Direktiva Evropiane për Mbetjet. Kuadri Ligjor Mjedisor Evropian

Transcript

1 Direktiva Evropiane për Mbetjet Kuadri Ligjor Mjedisor Evropian

2

3 Direktivat e Parlamentit Evropian dhe Këshillit për Mbetjet e Rrezikshme Tiranë 2007

4 përgatitur nga: Kutia Postare 127, Tiranë Ky botim është bërë i mundur në kuadër të projektit Njohja me Direktivat e BE-së kusht për pranimin e Shqipërisë në Komunitetin Evropian mbështetur nga Fondacioni Shoqëria e Hapur për Shqipërinë - SOROS Ç është REC Qendra Rajonale e Mjedisit (REC), është një organizatë ndërkombëtare jopartizane, joavokate, jofitimprurëse që mbështet zgjidhjen e problemeve mjedisore në Evropën Qendrore e Lindore (EQL), duke nxitur bashkëpunimin ndërmjet organizatave joqeveritare, qeverive, bizneseve e aktorëve të tjerë mjedisorë, si dhe duke mbështetur shkëmbimin e lirë të informacionit dhe pjesëmarrjen e publikut në vendimmarrjen mjedisore. REC është krijuar në 1990 nga ShBA, Komisioni Evropian dhe Hungaria. Sot REC, bazohet ligjërisht në Kartën e tij, nënshkruar nga 28 vende dhe Komisioni Evropian, dhe në një marrëveshje ndërkombëtare me qeverinë hungareze. REC ka zyrën qendrore në Szentendre, Hungari dhe zyrat e vendeve në secilin prej 16 vendeve përfituese. Shqipëria e ka nënshkruar Kartën e REC në Zyra e REC për Shqipërinë është hapur në Kjo zyrë punon për realizimin e misionit të REC duke mbështetur organizatat jofitimprurëse, institucionet mjedisore në të gjitha nivelet, dhe aktorë të tjerë të interesuar në fushën e mjedisit, duke mbështetur proceset pjesëmarrëse e shkëmbimin e lirë të informacionit. Fushat kryesore të veprimtarisë janë: Programi i granteve për OJF-të; Planet Lokale të Veprimit në Mjedis, Informacioni Mjedisor; Edukimi Mjedisor; Programi i kualifikimit për OJF-të dhe zyrtarë të mjedisit, nismat dhe programet vendore e rajonale; etj. Donatorët më të fundit janë: Komisioni Evropian, Ambasada e Mbretërisë së Hollandës, SIDA, UNDP, GEF/SGP, Fondacioni SOROS, SDC, BE, etj. Asnjë pjesë e këtij botimi nuk mund të përdoret për qëllime përfitimi apo publikimi pa lejen me shkrim të Qendra Rajonale e Mjedisit (REC) - Shqipëri

5 Hyrje Ky botim është pjesë e një serie botimesh që do të paraqesin për lexuesin një përmbledhje të disa Direktivave të Komisionit Evropian dhe të Këshillit të Evropës lidhur me menaxhimin dhe mbrojtjen e mjedisit dhe përbërësve të tij. Përgatitja e këtyre botimeve është pjesë e programeve të Qendrës Rajonale të Mjedisit, që lidhen me përhapjen dhe shkëmbimin e informacionit, përfshirë dhe atë ligjor që lidhet me mjedisin ( Kjo bëhet dhe më e rëndësishme duke patur parasysh procesin e integrimit evropian në të cilin ka hyrë Shqipëria, ku përarfrimi i kuadrit ligjor shqiptar me atë evropian është një pjesë e rëndësishme e të gjithë këtij procesi. Ky informacion i drejtohet jo vetëm institucioneve shtetërore, por dhe OJF-ve dhe gjithkujt që është i interesuar për mjedisin, madje dhe për integrimin e Shqipërisë në bashkësinë evropiane. Në kushtet kur Shqipëria ka nënshkruar Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit me Bashkimin Evropian, njohja e kuadrit ligjor evropian dhe detyrimet që paraqet ai për vendet anëtare është një parakusht për arritjen e standardeve në fushat përkatëse dhe lehtësimin e procesit të anëtarësimit në bashkësinë evropiane. Njëkohësisht, kjo njohje do të ndihmojë në procesin e përafrimit të kuadrit ligjor shqiptar me atë evropian. Sidoqoftë, ky botim paraqet direktivat kryesore në sektorin e mbetjeve, ndërkohë që lexuesit mund të gjejnë informacione mbi kuadrin e plotë ligjor evropian, përditësimet e tij, në gjuhën angleze, në adresën e internetit të Komisionit evropian

6

7 DIREKTIVA E KËSHILLIT e datës 15 korrik 1975 Mbi Mbetjet faqe DIREKTIVË E KËSHILLIT e datës 12 dhjetor 1991 për mbetjet e rrezikshme faqe

8

9 Ky dokument përdoret vetëm për qëllime dokumentacioni dhe institucionet nuk mbajnë përgjegjësi për përmbajtjen e tij B DIREKTIVA E KËSHILLIT e datës 15 korrik 1975 Mbi Mbetjet (75/442/EEC) (OJ L 194, , fq. 39) Amenduar nga: M1 Direktiva e Këshillit 91/156/EEC e datës 18 Mars Nr. 78, faqe 32, datë M2 Direktiva e Këshillit 91/692/EEC e datës 23 Dhjetor Nr. 377, faqe 48, datë M3 Vendimi i Komisionit 96/350/EC i datës 24 May Nr. 135, faqe 32, datë M4 Rregullorja (EC) Nr 1882/2003 e Parlamentit Europian dhe e Këshillit e datës 29 shtator Nr. 284, faqe 1, datë Korrigjuar nga: B C1 Gabim shtypi, OJ L 146, , fq. 52 (91/692/EEC) DIREKTIVA E KËSHILLIT e datës 15 korrik 1975 Mbi mbetjet (75/442/EEC) KËSHILLI I KOMUNITETEVE EUROPIANE,

10 10 Duke marrë në konsideratë Marrëveshjen mbi Komunitetin Ekonomik Europian dhe veçanërisht Nenet 100 dhe 235 të saj; Duke patur parasysh propozimin e Komisionit; Duke marrë në konsideratë Opinionin e Parlamentit Europian ( 1 ) Duke marrë në konsideratë Opinionin e Komitetit Ekonomik dhe Social ( 2 ) ; Ndërsa çdo papajtueshmëri midis dispozitave mbi asgjësimin e mbetjeve, aktualisht e zbatueshme ose në përgatitje e sipër në Shtete të ndryshme Anëtare, mund të krijojë kushte të pabarabarta konkurrence, duke cënuar në mënyrë të drejtpërdrejtë funksionimin e tregut të përbashkët; ndërsa si rezultat, nevojitet përafrimi i ligjeve në këtë fushë, siç parashikohet në Nenin 100 të Marrëveshjes; Kur lind nevoja që ky përafrim i ligjeve të shoqërohet me masa të Komunitetit, në mënyrë që një prej synimeve të Komunitetit në fushën e mbrojtjes së mjedisit dhe përmirësimit të nivelit të jetesës të mund të arrihet me anë të rregullave më të zgjeruara; ndërsa disa dispozita specifike duhet të përcaktohen për këtë qëllim; ndërsa duhet të referohet Neni 235 i Marrëveshjes pasi kompetencat e kërkuara për këtë qëllim nuk janë parashikuar nga Marrëveshja; Ndërsa objektivi kryesor i të gjitha dispozitave në lidhje me asgjësimin e mbetjeve duhet të jetë mbrojtja e shëndetit të njeriut dhe mjedisit nga pasojat e dëmshme të shkaktuara nga grumbullimi, transporti, trajtimi, magazinimi dhe shkarkimi i mbetjeve; Ndërsa duhet të nxitet riciklimi i mbetjeve dhe përdorimi i materialeve të ricikluara, me qëllim ruajtjen e rezervave natyrore; OJ Nr C 32, , fq OJ Nr C 16, , fq. 12.

11 Ndërsa programi i veprimit i Komunitetit Europian mbi mjedisin ( 3 ), thekson nevojën për veprim në nivel Komuniteti, duke përfshirë harmonizimin e legjislacionit; Ndërsa rregullore efektive dhe të qëndrueshme mbi asgjësimin e mbetjeve të cilat nuk pengojnë tregtinë ndërkomunitare dhe as cënojnë kushtet e konkurrencës, duhet të zbatohen për pasuritë e luajtshme të cilat pronari i asgjëson ose i kërkohet t i asgjësojë sipas dispozitave të legjislacionit kombëtar në fuqi, me përjashtim të mbetjeve radioaktive, minuese dhe bujqësore, kërmave të kafshëve, ujrat e mbetura, shkarkimet e gazta dhe mbetjet të cilat trajtohen nga rregulla specifike të Komunitetit; Ndërsa, me synim sigurimin e mbrojtjes së mjedisit, duhet të parashikohet një sistem lejesh për sipërmarrje të cilat trajtojnë, magazinojnë ose shkarkojnë mbetje në emër të palëve të treta, një sistem mbikqyrës për sipërmarrje që asgjësojnë mbetjet e tyre dhe për ato që grumbullojnë mbetjet e të tjerëve dhe një plan që përfshin faktorët kryesorë të cilët duhet të merren në konsideratë në lidhje me operacione të ndryshme asgjësimi mbetjesh; Ndërsa raporti i shpenzimeve të cilat nuk mbulohen nga të ardhurat prej trajtimit të mbetjeve duhet të paguhet në përputhje me parimin ndotësi paguan, B KA MIRATUAR DIREKTIVËN E MËPOSHTME: 11 M 1 Neni 1 Për qëllime të kësaj Direktive: (a) mbetje nënkupton çdo substancë ose objekt në kategoritë e përcaktuara në Shtojcën I, të cilat mbajtësi i eleminon ose synon apo i këkrohet t i eleminojë. Komisioni, duke vepruar në përputhje me procedurën e parashtruar në Nenin 18, përpilon jo më vonë se data 1 prill 3 OJ Nr C 112, , fq. 3

12 , një listë të mbetjeve që i përkasin kategorive të listuara në Shtojcën I. Kjo listë rishikohet periodikisht dhe nëse është e nevojshme, rishikohet me anë të së njëjtës procedurë; (b) prodhues nënkupton cilindo person, aktivitetet e të cilit prodhojnë mbetje ( prodhuesi fillestar ) dhe/ose cilindo që kryen operacione të para-përpunimit, përzierjes ose operacione të tjera që sjellin ndryshim në natyrën ose përbërjen e kësaj mbetjeje; (c) mbajtës nënkupton prodhuesin e mbetjeve ose personin fizik apo juridik, i cili i zotëron ato; (d) menaxhim nënkupton grumbullimin, transportin, riciklimin dhe asgjësimin e mbetjeve, duke përfshirë mbikqyrjen e këtyre operacioneve dhe kujdesi për vendet e asgjësimit; (e) asgjësim nënkupton ndonjë prej operacioneve të parashikuara në Shtojcën II, A; (f) riciklim nënkupton ndonjë prej operacioneve të parashikuara në Shtojcën II, B; (g) grumbullim nënkupton mbledhjen, veçimin dhe/ose përzierjen e mbetjeve për qëllime transporti. Neni 2 1. Elementët e mëposhtëm do të përjashtohen nga fusha e veprimit e kësaj Direktive: (a) shkarkimet e gazta të emetuara në atmosferë; (b) kur mbulohen nga një legjislacion tjetër: (i) mbetjet radioaktive; (ii) mbetjet që rezultojnë nga hulumtimi, heqja, trajtimi dhe magazinimi i burimeve minerare dhe punimi i gurëve; (iii) kërmat e kafshëve dhe mbetjet e mëposhtme bujqësore: jashtëqitjet dhe susbtancat e tjera natyrore të parrezikshme të përdorura në bujqësi; (iv) ujra të mbetura, me përjashtim të mbetjeve në formë të lëngshme; (v) substanca eksplozive të nxjerra jashtë përdorimit.

13 2. Rregulla specifike për shembuj të veçantë ose për të plotësuar shembujt e kësaj Direktive mbi menaxhimin e kategorive të veçanta të mbetjeve, mund të përcaktohen me anë të Direktivave individuale. Neni 3 1. Shtetet Anëtare marrin masa të përshtatshme për të nxitur: (a) së pari, parandalimin ose uljen e prodhimit të mbetjeve dhe dëmin e shkaktuar nga to, veçanërisht nga: zhvillimi i teknologjive të pastra duke kursyer më shumë në përdorimin nga ana e tyre të burimeve natyrore, zhvillimi teknik dhe marketingu i produkteve të projektuara, me qëllim që mos kontribuojnë ose të kontribuojnë në shkallën më të ulët të mundshme, nga natyra e prodhimit të tyre, përdorimi ose agjësimi përfundimtar, në rritjen e sasisë ose dëmit të mbetjeve dhe rreziqet e ndotjes, zhvillimi i teknikave të përshtatshme për asgjësimin përfundimtar të substancave të rrezikshme në përmbajtje të mbetjeve të destinuara për riciklim; M 1 (b) së dyti: (i) rigjenerimin e mbetjeve me anë të riciklimit, ripërdorimit ose përmirësimit apo ndonë procesi tjetër, me synim heqjen e materialeve të papërpunuara dytësore, ose (ii) përdorimin e mbetjeve si burim energjie. 2. Përveç rastit kur zbatohet Direktiva e Këshillit 83/189/ EEC e datës 28 Mars 1983 që parashtron një procedurë për sigurimin e informacionit në fushën e standardeve dhe rregulloreve( 4 ) teknike, Shtetet Anëtare informojnë Komisionin në lidhje me çdo masë që ata synojnë të marrin për të arritur qëllimet e përcaktuara në paragrafin 1. Komisioni informon në lidhje me këto masa Shtetet e tjera Anëtare dhe komitetin e referuar në Nenin OJ Nr L 109, , fq. 8

14 14 Neni 4 Shtetet Anëtare marrin masat e nevojshme për të siguruar rigjenerimin ose asgjësimin e mbetjeve, pa vënë në rrezik shëndetin e njeriut dhe pa përdorur procese ose metoda të cilat mund të dëmtonin mjedisin dhe në veçanti: pa rrezik për ujin, ajrin, tokën, florën dhe faunën, pa shkaktuar shqetësime nëpërmjet zhurmës ose aromërave të ndryshme, pa pasoja serioze për fshatin ose vëndet me interes të veçantë. Shtetet Anëtare gjithashtu marrin masat e nevojshme për të ndaluar braktisjen, shkarkimin ose asgjësimin e pakontrolluar të mbetjeve. Neni 5 1. Shtetet Anëtare marrin masat e përshtatshme, në bashkëpunim me Shtete të tjera Anëtare, sipas nevojës dhe kur është e këshillueshme, për të krijuar një rrjet të integruar dhe të mjaftueshëm instalimesh asgjësimi, duke marrë parasysh teknologjinë më të mirë të mundshme, pa përfshirë shpenzime të tepruara. Rrjeti duhet t i sigurojë Komunitetit në tërësi që të ketë kapacitet të mjaftueshëm për asgjësimin e mbetjeve dhe Shtetet Anëtare të shkojnë drejt këtij qëllimi individualisht, duke marrë në konsideratë rrethanat gjeografike ose nevojën për instalime të specializuara për disa tipe mbetjesh. 2. Rrjeti gjithashtu duhet të mundësojë që mbetjet të asgjësohen në një prej instalimeve më të afërta të përshtatshme, me anë të metodave dhe teknologjive të duhura, me qëllim sigurimin e një niveli të lartë mbrojtjeje të mjedisit dhe shëndetit publik. Neni 6 Shtetet Anëtare vendosin ose përcaktojnë autoritetin ose autoritetet kompetente që duhet të jenë përgjegjëse për zbatimin e kësaj Direktive.

15 Neni 7 1. Me qëllim arritjen e objektivave të përmendura në Nenet 3, 4 dhe 5, autoritetit ose autoriteteve kompetente të referuara në Nenin 6 do t u kërkohet të hartojnë në një kohë sa më të shpejtë një ose më shumë plane mbi menaxhimin e mbetjeve. Këto plane do të kenë lidhje veçanërisht me: tipin, sasinë dhe origjinën e mbetjeve që duhen rigjeneruar ose asgjësuar, kërkesat e përgjithshme teknike, çdo rregullim të veçantë për mbetje specifike, vënde ose instalime të përshtatshme asgjësimi. Këto plane, mund të mbulojnë: persona fizikë ose juridikë, të autorizuar për procesin e menaxhimit të mbetjeve, M 1 Shpenzimet e vlerësuara të operacioneve të rigjenerimit dhe asgjësimit, Masa të përshtatshme për nxitjen e racionalizimit të grumbullimit, veçimit dhe trajtimit të mbetjeve. 2. Shtetet Anëtare bashkëpunojnë sipas mundësisë me Shtetet e tjera Anëtare të interesuara dhe Komisionin për hartimin e këtyre planeve. Ato njoftojnë Komisionin në lidhje me këtë. 3. Shtetet Anëtare mund të marrin masat e nevojshme për të parandaluar lëvizjet e mbetjeve të cilat nuk janë në përputhje me planet e menaxhimit të mbetjeve. Ato informojnë Komisionin dhe Shtetet Anëtare në lidhje me këto masa. Neni 8 Shtetet Anëtare marrin masat e nevojshme për të siguruar që çdo mbajtës i mbetjeve: t i trajtojë mbetjet nga një kolektor mbetjesh privat ose publik ose nga një sipërmarrje që kryen operacionet e listuara në Shtojcën II A ose B, ose 15

16 16 të rigjenerojë ose asgjësojë mbetjet vetë, në përputhje me parashikimet e kësaj Direktive. Neni 9 1. Për qëllime të zbatimit të neneve 4, 5 dhe 7, çdo stabiliment ose sipërmarrje që kryen operacionet e përcaktuara në Shtojcën II A duhet të marrë një leje nga autoriteti kompetent i referuar në Nenin 6. Kjo leje mbulon: tipet dhe sasitë e mbetjeve, kërkesat teknike, masat e sigurisë që duhet të merren, vendin e asgjësimit, metodën e trajtimit. 2. Lejet mund të jepen për një periudhë të specifikuar, ato mund të jenë të rinovueshme e t i nënshtrohen kushteve dhe detyrimeve ose në mënyrë të veçantë, nëse metoda e synuar e asgjësimit është e papranueshme nga pikëpamja e mbrojtjes mjedisore, ato mund të refuzohen. Neni 10 Për qëllime të zbatimit të Nenit 4, cdo stabiliment ose sipërmarrje që kryen operacionet e referuara në Shtojcën II B, duhet të marrë një leje. Neni Pa cënuar Direktivën e Këshillit 78/319/EEC të datës 20 Mars 1978 mbi mbetjet toksike dhe të rrezikshme ( 5 ), amenduar së fundi nga Akti i Aderimit i Spanjës dhe Portugalisë, mund të përjashtohen nga kërkesat e lejes të vendosura në Nenin 9 ose Nenin 10: (a) stabilimentet ose sipërmarrjet që kryejnë asgjësimin e mbetjeve të tyre në vëndin e prodhimit; dhe 5 OJ Nr L 84, , fq. 43.

17 (b) stabilimentet ose sipërmarrjet që kryejnë rigjenerim mbetjesh. Ky përjashtim mund të zbatohet vetëm: nëse autoritetet kompetente kanë miratuar rregulla të përgjithshme për çdo tip aktiviteti që parashtron tipet dhe sasitë e mbetjeve dhe kushtet sipas të cilave aktiviteti në fjalë mund të përjashtohet nga kërkesat e lejes, dhe M 1 nëse tipet ose sasitë e mbetjeve dhe metodat e asgjësimit ose rigjenerimit janë të tilla që pajtohen me kushtet e vendosura në Nenin Stabilimentet ose sipërmarrjet e referuara në paragrafin 1 do të regjistrohen pranë autoriteteve kompetente. 3. Shtetet Anëtare informojnë Komisionin në lidhje me rregullat e përgjithshme të miratuara sipas paragrafit 1. Neni 12 Stabilimentet ose sipërmarrjet që grumbullojnë ose transportojnë mbetje mbi baza profesionale ose që marrin masa për asgjësimin ose rigjenerimin e mbetjeve në emër të të tjerëve (agjentë ose ndërmjetësues), kur nuk i nënshtrohen autorizimit, regjistrohen pranë autoriteteve kompetente. Neni 13 Stabilimentet ose sipërmarrjet që kryejnë operacionet e referuara në Nenet 9 deri 12 i nënshtrohen inspektimeve të përshtatshme periodike nga autoritetet kompetente. Neni 14 Të gjitha stabilimentet ose sipërmarrjet e referuara në Nenet 9 dhe 10: Mbajnë të dhëna të sasisë, natyrës, origjinës dhe sipas nevojës, destinacionit, shpeshtësisë së grumbullimit, mënyrës së transportit dhe metodës së trajtimit të mbetjeve të referuara në Shtojcën I dhe operacionet e referuara në Shtojcën II A ose B, 17

18 18 Vënë në dispozicion këtë informacion, sipas kërkesës, për autoritetet kompetente të referuara në Nenin 6. Shtetet Anëtare gjithashtu mund t i kërkojnë prodhuesve që të jenë në përputhje me dispozitat e këtij Neni. Neni 15 Në përputhje me parimin ndotësi paguan, shpenzimet e asgjësimit të mbetjeve duhet të mbulohen nga: Mbajtësi që e ka trajtuar mbetjen nga një kolektor mbetjesh ose me anë të sipërmarrjeve të referuara në Nenin 9, dhe/ose Mbajtësit ose prodhuesit e mëparshëm të produktit i cili shkaktoi mbetjen M 2 C 1 Neni 16 Në intervale kohore prej tre vjetësh, Shtetet Anëtare i dërgojnë Komisionit informacion në lidhje me zbatimin e kësaj Direktive, në formën e një raporti sektorial që mbulon gjithashtu Direktiva të tjera të ngjashme të Komunitetit. Raporti hartohet mbi bazën e një pyetësori tjetër ose drafti të hartuar nga Komisioni në përputhje me procedurën e përcaktuar në Nenin 6 të Direktivës 91/692/EEC ( 6 ). Pyetësori ose drafti i dërgohen Shteteve Anëtare gjashtë muaj para fillimit të periudhës së mbuluar nga raporti. Raporti i drejtohet Komisionit brenda nëntë muajve nga fundi i periudhës tre vjeçare të mbuluar nga ai. Raporti i parë mbulon të gjithë periudhën nga viti 1995 deri në Komisioni publikon një raport në nivel Komuniteti mbi zbatimin e Direktivës brenda nëntë muajve nga marrja e raporteve nga Shtetet Anëtare. 6 OJ Nr L 377, , fq. 48

19 M 1 Neni 17 Amendimet e nevojshme për përshtatjen e Shtojcave të kësaj Direktive ndaj progresit shkencor dhe teknik miratohen në përputhje me procedurën e përcaktuar në Nenin 18. M 4 Neni Komisioni asistohet nga një komitet. 2. Kur referohet ky Nen, zbatohen Nenet 5 dhe 7 të Vendimit 1999/468/EC ( ), duke marrë në konsideratë dispozitat e Nenit 8 të tij. Periudha e përcaktuar në Nenin 5(6) të Vendimit 1999/468/ EC vendoset në tre muaj. B 3. Komiteti miraton rregullat e veta procedurale. Neni 19 Shtetet Anëtare marrin masat e nevojshme, me qëllim arritjen e pajtueshmërisë me këtë Direktivë brenda 24 muajve nga njoftimi i saj do dhe informojnë menjëherë Komisionin në lidhje me këtë. Neni 20 Shtetet Anëtare i komunikojnë Komisionit tekstet e dispozitave kryesore të legjislacionit vendas, të cilat miratojnë në fushën e mbuluar nga kjo Direktivë. Neni 21 Kjo Direktivë i drejtohet Shteteve Anëtare Vendimi i Këshillit 1999/468/EC i datës 28 qershor 1999 që parashtron procedurat për ushtrimin e kompetencave zbatuese të dhëna Komisionit (OJ L 184, , fq. 23).

20 20 M 1 SHTOJCA I KATEGORITË E MBETJEVE Q1 Mbetjet e prodhimit ose konsumit që nuk specifikohen ndryshe më poshtë Q2 Produktet jashtë specifikimeve Q3 Produktet, data për përdorimin e përshtatshëm të të cilëve ka skaduar Q4 Materialet e derdhura, të humbura ose që kanë pësuar ndonjë incident tjetër, duke përfshirë çdo material, pajisje etj, të ndotur si rezultat i incidentit. Q5 Materiale të ndotura ose të njollosura si rezultat i veprimeve të planifikuara (psh. mbetjet nga operacionet e pastrimit, materialet paketuese, kontenierët etj) Q6 Pjesët e papërdorshme (psh. bateritë skarco, katalizatorët e konsumuar etj) Q7 Substanca të cilat nuk janë më në nivelin e duhur të funksioneve të tyre (psh acide të kontaminuara, tretës të kontaminuar, kripëra të varfëruara etj) Q8 Mbetje të proceseve industriale (psh skorjet, pjesët fundore të palëvizshme etj) Q9 Mbetje nga proceset uljes së ndotjes (psh pastrues gazrash, llum, pluhurthithëset, filtrat e harxhuar etj) Q10 Mbetjet nga punimet në makineri/apreturat (psh tornimet, shkallë me ndarje në të njëmijtat, etc.) Q11 Mbetjet nga heqja dhe përpunimi i lëndëve të papërpunuara (psh mbetjet minuese, llumet e zonave të naftës, etj.) Q12 Materialet e përziera (psh vajra të kontaminuara me PCBs, etj) Q13 Çdo material, substancë ose produkt, përdorimi i të cilave është ndaluar me ligj Q14 Produkte për të cilat mbajtësi nuk ka përdorim të mëtejshëm (psh mbetjet bujqësore, shtëpiake,

21 të zyrave, tregtare dhe të dyqaneve etj) Q15 Materialet, substancat ose produktet e kontaminuara që rezultojnë nga veprimi në lidhje me tokën. Q16 Çdo material, substancë ose produkt që nuk përfshihet në kategoritë e mësipërme. 21

22 22 M 3 SHTOJCA IIA OPERACIONET E ASGJËSIMIT NB: Kjo Shtojcë synon të listojë operacionet e asgjësimit, ashtu si ato ndodhin në praktikë. Sipas nenit 4, mbetjet duhet të asgjësohen pa vënë në rrezik shëndetin e njerëzve dhe pa përdorimin e proceseve ose metodave që kanë të ngjarë të dëmtojnë mjedisin. D 1 Depozita në tokë (psh gropa per rehabilitimin e tokës (lendfill-e), etj.) D 2 Trajtimi i tokës (psh biodegradimi i mbetjeve të lëngshme ose të ndotura në dhera etj) D 3 Injektimi i thellë (psh injektimi i mbetjeve që rrjedhin nëpër puse, kripore ose depo të krijuara vetvetiu etj) D 4 mbyllja sipërfaqësore (psh vendosja e mbetjeve të lëngshme ose të ndotura nëpër gropa, pellgje ose laguna etj) D 5 landfill i projektuar në mënyrë specifike (psh vendosja nëpër vende të fshehta të ndara me vijë dhe të mbuluara me kapak, të izoluara nga njëra tjetra dhe mjedisi etj ) D 6 Shkarkimi në një masë ujore përveç detrave/oqeaneve D 7 Shkarkimi në detra/oqeane, duke përfshirë futjen në shtratin e detit D 8 Trajtimi biologjik i cili nuk është specifikuar diku tjetër në këtë Shtojcë, që rezulton në përbërës ose përzierje përfundimtare të cilat eleminohen me anë të ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga D1 deri në D 12. D 9 Trajtimi fiziko-kimik i paspecifikuar diku tjetër në këtë Shtojcë, që rezulton në përbërës ose përzierje përfundimtare të cilat eleminohen me anë të ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga D 1 deri në D 12 (psh avullimi, tharja, kalcifikimi etj)

23 D D 10 Djegia në tokë 11 Djegia në det D 12 Magazinimi i përhershëm (psh, vendosja e kontenierëve në një minë etj) D 13 Përzierja para dorëzimit për ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga D1 deri në D 12. D 14 Ripaketimi para dorëzimit për ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga D 1 deri në D 13 D 15 Magazinimi gjatë një prej operacioneve të numërtuara nga D 1 deri në D 14 (duke përjashtuar magazinimin e përkohshëm, gjatë grumbullimit, në vëndin ku janë gjeneruar). 23

24 24 M 3 SHTOJCA IIB OPERACIONET E RIGJENERIMIT NB: Kjo Shtojcë synon të listojë operacionet e rigjenerimit ashtu siç ndodhin në praktikë. Sipas Nenit 4, mbetjet duhet të rigjenerohen pa vënë në rrezik shëndetin e njerëzve dhe pa përdorur procese ose metoda që kanë të ngjarë të dëmtojnë mjedisin. R 1 Përdorimi kryesisht si lëndë djegëse ose mjete të tjera për të prodhuar energji R 2 Riciklimi/rigjenerimi i tretësve R 3 Riciklimi i substancave organike të cilat nuk janë përdorur si tretës (duke përfshirë përzierjen e mbetjeve dhe procese të tjera transformuese biologjike) R 4 Riciklimi i metaleve dhe përbërësve metalikë R 5 Riciklimi i materialeve të tjera inorganike R 6 Rigjenerimi i acideve ose bazave R 7 Rigjenerimi i komponentëve të përdorur për uljen e ndotjes R 8 Rigjenerimi i komponentëve nga katalizatorët R 9 Rafineria e naftës ose ripërdorime të tjera të naftës R 10 Trajtimi i tokës që rezulton në përfitim për përmirësimin bujqësor ose ekologjik R 11 Përdorimi i mbetjeve të përftuara nga ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga R1 deri në R 10 R 12 Shkëmbimi i mbetjeve për dorëzim në ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga R1 d e r i n ë R 1 1 R 13 Magazinimi i mbetjeve gjatë ndonjë prej operacioneve të numërtuara nga R 1 deri në R 12 (duke përjashtuar magazinimin e përkohshëm, gjatë grumbullimit, në vëndin ku janë gjeneruar).

25 25 Ky dokument shërben vetëm si mjet dokumentacioni dhe institucionet nuk marrin përsipër asnjë përgjegjësi për përmbajtjen e tij E amenduar nga: Fletorja Zyrtare B DIREKTIVË E KËSHILLIT e datës 12 dhjetor 1991 për mbetjet e rrezikshme (91/689/EEC) (FZ L 377, , f. 20) M1 Direktivë e Këshillit 94/31/EC e datës 27 qershor Nr. L 168, faqe 28, datë E korrigjuar nga : C1 Corrigendum, FZ L 23, , f. 39 (91/689/EEC)

26 26 B DIREKTIVË E KËSHILLIT e datës 12 dhjetor 1991 për mbetjet e rrezikshme (91/689/EEC) KËSHILLI I KOMUNITETIT EVROPIAN, Në mbështetje të Traktatit të krijimit të Komunitetit Ekonomik Evropian, dhe në veçanti C1 Nenit 130 të tij, Në mbështetje të propozimit të Komisionit 8, Në mbështetje të mendimit të Parlamentit Evropian 9, Në mbështetje të mendimit të Komitetit Ekonomik dhe Shoqëror 10 Ndërsa Direktiva e Këshillit 78/319/EEC e datës 20 mars 1978 për mbetjet toksike dhe të rrezikshme 11, përcaktoi rregullat e Komunitetit për asgjësimin e mbetjeve të rrezikshme; ndërsa më qëllim që të merret parasysh përvoja e fituar në zbatimin e asaj Direktive nga Shtetet Anëtare, është e nevojshme të amendohen rregullat dhe të bëhet zëvendësimi i Direktivës 78/319/EEC me këtë Direktivë; Ndërsa rezoluta e Këshillit e datës 7 maj 1990 për politikën e mbetjeve 12 dhe programi i veprimit të Komunitetit Evropian për mjedisin, i cili ishte objekti i rezolutës së Këshillit të Komunitetit Evropian dhe të përfaqësuesve të Qeverisë së Shteteve Anëtare, të cilat mblidhen brenda Këshillit, e datës 19 tetor 1987 për vazhdimin dhe zbatimin e politikës së Komunitetit Evropian dhe 8 FZ Nr C 295, , f. 8, dhe FZ Nr C 42, , f FZ Nr C 158, , f FZ Nr C 56, , f FZ Nr L 84, , f FZ Nr C 122, , f. 2.

27 programit të veprimit për mjedisin ( ) 13 përballë masave të Komunitetit për të përmirësuar kushtet në të cilat asgjësohen dhe administrohen mbetjet e rrezikshme; Ndërsa rregullat e përgjithshme që zbatohen për administrimin e mbetjeve të përcaktuara nga Direktiva e Këshillit 75/442/EEC e datës 15 korrik 1975 për mbetjet 14, e amenduar nga Direktiva 91/156/EEC 15, gjithashtu zbatohen edhe për administrimin e mbetjeve të rrezikshme; Ndërsa administrimi korrekt i mbetjeve të rrezikshme kërkon rregulla shtesë, më të rrepta për të marrë në shqyrtim natyrën e veçantë të këtyre mbetjeve; Ndërsa është e nevojshme, me qëllim që të përmirësohet efektiviteti i administrimit të mbetjeve të rrezikshme në Komunitet, të përdoret një përkufizim i saktë dhe i njëjtë për mbetjet e rrezikshme i mbështetur tek përvoja; Ndërsa është e nevojshme të sigurohet që asgjësimi dhe riciklimi i mbetjeve të rrezikshme do të monitorohet në mënyrën më të plotë të mundshme; Ndërsa duhet të jetë e mundur që të përshtaten sa më shpejt dispozitat e kësaj Direktive me progresin shkencor dhe teknik; ndërsa Komiteti i ngritur nga Direktiva 75/442/EEC duhet të autorizohet të përshtasë dispozitat e kësaj Direktive me një progres të tillë, B KA MIRATUAR KËTË DIREKTIVË: Neni 1 1. Objekti i kësaj Direktive, i hartuar në mbështetje në Nenit 2(2) të Direktivës 75/442/EEC, është të përafrojë ligjet e Shteteve Anëtare për administrimin e kontrolluar të mbetjeve të rrezikshme FZ Nr C 328, , f FZ Nr L 194, , f FZ Nr L 78, , f. 32.

28 28 2. Subjekti i kësaj Direktive, Direktiva 75/442/EEC do të zbatohet për mbetjet e rrezikshme. 3. Përkufizimi i mbetjeve dhe i termave të tjera të përdorura në këtë Direktivë do të jenë ato të Direktivës 75/442/EEC. 4. Për qëllimin e kësaj Direktive mbetje të rrezikshme do të thotë: - mbetje të renditura në një listë të hartuar në përputhje me procedurat e përcaktuara në Nenin 18 të Direktivës 75/442/ EEC në bazë të Anekseve I dhe II të kësaj Direktive, jo më vonë se gjashtë muaj para datës së zbatimit të kësaj Direktive. Këto mbetje duhet të kenë një ose më shumë nga vetitë e renditura në Aneksin III. Lista duhet të marrë parasysh origjinën dhe përbërjen e mbetjeve dhe, ku është e nevojshme, vlerat e kufizuara të përqendrimit. Kjo listë duhet të rishikohet në mënyrë periodike dhe në se është e nevojshme me të njëjtën procedurë, - çdo mbetje tjetër e cila nga një Shtet Anëtar konsiderohet se shfaq ndonjë nga vetitë e renditura në Aneksin III. Raste të tilla duhet t i njoftohen Komisionit dhe të rishikohen në përputhje më procedurat e përcaktuara në Nenin 18 të Direktivës 75/442/ EEC nga këndvështrimi i përshtatjes së listës. 5. Mbetjet shtëpiake do të përjashtohen nga dispozitat e kësaj Direktive. Këshilli duhet të përcaktojë, me propozim të Komisionit, rregulla specifike të cilat do të shqyrtojnë natyrën e veçantë të mbetjeve shtëpiake jo më vonë se fundi i vitit Neni 2 1. Shtetet Anëtare duhet të marrin masat e nevojshme për të siguruar që në çdo vend ku bëhet shkarkimi I mbetjeve të rrezikshme, mbetjet të regjistrohen dhe të identifikohen. 2. Shtetet Anëtare duhet të marrin masat e nevojshme për të siguruar që ndërmarrjet të cilat asgjësojnë, riciklojnë, grumbullojnë ose transportojnë mbetje të rrezikshme të mos përziejnë kategori të ndryshme mbetjesh të rrezikshme apo të përziejnë mbetjet e rrezikshme me ato të jo të rrezikshme. 3. Duke e hequr nga paragrafi 2, përzierja e mbetjeve të rrezikshme me mbetje të tjera të rrezikshme ose me mbetje,

29 substanca apo materiale të tjera mund të lejohet vetëm kur përmbushen kushtet e përcaktuara në Nenin 4 të Direktivës 75/442/EEC dhe në veçanti për qëllimin e përmirësimit të sigurisë gjatë asgjësimit dhe riciklimit të tyre. Një operacion i tillë duhet të jetë objekt i kërkesës për leje të parashikuar në Nenet 9,10 dhe 11 të Direktivës 75/442/EEC. 4. Në rast se mbetjet janë përzier tashmë me mbetje, substanca apo materiale të tjera, duhet bërë ndarja e tyre, aty ku është e mundshme nga pikëpamja teknike dhe ekonomike, dhe aty ku është e nevojshme me qëllim që të përmbushet Neni 4 i Direktivës 75/442/EEC. Neni 3 1. Përjashtimi nga kërkesa për leje të cilit i referohet Neni 11(1) (a) të Direktivës 75/442/EEC për personat juridikë dhe ndërmarrjet të cilat e kryejnë vetë asgjësimin e mbetjeve nuk do të zbatohet për mbetjet e rrezikshme të trajtuara në këtë Direktivë. 2. Në përputhje me Nenin 11(1) (b) të Direktivës 75/442/ EEC, një Shtet Anëtar mund ta anashkalojë Nenin 10 të asaj Direktive për personat juridikë ose ndërmarrjet të cilat riciklojnë mbetjet që trajtohen nga kjo Direktivë: - në se Shteti Anëtar miraton rregulla të përgjithshme duke renditur llojin dhe sasinë e mbetjeve si edhe duke përcaktuar kushte specifike ( vlera kufi për përmbajtjen e substancave të rrezikshme tek mbetjet, vlerat kufi të rrezatimit, lloji i veprimtarisë) dhe kërkesa të tjera të nevojshme për kryerjen e formave të ndryshme të riciklimit, dhe B - në se llojet ose sasitë e mbetjeve dhe metodat e riciklimit janë të tilla që kushtet e përcaktuara në nenin 4 të Direktivës 75/442/EEC të përmbushen. 3. Personat juridikë ose ndërmarrjet të cilave u referohet paragrafi 2 duhet të regjistrohen tek autoritetet kompetente. 4. Në se një Shtet Anëtar ka ndër mend të përdorë dispozitat e paragrafit 2, rregullave të cilave u referohet ai paragraf duhet t i dërgohen Komisionit jo më vonë se tre muaj para hyrjes së 29

30 30 tyre në fuqi. Komisioni duhet të konsultohet me Shtetet Anëtare. Në bazë të këtyre konsultimeve, Komisioni duhet të propozojë që rregullat të miratohen më në fund në përputhje me procedurat e parashikuara në Nenin 18 të Direktivës 75/442/EEC. 1. Neni 13 i Direktivës 75/442/EEC do të zbatohet gjithashtu për prodhuesit e mbetjeve të rrezikshme. 2. Neni 14 i Direktivës 75/442/EEC do të zbatohet gjithashtu për prodhuesit e mbetjeve të rrezikshme si edhe për të gjithë personat juridikë dhe ndërmarrjet që transportojnë mbetje të rrezikshme. 3. Të dhënat e regjistruara të cilave u referohet neni 14 i Direktivës 75/442/EEC duhet të ruhen për të paktën tre vjet me përjashtim të rastit të personave juridikë dhe ndërmarrjeve që transportojnë mbetje të rrezikshme të cilat duhet t i ruajnë të dhënat për të paktën 12 muaj. Provat dokumentare që dëshmojnë për kryerjen e operacioneve duhet të paraqiten me kërkesën e autoriteteve kompetente ose të një mbajtësi të mëparshëm. Neni 5 1. Shtetet Anëtare duhet të marrin masat e nevojshme për të siguruar që, gjatë grumbullimit, transportit dhe magazinimit të përkohshëm, mbetjet të paketohen ashtu si duhet dhe të etiketohen në përputhje me standartet ndërkombëtare dhe komunitare në fuqi. 2. Në rastin e mbetjeve të rreziskhme, inspektimet në lidhje me operacionet e grumbullimit dhe trasnportit të kryera në bazë të Nenit 13 të Direktivës 75/442/EEC duhet të mbulojnë në mënyrë më të veçantë origjinën dhe destinacionin e këtyre mbetjeve. 3. Në rast transferimi të mbetjeve të rrezikshme, ato duhet të shoqërohen nga një formular identifikimi që përmban detajet e specifikuara në Seksionin A të Shtojcës i të Direktivës 75/442/EEC të Këshillit të datës 6 dhjetor 1984 për mbikqyrjen dhe kontrollin brenda Komunitetit Evropian të transportimit ndërkufitar të mbetjeve të rrezikshme 16, siç u amendua në fund nga Direktiva 86/279/EEC FZ Nr L 326, , f FZ Nr L 181, , f. 13.

31 Neni 6 1. Siç parashikohet në Nenin 7 të Direktivës 75/442/EEC, autoritetet kompetente duhet të hartojnë, ose veçmas ose në kuadrin e planeve të tyre përgjithshme të administrimit të mbetjeve, plane për administrimin e mbetjeve të rrezikshme si edhe t i bëjnë ato të njohura për publikun. 2. Komisioni duhet tii krahasojë këto plane, dhe në veçanti metodat e asgjësimit dhe riciklimit. Ai duhet ta vërë këtë informacion në dispozicion të autoriteteve kompetente të Shteteve Anëtare që e kërkojnë atë. 31 Neni 7 Në raste urgjencash ose rreziku të madh, Shtetet Anëtare duhet të ndërmarrin hapat e nevojshëm, duke përfshirë, aty ku duhet, përjashtime të përkohshme nga kjo Direktivë,për të siguruar që mbetjet e rrezikshme po trajtohen në mënyrë të tillë që nuk përbëjnë asnjë kërcënim për popullsinë ose mjedisin. Shteti Anëtar duhet të vërë në dijeni Komisionin për përjashtime të tilla. B Neni 8 1. Në kontekstin e raportit të parashikuar në Nenin 16(1) të Direktivës 75/442/EEC, dhe në bazë të një pyetësori të hartuar në përputhje me po atë Nen, Shtetet Anëtare duhet t i dërgojnë Komisionit një raport në lidhje me zbatimin e kësaj Direktive. 22. Përveç raportit të konsoliduar të cilit i referohet Neni 16 (2) I Direktivës 75/442/EEC, Komisioni duhet të raportojë në Parlamentin Evropian dhe në Këshillin e Evropës çdo tre vjet në lidhje me zbatimin e kësaj Direktive. 3. Përveç kësaj, deri më 12 dhjetor 1994, Shtetet Anëtare duhet t i dërgojnë Komisionit të dhënat e mëposhtme për çdo person juridik apo ndërmarrje të cilat kryejnë asgjësimin dhe/ ose riciklimin e mbetjeve të rrezikshme kryesisht në emër të të tretëve që ka të ngjarë të bëhet pjesë e rrjetit të integruar të cilit i referohet Neni i Direktivës 75/442/EEC:

32 32 _ emri dhe adresa, _ metoda e përdorur për përpunimin e mbetjeve, _ llojet dhe sasitë e mbetjeve që mund të përpunohen. Njëherë në vit, Shtetet Anëtare duhet të informojnë Komisionin për çdo ndryshim të këtyre të dhënave. Komisioni duhet t I vendosë këto të dhën anë dispozicion të autoriteteve kompetente sa herë që ato e kërkojnë këtë. Formati në të cilin këto të dhëna do t i jepen Komisionit do të përcaktohet në përputhje me procedurën e parashikuar në Nenin 18 të Direktivës 75/442/EEC. Neni 9 Amendimet e nevojshme për zbatimin e Shtojcave të kësaj Direktive në progresin shkencor dhe teknik si edhe për rishikimin e listës së mbetjeve të cilës i referohet Neni 1(4), duhet të miratohen në përputhje me procedurën e parashikuar në Nenin 18 të Direktivës 74/442/EEC. M1 Neni Shtetet Anëtare duhet të nxjerrin ligje, rregullore dhe dispozita administrative të nevojshme në mënyrë që ato të përmbushin kërkesat e kësaj Direktive duke filluar nga data 27 qershor ato duhet ta njoftojnë menjëherë Komisionin në lidhje me to. B 2. Kur Shtetet Anëtare do t i zbatojnë këto masa, ato duhet të përmbëjnë një referencë ndaj kësaj Direktive ose duhet të shoqërohen nga një referencë e tillë në rastin e botimit të tyre zyrtar. Metodat e përgatitjes së këtyre referencave do të përcaktohen nga Shtetet Anëtare. 3. Shtetet Anëtare duhet t i komunikojnë Komisionit tekstet e dispozitave kryesore të ligjeve kombetare të cilat ato zbatojnë në fushën e rregulluar nga kjo Direktivë.

33 M1 Neni 11 Direktiva 78/319/EEC shfuqizohet duke filluar nga data 27 qershor B B Neni 12 Kjo Direktivë i drejtohet Shteteve Anëtare. 33

34 34 SHTOJCA I KATEGORITË OSE LLOJET E PËRGJITHSHME TË,MBETJEVE TË RREZIKSHME TË RENDITURA SIPAS NATYRËS SË TYRE OSE TË VEPRIMTARISË QË I KA KRIJUAR) 18 (MBETJET MUND TË JENË TË LËNGSHME, LLUMRA OSE TË NGURTA NË FORMË) SHTOJCA I.A. Mbetjet që shfaqin njërën nga vetitë e renditura në Shtojcën III dhe të cilat përmbajnë: 1. substanca anatomike; mbetje spitalore dhe mbetje të tjera klinike; 2. përbërje farmaceutike, mjekësore dhe veterinare; 3. substanca për mbrojtjen e drurit; 4. biokside dhe substanca fito-farmaceutike; 5. mbetje nga substanca të përdorura si tretës; 6. substanca organike të halogjenuara jot ë përdorura si tretës duke përjashtuar materialet inerte të polimerizuara; 7. kripëra të kalitura që përmbajnë cianide; 8. vajra minerale dhe substanca vajore (p.sh.llumrat e prerjes, etj) 9. përzierje vaj/ujë, ujë/hidrokarbure, emulsione; 10. substanca që përmbajnë PCB dhe/ose PCT(p.sh. dielektrikë etj) 11. materiale prej bitumi që dalin nga rafinimi, distilimi dhe përpunimi pirolitik; 12. bojëra,ngjyrues, pigmente,llakra, zmalte. 13. rrëshirë, lëng qumështor,plastifikues, ngjitës/adesivë; 14. substanca kimike që dalin nga veprimtaritë e kërkimit dhe zhvillimit ose të mësimdhënies të cilat nuk janë identifikuar 18 Disa nga përsëritjet e pikave të Shtojsës II janë të qëllimshme.

35 dhe/ose janë të reja dhe efektet e të cilave tek njeriu dhe/ose tek mjedisi nuk njihen(p.sh. mbetjet laboratorike, etj) 15.materiale piroteknike dhe materiale të tjera shpërthyese; 16. kimikate fotografike dhe materialet përpunuese; 17. çdo material i infektuar me dibenzofuran të poliklorinuar ose të lidhura me të; 18. çdo material i infektuar me dibenzo-pdioxin të poliklorinuar ose të lidhura me të. 35

36 36 SHTOJCA I.B. Mbetjet të cilat përmbajnë secilin prej përbërese të renditur në Shtojcën II dhe që kanë çdonjërën prej vetive të renditura në Shtojcën III dhe që përbëhen nga: 19. sapunë me përmbajtje shtazore ose bimore, lyra, dylli; 20. substanca organike jo të halogjenizuara që nuk përdoren si tretës; 21. substanca inorganike pa metale apo përbërje metalesh; 22. hiri dhe/ose thëngjij; 23. dheu, rëra, argjila duke përfshirë llumrat; 24. kripëra të kalitura jo cianide; 25. pluhur metalik; 26. materiale të shpenzuara katalitike; 27. lëngje ose substancat e shkrira që përmbajnë metale ose përbërje të metaleve; 28. mbetje nga operacionet e kontrollit të ndotjes( p.sh. filtrat për kapjen e pluhurit, etj.) me përjashtim të (29), (30) and (33); 29. llumra pastrimi; 30. llumra të impianteve të pastrimit të ujit; 31. mbetje të dekarbonizuara; 32. mbetje të shtyllave të shkëmbimit të joneve; 33.llumrat e kanalizimeve, të papërpunuara ose të papërshtatshme për t u përdorur në bujqësi; B 34.mbetjet nga pastrimi i rezervuarëve dhe/ose pajisjeve; 35. pajisjet e ndotura; 36. konteinerët e ndotur (p.sh të paketimitt, cilindrat e gazeve, etj) në përmbajtje të të cilëve ishin një ose më shumë nga përbërësit e renditur në Shtojcën II; 37. bateritë dhe elemente të tjera elektrike;

37 38. vajrat vegjetale; 39. materialet që rezultojnë nga grumbullimet përzgjedhëse të mbetjeve të shtëpive të cilat manifestojnë një nga karakteristikat e renditura në Shtojcën III, 40. çdo mbetje tjetër e cila përmban një nga përbëresit e renditur në Shtojcën II dhe një nga vetitë e renditura në Shtojcën III. 37

38 38 B SHTOJCA II PËRBËRËSIT E MBETJEVE NË SHTOJCËN I.B TË CILAT I BËJNË ATO TË RREZIKSHME KUR ATO KANË VETITË E PËRSHKRUARA NË SHTOJCËN III 19 Mbetjet që kanë si përbërës: C1 beriliumin, përbërjet e tij; C2 përbërjet e vanadit; C3 përbërjet e kromit(vi) C4 përbërjet e kobaltit; C5 përbërjet e nikelit; C6 përbërjet e bakrit; C7 përbërjet e zinkut; C8 arsenikun, përbërjet e tij; C9 selenin, përbërjet e tij; C10 përbërjet e argjendit; C11 kadmiumin, përbërjet e tij; C12 përbërjet e kallajit; C13 antimonin, përbërjet e tij; C14 telurin, përbërjet e tij; C15 përbërjet e bariumit; duke përjashtuar sulfatin e bariumit; C16 mërkuri; përbërjet e tij; C17 taliumi; përbërjet e tij; C18 plumbi, përbërjet e tij; C19 sulfuret inorganike; 19 Përsëritje të caktuara të llojeve të përgjithshme të mbetjeve të rrezikshme të renditura në Shtojcën I janë të qëllimshme.

39 C20 përbërjet inorganike të fluorit, duke përjashtuar fluorurin e kalciumit; C21 cianidet inorganike; C22 metalet e mëposhtme bazike ose metalet bazike të tokës: litiumi, natriumi, potasi, kalciumi, magnezi në formë të pakombinuar; C23 solucionet acide ose acidet në formë të ngurtë; C24 solucionet bazike ose bazat në formë të ngurtë; C25 asbesti(pluhur dhe fibra); C26 fosfori, përbërjet e tij, duke përjashtuar fosfatet minerale; C27 karbonilet e metaleve; C28 peroksidet; C29 kloratet; C30 perkloratet; C31 acidet; C32 PCB dhe PCT; C33 përbërjet farmaceutike ose veterinare; C34 bioksidet dhe substancat fito-farmaceutike (p.sh.pesticidet) C35 substancat infektuese; C36 substancat me përbërje katrani; C37 isocyanates; thiocyanates; C38 cianuret organike (p.sh.nitrilet etj) C39 fenolet; përbërjet e fenoleve; C40 tretësat e halogjenuar; C41 tretësat organikë, duke përjashtuar tretësat e halogjenuar; C42 përbërjet organohalogjene, duke përjashtuar materialet inerte të polimerizuara dhe substance të tjera të referuara në këtë Shtojcë; 39

40 40 C43 përbërjet aromatike; përbërjet organike policiklike dhe heterociklike; B C44 aminat alifatike; C45 aminat aromatike C46 eteret; C47 substancat me tayrë eksplozive, duke përjashtuar ato që janë renditur gjetiu në këtë Shtojcë; C48 përbërjet organike sulfurike; C49 çdo lidhje e dibenzo-furanit të pliklorinuar; C50 çdo lidhje e dibenzo-p-dioksinës së poliklorinuar; C51 hidrokarburet dhe përbërjet e tyre të oksigjenit, azotit dhe/ose squfurit të cilat nuk janë shqyrtuar në këtë Shtojcë.

41 B Shtojca III VETITË E MBETJEVE QË I BËJNË ATO TË RREZIKSHME H1 Shpërthyese : substanca dhe preparate që mund të shpërthejnë nën efektin e flakës ose që janë më të ndjeshme ndaj tronditjeve ose fërkimit sesa dinitrobenzeni. H2 Oksiduese : substanca dhe preparate të cilat shfaqin reaksione mjaft të larta ekzotermike kur janë në kontakt me substanca të tjera, veçanërisht substanca të ndezshme. H3-A Shumë të ndezshme substanca dhe preparate të lëngshme të cilat kanë një pikë shkrepjeje poshtë 21 C( duke përfshirë lëngjet jashtëzakonisht të ndezshme), ose substanca dhe preparate të cilat mund të ncehen dhe më në fund të marrin flakë në kontakt me ajrin në temperaturën e mjedisit pa përdorur kurrfarë energjie, ose substanca dhe preparate të ngurta të cilat mund të marrin flakë lehtë pas një kontakti të shkurtër më një burim flake dhe që vazhdojnë të digjen apo konsumohen pas heqjes së burimit të flakës, ose substanca dhe preparate të gazta të cilat janë të ndezshme në ajër në trysni normale, ose substanca dhe preparate të cilat, në kontakt me ujin ose ajrin e lagët, çlirojnë gaze të ndezshme në sasi të rrezikshme H3-B Të ndezshme substanca dhe preparate të lëngshme që kanë një pikë shkrepjeje të barabartë me ose më të lartë se 21 Cdhe më të ulët sesa ose të barabartë me 55 C. H4 irrituese : substanca dhe preparate jogërryese të cilat, nëpërmjet kontaktiti të menjëhershëm, të zgjatur ose të përsëritur me lëkurën apo membranën e mukozës, mund të shkaktojnë irritim. H5 të dëmshme : substanca dhe preparate të cilat, nëse thithen ose gëlltiten ose nëse depërtojnë në lëkurë, mund të përbëjnë një rrezik të kufizuar për shëndetin. 41

42 42 H6 toksike : substanca dhe preparate(duke përfshirë substanca dhe preparate shumë toksike) të cilat, nëse thithen ose gëlltiten ose nëse depërtojnë në lëkurë, mund të përbëjnë një rrezik shumë serioz, akut ose kronik për shëndetin dhe madje të shkaktojnë edhe vdekjen. H7 Kancerogjene : substanca dhe preparate të cilat, nëse thithen ose gëlltiten ose nëse depërtojnë lëkurën, mund të shkaktojnë kancer ose të rrisin mundësinë e tij. H8 Gërryese : substanca dhe preparate të cilat mund të shkatërrojnë indet e gjalla kur bien në kontakt me to. H9 Infektuese : substanca që përmbajnë mikroorganizma të shëndetshëm ose toksina të cilat njihen ose besohet se shkaktojnë sëmundje tek njeriu apo tek organizmat e tjera të gjalla. H10 Teratogjene : substanca dhe preparate të cilat, nëse thithen ose gëlltiten apo depërtojnë në lëkurë, mund të shkaktojnë keqformime të londura jo të trashëgueshme ose mund të rrisin mundësinë e tyre. H11 Mutagjene : substanca dhe preparate të cilat, nëse thithen ose gëlltiten apo depërtojnë në lëkurë, mund të shkaktojnë defekte gjenetike të trashëgueshme ose të rrisin mundësinë e tyre. H12 Substanca dhe preparate të cila në kontakt me ujin, ajrin ose një acid, çlirojnë gaze toksike ose shumë toksike. H13 Substanca dhe preparate të afta që në një mënyrë ose tjetër, pas asgjësimit, apo prodhimit të një substance tjetër, p.sh. një enë kullimi që ka një nga karakteristikat e renditura më sipër. H14 Ekotoksike : substanca dhe preparate të cilat paraqesin ose mund të paraqesin rrezik të menjëhershëm ose të mëvonshëm për një ose më shumë sektorë të mjedisit. Shënime 1. Cilësimi i vetive të rrezikshme toksike dhe ( shumë toksike ), të dëmshme, gërryese dhe irrituese është bërë në bazë të kritereve të përcaktuara në Shtojcën VI, pjesa IA dhe pjesa IIB, të Direktivës së Këshillit 67/548/EEC të datës

43 27 qershor 1967 për përafrimin e ligjeve, rregulloreve dhe dispozitave administrative që kanë të bëjnë me klasifikimin, paketimin dhe etiketimin e substancave të rrezikshme 20 1, në versionin e amenduar nga Direktiva e Këshillit 79/831/EEC B 2. Në lidhje me cilësimin e vetive kancerogjene, teratogjene dhe mutagjene ; dhe duke reflektuar zbulimet më të fundit, janë shtuar kritere të tjera në Udhëzuesin e klasifikimit dhe të etiketimit të substancave dhe preparateve të rrezikshme të Shtojcës VI(pjesa II D) tek Direktiva 67/548/EEC e amenduar nga Direktiva e Këshillit 83/467/EEC Metodat e testimit Metodat e testimit shërbejnë për t iu dhënë përkufizimeve të bëra në Shtojcën III një kuptim më specific. Metodat që do të përdoren janë ato të përshkruara në Shtojcën V të Direktivës 67/548/EEC, në versionin e amenduar nga Direktiva e Komisionit 84/449/EEC 23 2, ose nga Direktivat e mëvonshme të Komisionit të cilat përshtasin Direktivën 67/548/EEC me progresin teknik. Këto metoda në vetvete mbështeten në punën dhe rekomandimet e organizmave ndërkombëtarë kompetetentë, në veçanti OECD FZ Nr L 196, , f FZ Nr L 259, , f FZ Nr L 257, , f FZ Nr L 251, , f. 1.

44 44

45 45 Ky dokument është krijuar thjesht si instrument dokumentimi dhe istitucionet nuk mbajnë përgjegjësi për përmbajtjen e tij. DIREKTIVA E KËSHILLIT e 21 Majit 1991 Në lidhje me përpunimin e ujërave të ndotura urbane ( 91/271/EEC) (OJ L 135, , fq. 40) Ndryshuar nga: M1 Direktiva e Komisionit 98/15/EC në 27 Shkurt 1998 Korrigjuar nga : C1 Ndreqja e gabimeve, OJ L 139, , fq. 34 (98/15)

46 46 DIREKTIVA E KËSHILLIT 21 Maj 1991 Në lidhje me përpunimin e ujërave të ndotura urbane (91/271/EEC) KËSHILLI I KOMUNITETEVE EVROPIANE Duke marrë në konsideratë Traktatin që themelon Komunitetin Ekonomik Evropian dhe në veçanti nenin 130 të tij: Duke marrë në konsideratë propozimin e Komisionit 24 Duke marrë në konsideratë opinionin e Parlamentit Evropian 25 Duke marrë në konsideratë opinionin e Komitetit Ekonomik dhe Social 26 Duke qenë se Rezoluta e Këshillit të 28 Qershorit 1998 mbi mbrojtjen e Detit të Veriut dhe të ujërave të tjera të Komunitetit 27, ftoi Komisionin të paraqiste propozimet për masat në nivel Komuniteti për përpunimin e ujërave nga mbetjet urbane; Duke qenë se ndotja për shkak të trajtimit të pamjaftueshëm të ujërave të ndotura në një Shtet Anëtar shpesh influencon ujrat e Shteteve të tjera Anëtare, duke qenë se në përputhje me Nenin 130r është i nevojshëm një veprim në nivel Komuniteti; Duke qenë se për të mbrojtur e mjedisit nga efektet dëmshme të derdhjeve të ujërave të ndotur të pa trajtuar mjaftueshëm, eksiton një nevojë e përgjithshme për një trajtim të dytë të ujërave të ndotur urbanë; 24 OJ Nr. C 1, , fq 20 dhe OJ nr. 287, fq OJ Nr. C260, , fq OJ Nr. C 168, 10.07, 1990 fq OJ Nr. C 209, fq.3

47 Duke qenë se është e nevojshme që zonat më të ndjeshme të kërkojnë një përpunim më rigoroz; ndërsa në disa zona më pak të ndjeshme mund të konsiderohet i përshtatshëm një përpunim i nivelit të parë; Duke qenë se ujërat të ndotura industriale që hyjnë në sistemet mbledhëse ashtu si edhe shkarkimi i ujërave të ndotura dhe derdhja e baltës nga impiantet e përpunimit të ujërave të ndotura duhet të jetë subjekt i rregullave e rregulloreve të përgjithshme dhe/ose të autorizimeve specifike; Duke qenë se shkarkimet e ujërave të ndotura nga disa sektorë industrialë të industrisë të biodegradueshme nuk hyjnë në impiantet e përpunimit të ujërave të ndotura urbane, para se këto ujëra të shkarkohen duhet të përmbushin disa parametra të caktuar; Duke qenë se riciklimi i llumit që krijohet nga përpunimi i ujërave të ndotura duhet të inkurajohet; duke qenë se hedhja e baltës në sipërfaqet e ujit duhet ndaluar; Duke qenë se është i nevojshëm monitorimi i impianteve të përpunimit, të ujërave pritëse dhe të derdhjes së llumit për të siguruar që ambienti të mbrohet nga efektet negative të shkarkimit të ujërave të ndotura; Duke qenë se është e rëndësishme që informacioni mbi derdhjen e ujërave të ndotura dhe të baltës të jetë në dispozicion të publikut në formën e raporteve periodike; Duke qenë se Shtetet Anëtare duhet të krijojnë dhe të paraqesin në Komisionin programet shtetëror për zbatimin e kësaj Direktive; Duke qenë se duhet të themelohet një Komitet për të ndihmuar Komisionin mbi çështjet që kanë të bëjnë zbatimin e kësaj Direktive dhe me përshtatjen e saj me zhvillimin e teknologjisë. 47