Φαρµακογενωµική στον µη- µικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύµονα (NSCLC)

Transcript

1 Φαρµακογενωµική στον µη- µικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύµονα (NSCLC) Γρηγόριος)Τιμόλογος)M.Med.Sc. Γενικός)Διευθυντής Κέντρο)Μοριακής)Βιολογίας)και)Γενετικής)ΚΑΡΥΟ!

2 Φαρμακογενωμική Κλάδος'της'γενετικής ' Προβλέπει'την'ανταπόκριση του'ασθενή'σε'φαρμακευτικές αγωγές'μελετώντας'το γενετικό'του'υλικό ' Γενετικές'μεταβολές Μεταλλαγές Μικρές'προσθήκες'/ ' αφαιρέσεις! "#µ"$%& () µ*$+, -%( µ. - µ*$#%$/ --"

3 Οι τεχνικές στη Φαρμακογενωμική

4 Η"σημασία"της"χρήσης"συνοδευτικών"διαγνωστικών"ή πιστοποιημένων"ce;ivd"αντιδραστηρίων Συνοδευτικά+διαγνωστικά!!!Τα!συνοδευτικά!διαγνωστικά!είναι!μία σχετικά!νέα!κατηγορία!διαγνωστικών συνόλων!(kit).!χρησιμοποιούνται!κατά τη!διάρκεια!των!προοπτικών!κλινικών μελετών!για!συγκεκριμένο!φάρμακο του!οποίου!αποτελούν!συνοδευτικό διαγνωστικό. CE2IVD+αντιδραστήρια!!!Η!Ευρωπαϊκή!οδηγία!που!διέπει!τη!χρήση των!αντιδραστηρίων!για διαγνωστικούς!σκοπούς!είναι!η!οδηγία 98/79/EC6.!Αντιδραστήρια!που πληρούν!τις!προϋποθέσεις!της Ευρωπαϊκής!Ένωσης!για!χρήση!σε διαγνωστικές!εξετάσεις!φέρουν!τα διακριτικά!ceuivd.!

5 Φαρμακογενωμική στον Μη-Μικροκυτταρικό Καρκίνο του Πνεύμονα (NSCLC) Συνοπτικά Γονίδιο Θεραπεία Υλικό Τεχνική Χρόνος EGFR Anti-EGFR TKi Καρκινικά κύτταρα σε κύβο παραφίνης ή κυτταρολογικό υλικό Real-Time PCR Sequencing 3-4 ηµέρες 7-10 ηµέρες ERCC1 Platin RT-PCR 3-4 ηµέρες RRM1 Gemcitabine RT-PCR 3-4 ηµέρες BRCA1 Platin RT-PCR 3-4 ηµέρες EML4-ALK Crizotinib FISH 2-3 ηµέρες KRAS Real-Time PCR 2-3 ηµέρες!

6 Εντόπιση των μεταλλαγών του EGFR vοι μεταλλαγές εντοπίζονται στα εξώνια (περιοχή τυροσινικής κινάσης) Αφαιρέσεις στο εξώνιο 19 και μια σημειακή μεταλλαγή στο εξώνιο 21, η L858R, αποτελούν περίπου το 90% των ενεργοποιητικών μεταλλαγών vμεταλλαγές στον EGFR έχουν ανιχνευτεί στο v30-50% των ασθενών με NSCLC στην Ανατολική Ασία vπερίπου στο 10% των ασθενών στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη vμεταλλαγές στο γονίδιο EGFR είναι αμοιβαίως αποκλειόμενες με τις μεταλλαγές στα γονίδια KRAS και ALK Sharma et al., 2007

7 Μεταλλαγές στο γονίδιο του EGFR 41#Μεταλλαγές!!!Το!cobas!EGFR!Mutation!Test!(CE!7!IVD) ανιχνεύει!41!μεταλλαγές!στα!εξώνια!18, 19,!20!και!21!του!EGFR Ευαισθησία!!!Αξιόπιστα!αποτελέσματα!από!ΜΙΑ!τομή παραφινοποιημένου!ιστού!πάχους!5μm!με περιεκτικότητα!>10%!σε!καρκινικά κύτταρα!(<5%!μεταλλαγμένων αντιγράφων!σε!υπόβαθρο!φυσιολογικού DNA) Ταχύτητα!!!Ο!χρόνος!εκτέλεσης!της!ανάλυσης!δεν υπερβαίνει!τις!8!ώρες Αξιοπιστία!!!Η!ερμηνεία!των!αποτελεσμάτων!είναι αυτοματοποιημένη,!αφαιρώντας!τον παράγοντα!της!υποκειμενικότητας!και διασφαλίζοντας!αξιόπιστα!αποτελέσματα! COMPANION#DIAGNOSTIC

8 Επίπεδα έκφρασης του γονιδίου ERCC1 (Excision Repair Cross-Complementing factor 1) vtα σύμπλοκα πλατίνας προκαλούν τη δημιουργία εγκάρσιων ομοιοπολικών δεσμών (γέφυρες cross-linking) μέσα στην ίδια ή και σε διαφορετικές αλυσίδες DNA vh κυτταρική μηχανή επιδιόρθωσης με εκτομή νουκλεοτιδίων προσπαθεί να επιδιορθώσει τις παραπάνω βλάβες v>να σημαντικό γονίδιο στο σύστημα επιδιόρθωσης του DNA είναι το ERCC1 vο ρυθμός απομάκρυνσης της πλατίνας από το DNA είναι ανάλογος των επιπέδων έκφρασης του ERCC1

9 Επίπεδα έκφρασης του γονιδίου RRM1 (Ribonucleosidediphosphate Reductase subunit M1) vτο RRM1 είναι η ενεργή υπομονάδα της ριβονουκλεοτιδικής ρεδουκτάσης (RR), ένα από τα βασικά ένζυμα στη σύνθεση του DNA vτο αντικαρκινικό φάρμακο gemcitabine παρεμποδίζει τη δράση του RRM1 και επακόλουθα τη σύνθεση DNΑ vtα επίπεδα έκφρασης του RRM1 στα κύτταρα καθορίζουν την κυτταροτοξικότητα του φαρμάκου.

10 Επίπεδα έκφρασης του γονιδίου BRCA1 (BReast CAncer type 1 susceptibility gene) vτο BRCA1 είναι γονίδιο «φροντιστής» (caretaker) και εκφράζει την πρωτεΐνη breast cancer type 1 susceptibility protein vη πρωτεΐνη είναι υπεύθυνη για την επιδιόρθωση του DNA vμελέτες έχουν δείξει ότι χαμηλά επίπεδα BRCA1 αυξάνουν την ευαισθησία στην cisplatin αλλά οδηγούν σε ανθεκτικότητα στο paclitaxel

11 Φαρμακογενωμική στον NSCLC Αλγόριθμος φαρμακογενωμικής αξιολόγησης αποτελεσμάτων έκφρασης των γονιδίων ERCC1, RRM1, BRCA1 στον καρκίνο του πνεύμονα!

12 Το γονίδιο σύντηξης EML4-ALK vτο άκρο N του EML4 συντήκεται με την ενδοκυτταρική κινάση του ALK vκαι τα δύο βρίσκονται στον μικρό βραχίονα του χρωμοσώματος (2p21 και 2p23 αντίστοιχα) v5 /75 δείγματα NSCLC βρέθηκαν EML4-ALK (+) vδεν ανιχνεύθηκε σε 261 δείγματα άλλων καρκίνων (εκτός πνεύμονα) vοι αναστολείς του ALK (Crizotinib) έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα στους EML4-ALK (+) NSCLC Soda%et%al.%Nature%(2007)%448:%56186

13 Ανίχνευση του γονιδίου σύντηξης EML4-ALK ABBOTT%Vysis%ALK%Break%Apart%FISH Probe%kit%Το%πρώτο%και%μόνο%εγκεκριμένο διαγνωστικό%kit%για%την%ανίχνευση αναδιατάξεων%του%alk%σε%ασθενείς%με%μηs μικροκυτταρικό%καρκίνο%του%πνεύμονα (NSCLC) Ευαισθησία %%%Το%Vysis%ALK%Break%Apart%FISH%Probe%kit αναφέρει%100%%ευαισθησία%και%100% ειδικότητα%στον%έλεγχο%των%αναδιατάξεων του%γονιδίου%alk Ταχύτητα %%%Ο%χρόνος%εκτέλεσης%της%ανάλυσης%δεν υπερβαίνει%τις%3%ημέρες Αξιοπιστία %%%Το%Vysis%ALK%Break%Apart%FISH%Probe%kit προσφέρει%τη%μέγιστη%αξιοπιστία παρέχοντας%έτοιμα%προς%χρήση βελτιστοποιημένα%αντιδραστήρια % COMPANION8DIAGNOSTIC! "#µ"$%& () µ*$+,-%( µ. - µ*$#%$/ --"%

14 Μεταλλαγές στο γονίδιο KRAS vη πρωτεΐνη KRAS συμμετέχει στο ενδοκυτταρικό μονοπάτι του EGFR vσε παθολογική περίπτωση γονιδιακής μεταλλαγής, μπορεί να προκύψει μια ιδιοσύστατα ενεργή πρωτεΐνη KRAS, η οποία σηματοδοτεί ανεξάρτητα από την παρουσία προσδέματος για τον EGFR vμεταλλαγές στο γονίδιο KRAS είναι αμοιβαίως αποκλειόμενες με τις μεταλλαγές στα γονίδια EGFR και ALK

15 Φαρμακογενωμική στον Μη-Μικροκυτταρικό Καρκίνο του Πνεύμονα (NSCLC) Συνοπτικά Γονίδιο Θεραπεία Υλικό Τεχνική Χρόνος EGFR TKi Καρκινικά RealFTime!PCR 3F4!ημέρες EML4FALK crizotinib κύτταρα!σε κύβο,!τομές FISH,!RTFPCR 3F4!ημέρες MET$ampl παραφίνης!ή crizotinib κυτταρολογικό! υλικό FISH 364$ημέρες ROS1 crizotinib FISH 3F4!ημέρες RET vandetanib, sunitinib, cabozantinib FISH 364$ημέρες HER2$Exon$20$ins TKi,$anti6HER2 Sequencing 7610$ημέρες BRAFV600E vemurafenib RealFTime!PCR 3F4!ημέρες!

16 Φαρμακογενωμική στον Μη-Μικροκυτταρικό Καρκίνο του Πνεύμονα (NSCLC)!νας πρόσφατος αλγόριθμος! Cooper et al., J Thorac Dis 2013;5(S5):S479- S490

17 Σας$ευχαριστώ$για$την$προσοχή$σας! "#µ"$%& () µ*$+,-%( µ. - µ*$#%$/ --" $