Dr. Vasileios Laopodis. YPERIA 2013 Amorgos, 9-11 May 2013

Transcript

1 Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς: εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία SUSTCULT για μια βιώσιμη προοπτική Cultural Heritage Management: applying SUSTCULT methodology for a sustainable perspective Dr. Vasileios Laopodis Founder and President CulturePolis.org YPERIA 2013 Amorgos, 9-11 May 2013

2 Yperia 2013 Seminar Contents About culture Reflections on culture / cultural heritage / sustainable development About CulturePolis The SUSTCULT project Who / what / how / where First results Transferring Know How to Amorgos: is it possible?

3 Starting with culture UNESCO definition "Culture is the set of distinctive spiritual, emotional and material traits that characterize a society or a community. Culture encompasses, in addition to art and literature, ways of living together, value systems, traditions and beliefs. Respect the culture means respect for human rights. Cultural diversity also requires respect for basic freedoms, such as freedom of thought, conscience and religion, freedom of opinion and expression, freedom to participate in cultural life. "

4 On culture Latin languages: civilisation = πολιτισμός π.χ ancient civilisations «culture-cultura-kultur» >> effort to transform and dominate nature >>> emphasis on cultivating man as land Greek: Πολιτισμός >> from Adamantios Korais, 18 th century «polis» >> politis the inhabitant of polis - emphasis on anthropocentric factor.but also Κουλτούρα = «culture-cultura-kultur» CulturePolis- effort of compensating the two trends

5 Περί πολιτισμού ακόμη λίγο Πολιτιστικός ή Πολιτισμικός ; πολιτιστικός >>> σημασία ενεργητική, δυναμική, άσκηση επίδρασης π.χ. πολιτική, ταυτότητα, συνεργασία, διαχείριση, προγράμματα, σωματεία πολιτισμικός >>> καταστάσεις, έννοιες στατικές και περιγραφικές διαφορές, παράδοση, θεσμοί, επίπεδο, παρεμβολή, τουρισμός Πολιτιστικές ταυτότητες Πολιτιστική Κληρονομιά: Μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς (UNESCO) Μνημεία αρχιτεκτονικά/μνημεία της φύσης >> μία διακριτή θέση ή τόπος (όπως δάσος, όρος, λίμνη, έρημος, μνημείο, κτήριο, σύμπλεγμα ή πόλη) - που έγινε αποδεκτό στο κατάλογο των μνημείων που διαχειρίζεται το διεθνές Πρόγραμμα Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO

6 SUSTCULT Project Achieving SUSTainability through an integrated approach to management of CULTural heritage Επιτυγχάνοντας βιωσιμότητα μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς Two keywords Βιωσιμότητα - Πολιτιστική Κληρονομιά Sustainability Cultural Heritage

7 SUSTCULT Project The concept of Sustainable Development «SD is the development that corresponds to the current needs without compromising the possibilities of coming generations to satisfy theirs» Two basic ideas: The idea of needs In particular the vital needs of the poor of the planet, whose fulfillment should be the basic priority The idea of limits which are imposed by the current technological knowledge and form of social organisation to the possibilities provided by the natural environment in order to satisfy our current and future needs.

8 SUSTCULT Project The 4 components Economic Sustainable development means : all development and environmental policies should be based on a cost-benefit analysis and a careful economic analysis that will enforce the environmental protection and lead to increasing and sustainable levels of prosperity (World Bank, 1992). Environmental Sustainable development is the improvement of life quality within the framework of baring capacity of the supportive ecosystems (IUCN, UNEP και WWF, 1991). Social Sustainable is a society that can exist for generations and generations, η κοινωνία που μπορεί να υπάρχει για γενεές και γενεές, can see far enough, can be flexible and wise in order not to jeopardize the natural and social supportive systems (Meadows et al., 1995). Cultural (the newest dimension) Protection of the cultural diversity

9 About CulturePolis A civil society organisation - CSO Non profit non governmental - NGO Founded in 2006 in Corfu as EUROPE OF CULTURES FORUM: ADRIATIC-IONIAN CHAPTER >> Active in Corfu, Greece, South East Europe and the Mediterranean Basin - Promotes activities focusing on : culture in the broadest sense intercultural dialogue and the emergence of different cultural identities in any place sustainability in all its manifestations innovative approaches and new technologies and cultural entrepreneurship >>Reinforces links with people who express cultures and societies >> Promotes a Network of Cultural Antennas for collaboration at local / regional level

10

11

12

13

14 SUSTCULT Project ( SUSTCULT: Achieving SUSTainability through an integrated approach to the management of CULTural heritage Aim To improve the effectiveness of heritage sites management through the development, testing and dissemination of a common methodology capable of valorising the complexity of SEE cultural heritage in particular UNESCO monuments. How Development, test and dissemination of a holistic approach capable of valorising the complexity of the cultural heritage of the region Funding Budget : ΕUR 85% Ε.U - (South East Europe SEE) 15% Greek state Duration: 36 months (1/1/ /12/ ) Budget CulturePolis : Ευρώ

15 The SUSTCULT project data Partnership Objective Main activities and outputs: Methodology Web GIS Platform Capacity Building Management Plans Market Analyses & Business Plans Future plans

16 SUSTCULT Project Lead Partner: City of Venice (IT) Partners: Cà Foscari University - CIRDFA (IT) University of Nova Gorica (SLO) Regional Development Agency of Northern Primorska ltd. Nova Gorica (SLO) Europe of Cultures Fprum: Adriatic-Ionian chapter (GR) National Instutute for Heritage (RO) Local Development Agency of Bacau (RO) Chamber of Commerce and Industry of Veszprem (HU) Municipality of Ohrid (FYROM) Municipality of Berat (AL) Regional Directorate of National Culture (AL) UNESCO Venice Office (IT) Associated Strategic Partner

17 SUSTCULT Map

18 SUSTCULT Heritage Sites Italy: Venice and its Lagoon, Cultural site, in the WHL since 1987 Slovenia: Vipava Valley, Cultural landscape Greece: Corfù, Cultural site, in the WHL since 2007 Albania: Berat, Cultural site, in the WHL since 2008 FYROM: Ohrid, Mixed site (cultural and natural), in the WHL since 1980 Romania: Bacau, Cultural site Romania: Hurezi, Cultural site

19 SUSTCULT General Objective To improve the effectiveness of heritage sites management through the development, testing and dissemination of a common methodology capable of valorising the complexity of SEE cultural heritage.

20 SUSTCULT Stakeholders Main stakeholders: decision makers, civil servants, non-profit organisations, tourist operators, financial actors, institutional subjects, heritage managers. They are involved in the development of the Web-GIS platform the elaboration of the management plans and business plans for specific resources, in capacity building activities.

21 SUSTCULT Project Networking Objectives : - to build solid and synergic local networks and establish a long term Transnational SEE network of organisations, public bodies, businesses and local stakeholders in the field of cultural heritage promotion; - to develop a Web-GIS platform for publishing and sharing geospatial data in order to facilitate the exchange and promotion of cultural heritage based knowledge and to support decision making.

22 SUSTCULT Project The SUSCTULT network foresees to: enhance local, regional and transnational cooperation between relevant institutions and professionals; stimulate stakeholders participation and experience sharing; foster a better understanding on the significance of cultural heritage potential; facilitate consultation processes and coordination efforts through regular contacts and exchange; transfer project results beyond the partnership - to other contexts/sites.

23 The SUSTCULT Common Methodology Objective Become a supporting tool for managing authorities to develop and draft management plans that balance the protection and sustainable use of cultural heritage sites A step-by-step approach to end up with a comprehensive and effective plan. Designed to be an operative tool a working document which will be adjusted and modified once the SUSTCULT heritage sites have tested its usefulness and applicability.

24 Working Package 4 (WP) Methodology

25 NEWLY RELEASED SUSTCULT VIDEO Online the new video for the project SUSTCULT!. The video focuses on the main underlying project ideas and concepts and illustrates the project commitment for a new...

26 Web GIS Platform is aimed at sharing data and know-how among stakeholders and supporting management planning by providing georeferenced information and additional descriptions of heritage features Activities: Web-GIS Platform

27 Activities: Capacity Building Capacity Building activities are aimed at reinforcing real capacity in partner sites in order to define strategies and draft integrated management plans for a sustainable conservation and management of cultural heritage sites. 2 main training packages are envisaged: 1 on-line multidisciplinary course: innovative training has been learning-based, demand-oriented, quality assured, participatory and hands-on, and has made use of the information and communication technology through the distance learning. The course was made up of 4 Units and a Project work activity. 6 on-site intensive courses: held in partners sites and aimed at providing support in loco for further elaboration and implementation of partner sites management plans by applying the Methodology for the Integrated Sustainable Management of Cultural Heritage Sites

28 SUSTCULT Project «Consultative Committee SUSTCULT Corfu/Old Town» How the local community participates Corfu Stakeholders Awareness raising about the project and its contribution to local community Sign declaration of participation in CC Nomination of official representative - link with CulturePolis Attendance of work meetings (1 per semester) Reading of Newsletter, sites, material sent Participation in open dialogue input Participation in surveys and telephone interviews Constructive criticism on proposals Proposal of new ideas/approaches

29 SUSTCULT Project Ποιοι συμμετέχουν ΟΤΑ Δημόσιοι Φορείς 1. Δήμος Κέρκυρας 2. Μονομετοχική Α.Ε. Δήμου Κέρκυρας (Μ.Α.Ε.ΔΗ.Κ.) 3. Δημοτικός Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Περιβάλλοντος Δήμου Κέρκυρας (ΔΟΠΑΠ) 4. Περιφέρεια Ιονίων Νήσων 5. Περιφερειακή Διεύθυνση Α-βαθμιας & Β-βάθμιας Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων 6. Δήμος Παξών 7. Ιόνιο Πανεπιστήμιο 8. ΟΛΚΕ (Οργανισμός Λιμένος Κέρκυρας) 9. Εμπορικό Επιμελητήριο Κέρκυρας

30 SUSTCULT Project Οργανώσεις: Πολιτιστικές -Εθελοντικές - ΜΚΟ 10. Eco Corfu Περιβαλλοντική Εταιρία 11. Εθελοντικό Δίκτυο Κέρκυρας (*) 12. Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού 13. Επιστημονική Εταιρία Τουρισμού Κέρκυρας 14. Ένωση Χορωδιών Κέρκυρας 15. Κέντρο για Βιώσιμες Κοινότητες 16. Κερκυραίων Πρωτοβουλία - Πολιτών Εξουσία 17. Ροταριανός Όμιλος Κέρκυρας 18. Σύλλογος Κατοίκων Πόρτα Ρεμούντα 19. Φιλαρμονική Άνω Κορακιάνας "Σπύρος Σαμαράς" (*) Στο Εθελοντικό Δίκτυο Κέρκυρας συμμετέχουν σήμερα 23 εθελοντικοί φορείς της Κέρκυρας

31 SUSTCULT Project Επαγγελματικοί Επιστημονικοί Φορείς 20. Εμπορικός Σύλλογος Κέρκυρας 21. Ένωση Καταστηματαρχών Παλιάς Πόλης 22. Σύνδεσμος Αργυροχρυσοχόων Ωρολογοντοποιών Κέρκυρας 23. Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κέρκυρας 24. Σύνδεσμος Ελληνικών Τουρ. & Ταξιδιωτικών Γραφείων 25. Σωματείο Διπλωματούχων Ξεναγών Κέρκυρας 26. Ενιαίος Επαγγελματικός- Εμπορικός Τουριστικός Φορέας Κέρκυρας 27. Σωματείο Εστιατόρων και Συναφών Επαγγελμάτων

32 SUSTCULT Project International Sustainable Cultural Management Week Corfu, 1-5 October 2012 Public events

33 SUSTCULT Project Training seminar (Mon Wed 1-3/10/2013) For officials working in the field of cultural heritage / specialising on cultural heritage management Open dissemination event for authorities, stakeholders and citizens Wed 4/10/ Municipal Conference Centre

34 SUSTCULT Project Round Table discussion (Wed 3/10) Representatives from Municipality Shopkeepers-Citizens with the public

35 SUSTCULT Project Maps & WebGIS Planning and programming Tool But also Possibilities for business / tourism exploitation

36 SUSTCULT Project

37 SUSTCULT Project

38 Public consultation «Consultative Committee SUSTCULT City/Monument» Δημιουργία τοπικών δικτύων συνεργασίας και διαβούλευσης για βιώσιμη πολιτιστική διαχείριση Διακρατικό δίκτυο οργανισμών και δημοσίων φορέων, επιχειρήσεων και τοπικών φορέων στον τομέα της προαγωγής της πολιτιστικής κληρονομιάς. Βασικός στόχος Α) να καταγράψει και μεταφέρει στους λοιπούς ευρωπαίους εταίρους, τον προβληματισμό και ιδέες όλων των τοπικά εμπλεκομένων στη διαχείριση του μνημείου, ενώ συγχρόνως Β) να μεταφέρει νέες προσεγγίσεις, μεθόδους, τεχνολογίες και εργαλεία μάνατζμεντ για βιώσιμη διαχείριση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Σημασία για τοπικές κοινωνίες Καταλυτική για τη δημιουργία διαύλου επικοινωνίας μεταξύ των μελετητών του έργου για εκπόνηση Σχεδίων Βιώσιμης Διαχείρισης των Μνημείων και των φορέων / πολιτών

39 Working Package 4 (WP) Μεθοδολογία Στόχος o Η ανάπτυξη μια κοινής διεθνικής μεθοδολογίας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς Η οποία θα υποστηρίξει εργαλειακά το έργο των διαχειριστικών φορέων (όπως και των ενδιαφερομένων φορέων και των πολιτών) στη προστασία και βιώσιμη χρήση των μνημείων Άξονες της Μεθοδολογίας o Ευελιξία o Συμμετοχή o Πολυδιάσταση o Βιωσιμότητα o Υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης

40 Βασικά σημεία της Μεθοδολογίας SUSTCULT Η κοινή μεθοδολογία είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τους Φορείς Διαχείρισης Μνημείων, ώστε να αναπτύσσουν / σχεδιάζουν / επικαιροποιούν το σχέδιο διαχείρισης, με σκοπό να εξισορροπείται η χρήση του μνημείου με τη βιώσιμη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η ανάπτυξη της μεθοδολογίας βασίζεται σε μια από κάτω προς τα επάνω προσέγγιση (bottom-up) με συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων και τοπικές διαβουλεύσεις και μάθηση μέσω της πράξης (learning by - doing). Η ανάπτυξη και η εφαρμογή της μεθοδολογίας SUSTCULT αναδεικνύει τα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς των εταίρων και ως "πόρους μάθησης", προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τόσο σε τοπικό όσο και διεθνές επίπεδο. 40

41 WP5 Εκπαίδευση και ανάπτυξη ικανοτήτων Στόχος : Εκπαιδευτικό πακέτο με στόχο την ενίσχυση των πραγματικών ικανοτήτων των εμπλεκομένων στους τόπους των Μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς των εταίρων, να καθορίσει στρατηγικές και να δώσει ιδέες ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης για τη βιώσιμη διατήρηση και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Συνιστώσες: Οn-line μαθήματα κατάρτισης (μέσω διαδικτύου) & Ένα διήμερο εντατικό σεμινάριο Πώς Συμβολή στη βελτίωση της διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της προετοιμασίας των διαχειριστών και των τοπικών επαγγελματιών ώστε να είναι πολιτιστικοί επιχειρηματίες, δημιουργικοί πράκτορες των τοπικών συστημάτων και των φορέων τους, όχι μόνο της διατήρησης αλλά και της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης.

42 WP6 Επικαιροποίηση Σχεδίου ΔΙαχείρισης Παλιάς Πόλης Η Παλιά Πόλη της Κέρκυρας: 1. μια Πόλη που θα διαφυλάξει την Εξέχουσα Παγκόσμια Αξία του Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της και θα προωθήσει τη μοναδική του σπουδαιότητα σε όλο τον κόσμο. 2. ένα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς που θα βασίσει τη διαχείριση του στη συνεργασία και στην από κοινού συμφωνία όσων αποτελούν τους διαχειριστές του. ΟΡΑΜΑ για την Κέρκυρα Κέρκυρα - Πόλη Έμπνευση «Μια πόλη βιώσιμη πρώτα για τους κατοίκους της με πλήρη πεζοδρόμηση του ιστορικού κέντρου, περιφερειακή στάθμευση και εναλλακτικά μέσα μεταφοράς. Χωρίς ασχήμιες πλαστικού, ακαλαίσθητων πινακίδων και εμποδίων στους δρόμους. Με όμορφα παρτέρια με χρωματιστά λουλούδια περιποιημένα πάντα. Χωρίς κλιματιστικά και κεραίες στα κτίρια. Με λειτουργικούς ποδηλατόδρομους και κατατοπιστικές πινακίδες σε πολλά σημεία υποδεικνύοντας διαδρομές και μνημεία. Χωρις σκουπίδια»

43 WP6 Επικαιροποίηση Σχεδίου ΔΙαχείρισης Παλιάς Πόλης Στόχοι του Σχεδίου Διαχείρισης Το Σχέδιο Διαχείρισης στοχεύει στο να προσφέρει συστηματικά, αρχές καθοδήγησης για τη συντήρηση όλων των αγαθών πολιτιστικής κληρονομιάς που υπάρχουν στην Παλιά Πόλη της Κέρκυρας. Η ευρεία αυτή διαπίστωση συμπεριλαμβάνει: προστασία και εξέλιξη του υπάρχοντος αρχιτεκτονικού πλούτου, των οχυρώσεων, της ξεχωριστής δομής της πόλης και του φυσικού περιβάλλοντος, δημιουργία συνθηκών για την καλύτερη κατανόηση του μνημειακού χαρακτήρα της Παλιάς Πόλης και της χρήσης της ως πηγής εκπαίδευσης, στήριξη της ζωτικότητας της τοπικής κοινότητας σε πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Το Σχέδιο Διαχείρισης προσδιορίζει τα κύρια ζητήματα στα οποία δοκιμάζεται το Μνημείο, καθώς και τις προοπτικές που ανοίγονται δεδομένου της θέσης του ως Μνημείο UNESCO. Η ανάλυση και η λεπτομερής διεργασία αυτών των ζητημάτων οδήγησαν στη θέσπιση μιας σειράς στόχων και δράσεων προσανατολισμένων να εκπληρώσουν τους κύριους σκοπούς του Σχεδίου.

44 WP6 Επικαιροποίηση Σχεδίου ΔΙαχείρισης Παλιάς Πόλης Σκοποί του Σχεδίου Διαχείρισης Συγκεκριμένα: α. παράδοση ενός βιώσιμου και πραγματοποιήσιμου σχεδίου για το Μνημείο. β. διασφάλιση τρόπων κατανόησης από τους κατοίκους, τους φορείς και τους επισκέπτες της Εξέχουσας Παγκόσμιας Σημασίας του Μνημείου, προώθησής και διατήρησής της, ώστε να παραμείνει Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. γ. προστασία και διατήρηση της Παλιάς Πόλης της Κέρκυρας, αλλά και της σύγχρονης πόλης, στην κατάσταση που οφείλουν να βρίσκονται ως Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς και διερεύνηση τρόπων προσπορισμού οφελημάτων από αυτό. δ. βελτίωση λειτουργίας του αστικού οδικού δικτύου και βελτιστοποίηση της φυσικής προσβασιμότητας, για την ευκολότερη απόλαυση και κατανόηση του Μνημείου τόσο από τους κατοίκους, όσο και από τους επισκέπτες. ε. προώθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για όλους όσοι εμπλέκονται στη διαχείριση του μνημείου και επιβεβαίωση ότι τα αποτελέσματα ερευνών και τα τεκμήρια δράσεων λαμβάνονται υπόψη, ώστε να λαμβάνονται ολοκληρωμένες αποφάσεις. στ. ενίσχυση ενημέρωσης και ανάμειξης του κοινού στην εφαρμογή του Σχεδίου Διαχείρισης για την Παλιά Πόλη της Κέρκυρας. προώθηση δημοσίου συμφέροντος και συμμετοχής στην κληρονομιά της Κέρκυρας. Εναρμόσιση συντονισμένων δράσεων για την μεγαλύτερη κατανόηση της διαχείρισης του Μνημείου σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.

45 Review WP6 Update of Old Town of Corfu Management Plan The revision of the old plan was done by the Working Group of CulturePolis in the framework of the project SUSTCULT. Posted on 1 May 2013 as part of the proposed methodology of the project public consultation between all parties involved in the management of the World Heritage Sites of UNESCO. The text is presented by chapter as follows: Chapter 1: The World Heritage Chapter 2: Description and significance Chapter 3: Management Issues and Goals Chapter 4: Action Plan

46 From Corfu to Amorgos Make a research and consult with experts to understand UNESCO s criteria/ mechanism/priorities AND Greek Ministry s of Culture ones (they make the proposal for inscription in the list not you!) Identify your monument s Outstanding Value and document it properly (not emotional but bureaucratic) Describe from the beginning why you want your monument in the list! How you are going to support it, exploit it, promote it etc.

47 From Corfu to Amorgos Nomimate an adequate Project Manager / Team He/she will be the key person for the adventure Establish a permanent local Support Committee with ALL stakeholders Prepare yourselves for long processes (many years ) And Very Good Luck!

48 Adopt it! Indicative intiatives of CulturePolis