ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΚΙΔΙΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ Ι. Από το my-smd.gr

Transcript

1 + ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΚΙΔΙΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ Ι Από το my-smd.gr

2 + ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΒΟΗΘΗΜΑ Δημιουργός: Νίκος Θεοδωράκης Αυτό το βοήθημα αποτελεί την 1 η έκδοση του Ηλεκτρονικού Βοηθήματος Εξέτασης στα Πλακίδια της Ιστολογίας Εμβρυολογίας Ι, που διδάσκεται στους φοιτητές του 3 ου εξαμήνου της Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, στους οποίους και απευθύνεται ο παρόν οδηγός. Επιθυμία του δημιουργού είναι να διανέμεται στους φοιτητές της Σχολής μέσω της Ιστοσελίδας Για να είστε ενήμεροι για τις ενημερώσεις και βελτιώσεις των βοηθημάτων που διανέμονται μέσω του my-smd.gr μπορείτε να επισκέπτεστε την συγκεκριμένη υποενότητα της ιστοσελίδας.

3 + ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Επιθηλιακός Ιστός

4 + 1. Μονόστιβο πλακώδες επιθήλιο (από κάψα Bowman) Πυρήνες πλακωδών κυττάρων (μαύροι πεπλατυσμένοι) και κυτταρόπλασμα δεξιά και αριστερά ροζ

5 + 2a. Μονόστιβο κυβοειδές επιθήλιο (θυροειδές θηλάκιο) Τετραγωνισμένο/κυβικό κυτταρόπλασμα Στρογγυλός πυρήνας

6 + 2b Μονόστιβο κυβοειδές επιθήλιο (θυροειδές θηλάκιο)

7 + 3a. Μονόστιβο κυλινδρικό επιθήλιο (χοληδόχος κύστη) Στενόμακρα κύτταρα Ωοειδής πυρήνας

8 + 3b Μονόστιβο κυλινδρικό επιθήλιο (χοληδόχος κύστη)

9 + 4a. Πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο με μέτριο βαθμό κερατινοποίησης (οισοφάγος) Τα βασικά κύτταρα πατάνε στη βασική μεμβράνη και διαιρούνται ραγδαία. Οι πυρήνες στην επιφάνεια είναι πολύ πλακώδεις επιμήκεις και ομοιάζουν με μονόστιβο πλακώδες.

10 + 4b. Πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο με μέτριο βαθμό κερατινοποίησης (οισοφάγος)

11 + 5. Πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο με υψηλού βαθμού κερατινοποίηση (πέλμα ποδιού) Στην επιφάνεια βλέπουμε έντονο πορτοκαλί (κερατίνη ηωσινόφιλη ουσία προστασία και αδιαβραχοποίηση) και όχι πυρήνες

12 + 6a. Ψευδοπολύστιβο κυλινδρικό με κροσσούς (τραχεία) Όλα τα κύτταρα πατάνε στη βασική μεμβράνη, τα βασικά είναι πιο κοντά, τα κυλινδρικά είναι πιο επιμήκη και φτάνουν ως την επιφάνεια όπου φέρουν κροσσούς και τα καλυκοειδή είναι άσπρα στην τομή και εκκρίνουν βλέννη (στην μονιμοποίηση με οργανικούς διαλύτες αφαιρέθηκε)

13 + 6b. Ψευδοπολύστιβο κυλινδρικό με κροσσούς (τραχεία)

14 + 7a. Αδένας Α. Μετωπιαία τομή Β. Εγκάρσια τομή Ερώτηση: 1. Αναγνωρίσατε το επιθήλιο 2. Ποιό είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικο του επιθηλίου;/πώς καλούνται οι δομές;/ποιά είναι η βασικη λειτουργικη μονάδα του επιθηλίου; Απα ντηση: 1. Αδενικο επιθήλιο (μονόστιβο κυλινδρικο ) 2. Οι ευθείς σωληνοειδείς αδένες

15 + 7b. Αδένας Η εγκάρσια τομή της 7a πάλι

16 + 8a. Μεταβατικό επιθήλιο ουροθήλιο (ουρητήρας) Στην περίπτωση εμφανίζεται σαν πολύστιβο πλακώδες (δεν είναι όμως επειδή δεν βλέπω ούτε κερατίνη ούτε πλακώδη κύτταρα στην επιφάνεια), μπορεί να εμφανίζεται και σαν ψευδοπολύστιβο (Kierszenbaum). Τα κύτταρα αλλάζουν σχήμα ανάλογα με την πληρότητα σε ούρο

17 + 8b. Μεταβατικό επιθήλιο ουροθήλιο (ουρητήρας)

18 + ΕΝΟΤΗΤΑ 2 Συνδετικός Ιστός

19 + 9a. Δικτυωτές ίνες (ρετικουλίνες) συνδετικού ιστού (είναι αργυρόφιλες) Συναντώνται σε κυτταροβριθή όργανα (π.χ. σπλήνας, λεμφαδένες, μυελός οστών)) Βάφονται μαύρες και λεπτές οι ρετικουλίνες και μαύροι οι πυρήνες του παρεγχύματος. Το χρυσό: artifact (βαθμός της χρώσης κατά την παρασκευή) Χρώση AgΝΟ3 (μπορώ να βάψω πρώτα και με ηωσίνη για να φαίνονται τα κυτταροπλάσματα των πυρήνων του παρεγχυματικού στοιχείου)

20 + 9b. Δικτυωτές ίνες (ρετικουλίνες) συνδετικού ιστού (είναι αργυρόφιλες)

21 + 10a. Μονόχωρος λιπώδης ιστός (λευκό λίπος) Μεγάλα άσπρα πολυγωνικά κύτταρα και εκτοπισμένος στα κενά ο πυρήνας και το κυτταρόπλασμα Λίπος Γλυκογόνο Βλέννα Διαλύονται σε οργανικούς διαλύτες Δεν φαίνονται με χρώση

22 + 10b. Πολύχωρος λιπώδης ιστός (φαιό λίπος) Εκτός από λιποκύτταρα θα δώ και πολύ ροζ (η ηωσίνη βάφει τα πολλά μιτοχόνδρια στο κυτταρόπλασμα) Μονόχωρος λιπώδης ιστός

23 + 11. Χαλαρός συνδετικός ιστός με ελαστικές ίνες (π.χ. περιτόναιο) Πυρήνες ινοβλαστών Ατρακτοειδείς μώβ (αιματοξυλίνη) Κολλαγόνες ίνες ρόζ Σκούρο προς κόκκινο (ηωσίνη) Και επιμήκεις με μεγάλη Απόσταση μεταξύ τους Ελαστικές ίνες βάφονται με παράλληλη χρώση Βερχόεφ (μαύρο) Υπάρχει και ειδική χρώση μόνο για τις κολλαγόνες που τις βάφει καφέ και οι οποίες δημιουργούν ένα σπογγώδες πλέγμα (δεν απεικονίζεται)

24 + 12. Πυκνός ακανόνιστος συνδετικός (δερμίδα κα τω από επιδερμίδα) Υπάρχει και άλλη χρώση για δερμίδα όπου οι κολλαγόνες βάφονται γκρί και οι ελαστικές μαύρες (δεν απεικονίζεται) Κολλαγόνες ίνες βάφονται από ηωσίνη (ρόζ), είναι πιο πολλές και πιο παχιές (από τον αραιό και δεν είναι προσανατολισένες αλλά διαπλέοκονται Ελαστικές ίνες βάφονται με χρώση Βερχόεφ (μαύρες λεπτές). Μάλλον θα εξεταστούν στον μέσο χιτώνα αορτής (μαύρες κυματοειδείς). Οι πυρήνες των ινοβλαστών είναι ατρακτόμορφοι (ή και κυκλικοί ανάλογα με την τομή) και δεν είναι προσανατολισμένοι στη σειρά

25 + 13. Πυκνός κανονικός συνδετικός (τένοντας) Ίνες κολλαγόνου σκούρο ροζ και παράλληλεςσε κανονική διάταξη Πυρήνες: λίγοι και πολύ μακριά μεταξύ τους (δύσκολα τους βρίσκω) μωβ και διατεταγμένοι όπως και οι κολλαγόνες ίνες Λευκά: artifacts

26 + 14. Βλεννώδης συνδετικός ιστός (Wharton s jelly) Η εικόνα είναι από eclass. δύσκολο παρασκεύασμα (όχι πολύ πιθανό να ζητηθεί), υπάρχει ένα παρασκεύασμα με ειδική χρώση που είναι μπλέ γύρω γύρω και με αυλό στη μέση

27 + ΕΝΟΤΗΤΑ 3 - Χόνδρος

28 + 15. Υαλοειδής χόνδρος (τραχεία) Α Ψευδοπολύστιβο κροσσωτό επιθήλιο (τραχεία) Χαλαρός συνδετικός ιστός με ελαστικές ίνες από κάτω Περιχόνδριο=κολλαγόνο - περίμετρος χόνδρου (ινοβλάστες που μπορούν να διαφοροποιηθούν σε χονδροβλάστες (αποθετική αύξηση) Β Υαλοειδής χόνδρος: περιχωρική θεμέλια ουσία, ισογενείς ομάδες χονδροβλαστών στη διαμεσοπεριχωρική θεμέλια ουσία (υποστρόγγυλα κενοτοπιώδη κύτταρα) & χονδροκύτταρα (μικρότερα, πιο απομακρυσμένα, με βαθυχρωματικούς πυρήνες και λιγότερο Βασεόφιλο κυτταρόπλασμα Περιχόνδριο Α Β

29 + 16. Ελαστικός χόνδρος (π.χ. πτερύγιο ωτός) Περιχόνδριο Παρουσία ελαστικών ινών (μαύρες) Δομική οργάνωση ίδια με υαλοειδούς χόνδρου (π.χ. ισογενείς ομάδες) με λιγότερη μεσοκυττάρια ουσία

30 + 17. Ινώδης χόνδρος (π.χ. σε προσφύσεις τενόντων σε οστά) Μπλέ διάταξη ινών κολλαγόνου (έντονη παρουσία θεμέλιας ουσίας) πυκνές και έχουν μορφή σαν ραχοκοκκαλιά ψαριού Οι πυρήνες χονδροκυττάρων έχουν πιο πολύ τη φορά των ινών, χονδροκύτταρα μεμονωμένα Υπάρχουν και ινοβλάστες Δεν έχει περιχόνδριο

31 + ΕΝΟΤΗΤΑ 4 Οστίτης Ιστός

32 + 18a. Συμπαγής/πεταλιώδης οστίτης ιστός Αβέρσειο σύστημα: - Σωλήνας του Havers (γύρω-γύρω ομόκεντρα πετάλια) - Τα μαύρα είναι οστικά βοθρία, κάθε οστικό βοθρίο περιέχει ένα οστεοκύτταρο

33 + 18b1. Συμπαγής/πεταλιώδης οστίτης ιστός Διαφορετική χρώση με πριν Αβέρσειο σύστημα

34 + 18b2. Συμπαγής/πεταλιώδης οστίτης ιστός Αβέρσειο σύστημα

35 + 20. Σπογγώδης (δοκιώδης) οστίτης ιστός Οστική δοκίδα (ροζ) Οστικό βοθρίο (λευκο) Μυελός των οστών (περιέχει αιμοποιητικά κύτταρα πρόδρομες μορφές των κυττάρων του αίματος Δεν περιέχει αβέρσεια συστήματα

36 + 21. Αιμοποιητικα κύτταρα μυελός εντος σπογγώδους οστου

37 + 22a. Ποιό το είδος της οστεοποίησης και ποιες οι φα σεις της; Ενδοχόνδρια οστεοποίηση (βλέπω υαλοειδή χόνδρο ισογενείς ομάδες κλπ) Α. Ζώνη ηρεμίας: (η πιο κοντινή στην άρθρωση κύτταρα ήρεμα) Β. Ζώνη υπερπλασίας: (αύξηση αριθμών κυττάρων και δημιουργία μιας διαυγούς άλως η οποία μπορεί να περιέχει και περισσότερους του ενός πυρήνα Γ. Ζώνη υπερτροφίας: (τα κύτταρα έχουν αυξηθεί σε μέγεθος Δ. Ζώνη οστεοποίησης (ή ζώνη αγγειακής διείσδυσης): έχει διαφορετική χρώση μετά τη ζώνη υπερτροφίας

38 + 22b1. Ποιό το είδος της οστεοποίησης; Ενδομεμβρανώδης οστεοποίηση Σχηματισμός πλατεών οστών, κατά πάχος αύξηση επιμήκων οστών Αρχέγονα mscs διαφοροποιούνται σε οστεοπρογονικά και οστεοβλάστες Την ξεχωρίζω επειδή θα δω οστικές δοκίδες αλλά δεν θα δω χόνδρο

39 + 22b2. Ποιό το είδος της οστεοποίησης αναγνώριση οστεοκλα στη και οστεοβλα στη; Παρασκεύσμα από θόλο κρανίου. Θα φαίνεται το τριχωτο της κεφαλής με την επιδερμίδα και τα τριχοθυλάκια (δε φαίνονται στη συγκεκριμένη εικόνα). Το έντονα μπλε είναι ο οστίτης ιστός. Σε όλη την περιοχη λαμβάνει χώρα ενδομεμβρανώδης οστεοποίηση. Τα πολλα μικρα κύτταρα που είναι στην περιφέρεια γύρω γύρω απο το μπλε είναι οι οστεοβλάστες, αυτόί περιβάλλουν τη δοκίδα σε ομάδες (είναι γκρί). Oι ενεργοί είναι στρογγυλοί και οι ανενεργοί είναι πεπλατυσμένοι. Οι οστεοκλάστες είναι είναι πολυ πιο μεγάλοι, πολυπύρηνοι και όχι τόσο συχνοί και δεν είναι πολλόί μαζι σε μια περιοχη και είναι προσκολλημένοι στην οστική δοκίδα (δημιουργούν τα βοθρία του Howers ή κοιλότητες απορρόφησης).

40 + 22b3. Αναγνώριση οστεοκυττα ρου στην οστική δοκίδα Ο εξεταστής θα μεγεθύνει στην 22b2. Τα κύτταρα που παγιδεύονται μέσα στον οστίτη ιστο λέγονται οστεοκύτταρα και βρίσκονται μέσα σε οστικά βοθρία (άσπρο). Τα οστεοκύτταρα είναι οστεοβλάστες που παγιδεύονται μέσα στον οστίτη ιστο και τη στιγμή παγίδευσης διαφοροποιούνται προς οστεοκύτταρα που δεν διαιρούνται.

41 + 23b4. Αναγνώριση οστεοβλα στη οστεοκλα στη οστεοκυττα ρου Οστικές δοκίδες (μπλέ) Οστεοκύτταρα οστικά βοθρία Οστεοβλάστες: περιβάλλουν τη δοκίδα σε ομάδες(γκρί) Οστεοκλάστες Πολυπύρηνα μεγάλα γκρίζα κύτταρα

42 + ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Μυϊκός Ιστός

43 + 24a. Λείος μυικός ιστός Ροζ επιμήκεις δομές ακανόνιστου σχήματος λείες μυϊκές ίνες (πολλοί και μεγάλοι πυρήνες σαν πούρο). Ο λείος μυϊκός ιστός είναι συχνά σε μείγμα με χαλαρό συνδετικό. Είναι πιο «θολός» από τον χαλαρό συνδετικό, ο χαλαρός συνδετικός είναι πιο αραιοχρωματικός. Το αριστερό παρασκεύασμα είναι πιο δύσκολο επειδή δεν έχει πυρήνες σαν πούρο, έχει όμως ρόζ επιμήκεις δεσμίδες ακανόνιστου σχήματος) Τον ξεχωρίζω από πυκνό συνδετικό επειδή στον πυκνό συνδετικό οι κολλαγόνες ίνες είναι πολύ καλά διατεταγμένες και υπάρχουν ελάχιστοι πυρήνες (όχι πολλοί και σαν πούρο)

44 + 24b. Λείος μυικός ιστός (μυομήτριο)

45 + 24c. Λείος μυικός ιστός Το συγκεκριμένο παρασκεύασμα είναι από το eclass και είναι πιο εύκολο στην αναγνώριση (κυτταροβριθές με πυρήνας σχήματος πούρου)

46 + 25a. Καρδιακός μυϊκός ιστός * Κλιμακωτές ταινίες= σημεία ένωσης μυοκυττάρων κάθετες στη φορά των κυττάρων (διακυττάριες ίνες) Είναι λεπτές, μωβ εγκάρσιες ζώνες, που διαπερνούν εγκάρσια τις μυϊκές ίνες χάρη σε αυτές ανανγωρίζω τον καρδιακό μυϊκό ιστό Επίσης, πιθανόν ο εξεταστής να δείξει τις εγκάρσιες αυτές ζώνες και να ζητήσει πως ονομάζονται.

47 + 25b. Καρδιακός μυϊκός ιστός (άλλο παρασκευάσμα, επιμήκης διατομή)

48 + 25c. Καρδιακός μυϊκός ιστός Μυοκάρδιο Ερεθισματαγωγό σύστημα καρδιακόυ μυός (περιέχει εξειδικευμένα-τροποποιημένα καρδιακά μυϊκά κύτταρα)

49 + 25d. Καρδιακός μυϊκός ιστός Μυοκάρδιο Ερεθισματαγωγό σύστημα καρδιάς (εξειδικευμένατροποποιημένα καρδιακά μυϊκά κύτταρα)

50 + 26a. Γραμμωτός μυϊκός ιστός Σε εγκάρσια διατομή θα δω πολυγωνικές μυϊκές δεσμίδες με τους πυρήνες εκτοπισμένους στο πλάι (δεν φαίνεται στις εικόνες παρακάτω) Εν σειρά διάταξη πυρήνων που είναι εκτοπισμένοι στην περιφέρεια και καθορίζουν τα όρια των κυττάρων (τα οποία είναι πολυπύρηνα σε αντίθεση με τον καρδιακό μυ που είναι μονοπύρηνα) Σε επιμήκη τομή στον x40 φακό θα δω γραμμώσεις (εναλλαγές Ι και Α ζώνης, χάρη στις οποίες κυρίως τον ξεχωρίζω από άλλες δομές π.χ. τένοντα

51 + 26b. Γραμμωτός μυϊκός ιστός (άλλες τομές)

52 + ΕΝΟΤΗΤΑ 6 - Αγγεία

53 + 27a. Αορτή Έξω χιτώνας: δεσμίδες κολλαγόνων ινών και αγγεία αγγείων (σε κάποιες τομές έχει καταστραφεί) Παχύς μέσος χιτώνας με ελαστικές ίνες και με πυρήνες λείων μυϊκών κυττάρων Έσω χιτώνας με ενδοθήλιο (πυρήνες επιθηλιακών) και υπενδοθήλιο (πυρήνες ινοβλαστών και μυοειδών, κολλαγόνες και ελαστικές ίνες) 27b1. Μυϊκή αρτηρία Έξω χιτώνας: δεσμίδες κολλαγόνων ινών, αγγεία αγγείων Μέσος χιτώνας: άφθονα λεία μυϊκά κύτταρα και λιγότερες ελαστικές ίνες και έξω ελαστικό πέταλο κυματοειδές) Έσω χιτώνας (ίδια δομή με αορτή, μόνο που δεν διατηρείται το υπενδοθήλιο σε όλη την έκταση λόγω artifact) και επίσης έξω ελαστικό πέταλο κυματοειδές Σε χρώσεις Α-Η θα δω καλά τους πυρήνες

54 + 27b2. Μυϊκή αρτηρία (άλλη χρώση) Φαίνονται καλά το έσω & έξω ελαστικό πέταλο, ο αυλός και ο μέσος χιτώνας Ο έσω χιτώνας δεν φαίνεται πολυ καλα, γιατι ο περισσότερος έχει αποκολληθει (artifact) κατα την παρασκευη.

55 + 27b3. Μυϊκή αρτηρία Έσω ελαστικό πέταλο Ο έσω χιτώνας επίσης δεν φαίνεται καλά (artifact)

56 + 28. Μυϊκή αρτηρία (χρώση Α-Η) Αυλός Έσω Μυελώδες Πέταλο Μέσος χιτώνας Έξω Μυελώδες Πέταλο Εξω χιτώνας Έσω χιτώνας έχει αποκολληθεί (artifact)

57 + 29. Αορτή Ερώτηση: να αναγνωρίσετε τις ίνες Απα ντηση: ελαστικές ίνες Οι ελαστικές ίνες φαίνονται καλύτερα εδώ παρά σε πυκνό ακανόνιστο και Σε χαλαρό συνδετικό ιστό

58 + 30a. Μικρή φλέβα Έχουν λεπτότερο τοίχωμα από τις αρτηρίες και ο αυλός δεν κρατάει το σχήμα του (σε αντίθεση με τις αρτηρίες), αποκτά ακανόνιστο σχήμα Έξω χιτώνας: κολλαγόνες ίνες και ινοβλάστες, στις μεγάλες ίνες τα αγγεία των αγγείων διαπερνούν το τοίχωμα Μέσος χιτώνας: άφθονα λεία μυϊκά και λιγότερες ελαστικές ίνες - όχι σαφή όρια με τον έξω χιτώνα Έσω χιτώνας: ενδοθήλιο και υπενδοθήλιο (το οποίο συχνά δεν χάνεται artifact) Βαλβίδες: λεπτές πτυχές του έσω χιτώνα που προβάλλουν στον αυλό (εμποδίζουν το αίμα να παλλινδρομεί)

59 + 30b. Μεγα λη φλέβα Εδω το τοίχωμα είναι αρκετα παχυ, αλλα το χαρακτηριστικο που μας κάνει να τη διακρίνουμε απο τις αρτηρίες είναι οι αναδιπλώσεις που κάνει ο αυλός, και επίσης δεν είναι ευδιάκριτα τα στοιχεία του τοιχώματος (έσω, μέσος χιτώνας κλπ)

60 + ΕΝΟΤΗΤΑ 7 Κύτταρα Αίματος

61 + 31a. Μυελός των οστών Οστική δοκίδα Μυελός οστών

62 + 31a. Mυελός των οστών Εστίαση στον μυελό των οστών της 31a

63 + 31b. Μυελός των οστών (παρόμοιο παρασκεύασμα)

64 + ΕΝΟΤΗΤΑ 8 Κύτταρα Αίματος

65 + 32. Ερυθρα αιμοσφαίρια & αιμοπετα λια Ερυθρά: κόκκινα απύρηνα και αραιοχρωματικά στο κέντρο Αιμοπετάλια: θραύσματα μεγακαρυοκυττάρου που περιέχουν κοκκία (μωβ)

66 + 33. Ουδετερόφιλο Ουδετερόφιλο: Πολύλοβος πυρήνας, αραιοχρωματικό κυτταρόπλασμα (σαν το ρόζ του σολωμού) Ουδετερόφιλα: τα περισσότερα

67 + 34. Βασεόφιλο & Ουδετερόφιλο Βασεόφιλο: δίλοβος ή νεφροειδής πυρήνας (δεν φαίνεται) και κοκκιώδες κυτταρόπλασμα με πολλά σκουρόχρωμα-μαύρα κοκκία Βασεόφιλα: τα λιγότερα

68 + 35. Ηωσινόφιλο Ηωσινόφιλο: δίλοβος (ή πιο σπάνια και τρίλοβος) πυρήνας και πορτοκαλί οξεόφιλο (ηωσινόφιλ0) κυτταρόπλασμα (περιέχει μείζωνα βασική πρωτεΐνη)

69 + 36. Μονοκύτταρο Μονοκύτταρο: αραιοχρωματικός νεφροειδής πυρήνας (με εντομές, μοιάζει με pac-man, σταχτί γαλάζιο κυτταρόπλασμα)

70 + 37. Λεμφοκύτταρο Λεμφοκύτταρο: βαθυχρωματικός στρογγυλός πυρήνας με ομαλό περίγραμμα, το κυτταρόπλασμα είναι ελάχιστη διαυγής άλως γύρω γύρω απο τον πυρήνα

71 + 38. Λεμφοκύτταρο (άλλο παρασκεύασμα)

72 + ΕΝΟΤΗΤΑ 9 - Λεμφαδένας

73 + 39a. Λεμφαδένας Ο έξω φλοιός διαθέτει στρογγυλές δομές, τα λεμφοζίδια, τα οποία ταξινομούνται σε πρωτογενη και δευτερογενη. Όταν το λεμφοζίδιο είναι συμπαγές και έχει ομοιόμορφη και βαθυχρωματικη χρώση είναι πρωτογενές. Όταν παρουσιάζει στο κέντρο μια περιοχη που είναι πιο αραιοχρωματικη, αυτο σημαίνει ότι τα λεμφοζίδια έχουν εκτεθει σε αντιγόνα και έχουν ενεργοποιηθει, και είναι δευτερογενη. Εδω, σχεδόν όλα τα είναι δευτερογενη. Το πιο πιθανό είναι να ζητηθεί αναγνώριση του έξω φλοιού του λεμφαδένα καθώς και πρωτογενών και δευτερογενών λεμφοζιδίων Στο εσωτερικο τμήμα του λεμφαδένα (μυελός), διακρίνουμε τις κυτταροβριθείς μυελικές χορδές, αγγεία, και λευκές περιοχές που είναι οι μυελικοι κόλποι (κυκλοφορεί λέμφος)

74 + Δοκίδα (καταβύθιση) κάψας (δεν φαίνεται καλά) Παραδοκιώδης λεμφόκολπος (περιέχει λέμφο) Κάψα (πυκνός ακανον. συνδ. ιστός περιβαλλόμενος από λιπώδη που δεν φαίνεται) Υποκαψικός Λεμφόκολπος (περιέχει λέμφο) Μυελική χορδή (κυτταρο βριθής) Αιμοφόρο αγγείο Μυελικός λεμφόκολπος (περιέχει λέμφο) Βλαστικό κέντρο δευτερογενούς λεμφοζιδίου Μανδύας δευτερογενούς λεμφοζιδίου

75 + Μυελός λεμφαδένα σε zoom in Αγγείο (ίσως και το απαγωγό λεμφαγγείο)

76 + 39b. Λεμφαδένας (άλλα παρασκευάσματα) Φλοιός Μυελός

77 + ΕΝΟΤΗΤΑ 10 Θύμος Αδένας

78 + 40a. Θύμος αδένας Πολυλοβωτο ο ργανο με πολλά ατελή λο βια χάρη στα οποία το διακρίνουμε. Ε χει δυ ο περιοχε ς, φλοιο και μυελο. Η εξωτερική σκουρο χρωμη μωβ περιοχη είναι ο φλοιο ς, και ο φλοιο ς (πλου σιος σε λεμφοκυ τταρα) περιλαμβάνει εσωτερικα ανοικτο χρωμες - ροζ περιοχε ς (πλου σιες σε επιθηλιακά κυ τταρα) που είναι ο μυελο ς. Με σα στο μυελο βλε πουμε ακο μα πιο ανοικτο χρωμες περιοχε ς (ο καθηγητής θα μεγεθυ νει ακο μα περισσο τερο και θα φαίνονται καλυ τερα απ ο τι στη επο μενη φωτογραφία), που ονομάζονται σωμάτια Hassall (επιθηλιακε ς δομε ς που βοηθου ν στην ωρίμανση των Τ στον θυ μο). Είναι στογγυλά αραιοχρωματικά ρο ζ και με σα τους περιε χουν και πυρήνες θραυ σματα κυττάρων. Προσοχή, αν ο εξεταστής δείξει μια δομή ροζ χωρίς πυρήνες στο εσωτερικο, καλά περιγεγραμμε νη που στο τοίχωμά της ε χει ενδοθήλιο (πλακώδη κυ τταρα με μακρουλου ς πυρήνες) το τε είναι αγγείο και ΌΧΙ σωμάτιο Hassall. Το πιο πιθανο είναι να ζητηθεί να αναγνωριστεί το ο ργανο (θυ μος), ο φλοιο ς και ο μυελο ς του καθώς και τα σωμάτια Hassall του μυελου.

79 + Κάψα (συνδετικός ιστός Δεν φαίνεται καλά - artifact) Αιμοφόρο αγγείο Διαφραγμάτιο

80 + 40b. Θύμος αδένας (άλλο παρασκεύασμα) Φλοιός (σκούρο) Μυελός (σωμάτιο Hassel)

81 + ΕΝΟΤΗΤΑ 11 - Σπλήνας

82 + 41a. Σπλήνας Στο σπλήνα έχουμε δύο περιοχές, τον ερυθρο και το λευκο πολφο. Ο σπλήνας περιβάλλεται από κάψα (πυκνός ακανόνιστος συνδετικός ιστός με ελαστικές και λείες μυϊκές ίνες). Δοκίδες προερχόμενες από την κάψα φέρουν αιμοφόρα αγγεία (δοκιώδεις αρτηρίες και φλέβες) και νεύρα από και προς τον ερυθρό πολφό. Για την πλήρη κατανόηση της δομής σελ 413 Kierszenbaum. Η περιοχη που κοκκινίζει, έχει πιο αραια κύτταρα, είναι πιο αραιοχρωματικη είναι ο ερυθρός πολφός ενω η πιο βαθυχρωματικη περιοχη (που μοιάζει με διάσπαρτα λεμφιζίδια) είναι ο λευκός πολφός. Στον ερυθρό πολφό βλέπω και ελυτροφόρα τριχοειδή (είναι κυκλικά και τα αναγνωρίζω επειδή οι πυρήνες των επιθηλιακών στην περιφέρειά τους είναι πιο ωοειδείς πεπλατυσμένοι σε σχέση με τα πιο στρογγυλούς του παρεγχύματος). Στον ερυθρο πολφο, οι λευκές σχισμές (κυκλικές περιβαλλόμενες από κύτταρα του παρεγχύματος, που περιέχουν κύτταρα του αίματος) λέγονται σπληνικα φλεβικά κολποειδη. Στο λευκο πολφο συναντάμε μια δομη, την κεντρικη αρτηρία (υπάρχει πάντα στο λευκο πολφο οπότε μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε και ως οδηγο σημείο για να τον αναγνωρίσουμε). Τα πιο πιθανά που θα ζητηθούν να αναγνωρίσουμε: Ερώτηση - (απάντηση): 1. Πώς ονομάζεται το όργανο; (σπλήνας) 2. Πώς ονομάζεται η περιοχη ; (θα δείξει ερυθρο ή λευκο πολφο ) 3. Πώς ονομάζεται η περιοχη ; (θα δείξει ένα σπληνικό φλεβικό κολποειδές) 4. Πώς ονομάζεται η δομη ; (θα δείξει την κεντρικη αρτηρία) 5. Πώς ονομάζεται η δομη ; (θα δείξει την ελυτροφόρο τριχοειδές)

83 + Ερυθρός και λευκός πολφός (η εικόνα δεν είναι πολύ χαρακτηριστική επειδή ο λευκός πολφός είναι σφαιρικός με τη μορφή λεμφοζιδίου) σελ 411 Kierszenbaum

84 + Πιθανόν δοκιδιώδης αρτηρία, ίσως και κεντρική αρτηρία (για βεβαιότητα πρέπει να δούμε και σε μικρότερη μεγέθυνση)

85 + 41b. Σπλήνας (άλλα παρασκεύασματα) Λευκός πολφός (έχει γίνει αντιγονοπαρουσίαση σαν δρωτογενές λεμφοζίδιο) Λευκός πολφός (δεν έχει γίνει αντιγονοπαρουσίαση σαν πρωτογενές λεμφοζίδιο)

86 +

87 +

88 + Ερυθρός πολφός σπληνικά κολποειδή Λευκός πολφός (σκούρο) + κεντρική αρτηρία

89 + ΕΝΟΤΗΤΑ 12 Αμυγδαλή (MALT)

90 + 42a. Αμυγδαλή Γύρω γύρω καλύπτονται απο πολύστιβο πλακώδες μη κερατινοποιημενο επιθήλιο (σημαντικο οδηγο σημείο για την αναγνώριση τους). Το επιθήλιο δημιουργει καταβυθίσεις (κρύπτες). Εσωτερικα, κάτω απο το επιθήλιο είναι γεμάτες λεμφοζίδια Θυμηθείτε ότι τα πρωτογενη λεμφοζίδια φέρουν πιο ομοιόμορφο χρωματισμο, ενω τα δευτερογενη φέρουν αραιοχρωματικο κέντρο και βαθυχρωματικη περιφέρεια

91 + Δευτερογενές

92 + Δευτερογενές

93 + 42b. Αμυγδαλή (άλλα παρασκευάσματα) Πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο με κρύπτες Λεμφοκύτταρα αμυγδαλής και δευτερογενή λεμφοζίδια

94 + ΕΝΟΤΗΤΑ 13 Νευρικός Ιστός

95 + 43a. Νευρικός ιστός εγκεφαλικού φλοιού Χρώση: Α-Η Τα κυ τταρα που είναι μεγάλα και το χαρακτηριστικο τους γνώρισμα είναι το τριγωνικο τους σχήμα είναι οι νευρώνες, φαίνεται σε κάποια λίγο και ο νευράξονάς τους. Μικρο τερα κυ τταρα που ε χουν στρογγυλο πυρήνα που περιβάλλεται (συνήθως) απο διαυγη άλω είναι ολιγοδενδροκυ τταρα.

96 + 43b. Νευρικός ιστός εγκεφαλικού φλοιού(άλλα παρασκευάσματα) Χρώση: Α-Η Φλοιός εγκεφάλου (μικρή μεγέθυνση) Περικάρυα-πυρήνες νευρώνων με την αρχή του άξονα (μεγάλα πυραμιδικά) Ολιγοδενδροκύτταρα (μικρα σαν αυγό μάτι)

97 + 43c. Νευρικός ιστός εγκεφαλικού φλοιού (άλλη χρώση) Χρώση Ag

98 + 44. Νευρικός ιστός παρεγκεφαλίδας Η παρεγκεφαλίδα σε μικρη μεγέθυνση παρουσιάζει πολλές, έντονες, φυλλοειδείς πτυχώσεις. Ο εξεταστής θα μεγεθύνει: Μοριακή στιβάδα (αραιή) Κύτταρα purknje Κοκκιώδης στιβάδα (πυκνη)

99 45a. + Νωτιαίο γα γγλιο Το γάγγλιο περιβάλλεται απο κάψα ινοκολλαγονώδους ιστου. Βλε πουμε δυ ο περιοχε ς που διαφε ρουν σημαντικα μεταξυ τους Περιοχή νευραξόνων Η μυελίνη έχει χαθει λόγω κατεργασίας του ιστου. Επίσης στην περιοχη αυτη υπάρχουν τα κύτταρα Schwann ανάμεσα στους νευράξονες

100 + 45b. Νωτιαίο γα γγλιο Μεγέθυνση της 45a

101 + 45c. Νωτιαίο γα γγλιο Νωτιαίο γάγγλιο Νευρώνες ( ψευδομονόπολοι, πυρήνας περικάρυο) Ίνες κομμένες εγκάρσια ( νευράξονες κόκκινοι) Δορυφόρα κύτταρα νευρογλοία γύρω γύρω μεταξύ των νευρώνων ινοκολλαγονώδης ιστός (μπλε)

102 + 46a. Νευρικός ιστός νωτιαίου μυελού Μπορούμε να τον διακρίνουμε εύκολα απο τον κεντρικο σωλήνα στο κέντρο. Εξωτερικα βρίσκεται η λευκη ουσία και εσωτερικα η φαια ουσία (έχει σχήμα σαν πεταλούδα ή σαν Η κεφαλαίο), οι οποίες διαφέρουν μεταξυ τους χρωματικα : Στη φαια ουσία θα δούμε τα κύτταρα με το τριγωνικο σχήμα που είδαμε και προηγουμένως, που είναι οι νευρώνες

103 + 46b. Νευρικός ιστός νωτιαίου μυελού Στο κέντρο της φαιάς ουσίας βρίσκεται ο κεντρικός σωλήνας, που το τοίχωμα του επενδύεται απο επενδυματικα κύτταρα

104 + 46c. Νευρικός ιστός νωτιαίου μυελού (άλλα παρασκευάσματα) Νωτιαίος μυελός Κεντρικός σωλήνας - Επενδυματικά κύτταρα - Φαιά ουσία

105 + 47a. Περιφερικό νεύρο

106 + 47b. Περιφερικό νεύρο Μεγέθυνση της 47a. Βλέπω την κυματοειδή δομή των ινών, φαίνονται οι κολλαγόνες ίνες επίσης και κύτταρα Schwann Κυματοειδής δομή νευρικών ινών Κολλαγόνες ίνες

107 + Δια κριση 47b από α λλες δομές Τένοντας δεν μπορει να είναι γιατι έχουμε έντονη παρουσία κυττάρων (τα οποία πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε, είναι τα κύτταρα Schwann), κάντε σύγκριση με την εικόνα του τένοντα παραπάνω. Γραμμωτός μυϊκός ιστός δεν μπορει να είναι γιατι δεν είναι εμφανής η εγκάρσια γράμμωση. Καρδιακός μυϊκός ιστός δεν μπορεί να είναι επειδή δεν βλέπουμε κλιμακωτές ταινίες Όμως μπορει να το μπερδέψουμε με λείο μυι κο ιστο γιατι και εδω τα κύτταρα είναι ατρακτόμορφα (σαν πούρο). Το διακρίνω α) με την κυματοειδή μορφή των ινών β) στη μήτρα που έχουμε λείο μυι κο ιστο, οι ίνες σχηματίζουν δέσμες οι οποίες όμως δεν είναι όλες παράλληλα διατεταγμένες αλλα διαπλέκονται και άρα σε κάποιο σημείο λοιπόν η τομη θα έχει τους πυρήνες κόψει επιμήκως, οπότε θα τους δούμε ατρακτόμορφες, σε άλλο σημείο θα τους έχει κόψει εγκάρσια και θα τους βλέπουμε στρογγυλούς Εδω όμως έχουμε παντου πυρήνες ατρακτόμορφους, απο πάνω μέχρι κάτω.

108 + 47c. Περιφερικό νεύρο (άλλα παρασκευάσματα) Περιφερικό νεύρο Κυμματοειδής μορφή & κύτταρα Schwann

109 + 48a. Χοριοειδές πλέγμα κοιλίας Ο εξεταστής θα δείξει πάλι παρασκεύασμα απο φλοιο εγκεφάλου (θα το καταλάβετε γιατι θα σας δείξει πάλι έναν πυραμοειδήτριγωνικο πυρήνα νευρώνα)

110 + 48b. Χοριοειδές πλέγμα κοιλίας Στη 48a θα εντοπίσει την περιοχη σαν τρίγωνο της εικόνας που περιλαμβάνει μια άθροιση κυττάρων τα οποία δημιουργούν μονόστιβο κυβοειδές επιθήλιο, οι οποίες κάνουν πολυ έντονες πτυχώσεις (φυλλοειδείς προσεκβολές_. Η δομη ονομάζεται χοριοειδές πλέγμα, το οποίο επενδύει τις κοιλίες στις οποίες κυκλοφορεί ΕΝΥ.

111 + 48c. Χοριοειδές πλέγμα κοιλίας