εδάφους, στο εσωτερικό γεωτρήσεων που διανοίγονται σε πολύ μικρή απόσταση (μερικών μέτρων) από τη θέση του επιφανειακού οργάνου. Οι καταγραφές σεισμικών γεγονότων σε θέσεις κατακόρυφων διατάξεων επιταχυνσιογράφων, αποτελούν εξαιρετικά πολύτιμα δεδομένα τα οποία

26 5 αξιοποιούνται για τη μελέτη της επίδρασης των τοπικών εδαφικών συνθηκών στη διάδοση των σεισμικών κυμάτων προς την επιφάνεια του εδάφους (Kokusho, 2011). 2.2 ίκτυα επιταχυνσιογράφων Η ανάπτυξη των πρώτων αξιόπιστων επιταχυνσιογράφων στις ΗΠΑ (1930 s) και Ιαπωνία (1950 s), ακολουθήθηκε από την εγκατάσταση των πρώτων δικτύων επιταχυνσιογράφων (μικρής αρχικά έκτασης) σε περιοχές με έντονη σεισμική δραστηριότητα. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν η ανάπτυξη δικτύων επιταχυνσιογράφων και η αξιοποίηση των σχετικών καταγραφών υπήρξε αλματώδης. Εκτός από τα εθνικά δίκτυα επιταχυνσιογράφων που βρίσκονται εγκατεστημένα σε πολλές χώρες του κόσμου, έχουν αναπτυχθεί και πυκνά δίκτυα. 1) σε περιοχές μεγάλων αστικών συγκροτημάτων, με σκοπό την αξιοποίηση των σεισμικών καταγραφών για εφαρμογές πολεοδομικής ανάπτυξης, έγκαιρης προειδοποίησης σεισμικών γεγονότων και για τη μελέτη της επίδρασης των τοπικών εδαφικών συνθηκών στην επιφανειακή κίνηση. 2) σε ευρύτερες περιοχές συχνής σεισμικής δραστηριότητας, (που χρησιμοποιούνται και ως πεδία πειραματικών μετρήσεων). Στις περιπτώσεις αυτές χρησιμοποιούνται συχνά και ειδικές οριζόντιες διατάξεις επιταχυνσιογράφων, π.χ. γραμμικές ή κυκλικές. Κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, τα πειραματικά δίκτυα επιταχυνσιογράφων περιλαμβάνουν (με αυξανόμενη συχνότητα) και κατακόρυφες διατάξεις οργάνων (downhole array) (Assimaki et al., 2008). Οι καταγραφές των κατακορύφων αυτών διατάξεων όπως αναφέρθηκε στα προηγούμενα παρέχουν στοιχεία που αξιοποιούνται για την ανάπτυξη αναλυτικών/αριθμητικών προσομοιωμάτων της διάδοσης των σεισμικών κυμάτων από την σεισμική πηγή προς την επιφάνεια του εδάφους. Τα περισσότερο γνωστά δίκτυα κατακορύφων διατάξεων επιταχυνσιογράφων, είναι τα ακόλουθα: 1) Ιαπωνία Στην Ιαπωνία έχουν εγκατασταθεί κατακόρυφες διατάξεις επιταχυνσιογράφων σε διάφορες περιοχές της χώρας: Ashigara Valley, Chiba, Chikura, Etchujima, Iwaki, K- Site, KBU Kobe, Narimasu, Port Island-Kobe, PWRI Tokyo, Sendai-Shiogama, Shiroyama, Takasgo, Tokyo Airport, Tomioka and Waseda. Ορισμένες από αυτές περιγράφονται λεπτομερέστερα στα επόμενα.

27 6 Τόκυο, Ιαπωνία: Στο Τόκυο είναι εγκατεστημένες αρκετές κατακόρυφες διατάξεις επιταχυνσιογράφων με αισθητήρες καταγραφής ισχυρής κίνησης σε μικρά ή ενδιάμεσα βάθη (30~250 m) από το Ινστιτούτο Σεισμικών Ερευνών (ΕRI). Ο Σταθμός 33 στην Κοιλάδα Ashigara είναι το πυκνότερο δίκτυο κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων με αισθητήρες εγκατεστημένους σε βάθη 467m, 100m, 30m, 10m και στην επιφάνεια. Το δίκτυο κατακόρυφης διάταξης γύρω από την κοιλάδα Ashigara εγκαταστάθηκε την τριετία (Kudo and Sakaue, 2004). Kik-net, Ιαπωνία: Πρόκειται για δίκτυο παρατήρησης ισχυρών κινήσεων με κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων, το οποίο εγκαταστάθηκε μετά το σεισμό Hyogoken-Nanbu το 1995 στην Ιαπωνία από το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας των Γεωεπιστημών και Πρόληψης Καταστροφών (NIED) (με την ταυτόχρονη εγκατάσταση επιφανειακού δικτύου με την ονομασία K-net). Το δίκτυο Kik-net αποτελείται από 669 σταθμούς και οι περισσότεροι επιταχυνσιογράφοι έχουν εγκατασταθεί σε βάθος 100 m ή περισσότερο σε κάθε σταθμό, με ορισμένους να φτάνουν ή να υπερβαίνουν το βάθος των 2000 m. Επίσης, επιταχυνσιογράφοι καταγραφής ισχυρής κίνησης είναι τοποθετημένοι στην επιφάνεια αλλά και στη βάση της γεώτρησης. Στη βάση της γεώτρησης εκτός από επιταχυνσιογράφο καταγραφής ισχυρής κίνησης έχει εγκατασταθεί και σεισμογράφος υψηλής ευαισθησίας (Aoi et al., 2004). ίκτυα κατακόρυφης διάταξης εγκατεστημένα σε Λιμένες, Ιαπωνία: Από το 1962, έχουν εγκατασταθεί δίκτυα καταγραφής ισχυρών κινήσεων που αποτελούνται από 119 επιταχυνσιόμετρα σε 61 λιμάνια της χώρας, από τα οποία τα 36 είναι τοποθετημένα σε γεωτρήσεις. Οι περισσότεροι επιταχυνσιογράφοι είναι εγκατεστημένοι σε βάθος μικρότερο των 100 m. Port Island, Ιαπωνία: Βρίσκεται στην νοτιοδυτική πλευρά του Kobe, Ιαπωνία. Τον Αύγουστο του 1991 εγκαταστάθηκαν στη θέση αυτή τέσσερεις σταθμοί κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων σε βάθος 16, 32 και 83m καθώς και στην επιφάνεια του εδάφους (Elgamal et al., 2004). Kashiwazaki-Kariwa Nuclear Powεr Plant (KK-NPP), Ιαπωνία: Η τοποθεσία αυτή περιλαμβάνει τρεις κατακόρυφες διατάξεις ελευθέρου πεδίου (Unit 1, Unit 5 και Service Hall). H τελευταία θέση περιέχει 4 τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα που είναι εγκατεστημένα σε βάθη 2.4, 50.8, 99.4 και 250 m (Kokusho and Suzuki, 2008).

28 7 Yokohama City Array, Ιαπωνία: Το κατακόρυφο δίκτυο επιταχυνσιογράφων είναι εγκατεστημένο στην πόλη Yokohama, στη νοτιοδυτική πλευρά του Honshu (κεντρικό νησί του Ιαπωνικού αρχιπελάγους). Το δίκτυο αυτό καταγράφει ισχυρές κινήσεις και αριθμεί 9 θέσεις κατακόρυφων διατάξεων με βάθη εγκατάστασης οργάνων από 16 έως 69 m (Rodríguez and Midorikawa, 2003). Chiba, Ιαπωνία: Το 1982 στο Chiba Experiment Station του Ινστιτούτου Βιομηχανικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Τόκυο εγκαταστάθηκαν 36 τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα εντός και επιφανειακά του εδάφους. Τα επιταχυνσιόμετρα τοποθετήθηκαν σε βάθος 5, 10, 20, 40 m (Katayama et al., 1984). 2) Ελλάδα Mygdonian Basin, Ελλάδα: Το δίκτυο αυτό είναι εγκατεστημένο από το 1993 στη Μυγδονία λεκάνη, στην Βόρεια Ελλάδα, υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Euroseistest και περιλαμβάνει δίκτυο καταγραφής ισχυρών κινήσεων με συνολικά 21 επιφανειακούς και κατακόρυφους επιταχυνσιογράφους. Η κατακόρυφη διάταξη αποτελείται από έξι τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα εγκατεστημένα σε βάθη 18, 40, 73, 136 και 196 m (θέση TST) καθώς και στην επιφάνεια του εδάφους (Chávez-García and Raptakis, 2008, Pitilakis et al., 2011). Corinth Soft Soil Array (CORSSA), Ελλάδα: Από το 2000 λειτουργεί ένα δίκτυο κατακόρυφων επιταχυνσιογράφων στην παραλιακή πόλη του Αιγίου (Κοριθνιακός Κόλπος). Το δίκτυο αποτελείται από 5 τριαξονικούς επιταχυνσιογράφους εγκατεστημένους σε βάθη 14, 31, 57 και 178m, καθώς και στην επιφάνεια του εδάφους. (Apostolodis et al., 2006 και Ktenidou et al., 2011). ίκτυο UPAN, Ελλάδα: Το δίκτυο UPAN είναι ένα αστικό δίκτυο επιταχυνσιογράφων εγκατεστημένο από το Εργαστήριο Γεωτεχνικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών στην έκταση του πολεοδομικού συγκροτήματος της Πάτρας και λειτουργεί από το Το UPAN περιλαμβάνει 8 επιταχυνσιογράφους ελευθέρου πεδίου καθώς και μια κατακόρυφη διάταξη VA-1, η οποία εγκαταστάθηκε και λειτουργεί από τον Ιούλιο 2013 και αποτελεί αντικείμενο της παρούσας ιατριβής. Η κατακόρυφη διάταξη VA-1 περιλαμβάνει 4 τριαξονικούς επιταχυνσιογράφους εγκατεστημένους σε βάθη 20 m, 34 m και 71.5 m καθώς και στην επιφάνεια του εδάφους.

29 8 3) Η.Π.Α. Σε διάφορες περιοχές των Η.Π.Α. έχουν εγκατασταθεί κατακόρυφες διατάξεις από τις οποίες 14 περιλαμβάνουν τουλάχιστον 4 όργανα και βρίσκονται στις θέσεις: Bessie Charmichael School-Bay Area-Northern California, Borrego Valley-Southern California, Delaney Park-Anchorage, Embarcadero Plaza-Bay Area-Northern California, Eureka Array-Northern California, Garner Valley Array-Southern California, Hayward-San Mateo Bridge-Northern California, Hollister Observatory-Northern California, Levi Plaza-Northern California, Melloland Array El Centro-Southern California, San Diego Coronado Bridge-Southern California, Treasure Island NGES site-northern California, Vincent Thomas Bridge Array-Southern California και Wildlife Liquefaction Array-Southern California, 15 διατάξεις περιλαμβάνουν 2-3 όργανα και βρίσκονται στις θέσεις: Carquinez Bridge-Northern California, Corona Array- Southern California, Foster City-San Mateo Bridge- Northern California, Half Moon Bay-Tunitas- Northern California, La Cienega Array-Los Angeles- Southern California, Long Beach Water District- Southern California, Northeastern University-Boston, Olmstead Locks and Dam-Central USA, Paducah-Central USA, Parkfield-Turkey Flat-Central California, Rohnert Park-Northern California, San Francisco Bay Bridge- Northern California, Sassafras Ridge- Central USA, University of California, Riverside- Southern California και Winfield Scott School-Bay Area- Northern California Τέλος, 17 διατάξεις περιλαμβάνουν ένα ή και κανένα (δηλαδή μόνο επιφανειακό) επιταχυνσιογράφο. Ειδικότερα, στην Καλιφόρνια έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν 19 κατακόρυφα δίκτυα επιταχυνσιογράφων από το California Strong Motion Instrumentation Program

30 9 (CSMIP), από τα οποία 8 βρίσκονται στην νότια Καλιφόρνια και 11 στην βόρεια (Graizer and Shakal, 2004). Treasure Island, Καλιφόρνια, Η.Π.Α.: Η κατακόρυφη διάταξη στο Treasure Island, κοντά στο Σαν Φρανσίσκο, είναι εγκατεστημένη μεταξύ των ρηγμάτων San Andreas και Hayward και αποτελείται από έξι γεωτρήσεις με επιταχυνσιόμετρα εγκατεστημένα σε βάθος που φτάνει τα 104m. Η κατακόρυφη διάταξη εγκαταστάθηκε το 1992 από το California Strong Motion Instrumentation Program και το National Science foundation και καταγράφει ισχυρές εδαφικές κινήσεις (Elgamal et al., 2004). Wildlife Refuge, Imperial County, Καλιφόρνια, Η.Π.Α.: Στην τοποθεσία αυτή υπάρχουν ενδείξεις ρευστοποίησης του εδάφους ήδη από το 1930 και η διάταξη αυτή σχεδιάστηκε συγκεκριμένα για να μετράει συγχρόνως την πίεση του νερού των πόρων και τις εδαφικές κινήσεις. Ενοργανώθηκε το 1982 από United States Geological Survey με επιφανειακά επιταχυνσιόμετρα και κατακόρυφη διάταξη σε βάθος 7m, κάτω από το ρευστοποιήσιμο στρώμα καθώς και 6 πιεζόμετρα (Elgamal et al., 2004). La Cienega Array, Καλιφόρνια, Η.Π.Α.: Η διάταξη αυτή βρίσκεται στης περιοχή του Λος Άντζελες και λειτουργεί από το 1995 με αισθητήρες τοποθετημένους σε βάθη 18, 100 και 252 m. Garner Valley Array, Καλιφόρνια, Η.Π.Α.: Στην τοποθεσία Garner Valley, στην Νότια Καλιφόρνια, έχει εγκατασταθεί μία κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων που αποτελείται από επτά όργανα καταγραφής ισχυρής κίνησης σε βάθη από 0 έως 500 m. Η κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων λειτουργεί σε αυτή τη θέση από τον Ιούλιο 1989 (Steidl et al., 1996). 4) Ταϊβάν Lotung, Ταϊβάν: Για την καταγραφή της εδαφικής κίνησης αλλά και της απόκρισης των κατασκευών έχουν εγκατασταθεί τρεις γραμμικές επιφανειακές διατάξεις (arm1, 2 και 3) και δύο κατακόρυφες διατάξεις (DHA και DHB) που φτάνουν σε βάθος 47 m κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Κατά την περίοδο καταγράφηκαν 18 σεισμοί (Elgamal et al., 2004).

31 10 Hualien, Ταϊβάν: Η τοποθεσία Hualien βρίσκεται νότια της τοποθεσίας Lotung στην ανατολική ακτή της Ταϊβάν με μεγάλη ενεργή σεισμική ζώνη. Το δίκτυο εγκαταστάθηκε το 1993 από ιεθνή Κοινοπραξία Βιομηχανικών και Ερευνητικών Επιχειρήσεων πέντε χωρών (Ιαπωνία, Η.Π.Α., Κίνα, Γαλλία και Κορέα). Το δίκτυο περιλαμβάνει 15 επιφανειακούς σταθμούς μέτρησης επιτάχυνσης και 3 κατακόρυφες διατάξεις επιταχυνσιογράφων που η κάθε μία αποτελείται από 5 επιταχυνσιόμετρα τα οποία εκτείνονται έως το βάθος 52.6m (Elgamal et al., 2004). 5) Τουρκία, Istanbul (Kurtuluş, 2011) Ataköy Array (ATK): Η διάταξη αυτή είναι εγκατεστημένη κοντά στο ιεθνές Αεροδρόμιο Atatϋrk και αντιπροσωπεύει θέση με σκληρό έως βραχώδες έδαφος. Η κατακόρυφη διάταξη αποτελείται από τέσσερα τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα που έχουν τοποθετηθεί σε βάθη 25, 50, 70 και 140 m και από ένα τριαξονικό επιταχυνσιόμετρο στην επιφάνεια του εδάφους. Η διάταξη αυτή είναι σε λειτουργία, περίπου από τα τέλη του Zeytinburnu Array (ΖΥΤ): Η διάταξη αυτή είναι εγκατεστημένη κοντά στην ακτογραμμή της νότιας πλευράς της πόλης και αντιπροσωπεύει θέση με μαλακό έως βραχώδες έδαφοςσε ένα από τα πλέον ευάλωτα σημεία της πόλης. Η κατακόρυφη διάταξη αποτελέιται από τρία τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα που έχουν τοποθετηθεί σε βάθη 30, 57 και 288 m και από ένα τριαξονικό επιταχυνσιόμετρο στην επιφάνεια του εδάφους. Η διάταξη αυτή είναι σε λειτουργία από τον Σεπτέμβριο του Fatih Array (FTH): Η διάταξη FTH είναι εγκατεστημένη σε λόφο, δίπλα σε ένα ιστορικό τζαμί στην παλιά πόλη το οποίο ελέγχεται σεισμολογικά και αντιπροσωπεύει μια θέση με σκληρό έως βραχώδες έδαφος. Η κατακόρυφη διάταξη αποτελέιται από τρία τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα που έχουν τοποθετηθεί σε βάθη 23, 60 και 136 m και από ένα τριαξονικό επιταχυνσιόμετρο στην επιφάνεια του εδάφους. 6) Ρουμανία Bucharest City Array, Ρουμανία: Στην πόλη Bucharest έχουν εγκατασταθεί από το 2003 όργανα καταγραφής σεισμικών γεγονότων σε 12 θέσεις. Τα όργανα τοποθετήθηκαν σε βάθη από 60 έως 200 m και κάθε θέση αποτελείται από 3 τριαξονικούς αισθητήρες, έναν επιφανειακό (ελευθέρου πεδίου) και 2 σε γεώτρηση. Το δίκτυο εγκαταστάθηκε με τη βοήθεια του Natinala Institute for Earth Physics (NIEP) και την εταιρία SC Prospectiuni S.A (Bala et al., 2009).

32 11 7) Κολομβία, Λατινική Αμερική Santa Fe de Bogotá: Το δίκτυο επιταχυνσιογράφων Santa Fe de Bogotá στην Κολομβία, αποτελείται από 29 επιφανειακούς σταθμούς και τρεις σταθμούς που ο καθένας περιλαμβάνει τρεις αισθητήρες εγκατεστημένους στην επιφάνεια και τρεις σε βάθη 115, 126 και 184 m. Το δίκτυο λειτουργεί στην μητροπολιτική περιοχή της Μποκοτά από τον Ιανουάριο του 1999 (Ojeda et al., 2002). 8) Ελβετία Το 2006 δημιουργήθηκε μια κατακόρυφη διάταξη αποτελούμενη από έξι γεωτρήσεις στις οποίες εγκαταστάθηκαν αισθητήρες σε βάθος από 317m έως 2740m κάτω από το Basel. Η διάταξη αυτή σχεδιάστηκε με σκοπό να παρακολουθεί την σεισμικότητα που προκαλείται με την έγχυση μεγάλων ποσοτήτων νερού με υψηλή πίεση εντός φρέατος βάθους 5 km. Άλλες χώρες που έχουν εγκατεστημένα κατακόρυφα δίκτυα επιταχυνσιογράφων είναι ο Καναδάς, η Κίνα, το Ιράν, η Ινδία και η Αρμενία. 2.3 Αξιοποίηση Καταγραφών των ικτύων Επιταχυνσιογράφων Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας των καταγραφικών οργάνων και η πληθώρα σεισμικών καταγραφών, έδωσαν ώθηση στη χρήση ενόργανων προσεγγίσεων για την εκτίμηση της σεισμικής απόκρισης. Η εκτίμηση της επίδρασης-απόκρισης με ενόργανες μεθόδους είναι εξέχουσας σημασίας καθώς η αριθμητική προσομοίωση δεν μπορεί να αναπαραστήσει την πολυπλοκότητα των γεωλογικών δομών και των αντίστοιχων δυναμικών φαινομένων. Η ανάλυση των καταγραφών εκτός από την ποσοτική εκτίμηση των χαρακτηριστικών της σεισμικής απόκρισης, πρέπει να τείνει και στην «αποκρυπτογράφηση» των φυσικών φαινομένων και μηχανισμών που συμβάλλουν στη διαμόρφωση της σεισμικής απόκρισης. Τέλος, οι εμπειρικές μέθοδοι είναι συνήθως πιο αποτελεσματικές εφόσον βασίζονται σε πραγματικές καταγραφές της εδαφικής κίνησης (Mittal et al., 2013). Στην παρούσα ενότητα περιγράφονται οι μέθοδοι και τεχνικές που χρησιμοποιούνται κατά την αξιοποίηση των σεισμικών καταγραφών των δικτύων επιταχυνσιογράφων. Η παρουσίαση εστιάζει κυρίως στις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση των κατακόρυφων διατάξεων επιταχυνσιογράφων. εδομένου όμως ότι μία κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων αποτελεί, στις περισσότερες περιπτώσεις, τμήμα (ή συνιστώσα) ενός ευρύτερου δικτύου οριζόντιας διάταξης

33 12 οργάνων, η παρουσίαση περιλαμβάνει και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την αξιοποίηση των καταγραφών οριζόντιων δικτύων επιταχυνσιογράφων. Οι μέθοδοι επεξεργασίας (και αξιοποίησης) χαρακτηρίζονται γενικά ως Ενόργανες (ή Εμπειρικές ) Μέθοδοι Οριζόντιες ιατάξεις Επιταχυνσιογράφων (α) Μακροσεισμικές παρατηρήσεις Σύμφωνα με τον Bard (1999a), εάν η εξεταζόμενη τοποθεσία έχει πληγεί από κάποιο σεισμό, είναι δυνατόν να συσχετιστούν οι βλάβες χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως τοπογραφικοί και γεωτεχνικοί χάρτες, προκειμένου να αξιολογηθεί και να καταταγεί η σεισμική επικινδυνότητα σε διάφορες περιοχές (μικροζωνική μελέτη). Αυτό εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στο Tόκιο έναν αιώνα πρίν, το Πιο πρόσφατες παραλλαγές της μεθόδου περιλαμβάνουν αισθητούς αλλά μη καταστροφικούς σεισμούς και χρησιμοποιούν εργαλεία όπως ερωτηματολόγια και αρχεία αποζημιώσεων ασφαλιστικών εταιριών για να αξιολογηθεί η ένταση του σεισμού. Τα αποτελέσματα μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με εμπειρικές σχέσεις για την εκτίμηση των παραμέτρων της μέγιστης εδαφικής κίνησης όπως η επιτάχυνση. Στην παρούσα ιατριβή δεν εξετάζονται οι ανωτέρω αναφερθείσες μακροσεισμικές παρατηρήσεις. (β) Καταγραφές μικροθορύβου (θόρυβος) Ο θόρυβος περιλαμβάνει φυσικούς μικροσεισμούς, που κυρίως περιλαμβάνουν κύματα Rayleigh και μικροθορύβους οφειλόμενους στην αστική δραστηριότητα, οι οποίοι εμφανίζονται κυρίως σε περιόδους μικρότερες από 1 δευτ/πτο και περιλαμβάνουν κύματα χώρου (κύματα-p και κύματα-s) και επιφανειακά κύματα (κύματα Rayleigh και κύματα Love) προερχόμενα από την κυκλοφορία οχημάτων, βιομηχανικής και οικιακής δραστηριότητας και τον άνεμο. Ο θόρυβος έχει χρησιμοποιηθεί στην εκτίμηση της επίδρασης των τοπικών εδαφικών συνθηκών τις τελευταίες δεκαετίες, ξεκινώντας από την Ιαπωνία, επειδή τα φασματικά χαρακτηριστικά σχετίζονται με τις γεωλογικές συνθήκες της περιοχής όπου γίνονται οι καταγραφές. Η τεχνική αυτή προσφέρει το πλεονέκτημα χαμηλού κόστους, αν και τα αποτελέσματά της έχουν δικαίως προκαλέσει θέμα συζήτησης, ιδίως όσον αφορά τις προβλέψεις της εδαφικής ενίσχυσης της κίνησης. Oι δύο περισσότερο γνωστές ερευνητικές εργασίες στη χρήση θορύβου είναι αυτές των Kubo (1995) και Bard (1999b) και πρόσφατες έρευνες είναι αυτές των Satoh (2001) και Bonnefoy-Claudet et al. (2006).

34 13 Οι μετρήσεις μικροθορύβου αξιοποιούνται με τρεις κυρίως τρόπους: Φασματικές Τιμές Οι φασματικές τιμές καταγραφών θορύβου παρέχουν κατά προσέγγιση έναν ποιοτικό δείκτη του είδους του υποκείμενου εδάφους, όπως σκληρό σε σχέση με μαλακό έδαφος. Για θέσεις με μαλακότερο υπόβαθρο μπορούν να περέχουν μια πρώτη εκτίμηση της θεμελιώδους συχνότητας στη θέση αυτή, ενώ για σκληρότερα εδάφη δεν δίνουν πάντα τις επιδιωκόμενες πληροφορίες. O Kanai (1983) επισήμανε το γεγονός αυτό για ρηχές εδαφικές θέσεις, ενώ ο Ohta et al. (1978) επέκτειναν την ιδέα για βαθύτερες ιζηματογενείς θέσεις. Φασματικοί Λόγοι Οι καταγραφές θορύβου χρησιμοποιούνται επίσης με παρόμοιο τρόπο όπως οι σεισμικές καταγραφές για τον υπολογισμό του κλασικού (ή παραδοσιακού) φασματικού λόγου μεταξύ της εξεταζόμενης θέσης και μιας (σχετικά σε κοντινή απόσταση) θέσης αναφοράς. Η μέθοδος αυτή έχει αμφισβητηθεί για περιόδους μικρότερες των 5 sec και το πρόβλημα αυτό οφείλεται στο ότι οι πηγές θορύβου σε διαφορετικές θέσεις μπορεί να διαφέρουν και σε αυτές τις περιπτώσεις η επίδραση της πηγής και της διαδρομής διάδοσης δεν είναι αμελητέα (Aki, 1988). Φασματικοί Λόγοι H/V Οι καταγραφές θορύβου χρησιμοποιήθηκαν αρχικά στον υπολογισμό του φασματικού λόγου της οριζόντιας προς κατακόρυφης συνιστώσας, που αργότερα επεκτάθηκε για χρήση με σεισμικές καταγραφές. Η ιδέα ότι ο λόγος των φασμάτων Fourier μεταξύ της οριζόντιας και κατακόρυφης συνιστώσας του θορύβου σχετίζεται με τις τοπικές εδαφικές συνθήκες εκφράστηκε πρώτα στην Ιαπωνία το 1971 (Nogoshi and Igarashi, 1971). Η μέθοδος συχνά ονομάζεται μέθοδος Nakamura (1989) χάρη στον ερευνητή ο οποίος για πρώτη φορά την πρότεινε στην αγγλική γλώσσα (θέμα που αναλύεται εκτενέστερα σε επόμενη παράγραφο). Η μέθοδος εχει εφαρμοστεί αρκετά και είναι ελκυστική δεδομένου ότι περέχει ευκολία στη συλλογή δεδομένων και μπορεί να εφαρμοστεί σε περιοχές με χαμηλή η καθόλου σεισμικότητα. Ο λόγος H/V σχετίζεται με την ελλειπτική τροχιά των κυμάτων Rayleigh επειδή αυτά δεσπόζουν στην κατακόρυφη συνιστώσα (Bard, 1998) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της θεμελιώδους συχνότητας των κυμάτων S μαλακών θέσεων επειδή η κατακόρυφη συνιστώσα των κυμάτων Rayleigh τείνει να εξαφανιστεί σε αυτή τη συχνότητα, προκαλώντας έτσι τη μεγιστοποίηση του λόγου H/V. Η εκτίμηση της συχνότητας συντονισμού έχει αποδειχθεί ακριβής τόσο πειραματικά όσο και θεωρητικά. Υψηλώτερες αρμονικές, εν τούτοις, δεν ανιχνεύονται μέσω αυτής της

35 14 μεθόδου. Μια δεσπόζουσα βραχεία περίοδος (Τ < 0.2 sec) υποδηλώνει άκαμπτο πέτρωμα, ενώ η αντίστοιχη μακράς περιόδου δείχνει την ύπαρξη χαλαρών και μεγάλου πάχους αποθέσεων. Σύμφωνα με τους Dravinski et al. (1996) τα αριθμητικά πειράματα απέδειξαν ότι η τεχνική του Nakamura (1989) προβλέπει μόνο την θεμελιώδη συχνότητα συντονισμού. Έχοντας ως στόχο μία πρώτη προσέγγιση στον χαρακτηρισμό των τοπικών εδαφικών συνθηκών, οι Nogoshi και Igarashi (1971) εφάρμοσαν την ιδέα της χρησιμοποίησης καταγραφών εδαφικού μικροθορύβου ενός μόνο σταθμού για τον υπολογισμό του φασματικού λόγου της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα (HVSR). Στην μελέτη τους διερευνήθηκε το θεωρητικό υπόβαθρο της τεχνικής HVSR και πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις εδαφικού θορύβου σε διαφορετικές περιοχές.στο Σχήμα 2-1 παρουσιάζονται δυο παραδείγματα καταγραφών μικροθορύβου σε δυο θέσεις στην πόλη Hakodate της Ιαπωνίας. Παρατηρώντας το επάνω δεξιό μέρος του Σχήματος 2-1 (θέση Hakodate UNI.NAKA), οι Nogoshi και Igarashi (1971) συμπέραναν ότι το σχήμα των φασματικών συναρτήσεων πυκνότητας της οριζόντιας και της κατακόρυφης συνιστώσας είναι παρόμοιο, ενώ στη θέση Hakodate ENG. (επάνω αριστερό μέρος του Σχήματος 2-1) το φάσμα της οριζόντιας συνιστώσας διαφέρει αισθητά από το φάσμα της κατακόρυφης. Στο πάνω μέρος και των δύο σχημάτων δίδονται πληροφορίες για το γεωτεχνικό προσομοίωμα (μεταβολή των ταχυτήτων των διαμήκων (P) και των εγκαρσίων (S) κυμάτων με το βάθος) των δύο θέσεων. Το κάτω σχήμα παρουσιάζει το φάσμα Fourier των H και V με άξονες γραμμικής συχνότητας, το οποίο προκύπτει από τα παραπάνω. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν συγκρίσεις στις ίδιες θέσεις της πόλης Hakodate της Ιαπωνίας, των φασματικών λόγων της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου με τους αντίστοιχους φασματικούς λόγους των κυμάτων Rayleigh. Ένα παράδειγμα αυτών των συγκρίσεων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2-2. Ο θεωρητικός φασματικός λόγος των κυμάτων Rayleigh παριστάνεται με μαύρη έντονη συνεχής γραμμή, ο πειραματικός με μαύρη συνεχή και ο φασματικός λόγος των καταγραφών εδαφικού θορύβου με μαύρη διακεκομμένη γραμμή. Στο πάνω μέρος και των δύο σχημάτων δίδονται πληροφορίες για το γεωτεχνικό προσομοίωμα (μεταβολή των ταχυτήτων των διαμήκων (P) και των εγκαρσίων (S) κυμάτων με το βάθος) των δύο θέσεων.

36 15 Σχήμα 2-1 Φάσμα Fourier (κάτω) και φασματικές συναρτήσεις πυκνότητας (επάνω) της οριζόντιαςς (διακεκομμένη γραμμή) και της κατακόρυφης συνιστώσας (συνεχής γραμμή), καταγραφώνν εδαφικούύ θορύβου σε δύο διαφορετικές θέσεις στην πόλη Hakodate της τ Ιαπωνίας. (Nogoshi και Igarashi, 1971, από Nakamura, 2000). Τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν οι ερευνητές μέσω των παραπάνω συγκρίσεων είναι ότι ο εδαφικός θόρυβος συνίσταται κυρίως από επιφανειακά κύματα, τα οποία συνεισφέρουν περισσότερο στην κατακόρυφη συνιστώσα. Επομένως, ο φασματικός λόγος τηςς οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα (HVSR) του εδαφικού θορύβου σχετίζεται με την ελλειπτικότητα των κυμάτων Rayleigh, επειδή αυτά δεσπόζουν στην κατακόρυφη συνιστώσα. Η ελλειπτικότητα των κυμάτων Rayleigh εξαρτάται από τη συχνότητα και παρουσιάζει ένα απότομο

37 16 μέγιστο κοντά στη θεμελιώδη συχνότητα της θέσης, για περιοχές που χαρακτηρίζονται από αρκετά μεγάλη διαφορά εμπέδησηςς μεταξύ των επιφανειακών και των βαθύτερων στρωμάτων. Το μέγιστο αυτό σχετίζεται με τον μηδενισμό της κατακόρυφης συνιστώσας που αντιστοιχεί στην "αντιστροφή" της φοράς κίνησης του θεμελιώδους κύματος Rayleigh, από αριστερόστροφα στις χαμηλές συχνότητες προς δεξιόστροφα, στις ενδιάμεσες. Οι κορυφές των φασματικών λόγων της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα (HVSR) του εδαφικού θορύβου και των κυμάτων Rayleigh ταυτίζονται όταν η τιμή του λόγου εμπέδησης μεταξύ των επιφανειακών και των βαθύτερων στρωμάτων (υποβάθρου) είναι μεταξύ 2.52 και 3. Οι κορυφές που τείνουνν στο άπειρο αντιστοιχούν στοο μηδενισμό της κατακόρυφης συνιστώσας, ενώ τα κατώτερα σημεία των καμπυλώνν αντιστοιχούν στονν μηδενισμό της οριζόντιας συνιστώσας. Σχήμα 2-2 Πειραματικός (μαύρη συνεχής γραμμή) και θεωρητικός (μαύρη έντονη συνεχής γραμμή) φασματικός λόγος της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα α των κυμάτων Rayleigh στις θέσεις της πόλης Hakodate της Ιαπωνίας και σύγκριση με τον φασματικό λόγο της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου στις ίδιες θέσεις (μαύρη διακεκομμένη γραμμή). (Nogoshi και Igarashi, 1971, από Nakamura, 2000). Τελικά,, ύστερα από μακροχρόνιες έρευνες διαπιστώθηκε ότι τα αποτελέσματα της ανάλυσης καταγραφών μικροθορύβ βου υστερούν έναντι αυτώνν της ανάλυσης σεισμικών καταγραφών διότι δίνουν αξιόπιστη εκτίμηση της θεμελιώδους ιδιοσυχνότητας μαλακών εδαφών αλλά αποτυγχάνουν στην ορθή εκτίμηση υψηλότερων ιδιοσυχνοτήτων και οι συντελεστές ενίσχυσης που προκύπτουν είναι μικρότεροι από αυτούς που μετρώνται με άλλες τεχνικές ( Molnar andd Cassidy 2006).

38 17 (γ) Καταγραφές ασθενούς κίνησης Καταγραφές από μικρούς σεισμούς, που καταγράφονται από όργανα με χαμηλό επίπεδο ενεργοποίησης καταγραφής μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην εκτίμηση της επίδρασης τοπικών εδαφικών συνθηκών χρησιμοποιώντας δύο τεχνικές: αυτές με σταθμό αναφοράς και αυτές χωρίς σταθμό αναφοράς. Τεχνικές με σταθμό αναφοράς Αυτές οι τεχνικές περιλαμβάνουν την εκτίμηση των φασματικών λόγων μεταξύ της επιλεγείσας περιοχής και μιας θέσης αναφοράς. Σύμφωνα με την κλασική τεχνική του φασματικού λόγου γίνεται η παραδοχή ότι ο σταθμός αναφοράς είναι αρκετά κοντά στην μελετηθείσα θέση, ώστε τα διαγράμματα ακτινοβολίας της πηγής και η επίδραση της διαδρομής να είναι ίδια και στις δυο θέσεις, αφήνοντας μόνο τις τοπικές συνθήκες να προσδιορίσουν τη διαφορά στις αποκρίσεις των δύο θέσεων. Αυτό είναι εφικτό όταν η απόσταση μεταξύ της θέσης και του επίκεντρου είναι τουλάχιστον 5 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση μεταξύ της θέσης και του σταθμού αναφοράς. Επίσης, γίνεται η παραδοχή ότι η απόκριση του σταθμού αναφοράς δεν περιέχει επίδραση τοποθεσίας, ή δεν είναι σημαντική στην περιοχή των συχνοτήτων που μελετάται. Κλασικός φασματικός λόγος (SSR) Η τεχνική του κλασικού φασματικού λόγου (SSR) προτάθηκε από τον Borcherdt (1970), ο οποίος ανέφερε ότι στο εύρος συχνοτήτων που μελετάται, οι λόγοι αντικατοπτρίζουν μόνο την τοπική γεωλογία, με την πηγή, τη διαδρομή και την απόκριση του οργάνου να αμελούνται, και έκτοτε η μέθοδος έχει εφαρμοσθεί ευρέως. Τα αποτελέσματα θα πρέπει να είναι σταθερά είτε υπολογίσθηκαν με βάση καταγραφές επιτάχυνσης, μετατόπισης ή ταχύτητας, και ανεξάρτητα από τον μετασχηματισμό Fourier που χρησιμοποιήθηκε. Μια σημαντική προϋπόθεση για να ισχύουν όλα τα παραπάνω είναι να υφίσταται ικανοποιητικός λόγος του σήματος προς το θόρυβο (Signal-to-Noise Ratio, SNR) στις καταγραφές. Με τη μέθοδο αυτή προσδιορίζεται η ενίσχυση της σεισμικής κίνησης σε μία συγκεκριμένη θέση καταγραφής στην επιφάνεια αποθέσεων ή εδαφικών υλικών πλήρωσης λεκανών, σε σχέση με τη σεισμική κίνηση που καταγράφηκε σε κοντινή θέση στο σταθμό αναφοράς (βραχώδες υπόβαθρο ή επιφανειακή εκδήλωσή του). Η θέση του βραχώδους σχηματισμού αποτελεί το σταθμό αναφοράς και πρέπει να είναι απαλλαγμένος από επιδράσεις τοπικών εδαφικών συνθηκών. Η απόκριση στην επιφάνεια των εδαφικών αποθέσεων προκύπτει ως ο λόγος του φάσματος μιας

39 18 καταγραφής σε μια συγκεκριμένη θέση προς το αντίστοιχο φάσμα της καταγραφής του ίδιου σεισμού στο σταθμό αναφοράς. Η τεχνική του κλασικού φασματικού λόγου SSR μπορεί να εφαρμοσθεί σε καταγραφές που προέρχονται κυρίως από τοπικά δίκτυα καταγραφικών οργάνων. Η αρχή της μεθόδου αυτής περιγράφεται από τους Field & Jacobs (1995), σύμφωνα με την οποία για ένα δίκτυο i σταθμών που έχουν καταγραφεί j σεισμικά γεγονότα, το φασματικό πλάτος R ij (f) της εδαφικής κίνησης δίνεται από την παρακάτω σχέση: R ij (f) = E j (f) * P ij (f) * S i (f) (2.3.1) Οι παράγοντες E j (f), P ij (f), S i (f) περιγράφουν την επιρροή της πηγής, του δρόμου διάδοσης της σεισμικής ακτινοβολίας και των τοπικών εδαφικών συνθηκών αντίστοιχα. Η μέθοδος του κλασικού φασματικού λόγου βασίζεται στην παραδοχή ότι ο όρος P ij (f) που περιγράφει το δρόμο διάδοσης του σεισμικού κύματος θεωρείται ότι είναι ανεξάρτητος της θέσης καταγραφής, όταν η απόσταση από το σταθμό αναφοράς είναι μικρή σε σύγκριση με την επικεντρική. Συγκρίσεις μεταξύ της μεθόδου SSR και άλλων εμπειρικών μεθόδων, που χρησιμοποιούν σταθμό αναφοράς (όπως αυτή της γενικευμένης αντιστροφής), έγιναν από τους Field et al. (1992), Field & Jacob (1995) και Riepl et al. (1998). Αν και τα αποτελέσματά τους βασίσθηκαν σε δεδομένα που προέρχονται από συγκεκριμένες θέσεις και γεωλογικές συνθήκες, τα συμπεράσματα που αφορούν την εφαρμοσιμότητα και την αξιοπιστία της μεθόδου SSR είναι περισσότερο ποιοτικά: α) η εκτίμηση της συνάρτησης μεταφοράς σε μια θέση με τη χρήση της μεθόδου του κλασικού φασματικού λόγου δίνει σχετικώς σταθερά αποτελέσματα ακόμα και για καταγραφές που περιέχουν θόρυβο, β) η χρήση μεμονωμένων φασματικών λόγων (από λίγα ή ένα σεισμικά γεγονότα) πρέπει να αποφεύγεται, γ) οι παράγοντες ενίσχυσης που υπολογίσθηκαν με την μέθοδο αυτή και της γενικευμένης αντιστροφής είναι παρόμοιοι και δ) η μέθοδος του κλασικού φασματικού λόγου παρουσιάζει πλεονεκτήματα όταν το επίπεδο θορύβου δεν είναι σταθερό μεταξύ των σταθμών ή όταν η απόκριση σε κάποιες θέσεις είναι εγγενώς περισσότερο μεταβλητή από ότι σε άλλες. Μέθοδος γενικευμένης αντιστροφής (GIS) Η μέθοδος γενικευμένης αντιστροφής, αποτελεί μια γενικευμένη τεχνική της παραπάνω μεθόδου (SSR), και εφαρμόστηκε αρχικά από τον Andrews (1986) για την εκτίμηση της σεισμικής απόκρισης. Για μια συγκεκριμένη ομάδα καταγραφών, τα

40 19 άγνωστα φάσματα θέσης και πηγής επιλύονται ταυτόχρονα εφαρμόζοντας τεχνικές αντιστροφής με τη μέθοδο ελαχίστων τετραγώνων κατά την οποία επιδιώκεται η ελαχιστοποίηση θεωρητικών και πειραματικών εκτιμήσεών τους. Στην τεχνική αυτή, οι όροι της πηγής, της διαδρομής και της τοπικής γεωλογίας λαμβάνονται υπόψη και τα δεδομένα χρησιμοποιούνται από διάφορους σταθμούς που κατέγραψαν έναν αριθμό γεγονότων. Η απόκριση καθορίζεται σε ένα συγκεκριμένο σταθμό, οι επιδράσεις διαδρομής είναι συνάρτηση της απόστασης και η επίδραση θέσης και πηγής υπολογίζονται μέσω σταθμισμένης αντιστροφής. Οι δύο μέθοδοι (SSR και GIS) δίνουν παρόμοια αποτελέσματα όσον αφορά την μέση ενίσχυση αλλά η διασπορά γύρω από αυτές τις μέσες τιμές μπορεί να διαφέρει σημαντικά. Η απόκλιση μπορεί να εξαρτάται από την σταθμισμένη διαδικασία που εφαρμόστηκε στα δεδομένα, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται συνήθως από το λόγο SNR (λόγος σήματος/θορύβου). Επίσης, θα πρέπει να τονισθεί ότι σε περιοχές όπου οι υπάρχουν λίγες μόνο καταγραφές η μέθοδος γενικευμένης αντιστροφής είναι προτιμότερη για τον υπολογισμό της επίδρασης των τοπικών συνθηκών. Τεχνικές χωρίς σταθμό αναφοράς Στις μεθόδους με σταθμό αναφοράς η τοπική απόκριση της θέσης αναφοράς θεωρείται αμελητέα. Στην πράξη, κατάλληλη θέση αναφοράς δεν είναι πάντοτε διαθέσιμη, γεγονός που οδήγησε στην ανάπτυξη μεθόδων για την εφαρμογή των οποίων δεν χρειάζεται σταθμός αναφοράς. Μέθοδος των κυμάτων ουράς (Coda Wave Method) Η μέθοδος των κυμάτων ουράς αναπτύχθηκε από τους Phillips & Aki (1986). Ο προσδιορισμός των συναρτήσεων μεταφοράς βασίζεται αποκλειστικά στο τελευταίο μέρος των καταγραφών (κύματα ουράς), με αφετηρία το σημείο όπου ο χρόνος είναι διπλάσιος εκείνου της πρώτης άφιξης των εγκαρσίων κυμάτων. Η φασματική μορφή των κυμάτων ουράς είναι ανεξάρτητη από της θέσης της πηγής και του δέκτη καθώς επίσης και του προσανατολισμού της πηγής. Μέθοδος του φασματικού λόγου της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα (HVSR) Πρόκειται για μια απλή και χαμηλού κόστους τεχνική, με την οποία υπολογίζεται ο φασματικός λόγος Fourier της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα μιας καταγραφής, ο οποίος αντιστοιχεί στη συνάρτηση μεταφοράς HVSR. Από τη συνάρτηση μεταφοράς υπολογίζονται τα χαρακτηριστικά της σεισμικής απόκρισης της εξεταζόμενης θέσης, δηλαδή η συχνότητα συντονισμού και το μέγεθος ενίσχυσης. Η συχνότητα στην οποία εμφανίζεται το μέγιστο πλάτος ενίσχυσης Α max της συνάρτησης μεταφοράς HVSR, αντιστοιχεί στη συχνότητα συντονισμού f res. Η

41 20 μέθοδος είναι γνωστή και ως μέθοδος Nakamura (1989) με τη διαφορά ότι στην εφαρμογή αυτή αξιοποιούνται σεισμικές καταγραφές. Η μέθοδος εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από τους Lermo and Chavéz-García (1993), αξιοποιώντας αποκλειστικά το χρονικό παράθυρο των κυμάτων-s, σεισμικών καταγραφών. Οι ανωτέρω ερευνητέςδιαπίστωσαν (για τρεις περιοχές του Μεξικού) καλές ομοιότητες με τον κλασικό φασματικό λόγο, τόσο στις συχνότητες όσο και στα πλάτη των αιχμών συντονισμού, και έκτοτε η μέθοδος HVSR χρησιμοποιήθηκε από πολλούς ερευνητές με τη βοήθεια ασθενών αλλά και ισχυρών σεισμικών καταγραφών για τη μελέτη σεισμικής απόκρισης μιας περιοχής (Lachet & Bard, 1994; Theodoulidis & Bard, 1995; Field & Jacob, 1995; Theodoulidis et al., 1996; Riepl et al., 1998; Raptakis et al., 2000, Bindi et al., 2000; Rodriguez and Midorikawa, 2003; Mucciarelli et al., 2004; Rodriguez et al., 2010). Κατά την εφαρμογή της μεθόδου HVSR, το κύριο ερώτημα είναι αν η κατακόρυφη συνιστώσα μπορεί να θεωρηθεί ανεπηρέαστη (καθώς αυτή είναι η βασική υπόθεση στην οποία βασίζεται η μέθοδος). Συγκεκριμένα, το ερώτημα είναι αν οποιαδήποτε ενίσχυση της κατακόρυφης συνιστώσας από τοπικές συνθήκες οφείλεται στα κύματα Rayleigh, τα οποία υποτίθεται ότι ενεργούν με παρόμοιο τρόπο στην κατακόρυφη και οριζόντια συνιστώσα, και έτσι εξουδετερώνονται μέσω του λόγου. Σε περιπτώσεις επίπεδης και οριζόντιας στρωματογραφίας, η κατακόρυφη συνιστώσα των καταγραφών, θεωρείται ότι είναι απαλλαγμένη των τοπικών επιδράσεων. Για το λόγο αυτό, η συνάρτηση μεταφοράς μπορεί να προσδιοριστεί από το λόγο του φασματικού πλάτους της οριζόντιας προς το αντίστοιχο της κατακόρυφης. Η μέθοδος HVSR χρησιμοποιείται ευρέως, κυρίως χάρη του πλεονεκτήματος να μην απαιτείται χρήση σταθμού αναφοράς και ό,τι αυτό συνεπάγεται σχετικά με τις δυσκολίες εντοπισμού κατάλληλης θέσης αναφοράς, όπως επιφανειακή εκδήλωση βραχώδους σχηματισμού και μικρές αποστάσεις μεταξύ των δύο σταθμών. Ακόμη, η μέθοδος HVSR, ενώ υπολογίζει αξιόπιστα τη συχνότητα της θεμελιώδους ιδιοπεριόδου αδυνατεί να προσδιορίσει την ενίσχυση του συντονισμού, που συχνά υπολείπεται της ενίσχυσης που υπολογίζεται με την τεχνική του κλασικού φασματικού λόγου SSR. (δ) Καταγραφές ισχυρής κίνησης Οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν για τα δεδομένα ασθενούς κίνησης μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για δεδομένα ισχυρής κίνησης σε θέσεις όπου ενόργανη ισχυρή κίνηση. Το πλεονέκτημα των ενόργανων καταγραφών ισχυρής σεισμικής κίνησης είναι ότι επιτρέπει την μελέτη της μη-γραμμικής συμπεριφοράς των εδαφών.

42 21 Το μειονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι τα δεδομένα είναι περιορισμένα εφόσον ισχυρές σεισμικές κινήσεις δεν εμφανίζονται συχνά. Αυτό συνεπάγεται υψηλό κόστος συντήρησης των οργάνων, τα οποία σπανίως χρησιμοποιούνται αλλά πάντοτε θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα να καταγράψουν ένα ισχυρό γεγονός Η μέθοδος Nakamura (1989) Ο Nakamura το 1989 παρουσίασε την τεχνική HVSR ως μία απλή και αποτελεσματική μεθοδολογία για τον προσδιορισμό των δυναμικών χαρακτηριστικών (θεμελιώδης ιδιοσυχνότητας, συντελεστής ενίσχυσης) των επιφανειακών γεωλογικών σχηματισμών. Συσχετίζοντας τα αποτελέσματα από δεδομένα γεωτρήσεων και από καταγραφές ισχυρής εδαφικής κίνησης σε διάφορες γεωλογικές δομές, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο φασματικός λόγος της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της επίδρασης των τοπικών εδαφικών συνθηκών στη σεισμική κίνηση. Επίσης, παρατήρησε ότι οι καταγραφές σε διαφορετικούς σταθμούς ακόμα και για τον ίδιο σεισμό είναι διαφορετικές εξαιτίας των ιδιαίτερων γεωλογικών χαρακτηριστικών κάθε περιοχής (Nakamura, 2000). Στο Σχήμα 2-3 φαίνεται η διαφορά στις καταγραφές ισχυρής εδαφικής κίνησης που οφείλεται τόσο στους διαφορετικούς σεισμούς όσο και στις διαφορετικές τοποθεσίες των σταθμών καταγραφής. Επιπλέον, υπολογίζοντας το μέγιστο πλάτος του φασματικού λόγου της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα ενός σεισμού σε διάφορους σταθμούς καταγραφής, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτός είναι σχεδόν ίσος με τη μονάδα σε βραχώδεις τοποθεσίες. Ο Nakamura (1989) μελέτησε τα χαρακτηριστικά του εδαφικού μικροθορύβου πραγματοποιώντας μετρήσεις εδαφικού θορύβου για περισσότερο από 30 συνεχόμενες ώρες σε δύο περιοχές. Στην έρευνά του θεώρησε ότι οι οριζόντιες συνιστώσες ενισχύονται από τις πολλαπλές ανακλάσεις των εγκαρσίων κυμάτων ενώ η κατακόρυφη ενισχύεται από τις πολλαπλές ανακλάσεις των διαμήκων κυμάτων. Επίσης, θεώρησε ότι η κατακόρυφη συνιστώσα του εδαφικού θορύβου διατηρεί τα χαρακτηριστικά της πηγής μέχρι τα επιφανειακά στρώματα και επηρεάζεται από τα κύματα Rayleigh μόνο στα ανώτερα ιζηματογενή στρώματα που διαδίδονται σε αυτά. Τέλος, υπέθεσε ότι ο βαθμός επίδρασης των κυμάτων Rayleigh στον εδαφικό θόρυβο μπορεί να υπολογιστεί από το λόγο της κατακόρυφης συνιστώσας στους επιφανειακούς σχηματισμούς, S VS, προς την κατακόρυφη συνιστώσα στο βραχώδες υπόβαθρο, S VB. Έτσι, η επίδραση των κυμάτων Rayleigh είναι περίπου μηδέν, όταν ο παραπάνω λόγος (των δύο κατακόρυφων συνιστωσών) είναι μονάδα.

43 22 Σχήμα 2-3 Καταγραφές ισχυρής (Nakamura, 1989). εδαφικής κίνησης σε διαφορετικές περιοχές Η παρουσίαση της τεχνικής HVSR αρχίζει εκφράζοντας αρχικά τη συνάρτηση μεταφοράς S T των επιφανειακών στρωμάτων ως εξής: S T S S HS HB (2.3.2) όπου S HS το φάσμα της οριζόντιαςς συνιστώσας στην επιφάνεια και S HB είναι το φάσμα της οριζόντιας συνιστώσας του εδαφικού θορύβου που προσπίπτει από το βραχώδες υπόβαθρο στα επιφανειακά στρώματα. Στη συνέχεια η επίδραση των κυμάτων Rayleigh εκφράζεται με τη σχέση: E S S S VS VB (2.3.3) όπου S VS το φάσμα της κατακόρυφης συνιστώσας στηνν επιφάνειαα και S VB είναι το φάσμα της κατακόρυφης συνιστώσαςς του εδαφικού θορύβου που προσπίπτει από το βραχώδες υπόβαθρο στα επιφανειακ κά στρώματα. Υποθέτοντας ότι η επίδραση των κυμάτων Rayleigh είναι ίδια για τις οριζόντιες και την κατακόρυφη συνιστώσα, γίνεται δεκτό ότι ο λόγος S T /E S αποτελεί μία αξιόπιστη συνάρτησηη μεταφοράς, την S TT T: S TT S E T S S S S S HS HB VS VB S S S S HS VS HB VB R R S B (2.3.4)

44 23 Οι όροι R S και R B είναι οιι φασματικοί λόγοι της οριζόντιας προςς την κατακόρυφη συνιστώσα του εδαφικού θορύβου στο επιφανειακό στρώμα και στο υπόβαθρο, αντίστοιχα. Ο φασματικός λόγος της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου υπολογίζεται στοο βραχώδες υπόβαθρο (R B ) και συγκρίνεται με τον αντίστοιχο σεισμικών καταγραφώνν (Σχήμα 2-4). Από τη τ σύγκριση προκύπτει ότι ο λόγος R B γίνεται περίπου ίσος μεε τη μονάδα για ένα έ σχετικά μεγάλο εύρος συχνοτήτων στο άκαμπτο υπόβαθρο. Σχήμα 2-4 Φασματικοί λόγοι της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου (Kamonom miya, Tabata) και σεισμικών καταγραφών (Kamonimiya) στο βραχώδες υπόβαθρο (Nakamura, 1989). Θεωρώντας RB= 1, η σχέση (2.3.4) γίνεται: SHS STT RS (2.3.5) SVS Με βάση τα παραπάνω, ο Nakamura κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συνάρτηση μεταφοράς των επιφανειακών στρωμάτων μπορεί να εκτιμηθεί από τον φασματικό λόγο της οριζόντιας προς την κατακόρυφη συνιστώσα καταγραφών εδαφικού θορύβου στη θέση παρατήρησης στηνν επιφάνεια. Λεπτομερέστερη ανάλυση της μεθόδου (συμβολιζόμενης ως HVSR ή QTS, όπου QTS το ακρώνυμο για Quasi-Transfer Spectra) παρουσιάστηκε από τον Nakamura (2000) για την περίπτωση μια τυπικής γεωλογικής δομής ιζηματογενούς λεκάνης όπως φαίνεται στο Σχήμα 2-5. Με H f, H b συμβολίζεται το φάσμα της οριζόντιας

45 24 εδαφικής κίνησης και με V f, V b συμβολίζεται το φάσμα της κατακόρυφης κίνησης. Οι δείκτες f, b συμβολίζουν κίνηση στην επιφάνεια του ιζηματογενούς στρώματος και του υποβάθρου, αντίστοιχα. Σχήμα 2-5 Τυπική γεωλογική δομή 2000). μιας ιζηματογενούς κοιλάδας.. (από Nakamura, Θεωρώντας ότι το κυματικό πεδίο του εδαφικού θορύβου συνίσταται από κύματα χώρου και επιφανειακά κύματα, τοο φάσμα της οριζόντιας και της κατακόρυφης συνιστώσας της εδαφικής κίνησης που καταγράφονται στο επιφανειακό στρώμα της ιζηματογενούς κοιλάδας (Hf,V f ) δίδονται από τις σχέσεις: H f A * H H h b s Vf Av* Vb V s (2.3.6) T h H H f b V Tv V f b (2.3.7) Όπου Hb και Vb είναι το φάσμα τηςς οριζόντιας και κατακόρυφης εδαφικής κίνησης στο βραχώδες υπόβαθρο κάτω απόό την λεκάνη, Hs και κ Vs είναι το φάσμα της οριζόντιας και της κατακόρυφης κίνησης των επιφανειακ κών κυμάτων (Rayleigh), Hf και Vf είναι η οριζόντια και κατακόρυφη εδαφική κίνηση στην επιφάνεια του ιζηματογενούς στρώματος, T v και T h είναι οι συντελεστές ενίσχυσης ε της οριζόντιας και κατακόρυφης κίνησης στην επιφάνεια ιζηματογενούς στρώματος με βάση την εδαφική κίνηση στην ελεύθερη επιφάνεια βράχου κοντά στη λεκάνη, και Ah και Av είναι οι συντελεστές ενίσχυσης των οριζόντιων και των κατακόρυφκ φων κινήσεων των κατακόρυφα προσπιπτόντων κυμάτων χώρου ( Σχήμα 2-6).

46 25 Σχήμα 2-6 Ενίσχυση των οριζόντιων (A h ) και των κατακόρυφων (A v ) κινήσεων. Η συχνότητα εκφράζεται σε μονάδες θεμελιώδους ιδιοσυχνότητας (f 0 ) (Nakamura, 2000 από Carniel et al., 2006). Σε αυτό το ιζηματογενές στρώμα, η κατακόρυφη συνιστώσα δεν μπορεί να ενισχυθεί (A V =1) γύρω από την περιοχή συχνοτήτων, όπου η οριζόντια συνιστώσα λαμβάνει μεγάλη ενίσχυση. Αν δεν υπάρχει επίδραση των κυμάτωνν Rayleigh, τότε V f VV b. Από την άλλη πλευρά, αν η κατακόρυφη συνιστώσα στην επιφάνεια του ιζηματογενούς στρώματος (V f ) είναι μεγαλύτερη από αυτή στο υπόβαθρο (V b ), τότε θεωρείται ως επίδραση των επιφανειακών κυμάτων. Τότε, εκτιμώντας την επίδραση των κυμάτων Rayleigh από V f /V b (=T v ), η οριζόντια ενίσχυση μπορεί να γραφεί ως: QTS H V f f H V b b H Ah H * Vs Av V b s b (2.3.8) Hb Στην παραπάνω σχέση ισχύει 1 V. b Επίσης, ο Nakamura (2000) θεώρησε ότι οι λόγοι H s /H b και V s /V b σχετίζονται άμεσα με την ενέργεια των κυμάτων Rayleigh και αν δεν υπάρχει επίδραση των κυμάτων Rayleigh, τότε QTS=A h /A ν. Εάν το ποσοστό των κυμάτων Rayleigh στον εδαφικό θόρυβο είναι υψηλό τότε QTS=H s /VV s και η χαμηλότερη η τιμή τηςς συχνότητας του φασματικού λόγου H s /V s γίνεται σχεδόν ίση με την συχνότητα F ο του A h. Στην περιοχή της F ο, ισχύει ότιι A v =1. Η ποσότητα QTS φαίνεται να έχει μια σταθερή κορυφή στην περιοχή της συχνότητας F ο. Ακόμα και εάνν η επίδραση των κυμάτων Rayleigh είναι μεγάλη, η συνιστώσα Vs γίνεται μικρή κοντά στην θεμελιώδη συχνότητα λόγω των πολλαπλών ανακλάσεων των οριζόντιων κινήσεων, με αποτέλεσμα να προκύπτει σαφώς καθορισμένη κορυφή στον σ φασματικό λόγο H s /V s.

47 26 Εάν η οριζόντια και η κατακόρυφη εδαφική κίνηση στο βραχώδες υπόβαθρο (H b, V b ) είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες των επιφανειακών κυμάτων (H s, V s ), τότε QTS=A h. Με τον τρόπο αυτό, κατέληξε στο συμπέρασμαα ότι η τεχνική QTS (HVSR) παρέχει τη θεμελιώδη συχνότητα λόγω των πολλαπλών ανακλάσεων των κυμάτων SH στα επιφανειακά στρώματα και οδηγεί στην εκτίμησηη του συντελεστή ενίσχυσης της θέσης παρατήρησης, ανεξαρτήτως του βαθμού επίδρασης των κυμάτων Rayleigh. Ο Nakamura (2000) συνέκρινε επίσηςς την οριζόντια συνιστώσα (H f ), την κατακόρυφη συνιστώσα (V f ), τον φασματικό λόγοο H f /H b (τεχνική SSR) και τονν φασματικό λόγο H f /V f (τεχνική QTS ή H/V ή HVSR) όπως φαίνεται στο Σχήμα 2-7. Παρατήρησε ότι η ποσότητα QTS είναι μικρότερη απόό τη θεωρητική συνάρτηση μεταφοράς, ενώ ο φασματικός λόγος H f /H b είναι μεγαλύτερος από αυτή, επειδή η H f περιλαμβάνει την επίδραση των κυμάτων Rayleigh. Εάν η επίδραση των κυμάτων Rayleigh είναι μεγάλη τότε θα ισχύει QTS <1 για μεγάλο εύρος συχνοτήτων, ενώώ εάν είναι μικρή, τότε αναμένεται QTS <1, σε συχνότητες αρκετά μεγαλύτερες από την F ο, σε ένα στενό εύρος συχνοτήτων λόγω της επίδρασης της κατακόρυφης κίνησης. Από όλα τα παραπάνω, συμπέρανε ότι το μέγιστο της ποσότητας QTS προκαλείται από πολλαπλές ανακλάσεις των κυμάτων S. Σχήμα 2-7 Σχηματική σύγκριση τουυ συντελεστή ενίσχυσης της οριζόντιας κίνησης (A h, μπλε γραμμή), του φάσματος της οριζόντιας ο συνιστώσας (H f, μαύρη τραχειά γραμμή) ), του φάσματος τηςς κατακόρυφης συνιστώσας (V f, μπλε ανοιχτή γραμμή) και του φασματικού λόγου QTS (QTS=H f /V f, μαύρη λεία γραμμή). Η συχνότητα εκφράζεται σε μονάδες θεμελιώδους ιδιοσυχνότητας (F ο ) (απόό Nakamura, 2000). Στη συνέχεια, ο Nakamura (2000)) προσδιόρισε το βάθος τουυ υποβάθρου h, χρησιμοποιώντας την τεχνική QTS. Η συχνότητα F ο που π σχετίζεται με την QTS υπολογίζεται από τη σχέση:

48 27 F o Cs (2.3.9) 4h όπου C s η ταχύτητα διάδοσης των εγκαρσίων κυμάτων στο επιφανειακό στρώμα, και το πλάτος ενίσχυσης, Α ο, που αντιστοιχεί στη θεμελιώδη συχνότητα δίνεται από την σχέση: A o 1 s Cs 0.5 C b b (2.3.10) όπου C b η ταχύτητα διάδοσης των εγκαρσίων κυμάτων στο υπόβαθρο, ρ s και ρ b οι πυκνότητες του επιφανειακού στρώματος και του υποβάθρου αντίστοιχα και ζ είναι ο συντελεστής απόσβεσης του επιφανειακού στρώματος. Θεωρώντας ότι δεν υπάρχει απόσβεση και ότι οι πυκνότητες του υποβάθρου και του επιφανειακού στρώματος είναι ίσες, το πλάτος ενίσχυσης που αντιστοιχεί στη θεμελιώδη συχνότητα γίνεται: A o C C b (2.3.11) s Από τις Σχέσεις (2.3.9) και (2.3.11) προκύπτει ότι το βάθος h του υποβάθρου είναι: Cb h 4A F o o (2.8.12) Στο Σχήμα 2-8, παρουσιάζεται το βάθος του υποβάθρου κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής Shinkansen που εκτιμήθηκε από καταγραφές σεισμικού θορύβου για την περίπτωση ταχύτητας στο υπόβαθρο ίση με C b =600m/sec. Οι υπολογισμένες τιμές συγκρίθηκαν με δεδομένα που αποκτήθηκαν από γεωτρήσεις και διαπιστώθηκε ικανοποιητική συμφωνία Έρευνες για τις μεθόδους HVSR και SSR Η επεξεργασία καταγραφών μικροθορύβου αλλά και σεισμικών κινήσεων μιας περιοχής με τη μέθοδο HVSR (γνωστή και ως μέθοδος Νakamura όταν χρησιμοποιούνται καταγραφές θορύβου) είναι ευρέως χρησιμοποιούμενη για την εκτίμηση της εδαφικής ενίσχυσης και της σεισμικής απόκρισης. Η μέθοδος του κλασικού φασματικού λόγου SSR, χρησιμοποείται για τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών της εδαφικής απόκρισης σε μια θέση και προυποθέτει την ύπαρξη σταθμού αναφοράς.

49 28 Βάθος, m Απόσταση, km Σχήμα 2-8 Εκτιμώμενο βάθος υποβάθρου από καταγραφές μικροθορύβου κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής Shinkansen (Nakamura, 2000). Οι Theodulidis & Bard (1995) και Theodulidis et al. (1996) εφάρμοσαν την μέθοδο HVSR σε ομάδες δεδομένων ασθενών και ισχυρών εδαφικών κινήσεων. Οι ανωτέρω ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμ μα ότι η μορφή της συνάρτησησ ης μεταφοράς που προέκυψε από την εφαρμογή της μεθόδου HVSR επιδεικνύει πολύύ καλή στατιστική ευστάθεια με μικρή εξάρτηση απόό τις επιδράσεις της πηγής και του δρόμου διάδοσης, ενώ συσχετίζεται αρκετά καλά με τα χαρακτηριστικά της τοπικής επιφανειακής γεωλογίας. Οι Field & Jacob (1995) κατέληξαν, έπειτα από συστηματικές συγκρίσεις, στο ότι η μορφή της συνάρτησης μεταφοράς αναπαράγεται ικανοποιητικά από την μέθοδο HVSR, αλλά με μια υποεκτίμηση τουυ παράγοντα ενίσχυσης. Οι Riepl et al. (1998) κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα γιαα τη μορφή της συνάρτησης μεταφοράς, αλλά παρατήρησαν σημαντικές αποκλίσεις ς του παράγοντα ενίσχυσης με τα αποτελέσματα της μεθόδου του κλασικού φασματικο ού λόγου. Οι Raptakis et al.(1998) και Riepl et al. (1998) και SSR σε δεδομένα εδαφικής κίνησης από χρησιμοποίησαν τιςς μεθόδους HVSR το δίκτυο Euroseistest. Οι ανωτέρω

50 29 ερευνητές παρατήρησαν αποκλίσεις μεταξύ των φασματικών λόγων των δυο μεθόδων, γεγονός που το απέδωσαν στην ενίσχυση της κατακόρυφης συνιστώσας. Σχετικά πρόσφατα οι Assimaki et al. (2008), χρησιμοποιώντας τις μετασεισμικές δονήσεις από το σεισμό Miyagi-Oki το 2003, οι οποίες καταγράφηκαν στο δίκτυο Kik- Net, ποσοτικοποίησαν τις επιδράσεις ενίσχυσης και απόσβεσης των σχηματισμών κοντά στην επιφάνεια. Αρχικά, εφάρμοσαν έναν αλγόριθμο βελτιστοποίησης κυματομορφής για την εκτίμηση της υψηλής ανάλυσης, της ταχύτητας V s, της απόσβεσης Q s, και της πυκνότητας ρ της εξεταζόμενης θέσης. Με βάση την αντιστροφή των αποτελεσμάτων, ανέπτυξαν συσχετίσεις V s -Q s και η ασταθής συμπεριφορά των σχέσεων αποδόθηκε στο μεγάλο αριθμό μηχανισμών απόσβεσης που αντιπροσωπεύεται μέσω ανός απλουστευμένου μοντέλου διάδοσης κύματος. Ακόμη, αξιολόγησαν και σύγκριναν την μεθόδο SSR και H/V, ενώ η αποτελεσματικότητά τους εκτιμήθηκε ως μια συνάρτηση των συνθηκών της θέσης, βάσει της V s30. Φαινόμενα παρεμβολής οδήγησαν σε υπερεκτίμηση της απόκρισης θέσης μέσω της συνάρτησης μεταφοράς επιφάνειας-προς-βάθος, με εξαίρεση τις εκτιμήσεις της ενίσχυσης σε χαμηλό εύρος συχνοτήτων στο σταθμό H/V. Στο Σχήμα 2-9 παρουσιάζονται οι συγκρινόμενες καμπύλες εδαφικής ενίσχυσης και με μεθόδους που δεν αποτελούν αντικείμενο της παρούσας ιατριβής, όπως είναι η μέθοδος cross-ssr. Το φάσμα απόκρισης επιφάνειας-προς-βάθος και οι λόγοι H/V στην εδαφική επιφάνεια των ασθενών και των κυρίως γεγονότων συγκρίθηκαν σε κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες που εξετάστηκαν. Τυπικές επιδράσεις μη-γραμμικότητας κοντά στην επιφάνεια όπως είναι η μείωση της συχνότητας συντονισμού του σχηματισμούέδειξαν να εκδηλώνονται σε υψηλές συχνότητες (10-20 Hz) της κατηγορίας θέσης Β και C, υποδεικνύοντας ότι οι μαλακές στρώσεις κοντά στην επιφάνεια υποβλήθηκαν κατά μέσο όρο σε μικρού μήκους κύματα, κίνηση μεγάλου πλάτους και η προκύπτουσα παραμόρφωση που ασκείται από το υλικό υπερέβη τη γραμμική ελαστική περιοχή. Τελικά, τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας τόνισαν την ανάγκη επαναξιολόγησης των κριτηρίων κατάταξης θέσης, εκφράζοντας πιο ρεαλιστικά την αναμενόμενη μέση απόκριση των σχηματισμών κοντά στην επιφάνεια. Οι Mittal et al. (2013) εκτίμησαν την εδαφική απόκριση σε 55 διαφορετικά σημεία στην πόλη ελχί χρησιμοποιώντας δεδομένα από 13 διαφορετικούς σεισμούς κάνοντας χρήση της μεθόδου του κλασικού φασματικού λόγου (SSR). Η περιοχή IMD Ridge (NDI) αποτέλεσε τη θέση αναφοράς στη βάση της τοπικής γεωλογίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν σχετικές μεταβολές του συντελεστή ενίσχυσης από την μια περιοχή στην άλλη, οι οποίες οφείλονται στις διαφορές του τύπου και του πάχους των εδαφών ή στις διαφορές του αναγλύφου της βάσης. Η μέγιστη ενίσχυση σημειώθηκε στις επαφές δυο διαφορετικών γεωλογικών σχηματισμών στον ποταμό

51 30 Yamuna. Τα αποτελέσματαα της ενίσχυσης απεικονίζονται στον χάρτη ενίσχυσης που δίνεται στο Σχήμα 2-10 (a-d). Στις περιοχές κοντάά στον ποταμό Yamuna, παρατηρήθηκε ενίσχυση της τάξης σε συχνότητες μεταξύ 0.5 Hz και 2 Hz, υποδεικνύοντας την παρουσία παχιάς πρόσφατης αλλουβιακής στρώσης. Σε άλλες περιοχές (KV Air India Colony) παρατηρήθηκε μέτρια ενίσχυση τηςς τάξης των σε συχνότητες μεταξύ 0.7 Hz και 2.5 Hz. Ωστόσοο σε ορισμένες περιοχές παρατηρήθηκε πολύ μικρότερη ενίσχυση μεταξύ 3-8 σε δεσπόζουσες συχνότητες 3 Hz και άνω, υποδεικνύοντας την παρουσία λεπτής στρώσης εδάφους. Σχήμα 2-9 (a)-(c) Μέσες καμπύλες εδαφικής ενίσχυσης συγκρίθηκαν για τρεις αντιπροσωπευτικές θέσεις εδαφικών συνθηκών οι οποίες έχουν διερευνηθεί (class B, C και D), με τους λόγους SSR, c-ssr και H/V, και με εδαφική ενίσχυση επιφάνεια-προς-επιφανειακό βράχο. Επίσης, φαίνονται οι αντίστοιχες ς μέσες τιμές των μεγεθών-στμ το τετράγωνο της συνοχής που εκτιμήθηκαν από τις παρατηρήσεις του λόγου επιφάνεια- θεωρία προς-βάθος. Τα βέλη δηλώνουν τις συχνότητες όπου η προβλέπει πτώση της ς συνάρτησης συνοχής που αντιστοιχεί στην παρεμβολή μεταξύ των ανερχώμενων και κατερχώμενκ νων κυμάτων στο επίπεδο του οργάνου εντός της γεώτρησης, υποθέτοντας ομογενές υλικό.

52 31 (a) (b) (c) (d) Σχήμα 2-10 Χάρτης φασματικής ενίσχυσης της επιφανειακής κίνησης με βάση τη μέθοδο SSR, για συχνότητες:(a) Hz, (b) Hz, (c) 1-2 Hz και (d)2-5 Hz (Από Mittal et al., 2013) Κατακόρυφες ιατάξεις Επιταχυνσιογράφων Η κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιο ογράφων (vertical στοιχεία για την ερμηνεία και την ανάλυση της array) παρέχει θεμελιώδη επίδρασης της υπόγειας στρωματογραφίας στη σεισμική κίνηση. Αποτελεί ένα πολύτιμο π συμπλήρωμα στις τεχνικές πεδίου και εργαστηρίου, καθώς καταγραφές που π έχουνν αποκτηθεί από κατακόρυφες διατάξεις σε σεισμικές περιοχές τα τελευταία χρόνια (Ιαπωνία, Ταιβάν, Ελλάδα και Καλιφόρνια των Η.Π.Α.), έχουν συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των κρίσιμων μηχανισμών που διέπουνν την σεισμική απόκριση των επιφανειακών εδαφικών σχηματισμών (Assimaki et al., 2008). Παρά το μεγάλο μ κόστος και τον πολύ χρόνο που απαιτεί η διάνοιξη γεωτρήσεων (σε πολλές περιπτώσεπ εις αυτό δεν είναι εφικτό) ), η κατακόρυφη διάταξη είναι η πλέον κατάλληλη για τη διερεύνηση των δυναμικών χαρακτηριστικών των εδαφών.

53 32 Οι Katayama et al. (1984) με βάσηη τις καταγραφές εδαφικών επιταχύνσεων που αποκτήθηκαν από ένα πολύ πυκνό δίκτυο σεισμογράφων εγκατεστημένο στο Chiba Experiment Station του Ινστιτούτου Βιομηχανικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Τόκυο (Σχήμα 2-11), επιχείρησαν να βρουν μια λογική λύση για τον υπολογισμό και την ανάλυση των εδαφικών παραμορφώσεων. Σχήμα 2-11 Γενική διάταξη του ικτύου. Ερευνήθηκαν οι συνέπειες της απόστασης μεταξύ των σεισμομέτρσ ρων καθώς και το βάθος εγκατάστασης. Για να προσδιορίσουν την ακρίβεια των υπολογιζόμενων παραμορφώσεων, τα αποτελέσματαα συγκρίθηκαν με τις μετρηθείσες εδαφικές παραμορφώσεις. Οι παραμορφώσειςς υπολογίστηκαν με τη μέθοδο πεπερασμένων στοιχείων χρησιμοποιώντας μεγάλα (110 m), ενδιάμεσα (30 m) και μικρά (5 m) τετράεδρα στοιχεία, και η σύγκριση με τις μετρηθείσεςς εδαφικές ς παραμορφώσεις έδειξε οι υπολογισμένες παραμορφώσεις στο στοιχείο με πλευρά π 110 m είναι σε καλή συμφωνία με αυτές που μετρήθηκαν ν, ενώ αυτό με την μικρότερηη πλευρά έχει την λιγότερο καλή συμφωνία. Η επίδραση του βάθους στην ενίσχυση της επιτάχυνσης και της μετατόπισης φαίνεται στο Σχήμα Σχήμα 2-12 Καταγραμμένες επιταχύνσεις και υπολογισμ ένες μετατοπίσεις σε βάθη - 1m, -10 m και -20 m.

54 33 Σύμφωνα με το Σχήμα 2-13, η ενίσχυση στα βάθη 1 m και 20 m φαίνεται να εντοπίζεται στις υψηλές συχνότητες (πάνω από 3.5 Hz), ενώ ε η επίδραση του βάθους στην εδαφική παραμόρφωση φαίνεται στο Σχήμα Σχήμα 2-13 Φάσμα επιταχύνσεων Fourier σε βάθη 1 m και κ 20 m. Σχήμα 2-14 Υπολογισμένες παραμορφώσεις στη διεύθυνση G1 γιαα α) σε βάθος 1m, β) σε βάθος 10m και γ) σε βάθος 20m. Οι Chang et al. (1989) ανέφεραν ενδείξεις σημαντικής μη-γραμμικής εδαφικής απόκρισης για μέγιστες επιταχύνσεις μεγαλύτερες από α περίπου 0.15g στην επιφάνεια του εδάφους χρησιμοποιώντας δεδομένα που καταγράφηκαν από όργανα εντός γεωτρήσεων. Ο ενεργός συντελεστής διάτμησης ή οι ταχύτητες διατμητικών κυμάτων βρέθηκαν να μειώνονται με την αύξηση της έντασης του κραδασμού. Οι Chang et al. (1990) αξιολόγησαν τις ισοδύναμες γραμμικές και μη-γραμμικές τεχνικές τ ανάλυσης για την προσομοίωση μη-γραμμικής εδαφικήςς συμπεριφοράς χρησιμοποιώντας δεδομένα εδαφικής κίνησης από τηη θέση Lotung. Σύγκριναν υπολογισμένες και καταγραμμένες κινήσεις και αναλύσεις τόσο μεε αποσυνέλιξη και με ανοδική διάδοση κυμάτων, η ισοδύναμες γραμμικές τεχνικές. οποία πραγματοπ ποιήθηκε χρησιμοποιώντας

55 34 Οι Beresnev and Wen (1995) εξέτασε την μη-γραμμικ κότητα στην ενίσχυση των κυμάτων-ρ, χρησιμοποιώντας δεδομένα ισχυρής κίνησης από την κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων στη θέση Lotung, Ταϊβάν όπου βρέθηκε σημαντική μηδιάφορα επίπεδα διέγερσης και βρήκαν ότι η απόκριση παραμένει γραμμική στην περιοχή διατμητικής παραμόρφωσης 7*10-5. Επίσης, σύγκριναν τις συναρτήσεις μεταφοράς ασθενών και ισχυρών κινήσεων. Καμία επίδραση μείωσης της ενίσχυσης ή αλλαγής στις δεσπόζουσες συχνότητες με την αύξηση της τ παραμόρφωσης δεν γραμμική απόκριση των κυμάτων-s. Ανέλυσανν συναρτήσεις μεταφοράς για παρατηρήθηκε, υποδηλώνοντας ότιι η απόκριση παραμένει γραμμική σε εύρος παραμορφώσεων υπό διερεύνηση (Σχήμα 2-15). Οι ίδιοι το 1996 (Beresnev and Wen, 1996) εξέτασαν την τ σχέση των φασματικών λόγων μεταξύ μαλακών εδαφών και βραχωδών θέσεων αναφοράς α και πρότειναν ότι οι φασματικοί λόγοι έδαφος προς βράχο μπορούν να θεωρηθούν ως αξιόπιστες εκτιμήσεις της πραγματικής εδαφικής απόκρισης. Σχήμα 2-15 Φασματικοί λόγοι μεταξύύ των επιταχυνσιομέτρων στηνν επιφάνεια και σε βάθη 6, 11 και 17m σε διάφορα επίπεδαα διέγερσης. Ο φασματικός λόγος της ισχυρής κίνησης παρουσιάζεται με παχιάά γραμμή, ενώ η μέση καμπύλη των πέντε ασθενών κινήσεων παρουσιάζεται με λεπτή γραμμή. Η σκιασμένη περιοχή δηλώνει ±1 τυπική τ απόκλιση γύρω από τη μέση καμπύλη.

56 35 Οι Seekins et al. (1996) σύγκριναν καταγραφές μικροθορύβου με ασθενείς κινήσεις κυμάτων-s και coda σε περιοχές του Σαν Φρανσίσκο προκειμένου να διευκρινήσουν το εύρος εφαρμοσιμότητας των δεδομένων μικροθορύβου στην πρόβλεψη εδαφικής κίνησης, καθώς επίσης σύγκριναν αποτελέσματα κυμάτων-s με αυτά των coda. Για κάθε είδος δεδομένων, υπολογίστηκαν οι κλασικοί φασματικοί λόγοι σε σταθμούς εδάφους-υποβάθρου των κινήσεων ν και τους λόγους επιφανειακής-κατακόρυφης διάταξης (μέθοδος Nakamura) στηνν περιοχή Marina. Επίσης, υπολόγισαν τους λόγους h/v (μέθοδος Nakamura) σε θέσεις με έδαφος, με βράχος, στην επιφάνεια και εντός της γεώτρησης. Στις αναλύσεις της μεθόδους του κλασικού φασματικού λόγου, τα δεδομένα μικροθορύβου έδειξαν ενισχύσεις στις ίδιες θεμελιώδεις συχνότητες με τα κύματα-s, αλλά οι συχνότητες των άλλων κορυφώνν δεν συμφωνούσανν και η ενίσχυση στις συχνότητες άνω των 2 Hz ήταν μεγαλύτερημ η στα δεδομένα μικροθορύβου (Σχήμα 2-16). Ακόμη, οι κλασικοί φασματικοί λόγοι των ζευγαριών σταθμών των coda έδειξαν γενικά φασματικές κορυφές που συμβαίνουν στις ίδιες συχνότητες, αλλά με επίπεδα που διαφέρουν από μιαα έως τέσσερεις φορές την ενίσχυση των λόγων των κυμάτων-s. Σχήμα 2-16 Μέσοι κλασικοί φασματικοί λόγοι για τις 4 περιοχέςς διερεύνησης. Η σκιασμένη περιοχή δηλώνει ±1 τυπική απόκλιση.

57 36 Τέλος, ο μικροθόρυβος που αναλύεται με τη μέθοδο Nakamura συμφωνεί καλύτερα με τα αποτελέσματα των κυμάτων-s στους σταθμούς που εφαρμόστηκε η μέθοδος έδαφος-υπόβαθρο παρά με αυτά του μικροθορύβου, πάνω π από μια συχνότητα η οποία διαφέρει από σταθμό σε σταθμό (Σχήμα 2-17). Σχήμα 2-17 Μέσοι φασματικοί λόγοι h/v για σταθμούς με μαλακό έδαφος. Η σκιασμένη περιοχή δηλώνει ±1 τυπική απόκλιση. Οι Theodulidis et al. (1996)) χρησιμοποιώντας δεδομένα από α επιταχυνσιογραφήματα που αποκτήθηκαν από την κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων στην Garner Valley (GVDA), Καλιφόρνια, σύγκριναν τον φασματικό λόγο λ h/v στην επιφάνεια με τον κλασικό φασματικό λόγο επιφάνειας προς βάθοςς (Σχήμα 2-18), όπου μια ομοιότητα στο σχήμα είναιι εμφανής για τις συχνότητας μικρότερες από 10 Hz και μεγαλύτερες από 13 Hz καιι η κατώτερη τιμή που παρατηρήθηκε στοο φασματικό λόγο για συχνότητες μεταξύ 10 και 12 Hz δεν είναι εμφανής στοο λόγο (h/v).

58 37 Σχήμα 2-18 Σύγκριση της μέσης τιμής και της +1 τυπικής απόκλισης του λόγου h/v με το φασματικό λόγο βασισμένες σεε δεδομένα που καταγράφηκαν στην επιφάνεια του GVDA. Επίσης, σύγκριναν τον φασματικό λόγο h/v στην επιφάνεια με τις θεωρητικές συναρτήσεις μεταφοράς των τ κυμάτων-s που προέρχονται απόό το κατακόρυφο γεωτεχνικό προφίλ (Σχήμα 2-19), τα οποία γενικά φαίνεται φ να είναι σε καλή συμφωνία, καθώς και με το φασματικό λόγο h/v συνθετικών επιταχυνσιογραφημάτων παραγόμενων από τη μέθοδο διακριτών κυματαριθμών (Σχήμα 2-20). Το τελευταίο είναι σε ικανοποιητική συμφωνία με τα αποτελέσματα της τεχνικήςς του φασματικού λόγου. Ακόμη, εμπειρικά και θεωρητικά δεδομένα δείχνουν καλή σταθερότητα των σχημάτων του λόγου h/v, που είναι σε συμφωνία με την τοπική γεωλογική δομή και δεν επηρεάζεται από την θέση της πηγής και τον μηχανισμό. Τέλος, η τεχνική του φασματικού λόγου (h/v) παρέχει μόνοο ένα μέρος από τις πληροφορίες που μπορούν να αποκτηθούν από την κατακόρυφη διάταξη, παρ όλα αυτά οι λόγοι επιφάνεια προς βάθος ίσως είναι παραπλανητικοί επειδή συνδυάζουν τιςς επιδράσεις στην επιφάνεια με το βάθος. Οι Borja et al. (1999) έδειξαν ότι οι επιδράσεις της αλληλεπίδρασης εδάφους- βορρά-νότου από μια κατακόρυφη διάταξη κοντά στην κατασκευήή συγκράτησης, η κατασκευής ήταν εν μέρει υπεύθυνεςς για την μειωμένη μέγιστη μ εδαφική επιτάχυνση οποία μοντελοποιήθηκε ως ένα γραμμικό ελαστικό υλικό, ενώ το υπέδαφος ως ένα ελαστοπλαστικό συνεχές υλικό που παραμορφώνεται πλαστικά. π Στο Σχήμα 2-21 παρουσιάζονται οι κατακόρυφες διατάξεις (DHA με επίδραση SSI και DHB ελεύθερου πεδίου καταγραφές) και στο Σχήμα 2-22 παρουσιάζονται οι χρονικές ιστορίες ενός γεγονότος στη διεύθυνση NS που καταγράφηκαν από τις διατάξεις DHA και DHB και επιβεβαιώνονται οι υποθέσεις ότι η διάταξη DHB είναι ελεύθερου πεδίου.

59 38 Σχήμα 2-19 Σύγκριση μεταξύ των παρατηρούμενων λόγων h/v στο GVDA και των θεωρητικών αποκρίσεω ων στην επιφάνεια του εδάφους καθώς και στα διάφορα βάθη στο ανερχόμενο κύμα SV που διαδίδεται κατακόρυφα. Σχήμα 2-20 Οι λόγοι h/v (συνεχής γραμμή) στην επιφάνεια του εδάφους στο GVDA για τέσσερεις επιλεγμένες καταγραφές σεε σύγκριση με αυτές που αντιστοιχούν στο συνθετικό επιταχυνσιογράφημα που δημιουργήθηκε από την μέθοδο διακριτών κυματαριθμών.

60 39 Σχήμα 2-21 Οι θέσεις των επιφανειακών και κατακόρυφων οργάνων, στη θέση LSST: (a) σε κάτοψη και (b) σε όψη. Σχήμα 2-22 Επιτάχυνση στη διεύθυνση NS (m/s 2 ) σε σχέση με τοο χρόνο: Σύγκριση μεταξύ DHA και DHB. Αποτελέσματα από την ανάλυση στοο πεδίου του χρόνου φαίνονταιι στο Σχήμα 2-23, όπου οι υπολογισμένες κινήσεις εντός γεώτρησης με και χςρίς επίδραση SSI για τη διεύθυνση NS. Οι διαφορές στις αποκρίσεις πιθανόν οφείλονται στην παρουσία της κατασκευής. Η επίδραση εδάφους-κα ατασκευής είναι περισσότερο εμφανής σε ρηχά βάθη και επηρεάζει μόνο τις τ τιμές της μέγιστης επιτάχυνσης. Στηνν περίπτωση των

61 40 προσομοιωμένωνν αποκρίσεων, η μέγιστη εδαφική επιφανειακή επιτάχυνση στη διεύθυνση NS είναι μειωμένη κατάά 40% εξαιτίας της επίδρασης SSI, αλλά το υπόλοιπο διάγραμμα χρονικής ιστορίας παραμένει το ίδιο ως κίνηση ελευθέρου πεδίου. Σχήμα 2-23 Επιτάχυνση στη διεύθυνση NS (m/s 2 ) σε σχέση με τοο χρόνο: Σύγκριση μεταξύ ύπαρξης SSI και μη-ύπαρξης SSI. Οι Yang and Sato (2000) μελέτησανν την απόκριση μιας ρευστοποιήσιμης περιοχής από το σεισμό Hyogo-ken Nanbu το 1995 χρησιμοποιώντας καταγραφές από κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων στο Port Island,Kobee στην Ιαπωνία, δίνοντας μεγάλη έμφαση στον προσδιορισμό της ρευστοποίησης που προκαλείται από επιδράσεις μη-γραμμικότητας. Για το σκοπό αυτό, ανάλυσαν τα χαρακτηριστικά των καταγραμμένων εδαφικών κινήσεων χρησιμοποιώντας τον φασματικό λόγο καθώς και την τεχνική φασματικής εξομάλυνσης. Στην παρούσα έρευνα ανέφεραν ότι οι συχνότητες όπου παρουσιάστηκαν κορυφές στους φασματικούς λόγους μετατοπίστηκαν προς τις χαμηλότερες συχνότητες στην περίπτωσηπ η ισχυρής κίνησης (Σχήμαα 2-24), η αύξηση της θεμελιώδους περιόδου επιφανειακής κίνησης προκλήθηκε από μεγάλη απόσβεση των κυμάτων χαμηλής περιόδου, και όχι από την ενίσχυση των κινήσεων μακράς περιόδου (Σχήμα 2-25).

62 41 Σχήμα 2-24 Φάσματα Fourier για επιφανειακές κινήσεις στις σ τρεις φάσεις. Σχήμα 2-25 Φασματικοί λόγοι εδαφικών κινήσεων της N-S συνιστώσας της κίνησης για την Φάση 1 (0-3 s) και 2 (3-12 s). Επιπλέον, διαπιστώθηκε έντονη χαλάρωση του εδάφους εξαιτίας ε της υπερπίεσης του νερού των πόρων, η οποία συνέβειι σε ρηχά στρώματα, ενώ σε βαθιά στρώματα εμφανίστηκε μια μικρή μη-γραμμική (Σχήμαα 2-26) και τέλος, οι προσομοιωμένεςς ιστορίες τάσης- απόκριση με χαμηλή αύξησηη της πίεσης του νερού των πόρων παραμόρφωσης και υπερπίεσης του νερού των πόρων είναι ε στενά ά συνδεδεμένες με την διακύμανση των χαρακτηριστικώνν των εδαφικών κινήσεων (Σχήμα 2-27). Σχήμα 2-26 Υπολογισμένη υπερπίεση του νερού των πόρων σε διάφορα βάθη.

63 42 Ο Nozu (2004) κάνει λόγο για τις ισχυρές εδαφικές κινήσεις και την απόκριση των κατασκευών οι οποίες παρατηρήθηκαν στα κυριότερα λιμάνια της Ιαπωνίας για περισσότερα από 40 χρόνια. Το δίκτυο καλύπτει ολόκληρη την ακτογραμμή της Ιαπωνίας με 110 επιταχυνσιογράφους (επιφανειακής και κατακόρυφης διάταξης) σε πάνω από 60 λιμάνια (Σχήμα 2-28). το δίκτυο αποτελείτα ι από τρία είδη σταθμών: το πρώτο το οποίο καταγράφει επιταχύνσεις στην επιφάνεια του εδάφους, το δεύτερο το οποίο καταγράφει επιταχύνσεις εδάφους χρησιμοποιώντας γεωτρήσεις και το τρίτο το οποίο καταγράφει τις σεισμικές αποκρίσεις των κατασκευών. Η κυρίαρχη περίοδος της σεισμικής κίνησης εξαρτάται απόό την θέση, όπως φαίνεται στοο Σχήμα 2-29, και είναι φανερή η σημασία της προσαρμογής μιας σχεδιασμένης εδαφικής κίνησης που αντικατοπτρίζει τα χαρακτηριστικά τηςς θέσης. Σχήμα 2-27 Συσχέτιση της συμπεριφοράς του εδάφουςς και της εδαφικής κίνησης κατά τη διάρκεια της χρονοϊστορίας.

64 43 Σχήμα 2-28 Το δίκτυο καταγραφής ισχυρών σεισμών στα λιμάνια της Ιαπωνίας (Strong-Motion Earthquake Observation In Japanese Ports). Σχήμα 2-29 Αναπαραγωγή της κυρίαρχης περιόδου σε καταγραφέκ ές που έγιαναν σε λιμάνια της Ιαπωνίας.

65 44 Το Εργαστήριο Σεισμολογίας της Νεβάδα (2005) έκανε την εξής έρευνα: To 2003 μια διάταξη επιταχυνσιομέτρωνν εγκαταστάθηκε σε τρεις γεωτρήσεις στη Βόρεια Πύλη (North Portal) του ESF (Exploratory Studies Facility) στοο όρος Yucca στη Νεβάδα, από το εργαστήριο σεισμολογίας της Νεβάδα (Nevadaa Seismological Laboratory (NSL)). Αυτές οι γεωτρήσεις, με βάθος περίπου 150 m, έγιναν σε ιδανικές τοποθεσίες για τη μέτρηση των εδαφικών κινήσεων κάτω από την επιφάνεια στην προτεινόμενη θέση των επιφανειακών εγκαταστάσεων, όπως το Κτίριο ιαχείριση ης Αποβλήτων. Τα επιταχυνσιόμετρα τοποθετήθηκαν σεε βάθος 15 m περίπου από την επιφάνεια του εδάφους και στη βάση των γεωτρήσεων, στα 100 m, περίπου. Επίσης, εγκαταστάθηκαν συνολικά εννέα τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα στηνν επιφάνεια δίπλα από τις γεωτρήσεις. Η καταγραφή τωνν δεδομένων έγινε με επι-τόπου εγγραφή, και τα επι-τόπου δεδομένα μεταφέρονταν σε έναν κεντρικό υπολογιστή. Όλες οι απαιτήσεις συνέτρεχαν στο να πληρούνται οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού των δεδομένων ως Q. Εξαιτίας της έλλειψης σημαντικών καταγραφών κατάά το έτος 2003, επιλέχθηκαν για επεξεργασία γεγονότα με αρκετάά χαμηλό λόγο σήματος προς θόρυβο ( S/N). Η μέγιστη οριζόντια επιτάχυνση του εδάφους (PGA) καταγράφηκε σχεδόν ίση με 1 cm/s 2 το 2003 ( Σχήμα 2-30), και η αντίστοιχη ταχύτηταα (PGV) ίση με 0.01 cm/s (Σχήμαα 2-31). Οι PGA και PGV αποκτήθηκαν και από τα εννέα επιταχυνσιόμετρα για τα περισσότερα από αυτά τα γεγονότα και υπολογίστηκαν τα τ φάσματα. Το πλάτος της εδαφικής κίνησης ποικίλειι σημαντικά μεταξύ των γεωτρήσεων. Οι μεγαλύτερες εδαφικές ενισχύσεις παρατηρήθηκανν στην επιφάνεια δυο δ γεωτρήσεων οι οποίες διαπερνούσαν ένα παχύ στρώμα, περίπου 30 m, πληρώσεων και Τεταρτογενών αλλουβιακών αποθέσεων σε σύγκριση με εκείνες που είχαν μικρότερες από 2 m από αυτές. Επιπλέον, οι καταγραφές επιφάνεια προς βάση έδειξαν όσο και ο συντελεστής των πέντε ενισχύσεων σε αυτή τη θέση (Σχήμα 2-32). Σχήμα 2-30 Τιμές της PGA για συνηθισμένα σήματα το Οι τιμές ομαδοποιήθηκαν με βάση τις τρεις συνιστώσες (Z, N, E).

66 45 Σχήμα 2-31 Τιμές της PGV για συνηθισμένα σήματα το Οι τιμές ομαδοποιήθηκαν με βάση τις τρεις συνιστώσες (Z, N, E). Σχήμα 2-32 Λόγος των PGA των RF13 και RF16 ως προς αναφοράς, για κάθε μια από τις τρεις συνιστώσες. RF15, τη θέση Η συσχέτιση του σήματος με την απόσταση μεταξύ των γεωτρήσεων συμφωνεί με τη βασική θεωρία σκέδασης, και τα καταγραμμένα σήματαα σε ολόκληρο το μέτωπο κύματος συσχετίζονται καλύτερα απόό αυτά κατά μήκος της τ διαδρομής διάδοσης. Οι υπολογισμένες συναρτήσεις μεταφοράς από τα συρματωμένα μοντέλα για κάθε γεώτρηση αντανακλούν κάτι από το πραγματικό σήμα που π αποδίδει αρκετά καλά, αλλά χρειάζεται να καταγραφούν και να χρησιμοποιηθούνν περισσότερα σήματα ώστε να παρέχουν μια καλή βάση για σύγκριση. Οι Stewart and Kwok (2008) δημοσίευσαν αποτελέσματα από συγκριτική αξιολόγηση κωδίκων ανάλυσης μη-γραμμικής εδαφικής απόκρισης διαθέσιμους ς μέσω του Pacific Earthquake Engineering Research, με σκοπό 1) να κάνουν πιο προσιτή την μη- καθαρά και καλά τεκμηριωμένα πρωτόκολλα χρήσης κωδίκων και 2) να ερευνήσουν γραμμική ανάλυση εδαφικής απόκρισης στις εφαρμογές της πράξης παρέχοντας

67 46 τις διαφορές μεταξύ των προβλέψεων που παρέχονται από μη-γραμμικές και ισοδύναμες γραμμικές αναλύσεις. Οι μη-γραμμικοί κώδικες που εξετάζονται εδώ είναι μονοδιάστατης ανάλυσης ( D-MOD_2, DEEPSOIL, OpenSees, SUMDES και TESS). Όταν διεξάγονταιι αναλύσεις μη-γραμμικής ανάλυσης τότεε η κίνηση που εισάγεται θα πρέπει να χρησιμοποιείται όπως καταγράφηκε, χωρίς τροποποιήσεις και οι καταγραφές από γεωτρήσεις να εφαρμόζεται στην άκαμπτη βάση, Σχήμα Σχήμα 2-33 Ιστορίες επιτάχυνσης για το πρόβλημα μιας στρώσης. Η ιξώδης απόσβεση θα πρέπει να προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας τη σύνθεση απόσβεσης Rayleigh με το απαραίτητο επίπεδο υστέρησης απόσβεσης για μικρές παραμορφώσεις εδάφους. Η βασικήή καμπύλη τάσης-παραμόρφωσης για μια θέση προσδιορίζεται καλύτερα μέσω ειδικών δοκιμών κυκλικής φόρτισης σε συνδυασμό με δυναμικές δοκιμές αντοχής. Όταν αυτό δεν είναι εφικτό, το τ σχήμα της καμπύλης για μικρές έως μέτριες παραμορφώσεις (> %) μπορεί μ να προσδιοριστεί χρησιμοποιώντας εμπειρικές σχέσεις. Για προβλήματαα που αφορούν απόκριση μικρής παραμόρφωσης, η βασική καμπύλη τάσης-παραμόρφωσης μπορεί να προσδιοριστεί χρησιμοποιώντας σχέσεις συντελεστών μείωσης χωρίς να λαμβάνεται υπόψη διατμητική αντοχή. Για προβλήματα που αφορούν απόκριση με μέτρια έως μεγάλη παραμόρφωση, συνιστάται μια υβριδική παράσταση πουυ αντιστοιχεί στο σχήμα της καμπύλης του συντελεστή μείωσης σε μικρές παραμορφώσεις και στη διατμητική αντοχή σε μεγάλη παραμόρφωση (Σχήμα 2-34).

68 47 Σχήμα 2-34 Προσαρμογή καμπυλώνν G/G max vs γ c και τ vs γ c στηνν περιοχή γ c =10-3 έως 3*10-3. Οι ανωτέρω συγγραφείς έχοντας αναπτύξει τις παραμέτρους των πρωτοκόλλων που επιλέχθηκαν, χρησιμοποίησαν δεδομένα από τέσσερεις κατακόρυφες διατάξεις (Turkey Flat, California: La Cienega, California: KGWH02, Japan (Kiknet) and Lotung, Taiwan) πραγματοποιώντας ς αναλύσεις με ισοδύναμη γραμμική διαδικασία (SHAKE04) και μη-γραμμικούς κώδικες. Οι Chávez-García and Raptakis (2008) διαπίστωσαν την ανάγκη βαθύτερης κατανόησης της σχέσης μεταξύ ακανόνιστων υπόγειων δομών, διαθλώμενο κυματικό πεδίο και μετρήσεων έντασης. Παρουσίασαν αποτελέσματα αναλύσεων από οκτώ σεισμικές καταγραφές που καταγράφηκαν στην κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων του δικτύου Euroseistest στην Βόρεια Ελλάδαα με γνωστές την γεωμετρία και τις ιδιότητες του υπεδάφους, χρησιμοποιώντας δυο προσεγγίσεις (Σχήμαα 2-35). Πρώτα έκαναν αντιστροφή (ASA Adaptive Simulated Annealing Algorithm) του στρωματογραφικού προφίλ (1D) που εξηγεί καλύτεραα τους φασματικούς λόγους που παρατηρήθ θηκαν μεταξύ γειτονικών σταθμών. Η αντιστροφή των φασματικών λόγων χρησιμοποιώντας συχνότητες από κύματα-ρ (Σχήμαα 2-36), διότι οι κατακόρυφες συνιστώσες για το παράθυρο των κυμάτων-s αποτελούνται από κύματα-ρ, είτε κύματα-ρ που κυριαρχούν στην κατακόρυφη συνιστώσα του χρονικού παραθύρου κυμάτων-s, είτε κύματα-ρ τον επιταχυνσιογράφο που έχει εγκατασταθεί στη που έχουν μετατραπεί από ό κύματα-ss σε μια βαθύτερη διεπιφάνεια από βαθύτερη στάθμη, επέτρεψε την απόκτηση τιμών V P και Q P για το προφίλ. Τα τελικά αποτελέσματα εξήγησαν καλά όλα τα δεδομένα, όσον αφορά τους φασματικούς λόγους και το τελικό εδαφικό προφίλλ θα χρησιμοποιηθείί σε προσομοιώσεις 2D και 3D εδαφικής κίνησης για όλη την κοιλάδα.

69 48 Σχήμα 2-35 Τελικό γεωλογικό προφίλ της θέσης τουυ δικτύου ιδιότητες του 1D εδαφικού προφίλ στη θέση TST. Euroseistest και Σχήμα 2-36 Παράδειγμα από τη σύγκριση μεταξύ παρατηρημένων φασματικών λόγων (παχιάά γραμμή) και των υπολογισμ ένων χρησιμοποιώντας 1D εδαφικό προφίλ που προέρχεται από ένα τρέξιμο ASA.

70 49 Η δεύτερη προσέγγιση που χρησιμοποιήθηκε ήταν η σεισμική σ παρεμβαλλομετρία (interferometry) ώστε να διερευνηθεί ί το καταγραμμένο κυματικό κ πεδίο. Η ανάλυση των δεδομένων κάνοντας αποσυνέλιξη είτε με επιφανειακές καταγραφές είτε με καταγραφές σε κάποιο βάθος έδωσε επιπλέον περιορισμούς στην υπόγεια δομή και στην φύση των καταγραμμένων κυμάτων. Τα αποτελέσματα είναιι χρήσιμα για την επιβεβαίωση των ιδιοτήτων του εδαφικού προφίλ που προήλθαν από την μέθοδο της αντιστροφής ASA, και θα χρησιμοποιηθούν μελλοντικά για προσομοιώσεις της σεισμικής απόκρισης της κοιλάδας μεε μοντέλα 2D και 3D. Επιπλέον, η ανάλυση των καταγραφών έδειξε ότι οι τοπικές συνθήκες είναι ανεξάρτητες από την θέση της πηγής. Στο Σχήμα 2-37 δείχνει τα αποτελέσματα για την εγκάρσια ε συνιστώσα και ένα από τα 8 γεγονότα που αναλύθηκαν. Έγινε αποσυνέλιξηη των καμπυλών σε όλα τα βάθη με αυτό στην επιφάνεια το οποίοο είναι μια κορυφή. Σχήμα 2-37 Καταγραμμένες καμπύλες από τηνν κατακόρυφη διάταξη αποσυνελίχθηκανν από καταγραφή που αποκτήθηκε από την ελεύθερη επιφάνεια. Τα αποτελέσματα αντιστοιχούν σε εγκάρσιες συνιστώσες που π καταγράφηκαν σε ένα μικρό γεγονός που συνέβη στις 15/07/04, 11 km Νότιαα της θέσης TST. Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι ο ανερχόμενος παλμός S και η κατερχόμενη αντανάκλαση στην ελεύθερη επιφάνεια. Οι Bala et al. (2009) πραγματοποίησαν σεισμικές μετρήσεις σε 12 θέσεις σε διαφορετικά βάθη στην πόλη Βουκουρέστι της Ρουμανίας με σκοπό τον καλύτερο προσδιορισμό των φυσικών και δυναμικών ιδιοτήτων των τ αβαθών ιζηματογενών πετρωμάτων καθώς και τον προσδιορισμό της μέσης ταχύτητας τ των διατμητικών κυμάτων (Πίνακας 2-1). ιαπιστώθηκε ότι οι θεμελιώδεις ς περίοδοι που προσδιορίζονται με την μέθοδο Nakamura από άλλες πρόσφατεςπ ς έρευνες είναι σε

71 50 καλή συμφωνία με εκείνες που υπολογίζονται με βάση ταα γεωλογικά και γεωτεχνικά δεδομένα που καταγράφηκαν στις γεωτρήσεις. Πίνακας 2-1 Μέσες σταθμισμένες ταχύτητες για τους επτά Tεταρτογενών στρωμάτων που προσδιορίστηκαν στις 121 θέσεις Βουκουρεστίου. κύριους τύπους την περιοχή του Επίσης, τα φάσματα απόκρισης επιτάχυνσης δείχνουν ενίσχυση ε των ιζηματογενών στρωμάτων στο ίδιο σχεδόν εύρος συχνοτήτων, αλλά με διαφορετικδ κές τιμές (1.1x-2x), Σχήμα Μεγαλύτερες τιμές τ του 2-3x μπορούν να παρατηρηθούνν τοπικά. Αυτές οι τιμές εξαρτώνται από τη γεωλογική σύνθεση των ιζηματογενών στρώσεων. Οι τιμές περιόδου για τις μέγιστες κορυφές ενίσχυσης αντιστοιχούν καλάά με τις γνωστές περιοχές περιόδου από καταγραφέςς επιταχυνσιομέτρωνν στο Βουκουρέστι, μεταξύ 0.1 και 0.6 sec για ισχυρές κινήσεις. Σχήμα 2-38 Φάσμα επιταχύνσεων για τις 5 θέσεις στο ΒουκουρέστΒ στι, υπολογισμένες για την ισχυρή σεισμική κίνησηη στις , BBI_E οριζόντια καταγραφή.

72 51 Ο Kokusho (2011) συσχέτισε την μέγιστη ενίσχυση μεταξύ μ τηςς επιφάνειας του εδάφους και της βάσης για επιφανειακή και κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιομέτρων του συστήματος καταγραφής KiΚ-nett στην Ιαπωνία στηνν ίδια θέση, με τον λόγο της ταχύτητας των κυμάτων S ( V ). ( s Σχήμα 2-39 Συστήματα διάταξης σεισμομέτρων για την μέτρηση της εδαφικής ενίσχυσης μεταξύ της επιφάνειας και της βάσης, (a) επιφανειακή διάταξη και (b) κατακόρυφη διάταξη. Η γραφική παράσταση των μέγιστων ενισχύσεων φασμάτων των 2AA s /2A b για κινήσεις στο επιφανειακό υπόβαθρο σε σχέσηη με τον λόγο ταχυτήτων Vs b /VV (όπου V s η μέση ταχύτητα) δίνει καλή συσχέτιση με μικρή διασπορά δεδομένων μεταξύ της μέγιστης ενίσχυσης και του λόγου ταχύτητας τ τόσο για την θεμελιώδη όσο και τις ανώτερες τάξεις του εδάφους, παρά τις διαφορές που παρατηρούνται στους επιμέρους σεισμών (όπου 2A s /2A b είναι η ενίσχυση θέσης στην επιφανειακή διάταξη), (Σχήμα 2-40). s Σχήμα 2-40 Μέγιστο πλάτος του 2AA s /2A b (αριστερά) και του 2A s /(AA b +Β b ) (δεξιά) για το κύριο γεγονός και για μετασεισμικά γεγονότα του σεισμού EQ1 (ο σεισμός Tokachi-Oki (ΜΜ J =8.0) το 2003) σε σχέση με ε τους λόγους της μέσης ταχύτητας των κυμάτων S.

73 ιαπιστώθηκε ότι η μη-γραμμικότηταα του εδάφους (εξαρτώμενη από το μέγεθος της παραμόρφωσης) τείνει να έχει ελάχιστη επίδραση στην μέγιστη ενίσχυση των 2A s /2A b για τις επιφανειακές διατάξειςς σε σύγκριση με εκείνη των 2A s /(A b +Β b ) για τις κατακόρυφες διατάξεις, (όπου 2A s /(AA b +Β b ) είναι η ενίσχυση θέσης στην κατακόρυφη διάταξη), (Σχήμα 2-40). Η ταχύτητα τ V της ισοδύναμης επιφανειακήςς στρώσης μπορεί να προσδιορισθεί από αποτελέσματα μετρήσεων, ή ανν αυτά δενν είναι διαθέσιμα, μπορεί να εκτιμηθεί από την θεμελιώδη συχνότητα f 1 μιαςς θέσης που προκύπτει από τους φασματικούς λόγους H/V σε s 52 μετρήσεις μικροθορύβων και το πάχος των μαλακών εδαφών (Ολοκαινικό στρώμα) Η, από τη σχέση V s =4Ηf 1. Οι Ktenidou et al. (2011) χρησιμοποίησαν μεγάλο αριθμό ασθενών σεισμικών καταγραφών στην κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων CORSSA, Αίγιο, Ελλάδα (βλ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2) με σκοπό να διερευνήσουν τη διασπορά των φασματικών λόγων, (Σχήμαα 2-41). Σχήμα 2-41 Εδαφική τομή στη θέση της κατακόρυφης διάταξης CORSSA. Για τον σκοπό αυτό εξέτασαν ανν ορισμένα σεισμικά γεγονότα συνεισφέρουν περισσότερο από το μερίδιό τους στη διασπορά σε σχέση με τη μέση τιμή και πως αυτά μπορούν να εντοπιστούν και ναα αφαιρεθούν χρησιμοποιώντας δύο μεθόδους: το λόγο σήματος προς θόρυβο (SNR) και την ελάττωση της διασποράς (variance reduction, VR). Υπολόγισαν τους φασματικούς λόγους με την μέθοδο SSR και HVSR για 473 καταγραφές και στη συνέχεια, υπολόγισαν τις τιμές τ VR για κάθε οριζόντια συνιστώσα και για τις δύο μεθόδουςς και ομαδοποίησανν τα γεγονότα σύμφωνα με αυτές τις τιμές, σε VR+ όταν υπάρχει καλή συμφωνία μεταξύ ενός μεμονωμένου λόγου και της μέσης τιμής και σε VR- όταν δεν υπάρχει καλή συμφωνία. Στο Σχήμα 2-42 παρουσιάζεται το 95% διάστημαα εμπιστοσύνης του μέσου όρου των γεγονότων με τις μεθόδους SSR και HVSR και για τις δύο ομάδες γεγονότων, VR+ και VR-, και

74 53 παρατηρείται ότι τα γεγονότα VR- δεν προσδιορίζουν την κορυφή συντονισμού στη μέθοδοο SSR ενώ τα γεγονότα VR+ + την δείχνουν καθαρά. Στη μέθοδο HVSR η θεμελιώδης κορυφή εμφανίζεται καθαρά για τα γεγονότα VR- και VR+. Τα αποτελέσματα των γεγονότων VR- αφαιρεθούν. μειώνουν τον μέσοο όρο, οπότε μπορούν να Σχήμα 2-42 ιάστημα εμπιστοσύνης 95% του μέσου όρου των σεισμικών γεγονότων με τις μεθόδους SSR και HVSR για τις ακτινικές (r), εγκάρσιες (t) και κατακόρυφες (v) συνιστώσες και γιαα τις δύο ομάδες γεγονότων, VR+ και VR-. Οι κατακόρυφες εστιγμένες γραμμές καθορίζουν το εύρος συχνοτήτων Hz. ιαπιστώθηκε ότι η διασπορά στο σύνολο δεδομένων οφείλεται στην ομάδα των γεγονότων με τη μικρότερη ελάττωση διασποράς. Αυτάά τα γεγονότα μπορούν να αφαιρεθούν προκειμένου να υπολογιστεί περισσότεροο αξιόπιστη απόκριση. Εν τούτοις, δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί η ελάττωση διασποράς για να επιλεγούν οι κατάλληλες καταγραφές όταν υπολογίζονται φασματικοί λόγοι επειδή τα σύνολα δεδομένων είναι μικρά. Έτσι, οι Ktenidou ett al. (2011) επέλεξαν την αξιοποίηση του SNR το οποίο εκτιμήθηκε χρησιμοποιώντας 4 ορισμούς (Σχήμα 2-43). Επιλογή δεδομένων βασισμένη στο SNR συγκρίθηκε με εκείνα που χρησιμοποιήθηκαν στην VR προκειμένου να καθοριστεί ένα έ κριτήριο βασισμένο στο SNR που διακριτοποιεί τα γεγονόταα τα οποία, σύμφωνα με το VR, αυξάνουν τη διασπορά.

75 54 Σχήμα 2-43 Παράδειγμα των τεσσάρων διαφορετικών ορισμών του SNR (1 έως 4). Η οριζόντια συνεχής γραμμή υποδεικνύει την τιμή που επιλέχθηκε ως αντιπροσωπευτική στηνν περιοχή συχνοτήτω ων ( Hz ή 1-10 Hz) και οι τρεις οριζόντιες διακεκομμένες γραμμές υποδεικνύουν τις τιμές αποκοπής του SNR (3, 5 και 10). Οι Yeee et al. (2013) κατέγραψαν ισχυρές εδαφικές κινήσεις από το σεισμό Niigata- πεδίου εγκατεστημένη σε εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας. Οι εδαφικές συνθήκες περιλαμβάνουν περίπου 70m εδαφικής στρώσης μετρίως πυκνής άμμου ken Chuetsu-oki το 2007, μεγέθουςς M w =6.6, από κατακόρυφη διάταξη ελευθέρου υπερκείμενης αργιλώδους υποβάθρου, με τη στάθμη υπόγειων υ υδάτων στα 45m (Σχήμαα 2-44). Η εδαφική κίνηση στο επίπεδο τουυ υποβάθρου παρουσίασε μέγιστη επιτάχυνση (γεωμετρικός μέσος των δύο οριζόντιων συνιστωσών) ίση με 0.55g, η οποία μειώθηκε στα 0.4g στην επιφάνειαα του εδάφους, υποδεικνύοντας μη-γραμμική εδαφική απόκριση. Η μονοδιάστατηη ανάλυση εδαφικής απόκρισης από σχετικά ασθενή μετασεισμική κίνηση παρέχει ικανοποιητική συμφωνία σ των συχνοτήτων συντονισμού που έχουν παρατηρηθεί και των επιπέδων ενίσχυσης, κάνοντας δεκτούς λόγους απόσβεσης για μικρές παραμορφώσεις, ελαφρά μεγαλύτερους από εκείνους που προσδιορίσθηκαν από εργαστηριακές δοκιμές (Σχήμαα 2-45 και Πίνακας 2-2). Η μη-γραμμική εδαφική απόκριση συγκρίθηκε με προηγούμενα μοντέλα-δεδομένα τα οποία αποκτήθηκαν από τα κατακόρυφα δίκτυα Kik-Νet στην Ιαπωνία, Lotung στην Ταϊβάν, La Cienega και Turkey Flat, στην Καλιφόρνια.

76 55 Σχήμα 2-44 Εδαφική στρωματογραφία στη θέση SHA με τις θέσεις ς των οργάνων και τα αποτελέσματα δοκιμών διείσδυσης και μέτρησηη της ταχύτητας διάδοσης των διαμήκωνν και εγκαρσίων κυμάτων. Πίνακας 2-2 Σύγκριση καταγραμμ μένων στην κατακόρυφη διάταξη και υπολογισμένων θεμελιωδών συχνοτήτων (από αναλύσεις μονοδιάστατης ανάλυσης). Direction FN FP Analytica (elastic)) (Hz) Surface-to-rock transfer function Main shock (Hz) After shocks (Hz) Horizonta-to- vertical peak Main shock (Hz) After shocks (Hz) Σχήμα 2-45 Συναρτήσεις μεταφοράς ς για το κυρίως γεγονός και δύο μετασεισμικές δονήσεις.

77 56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 3. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗΣ ΙΑΤΑΞΗΣ VA-1 Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν την εγκατάσταση του δικτύου της κατακόρυφης διάταξης VA 1 στην Πάτρα. Στην αρχή συζητείται η επιλογή της θέσης εγκατάστασης και περιγράφονται τα χαρακτηριστικά της επιλεγείσας θέσης. Στη συνέχεια, δίνονται λεπτομέρειες για τη διάνοιξη των γεωτρήσεων, τη σωλήνωσή τους και την πραγματοποίηση αποκλισιομετρικών μετρήσεων για τον προσδιορισμό των αποκλίσεων από την κατακόρυφο. Τέλος, περιγράφεται η εγκατάσταση των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων στον πυθμένα των τριών γεωτρήσεων καθώς και του αντίστοιχου επιφανειακού οργάνου της διάταξης. 3.1 Γενικά Όπως αναφέρθηκε στην ΕΙΣΑΓΩΓΗ το δίκτυο επιταχυνσιογράφων της Πάτρας (UPAN) εκτός από την οριζόντια διάταξη επιφανειακών οργάνων εγκατεστημένων σε διάφορες περιοχές της πόλης, περιλαμβάνει και μία κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων (VA-1). Η διάταξη αυτή εγκαταστάθηκε πρόσφατα (Ιούλιος 2013) σε θέση που επιλέχθηκε μετά από διερεύνηση αρκετών υποψηφίων θέσεων. Κατά την επιλογή της θέσης εγκατάστασης της διάταξης VA-1 καταβλήθηκε προσπάθεια να ικανοποιηθούν ορισμένες αρχικές απαιτήσεις (ή επιθυμητά χαρακτηριστικά) όπως: 1) βάθος διάταξης τέτοιο ώστε η βάση της να μπορεί να θεωρηθεί ως σεισμικό υπόβαθρο της συγκεκριμένης θέσης (V s 600 έως 700m/s), 2) σχετικά απλή στρωματογραφία, αποτελούμενη από κατά το δυνατόν ομοιογενές εδαφικό στρώμα εδραζόμενο στο σεισμικό υπόβαθρο, 3) ασφαλής (περιφραγμένη) θέση εγκατάστασης για την αποφυγή βανδαλισμών, και 4) θέση εγκατάστασης τέτοια ώστε ο επιφανειακός επιταχυνσιογράφος της διάταξης να αποτελεί χρήσιμο συμπλήρωμα

78 57 (από γεωγραφική άποψη) ) του υφιστάμενου πόλης. επιφανειακού δικτύου οργάνων της Η ταυτόχρονη ικανοποίησηη όλων των ανωτέρω απαιτήσεων δεν έγινε δυνατή και γι αυτό επιλέχθηκε τελικά η θέση πουυ σημειώνεται στη δορυφορικήή φωτογραφία του Σχήματος 3-1, στην οποία περιλαμβά άνονται και οι θέσεις της οριζόντιας διάταξης των οργάνων του δικτύου. Η επιλεχθείσαα θέση ικανοποιεί γενικά την απαίτηση ύπαρξης σεισμικού υποβάθρου ικανοποιητικής δυστένειας, συνθηκών ασφαλείας έναντι βανδαλισμών και χρήσιμης συμπλήρωσης της γεωγραφικήςς κάλυψης του πολεοδομικού συγκροτήματος. Η εδαφική στρωματογραφία όμως στη θέση εγκατάστασης δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως απλή, αλλά ωςς σύνθετη, αφού περιλαμβάνει αλληλουχίαα ικανού αριθμού συνεκτικών καιι μη-συνεκτικών σχηματισμών με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Το αρχικά «ανεπιθύμητο» αυτό χαρακτηριστικό παρέχει, εν τούτοις, τη δυνατότητα διερεύνησης τηςς αξιοπιστίας των διαθέσιμων μεθόδων επεξεργασίας των σεισμικών καταγραφών στην περίπτωση σύνθετων εδαφικών τομών. Σχήμα 3-1 ίκτυο εγκατεστημένωνν επιταχυνσιογράφων Πανεπιστημίου Πατρών (UPAN). ορυφορική φωτογραφίαα (Google Earth ). E 3.2 Θέση Εγκατάστασης της Κατακόρυφης ιάταξης Η θέση εγκατάστασης της διάταξης VA-1 που σημειώνετα αι στο Σχήμα 3-1, βρίσκεται στον προαύλιο χώρο της «Τριαντείου Επαγγελματικής και Βιομηχανικής Σχολής» στην Πάτρα. Πρόκειται για κτίριο ορθογωνικής κάτοψης (64m( x 17m) περίπου 1080 m 2, το οποίο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1950 και κατά την παρούσα χρονική

79 58 περίοδο λειτουργεί ως Ιδιωτικό Εσπερινό Επαγγελματικό Λύκειο, Σχήμα 3-2. Το κτίριο, το οποίο βρίσκεται 1.5 km νότια του κέντρου τηςς πόλης (οδός Ιωνίας 134), περιλαμβάνει υπερυψωμένο ισόγειο και έναν όροφο και ο φέρωνν οργανισμός του αποτελείται από οπλισμένο σκυρόδεμα και η θεμελίωσή του περιλαμβάνει μεμονωμένα θεμέλια. Οι θέσεις διάνοιξης των τριών γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2, Γ-3 ( Ν, Ε), στο εσωτερικό των οποίων εγκαταστάθηκαν οι τρεις υπόγειοι επιταχυνσιογράφοι, φαίνονται στην δορυφορική φωτογραφία του Σχήματος 3-3. Τα βάθη των γεωτρήσεων είναι: Γ-1: 74m, Γ-2: 20.5m και Γ-3: 35m. Aνατολή Bορράς Σχήμα 3-2 Φωτογραφική άποψηη του κτιρίου της Τριαντείου Σχολής Πατρών. Σχήμα 3-3 ορυφορική φωτογραφί ία της περιοχής τηςτριαντείουυ Σχολής Πατρών με την θέση των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-33 (Google Earth ).

80 Εγκατάσταση της Κατακόρυφ φης ιάταξης VA-1 Η διάνοιξη των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3 πραγματοποιήθηκε με περιστροφικό υδραυλικό γεωτρύπανο τύπου RESKA TD 30 της Εταιρίας Ε ΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΤΕ, σε γραμμική διάταξη παράλληλη προς την βόρεια πρόσοψη του κτιρίου (Σχήμα 3-4) και σε απόσταση 2 m από αυτή. Η απόσταση της γεώτρησης Γ-3 από τις γεωτρήσεις Γ-1 και Γ-2 είναι 3.80 m και 6.80 m, αντίστοιχα. Το ενδεχόμενο δυναμικής αλληλεπίδρασης των υπόγειων (και ειδικότερα του επιφανειακού) επιταχυνσιομέτρων με το γειτονικό κτίριο βρίσκεται υπό διερεύνηση με μ διεξαγωγή αριθμητικών αναλύσεων και σύγκριση σεισμικών καταγραφών τουυ επιφανειακού επιταχυνσιομέτρου τοποθετημένου είτε στο εσωτερικό του κτιρίου είτε στο επιφανειακό φρεάτιο της κατακόρυφης διάταξης Γ-2 Γ-3 Γ-1 Σχήμα 3-4 Φωτογραφική Πατρών. άποψη της Βόρειας πρόσοψης της Τριαντείου Σχολής Στις φωτογραφίες του Σχήματος 3-55 παρουσιάζονται στιγμιότυπα α από τη διάνοιξη των τριών γεωτρήσεων. Η σωλήνωση όλων των γεωτρήσεων έγινε με πλαστικούς αποκλισιομετρικούς σωλήνες κυκλικής διατομής, εξωτερικής διαμέτρου 85 mm, Σχήμα 3-6, και για την ενεμάτωση χρησιμοποιήθηκε υδαρές μίγμαα τσιμέντου/νερού με αναλογία 1/3. Η ενεμάτωση εκτελέστηκε από τον πυθμένα των γεωτρήσεων προς την επιφάνεια του εδάφους με χρήση αλφαδολάστιχου 10/14, 1 στοο κατώτερο τμήμα και μεταλλικών σωλήνων διαμέτρου 1.5 στο ανώτερο τμήμα της γεώτρησης. Πραγματοποιήθηκε επίσης συμπλήρωση ενέματος από την επιφάνεια του εδάφους στο ανώτατο τμήμα των γεωτρήσεων,, Σχήμα 3-7.

81 60 Γ-1 Γ-2 Γ-3 Σχήμα 3-5 ιάνοιξη των γετρήσεων για την εγκατάσταση επιταχυνσιομέτρων της κατακόρυφης διάταξης VA-1. των υπόγειων Σχήμα 3-6 Χρησιμοποίηση πλαστικών αποκλισιομετρικών σωλήνων για τη σωλήνωση των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3.

82 61 Σχήμα 3-7 Ενεμάτωση του διάκενου μεταξύ του τοιχώματος τωνν γεωτρήσεων και του πλαστικού αποκλισιομετρικού σωλήνα. Μετά τη σκλήρυνση του ενέματος στις γεωτρήσεις Γ-1, Γ-2 και Γ-3 εκτελέστηκαν αποκλισιομετρικές μετρήσεις για τον προσδιορισμό της τ ακριβούς θέσης κάθε γεώτρησης στο χώρο. Ο εξοπλισμός για τις αποκλισιομετρικές μετρήσεις αποτελείται από την βολίδα, τον καταγραφέα, τοο καλώδιο μεταφοράς των δεδομένων μήκους 50m (Σχήμα 3-8) και τον αποκλισιομετρικό σωλήνα (Σχήμα 3-9). Στο Σχήμα 3-10 παρουσιάζονται στιγμιότυπα από α τη διεξαγωγή των αποκλισιομετρικών μετρήσεων στιςς γεωτρήσεις Γ-1, Γ-2 και Γ-3 με χρήση αποκλισιομέτρου (slope indicator) τύπου παλλόμενη ης χορδής. Oι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν στις και στο Σχήμα 3-11 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των μετρήσεων με τη μορφή της απόκλισης από τηνν κατακόρυφο και

83 62 σε κάτοψη για τις τρεις γεωτρήσεις. Τα δεδομένα καταγραφής δίνονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6. Παρατηρείται ότι στη γεώτρηση Γ-1 η μέγιστη μετρηθείσα οριζόντια απόκλιση σε βάθος 50m προέκυψε ίση με 0.71m ( 1.4% του βάθους). Αντίστοιχα, Α, στη γεώτρηση Γ- 2, βάθους 20m, η απόκλιση μετρήθηκε ίση με 0.34m (1.7% του βάθους) ενώ στη γεώτρηση Γ-3 η μέγιστη απόκλιση στη βάση (βάθος 35m) μετρήθηκε απόκλιση 0.20m (0.6% του βάθους). Σχήμα 3-8 Εξαρτήματα αποκλισιομετρικού εξοπλισμού. Σχήμα 3-9 Αποκλισιομετρικός σωλήνας (C18-Standard Inclinometer Casing, itmsoil) που χρησιμοπο ιήθηκε για τη σωλήνωση των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3 στην Τριάντειο Σχολή Πατρών.

84 63 Σχήμα 3-10 ιεξαγωγή αποκλισιομ μετρικών μετρήσεων στο εσωτερικό των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3. Τα αποτελέσματα των αποκλισιομ μετρικών μετρήσεων αξιοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό της οριζόντιας απόστασης μεταξύ γεώτρησης-πηγής και γεώτρησης- λήψης (ως συνάρτησης του βάθους) στις δοκιμές cross-hole που διεξήχθησαν μεταξύ των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2, Γ-3, πριν από την εγκατάστασηη των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων. Η περιγραφή της εφαρμογής της μεθόδου cross-hole και τα σχετικά αποτελέσματα παρουσιάζονται στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4.

85 Άξονας Α 0, mm Γ-1 Άξονας B 0, mm Άξονας Α 0, mm Γ-2 Άξονας B 0, mm Άξονας Α 0, mm Γ-3 Άξονας B 0, mm Τομή Τομή Τομή Τομή Τομή Τομή Βάθος, m 25 Βάθος, m 25 Βάθος, m Βορράς 400 Βορράς Βορράς Άξονας Α 0, mm ο Άξονας Α 0, mm ο Άξονας Α 0, mm ο Άξονας Β 0, mm Άξονας Β 0, mm Άξονας Β 0, mm Σχήμα 3-11 Αποτελέσματα αποκλισιομετρικών μετρήσεων για τις τρεις γεωτρήσεις (Γ-1, Γ-2, Γ-3).

86 65 Η εγκατάσταση των τριαξονικών επιταχυνσιομέτρων τύπου Shallow Borehole EpiSensor Force Balance Accelerometer Model SBEPI, στον πυθμένα των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3 πραγματοποιήθηκε ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή των οργάνων (Kinemetrics). Το επιταχυνσιόμετρο τύπου SBEPΙ είναι ένα τριαξονικό επιταχυνσιόμετρο βελτιστοποιημένο για σεισμικές εφαρμογές και είναι χρήσιμο για σχετικά ρηχές γεωτρήσεις. Η μονάδα αποτελείται από τρεις αισθητήρες χαμηλού θορύβου (EpiSensor) που ισορροπούν δυναμικά (force balance) - Χ-άξονας, Y-άξονας και Ζ- άξονας - και έχουν τοποθετηθεί κάθετα μεταξύ τους μέσα σε περίβλημα από ανοξείδωτο χάλυβα. To περίβλημα, τα καλώδια και οι συνδέσεις βαθμονομούνται έως 140 PSI (1 MPa), ισοδύναμο σε βάθος 330 feet (100 μέτρων). Το SBEPI έχει εργοστασιακή επιλογή κλίμακας καταγραφών με εύρος ±4g, ±2g, ±1g, ±1/2g ή ±1/4g και παρέχει υπό κλίμακα καταγραφές σεισμικής κίνησης ακόμη και σε κοντινές περιοχές (near fault locations). Το εύρος ζώνης του ρεύματος (από συνεχές (DC) έως 200 Hz) είναι μια σημαντική βελτίωση έναντι των προηγούμενων γενιών αισθητήρων η οποία παρέχει τη δυνατότητα μελέτης κινήσεων μεγαλύτερων συχνοτήτων, διατηρώντας παράλληλα την άμεση απόκριση ρεύματος που επιτρέπει την απλή βαθμονόμηση πεδίου και μειώνει τα σφάλματα κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας. Το κύκλωμα τάσης εξόδου είναι επιλέξιμο από το χρήστη είτε στα ±2,5V ή ±10V μονής κατάληξης, είτε στα ±5V ή ±20V διαφορικής. Το SBEPI συνήθως τροφοδοτείται με μία εξωτερική πηγή συνεχούς ρεύματος ±12V. Το επιταχυνσιόμετρο έχει ονομαστική διάμετρο 67 mm και μήκος 241 mm. Αυτό επιτρέπει την εγκατάστασή του στο εσωτερικό σωλήνωσης με διάμετρο 76 mm. Στο Σχήμα 3-12 παρουσιάζεται ο εσωτερικός μηχανισμός του επιταχυνσιομέτρου SBEPΙ. Κατά την εγκατάσταση του επιταχυνσιομέτρου προηγείται η διάστρωση στον πυθμένα της γεώτρησης, ποσότητας υάλινων σφαιριδίων διαμέτρου 5mm, σε στρώση πάχους περίπου 5 cm, (Σχήμα 3-13) και στη συνέχεια καταβιβάζεται το επιταχυνσιόμετρο -αναρτημένο από το καλώδιό του- στο εσωτερικό της γεώτρησης έτσι ώστε να εδρασθεί στη στρώση των υάλινων σφαιριδίων, (Σχήμα 3-14). Με τον τρόπο αυτό οι στάθμες έδρασης των τριών επιταχυνσιομέτρων προέκυψαν ίσες με 71.5m, 34m και 20m, Σχήμα Σημειώνεται ότι παρά την προσπάθεια ελέγχου της διεύθυνσης των οριζόντιων αξόνων των οργάνων κατά την εγκατάστασή τους, η τελική διεύθυνση παρέμεινε άγνωστη. Ακολουθεί η ρίψη ποσότητας μίγματος σφαιριδίων μικρότερης διαμέτρου ώστε να καλυφθεί πλήρως το επιταχυνσιόμετρο. Η κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων (VA-1) αποτελείται εκτός από τα τρία τριαξονικά επιταχυνσιόμετρα εγκατεστημένα στις τρεις γεωτρήσεις, και από ένα

87 66 τριαξονικό επιφανειακό επιταχυνσιόμετρο τύπου KINEMETRICSS Force Balance Accelerometer Model FBA ES-T (Σχήμα 3-16). Η μονάδα αποτελείται από τρεις αισθητήρες χαμηλού θορύβου (EpiSensor) που ισορροπούν δυναμικά (force balance) και έχουν τοποθετηθεί κάθετα μεταξύ τους μέσα σε μικρού μεγέθους περίβλημα. Σχήμα 3-12 Το εσωτερικό του επιταχυνσιομέτρου SBEPI. Σχήμα 3-13 Υάλινα σφαιρίδια τα οποία τοποθετήθηκανν στο εσωτερικό των τριών γεωτρήσεων.

88 67 Σχήμα 3-14 Τοποθέτηση επιταχυνσιό όμετρου στο εσωτερικό της γεώτρησης. Σχήμα 3-15 Βάθος εγκατάστασης επιταχυνσιομέτρων στη θέση VΑ-1.

89 68 Σχήμα 3-16 Επιφανειακ κός επιταχυνσιογράφος FBA ES-T. Ο επιταχυνσιογράφος EpiSensor έχει κλίμακα καταγραφώ ών με έυροςς από ±0.25g έως ±4g και παρέχει καταγραφές σεισμικών κινήσεων υπό κλίμακα ακόμα και σε κοντινές στην πηγή θέσεις. Το εύρος ζώνης του ηλεκτρικού καλωδίου συνεχούς ρεύματος στα 200 Hz επιτρέπει στον μηχανικό-επιστήμοντη τ σύνδεση καλωδίου συνεχούς ρεύματος που επιτρέπει απλή βαθμονόμηση πεδίου και μειώνει τις αβεβαιότητεςς κατά την ν επεξεργασία. Το να μελετά τις κινήσεις υψηλών συχνοτήτων διατηρώντας κύκλωμα εξόδου είναι επιλέξιμο από το χρήστη είτε στα ±2,5VV ή ±10V μονής κατάληξης, είτε στα ±20V διαφορικής.. Στην επιφάνεια του εδάφους διαμορφώθηκαν κατάλληλαα καλυμέναα φρεάτια (Σχήμα 3-17) για την προστασία της τ εγκατάστασης και τα ηλεκτρικα καλώδια οδηγήθηκαν υπόγεια στο καταγραφικό σύστημαα που έχει εγκατασταθεί στοο εσωτερικό του γειτονικού κτιρίου της Τριαντείου Σχολής. Η μονάδα PDAQ Premiumm 24bit Digitizer, Digitexx, Σχήμα 3-18, είναι ένα φορητό σύστημα για την παρακολούθηση, μετάδοση και ανάλυση των δεδομένων καταγραφής σε πραγματικό χρόνο. Η ανάλυση-ακρίβεια καταγραφής (resolution) είναι 24-bit με αναλογικό προ-φιλτράρισμα, τύπου Delta-Sigma και ρυθμό δειγματοληψίας 200 δείγματα ανά δευτερόλεπτο, δηλαδή η καταγραφή γίνεται ανά sec. Η συλλογή και η μεταφορά των δεδομένων γίνεται μέσω σύνδεσης Ethernet και ειδικού λογισμικού (Digitexx Serve Software), το οποίο εγκαθιστάται σε Η/Υ. Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8 παρουσιάζ ζεται αναλυτικότερα η λειτουργία και οι επιλογές του λογισμικού Digitexx Server Software.

90 69 Γ-3 Επιφανειακό Γ-11 Γ-2 Σχήμα 3-17 Φρεάτια προστασίας ς της εγκατάστασης των τ επιταχυνσιομέτρων. Σχήμα 3-18 Mονάδα συλλογής δεδομένων (PDAQQ Premium, Digitexx) ).

91 70 Μέσω του λογμικού (Digitexx Server Software), μπορούν να τροποποιηθούν ορισμένες παράμετροι που σχετίζονται με την καταγραφή των γεγονότων. Τα ενεργοποιημένα κανάλια καταγραφής σεισμών είναι 12, το χρονικό βήμα δειγματοληψίας ισούται με 0.05 sec, που αντιστοιχεί σε μέγιστη συχνότητα 100Hz και οι καταγραφές έχουν διάρκεια 60sec και 120sec πριν και μετά αντίστοιχα από την ικανοποίηση της ενεργοποίησης της καταγραφής (pre-event και post-event time). Η διάρκεια καταγραφής πριν το σεισμό ορίζεται στα 60 sec και η διόρθωση βάσης (baseline correction) πραγματοποιείται με τη χρήση ψηφιακών φίλτρων με εύρος ζώνης 0.05Hz έως 32Hz (bandpass FFT filter, Butterworth 8 th order).

92 71 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 4. ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ VA-1 Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται όλες οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν για τον γεωτεχνικό χαρακτηρισμό της θέσης εγκατάστασης της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων VA 1, καθώς και τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Η εδαφική στρωματογραφία της συγκεκριμένης θέσης προσδιορίσθηκε με βαθιά δειγματοληπτική γεώτρηση, κατά τη διάνοιξη της οποίας πραγματοποιήθηκαν δοκιμές SPT και ανακτήθηκαν εδαφικά δείγματα για δοκιμές κατάταξης, αντοχής και στερεοποίησης. Διεξήχθησαν επίσης επι τόπου δοκιμές (επιφανειακά κύματα, crosshole) προσδιορισμού της ταχύτητας διάδοσης των εγκάρσιων κυμάτων στη θέση της κατακόρυφης διάταξης καθώς και εργαστηριακές δοκιμές συντονισμού για τον προσδιορισμό των σχέσεων G/G 0 γ c και D γ c των εδαφικών υλικών. Η κατακορυφότητα των τριών γεωτρήσεων εγκατάστασης των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων (οι οποίες αξιοποιήθηκαν για τη διεξαγωγή των δοκιμών cross hole) ελέγχθηκε με αποκλισιομετρικές μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν από την εγκατάσταση των οργάνων. 4.1 Γενικά Όπως έγινε φανερό από την ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ η γνώση των εδαφικών συνθηκών σε μια θέση κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων, σε συνδυασμό με τα δεδομένα σεισμικών καταγραφών επιτρέπει τη διερεύνηση πολλών πτυχών του φαινομένου της εδαφικής σεισμικής απόκρισης. Με σκοπό τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των σεισμικών καταγραφών της διάταξης VA-1 πραγματοποιήθηκε ο γεωτεχνικός χαρακτηρισμός της συγκεκριμένης θέσης ο οποίος βασίσθηκε σε δειγματοληπτική γεώτρηση μεγάλου βάθους και σε επι-τόπου και εργαστηριακές δοκιμές για τον προσδιορισμό των δυναμικών ιδιοτήτων των

93 72 εδαφικών σχηματισμών. Οι πραγματοποιηθείσες δοκιμές δ και τα σχετικά αποτελέσματα παρουσιάζονται στις ενότητες που ακολουθούν. 4.2 ειγματοληπτική Γεώτρηση Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, στη θέση εγκατάστασης του κατακόρυφου δικτύου VA-1 διανοίχθηκαν τρεις γεωτρήσεις με βάθη 74.0m (Γ-1), 20.5m (Γ-2) και 35.0m (Γ-3)( για την εγκατάσταση των τ αντίστοιχων υπόγειων επιταχυνσιομέτρων. Η διάνοιξη της βαθύτερης γεώτρησης ς Γ-1, πραγματοποιήθηκε με συνεχή δειγματοληψία και διεξαγωγή οκιμών Τυποποιημένης ιείσδυσης (SPT). Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΑ 1 παρουσιάζονται τα μητρώα της δειγματοληπτικής γεώτρησης Γ- 1 και στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 οι φωτογραφίες των εδαφικών δειγμάτων. Η εδαφική τομή στη θέση της γεώτρησης Γ-1, όπως καταρτίσθηκε με βάση την δειγματοληψίαα και τις δοκιμές κατάταξης παρουσιάζεται στοο Σχήμα 4-1. Σχήμα 4-1 Εδαφική στρωματογραφίαα στη θέση της γεώτρησης Γ-1

94 73 Παρατηρείται ότι η στρωματογραφίαα στην θέση Γ-1 περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό στρώσεων (άλλων με μικρό και άλλων με μεγάλο πάχος) με εναλασσόμενη (συνεκτική, μη-συνεκτική) σύσταση. Ο (αρτεσιανός) φρεάτιος ορίζοντας συναντάται σε βάθος 8m. Με σκοπό τη διευκόλυνση της διερεύνησης τηςς επίδρασης της στρωματογραφίας της συγκεκριμένης θέσης στην εδαφική σεισμική απόκριση, καταρτίσθηκε η απλοποιημένη εδαφική τομή του Σχήματος 4-2 η οποία περιλαμβάνει 8 κύριες εδαφικές στρώσεις τα χαρακτηριστικά των οποίων συνοψίζονται στη συνέχεια. Σχήμα 4-2 Απλοποιημένη εδαφική τομή στη θέση VA-1 (Γεώτρηση Γ-1). Στρώμα 1 Σκούρου καφέ χρώματος, μέτριαςς πλαστικότητας ΑΡΓΙΛΟΣ με άμμο (CL) και μέτριας πλαστικότητας ΙΛΥΣ με άμμο (ML). Από 0. 0m έως 7. 60m από την τ επιφάνεια του εδάφους Όριο υδαρότητας, Όριο πλαστικότητας, Ποσοστό λεπτών, LL= = 36 έως 50% PL= 19 έως 29% 63% έως 97% % Αριθμός κρούσεων Nspt s = 10 έωςς 15

95 74 Στρώμα 2 Σκούρου καφέ χρώματος, ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ (CL) και αργιλώδης ΑΜΜΟΣ με χαλίκια (SC) Από 7.60m έως 15.20m Όριο υδαρότητας, LL= Ν.Ρ. έως 40% Όριο πλαστικότητας, PL= Ν.Ρ. έως 26% Ποσοστό λεπτών, 14% έως 94% Αστράγγιστη διατμητική αντοχή (μέση αντοχή από πενετρόμετρο τσέπης και πτερυγίου τσέπης ): q u =127.5 έως 156.5kPa Αριθμός κρούσεων N spt = 13 έως 16 Στρώμα 3 Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης πλαστικότητας αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ (CL) και αμμώδης-ιλυώδης ΑΡΓΙΛΟΣ (CL-ML). Από 15.20m έως 26.10m Όριο υδαρότητας, LL= 21 έως 36% Όριο πλαστικότητας, PL= 16 έως 22% Ποσοστό λεπτών, 57% έως 85% Αστράγγιστη διατμητική αντοχή (μέση αντοχή από πενετρόμετρο τσέπης και πτερυγίου τσέπης ): q u =94 έως 143.5kPa Αριθμός κρούσεων N spt = 10 έως 16 Στρώμα 4 Αργιλώδη ΧΑΛΙΚΙΑ με άμμο (GC) και αργιλώδης ΑΜΜΟΣ με χαλίκια (SC). Από 26.10m έως 28.20m Όριο υδαρότητας, LL= 18 έως 32% Όριο πλαστικότητας, PL= 13 έως 19% Ποσοστό λεπτών, 19% έως 44% Αριθμός κρούσεων N spt = 17 έως 19 Στρώμα 5 Σκούρου καφέ χρώματος, μέτριας πλαστικότητας ΑΡΓΙΛΟΣ με μικρές ζώνες αργιλώδους άμμου (CL) και μέτριας πλαστικότητας ΙΛΥΣ με άμμο (ML). Από 28.20m έως 36.50m Όριο υδαρότητας, LL= Ν.Ρ. έως 45%

96 75 Όριο πλαστικότητας, PL= Ν.Ρ. έως 26% Ποσοστό λεπτών, 51% έως 94% Αστράγγιστη διατμητική αντοχή (μέση αντοχή από πενετρόμετρο τσέπης και πτερυγίου τσέπης ): q u =178 έως 332kPa Αριθμός κρούσεων N spt = 15 έως 33 Στρώμα 6 Ιλυοαργιλώδη ΧΑΛΙΚΙΑ με άμμο (GC), αργιλώδης ΑΜΜΟΣ με χαλίκια (SC) και λεπτές ενστρώσεις αμμώδους αργίλου. Από 36.50m έως 53.80m Όριο υδαρότητας, LL= Ν.Ρ. έως 43% Όριο πλαστικότητας, PL= Ν.Ρ έως 24% Ποσοστό λεπτών, 4% έως 81% Αριθμός κρούσεων N spt = 19 έως άρνηση Στρώμα 7 Ιλυώδης ΑΡΓΙΛΟΣ (CL) με κατά τόπους ενστρώσεις ιλυώδους άμμου (SC). Από 53.80m έως 65.00m Όριο υδαρότητας, LL= 24 έως 48% Όριο πλαστικότητας, PL= 15 έως 23% Ποσοστό λεπτών, 31% έως 84% Αστράγγιστη διατμητική αντοχή (μέση αντοχή από πενετρόμετρο τσέπης και πτερυγίου τσέπης ): q u =258 έως 370kPa Αριθμός κρούσεων N spt = 38 έως 46 Στρώμα 8 Αργιλώδη ΧΑΛΙΚΙΑ με άμμο (GC) και αργιλώδης ΑΜΜΟΣ με χαλίκια (SC). Από 65.00m έως 73.00m (τέλος γεώτρησης) Όριο υδαρότητας, LL= 17.5 έως 36% Όριο πλαστικότητας, PL= 13 έως 18% Ποσοστό λεπτών, 12% έως 63% Αριθμός κρούσεων N spt = άρνηση

97 76 Συνοψίζοντας την εδαφική στρωματογραφία που παρουσιάζεται στο Σχήμα 4-2, προκύπτει η ακόλουθη περιγραφή: συνεκτικοί εδαφικοί σχηματισμοί με ενδιάμεσες στρώσεις αμμώδους/χαλικώδους υλικού και με σημαντική αρτεσιανή υδροφορία. εδομένης της μεγάλης απόστασης της θέσης VA-1 από το θαλάσσιο μέτωπο, αναμένεται διαφοροποίηση της στάθμης του φρεάτιου ορίζοντα σε συνάρτηση με την εποχή του έτους. Σε βάθος 73m συναντάται αμμοχαλικώδης σχηματισμός μεγάλου πάχους, ο οποίος θεωρείται ως υπόβαθρο της συγκεκριμένης θέσης και στον οποίο ενσωματώνεται η βάση της κατακόρυφης διάταξης. 4.3 Αποτελέσματα Επι-Τόπου οκιμών Στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA-1 εκτελέστηκαν οκιμές Τυποποιημένης ιείσδυσης (SPT) καθώς και δοκιμές προσδιορισμού της ταχύτητας διάδοσης εγκαρσίων κυμάτων, V S. Στοιχεία για τη διεξαγωγή των δοκιμών και τα σχετικά αποτελέσματα παρουσιάζονται στα επόμενα οκιμές Τυποποιημένης ιείσδυσης Κατά τη διάνοιξη της γεώτρησης Γ-1 πραγματοποιήθηκαν 25 τυποποιημένες δοκιμές διείσδυσης σε αυξανόμενα βάθη από την επιφάνεια του εδάφους με χρήση εξοπλισμού αυτόματης απελευθέρωσης της σφύρας. Στο διάγραμμα του Σχήματος 4-3 παρουσιάζεται η μεταβολή του αριθμού κτύπων, Ν SPT, ως συνάρτηση του βάθους καθώς και η απλοποιημένη εδαφική τομή του Σχήματος 4-2. Το διάγραμμα Ν SPT -βάθος του Σχήματος 4-3 υποδεικνύει την ύπαρξη δύο διακριτών εδαφικών ζωνών. Η πρώτη ζώνη (επιφανειακή) εκτείνεται από την επιφάνεια του εδάφους μέχρι βάθους 35m, περίπου. Στη ζώνη αυτή καταγράφησαν σχετικά μέτριες τιμές του αριθμού κτύπων (μέσος όρος τιμών Ν SPT =17) σε συμφωνία με την ύπαρξη συνεκτικών έως πολύ συνεκτικών σχηματισμών. Αντίθετα, η δεύτερη ζώνη η οποία εκτείνεται από το βάθος των 35m έως το βάθος των 74m, χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλές τιμές του αριθμού κτύπων Ν SPT, αντανακλώντας την παρουσία σκληρών αργιλικών σχηματισμών και πολύ πυκνών άμμων/αμμοχαλίκων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια των δοκιμών διείσδυσης (SPT) πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις της ενέργειας κρούσης με χρήση του ειδικού εξοπλισμού [SPT Analyzer της εταιρείας Pile Dynamics, Inc. (ASTM D )] του Εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής. Το σύστημα του εξοπλισμού περιλαμβάνει φορητό υπολογιστή με οθόνη αφής, ειδικά διαμορφωμένο μεταλλικό στέλεχος (με ενσωματωμένα μηκυνσιόμετρα και επιταχυνσιόμετρα) το οποίο παρεμβάλλεται με

98 77 κοχλίωση στα γεωτρητικά στελέχη του γεωτρύπανου, καλώδια α μεταφοράς των δεδομένων από τους αισθητήρες στον υπολογιστή και κ ειδική βαλίτσα για τη μεταφορά του εξοπλισμού (Σχήμα( 4-4). Βάθος, m N SPT R R R Γ-1 Σχήμα 4-3 Εδαφική τομή και αριθμός κτύπων Ν SPT στη θέση εγκατάστασηςς της κατακόρυφης διάταξης VA-1. Σχήμα 4-4 Ειδικά διαμορφωμένο στέλεχος (με μηκυνσιόμετρα και επιταχυνσιόμετρα), καλώδια, βαλίτσα μεταφοράς της συσκευής και υπολογιστής με οθόνη αφής για την καταγραφή και αποθήκευση των δεδομένων.

99 78 Στις φωτογραφίες του Σχήματος 4-5 των μετρήσεων ενέργειας κρούσης ιείσδυσης (SPT). παρουσιάζονται στιγμιότυπα από τη διεξαγωγή κατά τη διάρκεια της οκιμήςς Τυποποιημένης Σχήμα 4-5 Στιγμιότυπα από την μέτρηση της ενέργειας κρούσης κατά την εκτέλεση της οκιμής Τυποποιημ ένης ιείσδυσης (SPT). Κατά τη διεξαγωγή της δοκιμής Τυποποιημένης ιείσδυσης, γινόταν συνεχής καταγραφή των τιμών της ενέργειας κρούσης της σφύρας. Οι τιμέςς που μετρήθηκαν (λόγος ενέργειας) παρουσιάζονται ως συνάρτηση του βάθους, στοο Σχήμα 4-6. Στο ίδιο σχήμα δίνεται επίσης η μέση τιμή της ενέργειας (± ± μία τυπική απόκλιση) σε διάφορα βάθη εκτέλεσης της οκιμήςς Τυποποιημένης ιείσδυσης (SPT) αλλά και η μέση τιμή της μετρηθείσας ενέργειας κτύπων ανεξάρτητα με το βάθος (ER m =76.85%). Σημειώνεται ότι πραγματοποιήθηκαν συνολικάά 226 μετρήσεις ενέργειας κτύπων της οκιμής Τυποποιημένης ιείσδυσης και η μέση τιμή του λόγου ενέργειας προκύπτει ίση με 76.85%.. Υπενθυμίζεται ότι οι δοκιμέςς διείσδυσης στην παρούσα έρευνα διεξήχθησαν με χρήση εξοπλισμού «αυτόματης» πτώσης της σφύρας. Τα πρωτογενή δεδομένα ενέργειας που καταγράφηκαν σεε κάθε κρούση, δίνονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3.

100 79 Λόγος ενέργειας κρούσης, ER, % Αυτόματη πτώση 5 CL, ML 10 CL, SC 15 Βάθος, m CL, ML GC, SC CL, ML GC, SC Μετρήσεις ενέργειας Μέσος λόγος ενέργειας = 76.85% Μέση +- τυπική απόκλιση Σχήμα 4-6 Μετρηθείσες τιμές του λόγου ενέργειας κρούσης (ER) ως συνάρτηση του βάθους Προσδιορισμός Ταχύτητας ιάδοσης Εγκαρσίων Κυμάτων V S Η ταχύτητα διάδοσης των εγκαρσίων κυμάτων ως συνάρτηση του βάθους, (V S - βάθος), στη θέση της κατακόρυφης διάταξης προσδιορίσθηκε με επι-τόπου μετρήσεις επιφανειακών κυμάτων, εφαρμόζοντας τις μεθόδους ReMi και SASW/MASW καθώς και με τη μέθοδο Cross-hole. Στη μέθοδο ReMi χρησιμοποιείται ο εδαφικός μικροθόρυβος ως παθητική πηγή επιφανειακών κυμάτων τα οποία καταγράφονται από γραμμική διάταξη γεωφώνων (φυσικής συχνότητας 4.5Hz έως 10Hz) στην επιφάνεια του εδάφους. Η επεξεργασία των καταγραφών μικροθορύβου οδηγεί κατ αρχήν στον προσδιορισμό της καμπύλης διασποράς (ταχύτητα φάσης V R ως συνάρτηση του μήκους κύματος, L R ) από την οποία προκύπτει (με αντιστροφή) η ταχύτητα διάδοσης V S ως συνάρτηση του βάθους. Η εφαρμογή της μεθόδου ReMi πραγματοποιήθηκε στον βόρειο προαύλιο χώρο της Τριαντείου Σχολής, χρησιμοποιώντας δύο γραμμικές οδεύσεις με 12 γεώφωνα η κάθε μία, που σημειώνονται στην φωτογραφία του Σχήματος 4-7. Το μήκος των οδεύσεων ήταν 90 m με μέγιστη απόσταση 8 m και 44 m με μέγιστη απόσταση 4m, οι οποίες βρίσκονται σε πολύ μικρή απόσταση από τις γεωτρήσεις Γ-1, Γ-2, Γ-3, Σχήμα 4-8. Η σχέση V S -βάθος στη θέση VA-1 προσδιορίσθηκε επίσης και με τη μέθοδο SASW/MASW χρησιμοποιώντας τόσο την πτώση βάρους 0.35 kn στην επιφάνεια

101 80 του εδάφους (Σχήμα 4-9) όσο και ζεύγος ηλεκτρομηχανικών δονητών με εύρος συχνότητας 2Hz έως 200Ηz (Σχήμα 4-10) ως ενεργητικές πηγές επιφανειακών κυμάτων. Ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων όλων των μετρήσεων (μέθοδος ReMi και SASW/MASW) επέτρεψε την κατάρτιση της ενιαίαςς καμπύλης διασποράς του Σχήματος 4-11(α) από την οποία προέκυψε με αντιστροφή η κατανομή V S -βάθος του Σχήματος 4-11(β). Σχήμα 4-7 Γραμμική όδευση γεωφώνων Γ-3 Γ-2 Γ-1 Σχήμα 4-8 Η βόρεια πρόσοψη τηςς Τριαντείου Σχολής γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3. Πατρών και οι θέσεις των

102 81 Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA-1, πραγματοποιήθηκαν και μετρήσεις cross-hole για τον προσδιορισμό της σχέσης V S - βάθος. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν αξιοποιώντας τις γεωτρήσεις Γ-1, Γ-2 και Γ- 3, ως γεωτρήσεις-πηγής και γεωτρήσεις-λήψης, πριν από α την εγκατάσταση των υπογείων επιταχυνσιομέτρων. Χρησιμοποιήθηκε Σφύρα Εγκαρσίων Κυμάτων Γεώτρησης (Borehole Shear Wave Hammer) και οι αντίστοιχοι αισθητήρες (borehole receivers) του Εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής (Αθανασόπουλος, 1999α), Σχήμα Σχήμα 4-9 Στιγμιότυπα από τη διεξαγωγή μετρήσεων για τον προσδιορισμό της ταχύτητας διάδοσης των εγκαρσίων σεισμικών κυμάτων μικρού πλάτους, V s : SASW (πτώση βάρους). Σχήμα 4-10 Στιγμιότυπα από τη διεξαγωγή μετρήσεων για τον προσδιορισμό της ταχύτητας διάδοσης των εγκαρσίων σεισμικών κυμάτων μικρού πλάτους, V s : SASW (ηλεκτρομηχανικοί δονητές).

103 82 V R (m/sec) (α) 10 V S (m/sec) (β) Wavelength, L R (m) 100 Depth, (m) SASW (Continuous Harmonic Wave, shakers) V S30 =300m/sec EC8 Ground Type: C Σχήμα 4-11 (α) Πειραματική καμπύλη διασποράς από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων όλων των μετρήσεων επιφανειακών κυμάτων και (β) κατανομή V S -βάθος. Οι δοκιμές cross-hole διεξήχθησαν τόσο κατά τη διάρκεια διάνοιξης των γεωτρήσεων (χρησιμοποιώντας τη διείσδυση του δειγματολήπτη Terzaghi ως πηγή παραγωγής κυμάτων), Σχήμα 4-13, όσο και μετά την ολοκλήρωση της διάνοιξης (χρησιμοποιώντας τη σφύρα εγκαρσίων κυμάτων του Σχήματος 4-12(α)). Στο Σχήμα 4-14 (α), (β), (γ) παρουσιάζεται κατακόρυφη εδαφική τομή με τις θέσεις των τριών γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 και Γ-3 και τους συνδυασμούς πηγής-δεκτών που χρησιμοποιήθηκαν στις μετρήσεις. Κατά τη διεξαγωγή των μετρήσεων τηρήθηκαν γενικά οι προδιαγραφές εκτέλεσης δοκιμών ASTM. Στον Πίνακα 4-1 παρουσιάζονται οι ακριβείς οριζόντιες αποστάσεις μεταξύ των γεωτρήσεων Γ-1/Γ-2, Γ-1/Γ-3 και Γ-2/Γ-3 κατά τη διεύθυνση της ευθυγραμμίας Γ-3, Γ- 1, Γ-2, ως συνάρτηση του βάθους από την επιφάνεια του εδάφους. Οι αποστάσεις αυτές έχουν υπολογισθεί με βάση τα αποτελέσματα των αποκλισιομετρικών μετρήσεων.

104 (α) (α) ( β) (α) 83 (γ) Σχήμα 4-12 Εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε στις δοκιμές cross-hole (α) σφύρα εγκαρσίων κυμάτων που πακτώνεται στο επιθυμητό βάθος στη γεώτρηση-πηγή, (β) αισθητήρας κατακόρυφων ταλαντώσεων που πακτώνεται στη γεωτρήση- λήψης, και (γ) αναλυτής δυναμικών σημάτων (Dynamic Signal Analyser Agilent 35670A) για την καταγραφή και αποθήκευση των σημάτων άφιξης των κυμάτων.

105 84 Σχήμα 4-13 Χρησιμοποίηση της διείσδυσης του δειγματολήπτη Terzaghi ως πηγή και ο διακόπτης εκκίνησης χρονομέτρησης (trigger switch). Πίνακας 4-1 Οριζόντιες αποστάσεις γεωτρήσεων για βάθη από Βάθος, Απόσταση, m m Γ-1/Γ-2 Γ-1/Γ-3 Γ-2/Γ m έως 33m.

106 85 (α) (β) (γ) Σχήμα 4-14 Μετρήσεις cross-hole στις θέσεις των γεωτρήσεων Γ-1, Γ-2 καιι Γ-3 με διαφορετικούς συνδυασμούς γεωτρήσεων πηγής και λήψης.

107 86 Είναι γνωστό ότι η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων της εφαρμογής της μεθόδου cross-hole εξαρτάται ουσιαστικά από 1) τη χρησιμοποίηση των ακριβών αποστάσεων των σημείων εκπομπής και λήψης των κυμάτων και 2) την ακριβή αναγνώριση των χρόνων άφιξης των κυμάτων στις γεωτρήσεις λήψης. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω οι ακριβείς αποστάσεις μεταξύ των σημείων εκπομπής και λήψης στην παρούσα έρευνα προσδιορίστηκαν αξιοποιώντας τα αποτελέσματα αποκλισιομετρικών μετρήσεων και παρουσιάζονται στον Πίνακα 4-1. Επομένως, οι υπολογιζόμενες τιμές των ταχυτήτων διάδοσης των κυμάτων εξαρτώνται κυρίως από την αξιοπιστία του προσδιορισμού των χρόνων διαδρομής των εγκαρσιών κυμάτων. Στην παρούσα έρευνα χρησιμοποιήθηκαν όλες οι διαθέσιμες τεχνικές για την αξιόπιστη αναγνώριση της άφιξης των κυμάτων-s στις γεωτρήσεις λήψης, όπως: 1) χρήση δύο γεωτρήσεων λήψης, 2) αναστροφή της φοράς κρούσης της σφύρας εγκαρσίων κυμάτων στην γεώτρηση εκπομπής και 3) προσδιορισμός της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης μεταξύ των κυματομορφών σε δύο γεωτρήσεις λήψης. Στα διαγράμματα των Σχημάτων 4-15 και 4-16 παρουσιάζονται παραδείγματα καταγραμμένων κυματομορφών για διάφορους συνδυασμούς γεωτρήσεων εκπομπής και λήψης και τρόπου παραγωγής κυμάτων (διείσδυση δειγματολήπτη SPT, σφύρα παραγωγής εγκαρσίων κυμάτων). Στο Σχήμα 4-15, παρουσιάζεται παράδειγμα αναγνώρισης της άφιξης του κύματος-s με αξιοποίηση της φοράς κρούσης (κάτω/άνω) της σφύρας σε βάθος 10 m. Στο Σχήμα 4-16 παρουσιάζεται εξαιρετικής ποιότητας καταγραφή άφιξης με χρήση της διείσδυσης του δειγματολήπτη SPT σε βάθος 15.6 m και άφιξη κυμάτων σε ζεύγος γεωτρήσεων λήψης, που επιτρέπει τον ευχερή προσδιορισμό του χρόνου διαδρομής μεταξύ των δύο γεωτρήσεων λήψης. Σημειώνεται ότι στις μετρήσεις με κεκλιμένη διαδρομή των σεισμικών κυμάτων, έγινε η παραδοχή ότι η υπολογιζόμενη τιμή ταχύτητας αντιστοιχεί στη μέση τιμή του βάθους των σημείων εκπομπής-λήψης. Στο διάγραμμα του Σχήματος 4-17 συνοψίζονται τα αποτελέσματα των μετρήσεων cross-hole που προέκυψαν από τους συνδυασμούς των γεωτρήσεων πηγής-λήψης που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Στο διάγραμμα του Σχήματος 4-18 συγκρίνονται οι καμπύλες V s -βάθος που προέκυψαν από τις μετρήσεις επιφανειακών κυμάτων με τα αποτελέσματα των μετρήσεων crosshole. Η συμφωνία των αποτελεσμάτων θεωρείται ως ικανοποιητική, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετρήσεις cross-hole αντιπροσωπεύουν την περιορισμένη περιοχή εδάφους μεταξύ των γεωτρήσεων πηγής και λήψης ενώ τα επιφανειακά κύματα παρέχουν στοιχεία που αντανακλούν τις ιδιότητες περιοχής εδάφους με μήκος τουλάχιστον 100 m.

108 87 Πλάτος ταλάντωσης, V Πηγή χτύπημα σφύρας κάτω χτύπημα σφύρας άνω -60 Πλάτος ταλάντωσης, V έκτης (απόσταση από πηγή 3m) Άφιξη κύματος-ρ Άφιξη κύματος-s χτύπημα σφύρας κάτω χτύπημα σφύρας άνω Χρόνος, sec Σχήμα 4-15 Κυματομορφή με αξιοποίηση της φοράς κρούσης (κάτω/άνω) της σφύρας παραγωγής εγκαρσίων κυμάτων. Πλάτος ταλάντωσης, V Πηγή Πλάτος ταλάντωσης, V Πλάτος ταλάντωσης, V έκτης 1 (απόσταση από πηγή 3.88m) έκτης 2 (απόσταση από πηγή 6.93m) t 1 =21.6 sec t 2 =31.8 sec Χρόνος, sec Σχήμα 4-16 Κυματομορφή με χρήση της διείσδυσης του δειγματολήπτη SPT.

109 V s, m/sec Βάθος, m BSH (Γ-1_Γ-2) BSH (Γ-1_Γ-2) BSH (Γ-1_Γ-2) SPT (Γ-3_Γ-1) SPT (Γ-3_Γ-1/Γ-2) BSH (Γ-2_Γ-1/Γ-3) Σχήμα 4-17 Αποτελέσματα των μετρήσεων cross-hole που προέκυψαν από τους συνδυασμούς των γεωτρήσεων πηγής-λήψης V S, m/s Βάθος, m cross average surface waves Σχήμα 4-18 Σύγκριση αποτελεσμάτων των μετρήσεων cross-hole και επιφανειακών κυμάτων στη θέση VA-1

110 89 Στο Σχήμα 4-19 παρουσιάζεται η εδαφική στρωματογραφία στη θέση της εγκατάστασης VA-1 με τις θέσεις του επιφανειακού και υπόγειων επιταχυνσιομέτρων, και τις κατανομές του NSPT και V S με το βάθος (μέση καμπύλη με βάση τα αποτελέσματα της μεθόδου αλληλοσυσχέτισης). Σχήμ 4-19 (α) Εδαφική τομή στη θέση VA-1, (β) βάθος εγκατάστασης οργάνων, (γ) αριθμός κτύπων N SPT και (δ) καμπύλη V S -βάθος. 4.4 Αποτελέσματα Εργαστηριακών οκιμών Το πρόγραμμα των εργαστηριακών δοκιμών περιέλαβε δοκιμές κατάταξης (κοκκομετρία, όρια Atterberg, φυσική υγρασία, ειδικό βάρος), δοκιμές αντοχής (πτερύγιο, πενετρόμετρο), δοκιμές στερεοποίησης και δοκιμές συντονισμού. Στις ενότητες που ακολουθούν συνοψίζοντ ται τα αποτελέσματαα των ανωτέρω δοκιμών οκιμές Κατάταξης Τα αποτελέσματαα των δοκιμών κατάταξης συνοψίζονται στον Πίνακα 4-2 για βάθη από 2. 5 m έως 73 m. Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 παρουσιάζο ονται τα αποτελέσματα των κοκκομετρικών αναλύσεων και στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 οι φωτογραφίεςς κατά τη διάρκεια των δοκιμών κατάταξης του εδάφους. Στο διάγραμμα του Σχήματος 4-20 παρουσιάζεται η μεταβολή των τιμών της φυσικής υγρασίας, w,, των συνεκτικών εδαφικών σχηματισμών με το βάθοςς και γίνεται σύγκριση με τις τιμές των ορίων υδαρότητας, LL, και πλαστικότητας, PL. Παρατηρείται ότι σε όλες τιςς θέσεις η τιμή τ της φυσικής υγρασίας είναι μεγαλύτερη, αλλά κοντά στο όριο πλαστικότητας ( PL). Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι τα συνεκτικά εδάφη στη θέση του έργου είναι κανονικά

111 90 στερεοποιημένα, και αναμένεται να έχουν σχετικά υψηλές τιμές μηχανικών παραμέτρων αντοχής. Από το διάγραμμα πλαστικότητας του Σχήματος 4-21 προκύπτει ότι οι συνεκτικοί εδαφικοί σχηματισμοί κατατάσσονται στην κατηγορία των αργίλων χαμηλής έως μέσης πλαστικότητας (CL, CL-ML) οκιμές Αντοχής και Στερεοποίησης Στον Πίνακα 4-3 συνοψίζονται τα αποτελέσματα των δοκιμών της αστράγγιστης διατμητικής αντοχής των συνεκτικών εδαφικών σχηματισμών. Παρατηρείται ότι οι τιμές της αντοχής σε ανεμπόδιστη θλίψη, q u, κυμαίνονται από 94 kpa έως 370 kpa χαρακτηρίζοντας πολύ μαλακά έως πολύ στιφρά συνεκτικά υλικά. Τα αποτελέσματα δοκιμής στερεοποίησης σε εδαφικό δείγμα, προερχόμενο από βάθος 7.0 m, παρουσιάζονται στο Σχήμα 4-22 και υποδεικνύουν ότι ο συγκεκριμένος συνεκτικός σχηματισμός χαρακτηρίζεται από μικρή συμπιεστότητα (C c =0.033). Η τάση προστερεοποίησης στο συγκεκριμένο βάθος (7.0 m) προκύπτει ίση με σ c =150 kpa (βλ. Σχήμα 4-22) υποδηλώνοντας κατάσταση κανονικής στερεοποίησης. Τέλος, η τιμή του συντελεστή στερεοποίησης εκτιμήθηκε ως C v =0.03 cm 2 /min, υποδεικνύοντας σχετικά σύντομο χρόνο ολοκλήρωσης των καθιζήσεων. Περιεκτικότητα σε νερό (%) w, % w% Γ-1 PL LL Βάθος, m Σχήμα 4-20 Τιμές της φυσικής υγρασίας των εδαφικών σχηματισμών ως συνάρτηση του βάθους και σύγκριση με τις τιμές των ορίων υδαρότητας και πλαστικότητας.

112 91 είκτης Πλαστικότητας, PI Γεώτρηση Γ-1 Inorganic clays of low to medium plasticity Inorganic clays of medium plasticity CL CH OH "U" LINE Inorganic clays of high plasticity "A" LINE Organic clays of medium to high plasticity 10 Inorganic silts Non 7 elastic cohesive CL ML Inorganic soils 4 silts of ML slight plasticity ή OL Σχήμα 4-21 ιάγραμμα πλαστικότητας με τις προσδιορισθείσες τιμές των Ορίων Υδαρότητας και είκτη Πλαστικότητας των εξετασθέντων συνεκτικών δειγμάτων. MH Όριο υδαρότητας, LL Deformation (mm) kPa 50kPa 100kPa kPa 400kPa 800kPa time (min) m m Void ratio e Coefficient of consolidation C v (cm 2 /min) Modulus of compressibility Es (MPa) P c =150kPa Axial stress (kpa) Σχήμα 4-22 Αποτελέσματα δοκιμής στερεοποίησης.

113 92 Πίνακας 4-2 Αποτελέσματα εργαστηριακών δοκιμών κατάταξης. ΓΕΩΤΡΗΣΗ ΒΑΘΟΣ ΕΙΓΜΑΤΟΣ (m) ΦΥΣΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ (%) ΟΡΙΑ ATTERBERG LL (%) PL (%) PI (%) ΥΓΡΟ ΕΙ ΙΚΟ ΒΑΡΟΣ γ t (kn/m 3 ) G s % ΚΑΤΑ ΒΑΡΟΣ ΧΑΛΙΚΕΣ ΑΜΜΟΣ ΛΕΠΤΑ % ΙΕΡΧΟΜ mm D 50 (mm) D D ΣΥΜΒΟΛ. Ε ΑΦΟΥΣ ΚΑΤΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣ ΗΣ (U.S.C.S.) Γ CL Γ CL Γ CL Γ ML Γ ML Γ Γ SC - SM Γ CL Γ CL - ML Γ CL Γ SC Γ CL Γ N.P SW Γ CL Γ ML Γ SC Γ CL Γ CL - ML Γ CL - ML Γ CL Γ CL ML Γ ML Γ CL Γ CL Γ CL Γ GC Γ SC - SM Γ N.P ML Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL - ML Γ Γ Γ CL Γ CL Γ CL Γ

114 93 Πίνακας 4-2 Συνέχεια ΓΕΩΤΡΗΣΗ ΒΑΘΟΣ ΕΙΓΜΑΤΟΣ (m) ΦΥΣΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ (%) ΟΡΙΑ ATTERBERG LL (%) PL (%) PI (%) ΥΓΡΟ ΕΙ ΙΚΟ ΒΑΡΟΣ γ t (kn/m 3 ) G s % ΚΑΤΑ ΒΑΡΟΣ ΧΑΛΙΚΕΣ ΑΜΜΟΣ ΛΕΠΤΑ % ΙΕΡΧΟΜ mm D 50 (mm) D D ΣΥΜΒΟΛ. Ε ΑΦΟΥΣ ΚΑΤΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗ ΣΗΣ (U.S.C.S.) Γ CL Γ GP - GC Γ SC - SM Γ N.P SM Γ CL Γ GC Γ CL Γ SC Γ CL Γ GC Γ SC - SM Γ GW Γ N.P GM GW Γ SC - SM Γ GC - GM Γ SC - SM Γ CL Γ SC Γ N.P SP - SM Γ CL Γ CL Γ SC Γ CL - ML Γ SC Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL Γ Γ CL Γ SC Γ GC Γ CL Γ GP - GC Γ GC - GM Γ SC - SM

115 94 Πίνακας 4-3 Αποτελέσματαα δοκιμών προσδιορισμού θλίψη. αντοχής σε ανεμπόδιστη ΓΕΩΤΡΗΣΗ ΣΥΜΒΟΛ. Ε ΑΦΟΥΣ ΚΑΤΑ ΒΑΘΟΣ ΕΝΙΑΙΟ ΕΙΓΜΑΤΟΣ ΣΥΣΤHMA. (m) ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ (U.S.G.S.) ΦΥΣΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ (%) ΟΡΙΑΑ ATTERBERG LL (%) PLL (%)) PI (%) ΥΓΡΟ ΕΙ ΙΚΟ ΒΑΡΟΣ γ t (kn/m 3 ) ΞΗΡΟ ΕΙ ΙΚΟ ΒΑΡΟΣ γ d (kn/m 3 ) ΑΝΤΟΧΗ ΠΕΝΕΤΡΟΜΕΤΡΟΥ ΤΣΕΠΗΣ q u (kpa) ΑΝΤΟΧΗ ΠΤΕΡΥΓΙΟΥ ΤΣΕΠΗΣ c u (kpa) ΜΕΣΗ ΑΝΤΟΧΗ q u (kpa) Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL Γ CL-ML Γ Γ CL > Γ CL οκιμές Συντονισμού Το πρόγραμμα των εργαστηριακών δοκιμών περιέλαβε στρεπτικές δοκιμές συντονισμού για τον προσδιορισμό των δυναμικών ιδιοτήτων (μέτρο διάτμησης, G, και λόγος απόσβεσης, D) ) των εδαφικών σχηματισμών στην εξεταζόμενη θέση. Χρησιμοποιήθηκε η συσκευή δοκιμών συντονισμού GDS RCA Resonant Column System, Σχήμα 4-23 του Εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστη μίου Πατρών. Σχήμα 4-23 Συσκευή Συντονισμούύ Εδαφικών οκιμίων (GDS Εργαστηρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής του τ Τμήματος Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών. RCA) του Πολιτικών

116 95 Στο Σχήμα παρουσιάζονται φωτογραφίες από τηη διαδικασία εκτέλεσης της δοκιμής (κυλινδρικό δοκίμιο στη βάση της συσκευής και κ σύστημα μαγνητών). Η διεξαγωγή των δοκιμών συντονισμού έγινε σύμφωνα με τις τ προδιαγραφές της ASTM Standard D (1993) με χρήση της συσκευής συντονισμού (GDS RCA). Στα διαγράμματα του Σχήματος 4-25 παρουσιάζονται καμπύλες μεταβολής του μέτρου διάτμησης, G (MPa) και του αντίστοιχου λόγου απόσβεση ς, D t (%) ως συνάρτηση της διατμητικής παραμόρφωσης, γ c (%), ενώ στο Σχήμα 4-26 η μεταβολή του λόγου G/G 0 σε σχέση με τη διατμητική παραμόρφ ωση γ c (%). H=99.2 mmm D=51.2 mmm W t = gr w 0 =21.65% % Σχήμα 4-24 Στιγμιότυπα από τις δοκιμές συντονισμού 7.30m. σε δοκίμιοο από βάθος 7.0-

117 Βάθος: m Βάθος: 7.0m G (MPa) σ 0 =50kPa 100kPa 200kPa 400kPa 800kPa 20 D t (%) E ιατμητική Παραμόρφωση, γ c (%) 0.2 Σχήμα 4-25 Μεταβολή του μέτρου διάτμησης, G, και του λόγου απόσβεσης, D t, σε δοκίμιο βάθους 7.0m, ως συνάρτηση της διατμητικής παραμόρφωσης, γ c Βάθος: Βάθος: m 7.0m G/G σ 0 =50kPa 100kPa 200kPa 400kPa 800kPa 0.0 1E ιατμητική Παραμόρφωση, γ c (%) Σχήμα 4-26 Καμπύλες G/G 0 σε δοκίμιο βάθους 7.0m, ως συνάρτηση της διατμητικής παραμόρφωσης, γ c, και της περιβάλλουσας τάσης, σ 0.

118 97 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 5. ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ KAI ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζεται η διαθέσιμη βάση δεδομένων που έχει αναπτυχθεί κατά την μέχρι σήμερα λειτουργία της κατακόρυφης διάταξης VA 1. Παρουσιάζονται κατ αρχήν στατιστικά στοιχεία που αφορούν την συσχέτιση των παραμέτρων των σεισμικών καταγραφών, όως σεισμικό μέγεθος, εστιακή και επικεντρική απόσταση, εστιακό βάθος και αζιμούθιο προέλευσης των σεισμικών γεγονότων. Στη συνέχεια παρουσιάζεται το λογισμικό που συντάχθηκε σε γλώσσα Visual Basic για τη διαχείριση του μεγάλου όγκου δεδομένων και την ανάλυσή τους με σκοπό τον προσδιορισμό των φασματικών λόγων και των συναρτήσεων μεταφοράς των καταγραφών. 5.1 Γενικά Κατά το χρονικό διάστημα των 7 μηνών που μεσολάβησε από την εγκατάσταση της κατακόρυφης διάταξης VA-1 (26 Ιουλίου 2013) έως το τέλος Φεβρουαρίου του 2014 καταγράφηκαν περισσότερα από 1000 (1107) σεισμικά γεγονότα. Τα μεγέθη (Μ L ) των γεγονότων αυτών κυμάνθηκαν από 0.8 έως 7.7 (τιμές μεγαλύτερες των 6 αναφέρονται σε μέγεθος Μ w ), με αντίστοιχες επικεντρικές αποστάσεις κυμαινόμενες από 3.3 km έως 4033 km (Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ΓΕΙΝ, Μεγάλος αριθμός των καταγραμμένων σεισμών (αλλά όχι στο σύνολο αυτών) παρουσιάζεται γραφικά στη δορυφορική φωτογραφία του Σχήματος 5-1, η παρατήρηση της οποίας υποδεικνύει ότι οι αζιμουθιακές γωνίες των γεγονότων σε σχέση με τη θέση της διάταξης κυμαίνονται πρακτικά από 0 έως 360. Σημειώνεται ότι από το σύνολο (1107) των καταγραμμένων σεισμών στη θέση VA-1, 95 καταγραφές δεν είναι καταχωρημένες στη βάση δεδομένων του ΓΕΙΝ, οπότε δεν είναι γνωστά στοιχεία όπως το μέγεθος, επίκεντρο, κ.ά. Εν τούτοις, οι αντίστοιχες σεισμικές καταγραφές χρησιμοποιούνται στις αναλύσεις της παρούσας ιατριβής επειδή διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για σεισμικές δονήσεις σε πολύ μικρή απόσταση από την Πάτρα.

119 98 Στις ενότητες που ακολουθούν παρέχονται στοιχεία για τα χαρακτηριστικά των διαθέσιμων σεισμικών καταγραφών καθώς και για τη διαχείριση της συγκεντρωθείσας βάσης δεδομένωνν και την επεξεργασία των διαθέσιμων καταγραφών. Σχήμα 5-1 Οι θέσεις των καταγραμμένων σεισμών από την κατακόρυφη διάταξη VA-1 (δορυφορική φωτογραφ ία Google Earth TM ). 5.2 Χαρακτηριστικά της Βάσης εδομένων Όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη ενότητα η βάση δεδομένων στη θέση VA-1 μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2014, περιλάμβανε 1107 καταγραφές σε βάθη 20 m,, 34 m και 71.5 m καθώς και στην εδαφική επιφάνεια. Οι καταγραφές αυτές αποκτήθηκαν καθορίζοντας ως κατώτερο όριο επιτάχυνσης στο επιταχυνσιόμετρο βάσης την τιμή 0.01 cm/sec 2. Σημειώνεται ότι οι πρώτες (κατά χρονολογική σειρά) 152 σεισμικές καταγραφές αποκτήθηκαν πριν από την εγκατάσταση του επιφανειακού οργάνου και γι αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται στις αναλύσεις των επόμενων ν κεφαλαίων. Όπως αναφέρθηκε στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο εδαφικός θόρυβος ή μικροθόρυβος (microtremor ή ambient noise) προέρχεται από συνεχείς εδαφικές ταλαντώσεις δημιουργούμενες από φυσικούς (περιβαλλοντικούς) ή ανθρωπογενείς παράγοντες όπως ο άνεμος, τα παλιρροϊκά κύματα, οι μετεωρολογικές συνθήκες, οι βιομηχανικέςς δραστηριότητες, η κυκλοφορία οχημάτων και το τ βάδισμαα ανθρώπων. Εξαιτίας του έντονου φαινομένου του μικροθορύβου σε ορισμένες καταγραφές (το σύνολο αυτών των καταγραφών είναι 8), το οποίο δεν επιτρέπει τον ευκρινή διαχωρισμό του μικροθορύβου από το σεισμό, οι καταγραφές αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται στις αναλύσεις της παρούσας ιατριβής..

120 99 Επισημαίνεται ότι καταγραφές εδαφικού μικροθορύβου είναι διαθέσιμες και στις περισσότερες περιπτώσεις καταγραφής σεισμικών γεγονότων, διαμέσου της επιλογής του χρονικού παραθύρου προσεισμικής καταγραφής (pre-event), Σχήμα Μικροθόρυβος Σεισμική κίνηση Επιτάχυνση>0.01 cm/s 2 Επιτάχυνση, cm/sec Χρόνος, sec Σχήμα 5-2 Σεισμική καταγραφή στη θέση VA-1 (βάθος 20 m) με εμφανή τη παρουσία μικροθορύβου πριν από την άφιξη της σεισμικής κίνησης. Ολόκληρη η βάση δεδομένων των καταγραφών (1107 καταγραφές), με πλήρη στοιχεία κάθε γεγονότος (ημερομηνία, ώρα, μέγεθος, επίκεντρο, εστιακό βάθος, επικεντρική/υποκεντρική απόσταση από τη θέση VA-1, μέγιστη τιμή της οριζόντιας επιτάχυνσης βάσης (71.5 m) και αζιμουθιακή γωνία, σε σχέση με τη θέση VA-1) έχει πινακοποιηθεί και παρουσιάζεται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7. Απόσπασμα αυτής της βάσης δεδομένων παρουσιάζεται στον Πίνακα 5-1. Αντίστοιχη πινακοποίηση στο ίδιο Παράρτημα έχει πραγματοποιηθεί και για τους 947 ( ) σεισμούς, για τους οποίους είναι διαθέσιμες καταγραφές τόσο των υπόγειων όσο και του επιφανειακού οργάνου της κατακόρυφης διάταξης. Παράδειγμα καταγραφής σεισμικού γεγονότος που καταγράφηκε στις στη θέση της κατακόρυφης διάταξης παρουσιάζεται στο Σχήμα 5-3. Πρόκειται για τον σεισμό της Κεφαλονιάς μεγέθους Μ w =6.0 (M L =5.8), επικεντρικής απόστασης R=106.3 km και εστιακού βάθους Η=21.1 km. Η κάθε τριάδα καταγραφών αντιστοιχεί σε ένα βάθοε οργάνου: επιφάνεια, -20m, -34m και -71.5m και αποτελείται από τις τρεις συνιστώσες της κίνησης X, Y, Z.

121 100 Α/Α Πίνακας 5-1 Καταγραμμένες σεισμικές καταγραφές στη θέση VA-1. Date Time (UTC) LAT.-N LONG.- E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M L PGA 71.5 (gal) /10/ :10: E /10/ :05: E /10/ :28: E /10/ :41: E /10/ :32: E /10/ :38: E /10/ :31: E /10/ :01: E /10/ :37: E /10/ :58: E /10/ :09: E /10/ :43: E /10/ :26: E /10/ :38: E /10/ :09: E /10/ :31: E /10/ :06: E-02 Ημερομηνία: , 13:55:42, M=5.8, N E, Βάθος=21.1km 12 Επιτάχυνση, cm/s 2 Επιτάχυνση, cm/s 2 Επιτάχυνση, cm/s Βάθος=0.0m Βάθος=0.0m Βάθος=0.0m X-1 Y-1 Z-1 Βάθος=34.0m X-3 Βάθος=34.0m Y-3 Βάθος=34.0m Z-3 Επιτάχυνση, cm/s 2 Επιτάχυνση, cm/s 2 Επιτάχυνση, cm/s Βάθος=20.0m Z Χρόνος, sec Βάθος=20.0m X-2 Βάθος=71.5m X-4 Βάθος=20.0m Y-2 Βάθος=71.5m Y-4 Βάθος=71.5m Z Χρόνος, sec Σχήμα 5-3 Παράδειγμα καταγραφής σεισμικού γεγονότος από το κατακόρυφο δίκτυο.

122 101 Στο διάγραμμα του Σχήματος 5-4 παρουσιάζεται ο αριθμός των σεισμικών καταγραφών στη θέση της κατακόρυφης διάταξης κατά τους επτά πρώτους μήνες της λειτουργίας της ανά ημερολογιακό μήνα, καθώς και η αντίστοιχη αθροιστική καμπύλη. Ο ιδιαίτερα αυξημένος αριθμός καταγραφών των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2014, οφείλεται στις σεισμικές ακολουθίες των δύο κυρίων σεισμών της Κεφαλονιάς ( και ). 400 Αριθμός σεισμικών καταγραφών Αριθμός σεισμικών καταγραφών Jul Aug Sep Oct Nov Dec Jan Feb Ημερομηνία, μήνες Σχήμα 5-4 Αριθμός σεισμικών καταγραφών ως συνάρτηση του μήνα καταγραφής του εκάστοτε γεγονότος (κατά τους 7 πρώτους μήνες λειτουργίας της κατακόρυφης διάταξης VA-1) και η αθροιστική καμπύλη αυτών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα διαγράμματα του Σχήματος 5-5 στα οποία παρουσιάζεται η στατιστική κατανομή των καταγραμμένων σεισμικών γεγονότων με βάση το μέγεθος, την εστιακή απόσταση, το εστιακό βάθος και την αζιμουθιακή γωνία του επικέντρου. Με βάση τα διαγράμματα αυτά συμπεραίνεται ότι: 1) Στις καταγραφές κυριαρχούν σεισμικά γεγονότα μεγέθους M L =3 έως 4, με ικανό όμως αριθμό γεγονότων μεγέθους M L =2 έως 3 και M L =1 έως 2. 2) Μεγάλος αριθμός γεγονότων προέρχεται από δύο διακεκριμένα εύρη τιμών εστιακών αποστάσεων, δηλαδή είτε 90 έως 120 km, είτε 0 έως 30 km από τη θέση VA-1.

123 102 3) Η επικρατέστερη τιμή εστιακών βαθών κυμαίνεται από 10 km έως 20 km. 4) Ο μεγαλύτερος αριθμός καταγραφών προέρχεται από νοτιοδυτική έως βορειοδυτική κατεύθυνση (225 έως 315 ), μεγάλος όμως αριθμός προέρχεται από βορειοανατολική κατεύθυνση (0 έως 90 ) Αριθμός σεισμικών καταγραφών >6 Αριθμός σεισμικών καταγραφών Μέγεθος, M 350 Εστιακό βάθος, km Αριθμός σεισμικών καταγραφών Αριθμός σεισμικών καταγραφών > Εστιακή απόσταση, km Αζιμούθιο, μοίρες Σχήμα 5-5 Αριθμός διαθέσιμων σεισμικών καταγραφών ως συνάρτηση του μεγέθους Μ, εστιακού βάθους, εστιακής απόστασης και αζιμούθιου. Τα διαγράμματα του Σχήματος 5-6 παρουσιάζουν στατιστικές συσχετίσεις του μεγέθους M L και του εστιακού βάθους των γεγονότων με την εστιακή απόσταση, του μεγέθους M L με το εστιακό βάθος και της οριζόντιας επιτάχυνσης στη βάση της διάταξης με την εστιακή απόσταση του σεισμικού γεγονότος. Η παρατήρηση των διαγραμμάτων υποδεικνύει ότι: 1) Όσο αυξάνεται η εστιακή απόσταση αυξάνεται επίσης (όπως αναμένεται) το απαιτούμενο μέγεθος σεισμού για την επίτευξη καταγραφής στη θέση VA-1. 2) εν υφίσταται ουσιαστική συσχέτιση μεταξύ του εστιακού βάθους (το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μικρότερο των 20 km) και της εστιακής απόστασης.

124 103 3) εν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ σεισμικού μεγέθους και εστιακού βάθους 4) Η οριζόντια επιτάχυνση βάσης δεν συσχετίζεται με την εστιακή απόσταση και παρουσιάζει γενικά μικρές τιμές (της τάξης του 0.5 έως 1 cm/sec 2 ). Το γεγονός αυτό είναι αναμενόμενο αφού η μέχρι σήμερα συγκεντρωθείσα βάση δεδομένων δεν περιλαμβάνει καταγραφές προερχόμενες από ισχυρές σεισμικές κινήσεις, σε μικρή επικεντρική απόσταση από τη θέση VA Μέγεθος, Μ Εστιακό βάθος, km (α) Εστιακή απόσταση, km 10 (β) Εστιακή απόσταση, km Μέγεθος, Μ PGA surface, cm/s (γ) Εστιακό βάθος, km (δ) Εστιακή απόσταση, km Σχήμα 5-6 (α) Μέγεθος, Μ, (β) Εστιακό βάθος, (δ) PGA surface ως συνάρτηση της εστιακής απόστασης και (γ) Μέγεθος, Μ ως συνάρτηση του εστιακού βάθους. 5.3 ημιουργία Λογισμικού Ο μεγάλος αριθμός σεισμικών γεγονότων που συμπεριλαμβάνονται στη βάση δεδομένων της κατακόρυφης διάταξης VA-1 έκανε αναγκαία τη σύνταξη ειδικού λογισμικού, σε γλώσσα Visual Basic, για τη διαχείριση και επεξεργασία του μεγάλου όγκου δεδομένων (Πελέκης, 2013). Το συνταχθέν λογισμικό περιλαμβάνει δύο προγράμματα (SPEC-SINGLE και SPEC-MULTI) τα χαρακτηριστικά των οποίων παρουσιάζονται στα επόμενα.

125 Πρόγραμμα SPEC-SINGLE Το πρόγραμμα αυτό δέχεται ως δεδομένα εισόδου τις δώδεκα χρονικές ιστορίες (τρεις χρονικές ιστορίες για κάθε στάθμη επιταχυνσιομέτρου του VA-1) επιτάχυνσης που καταγράφονται κατά τη διάρκεια ενός σεισμικού γεγονότος. Τα δεδομένα αυτά διαβάζονται από το πρόγραμμα ως αρχεία ΑSCII, με όνομα αρχείου τέτοιο, ώστε να αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο καταγραμμένο σεισμό με βάση την ημερομηνία και το χρόνο εκδήλωσης του γεγονότος δηλαδή «έτοςμήναςημέρα_ώραλεπτόδευτερόλεπτο». Για παράδειγμα το αρχείο _ αναφέρεται σε σεισμό που καταγράφηκε στις 11 Ιανουαρίου 2014 και ώρα 04:13:17 (GMT). Τα κανάλια 1,2 και 3 αντιστοιχούν στις δύο οριζόντιες και την κατακόρυφη συνιστώσα της επιτάχυνσης στην επιφάνεια του εδάφους. Τα κανάλια 4,5 και 6 περιλαμβάνουν τις αντίστοιχες συνιστώσες στο βάθος 20 m, ενώ τα κανάλια 7,8,9 και 10, 11, 12 τις αντίστοιχες συνιστώσες στα βάθη των 34 m και 71.5 m, αντίστοιχα. Η αρχική οθόνη (VIEW EVENT) του προγράμματος SPEC-SINGLE παρουσιάζεται στο Σχήμα 5-7. Αποτελείται από την περιοχή γραφημάτων (που περιλαμβάνει 12 κανάλια χρονικών ιστοριών στις στάθμες ±0.0, -20.0, και m και δίνεται η δυνατότητα επιλογής του χρονικού παραθύρου επεξεργασίας) και την περιοχή παραθύρων επιλογών της επιθυμητής επεξεργασίας της συγκεκριμένης καταγραφής. Το συγκεκριμένο λογισμικό επιτρέπει 1) τη σχεδίαση των χρονικών ιστοριών επιτάχυνσης, 2) τον υπολογισμό και σχεδίαση των φασμάτων απόκρισης με χρήση φίλτρων Fourier για την απομόνωση του θορύβου όπου κρίνεται απαραίτητο, 3) την παρουσίαση των μεγίστων τιμών της επιτάχυνσης του γεωμετρικού μέσου των δύο οριζόντιων συνιστωσών, a max, στις στάθμες των οργάνων, 4) τον υπολογισμό και σχεδίαση των φασματικών λόγων οριζόντιας κίνησης H 0 /H b και του λόγου H/V, και 5) τον προσδιορισμό των ταχυτήτων των διαμήκων και εγκαρσίων κυμάτων, V P και V S, στους εδαφικούς σχηματισμούς που συναντώνται μεταξύ των θέσεων εγκατάστασης των τεσσάρων οργάνων της κατακόρυφης διάταξης, με χρήση της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης (cross-correlation). Επισημαίνεται ότι η ταχεία σχεδίαση των χρονοϊστοριών ενός σεισμικού γεγονότος είναι δυνατή με την ενεργοποίηση του πλήκτρου FAST PLOT. Παράδειγμα κανονικής και ταχείας σχεδίασης σεισμικού γεγονότος παρουσιάζεται στα διαγράμματα του Σχήματος 5-8, για την περίπτωση των καναλιών 7,8 και 9 (βάθος 34 m). Επιπλέον, παρουσιάζονται οι χρόνοι (σε sec) αρχής και τέλους του χρονικού παραθύρου που έχει σχεδιαστεί το επιταχυνσιογράφημα.

126 105 Σχήμα 5-7 Αρχική οθόνη του προγράμματος SPEC-SINGLE.

127 106 (α) (β) Σχήμα 5-8 Σχεδίαση σεισμικού γεγονότος (α) χωρίς την επιλογή FAST PLOT και (β) γεγονότος με την τ επιλογή FAST PLOT στα κανάλια κ («channels»)) 7, 8, 9. Η οθόνη SPECTRA του προγράμματος SPEC-SINGLE (φασμάτων και φασματικών λόγων) και την περιοχή παραθύρων (Frames) επιλογής της επιθυμητής επεξεργασίας. Η επιλογή του επιθυμητού φασματικού λόγου H/H ή H/V γίνεται στο Frame F 1 (το αριστερό πλαίσιο είναι το φάσμα του αριθμητή και τοο δεξιό πλαίσιο του παρονομαστή). Είναι επίσης δυνατή η αντιγραφή του αρχείου τιμών των φασματικών λόγων (αριθμητή, παρονομαστή) σε αρχεία Excel με χρήση των πλήκτρων του τ Frame παρουσιάζπ ζεται στο Σχήμα 5-9. Αποτελείται από την περιοχή γραφημάτων 6. Σχήμα 5-9 Η οθόνη SPECTRA του προγράμμ ατος SPEC-SINGLE.

128 107 Ο υπολογισμός των φασμάτων απόκρισης επιτάχυνσης και των αντίστοιχων φασματικών λόγων (συναρτήσεων μεταφοράς) πραγματοποιείται ενεργοποιώντας το πλήκτρο COMPUTE, αφού πρώτα επιλεγεί ο αριθμός των σημείων υπολογισμού (PERIOD POINTS) για το επιθυμητό διάστημα περιόδων καθώς και το χρονικό βήμα του επιταχυνσιογραφήματος (x1, x2, x3, x4, x5). Στο άνω μέρος της περιοχής γραφημάτων εμφανίζεται το φάσμα απόκρισης επιτάχυνσης που αντιστοιχεί είτε στον γεωμετρικό μέσο των δύο οριζοντίων διευθύνσεων της καταγραφής (στη συγκεκριμένη περίπτωση του Σχήματος 5-9 έχει επιλεγεί η στάθμη m), είτε σε μία από τις διευθύνσεις της καταγραφής. Στο κάτω μέρος της περιοχής γραφημάτων εμφανίζεται ο επιθυμητός φασματικός λόγος που επιλέγεται από το Frame 1, ο οποίος στην περίπτωση διαίρεσης φασματικών λόγων οριζόντιας κίνησης αποτελεί τη συνάρτηση μεταφοράς ενώ στην περίπτωση διαίρεσης των φασμάτων οριζόντιας προς κατακόρυφη κίνηση στην επιφάνεια αποτελεί το λόγο H/V που αναφέρθηκε στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Τέλος, το πρόγραμμα SPEC-SINGLE υπολογίζει την άγνωστη χρονική ιστορία του γεωμετρικού μέσου των οριζόντιων διευθύνσεων ενός σεισμού σε βάθος 71.5 m, σύμφωνα με την μεθοδολoγία των Boore et al. (2006) και Boore (2010). Κατά την εφαρμογή της ανωτέρω μεθοδολογίας οι χρονοϊστορίες των οριζόντιων συνιστωσών του σεισμού στρέφονται από 0 έως 180 ανά 5, έτσι ώστε να προκύψει η χρονοσειρά η οποία θα δίνει το φάσμα με την μικρότερη απόκλιση από το φάσμα του γεωμετρικού μέσου. Η παραπάνω διαδικασία πραγματοποιείται επιλέγοντας την εντολή ROTATE. Στο Σχήμα 5-10 παρουσιάζεται η υπολογισμένη χρονοϊστορία του γεωμετρικού μέσου των δύο οριζόντιων συνιστωσών σε βάθος 71.5 m. Στο Σχήμα 5-11 παρουσιάζεται το φάσμα του γεωμετρικού μέσου των δύο οριζόντιων συνιστωσών σε βάθος 71.5 m που προκύπτει από τις καταγραμμένες χρονοϊστορίες καθώς και το φάσμα που προκύπτει από την χρονοϊστορία που προέκυψε με την παραπάνω μεθοδολογία, δίνοντας έμφαση στην σχεδόν πλήρη ταύτιση των δύο φασματικών καμπυλών Πρόγραμμα SPEC-MULTI Ο συγκεκριμένος κώδικας συντάχθηκε σε Visual Basic και δημιουργήθηκε για την διευκόλυνση της ταυτόχρονης επεξεργασίας μεγάλου αριθμού ομαδοποιημένων (με βάση ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά) καταγραφών (Πελέκης, 2013). Στο Σχήμα 5-12 παρουσιάζεται η αρχική σελίδα του προγράμματος SPEC-MULTI το οποίο επιτρέπει τον υπολογισμό των φασματικών λόγων (συναρτήσεις μεταφοράς ή λόγους H/V) επιλεγμένων ομάδων καταγραφών, καθώς και τη μέση καμπύλη της επιλεγμένης ομάδας. Οι διαθέσιμες επιλογές ομαδοποίησης παρουσιάζονται στο Σχήμα 5-13 και συγκεκριμένα στο Frame 1 της περιοχής των επιλογών.

129 108 Επιτάχυνση, cm/sec Βάθος 71.5 m Χ-4 Φάσμα απόκρισης Συνιστώσα Χ Επιτάχυνση, cm/sec Βάθος 71.5 m Υ-4 Φάσμα απόκρισης Συνιστώσα Υ Επιτάχυνση, cm/sec Βάθος 71.5 m Γεωμετρικό μέσο Φάσμα απόκρισης Γεωμετρικό μέσο Γωνία στροφής=160 ο Χρόνος, sec Χρόνος, sec Σχήμα 5-10 Υπολογισμένη χρονοϊστορία του γεωμετρικού μέσου των δύο οριζόντωνν συνιστωσών, χρονοϊστορίες των δύο οριζόντιων συνιστωσών σε βάθος 71.5 m, και τα αντίστοιχαα φάσματαα απόκρισης. Σχήμα 5-11 Το φάσμα απόκρισης του γεωμετρικο ού διευθύνσεων του τ σεισμού. μέσουυ των οριζόντιων ν

130 109 Σχήμα 5-12 Η αρχική σελίδα του προγράμμα ατος SPEC-MULTI. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επιλογή του επιθυμητού χρονικού παραθύρου της χρονικής ιστορίας επιταχύνσεων. Για παράδειγμα, η επιλογή START,DT/END,DTT απομονώνει το χρονικό παράθυρο με βάση τη χρονική στιγμή DT (όπου DT είναι η χρονική διαφορά άφιξης των κυμάτωνν P και S). Στο παράδειγμα τουυ Σχήματος 5-13 έχει επιλεγεί το χρονικό παράθυρο απόό 0.8 (DT) έως 1.5(DT). Αντίστοιχα, η επιλογή START,sec/END,sec (η οποία δεν είναι ενεργοποιημένη στο σ παράδειγμα του Σχήματος 5-13) παρέχει τη δυνατότητα της απομόνωσης του παραθύρου της χρονικής ιστορίας από 0 sec έως 10 sec. Άλλες επιλογές περιλαμβάνουν 1) τον καθορισμό μέγιστης τιμής της οριζόντιας επιτάχυνσης βάσης, a max71. 5, σε μονάδες gal (1 gal = 1 cm/sec 2 ), 2) τον καθορισμό της μέγιστης επικεντρικής απόστασης (Distance) σε km, 3) τον καθορισμό του μέγιστου σεισμικού μεγέθους, M L, και 4) τον καθορισμό του μέγιστου εστιακού βάθους (DEPTH) σε km. Τέλος, το πρόγραμμα παρέχει τη δυνατότητα ομαδοποίηο ησης των σεισμικών καταγραφών ανάλογα με την «καθαρότητα» της χρονικήςς ιστορίας. Για παράδειγμα, αν η χρονική ιστορία επιταχύνσεων περιέχει μικροθόρυβο, χαρακτηρίζεται ως NOISE, αν η ανάγνωση του σήματος είναι ευχερής χαρακτηρίζεται ως CLEAR, αν περιέχονται ι κύματαα μακράς περιόδου (βλ. Σχήμα 5-14) χαρακτηρίζ εται ως MICRO καιι τέλος αν περιέχεται τόσο μικροθόρυβος όσο και κύματα μακράςς περιόδουυ χρησιμοποιείται ο χαρακτηρισμός NOISE+MICRO.

131 110 Σχήμα 5-14 Καταγραφή κυμάτων μακράς περιόδου. Σχήμα 5-13 Παράθυρο επιλογών ομαδοποίησης καταγραφών στοο πρόγραμμα SPEC- MULTI. Επιλέγοντας μία ή περισσότερες από τις επιλογές ομαδοποίησης καταγραφών που αναφέρθηκαν στα προηγούμενα, οι υπολογισμοί πραγματοποιούνται λαμβάνοντας υπόψη τους αντίστοιχους περιορισμούς. Αν δεν είναι ε επιθυμητή η ανωτέρωω

132 111 ομαδοποίηση, ενεργοποιείται το πλήκτρο IGNORE και οι υπολογισμοί πραγματοποιούνται λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σεισμικές καταγραφές. Μετά την επιλογή του επιθυμητού χρονικού παραθύρου της χρονικής ιστορίας (π.χ. κύματα-ρ, κύματα-s, coda, κλπ) και των χαρακτηριστικών των σεισμικών γεγονότων (εγγύς ή μακράν πεδίο, μεγάλο ή μικρό μέγεθος, μικροθόρυβος, κλπ), επιλέγεται ο αριθμός των σημείων (Νο points) στο χρονικό διάστημα της περιόδου, η μέγιστη περίοδος υπολογισμού και το χρονικό βήμα του επιταχυνσιογραφήματος, ενεργοποιείται το πλήκτρο υπολογισμού (CALCULATE). οπότε και υπολογίζονται οι επιθυμητοί φασματικοί λόγοι. Στην περιοχή γραφημάτων της αρχικής οθόνης (Σχήμα 5-12) το άνω γράφημα παρουσιάζει την τιμή των φασματικών λόγων Η/Η ή H/V που προκύπτουν λαμβάνοντας υπόψη καταγραφές με τα συγκεκριμένα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Με την ενεργοποίηση του πλήκτρου «SHOW RESULTS» παρέχεται η δυνατότητα αντιγραφής των φασματικών λόγων καθώς και της μέσης τιμής τους. Το κάτω διάγραμμα της περιοχής γραφημάτων απεικονίζει τον μέσο όρο των φασμάτων απόκρισης και εμφανίζεται ενεργοποιώντας το πλήκτρο «AVG». Υπενθυμίζεται ότι οι ανωτέρω φασματικοί λόγοι επιλέγονται από το Frame 1 το αριστερό πλαίσιο είναι το φάσμα του αριθμητή και το δεξιά είναι το φάσμα του παρονομαστή, ενώ τα φάσματα από το Frame 2.

133 112 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 6. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ Ι: ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των διαθέσιμων καταγραφών στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA 1. Η επεξεργασία περιλαμβάνει τον υπολογισμό των φασματικών λόγων Η 0 /Η b (συναρτήσεις μεταφοράς) και την εξέταση της στατιστικής σταθερότητας των αποτελεσμάτων για μεγάλο αριθμό καταγραφών. Διερευνάται επίσης η επίδραση των σεισμικών παραμέτρων (επικεντρική απόσταση και ένταση κραδασμού) του ύψους της εξεταζόμενης εδαφικής στήλης και του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου στη μορφή των φασματικών λόγων (δεσπόζουσα περίοδος και ενίσχυση κίνησης). Τέλος, προσδιορίζεται η σχέση V S βάθος με βάση τις σεισμικές καταγραφές και χρησιμοποιείται απλοποιημένη μέθοδος για τον υπολογισμό της θεμελιώδους ιδιοπεριόδου της εδαφικής στηλής. 6.1 Γενικά Οι διαθέσιμες καταγραφές μεγάλου αριθμού σεισμικών γεγονότων στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA-1 αποτελούν πολύτιμη βάση δεδομένων για τη μελέτη της εδαφικής απόκρισης στη συγκεκριμένη θέση και την εξαγωγή συμπερασμάτων για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Μετά την επιβεβαίωση της στατιστικής σταθερότητας της μέσης τιμής των ομάδων των σεισμικών καταγραφών (για αυξανόμενο αριθμό των καταγραφών), οι μετρηθείσες μέσες τιμές αξιοποιούνται κατ αρχήν για τον προσδιορισμό των συναρτήσεων μεταφοράς της κίνησης από τη βάση της κατακόρυφης διάταξης (-71.5 m στην περίπτωση του VA-1) προς την επιφάνεια του εδάφους. Στην περίπτωση που η βάση της κατακόρυφης διάταξης συμπίπτει με το πραγματικό σεισμικό υπόβαθρο της θέσης, οι καταγραμμένες συναρτήσεις μεταφοράς είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν για τον προσδιορισμό των δεσποζουσών περιόδων και της ενίσχυσης της κίνησης στη συγκεκριμένη θέση. Στην αντίθετη περίπτωση, έχουν σχετική μόνο αξία και χρησιμότητα και γίνεται αναγκαία η προσφυγή σε παραμετρικές

134 113 αναλύσεις καθώς και στην εφαρμογή της μεθόδου των φασματικών λόγων H/V, χρησιμοποιώντας τις σεισμικές καταγραφές του επιφανειακού επιταχυνσιομέτρου. Η επεξεργασία των σεισμικών καταγραφών της κατακόρυφης διάταξης VA-1 περιλαμβάνει επίσης 1) τη διερεύνηση της επίδρασης του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου της καταγραφής (κύματα-s, κύματα coda), σε σχέση με τα αποτελέσματα που αντιστοιχούν στη συνολική διάρκεια του σεισμικού γεγονότος, και 2) την αξιοποίηση του καταγραμμένου μικροθορύβου πριν από την άφιξη των σεισμικών κυμάτων (preevent records). ιερευνάται επίσης η επίδραση σημαντικών παραμέτρων των σεισμικών γεγονότων (επικεντρική απόσταση και η μέγιστη οριζόντια εδαφική επιτάχυνση a max71.5 στη βάση της κατακόρυφης διάταξης) στις τιμές των συναρτήσεων μεταφοράς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο υπολογισμός των φασματικών λόγων (Η 0 /Η b ) των καταγραφών και η διερεύνηση της εξάρτησής τους από την εστιακή απόσταση και την ένταση του κραδασμού στη βάση της κατακόρυφης διάταξης. Τέλος, η αξιοποίηση των χρόνων άφιξης των ανερχόμενων σεισμικών κυμάτων στις θέσεις των επιταχυνσιομέτρων της κατακόρυφης διάταξης, επιτρέπει τον προσδιορισμό των ταχυτήτων διάδοσης των κυμάτων στους επιφανειακούς εδαφικούς σχηματισμούς της θέσης της κατακόρυφης διάταξης. Στις ενότητες που ακολουθούν παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των προσδιορισμών, συγκρίσεων και συσχετίσεων που αναφέρθηκαν ανωτέρω και συνάγονται τα σχετικά συμπεράσματα. 6.2 Ενίσχυση της Εδαφικής Κίνησης Στο Σχήμα 6-1 συνοψίζονται οι μέσοι φασματικοί λόγοι των οριζόντιων (δηλ. H/H 71.5 ) και των κατακόρυφων (δηλ. V/V 71.5 ) συνιστωσών της καταγραμμένης κίνησης των 947 διαθέσιμων καταγραφών (βάθη -34m, -20m, και εδαφική επιφάνεια). Παρατηρείται ότι η καταγραφείσα κίνηση στη βάση της κατακόρυφης διάταξης (-71.5m) ενισχύεται γενικά, κατά τη διάδοσή της προς την επιφάνεια του εδάφους, επιτρέποντας την αναγνώριση τόσο της δεσπόζουσας περιόδου όσο και δευτερευουσών περιόδων ταλάντωσης. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα διαγράμματα του Σχήματος 6-1(β) όπου παρουσιάζονται οι φασματικοί λόγοι της καταγραμμένης κατακόρυφης κίνησης. Τα διαγράμματα αυτά υποδεικνύουν ότι και η κατακόρυφη συνιστώσα της κίνησης βάσης ενισχύεται κατά τη διάδοσή της προς την επιφάνεια του εδάφους. Εκτιμάται ότι οι τιμές περιόδων ~0.07sec οφείλονται στον εδαφικό θόρυβο ο οποίος είναι μεγαλύτερος στην επιφάνεια από ότι στη βάση. Υπενθυμίζεται ότι βασική παραδοχή της μεθόδου φασματικού λόγου H/V, αποτελεί η μη-ύπαρξη ενίσχυσης της κατακόρυφης συνιστώσας της κίνησης.

135 114 Σημειώνεται ότι τα διαθέσιμα αποτελέσματα των σεισμικών καταγραφών (παράδειγμα των οποίων παρουσιάζεται στο Σχήμα 6-1) είναι δυνατόν να διαχωρισθούν σε ομάδες, ώστε να διερευνηθεί η επιρροή παραμέτρων όπως: 1) η απόσταση (και το αζιμούθιο) του σεισμικού γεγονότος, 2) η ένταση της κίνησης στη βάση της κατακόρυφης διάταξης, και 3) το χρησιμοποιούμενο τμήμα (παράθυρο) της χρονικής ιστορίας VA-1 Μέσες καμπύλες: 947 σεισμικές καταγραφές (α) VA-1 Μέσες καμπύλες: 947 σεισμικές καταγραφές (β) V 0 /V H i /H H 0 /H 71.5 V i /V V 20 /V H 20 /H H 34 /H V 34 /V H 71.5 /H V 71.5 /V Period (sec) Period (sec) Σχήμα 6-1 Καταγραμμένη φασματική ενίσχυση (α) της οριζόντιας συνιστώσας και (β) της κατακόρυφης συνιστώσας της κίνησης βάσης (μέσες καμπύλες 947 σεισμικών καταγραφών). 6.3 Στατιστική Σταθερότητα των Συναρτήσεων Μεταφοράς Η σταθεροποίηση της μορφής των υπολογιζόμενων συναρτήσεων μεταφοράς όσο αυξάνεται ο αριθμός των διαθέσιμων καταγραφών σεισμικών γεγονότων σε συγκεκριμένη θέση, αποτελεί συνήθως επιβεβαίωση της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από την περαιτέρω επεξεργασία των δεδομένων. Στα διαγράμματα του Σχήματος 6-2 παρουσιάζονται οι εμπειρικές συναρτήσεις μεταφοράς (φασματικοί λόγοι οριζόντιας κίνησης, H 0 /H 71.5 ) για αυξανόμενο αριθμό καταγραφών (50, 100, 200, 400) στη θέση VA-1, για τις περιπτώσεις (α) σεισμών μικρών επικεντρικών αποστάσεων (R<30 km) και (β) σεισμών μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων (R>80 km). Σημειώνεται ότι οι τιμές των φασματικών λόγων των σεισμικών καταγραφών έχουν προκύψει με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων-s). Σημειώνεται επίσης ότι στους υπολογισμούς έχουν χρησιμοποιηθεί φάσματα απόκρισης και όχι φάσματα Fourier, με βάση την διαπιστωμένη υπεροχή των φασμάτων απόκρισης όσον αφορά την ομαλοποιημένη μορφή τους (Zhao et al., 2006). Παρατηρείται ότι και στις δύο περιπτώσεις επικεντρικών αποστάσεων η μορφή των φασματικών λόγων παρουσιάζει

136 115 σταθερότητα όσον αφορά τις δεσπόζουσες περιόδους της οριζόντιας κίνησης, η εδαφική όμως ενίσχυση εμφανίζεται αυξημένη στην περίπτωση των μακρινών σεισμών R<30km 50 events 100 events 200 events 400 events R>80km 50 events 100 events 200 events 400 events H 0 /H (α) Period (sec) (β) Period (sec) Σχήμα 6-2 Φασματικοί λόγοι (H 0 /H 71.5 ) υπολογισμένοι με αξιοποίηση 50, 100, 200 και 400 σεισμικών καταγραφών για τις περιπτώσεις (α) σεισμών μικρών επικεντρικών αποστάσεων (R<30km) και (β) σεισμών μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων (R>80km). 6.4 Επίδραση της Επιλογής Χρονικού Παραθύρου Το θέμα της επιλογής του βέλτιστου χρονικού παραθύρου της χρονικής ιστορίας των εξεταζόμενων σεισμικών καταγραφών έχει αποτελέσει αντικείμενο εκτενούς διερεύνησης (Ktenidou et al., 2011, Satoh et al., 2001, Steidl et al., 1996, Seekins et al. 1996, Archuleta et al., 1992). Υποστηρίζεται γενικά ότι η αξιοποίηση παραθύρων των κυμάτων-s και coda ενέχει ορισμένα πλεονεκτήματα (Assimaki et al., 2008, Rodríguez and Midorikawa, 2003), αν και αρκετοί ερευνητές χρησιμοποιούν τη συνολική διάρκεια καταγραφής των σεισμικών γεγονότων (Theodulidis et al, 1996, Ktenidou et al., 2011). Σύμφωνα με τους Theodulidis et al. (1996) η χρήση ολόκληρης της καταγραμμένης χρονικής ιστορίας είναι καλύτερη από την χρήση του παραθύρου των κυμάτων-s γιατί 1) κατά την εκτίμηση της απόκρισης των κατασκευών χρησιμοποιείται ολόκληρο το επιταχυνσιογράφημα και 2) ο διαχωρισμός του τύπου των κυμάτων λόγω σκέδασης των κυμάτων-ρ σε όλο το σήμα δεν είναι απλή διαδικασία. Ο καθορισμός των χρόνων αρχής και τέλους των χρησιμοποιούμενων χρονικών παραθύρων εκφράζεται συνήθως ως πολλαπλάσιο της χρονικής διαφοράς άφιξης t

137 116 μεταξύ των κυμάτων-ρ και S καιι η μεθοδολογία αυτή χρησιμοποιείται παρούσα ιατριβή, δηλαδή το χρονικόό παράθυρο εκφράζεται ως α t έως β t. και στην Επισημαίνεται ότι η χρησιμοποίηση του χρονικού παραθύροπ υ των κυμάτων-ρ,, σύμφωνα με την πλειονότητα των ερευνητών θεωρείται γενικά γ ως μη αξιοποιήσιμη. Εν τούτοις, προκαταρκτικές αναλύσεις της παρούσας έρευνας υποδεικνύουν ότι το παράθυρο των κυμάτων-ρ περιλαμβάνει και επιφανειακάά κύματα που είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν για τον προσδιορισμόό των φασματικών λόγων λ (Kawase et al., 2011, Beresnev and Wen, 1995). Στα διαγράμματαα του Σχήματος 6-3 παρουσιάζονται οι συναρτήσειςς μεταφοράς (Η 0 /Η b ), για την περίπτωση σεισμικών γεγονότων μικρής επικεντρικής απόστασης (R<30 km), υπολογισμένοι για 406 σεισμικά γεγονότα, χρησιμοποιώντας τόσοο το παράθυρο των κυμάτων-s όσο και των κυμάτων-coda. Παρατηρείται ότι η δεσπόζουσα περίοδος των 0.25 sec εμφανίζεται και στα δύοο παράθυρα κυμάτων, ενώ αναγνωρίζεται και δευτερεύουσα περίοδος της οποίας η τιμή είναι ~0.6 sec, με βάση το παράθυρο των κυμάτων-s και ~0.45 sec για το παράθυρο των κυμάτων-coda. αυξημένη, με βάση το παράθυρο των coda. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η διασπορά των αποτελεσμάτων ( γύρω από τη μέση καμπύλη) για την περίπτωση των κυμάτων-coda είναι εμφανώς αυξημένη σε σχέση με αυτή των κυμάτων-s. Παρατηρείται επίσης ότι η ενίσχυση της κίνησης στην επιφάνεια εμφανίζεται Στα διαγράμματα του Σχήματος 6-4 παρουσιάζονται αντίστοιχα αποτελέσματαα υπολογισμών για την περίπτωση μεγάλων επικεντρικώ ών αποστάσεων (R>50 km). Παρατηρείται ότι με βάση το παράθυρο των κυμάτων-s δεν προκύπτει σημαντική διαφοροποίηση αποτελεσμάτων (ελαφρά αυξημένη εδαφική ενίσχυση). Αντίθετα, με βάση το παράθυρο των κυμάτων-coda αναδεικνύεται διαφορετική δεσπόζουσα περίοδος (~0.07 sec) η οποία εκτιμάται ότι οφείλεται στον εδαφικό θόρυβο, ενώ αναγνωρίζεται και πάλι συντονισμός στις τιμές περιόδωνν 0.25 sec c και 0.55 sec. Αξίζει να σημειωθεί ότι και στα ανωτέρω διαγράμματα η διασπορά των αποτελεσμάτων για

138 117 την εξεταζόμενη ομάδα σεισμών είναι εμφανώς μεγαλύτερη στην περίπτωση χρήσης του παραθύρου των κυμάτων-coda σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s R<30km avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda R<30km avg avg+1s.d. avg-1s.d H 0 /H b 4 H 0 /H b (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 6-3 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R<30 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s R>50km avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda R>50km avg avg+1s.d. avg-1s.d H 0 /H b 4 H 0 /H b (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 6-4 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R>50 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda. Στα διαγράμματα των Σχημάτων 6-5 και 6-6 γίνεται σύγκριση της μορφής των συναρτήσεων μεταφοράς που υπολογίζονται χρησιμοποιώντας τα παράθυρα των κυμάτων-s και coda, για την περίπτωση επιταχύνσεων βάσης a max <0.05 cm/sec 2 και a max >0.1 cm/sec 2, αντίστοιχα. Παρατηρείται ότι η μορφή των συναρτήσεων μεταφοράς που προκύπτουν από το παράθυρο των κυμάτων-s είναι παρόμοια (όσον αφορά τις περιόδους συντονισμού και την εδαφική ενίσχυση διαφοροποίηση εν τούτοις παρουσιάζει η τιμή της δεσπόζουσας περιόδου, η οποία είναι 0.25 sec για την «μικρή» ένταση βάσης και ~0.6 sec για την μεγαλύτερη ένταση. Τα αποτελέσματα που αφορούν

139 118 την χρησιμοποίηση του παραθύρου των κυμάτων-coda παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν στα προηγούμενα, δηλαδή: υψηλότερες τιμές ενίσχυσης κίνησης και μεγαλύτερη διασπορά των τιμών γύρω από τη μέση καμπύλη. Παρατηρείται επίσης ότι και στην περίπτωση της χρήσης του παραθύρου των κυμάτωνcoda η δεσπόζουσα περίοδος αυξάνεται όσο αυξάνεται η ένταση της κίνησης βάσης (αύξηση από 0.05 sec σε 0.55 sec). Συμπεραίνεται επομένως ότι η δεσπόζουσα περίοδος της θέσης εγκατάστασης της κατακόρυφης διάταξης αυξάνεται με την αύξηση της έντασης της κίνησης βάσης. Λόγω πολύ μικρής έντασης της κίνησης βάσης (η οποία αποκλείει την ανάπτυξη φαινομένων μη-γραμμικής εδαφικής συμπεριφοράς) εκτιμάται ότι η διαφοροποίηση της τιμής της δεσπόζουσας περιόδου οφείλεται στην αύξηση του βάθους της ταλαντούμενης εδαφικής στήλης, όσο αυξάνεται η ένταση του σεισμικού κραδασμού. Ακόμη, σημειώνεται ότι η διασπορά των αποτελεσμάτων είναι εμφανώς μεγαλύτερη στην περίπτωση χρήσης του παραθύρου των κυμάτων-coda σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s a max <0.05 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda a max <0.05gal avg avg+1s.d. avg-1s.d H 0 /H b 4 H 0 /H b (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 6-5 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης a max <0.05 cm/sec 2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s a max >0.1 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda a max >0.1gal avg avg+1s.d. avg-1s.d H 0 /H b 4 H 0 /H b (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 6-6 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης a max >0.1 cm/sec 2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda.

140 119 Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των αναλύσεων που πραγματοποιήθηκαν χωρίς συγκεκριμένο παράθυρο της χρονικής ιστορίας του σεισμικού κραδασμού, δηλαδή χρησιμοποιώντας τη συνολική διάρκεια της καταγραμμένης κίνησης, Σχήμα 6-7. Τα διαγράμματα υποδεικνύουν ότι τόσο για μικρές όσο και μεγάλες επικεντρικές αποστάσεις και εντάσεις κίνησης βάσης, οι τιμές των περιόδων συντονισμού συμπίπτουν με αυτές που προκύπτουν με χρησιμοποίηση του παραθύρου των κυμάτων-s. Αξίζει να σημειωθεί ότι και στην περίπτωση της συνολικής διάρκειας καταγραφής, παρατηρείται αύξηση της δεσπόζουσας περιόδου απόκρισης όσο αυξάνεται η ένταση του σεισμικού κραδασμού βάσης, Σχήμα 6-7 (γ), (δ). Ακόμη, παρατηρείται ότι το εύρος της διασποράς σε σχέση με τις αντίστοιχες μέσες τιμές- στην περίπτωση της συνολικής καταγραφής είναι μικρότερο του αντίστοιχου του παραθύρου S και coda σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή R<30 km avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή R>50 km avg avg+1s.d. avg-1s.d H 0 /H b 4 H 0 /H b (α) Period, sec 1 (β) Period, sec σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή a max <0.05 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή a max >0.1 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d H 0 /H b 4 H 0 /H b (γ) (δ) Period, sec Period, sec Σχήμα 6-7 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και ±1 τυπική απόκλιση για (α) επικεντρική απόσταση R<30 km, (β) επικεντρική απόσταση R>50 km, (γ) διέγερση βάσης a max <0.05 cm/sec 2 και (δ) διέγερση βάσης a max >0.1 cm/sec 2.

141 120 Όπως έχει αναφερθεί σε προηγούμενο κεφάλαιο, η χρήση ψηφιακών επιταχυνσιογράφων επιτρέπει την καταγραφή του εδαφικού μικροθορύβου για χρονικό διάστημα πολλών δεκάδων δευτερολέπτων, πριν από την έναρξη καταγραφής του σεισμικού γεγονότος. Γίνεται έτσι δυνατή η ανάλυση ενός επιπρόσθετου χρονικού παραθύρου του παραθύρου μικροθορύβου και η σύγκριση των αποτελεσμάτων με τα αποτελέσματα χρήσης των παραθύρων S, coda και συνολικής διάρκειας καταγραφής. Στο Σχήμα 6-8 παρουσιάζονται οι συναρτήσεις μεταφοράς για το σύνολο των 947 καταγραφών και παράθυρο μικροθορύβου 20 sec, χρησιμοποιώντας όλα τα χρονικά παράθυρα που αναφέρθηκαν στα προηγούμενα. Παρατηρείται ότι ο μικροθόρυβος επιτρέπει την αναγνώριση των περιόδων συντονισμού 0.05 sec καθώς και της περιόδου των 0.25 sec, αδυνατεί όμως να αναγνωρίσει την περίοδο ~0.6 sec, λόγω της πολύ μικρής έντασης της καταγραμμένης εδαφικής ταλάντωσης σεισμικές καταγραφές μικροθόρυβος παράθυρο S παράθυρο coda ολόκληρη η καταγραφή 4 H 0 /H b Period, sec Σχήμα 6-8 Σύγκριση των μέσων συναρτήσεων μεταφοράς (Η 0 /Η b ) για μικροθόρυβο, παράθυρο S, παράθυρο coda και ολόκληρη η καταγραφή. Για τη διερεύνηση του ενδεχομένου εδαφικού συντονισμού σε περιόδους μεγαλύτερες των 2 sec, πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις για τιμές φυσικών περιόδων 0 έως 10 sec, τα αποτελέσματα των οποίων παρουσιάζονται στο Σχήμα 6-9. Παρατηρείται όπως αναμένεται ότι το παράθυρο του μικροθορύβου δεν υποδεικνύει περίοδο συντονισμού μεγαλύτερη των 0.25 sec.

142 σεισμικές καταγραφές Μικροθόρυβος 0-20 sec avg avg+1s.d. avg-1s.d. 6 H 0 /H b Period, sec Σχήμα 6-9 Μέση συνάρτηση μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και ±1 τυπική απόκλιση για μικροθόρυβο και περίοδο από 0 έως 10 sec. 6.5 Επίδραση της Έντασης της Κίνησης Βάσης Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επίδραση της έντασης του σεισμικού κραδασμού στη βάση της κατακόρυφης διάταξης, στη μορφή των φασματικών λόγων H 0 /H b. Σημειώνεται ότι στην ενότητα αυτή οι τιμές των φασματικών λόγων των σεισμικών καταγραφών (συναρτήσεις μεταφοράς) έχουν προκύψει με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων-s). Στο διάγραμμα του Σχήματος 6-10 παρουσιάζονται μέσες φασματικές καμπύλες οριζόντιας κίνησης στη θέση VA-1, για επιταχύνσεις βάσης κυμαινόμενες από gal έως 5.54 gal. Παρατηρείται μικρή επιρροή της έντασης της κίνησης βάσης στη μορφή των φασματικών λόγων H 0 /H b, η οποία δικαιολογείται μερικώς από τις πολύ μικρές εντάσεις κίνησης σε όλες τις περιπτώσεις. Κυρίως όμως οφείλεται στο γεγονός ότι η συνάρτηση μεταφοράς αντιστοιχεί σε σταθερό βάθος 71.5m και δεν αντιλαμβάνεται την αύξηση του βάθους της ταλαντούμενης στήλης εδάφους, που προκαλείται από την αύξηση της έντασης του διεγείροντος κραδασμού. Επίσης παρατηρείται ότι οι τιμές των περιόδων συντονισμού δεν εξαρτώνται από την αύξηση της έντασης του σεισμικού κραδασμού. 6.6 Επίδραση της Επικεντρικής Απόστασης Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η επίδραση της επικεντρικής απόστασης του σεισμικού κραδασμού, στη μορφή των φασματικών λόγων H 0 /H b. Σημειώνεται ότι στην ενότητα αυτή οι τιμές των φασματικών λόγων των σεισμικών καταγραφών έχουν προκύψει με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων-s). Στο διάγραμμα του Σχήματος 6-11 παρουσιάζονται

143 122 μέσες φασματικές καμπύλες οριζόντιας κίνησης στη θέση VA-1, για επικεντρικές αποστάσεις R<30km, 30<R<50km και R>50km. Παρατηρείται ότι οι τιμές των περιόδων συντονισμού δεν εξαρτώνται από την επικεντρική απόσταση και διατηρούν τις τιμές 0.05 sec, 0.25 sec και ~0.6 sec. Αντίθετα, η ενίσχυση της επιφανειακής κίνησης αυξάνεται με την αύξηση της επικεντρικής απόστασης (ποσοστό αύξησης 55%) για την περίπτωση της περιόδου των 0.6 sec. H 0 /H b Period, sec a max <0.02 gal 0.05<a max <0.10 gal 0.3 <a max <1 gal a max >1 gal Σχήμα 6-10 Μέσες φασματικές καμπύλες H 0 /H b για αυξανόμενες τιμές της επιτάχυνσης βάσης. 6 5 Παράθυρο κυμάτων-s R<30 km 30<R<50 km R>50 km 4 H 0 /H b Period, sec Σχήμα 6-11 Μέσες συναρτήσεις μεταφοράς για επικεντρική απόσταση R<30km, 30<R<50km και R>50km.

144 Επίδραση του Βάθους της Κατακόρυφης ιάταξης Το βάθος της βάσης της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων H b αναμένεται να επηρεάζει τη μορφή των καταγραμμένων φασματικών λόγων, δεδομένου ότι όσο αυξάνεται το βάθος 1) αυξάνεται και το ύψος της ταλαντούμενης εδαφικής στήλης, και 2) παρεμβάλλονται περισσότεροι διαφορετικοί εδαφικοί σχηματισμοί μεταξύ βάσης και κορυφής της εδαφικής στήλης. Σημειώνεται ότι στην ενότητα αυτή οι τιμές των φασματικών λόγων των σεισμικών καταγραφών έχουν προκύψει με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων- S). Στο διάγραμμα του Σχήματος 6-12 παρουσιάζονται οι μέσοι φασματικοί λόγοι (947 γεγονότα) H 0 /H b της οριζόντιας κίνησης θεωρώντας ότι το βάθος της κατακόρυφης διάταξης είναι b=20m, b=34m και b=71.5m. Η παρατήρηση του διαγράμματος κάνει φανερό ότι (όπως αναμένεται) η δεσπόζουσα περίοδος αυξάνεται από 0.30sec έως 0.63sec όσο αυξάνεται το βάθος εγκατάστασης του επιταχυνσιογράφου βάσης. Είναι φανερό ότι οι καταγραμμένες κινήσεις δεν είναι δυνατόν να δώσουν πληροφορίες για την απόκριση (και δεσπόζουσες περιόδους) στήλης εδάφους βάθους μεγαλύτερου των 71.5m. Ενδιαφέρον εν τούτοις παρουσιάζει το γεγονός ότι σε όλες τις περιπτώσεις βαθών εδαφικής στήλης, η εδαφική ενίσχυση κυμαίνεται από 3.3 έως 3.7. H 0 /H b sec Μέσες καμπύλες: 947 σεισμικές καταγραφές Period, sec H 0 /H 20 H 0 /H 34 H 0 /H 71.5 Σχήμα 6-12 Μέσοι φασματικοί λόγοι H 0 /H b των οριζόντιων καταγραμμένων κινήσεων στα βάθη -20m, -34m και -71.5m. 6.8 Προσδιορισμός της Σχέσης V S -βάθος με Βάση τις Σεισμικές Καταγραφές Όπως αναφέρθηκε στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4, στη θέση εγκατάστασης της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων VA-1 πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις επιφανειακών

145 124 κυμάτων χρησιμοποιώντας τόσο παθητική (μικροθόρυβος, ReMi) όσο και ενεργητική πηγή διέγερσης (SASW/MASW). Σε αυτή την ενότητα χρησιμοποιείται η συνάρτηση αλληλοσυσχέτισης (cross-correlation) για τον προσδιορισμό των σεισμικών ταχυτήτων V P, V S αλλά και του δείκτη Poisson μεταξύ των διαφόρων βαθών καταγραφής, εξετάζοντας 50 σεισμικά γεγονότα του εγγύς πεδίου με μέσο μέγεθος Μ<2. Η μέση επικεντρική απόσταση των σεισμικών γεγονότων είναι μικρότερη των 12km, ενώ η μέση τιμή του βάθους των υποκέντρων είναι γενικά μεγαλύτερη των 22km. Οι υποκεντρικές γωνίες των σεισμικών γεγονότων κυμαίνονται από 50 ο έως 82 ο. Η συνάρτηση αλληλοσυσχέτισης (cross-correlation) για τον υπολογισμό της μέσης ταχύτητας διάδοσης των διαμήκων (P-waves) και εγκαρσίων (S-waves) κυμάτων μεταξύ των επιταχυνσιογράφων κατακόρυφου δικτύου έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν από τους Ζeghal and Elgamal (1993) και Gunturi et al. (1998). Επίσης, έχει χρησιμοποιηθεί σε αλγόριθμο αντιστροφής με στόχο των προσδιορισμό των ελαστικών εδαφικών ιδιοτήτων και την δημιουργία προσομοιώματος κυματικής διάδοσης (Chiu & Huang, 2003, Assimaki et al., 2006), όπως και για την εκτίμηση της απόκλισης του προσανατολισμού εγκατεστημένων επιταχυνσιογράφων κατακόρυφων δικτύων (Ktenidou, 2010, Chiu and Huang, 2003). Η συνάρτηση αλληλοσυσχέτισης μπορεί να χρησιμοποιηθεί μεταξύ δύο οποιονδήποτε χρονικών σημάτων f i (t) και f j (t) που έχουν καταγραφεί από τους σταθμούς i και j αντίστοιχα και εκφράζεται από την ακόλουθη σχέση (Bendat and Piersol, 1980): R j n i i f i f f i j 0 1 m1 2 n 2 f ( i) f f ( j f 1 m1 2 ) j 2 f m 2 m2 i, j = 1, 2, 3 n (6.1) όπου: R j,: ο συντελεστής αλληλοσυσχέτισης f m1, f m2 : οι μέσοι όροι των σημάτων. Ο συντελεστής αλληλοσυσχέτισης μεγιστοποιείται σε χρόνο που αντιστοιχεί στην χρονική υστέρηση, τ d, του κύματος f 2 σε σχέση με το f 1 και με δεδομένη την απόσταση των δύο δεκτών είναι δυνατός ο υπολογισμός της ταχύτητας διάδοσης του κύματος Επιρροή της Συχνότητας ειγματοληψίας (Sampling Rate) Η ακρίβεια προσδιορισμού ταχυτήτων με χρήση χρονικής υστέρησης εξαρτάται από το λόγο t/τ d. Στην παρούσα διερεύνηση ο χρόνος δειγματοληψίας ήταν σταθερός και ίσος με t=0.005sec, με αντίστοιχη συχνότητα δειγματοληψίας f max =100Hz. Με βάση τις

146 125 μέσες τιμές των υπολογιζόμενων χρόνων υστέρησης μεταξύ των θέσεων των καταγραφών, μπορούν να προκύψουν τα σφάλματα στον προσδιορισμό των σεισμικών ταχυτήτων, Πίνακας 6.1. Τα αποτελέσματα του Πίνακα 6.1 υποδεικνύουν ότι το σφάλμα στον προσδιορισμό των ταχυτήτων εγκαρσίων και διαμήκων κυμάτων μεταξύ των βαθών m προκύπτει 12.5% και 54.1% αντίστοιχα. Για την ελαχιστοποίηση των ανωτέρω σφαλμάτων ο χρόνος δειγματοληψίας μειώθηκε κατά 8 φορές ( t/8) κάνοντας χρήση γραμμικών παρεμβολών στα πρωτογενή δεδομένα και ελαχιστοποιώντας τα σφάλματα υπολογισμού όπως φαίνεται στον Πίνακα 6.1. Πίνακας 6.1 Εξάρτηση της ακρίβειας υπολογισμού των ταχυτήτων με το χρόνο δειγματοληψίας. Βάθος (m) Μέσος χρόνος t/τ d (%) υστέρησης τ d (sec) t = sec f max =100Hz t = sec f max =800Hz κύμα S κύμα P κύμα S κύμα P κύμα S κύμα P Εκτίμηση του Προσανατολισμού των εκτών Κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των υπολογισμών διαπιστώθηκε ότι ορισμένα ζεύγη επιταχυνσιογράφων οδηγούσαν συστηματικά σε χαμηλές τιμές του συντελεστή αλληλοσυσχέτισης. Το πρόβλημα διερευνήθηκε και διαπιστώθηκε ότι οφείλεται στον προσανατολισμό των υπόγειων επιταχυνσιομέτρων ο οποίος παραμένει άγνωστος. Για την εκτίμηση του προσανατολισμού των εγκατεστημένων επιταχυνσιογράφων χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία που περιγράφεται από τους Yamazaki et al. (1992), οι οποίοι μελέτησαν το πρόβλημα της εύρεσης του σφάλματος στον προσανατολισμό επιταχυνσιογράφων που βρίσκονται εγκατεστημένοι κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Σύμφωνα με την ανωτέρω μεθοδολογία, αν είναι διαθέσιμος ένας δέκτης γνωστού προσανατολισμού και ένας άλλος αγνώστου προσανατολισμού σε κοντινή απόσταση, τότε η διάδοση των κυμάτων μεταξύ των δύο σημείων θεωρείται απολύτως συσχετισμένη (coherent). Έτσι η γωνία περιστροφής του δέκτη αγνώστου προσανατολισμού που θα οδηγήσει στον μεγαλύτερο συντελεστή αλληλοσυσχέτισης, θεωρείται ότι ταυτίζεται με τον προσανατολισμό του δέκτη αναφοράς. Από την εφαρμογή της ανωτέρω μεθόδου και χρησιμοποιώντας ως δέκτη αναφοράς τον επιφανειακό επιταχυνσιογράφο, εκτιμήθηκε ο προσανατολισμός καθενός εκ των τριών υπόγειων επιταχυνσιογράφων όπως φαίνεται στο Σχήμα 6-13.

147 126 επιφάνεια -20m -34m -71.5mm Σχήμα 6-13 Εκτιμώμενος διάταξης. προσανατολισμός των υπόγειων δεκτών της κατακόρυφης Με βάση τα ευρήματαα της προαναφερθείσας μεθοδολογμ γίας η συνάρτηση η αλληλοσυσχέτισης εφαρμόσθηκε μεταξύ των δεκτών X 4 Y 3, Υ 4 Χ 3 για τον υπολογισμό της V S3 (μέση ταχύτητα διατμητικών κυμάτων μεταξύ των βαθών 20 έως 71.5m), των δεκτών X 2 Χ 1, Υ 2 2 Υ 1 για τον υπολογισμό της V S1 (μέση ταχύτητα τ διατμητικών κυμάτων μεταξύ των βαθών 0 έως 20m). εδομένης της μεγάλης απόκλισης του προσανατολισμού του δέκτη 3 σε σχέση με τον δέκτη 2, η ταχύτηταα V S2 (μέσηη ταχύτηταα διατμητικών κυμάτων μεταξύ των βαθών 20 έως 34m) υπολογίσθηκε έμμεσα ως εξής: τ d,3-2 = τ d, τ d, τ d, 4-3 (6.2) V S2 = z 3-2 /τ d,3-2 (6.3) όπου: z 3-2 : το πάχος του στρώματος μεταξύ των βαθώνν 20 έως 34m τ d, i-j : η χρονική υστέρηση μεταξύ των σταθμών i, j Σημειώνεται ότι οι τιμές των τ ταχυτήτων των διαμήκων κυμάτων προσδιορίσθηκαν άμεσα δεδομένου ότι δεν επηρεάζονται από τον προσανατολισμό των δεκτών Υπολογισμοί Για τον υπολογισμό των μέσων χρόνων υστέρησης των τ κυμάτων S, μεταξύ των σταθμών, χρησιμοποιήθηκαν και οι δύο οριζόντιες συνιστώσες καταγραφής, για κάθε σεισμικό γεγονός, λαμβάνοντας υπόψη την τιμή των συντελεστώνν αλληλοσυσχέτισης ως εξής: d, xy R x d, x R x R R y d, y y (6.4) όπου: R x, R y : οι συντελεστές αλληλοσυσχέτισης για τις δύο συνιστώσες

148 127 τ d, x, τ d, y,: οι χρόνοι υστέρησης για τις δύο συνιστώσες Τα εύρη των χρονικών παραθύρων επιλέχθηκαν έτσι ώστε κάθε φορά να απομονώνονται, κατά το δυνατόν, οι αρχικοί παλμοί των κυμάτων P και S και τα σήματα να μην περιλαμβάνουν τυχόν ανακλάσεις. Επίσης από τη διαδικασία υπολογισμού φάνηκε ότι οι ασθενείς σεισμοί (M<3) και ενδιάμεσου εστιακού βάθους (>20km) οδηγούν σε υψηλές τιμές του συντελεστή αλληλοσυσχέτισης, ιδιαίτερα στην περιοχή των κυμάτων S, η οποία είναι απαλλαγμένη από κύματα ουράς των P (P-coda) λόγω του μικρού χρόνου της σεισμικής διάρρηξης. Στο Σχήμα 6-14 παρουσιάζεται ένα τυπικό σεισμικό γεγονός που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα εργασία με μέγεθος Μ L =2.5, επικεντρική απόσταση R=6.5km, εστιακό βάθος Η=36km, και υποκεντρική γωνία α=79 ο. Στο Σχήμα 6-15 παρουσιάζονται αποτελέσματα υπολογισμού του συντελεστή αλληλοσυσχέτισης του ανωτέρω γεγονότος. Eq. No= #290, , 12:56:59, M L =2.5, N E, Depth=36km Depth=0.0m X-1, az=90 o Depth=34.0m X-3, az=345 o Depth=0.0m Y-1, az=0 o Depth=34.0m Y-3, az=255 o Depth=0.0m Z-1 Depth=34.0m Z-3 Depth=20.0m X-2, az=119 o Depth=71.5m X-4, az=106 o Depth=20.0m Y-2, az=29 o Depth=71.5m Y-4, az=16 o Depth=20.0m Z-2 Depth=71.5m Z Xρόνος, sec Xρόνος, sec Σχήμα 6-14 Παράδειγμα καταγραφής σεισμικού γεγονότος από το κατακόρυφο δίκτυο.

149 128 Στα διαγράμματαα του Σχήματος 6-16 παρουσιάζονται η υποκεντρική γωνία του σεισμικού γεγονότος, α, και η γωνίαα πρόσπτωσης διαθλώμενου κύματος, θ, σε κάθε βάθος. Στα διαγράμματα του Σχήματος 6-17 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από την εφαρμογή της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης σε 50 σεισμικά σ γεγονότα του εγγύς πεδίου και διαπιστώνεται ότι οι προκύπτουσες τιμές των ταχυτήτων (V P και V S ) αυξάνονται με την αύξηση της υποκεντρικής γωνίας και ειδικότεραα για τα βάθη 34.0m έως 71.5m (ταχύτητες V P3 και V S3 ), γεγονός που υποδηλώνει την εισαγωγή απόκλισης λόγω εσφαλμένης θεώρησης κατακόρυφης διάδοσης των σεισμικώνν κυμάτων.. T o =58.31sec z=37.5m X-4 Y-3 T o =53.0sec z=37.5m Z-4 Z-3 Συντελεστής αλληλοσυσχέτισης 0,000 0,05 0,100 0,15 0,20 0,25 0, 30 0,35 Χρόνος, sec 1,0 τ d = sec, R=0.88 0,5 V =555m/sec S, 4-3 0,0-0,5 Συντελεστής αλληλοσυσχέτισης 0,00 1,0 0,5 0,0-0,5 0,05 0,10 0,15 0,20 Χρόνος, sec τ d = sec, R=0.83 V P, ,0 0,000 0,05 0,10 Χρονική υστέρηση, τ d, sec 0,15 0,20-1,0 0,00 0,05 0,10 0,15 0,20 Χρονική υστέρηση, τ d, sec Σχήμα 6-15 Υπολογισμός της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης για του Σχήματος το σεισμικό γεγονός Σχήμα 6-16 Υποκεντρική γωνία, α,, σεισμικού γεγονότος και γωνία πρόσπτωσης διαθλώμενου κύματος, θ.

150 129 Η απόκλιση της φαινόμενης ταχύτητας λόγω μη κατακόρυφης διάδοσης μπορεί να υπολογισθεί ως εξής: V ap, i =V i / cosθ i (6.5) όπου V ap, i : η φαινόμενη τιμή της ταχύτητας θεωρώντας κατακόρυφη διάδοση V i : η πραγματική ταχύτητα του στρώματος i θ i : η διαθλώμενη γωνία του στρώματος i από την οποία είναι δυνατός ο υπολογισμός της διαθλώμενης γωνίας θ 3. Με βάση τα αποτελέσματα του Σχήματος 6-16, η γωνία θ 3 εκτιμάται ότι μεταβάλλεται από 0 ο έως 13 ο για υποκεντρικές γωνίες 90 ο έως 50 ο αντίστοιχα. Εφαρμόζοντας τη θεωρία διάθλασης κύματος σε στρωματωμένο έδαφος (νόμος του Snell) είναι δυνατός ο υπολογισμός της διαθλώμενης γωνίας κάθε στρώματος, Σχήμα Τιμή της γωνίας θ 3 = 13 ο οδηγεί σε υπερεκτίμηση των ταχυτήτων V S3 και V P3 ίση με 2.6% ενώ στα στρώματα 1 και 2 η απόκλιση είναι μικρότερη του 1%. Από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι οι υπολογισθείσες τιμές των ταχυτήτων εμφανίζουν απόκλιση μικρότερη του 10% της μέσης τιμής. Στο διάγραμμα του Σχήματος 6-18, παρουσιάζονται οι τιμές των υπολογισμένων ταχυτήτων ως συνάρτηση του βάθους καθώς επίσης και ο αντίστοιχος λόγος Poisson, v, o οποίος υπολογίστηκε με βάση την ακόλουθη εξίσωση: V P V S 2 1 v 1 2v (6.6) Οι μέσεις τιμές ταχύτητας διάδοσης σεισμικών κυμάτων σύμφωνα με την εφαρμογή της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης των σεισμικών καταγραφών είναι οι εξής: Για βάθος από 0.0m 20.0m: V S1 =260m/sec, V P1 =860m/sec, v 1 =0.45 Για βάθος από 20.0m 34.0m V S2 =350m/sec, V P2 =1440m/sec, v 2 =0.47 Για βάθος από 34.0m 71.5m V S3 =545m/sec, V P3 =2200m/sec, v 3 =0.47 Οι υπολογιζόμενες τιμές του λόγου Poisson υποδηλώνουν την ύπαρξη κορεσμένων εδαφικών σχηματισμών στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA-1.

151 130 Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) (α) V 3000 P Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) (β) V P1 V P, m/sec Φαινόμενη ταχύτητα για V P3 =2200m/sec 10% V P, m/sec Φαινόμενη ταχύτητα για V P1 =860m/sec 10% Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) V P, m/sec Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) (γ) Φαινόμενη ταχύτητα για V P2 =1440m/sec V P Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) 10% V S, m/sec (α) V S % Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) Φαινόμενη ταχύτητα για V S3 =545m/sec Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) 5% V S, m/sec Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) (β) Φαινόμενη ταχύτητα για V S1 =260m/sec Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) V S1 10% V S, m/sec Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) (γ) Φαινόμενη ταχύτητα για V S70 =385m/sec V S, Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) 5% V S, m/sec Γωνία πρόσπτωσης, θ ( ο ) (δ) Φαινόμενη ταχύτητα για V S3 =350m/sec V S Yποκεντρική γωνία, α ( ο ) 10% Σχήμα 6-17 Μεταβολή των υπολογισμένων τιμών των σεισμικών ταχυτήτων με τη υποκεντρική γωνία, α, και τη γωνία πρόσπτωσης, θ 3.

152 V s, m/sec 10 V p, m/sec (α) (β) (γ) 10 Poisson's Ratio Βάθος, m Cross Correlation SASW- REMI Σχήμα 6-18 Κατανομή των υπολογισμένων τιμών των ταχυτήτων σεισμικών κυμάτων και του λόγου Poisson με το βάθος. 6.9 Θεμελιώδης Ιδιοπερίοδος της Θέσης VA-1 Ο απλοποιημένος (δηλαδή χωρίς τη χρήση αναλυτικών επιλύσεων ή αριθμητικών αναλύσεων) υπολογισμός της θεμελιώδους ιδιοπεριόδου εδαφικής τομής με οριζόντια στρωμάτωση έχει αποτελέσει αντικείμενο διερεύνησης ενός αριθμού ερευνητών (Vijayendra et al., 2010, Hadjian, 2002). Σύμφωνα με τους Dobry et al. (1976) ως αξιόπιστη διαδικασία θεωρείται η επανειλημμένη εφαρμογή της μεθόδου που ισχύει για δίστρωτους σχηματισμούς. Η εφαρμογή της διαδικασίας διευκολύνεται με τη χρήση του διαγράμματος του Σχήματος Στην παρούσα ιατριβή χρησιμοποιήθηκε η ανωτέρω απλοποιημένη μεθοδολογία χρησιμοποιώντας τη σχέση V s -βάθος που περιλαμβάνεται στο Σχήμα 6-18 που προέκυψε με την μεθοδολογία της προηγούμενης ενότητας 6.8. Θεωρώντας ότι η εδαφική τομή στη θέση της κατακόρυφης διάταξης 1) περιλαμβάνει 3 στρώματα, οριζόμενα από τα βάθη εγκατάστασης των τεσσάρων επιταχυνσιογράφων (0m έως -20m, -20m έως -34m, και -34m έως -71.5m) και με μέσες τιμές V S προσδιοριζόμενες από το διάγραμμα του Σχήματος 6-18, και 2) ότι το σεισμικό υπόβαθρο συμπίπτει με τη θέση του βαθύτερου οργάνου (δηλ m) είναι δυνατός ο

153 132 προσεγγιστικός και απλοποιημένος υπολογισμός των δεσποζουσών περιόδων των αντίστοιχων εδαφικών στηλών, χρησιμοποιώντας την απλοποιημένηη μέθοδοο υπολογισμού της δεσπόζουσας περιόδου για πολύστρω τους εδαφικούς σχηματισμούς (Dobry et al., 1976). Σχήμα 6-19 Θεμελιώδης περίοδος βράχο (Τ S ). δίστρωτου εδαφικού σχηματισμού σε άκαμπτο Για την περίπτωση μονόστρωτουυ σχηματισμού (0 έως -20m) ισχύει ότι V S1 =260 m/sec και Η 1 =20m οπότε η τιμή της περιόδου προκύπτει ίση με Τ 1 = 4Η 1 /V S1 = 4x20/260 = 0.31sec. Για την περίπτωση δίστρωτου σχηματισμού (0 έωςς -20m και -20m έως -34m), V S1 =260 m/sec, Η 1 =20m και V S2 = 350 m/sec, Η 2 =14m οπότε προκύπτει Τ 1 =0.31 sec (υπολογίστηκε ανωτέρω), Τ 2 =4Η 2 /V S S2=0.16 sec και Η 1 /Η/ 2 =20/14= =1.43. Υποθέτοντας ρ 1 =ρ 2 και σύμφωνα με το Σχήμαα 6-19, για την καμπύλη κ ρ 1 Η 1 /ρ 2 Η 2 =1.43 και Τ 2 /Τ 1 =0.16/0.31= 0.52, προκύπτει Τ S1- -2/Τ 1 = 1.4 οπότε Τ S1-2 2= 0.43 sec.

154 Για την περίπτωση τρίστρωτου σχηματισμού (0 έως -20m και -20m έως -34m, -34m έως -71.5m), Τ 1-2 2=0.43 sec (υπολογίστηκε ανωτέρω), Η1-2=34m και V S3 = 545 m/sec, Η 3 =37. 5m οπότε προκύπτει Τ 3 = =4Η 3 /V S3 =0.27 secc και Η 37.5= /Η 3 =34/3 Υποθέτοντας ρ 1- -2=ρ 3 και σύμφωναα με το Σχήμα 6-19, για την καμπύλη ρ 1-2 Η 1-2/ρ 3 Η 3 =0.91 και Τ 3 /Τ 1-2 =0.27/0. 43=0.63, προκύπτει Τ S3 /Τ 1-2= 1.4 οπότε Τ S3 = 0.6 sec. 1.4 Παρατηρείται ότι οι ανωτέρω υπολογισμένες τιμές περιόδων π βρίσκονται σε καλή συμφωνία με τις δεσπόζουσες περιόδους των καταγραμμένων κινήσεων στις θέσεις των επιταχυνσιογράφων της κατακόρυφης διάταξης, Σχήμα 6-12.

155 134 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 7. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ ΙΙ: ΦΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ H/V Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των διαθέσιμων καταγραφών στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA 1 με την αξιοποίηση των φασματικών λόγων H/V. Η επεξεργασία περιλαμβάνει την εξέταση της στατιστικής σταθερότητας των αποτελεσμάτων για μεγάλο αριθμό καταγραφών, και τον υπολογισμό των φασματικών λόγων H/V (οριζόντια προς κατακόρυφη φασματική συνιστώσα στην εδαφική επιφάνεια). Διερευνάται επίσης η επίδραση των σεισμικών παραμέτρων (μέγεθος, επικεντρική απόσταση, ένταση κραδασμού) του ύψους της εξεταζόμενης εδαφικής στήλης και του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου στη μορφή των φασματικών λόγων H/V (δεσπόζουσα περίοδος και ενίσχυση κίνησης). Οι φασματικοί λόγοι H/V συγκρίνονται με τους αντίστοιχους λόγους Η 0 /Η b και αναδεικνύεται η χρησιμότητα των πρώτων για τον αξιόπιστο προσδιορισμό των χαρακτηριστικών της εδαφικής απόκρισης. 7.1 Γενικά Όπως αναφέρθηκε στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6, οι διαθέσιμες καταγραφές μεγάλου αριθμού σεισμικών γεγονότων στη θέση της κατακόρυφης διάταξης VA-1 αποτελούν πολύτιμη βάση δεδομένων για τη μελέτη της εδαφικής απόκρισης στη συγκεκριμένη θέση και την εξαγωγή συμπερασμάτων για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Το γεγονός ότι οι διαθέσιμες σεισμικές καταγραφές μιας κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων εμπεριέχουν εκτός από τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης θέσης- και τα χαρακτηριστικά μεγάλου αριθμού σεισμικών πηγών και διαδρομών των σεισμικών κυμάτων, δεν επιτρέπει την εστίαση στα αμιγή χαρακτηριστικά της θέσης. Ο ανωτέρω προσδιορισμός είναι δυνατόν να αντιμετωπισθεί με τον υπολογισμό των φασματικών λόγων των διαθέσιμων καταγραφών. Ο όρος φασματικός λόγος χρησιμοποιείται για να δηλώσει 1) το λόγο των φασμάτων οριζόντιας κίνησης στην εδαφική επιφάνεια και σε συγκεκριμένο βάθος στο εσωτερικό του εδάφους (συνάρτηση μεταφοράς) η ανάλυση

156 135 των οποίων αποτελεί αντικέιμενο του προηγούμενου κεφαλαίου, και 2) το λόγο των φασμάτων οριζόντιας κίνησης προς κατακόρυφη κίνηση (H/V) στην επιφάνεια του εδάφους (ο οποίος είναι διαθέσιμος χωρίς την ύπαρξη κατακόρυφης διάταξης) που έχει προταθεί αρχικά από τον Nakamura (1989) για καταγραφές μικροθορύβου, αλλά έχει ήδη επεκταθεί σε (ασθενείς και ισχυρές) σεισμικές καταγραφές. Οι ανωτέρω φασματικοί λόγοι θεωρούνται γενικά απαλλαγμένοι από τις επιδράσεις σεισμικής πηγής και διαδρομής και χρησιμοποιούνται για τη μελέτη των αμιγών χαρακτηριστικών απόκρισης μιας συγκεκριμένης θέσης. Αποκτάει, επομένως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο υπολογισμός των καταγραμμένων φασματικών λόγων H/V και η σύγκρισή τους με τους φασματικούς λόγους H 0 /H b στη θέση της κατακόρυφης διάταξης, δεδομένου ότι η εξαγωγή συμπερασμάτων για την εδαφική απόκριση με αξιοποίηση επιφανειακών μόνον οργάνων παρουσιάζει προφανή οικονομικά πλεονεκτήματα. Μετά την επιβεβαίωση της στατιστικής σταθερότητας της μέσης τιμής των ομάδων των σεισμικών καταγραφών (για αυξανόμενο αριθμό των καταγραφών), οι μετρηθείσες μέσες τιμές αξιοποιούνται στην εφαρμογή της μεθόδου των φασματικών λόγων H/V, χρησιμοποιώντας τις σεισμικές καταγραφές του επιφανειακού επιταχυνσιομέτρου. Η επεξεργασία των σεισμικών καταγραφών της κατακόρυφης διάταξης VA-1 περιλαμβάνει επίσης 1) τη διερεύνηση της επίδρασης του επιλεγόμενου χρονικού παραθύρου της καταγραφής (κύματα-s, κύματα-coda), σε σχέση με τα αποτελέσματα που αντιστοιχούν στη συνολική διάρκεια του σεισμικού γεγονότος, 2) τη διερεύνηση της εξάρτησης από την εστιακή απόσταση και την ένταση του κραδασμού στη βάση της κατακόρυφης διάταξης, 3) της συσχέτισής τους με αποτελέσματα απλοποιημένου προσδιορισμού της θεμελιώδους ιδιοπεριόδου, Τ s, της εδαφικής τομής, και 4) την αξιοποίηση του καταγραμμένου μικροθορύβου πριν από την άφιξη των σεισμικών κυμάτων (pre-event records). Στις ενότητες που ακολουθούν παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των προσδιορισμών, συγκρίσεων και συσχετίσεων που αναφέρθηκαν ανωτέρω και συνάγονται τα σχετικά συμπεράσματα. 7.2 Στατιστική Σταθερότητα των Φασματικών Λόγων H/V Όπως αναφέρθηκε και στην ενότητα 6.3, η αξιοπιστία των υπολογισμένων φασματικών λόγων ελέγχεται (συνήθως) συγκρίνοντας μέσες καμπύλες που έχουν προκύψει από συνεχώς αυξανόμενο αριθμό σεισμικών γεγονότων. Στα διαγράμματα του Σχήματος 7-1 παρουσιάζονται οι φασματικοί λόγοι H/V για αυξανόμενο αριθμό καταγραφών (50, 100, 200, 400) στη θέση VA-1, για τις περιπτώσεις (α) σεισμών μικρών επικεντρικών αποστάσεων (R<30 km) και (β) σεισμών μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων (R>80 km). Σημειώνεται ότι οι τιμές των φασματικών λόγων των σεισμικών καταγραφών που

157 136 εξετάζονται στο παρόν κεφάλαιο έχουν υπολογισθεί με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων-s). Σημειώνεται επίσης ότι στους υπολογισμούς έχουν χρησιμοποιηθεί φάσματα απόκρισης και όχι φάσματα Fourier, με βάση την διαπιστωμένη υπεροχή των φασμάτων απόκρισης όσον αφορά την ομαλοποιημένη μορφή τους (Zhao et al., 2006). Παρατηρείται αξιοσημείωτη σταθεροποίηση των μέσων καμπυλών όταν ο αριθμός των καταγραφών αυξάνεται πέραν του αριθμού 200 και συμπεραίνεται ότι οι μέσες καμπύλες που έχουν προκύψει χρησιμοποιώντας το σύνολο των καταγραφών, είναι ανεξάρτητες του αριθμού των καταγραφών. H/V R<30km Period, sec 50 events 100 events 200 events 400 events (α) R>80km (β) Period, sec 50 events 100 events 200 events 400 events Σχήμα 7-1 Φασματικοί λόγοι (H/V) υπολογισμένοι με αξιοποίηση 50, 100, 200 και 400 σεισμικών καταγραφών για τις περιπτώσεις (α) σεισμών μικρών επικεντρικών αποστάσεων (R<30km) και (β) σεισμών μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων (R>80km). 7.3 Επίδραση της Επιλογής Χρονικού Παραθύρου Όπως και στην περίπτωση των μέσων συναρτήσεων μεταφοράς σε αντίστοιχη ενότητα του προηγούμενου Κεφαλαίου, έτσι και στην παρούσα ενότητα εξετάζεται η επιρροή των χρονικών παραθύρων στους μέσους φασματικούς λόγους H/V. Επισημαίνεται ότι η χρησιμοποίηση του χρονικού παραθύρου των κυμάτων-ρ, σύμφωνα με την πλειονότητα των ερευνητών θεωρείται γενικά ως μη αξιοποιήσιμη, το οποίο επιβεβαιώνεται και από την παρούσα διερεύνηση των φασματικών λόγων H/V. Στα διαγράμματα των Σχημάτων 7-2 έως 7-5, παρουσιάζονται οι μέσοι φασματικοί λόγοι H/V για 1) μεταβαλλόμενες τιμές της επικεντρικής απόστασης (<30 km και >50km) και της διέγερσης βάσης (<0.05 cm/sec 2 και >0.1 cm/sec 2 ) και 2) για χρονικό παράθυρο: S (1.0 t έως 1.5 t) και coda (3

158 137 t έως 4 t). Παρατηρείται ότι γενικά η μορφή των φασματικών λόγων H/V παρουσιάζεται έντονα ομαλοποιημένη σε σχέση με την αντίστοιχη των λόγων H 0 /H b, αν και εξακολουθούν να είναι αναγνωρίσιμες οι περίοδοι συντονισμού και η δεσπόζουσα περίοδος της κίνησης. Παρατηρείται επίσης ότι η προκύπτουσα φασματική ενίσχυση είναι μεγαλύτερη για την περίπτωση του παραθύρου S (3 έως 4) σε σχέση με την αντίστοιχη του παραθύρου coda (2 έως 3). Επίσης, στην περίπτωση του παραθύρου της συνολικής διάρκειας καταγραφής, οι φασματικές ενισχύσεις προκύπτουν ελαφρά μειωμένες για την περίπτωση των λόγων H/V, όταν χρησιμοποιούνται σεισμικές καταγραφές μικρών επικεντρικών αποστάσεων και μικρής έντασης της κίνησης βάσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διασπορά των αποτελεσμάτων γύρω από τη μέση καμπύλη προκύπτει μεγαλύτερη στην περίπτωση του παραθύρου των κυμάτων-s, σε σχέση με την αντίστοιχη των κυμάτων-coda. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρατήρηση ότι η μορφή των φασματικών λόγων που προκύπτουν από την επεξεργασία σεισμικών γεγονότων μεγάλων επικεντρικών αποστάσεων και μεγαλύτερων διεγέρσεων βάσης, αποκαλύπτει την ύπαρξη μεγαλύτερων περιόδων συντονισμού, σε σχέση με την περίπτωση των σεισμών εγγύς πεδίου και μικρής έντασης κίνησης βάσης (βλ. Σχήμα 7-2 και 7-3 και Σχήμα 7-4 και 7-5). Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των χρονικών ιστοριών των σεισμικών κινήσεων χωρίς τη χρησιμοποίηση χρονικού παραθύρου δηλαδή με αξιοποίηση της συνολικής διάρκειας καταγραφής παρουσιάζονται στο Σχήμα 7-6. Η παρατήρηση των διαγραμμάτων υποδεικνύει ότι η αύξηση της επικεντρικής απόστασης των σεισμικών γεγονότων, καθώς και της έντασης της σεισμικής κίνησης, έχει ως αποτέλεσμα 1) της αύξηση της προκύπτουσας φασματικής ενίσχυσης και 2) την αποκάλυψη μεγαλύτερων τιμών περιόδων συντονισμού σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s R<30km avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda R<30km avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 4 H/V 3 H/V (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 7-2 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R<30 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda.

159 σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s R>50km avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda R>50km avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 4 H/V 3 H/V (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 7-3 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση για επικεντρική απόσταση R>50 km και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s a max <0.05 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda a max <0.05gal avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 4 H/V 3 H/V (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 7-4 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης a max <0.05 cm/sec 2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων-s a max >0.1 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Παράθυρο κυμάτων coda a max >0.1gal avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 4 H/V 3 H/V (α) (β) Period, sec Period, sec Σχήμα 7-5 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση διέγερσης βάσης a max >0.1 cm/sec 2 και για (α) παράθυρο S και (β) παράθυρο coda.

160 σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή R<30 km avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή R>50 km avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 4 H/V 3 H/V (α) Period, sec (β) Period, sec σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή a max <0.05 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d σεισμικές καταγραφές Ολόκληρη η καταγραφή a max >0.1 gal avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 4 H/V 3 H/V (γ) Period, sec (δ) Period, sec Σχήμα 7-6 Μέσοι φασματικοί λόγοι (H/V) και ±1 τυπική απόκλιση για (α) επικεντρική απόσταση R<30 km, (β) επικεντρική απόσταση R>50 km, (γ) διέγερση βάσης a max <0.05 cm/sec 2 και (δ) διέγερση βάσης a max >0.1 cm/sec 2. Η διασπορά στο παράθυρο coda είναι μικρότερη από την αντίστοιχη του παραθύρου S. Παρόλα αυτά, η χρήση της συνολικής διάρκειας καταγραφής υποδεικνύει τη μικρότερη τιμή της διασποράς. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης ο υπολογισμός των φασματικών λόγων H/V, χρησιμοποιώντας το σύνολο των καταγραφών και παράθυρο προσεισμικού θορύβου (- 20 sec έως 0sec) και η σύγκριση με τα αποτελέσματα των υπόλοιπων εξετασθέντων παραθύρων, Σχήμα 7-7. Παρατηρείται ότι η χρήση του παραθύρου κυμάτων-s οδηγεί σε φασματική καμπύλη με την μεγαλύτερη ενίσχυση κίνησης (περίπου 3.5) σε σχέση με τα παράθυρα των κυμάτων-coda, της συνολικής διάρκειας καταγραφής και του μικροθορύβου. Ως δεσπόζουσα περίοδος αναδεικνύεται η τιμή Τ 0.43 sec, ενώ είναι αναγνωρίσιμες και οι περίοδοι συντονισμού 0.12 sec, 0.25 sec, 0.62 sec και ~0.84 sec. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρήση του μικροθορύβου οδηγεί σε καμπύλη φασματικών

161 140 λόγων (H/V) με την μικρότερη ενίσχυση της κίνησης (~1.5), επιτρέπει όμως την αναγνώριση της ζώνης των περιόδων συντονισμού (0.25 sec έως 0.60 sec) σεισμικές καταγραφές μικροθόρυβος παράθυρο S παράθυρο coda ολόκληρη η καταγραφή 4 H/V Period, sec Σχήμα 7-7 Σύγκριση των μέσων φασματικών λόγων (H/V) για μικροθόρυβο, παράθυρο S, παράθυρο coda και ολόκληρη η καταγραφή. Με δεδομένο ότι ο μικροθόρυβος περιλαμβάνει κύματα μεγάλων περιόδων, παρουσιάζει ενδιαφέρον η επέκταση του υπολογισμού των φασματικών λόγων για τιμές περιόδου μεγαλύτερες των 2 sec. Στο Σχήμα 7-8 παρουσιάζεται διάγραμμα φασματικών λόγων H/V (±1 τυπική απόκλιση) με βάση τις καταγραφές 947 γεγονότων για τιμές φυσικής περιόδου 0 έως 10 sec. Παρατηρείται ότι η φασματική καμπύλη υποδεικνύει μία περιοχή υψηλών περιόδων συντονισμού κυμαινόμενη από 3.0 sec έως 5.7 sec (μέση τιμή 4.35 sec) η οποία μπορεί να ερμηνευθεί ότι αντιστοιχεί στο πραγματικό γεωλογικό υπόβαθρο της θέσης. Με βάση τη διαπίστωση αυτή είναι δυνατόν να υπολογισθεί το βάθος του γεωλογικού αυτού υποβάθρου ενδεχομένως ασβεστολιθικών πετρωμάτων υποθέτοντας μία μέση τιμή της ταχύτητας των εγκαρσίων κυμάτων στη συνολική στήλη εδάφους, ίση με V S =650 m/sec. Ο υπολογισμός αυτός οδηγεί στην τιμή Η=Τ V S /4= /4=707 m. Η τιμή αυτή βρίσκεται σε ικανοποιητική συμφωνία με τη γεωλογία της θέσης VA-1 και συγκεκριμένα, με το βάθος των ασβεστολιθικών σχηματισμών (Athanasopoulos and Leonidou, 1996). Στο διάγραμμα του Σχήματος 7-9 παρουσιάζονται οι φασματικοί λόγοι του Σχήματος 7-7 για επικενρική απόσταση R>50 km, υπολογισμένοι όμως για τιμές φυσικών περιόδων από 0 έως 10 sec. Παρατηρείται ότι όλα τα χρονικά παράθυρα όπως και αυτό του μικροθορύβου αποκαλύπτουν μία περιοχή υψηλών περιόδων συντoνισμού κυμαινόμενη

162 141 από Τ 4sec έως 5.3sec, η οποία όπως αναφέρθηκε στα προηγούμενα εκτιμάται ότι αντιστοιχεί στην ταλάντωση εδαφικής στήλης βάθους 650 m έως 861 m σεισμικές καταγραφές Μικροθόρυβος 0-20 sec avg avg+1s.d. avg-1s.d. 4 H/V Period, sec Σχήμα 7-8 O μέσος φασματικός λόγος (H/V) για μικροθόρυβο και ±1 τυπική απόκλιση. 6 5 Kύμα-S (R>50km) Kύμα coda (R>50km) Ολόκληρη καταγραφή (R>50km) Μικροθόρυβος 4 H/V sec 5.3 sec Period, sec Σχήμα 7-9 Μέσος φασματικός λόγος (H/V) σεισμικών καταγραφών και καταγραφών μικροθορύβου για διαφορετικά χρονικά παράθυρα και επικεντρική απόσταση R>50km.

163 Επίδραση της Έντασης της Κίνησης Βάσης Στο Σχήμα 7-10 παρουσιάζεται η επίδραση της αύξησης της επιτάχυνσης βάσης στην φασματική μορφή των λόγων H/V για σεισμικές καταγραφές που έχουν προκύψει με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων-s). Οι επιταχύνσεις βάσης κυμαίνονατι από gal έως 5.54 gal. Παρατηρείται ότι οι τιμές της δεσπόζουσας περιόδου και της εδαφικής ενίσχυσης αυξάνονται σημαντικά (μέχρι και διπλασιασμού) όσο αυξάνεται η ένταση της εδαφικής ταλάντωσης. Η συμπεριφορά αυτή ερμηνεύεται λαμβάνοντας υπόψη ότι το βάθος της ταλαντούμενης εδαφικής στήλης αυξάνεται όσο αυξάνεται η ένταση της σεισμικής δράσης. H/V Period, sec a max <0.02 gal 0.05<a max <0.10 gal 0.30 <a max <1 gal a max >1 gal Ν=10 Ν=30 Ν=120 Ν=340 Σχήμα 7-10 Μέσες φασματικές καμπύλες H/V για αυξανόμενες τιμές της επιτάχυνσης βάσης. 7.5 Επίδραση της Επικεντρικής Απόστασης Η επίδραση της επικεντρικής απόστασης του σεισμικού κραδασμού αναδεικνύεται συγκρίνοντας τους φασματικούς λόγους (οι οποίοι προέκυψαν από καταγραφές με αξιοποίηση των τμημάτων των χρονικών ιστοριών που αντιστοιχούν στα κύματα-s (παράθυρο κυμάτων-s)), για μικρή (R<30km), μεσαία (30<R<50km) και μεγάλη επικεντρική απόσταση (R>50km). Παρατηρείται ότι όσο αυξάνεται η επικεντρική απόσταση αυξάνεται η περίοδος συντονισμού, γεγονός που ερμηνεύεται και πάλι με

164 143 βάση την αύξηση του βάθους της ταλαντούμενης στήλης εδάφους (όπως και στην περίπτωση της αύξησης της έντασης της κίνησης βάσης). 6 5 Παράθυρο κυμάτων-s R<30 km 30<R<50 km R>50 km 4 H/V Period, sec Σχήμα 7-11 Μέσοι φασματικοί λόγοι H/V για επικεντρική απόσταση R<30km, 30<R<50km και R>50km. 7.6 Σύγκριση Φασματικών Λόγων Στο Σχήμα 7-12 (το οποίο παρουσιάστηκε και στην ενότητα 6.7) παρουσιάζονται οι μέσες φασματικές καμπύλες H 0 /H 20, H 0 /H 34 και H 0 /H 71.5 (947 καταγραφές) θεωρώντας ότι το βάθος της κατακόρυφης διάταξης είναι 20m, 34m και 71.5m αντίστοιχα, καθώς και η φασματική καμπύλη H/V για τιμές περιόδων 0 sec έως 2 sec. Παρατηρείται 1) ότι η φασματική καμπύλη H/V αποτελεί οιωνεί-περιβάλλουσα (με ελαφρά μειωμένες όμως τιμές της ενίσχυσης) των επι-μέρους φασματικών καμπυλών H 0 /H b και 2) ότι υποδεικνύει με καλή προσέγγιση τις τιμές των δεσποζουσών περιόδων καθώς και την τιμή της εδαφικής ενίσχυσης. Συμπεραίνεται, επομένως, ότι ο υπολογισμός των φασματικών λόγων H/V, στην εξεταζόμενη θέση, περιέχει τη δυνατότητα αξιόπιστης αναγνώρισης των περιόδων συντονισμού της εδαφικής τομής καθώς και της ενίσχυσης της επιφανειακής κίνησης. Επισημαίνεται επίσης το γεγονός ότι η αξιοποίηση των φασματικών λόγων H/V επιτυγχάνει διείσδυση μεγάλου βάθους από την επιφάνεια του εδάφους (κατά πολύ μεγαλύτερη του βάθους της κατακόρυφης διάταξης) και αποκαλύπτει εδαφικές

165 144 (γεωλογικές) δομές, οι οποίες δεν είναι δυνατόν να καταγραφές της κατακόρυφης διάταξης. γίνουν «αντιληπτές»» από τις Σχήμα 7-12 Μέσοι φασματικοί λόγοι H 0 /H b των οριζόντιων καταγραμμένωνν κινήσεωνν και αντίστοιχη καμπύλη των καταγραμμένωνν φασματικών λόγων H/V.

166 145 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην παρούσα ιατριβή παρουσιάστηκαν στοιχεία που αφορούν την κατακόρυφη διάταξη επιταχυνσιογράφων της Πάτρας VA-1, και περιλαμβάνουν 1) την περιγραφή της εγκατάστασης της διάταξης, 2) τους τύπους των επιταχυνσιομέτρων που χρησιμοποιήθηκαν, 3) τα διαθέσιμα δεδομένα (σεισμικές καταγραφές) που συγκεντρώθηκαν κατά τους επτά πρώτους μήνες λειτουργίας της διάταξης (περίπου 1000 καταγραφές), 4) την εδαφική στρωματογραφία στην θέση της διάταξης και τις δυναμικές ιδιότητες των εδαφικών υλικών και 5) τη σχέση V s βάθος, μέχρι τον πυθμένα της διάταξης, που προέκυψε από επι-τόπου δοκιμές. Με βάση τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των διαθέσιμων σεισμικών καταγραφών συνάγονται τα ακόλουθα συμπεράσματα: 1) ιαπιστώθηκε στατιστική σταθερότητα των υπολογισμένων φασματικών συναρτήσεων μεταφοράς (Η 0 /Η b ) και των φασματικών λόγων H/V των επιφανειακών καταγραφών, η οποία δεν επηρεάσθηκε από τον σταδιακά αυξανόμενο αριθμό των καταγραφών. 2) ιαπιστώθηκε γενικά ενίσχυση της καταγραμμένης οριζόντιας φασματικής κίνησης στη βάση της διάταξης, προς την επιφάνεια του εδάφους, με λόγους ενίσχυσης της τάξης του 2 έως 3.5. ιαπιστώθηκε επίσης σημαντική ενίσχυση και της καταγραμμένης φασματικής κατακόρυφης κίνησης βάσης για μικρές όμως τιμές περιόδων (Τ<0.2 sec).

167 146 3) Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των καταγραφών (υπολογισμός φασματικών λόγων Η 0 /Η b και H/V) εξαρτώνται από το αξιοποιούμενο «χρονικό παράθυρο» των καταγραμμένων χρονοϊστοριών (κύματα S, κύματα coda, συνολική διάρκεια καταγραφής). Συγκεκριμένα: α) στην περίπτωση των συναρτήσεων μεταφοράς (Η 0 /Η b ) το παράθυρο των κυμάτων-coda υποδεικνύει τη μέγιστη τιμή της εδαφικής ενίσχυσης. Αντίστοιχα, στην περίπτωση των φασματικών λόγων H/V η μέγιστη τιμή της εδαφικής ενίσχυσης προκύπτει με χρήση του παραθύρου των κυμάτων-s, β) το εύρος της διασποράς των αποτελεσμάτων των αναλύσεων για το σύνολο των σεισμικών καταγραφών σε σχέση με τις αντίστοιχες μέσες τιμές εξαρτάται από το χρησιμοποιούμενο χρονικό παράθυρο. Συγκεκριμένα, στις συναρτήσεις μεταφοράς Η 0 /Η b, η διασπορά στο παράθυρο S είναι μικρότερη της αντίστοιχης του παραθύρου coda. Αντίθετα, στην περίπτωση του φασματικού λόγου H/V, η διασπορά στο παράθυρο coda είναι μικρότερη από την αντίστοιχη του παραθύρου S. Η χρήση της συνολικής διάρκειας καταγραφής έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της διασποράς τόσο για την περίπτωση των συναρτήσεων μεταφοράς, όσο και του φασματικού λόγου H/V. 4) Η μορφή των φασματικών λόγων H/V που προκύπτουν με την αξιοποίηση των καταγραφών του μικροθορύβου βρίσκεται σε συμφωνία με την αντίστοιχη μορφή των φασματικών λόγων των σεισμικών καταγραφών αν και χαρακτηρίζεται από έντονα μειωμένες τιμές της εδαφικής ενίσχυσης. Στην περίπτωση των συναρτήσεων μεταφοράς Η 0 /Η b, παρατηρείται διαφοροποίηση της μορφής της φασματικής καμπύλης, ιδιαίτερα για περιόδους μεγαλύτερες των 0.25sec. 5) Η μέγιστη καταγραμμένη επιφανειακή επιτάχυνση στη θέση της διάταξης δεν υπερβαίνει την τιμή 0.011g. Λόγω της πολύ μικρής ανωτέρω τιμής είναι αναμενόμενο ότι τα αποτελέσματα της επεξεργασίας όλων των καταγραφών, δεν υποδεικνύουν την εκδήλωση φαινομένων μη-γραμμικής εδαφικής συμπεριφοράς. 6) Επειδή η βάση της κατακόρυφης διάταξης VA-1 δεν συμπίπτει με το γεωλογικό υπόβαθρο (ασβεστόλιθος) της συγκεκριμένης θέσης που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο βάθος, οι καταγραμμένες φασματικές συναρτήσεις μεταφοράς, θεωρείται ότι έχουν σχετική μόνο αξία. ηλαδή, αποκαλύπτουν τα χαρακτηριστικά της κίνησης, θεωρώντας ότι το βάθος του σεισμικού υπόβαθρου βρίσκεται σε βάθος 71.5m από την επιφάνεια του εδάφους. Αντίθετα, οι φασματικοί λόγοι H/V της καταγραμμένης επιφανειακής κίνησης παρέχουν στοιχεία της εδαφικής απόκρισης (δεσπόζουσες περιόδους, λόγους ενίσχυσης) που αφορούν μεγάλο

168 147 βάθος ταλαντούμενης εδαφικής στήλης. Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας υποδεικνύουν ότι οι φασματικοί λόγοι H/V παρέχουν με αξιοπιστία τόσο την τιμή της θεμελιώδους ιδιοπεριόδου Τ sec, της συγκεκριμένης θέσης (αντίστοιχο βάθος του γεωλογικού υποβάθρου (Η 706 m) που επιβεβαιώνεται από τα γεωλογικά δεδομένα της περιοχής) όσο και την περιοχή δεσποζουσών περιόδων Τ = sec (μέγιστη ενίσχυση επιφανειακής κίνησης). 7) Η επικεντρική απόσταση των σεισμικών γεγονότων επηρεάζει κυρίως την εδαφική ενίσχυση της κίνησης: η καταγραμμένη εδαφική ενίσχυση μακρινών σεισμών είναι γενικά αυξημένη σε σχέση με την αντίστοιχη των κοντινών σεισμών και για τις δύο περιπτώσεις φασματικών λόγων (Η 0 /Η b και H/V). 8) Η αύξηση της έντασης του σεισμικού κραδασμού στη θέση της κατακόρυφης διάταξης έχει ως αποτέλεσμα τη συμμετοχή βαθύτερης εδαφικής στήλης στη διάδοση της ταλάντωσης προς την επιφάνεια του εδάφους. Για το λόγο αυτό η χρήση των φασματικών λόγων H/V επιτρέπει την απόκτηση πληροφοριών (που αφορούν την εδαφική απόκριση) για μεγαλύτερα βάθη, όσο αυξάνεται η ένταση του σεισμικού κραδασμού. 9) Η απλοποιημένη μέθοδος υπολογισμού της θεμελιώδους εδαφικής ιδιοπεριόδου (επανειλημμένη εφαρμογή της περίπτωσης δίστρωτου σχηματισμού, Dobry et al., 1976) παρέχει τιμές που βρίσκονται σε συμφωνία με τις καταγραμμένες συναρτήσεις μεταφοράς εφόσον γίνει δεκτό ότι η βάση της κατακόρυφης διάταξης συμπίπτει με το «υπόβαθρο» της συγκεκριμένης θέσης. 10) Η αξιοποίηση των χρόνων άφιξης των σεισμικών κυμάτων (παράθυρο κυμάτων-s) στα επιταχυνσιόμετρα της κατακόρυφης διάταξης επέτρεψε τον προσδιορισμό της σχέσης V S -βάθος, (μέχρι το βάθος των 71.5 m) στη θέση της διάταξης, με χρήση της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης. Ο προσδιορισμός βασίσθηκε σε σεισμικές εστίες σχετικά μεγάλου βάθους και μικρής απόστασης από τη θέση VA-1, ώστε η γωνία πρόσπτωσης στη βάση της διάταξης να μην υπερβαίνει τις 18. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις το σφάλμα του υπολογισμού της ταχύτητας V S δεν υπερβαίνει το 5%. Οι προσδιορισθείσες τιμές των ταχυτήτων V S βρίσκονται σε πολύ καλή συμφωνία με τα αποτελέσματα εφαρμογής της μεθόδου των επιφανειακών κυμάτων.

169 148 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αθανασόπουλος, Γ.Α., (1999α), Μαθήματα υναμικής του Εδάφους, Πάτρα, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών. Αθανασόπουλος, Γ.Α., (1999β), Μαθήματα Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής, Πάτρα, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών. Πιτιλάκης, Κ., (2010), Γεωτεχνική σεισμική μηχανική, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη Πελέκης, Π.Κ., Μπατίλας, Α.Β., Βλαχάκης, Β.Σ., Θεοφιλοπούλου, Ο.Σ., Αθανασόπουλος, Γ.Α., και Ξενάκης,.Β., (2014), Χρήση της συνάρτησης αλληλοσυσχέτισης για τον χαρακτηρισμό θέσης κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων, 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής Μηχανικής, Αθήνα, Νοέμβριος Πελέκης, Π., (2013), Προσωπική επικοινωνία. Ψαρρόπουλος, Π., Γκαζέτας, Γ., (2001), Η επίδραση των εδαφικών και γεωμορφικών συνθηκών στις καταγραφές του σεισμικού πειραματικού δικτύου Κεφαλονιάς, Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Συνέδριου Γεωτεχνικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής. Aki, K., (1988), "Local site effect on ground motion". In: J.L. VonThun, Editor, Earthquake Engineering and Soil Dynamics. 11: Recent Advances in Ground- Motion Evaluation, Am. Soc. Civil Eng. Geotechnical Spec. Publ., 20 (1988), pp Aki, K., (1985), Theory of earthquake prediction with special reference to monitoring of the quality factor of lithosphere by the coda method, Earthquake Res. Bull Aki, K., and Chouet, L.B., (1975), Origin of coda waves: source, attenuation, and scattering effects, J. Geophys. Res. 80, Aki, K., (1969), Analysis of the Seismic Code of Local Earthquakes as Scattered Waves, Journal of Geophysical Research, Vol. 74, pp Aki, K., (1957), Space and Time Spectra of Stationary Stochastic Waves, with Special Reference to Microtremors, Bull. Earthq. Res. Inst. Tokyo Univ. 35, pp Aldea, A., Okawa, I., Koyama, S., and Poiata, N., (2006), Dense urban seismic instrumentation for site-effects assessment in Bucharest, Romania, First European Conference on Earthquake Engineering and Seismology, Geneva, Switzerland, 3-8 September 2006, Paper Number 518. Aldea, A., Kashima, T., Lungu, D., Vacareanu, R., Koyama, S., and Arion, C., (2004), Modern urban seismic network in Bucharest, Romania, First International

170 149 Conference on Urban Earthquake Engineering, March 8-9, 2004, Tokyo Institute of Technology, Yokohama, pp Anbazhagan, P., and Sitharam, T.G., (2010), Seismic site classification using boreholes and shear wave velocity: Assesing the suitable method for shallow engineering rock region, GeoFlorida 2010: Advances in Analysis, Modeling & Design, pp Andrews, D.J., (1986), Objective determination of source parameters and similarity of earthquakes of different size, In Earthquake Source Mechanics, S. Das, J. Boatwright and C.H. Scholtz (Editors), American Geophys. Union, Washington D.C., pp Aoi, S., T. Kunugi, and H. Fujiwara, (2004), Strong-motion seismograph network operated by NIED: K-net and KiK-net, Journal of Japan Association for Earthquake Engineering, vol. 4, No 3 (Special Issue). Apostolidis, P.I., Raptakis, D.G., Pandi, K.K., Manakou, M.V., Pitilakis, K.D., (2006), Definition of subsoil structure and preliminary ground response in Aigion city (Greece) using microtremor and earthquakes, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 26, pp Archuleta, R.J., Seale, S.H,. Sangas, P.V, Baker, L.M., and Swain, S.T., (1992), Garner Valley downhole array of accelerometers: instrumentation and preliminary data analysis, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol 82, No. 4, pp Assimaki, D., Li, W., Steidl, H., and Tsuda, K., (2008), Site amplification and attenuation via downhole array seismogram inversion: a comparative study of the 2003 Miyagi Oki aftershock sequence, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 98, No. 1, pp Assimaki, D., and Steidl, J., (2007), Inverse analysis of weak and strong motion downhole array data from th Mw 7.0 Sanriku Minami earthquake, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 27, pp Assimaki, D., Steidl, J. and Liu, P.C., (2006), Attenuation and velocity structure for site response analyses via downhole seismogram inversion, Pure App. Geophys., 163, pp ASTM, D (1993), Standard Test Methods for Modulus and Damping of Soils by the Resonant-Column Method, Sept Athanasopoulos, G.A., and Leonidou, E.A. (1996), "Effects of Earthquake Fault Rupture Propagation on Nearby Structures", Proc. of First International Symposium on Earthquake Resistant Engineering Structures, ERES 96, Thessaloniki, Greece, G.D. Manolis, D.E., Beskos, D.E. and C.A. Brebbia (Eds.), CPM, pp

171 150 Bala, A., Grecu, B., Ciugudean, V. and Raileanu, V., (2009), Dynamic properties of the Quaternary sedimentary rocks and their influence on seismic site effects. Case study in Bucharest City, Romania, Soil Dynam. And Earth. Eng., 29, Bard P.-Y., (1999a), Local effects on strong ground motion: Physical basis and estimation methods in view of microzoning studies. Proc. of Advanced Study Course in 'Seismotectonic and Microzonation techniques in Earthquake engineering', Kefalonia, Greece Bard, P.-Y., (1999b), Microtremor measurements: a tool for site effect estimation?", State-of-the-art paper, Second International Symposium on the Effects of Surface Geology on seismic motion, Yokohama, December 1-3, 1998, Irikura, Kudo, Okada & Sasatani, (eds), Balkema 1999, 3, Bard P.Y., (1998), Microtremor Measurements: A Tool For Site Effect Estimation?, Manuscript for Proc. of 2 nd International Symposium on the Effect of Surface Geology on Seismic Motion, Yokohama, Japan, 1-3 Dec, Belvaux, M., Macau, A., Figueras, S., Goula, X., and Susagna, T., (2014), Recorded ground motion and estimated soil amplification for the May 11, 2011 Lorca earthquake, Earthquake Spectra In-Press, Published Online: March 27, 2014 Bendat, J.S., and Piersol, A.G., (1980), Engineering Applications of Correlation and Spectral analysis, Wiley, New York, U.S.A., 1 st Edition. Beresnev, I. A., and K.L. Wen, (1996), The accuracy of soil response estimates using soil-to-rock spectral ratios, Bull. Seismo. Soc. Am., 86: Beresnev, I. A., and K.L. Wen, (1995), P Wave amplification by near surface deposits at different excitation levels, Bull. Seismo. Soc. Am., 85: Bindi D., S. Parolai, D. Spallarossa, and M. Catteneo, (2000), Site Effects by H/V Ratio: comparison of two different procedures, Journal of Earthquake Engineering, 2000, Vol. 4, No 1, pp Bonnila, L., Steidl, J., Gariel, J-C., and Archuleta, R., (2002), Borehole response studies at the Garner valley downhole array Southern California, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 92, No. 8, pp Bonnefoy-Claudet, S., F. Cotton, and P.-Y. Bard, (2006), The nature of noise wavefield and its applications for site effects studies. A literature review, Earth Sci. Rev. 79, pp Boore, D., (2010), Orientation-independent, nongeometric-mean measures of seismic intensity from two horizontal components of motion, Bull. Seim. Soc. Am., Vol. 100, No. 4, pp Boore, D., Watson-Lamprey, J., and Abrahamson, N.A., (2006), Orientationindependent measures of ground motion, Bull. Seim. Soc. Am., Vol. 96, No. 44, pp

172 151 Borcherdt, R.D., (1970), Effects of local geology on ground motion near San Francisco Bay, Bull. Seism. Soc. Am., 60, pp Borja, R., Duvernay, B., and Lin, C., (2002), Ground response in Lotung: total stress analyses and parametric studies, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, Vol. 128, No.1, pp Borja, R. I., H.Y. Chao, F. J. Montáns, and C.J. Lin, (1999), SSI effects on ground motion at Lotung LSST site, J. Geotech. Geoenvir. Engrg., ASCE, 125: Bozorgnia, Y. and Campbell, K.W., (2004), Engineering characterization of ground motion, Book Chapter 5, Earthquake Engineering: From Engineering Seismology to Performance-Based Engineering, Bozorgnia and Bertero (Eds.), CRC Press. Byungmin, K., and Hashash, Y., (2013), Site response analysis using downhole array recordings during the March 2011 Tohoku-Oki earthquake and the effect of long-duration ground motions, Earthquake Spectra, Vol. 29, pp. S37-S54. Carniel, R., Barazza, F. and Pascolo, P., (2006), Improvement of Nakamura technique by singular spectrum analysis, Soil Dynam. Earth. Eng., 26, Celebi, M., Prince, J., Dietel, C., Onate M., Chavez, G., (1987), The Culprit in Mexico City Amplification of Motions, Eartquake Spectra, Vol. 3, No 2, pp Chang, C. Y., C. M. Mok, M. S. Power, Y. K. Tang, H. T. Tang, and J. C. Stepp, (1990), Equivalent linear versus nonlinear ground response analyses at Lotung seismic experiment Site, Proc., 4 th U.S. Conf. Earthq. Engrg., Vol. 1, Palm Springs, Calif. Chang, C. Y., M. S. Power, Y. K. Tang, and C. M. Mok, (1989), Evidence of nonlinear soil response during a moderate earthquake, Proc. 12 th Inter. Conf. Soil Mech. Foundation Engrg., Rio de Janeiro, Brazil, A. A. Balkema, Rotterdam, 3: Chávez-García, F. J., and D. Raptakis, (2008), Inversion of soil structure and analysis of the seismic wavefield from a vertical array, 14 th WCEE, Beijing, China. Chen, C-H., and Chiu, H-C., (1998), Anisotropic seismic ground responses identified from the Hualien vertical array, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 17, pp Chiu, H.C., and Huang, H.C., (2003), Estimating the Orientation Error of the Dahan Downhole Accelerometer Using the Maximum Cross-correlation coefficient between the Observed and Synthetic Waves, J. Seismol. 7, pp Davis, R. O., and Berrill, J. B., (2001), Pore pressure and dissipated energy in earthquakes field verification, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, Vol. 127, No. 3, pp

173 152 Di Alessandro, C., Bonilla, L.F., Boore, D., Rovelli, A., and Scotti, O., (2012), Predominant-period site classification for response spectra prediction equations in Italy, Bull. of the Seism. Soc. of Am., Vol. 102, pp Dobry, R., Oweis, I., and Urzua, A., (1976), Simplified procedures for estimating the fundamental period of a soil profile, Bull. Of the Seism. Soc. of America, Vol. 66, No 4, pp Dravinski, M., Ding, G., and Wen, KL., (1996), Analysis of spectral ratios for estimating ground motion in deep basins, Bull. Seism. Soc. Am., 86, pp Eisner, L., B. J. Hulsey, P. Duncan, D. Jurick, and H. Werner, (2010), Comparison of surface and borehole locations of induced seismicity, European Association of Geoscientists & Engineers. Elgamal, A., Yang, Z., and Stepp, J.C., (2004), Seismic downhole arrays and applications in practice, International workshop for site selection, installation, and operation of geotechnical strong-motion arrays, International Workshop for Site Selection, Installation, and Operation of Geotechnical Strong-Motion Arrays, Session 3, pp Eurocode 7: Geotechnical design - Part 1: General rules, (2004), EUROPEAN STANDARD, FINAL DRAFT pren CEN, Ref. No. pren :2004: E, January Field, E, and K. Jacob, (1995), A comparison and test of various site-response estimation techniques, including three that are non reference-site dependent, Bull. Seism. Soc. Am. 85, pp Field, E.H., K.H. Jacob, and S.E. Hough, (1992), Earthquake weak motion estimation: a weak motion case study, Bull. Seism. Soc. Am., Vol. 82, pp GDS Instruments, a division of Global Digital Systems Ltd, Ghasemi, H., Zare, M., Fukushima, Y., and Sinaeian, F., (2009), Applying empirical methods in site classification, using response spectral ratio (H/V): A case study on Iranian strong motion network (ISMN), Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 29, pp Glaser, S., (2006), Downhole seismic arrays and system identification of soil response, 4 th International Conference on Earthquake Engineering, Taipei, Taiwan, Paper No Graizer, V., and A. Shakal, (2004), Recent data from CSMIP Instrumented Downhole Array, American Geophysical Union, Fall Meeting Gunturi, V.R., Elgamal, A.-W.M., and Tang, H.T., (1998), Hualien seismic downhole data analysis, Engineering Geology, Vol. 50, pp

174 153 Hadjian, A.H., (2002), Fundamental period and more shape of layered soil profiles, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 22, pp Halverson, H.T., (1965), The strong motion accelerograph, Proc. Third World Conference on Earthquake Engineering, New Zealand. Iwasaki, Y., (2009), Vertical array records during 1995 Hyogoken Nambu earthquake by Kobe city, KEPCO and other organizations, Earthquake geotechnical case histories for performance based design Kokusho (ed), pp Jennings, P.C., (1971), San Fernando Earthquake of February 9, 1971, EERI 71-02, Cal. Inst. of Techn., Pasadena. Jin, A., and Aki, K., (1986), Temporal changes in the coda Q before the Tangshan earthquake of 1976 and the Haicheng earthquake of 1975, J. Geophys. Res. 91, Kanai, K., (1983), Engineering Seismology, University of Tokyo Press, Tokyo, pp Kanai, K., R. Takahasi, and H. Kawasumi, (1956), Seismic characteristics of ground, Proc. of the World Conference on Earthquake Engineering, Berkeley, California, Katayama, T., J. Farjoodi, and N. Sato, (1984), Measurement of seismic ground strain by a dense seismograph array, Proc. Eighth World Conf. Earthquake Eng., II, San Fransisco, Ca., Prentice-Hall, Englewood Cliffs, N.J., pp Kawase, H., Sánchez-Sesma, F.J., and Matsushima, S., (2011), The optimal use of Horizontal-to-Vertical spectral ratios of earthquake motions for velocity inversions based on diffuse-field theory for plane waves, Bull. Seism. Soc. Am., Vol. 101, No 5, pp Kim, B., and Hashash, Y., (2013), Site response analysis using downhole array recordings during the March 2011 Tohoku-Oki earthquake and the effect of long duration ground motions., Earthquake Spectra, Vol.29, No. S1, pp. S37-S54. Kokusho, T., (2011), Seismic amplification formula using average Vs in equivalent surface layer established by vertical array strong motion records, Advances in Unsaturated Soil, Geo-Hazard, and Geo-Environmental Engineering: pp Kokusho, T., and Sato, K., (2008), Site amplification formula for seismic zonation based on downhole array records during strong earthquakes, 14th World Conference on Earthquake Engineering, October 12-17, 2008, Beijing, China. Kokusho, T., and Suzuki, T., (2008), Vertical Array Records during 2007 Niigata-Ken Chuetsu-Oki Earthquake and Incident Wave Energy, 14th WCEE, Beijing, China. Kramer, S. L., (1996), Geotechnical earthquake engineering, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey, 653 p, 1996.

175 154 Ktenidou, O.-J., Chavez Garcia, F., and Pitilakis, K., (2011), Variance reduction and signal to noise ratio: reducing uncertainty in spectral ratios, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol.101, No.2, pp , April Ktenidou, O.-J., (2010), Experimental and theoretical study of seismic ground motion in the city of Aegion, Greece, focusing on local site and topographic effects, Doctoral Thesis, Aristotle University Thessaloniki School Of Engineering - Department Of Civil Engineering Division Of Geotechnical Engineering. Kudo, K. and M. Sakaue, (2004), History and recent topics of strong-motion observation at the earthquake research institute, University of Tokyo, Journal of Japan Association for Earthquake Engineering, vol. 4, No 3 (Special Issue). Kudo, K., (1995), Practical estimates of site response, State-of-the-Art report, In: Proceedings of the Fifth International Conference on Seismic Zonation, Oct , Nice, France, Ouest Editions Nantes, 3, pp Kurtulus, A., (2011), Istanbul geotechnical downhole arrays, Bulletin of Earthquake Engineering, pp Lachet, C. & P.-Y. Bard, (1994), Numerical and theoretical investigations on the possibilities and limitations of Nakamura s technique, J. Phys. Earth, 42, Lawson, A.C., (1908), The California earthquake of April 18, 1906: Report of the State Earthquake Investigation Commission, Carnegie Institute, Washington, Publ. 87. Lermo, J., and F.-J. Chávez-García, (1993), Site effect evaluation using spectral ratios with only one station, Bull. Seism. Soc. Am. 83, pp Love, A.B.H., (1911), Some problems of geodynamics, Cambridge. Mittal, H., Kamal, Kumar, A., Singh, S.K., (2013), Estimation of site effects in Delhi using standard spectral ratio, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 50, pp Molnar S., and F. Cassidy, (2006), A Comparison of Site Response Techniques Using Weak-Motion Earthquakes and Microtremors, Earthquake Spectra, Earthquake Engineering Research Institute, February 2006, Vol. 22, No. 1, pp Mucciarelli M., and M.R. Gallipoli, (2004), The HVSR Technique from Microtremor to Strong Motion: Empirical and Statistical considerations, 13th World Conference on Earthquake Engineering, Vancoyver, B.C., Canada, August , paper No. 45. Nakamura, Y., (2000), Clear identification of fundamental idea of Nakamura s technique and its applications, 12WCEE 2000, Nakamura, Y., (1989), A method for dynamic characteristics estimation of subsurface using microtremor on the ground surface, QR of Railway Technical Research Institute, vol 30, pp

176 155 National Observatory of Athens, Institute of Geodynamics (NOA). (τελευταία πρόσβαση: 28/5/2014). Nevada Seismological Laboratory, (2005), Initial Borehole Accelerometer Array Observations Near the North Portal of the ESF, U.S. DOE/UCCSN Cooperative Agreement Number DE-FC28-98NV Nogoshi, M. and Igarashi, T., (1971), On the Amplitude Characteristics of Microtremor (Part 2) (in Japanese with English abstract), Jour. Seism. Soc. Japan, 24, Nozu, A., (2004), Current status of strong-motion earthquake observation in Japanese ports, Journal of Japan Association for Earthquake Engineering, Vol.4, No.3 (Special Issue), pp Ohta, Y., H. Kagami, N. Goto, and K. Kudo, (1978), Observation of 1- to 5-second microtremors and their application to earthquake engineering. Part I: Comparison with long-period accelerations at the Tokachi-Oki earthquake of 1968, Bull. Seismol. Soc. Am., 68, pp Ojeda, A., Martinez, S., Bermudez, M., and Atakan, K., (2002), The new accelerograph network for Santa Fe De Bogota, Colombia and implications for microzonation, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 22, pp Parolai, S., Ansal, A., Kurtulus, A., Strollo, A., Wang, R., Zschau, J., (2009), The AtakÖy vertical array (Turkey): insights into seismic wave propagation in the shallow-most crustal layers by waveform deconvolution, Geophys.J.Int., Vol.178, pp Pecker, A., (1995), Validation of small strain properties from recorded weak seismic motions, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 14, pp Phillips, S. W. and K. Aki, (1986), Site amplification of coda waves from local earthquakes in central California, Bull. Seism. Soc. Am. 76, pp Pitilakis, K., Riga, E., and Anastasiadis, A., (2013), New code site classification, amplification factors and normalized response spectra based on a worldwide ground-motion database, Bulletin of Earthquake Engineering, DOI /s Pitilakis K., D. Raptakis, K. Makra, M. Manakou, and F.J. Chavez-Garcia, (2011), Euroseistest 3D Array for the Study of Complex Site Effects, S. Akkar et al. (eds.), Earthquake Data in Engineering Seismology, Geotechnical, Geological, and Earthquake Engineering 14, DOI / _11, Springer Science+Business Media B.V Poceski, A., (1969), The Ground Effect of the Skopje July 26, 1963 Earthquake, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 59, pp

177 156 Raptakis, D., N. Theodulidis, and Pitilakis, (1998), Data analysis of the Euroseistest strong motion array in Volvi (Greece): standard and horizontal to vertical techniques, Earthquake Srectra, 14: Rayleigh, Lord, (1885), On waves propagated along the plane surface of an elastic solid, Proc. London Math. Soc., 17, Riepl, J., P.-Y Bard, C. Papaioannou, and S. Nechtschein, (1998), Detailed evaluation of the site response estimation methods across and along the sedimentary valley of Volvi (EUROSEISTEST), Bull. Seism. Soc. Am, 88, Rodriguez-Marek, Α., J.Α. Bay, Kwangsoo Park, G.A. Montalva, A. Cortez-Flores, Adel Cortez-Flores, J. Wartman, and R. Boroscheck, (2010), Engineering Analysis of Ground Motion records from the 2001 M w 8.4 Southern Peru Earthquake, Earthquake Spectra, Vol. 26, pp Rodriguez, V., and S. Midorikawa, (2003), Comparison of spectral ratio techniques for estimation of site effects using microtremor data and earthquake motions recorded at the surface and in boreholes, Earthquake Engineering And Structural Dynamics, No. 32, pp Sato, K., Toki, K., Sawada, Y., (2000), Assessment of the vertical distribution on seismic ground motion, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Vol. 19, pp Satoh, T., Hayakawa, T., Oshima, M., Kawase, H., Matsushima, S., Nagashima, F., and Tobita, K., (2014), Site effects on large ground motions at Kik-net Iwase station IBRH11 during the 2011 Tohoku earthquake, Bull. Seism. Soc. AM., Vol. 104, No. 2, pp Satoh, T., H. Kawase, and S. Matsushima, (2001), Differences between site characteristics obtained from microtremors, S-waves, P-waves, and codas, Bull. Seism. Soc. Am. 91, pp Seekings, L., Wennerberg, L., Margheriti, L., and Liu, H-P., (1996), Site amplification at five locations in San Francisco, California: a comparison of S waves, Codas, and Microtremors, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 86, No. 3, pp Sheriff, R., and Geldart, L., (1982), Exploration Seismology, Cambridge University Press, Vol. 2. Steidl, J.H., A.G. Tumarkin, and R.J. Archuleta, (1996), What is a reference site?, Bull. Seismol. Soc. Am., Vol. 86, pp Stewart, J., and Kwok, A., (2008), Nonlinear seismic ground response analysis: code usage protocols and verification against vertical array data, Geotechnical Engineering and Soil Dynamics IV, ASCE Geotechnical Special Publication No. 181.

178 157 Stoneley, R., (1924), Elastic waves at the surface of separation of two solids, Proc. R Soc., A, 106, Theodulidis, N., P.-Y. Bard, R. Archuleta, and M. Bouchon, (1996), Horizontal-tovertical spectral ratio and geological conditions: the case of Garner Valley downhole array in southern California, Bull. Seism. Soc. Am., 86, 2, Theodulidis, N., and P.-Y. Bard, (1995), Horizontal to vertical ratio and geological conditions: an analysis of strong motion data from Greece and Taiwan (SMART-1), Soil Dyn. Earthq. Eng., 14, Vijayendra, K.V., Prasad, S.K., and Nayak, S., (2010), Computation of fundamental period of soil deposit: A comparative study, Indian Geotechnical Conference GEOtrendz, IGS Mumbai Chapter & IIT Bombay. Wang, H., and Nisimura, A., (1999), On the behavior of near-source strong ground motion from the seismic records in down-hole array at Hyogoken-Nanbu earthquake, Earthquake Resistant Engineering Structures II, pp Yamazaki, F., Lu, L., and Katayama, T., (1992), Orientation error estimation of buried seismographs in array observation, Earthq. Engng Struct. Dyn., Vol. 21, pp Yang, J., and Sato, T., (2000), Identification of soil liquefaction using downhole array records, 12th World Conference on Earthquake Engineering, Auckland, New Zealand. Yee, E., Stewart, J. and Tokimatsu, K., (2013), Elastic and large-strain nonlinear seismic site response from analysis of vertical array recordings, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, Vol. 139, pp Zeghal, M., and Engamal, A.W., (1993), Lotung site: downhole seismic data analysis, Report, Department of Civil Engineering, Rensselaer Polytechnic Institute, U.S.A. Zhao J.X., Irikura K., Zhang J., Fukushima Y., Somerville P.G., Asano A., Ohno Y., Oouchi T., Takahashi T., and Ogawa H., (2006), "An Empirical Site- Classification Method for Strong-Motion Stations in Japan Using H/V Response Spectral Ratio, Bull. Seism. Soc. Am., Vol. 96, No. 3, pp

179 158 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Μητρώο ειγματοληπτικής Γεώτρησης Γ-1 (Σε ψηφιακή μορφή)

180 -159- ΜΗΤΡΩΟ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΕΡΓΟ : ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟ- ΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ : ΠΑΤΡΑ ΑΡΙΘΜ. ΦΥΛΛΟΥ : 1/5 1. ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ : Γ-1 7. ΕΝΑΡΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΛΗΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ 2. ΟΛΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m) : ΟΝΟΜΑ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΙΣΤΗ : ΚΟΣΜΑΣ Ν. 8. ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΦΕΤΗΡΙΑ : 4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΟΥ :RESKA TD ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ Ε ΑΦΟΥΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m): 5. ΜΕΓΕΘΟΣ & ΤΥΠΟΣ ΚΟΡΩΝΑΣ : 10. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΙΕΖΟΜΕΤΡΟΥ : 6. ΣΩΛΗΝΩΣΗ : Φ140/ ΣΤΑΘΜΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ Υ ΑΤΩΝ (m) : 8.00 ΒΑΘΟΣ ΑΠΟΛΗΨΗ RQD Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Υ Λ Ι Κ Ω Ν N (m) SPT % % Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Σ Ε Ι Σ ΧΑΛΙΚΕΣ, υπογωνιώδεις-πεπλατυσμένοι, ποικίλης 100 Φ σύστασης με σκούρου καφέ χρώματος αμμώδη άργιλο, 100 Φ μικρής-μέσης πλαστικότητας Φ Φ Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική, ελαφρώς 3 - Αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, μέσης-υψηλής πλαστικότητας 6 SPT Φ , , Σκούρου καφέ χρώματος, μικρής-μέσης πλαστικότητας 100 Φ ιλυώδης/αργιλώδης ΑΜΜΟΣ, μεσόκκοκη-λεπτόκοκκη 2 με σποραδικές εμφανίσεις μικρών χαλίκων 4 SPT Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική ΑΡΓΙΛΟΣ μεγάλης πλαστικότητας με σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων 100 Φ Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική έως στιφρή, - ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ μεγάλης πλαστικότητας SPT Φ Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης πυκνότητας, αργιλώδης ΑΜΜΟΣ, μεσόκκοκη-αδρόκκοκη με ψηφίδα - Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική έως στιφρή, ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ με σποραδικές εμφανίσεις 4 χαλίκων 7 SPT Φ Μέσης πυκνότητας ΧΑΛΙΚΕΣ, υπογωνιώδειςπεπλατυσμένοι ποικίλης σύστασης, με σκούρου καφέ χρώματος ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ μεγάλης 100 Φ πλαστικότητας - Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική έως στιφρή, ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, μεγάλης πλαστικότητας Φ SPT Μέσης πυκνότητας ΧΑΛΙΚΕΣ, υπογωνιώδεις-πεπλατυ σμένοι ποικίλης σύστασης, με σκούρου καφέ χρώματος 95 Φ ελαφρώς αμμώδης άργιλος, υψηλής πλαστικότητας

181 ΕΡΓΟ : ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟ- ΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΜΗΤΡΩΟ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ : ΠΑΤΡΑ ΑΡΙΘΜ. ΦΥΛΛΟΥ : 2/5 1. ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ : Γ-1 7. ΕΝΑΡΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΛΗΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ 2. ΟΛΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m) : ΟΝΟΜΑ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΙΣΤΗ : ΚΟΣΜΑΣ Ν. 8. ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΦΕΤΗΡΙΑ : 4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΟΥ :RESKA TD ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ Ε ΑΦΟΥΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m): 5. ΜΕΓΕΘΟΣ & ΤΥΠΟΣ ΚΟΡΩΝΑΣ : 10. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΙΕΖΟΜΕΤΡΟΥ : 6. ΣΩΛΗΝΩΣΗ : Φ140/ ΣΤΑΘΜΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ Υ ΑΤΩΝ (m) : 8.00 ΒΑΘΟΣ (m) Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Υ Λ Ι Κ Ω Ν N SPT ΑΠΟΛΗΨΗ % RQD % Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Σ Ε Ι Σ Ως ανωτέρω 95 Φ Σκούρου καφέ χρώματος, μαλακή έως συνεκτική, αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, με σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων, 95 Φ σχηματισμός μέσης πλαστικότητας SPT Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης πυκνότητας, αργιλώδης - ΑΜΜΟΣ, μεσόκκοκη-αδρόκκοκη με ψηφίδα και σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων 95 Φ Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική έως στιφρή, αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, υψηλής πλαστικότητας - 95 Φ SPT Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης πυκνότητας, αργιλώδης ΑΜΜΟΣ, λεπτόκοκκη-μεσόκκοκη με ψηφίδα και χάλικες, με μικρές ενστρώσεις αμμώδους αργίλου 95 Φ Σκούρου καφέ χρώματος, μαλακή έως συνεκτική, 100 Φ αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ με σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης πυκνότητας, 100 Φ αργιλώδης ΑΜΜΟΣ μεσόκκοκη-λεπτόκοκκη με ψηφίδα και 5 σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων 6 SPT Φ Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική έως στιφρή, αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, υψηλής πλαστικότητας 100 Φ με σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων SPT ΧΑΛΙΚΕΣ, υποστρογγυλευμένοι-πεπλατυσμένοι, μέσης πυκνότητας, ποικίλης σύστασης με ανοιχτού καφέ χρώματος αμμώδους αργίλου, μέσης πλαστικότητας 95 Φ Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης πυκνότητας, ιλυώδης ΑΜΜΟΣ, μεσόκκοκη Σκούρου καφέ χρώματος, συνεκτική έως στιφρή, 8 ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, μεγάλης πλαστικότητας με 9 SPT μικρές ζώνες αργιλώδους άμμου μεταξύ m Και χαλίκων μεταξύ m

182 ΕΡΓΟ : ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟ- ΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΜΗΤΡΩΟ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ : ΠΑΤΡΑ ΑΡΙΘΜ. ΦΥΛΛΟΥ : 3/5 1. ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ : Γ-1 7. ΕΝΑΡΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΛΗΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ 2. ΟΛΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m) : ΟΝΟΜΑ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΙΣΤΗ : ΚΟΣΜΑΣ Ν. 8. ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΦΕΤΗΡΙΑ : 4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΟΥ :RESKA TD ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ Ε ΑΦΟΥΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m): 5. ΜΕΓΕΘΟΣ & ΤΥΠΟΣ ΚΟΡΩΝΑΣ : 10. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΙΕΖΟΜΕΤΡΟΥ : 6. ΣΩΛΗΝΩΣΗ : Φ140/ ΣΤΑΘΜΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ Υ ΑΤΩΝ (m) : 8.00 ΒΑΘΟΣ (m) Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Υ Λ Ι Κ Ω Ν N SPT ΑΠΟΛΗΨΗ % RQD % Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Σ Ε Ι Σ - 90 Φ Φ SPT Ως ανωτέρω Φ Φ SPT Φ ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =10cm, υποστρογγυλευμένοιπεπλατυσμένοι, κυρίως κερατόλιθου-ασβεστόλιθου, με 100 Φ μπεζ/ανοικτού καφέ χρώματος αργιλώδους άμμου έως αμμώδους αργίλου. Σχηματισμός μέσης-υψηλής - πλαστικότητας 100 Φ SPT Φ Σκούρου καφέ χρώματος, στιφρή, ελαφρώς αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, μεγάλης πλαστικότητας με μικρές ζώνες - Χαλίκων μεταξύ m, m, και m 100 Φ SPT Φ ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =9cm, υποστρογγυλευμένοι πεπλατυσμένοι, κυρίως κερατόλιθου-ασβεστόλιθου σε μία κυρίως μάζα σκούρου καφέ αμμούχου αργίλου - μέσης-υψηλής πλαστικότητας. Σχηματισμός 100 Φ μέσης-υψηλής πυκνότητας

183 ΕΡΓΟ : ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟ- ΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΜΗΤΡΩΟ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ : ΠΑΤΡΑ ΑΡΙΘΜ. ΦΥΛΛΟΥ : 4/5 1. ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ : Γ-1 7. ΕΝΑΡΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΛΗΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ 2. ΟΛΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m) : ΟΝΟΜΑ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΙΣΤΗ : ΚΟΣΜΑΣ Ν. 8. ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΦΕΤΗΡΙΑ : 4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΟΥ :RESKA TD ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ Ε ΑΦΟΥΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m): 5. ΜΕΓΕΘΟΣ & ΤΥΠΟΣ ΚΟΡΩΝΑΣ : 10. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΙΕΖΟΜΕΤΡΟΥ : 6. ΣΩΛΗΝΩΣΗ : Φ140/ ΣΤΑΘΜΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ Υ ΑΤΩΝ (m) : 8.00 ΒΑΘΟΣ (m) Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Υ Λ Ι Κ Ω Ν N SPT ΑΠΟΛΗΨΗ % RQD % Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Σ Ε Ι Σ SPT ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =9cm, κυρίως κερατόλιθου ασβεστόλιθου σε μία κυρίως μάζα σκούρου καφέ 100 Φ Αργιλούχου, μεσόκκοκης-αδρόκοκκης άμμου Σχηματισμός υψηλής πυκνότητας Φ /10 SPT ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =8cm, υποστρογγυλευμένοιπεπλατυσμένοι, κυρίως κερατόλιθου-ασβεστόλιθου, σε 100 Φ μία κυρίως μάζα σκούρου καφέ χρώματος αργιλούχου άμμου / αμμούχου αργίλου, Σχηματισμός υψηλής - πυκνότητας Φ /5 SPT Σκούρου καφέ χρώματος, στιφρή, αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, υψηλής πλαστικότητας Φ Σκούρου καφέ χρώματος, μέσης-υψηλής πυκνότητας, αργιλώδης ΑΜΜΟΣ, μεσόκοκκη-αδρόκοκκη με ψηφίδα και σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων 100 Φ SPT Σκούρου καφέ χρώματος, στιφρή έως πολύ στιφρή, 100 Φ αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, με ψηφίδα και σποραδικές εμφανίσεις μικρών χαλίκων. Σχηματισμός μέσης- Υψηλής πλαστκότητας (Στρώση άμμου σε βάθος m) 100 Φ SPT Σκούρου καφέ χρώματος, στιφρή έως πολύ στιφρή, αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, με χάλικες και μικρές ενστρώσεις αργιλώδους άμμου 100 Φ Σκούρου καφέ χρώματος, στιφρή έως πολύ στιφρή, 100 Φ αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, με ψηφίδα. Σχηματισμός υψηλής πλαστικότητας. Σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων SPT

184 163 ΜΗΤΡΩΟ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΕΡΓΟ : ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟ-ΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ : ΠΑΤΡΑ ΑΡΙΘΜ. ΦΥΛΛΟΥ : 5/5 1. ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ : Γ-1 7. ΕΝΑΡΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ ΛΗΞΗ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ 2. ΟΛΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m) : ΟΝΟΜΑ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΙΣΤΗ : ΚΟΣΜΑΣ Ν. 8. ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΦΕΤΗΡΙΑ : 4. ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΕΩΤΡΥΠΑΝΟΥ :RESKA TD ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ Ε ΑΦΟΥΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ (m): 5. ΜΕΓΕΘΟΣ & ΤΥΠΟΣ ΚΟΡΩΝΑΣ : 10. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΙΕΖΟΜΕΤΡΟΥ : 6. ΣΩΛΗΝΩΣΗ : Φ140/ ΣΤΑΘΜΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ Υ ΑΤΩΝ (m) : 8.00 ΒΑΘΟΣ (m) Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Υ Λ Ι Κ Ω Ν N SPT ΑΠΟΛΗΨΗ % RQD % Π Α Ρ Α Τ Η Ρ Η Σ Ε Ι Σ Φ Φ Ως ανωτέρω SPT Φ Φ ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =8cm, υποστρογγυλευμένοι- 50/12 SPT πεπλατυσμένοι, ποικίλης σύστασης με μπεζ χρώματος, ελαφρώς αμμώδης άργιλος υψηλής πλαστικότητας. 90 Φ Σχηματισμός υψηλής πυκνότητας - Σκούρου καφέ χρώματος, στιφρή / πολύ στιφρή, αμμώδης ΑΡΓΙΛΟΣ, με ψηφίδα και σποραδικές εμφανίσεις χαλίκων. Σχηματισμός μέσης-υψηλής 95 Φ πλαστικότητας Φ ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =7cm, υποστρογγυλευμένοι- 17 SPT πεπλατυσμένοι, ασβεστολιθικής-κερατολιθικής κυρίως 50/ σύστασης, σε καφέ/μπεζ χρώματος αμμώδη άργιλο. Σχηματισμός υψηλής πυκνότητας - 85 Φ Φ ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =9cm, υποστρογγυλευμένοι-πεπλατυσμένοι, ασβεστολιθικής-κερατολιθικής σύστασης. Σχηματισμός υψηλής πυκνότητας - ΧΑΛΙΚΕΣ-ΤΕΜΑΧΗ, d max =8cm, ασβεστόλιθου- 90 Φ κερατόλιθου-κροκαλοπαγούς σε μπεζ χρώματος αργιλώδη λεπτόκοκκη-μεσόκοκκη άμμο 32 - Σχηματισμός υψηλής πυκνότητας 50/5 90 Φ SPT ΤΕΛΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΗΣ 74.00m

185 164 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 Φωτογραφίες Εδαφικών ειγμάτων (σε ψηφιακή μορφή)

186 165

187 166

188 167

189 168

190 169

191 170

192 171

193 172

194 173

195 174

196 175 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 Μετρηθείσα Ενέργεια Κρούσης Κατά την Εκτέλεση οκιμών Πρότυπης ιείσδυσης, SPT στις Γεωτρήσεις Γ-1, Γ-2 και Γ-3 (σε ψηφιακή μορφη)

197 176 Analyzer File name Depth from surface to barrel LP, (m) ΤRI-G ΤRI-G ΤRI-G ΤRI-G ΤRI-G X=Distance from gages to surface, (m) Rod Length LE (m) LE=LP+X Trigger Sensor Drop height (m) 23 10g g g g g 76 max BPM (blows/min) Visual soil classification Κτύποι Increment LI (m) Παρατηρήσεις

198 -177- Project: TRIANTEIOS Filename: TRI-G3-1 SPT Depth: Blows ETR (%) Blows ETR (%) Blows ETR (%)

199 -178- Project: TRIANTEIOS Filename: TRI-G3-2 SPT Depth: Blows ETR (%) Blows ETR (%) Blows ETR (%)

200 -179- Project: TRIANTEIOS Filename: TRI-G1-1 SPT Depth: Blows ETR (%) Blows ETR (%) Blows ETR (%)

201 -180- Project: TRIANTEIOS Filename: TRI-G1-2 SPT Depth: Blows ETR (%) Blows ETR (%) Blows ETR (%)

202 -181- Project: TRIANTEIOS Filename: TRI-G1-3 SPT Depth: Blows ETR (%) Blows ETR (%) Blows ETR (%)

203 -182- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 Φωτογραφικές Απόψεις Κατά την Εκτέλεση οκιμών Κατάταξης Εδάφους (σε ψηφιακή μορφή)

204 -183- Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ αυτό παραθέτονται οι φωτογραφίες των δοκιμών που πραγματοπ ποιήθηκαν για την κατάταξη του εδάφους, το οποίο ανακτήθηκε από την γεώτρηση Γ-1 στη θέση της κατακόρυφηςς διάταξης VA-1 στηνν Τριάντειοο Σχολή Πατρών. Αρχικά, επιλέχθηκαν δείγματαα εδάφουςς (Φωτογραφία 4-1) από τα κασάκια εδαφικών δειγμάτων και μετρήθηκε η φυσική υγρασία, το ειδικό βάρος καθώς και η αντοχή με πενετρόμετ τρο τσέπης ή/και με δοκιμή πτερυγίου τσέπης. Στη συνέχεια, τα δείγματαα ξηράθηκαν και τρίφτηκαν σε γουδί με γουδοχέρι (Φωτογραφία 4-2). Στις Φωτογραφίες 4-3 παρουσιάζ ζονται τα τριμμένα εδαφικά δείγματα σε ορισμένα βάθη. Πραγματοπ ποιήθηκε κοκκομετρική ανάλυση είτε με ξηρή (Φωτογραφίαα 4-4) είτεε με υγρή κοκκομετρί ία (Φωτογραφία 4-5). Στις περιπτώσεις όπου πραγματοποιήθηκε υγρή κοκκομετρί ία, ένα μέρος των λεπτών διαχωρίστηκε από το υπόλοιπο δείγμα προκειμένου να πραγματοπ ποιηθούν δοκιμές ορίων Atterberg και πυκνομέτρου. Φωτογραφία 4-1 είγμα εδάφους προς κατάταξηη σε βάθοςς m. Τέλος, πραγματοποιήθηκαν δοκιμές ορίων Atterberg και πυκνομέτρου των εδαφικών δειγμάτων (Φωτογραφίες 4-6 έως 4-7 αντίστοιχα). για την πλειοψηφία

205 -184- Φωτογραφία 4-2 Τρίψιμο εδαφικών δειγμάτων με το γουδί. Φωτογραφία 4-3 Εδαφικά δείγματα σε διάφορα βάθη πριν και μετά το τρίψιμο.

206 -185- Φωτογραφία 4-3 Συνέχεια.

207 -186- Φωτογραφία 4-4 Συσκευή κοσκινίσματος εδάφους για την δοκιμή της ξηρής κοκκομετρίας. Φωτογραφία 4-5 Υγρή κοκκομετρία.

208 -187- Φωτογραφία 4-6 Συσκευή Casagrande- οκιμή εύρεσης ορίου υδαρότητας.

209 -188- Φωτογραφία 4-7 οκιμές πυκνομέτρου για διάφορα εδαφικά δείγματα.

210 -189- Φωτογραφία 4-7 Συνέχεια.

211 -190- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 Αποτελέσματα Κοκκομετρικών Αναλύσεων (σε ψηφιακή μορφή)

212 -191- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 50 = D 30 = #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

213 -192- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 7.5 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=1.32 D 10 = D 50 = D 30 = #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 3.00m

214 -193- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 =0.012 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

215 -194- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

216 -195- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 50 =0.003 D 30 = #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 7.00m

217 -196- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.25 D 10 =0.008 #200 D 30 =0.071 D 50 =0.82 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

218 -197- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 =0.008 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 9.20m

219 -198- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 42.4 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.85 D 10 = #200 D 30 =0.015 D 50 =0.066 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

220 -199- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 50 = D 30 = #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

221 -200- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 140 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.92 D 10 =0.003 #200 D 30 =0.034 D 50 =0.2 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

222 -201- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 60 =0.01 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

223 -202- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=1.81 #200 D 10 = D 30 =0.54 D 50 =2.8 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 13.10m

224 -203- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 60 =0.012 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 14.00m

225 -204- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 60 = D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

226 -205- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=3.3 #200 D 10 = D 30 =0.12 D 50 =0.41 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 15.20m

227 -206- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 34 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=7.95 D 10 = #200 D 30 =0.013 D 50 =0.051 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 17.20m

228 -207- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 20 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.97 D 10 = #200 D 30 =0.011 D 60 =0.05 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

229 -208- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 12 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.79 #200 D 10 = D 30 =0.02 D 50 =0.051 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 18.80m

230 -209- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 60 =0.02 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ:

231 -210- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 27 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=1.43 D 10 = #200 D 60 =0.069 D 50 =0.043 D 30 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

232 -211- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 17.5 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=1.18 #200 D 10 = D 50 =0.057 D 30 =0.02 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 22.20m

233 -212- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 =0.075 D 50 =0.016 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

234 -213- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 25.70m

235 -214- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 60 =0.025 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 26.10m

236 -215- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = D 50 =0.15 #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

237 -216- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.75 #200 D 10 =0.023 D 30 =0.26 D 50 =1.9 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 28.20m

238 -217- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 8 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.84 #200 D 10 = D 30 =0.023 D 60 =0.071 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 28.60m

239 -218- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 18 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.55 D 10 = #200 D 50 =0.021 D 30 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

240 -219- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 60 = D 50 = D 30 = D 10 = - # ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 30.40m

241 -220- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = - D 50 =0.052 #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 30.80m

242 -221- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 =0.004 #200 D 50 =0.017 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 31.50m

243 -222- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 50 =0.026 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

244 -223- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 50 =0.064 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 34.50m

245 -224- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

246 -225- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 60 = D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

247 -226- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 350 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=22 D 10 =0.05 #200 D 30 =4.39 D 50 =12.34 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 37.50m

248 -227- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=4.53 #200 D 10 = D 30 =0.24 D 50 =1.75 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

249 -228- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 16.9 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=1.62 #200 D 30 =0.22 D 10 =0.042 D 60 =0.71 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

250 -229- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 50 =0.013 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 40.00m

251 -230- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 =0.03 D 50 =0.18 #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

252 -231- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 =0.03 #200 D 50 =0.18 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 41.70m

253 -232- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) #200 #100 #40 #20 #10 #4 3/4in 3in C =D u 60 / D 10 = 1042 C = D 2 / (D.D )=11 c D = D = D = D = ,0001 0, ιάμετρος κόκκου (mm) ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

254 -233- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = - #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 42.70m

255 -234- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=3 #200 D 10 = D 30 =0.35 D 50 =3.5 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 44.00m

256 -235- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 106 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.47 #200 D 10 =0.017 D 30 =0.12 D 50 =0.64 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

257 -236- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 26.8 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=2.88 D 10 =0.58 #200 D 30 =5.1 D 50 =11.37 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

258 -237- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 52.3 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=2.64 D 10 =0.17 #200 D 30 =2.0 D 50 =6.0 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

259 -238- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.58 #200 D 10 =0.016 D 30 =0.17 D 50 =1.3 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

260 -239- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=4.57 D 10 =0.029 #200 D 30 =0.97 D 50 =4.5 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 49.50m

261 -240- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=3.85 #200 D 10 = D 30 =0.26 D 50 =2.4 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

262 -241- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = - #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 51.30m

263 -242- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 =0.012 D 50 =0.075 #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 52.50m

264 -243- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=0.51 #200 D 10 =0.058 D 30 =0.029 D 50 =1.29 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

265 -244- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 54.40m

266 -245- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 60 =0.1 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 56.40m

267 -246- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 =0.066 D 50 =0.32 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

268 -247- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 60 =0.11 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

269 -248- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 =0.005 D 50 =0.081 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

270 -249- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 =0.013 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

271 -250- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = - D 50 = #200 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 61.00m

272 -251- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 62.50m

273 -252- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = - #200 D 50 = D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

274 -253- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 = D 50 =0.042 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 65.00m

275 -254- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - #200 D 30 =0.008 D 50 =0.11 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

276 -255- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = C = D 2 / (D.D )= 10.4 c #200 D 10 = D 30 =0.64 D 60 =11.6 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 67.20m

277 -256- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) D 10 = - D 30 = #200 D 50 =0.011 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 68.30m

278 -257- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 = 1041 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=48 #200 D 10 = D 30 =3.8 D 60 =17.7 D 50 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 70.40m

279 -258- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 =3568 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 )=13.1 #200 D 10 = D 30 =0.8 D 50 =7.6 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: m

280 -259- ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ιερχόμενο Ποσοστό (%) C u =D 60 / D 10 =88.5 C c = D 2 30 / (D 60.D 10 ) =1.7 #200 D 10 = D 30 =0.32 D 50 =1.2 D 60 = ,0001 0, #100 #40 #20 ιάμετρος κόκκου (mm) #10 #4 3/4in 3in ΑΡΓΙΛΟΣ ΙΛΥΣ ΛΕΠΤΗ ΜΕΤΡΙΑ ΑΜΜΟΣ ΧΟΝ ΡΗ ΛΕΠΤΟΙ ΧΟΝ ΡΟΙ ΧΑΛΙΚΕΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΑΝΤΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΗ: Γ-1 ΒΑΘΟΣ: 73.00m

281 -260- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 Αποτελέσματα Αποκλισιομετρικών Μετρήσεων (σε ψηφιακή μορφή)

282 -261- Γ-1 Γ-2 Γ-3 Local coordinate system (mm) Depth (m) Ao cum. Bo cum. Ao cum. Bo cum. Ao cum. Bo cum

283 -262- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7 Πίνακες Καταγραμμένων Γεγονότων (σε ψηφιακή μορφή)

284 -263- Κατά τους 7 πρώτους μήνες λειτουργίας της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων VA-1 (26 Ιουλίου 2013 έως 28 Φεβρουαρίου 2014) έγινε δυνατή η καταγραφή μεγάλου αριθμού (1107) γεγονότων, ποικίλου μεγέθους αποστάσεων και αζιμουθιακών γωνιών από τη θέση της διάταξης. Η βάση δεδομένων σεισμικών καταγραφών του δικτύου, με πλήρη στοιχεία ημερομηνία, ώρα, θέση επίκεντρου, μέγεθος, βάθος, επικεντρικής/υποκεντρικής απόστασης της σεισμικής κίνησης από τον σταθμό καταγραφής, αζιμουθιακή γωνία και μέγιστη επιτάχυνση της οριζόντιας κίνησης στη βάση, δλδ στα 71.5m, παρουσιάζεται στον Πίνακα 7-1 κατά χρονολογική σειρά. Σημειώνεται ότι οι τιμές των παραπάνω χαρακτηριστικών προέρχονται από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΓΕΙΝ). Οι πρώτες (κατά χρονολογική σειρά) 152 σεισμικές καταγραφές αποκτήθηκαν πριν από την εγκατάσταση του επιφανειακού οργάνου και γι αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται στις αναλύσεις του Κεφαλαίου 6. Επίσης, επισημαίνεται ότι εξαιτίας του έντονου φαινομένου του μικροθορύβου σε ορισμένες καταγραφές (το σύνολο αυτών των καταγραφών είναι 8), το οποίο δεν επιτρέπει τον ευκρινή διαχωρισμό του μικροθορύβου από το σεισμό, οι καταγραφές αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται στις αναλύσεις. Στον Πίνακα 7-2 παρουσιάζονται οι ενιακόσιοι σαράντα επτά (947) σεισμοί κατά χρονολογική σειρά, που αναλύθηκαν στην παρούσα ιατριβή και δίνονται στοιχεία για την ημερομηνία, ώρα, θέση επίκεντρου, βάθος, επικεντρική/υποκεντρική απόσταση και μέγιστη επιτάχυνση της οριζόντιας κίνησης στη βάση, δλδ στα 71.5m. Πίνακας 7-1 Σεισμικές καταγραφές (1107) της κατακόρυφης διάταξης επιταχυνσιογράφων VA-1 στην Πάτρα κατά χρονολογική σειρά. Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /07/ :55: E /07/ :53: E /07/ :54: E /08/ :50: E /08/ :02: E /08/ :18: E /08/ :14: E /08/ :00: E /08/ :02: E /08/ :06: E /08/ :56: E /08/ :02: E /08/ :44: E /08/ :03: E 02

285 -264- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /08/ :44: E /08/ :04: E /08/ :21: E /08/ :19: E /08/ :49: E /08/ :10: E /08/ :43: E /08/ :04: E /08/ :42: E /08/ :04: E /08/ :50: E /08/ :36: E /08/ :01: E /08/ :42: E /08/ :39: E /08/ :08: E /08/ :16: E /08/ :32: E /08/ :44: E /08/ :19: E /08/ :37: E /08/ :31: E /08/ :24: E /08/ :03: E /09/ :24: E /09/ :25: E /09/ :40: E /09/ :54: E /09/ :36: E /09/ :17: E /09/ :54: E /09/ :44: E /09/ :16: E /09/ :30: E /09/ :00: E /09/ :18: E /09/ :59: E /09/ :35: E /09/ :14: E /09/ :23: E /09/ :54: E /09/ :57: E /09/ :02: E 02

286 -265- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /09/ :56: E /09/ :34: E /09/ :03: E /09/ :44: E /09/ :23: E /09/ :36: E /09/ :57: E /09/ :46: E /09/ :18: E /09/ :42: E /09/ :01: E /09/ :15: E /09/ :13: E /09/ :52: E /09/ :58: E /09/ :46: E /09/ :39: E /09/ :52: E /09/ :35: E /09/ :13: E /09/ :18: E /09/ :38: E /09/ :25: E /09/ :41: E /09/ :03: E /09/ :29: E /09/ :46: E /09/ :44: E /09/ :41: E /09/ :19: E /09/ :00: E /09/ :32: E /09/ :39: E /09/ :34: E /09/ :25: E /09/ :53: E /09/ :54: E /09/ :15: E /09/ :09: E /09/ :43: E /09/ :30: E /09/ :00: E /09/ :45: E 02

287 -266- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /09/ :05: E /09/ :10: E /09/ :28: E /09/ :01: E /09/ :41: E /09/ :25: E /09/ :12: E /09/ :04: E /09/ :46: E /09/ :56: E /09/ :32: E /09/ :42: E /10/ :18: E /10/ :48: E /10/ :02: E /10/ :51: E /10/ :48: E /10/ :57: E /10/ :45: E /10/ :58: E /10/ :07: E /10/ :50: E /10/ :35: E /10/ :02: E /10/ :22: E /10/ :58: E /10/ :31: E /10/ :29: E /10/ :34: E /10/ :38: E /10/ :16: E /10/ :37: E /10/ :59: E /10/ :26: E /10/ :35: E /10/ :15: E /10/ :42: E /10/ :24: E /10/ :43: E /10/ :11: E /10/ :30: E /10/ :12: E /10/ :13: E 02

288 -267- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /10/ :51: E /10/ :35: E /10/ :48: E /10/ :37: E /10/ :40: E /10/ :40: E /10/ :38: E /10/ :20: E /10/ :11: E /10/ :10: E /10/ :05: E /10/ :28: E /10/ :41: E /10/ :32: E /10/ :38: E /10/ :31: E /10/ :01: E /10/ :37: E /10/ :58: E /10/ :09: E /10/ :43: E /10/ :26: E /10/ :38: E /10/ :09: E /10/ :31: E /10/ :06: E /10/ :54: E /10/ :29: E /10/ :34: E /10/ :17: E /10/ :03: E /10/ :33: E /10/ :39: E /10/ :38: E /10/ :06: E /10/ :23: E /10/ :47: E /10/ :55: E /10/ :17: E /10/ :21: E /10/ :50: E /10/ :24: E /10/ :49: E 02

289 -268- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /10/ :36: E /10/ :08: E /10/ :39: E /10/ :53: E /10/ :54: E /10/ :03: E /10/ :51: E /10/ :38: E /10/ :48: E /10/ :02: E /11/ :27: E /11/ :28: E /11/ :14: E /11/ :53: E /11/ :48: E /11/ :06: E /11/ :22: E /11/ :00: E /11/ :40: E /11/ :42: E /11/ :02: E /11/ :07: E /11/ :35: E /11/ :48: E /11/ :17: E /11/ :04: E /11/ :09: E /11/ :52: E /11/ :12: E /11/ :47: E /11/ :51: E /11/ :42: E /11/ :54: E /11/ :49: E /11/ :12: E /11/ :23: E /11/ :50: E /11/ :43: E /11/ :04: E /11/ :34: E /11/ :39: E /11/ :47: E /11/ :28: E 02

290 -269- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /11/ :35: E /11/ :22: E /11/ :13: E /11/ :23: E /11/ :15: E /11/ :59: E /11/ :12: E /11/ :36: E /11/ :09: E /11/ :09: E /11/ :19: E /11/ :53: E /11/ :20: E /11/ :24: E /11/ :34: E /11/ :03: E /11/ :45: E /11/ :11: E /11/ :50: E /11/ :57: E /11/ :04: E /11/ :09: E /11/ :02: E /11/ :16: E /11/ :14: E /11/ :00: E /11/ :09: E /11/ :33: E /11/ :58: E /11/ :51: E /11/ :22: E /11/ :13: E /11/ :04: E /11/ :38: E /11/ :43: E /11/ :38: E /11/ :34: E /11/ :49: E /11/ :12: E /11/ :27: E /11/ :32: E /11/ :55: E /11/ :42: E 02

291 -270- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /11/ :19: E /11/ :55: E /11/ :59: E /11/ :47: E /11/ :10: E /11/ :45: E /11/ :48: E /11/ :34: E /11/ :28: E /11/ :10: E /11/ :21: E /11/ :39: E /11/ :51: E /11/ :22: E /11/ :17: E /11/ :28: E /11/ :56: E /11/ :02: E /11/ :49: E /12/ :45: E /12/ :47: E /12/ :29: E /12/ :05: E /12/ :01: E /12/ :58: E /12/ :14: E /12/ :53: E /12/ :36: E /12/ :11: E /12/ :32: E /12/ :50: E /12/ :00: E /12/ :21: E /12/ :01: E /12/ :04: E /12/ :06: E /12/ :15: E /12/ :23: E /12/ :19: E /12/ :29: E /12/ :18: E /12/ :17: E /12/ :10: E 02

292 -271- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :38: E /12/ :39: E /12/ :08: E /12/ :57: E /12/ :21: E /12/ :01: E /12/ :09: E /12/ :46: E /12/ :38: E /12/ :33: E /12/ :34: E /12/ :39: E /12/ :31: E /12/ :47: E /12/ :39: E /12/ :00: E /12/ :34: E /12/ :40: E /12/ :01: E /12/ :09: E /12/ :20: E /12/ :57: E /12/ :29: E /12/ :06: E /12/ :28: E /12/ :38: E /12/ :42: E /12/ :22: E /12/ :31: E /12/ :42: E /12/ :56: E /12/ :00: E /12/ :21: E /12/ :56: E /12/ :59: E /12/ :18: E /12/ :21: E /12/ :44: E /12/ :41: E /12/ :20: E /12/ :29: E /12/ :35: E /12/ :57: E 02

293 -272- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :48: E /12/ :13: E /12/ :32: E /12/ :35: E /12/ :54: E /12/ :08: E /12/ :48: E /12/ :24: E /12/ :53: E /12/ :29: E /12/ :28: E /12/ :14: E /12/ :49: E /12/ :56: E /12/ :00: E /12/ :05: E /12/ :59: E /12/ :56: E /12/ :46: E /12/ :15: E /12/ :26: E /12/ :21: E /12/ :18: E /12/ :52: E /12/ :36: E /12/ :01: E /12/ :39: E /12/ :27: E /12/ :04: E /12/ :42: E /12/ :46: E /12/ :25: E /12/ :57: E /12/ :16: E /12/ :45: E /12/ :16: E /12/ :02: E /12/ :41: E /12/ :46: E /12/ :49: E /12/ :18: E /12/ :05: E /12/ :05: E 02

294 -273- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :45: E /12/ :56: E /12/ :20: E /12/ :16: E /12/ :20: E /12/ :30: E /12/ :10: E /12/ :30: E /12/ :40: E /12/ :30: E /12/ :12: E /12/ :50: E /12/ :58: E /12/ :54: E /12/ :02: E /12/ :24: E /12/ :04: E /12/ :43: E /12/ :27: E /12/ :43: E /12/ :28: E /12/ :28: E /12/ :14: E /12/ :30: E /12/ :04: E /12/ :53: E /12/ :34: E /12/ :29: E /12/ :21: E /12/ :51: E /12/ :48: E /12/ :01: E /12/ :47: E /12/ :13: E /12/ :17: E /12/ :34: E /12/ :28: E /12/ :16: E /12/ :52: E /12/ :20: E /12/ :38: E /12/ :04: E /12/ :28: E 02

295 -274- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :27: E /01/ :30: E /01/ :37: E /01/ :27: E /01/ :00: E /01/ :57: E /01/ :45: E /01/ :17: E /01/ :00: E /01/ :17: E /01/ :42: E /01/ :27: E /01/ :16: E /01/ :07: E /01/ :13: E /01/ :08: E /01/ :52: E /01/ :19: E /01/ :54: E /01/ :54: E /01/ :47: E /01/ :12: E /01/ :29: E /01/ :35: E /01/ :59: E /01/ :15: E /01/ :21: E /01/ :23: E /01/ :19: E /01/ :36: E /01/ :20: E /01/ :15: E /01/ :03: E /01/ :05: E /01/ :19: E /01/ :47: E /01/ :12: E /01/ :08: E /01/ :50: E /01/ :17: E /01/ :36: E /01/ :55: E /01/ :16: E 02

296 -275- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :16: E /01/ :11: E /01/ :54: E /01/ :46: E /01/ :38: E /01/ :01: E /01/ :50: E /01/ :12: E /01/ :00: E /01/ :16: E /01/ :06: E /01/ :34: E /01/ :00: E /01/ :46: E /01/ :03: E /01/ :56: E /01/ :35: E /01/ :27: E /01/ :42: E /01/ :54: E /01/ :12: E /01/ :20: E /01/ :53: E /01/ :15: E /01/ :25: E /01/ :19: E /01/ :46: E /01/ :56: E /01/ :25: E /01/ :03: E /01/ :21: E /01/ :27: E /01/ :00: E /01/ :04: E /01/ :33: E /01/ :07: E /01/ :10: E /01/ :53: E /01/ :51: E /01/ :07: E /01/ :41: E /01/ :21: E /01/ :31: E 02

297 -276- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :40: E /01/ :04: E /01/ :37: E /01/ :50: E /01/ :55: E /01/ :18: E /01/ :29: E /01/ :35: E /01/ :41: E /01/ :15: E /01/ :47: E /01/ :59: E /01/ :13: E /01/ :12: E /01/ :26: E /01/ :10: E /01/ :57: E /01/ :42: E /01/ :51: E /01/ :43: E /01/ :08: E /01/ :27: E /01/ :29: E /01/ :32: E /01/ :40: E /01/ :13: E /01/ :52: E /01/ :23: E /01/ :25: E /01/ :11: E /01/ :38: E /01/ :20: E /01/ :43: E /01/ :13: E /01/ :13: E /01/ :44: E /01/ :53: E /01/ :57: E /01/ :52: E /01/ :55: E /01/ :08: E /01/ :21: E /01/ :24: E 01

298 -277- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :29: E /01/ :32: E /01/ :41: E /01/ :47: E /01/ :55: E /01/ :59: E /01/ :09: E /01/ :29: E /01/ :36: E /01/ :00: E /01/ :08: E /01/ :43: E /01/ :49: E /01/ :55: E /01/ :01: E /01/ :08: E /01/ :22: E /01/ :30: E /01/ :45: E /01/ :52: E /01/ :03: E /01/ :13: E /01/ :38: E /01/ :43: E /01/ :45: E /01/ :03: E /01/ :12: E /01/ :53: E /01/ :14: E /01/ :47: E /01/ :53: E /01/ :05: E /01/ :08: E /01/ :15: E /01/ :27: E /01/ :31: E /01/ :38: E /01/ :42: E /01/ :34: E /01/ :53: E /01/ :06: E /01/ :23: E /01/ :41: E 02

299 -278- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :03: E /01/ :06: E /01/ :16: E /01/ :22: E /01/ :53: E /01/ :59: E /01/ :09: E /01/ :24: E /01/ :36: E /01/ :39: E /01/ :46: E /01/ :54: E /01/ :41: E /01/ :53: E /01/ :44: E /01/ :58: E /01/ :03: E /01/ :31: E /01/ :40: E /01/ :51: E /01/ :17: E /01/ :23: E /01/ :30: E /01/ :57: E /01/ :22: E /01/ :29: E /01/ :44: E /01/ :50: E /01/ :00: E /01/ :07: E /01/ :21: E /01/ :47: E /01/ :28: E /01/ :36: E /01/ :01: E /01/ :05: E /01/ :16: E /01/ :22: E /01/ :00: E /01/ :05: E /01/ :12: E /01/ :23: E /01/ :39: E 02

300 -279- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :51: E /01/ :10: E /01/ :40: E /01/ :57: E /01/ :47: E /01/ :57: E /01/ :08: E /01/ :42: E /01/ :45: E /01/ :23: E /01/ :30: E /01/ :40: E /01/ :59: E /01/ :22: E /01/ :29: E /01/ :31: E /01/ :03: E /01/ :07: E /01/ :23: E /01/ :37: E /01/ :04: E /01/ :10: E /01/ :22: E /01/ :14: E /01/ :52: E /01/ :05: E /01/ :17: E /01/ :55: E /01/ :02: E /01/ :08: E /01/ :04: E /01/ :32: E /01/ :57: E /01/ :06: E /01/ :12: E /01/ :17: E /01/ :20: E /01/ :07: E /01/ :36: E /01/ :04: E /01/ :20: E /01/ :20: E /01/ :46: E 02

301 -280- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :23: E /01/ :26: E /01/ :30: E /01/ :39: E /01/ :29: E /01/ :49: E /01/ :13: E /01/ :18: E /01/ :55: E /01/ :25: E /01/ :12: E /01/ :15: E /01/ :07: E /01/ :31: E /01/ :47: E /01/ :08: E /01/ :08: E /01/ :22: E /01/ :23: E /01/ :27: E /01/ :52: E /01/ :57: E /01/ :18: E /01/ :32: E /01/ :59: E /01/ :47: E /01/ :04: E /01/ :20: E /01/ :27: E /01/ :46: E /01/ :03: E /01/ :56: E /01/ :14: E /01/ :29: E /01/ :31: E /01/ :17: E /01/ :30: E /01/ :44: E /01/ :00: E /01/ :06: E /01/ :35: E /01/ :49: E /01/ :23: E 01

302 -281- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :53: E /01/ :04: E /01/ :43: E /01/ :45: E /01/ :10: E /01/ :24: E /01/ :33: E /01/ :32: E /01/ :00: E /01/ :25: E /01/ :26: E /01/ :19: E /01/ :43: E /01/ :29: E /01/ :04: E /01/ :06: E /01/ :12: E /01/ :15: E /01/ :36: E /01/ :54: E /01/ :34: E /01/ :50: E /01/ :29: E /01/ :39: E /01/ :43: E /01/ :36: E /01/ :22: E /01/ :48: E /01/ :24: E /01/ :02: E /01/ :30: E /01/ :49: E /01/ :52: E /01/ :44: E /01/ :54: E /01/ :26: E /01/ :14: E /01/ :45: E /01/ :44: E /01/ :37: E /01/ :42: E /01/ :33: E /01/ :49: E 03

303 -282- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :40: E /01/ :53: E /01/ :38: E /02/ :18: E /02/ :21: E /02/ :33: E /02/ :02: E /02/ :14: E /02/ :20: E /02/ :31: E /02/ :24: E /02/ :41: E /02/ :01: E /02/ :51: E /02/ :01: E /02/ :12: E /02/ :06: E /02/ :36: E /02/ :22: E /02/ :33: E /02/ :16: E /02/ :31: E /02/ :43: E /02/ :46: E /02/ :09: E /02/ :57: E /02/ :58: E /02/ :21: E /02/ :51: E /02/ :13: E /02/ :04: E /02/ :13: E /02/ :47: E /02/ :14: E /02/ :50: E /02/ :08: E /02/ :40: E /02/ :51: E /02/ :03: E /02/ :10: E /02/ :12: E /02/ :21: E /02/ :27: E 02

304 -283- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :42: E /02/ :48: E /02/ :54: E /02/ :12: E /02/ :20: E /02/ :08: E /02/ :49: E /02/ :30: E /02/ :40: E /02/ :47: E /02/ :16: E /02/ :20: E /02/ :25: E /02/ :30: E /02/ :44: E /02/ :21: E /02/ :24: E /02/ :34: E /02/ :12: E /02/ :17: E /02/ :19: E /02/ :26: E /02/ :07: E /02/ :36: E /02/ :58: E /02/ :42: E /02/ :27: E /02/ :31: E /02/ :31: E /02/ :16: E /02/ :33: E /02/ :21: E /02/ :27: E /02/ :40: E /02/ :57: E /02/ :16: E /02/ :33: E /02/ :40: E /02/ :18: E /02/ :22: E /02/ :57: E /02/ :30: E /02/ :40: E 02

305 -284- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :00: E /02/ :08: E /02/ :15: E /02/ :11: E /02/ :01: E /02/ :49: E /02/ :19: E /02/ :42: E /02/ :55: E /02/ :37: E /02/ :49: E /02/ :36: E /02/ :17: E /02/ :33: E /02/ :44: E /02/ :21: E /02/ :26: E /02/ :36: E /02/ :58: E /02/ :02: E /02/ :45: E /02/ :42: E /02/ :06: E /02/ :32: E /02/ :33: E /02/ :20: E /02/ :06: E /02/ :35: E /02/ :56: E /02/ :11: E /02/ :08: E /02/ :45: E /02/ :55: E /02/ :26: E /02/ :49: E /02/ :43: E /02/ :48: E /02/ :24: E /02/ :35: E /02/ :16: E /02/ :42: E /02/ :44: E /02/ :55: E 02

306 -285- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :58: E /02/ :48: E /02/ :53: E /02/ :18: E /02/ :27: E /02/ :41: E /02/ :30: E /02/ :25: E /02/ :05: E /02/ :21: E /02/ :29: E /02/ :48: E /02/ :57: E /02/ :07: E /02/ :16: E /02/ :01: E /02/ :23: E /02/ :06: E /02/ :21: E /02/ :51: E /02/ :25: E /02/ :26: E /02/ :47: E /02/ :58: E /02/ :19: E /02/ :41: E /02/ :45: E /02/ :57: E /02/ :01: E /02/ :25: E /02/ :54: E /02/ :59: E /02/ :51: E /02/ :59: E /02/ :09: E /02/ :14: E /02/ :12: E /02/ :30: E /02/ :02: E /02/ :29: E /02/ :31: E /02/ :08: E /02/ :42: E 02

307 -286- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :31: E /02/ :18: E /02/ :01: E /02/ :11: E /02/ :35: E /02/ :18: E /02/ :14: E /02/ :20: E /02/ :42: E /02/ :20: E /02/ :41: E /02/ :30: E /02/ :59: E /02/ :12: E /02/ :00: E /02/ :11: E /02/ :31: E /02/ :38: E /02/ :21: E /02/ :44: E /02/ :17: E /02/ :57: E /02/ :30: E /02/ :43: E /02/ :18: E /02/ :21: E /02/ :24: E /02/ :30: E /02/ :34: E /02/ :05: E /02/ :42: E /02/ :55: E /02/ :22: E /02/ :33: E /02/ :24: E /02/ :31: E /02/ :53: E /02/ :04: E /02/ :25: E /02/ :35: E /02/ :29: E /02/ :03: E /02/ :47: E 02

308 -287- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :03: E /02/ :52: E /02/ :02: E /02/ :30: E /02/ :58: E /02/ :06: E /02/ :57: E /02/ :05: E /02/ :12: E /02/ :59: E /02/ :41: E /02/ :55: E /02/ :24: E /02/ :34: E /02/ :54: E /02/ :44: E /02/ :49: E /02/ :06: E /02/ :11: E /02/ :44: E /02/ :19: E /02/ :56: E /02/ :13: E /02/ :37: E /02/ :37: E /02/ :42: E /02/ :47: E /02/ :19: E /02/ :53: E /02/ :06: E /02/ :08: E /02/ :23: E /02/ :33: E /02/ :36: E /02/ :23: E /02/ :38: E /02/ :42: E /02/ :25: E /02/ :25: E /02/ :53: E /02/ :23: E /02/ :40: E /02/ :01: E 02

309 -288- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :54: E /02/ :12: E /02/ :31: E /02/ :18: E /02/ :23: E /02/ :40: E /02/ :20: E /02/ :17: E /02/ :35: E /02/ :29: E /02/ :32: E /02/ :57: E /02/ :01: E /02/ :22: E /02/ :53: E /02/ :56: E /02/ :47: E /02/ :12: E /02/ :27: E /02/ :32: E /02/ :20: E /02/ :59: E /02/ :18: E /02/ :00: E /02/ :58: E /02/ :08: E /02/ :24: E /02/ :18: E /02/ :31: E /02/ :07: E /02/ :12: E /02/ :43: E /02/ :47: E /02/ :18: E /02/ :25: E /02/ :27: E /02/ :41: E /02/ :34: E /02/ :44: E /02/ :10: E /02/ :22: E /02/ :03: E /02/ :15: E 03

310 -289- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :29: E /02/ :43: E /02/ :13: E /02/ :35: E /02/ :21: E /02/ :58: E /02/ :27: E /02/ :37: E /02/ :42: E /02/ :27: E /02/ :31: E /02/ :38: E /02/ :42: E /02/ :26: E /02/ :25: E /02/ :36: E /02/ :13: E /02/ :54: E 02 Πίνακας 7-2 Σεισμικές καταγραφές (947) που αναλύθηκαν στην παρούσα μελέτη. Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /10/ :10: E /10/ :05: E /10/ :28: E /10/ :41: E /10/ :32: E /10/ :38: E /10/ :31: E /10/ :01: E /10/ :37: E /10/ :58: E /10/ :09: E /10/ :43: E /10/ :26: E /10/ :38: E /10/ :09: E /10/ :31: E /10/ :06: E /10/ :54: E 02

311 -290- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /10/ :29: E /10/ :34: E /10/ :17: E /10/ :03: E /10/ :33: E /10/ :39: E /10/ :38: E /10/ :06: E /10/ :23: E /10/ :47: E /10/ :55: E /10/ :17: E /10/ :21: E /10/ :50: E /10/ :24: E /10/ :49: E /10/ :36: E /10/ :39: E /10/ :53: E /10/ :54: E /10/ :03: E /10/ :51: E /10/ :38: E /10/ :48: E /10/ :02: E /11/ :27: E /11/ :14: E /11/ :53: E /11/ :48: E /11/ :06: E /11/ :22: E /11/ :00: E /11/ :40: E /11/ :42: E /11/ :02: E /11/ :07: E /11/ :35: E /11/ :48: E /11/ :17: E /11/ :04: E /11/ :09: E /11/ :52: E /11/ :12: E 02

312 -291- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /11/ :47: E /11/ :51: E /11/ :42: E /11/ :54: E /11/ :49: E /11/ :12: E /11/ :23: E /11/ :50: E /11/ :43: E /11/ :04: E /11/ :34: E /11/ :39: E /11/ :47: E /11/ :28: E /11/ :35: E /11/ :22: E /11/ :13: E /11/ :23: E /11/ :15: E /11/ :59: E /11/ :12: E /11/ :36: E /11/ :09: E /11/ :19: E /11/ :53: E /11/ :20: E /11/ :24: E /11/ :03: E /11/ :45: E /11/ :11: E /11/ :50: E /11/ :57: E /11/ :04: E /11/ :09: E /11/ :02: E /11/ :16: E /11/ :14: E /11/ :00: E /11/ :09: E /11/ :33: E /11/ :58: E /11/ :51: E /11/ :22: E 02

313 -292- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /11/ :13: E /11/ :04: E /11/ :38: E /11/ :43: E /11/ :38: E /11/ :34: E /11/ :49: E /11/ :12: E /11/ :27: E /11/ :32: E /11/ :55: E /11/ :42: E /11/ :19: E /11/ :55: E /11/ :59: E /11/ :47: E /11/ :10: E /11/ :45: E /11/ :48: E /11/ :34: E /11/ :28: E /11/ :10: E /11/ :21: E /11/ :39: E /11/ :51: E /11/ :22: E /11/ :17: E /11/ :28: E /11/ :56: E /11/ :02: E /11/ :49: E /12/ :45: E /12/ :47: E /12/ :29: E /12/ :05: E /12/ :01: E /12/ :58: E /12/ :14: E /12/ :53: E /12/ :36: E /12/ :11: E /12/ :32: E /12/ :50: E 02

314 -293- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :00: E /12/ :21: E /12/ :01: E /12/ :04: E /12/ :06: E /12/ :15: E /12/ :23: E /12/ :19: E /12/ :29: E /12/ :18: E /12/ :17: E /12/ :10: E /12/ :38: E /12/ :39: E /12/ :08: E /12/ :57: E /12/ :21: E /12/ :01: E /12/ :09: E /12/ :46: E /12/ :38: E /12/ :33: E /12/ :34: E /12/ :39: E /12/ :31: E /12/ :47: E /12/ :39: E /12/ :00: E /12/ :34: E /12/ :40: E /12/ :01: E /12/ :09: E /12/ :20: E /12/ :57: E /12/ :29: E /12/ :06: E /12/ :28: E /12/ :38: E /12/ :42: E /12/ :22: E /12/ :31: E /12/ :42: E /12/ :56: E 02

315 -294- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :00: E /12/ :21: E /12/ :56: E /12/ :59: E /12/ :18: E /12/ :21: E /12/ :44: E /12/ :41: E /12/ :20: E /12/ :29: E /12/ :35: E /12/ :57: E /12/ :48: E /12/ :13: E /12/ :32: E /12/ :35: E /12/ :54: E /12/ :08: E /12/ :48: E /12/ :24: E /12/ :53: E /12/ :29: E /12/ :28: E /12/ :14: E /12/ :56: E /12/ :00: E /12/ :05: E /12/ :59: E /12/ :56: E /12/ :46: E /12/ :15: E /12/ :26: E /12/ :21: E /12/ :18: E /12/ :52: E /12/ :36: E /12/ :01: E /12/ :39: E /12/ :27: E /12/ :04: E /12/ :42: E /12/ :46: E /12/ :25: E 02

316 -295- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :57: E /12/ :16: E /12/ :45: E /12/ :16: E /12/ :02: E /12/ :41: E /12/ :46: E /12/ :49: E /12/ :18: E /12/ :05: E /12/ :05: E /12/ :45: E /12/ :56: E /12/ :20: E /12/ :20: E /12/ :30: E /12/ :10: E /12/ :30: E /12/ :40: E /12/ :30: E /12/ :12: E /12/ :50: E /12/ :58: E /12/ :54: E /12/ :02: E /12/ :24: E /12/ :04: E /12/ :43: E /12/ :27: E /12/ :43: E /12/ :28: E /12/ :28: E /12/ :14: E /12/ :30: E /12/ :04: E /12/ :53: E /12/ :34: E /12/ :29: E /12/ :21: E /12/ :51: E /12/ :48: E /12/ :01: E /12/ :47: E 01

317 -296- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /12/ :13: E /12/ :17: E /12/ :34: E /12/ :28: E /12/ :16: E /12/ :52: E /12/ :20: E /12/ :38: E /12/ :04: E /12/ :28: E /01/ :27: E /01/ :30: E /01/ :37: E /01/ :27: E /01/ :00: E /01/ :57: E /01/ :45: E /01/ :17: E /01/ :00: E /01/ :17: E /01/ :42: E /01/ :27: E /01/ :16: E /01/ :07: E /01/ :13: E /01/ :08: E /01/ :52: E /01/ :19: E /01/ :54: E /01/ :54: E /01/ :47: E /01/ :12: E /01/ :29: E /01/ :35: E /01/ :59: E /01/ :15: E /01/ :21: E /01/ :23: E /01/ :19: E /01/ :36: E /01/ :20: E /01/ :15: E /01/ :03: E 02

318 -297- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :05: E /01/ :19: E /01/ :47: E /01/ :12: E /01/ :08: E /01/ :50: E /01/ :17: E /01/ :36: E /01/ :55: E /01/ :16: E /01/ :16: E /01/ :11: E /01/ :54: E /01/ :46: E /01/ :38: E /01/ :01: E /01/ :50: E /01/ :12: E /01/ :00: E /01/ :16: E /01/ :06: E /01/ :34: E /01/ :00: E /01/ :46: E /01/ :03: E /01/ :56: E /01/ :35: E /01/ :27: E /01/ :42: E /01/ :54: E /01/ :12: E /01/ :20: E /01/ :53: E /01/ :15: E /01/ :25: E /01/ :19: E /01/ :46: E /01/ :56: E /01/ :25: E /01/ :03: E /01/ :21: E /01/ :27: E /01/ :00: E 02

319 -298- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :04: E /01/ :33: E /01/ :07: E /01/ :10: E /01/ :53: E /01/ :51: E /01/ :07: E /01/ :41: E /01/ :21: E /01/ :31: E /01/ :40: E /01/ :04: E /01/ :37: E /01/ :50: E /01/ :55: E /01/ :18: E /01/ :29: E /01/ :35: E /01/ :41: E /01/ :15: E /01/ :47: E /01/ :59: E /01/ :13: E /01/ :12: E /01/ :26: E /01/ :10: E /01/ :57: E /01/ :42: E /01/ :51: E /01/ :43: E /01/ :08: E /01/ :27: E /01/ :29: E /01/ :32: E /01/ :40: E /01/ :13: E /01/ :52: E /01/ :23: E /01/ :25: E /01/ :11: E /01/ :38: E /01/ :20: E /01/ :43: E 02

320 -299- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :13: E /01/ :13: E /01/ :44: E /01/ :53: E /01/ :57: E /01/ :52: E /01/ :55: E /01/ :08: E /01/ :21: E /01/ :24: E /01/ :29: E /01/ :32: E /01/ :41: E /01/ :47: E /01/ :55: E /01/ :59: E /01/ :09: E /01/ :29: E /01/ :36: E /01/ :00: E /01/ :08: E /01/ :43: E /01/ :49: E /01/ :55: E /01/ :01: E /01/ :08: E /01/ :22: E /01/ :30: E /01/ :45: E /01/ :52: E /01/ :03: E /01/ :13: E /01/ :38: E /01/ :43: E /01/ :45: E /01/ :03: E /01/ :12: E /01/ :53: E /01/ :14: E /01/ :47: E /01/ :53: E /01/ :05: E /01/ :08: E 02

321 -300- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :15: E /01/ :27: E /01/ :31: E /01/ :38: E /01/ :42: E /01/ :34: E /01/ :53: E /01/ :06: E /01/ :23: E /01/ :41: E /01/ :03: E /01/ :06: E /01/ :16: E /01/ :22: E /01/ :53: E /01/ :59: E /01/ :09: E /01/ :24: E /01/ :36: E /01/ :39: E /01/ :46: E /01/ :54: E /01/ :41: E /01/ :53: E /01/ :44: E /01/ :58: E /01/ :03: E /01/ :31: E /01/ :40: E /01/ :51: E /01/ :17: E /01/ :23: E /01/ :30: E /01/ :57: E /01/ :22: E /01/ :29: E /01/ :44: E /01/ :50: E /01/ :00: E /01/ :07: E /01/ :21: E /01/ :47: E /01/ :28: E 02

322 -301- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :36: E /01/ :01: E /01/ :05: E /01/ :16: E /01/ :22: E /01/ :00: E /01/ :05: E /01/ :12: E /01/ :23: E /01/ :39: E /01/ :51: E /01/ :10: E /01/ :40: E /01/ :57: E /01/ :47: E /01/ :57: E /01/ :08: E /01/ :42: E /01/ :45: E /01/ :23: E /01/ :30: E /01/ :40: E /01/ :59: E /01/ :22: E /01/ :29: E /01/ :31: E /01/ :03: E /01/ :07: E /01/ :23: E /01/ :37: E /01/ :04: E /01/ :10: E /01/ :22: E /01/ :14: E /01/ :52: E /01/ :05: E /01/ :17: E /01/ :55: E /01/ :02: E /01/ :08: E /01/ :04: E /01/ :32: E /01/ :57: E 02

323 -302- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :06: E /01/ :12: E /01/ :17: E /01/ :20: E /01/ :07: E /01/ :36: E /01/ :04: E /01/ :20: E /01/ :20: E /01/ :46: E /01/ :23: E /01/ :26: E /01/ :30: E /01/ :39: E /01/ :29: E /01/ :49: E /01/ :13: E /01/ :18: E /01/ :55: E /01/ :25: E /01/ :12: E /01/ :15: E /01/ :07: E /01/ :31: E /01/ :47: E /01/ :08: E /01/ :08: E /01/ :22: E /01/ :23: E /01/ :27: E /01/ :52: E /01/ :57: E /01/ :18: E /01/ :32: E /01/ :59: E /01/ :47: E /01/ :04: E /01/ :20: E /01/ :27: E /01/ :46: E /01/ :03: E /01/ :56: E /01/ :14: E+00

324 -303- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :29: E /01/ :31: E /01/ :17: E /01/ :30: E /01/ :44: E /01/ :00: E /01/ :06: E /01/ :35: E /01/ :49: E /01/ :23: E /01/ :53: E /01/ :04: E /01/ :43: E /01/ :45: E /01/ :10: E /01/ :24: E /01/ :33: E /01/ :32: E /01/ :00: E /01/ :25: E /01/ :26: E /01/ :19: E /01/ :43: E /01/ :29: E /01/ :04: E /01/ :06: E /01/ :12: E /01/ :15: E /01/ :36: E /01/ :54: E /01/ :34: E /01/ :50: E /01/ :29: E /01/ :39: E /01/ :43: E /01/ :36: E /01/ :22: E /01/ :48: E /01/ :24: E /01/ :02: E /01/ :30: E /01/ :49: E /01/ :52: E 01

325 -304- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /01/ :44: E /01/ :54: E /01/ :26: E /01/ :14: E /01/ :45: E /01/ :44: E /01/ :37: E /01/ :42: E /01/ :33: E /01/ :49: E /01/ :40: E /01/ :53: E /01/ :38: E /02/ :18: E /02/ :21: E /02/ :33: E /02/ :02: E /02/ :14: E /02/ :20: E /02/ :31: E /02/ :24: E /02/ :41: E /02/ :01: E /02/ :51: E /02/ :01: E /02/ :12: E /02/ :06: E /02/ :36: E /02/ :22: E /02/ :33: E /02/ :16: E /02/ :31: E /02/ :43: E /02/ :46: E /02/ :09: E /02/ :57: E /02/ :58: E /02/ :21: E /02/ :51: E /02/ :13: E /02/ :04: E /02/ :13: E /02/ :47: E 02

326 -305- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :14: E /02/ :50: E /02/ :08: E /02/ :40: E /02/ :51: E /02/ :03: E /02/ :10: E /02/ :12: E /02/ :21: E /02/ :27: E /02/ :42: E /02/ :48: E /02/ :54: E /02/ :12: E /02/ :20: E /02/ :08: E /02/ :49: E /02/ :30: E /02/ :40: E /02/ :47: E /02/ :16: E /02/ :20: E /02/ :25: E /02/ :30: E /02/ :44: E /02/ :21: E /02/ :24: E /02/ :34: E /02/ :12: E /02/ :17: E /02/ :19: E /02/ :26: E /02/ :07: E /02/ :36: E /02/ :58: E /02/ :42: E /02/ :27: E /02/ :31: E /02/ :31: E /02/ :16: E /02/ :33: E /02/ :21: E /02/ :27: E 02

327 -306- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :40: E /02/ :57: E /02/ :16: E /02/ :33: E /02/ :40: E /02/ :18: E /02/ :22: E /02/ :57: E /02/ :30: E /02/ :40: E /02/ :00: E /02/ :08: E /02/ :15: E /02/ :11: E /02/ :01: E /02/ :49: E /02/ :19: E /02/ :42: E /02/ :55: E /02/ :37: E /02/ :49: E /02/ :36: E /02/ :17: E /02/ :33: E /02/ :44: E /02/ :21: E /02/ :26: E /02/ :36: E /02/ :58: E /02/ :02: E /02/ :45: E /02/ :42: E /02/ :06: E /02/ :32: E /02/ :33: E /02/ :20: E /02/ :06: E /02/ :35: E /02/ :56: E /02/ :11: E /02/ :08: E /02/ :45: E /02/ :55: E 02

328 -307- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :26: E /02/ :49: E /02/ :43: E /02/ :48: E /02/ :24: E /02/ :35: E /02/ :16: E /02/ :42: E /02/ :44: E /02/ :55: E /02/ :58: E /02/ :48: E /02/ :53: E /02/ :18: E /02/ :27: E /02/ :41: E /02/ :30: E /02/ :25: E /02/ :05: E /02/ :21: E /02/ :29: E /02/ :48: E /02/ :57: E /02/ :07: E /02/ :16: E /02/ :01: E /02/ :23: E /02/ :06: E /02/ :21: E /02/ :51: E /02/ :25: E /02/ :26: E /02/ :47: E /02/ :58: E /02/ :19: E /02/ :41: E /02/ :45: E /02/ :57: E /02/ :01: E /02/ :25: E /02/ :54: E /02/ :59: E /02/ :51: E 01

329 -308- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :59: E /02/ :09: E /02/ :14: E /02/ :12: E /02/ :30: E /02/ :02: E /02/ :29: E /02/ :31: E /02/ :08: E /02/ :42: E /02/ :31: E /02/ :18: E /02/ :01: E /02/ :11: E /02/ :35: E /02/ :18: E /02/ :14: E /02/ :20: E /02/ :42: E /02/ :20: E /02/ :41: E /02/ :30: E /02/ :59: E /02/ :12: E /02/ :00: E /02/ :11: E /02/ :31: E /02/ :38: E /02/ :21: E /02/ :44: E /02/ :17: E /02/ :57: E /02/ :30: E /02/ :43: E /02/ :18: E /02/ :21: E /02/ :24: E /02/ :30: E /02/ :34: E /02/ :05: E /02/ :42: E /02/ :55: E /02/ :22: E 01

330 -309- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :33: E /02/ :24: E /02/ :31: E /02/ :53: E /02/ :04: E /02/ :25: E /02/ :35: E /02/ :29: E /02/ :03: E /02/ :47: E /02/ :03: E /02/ :52: E /02/ :02: E /02/ :30: E /02/ :58: E /02/ :06: E /02/ :57: E /02/ :05: E /02/ :12: E /02/ :59: E /02/ :41: E /02/ :55: E /02/ :24: E /02/ :34: E /02/ :54: E /02/ :44: E /02/ :49: E /02/ :06: E /02/ :11: E /02/ :44: E /02/ :19: E /02/ :56: E /02/ :13: E /02/ :37: E /02/ :37: E /02/ :42: E /02/ :47: E /02/ :19: E /02/ :53: E /02/ :06: E /02/ :08: E /02/ :23: E /02/ :33: E 02

331 -310- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :36: E /02/ :23: E /02/ :38: E /02/ :42: E /02/ :25: E /02/ :25: E /02/ :53: E /02/ :23: E /02/ :40: E /02/ :01: E /02/ :54: E /02/ :12: E /02/ :31: E /02/ :18: E /02/ :23: E /02/ :40: E /02/ :20: E /02/ :17: E /02/ :35: E /02/ :29: E /02/ :32: E /02/ :57: E /02/ :01: E /02/ :22: E /02/ :53: E /02/ :56: E /02/ :47: E /02/ :12: E /02/ :27: E /02/ :32: E /02/ :20: E /02/ :59: E /02/ :18: E /02/ :00: E /02/ :58: E /02/ :08: E /02/ :24: E /02/ :18: E /02/ :31: E /02/ :07: E /02/ :12: E /02/ :43: E /02/ :47: E 02

332 -311- Α/Α Date Time (UTC) LAT. N LONG. E Depth (km) Distance from center (km) Radial distance (km) Azimuth M PGA 71.5 (gal) /02/ :18: E /02/ :25: E /02/ :27: E /02/ :41: E /02/ :34: E /02/ :44: E /02/ :10: E /02/ :22: E /02/ :03: E /02/ :15: E /02/ :29: E /02/ :43: E /02/ :13: E /02/ :35: E /02/ :21: E /02/ :58: E /02/ :27: E /02/ :37: E /02/ :42: E /02/ :27: E /02/ :31: E /02/ :38: E /02/ :42: E /02/ :26: E /02/ :25: E /02/ :36: E /02/ :13: E /02/ :54: E 02

333 -312- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8 Λειτουργία Λογισμικού Digitexx (σε ψηφιακή μορφή)

334 -313- Όπως αναφέρθηκε στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5, η απόκτησηη και η μεταφορά των δεδομένων γίνεται μέσω σύνδεσης Ethernet και ειδικού λογισμικού (Digitexxx Server Software), το οποίοο εγκαθιστάται σε Η/Υ. Στο Σχήμα Η-1 περιγράφονται συνοπτικά τα σημαντικότερα σημεία της πλοήγησης. Σχήμα 8-1 Τα σημαντικότερα σημεία της πλοήγησης στο κεντρικό παράθυρο. Στην αριστερή πλευρά του σχήματος απεικονίζεται η καταγραφή των επιταχυνσιογράφων ανάλογα με το κανάλι («Channel») που επιθυμεί ο χρήστης. Ο συνολικός αριθμός των καναλιών «Channel» είναι 16, στην συγκεκριμένη περίπτωση π τα κανάλια που χρησιμοποιούνται είναι 12 και αντιστοιχούν στις συνιστώσες καταγραφής των οργάνωνν στο εκάστοτε βάθος εγκατάστασης των οργάνων.. Ο Υ-άξονας είναι σε μονάδες cm/s 2, το οποίο ισχύει μόνο όταν η ευαισθησία κάθε αισθητήρα εφαρμόζεται ως V/g. Ο Χ-άξονας δείχνει την ώρα και ημερομηνία των δεδομένων. Στην δεξιά δ πλευρά του παραθύρου υπάρχουν πέντε καρτέλες που αλλάζουνν το περιεχόμενο που βρίσκεται στο δεξί τμήμα του κυρίως παραθύρου και αναλύονται στα παρακάτω σχήματα.

335 -314- Καρτέλα DAQ: Στην καρτέλαα αυτή εμφανίζονται πλοήγησηη και μεταφορά δεδομένων. οι παράμετροι πουυ σχετίζονται με την TOTAL NUMBER OF CHANNELS ENABLED (Συνολικός αριθμός ενεργοποιημένωνν καναλιών): Παρουσιάζεται ο αριθμός των ενεργοποιημένων καναλιών και μπορεί να πάρει τιμές από 1 έως 16. Ο αριθμός αυτός προσδιορίζεται από τον αριθμό των καναλιών που επιλέγονται από το παράθυρο «Channel configuration» («ιαμόρφωση καναλιού) πατώντας την επιλογή «Configure channels». SCANS TO READ AT A TIME (Σαρώσεις που διαβάζονται σε δεδομένη χρονική στιγμή): Καθορίζονται πόσα δείγματα να είναι στο πακέτο. SCAN RATE (Ρυθμός σάρωσης): Προσδιορίζει ο ρυθμός δειγματοληψίας σε δείγματα δ ανά δευτερόλεπτο ανά κανάλι COUPLING & INPUT CONFIG ( Ρυθμίσεις σύνδεσης και εισόδου): Προσδιορίζει τη σύνδεση, τη διαμόρφωση εισόδου και τα όρια εισόδου. COUPLING (Σύνδεση): Προσδιορίζει είτε εναλλασσόμενο ρεύμα είτε συνεχές ρεύμα. INPUT CONFIG (Ρυθμίσεις εισόδου): Θα πρέπει να είναι στην επιλογή «Differential» DECIMATING FACTOR (Συντελεστής δεκαδικοποίησης): Καθορίζει τον παράγοντα δεκαδικοποίησης για τον αρχικό ρυθμό δεδομένων. Αυτή η παράμετρος πρέπει να καθορίζεται σε συνάρτηση με το GLOBAL. AVERAGING (Μέσοςς όρος): Ο διακόπτης μπορεί να είναι στην επιλογή ON ή OFF.Όταν O ο διακότης είναι στο OFF τα δεδομένα εχουν δεκαδικοποιηθεί μόνο. Όταν είναι στο ON λαμβάνεται ο μέσος όρος και τα δεδομένα δεκαδικοποιούνται. PRE-EVENT (Πριν το γεγονός): ηλώνεται η διάρκεια καταγραφής πριν το γεγονός γ σε δευτερόλεπτα. DAQ INIT TIME [SEC] (Χρόνος Εκκίνησηςς DAQ): ιατεθιμένος χρόνος για να επιτρέπει ε στοο DAQ την εκκίνηση #ELEMENTS IN QUEUE (Στοιχεία στην ουρά): είχνει τον αριθμό των πακέτων που π έχουν συσσωρευθεί στο ρυθμιστικό προ-γεγονότος. Σχήμα 8-2 Η καρτέλα DAQ. Στην παρούσα μελέτη ο χρόνος δειγματολειψίας είναι σταθερός και ίσος με t=0. 005sec με αντίστοιχη συχνότητα δειγματοληψίαςς f max =1/(2* * t)=100hz.

336 -315- Καρτέλα Filter: Στην καρτέλαα αυτή εμφανίζονται οι παράμετροι που σχετίζονται με τα ψηφιακά φίλτρα που χρησιμοποιούνται από το πρόγραμμα απόκτησηςα ς δεδομένων. Σχήμα 8-3 Η καρτέλα Filter. GLOBAL FILTER SPECIFICATIONS (Παγκόσμιες προδιαγραφές φίλτρου): Φιλτράρει τα δεδομένα πρίν δεκαδικοποιηθούν. Αυτό το φίλτρο φ μπορεί να ρυθμιστεί ά ί ή TRIGGER FILTER SPECIFICATIONS (Προδιαγραφές τουυ φίλτρου ενεργοποίησης): Εφαρμόζεται στα επιλεγμένα κανάλια από τονν χρήστη τα οποία είναι μέρος του μηχανισμού ενεργοποίησης και φιλτράρονται μόνο τα δεδομένα ενεργοποίησης. Η τυπική ρύθμιση είναι band pass πρώτης τάξης με χαμηλότερη τιμή Οι παγκόσμιες προδιαγραφές φίλτρων είναι τύπου band pass με άνωω όριο τα 32 Hz και κάτω όριο τα 50 Hz. Ο τύπος των φίλτρων που χρησιμοπο οιείται σε αυτή την περίπτωση είναι band pass με άνω όριο τα 0.1 Hz και κάτω όριο τα 12.5 Hz. ηλαδή συγκρατούνται μόνο οι συχνότητες που είναι μεταξύ 0.1 Hz και 12.5 Hz. Καρτέλα Trigger: Στην καρτέλα αυτή εμφανίζονται οι παράμετροι πουυ σχετίζονται με τον μηχανισμό ενεργοποίησης καταγραφής. RECORD DIRECTORYY (Θέση προορισμού εγγραφών): Καθορίζει την θέση προορισμού όπου τα γεγονότα θα καταγραφούν. Αυτός ο προορισμός είναι: C:/Documents TOTAL TRIGGER WEIGHT (Συνολικό βάρος ενεργοποίησης): Αντιπροσωπεύει το συνολικό βάρος της ενεργοποίησης καταγραφών όπωςς ορίζεται από τον χρήστη. Κάθε επιλεγμένο κανάλι στο παράθυρο ενεργοποίησης 1 έως 10 ενεργοποιείται όταν η στάθμη ορίου έχει υποστεί υπέρβαση. Αν η παράμετρος του συνολικού βάρους ενεργοποίησης έχει ρυθμιστεί στο 2, το σύνολο των βαρών β που αποδίδεται στα ενεργοποιημένα κανάλια πρέπει να ισούται ή να WHEIGHT 1 THROUGH WEIGHT 10 (Βάρος 1 έως 10): Ορίζει το βάρος κάθε καναλιού κ όπως θεωρείται από τον υπολογισμό του συνολικού βάρους για την ενεργοποίηση LEVEL 1 THROUGH LEVEL 10 (Επίπεδο 1 έως 10): Ορίζει το επίπεδο ενεργοποίησης κάθε καναλιού. Οι μονάδες πρέπει να είναι σε cm/s 2 TRIGGER 1 THROUGHH TRIGGER 10 (Παράθυροο ενεργοποίησης 1 έως 10): Ορίζει ποιο κανάλι συμμετέχει στον αλγόριθμο ενεργοποίησης. Σχήμα 8-4 Η καρτέλα Trigger.

337 -316- Η καταγραφή των γεγονότων γίνεται στο καταγραφικό μηχάνημα Digitexx το οποίοο ψηφιοποιεί την καταγραφή των επιταχυνσιομέτρων. Το συνολικό βάρος ενεργοποίησης καταγραφών έχει ορισθεί η τιμή 4, δηλαδή για να ξεκινήσει η καταγραφή ενός γεγονότος χρειάζεται το σύνολο των βαρών των ενεργοποιημένωνν καναλιών να ισούται ή να υπερβαίνει την τιμή αυτή. Προκειμένουυ να ενεργοποιηθεί ένα κανάλι πρέπει να συμβεί κραδασμός μεγαλύτερος από την τιμή που έχει ορισθεί σε αυτό α το κανάλι, π.χ. στο κανάλι 12 το επίπεδο ενεργοποίησης ισούται μεε 0.01 cm/s 2. Καρτέλα Header: Στην καρτέλα αυτή εμφανίζονται πληροφορίεςς σχετικά αισθητήρες που είναι συνδεδεμένοι με τοο σύστημα. με τους CHANNEL (Κανάλι): Το επιλεγμένο παράθυρο στην πάνω αριστερή γωνία τηςς υποδεικνυόμενης περιοχής επιλέγει τον αριθμό αισθητήρα. SITE (Θέση): Ορίζει την θέση θ της τοποθεσίας. LOCATION αισθητήρα. (Τοποθεσία): Ορίζει την τοποθεσία TYPE (Τύπος): Οπίζει τονν τύπο του αισθητήρα. ORIENTATION (Προσανατολισμός): προσανατολισμό του αισθητήρα. Ορίζει τον FS: Ορίζει την πλήρη κλίμακα του αισθητήρα. SENSITIVITY (Ευαισθησία): Ορίζει την ευαισθησία του αισθητήρα σε V/g. NAT FREQ (Φ σ ή σ όηα) Ορίζε η φ σ ή SCAN RATE (Ρυθμός σάρωσης) ): Το επιλεγμένο παράθυρο είναι ανενεργό επειδή ο ρυθμός προσδιορίστηκε νωρίτερα. Το παράθυρο εμφανίζει το ποσοστό στο οποίοο τα δεδομένα σαρώνονται όπως ορίζεται από την καρτέλα DAQ. GLOBAL FILTER SPECIFICATIONS ( ιεθνείς προδιαγραφές φίλτρου): Το επιλεγμένο παράθυρο είναι ανενεργό επειδή οι παράμετροι έχουν ήδη ορισθεί Αυτό απεικονίζει τις διεθνείς προδιαγρεαφές φίλτρων Σχήμα 8-5 Η καρτέλα Header. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, το σύνολο των διαθέσιμων καναλιών είναι 16 από τα οποία χρησιμοποιούνται τα 12, όπως προαναφέρθηκε. Μέσωω της καρτέλας αυτής δίνεται η πληροφορία θέσης και στάθμης εγκατάστασης του αισθητήρα καθώς και ο προσανατολισμός και η ευαισθησία του, η οποία είναι 10 V/gg για κάθε αισθητήρα. Channel Channel 0 Προσανατολισμός Χ, βάθος εγκατάστασης 0 m 1 Προσανατολισμός Y, βάθος εγκατάστασης 0 m

338 -317- Channel 2 Προσανατολισμός Z, βάθος εγκατάστασης 0 m Channel 3 Προσανατολισμός Χ, βάθος εγκατάστασης 20 m Channel 4 Προσανατολισμός Y, βάθος εγκατάστασης 20 m Channel 5 Προσανατολισμός Z, βάθος εγκατάστασης 20 m Channel 6 εν χρησιμοποιείται Channel 7 εν χρησιμοποιείται Channel 8 Προσανατολισμός Χ, βάθος εγκατάστασης 34 m Channel 9 Προσανατολισμός Υ, βάθος εγκατάστασης 34 m Channel 10 Προσανατολισμός Ζ, βάθος εγκατάστασης 34 m Channel 11 Προσανατολισμός Χ, βάθος εγκατάστασης 71.5 m Channel 12 Προσανατολισμός Υ, βάθος εγκατάστασης 71.5 m Channel 13 Προσανατολισμός Ζ, βάθος εγκατάστασης 71.5 m Channel 14 εν χρησιμοποιείται Channel 15 εν χρησιμοποιείται Channel 16 εν χρησιμοποιείται Καρτέλα Notify: Στην καρτέλα αυτή ο χρήστης μπορεί να προσδιορίσει τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ( ) των ατόμων που θέλει να γνωστοποιούνται οι καταγραφές των γεγονότων. Για την προβολή ενός καταγραμμένου γεγονότος από το σύστημα ο χρήστης χρησιμοποιεί το πρόγραμμα Digitexx Data Viewer (Σχήμα 8-6). Αυτό το πρόγραμμα μπορεί να προβάλει κάθε αρχείο τύπου.dxx παραγώμενο από το πρόγραμμα ανάκτησης δεδομένων Digitexx Data Acquisition Program. Το πρόγραμμα Digitexx Data Viewer επιτρέπει στο χρήστη να διαβάζει τα γεγονότα και να τα μετατρέπει σε μορφή ASCII. Το κεντρικό παράθυρο αποτελείται από τρεις καρτέλες View, Convert και Infο- όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Στην καρτέλα View, στο παράθυρο διαλόγου Open record προσδιορίζεται το αρχείο.dxx που πρόκειται να προβληθεί. Στη συνέχεια ορίζεται το χρονικό διάστημα του γεγονότος που θα προβληθεί και πατώντας την επιλογή View το γεγονός εμφανίζεται στα διάφορα κανάλια (channels). Για την μετατροπή του αρχείου.dxx σε αρχείο ASCII ο χρήστης μεταβαίνει στην καρτέλα Convert (Σχήμα 8-7) και αφού πατήσει την επιλογή που μετατρέπει το αρχείο σε ASCII επιλέγει το πλήκτρο Convert για την ολοκλήρωση της μετατροπής.

339 -318- Σχήμα 8-6 Κεντρικό παράθυρο πρoγράμματος Digitexx D Data Viewer. Σχήμα 8-7 Η καρτέλα Convert.