ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ

Transcript

1 ΑΠΟΤΥΠΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ Μάθηµα Θέµα Τοµέας Τοπογραφίας Εργαστήριο Φωτογραµµετρίας Εργαστήριο Γενικής Γεωδαισίας Τοµέας Έργων Υποδοµής & Αγρ. Ανάπτυξης Επιστηµονική Περιοχή Αρχιτεκτονικής Στόχος Ολοκλήρωση γνώσεων που έχουν ήδη αποκτηθεί και βρίσκονται σε λήθαργο Γεωδαισία Φωτογραµµετρία ΜΕΤ Πρόσληψη νέων ειδικών γνώσεων Ευαισθητοποίηση σε θέµατα Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Πρακτική εφαρµογή (Θέµα)

2 Νέες γνώσεις 1/2 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής Ανάγνωση & Κατανόηση Μνηµείου Η έννοια της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς και της ψηφιοποίησής της ίκτυα ακριβείας - Παρακολούθηση παραµορφώσεων και µικροµετακινήσεων (monitoring) Νέες γνώσεις 2/2 Συλλογή τρισδιάστατης πληροφορίας γενική προσέγγιση, Επίγειοι σαρωτές laser TLS, Φωτογραµµετρία, Ροµποτικοί γεωδαιτικοί σταθµοί, web services, Αυτοµατισµοί κ.τ.λ. Προϊόντα γεωµετρικής τεκµηρίωσης 2D-3D, τοµές όψεις, ορθοφωτογραφίες, 3D µοντέλα, εικονικές περιηγήσεις, ιδιαιτερότητες, απαιτήσεις, διαφοροποίηση από συµβατικά προϊόντα Συστήµατα Πληροφοριών Μνηµείων

3 ιάρθρωση Μαθήµατος ιαλέξεις : 8 εβδοµάδες Περιλαµβάνουν τις βασικές και απαραίτητες γνώσεις και προϋποθέσεις για εφαρµογή των σύγχρονων τοπογραφικών & φωτογραµµετρικών µεθόδων και πρακτικών σε Αποτυπώσεις Μνηµείων και παρουσίαση όλων των τεκµηριωτικών προϊόντων που µπορούν να παραχθούν Θέµα : 5 εβδοµάδες Αποτύπωση µνηµείου Εργασίες πεδίου: Πρακτική εφαρµογή των µεθόδων & τεχνικών αποτύπωσης Εργασίες γραφείου: Παραγωγή προϊόντων τεκµηρίωσης Έκτακτες διαλέξεις Μνηµεία Στοιχεία που αποτελούν τεκµήρια του ιστορικού παρελθόντος Φορείς µνήµης (µιµνήσκω µνήµη) Ιδιότητες µνηµείων Πρωτοτυπία & γνησιότητα Ιστορικότητα Ποιότητα Συµβολισµός

4 Μνηµεία Ακίνητα Κατασκευασµένα εξ αρχής για να παραµείνουν στηίδιαθέση Μεµονωµένα Σύνολα ή τόποι Κινητά ή κειµήλια Κατασκευασµέναεξαρχήςγιαναµετακινούνται, να µεταφέρονται και να χρησιµοποιούνται σε ανθρώπινες δραστηριότητες Μνηµεία Θρησκευτικά Λατρευτικά Ταφικά Ναοί, βωµοί, µαντεία, τάφοι, µαυσωλεία, επιτύµβια Τιµητικά - Αναµνηστικά Αναθηµατικά Ηρώα, αψίδες, χορηγικά µνηµεία ηµόσιας πολιτικής & κοινωνικής ζωής Βουλευτήρια, ανάκτορα, λουτρά, αγορές, θέρµες Πολιτισµού & ψυχαγωγίας Θέατρα, αµφιθέατρα, ωδεία Εκπαίδευσης & άθλησης Ακαδηµίες, βιβλιοθήκες, γυµνάσια, στάδια

5 Μνηµεία Ιδιωτικής ζωής Κατοικίες, επαύλεις, ξενώνες, χάνια Μεταφορών & υποδοµών ρόµοι, γεφύρια, φάροι, λιµάνια, υδραγωγεία, σήραγγες, δεξαµενές, κρήνες Αµυντικά οχυρωµατικά Τείχη, κάστρα, πύργοι, πύλες, φυλάκια Παραγωγής Εργαστήρια, ταρσανάδες, µύλοι, αποθήκες, λατοµεία, εργοστάσια Μνηµεία Προϊστορικά έως 1100 π.χ Γεωµετρικά π.χ Αρχαϊκά π.χ Κλασικά π.χ Ελληνιστικά (30) π.χ Ρωµαϊκά 146 (30) π.χ µ.χ Παλαιοχριστιανικά µ.χ Βυζαντινά µ.χ Μεταβυζαντινά µ.χ Νεώτερα σήµερα Εφορείες Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων ΕΠΚΑ Εφορείες Βυζαντινών & Νεωτέρων Μνηµείων ΕΒΝΑ

6 Ξένες αρχαιολογικές αποστολές Αµερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών Αυστραλιανό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών Βελγική Αρχαιολογική Σχολή εν Ελλάδι Βρετανική Σχολή Αθηνών Γαλλική Σχολή Αθηνών Γερµανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Γεωργιανό Ινστιτούτο Αθηνών Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή Ινστιτούτο της ανίας στην Αθήνα Ιρλανδικό Ινστιτούτο Ελληνικών Σπουδών Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Νορβηγικό Ινστιτούτο Αθηνών Ολλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών Σουηδικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Το Καναδικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα Φινλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών Μνηµεία

7 Πολιτιστική κληρονοµιά Cultural Heritage Έννοια που περιλαµβάνει τα µνηµεία, αλλά και κάθε είδους τεκµήριο πολιτισµού Άυλη Υλική Πολιτιστική Κληρονοµιά Φορέας ιστορικής µνήµης και κιβωτός εθνικού και παγκόσµιου πολιτισµού Πολιτιστική Κληρονοµιά Υλική Άυλη µνηµεία καλλιτεχνήµατα ιδέες - παραδόσεις ποίηση λογοτεχνία - τραγούδια χοροί, εκδηλώσεις, έθιµα χειροτεχνία

8 γιατί εύκολα... Η Πολιτιστική Κληρονοµιά κινδυνεύει καταστρέφεται, χάνεται, αλλοιώνεται, ξεχνιέται... λόγω... φυσικών κινδύνων βίαιων ενεργειών (πόλεµοι, τροµοκρατικές ενέργειες κ.τ.λ.) κλοπών και βανδαλισµών οικοδοµικής δραστηριότητας παγκοσµιοποίησης σύγχρονου τρόπου ζωής και αδιαφορίας αύξησης του αστικού πληθυσµού έναντι του αγροτικού... π.χ. λεηλασία!!

9 Προστασία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Υποχρέωση όλων των γενεών προς τις επόµενες ιατήρηση ιστορικής Μνήµης ιεθνείς Οργανισµοί για την προστασία της ΠΚ UNESCO ICOMOS (Ελληνικό τµήµα ICOMOS) CIPA Heritage Documentation (µε ISPRS) Προστασία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Κηρυγµένα Μνηµεία Παγκόσµιας Κληρονοµιάς Ναός Επικούρειου Απόλλωνα 1986 Χώρος Ακροπόλεως Αθηνών 1987 Αρχαιολογικός χώρος ελφών 1987 Άγιο Όρος και Μετέωρα 1988 Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά Μνηµεία Θεσσαλονίκης 1988 Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου 1989 ήλος, Ολυµπία, Μυστράς Παλαιά πόλη Κέρκυρας 2007

10 Προστασία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς ιεθνείς Συµβάσεις (Χάρτα Αθηνών 1933, Χάρτα της Βενετίας 1964, Σύµβαση της Γρανάδας 1985 κ.τ.λ.) Συντήρηση Ανακατασκευή Αναστήλωση Αποκατάσταση Ανάδειξη Εξυγίανση Αναβίωση Προστασία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Συντήρηση Αποφυγή περαιτέρω υλικής καταστροφής Ανακατασκευή Επαναφορά στην αρχική µορφή και µε προσθήκη νέων µελών Αναστήλωση Επαναφορά στην αρχική µορφή µε αυθεντικά υλικά Αποκατάσταση ιατήρηση των αξιόλογων φάσεων και προσθηκών Ανάδειξη Προβολή και οργανική ένταξη στον χώρο Εξυγίανση Αποφυγή βλαβερών επιδράσεων Αναβίωση Απόδοση λειτουργιών και χρήσεων. Μέτρα: νοµικά, οικονοµικά, παραγωγικά, τεχνικά

11 Προστασία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Αναγκαιότητα αποτύπωσης γεωµετρικής τεκµηρίωσης (Χάρτα της Βενετίας, 1964) Αρχεία & Μητρώα Μνηµείων ΗΓεωµετρική τεκµηρίωση είναι ένα υποσύνολο της συνολικής ολοκληρωµένης τεκµηρίωσης ενός µνηµείου (βιβλιογραφικής, ιστορικής, αρχαιολογικής, αρχιτεκτονικής, χαρτογραφικής, νοµικής κ.τ.λ.) Ψηφιοποίηση Γεωµετρική Τεκµηρίωση Ψηφιοποίηση Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Η ψηφιοποίηση είναι µια σειρά από ενέργειες που περιλαµβάνουν: ψηφιακή συλλογή δεδοµένων, µετασχηµατισµό από αναλογική σε ψηφιακή µορφή, επεξεργασία πληροφορίας για την περιγραφή, αναπαράσταση και τεκµηρίωση του πολιτιστικού αποθέµατος (υλικού και άυλου), παρουσίαση, αποθήκευση και διατήρηση του ψηφιακού περιεχοµένου, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία (Europeana, UNESCO Digital Library, Information Systems) Ψηφιοποίηση ΕΝ ισοδυναµεί µε διατήρηση

12 Ψηφιοποίηση Πολιτιστικής Κληρονοµιάς υνατότητες της Τεχνολογίας Οι συµβατικές µέθοδοι αναλογικής αρχειοθέτησης και διαχείρισης είναι πια παρωχηµένες για όλο και περισσότερα είδη και µορφές πληροφορίας Οι προσδοκίες των ειδικευµένων χρηστών έχουν αλλάξει ενώ ακόµα και το ανειδίκευτο κοινό θεωρεί δεδοµένο ότι όλες οι πληροφορίες πρέπει να είναι online Προβλήµατα συµβατότητας Οπραγµατικός ρόλος της ψηφιοποίησης: Χρησιµοποιούµε ολοένα και περισσότερο την ψηφιοποίησηγιαόλαταείδηπληροφορίας Ψηφιοποίηση Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Τοπογραφία Ψηφιακές Τεχνολογίες µέτρησης και καταγραφής Φωτογραµµετρία Επίγειοι Σαρωτές laser Γεωπληροφορική άλλες Συστήµατα Πληροφοριών GIS Βάσεις εδοµένων Ψηφιακές Βιβλιοθήκες

13 Η Πολιτιστική Κληρονοµιά ψηφιοποιείται!! Δηλαδή στην ουσία

14 Γεωµετρική Τεκµηρίωση Μνηµείων Ηγεωµετρική τεκµηρίωση ενός µνηµείου είναι η διαδικασία συλλογής, επεξεργασίας, απόδοσης και καταχώρισης στοιχείων για τον προσδιορισµό της θέσης και της πραγµατικής µορφής, σχήµατος και µεγέθους ενός µνηµείου στο χώρο των τριών διαστάσεων σε µια δεδοµένη χρονική στιγµή. Η γεωµετρική τεκµηρίωση καταγράφει το παρόν των µνηµείων, όπως αυτό προέκυψε στην πορεία του χρόνου και είναι αναγκαίο υπόβαθρο τόσο στις µελέτες εκείνων που µελετούν το παρελθόν τους, όσο και στις µελέτες εκείνων που φροντίζουν για το µέλλον τους. Βασικές αρχές της Γεωµετρικής τεκµηρίωσης Επεµβάσεις στο µνηµείο σύµφωνα µε ιεθνείςκανόνες& οδηγίες Εφαρµογή µεθόδων και τεχνικών µη επαφής Αναστρεψιµότητα των επεµβάσεων ιεπιστηµονική προσέγγιση ηµοσιότητα µελετών Εφαρµογή µεθόδων και τεχνικών χαµηλού κόστους, που ικανοποιούν τις Τεχνικές Προδιαγραφές Εξειδικευµένα προϊόντα ανάλογα µε τησηµαντικότητα και τη µορφή του µνηµείου, αλλά και των επεµβάσεων που πρόκειται να γίνουν Ακρίβεια Μορφή Τύπος προϊόντων

15 Γεωµετρική Τεκµηρίωση Μνηµείων ΗΓεωµετρική Τεκµηρίωση των Μνηµείων µε την Τοπο- Φωτογραµµετρική µεθοδολογία συνίσταται στην ορθή προβολή ενός κατάλληλα επιλεγµένου συνόλου σηµείων σε (συνήθως) οριζόντια και κατακόρυφα επίπεδα, ώστε να αποδοθούν, µε τον καλύτερο τρόπο, όλες οι γεωµετρικές ιδιότητες του µνηµείου Αυτό σηµαίνει ότι όλα τα σηµεία που προσδιορίζονται βρίσκονται σε ένα κοινό σύστηµα αναφοράς στον τρισδιάστατο χώρο Γεωµετρική Τεκµηρίωση Μνηµείων Θεµελιώδεις έννοιες: Κλίµακα Ακρίβεια (ορθότητα) Μέθοδος συλλογής δεδοµένων: απλή τοποµετρική γεωδαιτική φωτογραµµετρική Heritage Documentation for Conservation Workshop Leuven, January

16 Γεωµετρική τεκµηρίωση µνηµείων Οι τοπογραφικές µέθοδοι συλλογής της πληροφορίας: Βασίζονται σε άµεσες µετρήσεις µηκών και γωνιών είτε στον χώρο του αντικειµένου, είτε σε εικόνες του Προσδιορίζουν τρισδιάστατες συντεταγµένες σηµείων του αντικειµένου σε ενιαίο σύστηµα αναφοράς Εξασφαλίζουν υψηλή, ενιαία και προκαθορισµένη ακρίβεια Παρέχουν προσαρµοστικότητα και ευελιξία καθώς και ταχύτητα, ασφάλεια και αποδοτικότητα Είναιοιοικονοµικότερες µε την έννοια ότι είναι οι µόνες µέθοδοι ικανές να ανταποκριθούν σε κάθε είδους προδιαγραφές µε το ελάχιστο δυνατό κόστος και τη µέγιστη δυνατή ωφέλεια Είδη Σχεδίων & Προϊόντων Γενική οριζοντιογραφία Οριζόντιες Τοµές Κατόψεις - Ανόψεις Όψεις Κατακόρυφες Τοµές - Οψοτοµές Αναπτύγµατα - Χαρτογραφικές προβολές Τρισδιάστατες Αποδόσεις Φωτορεαλιστικά σχέδια Αναλογικά Σχέδια - Ψηφιακά Αρχεία ιανυσµατικά - Εικονιστικά προϊόντα (Raster)

17 Ιδιαιτερότητες αποτυπώσεων µεγάλης κλίµακας Πολύπλοκα αντικείµενα απαιτείται κατανόηση του αντικειµένου Κοντινές αποστάσεις λήψης Μεγάλες διαφορές αναγλύφου σε σχέση µε την απόσταση λήψης Μεγάλες απαιτήσεις ακριβείας ιαφορετικά συστήµατα αναφοράς Αυξηµένες απαιτήσεις για εναλλακτικά προϊόντα Απουσία Προδιαγραφών Απαραίτητο το ΜΕΡΑΚΙ Κριτήρια Επιλογής Ακρίβειας - Λεπτοµέρειας Χρόνος & Τόπος κατασκευής Ρυθµός - Τύπος - Τεχνική κατασκευής Σχήµα & Μέγεθος Επιλογή µεθόδων - οργάνων - διαστάσεων σχεδίων Λεπτοµέρειες & ιάκοσµος Μορφολογικές - Ρυθµολογικές - Οικοδοµικές Υλικά δοµής & Κατασκευαστική ακρίβεια Επιδεκτικότητα σε ακριβείς µετρήσεις Κατάσταση & Βαθµός επικινδυνότητας Μέτρηση παραµορφώσεων - Πρόσβαση Ανάγκες χρηστών της αποτύπωσης Οικονοµο-Τεχνικά Βέλτιστη Λύση

18 Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων Αντικείµενο µελέτης τεκµηρίωσης ιαθέσιµο προσωπικό & εξοπλισµός Γεωγραφική ένταξη Προδιαγραφές ακρίβειας αποτελέσµατος Παραδοτέα στοιχεία Σηµεία δικτύου & ελέγχου Πρωτότυπα µετρητικά στοιχεία Υπολογιστικά στοιχεία Μορφή & περιεχόµενο αποδόσεων Θεµατικές αποδόσεις Πρόσθετα σχέδια Παρακολούθηση της µελέτης - Έλεγχος προϊόντων Ακρίβειας Έλεγχοι µελετών τεκµηρίωσης Καθορισµός µεγέθους δείγµατος Ποσοστό επιτυχίας των ελέγχων Προκαθορισµέναόριαακρίβειας& Επίπεδο εµπιστοσύνης Άµεσες µετρήσεις ελέγχου (µηκών, συντεταγµένων) Πληρότητας Ποσοστό αποδοθεισών λεπτοµερειών Σαφήνεια διαχωρισµού λεπτοµερειών Πιστότητας Αναπαράσταση µορφών-σχηµάτων-περιγραµµάτων Πλήθος µετρηθέντων σηµείων

19 Γεωµετρική Τεκµηρίωση Μνηµείων Αναγνώριση Μνημείου - Αυτοψία Ιστορική & Αρχαιολογική Τεκμηρίωση Αρχιτεκτονικά & ομικά εδομένα Χαρακτηριστικά του Μνημείου: Μέγεθος - Έκταση Θέση Περιβάλλων χώρος Υλικά κατασκευής Πολυπλοκότητα Ανάγλυφο Καθορισμός σχεδίων & παραδοτέων Καθορισμός σχεδίων λεπτομερειών Προσαρμογή γενικών προδιαγραφών για κάθε μνημείο Επιλογή κλίμακας Καθορισμός αναλυτικότητας - λεπτομέρειας Επιλογή Μεθοδολογίας και Εξοπλισμού Ανάγκες Χρηστών ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Ίδρυση, Μέτρηση και Επίλυση ικτύου Πολυγωνομετρικών, Τοποσταθερών και Φωτοσταθερών σημείων Μετρήσεις παρακολούθησης Γεωδαιτικές μετρήσεις * Μετρητικές και * μικρομετακινήσεων και σημείων τομών και Τεκμηριωτικές λήψεις παραμορφώσεων λεπτομερειών Π Π Π Σαρώσεις με laser * Αναλόγως προδιαγραφέντων παραγώγων * Π ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ Π Υπολογισμοί Προσανατολισμοί εικόνων Αναγωγές Ορθοφωτογραφίες - Φωτομωσαϊκά Απόδοση γραμμών τομής Στερεοσκοπικές αποδόσεις Μονοεικονικές αποδόσεις Γραμμικά Σχέδια Π Συστήματα πληροφοριών Ειδικές Προδιαγραφές Αποτελέσματος Π Εικονιστικά παράγωγα Αναπτύγματα ΤΕ ΤΕΛ Π 3D απεικονίσεις Π Π Π Π Π ΤΕ Πηγές µετρητικής πληροφορίας Γεωδαιτικές µετρήσεις 3D προσδιορισµός σηµείων Φωτογραµµετρικές µετρήσεις διαδικασίες και παράγωγα ιανυσµατικά σχέδια (2D 3D) Εικονιστικά προϊόντα (2D) Βιντεοσκοπήσεις (2D) Νέφη σηµείων από επίγειους σαρωτές Laser Πρακτικά άπειρα 3D σηµεία

20 Εξέλιξη των µεθόδων 1988 Αναλογική διαδικασία 2D σχέδια εξ ολοκλήρου µε το χέρι 1992 Αναλυτική διαδικασία 2D σχέδια, ολοκληρωµένα µε το χέρι 1995 Αναλυτική διαδικασία 2D σχέδια από plotter CHRISTIAN STR EET VIA DOLOROSA KHAN ST HELEN ROAD 14 T LT STR EE 22 EZ - ZE 19 1a

21 Ψηφιακά εικονιστικά προϊόντα 1996 Ορθοφωτογραφία Ψηφιακός συνδυασµός δεδοµένων D ψηφιακά διανύσµατα + 2D Εικονιστικά (Raster) προϊόντα

22 Ψηφιακά ορθοφωτοµωσαϊκά D Ψηφιακές Μετρήσεις

23 3D Ψηφιακά µοντέλα Συνδυασµός ψηφιακών δεδοµένων από πολλές πηγές Κοινό σύστηµα αναφοράς Σηµεία Πλέγµα -Τρίγωνα Επιφάνειες Απόδοση (φωτο)υφής Χρησιµότητα 3D Μετρήσεις 3D Οπτικοποίηση 3D Αναπαραγωγή Επίγειοι σαρωτές laser

24 Συνδυασµένη χρήση σύγχρονων ψηφιακών τεχνικών Η εκκλησία της Παναγίας της Ασίνου (UNESCO WH Monument) Απόδοση 3D φωτοϋφής

25 3D Οπτικοποιήσεις & 3D Μετρήσεις Εικονική αποκατάσταση

26 ηµιουργία µοντέλου 1:5 Σάρωση και τοποθέτηση XYZRGB Structured Light scanner

27 Ψηφιακή αποκατάσταση του µνηµείου ORIGIN AL RECONSTRUC TED