Διαλειτουργικότητα Συστημάτων

Transcript

1 Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Διαλειτουργικότητα Συστημάτων 17/10/2017 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια EID WEBINAR 1

2 eid Webinar Τρίτη 7/11 στην ώρα του μαθήματος Θέματα webinar The advantages of eidas for students and the digitalisation of the educational sector eidas implementation and eids deployment in Europe eid solution architecture for University and Education Domains Testimonies of students on their needs linked to electronic identification and access to online services (University of Piraeus, Greece) eid Webinar Υπάρχουν φοιτητές που έχουν εμπειρία με Erasmus or foreign university enrolment? Αν ναι, σκεφτείτε τις δυσκολίες που αντιμετωπίσατε Παραδείγματα Ανάγκη για national identification number to open a bank account, to access student housing, etc. Basically all the situations where the use of an electronic identity and/or the recognition of their national eid abroad would have been useful. This is a forward looking exercise, to receive feedback on the difficulties that students may face when moving abroad, so that the participants to the webinar and the European Commission can reflect on how to improve existing systems in place. 2

3 eid Webinar προετοιμασία Ποιοι θα αναλάβουν να σκεφτούν και να ετοιμάσουν μία παράγραφο με την εμπειρία τους / προβλήματα που σκέφτονται? 3-4 φοιτητές οι οποίοι θα μιλήσουν στο webinar ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ 3

4 Διεθνή πρότυπα & πρωτοβουλίες Διεθνή πρότυπα & πρωτοβουλίες 4

5 Δράσεις διαλειτουργικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Διεθνή πρότυπα & πρωτοβουλίες 5

6 Διεθνή πρότυπα & πρωτοβουλίες EIS: εστιάζει στις δραστηριότητες διακυβέρνησης για διαλειτουργικότητα στις Ευρωπαϊκές Δημόσιες Υπηρεσίες EIF: προδιαγράφει τη σύλληψη των Ευρωπαϊκών Δημόσιων Υπηρεσιών EIA: διερευνά την υλοποίηση των Ευρωπαϊκών Δημόσιων Υπηρεσιών ακολουθώντςας το EIF EIIS (European Interoperability Infrastructure Services): υποστηρίζει τη λειτουργία των Ευρωπαϊκών Δημόσιων Υπηρεσιών Εργαλεία Η EIS βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο. Το EIF καθορίζει τους γενικούς κανόνες και αρχές για τη διακυβέρνηση και σύλληψη και συμπληρώνεται από το Εθνικό Παρατηρητήριο Πλαισίου Διαλειτουργικότητας και τον ορισμό κοινής μεθόδου αξιολόγησης για τα πρότυπα και τις προδιαγραφές Οι κατευθυντήριες γραμμές για την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική διαλειτουργικότητας παρέχουν διαρθρωμένες οδηγίες για την εφαρμογή και συμφωνίες διαλειτουργικότητας αναφοράς (RIA) που περιέχουν συμφωνίες που απαιτούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη δημιουργία διασυνοριακών δημόσιων υπηρεσιών. Το χαμηλότερο επίπεδο αφορά τις υπηρεσίες επιχειρησιακής υποδομής (PKI κ.λπ.) που παρέχονται σε επίπεδο ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη σε όλους τους τομείς 6

7 Ευρωπαϊκή Στρατηγική Διαλειτουργικότητας (EIS) Το συμφωνημένο όραμα είναι ότι έως το 2020 η διαλειτουργικότητα θα έχει ενθαρρύνει σημαντικά την παροχή ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών μέσω: κατάλληλης οργάνωσης διακυβέρνησης και διαδικασιών σύμφωνα με τις πολιτικές και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αξιόπιστης ανταλλαγής πληροφοριών που επιτυγχάνεται με κοινά συμφωνημένες, συνεκτικές και συντονισμένες πρωτοβουλίες διαλειτουργικότητας, συμπεριλαμβανομένης της ολοκλήρωσης του νομικού περιβάλλοντος, της ανάπτυξης πλαισίων διαλειτουργικότητας και συμφωνιών σχετικά με πρότυπα και κανόνες διαλειτουργικότητας. Το EIS συγκεντρώνει τις μελλοντικές δραστηριότητες διαλειτουργικότητας σε τρεις κατηγορίες: Αξιόπιστη ανταλλαγή πληροφοριών Αρχιτεκτονική διαλειτουργικότητας Αξιολόγηση των συνεπειών της νέας νομοθεσίας της ΕΕ σχετικά με τις ΤΠΕ Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας (EIF) Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας Είναι μία συμφωνημένη προσέγγιση στη διαλειτουργικότητα για οργανισμούς που επιθυμούν να εργαστούν από κοινού για την από κοινού παροχή ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών. Στα πλαίσια του πεδίου εφαρμογής του, καθορίζει ένα σύνολο κοινών στοιχείων όπως λεξιλόγιο, έννοιες, αρχές, πολιτικές, κατευθυντήριες γραμμές, συστάσεις, πρότυπα, προδιαγραφές και πρακτικές. 7

8 Στόχοι ΕIF Να εμπνεύσει τις δημόσιες διοικήσεις στις προσπάθειές τους να σχεδιάσουν και να παρέχουν απρόσκοπτες ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες σε άλλες δημόσιες διοικήσεις, πολίτες και επιχειρήσεις Να παρέχει κατευθυντήριες γραμμές στις δημόσιες διοικήσεις σχετικά με το σχεδιασμό και την επικαιροποίηση των εθνικών πλαισίων διαλειτουργικότητας (NIF) ή εθνικών πολιτικών, στρατηγικών και οδηγιών που προάγουν τη διαλειτουργικότητα Να συμβάλλει στην εγκαθίδρυση της ψηφιακής ενιαίας αγοράς μέσω της ενίσχυσης της διασυνοριακής και διατομεακής διαλειτουργικότητας για την παροχή ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών EIF σε σχέση με NIF και DIF 8

9 EIF σε σχέση με NIF και DIF Το EIF παρέχει έναν κοινό πυρήνα στοιχείων διαλειτουργικότητας σε NIFs και DIFs. Η συμμόρφωση με το EIF εγγυάται ότι τα NIFs και DIFs αναπτύσσονται με συντονισμένο και ευθυγραμμισμένο τρόπο παρέχοντας ταυτόχρονα την απαραίτητη ευελιξία για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων απαιτήσεων που απορρέουν από εθνικές ή ειδικές απαιτήσεις. EIF σε σχέση με NIF και DIF Το EIF δίνει αξία σε δύο κατευθύνσεις: από κάτω προς τα πάνω: όταν ένα NIF που ευθυγραμμίζεται με το EIF χρησιμοποιείται για την υλοποίηση δημόσιων υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα των εθνικών διοικήσεων, δημιουργεί τους όρους διαλειτουργικότητας για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής των εν λόγω υπηρεσιών πέραν των συνόρων από πάνω προς τα κάτω: όταν το ΕΙF εξετάζεται στο πλαίσιο της νομοθεσίας και των τομεακών πολιτικής της ΕΕ, είτε μέσω ad hoc αναφορών είτε μέσω διαρθρωτικής χρησιμοποίησης των DIFs, αυξάνει τη δυνατότητα διαλειτουργικότητας των επικείμενων εθνικών δράσεων που προκύπτουν από την εφαρμογή 9

10 EIF σε σχέση με NIF και DIF Στόχος και στις δύο περιπτώσεις είναι η ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού οικοσυστήματος δημοσίων υπηρεσιών, στο οποίο: οι ιδιοκτήτες και οι σχεδιαστές συστημάτων και δημόσιων υπηρεσιών γνωρίζουν τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας, οι δημόσιες διοικήσεις είναι έτοιμες να συνεργαστούν μεταξύ τους και με επιχειρήσεις και πολίτες και Η πληροφορία ρέει απρόσκοπτα διασυνοριακά για την υποστήριξη της Ψηφιακή Ενιαία Αγοράς στην Ευρώπη. Περιοχές Διαλειτουργικότητας Το πεδίο εφαρμογής του ΕIF καλύπτει τρεις τύπους αλληλεπιδράσεων: A2A (Administration to Administration), η οποία αναφέρεται σε αλληλεπιδράσεις μεταξύ δημόσιων διοικήσεων (π.χ. Κράτους- Μέλους ή Θεσμικών Οργάνων της ΕΕ) A2B (Administration to Business), η οποία αναφέρεται σε αλληλεπιδράσεις μεταξύ δημοσίων διοικήσεων (σε Κράτος- Μέλος ή σε Θεσμικό Όργανο της ΕΕ) και επιχειρήσεων A2C (Administration to Citizen), η οποία αναφέρεται στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ δημοσίων διοικήσεων (σε Κράτος- Μέλος ή σε Θεσμικό Όργανο της ΕΕ) και των πολιτών 10

11 EIF Ιστορικό Η πρώτη έκδοση (EIF Version 1.0) δημοσιεύθηκε το Νοέμβριο 2004 Ευρεία αποδοχή από τις διοικήσεις στην Ευρώπη ΟΜΩΣ λίγα μόνο κράτη μέλη υλοποίησαν εθνικά Πλαίσια Διαλειτουργικότητας (NIF) Μεγάλη διαφορά μετσξύ των κρατών-μελών σε Πεδίο εφαρμογής κυβέρνησης - παρεχόμενες υπηρεσίες Δομή κυβέρνησης - κεντρικό / τοπικό ισοζύγιο, ποια τμήματα υπάρχουν, πώς αλληλεπιδρούν οι υπηρεσίες Μοντέλα αλληλεπίδρασης πολιτών/κρατών - διαδικασίες σχετικές με γεννήσεις, γάμους, θανάτους, διαδικασίες έκδοσης εγγράφων, υποστήριξη ξένων γλωσσών EIF Ιστορικό ΕΙF Version 2 Αντικείμενο πολιτικής συζήτησης, όπου τα κύρια τεχνολογικά / εμπορικά ζητήματα σχετίζονται με το ρόλο της άσκησης πιέσεων για το ιδιόκτητο λογισμικό Το EIF 2 εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 16 Δεκεμβρίου 2010 New EIF Στις 23 Μαρτίου 2017, το πρόγραμμα ISA 2 δημοσίευσε μια νέα έκδοση του EIF Αυτή η έκδοση ονομάζεται απλώς «νέο EIF» και περιλαμβάνει πολιτικές αλλαγές των τελευταίων ετών 11

12 New ΕΙF Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας για Ευρωπαϊκές Δημόσιες Υπηρεσίες (European Interoperability Framework for European public services - EIF) Παρέχει 47 συστάσεις/οδηγίες στις ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες για το σχεδιασμό ευρωπαϊκών δημοσίων υπηρεσιών Το EIF καθορίζει κατευθυντήριες γραμμές σε βασικούς τομείς: Ένα εννοιολογικό μοντέλο για τις δημόσιες υπηρεσίες Τέσσερα επίπεδα διαλειτουργικότητας Δώδεκα βασικές αρχές ΕΙF 12

13 Βασικές αρχές ΕIF Οι δώδεκα βασικές αρχές του ΕΙF είναι ομαδοποιημένες σε τέσσερις κατηγορίες: Η πρώτη αρχή καθορίζει το πλαίσιο για τις ενέργειες της ΕΕ σχετικά με τη διαλειτουργικότητα (1) Βασικές (core) αρχές διαλειτουργικότητας (2-5) Αρχές που σχετίζονται με γενικές ανάγκες χρηστών και προσδοκίες (6-9) Θεμελιώδεις (foundation) αρχές συνεργασίας μεταξύ δημοσίων διοικήσεων (10-12) Βασικές αρχές ΕIF 1. Επικουρικότητα και Αναλογικότητα (1 Σύσταση) 2. Ανοικτότητα (3 Συστάσεις) 3. Διαφάνεια (1 Σύσταση) 4. Επαναχρησιμοποίηση (2 Συστάσεις) 5. Τεχνολογική oυδετερότητα και φορητότητα δεδομένων (2 Συστάσεις) 6. Επικέντρωση στο χρήστη (4 Συστάσεις) 13

14 Βασικές αρχές ΕIF 7. Ενσωμάτωση και Προσβασιμότητα (1 Σύσταση) 8. Ασφάλεια και ιδιωτικότητα(1 Σύσταση) 9. Πολυγλωσσία(1 Σύσταση) 10. Απλούστευση στη Διοίκηση (Σύσταση) 11. Διατήρηση της πληροφορίας(1 Σύσταση) 12. Αξιολόγηση της Αποτελεσματικότητας και της Αποδοτικότητας (1 Σύσταση) 1. Επικουρικότητα και αναλογικότητα Η επικουρικότητα απαιτεί οι αποφάσεις της ΕΕ να λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο στενά προς τον πολίτη. Δηλαδή, η ΕΕ δεν αναλαμβάνει δράση εκτός αν αυτή είναι αποτελεσματικότερή από την ίδια δράση αν είχε αναληφθεί σε εθνικό επίπεδο. Η αναλογικότητα περιορίζει τις ενέργειες της ΕΕ σε ό,τι είναι απαραίτητο για την επίτευξη των στόχων των Συνθηκών. 14

15 1. Επικουρικότητα και αναλογικότητα Το EIF θεωρείται ο «κοινός παρονομαστής» των πολιτικών διαλειτουργικότητας των Κρατών-Μελών. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να διαθέτουν επαρκή ελευθερία για να αναπτύξουν τα εθνικά πλαίσια διαλειτουργικότητας τα οποία αναμένεται να προσαρμοστούν και να επεκταθούν κατά τρόπον ώστε να αντιμετωπίζονται επαρκώς οι εθνικές ιδιαιτερότητες. #Σύσταση 1: Διασφάλιση ότι τα εθνικά πλαίσια διαλειτουργικότητας και στρατηγικές διαλειτουργικότητας εναρμονίζονται με το ΕIF και, εάν χρειάζεται, προσαρμόζονται και επεκτείνονται για την αντιμετώπιση του εθνικού περιεχομένου και των αναγκών. 2. Openness/ Ανοικτότητα Η έννοια της «ανοικτότητας» αναφέρεται κυρίως σε δεδομένα, προδιαγραφές και λογισμικό. Τα ανοικτά κυβερνητικά δεδομένα (open data) αναφέρονται στην ιδέα ότι όλα τα δημόσια δεδομένα θα πρέπει να είναι ελεύθερα διαθέσιμα για χρήση και επαναχρησιμοποίηση από άλλους, εκτός αν ισχύουν περιορισμοί, π.χ. για την προστασία προσωπικών δεδομένων, εμπιστευτικότητα κα. Η Οδηγία για την επαναχρησιμοποίηση των πληροφοριών του δημόσιου τομέα (PSI) ενθαρρύνει τα Κράτη-Μέλη να δημοσιοποιούν τις διαθέσιμες πληροφορίες για την πρόσβαση και την επαναχρησιμοποίηση ως ανοιχτά δεδομένα #Σύσταση 2: Δημοσίευση των δεδομένων ως ανοιχτά δεδομένα, εκτός εάν ισχύουν ορισμένοι περιορισμοί. 15

16 2. Openness/ Ανοικτότητα #Σύσταση 3: Εξασφάλιση/εγγύηση ότι υπάρχουν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για το λογισμικό ανοιχτού κώδικα και εκδήλωση ενεργούς και δίκαιης συνεκτίμησης/θεώρησης της χρήσης λογισμικού ανοιχτού κώδικα, λαμβανομένου υπόψη του συνολικού κόστος ιδιοκτησίας της λύσης. Χρήση open source software technologies and products Save development cost Avoid lock-in effect Allow fast adaptation to specific business needs 2. Openness/ Ανοικτότητα #Σύσταση 4: Προτίμηση στις ανοιχτές προδιαγραφές, λαμβάνοντας επαρκώς/δεόντως υπόψη την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών, την ωριμότητα και την υποστήριξη της αγοράς, καθώς και την καινοτομία. Ανοιχτές προδιαγραφές/πρότυπα 16

17 3. Διαφάνεια Ενεργοποίηση ορατότητας μέσα στο διοικητικό περιβάλλον μιας δημόσιας διοίκησης -> δυνατότητα άλλων δημόσιων διοικήσεων, πολιτών και επιχειρήσεων να βλέπουν και να κατανοούν τους διοικητικούς κανόνες, διαδικασίες, δεδομένα, τις υπηρεσίες και τη λήψη αποφάσεων. Διασφάλιση διαθεσιμότητας διεπαφών με εσωτερικά πληροφοριακά συστήματα.οι δημόσιες διοικήσεις διαχειρίζονται μεγάλο αριθμό ετερογενών και ανόμοιων πληροφοριακών συστημάτων για την υποστήριξη των εσωτερικών διαδικασιών τους. Η διαλειτουργικότητα εξαρτάται από τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας των διεπαφών με αυτά τα συστήματα και τα δεδομένα που χειρίζονται. Με τη σειρά της, η διαλειτουργικότητα διευκολύνει την επαναχρησιμοποίηση συστημάτων και δεδομένων και επιτρέπει σε αυτά να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερα συστήματα. 3. Διαφάνεια Εξασφάλιση του δικαιώματος στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, με σεβασμό προς το εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο για τους μεγάλους όγκους προσωπικών δεδομένων των πολιτών, που κατέχουν και διαχειρίζονται οι δημόσιες διοικήσεις. #Σύσταση 5: Εξασφάλιση εσωτερικής ορατότητας και παροχή εξωτερικών διεπαφών για τις Ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες. 17

18 4. Επαναχρησιμοποίηση Η επαναχρησιμοποίηση σημαίνει ότι οι δημόσιες διοικήσεις που έρχονται αντιμέτωπες με ένα συγκεκριμένο πρόβλημα επιδιώκουν να επωφεληθούν από το έργο άλλων εξετάζοντας το τι είναι διαθέσιμο, αξιολογώντας τη χρησιμότητα ή συνάφεια με το συγκεκριμένο πρόβλημα και, κατά περίπτωση, υιοθετώντας λύσεις που έχουν αποδείξει την αξία τους αλλού. Η επαναχρησιμοποίηση λύσεων πληροφορικής (π.χ. συστατικά λογισμικού, APIs, πρότυπα), πληροφορίες και δεδομένα, αποτελεί παράγοντα διαλειτουργικότητας και βελτιώνει την ποιότητα επειδή επεκτείνει την επιχειρησιακή χρήση. Επιπλέον, εξοικονομεί χρήματα και χρόνο. 4. Επαναχρησιμοποίηση #Σύσταση 6: Επαναχρησιμοποίηση και ανταλλαγή λύσεων, καθώς και συνεργασία στην ανάπτυξη κοινών λύσεων κατά την υλοποίηση των ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών. #Σύσταση 7: Επαναχρησιμοποίηση και ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων κατά την υλοποίηση ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών, εκτός εάν ισχύουν περιορισμοί ιδιωτικού απορρήτου ή εμπιστευτικότητας. 18

19 5. Τεχνολογική Ουδετερότητα και Φορητότητα Δεδομένων Κατά τη δημιουργία ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών, οι δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να επικεντρωθούν στις λειτουργικές ανάγκες και να αναβάλλουν/καθυστερήσουν αποφάσεις σχετικές με την τεχνολογία όσο το δυνατόν περισσότερο προκειμένου να: ελαχιστοποιηθούν οι τεχνολογικές εξαρτήσεις, αποφευχθεί η επιβολή ειδικών τεχνικών εφαρμογών ή προϊόντων στα συστατικά μέρη τους είναι σε θέση να προσαρμόζονται στο ταχέως εξελισσόμενο τεχνολογικό περιβάλλον. Οι δημόσιες διοικήσεις πρέπει να μεριμνήσουν για την πρόσβαση και επαναχρησιμοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και δεδομένων τους ανεξάρτητα από συγκεκριμένες τεχνολογίες ή προϊόντα. 5. Τεχνολογική Ουδετερότητα και Φορητότητα Δεδομένων #Σύσταση 8: Μη επιβολή τεχνολογικών λύσεων στους πολίτες, τις επιχειρήσεις και άλλες αρχές που είναι technologyspecific ή είναι δυσανάλογες ως προς τις πραγματικές ανάγκες τους. #Σύσταση 9: Εξασφάλιση της φορητότητας των δεδομένων, δηλαδή ότι τα δεδομένα μεταφέρονται εύκολα μεταξύ συστημάτων και εφαρμογών που υποστηρίζουν την υλοποίηση και την εξέλιξη των Ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς, εάν αυτό είναι νομικά δυνατό. 19

20 6. Επικέντρωση στους χρήστες Χρήστης των ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών θεωρείται κάθε δημόσια διοίκηση, πολίτης ή επιχείρηση που έχει πρόσβαση και επωφελείται από τη χρήση αυτών των υπηρεσιών. Οι ανάγκες των χρηστών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον προσδιορισμό ποιων δημόσιων υπηρεσιών πρέπει να παρέχονται και πώς πρέπει να παραδίδονται. 6. Επικέντρωση στους χρήστες Συνεπώς, οι ανάγκες και οι απαιτήσεις των χρηστών θα πρέπει να καθοδηγούν το σχεδιασμό και ανάπτυξη δημόσιων υπηρεσιών, σύμφωνα με τις ακόλουθες προσδοκίες: Προσέγγιση multi-channel service delivery -> διαθεσιμότητα διαφορετικών καναλιών, φυσικών και ψηφιακών για την πρόσβαση σε μία υπηρεσία, καθώς οι χρήστες προτιμούν διαφορετικά κανάλια ανάλογα με τις συνθήκες και τις ανάγκες τους Single point of contact στη διάθεση των χρηστών προκειμένου να κρύβεται η εσωτερική διοικητική πολυπλοκότητα και να διευκολύνεται η πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες Συλλογή users feedback με συστηματικό τρόπο, αξιολόγηση και χρησιμόποίηση για το σχεδιασμό νέων δημόσιων υπηρεσιών ή περαιτέρω βελτίωση υπαρχόντων 20

21 6. Επικέντρωση στους χρήστες Οι χρήστες θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν δεδομένα μόνο μία φορά και οι διοικήσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να ανακτούν και να μοιράζονται αυτά τα δεδομένα για να εξυπηρετούν το χρήστη, σύμφωνα με τους κανόνες προστασίας δεδομένων. Οι χρήστες θα πρέπει να παρέχουν μόνο τις πληροφορίες που είναι απολύτως απαραίτητες για να αποκτήσουν μια δεδομένη δημόσια υπηρεσία 6. Επικέντρωση στους χρήστες #Σύσταση 10: Χρήση πολλαπλών καναλιών για την παροχή της ευρωπαϊκής δημόσιας υπηρεσίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι χρήστες μπορούν να επιλέξουν το κανάλι που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες τους. #Σύσταση 11: Δημιουργία εννιαίου σημείου επαφής ώστε να αποκρύπτεται η εσωτερική διοικητική πολυπλοκότητα και να διευκολύνεται η πρόσβαση των χρηστών στις ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες. 21

22 6. Επικέντρωση στους χρήστες #Σύσταση 12: Θέσπιση μηχανισμών για τη συμμετοχή των χρηστών στην ανάλυση, το σχεδιασμό, την αξιολόγηση και την περαιτέρω ανάπτυξη των ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών. #Σύσταση 13: Όσο είναι δυνατόν από τη νομοθεσία, οι χρήστες των ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών να παρέχουν μόνο-μία φορά και μόνο-σχετική πληροφορία. 7. Ενσωμάτωση και Προσβασιμότητα Η ενσωμάτωση (inclusion) αφορά τη δυνατότητα σε όλους να επωφεληθούν πλήρως από τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες για την πρόσβαση και τη χρήση ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών, ξεπερνώντας τις κοινωνικές και οικονομικές διαιρέσεις και τον αποκλεισμό. Η προσβασιμότητα (accessibility) εξασφαλίζει ότι τα άτομα με αναπηρίες, οι ηλικιωμένοι και άλλες μειονεκτούσες ομάδες μπορούν να χρησιμοποιούν δημόσιες υπηρεσίες σε επίπεδα υπηρεσιών συγκρίσιμα με εκείνα που παρέχονται σε άλλους πολίτες. 22

23 7. Ενσωμάτωση και Προσβασιμότητα #Σύσταση 14: Διασφάλιση ότι όλες οι ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες είναι προσιτές σε όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, των ηλικιωμένων και άλλων μειονεκτουσών ομάδων. Για τις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, οι δημόσιες διοικήσεις θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές ηλεκτρονικής προσβασιμότητας που αναγνωρίζονται ευρέως σε ευρωπαϊκό ή διεθνές επίπεδο. 8. Ασφάλεια και Ιδιωτικότητα Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι βέβαιοι ότι, όταν αλληλεπιδρούν με τις δημόσιες αρχές, το κάνουν σε ένα ασφαλές και αξιόπιστο περιβάλλον και σε πλήρη συμμόρφωση με τους σχετικούς κανονισμούς. Οι δημόσιες διοικήσεις πρέπει να εγγυώνται την προστασία της ιδιωτικής ζωής των πολιτών και την εμπιστευτικότητα, την αυθεντικότητα, την ακεραιότητα και τη μη άρνηση των πληροφοριών που παρέχονται από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. #Σύσταση 15: Καθορισμός κοινού πλαισίου ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικής ζωής και δημιουργία διαδικασιών για δημόσιες υπηρεσίες για τη διασφάλιση ασφαλούς και αξιόπιστης ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ των δημόσιων διοικήσεων και σε αλληλεπιδράσεις με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. 23

24 9. Πολυγλωσσία Οι ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να κινούνται σύμφωνα με τα δεδομένα πολυγλωσσίας εντός της Ε.Ε. εφόσον μπορούν να χρησιμοποιηθούν από οποιονδήποτε σε οποιοδήποτε κράτος μέλος. Οι πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα πρόσβασης και χρήσης ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, εάν δεν είναι διαθέσιμες στις γλώσσες που μιλούν. Πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ των προσδοκιών των πολιτών και των επιχειρήσεων να εξυπηρετούνται στη δική τους γλώσσα ή στις προτιμώμενες γλώσσες και στην ικανότητα των δημόσιων διοικήσεων των κρατών μελών να προσφέρουν υπηρεσίες σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. 9. Πολυγλωσσία Η πολυγλωσσική πτυχή της διαλειτουργικότητας καθίσταται επίσης σημαντική όταν μια δημόσια υπηρεσία απαιτεί ανταλλαγές μεταξύ πληροφοριακών συστημάτων σε διαφορετικές γλώσσες, καθώς η έννοια των ανταλλασσόμενων πληροφοριών πρέπει να διατηρηθεί. #Σύσταση 16: Χρήση πληροφοριακών συστημάτων και τεχνικών αρχιτεκτονικών που θα καλύπτουν την πολυγλωσσία κατά τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δημόσιας υπηρεσίας. Απόφαση για το επίπεδο υποστήριξης της πολυγλωσσίας που βασίζεται στις ανάγκες των αναμενόμενων χρηστών. 24

25 10. Απλούστευση στη Διοίκηση Όπου είναι δυνατόν, οι δημόσιες διοικήσεις πρέπει να επιδιώξουν να εξορθολογίσουν και να απλουστεύσουν τις διοικητικές τους διαδικασίες, βελτιώνοντάς τις ή εξαλείφοντας οποιεσδήποτε δεν προσφέρουν δημόσια αξία. Η διοικητική απλούστευση μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις και τους πολίτες να μειώσουν τη διοικητική επιβάρυνση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ ή τις εθνικές υποχρεώσεις. Ομοίως, οι δημόσιες διοικήσεις θα πρέπει να εισάγουν ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες που υποστηρίζονται με ηλεκτρονικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων των αλληλεπιδράσεών τους με άλλες δημόσιες διοικήσεις, πολίτες και επιχειρήσεις. 10. Απλούστευση στη Διοίκηση Η ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με: Digital-by-default κατά περίπτωση, ώστε να υπάρχει τουλάχιστον ένα ψηφιακό κανάλι για την πρόσβαση και τη χρήση μιας δεδομένης ευρωπαϊκής δημόσιας υπηρεσίας Digital-first, πράγμα που σημαίνει ότι δίνεται προτεραιότητα στη χρήση δημόσιων υπηρεσιών μέσω ψηφιακών καναλιών, εφαρμόζοντας ταυτόχρονα την έννοια της παροχής πολλαπλών καναλιών και nowrong door policy (συνύπαρξη φυσικών και ψηφιακών καναλιών). #Σύσταση 17: Απλούστευση των διαδικασιών και χρήση των ψηφιακών καναλιών όποτε είναι σκόπιμο για την παροχή ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών, για άμεση και υψηλής ποιότητας ανταπόκριση στα αιτήματα των χρηστών και μείωση του διοικητικού φόρτου για τις δημόσιες διοικήσεις, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. 25

26 11. Διατήρηση Πληροφοριών Η νομοθεσία απαιτεί τη λήψη αποφάσεων και δεδομένων και την πρόσβαση σε αυτά για συγκεκριμένο χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι τα αρχεία και οι πληροφορίες σε ηλεκτρονική μορφή που τηρούν οι δημόσιες διοικήσεις με σκοπό την τεκμηρίωση των διαδικασιών και των αποφάσεων πρέπει να διατηρηθούν και να επικαιροποιηθεί η μορφή τους. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι τα αρχεία και άλλες μορφές πληροφοριών διατηρούν το ευανάγνωστο, αξιόπιστο και αδιάβλητό τους και είναι προσβάσιμα όσο απαιτείται, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικής ζωής. 11. Διατήρηση Πληροφοριών Για πληροφορίες που δεν είναι αυστηρά εθνικές, η διαφύλαξη γίνεται ένα ευρωπαϊκό ζήτημα. Στην περίπτωση αυτή, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν μια κατάλληλη «πολιτική διατήρησης» για να αντιμετωπίσουν τυχόν δυσκολίες που προκύπτουν, εάν οι σχετικές πληροφορίες χρησιμοποιούνται σε διαφορετικές δικαιοδοσίες. #Σύσταση 18: Διαμόρφωση μακροπρόθεσμης πολιτικής διατήρησης για πληροφορίες σχετικά με τις ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες και ειδικά για διασυνοριακές ανταλλαγές πληροφοριών. 26

27 12. Αξιολόγηση Αποτελεσματικότητας & Αποδοτικότητας Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνει απολογισμός της αξίας των διαλειτουργικών ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων εκτιμήσεων όπως: η απόδοση των επενδύσεων, το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας, το επίπεδο ευελιξίας και προσαρμοστικότητας, η μείωση του διοικητικού φόρτου, η αποδοτικότητα, ο μειωμένος κίνδυνος, η διαφάνεια, η απλοποίηση Βελτιωμένες μέθοδοι εργασίας και επίπεδο ικανοποίησης χρηστών Διάφορες τεχνολογικές λύσεις θα πρέπει να αξιολογούνται όταν προσπαθούν να εξασφαλίσουν την αποτελεσματικότητα μιας ευρωπαϊκής δημόσιας υπηρεσίας. 12. Αξιολόγηση Αποτελεσματικότητας & Αποδοτικότητας #Σύσταση 19: Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των διαφόρων λύσεων διαλειτουργικότητας και των τεχνολογικών επιλογών, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των χρηστών, την αναλογικότητα και την ισορροπία μεταξύ κόστους και οφέλους. 27

28 Πηγές / Acknowledgements Γιάννης Χαραλαμπίδης. Διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Οδηγός υλοποίησης ανοιχτών προτύπων και διαλειτουργικών συστημάτων, ΕΜΠ, New European Interoperability Framework, EIF Brochure Final, ISA2 28